Book Title: Agam 03 Ang 03 Sthanang Sutra Part 03 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
सुधा टीका स्था०५ उ०१ सू२१५ देवपरिचारणानिरूपणम्
५७३ देवप्रस्तावाद्देवपरिचारणामाह
मूलम्-पंचविहा परियारणा पण्णत्ता, तं जहा-कायपरियारणा १, फासपरियारणा २, रूवपरियारणा ३, सदपरियारणा ४, मणपरियारणा ५ ॥ सू० १५ ॥
छाया–पञ्चविधा परिचारणा प्रज्ञप्ता तयथा-कायपरिचारणा १, स्पर्शपरिचारणाः २, रूपपरिचारणा ३, शब्दपरिचारणा ४ मनःपरिचारणा ५०१५॥
टीका-पंचविहा' इत्यादि
परिचारणा-परिचारणं परिचारणा-देवमैथुनप्रवृत्तिरित्यर्थः। सा पञ्चविधा प्रज्ञप्ता। तद्यथा-पञ्चविधत्वमाह-कायपरिचारणा-कायेन परिचारणा,कायेन देवदेव्योः मैथुनप्रवृत्तिः । इयं परिचारणा-भवनपति-व्यन्तर ज्योतिष्कप्रथमद्वितीयसौधर्मेशानदेवलोकस्थितानां देवानामेव भवति । एते हि देवाः भावदेव हैं, ऐसे वे भावदेव देव सम्बन्धी आयुका अनुभव करनेवाला वैमानिक आदि देव हैं। सू० १४ ॥
देवके प्रस्तावको लेकर अब सूत्रकार देवपरिचारणाका कथक करते हैं 'पंचविहा परियारणा पण्णत्ता' इत्यादि सूत्र १५ ॥ टीकार्थ-परिचारणा पांच प्रकारकी कही गईहै, जैसे-कायपरिचारणा १ स्पर्शपरिचारणा २ रूपपरिचारणा ३ शब्दपरिचारणा ४ और मन:परिचारणा ५।
देवोंकी जो मैथुन क्रिया प्रवृत्ति है, उसका नाम परिचारणा है, शरीरसे जो देव देवियोंकी मैथुन क्रिया में प्रवृत्ति होती है, मनुष्य और मानवीकी तरह वह कायपरिचारणा है, यह परिचारणा भवनपति व्यन्तर ज्योतिष्क और सौधर्म एवं ईशानदेव लोकस्थित देवोंकोही है, સંબંધી આયુને અનુભવ કરી રહેલા વૈમાનિક આદિ દેવ આ પ્રકારના ला । ३५ छ. ॥ सू. १४ ॥
દેવનો અધિકાર ચાલી રહ્યો છે, તેથી હવે સૂત્રકાર દેવ પરિચારણાનું थन ४२ छे. “पंचविहा परियारणा पण्णत्ता" त्याहि
ટીકાઈ–દેવની મિથુન ક્રિયામાં જે પ્રવૃત્તિ છે, તેનું નામ પરિચારણા છે. તે परियाना नीय प्रमाणे पाया । छ-(१) ५५श्यिा२।।, (२) २५ परियार, (3) ३५५रिया२३, (४ २०४५रियार, (५) मन:परियार।. - માનવ સ્ત્રીપુરુષની જેમ શરીરથી દેવદેવીની મિથુન ક્રિયામાં જે પ્રવૃત્તિ રહે છે, તે પ્રવૃત્તિને કાયપરિચાર કહે છે. ભવનપતિ, વ્યન્તર, જ્યોતિષ્ક, સૌધર્મ અને ઈશાન લેકસ્થિત દેવામાં કાયરિચારણાને સદૂભાવ હોય છે,
श्री स्थानांग सूत्र :03
