Book Title: Agam 02 Ang 02 Sutrakrutang Sutra Part 02 Sthanakvasi Gujarati
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
Catalog link: https://jainqq.org/explore/006406/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ namo arihaMtANaM namo sidhdhANaM namo AyariyANaM namo uvajajhAyANaM namo lee savva sAhurNa eso paMca namukakAro salva pAvappaNAsaNo maMgalANaM ca savvasiM paDhamaM havaI maMgala Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jinAgama prakAzana yojanA pa. pU. AcAryazrI ghAMsIlAlajI mahArAja sAheba kRta vyAkhyA sahita DVD No. 2 (Gujarati Edition) :: yojanAnA Ayojaka :: zrI caMdra pI. dozI - pIeca.DI. website : www.jainagam.com Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ KRUTAN SUTRA SHRI G SUTRA PART : 02 il 2121 Sail 2431 : 401-02 Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AT AMKARMA MNAWARA VEMCEBHEME GRASS DAANAAKANE Mess janAcArya-jainadharmadivAkara-pUjyazrI-ghAsIlAlajI-mahArAja viracitayA samayAryabodhinyAkhyayA vyAkhyayA samalaGkRta hindI-gurjara-bhASA'nuvAdasahitam ||shriisuutrkRtaanggsuutrm|| SHREE SUTRAKRUTANG SUTRAM (dvitIyo bhAgaH) niyojakaH sac WYYNYOYOYOYOYOYOYOYYYYYYYYYYYY saMskRta-prAkRtajJa-jainAgamaniSNAta-priyavyAkhyAni paNDitamuni-zrIkanhaiyAlAlajI-mahArAjaH prakAzakaH pAlaNapuranivAsI mahetA sUrajamalabhAI bhAIcaMdabhAInA (madrAsa) dharmapatnI jAsubAInA smaraNArthe tatpradatta-dravyasAhAyyena a0 bhA0 zve0 sthA0 jainazAstroddhArasamitipramukhaH zreSThi-zrIzAntilAla-maGgaladAsabhAI-mahodayaH mu0 rAjakoTa prathamA-AvRttiH cIra-saMvat vikrama saMvat IsavIsan prati 1200 249 2026 mUlyam-rU0 25-0-0 Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maLavAnuM ThekANuM : zrI sa. . 3. sthAnavAsI jainazAstroddhAra samiti, hai. gaThiyA vA roDa, sa , (saurASTra ). Published by : Shri Akhil Bharat s. s. Jain Shastroddhara Samiti, Garedia Kuva Road, RAJKOT, (Saurashtra), W. Ry, India. ye nAma kecidiha naH prathayantyayajJAM, jAnanti te kimapi tAn pati naiSa yatnaH / utpatsyate'sti mama ko'pi samAnadharmA, kAlo hyayaM niravadhirvipulA ca pRthvI // 1 // harigItacchandaH karate avajJA jo hamArI yatna nA unake liye| jo jAnate haiM tattva kucha phira yatna nA unake liye // janamegA mujhasA vyakti koI tatva isase paaygaa| hai kAla niravadhi vipulapRthvI dhyAna meM yaha lAyagA // 1 // bhUkhyaH 3. 25300 prathama AvRtti prata 1200 vIra saMvata 2496. vikrama saMvata 2026 IsavIsana 1969 :mudra: maNilAla chaganalAla zAha navaprabhAta prinTIMga presa, ghIkAMTA roDa, amadAvAda, zrI sUtra kRtAMga sUtraH 2 Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAdhyAya mATe khAsa sUcanA (1) A sUtranA mUlapAThano svAdhyAya divasa ane rAtrinA prathama prahare tathA cothA prahare karAya che. (2) prAtaHuSAkALa, sandhyAkALa, madhyAhna, ane madhyarAtrimAM be-be ghaDI (48 miniTa) vaMcAya nahIM, sUryodayathI pahelAM 24 miniTa ane sUryodayathI pachI 24 miniTa ema be ghaDI sarvatra samajavuM. (3) mAsika dharmavALAM strIthI vaMcAya nahIM temaja tenI sAme paNa vaMcAya nahIM. jyAM A strIo na hoya te oraDAmAM besIne vAMcI zakAya. (4) nIce lakhelA 32 asvAdhyAya prasaMge vaMcAya nahIM. (1) AkAza saMbaMdhI 10 asvAdhyAya kAla. (1) (2) (3) (4) (5) (6) (7) ulkApAta--moTA tArA khare tyAre 1 prahara (traNa kalAka svAdhyAya na thAya.) (9) digdAha--koI dizAmAM atizaya lAlavarNa hoya athavA koI dizAmAM moTI Aga lagI hoya to svAdhyAya na thAya. garjArava--vAdaLAMno bhayaMkara garjArava saMbhaLAya. gAjavIja ghaNI jaNAya to 2 prahara (cha kalAka) svAdhyAya na thAya. nirdhAta--AkAzamAM koI vyaMtarAdi devakRta ghoragarjanA thaI hoya, athavA vAdaLo sAthe vIjaLInA kaDAkA bole tyAre ATha prahara sudhI svAdhyAya na thAya. vidyuta--vijaLI camakavA para eka prahara svAdhyAya na thA. yUpaka--zuklapakSanI ekama, bIja ane trIjanA divase saMdhyAnI prabhA ane caMdraprabhA maLe to tene yUpaka kahevAya. A pramANe yUpaka hoya tyAre rAtrimAM prathamA 1 prahara svAdhyAya na karavo. yakSAdIma--koI dizAmAM vIjaLI camakavA jevo je prakAza thAya tene yakSAdIpta kahevAya. tyAre svAdhyAya na karavo. (8) ghumika kRSNa--kAratakathI mahA mAsa sudhI dhUmADAnA raMganI je sUkSma jala jevI dhUmmasa paDe che tene dhUmikAkRSNa kahevAya che. tevI dhUmmasa hoya tyAre svAdhyAya na karavo. mahikAzveta--zItakALamAM zvetavarNavALI sUkSma jalarUpI je dhummasa paDe che. te mahikAzveta che tyAre svAdhyAya na karavo. (10) rajauddAta--cAre dizAmAM pavanathI bahu dhULa uDe. ane sUrya DhaMkAI jAya. te rajauddAta kahevAya. tyAre svAdhyAya na karavo. Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (2) audArika zarIra saMbaMdhI 10 asvAdhyAya (11-12-13) hADakAM-mAMsa ane rUdhira A traNa vastu agnithI sarvathA baLI na jAya, pANIthI dhovAI na jAya ane sAme dekhAya to tyAre svAdhyAya na karavo. phUTeluM iMDu hoya to asvAdhyAya. (14) maLa-mUtra--sAme dekhAya, tenI durgadha Ave tyAM sudhI asvAdhyAya. (15) smazAna--A bhUminI cAre bAju 100/100 hAtha asvAdhyAya. (16) caMdragrahaNa-jyAre caMdragrahaNa thAya tyAre jaghanyathI 8 muhUrta ane utkRSTathI 12 muhUrta asvAdhyAya jANavo. (17) sUryagrahaNa--jyAre sUryagrahaNa thAya tyAre jaghanyathI 12 muhUrta ane utkRSTathI 16 muhUrta asvAdhyAya jANavo. (18) rAjavyagrata-najIkanI bhUmimAM rAjAonI paraspara laDAI thatI hoya tyAre, tathA laDAI zAnta thayA pachI 1 divasa-rAta sudhI svAdhyAya na karavo. (19) patana-koI moTA rAjAnuM athavA rASTrapuruSanuM mRtyu thAya to teno agnisaMskAra na thAya tyAM sudhI svAdhyAya karavo nahIM tathA navAnI nimaNuMka na thAya tyAM sudhI UMcA avAje svAdhyAya na karavo. (20) audArika zarIra-upAzrayanI aMdara athavA 100-100 hAtha sudhI bhUmi upara bahAra paMcendriyajIvanuM mRtazarIra paDyuM hoya to te nirjIva zarIra hoya tyAM sudhI svAdhyAya na karavo. (21thI 28) cAra mahotsava ane cAra pratipadA-ASADha pUrNimA, (bhUtamahotsava), Aso pUrNimA (indra mahotsava), kArtika pUrNimA (skaMdha mahotsava), caitrI pUrNimA (yakSamahotsava, A cAra mahotsavanI pUrNimAo tathA te cAra pachInI kRSNapakSanI cAra pratipadA (ekama) ema ATha divasa svAdhyAya na karavo. (29thI 30) prAtaHkAle ane sabhyAkALe dizAo lAlakalaranI rahe tyAM sudhI arthAta sUryodaya ane sUryAstanI pUrve ane pachI eka-eka ghaDI svAdhyAya na karavo. (31thI 32) madhya divasa ane madhya rAtrie AgaLa-pAchaLa eka-eka ghaDI ema be ghaDI svAdhyAya na karavo. uparokta asvAdhyAya mATenA niyamo mUlapAThanA asvAdhyAya mATe che. gujarAtI Adi bhASAMtara mATe A niyamo nathI. vinaya e ja dharmanuM mUla che. tethI AvA AvA vikaTa prasaMgomAM gurunI athavA vaDIlanI icchAne AjJAne ja vadhAre anusaravAno bhAva rAkhavo. Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (1) (2) (3) (8) svAdhyAya ke pramukha niyama isa sUtra ke mUla pATha kA svAdhyAya dina aura rAtrI ke prathama prahara tathA cauthe prahara meM kiyA jAtA hai I prAtaH USA-kAla, sandhyAkAla, madhyAhna aura madhya rAtrI meM do-do ghaDI ( 48 miniTa) svAdhyAya nahIM karanA cAhie, sUryodaya se pahale 24 miniTa aura sUryodaya ke bAda 24 miniTa, isa prakAra do ghar3I sabhI jagaha samajhanA cAhie / mAsika dharmavAlI striyoM ko svAdhyAya nahIM karanA cAhie, isI prakAra unake sAmane baiThakara bhI svAdhyAya nahIM karanA cAhie, jahA~ ye striyA~ na hoM usa sthAna yA kakSa meM baiThakara svAdhyAya kiyA jA sakatA hai / nIce likhe hue 32 asvAdhyAya - prasaMgo meM vA~canA nahIM cAhie-- (1) AkAza sambandhI 10 asvAdhyAyakAla (1) (2) (3) (8) (5) (6) (7) (8) ulkApAta--bar3A tArA TUTe usa samaya 1 prahara (tIna ghaNTe) taka svAdhyAya nahIM karanA cAhie / digdAha -- kisI dizA meM adhika lAla raMga ho athavA kisI dizA meM Aga lagI ho to svAdhyAya nahIM karanA cAhie / garjArava--bAdaloM kI bhayaMkara gaDagaDAhaTa kI AvAja sunAI detI ho, bijalI adhika hotI ho to 2 prahara (cha ghaNTe ) taka svAdhyAya nahIM karanA cAhie / nirghAta - AkAza meM koI vyantarAdi devakRta ghora garjanA huI ho athavA bAdaloM ke sAtha bijalI ke kaDAke kI AvAja ho taba ATha prahara taka svAdhyAya nahIM karanA cAhie / vidyuta - bijalI camakane para eka prahara taka svAdhyAya nahIM karanA cAhie I yUpaka -- zukla pakSa kI prathamA, dvitIyA aura tRtIyA ke dino meM sandhyA kI prabhA aura candraprabhA kA milAna ho to use yUpaka kahA jAtA hai| isa prakAra yUpaka ho usa samaya rAtrI meM prathamA 1 prahara svAdhyAya nahIM karanA cAhie I yakSAdIpta-- yadi kisI dizA meM bijalI camakane jaisA prakAza ho to use yakSAdIpta kahate haiM, usa samaya svAdhyAya nahIM karanA cAhie / dhUmikA kRSNa - kArtika se mAgha mAsa taka ghU~e ke raMga kI taraha sUkSma jala ke jaisI dhUmasa (koharA) par3atA hai use dhUmikA kRSNa kahA jAtA hai isa prakAra kI dhUmasa ho usa samaya svAdhyAya nahIM karanA cAhie / Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (2) mahikAzveta--zItakAla meM zveta varNavAlI sUkSma jalarUpI jo dhUmasa par3atI hai vaha mahikAzveta kahalAtI hai, usa samaya svAdhyAya nahIM karanA cAhie / (10) rajodghAta--cAroM dizAoM meM teja havA ke sAtha bahuta dhUla uDatI ho aura sUrya Dha~ka gayA ho to rajodghAta kahalAtA hai, usa samaya svAdhyAya nahIM karanA cAhie / (9) aitihAsika zarIra sambandhI 10 asvAdhyAya -- (11,12,13) hADa-mAMsa aura rudhira ye tIna vastue~ jaba taka agni se sarvathA jala na jAe~, pAnI se dhula na jAe~ aura yadi sAmane dikhAI deM to svAdhyAya nahIM karanA cAhie / phUTA huA aNDA bhI ho to bhI asvAdhyAya hotA hai / (14) (15) (16) mala-mUtra - sAmane dikhAI hetA ho, usakI durgandha AtI ho taba-taka asvAdhyAya hotA hai / I zmazAna -- isa bhUmi ke cAroM tarapha 100 - 100 hAtha taka asvAdhyAya hotA hai / (19) candragrahaNa--jaba candragrahaNa hotA hai taba jaghanya se 8 muhUrta aura utkRSTa se 12 muhUrta taka asvAdhyAya samajhanA cAhie | (17) sUryagrahaNa - jaba sUryagrahaNa ho taba jaghanya se 12 muhUrta aura utkRSTa se 16 muhUrta taka asvAdhyAya samajhanA cAhie / (18) rAjavyudgata -- najadIka kI bhUmi para rAjAoM kI paraspara lar3AI calatI ho, usa samaya tathA lar3AI zAnta hone ke bAda eka dina-rAta taka svAdhyAya nahIM karanA cAhie / patana -- koI bar3e rAjA kA athavA rASTrapuruSa kA dehAnta huA ho to agnisaMskAra na ho taba taka svAdhyAya nahIM karanA cAhie tathA usake sthAna para jaba taka dUsare vyakti kI naI niyukti na ho taba taka UMcI AvAja meM svAdhyAya nahIM karanA cAhie / (20) audArika zarIra -- upAzraya ke andara athavA 100 - 100 hAtha taka bhUmi para upAzraya ke bAhara bhI paJcendriya jIva kA mRta zarIra par3A ho to jaba taka vaha nirjIva zarI vahA~ par3A rahe taba taka svAdhyAya nahIM karanA cAhie / (21 se 28) cAra mahotsava aura cAra pratipadA - ASAr3hI pUrNimA ( bhUta mahotsava), Aso pUrNimA (indriya mahotsava), kArtika pUrNimA ( skandha mahotsava), caitra pUrNimA (yakSa mahotsava) ina cAra mahotsavoM kI pUrNimAoM tathA usase pIche kI cAra, kRSNa pakSa kI cAra pratipadA (aikama) isa prakAra ATha dinoM taka svAdhyAya nahIM karanA cAhie / Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (29 se 30) prAtaHkAla aura sandhyAkAla meM dizAe~ lAla raMga kI dikhAI deM taba taka arthAt sUryodaya aura sUryAsta ke pahale aura bAda meM eka-eka ghar3I svAdhyAya nahIM karanA cAhie / (31 se 32) madhya divasa aura madhya rAtrI ke Age-pIche eka-eka ghar3I isa prakAra do ghar3I svAdhyAya nahIM karanA caahie| uparokta asvAdhyAya sambandhI niyama mUla pATha ke asvAdhyAya hetu haiM, gujarAtI Adi bhASAntara hetu ye niyama nahIM hai / vinaya hI dharma kA mUla hai tathA aise vikaTa prasaMgoM meM gurU kI athavA bar3oM kI icchA evaM AjJAoM kA adhika pAlana karane kA bhAva rakhanA cAhie / Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtratAMgasUtra (lA. dUsare DI viSayAnubhi anu. viSaya tIsarA adhyayana kA pahalA uddezA 1 sAdhujhe parISaha aura upasarga pro sahana praraneDA paza 2 saMyA 3kSatvA ni3pAe 3 likSAparISaha DA ni3pA 4 vadhaparISaha prA ni3pA 4 zamazAhi parISahoM prA ni3pA 6 prezasuMyana ke asahatvA ni3pA 7 paratIrthioM DA pIDita DaraneDA ni3pae 8 adhyayanA upasaMhAra tIsare adhyayana aa dUsarA uddezA 8 anukUla upasargo DA nizpA tIsare adhyayana kA tIsarA uddezA 10 upasargabhanya tapaHsaMyama virAdhanA prA nipA 11 janyatIrthiSThoM ke dvArA uhe bhanevAle AkSepavayanoM DA nipA 12 anyatIrthioM ke dvArA Diye gaye gaye sAkSepa vayanoM DA uttara 13 vAha meM parAbhita hune anyatIrthioM DI ghRSTatA DA pratipAna 14 vAhi sAtha zAstrArtha meM samalAva rajane kA upadeza tIsare adhyayana DA yaturtha zA 15 mArga se sjalita hune sAdhu ho paheza zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 pAnA naM. 6 8 10 wo 13 16 17 19 20 22 42 40 53 yaha 62 pa Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anu. viSaya pAnA naM. yothA adhyayana kA pahalA dezA 16 strI gharISahA ni3pArA 84 ThUsarA uzA 17 smalita sAdhu dharbhamandha hA ni3pAza 130 pAMyavAM adhyayana hA pahalA dezA 18 hanA chA ni3pArA 1 para pAMyavAM adhyayana kA pahalA dezA 18 nArahIya vehanA chA ni3pArA 180 chaThA adhyayana 20 mahAvIra bhagavAna ke guNoM kA vArzana 208 sAtavAM adhyayana 21 huzIlavAloM De ghoSoM chA jthana 2pa0 AThavAM adhyayana 22 vIya sva3pa chA ni3pArA ra96 ||sbhaat // zrI sUtra kRtAMga sUtraH 2 Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhu parISaha aura upasarga ko sahana karanekA upadeza trIjA adhyayanane prAraMbha bIjA adhyayananuM vivecana pUruM thayuM have trIjA adhyayananI zarUAta thAya che. bIjA adhyayanamAM svasamaya ane parasamayanuM nirUpaNa karavAmAM AvyuM che ane temAM svasamayanA guNe ane parasamayanA de prakaTa karavAmAM AvyA che. have A trIjA adhyayanamAM e vAta prakaTa karavAmAM Ave che ke bedhasaMpanna ane saMyamamAM parAyaNa munine kyAreka anukULa ane pratikULa upasargonI prApti thAya che. te upasargo teNe samabhAvapUrvaka sahana karavA joIe. trIjA adhyayananuM paheluM sUtra A pramANe che. - kUi Ho tam' ityAdi zabdArtha-"jAva-thAvata' jayAM sudhI "-tAram vijayI purUSane "ra - varUti' jo nathI tyAM sudhI kAyara purUSa "gappAbaM-bAramAnam' pitAne "nUi- " zUravIra "mArU-jate mAne che. "gsd-yuSyamAna yuddha karatAM "mAruM-madAratha' mahArathI "DhavamAzaM-daDhavamaLamU' daDhAmavALAkRSNane joIne "farvova-zizupAva' zizupAla jema mane prApta thaye hatuM tema kSemane prApta thAya che. !!! sUtrArtha-jyAM sudhI vijetA puruSane bheTe na thAya, tyAM sudhI kAyara paNa pitAne saMgrAmazara mAne che. jevI rIte samarAMgaNamAM vIratApUrvaka laDatA mahArathI ane dUdhama nArAyaNa (kRSNa)ne joIne (pahelAM garjana karanAra) zizupAla subdha thaI gaye hate, (eja pramANe upasargo ane parISahe AvI paDatAM DhIlA pacA mANase saMyama mArgethI vicalita thaI jAya che) TIkArtha-jyAM sudhI pratiSadhI sAthe laDavAne prasaMga na Ave, tyAM sudhI kAyara puruSa paNa pitAnI jAtane zuravIra mAne che te evuM mAne che ke zatrunI senAmAM mArA je parAkramI keI nathI. jyAM sudhI tene sAmano karavAne mATe koI zastrasajaja vijetA puruSa tenI sAme zastro uThAvIne khaDe thatuM nathI, tyAM sudhI te a9pavIrya puruSa pitAne vIra mAne che. amadenmatta hAthI kamasamI saghana vAdaLAonI jema tyAM sudhI ja ghera garjanA kare che ke jyAM sudhI mAtra nahIra ane pUMchaDI rUpa zavALe, saghana kezavALIthI yukta. kesarane kaMpAvate ane garjanA karate siMha tenI sAme upasthita thato nathI. siMhane jotAM ja ja te madonmatta hAthI UbhI pUMchaDIe nAsI jAya che kahyuM paNa che ke-ttAvaduSaH prahatattarAnA 3 ItyAdi jenuM gaMDasthaLa mada jharavAne kAraNe bhInuM thaI zrI sUtra kRtAMga sUtraH 2 Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gayuM che e hAthI tyAM sudhI ja akALa meghanI samAna garjanAo kare che ke jyAM sudhI guphAmAM rahelA siMhanI pUMchaDInA pachaDATane vani saMbhALa nathI. daSTAnta dvArA Azayane jeTalI saraLatAthI samajI zakAya che, eTalI saraLatAthI dRSTAnta vinA samajI zakAtA nathI. tethI sUtrakAre ahIM svasamayamAM (jaina siddhAMtamAM prasiddha evuM kRSNa ane zizupAlanuM daSTAMta prakaTa karyuM che. daDhaparAkramI ane mahArathI kRSNane samarAMgaNamAM yuddha karatA joIne mAdrIputra zizupAla khUba ja kSubdha thaI gaye hate. jyAM sudhI teNe kRSNanA parAkramane pratyakSa joyuM na hatuM, tyAM sudhI te te pitAnI vIratAnA baNagAM phUMkyA karate hatuM, paraMtu parAkramI kRSNa vAsudevane pitAnI sAme samarAMgaNamAM upasthita thayela joIne te kevo gabharAI gayA hatA ! kRSNa ane zizupAlanI kathA caritacamAMthI vAMcI levI joIe. jenA have sUtrakAra sarvavidita dRSTAnta prakaTa kare che-"pacAtA' ItyAdi. | zabdArtha - ji-saMgrAme yuddha "vagi-amsthita thavA lAge tyAre "rAhire-kharI? yuddhanA AgaLanA bhAgamAM "vAta-kacArA gayela '- vIra abhimAnI purUSa "mAyA-mAtA" mAtA "putta jJAnArU-putra te jJAnAri' potAnA putrane kheALAmAMthI paDatAM jANatI nathI, evA vyagratAyukta yuddhamAM vaLa-netrA vijetA purUSanA dvArA "Brivijhag-iffkSatA chedana bhedana karatAM dInatAyukta banI jAya che. rAma sUtrArtha-jevI rIte yuddhanI bhISaNatAne kAraNe gabharAI gayelI mAtAnI godamAMthI nIce sarI paDatA bALakanuM dayAna paNa mAtAne rahetuM nathI. eja pramANe pitAnA vIratvanuM abhimAna karanAra-kAyara hovA chatAM paNa pitAne zUravIra mAnanAra-puruSa samarAMgaNamAM jyAre duzmananI sAme upasthita thAya che tyAre jota jotAmAM zUravIra vijetA dvArA parAjita karAya che. parA TIkAI-pitAnA zauryanuM abhimAna karanAra paNa vAstavamAM kAyaratAthI yukta hoya e puruSa, jyAre yuddhane prasaMga AvI paDe che tyAre pitAnI caturagI senA sahita samarAMgaNanA agrabhAgamAM upasthita thaI jAya che. paraMtu jyAre bhISaNa saMgrAma zarU thAya che tyAre duzmananuM parAkrama joIne te kAyaranA bhaya ane vyAkuLatA vadhI jAya che te yuddha kevuM bhayAnaka hoya che te batAvavAne mATe sUtrakAra nIcenuM daSTAnta Ape che-te yuddhanI bhISaNatAne kAraNe gabharAI gayelI mAtAne tenI godamAMthI sarI paDatA bALakanuM paNa bhAna rahetuM nathI. eja pramANe vyagratA utpanna karanArA te ghora saMgrAmamAM vijetA zatra dvArA te kAyarane jotajotAmAM parAjita karI devAmAM Ave che. rA zrI sUtra kRtAMga sUtraH 2 Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ have sUtrakAra dRSTAnta dvArA je vAtanuM pratipAdana karavA mAge che te (dANAntika) prakaTa kare che.-ughaM hai vi0" ItyAdi sUtrArtha e ja pramANe bhikSAcaryAmAM anipuNa ane parISaha tathA upasargothI rahita sAdhu paNa pitAne cAritranI ArAdhanAmAM zUra mAne che. paraMtu jyAre parISaha ane upasargo AvI paDe che, tyAre te saMyamanuM pAlana karI zakatA nathI. paDA | zabdArtha -"pa-pa' A pramANe "fmaNAcariyA bovida-fmakSAraDa #ovika bhikSAcaryAnI vidhinA mamIne na jANavAvALA bApu- agsp:" ane parISahAthI jemane saMbaMdha nathI e "sevi-Lio abhinava pravrujita ziSya paNa "javA-cAramAna' pitAne sU-sUrajU' tyAM sudhI zUravIra "manag -jayate" mAne che. "gAra-cAva7' jyAM sudhI te 'sUduM-kSama" saMyamanuM "ra sevA - sevAse sevana karatA nathI. rUA TIkAtha- e ja pramANe navadIkSita sAdhu ke je bhikSAnI vidhinA marmathI anabhijJa che, ane sAdhunA samasta AcArothI aparicita che, ane jene parISaha ane upasargone sAmane kara paDayo nathI, e sAdhu pitAne tyAM sudhI ja cAritrazura-utkRSTa sAdhvAcAranuM pAlana karanAra-mAne che ke jyAM sudhI tenI sAme bhayaMkara parISaha ane upasargo upasthita thatA nathI. jevI rIte saMgrAmanA agrabhAgamAM upasthita thayelA zizupAle tyAM sudhI ja siMhanAda karyo ke jyAM sudhI vijetA vAsudeva para tenI najara na paDI, e ja pramANe navadIkSita kemaLa sAdhu jyAM sudhI parISahe ane upasargo rUpa (kezavALI)ne kaMpAvanArA saMyama rUpI siMhane jete nathI, tyAM sudhI ja pitAne cAritrazUra mAne che. jyAre parISaha ane upasargo AvI paDe che, tyAre te gurukamAM ane apasavva sAdhu cAritrane bhaMga karI nAkhe che. kA. zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMya kA rUkSatva kA nirUpaNa have sUtrakAra saMyamanI rUkSatAnuM pratipAdana kare che-vacA saMta' ItyAdi zabdArtha-bakathA-cavA jyAre manamAmi-hemantamA' hemanta RtumAM arthAta piSa mahInAmAM "pataM-zIta' ThaMDI "sarava-wan' sarvAgane "hag -grAta" sparza kare che. "tatha-ratra" tyAre "rA-merA: e9pasava purUSa ura=him-irs hinA rAjya bhraSTa "ghattivAva-kSatriyArUva' kSatriyanI jevA "vikIri -vipati' viSAdane prApta thAya che. jo sUtrArtha-jyAre hemanta RtumAM-poSa mAsamAM bhayaMkara ThaMDIno anubhava kare paDe che, tyAre gurukarmA maMda (ajJAnI) sAdhu padabhraSTa thayelA kSatrinI jema viSAdano anubhava kare che. TIkArtha---hemanta tumAM jyAre A A zarIre zItane sparza thAya che. jayAre hADa gALI nAkhe evI kaDakaDatI ThaMDIne anubhava kare paDe che-tyAre gurukama sAdhu rAjyabhraSTa thayela kSatriyonI jema duHkhane anubhava kare che. jevI rIte kSatriyatvanuM abhimAna karanAra puruSa rAjya gumAvI besavAthI viSAda anubhave che, e ja pramANe ziyALAmAM teja athavA manda gatithI vAtA pavananA saMparkane lIdhe je prabaLa ThaMDIno anubhava karavo paDe che. tene kAraNe, saMyamanA pAlanamAM kAyara ane gurukama sAdhu paNa duHkhane anubhava kare che. "vAyu kuTuMbIonA kaTuvacana jevI vyathA pahoMcADe che" eja pramANe hemaMtanA samayane zItasparza paNa atyanta dusaha kahevAmAM Ave che. jo zItaspazana parISaha duHkhajanaka hoya che. te prakaTa karIne have sUtrakAra uSNasparzanI dusahatAnuM nirUpaNa kare che- | zabdArtha "jillAhitai- prImamittAna' grISma RtunA abhitApathI arthAta gamIthI "g-gg sparza pAmela vimaLa-vamana khina antaH karaNavALa arthAtu udAsa "vivAlig-garutaH' ane tarasathI yukta thaIne purUSa dIna thaI jAya che. "tatha-tatra' A prakAre gamI parISaha prApta thavAthI mA-vA" mUDha purUSa "vikIti-viparita' evA prakAranA viSAdano anubhava kare che. "avAra-garo DA pANImAM "hA maccha-thA maracA jevI rIte mAchalI viSAdane anubhava kare che. pA. sUtrArtha--jevI rIte pANI vinA mAchalI taraphaDe che, e ja prakAre brIlma kALanI uNutAthI pRSTa thayele ane pipAsAthI vyAkuLa thayela khinnatAne anubhava kare che. pA zrI sUtra kRtAMga sUtraH 2 Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TIkA"grISma RtumAM vaizAkha ane jeTha mAsamAM-jyAre asahya garamI paDe che, tyAre tenAthI trAsIne sAdhue manamAM udveganA anubhava kare che. uSNutAne kAraNe tIvra tRSAnA anubhava karavAnA prasaMga Ave tyAre tevA sAdhue vyAkuLa thaI jAya che. eTale ke uSNuparISahu sahana karavAnA prasaga Ave, tyAre kAyara sAdhue viSAda anubhave che. temanI sthiti kevI thAya che, te sUtrakAre A prakAre prakaTa karyu che. jema pANI vinA athavA alpa pANImAM mAchalI taraphaDe che, eja pramANe uSNuparISaha AvI paDatAM kAyara sAdhu viSAda anubhave che. ApA B. bhikSAparISaha kA nirUpaNa have sUtrakAra bhikSAparISahanuM nirUpaNa kare che'AcA taeNnaLa'ItyAdi-- zabdA ttasagA---saivaLA' anyanA dvArA dIdhela vastune ja anveSaNa karavu' 'tulA-kuDalam' A duHkha 'U~cA-sA' jIvananA aMta sudhI smRrthAt jIvana paryaMta sAdhune rahe che. 'jJAcanA-cAMcA' bhikSAnI yAcanA karavAnuM kaSTa suSpaLophiyA-dubaLothA' asahya thAya che. 'puDho gaLA-dUdha jJA:' prAkRta purUSa arthAt sAdhAraNa leAka 'rUdAhanu-camArke' evuM kahe che ke mattA karmA? A lAke peAtAnA pUrva kRta pApakamanuM phaLa bhogavI rahyA che. 'duzmanacela-Turmacaiva tathA A lAkA bhAgyahIna che. da sUtrA--sAdhuoe anyanA dvArA pradatta vastune grahaNa karavAnu duHkha sadA sahana karavuM paDe che, te kAraNe yAcanAparISaha paNa dussaDuM gaNuAya che. sAmAnya leAkeA te sAdhuone joine karuM che- A leka temanAM karmothI pIDita che, bhAgyahIna che. AsU. 6 / / TIkA"----sAdhue jIvanaparyaMta datteSAnuM duHkha sahana karavuM paDe che, kAraNa ke te adattAdAnanA tyAgI hAvAne kAraNe temane anyanA dvArA zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 10 Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ApavAmAM AvelI vastu vaDe ja nirvAha calAvavo paDe che. A prakArane yAcanAparISaha paNa temane mATe dussaha thaI paDe che. jenAmAM AtmabaLa ochuM hoya che evAM sAdhu o mahAmuzkelIe A parISaha sahana kare che. A parISaha asahya banavAthI kaI kaI kamajora sAdhuo saMyamane parityAga paNa karI de che. bhikSAvRtti keTalI kaSTajanaka hoya che te nIcenA lekamAM batAvavAmAM AvyuM che. "tiro mule sainya' ityAdi- mRtyunA samaye je cihe pragaTa thAya che te cihna yAcakamAM paNa dekhAya che. tenI gati aTakI jAya che, mukha para dInatA chavAI jAya che ane cahero tejahIna thaI jAya che." jyAM sudhI mANasa keinI pAse kaI vastunI yAcanA karatuM nathI, tyAM sudhI ja tenuM gaurava Take che. tethI ja yAcanA parISahane atyaMta dussaha mAna. vAmAM Ave che. dRDha manobaLavALo puruSa ja yAcanA parISahane sahana karIne jJAnAdinI vRddhi karavA mATe mahApuruSe dvArA sevita mArge AgaLa vadhe che. gAthAnA uttarArdhamAM Akroza parISahane ullekha karavAmAM AvyuM che. sAdhuone joIne sAmAnya le ke A pramANe kahe che-"A sAdhuonuM zarIra gaM che, temaNe dezanuM laMcana karIne mAthe muMDo karyo che ane teo kSudhAnI pIDA sahana kare che. te bicArA temanA pUrvopArjita karmonuM phaLa bhegavI rahyA che. athavA teo kamata che." A vAkayane artha A pramANe paNa karI zakAya -teo khetI Adi karma karavAne asamartha che, te kAraNe ja teo sAdhu banyA che. teo durbhAgI che, kAraNa ke putra, patnI Adi saue temano parityAga karyo che. koI paNa jagyAe Azraya nahI maLavAthI teo dIkSA laIne sAdhu banI gayA che.' gAthA dA zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zabdArtha - jAme-gApu' gAmomAM "nayara, vAnang vA" athavA nagaromAM gg -NatAnuM dAna' A zabdone "mavAcaMtA-bAvataH sahana na karI zakatAM "-tatra te Akroza vacano arthAt kaDavA vacanane sAMbhaLIne "vA -mananA maMda mativALA vitIcaMti-viparita' viSAda kare che "rUra-thA' jevI rIte "latAmaMmi-saMme' saMgrAmamAM arthAt yuddhamAM "mIyA-mI: bhIrU purUSa viSAda kare che. sUtrArtha "A sAdhu tenA karmothI du:khI che" ItyAdi AkAzarUpa zabda tathA A cAra che, A cAra (jAsUsa) che, ItyAdi sAmAnya lako dvArA uccArAtA zabda sAMbhaLavAne asamartha e te mada prakRti sAdhu viSAda anubhave che, ane jevI rIte saMgrAmanA mokharAnA bhAgamAM sthita kAyara puruSa viSAda anubhave che ane samarAMgaNa cheDIne bhAgI jAya che, e ja pramANe manDamati sAdhu paNa saMyamanA mArgethI bhraSTa thAya che. ghaNA TIkAtha-pUrvokta Akroza rUpa zabdo tathA "A cora che, A jAsUsa che," ItyAdi grAmyajane ane nagarajane dvArA uccArAtA zabda sAMbhaLIne te alpamati athavA alapasatva sAdhu atyaMta viSAda anubhave che. pitAnA kAnamAM kAMTAnI jema pIDA pahoMcADanArA te zabdo tenAthI sahana thaI zakatA nathI, tethI A prakAranA Akroza vacana sAMbhaLavAthI tene ghaNuM ja duHkha thAya che. jevI rIte cakra, kunta. khaDaga, bANa AdithI yukta aridaLane joIne, Dhela, zaMkha, jhAlara. Adi vAdyonA dhvanithI vyApta saMgrAmanA agrabhAgamAM sthita kAyara puruSa DerI jaIne apayazanI paravA karyA vinA saMgrAmamAMthI nAsI javAne taiyAra thaI jAya che, e ja pramANe mandramati, alpasarva sAdhu paNa pUta Akroza vacanone sAMbhaLIne viSAdane anubhava kare che ane saMyamathI bhraSTa thaI jAya che. gAthA chA zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vadhaparISaha kA nirUpaNa have sUtrakAra vadhu parISahanuM kathana kare che-vene ludhiyaM ItyAdi- zabdArthane-? je kaMI "jUag-TU krara vudhicakSudhita bhUkhyA miravuM-milsa"" sAdhune "kuLa hRti-gunI rAti' kUtaro karaDavA lAge te "taratha-tatra' te samaye "maMA !- " ajJa purUSa "viNacaMti-vipatti A pramANe dInatA yukta banI jAya che ke te puTTA-jJaH kR = agninA dvArA sparza karAyela "pANino -arLa rUva' prANI gabharAya che. kyA sUtrArtha_bhikSAprAptine mATe bhramaNa karatA bhUkhyA sAdhune kaI kaI vAra keI kUra kUtarA karaDe che. AvuM bane tyAre mandasarva sAdhu viSAda anu. bhave che. agnine sparza thaI gayuM hoya eTaluM duHkha tene te vakhate thAya che. 8 TIkAI-A sUtramAM "a'i pada saMbhAvanAnA arthamAM vaparAyuM che. keI koI vAra evuM paNa bane che ke bhikSAne mATe bhramaNa karatA sAdhune kaI kUra kUtarA Adi jAnavara karaDe che-sAdhunA caraNa Adi aMgamAM tenI tIkSaNa dADhe bheMkI de che. te samaye alpasatva ane haiyahIna sAdhu viSAdane anubhava kare che. jevI rIte agnithI dAjheluM prANa vedanAthI Atta thaI jAya che ane ArtadhyAnathI yukta thaIne pitAnAM aMgone saMkocI le che, e ja pramANe krUra prANu dvArA upadrava thavAthI satvahIna sAdhu paNa saMyamanA mArgethI bhraSTa thaI jAya che, kAraNa ke grAma kaMTaka-Indriyene pratikULa sparza Adi-sahana karavAnuM kArya ghaNuM ja duka2 gaNAya che. gAthA drA | zabdArthavithiyamAna-pratithi tAmArA sAdhu jananA zreSI " -vize' kaI kaI "vimAsaMti-pratimASatte' kahe che ke "ne gg - ghare je A sAdhue "gvaMzIvijha-ve bIlanA A prakAre bhikSAvRttithI jIvana dhAraNa kare che. "gg-ute A mANase "rivArajata-pratizAkAta' pitAnA pUrva kRta pApanuM phaLa bhegavI rahyA che. chellA sUtrArtha-kaI kaI adhama ane sAdhuone dveSa karanArA leko kahe che ke "A prakAre jIvana vyatIta karatAM A sAdhuo pUrvakRta karmone badale cukavI rahyA che-phaLa bhegavI rahyA che." melA TIkAthe-sAdhuonA virodhIo-sAdhuo pratye dveSabhAva rAkhanArA anArya ke jevA mANase sAdhuone joIne A prakAranAM pratikULa vacane bele che zrI sUtra kRtAMga sUtraH 2 13 Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhIkha mAgIne jIvana vyatIta karanArA A sAdhue temanA pUrvakRta azubha karmonuM phaLa bhogavI rahyA che." bhikSA prApti mATe nIkaLelA sAdhune joIne kaI sAdhu zI mANase evuM kahe che ke A kezavuMcana karanArA sAdhuoe pUrva bhavamAM dAna dIdhAM nathI, te kAraNe temane bhikSA mATe ghera ghera bhaTakavuM paDe che. teo saghaLA bhegothI vaMcita che ane duHkhI jIvana vyatIta karI rahyA che. teo bhAgyahIna che. pUrvajanmanA azubha karmonA kAraNe temane pArakAM gharamAM bhramaNa karIne bhIkha mAMgIne gujarAna calAvavuM paDe che. gAthA lAla zabdArtha-babe-kaI kaI purUSa " siti-jo cuMvaMti' kahe che ke "rAinA-nAnA A leko nAgI che. uparoDha-gooDhA" bIjAnA piDanA Icchuka che. "ahamA-apamA adhama che. muMDA-muTTA." te muDita che, kadaMvinadRA-phUrinagiA kaMDU rogathI temanA aMga naSTa thaI gayA che. -varasAda" A leke zuSka parasevAthI yukta ane "bAmAphiyA-garama divA azabhana arthAt bIbhasa che AvuM kahe che. jenA sUvArtha-jinakalpika Adi sAdhuone joIne koI koI mANasa evuM kahe che ke-A leke nagna che, parAyA piMDane (AhArane) mATe prArthanA karanArA che, adhama che, mazIna zarIravALA muMDita che, khujalIne kAraNe temanuM zarIra kSata vikSata thaI gayuM che, temanA zarIra para melane thara jAmI gaye che, temanuM zarIra parasevAthI tarabaLa che, athavA temanuM zarIra kaThaNa melathI yukta che. teo kevAM beDeLa ane bIbhatsa dekhAya che! 10 TIkArtha- anAryonA jevA svabhAvavALA leke sAdhuone anulakSIne A prakAranAM vacanane pravega kare che-A jinakalipaka Adi sAdhuo nagnAvasthAmAM rahe che. teo anyanI pAse AhAradinI bhIkha mAge che ! malInatAne kAraNe teo adhama-aprItikara lAge che! temane mAthe muMDa che. khujalIne kAraNe temanAM aMgo kharAba thaI gayAM che-zarIra para vAraMvAra khaMjavALavAne lIdhe temanuM zarIra kSatavikSata thaI javAne lIdhe vikRta thaI gayuM che ! teo karakaMdra athavA sanakumAranA samAna vinaSTa zarIravALA (kSata vikSata yukta zarIravALA thaI gayA che. temanA zarIra para melanA popaDA jAmyA che. temane dekhAva azabhana (suMdaratA rahita) ane bIbhatsa (aNagamo prere te) athavA asamAdhi janaka che. A kathanane bhAvArtha e che ke-kyAreka kaI kaI kupuruSe jinakalpika sAdhuone joIne evuM kahe che ke-A sAdhuo parAjajIvI, nagna ane adhama che, teo mAthe muMDAvALA ane khujalIne kAraNe kharAba aMgovALA che, tathA teo malIna ane bIbhatsa dekhAvavALA che. gAthA 101 zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zabdArtha - 'padya-tra' A pramANe "vighahivattA-satiSaranAda sAdhu ane sanmArganA drohI "- koI koI "saghaLA 3-3manA ' pite ja "ascaNA-ajJA" ajJa jIva "goLa gigg mona pravRttAH' mehathI DhAMkelA che arthAta mithyA darzanathI DhAMkelI mativALA che. te-te teo "rAma-ramare" ajJAna rUpa aMdhakArathI "tamaMta utkRSTa ajJAna rUpI aMdhakArane "naMti-vatti' prApta kare che. 11 sUtrArtha -je loko A prakAre sAdhuonA virodhI hoya che, anArya ane vivekathI vihIna hoya che, ane mehathI AcchAti mativALA hoya che, teo eka ajJAnamAMthI bIjA ajJAna tarapha jAya che eTale ke ajJAna rUpa aMdhakAramAM DUbelA te leke naraka Adi rUpa utkRSTa aMdhakAranI dizAmAM agresara thAya che. gAthA 11 TIkArya-A prakAre che ke pApakama che, dharmanA marmathI anabhijJa che, anArya che, sAdhuonA ane mokSamArganA ASI che. svayaM ajJAna che ane dharmAcaraNathI rahita hoya che, teo ajJAnarUpI aMdhakAramAMthI utkRSTa aMdhakAramAM jAya che eTale ke nIca gatimAMthI nIcatara gatimAM jAya che. zA kAraNe temane adhama gatinI prApti thAya che? teo manda che, jJAnAvaraNIya Adi karmothI grasta che, te kAraNe temane adhogatinI prApti thAya che. adhegati prApta thavAnuM bIjuM kAraNa e che ke teo mithyAdarzana rUpa moha vaDe AcchAdita che. te kAraNe teo AMdhaLA jevAM hovAne kAraNe sAdhuo pratye zreSabhAva rAkhe che ane kumArganuM avalaMbana kare che viveka eka cakSu samAna che ane vivekIjanono sahavAsa bIjA cakSa samAna che jemane A banne cakSu hotAM nathI, teo ja kharI rIte AMdhaLA che. evo mANasa je kumArge pravRtta thAya, te tene ze aparAdha ! kahyuM paNa che ke-gharuM phi hyumaruM jJo vive:" ItyAdi- svAbhAvika viveka eka nirmaLa netra rUpa che. ane vivekI janone sahavAsa bIjA netra rUpa che. A saMsAramAM jene A be netronI prApti thaI nathI tene ja vAstavika rUpa te aMdha kahI zakAya che. je A bane prakAranA netronA abhAvavALo mANasa kumArgagAmI bane, to teno ze aparAdha! eTale ke e mANasa kumArgagAmI bane te svAbhAvika ja che. A prakAre sAdhuo pratye dveSa rAkhanAra sanmAgane droha karanAra ajJAnI. mAhathI gherAyelA ajJAna mANasa eka ajJAnamAMthI nIkaLIne narakagati Adi rUpa bIjA ajJAnane prApta kare che, kAraNa ke teo vivekarahita hoya che, gAthA 11 zrI sUtra kRtAMga sUtraH 2 15 Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ daMzamazakAdi parISahoM kA nirUpaNa have sUtrakAra DAMsa, macchara Adi dvArA AvI paDatAM parISAnuM kathana kare che-"puddo ' ityAdi zabdArtha-baramatArdi-saMsAnA daMza ane mazako dvArA "puro-skRSTa sparza karavAmAM Avela arthAta karavAmAM Avela tathA "tabakkAmavAyA7LAmazavanuvana tRNanA sparzane sahana na karI zakavAvALo sAdhu e vicAra kare che ke je-navA meM "jo stro- roja svaga vagere rUpa paralekane te ra vi-7 saHpratyakSa rUpathI je nathI "g-n" te paNa "-vari' kadAca "ricA-mavi cAtta' A kaSTathI maraNa to spaSTa jovAya che ane koI phaLa dekhAtuM nathI. 1rA sUtrArtha-daMzamazaka parISaha eTale ke DAMsa, macchara Adi jaMtu karaDavAthI je trAsa sahana karavuM paDe che te trAsa sahana karavAne prasaMga Ave tyAre tathA tRNAsparza parISahane sahana na karI zakuvAne kAraNe (akiMcana hevAne kAraNe ghAsa para zayana karatI vakhate tenA kaThina paze sahana na karI zakavAne kAraNe) kaI alpasatva sAdhu kayAreka A prakArane vicAra kare che paraloka te meM jayo nathI, paraMtu A kalezathI mAru mRtyu thaI jaze. A kaSTane sahana karavAnuM bIjuM koI paNa phaLa mane dekhAtuM nathI." 12aaaa TIkAtha- jayAM DAMsa, macchara Adi jaMtuo vizeSa pramANamAM hoya che. evAM kAMkaNa Adi pradezamAM vicaratA sAdhuone DAMsa, macchara Adi karaDe che. kyAreka tene ghAsa Adi para zayana karavuM paDe che, evuM bane tyAre tene kaThera sparza te sahana karI zakatA nathI. A prakAranI paristhitimAM pIDAno anubhava karate te sAdhu kyAreka A prakArano vicAra kare che-paralokanA sukhanI prAptine mATe meM dIkSA grahaNa karI che, ane te mATe huM DAMsa, macchara Adine trAsa paNa sahana karI rahyo chuM. paraMtu te paraloka meM pratyakSa te ja nathI. parAkanA viSayamAM anumAna pramANa paNa vidyamAna nathI, kAraNa ke te viSayamAM nirdoSa hetune abhAva che. paraMtu A trAsane kAraNe maravuM paDaze, e vAta te nizcita che. zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A kathananuM tAtparya e che ke paralekanuM astitva pratyakSa te dekhAtuM nathI, ane tenuM astitva siddha karanAra kaI anumAna Adi pramANa paNa majUda nathI. A rIte parAkanA sukhanI prApti thavAnI vAta te dUra rahI paNa A duHkha sahana karavAnA phala rUpe mRtyune te cokkasa bheTavuM paDaze ! mota sivAya bIjuM kaI paNa phaLa maLavAnuM nathI ! deza, kALa AdithI pIDita koI sAdhu A prakArane vicAra paNa kare che. gAthA 12 kezaluMcana ke asahatva kA nirUpaNa zabdArtha - giAsuMvare keza luMcanathI "saMtA-samaHI: duHkhI arthAt piDAyamAna "vaMmare parArU-trahmarthagitA" ane brahmacaryathI parAjIta thaIne rara-tatra' kezakuMcanamAM durbaLa "maMA-ma:' mUkha purUSa "cotane' jALamAM viTTa-viddha phasAyelI "marachA -maracA-rUa' mAchalInI jema 'virIyaMti-vilori' kaleza arthAt duHkhane anubhava kare che. 13 sUtrArtha -kezakuMcanathI pIDA anubhavo tathA brahmacaryavratanuM pAlana karavAne asamartha e kAyara sAdhu-kAmavAsanAne durjaya udraka thAya tyAre jALamAM phasAyelI mAchalInI jema kalezane anubhava kare che, ane saMyamanA mArgethI bhraSTa thaI jAya che. TIkAtha- kezane leca karatI vakhate sAdhuone khUba ja pIDA thAya che, te pIDAne kAraNe kAyara (apasava) sAdhune viSAdane anubhava kare che, eja pramANe brahmacaryanuM pAlana karavAne asamartha hoya e sAdhu kAmavAsanAne udraka thAya tyAre saMyamanA anuSThAnamAM zithila thaI jAya che, athavA saMyamane parityAga karI nAkhe che. A vAtane vadhu spaSTa karavA mATe sUtrakAre nIcenuM duSTAnna ApyuM che.- zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 17 Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jevI rIte jALamAM phasAyelI mAchalI temAMthI chuTavAne mATe valakhAM mAre che, paNa chuTavAne keI upAya nahIM jaDavAthI temAM ja marI jAya che, eja pramANe prabaLa kAmavAsanAthI parAjita thaIne kaI kaI kAyara sAdhue saMyamane tyAga kare che athavA zithilAcArI banI jAya che. gAthA 13 zabdArtha-"gAyaDhaMdaramA-garamaNUMkasamAcAra' jenAthI AtmA kalyANathI bhraSTa thaI jAya che, e AcAra-anuSThAna karavAvALA "mirAvaMcimAvaLA-nadAsaMsthitamAranA jemanI cittavRtti mithyAtvathI vyApta che arthAta hisA vageremAM tatpara che tathA phariNAgomAvA-SamApanA jee rAgadveSavALA che. evA che je"i kaI "mamriyA- sanA" anAya puruSa "sUti-sUpathati" sAdhune piDA pahoMcADe che. 14 . sUtrArtha--je AcArane kAraNe AtmA daMDita thAya che. athavA Atma hitanuM jenA dvArA khaMDana thAya che, evA AcArane "AmadaMDa samAcAra' kahe che. jemane e AcAra che ane jemanI dRSTi mithyAvane kAraNe upahata thaI gaI che, je e rAga ane dveSathI yukta che, evA keI keI anArya leke sAdhuone lAkaDI Adi vaDe mAre che. TIkAtha--- sAdhu nI niMdA, sAdhune mArapITa, sAdhunI hatyA Adi kRtya AtmAne daMDita karanArA-AtmAnA hitanuM khaMDana karanArA che. tethI evAM kRtyone "AtmadaMDa samAcAra kahe che. micchAdiSTi chene, eTale ke viparIta kadAgraDa rU5 bhAvanAvALA mANasone "mithyA saMsthita bhAvanAvALA' kahe che. A banne vizeSaNothI yukta loka-eTale ke jemanI buddhi mithyAtvane kAraNe naSTa thaI gaI che, jeo hiMsAdi pApimAM pravRtta rahe che, jeo rAga ane dveSathI yukta che-eTale ke je pApanuM AcaraNa karavAmAM harSane anubhava kare che ane dharmAcaraNa karavAmAM dveSa yukta che evAM rAga dveSa yukta, ane ahiMsA dharmathI anabhijJa kaI kaI anArya leka sadAcAra parAyaNa sAdhuone pitAnA AnaMdane khAtara athavA TheSabhAvathI prerAIne lAkaDI AdinA prahAra vaDe athavA kaTu zabdo vaDe pIDA pahoMcADe che. A samasta kathanane bhAvArtha e che ke koI kaMI AmahitanA ghAtaka ane viparIta buddhivALA rAgadveSathI prerAIne sAdhune kaSTa de che. gAthA 14 | zabdArtha-"avejo-be kaI "vADhA-vADhA ajJAnI purUSa "ciMafa - anArya dezanA AmapAsamAM pharatAM "sutracaM-satrata' sAdhune "majavucuM -vikY' bhikSukane bajAro-vatti-vAra ti' A guptacara che athavA cera che evuM kahetA "vari-vadati derI vagerethI bAMdhe che-tathA "sAcavodira- rAyavarane kaTu vacana kahIne sAdhune pIDita arthAt duHkhI kare che. pA. zrI sUtra kRtAMga sUtraH 2 18 Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paratIrthikoM kA pIDita karanekA nirUpaNa svArtha-kiI kaI ajJAnI puruSe ajJAnI puruSa anArya dezamAM vicaratA sAdhuone cara, jAsUsa Adi mAnI laIne, temane deraDA Adi vaDe bAMdhIne kaTu vacane dvArA pIDA paheMcADe che. 1pa TIkArtha-- sArA narasAMnA vivekathI rahita anArya pradezanI sImA para vicaratA, ahiMsA Adi vratonuM samyak prakAre pAlana karanArA sAdhune kaI rAjAne jAsUsa mAnI laIne A prakAranI kaTu vacane bole che-"A cera che, A cAra (jAsUsa) che, eTaluM ja nahIM paNa teo tene deraDA vaDe bAMdhIne lAkaDI Adi vaDe mAra mAre che tathA kaSAyayukta vacane dvArA tene tiraskAra kare che. cha kAyanA jInA rakSaka ane nirdoSa bhikSA grahaNa karanArA munione paNa temanA dvArA A prakAranAM kaSTa sahana karavA paDe che. A kathanane bhAvArtha e che ke anAya lokenA pradezanI sImA pAsethI vihAra karanArA suvratadhArI sAdhune paNa cora Adi samajIne anArya leke deraDA vaDe bAMdhIne mAre che tathA kaTu zabdo bolIne temanI bhatsanA kare che. gAthA 1pA A prakAranA parISahe AvI paDe tyAre a5sarva sAdhu para tenI kevI asara thAya che, te sUtrakAra prakaTa kare che. -tatha dena' ityAdi zabdArtha uttara-tatra' tyAM arthAt anAryakSetranI sImAmAM (hadamAM) pharatAM te munIne "rA-na' lAkaDIthI "puTriNA-mudiTanA' mukAthI "huvA-athavA' athavA i-na' phaLathI "saMgIte saMvataH mAravAmAM Avela "vAre-vAtrA ajJAnI purUSa "wifmaLI-dvAminI" kedhita thaIne gharethI nikaLIne bhAgavAvALI sthIra-strIva' nI jema "rAtI --jJAtInAM pitAnA svajana varganuM "tArU- ti' smaraNa kare che. li16I zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 19 Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtrArtha-anA kSetranI sImA para vicaratA sAdhuone lAkaDIenA prahAra, phaLanAM prahAra ghummA tathA lAtAnA prahAra sahana karavA paDe che. A prakAranI paristhiti utpanna thAya tyAre kAI kAI khAla (ajJAnI) ane alpasa. sAdhu asahAya dazAnA anubhava kare che, ane jevI rIte dhAvezamAM gRhatyAga kara nArI strI muzkelI AvI paDatAM kuTuMbIe ane jJAtijanAne yAda kare che, eja pramANe eve sAdhu paNa peAtAnA kuTuMbIo ane jJAtijanAne yAda kare che. 16 TIkA-kAI koI vAra anAya dezeAnI sarahada pAsethI vihAra karatA sAdhuone anAryo lAkaDIe mAre che, ghummA mAre che ane bIjorA Adi kaLAneA temanA para ghA kare che. A prakAranI paristhiti udbhave tyAre kAi phAi aparipakava buddhivALA sAdhue peAtAnA mandhue Adi jJAtijanenuM smaraNa kare che. teo vicAra kare che ke jo ahI mArA eka paNa bandhu Adi sahAyaka haita te mAre AvI pIDAnA anubhava karavA na paData. atyAre mArI rakSA karanAra kaI paNu AtmIyajana mArI sAthe nathI, te kAraNe A lekA mane herAna kare che. A vAtane spaSTa karavA mATe nIcenuM dRSTAnta ApavAmAM Avyu che-kei strI krodhAvezamAM ghara cheDIne nIkaLI gai mArgomAM keAI asabhya puruSA tenI pajavaNI karavA lAgyA. tyAre te pAtAnI nirAdhAra dazA joine peAtAnA AtmIyajanane yAda karavA lAgI. eja pramANe aparipakava buddhivALA sAdhu paNa Ave prasaMga AvI paDe tyAre peAtAnA sa'sArI sagAM vahAlAne yAda kare che. gAthA 165 aghyayana kA upasaMhAra have sUtrane upasa'hAra karatA sUtrakAra kahe che- 5 mo hinA'ItyAdi zabdA--mo-mo? he ziSyA ! -chhe' A pUrvokta daDa vagere rUpa pariSa DeApasaMga 'vRddhiLAntANA-nAH sparza;' saghaLA ja speza 'TET-RTET:* zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 20 Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaThina "durakriyANA-virahyA ane duHkhada che. "saMpattA-saMvItA bANa thI pIDita "phathI va-phitara rUva' hAthInI jema "vA kahIva:" napuMsaka purUSa avA -gavara." gabharAIne "niraM-rUma" ghera "cA-nAtA" cAlyA jAya che, arthAt sAdhuvezane choDIne ghera jatA rahe che. | 1LA sUtrA-he ziSya ! pUrvokta saghaLA-sparza-parISaha ane upasargoghaNA ja kaThera-dasaha che. temane sahana na karI zakanAra koI keI apari. pakava buddhivALA sAdhue saMgrAmane me khare UbhelA hAthInI jema kAyara ane vivaza thaIne sAdhuvezano tyAga karIne pharI saMsAramAM cAlyA jAya che, evuM huM (sudharmA svAmI kahuM chuM. 17 TakAtha-sudharmA svAmI pitAnA ziSyone A pramANe upadeza Ape che he aMtevAsIo ! lAkaDInA prahAra Adi pUrvokta parISahe ane upasarga rUpa samasta paze (anubhave) ghaNu ja dussaha hoya che. evAM parISaho. ane upasargo AvI paDe tyAre kaI kaI kaI alpasattva, kAyara sAdhuo samarAMgaNanA agrabhAgamAM sthita hAthInI jema DarI jaIne athavA vivaza thaI jaIne sAdhuvRttine tyAga karIne gharano rasto pakaDI le che-saMsAramAM pAchAM pharI jAya che A kathanano bhAvArtha e che ke pUrva pradarzita zata parISaha, uSaNa parIvahu, DAMsa ane marachara karaDavA rUpa parISaha, lAkaDInA prahAra Adi pratiphathI upasargothI trAsI jaIne kaI vairyahIna sAdhu jyAre temane sahana karavAne asamartha banI jAya che, tyAre eka vAra tyAga karelA gRhavAsane pharI svIkAra karI le che. teo gRhavAsane ja zaraNabhUta mAne che, evuM huM kahuM chuM. A pramANe sudharmA svAmI pitAnA ziSyone kahe che. gAthA 1chA trIjA adhyayanano pa Dele udezaka samApta zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anukUla upasargo kA nirUpaNa bIjA uddezAno prAraMbhatrIjA adhyayanano uddezaka pUre thaye. have bIjA uddezakanI zarUAta thAya che. trIjA adhyayanamAM upasargonuM pratipAdana karavAmAM AvyuM che. upasargo be prakAranA hoya che-(1) pratikULa ane (2) anukULa. trIjA adhyayananA pahelA uddezakamAM pratikULa upasargonuM pratipAdana karavAmAM AvyuM che. have A bIjA udezakamAM anukULa upasargonuM prarUpaNa karavAmAM Avaze. pahelAM uddezaka sAthe A prakArano saMbaMdha dharAvatA bIjA uddezakanuM paheluM sUtra A pramANe che - "ame kudumA" zabdArtha "aha-katha' pratikuLa upasarganA kathanAnantara "me-me A anatara kahevAmAM Avela kudumA-sUphA: sUma bahAra nahIM dekhAvAvALAnaM-saMni mAtA pitrAdi evaM bhAI vagerenI sAthenA saMbaMdharUpa upasarga thAya che jeA saMga "fmajavUi-miznanAM sAdhu enA dvArA "hurattarA-tusara:" durUttara arthAt dustara che. "je koI purUSa "ta-' te saMbaMdharUpa upasargamAM vitIcaMti - vinitta' viSAdane prApta thAya che, arthAt zithilAcArI banI jAya che, athavA "viSe-cArituma saMyamapUrvaka pitAne nirvAha karavAmAM na jayaMti- rAti ' samartha thatA nathI. nA sUtrArtha-A je A sUkSama-anyanA dvArA jANavAmAM AvanAro-saMga che- mAtApitA Adine saMbaMdha che, te sAdhuone mATe paNa durjaya che. anukULa upasargo AvI paDe tyAre kaI kaI sAdhuo viSAdane anubhava kare che- --zithilAcArI banI jAya che, athavA saMyamane tyAga karI nAkhe che. teo pitAnA AtmAne saMyamamAM sthira rAkhI zakavAne samartha hatA nathI. 15 zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 22 Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TIkarthaahI "sa" A pada "anantara' (tyArabAdonA arthanuM vAcaka che. tene Azaya e che ke pratikULa upasargonuM pratipAdana karIne have sUtrakAra anukULa upasargonuM nirUpaNa kare che. anukULa upasargo kevAM hoya che, tenuM have sUtrakAra spaSTIkaraNa kare che-teo sUkSama hoya che, eTale ke cittamAM vikAra utpanna karanArA hovAthI teo Atarika hoya che. pratikULa upasargonI jema teoe zarIra AdimAM vizeSa pramANamAM vikArajanaka nahIM hovAne kAraNe sthUla hotA nathI. te anukULa upasargo mAtA, pitA, putra, patnI AdinA saMga (saMbaMdha) rUpa hoya che. temane jItavAnuM kArya ghaNuM ja muzkela che. kadAca mAraNAntika athavA atyaMta duHkhajanaka pratikULa upasargo AvI paDe tyAre mahApuruSo madhyastha bhAva dhAraNa karIne temane sahana karI le che. paraMtu A anukULa upasargo te moTA moTA mahAtmAonA manane paNa dharmArAdhanAmAMthI vicalita karI de che. te kAraNe anukULa upasargo para vijaya prApta karavAnuM kArya ati duSkara gaNAya che. A prakAranA upasargo AvI paDe tyAre kaI kaI a9pasava sAdhu sadanuSThAnanA pAlanamAM zithila banI jAya che, eTale ke vihAra Adi sAdhu kRtyamAM zithila banI jAya che. athavA teo saMyamanuM pAlana karavAne eTalA badhAM asamartha thaI jAya che ke saMyamane (sAdhuvRttine) paNa pUrepUro tyAga karI nAkhe che. A kathanane bhAvArtha e che ke pratikULa upasargo te kadAca sAhasanuM avalaMbana laIne sahana karI levAmAM Ave che, paraMtu anukULa upasargo sahana karavAno prasaMga Ave tyAre bhala bhalAMnuM dhairya ogaLI jAya che. gAthA 1 zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 23. Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ have sUtrakAra eja anukULa upasargonuM varNana kare che.- jo tAvo" ItyAdizabdArtha-- -anne kaI "nAco-jJAta jJAtivALA arthAt mAtApitA vajana e saMbaMdhI jana "-y" sAdhune joIne "parivariyAdivAI tene gherIne dhoti-hati' raDe che "tAra-tAra' teo kahe che ke he tAta ! je pota-7 ghoSa" tame hamArU pAlana kare "Tro-ivoSitoti' ame tAruM pAlana karyuM che "tAra-rAta" he tAta "ra3-zA mATe tuM "jo -7: amane "hAri-yANi choDI de che. rA. sUtrArtha -kaI kaI jJAtijane sAdhune joIne tenA pharatAM vIMTaLAI vaLIne karuNAjanaka zabda bolavA lAge che-"he putra! ame tAruM pAlanapiSaNa karyuM che, have tuM amAruM pAlana-poSaNa kara. tuM zA kAraNe amAre tyAga karIne cAlI nIkaLyo che?' mArA TIkArtha--ahIM "ji" pada saMbhAvanA arthamAM vaparAyuM che. koI kaI mAtA, pitA, Adi muninA saMsArI sagAo munine joIne tene gherI laIne mAthuM ane chAtI kUTatAM kUTatAM ene AkaMda karatAM karatAM A prakAranAM dInatA pUrNa vacane bole che - he tAta ! (ahIM "tAta' pada komala saMbaMdhananA arthamAM vaparAyeluM hovAthI tene artha "kulatilaka samaja) he mAtA-pitA ane kuTuMbanA rakSaka! ame bacapaNathI tAruM lAlana-pAlana karyuM che. amArI vRddhAvasthAmAM tu amAruM pAlana-poSaNa karaze evI AzA sevIne ame tAruM lAlana-pAlana karyuM che. te he putra ! tuM have pAlanapoSaNa kara. amArA jevAM dIna, vRddha ane pAlana-poSaNa karavA gya janene tyAga tuM zA kAraNe kare che? tArA sivAya amAru pAlana-poSaNa karanAra evuM koNa che ke jene mAthe e javAbadArI nAkhI daIne tuM sAdhu banI gayA che ! tuM amAro nedhArAne zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 24 Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AdhAra che, to tuM ghera pAcho phara." A prakAranA dayAjanaka vacane teo tene saMbhaLAve che. gAthA rA zabdArtha "tA-tAta" he tAta! "te vicA- pitA tamArA pitA zera -ravi vRddha che "nA-caM' ane A '-tara zvA' tamArI bahena divA-tti' nAnI che "te raja-te vavAra' A ta mArA "roya- sojA sadara "mAcotara' bhAI che "je karuM hAri-raH vim cakAri tuM amane kema cheDI rahyo che. 3 sUtrArtha--he putra! tArA pitA vRddha che. tArI A bahena hajI nAnI che A tAro sahedara (sI bhAI) paNa hajI apavayaska (kAcI uMmarane) che. chatAM zA mATe te amAre tyAga karyo che? AvA TIkArtha-kuTuMbIo sAdhu pAse AvIne tene A pramANe samajAve chehe putra! tArA pitA vRddha thaI gayA che. temanAM aMgo zithila thaI gayAM che. udharasa, dama Adi rogathI teo pIDAI rahyA che. temanI pAcanazakti maMda paDI gaI che. have temanAthI koI paNa kArya karI zakAtuM nathI. A tamArI sAme UbhelI tamArI benanI sAme jarA najara karo? te hajI ghaNI nAnI uMmaranI che tamArA sivAya teno vivAha keNa karaze ? he putra tArA nAnA bhAIone jarA vicAra kara! teo hajI kAcI uMmaranA hovAne kAraNe gharane tathA dukAna Adine bhAra vahana karavAne asamartha che. tArA sivAya tenI saMbhALa lenAruM bIju koNa che? zuM tArA bhAI-bahenanI paNa tane dayA AvatI nathI? amArAM jevA dIna, hIna ane nirAdhAra kuTuMbIjanone zA kAraNe tuM tyAga karI rahyo che? amane konA AdhAre cheDIne tuM saMsAra choDI rahyo che?? A prakAranA dInatApUrNa vacana dvArA sAdhunA saMsArI sagAM-vahAlAo tene saMyamanA mArgethI vicalita karavA prayatna kare che. A prakAranA anukULa upasargo AvI paDe tyAre apasarva sAdhuo saMyamanA mArgane parityAga karIne pharI gRhavAsane svIkAra karI le che. gAthA 3 zabdArtha "tAra-rAta" he tAta! mAre ciraM-mAruM pittAM mAtA ane pitAnuM "-" piSaNa kare 'yaM-gakhU' mAtA pitAnuM piSaNa karavAthI ja "jojo-rojha' paraloka "mavirA-mavizvati sudharaze "ttAva-." he tAta ! g-gaE" Aja "huM haju nizcayathI "o-"i lekAcAra che ke je - je "mAcAM-mAtara mAtAne "ati-pAcaritra' pAlana kare che, temane paralekanI prApti thAya che. 18 sUtrArtha -he putra ! tuM mAtApitAnuM pAlana kara. evuM karavAthI tAre paraleka sudharI jaze. he putra! lekamAM tene ja uttama AcAra gaNavAmAM zrI sUtra kRtAMga sUtraH 2 25 Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ave che. je putra mAtA-pitAnuM pAlana-piSaNa ane sevA zuzraSA kare che, tene ja A leka ane paraleka sudharI jAya che. saMyamanA mArgethI sAdhune vicalita karavA mATe tenA mAtA-pitA Adi saMsArI sagAMo tene A pramANe kahe che- he putra ! mAtA ane pitAnuM pAlana-poSaNa ane sevA karavAnuM tAruM kartavya che. evuM karavAthI tAro A loka paNa sudharI jaze ane paraleka paNa sudharaze, A loka ane paralokamAM tane viziSTa sthAna prApta thaze. saMsArane eja sAco vahevAra che ke vRddha mAtA-pitAnI sevA karavAmAM Ave. A prakAranI tArI pharaja adA nahI karavAthI tAro-A leka ane paraleka, banne bagaDaze" gAthA 4 zabdArtha tAra-rAra" he tAta! "te puttA- putra tamArA putra "rA - : uttarottara jamela che "mAhyAvA-madhurAsTa' madhura belavAvALA "phiyA-kSa ' ane nAnA che. "a-RAra" he tAta! "te mAriyAre mA tamArI patnI "khAvA-nagA' navayauvanA che. arthAt yuvAvasthAvALI che. nAsA' te tamArI patanI "anaM-mAn' bIjA naM-janama mANasanI pAse arthAt parapurUSanI pAse "mA me-mAM chetu" na jAya tevuM karo paNa sUtrArtha-he putra! tAre putra-parivAra, ke je mIThI mIThI bolI bolanAre che, te hajI kAcI uMmarano che. he putra ! tArI patnI hajI navayauvana che. tuM evuM kara ke jethI te anya puruSane sAtha na zodhe. pA TIkAtha-mAtA sAdhu banelA putrane evuM kahe che ke he putra! kamekame tAre tyAM aneka putrane janma thayo che. tArA te putronI vANuM amRtanA jevI mIThI che. evAM lADIlA putrane tyAga kara ucita nathI, te sAdhune veza choDI daIne ApaNe ghera Avate rahe. vaLI tArI patnI paNa hajI nava. yauvanA che. te muniveSa cheDIne ghera pAcho Ave nahIM te kadAca te para purUSanuM ghara mAMDaze-je tuM tene tyAga karIza to kadAca te kumArge caDI jaze. kAraNa ke navayauvanA nArInI kAmavAsanA nahIM saMtoSAya te evA mArganuM avalaMbana levAnI paristhiti tene mATe utpanna thaze. je evuM banaze te lekamAM ApaNI niMdA thaze ane ApaNe kuLane kalaMka lAgaze sUtramAM "bhAyA padane prayoga karIne sUtrakAre e vAta pragaTa karI che ke patnInA bharaNapoSaNanI javAbadArI pati upara hoya che, te putrane pitA bhAryAne pati hovAthI temanA pAlanapoSaNa ane rakSaNanI javAbadArI tArI che. je te temanA pratyenI tArI javAbadArI adA karavAmAM niSphaLa jaze, te kemAM jarUra tArI nidA thaze. mATe kA5vAdathI bacavA mATe paNa tAre sAdhuno veSa cheDI daIne ApaNu ghera AvI javuM joIe. gAthA pA zrI sUtra kRtAMga sUtraH 2 Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zabdArtha-"rAca-rAra' he tAta! "hi-hiM A gharagAmo-juduM cAmaH ghera jaIe "mArA svamu have tuM kaI kAma na karIza. "vayaM- ame leke "sArA " tamArUM badhuM ja kAma karIzuM "tAtha- tAta! "vitIrdhAra-ditI kavi' bIjIvAra "pAsAno-phayAma tamArU kArya ame IzuM "tAra-tAva eTalA mATe "yaM-javam' potAnA "jiheM-jI ghare nAmu-cAmaH jaIe. dA sUtrArtha_he putra! cAla, ghera cAlyA Ava. tAre kaMI paNa kAma karavuM paDaze nahIM. ame tAruM saghaLuM kAma karI daIzuM he putra! havethI tAruM badhuM kAma ame ja karI daIzuM. mATe sAdhune veSa cheDI daIne ApaNe ghera pAchA phara.dA TIkArtha-pitA Adi svajane te munine kahe che ke-he putra! tane kAma karatAM bahu Dara lAge che, te huM jANuM chuM. tuM ghera cAla. tAre gharanuM kAma bilakula karavuM nahIM paDe. ame ja badhuM ja kAma karI laIzuM. kAmanA bhayathI tAre ghara choDavAnI jarUra nathI. gharanA kAmathI trAsIne tuM sAdhu banI gaye che, paNa ame tene khAtarI ApIe chIe ke have tAre gharanuM kAmakAja karavAnI jarUra ja nahIM rahe. ame amArI jAte ja badhuM kAma karI laIza. mATe he putra! sAdhune veSa utArI nAkhIne ghera pAcho phara. A kathanane bhAvArtha e che ke-putra gharanA kAmakAjathI tAre gabharAvuM nahIM, kAraNa ke ame tAruM badhuM kArya patAvI daIzuM. ghera pAchA pharIne tuM tenI khAtarI karI le. mana bhaviSyanI vAta para vizvAsa karatuM nathI, mATe tAre ghera ja pAchA pharavuM joIe. ahIM koI khAsa prayajana dekhAtuM nathI. dA zabdArtha-bAya-rAta' he tAta! "tu-tuma ekavAra ghare jaIne "kuLona-punarAze pAchA AvI jaje "teja-tena" jenAthI "karo thaLaH cAta' tuM azramaNa thaI zakatuM nathI, arthAt AnAthI tAruM sAdhupaNuM jatuM nahIM rahe. "amaii-gavAna' gharanA kAmakAjamAM IcchArahita thaIne janiM-pAkAta pitAnI IcchAnusAra saMyamanuM anuSThAna karatAM jestrA' tamane "-" ke "vAre mariti-vAcitunati' pAchA haTAvavAnA mATe samartha thaI zake che ? arthAta keI paNa samartha nathI. ghaNA sUtrArtha-he putra! eka vAra ghera AvIne tane na phAve te pAcho cAlyA jaje. evuM karavAthI tArI sAdhutA naSTa nahIM thaI jAya. je tArI kAma karavAnI IcchA na hoya athavA tAre tArI IcchAnusAra koI kAma karavuM hoya te tane koNa rokavAnuM che? eTale ke tArI IcchAnusAra kAma karavAmAM ame kaI naDatara rUpa banazuM nahI. zA zrI sUtra kRtAMga sUtraH 2 27 Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TIkA-mAtA, pitA Adi svajanA munine A pramANe samajAve chehe priya putra tuM ! eka vAra tA ghera pAchA phara pachI tane ThIka lAge te pAche karaje. eka vAra ghera AvavAmAM tuM asAdhu nahI. banI jAya. zuM eka vAra ghera AvavAthI sAdhutAnuM khaMDana thAya che kharu! jo tane gharamAM rahevAnuM na game, tA tu ahIM pA! AvI jaze. jo tuM gharakAma karavA na mAgatA hoya ane dharmanI ArAdhanA karavA mAgatA hoya, te ame tane tema karate kazu nahI", athavA vRddhAvasthAmAM kAmecchAnA parityAga karIne je tuM sayamanI ArAdhanA karIza, te tane kANu rAkavAnuM che? vRddhAvasthA ja saMyamanI ArAdhanA karavA mATenA ceAgya samaya che. tyAre tuM khuzIthI sayamanI ArAdhanA karaje. lAkAmAM paNa evI ja mAnyatA pracalita che ke vRddhAvasthAmAM ja pravajyA 'gIkAra karavI joIe sayama sAdhanAnA A avasara nathI, mATe atyAre te tAre ghera ja cAlyA Avavu joie. jyAre avasara Ave tyAre kaI paNu prakAranA avarAdha vinA tuM azya sayamanI ArAdhanA karaje. nAgAthA chA zabdAtha-tAla-tata' huM putra ! = kriSitranAM-cat niSiRRLam'je kaMika RNu hatu. traM visa--tavRtti sarvam' te pazu badhuM mIta samItam' ame vibhAga karIne kharAbara karI dIdhu' che 'vArApha-yaMtradrAvi:' vyavahAranA cegya je dina-dima' sutrakrika che. 'avi-savi' te paNa 3-mukhyam' tane yaM-cam' ame leAkeA 'ddAddAmu-yAyAma:' Apazu. jethI tamAre ghera Avavu. ja cagya che, lA sUtrA--he putra! he kuTuMbanA AdhAra! tAre mAthe je RNa (devu) vadhI gayu hatu, te ame sau kuTuMbIoe bhAge paDatuM cukavI dIdhuM che tArA vyavahAra calAvavA mATe tAre je suvaNu, cAMdI adinI jarUra hoya te ame tane Apazu gAthA 8 / TIkAtha--he kuTuMbanA rakSaka putra! tAre mAthe RNane je bejo hatA, te ame bharapAI karI dIdhA che. kuTuMbIee adarA dara vahecaNI karIne te RNa cukavI dIdhuM che. have mAthe RNanA bhAra rahyo nathI. jo RNunA bhayathI te sAdhujIvana agIkAra karyu hAya, te te bhaya have dUra thaI gayeA che. vaLI vyavahAra (vepAra) Adine mATe tAre je suvarNa, cAMdI, dhana AdinI jarUra hAya, te ame tane gharamAMthI Apazu A kathananuM tAtparya e che ke RNanA bhayathI je te' ghara cheDayu' hAya, tA have te bhaya dUra thaI gayA che. vaLI vepAra Adine mATe jarUrI dhana ame tane ApazuM, eTale tane kAi paNa prakAranI vyavahArika muzkelI paNa nahI' paDe. have tamAre ghera pAchA pharavAmAM zI muzkelI che ? mATe hADA A sAdhuparyAya ane pharI ghera cAlyA Ave. gAthA TA zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 28 Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ have A prakaraNane upasaMhAra karatA sUtrakAra kahe che-" gha' ItyAdi zabdArtha-- "-tyu nizcaya "sunaze samudriA-jAthe saMkucita karUNAjanaka badhu varganA savaeN-tram' A prakAranA pUrvokta rItathI kuti-muzivati' sAdhune zikSA de che? arthAt samajAvavAthI "nAsaMdi-jJAti jJAtisaMgathI vivaDho-vAddhaH' baMdhAyelA arthAt mAtA, pitA, putra, kalatra, vageremAM mehita thaIne "ra go-tataH" te samaye "mAraM-jAram' gharanI tarapha "dArU-kapAvati' jAya che. lA sUtrArtha-kuTuMbIo ane sagAM-saMbaMdhIo AgaLa varNavyA pramANenA karuNAjanaka vacana vaDe te navadIkSita sAdhune saMsAramAM pAchA pharavA mATe samajAve che. tene pariNAme navadIkSita ane apariNatadharmA sAdhu jJAtijanonA mehamAM phasAIne dIkSA paryAyane tyAga karIne punaH gRhasthAvasthAne svIkAra karI le che. A TIkAI-karuNAjanaka eTale ke dInatA hinatAthI paripUrNa vacanane prayAga karIne ane mohajALa phelAvIne saMyamarUpI mahelane zikharethI sAdhune nIce pachADanArA sagAM-snehIo sAdhune pUrvokta prakAra samajAve che, ane sAdhuparyAyane tyAga karavAnI vinaMti kare che. jo ke sagAM-snehIonAM A vacane saMsAramAM pravRtti karAvanArAM hevAne kAraNe ane tenuM aniSTa karanArAM hovAne kAraNe viparIta zikhAmaNa rUpa hovAne kAraNe te vacanene suzikSA kahI zakAya nahIM, chatAM paNa ahIM "zikSA padane gRhAbhimata zikSAnuM ja-ghera pAchAM pharavAne bedhanuM ja-vAcaka samajavuM joIe. temanAM A prakAranAM vacanethI navadIkSita, alpasarva sAdhu mehapAzamAM jaDAI jAya che ane pravajyAne tyAga karIne ghera pAchA pharI jAya che. jevI rIte doraDA zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 29 Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaDe bAMdhelA pazune deraDuM pakaDanAra mANasa potAnI IcchAnusAra derI jAya che, e ja pramANe sagAM-snehIonA vilApa rUpa mehapAzathI jakaDAyelA saravahana sAdhune, teo ghera laI javAmAM saphaLa thAya che. A kathananuM tAtparya e che ke meharUpa kUvAmAM haDaselanArA badhujane te navadIkSita sAdhune evI rIte samajAve che ke te brAnta, gurukamAM sAdhune mokSadAyinI pravajyAne paNa tyAga karIne gRhanA bandhanamAM baMdhAI jAya che. A zabdArtha-ka-yathA" jevI rIte "gA- jJAta' vanamAM utpanna thayela "jaya -sam' jhADane "suvA-mahu%A' latA-vela "vaMda-prativajJAti vITaLAI jAya che. "i-vahu' nizcaya "gvuM-' A pramANe "rayo-jJAta jJAtivALA arthAt kuTuMbijana "sAmALi-asamAdhinA" alpasatvavALA te sAdhune "patipati-pratirakvatti' bAMdhI le che 51mAM sUtrArtha-jevI rIte vanamAM utpanna thatAM vRkSane mAlukA latA vITaLAI vaLe che, eja pramANe mAtA, pitA, svajane Adi te navadIkSita sAdhune evAM te gherI le che ke temane kAraNe te sAdhunA cittamAM asamAdhibhAva utpanna thAya che. 10 TIkAryuM-jevI rIte vanamAM ja ugatA ane vanamAM ja vRddhi pAmatAM, pupi ane kaLothI yukta vRkSane samI pavatI mAlukA latA vIMTaLAI jAya che, e ja pramANe sAdhunA kUTuMbIo asamAdhibhAvathI-mohane vazavatI thaIne te sAdhune gherI le che. athavA te che saravahIna, gurukama, ane amArAdhita cittavALA te sAdhune gherI le che teo evAM vacane bole che ke je vacanone kAraNe te sAdhumAM asamAdhibhAva utpanna thAya che ane tenuM citta DAmADoLa thaI jAya che. tethI te dIkSAne tyAga karIne pharI gRhasthAvasthAne svIkAra karI le che, amitrarUpa te kuTuMbIjane te sAdhune gherI laIne tene evuM kahe che ke ApaNe badhAM eka sAthe jyAM pahoMcI na zakIe, tyAM tamAre ekalA zA mATe javuM joIe! durgati ke sagati, je gati maLavI hoya te maLe. paNa ApaNe ekabIjAno sAtha cheDavo joIe nahIM. tame sadgatimAM jAo ane ame durgatimAM jaIe, evuM zA mATe karavuM joIe ! kahyuM paNa che ke "pitto mittale' ityAdi- jeo sAdhunA sAcA mitra nathI teo tenA mitra hovAne DhAMga karIne tene bheTI paDIne vilApa karavA lAgI jAya che ane tene kahe che ke- he mitra! ta: eka sugatimAM javAno vicAra na kara ApaNe badhAM durgatimAM sAthe sAthe ja cAlyA jaIzuM.' gAthA 1bha zrI sUtra kRtAMga sUtraH 2 30 Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zabdArtha--" nAhiM jJAtijo mAtA-pitA vagere svajanavarganA saMbaMdha dvArA viddho vivAddha baMdhAyelA sAdhunA "vikruo-gTatA pAchaLa pAchaLa "jasiri-pariNanita' temano vajanavarga cAle che. "kavi-api" ane "nA. -nava navA pakaDAyela "dRthIva-gutI phara' hAthInI jema temane anu. kuLa AcaraNa kare che tathA "kurodara bahUha-sUrariyAdUna" navI vIMdhAyela gAya jema pitAnA vAcharaDAnI pAse ja rahe che te ja prakAre temane parivAra varga tenI pAse ja rahe che. 11 sUtrArtha-jevI rIte navI viyAyelI gAya potAnA vAchaDAnI samIpamAM ja rahe che, e ja pramANe mAtA-pitA AdinA saMbaMdhathI baMdhAyelA sAdhunI pAchaLa pAchaLa tenA saMsArI svajane cAle che, ne navA pakaDI lAvelA hAthInI sAthe je vyavahAra karavAmAM Ave che, e tene anukULa vyavahAra tenI sAthe kare che. 11 TIkAI-mAtA-pitA, patnI, mitra Adi svajanenA saMbaMdhathI baMdhAyelA sAdhunI pAchaLa pAchaLa tenA saMsArI savajane cAle che-gRhavAsane tyAga karavA chatAM teo te sAdhune sAtha choDatA nathI jevI rIte jaMgalamAMthI hAthIne pakaDI lAvanAra mANaso hAthIne anukULa vartAva karIne hAthIne potAne vaza karI le che, eja pramANe saMsArI svajane paNa te sAdhune anukULa thaI paDe e vartAva rAkhIne tene vaza karI le che. jema tAjI vimAyelI gAya pitAnA vAchaDAnI pAse ja rahe che. tene choDIne bIje jatI nathI, e ja pramANe te sAdhunA svajane tenI pAse ja rahe che-tene pitAnI najarathI dUra thavA detA nathI. A prakAre svajanone saMparka cAlu rahevAthI te navadIkSita, alpasarva sAdhu mehane vaza thaIne sAdhu pravajyAne tyAga karIne ghera cAlyA jAya che. tyAM te apAra mehajALamAM phasAI jaIne saMsAramAM aTavAyA kare che. 11 zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 31 Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zabdArtha-- A pUrvokta "ir--r:' mAtA-pitA svajana vagerene saMbaMdha majUati-manu gALAmu" manuSyanA mATe "jAyA -pAtAjA ' samudranA samAna "zatArimA-garA dustara che. "ja0-catra' je saMgamAM "rA loheM-jJAti jJAtisaMsargamAM "pujiyA-jUrzitA Asakta thayela "jAjhIvADa asamartha purUSa "visaMti viruti duHkhI thAya che. 12aa. sUtrArtha-mAtA-pitA Adi svajananA saMbaMdharUpa pUkatasaMga mANasone mATe samudranA samAna stara che. svajananA mohamAM Asakta thayelA mUchabhAvane kAraNe temane saMsarga nahI cheDI zakanArA-kAyara mANase A saMsAramAM paribhramaNa karyA ja kare che ane janma, jarA ane maraNanAM duHkhAne anubhava karyA ja kare che. kerA TIkAtha-A pahelAM kahela mAtA-pitA vigere svajana saMbaMdhIjanane mohapAza rUpasaMbaMdha samudranI mAphaka ati dura hoya che. jema alpa parAkramI samudrane pAra karI zakatuM nathI teja rIte a9pa parAkamavALA purUSane mAtA-pitA vigere svajanAdIone saMbaMdha cheDe te ghaNo ja muzkelI bharyo che ke je saMgamAM kAyara purUSe duHkha bhogavyA ja kare che. te kAya2 purU kevA hoya che? te mATe kahe che ke-teo putrakalatrAdi saMbadhamAM ghaNA ja Asakta thaIne temAM ja racyApacyA hovAthI parama purUSArtharUpa mekSa meLavavA prayatna karI zakatA nathI. ane saMsArarUpI samudramAM ja bhramaNa karyA kare che. 1rA sUtrakAra sAdhune upadeza ApatAM A pramANe vizeSa kathana kare che- zabdArtha-'mijavU-milsa " sa dhu "i -saMva" te jJAti saMbaMdhane "ghara nAca-ArijJAva' jJapariNAthI anarthakAraka jANIne pratyAkhyAna parijJAthI chaDI che kemake "sarave - ' badhA ja saMbaMdha "mAravA-mAtrA mahAna zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmanA Asrava dvAra rUpa che, aMtaH "gura-anuttara badhAthI uttama pa - ahiMsA vagere lakSaNavALA dhamane "sA-zrAvAM sAMbhaLIne sAdhu "kavi -navina asaMyama jIvananI 'rAmilikajhA-nAmAMkSe IcchA na kare. 13 sUtrArtha-sAdhu e jJAtibaMdhane jJapariNAthI anarthanuM mULa samajIne pratyAkhyAna parijJAthI tene tyAga kare kema ke A badhA ja saMbaMdhe karmanA Asrava dvAra rUpa hoya che. tethI badhAthI zreSTha ahiMsAdilakSaNavALA dharmane sAMbhaLIne sAdhu asaMyamI jIvana dhAraNa karavA na Icche che13 TIkA-sAdhue saparijJAthI evuM samajavuM joIe ke svajananA saMsarga anarthanuM kAraNa che. tene anarthanuM kAraNa samajIne teNe pratyAkhyAna parijJA vaDe tene tyAga kara joIe kAraNa ke samasta saMga mahAna AsavanuM kAraNa -kana bandhanuM kAraNa che. A prakArane vicAra karIne, jayAre anukULa upasaLe AvI paDe tyAre sAdhue saMyamahIna jIvananI AkAMkSA karavI joIe. nahI pratikuLa upasargo AvI paDe tyAre jIvananI AkAMkSA rAkhyA vinA madhyasthabhAve upasargone sahana karavA joIe. A prakAranA upasargo ane parISahe AvI paDe tyAre teNe pravajyAne tyAga karIne sAMsArika jIvana svIkAra vAne vicAra paNa karavuM joIe nahIM, kAraNa ke sAMsArika jIvana te duHkha janaka ja che. tenA dvArA Atmahita sAdhI zakAtuM nathI. te Atmahita sAdhavAne kaye rAha che, te have sUtrakAra prakaTa kare che- anuttara (sarvazreSTha) mRtacAritra rUpa dharmanuM tIrthaMkara, gaNadhara athavA aNagArenA mukhAravijethI zravaNa karavuM. ane mAtA-pitA Adi svajanene saMsarga saMsAranuM kAraNa che, evuM mAnIne sAdhuoe svajane pratyenI Asaktine parityAga kara joIe. zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 33 Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A kathanane bhAvArtha e che ke sAMsArika samasta saMbaMdhe karmajanaka che, tethI te prakAranA saMbaMdhone tyAga karIne sAdhue zrutacAritrarUpa dharmanuM pAlana karavuM joIe. A prakAranA dharmane sarvazreSTha gaNIne teNe saMyamavihIna jIvana jIvavAnI abhilASA paNa karavI joIe nahIM. A dharmanuM pAlana karatAM karatAM kadAca jAnanuM jokhama AvI paDe te paNa teNe saMyamane tyAga karo joIe nahIM-pitAnAM praNenuM balidAna ApIne paNa teNe saMyamanA mArge aDaga rahevuM joIe. gAthA 13 "aNime saMti' zabdArtha-"dugatha AnA pachI 'Ara- pena kAzyapagotrI bhagavAna vardhamAna mahAvIra svAmInA dvArA "rUcA-kavitA:" kahela "me jAvA jarnA" A Avarta arthAt kauTumbika saMbaMdha jaLacakanI bhramIrarUpa "tirita che "zaraNa-catra' jemanA AvavA para 'suddhA-vRddha jJAnI purUSa "zaraNavaMtiapatti " temanAthI dUra haTI jAya che paraMtu "mA-aNudhat." ajJAnI purUSa haM- jemAM racaMti-rIti' duHkhita thaI jAya che. 14. sUtrArtha-kAzyapa gotrIya vardhamAna bhagavAne evI prarUpaNA karI che ke A kuTumba saMbaMdha rUpa saMga Avarta (vamaLa) samAna che. tatvajJa puruSo A A AvartathI dUra rahe che ane ajJAnI puruSe temAM phasAI jAya che. 14 TIkAthu-kAzyapa triIya mahAvIra prabhue A kauTuMbika saMbaMdhane Ava-pANInA vamaLa samAna kahyo che tattvajJa puruSa te A AvartathI dUra ja rahe che. jevI rIte nadI athavA sAgaranA ghera AvartamAM phasAyele manuSya temAMthI bahAra nIkaLI zakatA nathI eja pramANe svajanenA meharUpa Avarta mAM phasAye mANasa paNa temAMthI bahAra nIkaLI zakatA nathI. AvartA be prakAranA kahyA che-(1) dravyAvarta, (2) bhAvAvarta. nadI, samudra AdinA pANImAM je vamaLo utpanna thAya che. tene dravyavArtA kahe che utkRSTa mahinA udayane kAraNe utpanna thanArI, viSayenI abhilASAnI pUti karanArI dhana AdinI prArthanAne bhAvAva kahe che ajJAnI ja A AvartamAM phasAI jaIne-eTale ke Asakti dhAraNa karIne kalezono anubhava kare che. teo AvartAne jevA chatAM paNa tenAthI nivRtta thatA nathI, UlaTA haThapUrvaka temAM praveza karIne hAthe karIne duHkha vahorI le che. gA. 14 have sUtrakAra te AvantanuM svarUpa samajAve che-"rAvALo' ItyAdi zabdArtha-sacAre rAjJAna cakavatI vagere rAjA mahArAjA "-" ane niyama-TIkAmAtyA rAjamaMtrI, rAja purohita vagere mAtrAmAM brAhmaNa "mahuvA-athavAagara riyA-kSatriyA kSatriya sAdunIti-sAdhu zrI sUtra kRtAMga sUtraH 2 34 Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ravinam' uttama AcArane jIvana nirvAha karavAvALA mityughaM-mikSum' sAdhune mohiM-mojo zabda vagere viSaya bhegone bhegavavA mATe 'niyaMtacaMtinibatrAnti' AkarSita kare che. 15 TIkAtha-cakavartI Adi rAjA, rAjamaMtrI, purohita ane sAmanta Adi AgevAne vedanA pAragAmI brAhmaNe tathA IzvAku Adi uttama kuLamAM utpanna thayelA kSatriyo sAdhu jIvIne (samyaku cAritranuM pAlana karavA mAgatA sAdhune -saMyamane mArge ja jIvana vyatIta karavA mAgatA sAdhune) zabdAdi viSayane upalega karavAne mATe AmaMtrita kare che-teo tene bhego pratye AkarSavAne prayatna kare che. jema ke-brahyadatta nAmanA cakravartIe citta nAmanA munine vividha prakAranA bhego bhegavavA mATe nimaMtrita karyo hate. e ja pramANe rAjAthI laIne kSatriya paryantanA pUrvokata saghaLA leke saMyamanI ArAdhanA karatA sAdhune bhego pratye AkarSavAno prayatna kare che. 15 AvartAnA svarUpanuM vizeSa nirUpaNa karatA sUtrakAra kahe che ke - "dUrathaSH" ItyAdi zabdArtha -"jhariNI-de ja he maharSi ! "saM-A ame tamArI punag-g=Ame pujA karIe, "me-jA" A "paze-sANAna' uttama manarama "mone-mana' zabda vagere bhegone muM-sva" bhege "stharasarAgALe - dRzya thavA ' hAthI, ghoDA ratha, ane pAlakhI vagere upara "-2 ane "vijJAnamaLefhaM-vidAyAma vihAgamananA mATe arthAt cittavinedanA mATe bagIcA vageremAM phare. ||16o. sUtrArtha-he maharSi! padhAre, ame Apano satkAra karIe chIe. Apa A prazaMsanIya. manerama bhege ne upabhega karo. hAthI, gheDA ratha. pAlakhI, Adi para virAjamAna thaIne Apa bAga-bagIcAmAM vihAra karaze. 16 TIkArtha-rAjA Adi uparyukta ke sAdhune A pramANe vinaMti kare che. he maharSi! Apa A anupama bhegone bhego bhoganA upayogamAM AvatI vastuo sUtrakAra gaNAve che-hAthI, ghoDA, ratha, yAna (pAlakhI) Adi vastuone Apa upaga kare hAthI, gheDA Adi para ArUDha thaIne Apa AnaMda pUrvaka udyAna, vATikA Adi suMdara sthAnomAM vicaraNa karo ame A bhAgya padArtho dvArA Apane satkAra karIe chIe A kathana dvArA sUtrakAra e vAta prakaTa karavA mAge che ke A prakAranI bhogya sAmagrIo sAdhuone arpaNa zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 35 Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karIne rAjA, rAjamaMtrI, Adi pUrvokata leke sAdhune saMyamanA mArgethI calAyamAna karIne bhego pratye Asakata kare che, gAthA 16 vathaityAdi- zabdArtha- kAraNo-Azudamana" he AyuSmAna "vayaM-stra uttama vastra na' gaMdha ane "OMri-gagiAm alaMkAra-AbhUSaNa 'tyio -ziva ai "-6 ane "cAni-racanA izayA arthAt pathArI Asana upavezana arthAt besavAnA yogya vastu "mAruM moDuM-mAna mobA' indriya ane manane anukULa A bhegene muMba-muMa' Apa bhego "saMsthA ApanI purayAmu-puSavAma" ame pUjA karIe chIe. [17nA sUtrArtha - he AyuSyamAn ! vastra, gaMdha, AbhUSaNe, strI, zayyA ane Asana Adi vastu ene Apa upabhoga kare. A badhI vastuo dvArA ame Apane pUjA satkAra karIe chIe. 1LA TIkArtha-pUrvokta rAjA, rAjamaMtrI Adi te sAdhune evuM paNa kahe che ka-hai AyuSmana ! cInAMzuka (cAInA sikka) Adi vastra, keSa puTapAka Adi gadha, senA ane ratnanAM kaTaka, keyUra Adi AbhUSaNo, navayuvatIe, kamaLa gAdalAM, cAdara ane takiyAthI yukta seja-zaNya ItyAdi vastuo ame Apane apa karavA taiyAra chIe, te Indriye ane manane anukaLa thaI paDe evAM ne Apa bhagave. te bhegono upabhoga karIne Apa ApanuM jIvana saphaLa kare. ame A vastuo vaDe Apane satkAra karIe chIe. uttarAdhyayana sUtranA vIsamAM adhyayanamAM A prakArano eka prasaMga prakaTa karavAmAM AvyuM che-eNika rAjAe anAthI munine vividha prakAranA bhego bhogavavAne mATe vinati karI hatI. gAthA 1LA zabdArtha-sukavaca-putra" he suMdara vratavALA munivara "tume-vacA' tame mikAmavaMmimiksamAve' pravajyAnA samaye "no-va:" je niyamo-nima:' niyama Lio-vIrtha Acarela che, " amAvasaMtarasa-masamAviza: gharamAM nivAsa karavA chatAM paNa "gho-sarva te badhuM "ta-tathA" teja prakAre "saMvinagsaMvigha teja pramANe banI raheze. 18 sUtrArtha--he suvata! tame sAdhu avasthAmAM je niyama pALI rahyA che, te niyamenuM gharamAM rahIne paNa eja pramANe pAlana karajo. 18 zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TIkArya-prANAtipAta viramaNa Adi vratonuM je samyaka prakAre pAlana kare che, tene suvrata kahe che. ahIM sAdhune "suvata' pada dvArA saMbodhana karIne rAjA Adi pUrvokta leke A pramANe kahe che ke-"he suvata! pravajayA aMgIkAra karyA bAda Ape prANAtipAta viramaNa Adi pAMca mahAvratanI je prakAre ArAdhanA karI e ja prakAre gRhavAsamAM rahIne paNa Apa te tenI ArAdhanA karyA karaje. te niyamanuM pAlana karavA mATe sAdhuparyAyamAM rahevAnI zI AvazyakatA che! grahavAsamAM rahIne paNa Apa te niyamanuM pAlana karI zake che gRhavAsane svIkAra karavAthI te niyama bhaMga thaze, e bhaya rAkhIne saMsAranA ane upaga karavAthI vaMcita rahevAnI zI jarUra che. gAthA 18 vaLI teo tene evuM kahe che ke -"vi TUkamANasa" ItyAdi zabdArtha -he munizreSTha vinaM-viramuM bahu lAMbA kALathI "dUjhAmarH -virataH saMyamane anuSThAnapUrvaka rAmAnuM grAma vihAra karatAM karatAM "sava- " Apane "vALi-rAno A samaye roNo-roSaH' doSa "jago-yuttara kevI rIte thaI zake che? "je- ' A prakAre rIvAra-nIvALa' khAnA dANAone lAbha dekhADIne "phUvAMva-kUdamiya' sUkarane jethI rIte mANase phasAve che tevA prakAre munine nimaMtiMti-nimaMtrazanita" bhega-legavAnA mATe nimaMtrita kare che. 19 - savArtha-dIrgha kALathI Apa saMyamanI ArAdhanA karI rahyA che, te have Apane koI paNa deza spazI zake tema nathI ! jevI rIte cokhAnA dANuM pAtharI daIne zukarane (sUvarane) lalacAvavAmAM Ave che, e ja pramANe leke dvArA sAdhune bhegomAM Asakta karavA prayatna karAya che. In1lA TIkArtha- teo tene kahe che, "he munizreSTha ! Ape cirakALa paryata zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 37 Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMyamavihAra karyo che, eTale ke saMyamanuM pAlana karatA thakA Ape rAmAnu. grAmamAM vicaraNa karyuM che. saMyamanI dIrghakALa paryanta ArAdhanA karavAne lIdhe ApanA saghaLAM pApa naSTa thaI cUkyAM che. tapasyA dvArA AyanA saghaLAM pApo kSINa thaI cukayAM che have Apane pApane sparzI ja kevI rIte thaI zake? ApanA te tapanA prabhAvathI Apane pApane sparza ja nahIM thaI zake ! -va, gaMdha, alaMkAra Adino upabhoga karavA chatAM Apane pApa spazI zake tema nathI?" te Apa tene upabhoga zA mATe karatA nathI A pramANe rAjA, rAjamaMtrI, purohita Adi jane sAdhune bhegapaga pratye AkarSe che. jevI rIte cekhA AdinuM pralobhana daIne zikArI bhUkarane khADAmAM pADI nAkhe che, eja pramANe loke munine saMyamanA mArgethI calAyamAna karIne saMsArarUpa khADAmAM tenuM patana karAvavA prayatna kare che. A kathanane bhAvArtha e che ke-"he sAdhe! Ape dIrghakALa paryanta saMyamanI ArAdhanA karI che, tethI have strI, vastra, Adine upabhega karavA chatAM paNa Apane deSa lAgaze nahI ! A prakAranA prabhane dvArA rAjA Adi pUrvokta leke sAdhune viSaya pratye AkarSIne tenuM patana kare che. jevI rIte zikArI cokhAnA kaNe batAvIne karane phasAve che, eja pramANe leke gopabheganI sAmagrI dvArA sAdhune lalacAvIne tene saMyamanA mAgathI calAyamAna kare che. keLA "odarA migvaricAra ItyAdi- zabdArtha -mikaluriyAi-fmArca" sAdhuonI samAcArane pAlana karavAnA mATe rophA-novijJA?" AcArya vagerenA dvArA prerita karela "vittara -cAyatuma' evuM te sAmAcArInA pAlana pUrvaka pitAne nirvAha "navacaMtA- rAjanuvAda nA karI zakatAM "mA-mA' mUrkha mANasa "tara-tatra te samayamAM zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 38 Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ visatti-vipInti' zithila thaI jAya che, 'unALatti-thAne' 'cA mAga mAM 'unmAna-tuSachA phara' duLa khaLada jevI rIte paDI jAya che arthAt kAyara mANasa sayamathI calita thai jAya che. AranA sUtrA--jevI rIte dukhaLa khaLaa! sIdhuM caDhANa caDavAne asamatha hoya che, eja pramANe sAdhunI samAcArInu pAlana karavA mATe game teTalA prerita karavAmAM Ave, te paNa tenu* pAlana karavAnuM sAmarthya je sAdhumAM na hoya, te sAdhu sayamanA pAlanamAM zithila thaI jAya che ane saMyamanA parityAga paNa karI nAkhe che. AranA TIkA --A uddezAnA pahelAnA sUtreAmAM je viSayanuM pratipAdana karavAmAM mAvyu che, te viSayanA upasaMhAra karatA sUtrakAra kahe che ke-sAdhuee icchAkAra, mithyAkAra Adi dasa prakAranI samAcArInuM pAlana karavu' paDe che, AcAya dvArA AA sAdhu samAcArInuM pAlana karavAnI sAdhuene vAravAra preraNA ApavAmAM AvatI hoya che. parantu kAI kAi alpasattva, mandamati ane kAyara sAdhu tenuM pAlana karavAne samaryAM hotA nathI, tethI tee sayamanA parityAga karIne pharI gRhavAsane svIkAra kare che. jevI rIte nibaLa khaLado sIdhA caDhANuvALA mArga para bhAre ejAnu vahana karavAne asamartha hAya che, eja pramANe sayamanA mAge meAkSamAge prayANu karanArA alpasattva sAdhue paNa pAMca mahAvrate tathA sAdhunA AcAranuM pAlana karavAne asamartha hAvAne kAraNe sayamanA parityAga karI de che. dRDha AtmabaLavALA puruSA ja sayamanuM pAlana karI zake che. AgAthA 20 'acaMtA va hradeza' zabdA --'keLa-meLa' viSayAsvAda rahita rUkSa saMyamane pALavAmA 'ayaMtA-garA nuvanta:' asamartha tathA vaddAmeLa-dhAnema' anazana vagera zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 39 Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAhya ane Abhyantara ugra tapathI "jiyA-tarkatA' pIDita arthAt duHkhI "iA-vA' manda buddhivALA "ta-ratra' te saMyamamAM "vijayaMti-vikI ti dukhita thAya che, "vajJALatti-vaghAne uMcA mArgamAM 'pAvAva-naragAvA ' gharaDA baLadanI jema dukhita thAya che. 21//. suvArtha-jevI rIte sIdhA caDhANavALA mArga para bhAre bejAnuM vahana karatAM vRddha baLada pIDA anubhave che, eja pramANe saMyamanuM pAlana karavAne asamartha hoya evA sAdhuo anazana Adi tapasyAnI ArAdhanA karatAM dukhane anubhava karIne saMyama pAlana karavAmAM viSAda anubhave che. 21 TIkAtha- rUkSa A pada saMyamanuM vAcaka che, kAraNa ke temAM viSanuM AsvAdana thatuM nathI. jeo tenuM (saMyamanuM) pAlana karavAne asamartha hoya cheAtmAne saMyamamAM daDha karavAne jee zaktimAna hotA nathI, evAM kAyara ane alapasara munio anazana Adi bAhya tathA Abhyantara tapasyAomAM pIDAno anubhava kare che. evAM maMda, kAyara sAdhune vRddha baLada sAthe sarakhAvavAmAM Avela che. jevI rIte vRddha, nirbaLa baLada sIdhA caDhANavALA vikaTa mAga para bejAnuM vahana karatA pIDA anubhave che, e ja pramANe alpasatva, kAyara puruSe paNa saMyamabhAranuM vahana karatA pIDA anubhave che. sIdhA caDhANavALA mArga para bejAnuM vahana karavAmAM yauvana ane zaktisaMpanna baLade paNa je pAchAM paDe che, te vRddha ane nirbaLa baLadanI te vAta ja zI karavI ? eja pramANe ugra upasargo ane parISaha AvI paDe tyAre bhalabhalA bairyavAna ane vivekazALI manio paNa saMyamanA mArgethI calAyamAna thaI jAya che, te adhIra ane kAyara munijanonI to vAta ja zI karavI? A kathanane bhAvArtha e che ke jevI rIte vRddha ane kamajora baLade. caDhANavALo mArga kApatAM duHkhI thAya che, e ja pramANe alpasatva ane adhairyavAna sAdhuo saMyamabhAranuM vahana karavAmAM kalezane anubhava kare che, kAraNa ke teo pAMca mahAvrata, sAdhu sAmAcArI ane tapasyA AdinuM pAlana karavAne asamartha hoya che. 21 zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 40 Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parva nimaMtaLuM tuM' ityAdi- zabdArtha--gvaM-gva' pUrvokta prakArathI "nimaMta-nimaMtraNam' anukULa parISaharUpI bhoga bhegavavAnA mATe AmaMtraNa "tuM-davA' pAmIne "riyA -jUrijIta kAmajogomAM Asakta "rathI, uddhA tripu pRddhA trimAM AsaktivALA ane "mehU-rAmai kAmagomAM "azokavanaM-gvanA: dattacitta purUSa "vokannatAnomAnA saMyama pALavAnA mATe AcArya vagere dvArA prerita karavA chatAM paNa 'nispRhama ghare 'nAtA" pAchA jAya che. mArA sUvAtha-A prakAre rAjAe Adi dvArA AmaMtraNa maLavAne kAraNe, kAyara sAdhue mohagrasta thaIne, tathA strIo ane kAmabhAgemAM Asakta thaIne, AcArya Adi dvArA saMyamamAM avicala rahevAnI preraNA maLavA chatAM paNa saMyamane tyAga karIne guDavAsamAM AvI gayAnA ghaNA dAkhalAo mojuda che. vararA TIkArtha-pUrvokta prakAre rAjA, amAtya, brAhmaNa, kSatri Adi dvArA anukULa parISahe rU5 bhega bhegavavAnuM nimaMtraNa maLavAne kAraNe, keTalAya kAyara sAdhue saMyamane tyAga karIne ghera pAchAM pharI gayAnA dAkhalAo maLI Ave che. evA sAdhuone AcAryo dvArA saMyamanA mArge sthira rahIne AtmakalyANa sAdhavAnI preraNA te maLatI ja hoya che, paraMtu rAjA Adi pUkti saMsArI loke temane kAma pratye AkarSavA prayatna karatA hoya che. te kAraNe strIomAM tathA kAmagomAM Asakta thaIne te kAyara, gurukarmA sAdhuo saMyamane mArga cheDI daIne saMsAramAM punaH praveza kare che. ti' A pada uddezAnI samAptinuM sUcaka che. sudharmA svAmI pitAnA zine kahe che-"meM Apane je upadeza Ape che, te tIrthakara dvArA prarUpita hevAthI pramANabhUta che.' merA zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 41 Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upasargajanya tapaHsaMyama virAdhanA kA nirUpaNa trIjA udezAno prAraMbhaupasarga parijJA adhyayanane bIjo uddezaka pUro thaye have trIjA udezakane. prAraMbha thAya che. pahelA be uddezakamAM pratikULa ane anukULa upasargonI prarUpaNa karavAmAM AvI che. te upasargo vaDe tapa ane saMyamanI virAdhanA thAya che, A viSayanuM A trIjA uddezakamAM pratipAdana karavAmAM Avaze. AgalA uddezaka sAthe A prakArane saMbaMdha dharAvatA A uddezakanuM paheluM sUtra A pramANe che.-kahA saMma.' ItyAdi zabdArtha - kanyathA" jevI rIte "saMmani-saMgrAma kAje zatrunI sAthenA yuddhanA avasaramAM "maha-mIra kAyara purUSa vidro-kRSTatA pAchaLanI bAju -vAyaY' valayAkAra gartAdika "gi-TRY' gahana sthAna "bhUmaM- chAM " chupAyeluM sthAna, parvatanI guphAvALuM vagere sthAna "ve-kSaNe' jevuM che "caM-kone parAjya thaze ? " kALa- jJAti koNa jANe che ? /1 sUtrArtha-yuddhane prasaMga AvI paDe tyAre bhIru puruSa yuddhanA prAraMbhe ja, pAchaLanI bAjue gaLAkAra khAI, vRkSo ane latAothI AcchAdita gahana sthAna ane parvatanI guphA Adi chUpAI javA lAyaka sthAnenI ja tapAsa karate rahe che, kAraNa ke tene e Dara rahe che ke yuddhamAM kadAca parAjaya paNa thAya! AvA TIkAI-manda buddhivALo ziSya daSTAnta dvArA kaThaNamAM kaThaNamAM arthane paNa samajI zake che. A prakAre anvaya ane vyatireka dvArA artha samajavAnA kAryamAM mandImati ziSyone mATe daSTA madada rUpa thaI paDe che, A vAta te siddha ja che. tethI pite je viSaya samajAvavA mAge che. tenuM sUtrakAre duSTAnta zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvArA ja ahIM pratipAdana karyuM che-jevI rIte yuddhano prasaMga AvI paDe tyAre sabaLa zatrunA atyaMta tINa talavAra, tIra, bhAlA Adi zastronA ghAthI DaranA kAyara puruSa pahelethI ja chupAI javA lAyaka sthAnonI zodha karate rahe che. evA sthAne ahIM gaNAvavAmAM AvyAM che-cAre bAju pANIthI gherAyeluM damana praveza na karI zake evuM sthaLa, jyAM praveza karavAmAM ghaNI muzkelI paDe evuM gahana sthAna, vRkSo ane latAothI AcchAdita giriguphA Adi sthAnenI te zodha karatA rahe che. tene e vicAra thAya che ke yuddhamAM jya thaze ke parAjaya thaze te ke jANe che? kyAreka nirbaLa duzamane vijaya meLave che ane zUravIre hArI jAya che. A pramANe vicAra karIne te pitAnAM prANa bacAvavAne mATe pahelethI ja AzrayasthAnanI zodha kare che. kahyuM paNa che ke "jIvana mAtAri "jIvato nara bhadrA pAme-mANasa jIvate rahe te seMkaDe kalyANakArI prasaMge dekhe che. A prakArane vicAra karIne kAyara puruSa pahelethI ja pitAnA prANenuM rakSaNa karI zakAya evA sthAnanI zeSa karatA ja rahe che. A kathanane bhAvArtha e che ke kAyara puruSa saMgrAmanI zarUAta thayA pahelAM ja pitAnAM prANanI rakSAno vicAra karyA kare che. kadAca yuddhamAM parAjaya thAya te pIchehaTha karIne kyAM chUpAI javAthI potAnA prANanI rakSA thaI zakaze, tene vicAra te pahelethI ja karI rAkhe che. keI kille, parvatanI guphA Adi AzrayasthAne te dhyAnamAM rAkhI le che. gAthA 1 zabdArtha "muttAnaM-muhUrtAnAm bahu muhUnuM "muduttara-muhurta athavA eka muhUrtanuM "tAra-tArazaH" keI e "kutto -mudUtta mavatti avasara hoya che "niyA-pAnitA" zatruthI parAjita ame "jAsattArobAvata ' jyAM chupAI zakI e "ra-rUti' evA sthAnane "mo-mI' kAyara purUSa "veda-pekSa' vicAre che. rAM zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 43 Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtrArtha--aneka muhUrtomAM athavA eka muhUrtamAM e avasara Ave che ke jyAre jaya parAjaya nakkI thAya che. kadAca yuddhamAM parAjita thaIne bhAgavuM paDe, te kyAM bhAgI javAthI Azraya maLI zakaze, tene kAyara puruSe pahelethI ja vicAra karI le che. mArA TIkArtha-ghaNuM muhUrtamAM athavA eka ja muhUrtamAM, jayaparAjyane nizcaya karAvanAra te eka ja avasararUpa kSaNa prApta thAya che. jIvanamAM jaya parAjayane prasaMga kAyama prApta thatuM nathI. kayAreka jayane prasaMga prApta thAya che ane kyAreka parAjayane prasaMga paNa prApta thAya che. kadAca yuddhamAM parAjaya thAya te duzamananA hAthe maravA karatAM bhAgI jaIne jAna bacAvavAnuM kAyara puruSane vadhu game che. tethI Azraya maLI rahe evAM duga Adi sthAne te dhyAnamAM rAkhI le che. yuddhamAM parAjita thaIne mRtyune bheTavAne badale te kAyara puruSa te durgAdimAM nAsI jaIne pitAnAM prANa bacAve che. gAthA rA zabdArtha-NavaM su-gvaMtu A prakAre "je-maLA - zaLA kaI alepabuddhivALA zramaNa "sciii-garamAna' pitAne "-ve' jIvana paryaMta saMyama pAlana karavAmAM asamartha "davA-jJAtvA jANIne "jaLacaM-nAta' bhaviSyakALanA "mAM risa-ma dvA' bhayane joIne 'rUmaM sughaM-rUDuM zrata vyAkaraNa evA tiSa vagerene "vijhamti-vicArita' pitAnA nirvAhanuM sAdhana banAve che. tevA sUtrArtha_eja pramANe kaI kaI alpamati sAdhu saMyama rUpa bhAranuM jIvanaparyata vahana karavAne pitAnI jAtane asamartha mAnIne, bhAvI bhayane Ine vyAkaraNa, gaNita, Adi zrutanI kalpanA kare che. 3 zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 44 Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TIkA AgaLa batAvelA dRSTAntamAMnA kAyara puruSanI jema kei kAi alpasattva kAyara sAdhu paNa eve vicAra kare che ke huM' jIvanaparyaMnta sacama bhAranuM vaDuna karI zakIza nahI. tenAmAM AtmabaLanA abhAva hovAne kAraNe tene evA vicAra thayA kare che ke zIta, uSNu Adi ugra parISahene huM jIvanaparyanta sahuna karI zakIza nahI. mAre game tyAre saMyamanA mArga chADIne gRhaeNvAsa svIkAravA paDaze. A prakAranA vicArathI prerAine te vyAkaraNa, gaNita, vaidaka, jayAtiSa Adi zAstranuM adhyayana karIne bhaviSyamAM tenA dvArA peAtAnI AjIvikA calAvavAnA vicAra kare che. jevI rIte kAyara puruSa yuddhanA bhayathI durgaM killA Adi AzrayasthAnAnuM anveSaNa kare che, eja pramANe koI kAi sAdhu sayamanuM paripAlana karavAne peAte asamatha che evuM samajIne, peAtAnI rakSAne mATe tathA AjIvikAne mATe vyAkaraNa, Ayuveda yetiSa, Adi zastranA AdhAra le che.-bhaviSyamAM tenA dvArA peAtAnuM gujarAna calAvavAnA vicAra kare che. AgAthA DA te alpasattva kAyara sAdhu kevA kevA vicArA kare che, te sUtrakAra have prakaTa kare che--jo jJAna' ItyAdi-- zabdAya --'kRSiko-srItaH' strIthI sTnAvA-ujAvA' athavA udaka nAma kAcA pANIthI 'viAsaMcAvAttam' mArA sayama bhraSTa thaI jaze jo jJAna-jo jJAnatti' mA keNu jANI zake che? 'no-no" mArI pAse 'vRttiya -prazavitam' pahelAnuM upArjita dhana paNa na adhi-jJAti' nathI eTalA mATe AAtA-govamAna" kAInA pUchavAthI ame hastazikSA ane dhanurveda vagerene 'vahAmo-pravakSyAma' matAvIza', 545 sUtrAtha--kAne khamara che ke strI athavA jala Adine kAraNe sayamanA mALethI kAra bhraSTa thavuM paDaze! pahelAM upArjana kareluM dravya teA che nahI" zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 45 Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tethI jyotiSa, Ayuveda, dhanurvidyA Adi mArA jJAnane dravyopArjanane mATe upayoga karIza, 4 TIkAtha-te alpasarava sAdhu evo vicAra kare che ke-ApaNI zakti maryAdita hoya che ane karmonI gati vicitra hoya che. pramAdanAM aneka sthAna mejuda che. tethI sarvajJa bhagavAna sivAya evuM paNa jANI zakavAne samartha che ke huM jyAre saMyamanA mArgethI bhraSTa thaIza? strInA parISahathI athavA jaLanA upadravathI paNa mAruM patana thaI zakavAne saMbhava che. saMyamane parityAga karyA bAda mAre mATe AjIvikAne prazna upasthita thaze. mArI pAse pUrvopArjita dhana te che nahIM, te mAruM gujarAna kevI rIte calAvIza? A sAdhujIvanamAM vyAkaraNa, tiSa. dhanurvidyA, Ayurveda AdinuM adhyayana karyuM haze, te tenA dvArA mArI AjIvikA calAvI zakAze A prakAranA vicArathI prerAIne te dhanurveda, tiSa, Ayurveda Adi laukika zAstranA adhyayanamAM pravRtta thAya che. paraMtu prayatna karavA chatAM paNa te durbhAgI mANaso abhilaSita vastunI prApti karI zakatA nathI. mekSavidyA rUpa bIja zAnti rUpI phaLane utpanna kare che. te vidyAbIja dvArA je kaI dhananI abhilASA seve, te tene parizrama niSphaLa ja jAya che, temAM Azcarya pAmavA jevuM zuM che? pratyeka vastu niyata phaLa ApanArI hoya che. kaI paNa vastu pAsethI niyata phaLane badale anya phaLanI AzA rAkhavAthI nirAza ja thavuM paDe che. jevI rIte cokhAnuM bIja vAvIne yava utpanna karI zakAtA nathI, eja pramANe upazama rUpa phala upanna karanArI vidyA dvArA dhananI prApti karI zakAtI nathI. kahyuM paNa che ke- jAmaNA vighA vISAt ItyAdi- upazamarUpa phalane utpanna karanArA-vidyAbIja vaDe dhana prApta karavAnI IcchA rAkhanArA lekene parizrama je niSphaLa jAya, te temAM Azcarya pAmavA jevuM zuM che? zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 46 Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jevI rIte cAkhAnuM bIja yavanA aMkure utpanna karI zakatuM nathI paNa khAja utpanna karI zake che-te jema ja utpanna karI zakatuM nathI. eja pramANe pratyeka padArtha niyata phala ja denAra hoya che-niyata phaLa sivAyanA anya phaLanI AzA rAkhanArane nirAzA ja sAMpaDe che. gAthA jA upasaMhAra-"je riti" ItyAdi- zabdArtha visarijhanamAvanA-vijillA samApanA" A saMyamanuM pAlana huM karI zakIza athavA karI zakIza nahiM? A prakArane saMdeha karavAvALA paMtha- ricA-thAnaM ra 3ovA mAgane na jANuvA vALA vA dihaLo-vaDhacaritA saMgrAmamAM khADA vagerenuM anveSaNa karavAvALA kAyara purUSanA samAna "vahaiidaMti-rUvaeN pratitti A prakArano pUrvokta rItathI saMyamamAM kAyara purUSa vicAra kare che. ApA sUtrArtha--ame saMyamanuM pAlana karI zakazuM ke nahIM, A prakArane saMdeha rAkhanArA, tathA mekSanA mArge AgaLa vadhavAne akuzala kAyara leke, saMgrAmane samaye pitAnI rakSA nimitta durgama sthAnanI gaveSaNa (zeSa) karanArA kAyaronI jema, pUrvokta prakAre vicAra kare che. pA TIkAryuM-jeo vicikitsAthI yukta hoya che eTale ke ame saMyamanuM pAlana karI zakaze ke nahIM, A prakAranA saMzayathI grasta loke, tathA samyaga jJAna, darzana ane cAritrata rUpa mekSamArganA viSayamAM akuzala leke, eTale ke samyagadarzana AdithI mokSanI prApti thaze ke nahIM, evI zaMkA sevanArA ajJAnI leke jivana nirvAhane nimitta, aSTAMga nimittarUpa rakSA sthAnanI zodha kare che. A kathanane bhAvArtha e che ke jevI rIte bhIru mANase saMgrAmamAM praveza karatA pahelAM ja chupAI javAnAM durga, guphA, khAIe Adi sthAnonI zodha kare che, e ja pramANe dIkSA grahaNa karanArA satvahIna leke e vicAra kare che ke je saMyamanuM pAlana nahIM karI zakAya, te vyAkaraNa, tiSa Adi je vidyA prApta karAze tenA dvArA jIvananirvAha te jarUra calAvI zakAze. pA have sUtrakAra evuM pratipAdana kare che ke saMyamanuM pAlana karavAne mATe zara, mahApuruSa ke prayatna kare che ke 3 mAsTaMmi" ItyAdi- | zabdArtha -3-4' paraMtu "je-je je purUSa "nAyA-jJAtAda jagata prasiddha "jUrgin-go vIromAM agragaNya che "je-te te purUSa invmAni-saMprAmA' yuddhane samaya AvI paDethI 'Lo vimuhUMtino zrI sUtra kRtAMga sUtraH 2 47 Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pRSThavaeNmse' ApattithI rakSaNunA mATe phuga vagerene vicAratA nathI. i para maLe liyA-urjA maLe cA' maraNathI bhinna khiju` zu` thaI zake che, sUtrAparantu jee khUba ja sattvazALI hAya che, jagavikhyAta zUravIrAmAM jemaNe agrasthAna prApta karyuM... hAya che, evAM leka yuddhane prasa'ga Ave tyAre bhaviSyanA vicAra karatA nathI. ApattithI bacavAne mATe duga mAdinI tee gaveSaNA karatA nathI. tee evA vicAra kare che ke yuddhamAM adhikamAM adhika mRtyu prApta karavAnA prasa`ga Avaze, ethI adhika anya kAi bhayane te saMbhava ja nathI! DA GREENE TIkA mAgaLa jemanuM vana karavAmAM Avyu che evA kAyA yuddhamAMthI nAsI jaIne du` AdimAM rakSane mATe Azraya levAne vicAra kare che; parantu je puruSa! sabaLa ane kharekharA zUravIrAmAM agragaNya hoya che, te yuddhanA prasaMga Ave tyAre samarAMgaNune mAkhare potAnI senA sAthe upasthita thaI jAya che. te samarAMgaNamAMthI nAsI jaIne du AdimAM Azraya levAnA vicAra paNa karatA nathI. teo evA vicAra kara che ke yuddhamAM kadAca metane bheTavuM paDaze metathI adhika anya bhayanA te tyAM avakAza ja nathI! jo yuddhamAM vijaya maLaze, te leAkamAM mArI kIti gavAze ane kadAca laDatAM prANa gumAvavA paDaze te paNa lekamAM mArI yaza phelAze. jo A nAzavaMta zarIrane nAza thavAthI sthAyI yazanI prApti thavAnI hoya te A saMgrAmamAM prANeAnI Ahuti devAmAM paNa zI hAni thavAnI che? kahyu paNa che ke--vizAmivinayya' ItyAdi prANu vinAzazIla ane caMcaLa che, jo tenA dvArA avinazvara ane sthAyI yazanI prApti thatI hAya, te zUravIra puruSane mATe e zu' pUratu' nathI ?' zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 48 Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A kathanane bhAvArtha e che ke "A nazvara zarIranA vinAzathI avi. nazvara yazanI je prApti thatI hoya, te zUravIra puruSee saMgrAmamAMthI pIche haTha zA mATe karavI joIe" A prakArane vicAra karIne zUravIra puruSe raNasaMgrAmamAMthI bhAgI jaIne prANurakSA karavAno vicAra karatA nathI. chellA zabdArtha 'ghauM-ghavam' A prakAre "gaviAravaMdhaLa-mAdhana' gRhabaMdhanane jotirajJA-cunnu choDI daIne tathA "AmaM-kAma' AraMbhane arthAta sAvadha anuSThAnane "tarica Tu- tivA " choDIne samuddhi-samuthita saMyamanA pAlanamAM tatpara banela "mirahU-mikSu' sAdhu "attattApa-AmaravA' mokSa prAptinA mATe "diva-paritra' saMyamanA anuSThAnamAM dattacitta bane. chA sUtrArthe-e ja pramANe gRhabadhanane tyAga karIne tathA AraMbhane dara karIne saMyamanuM pAlana karavAne kRtanizcayI thayele sAdhu saMyamAnuSThAnamAM ja lIna thaI jAya che. zA TakAtha-jevI rIte saMgrAmamAM zura ane kuLa, baLa ane zikSA dvArA lokamAM prasiddha puruSa hAthamAM zastra upADIne zatruone parAbhava karavAne mATe kamara kasIne taiyAra thaI jAya che kadI bhAgI javAne vicAra paNa karatA nathI, eja pramANe vividha prakAranI anityatA Adi vairAgya bhAvanAothI prerAIne gRhabaMdhanane tyAga karanAra tathA sAvadya anuSThAnene parityAga karIne saMyamanA pAlanane mATe kaTibaddha thayele sAdhu AtmasvarUpanI prAptine mATe saMyamanI ArAdhanAmAM ja lIna rahe che, A kathanane bhAvArtha e che ke gRDabalpanana ane sAvadya kamene tyAga karIne saMyamane mArga grahaNa karanAra sAdhue mekSaprAptine mATe tapasyA AdidvArA saMyamanI ArAdhanAmAM ja lIna rahevuM joIe. AzA zabdArtha-"HidunIvigaeN-sAdhunI vinam' uttama prakAranA AcArathI jIvana nirvAha karavAvALA "-tame te "mikAMDU-fma ' sAdhunA viSayamAM g kAI bIjA darzanavALA "parimAvati-rimApanane AgaLa kahevAmAM AvanAra AkSepa vacana kahe che, "je pUrva smiAri- gvuM parimAne je A prakAranA AkSepa vacana kahe che "te ?" te purUSa "marg-samAdhe samabhAvathI "tA-jata' dUra ja che. 18 sutrArtha sAdhujIvana jIvanArA te sAdhune mATe koI koI mANase AkSepa vacanane prayoga kare che. evAM lake samAdhithI dUra ja rahe che. 8 TIkAthI jeo sAdhujIvI che eTale ke sAdhunA AcAronuM pAlana karanArA che, paropakAra Adi rUpa samyak AcaraNuthI jeo yukta che, evA zrI sUtra kRtAMga sUtraH 2 49 Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttama jIvana jIvanArA bhikSune mATe paNa kAI kAi kumatAnusArI, avicArI vaka AkSepo kare che. parantu A prakAranA AkSepa karanArA AjIvikA (zANakanA anuyAyIo) Adi loko mAkSarUpa athavA sayamAnuSThAna rUpa samAdhinI dUra ja rahe che. eTale ke temane sAMyamarUpa samAdhinI prApti pazu thatI nathI ane meAkSarUpa samAdhinI paNa prApti nathI. A kathananA bhAvArtha e che ke niSpApa AcaraN dvArA sayamanI ArAdhanA karanArA bhikSunI viruddhamAM jee nindA vacanAnA prayAga kare che, evA leAkeA-geAzAlakanA anuyAyIe tathA anya matavAdIe-meAkSathI athavA sacamAnuSThAnathI dUra ja rahe che. paraparivAda karanArA leAkeA gadheDArUpe ane nindA karanAra leke kUtarA rUpe utpanna thAya che,' A leAkeAkita anusAra nindakane adhogatimAM javuM 5De che. evA nindakane kAI paNa prakAre samanI prApti thaI zakatI nathI. 8 anyatIrthikoM ke dvArA kahe jAnevAle AkSepavacanoM kA nirUpaNa have sUtrakAra e vAta prakaTa kare che ke anya matavAdIe jainazramaNanA viruddhamAM kevAM kevAM AkSepavacananA prayAga kare che--saMvandva' ityAdi------ zabdAya -- 'saMvaddhattamaoSNA'-saMndrasamA:' A leAkeA gRhasthanA samAna vyavahAra kare che. annamanevuntheAmyam' teo paraspara ekakhIjAmAM 'samuddhiyA-samUrchitA.' Asakta rahe che, vidyavayaM-vi3vAttam' AhAra 'vijJA* nahma-jJAnaca rAgI sAdhunuM 'sAi -maciMta:' anveSaNa karIne phhdAd carma sva' lAvI Ape che. gAlA sUtrA -- ~~A sAdhuonA vyavahAra gRhasthAnA jevA ja che. teo para sparanA anurAgathI yukta che. te glAna (bImAra), vRdva Adi sAdhuone mATe bhikSA vahuArI lAve che. 95 zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 50 Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TIkAtha-anya matavAdIe jaina sAdhunI A prakAranI TIkA kare chevastha mAtA-pitA, patnI Adina rAma badhamAM baMdhAyelA hoya che, te pramANe zramaNe paNa parasparanA rAga badhanamAM baMdhAyelA hoya che. jevI rIte gRhastha eka bIjAnA sahAyaka bane che, e ja pramANe sAdhuo paNa eka bIjA pratye anurAgane kAraNe eka bIjAne sahAya karatA hoya che. A prakAre temane AcAra gRhasthanA je ja che. jevI rIte gharamAM mAtA, pitA, putra, patnI, pati, Adi eka bIjA pratye anurAga rAkhe che. - eka bIjAmAM Asakta hoya che, e ja pramANe sAdhuomAM guru-zi pratye ane ziSya-guru pratye anurAga rAkhatA hoya che. evuM jovAmAM Ave che ke guru pitAnA zikhya pratye jevA sanmAnabhAvathI jove che temanI sAme jevI snehapUrNa daSTi vaDe dekhe che, evI nehapUrNa najare anya sAdhuo tarapha jotA nathI. e ja pramANe ziSya pitAnA guru pratye je sanmAnabhAva rAkhe che. e sanmAnabhAva anya sAdhuo pratye rAkhatuM nathI. A prakAre temane vyavahAra gRhasthanA je ja lAge che. jevI rIte gRhasthe eka bIjAne madada kare che. keI sAdhu bImAra paDI jAya athavA vRddhAvasthAne kAraNe gocarI karavA jaI zake tema na hoya, te anya sAdhue temane mATe anukULa AhAra vaherI lAvIne temane Ape che. A prakAranI paristhitimAM temano vyavahAra gUDenA jevuM ja lAge che. amane te sAdhu ane gRDanA vyavahAramAM kaI antara dekhAtuM nathI." ! vaLI anya matavAdIo e AkSepa paNa kare che ke - pUrva suda pArathA' zabdArtha-parva-pag' A prakAre "tuda-pUrva Apa leke "mAthAtathAH ' zagayukta che "namanamaydavA-gocamanuvAda' ane paraspara ekabIjAnA vazamAM rahe che, ataH "nakSata mArA-nakkasapatharAvA Apa zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 51 Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ le ke satya ane sadabhAvathI hIna che, "saMsArambha saMstha" cAra gativALA A saMsAranI apArA-poranA" pAra paheAMcI zakavAvALA nathI. 11 sUtrArtha-(anya matavAdIo jaina sAdhuo sAme AkSepa kare che ke, A prakAre tame rAgathI yukta che, eka bIjA para AdhAra rAkhanArA che. sanmArgathI rahita che ane saMsAra pAra karanArA nathI. 10 TIkartha--keTalAka leke sAdhuo sAme evA AkSepa kare che ketame sarAga che, tame eka bIjA para AdhAra rAkhanArA hovAthI niHsaMga nathI. sAdhu svAdhIna hoya che-parAdhIna hatA nathI. gRhastha ja parAdhInatA bhogave che. tame sapatha (mekSamArga)thI paNa rahita che. te kAraNe tame thatirUpa saMsArane pAra javAne badale saMsAramAM ja bhaTakavAnA che. eTale ke jevI rIte gRhastho pUrvokta karmo karavAne kAraNe cAra gativALA saMsAra sAgara tarI javAne asamartha hoya che, e ja pramANe sAdhu rUpe rahevA chatA tame gRhasthanA jevuM ja AcaraNa karanArA hovAne kAraNe saMsAra sAgarane tarI javAne asamartha che." 10 zabdArtha--"ahaM-tha" AnA pachI te-ttA" te anya tIthiMkAne mikaq -mahu' sAdhu "movakipAgha-vizArA mekSa vizArada-arthAt jJAna darzana ane cAritranI prarUpaNa karavAvALA "parimANejha-rimotta' kahe che ke parva-zava' A prakAre jamAvaMtA-mAmA kahetAM "tume jUthe' Apa lake tuma jeva-sudaDha vaira' be pakSane heya ane upAdeya e beu pakSane zaiva-vaivaSyama' sevana karavAvALA che. 11 sUtrArtha-mekSane mArge AgaLa vadhavAmAM kuzaLa sAdhue pUrvokta AkSepa karanAra lokone A pramANe javAba Apavo joIe-- zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 para Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anyatIrthikoM ke dvArA kiye gaye gaye AkSepa vacanoM kA uttara A prakAranA AkSepa karanArA tame loko dupakSa (dUSita pakSa)nuM athavA dvipakSanuM (rAgadveSa rUpa pakSanuM) zevana karI rahyA che. 11 TIkArtha--ahIM atha pada parvapakSanI samAptinuM sUcaka che. mokSamArganA vizArada mekSa sAdhavAmAM kAraNabhUta jJAna, darzana, cAritra ane tapanuM nirUpaNa karavAmAM sAdhue anya matavAdionA pUrvokta AkSepane javAba A pramANe Apa joIe--amArA upara anucita AkSepa karanArA tame sAdhuveSadhArI athavA gRhastho dUSita pakSanuM sevana karo cha-athavA rAgadveSa dvipakSanuM sevana karo cho. eTale ke tamArA sadeSa pakSanuM samarthana karavAne kAraNe tame rAga rUpa pakSanuM sevana kare che ane nirdoSa saMyamamArga sAme AkSepa karavAthI dviSa rUpa pakSanuM sevana kare che. athavA AdhAkarma Adi deSayukta tathA zika anna Adine AhAra karavAne kAraNe Apa guhastha pakSanuM sevana karI rahyA che, ane sAdhune veSa dhAraNa karela hovAthI tathA dIkSita hovAne kAraNe Apa sAdhu pakSanuM sevana karI rahyA che--A prakAre Apa dvipakSanuM sevana karanArA che. ane sat AcaraNanI niMdA karI che, te kAraNe tame baMne pakSenuM sevana karanAra che. te AkSepa karanArAone sAdhue A prakArane uttara ApavuM joIe, 11 vaLI temane e javAba Apa ke- 'tume' ityAdi zabdArtha-sume-jUca Apa leke "hu-zuM kAMsA vagerenA pAtromAM "kuMva-masuda " bhajana karo cho, tathA "DhiALo-chAnA rogI sAdhunA mATe bhejana "mimi cA-baccAsTa tha7 gRhasthanA dvArA je maMgAve che. "tara vImo-saMva thIno Apa te bIja ane kAcA pANIne zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 53 Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ moravA-vA" upaga karIne tathA "tamurivA icaM huM-tamuzirUtha car kRta" plAna sAdhune uddezIne je AhAra banAvela che tene upabhoga kare che. ll12aa sUtrArtha-tame leke kAMsA Adi dhAtuonAM pAtromAM jame che. bImAra sAdhune mATe gRhastha dvArA ADAra maMgAve che. tame bIja tathA sacina pANIne upabhoga kare che ane bImAra sAdhune nimitte taiyAra kareluM bhejana jame che. 1rA TIkAte AkSepa kartAone jaina sAdhue A pramANe javAba de joIe tame tamArI jAtane akiMcana ane aparigrahI rUpe oLakhAve che, chatAM paNa tame cAMdI, kAMsu Adi dhAtunA pAtramAM bhejana kare che, gRhasthanA pAtramAM bhajana karavAne kAraNe Apa tene parigraha avazya kare che ane AhAra AdimAM rAga paNa avazya rAkho ja cho. A prakAranI pari. sthitimAM tame rAgadveSathI rahita kevI rIte rahI zake? A doSanuM paNa tame sevana kare che. rogane kAraNe jeo bhikSAcaryA karavAne asamartha hoya che evA sAdhuone mATe tame gRho dvArA bhajananI sAmagrIo maMgAve che. evuM karavAmAM paNa deSa lAge che. gRhastha dvArA lAvavAmAM AvelA bhejanane abhyAhata kahe che. bIjone tathA jaLane vinAza karIne ja graDestha bhejana banAve che. evAM bhejanane tame upabhoga kare che. rogI sAdhune nimitte banAveluM bhejana paNa tame jame che. A prakAre gRhasthanA gharamAM tathA gRhasthanAM pAtromAM tamAre nimitte rAMdhavAmAM AvelA bhojanano upabhoga karavAne kAraNe tenA karmanI sAthe tamAro paNa avazya saMbaMdha thaze. eTale ke tame paNa te pApakarmanA bhAgIdAra ja bane che. gAthA 1rA zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 54 Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaLI sUtrakAra kahe che ke-4i tiranfmattAveLa" ItyAdi- zabdArtha -"sidagAmittAveoi-tIvramita na Apa le ke tIvra abhitApa arthAt karma baMdhathI "jittA-4iar:' upalipta "briA -brijJA' saddavivekathI rahita ane "amArA-tamatAhirA zubha adhyavasAyathI rahita che. "jakaraNa-apa' traNa-ghAne tiraMjUrya taNUcitam' atyaMta khaMjeLavuM ' caM- zreyaH sArU nathI varaka-mAdhya"i kema ke te kaDUyana daSAvaha ja che. 13 sUtrArtha - sAdhue te AkSepakane kahevuM joIe ke-tame tIvra karma banyathI lipta che, samyam vivekathI rahita che ane zubha adhyavasAyathI paNa rahita che ghAvane bahu khaMjavALa te ucita na gaNAya, kAraNa ke evuM karavAthI doSanI utpatti thAya che. 13 TIkAI-chakAyanI hiMsApUrvaka prApta AdhAkarma, uSTi Adi doSayukta AhArane upabhegA karavAne kAraNe tathA mithyAdaSTi ane sAdhunI niMdA dvArA upArjita azubha karmarUpa abhitApathI tame lisa cho, tame sata asattA vivekathI vihIna che, tathA sAdhuo para dveSa rAkhavAne kAraNe zubha adhyavasAyathI paNa rahita che, ghAne bahu khaMjavALa zreyaskara nathI ! jema ghAne vadhAre ne vadhAre khaMjavALavAthI ghA vakare che, e ja pramANe pitAnA de sAme jevAne bole anyanA guNone deSarUpe batAvavAthI pote ja tIvra karmane bandha kare che. tAtparya e che ke "ame akiMcana ane aparigrahI chIe." evuM mAnIne chakAyanA jIvonI rakSAne mATe pAtra Adi upakaraNane tyAga karavAmAM Ave ane gRhasthanA pAtramAM azuddha (deSayukta) AhArane upaga karavAmAM Ave, te sAdhu te dethI bacI zakato nathI, evuM karavAthI azubha karmone lepa avazya lAge che. dravya, kSetra, kALa ane bhAvanI daSTie vicAra zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 55 Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karyA vinA saMyamanAM upakaraNone-pAtra Adine paNa tyAga kare zreyaskara nathI. paNa traNane (gumaDAne) khaMjavALavA samAna deSajanaka che. gAthA 13aaaa vaLI sUtrakAra kahe che ke "saoNna' ityAdi- zabdArtha--"rinetta-atizana' rAgadveSathI rahita evA tathA "jJALAkAratA je heya ane upAdeya padArthone jANe che, A sAdhupurUSa je-te' bIjA anya darzanavALAone "tA anusaddA-saravenAnuzirada yathAvasthita arthanI zikSA de che ke "ala mo-ghaNo mA" Apa lokee je mArganuM anusaraNa karyuM che te mArga "ba niyA- niyataH yuktiyukta nathI, "vavA vacana kahela che te paNa "kAmiya-sAmI' vagara vicAryuM ja kahyuM che "ji-risa tathA Apa le ke je kArya kare che te paNa viveka zUnya che. 14 svArtha-rAgadveSathI rahita ane heya tathA upAdeyanA jANakAra munioe te anya matavAdIone tatvanI A pramANe zikSA devI joIe. tamAro A mArga pApathI yukta che ane yuktisaMgata nathI. "bimAra sAdhuone mATe AhAra vahecI lAvanArA sAdhue gRhasthanA samAna che. A tamAro AkSepa vicArazUnya che. tamAre AcAra ja vicAra vihIna che. eTale ke tame vagara vicArye game tema bele che ane mana phAve tema kare che. 14 TIkAtha- "huM A kArya avazya karIza." A prakAranI pratijJAthI rahita eTale ke rAgadveSathI rahita tathA heya ane upAdeyane jANanArA munie dvArA te AkSepakartA gozAlakanA anuyAyIo tathA anya matavAdIone jinendra bhagavAnanA mata anusAranuM yathArtha tatva (vastu svarUpa) samajAvavAmA Ave che. temane A pramANe kahevAmAM Ave che-"gRhasthanA pAtramAM jamavuM ane bimAra sAdhune mATe gRhastha dvArA bhejana maMgAvavuM-AdhAkarma deSa yukta tathA auzika deSayukta AhAra kara, tathA zuddha saMyamanuM pAlana karanArA jaina sAdhuo para AkSepa kare. A tamArI rIte yuktisaMgata nathI jaina sAdhuo sAme tame je AkSepa vacano uccAya che te vagara vicAryuM ja ucAryA che. sAdhuo sAme A prakAranA AkSepa karanArA Apa le ke AcAra paNa cagya (zuddha-deSarahita) nathI. gAthA 14 zabdArtha -"rA-rI' A prakAranI "-vA" je "varDa-vAja' kathana che ke "niro bafmAM-vRLioccAdRram' gRhasthanA dvArA lAvavAmAM Avela AhAra vagere le ThIka nathI "patA-gSA" A vAta bAjudAriNitA-apaveNurita #ti' vAMsanA AgaLanA bhAganA jema kRza durbaLa che. 1pa zrI sUtra kRtAMga sUtraH 2 56 Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtrA--gRhasthanA dvArA lAvavAmAM Avele AhAra zreyaskara che, parantu sAdhu dvArA lAvavAmAM AvelA AhAranA upaleAga karave| zreyaskara nathI,' ApanuM A kathana vAMsanA agrabhAga samAna kamora che, 155aa TIkA-- anya matavAdIenA AkSepanA uttara ApatA sUtrakAra kahe che ke gRhasthanA dvArA lAvavAmAM AvelA AhAra sAdhuene mATe kalyANakArI che, parantu sAdhue dvArA lAvelA AhAranA upabheAga karavA sAdhune mATe zreyaskara nathI,' A prakAranI ApanI dalIla vAMsanA agrabhAga jevI nikhaLa che-tenu kha'Dana sahelAithI thaI zake tema che. jevI rIte vAMsano agrabhAga eTale kamora hAya che ke tene sahelAIthI tADI zakAya che, eja pramANe tamArA A AkSepano javAba paNa chelRA saraLa che-gRhasthA dvArA lAvavAmAM AvelA AhAra chakAyanI virAdhanA yukta hovAne kAraNe doSayukta hAya che, parantu sAdhue dvArA lAvavAmAM Ave! AhAra ugama Adi doSAthI rahita hAya che tethI gRhasthA dvArA lAvelA AhArane zreyaskara mAnaveA te vAta yukti saMgata paNa lAgatI nathI ane zAstrAkta kathanathI paNa virUddha jAya che. mATe ApanI te dalIla bilakula TakI zake tema nathI. ||gAthA 15 / anya matavAdIe evuM kahe che ke jevI rIte gRhasthA dvArA dAna apAya che eja pramANe sAdhuee paNa dAna devuM joIe. dAna sAmAnya dharma DhAvAne kAraNe saune mATe samAna che.' A prakAranI anya matavAdIonI dalIlanuM nirAkaraNa karavA mATe sUtrakAra kahe 'dharmavALA' ityAdi che ke zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 --- 57 Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zabdA-jJA dharmavanavaLA-thA dharmaprajJAvanA.' sAdhuoe dAna vagere daIne upakAra karavA joIe je A dharmanI dezanA che 'mA-sA' te dhama dezanA saramALa-zvAramALAM" gRhasthAne 'vilohiyA-vizoSiA:' zuddha karavA vALI che. sAdhuone nahi 'hiM iiTraei-tAmirkeDimi:' A dRSTithI puchyuM pUrvama' pahelAM 'La 3-na tu' nA 'vanayaii AlI-pravitamAsIs" evI dezanA savajJAe pahelA karI hatI. // 16 // sUtrA ---sAdhuoe dAna devu joie,' A prakAranI dhama dezanA gRhasthAne mATe ja karavAmAM AvI che, kAraNa ke sAdhuee dAna devAthI gRhasthAnI zuddhi thAya che ane sAdhu potAnA saMyamane nirvAha karI zake che. sAdhue to sayamanuM pAlana karIne zuddha thatAM ja hAya che, tethI sarvajJoe dAna devAnI je dhama dezanA karI che, te gRhasthAne anulakSIne karI che, sAdhune anulakSIne karI nathI / 16 / / TIkAya --sAdhune dAnAdi devAnI je dhamadezanA che, te gRhasthAne ja pavitra karanArI temanI vizuddhi karanArI che. te dhama dezanA sAdhuonI zuddhi karanArI nathI.' sajJoe evA upadeza-sAdhuoe dAna devuM joIe evA upadeza ApyuM nathI. A kathananA bhAvArtha e che ke sAdhuonI pAse dhana, dhAnya hatu` nathI. teo akiMcana DAya che. nirdeSa bhikSA grahaNa karIne te pAtAnA sayamanA nirvAha kare che. jo teo paNa dAna devA mAMDe, tA temaNe paNa sAvadya AhAra adinA paNa svIkAra karavA paDe ane ema karavAthI sa yamanI vizuddhi jALavI zakAya nahIM. te kAraNe sAdhu dAna detA nathI. zAstrAeja A maryAdA mUkI che. jo sAdhu dAna devAnu zarU kare, teA pahele divase eka yAcaka Ave, khIje divase be yAcaka Ave, ane dinapratidina temanI sakhyA vadhatI ja jAya. tethI temane dAna detAM detAM sAdhune pAtAne mATe te kAipaNa bhejana sAmagrI vadhe ja nahI'! sAdhu sayamayAtrAnA nirvAhane mATe AhAranI yAcanA zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 58 Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kare che. je te AhAranuM dAna de, te tene adattAdAna ane mRSAvAda deze lAge. sAdhunA upabhegane mATe dAtA AhArAdi de che, anyane dAna ApavAne mATe detuM nathI. je anyane ApavuM hoya te te pitAne hAthe ja ApI zake che. A prakAranI paristhitimAM dAtAe pitAne arpaNa kareluM dAna, je sAdhu bIjA koIne ApI de te tene adattAdAnadeSa ane mRSAvAdadoSanA bhAgIdAra banavuM paDe che. gAthA 16 vAda meM parAjita hue anyatIrthikoM kI dhRSTatA kA pratipAdana zabdArtha - sagA babujhurIhaM-sarvAminuyuiima badhI yukti dvArA "kAvatta racaMtA-vAcikumAranavata" pitAnA pakSanI siddhi na karI zakatAM -se te anyatIthI" "vA jAIjhA-vAre nirAza' vAdane choDIne mujhava -ghoLa pharIne "giAdimA--prAhimanA pitAnA pakSanI sthApanA karavAnI dhRSTatA kare che. 1LA sUtrArtha-saghaLI dalIlano upayoga karavA chatAM paNa jyAre te anya matavAdIe potAnA pakSanuM samarthana karI zakavAne asamartha bane che, tyAre teo vAdavivAdane parityAga karIne Akroza (krodha) karavAne lAgI jAya che. 17 TakArtha-jyAre pUrvokta anya matavAdIo zAstra pramANa, hetu ane dAnta dvArA pitAnA pakSanuM (matanuM) samarthana karavAne asamartha thaI jAya che, tyAre teo vAdane tyAga karIne dhRSTatAne Azraya le che. eTale ke temanA matanuM pratipAdana karavA mATe egya duSTAte ane dalIlene Azraya levAne badale aprazasta vacanAne Azraya le che ane koI koI vAra kodhAvezamAM AvIne lAkaDI athavA muSTi prahArane Azraya le che ane A pramANe kahe che jaav nimitte zeya' ItyAdi zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 pa9 Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AkhA saMsAranuM hita karanAra aSTAMga nimitta ja jANavA gya che. tene ja dharma mAnave joIe." vaLI teo evuM kahe che ke dharmanI bAbatamAM hetu Adi dvArA nirNaya karavuM joIe nahIM. amArA dharmane lekonI moTI saMkhyAe svIkAryo che ane tene rAjyAzraya paNa maLe che, tethI tene ja kalyANakArI mAnave joIe." A prakAranA temanA kathanano A pramANe uttara Apavo joIe-ghaNA AMdhaLAMe ghaDA AdinA rUpane joI zakatA nathI, paraMtu eka ja dekha mANasa te rUpane joI zake che. zuM te kAraNe ghaTa AdimAM rUpano abhAva havAnI kalpanA karavI vyAjabI che kharI? eja pramANe adhikAMza leke ajJAnI hovAne kAraNe sarvajJa pratipAdita dhamane jANI zakatA nathI. zuM tethI evuM kahI zakAya che ke te dharma ja nathI ? kahyuM paNa che ke - "properNI' ItyAdi- eraMDAnA lAkaDAono eka Dhagale hoya te paNa te eka palapramANa gazIrSa candananA mUlyanI barAbarI karI zakato nathI, pachI bhale tenI game teTalI kiMmata AMkavAmAM AvatI hoya. pelA "sA vi jALaruttaro' ityAdi-- pramANamAM meTe hovA chatAM paNa te eraMDAnA lAkaDAone Dhagale jevI rIte candananA mUlyanI barobarI karI zakatA nathI, eja pramANe jJAnahIna ghaNA leke paNa jJAnavAnuM thaDA lekanI barAbarI karI zakatA nathI te anya matavAdIo anuyAyIonI saMkhyAne AdhAre kaIpaNa matanuM mUlya AMkavAmAM bhUla kare che. zA go karatu hu' ityAdi AMdhaLA ghaNA mANase karatA dekhate eka puruSa vadhu mahatva dharAve che. seMkaDo AMdhaLAe dekhyA vinA vastunA rUpanuM je varNana kare tenA karatAM eka ja dekhatA mANasa dvArA vastune rUpanuM je varNana karavAmAM Ave, te adhika mAnavA yogya gaNAya che. zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 60 Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "gvaM vAva mUDha" ItyAdi- eja pramANe je mANase saMsAramAM paribhramaNa karAvanAra karmabandhanA svarUpane jANatA nathI ane mokSa prAptine mAge jANatA nathI evAM aneka mUDha mANasonAM vacanane pramANabhUta mAnI zakAya nahIM (41LA zabdArtha rAmamUgAvA- rASAmamUtAnA rAga ane dveSathI jemane AtmA chupAyela che evA tathA " miLa mitulA-jamavAra amita mithyAtvathI bharela bIjA anya tIthI 'mAre-AzA zAstrArthathI parAjita thavAthI asalyavacanarUpa gALa vagerene "zaraNaM vaMti-rAjacArita' AzrayagrahaNa kare che "daMbA-ku' pahADamAM rahevAvALI speracha jAtInA leke yuddhamAM hArI jAya tyAre "padArca -patisura" jevI rIte parvatane Azraya le che. 18 sUvA-je leka rAga ane dveSathI yukta hoya che ane mithyAtvathI bharelA hoya che, teo vAdamAM parAjita thavAthI asabhya vacane rUpa Akroza (krodha)ne Azraya le che. jevI rIte parvatanivAsI ple yuddhamAM parAjaya thavAthI parvatane Azraya le che, e ja pramANe te paramatavAdIo vAdamAM parAjita thavAthI Akrozane Azraya le che. A TIkALuM-jevI rIte parvatamAM rahenArA ple yuddhamAM hArI javAthI parvatane Azraya le che, eja pramANe prItirUpa rAga ane aprIti rUpa zreSathI yukta ane mithyAtva rUpa adhikAre jemanI vivekabuddhine AcchAdita karI nAkhI che evA anya matavAdIo jyAre dalIle, tarka ane pramANa Adi dvArA pitAnA pakSanuM samarthana karavAne asamartha thAya che, tyAre Akrozane Azraya le che, eTale ke asabhya vacanane prayoga kare che athavA zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratipakSIne lAkaDI Adi vaDe mAravA paNa deDe che. A kathanano bhAvArtha e che ke jemane AtmA rAgadveSathI ane mithyAvathI malIna thaI cukyuM che, evA mandabuddhi anya matavAdIe jyAre tarka Adi dvArA pitAnI mAnyatAne siddha karI zaktA nathI, tyAre asabhya vacane tathA mArAmArIne Azraya le che, eja pramANe te mandImati anyamatavAdIe asabhya vacanAdine Azraya le che. gAthA 18 vAdike sAtha zAstrArtha meM samabhAva rakhane kA upadeza zabdArtha-sattaramA-garamasamAhita prasanna cittavALA muni "du gujarAghAruM-dukha naralAna paratIthI mANasanI sAthe zAstrArthanA samara jenAthI bahu guNa utpanna thAya che, evA anuSThAnene "kuLa-kuryAta kare nena-ve jenAthI "-ne-ve bIjA mANaso "Lo vijJAna viSe pitAne virodha nA kare tef-tena' A kAraNathI taMtaM- tatta tatta' te te anuSkA nanuM "mAre-samAjota' AcaraNa kare. 19 svArtha anyatIthike sAthe vAda (vivAda) karatI vakhate munie bilakula bha pAmyA vinA prasannacitte vivAda karavuM joIe. teNe evAM duSTAnta, tarka ane pramANane prayoga kare joIe ke jethI pitAnA pakSanI siddhi ane parapakSanuM nirAkaraNa thaI jAya. vAda karatI vakhate munie evuM AcaraNa karavuM joIe ke jethI anya tIrthiko paNa tene virodha na kare 1bhA TIkArtha - jenA cittamAM samAdhi hoya eTale ke je jenAmAM cittanI ekAgratA hoya che, tene AtmasamAdhi kahe che. AtmasamAdhi eTale prazAnta hRdayavALe sAdhu evA sAdhue anya matavAdIo sAthe vivAda karatI vakhate evAM vacanane pravega kare joIe ke jenA dvArA aneka guNonI prApti thAya. eTale ke teNe evAM pratijJA, hetu, udAharaNa, upanaya ane nigamana Adine praga kara joIe ke jethI potAnA pakSane siddha karI zakAya ane paramatanA dUSaNe prakaTa thavAne kAraNe paramatanuM khaMDana thaI zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 62 Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAya ane paramatavAdIone paNa temanA matamAM rahelI bhUlanuM bhAna thaI jAya, teNe evAM vacanAnA prayAga karavA joIe ke jethI anya matavAdIe tenA virAdhI banavAne badale tattvane samajavAne pravRtta ane. A kathanane bhAvArtha e che ke paratIthikAnI sAthe vivAda karatI vakhate samAdhiyuMkta cittavALA sAdhue evAM tarka, hetu, udAharaNa AdinA prayAga karavA joie ke jethI peAtAnA pakSanu` samarthana thAya ane virAdhIeAnA pakSanuM nirAkaraNa thaI jAya, vaLI sAdhunu' vatana evuM hAvu' joie ke jethI pratipakSI virodhI na banI jAya paNa peAtAnA (sAdhunA) pakSanA svIkAra karI le. // 19 // A prakAre parapakSanu nirAkaraNu karIne sUtrakAra A uddezAneA upasa'hAra karatA peAtAnA matanuM samarthana karavA mATe A pramANe kahe che'maM ca dharmamAca' ItyAdi-- zabdA--hAsaveLa-Acavena kAzyapa getravALA varSa mAna mahAvIra svAmIe 'vec--pravRttir'kahela 'pharma na dhamamAca-rUma dharmanArAya' A vakSyamANu dharma te svIkAra karIne 'sadiva-sAtti:' prasannacitta 'miklU mikSuH sAdhu 'nihALaC-SAnatha' rAgI sAdhunI 'anihAC-ahAna: sar` glAni rahita thaI ne 'jJA--durthAta' vaiyAvRtya kare. pAranA sUtratha--kAzyapa getrIya bhagavAn vadhamAna dvArA pratipAdita A dhamane aMgIkAra karIne samAdhiyukta sAdhue glAna (khImAra) muninI glAni rahita citte (prasanna citta) sevA karavI joie. AranA Q. TIkA -kAzyapa getramAM utpanna thayelA, kaivaLajJAna saMpanna mahAvIra svAmIe khAra prakAranI pariSadamAM je dhanu nirUpaNuM karyuM che, tene ja dhama kahevAya che. athavA jenA dvArA abhyudaya (svarga ane niHzreyasanI-meAkSanI) prApti thAya che, tene dhama` kahe che. evA dhama zrata cAritra rUpa dhama che. A dhane dhAraNa karIne samAdhiyukta cittavALA munie glAninA tyAga karIne -prasanna citte, tAva Adi khImArIthI pIDAtA muninI sevA karavI joie rA zabdA -- duimaM-kRmiA' jIvAjIva vagere padAnA svarUpane yathAya rUpathI jANavAvALA 'renikluke-piinavRtta'- rAgadveSa varjIta zAMtamuni 'presaruM dharma-perAja dharmam' uttama zruta cAritrarUpa dharmane 'saMvAca-saNyAya' jANIne 'traNo-pavargone' anukULa pratikULa upasargAne 'niyaminnA-niyamya' pAtAne vazamAM karIne 'gAmo yAya-AAmo ca' mekSaprApti paryaMta (sudhi) 'fqxtrinetU' sayamanuM anuSThAna kare. ra1) zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 63 Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtrA--padArtharnA yathArtha svarUpane jANunArA eTale ke samyagdaSTi tathA rAgadveSathI rahita haiAvAne kAraNe zAnta ane samabhAvayukta munie A zrutacAritra rUpa dharmane jANIne ane parISaheA ane upasage+ para vijaya prApta karIne, jyAM sudhI meAkSanI prApti thAya tyAM sudhI sayamanI ArAdhanA karavI joIe, tti leni' evuM huM' (sudharmA svAmI) kahuM chuM. 5215 TIkA"--je muni samyagdaSTivALo che-eTale ke jIva, ajIva Aphri padyArthInA vAstavika svarUpane jANakAra che, ane rAga ane dveSathI rahita hAvAne kAraNe prazAnta che, teNe ahiMsA AdimAM pravRtti karAvanAra hovAne lIdhe prItikara, sajJa prarUSita zruta cAritra rUpa dharmane jANIne, samasta karmIne kSaya thAya tyAM sudhI, saMyamanA pAlanamAM lIna rahevu joIe. tti gemi" A zabdo uddezakanI samAptinA sUcaka che. sudharmAM svAmI jammU svAmIne kahe che ke he jammU! A badhI vAta me' bhagavAnanA zrImukhe sAMbhaLelI che, sajJa pratipAdita tattvanuM ja huM tamArI pAse kathana karI rahyo chuM. mArI peAtAnI buddhithI upajAvI kADhelI A vAta nathI.' 5215 jainAcAya jainadhama divAkara pUjyazrI ghAsIlAlajI mahArAja kRta 'sUtrakRtAMgasUtra'nI samayAtha mAdhinI vyAkhyAnA trIjA adhyayananA trIjo uddezaka samApta ||3-zA zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 LI 64 Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mArga se smalita hue sAdhu ko upadeza cethA udezAne prAraMbhatrIjA uddezakamAM sUtrakAre anukULa ane pratikULa upasargonuM kathana karyuM che. A prakAranA upasargo sahana nahIM karI zakavAne kAraNe kaI kaI sAdhu saMyamanA mArgane parityAga paNa karI de che. evA saMyamathI bhraSTa thayelA sAdhune sanmArge pAchuM vALavA mATe ke upadeza Apa joIe te A uddezakamAM prakaTa karavAmAM Avela che. trIjA adhyayana sAthe A prakArane saMbaMdha dharAvatA A cethA uddezakanuM paheluM sUtra A pramANe che- mahaMdu' ItyAdi- zabdArtha----gADu" koI ajJAnI purUSa kahe che ke "-pUrva pUrva-pahelAnA kALamAM "sattAvALA -tactarodhanA tapeluM tapa ja jeenuM dhana che evA "mahApurA-mahuvA mahApurUSa "vaLA -3na" kAcA pANInuM sevana karIne siddhimAvanA-siddhimApanAH" mukitane prApta thayA hatA "momo ajJAnI purUSa A sAMbhaLIne "tattha-tatra' zItaLa pANInA sevana vageremAM "rIcaDDa-viti pravRtta thaI jAya che. jenA sUtrArtha---keI koI ajJAnI leka evuM pratipAdana kare che ke prAcIna kALamAM keTalAka tapaghana mahApuruSoe kAcA pANIne (sacitta jaLane) upayoga karavA chatAM paNa mekSanI prApti karI che. A prakAranuM kathana sAMbha. LIne ajJAnI sAdhu zItaLa jaLanuM sevana karavA lAgI jAya che. 1 TIkArtha---dharmanA rahasyathI anabhijJa evAM koI kAI maMdamati leke evuM kahe che ke nArAyaNa Adi prakhyAta puruSa prAcIna kALamAM thaI gayA hatA. teo tapta tapodhana hatA, eTale ke je tapa teo tapatA-je tapanI ArAdhanA teo karatA te tapa ja temanuM dhana hatuM. temaNe paMcAgni tapa zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tapIne peAtAnA zarIrane kSINu karI nAkhyAM hatAM. temaNe sacitta jaLa tathA kandamULa, phaLa Adine upabhAga karIne mukita prApta karI hatI. A prakAranI vAta sAMbhaLIne kAI kAI mAMkramati sAdhue sayamathI bhraSTa thaI jAya che. sathamanu' pAlana karavAne asamartha sAdhue A prakAranI temanI vAta sAcI mAnI laIne sacitta jaLa AdinA upabhAga karatA thaI jAya che. parantu sAvadya karmInI prarUpaNA karanArA te ajJAnI purUSa e vAta jANatA nathI ke nArAyaNu Adi prAcIna RSioe sacitta jaLa mADhinuM sevana karIne mukti prApta karI nathI. temaNe pahelAM tApasAnAM tenuM sevana karyuM hatuM. te kAraNe temane jAtismaraNa Adi viziSTa jJAna utpanna thayAM hatAM. tenA prabhAvathI bhAvasayama prApta karIne ja teo kevaLajJAnI thayA hatA ane samasta karmonA kSaya thayA bAda ja teo mekSa prApta karavAne zaktimAna thayA hatA. jema ke bharata cakravatI. sacitta jalanuM sevana karavAthI athavA kendamULanA AhAra karavAthI temane mukti prApta thai nathI. 51 eja vAtanuM vadhu spaSTIkaraNu karatA teo kahe che ke-'UnuMlica' ityAdi-- zabdA'--'namI viveddI muLiyA-mivaMddeddI anuvA' videha dezanA adhipatI namI rAjAe AhAra cheADIne 'ca-2' ane 'rAmanutte muMbiyA-rAmagupto mulA' rAmagupte AhAra karIne vATTupu-cAkuja:' bAhuke 'surA 36 - # ' * zItaLa pANInuM mojjA-muvA' sevana karIne 'tA-tathA A prakAre 'nArAyaNe-nArAyana Rvi'nArAyaNa RSie 'ucca mokhyA-yuja munnA' zItaLa pANInuM pAna karIne meAkSa prApta karyAM hatA. evuM kahe che. rA sUtrA--vidaiha janapadanA rAjA nima AhAranA tyAga karIne, rAmagupta AhArane upabhAga karIne, mAhuka citta jalanu` sevana karIne tathA nArAyaNa RSi paNa sacitta jaLanuM sevana karIne mukti pAmela che. rA zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 66 Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TIkAI--koI koI paratIthike sAdhuone bhramamAM nAkhavA mATe evI dalIla kare che ke-vaidehIo-videha dezanA rAjA namie bhojanane tyAga karIne ja mokSa meLave che, rAmagupta bhejanane tyAga karyA vinA-bhejanane upabhAga cAlu rAkhIne mokSa prApta karela che. bAhuka nAmanA keI purUSa sacitta jaLane upabhoga karIne tathA nArAyaNa nAmanA RSie zItaLa jaLane upa bhegA karIne mukti prApta karelI che. parA vaLI paratIthike evuM kahe che ke--"bhAvi vize ItyAdi-- zabdArtha-bAje-maNi =vi." asilajhaSi vize -ravAmA ane devalajhaSi "pIvAthaLamAriNI-saiAcano mahAzi tathA maharSi dvaipAyana "virat-rA' evam parAzara kaSi A lekee "- zItaLA pANInuM sevana karIne "-" ane "cALi vIcALa-pharitAni pIjhAni' harita vanaspatione "morA-mukavA AhAra karIne mokSa prApta karyo hate. evuM kahe che. tevA sUtrArtha-Asila, devala, dvaipAyana, ane pArAzara nAmanA RSioe zItaLa jaLanuM pAna karIne tathA harita (lIlotarI) tathA bIjenuM bhojana karIne mokSa prApta karela che, evuM teo kahe che. AvA TIkAW---asila nAmanA RSi, devila nAmanA vaSi taipAyana maharSi ane pArAzara mASie sacitta jala, haritakAya (lIlerI) ane bIje upabhoga karIne siddhi prApta karI che. teo mahAna RSio hatA. temaNe je karyuM, ane je mAge mokSa prApta karyo te mArgane ApaNe paNa Azraya le joIe temanA te mArgane anusaravAthI ja mokSa prApta thaze-viparIta mArge cAlavAthI AtmakalyANa sAdhI zakIe nahIM. A prakAranuM teo pratipAdana kare che. evA zabdArtha--"gsa-pUrva junA samayamAM ja "gNa mApurA-ghare mahApurUSa A mahApurUSa "kAphiyA-mAtA ' jagat prasiddha hatA, tathA "pha " A jaina AgamamAM paNa "tamattA-samAra' mAnya purUSa hatA thIgo-vIno A mahApurUSoe bIja-kanda, mUla vagere ane udaka-zItaLa pANIne "mozAmalA? upalega karIne "siddhA-ridvAra mokSa prApta karyo hato. caM-cetA' A pramANe "ajudagyaM-mayAnanukRta" meM (mahAbhArata vigeremAM) sAMbhaLyuM che. sUtrArtha--prAcIta kALamAM A purUSa jagatavikhyAta hatA. jaina AgaemAM paNa A purUSane mAnya gaNavAmAM Avela che. temaNe bIja ane zrI sUtra kRtAMga sUtraH 2 Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ acitta jalanA upabhoga karIne mukti prApta karI che, evu' me'mahAbhArata Adi granthA dvArA sAMbhaLyuM che. jA TIkA pahelAM tretA Adi yugamAM pUrvokta dvaipAyana, parAzara Adi mahApuruSo thaI gayA che. jaina AgAmAM pazu te mahApuruSAnAM nAmanA ullekha thayele che ane temanA pratye khUba ja mAnanI dRSTie jovAmAM Avela che. te mahApuruSo kandamULa AdinA AhAra karIne tathA zItala jaLanu pAna karIne siddha thayA che, evu' me' sAMbhaLyuM che. mahAbhArata Adi itihAsamAM, skanda purANu AdimAM temanI vAta upalabdha che. A graMthananuM tApa nIce pramANe che-anyatIthikA evu* pratipAdana kare che ke sacitta jala Adi vaDe snAna Adi karavA chatAM ane kandamULa Adinu bhojana karavA chatAM paNa dvaipAyana, parAzara Adi RSie mukita prApta karelI che. mahAbhArata, purANu, smRti Adi dhama granthA paNa e vAtanu samarthana kare che. 54aa tyAra bAda sUtrakAra kahe che ke-tatva mA' ityAdi- zabdA--'tattva taMtra' te kuzritinA upasarga thAya tyAre mA-manyuM:' ajJAnI purUSa vacchinnA-vacchinnA:' bhArathI pIDita LadrumA va-namAM va' gadheDAnI jema 'vilIyaMtti-viSInti' sayama pAlana karavAmAM du:khane anulava kare che. 'samame-sazrame' jevI rIte agni vagerenA upadrava thAya tyAre 'viTralathvI-pRSThasarvinaH' lAkaDAnI sahAyatAthI cAlavAvALe! hAtha, paga vagaranA purUSa 'vidyulo-vrutaH' bhAgavAvALA purUSAnI pAchaLa pAchaLa parisaoti-patisarjanti' cAle che te ja prakAre A ajJAnI mANase sayama pAlana karavAmAM badhAthI pAchaLa ja thai jAya che. ApA sUtrA--jevI rIte bhAranu' vahuMna karavAne asamartha gabha viSAdane anubhava kare che, athavA jevI rIte cAlavAne asamartha puruSa agninA bhaya zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 68 Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upasthita thAya tyAre bIjA loko karatAM pAchaLa rahI jAya che, e ja pramANe kuzAstrane upasarga thAya tyAre ajJAnI sAdhu saMyamanuM pAlana karavAmAM viSAda anubhave che ane saMyamanA mArge AgaLa vadhavAne badale saMyamanA pAlanamAM zithila banI jAya che. pAna TakAthe--jyAre kuzAstrane upadeza rUpa upasarga upasithata thAya che tyAre vivekahIna sAdhaka saMyamanA mArgethI bhraSTa thaI jAya che. te evuM mAna thAya che ke kevaLajJAna Adi dvArA ja mekSa prApta thatI nathI, paraMtu zItala jaLa, kandamULa AdinA sevanathI paNa mokSa prApta thAya che. A prakArane nirNaya karavAne kAraNe te bhAravahana karavAne asamartha gadheDAnI jema viSAdane pAtra bane che. eTale ke bhAre boja vahana karate gadheDo jevI rIte mArgamAM ja viSAdane anubhava kare che, e ja pramANe viparIta upadeza sAMbhaLIne saMyamanA mArgethI calAyamAna thanAra saMyamanA bhArano tyAga karIne zithilAcArI bananAra-sAdhune paNa viSAda ja anubhavo paDe che. teo mekSa prApta karavAne badale saMsAramAM ja aTavAyA kare che ane duHkhane anubhava karyA kare che. A viSayane anulakSIne eka bIjuM daSTAna ApavAmAM Ave cheagni Adine bhaya upasthita thAya tyAre laMgaDe purUSa devI na zakavAne kAraNe bIjA bhAganArA lokonI pAchaLa rahI jAya che, e ja pramANe "jJAna ane kriyAthI mokSa maLe che. A tathyane nahIM jANanAra ane nami AdinA mAgane anusaranArA, sacitta jaLa ane bIjene upabhoga karanArA leke mokSamArgamAM pravRtta thavA chatAM paNa mokSagamana karI zakatA nathI. teo anata kALa sudhI saMsAramAM ja paribhramaNa karyA kare che. e vAta te nizcita che ke jemaNe mokSa prApta karyo che temaNe zItedaka (zItaLa jala) nA sevanathI ja mokSaprApta karela nathI. temane kaI paNa kAraNe jAtismaraNa Adi jJAnanI, zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 69 Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tathA samyag jJAna. dazana ane cAritranI prApti thaI hatI. tyAre ja te valkala, cIrI AdinI jema siddhi prApta karI zakavAne samartha thayA savirati rUpa bhAvacAritra mAkSanu kAraNu aNuAya che. jo tenA abhAva hAya tA zItAdaka ane khIjanA upabhoga karavA rUpa jIvahiM'sAmaya sAvadya ka varDa mekSanI prApti kadI paNa thai zakatI nathI ApA prastuta viSaya sama'dhI je anya mate che te prakaTa karIne temanu' sUtrakAra khaMDana kare che--TMrphe mene' ityAdi-- zabdA--' mekSa prAptinA viSayamAM '-.' kAI zAkaca vagere matavALA 'mAsaMti-mASante' kahe che ke 'lAtaM-sAtamU' sukha 'sAtena-sAtena' sukhathI ja 'vijJarU-vise' prApta thAya che, 'tattva-taMtra' A meAkSanA viSayamAM 'ANvi'-prAcem ' samasta heya dhama thI dUra rahevAvALA tIrthaMkara pratipAdita 'f--mArtham' jJAnadarzana caritrarUpa mA'vama samA-ivaramaM samAnim' parama zAMti pamADavAvALA che A dharmane Uce' je puruSa cheDe te ajJAnI mANasA svAthI patita thAya che. // 6 // sUtrA- kAi zAkaya Adi matavAdIe evuM pratipAdana kare che ke sAtA dvArA ja sAtAnI prApti thAya che, eTale ke sukha bhogavavAthI ja sukha maLe che, parantu je leAkeA tIrthaMkara pratipAti, samyag jJAna, darzIna ane cAritrarUpa uttama mAnA tyAga kare che, teo kadIpaNu AtmakalyANu sAdhI zakatA nathI, paNu du:kha ja bhogavyA kare che. 65 TIkA-zAkaya Adi paratIthikA tathA kezalu'cana Adine kaSTajanaka mAnanArA daDI Adi leAkA meAkSaprApti viSe evuM maMtavya dharAve che ke viSaya janaka sukha vaDe ja meAkSanuM sarvotkRSTa ane ana'ta sukha utpanna thAya che zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ evA leAkA kahe che ke--'sarjani savAni suNetAni' ityAdi- 'saMsAramAM samasta prANIe sukhamAM rata (pravRtta) che. badhAM du:khathI gabharAya che, tethI evu' kahI zakAya ke je sukhanI abhilASA rAkhatA hAya teNe saune sukha ApavuM joIe. je khajAne duHkha de che te pAte ja du:khI thAya che. 15 sukha dvArA ja sukhanI prApti thAya che, A kathananuM mAtra vacana dvArA ja pratipAdana karavAmAM Avyu nathI, paNa tarka, dalIleA Adi dvArA paNu te tenuM samarthana kare che-kAya kAraNanuM anusaraNa kare che. jevuM kAraNa hoya che, tevuM ja kArya thAya che--kAraNathI viparIta kA saMbhavI zaRtu nathI. vaDanA khIjamAMthI vaDatuM ja khIja utpanna thaI zake che. kAI paNa khIja vijAtIya 'kuranI utpatti karI zakatu nathI. eja pramANe laukika sukha vaDe ja meAkSanuM sukha prApta thaI zake che, leAca AdinuM duHkha sahana karavAthI meAkSanuM sukha maLI zakatu N nathI duHkhane bheAgavavAthI tenA karatAM vijAtIya mekSanA sukhanI prApti thaI zakatI nathI. temanA AgameAmAM paNa eja vAtanuM samarthana karavAmAM Avyu che ke--'manuLa mocAM mozA' ityAdi---- maneAjJa bhAjana karIne, maneAjJa zayyA ane AsananA upalega karIne ane maneAjJa gharamAM nivAsa karIne muni yAna dharI zake che.' vaLI evu' kahyuM che ke--'mUThThIzacyA prAtathAya vaiyA: ItyAdi~~ komaLa zayyA, prAtaHkALe uThatAM ja paiyanuM pAna, madhyAhne bhAjana, apeAra pachI peyanuM pAna, madhyarAtre drAkSa, khAMDa ane sAkaranA upaleAga ane ante meAkSa! evuM zAkaputre (muddhe) joyuM che. tApaya e che ke sukhapUrvaka rahevAthI ja Akhare mAkSanu sukha prApta thAya che. 15 teo A prakAranI TIaA dvArA evuM siddha karavAnA prayatna kare che zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 71 Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ke sukha vaDe ja sukhanI prApti thAya che, lAca Adi kAyadyeza sahuna karavAthI sukhanI prApti thatI nathI. kAyakUleza dvArA te UlaTu'AntadhyAna thAya che. mUDhamati zAkaca Adi parIyakAnI upayukta mAnyatA che. A mAnyatAne mAnya karIne jee samarata heya (tyAga karavA ceAgya) dharmathI bhinna evA zramaNu bhagavAn mahAvIra dvArA prarUpita sarvotkRSTa mokSamArgonA pariyAga kare che tathA parama samAdhineA-samyagdarzana AdinA tyAga kare che, evA mandamati lekA cAra gativALA sa'sArarUpI kAnanamAM bhaTakayA kare che. kAraNane anurUpa ja kArya thAya che,' A prakAranuM temanu kathana ekAnta rUpe (sa'pUrNata:) cegya nathI. kAi kAi vAra A niyamamAM bhaMga paNa thatA jovAmAM Ave che. eTale ke kAraNathI judA ja prakAranuM kArya paNa sabhavI zake che. jema ke. gadheDAnA mUtra sAthe chANanA yAga thavAthI vIchInI utpatti thAya che, dAvAnaLa vaDe baLI gayelA netaranA mULamAMthI kadalI vRkSanI utpatti thAya che, kAcA tannula (ceAkhA) ane pANI vaDe sikta bhUtalamAMthI lAla raMganu eka viziSTa zAka utpanna thAya che, tathA gerAma (gAyanI ruvAMTI) vaDe dUkha (brAsa)nI utpatti thAya che. mane!jJa AhAra Adine sukhanA kAraNarUpa gaNavA te paNa ucita nathI, kAraNa ke tenA sevanathI paNa rAgAdinI utpatti thatI jovAmAM Ave che. vaLI vaivika sukha vAstavika dRSTie jotAM sukha rUpa ja nathI, te te duHkhanA pratIkAranA ja kAraNu rUpa hoya che. vaiyika sukhamAM duHkhAnu' sammizraNa rahe che, tethI viSamizrita leAjananI jema te kharI rIte te duHkha rUpa ja hAya che. mUDha mANusA ja tene sukharUpa mAne che, parantu kharI rIte te te sukhAbhAsa rUpa hAvAne kAraNe duHkharUpa ja che. kahyu paNa che ke zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 72 Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ''hunnAramadepu viSacepu' ityAdri ajJAnI manuSyane svabhAva kaeNvenA vicitra hoya che! viSaye ke je duHkha rUpa che temane tee sukharUpa mAne che, ane yama, niyama, sayama Adi je sukharUpa vastue che temane tee duHkharUpa samaje che. kAI dhAtunA sikkA para je akSarA athavA varNo akita karavAmAM Ave che, temane jovAmAM Ave tA ulaTA dekhAya che, parantu jayAre temane mudrita karavAmAM-chApavAmAM Ave che, tyAre teo savaLA dekhAya che. sa`sArI jIveAnI sukhaduHkhanA viSayamAM evI ja UlaTI samaja hAya che. A prakAranuM para padArtho para avala'khita, indriyA dvArA grAdgha krama banyanA kAraNarUpa, duHkhanuM mULa, kSatruvinazrvara ane anaikAntika viSayasukha svAva la'bI, indriyAgAcara, duHkhathI aspRSTa, zAzvata ane ekAntika mukti sukhatu' kAraNa kevI rIte hAI zake? temanI vacce koi paNa prakAranI anurUpatA (samAnatA) ja jaNAtI nathI, tethI ApanA kathanAnusAra paNa viSayasukha meAkSa sukhanuM kAraNa hAi zakatu nathI, Ape kezalucana Adine duHkhanuM kAraNu kahyuM che, parantu te mAtra kAyara puruSAne mATe ja duHkhanu' kAraNa bane che. paramACnA (AtmahitanA-meAkSanA) cittvanamAM parAyaNu mahApuruSA khUba ja sattvazALI hAya che temane mATe te te sukhAvaDu ja hAya che. rAgadveSa, mada, mAha Adi vikArAthI rahita munine ghAsanI zayyA para zayana karatAM je avanIya sukhane anubhava thAya che, te sukha te cakravatI - ene suMdara, mulAyama zayyAmAM zayana karavA chatAM prApta thatuM nathI kahyuM paNa che ke--taLasaMyAnisano vi' ityAdri tujjunA 'stAraka (bichAnA) para zayana karatA athavA besatA muni rAga, dveSa, mada ane mehathI rahita nivRtti sukhaneA anubhava kare che, te je sukhanA anubhava kare che, te sukha te cakravatI ene paNu kayAM prApta thaI zake che ?? zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 73 Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gheAra parISaheA ane upasargAne kAraNe mahApuruSA para je duHkha AvI paDe che, te du:khA temanA duHvinAzamAM ja kAraNabhUta khane che. kSamAguzune kAraNe temanA zatrueneA abhAva thai jAya che. temane mATe zarIranI malInatA vaivAgyano maga che, vRddhatA vairAgyanu kANu che ane samasta vastuonA tyAgarUpa maraNa mahAtsavarUpa manI jAya che. A prakAre te mahAtmAne mATe te saMpUrNa jagata sapattithI paripUrNa hoya che. temanI dRSTimAM te kayAMya paNa du:khanu' koI sthAna ja hetu nathI. kahyuM paNa che ke-- du:A TuksasaMkSayAya mAM ItyAdi mahAn puruSA para AvI paDatAM duHkhA kakSaya karanArA thaI paDe che, tee zatruete paNu kSamAne pAtra gaNe che, temanA zarIranI azucitA vairA gyamAM kAraNabhUta thAya che, temanI vRddhAvasthA temanAmAM vairAgyabhAvanI vRddhi karanArI thai paDe che, temane mana mRtyu te maheAtsavarUpa thaI paDe che. (saMsAra mAMthI chUTIne mekSaprApti thavAne kAraNe) ane temane janma sajajanenI prItinuM kAraNa mane che. A prakAre A akhila jagat temane mATe te saMpattithI paripUrNa hAya che. A prakAre temane vipatti sahana karavAnA avakAza rahetA nathI. / / 1 / / ja jo ekAntataH evu' mAnI levAmAM Ave ke sukha vaDe ja sukhanI utpatti thAya che, te sa`sAramAM sukhaduHkha rUpa vicitratA hAvI joIe ja nahI'. svarganA deve| sadA stra'mAM ja rahevA joIe ane nArakoe sadA narakamAM ja pIDA sahana karatA rahevuM paDe. parantu evu' te banatuM nathI. nAraka jIve pazu narakamAMthI uttanA karIne-nIkaLIne-sukhane pAtra banI zake che, ane sukhI jIvA paNa kayAreka duHkhane anubhava kare che. A prakAranA je pratyakSa anubhava thAya che tene vizeSa karavA te pa'DitAnA samUhamAM zAlatu nathI. prA zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 74 Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAkya Adi paratIrthikanI uparyukta mAnyatAne sUtrakAra uttara Ape che. mA gharo ItyAdi- zabdArtha "caM-' A sarvajJa pratipAdita mArgane "navamA -bavamavanAnA:' tiraskAra karavAvALA tame leke "joLaMkana" a5 -arthAt tuccha evA zabda vagere viSaya bheganA lobhathI "va-va atyadhika mulyavAna mokSasukhane "mA surakSAmAM suutha' kharAba nA karo "caraNa-taraNa' sukhathI ja sukha thAya che AvuM A asatyapakSane "amoravAya-sAmo" na choDavAthI 'johAri-prayohArItra' sonAne choDIne lekhaMDane grahaNa karavAvALA vaNika purUSanA jevA "nU-jhUrava" pazcAttApa karavuM paDaze. jenA sUtrArtha-bA pramANe sarva pratipAdita mArganI avagaNanA karIne thoDA (sukha)ne mATe vadhAre (sukha)ne naSTa karavuM joIe nahIM. sukha dvArA ja sukha prApta thAya che, A prakAranI mAnyatAno tyAga na karavAthI Apane sukha prApta thAya che, A prakAranI mAnyatAne tyAga na karavAthI Apane e pazcAttApa karavo paDaze ke jeo pazcAttApa sonAnI upekSA karIne leDhAne bhAra vahana karanArane karavuM paDe che. havA TIkArtha-he anyatIthiMke! bIja ane sacitta jala AdinA upabhegathI mokSa prApta thAya che, evuM mAnanArA he pUjA pratiSThAmAM lIna rahenArA ajJAnI leke ! he daMDIe! he zithilAcArIo ! sukha dvArA ja sukhanI prApti thAya che, evA durAgraha tathA bhrAmaka khyAlane bhega banIne tame sarvajJa prarUpita mokSamArganI avagaNanA karI rahyA che paraMtu alpa (7) vaiSayika sukhane khAtara adhika sukhane sarvottama mekSasukhane-tyAga kare joIe nahIM. atyanta alya viSayasukha bhogavavAne mATe niratizaya mokSasukhane tiraskAra kare ucita nathI. viSayasukhanI prApti dvArA kAmano uka ja thAya chemANasa vAsanAone adhikane adhika gulAma banatuM jAya che. tethI cittanI zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 75 Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svasthatA rahetI nathI ane samAdhi mATe avakAza ja raheto nathI samAdhino ja abhAva hoya te mokSanI AzA ja kevI rIte rAkhI zakAya ? je mokSaprAptinA sAcA mArgane grahaNa karavAne badale tame uparyukta beTA mAgane AdhAra leze te tamAre leDhAno bhAra vahana karanAra mANasanI jema pastAvuM paDaze teDhAno bhAra vahana karanArA puruSanuM daSTAnta nIce pramANe che-keI eka vaNika loDhAnA bhArane vahana karate potAne gAma pAchA pharate ho mArgamAM teNe eka senAnI khANa joI. parantu leDhA pratyenA mohane kAraNe teNe loDhAne tyAga karIne te sonuM grahaNa karyuM nahIM. leTAne bhAra vahana karIne khUba ja thAkyo pAkyo te pitAne gAma pAcho pharyo, ane senAne grahaNa na karavA mATe khUba ja pastAvA lAgyA. eja pramANe Apa paNa kadAgrahano tyAga karIne je sarvajJa prarUpita mArganuM avalaMbana nahI le, te Apane paNa pastAvuM paDaze 2natraya vaDe prApta thanArA mokSasukhanI upekSA karIne je Apa sukhadvArA sukha prApta karavAnA kutarkane AdhAra leze, te te kutakanA bhArathI duHkhI thavuM paDaze. te suvarNanA samAna mokSasukhane tyAga karIne lehanA samAna viSayasukhanI abhilASA rAkhavI joIe nahIM paNa | zabdArtha-jApharA-prajAtine' SaDu javanikAyanA maInarUpa jIva hiMsAmAM "Taraig-yvArA mithyA bhASaNamAM "risAra-sattAvA' adattA dAnamAM "duLa-zaizune maithunamAM "zide-rika parigrahamAM 'vadaMtA-vartamAnA pravRtta rahevAvALA Apaleke "saMkatA-saMvattA asaMyamI che 58 sUtrArtha-prANAtipAta, mRSAvAda, adattAdAna, mithuna ane parigrahamAM pravRtta evAM Apa lake asaMyamI che. mATe TIkArtha-"sukha dvArA ja sukha utpanna thAya che, A prakAranA mithyA siddhAMtamAM rahelA deze prakaTa karavAne mATe sUtrakAra paratIdhi kene A pramANe kahe che-tame prANAtipAta-chakAyanA jIvonI hiMsAmAM pravRtta rahe che, zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ asatya vacanAne prayAga karI che, adattAdAna (cAra), maithuna ane parigrahamAM pazu tame pravRtta raheA che. A prakAranI pApapravRtti karanArA tame sa yamathI rahita che tame sAdhu ja nathI, A kathananA bhAvArtha e che ke prANAtipAta, mRSAvAda, adattAdAna, maithuna ane parigraha rUpa pApakarmomAM pravRtta rahenArA Apa sayamathI rahita che, ane Apa mAtra vartamAna kAlIna sukhanI ja abhilASA rAkhanArA che, Apa vaiSayika sukhanI lAlasA vaDe prerAine sarvottama meAkSasukhanA vinAza karI rahyA che. te kAraNe Apa mekSamArganI khahAra ja paDelA che. prativAdIne prazna--ame prANAtipAta AdinuM sevana kevI rIte karI rahyA chIe ? uttara--tame tamAre mATe bhejana rAMdheA che athavA bIjA pAse radhAve che. A prakAranA sAvadya karmo karavA-karAvavAthI hiMsA thAya che vaLI ApaApane sAdhu tarIke oLakhAve che. chatA paNa gRhasthanA jevuM AcaraNu rAkheA che, tethI Apa mRSAvAdathI thatAM pApakamanA paNa andhaka aneA che. je jIveAnA zarIra vaDe Apa upabhoga kareA che, te zarIra temanA svAmIe Apane bhAgane mATe pradAna karyAM hatAM nathI, tethI Apa adattAdAnanuM paNa sevana karanArA che Apa gAya AdinA maithunanI anumAdanA karA che tethI Apa abrahmacanA doSanA paNa bhAgIdAra aneA che. Apa dhana, dhAnya, dvipada, catuSpada AdinA parigraha paNa rAkheA che, tethI Apa parigrahaeNjanya pApakamanA paNu andhaka aneA che. 58aa matAntarA (anya matavAdIe nA mata)nu svarUpa prakaTa karIne sUtrakAra temAM rahelA deze! prakaTa kare che-mene ' ityAdi zabdA - thIvasa cA-strIvarza thatA'strInA vazamAM rahevAvALA vAsA -mAjA:' ajJAnI 'jJiLasAsanamuC-fUnazAsanavarAGamulA:' jenendranA zAsanathI pAMcamukha-arthAt viparIta cAlavAvALA aricA-anAryo:' anAya ae zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 77 Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TrusthA- vzva kathA: kaI pArzvastha "vaM-gvama' A prakAre "pArvatiprajJApatti' kahe che. chellA sUtrArtha-strIone AdhIna, vivekazUnya, ane jinazAsanathI vimukha evA koI keI anAryo (pArzvastha Adi leke) nIce pramANe prarUpaNA kare che-AlA TIkArtha- strIonI AjJAnusAra cAlanArA, rAga ane dveSathI merahita mativALA, jinazAsananuM anusaraNa na karanArA-jinendro dvArA pratipAdita, kaSAya ane mehane upazama karavAmAM kAraNabhUta evI AjJAnuM anusaraNa na karanArA ane AryakuLamAM janma levA chatAM paNa anAryonAM jevAM karmo karanArA kaI kaI pArzva-zithilAcArI loka (tathA A pada dvArA upalakSita avasagna, kuzIla ane svachaMdI leke) A prakAranI prarUpaNa kare che, kAraNa ke temanAM aMtakaraNa strionAM mehaka kaTAkSethI vIMdhAI jatAM hoya che. teo evI dalIla kare che ke- binavArasu ItyAdi- priyAnAM darzana ja basa che? anya darzanethI zuM lAbha thAya che? rAyukta citta thavA chatAM paNa priyadarzanathI nirvANanI prApti thaI jAya che.' teo evuM mAne che ke kAtAnA saMsargathI utpanna thatuM sukha ja vAstavika sukha che. " ItyAdi pado dvArA strIsaMsargane ja vAstavika sukha mAnavAnI mAnyatA khAsa karIne zAkata dharAve che. temanAM ArAma sthAnamAM tathA vyavahAramAM paNa strine prAdhAnya ApavAmAM AveluM che. teo evuM pratipAdana kare che ke sienA saMsargathI ja mokSa prApta thAya che. chellA zabadArtha-'kag-thA' jevI rIte "huM- ' nAnI pheDakIne athavA pijhA tA-viTa vA' mATI pheDakIne "muhura- muhUrtam' kSaNamAtramAM virijije kA-pithera' dabAvI devuM joIe "vinALithI-ghauM vijJAnI g' A prakAre samAgamanI prArthanA karavAvALI strI sAthe samAgama kare joIe. "ra-tatra" A kAryamAM "phoro-roSa." deSa "jo siyA-kutaH sTAra' kyAMthI thaI zake che? arthAt deSa lAgatuM nathI. 10 sUtrArtha--teo evuM pratipAdana kare che ke-jema khIla athavA gumaDAne DIvAra dabAvavAthI temAMthI dANe ane paru nIkaLI javAthI zAnti thAya che, eja pramANe kAmabhoganI prArthanA karanArI kAminI sAthe saMga karavAthI zAnti thaI jAya che. temAM doSa ja kevI rIte saMbhavI zake che? 15 zrI sUtra kRtAMga sUtraH 2 78 Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TIkAtha-zAkata Adi anya matavAdIe pitAnI uparyukta mAnyatAnuM samarthana karavAne mATe kevI kevI dalIla kare che, te sUtrakAra have prakaTa kare che-jevI rIte nAnI pheDakIo tathA meTA khIla athavA gumaDAMne cheDI vAra dabAvIne temAMthI paru kADhI nAkhavAmAM Ave te pIDA ochI thaI javAthI sukhanI prApti thAya che, e ja pramANe samAgamanI prArthanA karanArI zrI sAthe ratisukha sevavAthI sukhanI prApti thAya che. jevI rIte pheDakI athavA khIlane dabAvIne sukha prApta karavAmAM kaI doSa nathI, eja pramANe strIo sAthe ratisukha bheLavavAmAM paNa keI deSanI saMbhAvanA rahetI nathI. te ajJAnI leke A prakAranI vicitra dalIla kare che. 10 zabdArtha - jJAthA' jevI rIte "mArA nAma-pAvano nAma gheTuM thimi-ritafmAM halAvyA vagara "- 35" pANI "mujhaphu-mutte pIve che. temAM anya bIjA jIvanA upamanane abhAva hovAthI deSa nathI. "ga-pva A prakAre "vinnavinithI-vijJApatrI' samAgamanI prArthanA karavAvALI strInI sAthe samAgama karavAthI "satha-tatra' AmAM "rono ro sirA-roja duH rA' deSa kevI rIte thaI zake che? arthAt koIpaNa doSa nathI. 11 sUtrArtha-jevI rIte gheTuM pANIne DaboLyA vinA ja tenuM pAna kare che, ane te prakAre tenA dvArA jIvana upamardana na thavAne kAraNe tene doSa lAgatuM nathI, e ja pramANe saMbheganI prArthanA karanArI strI sAthe saMbhoga karavAthI kevI rIte deSa lAgI zake? eTale ke emAM koI deSa saMbhavI zakate ja nathI ! 11 TIkAI_maithuna sevana karavAthI je kaI jIvane pIDA utpanna thatI hoya, te te tene deSa mAnI zakAya. paraMtu tenA dvArA strI ke puruSane pIDA utpanna thatI nathI. UlaTAM sukha prApta thAya che. te maiithuna sevanamAM zA mATe deza zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 79 Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAnave joIe? jevI rIte jaLAzayamAMthI kanyA vinA pANI pInAra (gheTuM pANImAM utarIne DALIne bagADatuM nathI) ne koI doSa lAgatuM nathI, e ja pramANe samAgamanI prArthanA karanAra strI sAthe samAgama karanArane paNa kevI rIte deSa lAgI zake? A kathananuM tAtparya e che ke strInI IcchA saMtoSavA mATe tenI sAthe saMga karavAmAM ke IdeASa nathI, A prakAranuM te ajJAnIe pratipAdana kare che. 11 zabdArtha --"ha--thA' jevI rIte "firm vidRmA-pi vinA piMga nAmaka mAdA pakSI "thimi-timilam' halAvyA vagara "- 6' pANI "munar-ste' pAna kare che, temAM doSa nathI. "gvaM-Ava' A prakAre "vittabirathI-vijJApatrIjuM samAgamanI prArthanA karavAvALI strInI sAthe samAgama karavAthI "tatha-tatra' temAM "roso #mo sivA-toSa: kutaH cAta' deSa kayAMthI hoI zake ? arthAta keIpaNa doSa nathI. 1ra sUtrArtha-jevI rIte hiMga nAmanuM pakSI nizcala jalanuM pAna kare che, temAM keI deSa nathI, eja pramANe samAgamanI prArthanA karanArI strI sAthe saMga karavAmAM kaI doSa nathI. 12 TakAI-udAharaNa dvArA prastuta viSayanuM samarthana karavA mATe te zAkata Adi matavAdIe piMga pakSInuM dRSTAMta Ape che- jevI rIte AkAzamAM rahetAM piMga (kapiMjala) pakSIo sthira jalanuM ja pAna karatA hovAthI temane jIvanuM upamardana karavAnA doSane pAtra banavuM paDatuM nathI, e ja pramANe kAmaprArthinI strInI sAthe kAmaga sevavAthI koI deSa lAgatuM nathI. strInA zarIrane darbha (DAbha nAmanA ghAsa) vaDe AchAdita rAgadveSathI rahita bhAve, kevaLa putpattinI abhilASAthI strIne paribhoga karanArane kapila pakSInA samAna keI deSa lAgatuM nathI. teo evuM pratipAdana kare che ke - "dhanArtha putrAma' ItyAdi- zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 80 Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ' dharmanuM pAlana karavAne mATe putrapatine nimitte, pitAnI patnI para adhikAra rAkhanAro je tukALamAM potAnI patnI sAthe saMbhoganuM sevana kare, te temAM koI deSa lAgato nathI. jenA A prakAre udAsInavRtti dhAraNa karIne strIo sAthe kAmaga sevanArane doSa avazya lAge ja che. je kaI mANasa keInuM mastaka kApI nAMkhIne udAsInatA dhAraNa karIne tyAMthI haTI jAya te zuM rAjyadaMDamAMthI bacI zake che kharo? kaI na jANe evI rIte viSapAna karI laIne udAsInabhAva dhAraNa karanAra vyakti zuM viSanI asarathI mukta rahI zake che kharI ? rAjamahelamAM corI karIne koI mANasa udAsInavRtti dhAraNa karIne cupacApa besI jAya te zuM aparAdhathI mukta thaI jAya che kharo? eja pramANe koI paNa prakAre athavA koI paNa nimitte strInI sAthe saMga karanAra mANasa deSane pAtra avazya bane ja che. tene deSarahita gaNuM zakAya ja nahIM. kahyuM paNa che ke -"vALinAM vAdha vairAH ItyAdi- maharSioe maithunane zAmAM prANIonuM ghAtaka kahyuM che. jevI rIte naLImAM agnine taNakhe nAkhavAthI tenI aMdara rahela rU Adino nAza thaI thaI jAya che, eja pramANe mithunanuM sevana karavAthI jIvane vinAza thAya che. mithuna adharmanuM mULa che ane bhayanA bhAvanI vRddhi karanAruM che. tethI jeo pApathI bacavA mAgatAM hoya, temaNe viSamizrita annanI jema maithunane tyAga kara joIe. jevI rIte IcchA vagara athavA ajANatA paNa agnine sparza thaI jAya te agni dajhADayA vinA rahetI nathI, eja pramANe rAgadveSathI rahita banIne paNa maithunanuM sevana karanArane deSa avazya lAge che 12 have sUtrane upasaMhAra karatA sUtrakAra uparyukta daSTAnta dvArA (khIlane dabAvavAnA, thira jaLa pInAra piMga pakSI AdinA dRSTAnta dvArA) pitAnA matanuM samarthana karanAra lekenI mAnyatAnuM khaMDana kare che.-"gao ItyAdi- zabdArtha-"gvaM-gva' pUrvokta prakArathI maithunane niravagha mAnavAvALA "je 3- ' koIka "vAkarathA-pArzvasthA" pAzvastha "fmajIviTTI-miSpAdag mithyAdaSTivALA "aLasiyA-manA anArya "marhi-jAmakAmabhegamAM athavA zabda vagere viSayamAM "rajJAvanA-azupAnA." atyanta vadhAre Asakta hoya che. "tALag-taka potAnA bALaka upara "jUcanA phura-pUranA rU' jevI rIte pUranA nAmanI DAkaNa Asakta rahe che. 1TA sUtrArtha-A prakAre kAmagone nirdoSa mAnanArA kaI kaI pArzva (zithilAcArIo) mithyAdaSTi che ane anArya che. teo kAmagomAM eTalAM badhAM Asakata che ke jeTalI pUtanA DAkaNa bAlako para Asakta heya che. 13 zrI sUtra kRtAMga sUtraH 2 81 Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TIkAtha--je leke ema mAne che ke khIla gumaDAM Adine dabAvIne temAMthI paru Adi kADhI nAkhavAmAM jema keI deSa nathI, eja pramANe kAma prArthinI strI sAthe kAmaga sevavAmAM paNa koI doSa nathI. teo kharI rIte te strIomAM Asakta pArzva ja hoya che. teo prazasta AcArone tyAga karIne zithilAcArI banI gayA hoya che. teo potAne nAtha kahe che. ane maMDaLamAM vicaraNa kare che. kaI kaI yuthiko paNa A prakAranI mAnyatAne AdhAra laIne zithilAcArI banI gayA hoya che. teo kharI rIte mithyAdaSTi ja che, eTale ke tatvane viparIta rUpe grahaNa karanAra che. jeo dharmanA AdezanuM pAlana karanArA ane heya dharmothI dUra rahenArA che temane ja A kahevAya che, paraMtu dharmavirUddhanuM AcaraNa karanArA leke AryakuLamAM janma dhAraNa karavA chatAM paNa anAya ja che. teo kAmamAM lupa che, ane rAgane kAraNe asat AcaraNamAM Asakta che. jevI rIte pUtanA DAkaNa bALakomAM Asakta hoya che, e ja pramANe zAkata Adi paratIrthika lalanAomAM Asakta hoya che. pUtanAne bIjo artha "gheTI thAya che. jevI rIte gheTI potAnA baccAmAM khUba ja Asakta hoya che, e ja pramANe zAkata Adi paratIthike strIomAM Asakta hoya che. gheTIne potAnA baccAMo para ghaNe anurAga hoya che, te vAta nIcenI kathA dvArA siddha thAya che. eka vakhata evuM banyuM ke ghaNuM pazuonAM baccAM kUvAmAM paDI gayAM. te vAtanI khabara paDatAM te pazuonAM khane pAra na rahyo. teo santAnapremane kAraNe kUvAne kAMThe ekaThAM thayAM. paratu kUvAmAM paDI gayelAM pitAnAM baccAMone bahAra kADhavAne kaI upAya temane jaDe nahIM. tethI teo khUba ja viSAdane anubhava karatAM kUvAne kAMThe ja UbhAM rahyAM. paraMtu meDhI (gheTI) pitAnA baccAne pANImAM paDeluM dekhIne kuvAmAM kUdI paDI. A ghaTanA joIne samasta prANIoe evuM kabUla karyuM ke gheTIne pitAnAM baccAM para sauthI vadhAre anurAga hoya che. A kathanane zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAvArtha e che ke uparyukta zAkata Adi matavAdIe strIemAM eTalAM badhAM Asakta che ke tee sarvanA upadezanI avagaNanA karIne maithuna jevAM pApakRtyamAM Asakta rahe che. 13 kAmamAM Asakta thavAthI je doSa lAge che, te have sUtrakAra prakaTa kare che. 'anALaca' ItyAdi -- zabdA -'aLA yamavanuMtA-nAsimanvayantaH' bhaviSyamAM thavAvALA duHkhane na jovAvALA 'vastuvanta velanA-myuvannAyevAH' je mANasA vatamAna sukhanI zeSamAM lAgyA rahe che 'te-te' te zAkaya vagere matAnuyAyI 'vacchA-pAt' pAchaLathI 'gAemi-bAyuSa' AyuSya 'lokageyauvane' ane yuvAnavasthA 'strIne-kSIne' kSIzu thayA pachI 'faitti- pattiSyante' pastAvA kare che. 514aa sUtrA bhaviSyamAM AvI paDanArAM duHkhAnA vicAra nahI' karanArA ane vartamAnakAlIna sukhanI ja khevanA karanArA zAkata Adi paratI ikAne Ayu ane yauvana kSINu thAya tyAre pastAvAne vArA Ave che. 145 TIkAya --kAmalegAmAM Asakta leAkeAne manuSyabhavanuM AyuSya pUruM karIne naraka Adi dugatiemAM gheAra yAtanAe veThavI paDe che. tee narakA dinA duHkhane vicAra karavAne badale vartamAnakAlIna viSayasukhamAM ja Asakta rahe che. parantu jyAre AyuSya kSINa thAya che athavA yuvAnI cAlI jAya che, tyAre temane pastAvAne vakhata Ave che. A kathanane bhASA e che ke teo pahelAM te kAmAnya thaI ne vinA vicArye strIomAM Asakta thAya che, parantu jyAre yuvAvasthA pUrI thaI jAya che ane AyuSya pUrU thavAnA samaya najIka Ave che, tyAre temanAmAM vairAgya bhAva pedA thavAne kAraNe temane pastAvA thAya che. kahyuM paNa che ke zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 83 Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ taM kudakamirAjAzaM ItyAdi-- te mANasane e pazcAttApa thAya che ke meM manuSyabhava prApta karIne uttama tatvanI avagaNanA karI. meM te AkAzamAM muThThI vaDe AghAta karavA jevAM athavA phIphA (photarAM) khAMDavA jevAM nirarthaka kAryamAM jIvanane veDaphI nAkhyuM eTale ke AkAzamAM AghAta kara athavA phetarAM khAMDavA, te jevI rIte nirarthaka che, e ja pramANe manuSyabhava prApta karavA chatAM uttama arthane prApta karavAno prayAsa na karavAthI mAro manuSyabhava meM veDaphI nAkhyo che." mRtyumarAhulajAra' ityAdi- jevI rIte kaI mUrkha mANasa mATInA ghaDAmAM paDelA chidrane sAMdhavA mATe dakSiNAvartI zaMkha jevA aNamela padArthane cUra karI nAkhe che, e ja pramANe meM A aNamola manuSyabhavane uttama artha (mekSa) nI sAdhanAmAM vyatIta karavAne badale viSaya bhegamAM vyartha gumAvI nAkhe. vaLI tene e pastA thAya che ke- vijJAvavAnasihaM ItyAdi- vaibhavanA madamAM chakI jaIne tathA yauvananA madamAM bhAna bhUlIne je kAryo meM karyA che, tenuM smaraNa have A vRddhAvasthAmAM hRdayanI aMdara kAMTAnI jema khaTake che" 14 ajJAnI mANasone pAchaLathI pastAvuM paDe che, paNa uccakeTinA mahApuruSe bhaviSyamAM sukha utpanna karanArA tapa ane saMyamanI ArAdhanA kare che. temane vRddhAvasthAmAM pazcAttApa karavo paDato nathI. A tathyane have sUtrakAra prakaTa kare che-hiM je ItyAdi- zabdArtha - hiM- je purUSe e -# dharmopArjana kALamAM "viM - vAtrAnA dharmopArjana karyuM che "te-te te purUSa "pacha- pAchaLathI "R tighara- pativyase pastA karatAM nathI. "vaMdhaLumuvA-tAdhanonui baMdhanathI chuTela "dhI-dhAH dhIra purUSa "kaviya--govita' asaMyamI jIvananI 'nAva hari-rAjakSati' IcchA karatAM nathI. 1pa zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtrArtha-jemaNe cagya avasare parAkrama karyuM che. eTale ke dharmanuM sevana karyuM che, temane pAchaLathI pastAvuM paDatuM nathI. bandhana mukta dhIra purUSe asaMyamI jIvananI AkAMkSA rAkhatA nathI. 15 TIkArya-AtmahitanI khevanA rAkhanArA je vivekazIla purU bhaviSya. kAlIna sukhane vicAra karIne dhamapAjanane avasara Ave dharmakaraNImAM pravRtta thAya che-je e Indriye ane kaSAyonA nigraha mATe prayatnazIla rahe che-evAM karma vidyAraNamAM zUratA Adi guNethI saMpanna dhIra purUSane maraNane samaya najIka Ave tyAre athavA yauvana vyatIta thaIne vRddhAvasthA Ave tyAre pastAvuM paDatuM nathI. tene zekanI agnimAM zekAvuM paDatuM nathI. strI Adi baMdhanathI rahita te dhIrapurUSa saMyamarahita jIvananI IcchA karatA nathI. A kathanane bhAvArtha e che ke vivekavAnuM purU pitAnI jIvananI kSaNe kSaNane upaga dharmAcaraNamAM kare che. dharma ja sauthI uttama che. te uttama vastunuM upArjana karavAmAM ja vivekavAna puruSe prayatnazIla rahe che. tethI jeo bAlyAvasthAthI ja saMyamanA anuSThAnamAM athavA dharmanA sAdhanamAM pravRtta rahe che, tene ja kharI rIte dhIra kahI zakAya che. evAM dhIra purU bAlyAvasthAthI je dharmanuM pAlana karIne kamane kSaya karavA lAgI jAya che. tethI teo karmane kSaya karIne mokSa prApta karavAne samartha bane che. evA puruSa karmabanyathI rahita hoya che, teo kadI paNa asaMyamI jIvananI abhilASA sevatA nathI. teo jIvana ane maraNanA viSayamAM niHspRha hoya che. saMyamanuM pAlana karatAM kadAca mRtyune bheTavuM paDe te paNa teo gabharAtA nathI teo sadA saMyamapAlananI ja abhilASAvALA hoya che. 15 zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 85 Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ have sUtrakAra e vAta prakaTa kare che ke strI parISahane sahana kare ghaNe muzkela che-"na ItyAdi- | zabdArtha -'jadA-thA' jevI rIte "hura" A lekamAM vecALIne vairALInavI vaitaraNa nadI 'dusattA saMmata-TuratA samatA aniSNAta mANasothI staramanAyela che. "gvaM- ' A prakAre "oLatti-stro A lekamAM "RAro -nA strIo "yamamA -amatinata' vivekazUnya purUSathI "kuttara-duttara' hustara mAnavAmAM Avela che 16 sUtrArtha-jevI rIte lekamAM vaitaraNI nadIne pAra karavAnuM kArya ati kaThaNa gaNAya che, e ja pramANe strI parISahane jItavAnuM kArya vivekahIne puruSone mATe duSkara gaNAya che. 16 TakAtha--taraNI nadIne pAra karavI te ghaNuM kaThaNa gaNAya che. te tIvra vege vahe che ane tenA taTa ghaNuM vikaTa che. tethI anipuNa puruSa tene tarI zakatA nathI. tene te leke ja pAra karI zake che ke jemAM tene pAra karavAne daDha saMkalpa karI le che. e ja pramANe A lekamAM strI parISahane jItavAnuM kArya avivekI puruSone mATe te ghaNuM ja muzkela che. strI tenAM madhura vacano ane hAvabhAvathI vidvAna puruSane paNa AkarSIne sanmArgathI bhraSTa karIne kumArge derI jAya che. te puruSonuM patana karavAne ja sadA utsuka rahe che kahyuM paNa che ke strIe puruSane kumArge kheMcI javAno prayatna kare che." "gwaa ghuvaDyuM netuM ItyAdi- jevI rIte senAnI sAMkaLa paNa baMdhanakAriNuM ja hoya che. e ja pramANe sIe paNa puruSane kumArge caDAvIne saMsArabandhamAM kAraNabhUta bane che kahyuM paNa che ke--#AmaM ItyAdi- zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jevI rIte senAnI sAMkaLa paNa bandhanane mATe ja hoya che, e ja pramANe uccakulIna kAminI paNa kuLane kalaMka lagADavAmAM kAraNabhUta bane che, temAM saheja paNa sadeha nathI. 1 je A nArI saMsAramAM na hota, te A saMsArane pAra karavAnuM kaThaNa thaI paData nahIM. kahyuM paNa che ke -"saMsAra tA sutAra' ItyAdi "he saMsAra! je tuM A dustAra nArIothI yukta na hota, te tArI A je "dustara" padavI che tenuM koI mahatva ja na raheta !' A kathanane bhAvArtha e che ke strio rUpa avarodhane kAraNe ja A saMsAra dustara che. je te avarodhanuM astitva ja na hota te saMsArane pAra karavAnuM kArya saraLa banI jAta. puruSa tyAM sudhI ja sanmArga para sthira rahI zake che ke jyAM sudhI tene sinI sAthe saMparka thato nathI. strInA saMparkamAM AvatAM ja te saghaLuM bhUlI jaIne strImAM Asakta thaI jAya che, kahyuM paNa che ke "nA rAjAte ItyAdi- puruSa tyAM sudhI ja sanmArga para ArUDha rahe che-tyAM sudhI ja Indriya kAbUmAM rAkhI zake che, tyAM sudhI ja lajajAzIla rahe che ane tyAM sudhI ja vinayanuM avalaMbana (AdhAra) le che ke jyAM sudhI bhavAM rUpI dhanuSane kheMcIne cheDelAM, zravaNupatha para agresara thatAM, nIla pAMkhavALAM, dhairyane naSTa karanArA enAM daSTibANe tenA hRdayane ghAyala karatAM nathI." A gAthA dvArA sUtrakAra e vAtanuM samarthana kare che ke strionI Asaktine tyAga karavAnuM kArya vaitaraNI nadIne pAra karavA jevuM duSkara che. 16 zabdArtha-DuiM- je purUSae "nArIkhauMnon-nALAM laMco sine saMbaMdha "kUvA-jUnA ane kAmazRMgArane "vido cA-gBta thatA choDI dIdhuM che, "rese te purUSe " sava-nizivA-patta-sarva nirAchA badhA ja upasargone dUra karIne "puramA-puramAdhinA' prasanna citta thaIne riyA-sthita rahe che. jenA zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtrA--je puruSA nArIenA sarcagAnA tathA kAmavibhUSAnA pi tyAga karI cUkayA che, te saghaLI vastuone tyAga karIne susamAdhimAM sthira rahI zake che. eTale ke temanu' citta ja vizuddha rahI zake che. 17NA TIkAthe--je vivekavAna puruSoe straenA sa`kha'dhane viSama phulaprada jANIne tenA parityAga karyAM hoya che, tathA jemaNe mane vaza karavAne mATe vastra, alakAra AdithI tene satkAra karavAnA ane tene rijhavavAnA tyAga karyo che, te puruSA ja Ama pratyenI Asaktine tyAga karIne tathA bhUkha. tRSA thyAdi upasage[ para vijaya prApta karIne mahApuruSA dvArA AcI (svIkRtI pAmelA) mArgane Azraya le che, ane te mArge ja AgaLa vadhavAno sakalpa kare che. teo ja susamAdhimAM sthita-rahI zake che. temanI cittavRtti zuddha rahe che, anukULa upasIM AvI paDe tyAre paNa tee mahA hRda (sarovara) samAna sthira rahe che. parantu je puruSA temanA karatAM viparIta vRttivALA hoya che te viSayeAmAM Asakta rahe che. evA puruSA srIparISaddha Adi dvArA parAjita thAya che. tene pariNAme te aMgAMramAM paDela mAchalAnI mAphaka saMsArarUpI agArA vaDe zekAtA rahe che. 17nA je kSudra puruSA zrIparISahA dvArA parAjita thAya che temane kevuM phUla lAgavavuM paDe che, te sUtrakAra have prakaTa kare che--.'pa oSa' ityAdi zabdA --du-a' anukULa ane pratikULa upasargAne jItavAvALA A pUrvakti sayamI purUSa 'meSa-goSa' cAra gativALA sa'sArane '#fitti-sarijyanti' pAra karaze jevI rIte 'samud-samudram" samudrane 'vArino-yALi:' vyApAra karavAvALA viSNukajana pAra kare che, nAtha-catra' je sa'sAramAM 'visannAttiviSaLA santa paDela'vALA-prALa prANI-jIva 'laca muLA-svAmaLA' potAnA karmAMnA baLathI zinnatti-styante' dukhi karavAmAM Ave che. 18 zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 88 Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtrArtha--anukULa ane pratikULa upasargo para vijaya meLavanArA puruSo saMsArapravAhane tarI jaze, jevI rIte sAhisaka vyApArI peAtAnA jahAja vaDe samudrane pele pAra jAya che, eja pramANe te mahApuruSA paNa sa`sAra sAgarane pAra karI jaze A sa'sAramAM rahelA jIvA pAtAnAM karmone kAraNe duHkhI thAya che. / / 18 / TIkArtha--jevI rIte vepArI jahAjanI madadathI samudrane pAra karI zake che, eja pramANe zrIparISaha Adine jItanArA mahApurUSo A dustara sasAra pravAhane pAra karaze. A prakAre aneka mahApuruSoe tene pAra kI che ane aneka mahApuruSA vartamAnakALe paNa tene pAra karI rahyA che. jema vyApArIe jahAjanA AdhAra laIne samudrane pAra kare che, eja pramANe zrI AdinA anukULa ane pratikULa upasargI para vijaya meLavanArA, sayamanuM raDhatApUrvaka pAlana karanArA vivekavAna loko sayamarUpI jahAjanu avala bana laIne saMsArasAgarane pAra karI zake che. parantu jemanuM mana nArI AdimAM Asakta hAya che. teo sasAramAM ja aTavAyA kare che, A saMsAramAM saghaLA jIvA anatakALathI AvAgamana karyA kare che ane petapeAtAnAM pApakarmAMne kAraNe pIDA bhegave che. evA dustara sa'sArasAgarane paNa upasage ane parISA sAme vijaya meLavanArA leAkA sayamanI ArAdhanA karIne tarI zake che. jemanI bhAvanA zuddha haiAya che ane jee sabhyajJAnathI yukta hoya che, teA ja tene tarI zake che. 185 have prastuta viSayanA upasa'hAra karatA sUtrakAra evA upadeza Ape che ke 'taMtra milU'- ItyAdvi zabdA --'mitravU-mikSuH' sAdhu 'tuM 2 LiAca-taM na rijJA' pUrvokta kathanane jANIne arthAt vaitaraNI nadInI jema strIe dustara che ItyAdi samyak zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 89 Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rUpathI samajIne 'mugdhao-suvrata:' uttama vratavALe! purUSa 'mi-samitaH' pAMca samitiyethI yukta thaIne 'vare-caret'sayamanuM anuSDAna kare tathA 'kruttAvAcamunnAvAm' asatyavAdane 'vijJajJA-varnayetu' cheDI de ane 'vijJAALa 2ajJAAna ca' adattAdAnanA 'vosire-Tyuaene tyAga kare. pradA sUtrA--srie vaitaraNI nadInA samAna dustara che, jemaNe strInA pari tyAga karyAM che, tee samAdhistha thaIne sa'sArasAgarane tarI jAya che; parantu jee kriyAne sa'satra cheADatA nathI, teo peAtAnAM pApakameti kAraNe pIDA anubhave che. A vAtane kharAkhara samajI laIne sAdhue pAMca mahAvratA, samitie AdithI yukta thaIne saMyamanI ArAdhanA karavI joIe. teNe mRSAvAda, adattAdAna AdinA tyAga karavA joIe 19aa TIkA jevI rIte vaitaraNI nadInA pravAhane pAra karavAnuM kAryaM saraLa nathI, eja pramANe skrinA AkaSa NuthI kheMcavAnu` kA` paNa saraLa nathI. je puruSA lalanAomAM Asakta thAya che, tee pAtAnAM pApakarmanA phUla svarUpe pIDAone anubhava kare che, ane te sa'sArarUpI aTavImAM paribhramaNa karyAM kare che. A vAtane samajI laIne, nirdoSa bhikSA grahaNu karanArA sAdhue pAMca mahAtratAnuM pAlana karavuM joie ane pAMca samitiethI yukta thaIne vicaravuM joIe. eTale ke strI samAgamane sarijJA vadhu duHkhaprada jANIne pratyAkhyAna parijJA varga tenA parityAga karIne, tathA sadA samAdhimAM (cittanI vizuddhimAM cittanI ekAgratAmAM) sthita rahIne sayamanA anuSThAnamAM pravRtta rahevu joie. strInA sevanathI paNa meAkSa prApta thAya che,' A prakAranI asat prarUpaNArUpa mRSAvAdanA teNe parityAga karavA joIe tathA adyattAdAnanA paNa parityAga karavA joIe. dAMta sApha karavA mATe paNa eka tinakAne (taNakhalAne-saLIne) teNe adatta (kAIe ApyA vinA) grahaNa karavu joIe nahIM. adatta saLIne grahaNa karavAnA ja jyAM niSedha che, tyAM adhika parigrahanI tA vAta ja zI karavI | zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ teNe maithuna Adi duSkRtyAnA paNa parityAga karavA joie, kAraNa ke A duSkRtyA meAkSanA vighAtaka che. tethI sAdhue sadA tenAthI dUra ja rahevuM joie 19 / saghaLAM vratAmAM ahiMsAvrata pradhAna che. anyatratA tenAM agarUpa che. tethI have sUtrakAra ahiMsAnI sarvazreSThatAnuM pratipAdana kare che. '364mo' ItyAdi-- zabdArtha-3-zrvam" upara 'UrdU-madha:' nIce 'tticiM vA-niSad vA' athavA tirachA ne duM tanayAvA-ce phezana traNathavAnIvA' je kAi trasa ane sthAvara prANI che 'sambandha-sarvatra' savakALamAM vitti-nivRttim" virati arthAt temanA nAzathI nivRtti 'jJA-kuryAt' karavI joie. 'saMtinivALamAdhi-zAMtinirjaLamAUAtam' evu karavAthI zAMtirUpI nirvANapadanI prApti kahela che. aa20aa sUtrAU, adhA ane tiSThi krizAemAM je trasa ane sthAvara jIvA che. temanI hiMsA sadhu dvArA kaDhI thavI joie nahIM. jee prANAtipAtathI nivRtta hAya che, temane zAnti ane muktinI prApti avazya thAya che. 200 TIkA-Utra dizAmAM, adhe dizAmAM tathA tiIi dizAomAM trasa ane sthAvara jIveA rahelA che. je jIvA bhayathI udvigna haiAya che, athavA jeA gamana kare che, temane trasa kahevAmAM Ave che. dvIndriya, zrIndriya, caturindriya ane pacendriya jIvA, teo paryAsa paNa aparyAptaka e bhedavALA hoya che. ane ane je sthitizIla che tevA pRthvIkAya, aplAya, tejaskAya, vAyukAya ane vanaspatikAya jIvAne sthAvara jIve kahe che. temanA sUkSma. khAdara, paryApta Adi zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 91 Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aneka bhede ane prabhede che. sAdhue saghaLAmAM ane judI judI avasthAomAM jIva sthAnamAM vidyamAna chAnI hiMsAne tyAga kara joIe. teNe kRta, kArita ane anumodanA rUpa traNe karaNa ane mana, vacana ane kAyarUpa traNe gadvArA hiMsAno tyAga kara joIe. ahIM kva, adhe ane tirya dizAone ulekha karIne kSetramANa tipAtane grahaNa karavAmAM Avela che. trasa ane sthAvara ne ullekha karIne sUtrakAre dravyaprANAtipAtane sUcita karyuM che, sarvatra padane athavA sarva kALane ullekha karIne kAlaprANAtipAtane saMcita karyuM che, ane "nivRtti kare' A padanA prayoga dvArA bhAvaprANAtipAtane prakaTa karavAmAM Avela che. - A kathananuM tAtparya e che ke kaI paNa kALe, koI paNa dezamAM kSetramAM), koI paNa jIvanI kaI paNa avasthAmAM mana, vacana ane kAyAthI tathA kRta, kArita ane anumodanA dvArA virAdhanA karavI joIe nahIM. A prakAre tapa ane saMyamanI ArAdhanA karanArA sAdhuone kevA phaLanI prApti thAya che, te sUtrakAra have prakaTa kare che-tene zAnti ane muktinI prApti thAya che. samasta karmone upazama thaI javAthI tene zAnti prApta thAya che ane samasta karmone kSaya thaI javAthI tene mukti prApta thAya che. A samasta kathanane bhAvArtha e che ke sarvaviratinuM pAlana karanArA ane caraNakaraNa kriyAnuM anuSThAna karanArA sAdhune avazya mokSa prApta thAya che. A rIte e vAta siddha thAya che ke ahiMsAnI ArAdhanAnuM phala mekSa che. 20 have trIjA AkhA adhyayanane upasaMhAra karatA sUtrakAra kahe che ke "sudaM ra dhArA ItyAdi- zabdArtha "#ALe ciM-zAsana kavi kAzyapagaMtrI bhagavAna mahAvIra svAmInA dvArA kahela "maMA dharmamAvA-maM ja dharmamAvAya zrutacAritra rUpa A dhamane svIkAra karIne "sAhira-samAhita samAdhiyukta "fmavara-milsa sAdhu "manisTAra-aDhAratA" alAnabhAvathI 'nihArata-sTAra' lAna rogI sAdhunI "-' sevA kare. 21 sUtrArtha-kAzyapa zetrIya mahAvIra prabhu dvArA prarUpita A dharmanI ArAdhanA karanAra samAdhimAnuM sAdhu e glAna (bimAra) sAdhunI banI zake teTalI sevA karavI joIe. ra1 TIkArtha- sUtrakAra sAdhune e upadeza Ape che ke mahAvIra prabhu dvArA upadiSTa pUrvokta grutacAritra rUpa dharmane-jIvone durgatimAM paDatAM bacAvIne sugatimAM derI janAra dharmane-apanAvIne samAdhiyukta citte bilakula viSAda (glAni anubhavyA vinA-lAna (bImAra) sAdhuonI yathAzakti sevA karatA rahe. rapa zrI sUtra kRtAMga sUtraH 2 92 Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zabdArtha "viSTimaM-dimAna' samyakradRSTi "rini vuDe-unitA zAMta paraSa jesaruM ghaE saMvA-phAruM dharma saMsthA mukti prApta karavAmAM anukULa evA zrutacAritrarUpa A dharmane jANIne "3 -3mni' anukULa pratikULa upasargone nimittA-niSNa' sahana karIne "rAmojaNAca-gAmokSA' mekSa prApti sudhI "rivAra-mitratva' saMyamanuM pAlana kare. mArA sUtrArtha-samyagdaSTithI yukta, zAnta puruSe mekSane anukULa A suMdara dharmanuM svarUpa samajI laIne tathA anukULa ane pratikULa upasargone sahana karIne mokSaprApti thAya tyAM sudhI saMyamanI ArAdhanA karavI joIe. mArA TIkArtha-samyam darzanathI yukta ane kaSAyenA upazamane lIdhe jenuM citta zAnta thaI gayuM che evA puruSe mokSa prApta karAvanArA zrutacAritrarUpa dharmane pitAnI buddhi dvArA athavA jJAnI puruSonA upadezanA zravaNa dvArA jANI laIne anukULa ane pratikULa upasargone sahana karatAM karatAM, mokSanI prApti thAya tyAM sudhI saMyamanI ArAdhanA karyA karavI joIe. A kathanane bhAvArtha e che ke bhagavAna dvArA pratipAdita dharmanA svarUpane barAbara samajI laIne samyagdaSTi, samAdhiyukta ane prazAnta puruSe mokSaprApti paryata saMyamanI ArAdhanAmAM pravRtta rahevuM joIe. "tti ni' sudhamAM svAmI jaMbU svAmIne kahe che ke "he jabU! bhagavAna mahAvIranA zrI mukhe A upadeza meM sAMbhaLyuM che, ane e upadeza ja huM tamArI samakSa ApI rahyo chuM.' jainAcArya jainadharmadivAkara pUjyazrI ghAsIlAlajI mahArAja kRta sUtrakRtAMgasUtra'nI samayAthabAdhinI vyAkhyAnA trIjA adhyayanane cotho uddezaka samApta 3-4 che trIjuM adhyayana samApta che zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 93 Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ strI parISaha kA nirUpaNa ceAthA adhyayananA pahelA uddezAnA prArabha trIju' adhyayana pUrU thayuM. have cAthA adhyayananA prAra'bha karatAM sUtrakAra trIjA adhyayanane cAthA adhyayana sAthenA sa'madha prakaTa kare che-trIjA adhyayanamAM upasargAnuM nirUpaNa karavAmAM Avyu che. upasage]nA anukULa ane pratikULa upasarUpa je be prakArA kahyA che, temAMnA anukULa upasargI sAmAnyataH dussaha hAya che. temAM paNa strI-sabaMdhI anukULa upasage' te khUba ja dusaha che. tethI srIparISaheAnu svarUpa ane temane jItavAnuM mahattva atAvavA mATe A caturtha adhyayananI zarUAta karavAmAM Ave che. pUrva adhyayana sAthe A prakAranA sabadha dharAvatA A ceAthA adhyayananu' pahelu' sUtra A pramANe che-- ne mAre va' ItyAdi zabdA le-ve' je purUSa 'mArM vicara na-mAtamAM visare rlR mAtApitAnA putraMsaMgon-pUrvasaMcoLam' pU'sacegane tathA sAsarA vigerenA para sacAgane vittvajJA-vitrAca' cheDIne 'gAratamejuLo-AtamaithunaH' tathA maithuna nA tyAga karIne o brA-kaH sati' eTaleA ja jJAnadarzana ane cAritra zrI yukta rahIne 'vittiyu-niviseSu' strI pazu ane napuMsaka rahita sthAnamAM rapliAni-raviyAmi' vicarIza. // 1 // ' sUtrArthe--je puruSa evA sa'5 kare che ke huM mAtA-pitA vigerenA sa'pU pUrvasa'cAgeAnA tyAga karIne, maithunasevanamAMthI nivRtta thaIne, jJAnadana ane cAritrathI yukta thaIne, strI, pazu ane paMDaka (napu'saka)thI rahita sthAnamAM ekalA rahIne sa'yamanu pAlana karIza, te puruSa ja sayamanI ArAdhanA karI zake che. 1 TIkArya--je kAI puruSa evI pratijJA kare che ke huM mAtA-pitA AdinA sa'garUpa pUrvasa'cAganA tathA patnI, sAsu, sasarAnA sagarUpaRRparasa'caitranA zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 94 Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tyAga karIne, rAgadveSathI rahita thaine jJAnadarzIna ane cAritrathI sa'panna thaIne maithunasevanane tyAga karIne tathA zra, pazu ane napusakathI rahita sthAnamAM ekAkI vicarIza, te puruSa ja sayamanuM pAlana karI zake che. trIjA adhyayanane ante sUtrakAre evu kahyu che ke-mAkSaprApti thAya tyAM sudhI saMyamanI ArAdhanA karyAM karavI joIe.' je puruSa badhA prakAranA saMgAthI (sasArI saMpaoNMthI) rahita haiAya che, eja A pramANe karI zake che. tethI ja sUtrakAre ahI' evu' pratipAdana karyuM che ke 'mAtA-pitA patnI Adi badhA prakAranA sa MsargAnA parityAga karIne hu ekalA saMyamamAge vicaraNu karIza,' A prakAranA sakalpa jeNe karyAM che, evA puruSa ja sAdhu banI zake che. 15 A prakAranA sakalpapUva ka sAdhuparyAya svIkAranAra sAdhunI sAthe viveka hIna strIone saparka thavAthI je paristhiti pedA thAya che, tenu' sUtrakAra have nirUpaNa kare che.'suDhumeLa saM' ityAdi ~~ zabdA -'maMthA citro-mannA triyaH' avivekavALI striyA 'mudumeLa-sUkSmaLa' kapaTathI 'tuM jinna-tuM thi' sAdhunI pAse AvIne 'insava- anna Trena kapaTa jALathI athavA gUDha arthavALA zabdothI sAdhune bhraSTa karavAnA prayatna kare che. tA-tA:' te zriyA '-gAva-3ca' upAya paNa 'jJAnaMti-jJAnanti' jANuM che. 'gaddA ne mituLo-thayA che mitra:' jenAthI koI kAI sAdhu 'jiRti-yiti' tenI sAthe sa`ga karI le che. 5 sUtrA --vivekahIna strIe te sAdhunI pAMse AvIne, 4pa8jALa bichAvIne kAmendreka utpanna karanArI peAtAnI ceSTAo dvArA te sAdhune sayama bhraSTa kare che. tee tene phasAvavAnI yuktie jANatI haiAya che ane samajatI zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 95 Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hoya che ke keI koI bhikSue rAgane vazIbhUta thaIne strInI sAthe saMsarga karI le che. zA TIkAthu-kAmavAsanAne prajvalita karanArI hevAne kAraNe je strIo sata ane asanA vivekathI rahita che, evI manDamati strio darzana karavAne bahAne athavA pravacana ke mAMgalika zravaNa karavAne bahAne sAdhunI pAse Ave che, ane pitAnI kapaTajALa bichAvIne sAdhune potAnI tarapha AkarSavAne prayatna kare che. tene pariNAme kaI keI sAdhu saMyamanA mArgethI bhraSTa thaI jAya che. strio mAyAcAramAM nipuNa hoya che. kahyuM paNa che ke - - "strIo gupta pade dvArA gupta nAma dvArA athavA madhura vANuM dvArA pitAnI kapaTajALa phelAve che." e zIlavAna ane sAvadhAna puruSane kevI rIte mAhita kare che? A praznano uttara ApatA sUtrakAra kahe che ke strio puruSone mohita karavAnA evA upAye paNa jANatI hoya che ke je upAya ajamAvIne te vivekazIla sAdhune paNa pitAne saMsarga karavAne lalacAvI zake che. tenI kapaTajALamAM phasAIne bhalabhalA sAdhuo saMyamabhraSTa thaI jAya che. rAma te strio sAdhune mohita karavA mATe zuM zuM kare che, te have sUtrakAra batAve che- zabdArtha-"nAre-vAve" sAdhunI samIpe mira-aza' atyanta "nitI varita nirIti' bese che. "mitta-gamI hamezAM jorArtha-jAma kAmottejaka suMdara vastra "ritI-paripati' pahere che. "he vi -rAdho zAzana zarIranI nIcenA bhAgane paNa raMti zAnita" batAve che. "vahUddhaH ghara tathA hAthane UMce karIne "rAmaputrane manutraneyu:" bagalano bhAga batAvIne sAdhunI sAme jAya che. 3 satrArtha-te pitAnI jAMgha Adi kAme dvipaka aMge dabAya evI rIte bese che, kAmAdipaka vo dhAraNa kare che, zarIranA adhabhAgane dekhADe che, zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 96 Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane sAdhunI samakSa jaIne koI paNa nimitte bhujAo UMcI karIne kAkhe (baMgalo)nuM pradarzana kare che. evA TIkArtha- strio sAdhunI pAse jaIne temanA pratyene pitAne gADha prema prakaTa kare che, vizvAsa utpanna karavAne mATe te sAdhunI pAse jaIne besI jAya che. sAdhunI kAmavAsanAne prajavalita karavA mATe te zarIrane custa paNe bAMdhelA ke vI TelA vastrane DhIluM karIne pharI bAMdhe che. jAMgha Adi zarIranA adhebhAgone batAve che, ane pitAnI kAnuM pradarzana karatI rahe che. A samasta kathanane bhAvArtha e che ke sAdhuone phasAvavAne mATe strio vAraMvAra temanI pAse jAya che, zarIra para custa pahelAM vastrone vAra vAra DhIdhuM karIne pharI ThIka karavAno DhoMga kare che, pitAnA zarIranA adha bhAgane batAvIne tathA kaI paNa bahAne bhujAo UMcI karIne bane bagale batAvIne sAdhunI kAmavAsanAne pradIpta karavA prayatna kare che. AvA | zabdArtha-gyA-rA" kaI samaye "sthi-ziH jiye "jone -cena' upaga karavA gya "gALefhuM-carAnI" palaMga ane Asana vigerene upabhega karavA mATe "nimaMtati-nimaMtrazanitta" sAdhune AmaMtraNa kare che paraMtu "re- te sAdhu "garLa-pA"i A tamAma vAtane " vivALi -vijApAna' aneka prakAranA "pAvAna-zAna' pAza bandhanene "jANekAnIyAjU samajI le. 14 sutrArtha kaI kaI vakhata strio upabhogane gya zamyA ane Asanane savIkAra karavAne mATe sAdhune Agraha kare che, paraMtu te zA tathA Asanene vividha prakAranA karmonA bandhanarUpa samajIne sAdhue temane asvIkAra karavo joIe, kA TIkAI--kayAreka koI ekAMta sthAnamAM strio keI suMdara zayA bichAvIne athavA Asana goThavIne tene upabhoga karavAne mATe sAdhune vinave che. zayana karavAne mATe palaMga athavA khATalA para bichAvela bichAnAne ziyA kahe che. besavAne mATe pAtharaNuM, gAdI Adi pAtharIne, pAchaLa takiye goThavIne tathA upara caMdara tANane je besavA mATenI vyavasthA karAya che tene Asana kahe che. te zayyA dUdhanA phINa jevI hoya che. paraMtu sAdhue samajI levuM joIe ke zA, Asana AdinA upalega mATenI sionI te prArthanAo te temane saMyamanA mArgethI bhraSTa karavAnI kapaTa jALa ja che. jema latA samIpavartI vastune ja vIMTaLAI jAya che, e ja pramANe zrI sUtra kRtAMga sUtraH 2 Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cie paNa pitAnI kAmavAsanA saMtoSavA mATe samIpavartI purUSanuM ja sevana kare che. kahyuM paNa che ke- taruNI stri samI pavatI purUSanuM ja sevana kare che. te vidyAvihIna, kuLahIna athavA saMskArahIna hoya te paNa tenI paravA karyA vinA tenI sAthe kAmaga seve che. kahyuM paNa che ke "rAjA ramaNI ane latA temane ja gherI le che ke jeo temanI pAse ja rahetA hoya che? jema latA pitAnI samIpamAM rahetA vRkSane AdhAra letI vakhate tenI - jAti Adine vicAra karyA vinA AMbe, lImaDe vagere kaIpaNa samIpavatta vRkSane Azraya le che, e ja pramANe strio paNa pitAnI samIpamAM rahelA puruSanI ja IcchA kare che. "teo tenA rUpa, vaya Adine vicAra karatI nathI. bhale te suMdara hoya ke asuMdara hoya, paraMtu puruSa hovAne kAraNe ja teo tene pariNA kare che? jevI rIte gAye navAM navAM ghAsanI abhilASA kare che, e ja pramANe sio paNa navA navA puruSanI kAmanA kare che. sione A prakAranA svabhAva hoya che, e vAtane samajI laIne sAdhue temane saMparka zAkha joIe nahIM, kAraNa ke temanA saMsargathI saMyamanuM pAlana karavuM kaThaNa thaI jAya che, kahyuM paNa che ke - jo tame strionI pAsethI koI vastune grahaNa karavA IcchatA he, te tene AmiSa (mAMsanA jevI tyAga karavA lAyaka) lalacAvanArI samaje. tenA pAzamAM phasAyele mANasa kArya ane akArya samajavAne viveka gumAvI bese che, jevI rIte mAchImAra mAMsayukta jALa Adi vaDe matsya Adine pakaDIne temane mArI nAkhe che, e ja pramANe sio vilAsa, hAsa, sevA Adi dvArA purUSane pitAnA pAzamAM phasAvIne anurakta banelA te purUSane cUsI le che-tenA zIlanuM khalana karAve che. tethI je kaI purUSa pitAnuM hita cAhate hoya teNe strIothI dUra ja rahevuM joIe. kA zabdArtha--tAruM' e striyo para "vahU-cakSu AMkha "ra saMjJA -7 saMghAta lagAve nahIM no I -nA vi ra' tathA teNInI sAthe sAra sara mikAne samamikAnIcA' kukarma karavAnI saMmatI paNa na Ape "phiza vi-sahito 'i tenI sAthe "jo vijJA-no vira' gAma vigere jevA mATe vihAra na kara. "parva-pavana' A rIte "mA-mAmA' sAdhune AtmA kujiyo pho-puSito ati asaMyamathI surakSita rahe che. ApA zrI sUtra kRtAMga sUtraH 2 98 Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtrArtha-sAdhue strio tarapha najara paNa pheMkavI joIe nahIM. teNe sInI daSTi sAthe pitAnI daSTi meLavavI joIe nahIM. teNe tenA kahevAthI keI akArya karavuM nahIM ane tenI sAthe vicAravuM joIe nahIM. A pramANe karavAthI ja tene AtmA surakSita rahe che. pA TIkAthe-sAdhue kadI paNa keI strInI daSTi sAthe pitAnI daSTi meLavavI joIe nahIM. kadAca kaI prayajanane kAraNe strI sAme najara karavI paDe, te upekSAnI dRSTie ja tenI sAme jovuM joIe. kahyuM paNa che ke-"rA' ityAdi vivekavAna puruSa kaI prayajanane kAraNe strInA zarIra para najara nAkhe che tyAre paNa tenI sAme asthira ane anurAgahIna daSTithI ja dekhe che. te tenI sAme evI avajJApUrNa daSTie dekhe che ke kupita na hovA chatAM paNa kupita jevuM lAge che." ( sI game teTalI vinaMtI kare, te paNa sAdhue kaI kukRtya karavAnuM svIkAravuM joIe nahIM. jevI rIte saMgrAmamAM utaranArane atyanta duHkhane anubhava karavo paDe che, e ja pramANe strInA saMgamAM anurakta thanAra puruSane narakAdinA dukho veThavA paDe che. vaLI sAdhue strInI sAthe sAthe gAma AdimAM vicaravuM paNa joIe nahIM tene AnI sAthe eka Asana para besavuM joIe nahIM. sAdhuone strIonI sAthe saMbaMdha mahApApamAM kAraNabhUta bane che. kahyuM paNa che ke - "mAtrA vA' ityAdi- "sAdhue mAtA, putrI ke benanI sAthe paNa ekAntamAM besavuM joIe nahIM, kAraNa ke kAmavAsanA evI baLavAna vastu che ke te vidvAna puruSone paNa AkarSI zake che. vaLI evuM paNa kahyuM che ke - tAra mA' ItyAdi - nArI prajavalita aMgArA samAna che ane puruSa ghInA ghaDA samAna che. tethI agni ane ghI samAna nArI ane puruSane samAgama bhAre anarthakArI samajavuM joIe. buddhimAn puruSe A kAraNe strIne samAgama seva joIe nahIM zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 99 Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A prakAre je AtmA strInA saMparkathI bacI zake che, eja AtmA badhA devothI mukta rahI zake che, kAraNa ke strI samasta pAponuM sthAna che. tethI AtmakalyANa cAhatA puruSoe strInA samAgamane viSa samAna gaNIne tenAthI dUra ja rahevuM joIe. pA | zabdArtha- "AmaMti-rAma" Dhiye sAdhune saMketa karIne arthAt huM ApanI pAse amuka samaye AvIza vigere prakArathI AmaMtraNa ApIne karatavicArakrUAdI' temaja aneka prakAranA vArtAlApathI vizvAsa upajAvIne ramavuM -mithunuM sAdhune AcA-gAmanA' pitAnI sAthe bhega bhegavavA mATe nimaMtaMti-nimannacatti prArthanA kare che. "he-taH' te sAdhu "prANi sadAjiprasanna rAtA strI saMbaMdhI A zabdone "vivakavALa-tvavAna' aneka prakAranA pAza baMdhananI jema bALa-jhAnIyA' samaje. dA sUtrArtha-strIo sAdhune AmaMtrita karIne, vizvAsa utpanna karIne, pitAnI sAthe bhega bhegavavAnI vinaMtI kare che. strinAM A prakAranAM vacanane sAdhuoe pAzabandha (jaLa)rUpa samajavA. dA TIkAtha-strI sAdhune saMketa dvArA evuM samajAve che ke huM amuka sthaLe jauM chuM tame paNa tyAM AvI pahoMcajo A prakAre AmaMtraNa daIne te vividha prakAranI vAkya racanA dvArA sAdhune pitAnA pratye vizvAsa utpanna kare che. ane pitAnI sAthe upaga karavAne vinave che strInA A zabdone athavA zabda Adi viSayone sAdhue vividha prakAranA pAzabenvarUpa samajavA joIe. teNe e vAta barAbara samajI levI joIe ke strIsaMbaMdhI saghaLA zabdAdi viSaye narakAdi durgatinA kAraNabhUta hovAthI anarthanAM mULa che. A vAta jJapariNAthI jANane pratyAkhyAna parijJA vaDe, viSamizrita anna samAna temane tyAga kare joIe. A strIsaMbaMdhI zabdAdi viSaye narakapAza rUpa che. jevI rIte pAradhInI jALamAM baMdhAyeluM pazu kaleza anubhave che, eja pramANe strInA phaMdAmAM phasAyele puruSa paNa duHkhane anubhava kare che. dA zabdArtha-hiM-ane aneka prakAranA "jaLavaMduM-marovareM manane AkarSIta karavAvALA upAye dvArA tathA "sugavilIyamuvAirA baM vinIta muvasAtha karUNAjanaka vAkayothI tathA vinItabhAvathI sAdhunI pAse AvIne ga6 mAruM mAtaMti-gatha maMgarmAgane madhura bhASaNa kare che. mitrafmArAthami temaja kAma saMbaMdhI kathAo dvArA "gALavacaMti-gArASacaritta sAdhune vilAsa karavAnI AjJA Ape che. zrI sUtra kRtAMga sUtraH 2 100 Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtrArtha-strIo manane mohita karanArA aneka upAyone tathA karaNa ane vinIta vacanane pravega karIne mIThI mIThI vAta karIne sAdhune bharamAve che. vividha prakAranA kAmotpAdaka vacane vaDe te sAdhune kAma bhego pratye kheMcavAno prayatna kare che. chA TIkArya-jenA dvArA mana baddha-hita thaI jAya evAM madhura vacane, kaTAkSa ane apAMgonA pradarzanane mabandhana kahe che. kahyuM paNa che ke "rA' ityAdi teo kahe che-he nAtha ! (eTale ke mArA zarIranA rakSaka) he priya! he kAnta! (mane managamatI vastu pradAna karanArA), he svAmina! he dayita! (mArA para dayA rAkhanArA) tame ja mArA jIvananA AdhAra che. tamArA vinA huM jIvI zakuM tema nathI. tame ja mArA zarIranA svAmI che. A prakAranA aneka vacane kahIne tathA mIThI mIThI vAta karIne te tene saMyamathI bhraSTa kare che. kahyuM paNa che ke-mitamapura ItyAdi- mRgAkSIe parimita ane madhura AlApa vaDe tathA kaTAkSe ane manda hAsya Adi vikAra vaDe puruSanA tuccha hRdayane DhAMkI dIdhuM che. strio maMthana viSayaka vAte vaDe sAdhunA cittane pitAnI tarapha AkarSe che, ane mithuna sevavAnI preraNA ApIne tene kumArgamAM pravRtta kare che.' A kathanano bhAvArtha e che ke jevI rIte gulAmanI pAse teno mAlika sAruM athavA narasuM kAma karAvI zake che, e ja pramANe strI sAdhune pitAne AdhIna thayelA jANIne tene kukarma karavAmAM pravRtta kare che zabdArtha -nag-thA" jema "nidamayaM-nirmaca" bhayathI rahita ane "uT rAMti-gvara ekale ja vicaravAvALA "rIhaM-fHg[ siMhane "kuLimahena' mAMsa ApIne "patti-rona pAsa dvArA "vari-inita' zikArI pakaDI le che, "gvaM-gvanuM eja rIte "phaLiyA-zvika stri "saMku-saMskRta mana vacana ane kAyathI gupta evA ane "ghAtAM-pati' ekalA evA gaLA- nam' sAdhune "vaMyaMti-vanita' pitAnA hAvabhAva rUpI pAzathI bAMdhI le che. e8 sUtrArtha-jevI rIte nirbhaya ane elA vicaratA siMhane mAMsa vaDe lalacAvIne zikArI pAzamAM bAMdhI le che, e ja pramANe sio paNa saMvarayukta-mana, vacana ane kAyaguptithI yukta ekAkI sAdhune phasAvI le che. zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 101 Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TIkAI--siMha nirbhaya hevAne kAraNe vanamAM eka vicaraNa karyA karato hoya che. evA vanarAja siMhane mAMsa vaDe lalacAvIne zikArI jALamAM phasAve che, ane temAM phasAyelA siMhane aneka prakAre pIDA pahoMcADe che, eja pramANe mana, vacana ane kAyamutithI yukta, ekAkI munine strI hAsya, kaTAkSa Adi pUrvokta upAya dvArA pitAnA phaMdAmAM phasAve che. je pitAnA mana, vacana ane kAyAne vaza rAkhanArA sAdhuo paNa strIonA mehapAzamAM phasAI jAya che, te anya asaMvRta (vatarahita) puruSonI te vAta ja zI karavI ! A kathana dvArA sUtrakAre strIonA sAmarthyanI atizayatA pragaTa karI che, ane e vAta sacita karI che ke anya parISahene te koI paNa rIte sahana paNa karI zakAya chepaNa strI parISahane jItavAnuM kArya ghaNuM ja muzkela che. to zabdArtha -'Aro-thA ratha banAvavAvALe "rAjupurathI-gAnukULa kramapUrvaka niM -naimimitra' jema nemI (dharI) cakane namAve che. e ja rIte siyo sAdhune "gaNa-patha' pitAne vaza karyA pachI "saraLa-ratra pitAnI IcchA pramANenA kArya karAvavAmAM mayaMti ramatti namAvI le che. "-vArona' pAzathI 1-2 baMdhAyela sAdhu "mira - " mRgalAnI jema "te ri -rAmAno vi' pAzathI chUTavA mATe prayatna karatA hovA chatAM paNa "rAtamAna" te pAza baMdhanathI "na murU-muda" chUTato nathI lA sUtrArtha-jevI rIte rathakAra (suthAra) dhIme dhIme nimitte (paiDAnI vATane) namAvIne piDA para caDAvI de che, e ja pramANe strio paNa dhIre dhIre sAdhune pitAne adhIna karI le che. jevI rIte jALamAM baMdhAyeluM mRga temAMthI chUTavA mATe game teTalA taraphaDiyAM mAravA chatAM chUTI zakatuM nathI. e ja pramANe sAdhu paNa tenA phaMdAmAMthI chUTI zakatuM nathI. bhA zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 102 Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TIkA jevI rIte suthAra naimina (paiDAnI vATane) peAtAnI icchAnusAra kramazaH namAvIne paiDA para caDAvI de che, eja pramANe skriApaNa dhIre dhIre sAdhune pAtAne adhIna karI laI ne peAtAnA iSTa prayAjananI siddhi mATe temane pravRtta kare che. jevI rIte zikArInI jALamAM khaMdhAyeluM mRga game teTalA prayatno karavA chatAM paNa andhanamAMthI mukta thaI zakatuM nathI, eja pramANe sAdhu paNa te andhanamAMthI chUTI zakatA nathI. A kathanane bhAvArtha e che ke jevI rIte suthAra rathanI nemine (paiDAnI) vATane kramazaH icchAnusAra namAve che, eja pramANe pAtAne adhIna thayelA sAdhune kAminI paNa potAnI icchAnusAra namAve che, eTale ke te temanI pAse pAtAnI IcchAnusAra kAya karAve che, ane sAdhune te saghaLuMkAya icchAhAya ke na heAya, to paNa karavu paDe che. jevI rIte zikArI vaDe jALamAM baMdhAyela mRga mukta thavAne mATe game teTalA dhamapachADA kare, tA paNa temAMthI mukta thaI zakatuM nathI, eja pramANe strInA mehapAzamAM jakaDAyelA sAdhu paNa tenA kdAmAMthI chUTI zakatA nathI. ADhyA zabdA --a--atha' srIne vaza thayA pachI te-maH' te sAdhu 'vaccha-vazcAt pAchaLathI 'ajItavar-anutavyate' pazcAttApa kare che. 'nisamisa~-viSamitram' jema viSathI maLela 'pAcaRpAcalam'dUdhapAka 'ocA-muvA' khAine manuSya pazcAttApa kare che. evam' eja rIte vivegamAya-vivezamAAca 'vivekane anusarIne 'kRSi-kUcaH' mukti gamana karavAne cAgya sAdhune teNInI sAthenA 'saMcAro-savAla:'savAsa arthAt eka sthAnamAM rahevuM 'vi duSa-nApi se ceAgya nathI. 510nA aja sUtrA"--jevI rIte viSayukta anna khAnArane pazcAttApa thAya che, pramANe strInA mehapAzamAM adhAyelA sAdhune pazcAttApa karavA paDe che. A zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 103 Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tathyane hadayamAM utArIne mokSagamananI abhilASA rAkhatA sAdhue strIonI sAthe nivAsa karavuM joIe nahIM 10 TIkArtha-strInI jALamAM phasAyele te sAdhu parivArane nimitte pratidina kahezane anubhava karatuM rahe che, te kAraNe saMyamathI bhraSTa thavA mATe tene pazcAttApa thAya che. je leke kuTuMbanI sAthe rahe che temane vividha kAno anubhava kare paDe che. parivArane nimitte pApakarma sevanAro puruSa pote ja pApathI lipta thAya che, ane bhaviSyamAM paNa tene duHkhanA bhAgIdAra banavuM paDe che. kahyuM paNa che ke -"nA" ItyAdi- meM parijanene mATe kUramAM krUra karmonuM sevana karyuM, paraMtu Aje huM ekale ja saMtApane anubhava karI rahyo chuM. jemaNe mArAM te pApakarmo dvArA upArjita vastuonuM phaLa gayuM hatuM te e badhAM cAlyA gayA A rIte sAdhu paNa pazcAttApa kare che. jevI rIte koI vivekavihIna manuSya AvezamAM AvI jaIne viSamizrita khIra Adi khAI jAya che, paraMtu jema jema zarIramAM viSa vyApatuM jAya che tema tema AkuLa vyAkuLa thaIne pastAvo kare che ke "hAya, huM ke mUkha chuM ! meM vartamAnakAlIna sukhane ja vicAra karyo ane tenA duSpariNAmanI upekSA karI." eja pramANe tame paNa putro, putrIo, patro, jamA. Ie, patnI, bhANeja, bhANIo sAsu, sasarA, bhAI, bahena AdinA bhajana vivArya alaMkAra jAtakarmamRtakkama bImArInI cikitsA Adi vaDe. vAramAM evA te pravRtta rahe che ke temanI ciMtA ADe tamArA zarIra AdinI ciMtA paNa bhUlI gayA che. kayAreka koI putra, putrI AdinA lagnanI ciMtA, kayAreka patnI Adine mATe alaMkAre ghaDAvavAnI ciMtA, kayAreka keInI bImArInI cikitsAnI cintA bhANI bhANIyAnA mAmerAnI cintA, koI sagAnA maraNa pAchaLanI vidhionI cintA AdimAM ja tamAruM citta parovAyeluM rahe che. A badhI parijanaviSayaka ciMtAothI tamArUM citta vyAkuLa rahe che. tene kAraNe tame tamArA ahika ane pAralaukika kartavyane zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 104 Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paNa bhUlI gayA che. te parivAraviSayaka pravRttiomAM ja tame lIna rahe che ane parivAraviSayaka ciMtAe ja tamane vyAkula karatI rahe che. tethI tamAre paritApa sahana karavuM paDe che ane strI Adi parivAranI cintAthI ja tamAruM citta gherAyeluM rahe che. A prakArane vicAra karIne kartavyaparAyaNa sAdhue mokSaprAptine cagya anuSThAnamAM ja pravRtta rahevuM joIe. teNe strIonI sAthe eka ja sthAnamAM nivAsa karavo joIe nahI-strIne saMparka seva nahI. 1 - have sUtrakAra strIsaMparka dvArA utpanna thatA deSa prakaTa kare che - ta4 vagaNa thI ItyAdi zabdArtha--tamatta' e kAraNathI "vitti ti -vijJiinava iMTara jiyone viSathI kharaDAyela kAMTAnI jema "nA-jJAravA' jANIne "ii rANa-zrI vata' DhiyenA saMsargane sAdhue tyAga kara "vArIvAva7 yione vaza rahevAvALo purUSa "zora DhALa- sAtti' gRhasthane ghera jaIne eka dhamanuM kathana kare che. "vi-zopi" te paNa "na Liai -ra vitha nigrantha nathI. 11aaaa sUtrArtha-A kAraNe sAdhue viSathI lipta kAMTAnI jema strIne tyAga karavo joIe. je sAdhu strIne adhIna thaI ne ekale ke gharamAM praveza karIne te gharamAM ekalI rahetI strI pAse jaIne dharmane upadeza Ape che, te sAdhune nigraMtha kahI zakAya nahIM. 11 TIkArtha-strione saMsarga anarthanuM mULa gaNAya che, te kAraNe sAdhue striothI dUra ja rahevuM joIe teNe temanI sAthe nivAsa paNa kare nahIM ane vArtAlApa paNa karavo nahIM. sAdhue strIne vizvalita kAMTA samAna gaNavI joIe. jevI rIte viSalita kAMTe zarIramAM bhoMkAya, te anartha utpanna kare zrI sUtra kRtAMga sUtraH 2 105 Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che, eja pramANe strio paNa anarthajanaka che. viSalisa kaMTaka te tyAre ja anarthajanaka bane che ke jyAre te zarIranA saMparkamAM Ave che, paraMtu sione saMparka to za, smaraNa paNa du:khajanaka che! A prakAre viSa ane viSayamAM dekhItI samAnatA hovA chatAM viSa karatAM viSaya vadhAre anarthakArI che. viSane zarIranI sAthe saMparka thAya tyAre ja te vinAzanuM kAraNa bane che, viSaya te smaraNamAtrathI ja vinAzanuM kAraNa bane che. kahyuM paNa che ke- viSa0" ItyAdi viSa ane viSe vacce ghaNe meTe taphAvata che. viSa te tyAre ja prAno vinAza kare che ke jayAre tenuM bhakSaNa karavAmAM Ave che, parantu viSayanI te e vizeSatA che ke temanuM smaraNa ja karavAmAM Ave te paNa smaraNakartA pitAne vinAza vahArI le che." tethI sAdhue strionA saMparkathI dUra rahevuM joIe, je sAdhu siomAM Asakta thaIne, kaI gharamAM ekale dAkhala thaI ne koI strIne ekAntamAM dharmopadeza Ape che, tene nigraMtha kahI zakAya nahIM. sAdhue kadI paNa strIne ekAntamAM upadeza Apavo joIe nahIM. teNe upAzrayamAM anya puruSanI samakSa ja strione vairAgyapradhAna dharmane upadeza Apa joIe 11 kaI viSayanuM pratipAdana karavAnuM kArya duSkara hoya, te anvaya ane vyatireka dvArA eTale ke vidhi rUpe ane niSedha rUpe tenuM pratipAdana karavAthI te vijaya sugama thaI jAya che. tethI ja sUtrakAra have A paddhatine Azraya laIne kahe che ke - je ce kaMI ItyAdi-- zabdArtha --' je purUSa "ciM-tA' A strI saMsargarUpI I34 nInjanIya karmamAM "azuddhiA-juThThA: Asakta che. "ze-e purUSo "rIDhALa-zIjhAnA pArzvastha vigeremAMthI "gannAra-kanyatA: kaI eka che. tethI be-te sAdhu yuvakSiNa vi-kuttioDa' uttama tapavI zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 106 Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hoya te paNa "rUrathINu sa-trima ja strinI sAthe baLo vihe-no vi rA' vihAra na kare 12 sUtrArtha-je puruSa nindanIya saMparkamAM mUrNita che, temanI gaNatarI kuzImAM ja thAya che, eTale ke teo kuzala (cAritrahIna) ja gaNAya che. tethI ugra tapasyA karanArA sAdhu e paNa strionA saMparkathI dUra ja rahevuM joIe. 12aa TIkAthe--je puruSe manda prakRtivALA che, jeo strio dvArA parAjita che, jeo sat anuSThAnane tyAga karIne vartamAnakAlIna sukhanI ja zodhamAM lIna rahe che, jemAM strIsaMparka rUpa nindanIya karmamAM pravRtta rahe che, je sionI pAse jaIne temane ekAntamAM upadeza Ape che, ane je strImAM Asakta che, temane avasagna, kuzIla pArzvastha, saMsakta ane yathArachanda rUpa zithilAcArIe rUpe oLakhavAmAM Ave che. evA sAdhuone sadAcAra saMpanna sAdhu kahI zakAya nahIM. tethI je sAdhu ugra tapasvI hoya-jenuM zarIra tapa vaDe tapta eTale ke tamaya thaI gayuM cheya, teNe paNa strionA saMparkane tyAga karavo joIe. te strionI sAthe kadI paNa kaI paNa sthaLe gamana Adi karavuM joIe nahIM. jio samAdhibhAvane bhaMga karanArI che, te kAraNe ghAsathI AcchAdita pinI samAna dUrathI ja temane tyAga kare joIe. teo pitAnuM prayojana siddha karavA mATe aneka prakAranAM vacanane prama karIne puruSane pitAne AdhIna karI le che ane tene aneka prakAranAM kone anubhava karAve che. kahyuM paNa che ke -"utA dakSatti" ItyAdi-- te strio pitAne vArtha sAdhavAne mATe kadI hase che ane kadI raDe. che teo pitAnI pratye anyamAM vizvAsa utpanna kare che, paraMtu pite koI zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 107 Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paNa puruSa para vizvAsa rAkhatI nathI. te puruSanA saraLa hadayamAM praveza karIne kayA kayA anathI karatI nathI ? " 1rA adhika zuM kahuM? munie potAnI saMsArI saMbaMdhI evI strI jAti sAthe paNa saMparka rAkha joIe nahIM. eja vAta sUtrakAra have prakaTa kare che -vipUjAei ItyAdi zabdArtha---anA' sAdhu vidhUsAruM-kavi duhima pitAnI kanyA sAthe "kuThThahiM-nuSarfmaH" putravadhUnI sAthe "pAraMpA"i dUdha pivarAvanArI bAInI sAthe "ahura-thavA' amara "rANI rANIfmaH" dAsInI sAthe bahutIhaM-timira pitAnAthI moTI uMmaranI strInI sAthe "vA guNaffheM-kA -kunAmikA' athavA kumArInI sAthe "re naLa-Ire-aH anA' te sAdhu "saMyaM-saMratara' paricaya "ra phunnA- ' na kare. 13 sUtrArtha--aNagAre pitAnI putrIo, putravadhuo, dhAI (dhAtrI), dAsIe pitAnA kuTuMbanI kumArikAo ane vRddhAo sAthe paNa paricaya athavA saMparka rAkhavuM joIe nahIM. 13 TIkArtha--A gAthAnI zarUAtamAM AveluM 'va' pada putrI Adi dareka pada sAthe joDavuM joIe anya strIonA saMparkane te niSedha karavAmAM Avyo che, paraMtu pitAnI sAthe sAMsArika saMbaMdha dharAvatI strInI sAthe paNa saMparka rAkhavAne niSedha pharamAvyuM che. sUtrakAra kahe che ke sAdhue pitAnI sAMsArika putrIo sAthe paNa saMparka rAkha joIe nahIM. teNe pitAnI putravadhUo sAthenA samAgamane (uThavA, besavA, haravA pharavA rUpa samAgama) paNa tyAga kare joIe. teNe pitAnI dhAtrIe (dhAvamAtAo) nI sAthe paNa kadI eka Asane besavuM joIe nahIM. teNe pitAnA kuTuMbanI dAsIo sAthe paNa koI paNa prakArane saMparka rAkhe nahIM. teNe pitAnA kuTuMbanI vRddha strIo ane kumArikAo sAthe paNa paricaya ke saMparka rAkhavo zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 108 Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ naIe, nahIM. gAthAmAM prayukta thayelA 'va' pada dvArA e sUcita thAya che ke teNe nAnI umaranI strIo-bAlikAo-sAthe paNa saMparka rAkhavuM joIe nahIM. nizItha sUtranA pahelA adhyayanamAM kahyuM che ke-" ri maLI ItyAdi -- sAdhue pitAnI bahenanI sAthe paNa rAtre ane ekAMtavAsa karavo na joIe laukikamAM paNa kahyuM che ke--"mAtrA 24trA" ityAdi-- mAtA, bahena, putrI AdinI sAthe paNa sAdhue ekAntamAM besavuM joIe nahIM, kAraNa Indriya evI baLavAna hoya nA che ke buddhimAna parune paNa pitAnA pratye AkarSavAne samartha hoya che tethI strItvathI yukta je kaI hoya tene saMparka sAdhue rAkhavo joIe nahIM. pachI bhale te ziSTa hoya ke aziSTa heya, iSTa hoya ke aniSTa hoya, paraMtu tenI sAthe kadI paNa ane kayAMya paNa thoDA ke adhika paricaya athavA sahavAsa, keIpaNa kAraNe kara joIe nahIM. je puruSa narakagatimAM javAthI Dare che ane mokSanI abhilASA rAkhe che, tene mATe te A upadeza mahAna auSadhi samAna che. 13 AgaLa cAlatAM sUtrakAra e vAta prakaTa kare che ke-ahu nAna" ItyAdi zabdArtha-pracA-rA" kaI samaye "hu-dA" ekAMta sthAnamAM sminI sAthe beThelA sAdhune joIne "bALa suphI vA-jJAtInAM sudAM vA te strInA jJAtIjane athavA snehijanone "vica phorU-biye mavati' duHkha lAge che ane teo kahevA mAMDe che ke "sattA mela '-saravA me pRddha' je pramANe anya kAmamAM Asakta che, te ja pramANe A sAdhu paNa kAmamAM Asakta che. "jayaaNapoSa-rakSanoLetemaja bIju paNa kahe che ke tame A strInuM bharaNa-poSaNa paNa karo kemake-"magori-manosi" tuM A strIne purUSa che. kA. zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 109 Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtrArtha-koI paNa samaye strI sAthe ekAntamAM beThelA sAdhune joIne tenA jJAtijano ane mitrone tene cAritranA viSayamAM zaMkA thavAthI dukha thAya che. teo evuM dhArI le che ke dIkSA aMgIkAra karavA chatAM paNa A sAdhu kAmagomAM Asakta che guddha che. tyAre teo tene kahe che ke "tame A strInA dhaNI che, te tenuM rakSaNa ane piSaNa kare." 14 TIkArya-kayAreka sAdhune koI strI sAthe ekAntamAM beThelA joIne te strIne jJAtijane ane suhudo (bhAIbaMdhuo)ne duHkha thAya che. teo temanA pratye zaMkAzIla bane che. teo evI kalpanA kare che ke sAdhu hovA chatAM A puruSa kAmagomAM Asakta che. sAmAnya lokonI jema A sAdhunuM mana paNa strIomAM Asakta che. teNe saMyamAnuSThAnano tyAga karyo che te saMyamathI bhraSTa thaI cukyo che. te eTale badhA nija banI gayo che ke A nirlajaja strI sAthe besatAM paNa zaramAtuM nathI. jo ke tenuM zarIra malIna che, durganya yukta che. ane teNe gharane tyAga karyo che, chatAM paNa tenI kAmavAsanA naSTa thaI nathI. kahyuM paNa che ke- "muos zira ityAdi-- jo ke tene mAthe muMDo che, tenA zarIramAMthI apriya gaMdha nIkaLI rahI che, bhIkha mAgIne peTa bhare che, zarIra melane lIdhe malIna che ane bhAthI bilakula rahita che, chatAM paNa tenA manamAMthI kAmanI abhilASA naSTa thaI nathI. e kevuM Azcaryajanaka che!" teo krodhAyamAna thaIne te sAdhune AvA kaThora vacane kahe che - A strInI sAthe kAmaga sevanArA he sAdhu! je A strI gharanuM kAma kAja cheDIne tArI sAthe besIne premagoSThI karyA karaze, te tenuM rakSaNa ane piSaNa keNa karaze? tame ja tenA svAmI che, te tame ja tenuM rakSaNa ane zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 110 Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ poSaNa kare.' A prakAre sayamanA mArga choDIne te strI sAthe ghara mAMDavAnI te sAdhune teo salAha Ape che. 14aa vaLI sUtrakAra kahe che ke--samaLe vi' ItyAdi zabdAphAsIna vi samarga-rAIttama vizramaLam' rAgadveSathI rahita taparastrI sAdhune paNa vaLa-dA' ekAnta sthAnamAM strInI sAthe vArtAlApa karatAM joIne tattvavi-tatravi' temAM paNa 'i tAtra ttpatti-ae sAvarNyanni' kAi kAi kroSayukta khanI jAya che. 'rUsthAolarsa jaLo hAMti-strIyoSaphAtrino mavanti temaja tee strInA doSanI zaMkA kare che. 'anuvA-athavA' agara sthe imoriM-vasta mAMganeH' e leAkeA mAne che ke A strI sAdhunI premikA che, tethI aneka prakArane AhAra taiyAra karIne sAdhune Ape che. 15aa sUtrA --rAgadveSathI rahita sAdhune paNa strInI sAthe ekAntamAM beThelA joIne, tenI sAthenA ADA vahevAranI kalpanA karIne koI koI puruSo kapAyamAna thAya cheH athavA sAdhune sArI sArI vastuo banAvIne vaheArAvatI strIne joIne leAkA eve sadehe karavA lAge che ke A strInA A sAdhu para anu. rAga che, tethI ja temane sArAM sArAM bhejanA pradAna kare che. 51mA TIkA"--sAdhu bhale rAgadveSathI rahita havAne kAraNe madhyastha bhAvayukta hAya, bhale tapasyAne kAraNe tenI kAyA kRza thaI gai hAya, parantu evA rAga dveSa rahita kRzakAya sAdhune paNa kAI strI sAthe ekAntamAM vArtAlApa karatAM joIne kAI kAI purUSo kapAyamAna thaI jAya che. te te sAdhu ane te strInA cAritra viSe sa Mdeha karavA lAge che sAdhune mATe sArAM sArAM bhAjana manAve, athavA pati, sasarA mAdine mATe vividha vAnagIe khanAvI DeAya, temAMthI ardhA AhAra sAdhune vaheArAvI de, ane pachI gabharATane kAraNe pati, sasarA Adine eka vastune badale bIjI vastu pIrasI de, tA temanA hRdayamAM te A pratye sa Mdeha jAgRta thAya che. teo evuM dhArI le che ke A strI avazya A sAdhumAM Asakta khanI che, te kAraNe ja te A sAdhune viziSTa bheAjana pradAna kare che, ane tenI sAthe ekAntamAM vArtAlApa kare che. A strI cAya cAritra bhraSTa thaI gaI che, nahIM te parapurUSanI sAthe AvuM vana zA mATe kare ? mA prakAranA saMdeha prakaTa karatu' eka dRSTAnta have ApavAmAM Ave chekoi eka gAmamAM naTaleAkeAnA khela cAlI rahyo hatA keAI eka nuM mana te khela jovAmAM lIna thaI gayu' hatuM. evAmAM tenA pati ane sasarA ghera AvyA. anyamanaska hovAne kAraNe teNe bhAtane khadale rAitu pIrasyu tenuM kAraNu sasarA jANI gayA. te strIne naTamAM Asakta thayellI mAnIne patie khUba ja mAra mAryAM ane tene gharamAMthI bahAra kADhI mUkI, 155aa zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 111 Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zabdArtha-"mAhihiM-mALiyo' samAdhiga athata dharmadhyAnathI "mA-aNa' zreSTha purUSa ja "tAhiM-rAmiDa strinI sAthe "vaMthalaM-saMtattama' paricaya "kuvaMti-nitta" kare che, "tA-tamAkU' te kAraNe "mAmavie sAdhu "gathafuAtmahatA' potAnA hita mATe "LigAgo-saMniSA sviAnA sthAnamAM "satisaMnti' jatA nathI. 16 sUtrArtha-jeo samAdhiyogathI bhraSTa che-zithilAcArI che, teo ja strIonI sAthe paricaya kare che. A vAtane barAbara samajI laIne AtmahitA sAdhavAnI abhilASA rAkhanAra pramANe strInA nivAsasthAnamAM javuM joIe nahI 16 TIkAtha-samAdhi eTale dharmadhyAna. samAdhine mATe mana, vacana ane kAyAnI je pravRtti karavAmAM Ave che, tene samAdhiyoga kahe che. jeo samAdhigathI bhraSTa che, eTale ke jeo zithilAcArI che, teo ja strIone samAgama seve che. evA purUSo samAdhiga (dharmadhyAna) mAM citta paravI zakatA nathI, te kAraNe temane pathabhraSTa (mekSamArgathI dUra pheMkAyelA) kahI zakAya che. zramaNe kadI paNa strionA nivAsasthAnamAM javuM joIe nahIM ane temane saMparka seva joIe nahIM. teNe e vAtane manamAM vizvAsapUrvaka avadhAraNa karavI joIe ke strione samAgama nahIM karavAthI ja pitAnA AtmAnuM kalyANa sAdhI zakAze. A vAtane aMtaHkaraNamAM ketarI laIne mokSAbhilASI saMta purUSo strIonA saMsargane tyAga kare che, temanI sAthe vArtAlApa paNa karatA nathI ane temanAM nivAsasthAnomAM praveza paNa karatA nathI. A prakAre teo strInA saMparkane saMpUrNataH tyAga kare che. 1dA sionI sAthe paricaya karavAthI sAdhuonuM paNa patana thaI jAya che, e vAtanuM pratipAdana thaI cUkayuM. have e prazna udbhave che ke "zuM dIkSA zrI sUtra kRtAMga sUtraH 2 112 Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aMgIkAra karyA bAda paNa kaI sAdhu strIsaMparka kare che khare? zuM keIe karyo che khare? zuM kaI karaze kharAM?? A praznane uttara ApatA sUtrakAra kahe che ke "va unADuM' ityAdi- zabdArtha- a go-zava para ghaNA leke "frerzuM AvanALa gAdUra gherathI nIkaLIne arthAt pravrajIta thaIne paNa 'misImAvaM prasthA-nizImAvaM prastuta mizramArga arthAt kaMIka gRhastha ane kaMIka sAdhunA AcArane svIkAra karI le che, "puramAmera pavata-ImAmera pravatti ane teo kahe che ke ame je mArganuM anuSThAna karyuM che, te mArga ja mokSanA mArga che. "vAyAvahiyaM yurIkA-pArAvoce rIDhAnA kuzIlene vacanamAM ja zuravIrapaNuM che. anuSThAnamAM nahIM. 1 sUtrArthaghaNA loka gRhane tyAga karIne mizravyavahArarUpa mizrIbhAvathI yukta thatA hoya che, eTale ke dIkSA grahaNa karyA bAda sAdhu ane gRhasthanA mizrita vyavahAra AcaratA hoya che. teo e dA kare che ke ame je mArgane anusarI rahyA chIe, te mArganuM anusaraNa karavAthI mokSa prApta thAya che. paraMtu kuzIla mANaso vANagherA ja hoya che-teo karmamAM (kriyAmAMAcaraNamAM) zUra hotA nathI. jenA TIkArtha-ghaNA leke gharane tyAga karIne eTale ke dIkSA aMgIkAra karIne sAdhu ane gRhasthanA jevuM-banene mizrita vyavahAra jevuM AcaraNa kare che-teo keTalIka sAdhunI kriyAonuM pAlana kare che ane temanI keTalIka kriyAe gRhasthanA jevI ja hoya che. tethI teo pUrA sAdhu paNa nathI ane pUrA gRhastha paNa nathI, paraMtu bannenI madhyanA mArgane apanAve che. teo evuM pratipAdana kare che ke ame je kahIe chIe athavA karIe chIe, zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 113 Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eja mokSane mArga che. paraMtu kuzIla puruSa vANaghera ja heya che teo dharmAnuSThAnamAM zUrA detA nathI. - pAMca prakAranA zithilAcArIe kahyA che.-(1) avasa, (2) pArzvastha (3) saMsakta, (4) yathAchinda ane (5) kuzIla. te zithilAcArIo bolavAmAM ja zUrA hoya che, dhArmika anuSThAne AcaravAnA sAmarthyathI teo rahita hoya che. teo je mArgane anusaratA hoya che te mArgane pitAnA AcANa mArganenja saMyama ane mokSane mArga kahe che. teo mAtra bolavAmAM ja zUrA hoya che, kartavyamAM zUrA hotA nathI. traddhigaurava, rasagaurava ane sAtagauravanI jALamAM phasAyelA te zithilAcArI kuzInA antaramAM sadanuSThAna dvArA janita vIrya (sAmarthya)ne sadbhAva ja hetuM nathI. te dravyaligadhArI sAdhue nAmanA ja sAdhu che, saMyamanuM AcaraNa na karavAne kAraNe kharI rIte te temane sAdhu kahI zakAya ja nahIM. chelachA zabdArtha-gi -fparite kuzIla purUSa sabhAmAM "yuddha vAta zuddhati pitAne zuddha kahe che. "bahu-"i paraMtu "hAsaMmili ' ekAntamAM "durauM ja " pApAcaraNa kare che. "tAvi-tathAvirA evAone aMgaceSTAne jANavAvALo purUSa "jJAti-jAti' jANI le che ke-nADo mAracaMti-mAyAvI mAThoDamati' te mAyAvI ane mahAzaTha che. 18 sUtrArtha-te zithila cArIo pariSadamAM lokonA samUhamAM evuM kahe che ke ame vizuddha chIe, paraMtu teo ekAntamAM duSkarmanuM sevana karatA hoya che. paraMtu aMgaceSTA Adi dvArA anyanA ataraMgane jANavAmAM nipuNa hoya evA catura puruSo te e vAtane barAbara jANI jAya che ke A leke mAyAvI (kapaTI) ane mahAzaTha che. 18 TIkAI-vANIzUrA te kuzIla sAdhuo pitAnA cAritrane ane anu. kAnane vizuddha jAhera kare che-teo vizuddha havAne daMbha kare che, paraMtu teo ekAntamAM kukarmonuM sevana kare che, eTale ke jAheramAM zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 114 Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te teo lekene utkRSTa AcAranI zikSA Ape che. paraMtuM teo pite ja ekAntamAM asaMyamamaya AcaraNa kare che. bhale, teo A prakAre temanAM duSkRtyane chupAvatA hoya, paraMtu catura puruSothI temanA duSka ajJAta rahetAM nathI. je mANasane tenI ceSTAo dvArA pArakhI zakavAne samartha hoya che. tathA jeo saMyatenA AcAranA jANakAra hoya che, teo temane sAcA svarUpamAM oLakhI jAya che. athavA savajJa tIrthakarI to temanAM te duSkRtyone jANe ja che, kAraNa ke anyanA manobhAne paNa teo jANI zakavAne samartha che. kahyuM paNa che ke-"mArAthiiA " ItyAdi- AkArathI, saketathI, cAlathI, ceSTAthI, belIthI, tathA mukhanA vikArathI aMtaHkaraNanI vAtane paNa jANI zakAya che, je AkAra, ceSTA Adi dvArA A lekanA catara manuSya anyanI cittavRttine jANa le che, te samasta padArthone hastAmalaka (hAthamAM rahelA AmaLAnI jema) joI zakanArA mahA paraSo-sarvajJa kevalIone mATe te anyanA manebhAne jANa levAmAM zI muzkelI hoI zake? teo te e vAtane avazya jANI zake che ke A puruSa sadAcArI che ke mAyAcArI (kapaTazIla) che. bhale te mAyAcArI purUSa ema mAnate. hoya ke mArAM kukarmone kaI jANatuM nathI, paraMtu jJAnI purUSa athavA sarvajJa kevalI bhagavAne te temanI mAyAvitA ane zaThatAne jANatA ja hoya che 18 zabdArtha-"ache-: ajJAnI jIva " suraja-caM suttama pitAnA duSkRtya-pApane "ra vara- kAti" pragaTa karatA nathI. "yAdora-gAviSTa zakti jyAre bIjo ke tene tenuM pApakRtya batAvavAnI preraNA kare che. tyAre paNa -wvArA te pitAnA vakhANa ja karavA lAgI jAya che. "vecANavIchuM mA jANIvenuvAri mA jApa' tuM mithunanI IcchA na kara e pramANe AcArya Adi dvArA "muno vonnato-mULo noghama vAraMvAra kahevAmAM AvethI - zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 115 Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te kuzIla ziSya "nijhA- rAta' glAna banI jAya che. arthAt duHkhI banI jAya che. 19 sUtrArtha-ajJAnI ja jAte ja pitAnA pApane prakaTa karatA nathI. bIjA ke temane samajAvavAno prayatna kare te paNa teo potAnA dezonA svIkAra ja karatA nathI, paraMtu pitAnI prazaMsA ja karyA kare che. AcArya dvArA maithuna sevana na karavAne upadeza ApavAmAM Ave ane strInA saMparkane parityAga karavAnI preraNA pharI pharIne ApavAmAM Ave, tyAre teo glAni (viSAda) anubhave che. 1lA TIkAtha-ajJAnI jIvo pitAnAM duSkRtyane pitAnI jAte prakaTa karatAM ja nathI, paraMtu jyAre teone koI duSkRtye prakaTa karavAne mATe samajAve che, tyAre paNa teo tene svIkAra ja karatA nathI, UlaTAM kharI beTI vAta kahIne pitAnA duzma (pApa)ne chupAvavAne ja prayatna kare che. jyAre gurU dvArA tene maithuna sevana na karavAnuM kahevAmAM Ave che, tyAre te vAre vAre glAnine anubhava kare che. A kathanane bhAvArtha e che ke dravyaliMgI (mAtra sAdhune veSa dhAraNa karanAra paNa sAdhunA AcAronuM pAlana na karanAra) sAdhu jAte pitAnA pApane prakaTa karato nathI. je kaI tenA dukRtya viSe prazna pUche che, to te AmalAghA ja kare che. jyAre AcArya Adi dvArA tene brahmacaryanuM pAlana karavAnI preraNA ApavAmAM Ave che, tyAre te udAsa thaI jAya che, tene evI zikhAmaNa paNa gamatI nathI. 1 zabdArtha-sthIvoketu-trIjovu khrinA pAlana karavAmAM "goSicA vi-vitA kavi' vyavasthita hovA chatAM paNa "puriyA-pujA je purUSa "thi. velennA-zrAvelsa stri dvArA thavAvALA vedane jANavAvALA hovA chatAM paNa "nAmati-jJAtakavitA anne-kaI kaI te buddhiyukta havA chatAM paNu-nALuM vAM vAsaMti-nALAM varAgujarAti' strIne adhIna thaI jAya che. 20 zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 116 Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtrArtha-je purUSo strInuM pAlana-poSaNa karI cukyA che, ane te kAraNe jeo strIvedanA kheDane jANI cukyA che eTale ke bhegene bhegavI cukavAne kAraNe je strIsaMparkajanya duHkhane anubhava karI cukyA che, ane jeo prajJAthI saMpanna che, evA purUSomAMthI paNa koI kaI purUSo strIone adhIna thaI jAya che. 20 TIkAtha- jeo strInuM piSaNa karavAne mATe vividha pravRttio karI cukyA che, je e strIsaMparkanA kaTu phaLo bhegavI cukyA che, jemAM strIonA vedamAM nipuNa che-strIomAM Asakata thavAthI kevAM kevAM duHkha anubhavavA paDe che tene jemaNe anubhava karI lIdhuM che, tathA jeo olpanikI buddhithI yukta hoya che, evAM kaI kaI purUSa paNa mehAnDa thaIne strIomAM Asakta thatA hoya che. A rIte strInA mehamAM phasAyelA te purUSa tenA gulAma banI jaIne tenI ekeeka AjJAnuM pAlana kare che. teo sArA narasAne viveka gumAvI bese che strInA saMparkane kAraNe tenI buddhi ja naSTa thaI jAya che. viSanuM bhakSaNa karanAra mANasa te mRtyu prApta kare che, paraMtu strImAM Asakta thanAra mANasa tenA darzana mAtrathI ja mUDha banI jAya che kahyuM che ke - jJaddhizo' ityAdi- viSanuM bhakSaNa karavAthI ane dhananI prApti thavAthI mANasanI mati bhraSTa thaI jAya che, eTale ke mANasa vivekabuddhi gumAvI bese che, paraMtu strInI sAthe anurAgayukta vArtAlApa karavA mAtrathI ja te tene adhIna thaI jAya che. vaLI evuM kahyuM che ke-"utA nita" ItyAdi cio pitAno svArtha sAdhavAne mATe kadI hase che ane kadI rahe che. te anyane pitAnA pratye vizvAsa rAkhavAne prere che, paNa pote keIne vizvAsa zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 117 Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAkhatI nathI. tethI kuLavAna ane zIlavAna purUSae tene mazAnaghaTikA samAna gaNIne tene tyAga kara joI e. (umazAnamAM paDelA mATInA jaLapatrane jema tyAga karavAmAM Ave che, tema viNA ene paNa tyAga kara joIe) sione svabhAva kevo hoya che, te laukika zAstromAMthI jANI levuM joIe. strIcaritane samajavuM ghaNuM ja muzkela hoya che. kahyuM paNa che ke "hRAvat vAgha" ItyAdi sinuM saghaLuM nirALuM ja hoya che. temanA manamAM kaMIka hoya che, ane temanI vANImAM bIju ja hoya che, ane temanI kriyAmAM vaLI trIjuM ja kaI hoya che. eTale ke temanAM mananA vicAre, vANI ane kAryamAM ekarUpatA hetI nathI. temanI AgaLa kaMIka hoya che, te pAchaLa bIju kaMIka ja hoya che. te amuka vastune ke mANasane pitAne gaNAve che paNa manamAM te anyane ja pitAne gaNatI hoya che. te kAraNe strIcaritane tAga meLave ghaNe ja durgama gaNAya che. paravA strIsaMparkanuM kevuM phaLa bhegavavuM paDe che, te te zAstromAMthI ja jANI zakAya che, paraMtu lekamAM paNa tenuM phala ati duHkhajanaka ja hoya che, te vAtanuM have sUtrakAra nirUpaNa kare che.- hRtha" ItyAdi- zabdArtha -"vi hRvArakA-kavi hRpA che A jagatamAM strInI sAthe saMbaMdha te hAtha ane pagane kapAvI nAkhavA mATe hoya che. "duvA-athavA' agara "gaSarate-ddhamAM phoravartana cAmaDA ane mAMyane kAtaravA lAyaka daMDane yogya bane che. ane teyagifmatAvaLa - tenAmarAjanAni' athavA agnithI bALavAne egya bane che. "-" ane afchA lAraviNa ruM-takSA kSadhinAne tenA aMganuM chedana karIne tenA upara mIThuM bhabharAvArUpa daDane egya bane che. 21 sUtrArtha--A lekamAM strIsaMgama karanAra lenA hAtha, paga Adi aMge kApI nAkhavAmAM Ave che athavA cAmaDI ane mAMsa kApavAmAM Ave che. parastrI zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 118 Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAthe kAmalega sevanArane kyAreka jIvatA bALI nAkhe che, athavA temanI cAmaDI kApIne tenA para mIThuM chAMTavAmAM Ave che. 21 TIkAtha-parastrInI sAthe saMbhoga karanAra puruSanA hAtha, paga Adi ane chekI nAkhavAnI sajA ke dvArA karAya che. evA puruSanI cAmaDI utArI nAkhavAmAM Ave che ane tenA zarIrane chedIne mAMsane bahAra kADhavAmAM Ave che. rAjyanA amaladAro tene jIvate bALI devAnI sajA paNa kare che, athavA tenI cAmaDI utarADIne tenA upara lavaNa bhabharAvIne tene khUba ja pIDA pahoMcADavAmAM Ave che. A lekamAM evuM te anekavAra jovAmAM Ave che ke parastrIne upabhega karanAra puruSane leka ja kaDaka zikSA karatA hoya che. te strInAM sagAsaMbaMdhIo te kAmAMdha puruSane pakaDIne sArI rIte mArapITa kare che uzkerATane kAraNe tene hAtha, paga kApI nAkhe che athavA tenI cAmaDI utaraDI nAkhIne zarIra para mIThuM bhabharAve che. rAjapuruSo paNa te kAmAndha puruSane kaDakamAM kaDaka sajA kare che, kaI kaIvAra te te pAstrIgAmIne jIvatA bALI de che. A badhA daMDa AlekanA che. paralekamAM paNa tene duHkha ja bhegavavuM paDe che. narakagati pAmIne tene kevI kevI yAtanAo veThavI paDe che, te bAbata te zAmAMthI jANI levI joIe. tethI AtmahitanI abhilASA rAkhanAra puruSa strInA saMparkane te sarvathA parityAga ja karavo joIe para zabdArtha-bajAvaMtarA-paraMtaHi pApI puruSa "ti-ti' A jagatamAM "jaumttAtaraM-jarjarANiarche" kAna ane nAkanuM chedana tathA "jhALa tivijavaMti-ja8che ritikSane kaMTha kahetA gaLAnuM chedana sahana karI le che. "vA viMti-nara vare paraMtu teo evuM nathI kahetA ke "kuLa Iti-7 punaH rivyAma ti' havethI huM pharI pApa nahIM karuM. pArA sUtrArtha-maithunasevana karanArA pApI ke A lokamAM kAna, nAka ane zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 119 Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gaLAnuM chedana sahana karI le che, paraMtu "pharI evAM pApakarmo huM nahIM karuM," evuM kahetA nathI. mArA TIkartha-pApI loke (kAmAgnithI tapta kAmAnya puruSo) A lekamAM game tevAM kaNo sahana karI le che-temanA kAna, nAka Adi cheravAmAM Ave athavA temanuM gaLuM kApI nAkhavAmAM Ave, te paNa sahana karI le che, paraMtu huM have kadI paNa AvuM pApakarma nahIM karuM,' evuM vacana uccAratA nathI A leka ane paraloka saMbaMdhI yAtanAone anubhava karavA chatAM paNa kAmA mANase abrahmanA sevanarUpa dukRtyathI nivRtta thatA nathI. pApI puruSo kAna, nAka Adi aMgenA chedanathI sahavI paDatI vedanA sahana karavAnuM pasanda kare che, paNa pApakarmothI nivRtta thavAnuM pasanda karatA nathI. A vAta kevI Azcaryajanaka che! mahAmahanuM kevuM sAmrAjya vyApeluM che ! pararA zabdArtha'vaM-gva' A rIte "kusaM-zutama sAMbhaLyuM che. arthAta sTine saMparka mahAdeSAvaha che, tema meM sAMbhaLyuM che. tathA "gri-gAM kaMI keInuM " suNAca-gAthAta" samyak kathana che. ke "tA-tAra strIo bagi dattA vi-gvamuvA ni' have pachI Ama karIza nahIM evuM kahe che. "gAathavA te "LA vari-rmaLA sArvatti" e kathanathI jadI ja rItanuM AcaraNa kare che. rakSA sUtrArtha--ame evuM sAMbhaLyuM che ke strIone saMparka mahAna deSanA kAraNa rUpa bane che. keI kaI strio evuM kahe che ke "havethI huM evuM dukRtya nahIM karuM, paraMtu evuM vacana ApyA bAda paNa teo viparIta AcaraNa ja karatI rahe che. 23 zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 120 Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TIkArtha-striono samparka A leka ane paralekamAM duHkhajanaka thaI paDe che, evuM ame zAmAMthI guru Adi mahApuruSone mukhe zravaNa karyuM che. keI keI leke paNa evuM ja kahe che, ane kAmazAstramAM paNa evuM ja kahyuM che ke strio svabhAve caMcaLa, duHkhadAyinI ane kapaTakAriNI hoya che. havethI pharI kadI paNa dukRtya nahIM karuM." evuM vacana ApIne turata ja vacana bhaMga karatAM te saMkeca anubhavatI nathI-pharIthI eja duSkRtya AcaravA lAgI jAya che. athavA evI durAcArI strI pati dvArA je zikSA karavAmAM Ave te svIkArI laIne, patine droha karavAnuM cAlu ja rAkhe che. jevI rIte darpaNanI aMdara dekhAtAM mukhanA pratibiMbane pakaDI zakAtuM nathI, eja pramANe strInA hRdayane (manebhAne) jANuM zakAtA nathI. sionA manobhAvo girimArgane samAna viSama hoya che. tenuM citta kamalapatra para rahelA jaLabindunA samAna caMcaLa hoya che. te kadI eka ja vastumAM sthira rahetuM nathI. adhika zuM kahuM ! strI viSalatA samAna deSayukta hoya che. kAmazAstramAM paNa strio viSe evuM kahyuM che ke "suhya ca cadaiva vava cAttata' ItyAdi "jevI rIte darpaNamAM pratibiMbita mukha dugA hoya che, e ja pramANe stri enuM hRdaya paNa durvAhya hoya che, temanA manebhA parvatIya mArganA samAna viSama hoya che, tethI te bhAvone samajavAnuM duSkara banI jAya che. tenuM citta kamalapatra para sthita jalana samAna tarala (caMcaLa) hoya che, tethI te eka ja sthAna para sthira rahetuM nathI. tethI ja nArIone samAgama saMyamI puruSone mATe SothI yukta viSalatA samAna samaja. 23 | zabdArtha "mana-' stri manathI "anaM-anya" bIje ja riti - ricarita' vicAre che. "TcA-varaNA vacanathI "ga-naM-ga" bIju ja kahe zrI sUtrakRtAMga sUtraH 2 121 Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che "jammunA naM -LA ga7' tathA karmathI bIju ja kare che. 'tAtamA te kAraNe "vahumAyamo ritho -vahumAyA : jJAtyA nei adhika mAyAvI samajIne " fq-fmakSu' munie " sa-ra adhIra teomAM vizvAsa na kare. 24 satrArtha - strI manamAM koI eka prakArano vicAra karatI hoya che. vacana dvArA ja ja bolatI hoya che. ene kAyA dvArA vaLI anya ja koI kArya karatI hoya che! A prakAre strIo mAyAcAriNI hovAthI munie temane vizvAsa rAkhavo joIe nahIM. 24 TIkArtha--strI tenA pAtAla jevA gaMbhIra manamAM kaMI juduM ja vANIthI viparIta) vicAratI hoya che, mAtra sAMbhaLavAmAM madhura lAge paNa jene vipAka bhayaMkara hoya evuM juduM ja vicArothI viparIta) te bolatI hoya che, ane vANuM ane vicArothI juduM paDe evuM kaMIka karatI hoya che. A rIte tenA vicAro, vANI ane kAryomAM ekarUpatA detI nathI. te manamAM jevuM vicAre che tevuM kahevAne badale juduM ja kaMIka kahe che. vaLI te manamAM jevuM vicAre che athavA vAthI jevuM kahe che, tenA karatAM judA ja prakAranuM AcaraNa kare che. A prakAranuM strionuM vartana heya che. te kAraNe striyone mAyAcAriNI kahI che. tethI munie strione mAyAcAriNI samajIne temanA para bilakula zraddhA rAkhavI joIe nahIM. 24 zabdArtha -'kuvarR-tutiH yuvAvasthAvALI koI strI "vinittaraMjAva. ofja pariharA-vijitrADhA vastrAdi dhAra' citra vicitra alaMkAra ane vastro paherIne zramaNanI pAse AvIne "maLe tUvA - amaLa mUt' sAdhune kahe ke- macaMtA-de macatrAtaH he bhayathI rakSaNa karanAra sAdhe! "maTuM vitA zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 122 Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ a vilA' huM have gRDa kha'dhanathI virakta thaIne 'la-kSama'sayamanu 'raRi-gAgyei' AcaraNa karIza. |-gamamyam' mane Apa dhamamAla -dharmamArI dhanA upadeza kare. gharapA sUtrA--kadAca koI navayauvanA strI vividha vasra alakArA dhAraNa karIne sAdhunI pAse AvIne evI vinaMtI kare ke he saMsArabhayathI rakSaNa karanArA muni ! hu. sa*sArathI virakta thaI gaI chuM. huM sayamanI ArAdhanA karIza. Apa ne dharmopadeza kare' te pazu sAdhue tenAM vacanAmAM zraddhA mUkavI joIe nahI. TIkA -kAi navayauvanA strI vividha AbhUSaNeA tathA suMdara vastro vaDe banIThanIne sAdhunI samIpe Ave ane kapaTapUrNAMka A prakAranAM vacanA mele ke 'mane A sasAra para vairAgya AvI gayeA che, mArA pati mArI sAthe pratikULa AcaraNu kare che. tethI A sa'sAranA mehamAyAnA tyAga karIne sayama grahaNa karavAne me nizcaya karyo che, huM sa sArabhayathI rakSaNu karanArA muni! mane cAritra dharmanA upadeza de. A saMsAra bhayAnaka che, temAMthI mane macAve,'a prakAranA vacana bhale te khelatI hAya, parantu te vacanAne tethI mAyAjALarUpe samajIne sAdhue tenA vizvAsa karavA joie nahI. A prakAranAM vacanA te mAtra kahevAnAM ja hoya che-temAM vAstavikatA hAtI nathI. ArapAA zabdA -'Tu-graMthavA' uparyukata kathana pachI 'sAviyA vALa-zrAnijA prayATrena' zrAvikA hAvAnA bahAnAthI strI sAdhunI samIpamAM Ave che. sama nALa-zrAmaLAnAM' zramaNeAne masi sAnniLI-brAmA grArmaLI" huM... sAdha mithI chu.. evu kahIne paNa te sAdhunI pAse Ave che. 'nA vor cathA upaDyotti:' jema agninI pAse 'tukuMme-nukrama' lAkhanA ghA pIgaLa zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 123 Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAya che. e ja pramANe 'vindU-vidyAr' vidvAn purUSa 'saMvale-saMvAle' sriyAnA saMparka mAM vizauna-fnIphesa' zItalavihArI thaI jAya che. arthAt jema agninA saMparkathI lAkha ogaLI jAya che. eja pramANe strI saMpa thI sAdhu paNa bhraSTa thaI jAya che. / / 26 // sUtrA athavA koI srI zrAvikA haiAvAnuM bahAnuM kADhIne sAdhunI pAse Ave che. te sAdhune kahe che ke hu' ApanI sAmi`NI chuM.' A te tenI kapaTaMjALa ja DAya che. jevI rIte agninI pAse paDele lAkhaneA ghaTA ogaLI jAya che, eja pramANe strInA saparkathI sAdhu zithilAcArIkhanI jAya che ane Aleka ane paraleAkamAM duHkhAnA anubhava kare che. 265 TIkA"--athavA--'huM zrAvikA chu'' evu' mahAnuM kADhIne koi strI kapaTapUrNAMka sAdhunI pAse Ave che. te sAdhunI sAma ii (samAna dhama vALI) anIne kapaTathI sAdhune bhraSTa kare che. A kathananuM tAtparya e che ke strionA saparka sAdhune mATe ghera ananu kAraNa ane che. strInA sapane lIdhe sAdhunA tapa, sapta Adi ekAeka naSTa ja thaI jAya che. huM paNu che ke'tajJAna' tyAdi 'jJAna, vijJAna, tapa, sayama Adi vastue ke je teNe (sAdhue) atyanta zrama ane dIrghakAlIna sAdhanA dvArA prApta karela hAya che, te badhu` strInA saMsa`mAM AvatAM ja ekadama naSTa thaI jAya che.' strInA samAgamamAM AvavAthI sAdhutu` kevI rIte patana thAya che. srIsamAgama sAdhune mATe ananu kAraNu kevI rIte khane che te sUtrakAra dRSTAntadvArA samajAve che-jevI rIte agninI samIpamAM mUkele lAkhanA ghaDA pIgaLIne naSTa thaI jAya che, eja pramANe zAstrajJa muni paNa srInA saparkane lIdhe zithilAcArI thaI jAya che. kahyuM paNa che ke-'tannA'AraNamA' ityAdi zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 124 Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ strI prajavalita aMgArA samAna che ane puruSa ghInA ghaDA samAna che. tethI buddhimAna puruSe ghI ane agnine eka ja jagyAe ekaThAM thavA devA joIe nahIM" pAradA strInI samIpatAne kAraNe udbhavatA ne prakaTa karIne have sUtrakAra tenA duHkhada pariNAme prakaTa kare che- tume' ItyAdi zabdArtha - "kopha33 ke 4tujme-3yotirupUto nukaMma:" jema agnithI sparzAvela lAkhano ghaDe "bApufmatte bAramukA-bAthamirato nArAmupAti jadithI tapIne nAza pAme che "parva-izvam' eja rIte "thithApiM-trIma striyonA "saMvALa-saMvAni sahavAsathI "gAra-garanAra' anagAra-sAdhu "nAmuvacaMti-nArAnuM cAritra' nAza pAme che. arthAt caritrathI patita thaI jAya che. je 27 . sUvAtha-agnine sparza pAmate lAkhane ghaDe tapIne thoDI ja vAramAM vinaSTa thaI jAya che, e ja pramANe strionA sahavAsathI sAdhuone paNa vinAza ja thaI jAya che teo cAritrabhraSTa thaI jAya che. ra7A TIkArtha-lAkhanA ghaDAne agnine sparza thAya evI rIte rAkhavAmAM Ave, te te ekadama tapI jaIne-pIgaLI jaIne vinaSTa thaI jAya che. eja pramANe je aNagAra strIono saMparka rAkhe che, athavA temane sahavAsa kare che, te paNa vinaSTa ja thaI jAya che. eTale ke te aNagAra kaThaNa evA saMyamane tyAga karIne zithilAcArI banI jAya che, athavA saMyamanA mArgethI sarvathA bhraSTa thaI jAya che. tAtparya e che ke jevI rIte agnine sparza lAkhanA ghaDAnA zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 125 Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vinAzanuM kAraNa bane, e ja pramANe strIsaMparka sAdhunA vinAzanuM kAraNa bane che. tethI Atmahita cAhatA sAdhue strInA saMparkane sarvathA tyAga kare joIe. ra7A zabdArtha-"a-pI keI paNa sAdhu vAM- nuM pApajanaka - krama kama "kuvaMti-kRti' kare che. "puTTA-gre: bIjAo dvArA pUchavAmAM Ave tyAre "garg-gvamAdu evuM kahe che. "huM- ' "HvaM re pitti-pAuM romIti' pApa karma karato nathI. ghaNA-ghaNA" A strI "mamamane mArA kaarphaLIna-zAdinIti bAlyAvasthAthI ja mArA kheALAmAM suve che. arthAt mArI dIkarI jevI che. 28 sUtrArtha kaI keI sAdhu pApakarmanuM sevana kare che ane jayAre koI tenA cAritra viSe saMdeha kare tyAre te e javAba Ape che ke "ha pApakarmanuM sevana karato nathI. A strI te bAlyAvasthAmAM mArI aMkezAyinI (khoLAmAM zayana karanArI) hatI. 28 TIkartha-koI sAdhu ke je saMsAramAM Asakta hoya che ane alaka ane paraleka saMbaMdhI karmabhayathI je rahita che, tenA dvArA pApakarmanuM sevana karavAmAM Ave che, paraMtu jyAre tenA guru Adi te viSe tene pUche che tyAre te e javAba Ape che ke huM pApakarma Acarate nathI, huM UMcA kuLamAM ja chuM. mArAthI evuM pApakarma kevI rIte karI zakAya? tame je strI sAthenA mArA saMbaMdhanA viSayamAM saMdeha sevo che, te strI te akezAyinI che. eTale ke bAlyAvasthAmAM te mArA kheLAmAM khelI hatI ane zayana karatI hatI. te te mArI putrI samAna che. te kAraNe te mArI sAthe e vyavahAra rAkhe che. meM saMsAranI asAratAne jANI lIdhI che. mArAM prANano nAza thAya to paNa huM evuM duSkRtya na karu" A prakAranAM asatya vacanane te praga kare che. te 28 zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 126 Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zabdArtha-vADhA-Dhi" ajJAnI purUSanI vI-dvitIyam' bIjI "maMmArAja mUrkhatA e che ke ja huM mukazo vALacara saM mUyaH bapajJAnI te karelA pApakarmane nathI karyuM tema kahe che tethI "se-sa" te purUSa sunipAI reg-2orieka te pApa karavuM ane tene chupAvavA jUThuM bolavuM e rIte bamaNuM pApa kare che "qyamo -pUnAma: te jagatamAM pitAnI pUjA cAhe che ane "vitajotI-viSauLepI' asaMyamanI IcchA kare che. je 29 sUvA--pApakRtyanuM sevana karIne A pramANe asatyane Azraya le te ajJAnI jIvanI bIjI mUrkhatA che. maithunasevana rUpa eka pApa te teNe karyuM ja che, have te pApane inkAra karIne te mRSAvAda rUpa bIjA pApana paNa sevana kare che A prakAre te bamaNuM pApa kare che A prakAre saMyamanI virAdhanA karavA chatAM paNa lokomAM pitAnI pUjA-satkAra-thAya evI abhilASA te rAkhatA hoya che. mArI TIkAI-rAgadveSathI kaluSita aMta:karaNavALA, mandImati te sAdhunI A bIjI mUDhatA che, A bIjI mUDhatA kaI che, te sUtrakAra samajAve che-pahelI mUDhatA te e che ke teNe pApakarma karyuM. guru Adie tene pUchyuM tyAre teNe kahyuM ke "huM pApakarma karatuM nathI' A praphAre asatya vacanane je AdhAra lIdhe, te tenI bIjI mUDhatA gaNuM zakAya te bamaNuM pApa kare che maithunasevana janya pApa ane mRSAvAdajanya pApa te evuM Icche che ke lekamAM mArI pUjApratiSThA thAya, paraMtu tenA A prakAranA vartana dvArA te saMyamanI virAdhanA karate hoya che. A kathananuM tAtparya e che ke teNe pApakarmanuM sevana karyuM. A tene pahele deSa "pote pApakarma karato nathI," A prakArane asatya kathanane kAraNe te mRSAvAdanA deSane paNa pAtra che pApakarmanuM AcaraNa ane asatya bhASaNa, A bane deSa karavAne kAraNe te bamaNA pApane pAtra thaze. e sAdhu evuM zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 127 Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAhate heya che ke lekamAM mArI pratiSThA vadhe-le ke mAre sakAra-karelo ke mane saMyamI mAnIne mArI pUjApratiSThA kare, paraMtu tenuM AcaraNa saMyamathI pratikULa ja hoya che. 2lA vaLI sUtrakAra kahe che ke-"haMgoLaE ItyAdi zabdArtha lonanaM-sonI' jevAmAM suMdara "jayazaM-gAmatame AtmajJAnI "gaLanAraM-karAram' sAdhune "nimAbena-nimaMtrona" nimaMtraNa ApIne "mahaMtu-" strI kahe che ke-"tArU-huM trAcina 'bhavasAgarathI rakSA karavAvALA che sAdho ! "the jAtre jaM vastra "e vA-Atra vA" athavA pAtra "anaM-"anna AhAra vagere "vAnAM-nAnA ane pAna arthAt acitta jala "parin-pratijJALa" mArI pAsethI A vastuone A5 svIkAra kare che30 sUtrArtha -kaI kaI strio suMdara, AtmajJAnI sAdhune evI vinaMtI kare che ke he saMsArakAntAramAMthI rakSA karanArA muni ! Apa mArI pAsethI vastranA dAnane svIkAra karo. mArA hAthathI apAtA ane dAnane tathA peya sAmagrIne svIkAra kare, he muni ! mArA hAthathI pradatta thatI A badhI vastuone A5 svIkAra karo" 30 TIkAthe--jeo atyanta suMdara hoya che, sAdhunA AcAranuM pAlana karanArA hoya che ane AtmajJAnI hoya che, evA aNagAne strio pitAne ghera padhAravAnuM nimaMtraNa ApIne evuM kahe che ke "he saMsArasAgarane pAra karAvanArA mahApuruSa! Apa mAre ghera padhArIne mArA hAthathI vastra, pAtra, AhAra, pANI Adine svIkAra kare. te saghaLA padArtho huM Apane pradAna karIza. te Apa mAre ghera padhArIne tene svIkAra karo. 30 zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 128 Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A prakAranAM pralobhane batAvavAmAM Ave, tyAre sAdhue zuM karavuM joIe te sUtrakAra batAve che -LavAra" ItyAdi zabdArtha --pa-pa6 ukta rItanA prabhanene sAdhu nIvAra kunnAnIvAra kuLe' jaMgalI prANine vaza karavAmAM khAnA dANAnI mAphaka samaje "ajA-aram' ghera "mAtuM-Aratu' AvavAnI 'Lo che-no phata IcchA na kare 'virAuM-vivAra" viSayarUpI pAzathI baMdhAyela maMre-' ajJAnI purUSa "mohama -mApa moha pAme che. nitiphari trayImi" ema huM kahuM chuM. 31 sUtrArtha-A prakAranAM prale manane sAdhue nIvAra (pazuone jALamAM phasAvavA mATe verelA tandula) samAna samajavAM joIe. teNe te strInA ghera javAnI IrachA paNa na karavI joIe. teNe e vAtane barAbara samajI levI joIe ke viSayanA bandhanamAM baMdhAyele puruSa pharI temAM jakaDAI jAya che ke tene te vAne te asamartha banI jAya che. eTale ke tenuM citta vyAkULa thaI jAya che, tti "i evuM huM kahuM chuM. TIkAI-A prakAre vastra, pAtra Adi pradAna karavA rUpa pralebhanethI sAdhue lalacAvuM joIe nahIM. paraMtu temane nIvAra samAna samajavAM pazuone jALamAM phasAvavA mATe tadula AdinA je dANA nAkhavAmAM Ave che tene nIvAra kahe che. A prabhathI lalacAIne sAdhue te strInA ghera javAne vicAra paNa karavuM joIe nahIM. je A pralebhanemAM lalacAIne te tene ghera jAya che, te tenI mohajALamAM e te phasAI jAya che ke temAMthI chuTakAro meLavavAne asamartha banI jAya che. pAzanA jevA viSayanAM pralobhanamAM sapaDAyele ajJAnI sAdhu rAganA bandhanane teDavAne asamartha thaI jAya che. tenA cittamAM vyAkuLatA utpanna thaI jAya che. tethI ja sUtrakAra e upadeza Ape che ke AtmahitanI abhilASA rAkhanAra sAdhue strio dvArA A prakAranA je pralobhane thAya, te pralobhanethI lalacAIne te strIne te AmaMtraNane svIkAra kare joIe nahIM. zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 129 Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ri' A pada uddezakanI samAptinuM sUcaka che. "mi' A prakAranuM je kathana meM karyuM che, te mArI kalpanAzaktithI upajAvI kADhelI vAta nathI, paNa khuda tIrthakaroe A prakAranI prarUpaNa karelI che. tIrthakara mahAvIra svAmIe mArI samakSa je prarUpaNa karI hatI, tenuM A anukathana ja che. te mArA A kathana para saMpUrNa zraddhA rAkhIne saMyamanI ArAdhanAmAM ja manane thira rAkhavuM joIe. A kathana jarabUsavAmIne sudharmA svAmIe karela che. 3pA jainAcArya jaina dharmadivAkara pUjyazrI ghAsIlAlajI mahArAja kRta "sUtrakRtAMgasUtranI samayArthAdhinI vyAkhyAnA cothA adhyayanane pahele uddezaka samApta 4-15 khkhalita sAdhu ke karmabandha kA nirUpaNa cethA adhyayanane bIjo uddezaka cothA adhyayanano pahele uddezaka pUro thaze. have bIjA uddezakanI zarU Ata thAya che. pahelA uddezakamAM evuM pratipAdana karavAmAM AvyuM che ke sione saMparka karavAthI cAritranuM patana thAya che. have A bIjA udezakamAM e vAta prakaTa karavAmAM Avaze ke strImAM Asakta thaIne cAritra bhraSTa thanAra sAdhunI kevI hAlata thAya che. A bhavamAM teNe kevAM kevAM duHkho bhegavavA paDe che te vAta A uddezakamAM sUtrakAre spaSTa rUpe prakaTa karI che. cAritrathI bhraSTa thavAne kAraNe te karmabandha paNa kare che pahelA uddezaka sAthe A prakArane saMbaMdha dharAvatA bIjA uddezakanuM paheluM sUtra A pramANe che-- koNa cA " ItyAdi-- zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 130 Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zakhkhA-'od-strojJaH' ekalA arthAt sAdhu rAgadveSa rahita sAdhu 'sA-sA' hamezAM 'rangejJA-na ceta" kAIpaNu vakhate lAgeAmAM cittane na joDe, molajAmI-mogAmI' jo bhegeAmAM mana prerAya te 'kuLo viraAnnA-punarvirakaye' jJAna dvArA tenA tyAga kare 'moro samaLAAM suLe-moLAnuM zramaLAnAM tRbhuta" bhAgabhAgavavAmAM sAdhune je hAni thAya che te sAMbhaLA 'nad-cA' jema 'ze-' kAI 'mi Nuno-mikSa:' sAdhu 'guMgati-muAnti' bhoga bhogave che. 15 sUtrA--De ziSyA ! rAgadveSathI rahita sAdhu bhegAmAM sadA anurakta rahetA nathI. kadAca leAganI kAmanAnA udaya thaI jAya, te paNa teNe tenAthI turata ja virakta thaI javu' joI e. ke.kAi zramaNa (zithilAcArI sAdhue) bhAge bhAgave che. teo kevI rIte bhegA bhegave che-bhegeAmAM Asakta thaIne kevAM duHkhA vaDe che, te have sAMbhaLeA, 15 TIkA--sAdhue te sadA rAgadveSathI rahita rahevuM joie. teNe gniemAM anurakta thavuM joIe nahIM-cittane kAmaleAgAmAM anurakta kevuM joIe nahI. je strI AdimAM Asakta thAya che, temane paraleAkamAM bhaya'kara duHkheA lAgavavA paDe che. kadAca mehuneA udreka thAthI bhegAnI abhilASA jAgRta thaI jAya, te bhAgAne kAraNe utpanna thanArAM ahika ane pAralaukika duHkhAnA vicAra karIne, teNe tarata ja temanAthI virakta thaI javu joi e. teNe jJAnanA aMkuza vaDe cittane bhegeAmAMthI nivRtta karI levuM joIe. jo ke bhAge saune mATe du:khajanaka ja che, chatAM paNa kAi kAI zithilAcArI sAdhue bhAgeAmAM anurakta ja rahe che. te e kevI rIte bhegA bhAgane -te bhAge pratyenI Asaktine kAraNe temanI kevI dazA thAya che, tenuM varNana have sAMbhaLe. anyatra paNa kUtarAne laine evuM kahyuM che ke'dubaLa, kANA, lagA, khUcA (kAnarahita), pAi gayelI pUchaDIvALA, bhUkhathI dukhaLe, jenA gaLAmAM hAMDInA kAMThalA vITaLAyele che, jenA zarIra paranA jakhamAmAMthI rakta ane zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 131 Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ para nIkaLI rahyuM che, ane jenA ghAvamAM kIDA e khadabadI rahyA che e bUDhe kUtaro paNa kAmAsakta thaIne kUtarInI pAchaLa pAchaLa pharyA kare che. A kAmavAsanA marelAne paNa mAravAmAM koI kacAza rAkhatI nathI." | 1 jemanuM mana bhegamAM Asakta hoya che, temane kevI kevI viTaMbaNAo sahana karavI paDe che, te sUtrakAra prakaTa kare che-"mae ' ityAdi zadArtha-"gA-gA' bhegabhagavyA pachI "merAvajo-melanA cAritrathI bhraSTa "kurijhartha-mUrijha ' strImAM Asakta "marivarNa-jAtivana' viSaya bhegonI IcchAvALA "saM su-tta tuM' e "miraDuM-mikSunuM sAdhune te strI miriyA-rimi' pitAne vaza thayela jANIne "to gharachA' tataH-pahAra' te pachI "jA -pArAvArtha0 pitAnA pagane "gi-muni' tenA mastaka para "jAti-pradAnita" prahAra kare che. mArA sUtrArtha -tyAra bAda-cAritrathI bhraSTa thayelA, strIomAM vRddha (Asakta), ane kAmonI abhilASAvALA te bhikSune te strI pitAne vaza thaI gayelo jANIne, paga UMce karIne tenA mastaka para lAta paNa lagAve che. rA TIkArtha-strImAM Asakta thayA bAda, cAritrathI bhraSTa thayelA, strIlelupa ane kAmavAsanAthI yukta evA te saMyamabhraSTa sAdhune pUre pUro pitAne adhIna thayele jANIne-eTale ke te have potAnA kahyA anusAra ja karaze evuM samajIne-te strI te sAdhunA mastaka para lAtonA prahAra kare che, ane te sAdhu viSayAsakta thavAne lIdhe eTale patita thaI gayo hoya che ke kupita thayelI te strIne mAra paNa sahana karI le che. moTA moTA prANI paNa strInI samIpamAM kAyara banI jAya che. kahyuM paNa che- mana para ItyAdi- vikharAyelI kezavALIne kAraNe bharAvadAra mastakavALe, siMha, jenA gaMThasthaLamAMthI mada karI rahyo che evo manmatta gajarAja ane buddhimAna ane saMgrAmazUra nara paNa strInI pAse kAyara (narama gheMsa je) banI jAya che." A prakAre jenuM citta kAmAsakta hoya che, evA puruSane strionI lAtenA prahAra paNa sahana karavAne prasaMga Ave che. tethI sAdhue siomAM Asakta thavuM joie nahIM. mArA zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 132 Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zabdArtha- jJarU-ri je "kalayA-zivA" kezavALI "thI-hirA' strI evI "mA-javA mArI sAthe mijhU-fmo" he sAdho ! "o nira-no viro' na rahI zakatA hoya te "huM-' huM Aja sthaLe sAna na jUnisaM-phAinara suvidhyAmi' huM kezane paNa lAca karIza. "mag-mavA? mArA vinA attara-akatra' keI bIjA sthAna para "caritra ri-na reTa" jA nahi satrArtha-he bhikSo ! suMdara kezavALI mArI sAthe tame vicare. je tame mArI sAthe vicaraNa nahIM kare, te huM mArA suMdara vALIne mAre hAthe ja khecI kADhIza. mATe mAro tyAga karIne bIje vicaravAne khyAla ja choDI deje re 3 TIkAI-gnie temanA suMdara vALane kAraNe vadhAre suMdara lAgatI hoya che tethI sAdhumAM Asakta thayelI keI sakazI (kezayukta) strI sAdhune evI dhamakI paNa Ape che ke he mune ! je tame kezavALI evI mArI sAthe nahIM raho, to huM atyAre ne atyAre ja mArA kezane mArA hAtha vaDe ja, tamArI samakSa ja kheMcI kADhIza. je kezavALI hovAne kAraNe mArI sAthe rahevAmAM Apane saMkeca thatuM hoya, te huM atyAre ja te saMkocanA kAraNabhUta kezane tyAga karavAne taiyAra chuM. tame mane cheDIne eka kSaNa mATe paNa bIje na jaze. evI mArI namra prArthanA che. huM paNa A5nA AdezanuM barAbara pAlana karIza." A kathanane bhAvArtha e che ke kezathI rahita evA Apane je mArA keza, alaMkAra Adi gamatAM na hoya, te huM paNa tamArI jema kezaluMcana karIza, paraMtu Apa mane cheDIne anyatra rahevAne vicAra paNa na karaze. rA zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 133 Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A prakAre upara uparathI maneAnna lAgatAM phUTa vacanAnI jALa bichAvIne te strI sAdhune petAne vaza karI le che. tyAra khAda saMyamathI bhraSTa thayelA sAdhunI kevI dazA thAya che, tenu' have sUtrakAra kathana kare che-'gaLa' ityAdi. zabdA --rphe atha' te pachI 'ne ucaddhoddo-ma: 31ruSo matti' A sAdhu mAre vaza thai gayA che tema samajIne 'to tataH' pachI te sAdhune 'sAmUi sadhAmUrte:' dAsanI mAphaka te peAtAnA kAryamAM prere che (pAka che.-Glghuzkem' tuMbaDAnA samaravA mATe vahephi-vrAva' charI lAve| tathA vagupha sArUM'-traguptajJAni' sArALo 'sAhitti-bAra kRti' laI Ave AvA kAcA khatAve che ! 4 !! sUtrA--A prakAre sAdhu jyAre te strIne adhIna thaI jAya che, tyAre te srI tene vividha prakAranI AjJAe Ape che. te sAdhu teneA, dAsa hoya tema tene judA judA Adeza ApavAmAM Ave che. jema ke 'tUbaDIne kApavAnI chUrI te zodhI lAvA. jarA bajAramAM jaIne nALiyera AkarUTa vigere phaLa laI Ave' ityAdi-4A TIkA--jyAre te strIne evI khAtarI thaI jAya che ke A sAdhu have kharAkhara mAre adhIna thai gayA che, tyAre te tenI pAse vividha Adezenu pAlana karAvavA lAgI jAya che, te sAdhune peAtAnA dAsa jevA gaNIne te tene AjJAe karyAM kare che ane sAdhu pAte dAsa hoya tema tenI AjJAnuM pAlana kare che. te kevI kevI AjJA kare che te have prakaTa karavAmAM Ave che--charI gAtI lAvA ke jenI madadathI tu baDIne kApIne temAMthI pAtra AdinAM mukhanu' nirmANu karI zakAya. nAriyala laI Ave!' sUtramA je guNA zabda vaparAya che, tenA artha mA pramANe paNa thaI zake che--dhAMpadeza, vyAkaraNa AdinA Apa jANakAra che. te tenA phaLasvarUpa vasra, dravya, Adi laI Ave--ApanA jJAnanA upayoga dhana kamAvAmAM karo' A kathanane AvAM e che ke je strI pahelA sAdhune vinaMtI ane kAlAvAlAM karatI zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 134 Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // hatI, eja strI have tene pAtAne AdhIna thaI gayele samajIne tene dAsanI jema AdezeA apAtI thai jAya che ! jA zabdA~~'sALavavAQ-jJAAca' zAka banAvavA mATe vALi-tAhALa* lAkaDA lAvA 'rAmo-'rAtre vajjogo vAmavisar-protonA vitti' prakAza karavA mATe tela vigere lAvA me yAni cAahi-me pAtrani naca mArA pAtrone athavA pagane ra'gI dyo 'tA-tAvat' pahelAM dhi-phri ahiyAM Ave me videMgo madde-me pRruM matha' mArI pITha masaLI dyo. ApA sUtrA--'zAka Adi rAMdhavAne mATe lAkaDAM laI Ave, rAtre dIveA karavA mATe telanA praznadha kare, mArAM pAtrone raMgI de, mArA hAtha paga lAla raMgathI ra'gI dA, khIjA kAme cheDIne mArI pAse Ave. kacAranI rasAi taiyAra karavA beThI chuM, tethI mAru. zarIra akaDAi gayuM' che, teA jarA mAlIza tA karI do! kAma karI karIne mArI kamara duHkhavA AvI che, tA jarA beThAM eThAM kamara tA dakhAvA. TIkA"--te strI peAtAne adhIna thayelA te sayamabhraSTa sAdhune A prakAranI AjJA pharamAve che-gharamAM maLataNa khUTI gayu' che, te zAka, dALa Adi banAvavAne mATe baLataNa laI AveA-jaMgalamAM jaIne lAkaDAM kApI lAve. tela tA thaI rahyu che. rAtre dIvA kevI rIte peTAvazu? jarA khajAramAM jaina tela teA laI Ave! mArAM pAtrone raMgI dvA. lAla raMgathI mArA hAtha paga tA raMgI de! badhAM kAma cheDIne mArI pAse Ave. Aja teA kAma karI karIne mArI pIThamAM dukhAvA upaDayo che. teA jarA pITha para telanuM mAlIza tA karI dA ! navarA zu' besI rahyA che, ahI Ave ane mArA hAtha paga ane mAthu' dabAvA' A prakAranI strInI mAttAonuM tene pAlana karavu paDe che. ASA zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 135 Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zabdArtha-"vadhAni ridi- vana ne pratyuvekSaa' he sAdhe ! mArA vastronI dekhabhALa karo ane mArA mATe navA vacce lA "anna panna ra sAhitti--ganna vAraM vANA" mAre mATe anAja pANInI savaDa kare. jiM nohaLuM - joLe mAre mATe kapUra vigere sugandhita padArtha ane rajoharaNa (sAvaraNI) lAvo. "me jAva -me nA ra' mArA keza utAravA mATe hajAmane "punALANi-manugAnI AvavAnI AjJA Ape. dA sUtrArtha--mArAM vAnI saMbhALa le, mAre mATe navAM kapaDAM laI Ave. mAre mATe khAdya ane peya sAmagrIo laI Ave, kapUra Adi sugaMdhI dra lA, gharanI raja vALavA mATe jeharaNa (sAvaraNI) laI Ave mArA keza kApavA mATe nAIne belAvI lAve ItyAdi Adeze te kare che. te 6 . TIkArtha-te strI te saMyamabhraSTa sAdhune A prakAranA Adeza Ape che mArA kapaDAMne barAbara jhATakIne tathA saMkelIne peTImAM mUkI de. jAva, mArAM kapaDAM phATI gayA che, Aje ja bajAramAM jaIne mAre mATe navAM kapaDAM kharIdI lAva. mAre mATe khAvA pIvAnI sAmagrI laI Ave-khAdya padArtho tathA madirA Adi peya padArtho laI Ave ke jethI madirApAna karIne matavAlI banIne huM tamArI sAthe kAmonuM sevana karIne tamArA mananuM raMjana karI zake. sadhiyukta tela ane attara laI Ave ke jene lIdhe ghara sabanyathI mahekI UThe. gharane vALI jhuDIne sApha karavA mATe sAvaraNI laI Avo. vALa kApavA mATe ghAMyajAne belAvI lAve" ItyAdi. . 6 che "maTu baM " ItyAdi| zabdArtha--natha" ane "yaMga-saMjJanizA' aMjanapAtra "gaDhAregaDhavAnuM AbhUSaNa " caM-vINa "je pavachAdi-be vAra mane lAvI Ape temaja "DhoTuM rodrakumaM -Dho ledha ane ledhanA phUle paNa lAvI Ape "juvAAiM ra-gvAAiM ra' eka vAMsaLI ane "jujhivaM-zuTijAm' osaDanI geLI paNa lAvI Ape che sUtrArtha -ii evI paNa AjJA kare che ke mAre mATe suramAdAnI, AbhUSaNe ane vINuM laI Ave. vezabhUSAne mATe ledha ane ledhanAM puSpa laI Ave, mAre mATe vAMsaLI lAvI de. mAre mATe evI auSadhinI goLIo lAvI de ke jenA sevanathI mAruM navayauvana kAyama mATe TakI rahe. kA. zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 136 Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TIkA-strI Adeza kare che ke mArI AMkhamAM AMjavA mATe kAjaLanI DabbI ane suramAnI zIzI lAvI de. mAre mATe kAnanA buTiye, hAra, baMgaDIo Adi AbhUSaNe lAvI de. mAre mATe ghughurIovALI vINA laI A huM AMkhamAM kAjaLa AMjIne tathA AbhUSaNe ane suMdara vastro dhAraNa karIne vINA vagADIne tamArA dilane vINanA madhura sUra vaDe DolAvavA mAguM chuM paga raMgavA mATe aLate laI Ave. mArAM kezanI sajAvaTa mATe lodranA pho laI Ave. mane eka vAMsaLI lAvI de, te vAMsaLInA vAdana dvArA huM tamArA manane bahelAvavA mAguM chuM. mane siddhaguTikA lAvI do. tenuM sevana karIne huM mAruM yauvana sadA TakAvI rAkhavA mAguM chuM" pAchA tAre 2" ItyAdi-zabdArtha "Mi sanma saMThuiM-zIna ja saMvida' khasanI sAthe sArI rIte vATelA " tA 2 baT-E and 2 ju' kuSTa-kamaLanI gandhathI yukta sugaMdhadravya tagara ane agara mane lAvI Apa. "misTigAra -muanya" mukhamAM lagADavA mATe "4-tai' sugaMdhavALuM tela ane ranidhAnA-saMnidhAnA vastro vagere rAkhavA mATe "veluTAruM-zukrAni vAMsanI banelI eka peTI mane lAvI Ape. mAtA sUtrArtha--te kahe che ke-uzIra (khasa) nAM mULanI sAthe seTelAM kaccha, tagara ane agara mane lAvI de. mukha para lagAvavAne mATe mane sugadhi. dAra tela lAvI de. mArAM kapaDAM rAkhavAne mATe eka peTI paNa letA Avaje. 8 TIkAI--strI tene kahe che ke--he prANanAtha! Aja te mAre mATe khasanAM mULanI sAthe vATelAM kuSTha, tagara ane agara letA Avaje, "kuSTha A padano artha ahIM kamalanI gandhathI yukta sugaMdhadravya samajavo. "tagara' eka sugaMdhita dravya che ane "agara' eTale agaru nAmanuM dhUpadravya. A badhA sugaMdhita dravyanuM zarIre mAlIza karavAthI zarIra sugaMdhita rahe che. vaLI mukha para mAlIza karavA mATe sugaMdhidAra tela banAvI de. mArAM kapaDAM mUkavA mATe vAMsanI banAvelI suMdara peTI laI Ave ke jethI mArAM kapaDAM surakSita rahe." A kathanane bhAvArtha e che ke zasyAnI zebhAne mATe strI tagara AdinI apekSA rAkhe che, mukhanA sauMdaryanI vRddhi mATe te tela AdinI apekSA rAkhe che ane kapaDAM AdinI rakSA mATe peTInI apekSA rAkhe che. 8 zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 137 Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zabdArtha-saMdhIjuowAruM pAdarAdi-blIcUrNa ghAra' heTha raMgavA mATe nadIcUrNa lAvI Ape. "chattopALaduM ja nahi-chatrona 2 zArIhi' chatrI ane jeDA lAvI Ape. "sUvache jhApa- pUchavAya' zAkabhAjI samAravA mATe ahya ra-ra = zastra arthAta charI lAvI Apo, "bALahR-zAnI ? nIla raMganuM 'vadhavatra' vastra "rayAvedi-raNava' mane lAvI Ape chellA sUtrArtha- sI te sAdhune kahe che ke "mArA heTha raMgavA mATe nandIcUrNa lAvI do, dAMta sApha karavA mATe dattamaMjana laI Avo. chatrI, caMpala Adi laI Ave. zAka samAravA mATe charI laI Ava. mArAM vastrone nIlA raMga vaDe raMgI de." A prakAranI AjJAo te karatI ja rahe che . 9 pitAne adhIna bane te sAdhu jANe pitAne dAsa heya tema te strI tene nitya navA navA Adeza Ape che- he prANanAtha! aneka dravyonA mizra NathI banAveluM nandI cUrNa (hoTha lAla karavAne pAuDara) laI Ave ke jenAthI raMgelAM mArA heTha suMdara dekhAya. dAMta sapheda karavA mATe evuM dAmajana laI Ave ke dAMta ghasavAthI dAMta sapheda thaI jAya game tyAMthI A ane vastu mane lAvI Ape, chatrI vinA tApa ane varasAda vakhate bahAra kevI rIte javAya? mATe Aje ja eka chatrI laI Avo. mArA pagarakhAM (sapATa, caMpala, mojaDI Adi) phATI gayAM che, te Aje ja navAM pagarakhAM lAvI Apo. zAka samAravA mATe ApaNe tyAM charI paNa nathI, te bajAra mAMthI sArI charI laI Ave. mArAM kapaDAMno raMga jhAMkho paDI gayo che, te mane Aje ja kapaDAM para lAla, lIle, pILe Adi raMga caDAvI do." zabdArtha -"sAjavAgha -zAAvAdAra kuLa'' he priya ! zAka banAvavA mATe tapelI lAvI Apa "bAbA -gAmaini, rAhai ja zrI sUtra kRtAMga sUtraH 2 138 Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AMbaLAM ane jala rAkhavA mATe pAtra lAvI Ape. tathA " tiraMgimananasAja-risarAvALImanArAya tilaka karavA mATe tilakasaLI ane AMjaNa lagAvavA mATe aMjanasaLI lAvI Ape tathA piMku ne viskULa pAdi-dhIme ne ripUna vijJAnI zrImakALamAM havA khAvA mATe paNa mane lAvI Ape 11 sUtrArtha-zAka Adi banAvavA mATe tapelI lAvI de. gharamAM AkhaLI thaI rahyA che, te atyAre ja bajAramAM jaIne AMbaLAM laI Ave. pANI bharavA mATe jaLapAtra lAvI de. cAMlle karavAnI tathA AMjaNa AMjavAnI saLI lAvI de. prIma Rtu zarU thaI che, tethI baphAro ghaNe ja thAya che, mATe havA khAvA mATe paMkho lAvI de. 10 sUtrArtha-zAka, dALa, bhAta Adi rAMdhavAne mATe tapelIe lAvI de. (sUtramAM HLa' pada zAka Adi pakAvavAnA sAdhana mATe vaparAyuM che, tethI tene artha tapelI thAya che.) vAsaNa mAMjavA mATe nAna Adi zarIrasaMskAra mATe tathA bhejanamAM vAparavA mATe AMbaLAM paNa lAvI do. pANI bharavA mATe ghaDA, mATalI, Dela Adi vAsaNe lAvI deze A kathana dvArA ghI, tela Adi padArtho bharavA mATe pAtro lAvI ApavAnI vAta paNa sUcita thAya che. cAMlle karavA mATe sonA athavA cAMdInI saLI lAvI de. AMjaNa mATe aMjanazalAkA paNa lAvI de. hamaNAM baphAro khUba thAya che, te havA khAvA mATe ekAda paMkhe paNa lAvI de A prakAranA dareka jAtanAM sukhasAdhana lAvI ApavAnuM pharamAna te choDyA ja kare che, ane saMyamabhraSTa te sAdhune gulAmanI jema tenI te AjJAnuM pAlana karavuM paDe che. 1bhA zabdArtha-sarA ra-rAja" nAkanI aMdara rahelA vALa kADhavA mATe cIpiye lAvI Apo. "Li ra-pAduM ' tathA vALa oLavA mATe zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 139 Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAMsakI lAvI Ape. "sorInA 2-rivApAza 4 veNa bAMdhavA mATe unanI banAvelI jALI "zALAhi-' lAvI Apa. "A ja pracachAdigavadaM 2 prAjha' mukha je mATe darpaNa lAvI Ape. "raMtallA jaNAdita kakSAnavaM praveza dAMta sApha karavA mATe daMtamaMjana lAvI Apa 11 sUtrArtha-strInI AjJAnuM sUtrakAra AgaLa varNana kare che-nAkanA bAla kheMcI kADhavA mATe mane cIpiyo lAvI de. keza eLavA mATe dAMti lAvI de. mArI veNI bAMdhavA mATe Unane dero lAvI de. me jevA mATe darpaNa lAvI de ane dAMta sApha karavA mATe dAtaNa athavA dattamaMjana lAvI de. ema AjJA kare che. TIkAtha-nAkamAM ugelA bAla kheMcI kADhavAnA upakaraNane cIpiye kahe che. te strI pitAne mATe cIpiye lAvI ApavAnI tene AjJA kare che. vaLI keza oLavA mATe (dAMtiya) paNa maMgAve che, dapaNuM maMgAve che, veNa bAMdhavA mATe UnanI guMthaNavALI jALI maMgAve che. vaLI potAnA dAMtanI saphAI mATe dAtaNa ane dattamaMjana paNa lAvI ApavAnuM kahe che. 11 che. zabdArtha - pUruM to-pUrI to pUDha sopArI ane pAna "kutta 2 kALAhi-sUtra 2 nAnIhi' tathA seI ane dere lAvI Ape. khorAe TTA-moTA pezAba karavA mATe "lokhaM-krozam' pAtra lAvI Apo. "grge 4 -gDhanaM ane khAMDaNi lAvI Ape, temaja vALa 4sAinaM = sAjI Adi khAra gALavAnuM vAsaNa jadithI mane lAvI ApavA te strI bIjI kaI kaI vastuo maMgAve che, te sUtrakAra have prakaTa kare che- "mAre mATe pAna, sopArI, seya, derA, Adi lAvI de, pizAba karavA zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 140 Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mATe pAtra (tastaru) lAvI de| paDu` sAMkheluM 'khAMDaNiyA tathA sAjI vigere khAra gALavAnuM patra paNa lAvI de. 512aa TIkA--mAre mATe pAna, sApArI mAdi mukhavAsanA padArthoM lApI de. kapaDAM sAMdhavAM mATe sAyaderA paNa lAvI ApeA. gharamAM pezAkha karavA mATe cAkaDInI vyavasthA karI athavA pezAba karavA mATe tastaru lAvI do. (rAtre bhayane kAraNe pezAba karavA bahAra jai zakAya nahI. tethI pezAba karavA mATe pAtra magAve che) gharamAM anAja sApha karavA mATe--sAvA prATakavA mATe sUpaDuM paNa hevu joIe. dhAnyane khAMDIne tenA pheMtarAM Adi dUra karavA mATe khAMDaNiyAnI paNa jarUra paDe che. sAjI vigere khAra gALavA mATe pAtranI jarUra paDe che. tethI A badhI sAmagrI lAvI ApavAnA te tene Adeza kare che, ane te sayamabhraSTa sAdhune tenI A AjJAonu` pAlana karavu' paDe che, / 12 / 6 jAyAe zabdAtha~~ANo-re Acuththar' he dIgha vin 'pANa-cAkar' TUMbatA Anu pUjana karavA mATe tAmrapAtra ane harSI cArja 2' jaLapAtra athavA madhupAtra tathA vanavara---' zaucagRha '<Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAjakumAra jevA putrane ramavA mATe kapaDAne daDA laI Ave. have varSARtu zarU thavAnI taiyArI che, te varSAkALa daramiyAna cAlI rahe eTalAM annane gharamAM prabaMdha kareghara saMcALavAnuM Adi kAma patAvI de. -varSARtumAM taphalIpha na paDe te mATe gharanuM samArakAma karAvI le. 14 TIkAtha-te strI te saMyamabhraSTa sAdhune kahe che ke "mArA rAjakumAra jevA putrane ramavA mATe mATInI DhiMgalI lAvI do. tene mATe DugaDugI (eka jAtanuM vAjiMtra) lAvI de tene ramavA mATe kapaDAne banAvele daDo lAvI Apo. have comAsu zarU thAya che, te gharamAM cAra mAsa cAle eTale anAja laI Ave. gharanuM samArakAma karAvI le ke jethI comAsAmAM vasa vATane mATe koI muzkelI na rahe. A badhuM hamaNAM ja patAvI nAkhe ke jethI varSAkALa sukhapUrvaka vyatIta thAya 14 zabdArtha vAsudaM ra gAvaMci-navasUtrA AtaMrikAma' suvA besavAne mATe tavA dorAthI (pATIthI) banAvela eka palaMga lAvI tathA "saMyamadrANa-saMbaT ca pharavA mATe "rA-pAdu' lAkaDAnI pAvaDIe (cAkhaDI) lAvI Api "-wtha' ane " pu ThThA -putrovAthaca' garbhAvasthAnA dehadanIti mATe amuka amuka vastu lAvI Apo ema te sAdhue "vArA vArtA Tu' dAsa arthAt sevakanI mAphaka "mANavA-gAtA AjJAMkita "kSatimani thAya che. je 15 sUvAthaM-ApaNe zayana karavA mATe navI pATI bharelI yaNa (nAne Dholi) lAvI de. mAre mATe lAkaDAnI pAvaDIe lAvI Ape. garbhastha putradohada pUrNa karavAne mATe vividha vastuonI paNa te mAgaNI kare che. A prakAre pitAne vaza thayelA te saMyamabhraSTa sAdhune dAsa jevA gaNIne strIo vividha AjJAo kare che. 15 zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 142 Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TIkAI--ApaNe zayana karavAne navI pATI bharelI DhoyaNI lAvI de ke jethI sukhapUrvaka zayana karI zakAya mAre hastAM pharatAM kAMTA, kAMkarA na vAge te mATe lAkaDAnI cAkhaDIe lAvI do. A sivAya te kevI kevI AjJAo Ape che, te gaNI zakAya tema nathI. upara varNavyA sivAyanI anya AjJAe paNa A kathana dvArA grahaNa karavI joIe. bALaka jyAre garbhamAM heya che, tyAre garbhavatI strIne je IcchA thAya che tene dehada kahe che, A dehadanI pUtine mATe te aneka vastuo pitAnA pati pAse maMgAve che. evI mAnyatA pracalita che ke rahIne dohada pUrA na thAya te bALaka vikalAMga (aMganI beDavALuM) thAya che. tethI te sAdhue dAsanI jema tenI badhI IcchAone saMtoSavI paDe che. 15 zabdArtha-jJANa ja samuqjo-kAte che mune putra utpanna thave te gRhasthAvasthAnuM phaLa che. te thayA pachI strI kodhita thaIne kahe che ke"hui aa kahA-iLa vA jJAhi" A putrane khoLAmAM lo athavA teno tyAga kare. "kahyuM- atha' strInA ema kahyA pachI "g-u kaI kaI puroLio-putrovina" putranA piSaNa karavAvALAe "kUva-rUa UMTanI jema "mAravA-mAravA bejAne uThAvavAvALA 'yaMti-mevarita" thAya che. 1dA sUtrArtha-putrano janma thayA bAda te strI puruSane kevI kevI AjJAo Ape che te have sUtrakAra prakaTa kare che--le Ane thoDI vAra teDIne pherave. che, cheDe tame zuM tene saMbhALavAnA che !" keTalAka mANase te putrane khuza karavA mATe UMTanI jema tenA bhAranuM vahana kare che. 16 zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 143 Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TIkAthaputrane "jAta" paNa kahe che gRhastha putra prAptine lagnanA phaLarUpa mAne che. lagnanuM phaLa je kAmaga mAnavAmAM Ave che. te te gaNaphaLa che, pradhAna phaLa te putraprApti ja che. bALakanI tetaDI vANI sAMbhaLatA manuSyane je sukhanI prApti thAya che, te sukha AgaLa jagatanAM saghaLAM sukhe phIkA lAge che. kahyuM paNa che ke -"sattAnapurUM' ityAdi- bALake tetaDI belImAM 'zapanikA" zabdanuM uccAraNa karyuM. te sAMbha LIne gadarzana ane sAMkhyadarzananI gaMbhIra zabdAvalIne huM bhUlI gaye mAtra "zapanikA" zabda ja mArA manamAM guMjI rahyo. tenA putrasukha ja evuM sukha che ke jenI daridra ane panika banene samAna rUpe prApti thAya che. tene prApta karavAne mATe keI anya bAhya sAmagrInI AvazyakatA rahetI nathI. kahyuM paNa che ke--" te dara ItyAdi- - dhanavAna ane nirdhana banene mATe A sneha (pu sneha) samAnarUpe sukhadAyI che. A saneha te candana ane khasanI jema hRdayane ThaMDaka ApanAra sarama lepanI garaja sAre che lAlA - jyAre lagna jIvananA pradhAnaphaLa svarUpa putranI prApti thAya che, tyAre konI kevI dazA thAya che tenuM have varNana karavAmAM Ave che-kyAreka strI patine kahe che-"huM kAmamAM guMthAyelI chuM. mAruM citta vyAkuLa che. putranI saMbhALa levAnI mane phurasada nathI. te tame tenI saMbhALa le. jo tame tenI saMbhALa levA taiyAra na che, te jAva tene ahIthI rastA para laI jaIne mUkI do" strI jyAre kapAyamAna thaIne A prakArane Adeza Ape che, tyAre patie tenA AdezanuM pAlana karavuM ja paDe che ane tyAre ja te strIne saMtoSa thAya che. kahyuM paNa che ke---"cava rovare ma " ItyAdi-- zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 144 Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ je puruSa pUre pUrA strIne adhIna thaI jAya che te ema mAne che ke mArI patnI evuM ja badhu' kare che je mUDha eTalu' paNa samajatA nathI ke te potAne (zrIne pAtAne) gamatu hAya che.' mane rucikara evuM ja madhu hAya che, paraMtu te kare che ke je tene srane adhIna thayelA puruSa zaucane mATe tene pANI paNa Ape che, kadI kadI tenI pagaca`pI paNa kare che ane zleSmAna (kaph, gaDakA) gharanI ahAra phekavAtuM kAma kare che. koi kAI sayamabhraSTa sAdhu mahAmahinA udayane kAraNe strIna pazuvatI thaIne putranuM pAlanapASaNa kare che ane UTanI jema bhAranu vahana kare che. tAtparya e che ke strIne adhIna thayelA puruSa strInI AjJAnuM paNa vahana kare che ane bhAranu paNa vahana kare che. zA zabdA--- vano vi--AtrA' rAtre paNa 'DDiyA satA-sthitAH bhrantaH' uThIne dhArevA-dhAtrI pha" dhAInI jema vALavAdam' bALakane saMvaMti- na'sthApayanti' kheLAmAM le che. 'sumaLA vi te saMtA-muddImanayo've te santaH te atyaMta zaramAI ne paNa zrvA cA-gA ' dheAkhInI mAphaka 'vaghadhoyApatnIvA:' strI ane potAnA sa tAnanA vajra dhrAvAvALo yaMti-mayanti' thAya chaeN. / / 17 // sUtrA --strIne AdhIna khanelA kAI kAi puruSAne rAtre paNa dhAtrI (dhAvamAtA) nI jema putranI sa'bhALa levI paDe che. teo lajajAzIla hovA chatAM paNa dhAkhInI jema strI ane putranAM kapaDAM dhAve che. 1aa TIkAtha--je puruSA strInA pUre pUrA kAbUmAM AvI gayA Aya che, temaNe rAtre raDatAM khALakanI sabhALa rAkhavI paDe che-temane teDIne, hIceALIne cavA zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 145 Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ramADIne raDatAM baMdha kare che. strI te zayyAmAM zAMtithI nidrAsukha bhogave che ane puruSane narsanI mAphaka bALakanI saMbhALa levI paDe che. ane khuza karavA mATe tene keTalIka vAra lAja maryAdAne tyAga karIne temAM nidA thAya evA kAryo paNa karavA paDe che. pati patnInAM athavA bALakanAM kapaDAM jotAM saMkeca anubhave che, paraMtu strImAM Asakta thayela puruSa evuM kAma karatAM paNa saMkoca anubhavatuM nathI. te dhobInI mAphaka strI ane putranAM melAM kapaDAM paNa dhaI nAkhe che. eTale ke jema bI game tevA adhama puruSanA gaMdA kapaDAM dhaI Ape che, eja pramANe strIne adhIna thayela puruSa tene khuza karavA mATe tenA tathA tenA putranAM gaMdA kapaDAM paNa I ApatAM lajajA anubhava nathI. strIne vaza thayele puruSa strIe peluM adhamamAM adhama kArya paNa karatA zaramAtuM nathI. jenA A prakAranAM kAryo karanArane ke gaNI zakAya, te sUtrakAra prakaTa kare che-"ga vahiM ItyAdi- zabdArtha-pUrva-gvanuM eja pramANe "vahuhiMdumA ghaNA lokoe zag-tapUrvana" pahelAM karyuM che. je-je je puruSa "morathANa-mAryA bhege mATe "micAvanA- khyA nA sAvadya kAryomAM Asakta hoya che, teoe ema karyuM che je rAgAMdha hoya che, "re- teo "mArAmakRrivira' dAsa mRga ane jete vAM-Sya rUra' preNanI jema "pazu -pazumata suva" pazunI samAna che. athavA "or 1 -navA ti' teo kaMi paNa nathI arthAt sarvathI adhama ja che. 18 sUtrArtha- evA adhamamAM adhama kRtya strIne vazavartI banelA aneka paraSoe pahelAM karyA che. je leko bhegonI abhilASAthI prerAIne sAvadha karmomAM pravRtta hoya che, je rAgAMdha hoya che, teo dAsa ane mRganA samAna che. temane nokarI ane pazusamAna kahI zakAya che. temanA karatAM adhika adhama bIje kaI hoI zake ja nahIM 18 TIkAtha-jemanuM citta saMsAramAM Asakta hoya che evA puruSoe putranuM lAlana pAlana Adi pUrvokta kAryo karyA che, vartamAnamAM kare che ane bhaviSyamAM zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 146 Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paNa karaze. ke je kAmabhAgamAM Asakta che, hamaNAM paNa jeo Aleka ane paralekanAM dune vicAra karyA vinA kAmamAM lIna rahe che. teo sAvadha kanuM ja sevana karyA kare che eTaluM ja nahIM paNa teo dAsa ane mRganA jevAM hoya che. strImAM Asakta thayelA te puruSa strInI game te prakAranI AjJAnuM pAlana karatA hoya che, tethI temane dAsasamAna kahyA che. temanI dazA jALamAM phasAyelA mRga jevI hoya che. te e eTalA badhA parAdhIna banI gayA hoya che ke temane zAtithI khAvAnuM ke zayana karavAnuM paNa maLatuM nathI. koI kaI vAra te kharIdelA dAsanI jema kapaDAM dhovA Adi maLazuddhinuM kAma paNa temanI pAse karAvavAmAM Ave che. temanI vivekabuddhi naSTa thaI gaI hoya che, tethI temane pazusamAna kahevAmAM AvyA che. athavA strIne adhIna thayelA puruSa dAsa, mRga ane patha karatAM paNa adhama dazAne anubhava karatA hoya che. teo evAM satvahIna banI gayA hoya che ke temanuM potAnuM svataMtra astitva ja jANe gumAvI beThA hoya che. teo saghaLI vastuo karatAM adhama hovAne kAraNe koI paNa vastune temanA samAna kahI zakAya nahIM. tethI temane kaI paNa vastunI upamA ApI zakAya nahI. kharI rIte to teo apadArtha rU5 ja-svataMtra astitva rahita jalAge che, teo sAvadya karmomAM pravRtta rahevAne kAraNe sAdhu paNa nathI ane tAMbUla Adine upaga na karavAthI teo gRhastha paNa nathI. A rIte "nahIM gharanA ke nahIM ghATanA jevI temanI dazA che. athavA tene A leka saMbaMdhI karma karanArA paNa nathI ane paraleka saMbaMdhI anuSThAna karanArA paNa nathI. A prakAre teo saMsArI paNa nathI ane sAdhu paNa nathI. arthAt evA purUSa ane bhraSTa tatabhraSTa-gRhastha ane sAdhupaNAnI vacamAM ja bhaTake che. 18 have sUtrakAra A uddezakane upasaMhAra karatA strIsaMparkane payiAga karavAne upadeza Ape che-"gha' ItyAdi-- zabdArtha---"rAhu-tA" sienA saMbaMdhamAM " huM vina- rajhu vijJasaM' A pramANenuM kathana karela che. "sathavaM saMgAraM vajekajhA-satavaM vAsa 2 varNacaMta' A kAraNathI sAdhue strinI sAtheno paricaya ane sahavAsane tyAga kare. kAraNa ke tAtiyA rUpe mAtAjAti phare vAma strInA saMsargathI utpana thavAvALA zabdAdika kAmaga "vajhA ja gharamAvANa-gavadyAran gvanAcArA pApane utpana kare che. e pramANe tIrthakaroe kahyuM che, 19 sUtrArtha --A prakAre prasaMganA pUrvokta pariNAmono vicAra karIne sAdhue strIone paricaya rAkhavo joIe nahIM, temanI sAthe nivAsa paNa zrI sUtra kRtAMga sUtraH 2 147 Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karavo joIe nahIM, kAraNa ke A kAmaganuM mULa strIo ja che. A kAma naraka, nigada Adi durgatiomAM laI janArAM pApakarmonA janaka che, evuM tIrthakaree kahyuM che mahA AgalAM sUtramAM strI paricaya ane strI saMvAsanA pariNAmonuM nirUpaNa karavAmAM AvyuM che. A leka ane parakamAM javAnuM aneka rIte akalyANa karanArA te strIsaMparka sAdhue pariyAga kara joIe. A uddezakamAM tame mArI sAthe ramaNa nahIM karI, te huM paNa mArA A suMdara dezanuM sucana karI nAkhIza' A sUtrathI zarU karIne 18 mAM sUtraparyantanA sUtromAM sahavAsanA je duHkhada pariNAma batAvavAmAM AvyAM che, te pariNAmono vicAra karIne Atmahita sAdhavAnI abhilASAvALA sAdhue strIonA paricaane athavA strIsahavAsane saMpUrNapaNe tyAga kara joIe. zA mATe strI pari ane tyAga karavAnuM kahyuM che? strInA saMparkathI mANasa kAmomAM Asakta thAya che. kAmagomAM Asakta thayelA puruSa evAM pApakarmonuM sevana kare che ke te pApakarmone kAraNe tene naraka, nigoda Adi dutiomAM javuM paDe che. A rIte "nArI ja narakanI khANa che." tethI ja strIsahavAsane heya gaNIne tene tyAga karavAne tIrthaMkarAdie upadeza Ape che tethI Atmahita cAhatA sAdhue pApajanaka strI paricayane sarvathA tyAga karavo joIe A samasta kathanane upasaMhAra karatA sUtrakAra kahe che ke"pf acaM' ItyAdi- zabdArtha- mirahU-mikSu" sAdhu "pUrva marca na vecAya-ma zreya sionI sAthe saMsarga rAkhavAthI pUrvokta bhaya thAya che, tathA te kalyANaprada hotuM nathI. "gag sisTaMmittA-rUri : gArakAnaM nirA' tethI sAdhu pitAne strI saMsargathI rekIne "jo rU8i-no zriyam' na strIne "no ghaNuM- vaE' na strI jAti nA pazune "yaM niA bisitterA-rAjamLanA nimIta' pitAnA hAthathI sparza kare athata strI ane pazune hAthathI sparza na kare mArA zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 148 Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtrArtha-strInA saMparkathI janita pUrvokta pariNAme AtmAne mATe hitAvaha nathI, paraMtu bhayAvaha ja che. tethI sAdhue potAnA AtmAnuM saMgepana (ni) karavuM joIe. teNe pitAnA hAthathI strIne sparza paNa kare nahIM ane strI jAti pazune saparza paNa kare nahIM. 20 TIkArtha-pUrvokta strI paricaya Adi naraka durgationuM kAraNa bane che, tethI tene AtmAne mATe bhayaprada kahyA che. strIonI sAthe saMbaMdha pApa karmomAM kAraNabhUta bane che ane Atmahitane ghAtaka thaI paDe che. A prakArane vicAra karIne AtmAne nirAdha karIne AtmAne saMyamamAM rAkhavA joIe. strIsaMparka AtmAnuM ahita karanAre che, evuM pariNAthI jANIne pratyAkhyAna parijJAthI tene tyAga karIne AtmAne sanmArge vALa joIe. Amahita cAhatA sAdhue strInA sparzane parityAga karavo joIe tAtparya e che ke munie manuSya strI athavA pazu strInA sahavAsa Adina sarvathAtyAga karavo joIe teNe pitAnA hAtha vaDe strI athavA pazune kadI sparza karavo joIe. nahIM. ra0 zabdArtha--"nALI-jJA' jJAnI purUSa "zuvihuse-suvizuddha suvi. zuddha vezyAvALA ane bahAthI-medhAvI' maryAdAmAM rahIne " parica vanagkavi varSa" anyanI kriyA-strI, putranI sevAdine tyAga kare "mArA vAta #of-manA vArA rajAna' mana, vacana ane kAyathI "savAre jaLa-sarva roDanA zIta uSNa vagere badhA ja sparzone sahana kare che, eja anagAra sAdhu che. 21 sUtrArtha- jJAnavAna, atyaMta vizuddha vezyAvALA ane medhAvI sAdhue parakriyAne (anyanI karAtI paricaya Adina) manavacanakAyathI tyAga kare zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 149 Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ joIe. game te prakAranA pazene (parISahAne) sahana karanArane ja aNagAra kahevAya che. je aNagAra strI parISahane jItI zake che, te samasta parISahane paNa jItI zake che. 21 TIkArtha-sUtrakAra sAdhuonuM je kartavya che, te prakaTa kare--strIsaMparka AdithI rahita hovAne kAraNe jenI leNyA (antaHkaraNanI vRtti) atyanta vizuddha (nimeLa) che, je medhAvI-zAstrIya maryAdAmAM sthita-che ane je jJAnI che, eTale ke jeNe zAstranA adhyayana dvArA ane gurusevA Adi dvArA jANavA egya tAvane jANI lIdhuM che, evA sAdhue parakriyA karavI joIe nahIM. viSapaga athavA AraMbha Adi karIne bIjAnA para upakAra karavAne mATe je kriyA karavAmAM Ave che tene parakriyA kahe che. athavA bIjA loko dvArA je caraNacaMpI, mana Adi paricaya karAvavAmAM Ave che. tene parakriyA kahe che. sAdhue evI parikriyA kadApi karavI joIe nahIM, A kathanane bhAvArtha e che ke sAdhue viSapabhega Adi dvArA anyane upakAra kare joIe nahIM ane bIjA loke dvArA e rIte sAdhunI je paricaryA karAtI hoya, to evI paricaya thavA devI joIe nahIM. A prakAranI parakriyA (paricaryA)no teNe mana, vacana ane kAyAthI tyAga kare joIe. audyArika Adi zarIra saMbaMdhI kAmagamAM manane pravRtta thavA devuM nahIM, bIjAnA manane temAM pravRtta karAvavuM nahIM ane kAmamAM pravRtta thanAranI anumodanA paNa karavI nahIM. teNe pUrNarUpe brahmacarya pALavuM joIe. sAce aNagAra to tene ja kahI zakAya ke je devakRta, manuSyakata ane tiryaMcakRta, anukULa ane pratikULa, samasta upasargone sahana kare che. temaja zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 150 Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zItoSNa, daMzamazaka ane tRNasmaza Adi smazAne paNa te samabhAvapUrvaka sahana kare che21 saghaLA spezane sahana karanArane ja muni kahevAya che, A prakAranuM kathana koNe karyuM che, te sUtrakAra have prakaTa kare che-"vamAMg" ItyAdi zabdArtha-pUva-kUtarA jeNe strI saMparka janita raja arthAtu kamane dUra karyA che temaja "pUvamohe-ghutamoH strI saMsargajanita athavA rAgadveSa janita mohane jeNe tyAga karyo che te mAtR-5 mizuM.' te sAdhu che. "he vIre-sa vIra' te vIra prabhue "vevamAC/-vamAMg!" Aja pramANe kahyuM che. "taEURTtamA te kAraNathI " vizuddha-grAmavizuddha' nirmaLa cittavALA ane mi-kuttimua: strI saMsargathI rahita evo te sAdhu "rAmovAI-nAnobhAva mekSaprApti paryanta "vikAsa-trine saMyamanA anuSThAnamAM pravRttizIla rahe rimiti zvIma e pramANe huM kahuM chuM. mArA je karmarajane dUra karI nAkhI che, jemaNe mane tyAga karyo che, evA vItarAga zrI vardhamAna svAmIe A pramANe kahyuM che. tethI vizuddha AtmAvALA, rAgadveSa janaka strIsaMparkathI rahita sAdhuo mikSaprApti thAya tyAM sudhI saMyamanI ArAdhanA karavI joIe. "tti mi' evuM huM kahuM chuM. 22 TIkartha-jeNe strI, pazu AdinA saMparkathI utpanna thanArA raja (pApa) ne dUra karI nAkhyuM che, jeNe rAgadveSa janita maheno nAza karI nAkhe che, evA mahAvIra prabhue A pramANe prarUpaNa karI che. tethI rAga ane dveSathI jenuM antaHkaraNa rahita che ane jeNe strI saMparka sarvathA parityAga karyo che, evA sAdhue saMyamanI ArAdhanA karyA karavI joIe teNe kyAM sudhI saMyamanI ArAdhanA karyA karavI ? A praznano javAba e che ke-mokSaprApta thAya tyAM sudhI teNe saMyamanI ArAdhanA karavI joIe. zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 151 Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ahIM "ti pada uddezakanI samAptinuM sUcaka che. evuM huM kahuM chuM' A kathananuM tAtparya e che ke bhagavAna mahAvIre je pratipAdana karyuM che, tenuM huM anukathana karI rahyo chuM, evuM sudharmAsvAmI jaMbU svAmIne kahe che. rirA jainAcArya jaina dharmadivAkara pUjyazrI ghAsIlAlajI mahArAja kRta "sUtrakRtAMgasUtranI samayArthAdhinI vyAkhyAnA cothA adhyayanane bIje uddezaka samAtA-rA caturtha adhyayana samApta kanA kA nirUpaNa narakavibhakti nAmanuM pAMcamuM adhyayana parijJA" nAmanA cothA adhyayananuM vivecana pUruM karIne have sUtra kAra pAMcamAM adhyayananuM vivecana zarU kare che. AgalA adhyayane sAthe A adhyayanano saMbaMdha A prakArane che-pahelA adhyayanamAM svasiddhAnta ane parasiddhAntanuM nirUpaNa karavAmAM AvyuM bIjA adhyayanamAM svasiddhAntanA bAdha prApta karavAnI preraNA ApavAmAM AvI. trIjA adhyayanamAM e vAtanuM pratipAdana karavAmAM AvyuM ke jJAnI puruSoe (sAdhuoe) jemaNe bedha prApta karyo che evA chae anukULa ane pratikULa upa sargone sahana karavA joIe cothA adhyayanamAM evuM nirUpaNa karavAmAM AvyuM che ke strIparISahane jItavo ghaNuM muzkela che. jemaNe dharmatatvane jANyuM che evAM e strI parISaha sahana karavuM joIe. vaLI cethA adhyayanamAM evuM pratipAdana paNa karavAmAM AvyuM che ke upasathI DarI janArA ane strIne zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 152 Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaza thanArA puruSa avazya narakamAM ja jAya che. narakamAM janAra jIvane kevI kevI vedanA sahana karavI paDe che tenuM nirUpaNa A pAMcamA adhyayanamAM karavAmAM AvyuM che. AgalA adhyayana sAthe A prakArane saMbaMdha dharAvatA pAMcamAM adhyayananuM paheluM sUtra A pramANe che- puspiruM ItyAdi - zabdArtha--aTuM-' (sudhamAM svAmIe) "puratA-puratA pahelAM niyaM-sTim' kevaLajJAnavALA "masiM-maharSi mahaSi evA vardhamAna mahAvIra svAmIne "purikaraNa-" pUchayuM hatuM ke-ra-nAra' ranaprabhA vigere narake "hRmittAvA-mamarApara kevI pIDA karavAvALA hoya che? ju-re mune!" he bhagavad "sof-Ana' Apa A vAtane jANe che tethI aLago ne zU6i-ajJAnatA se di na jAvAvALA evA mane Apa kahe "vArA-nAsA' ajJAnI 'hiMnu-caMnuM kevI rIte "yaM-naram' narakane jiMti-jAti' prApta kare che? 15 svArtha-- (sudharavAmIe) pUrvakALamAM kevaLajJAnI, maharSi vardhamAna svAmIne pUchyuM-'narake kevI vedanAovALA che? he mune ! Apa e vAtane sArI rIte jANo cho. hu e vAta jANatA nathI, te he prabhuM narakenI vadanA viSayaka jJAna na dharAvanAra Apa mane e vAta samajAvavAnI kRpA karo. he prabhe! kevAM kRtya karanAra ajJa (ajJAna) che narakagati prApti kare che? 1 TakAtha-pUrvakALamA ja busvAmI Adi ziSyAe narakanuM svarUpa, narakamAM gayelA janI sthiti Adi jANavAnI jijJAsA thavAthI sudharmA svAmIne A pramANe pUchayu-"he bhagavan! naraka kevA hoya che ? keTalA hAya che? tyAM ane kevI kevI yAtanAo veThavI paDe che? kevA karmonuM sevana karavAthI jIvane naraka gatinI prApti thAya che ? A prakAre svarUpa, bheda, kArya ane kAraNa. zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 153 Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viSayaka prazna upasthita thavAthI sudharmA svAmIe je bUsvAmI Adi ziSyane A pramANe javAba ApyA he jaMbU ! purAtana kALamAM jyAre bhagavAna mahAvIra vighAmAna hatA, tyAre meM te kevaLajJAnI ane mahAtrASi-eTale ke ghaNI ja ugra tapasyAo karanAra tathA anukULa ane pratikULa upasargone sahana karanAra zrI mahAvIra prabhune A pramANe prazna pUchayo hato "he prabho ! narakanuM svarUpa kevuM che? temAM utpanna thanAra nArakane kevI rIte pIDA sahana karavI paDe che ? kevA kRtya karanArA ajJAnI che narakamAM jAya che? A viSayanA Apa jANakAra che. te te vAta samajAvavAnI kRpA kare." he jaMbU! tame je prazna mane pUche che, eja prazna meM mahAvIra prabhune pUche have, A pramANe sudharmAsvAmI temane kahe che. # 1 mArA te praznane prabhue A pramANe javAba Apyo hato parva maNa ItyAdi zabdArtha "gvaM-ua[' A rIte "mA-macA' mArAthI "g-ge:' pUchA celA "naETUmA-mAnumAvaH meTA mahAmyavALA dhAma-rUca : kAzyapa gotramAM utpanna thayelA "jhAkAje-mAjIprajJA" badhI ja vastumAM sadA upaga rAkhavAvALA bhagavAna vardhamAna mahAvIra svAmIe "moDavavI pharamatravI AvI rIte kahyuM che ke-"dumakuma-suvimartha naraka duHkhadAyI che temaja asarvazanajanane dvArA na jANuM zakAya tevuM che. "sAlInacaM-mAlIni' te atyaMta dIna evA lekenuM nivAsasthAna che duci-kuti' temAM pApI nivAsa kare che. "purathA-puratA e vAta have pachI AgaLa " a-vidyAmi' huM kahIza ArA sUtrArtha-mahAnubhAva (vizALa mahimAsaMpanna, kApapatrIya, sadA saghaLA padArthomAM upagavAna, mahAvIra prabhue mArA praznanA javAba rUpe A zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 154 Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAranu' pratipAdana karyu" hatuM-naraka duHkhasvarUpa che. asana (chadmastha) jIva tenA svarUpanu' pUrepUrUM jJAna dharAvatA nathI. te atyanta dIna ane pApI jIvAnu' nivAsasthAna che. te jIve e narakagatine ceAgya je karmAnuM pUrva upAjana karela che, te have huM... prakaTa karU chu" dharA TIkA--hai jammU ! vinayapUrvaka pUchavAmAM AvelA te praznanA mahAnubhAva (eTale ke cArlIza atizayAthI ane vANInA pAMtrIza guNaiAthI yukta. ) kAzyapa gotramAM utpanna thayelA, samasta padArthomAM sadA upayogayukta prajJAthI sauMpanna mahAvIra prabhue A pramANe uttara ApyA hatA te narakA tIvra asamAdhivALALA che, tathA aduga che. 'ma u'' padanA artha A pramANe samajavA avanIya ujavalatA Adi agiyAra prakAranI vedanA tyAM atyanta tIka ane prakaSa paNAthI bhAgavavI paDe che. te vedanA anivAya che--tenA nivAraNanA kAI upAya ja hotA nathI. vaLI che vedanA vizALa hAya che-eTale ke tenuM keI pramANa ja kalpI zakAya tema nathI te vedanA pratyeka agamAM duHkha utpanna karanArI hAvAthI kaza-kaThera che. te vedanA antaHkaraNane bhedanArI hAvAne kAraNe tene 'kharatIkSNa' (atyanta tIkSNa) kahI che. temAM sukhane saheja paNa sadbhAva na heAvAne kAraNe te puruSa che. pratikSaNu asamAdhi utpanna karanArI hovAne kAraNe te pragADha che AtmAnA pratyeka pradezamAM nyAsa hAvAne kAraNe te praca`Da che. te vedanA evA prakAranI hAya che, tene zravaNa karavAthI paNa du:kha thAya che, te kAraNe tene ghAra-vikaTa kahI che. pratyeka jIvamAM bhaya utpanna karanArI hovAne kAraNe tene bhayakara kahI che. pratikAra rahita hAvAne kAraNe hRdayane kSubdha karanArI hAvAthI tene dAruNa kahI zakAya che. sarvajJa paNa vANI dvArA tenuM varNana karI zakatA nathI, te kAraNe narakane duga kahela che. te naraka dIna, zaraNahIna ane trANuvihIna zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 155 Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvAnu' nivAsasthAna che. tyAM pApI jIvA nivAsa kare che. je jIvAe narakagamanane ceAgyakarmonuM upArjana karyu hAya che, te pAtapAtAnAM karmo anusAra narakamAM jAya che. temanAM pApakarmAnuM, te naraketu, nArakeAne tyAM sahana karavI paDatI vedanAonuM ane tyAMnA jIvAnA svarUpanuM' have huM vaNa na karIza. Apa sau dhyAnapUrvaka sAMbhaLeA rA kevA kevA pApakRtyA karanArA jIvA narakamAM jAya che, te have pragaDha karavAmAM Ave che-ne-TU' ityAdi zabdArtha' - r' A leAkamAM 'hA-raudrA:' prANiye;ne bhaya utpanna karavA vALA ne klAjhA-ce vanavAsA' je AjJAnI jIva 'nIvicaTTInIvijJAEinaH' potAnA jIvana mATe 'vavAnuM mmAnuM ja tti-mAyAni sozi dhruvaeNnti' hiMsA vigere pApakama kare che. te-te'te 'ghove-ghove' atyaMta bhakaprada tamilaMdhacAre-tamistrAdhAre' mahAn evA aMdhakArathI yukta ttivvAmittAne-tIvrAmita pe' atyata tApathI vyApta evA nara-naTa narakramAM utti-pattanti' paDe che. 3 sUtrA--A leAkamAM je ajJAnI jIvA prANIonA ghAtaka bane che, asayamamaya jIvananI abhilASAvALA che. prANAtipAta Adi pApakarmo karanArA che, te ajJAnI jIvA atyanta ghAra, saghana aMdhakArathI vyApta, atyanta saMtApathI yukta narakamAM paDe che. kA TIkA"--A sa sAranA je ajJAnI jIvA prANIonA vadha karanArA hAya che. eTale ke mahArambha, mahAparigraha, paMcendriyonA vadha ane mAMsAhAra Adi ghAra pApakarmomAM Asakta hAya che, je sat asattA vive. kathI rahita hAya che, jeo pApakarmo dvArA potAnA gujArA calAvatA hoya che, ane je pAtAnA jIvanane mATe pApamaya mRtyA sevatA hAya che. evA tIvra pApanA udayavALA jIvA atyaMta bhayajanaka, ghAra a MdhakAramaya, tathA tIvra saMtApayukta-kheranA aMgArAnA moTA DhagalA karatAM paNa ana tagaNA tApayukta-narakamAM jAya che. A kathananA bhAvArtha e che ke jIvA petAnA sukhane mATe pazuvadha Adi pApakarma karanArA hAya che, je anya jIveAmAM bhaya utpanna karanAra kAM kare che, evAM ajJAnI jIvA temanA pApanA prabhAvathI mahAduHkhamaya narakamAM utpanna thAya che. gA sUra zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 156 Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zabdAne AcamuduM paDus-2 bAhmamua tIca' je jIva pAtAnA sukha mATe 'to thAvare cALiLo-pramAna thAvarAn kALinaH' trasa ane sthAvara prANIne 'tiyaM-sautram' atyata cArahita thaine hi~sad-hi~kSati' mArca che.'e sTUla-yo sUvAH' je prANiyAne mAravAnA svabhAvavALo 'phorDa-matti' thAya che, tathA 'battahArI-pravRttArI' ApyA vinA khIjAnI vastu levAvALA hoya che, te seviyaraNa-sevanIcarca' sevana karavA cAgya saMyamanu 'vivi na brijJarDa-krizrivRtti 7 zikSapte' thADuM paNa sevana karatA nathI. prA sUtrA--je jIvA pAtanA sukhane khAtara trasa ane sthAvara jIvAnI atyaMta nirdayatA pUrvaka hatyA kare che, jeo chakAyanA jIveAnA prANIne lUTe che. jeA pArakA dravyanu apaharaNa kare che, ane jevA sevana karavA cAgya vastunuM sevana karatA nathI, eTale ke je sayamanu' saheja paNa pAlana karatA nathI, evAM jIvA narakamAM jAya che, // 4 // TIkA--je puruSA peAtAnA sukhane mATe dvIndriya Adi trasa jIvAnA tathA pRthvIkAya Adi sthAvara jIvAnA dayArahita bhAve vadha kare che, je chakAyanA jIvAnA prANAnA nAza karanArA hoya che, je adatta vastu le che-je adattAdAna sevana kare che, ane AtmakalyANa cAhanArA lAkA dvArA sevanIya sayamanuM jee saheja paNa sevana karatA nathI, evA jIvAne naraka gatimAM utpanna thavu paDe che A kathananA bhAvArtha e che ke pApanA udayane lIdhe jee leza mAtra viratinuM pAlana karatA nathI, je kAgaDAnuM mAMsa khAtAM paNa sakAca anubhavatA nathI (kAgaDAnuM mAMsa khAvAnI hade janAra mANasa gAya mAdi prANIAnu mAMsa tA khAtA ja hAya che) je samasta deve! ane manuSyA dvArA vandrita bhagavAna mahAvIranA upadeza vacanAmAMthI bilakula zikSA (Adha) grahaNa zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 157 Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karatA nathI, tene sAMbhaLavAnuM paNa jemane gamatuM nathI, evAM jIvA naramAM gamana kare che. 5 4 !! zabdA pAkamI-prALamI' je purUSA pApa karavAmAM dhRSTatAvALA hAya che, ghaTU N pALettivAti--jUnAM trALAnAmativArI' ghaNA prANiyAnA ghAta kare che. 'nivRtte-nivR ta:' ane je krarUpI agnithI hamezAM maLatA rahe che. 'vAhe-vAja:' evA ajJAnI jIva'baMtAphre-tazAhe' maraNa samaye 'niddo-ca' nIce 'niyaM-nizAr'aMdhArAmAM 'najIk--tti' jAya che. 'gaddo sarvaeNTu-adhaH ziraH hravA' te nIcu' mastaka karIne 'TuAM-durgam' kahezu evA sthAnane vek-naiti' prApta kare che. pA sUtrA--je jIvA pApakarmomAM dhRSTa che-pApakarmo karatA je lajavAtA nathI, je aneka jIvAnA ghAta karyAM kare che, jemanuM hRdaya krodhAgnithI sadA banyA karatu hoya che, evA ajJAnI manuSyA A manuSya bhavanuM AyuSya pUrU karIne nIce aMdhakAramAM gamana kare che, tathA temaNe karelAM karmAMnA udayane kAraNe tyAM temane nIcI muDIe viSama yAtanAo sahana karavI paDe che. pA TIkA"~~aneka jIvAnI hatyA karanAra keTalAka manuSyA evAM dhRSTa thaI thayA hAya che ke teo evuM kahetA paNa lajavAtA nathI ke prANIonI hi'sA karavAmAM koI doSa nathI te evI dalIla kare che ke vadamAM yajJa, hAma, havana Adi je je karavAnu kahyu che, te badhuM karavAthI teA hisA ja thatI nathI. zikAra khelavA, e tA rAjAonA pavitra dhama che. kahyu paNa che ke-'na mAMsamathaLe roSo' ItyAdi- 'mAMsanu" lakSagu karavAmAM kAi deSa nathI, madirApAna karavAmAM paNa kAI doSa nathI ane maithuna sevana karavAmAM paNa kAi doSa nathI. A prakAranI dhRSTatA karIne te pApAnuM sevana karyAM kare che. evA jIvA marIne narakamAM zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 158 Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ja jAya che, jemanA aMtaHkaraNamAM kadApi zAnti tA hatI ja nathI, jemanAM aMtaHkaraNamAM sadA krodhAgni bhabhUkatA ja rahe che, je rAgadveSathI sadA yukta rahe che, evA jIvA manuSyabhavanuM AyuSya pUrU karIne narakamAM ja jAya che. nirdayatA pUrNAMka jIhai'sA karanArA purUSone aAdizAmAM rahelA adha kAramaya narakamAM utpanna thavuM paDe che-temane nIcI muDIe viSama yAtanAsthAna rUpa narakamAM utpanna thavuM paDe che. evI kAI paNa tAkAta nathI ke je temane tyAM utpanna thatAM aTakAvI zake. // pA nArakAmAM nArakI jIvAne kevAM duHkho veThavA paDe che, te sUtrakAra prakaTa kare chezabdo -- miyALa-paramAMdhAmiSThALAmU' paramAdhAmikAnA 'raLa-ta' mArA 'chind-chinta' chedana kare 'mitra-mitta' bhedana karA v kRtta' khALo kRtti-kRti' A pramANenA 'sad zaSAna' zabdane 'munittA-zrusvA' sAMbhaLIne maminalannA- pramantasaMjJA:' bhayathI jeenI sattA nAza pAmI che, evA 'te nALAso-te nArA:' e nAraka jIvA 'jaMetti jAMnni' Icche che ke-'ruM nAma meisaM yAmo-kA nAma aaiN vatrAma' ame kai dizAmAM bhAgI jaIe dA sUtrA--mArA, kApA, bhedI nAkhe, jalAvI do,' ityAdi paramAdhAmika devAnA zabdone sAMbhaLIne bhayane kAraNe saMjJAhIna (bhAna bhUlelA-bebAkaLA) banelA nAraka evA vicAra kare che ke kaI dizAmAM bhAgavAthI paramAdhAmika devAnA trAsamAMthI ApaNe khacI zakazuM!' ghA TIkA narakamAM gayelAM jIve kevAM du:kha sahana kare che, tenuM have varNana kare che-narakamAM paramAdhArmika devAnA A prakAranA bhayajanaka zabdo vAravAra saraMbhaLAtA hAya che-'A jIva mahArabha ane mahAparigraha dikara karmo karIne ahI AvyA che, sugadara vaDe tenuM mAthuM phADI nAkhe, khaDaka vaDe tenu' gaLuM kApI nAkho, bhAlA vaDe tenu zarIra vIdhI nAkhA, tene zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 159 Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ agnimAM bALI do manuSya athavA tiryaMca bhavano tyAga karIne tyAM utpanna thayelAM ja temanA A zabdo sAMbhaLIne khUba ja bhayabhIta thaI jAya che. temanI saMjJA (jJAna) ja naSTa thaI jAya che. teo atyaMta bhayabhIta ane kiMkartavyamUDha thaI jaIne evI vimAsaNano anubhava kare che ke kayAM lAgI javAthI A prakAranA dAruNa duHkhamAMthI amArI rakSA thaI zake, paraMtu teo koI paNa prakAre te duHkhathI bacI zakatA nathI. dA zabdArtha - jiyaM-jitam baLatI evI "rANa-mAtApi' aMgArAne Dhagale tathA "nofi-asLyoti tivALI 'sarovanaM-tadupamA bhUmInA jevI "ji-bhUmi' pRthvI para "gagdhAmaMtA-anuzAmataH cAlatA evA atae "gALA-mAnA" baLatA evA "te-te e nAraka che 'sunna jati- ratanatti dInatAvALA zabdono upakAra kare che. "garabAhadAra pragaTa thatA zabdavALA teo "tatha-ratra' te narakAvAsamAM "jiritIvA-nivarithati lAMbA samaya paryanta te narakAvAsamAM nivAsa kare che. A sUtrArtha --javAlAethI yukta aMgArAnA DhagalAM tathA agni vaDe tapelI bhUminA jevI narakabhUmi para cAlatAM nArako ArtanAda karuNa vilApa Adi kare che. temanA rudananA karuNa sUre tyAM spaSTa rUpe saMbhaLAyA kare che. nArakane dIrgha kALa sudhI tyAM ja rahevuM paDe che. je 7 TIkAthe-bhayathI trAsI gayelA te nAke judI judI dizAomAM nAsabhAga karatAM karatAM kevI yAtanAone anubhava kare che, te sUtrakAra prakaTa kare che-kheranA prajvalita aMgArAo jevI tathA tIvra javALAovALI agninA jevI tapta tyAMnI bhUmi hoya che. e bhUmi para nAraka jIne cAlavuM paDe zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 160 Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. evI tapta bhUmi para cAlatI vakhate temanA paga dAjhI javAthI teo karuNAjanaka (dIna) svare citkAra ane AkraMda kare che. temanA rudanano avAja ghaNe UMce heya che. nArakenuM AyuSya ghaNuM ja lAMbu hoya che. temanuM utkRSTa AyuSya 33 sAgaropamanuM ane jaghanya AyuSya dasa hajAra varSanuM kahyuM che. game teTalI yAtanAo sahana karyA chatAM Ayusthitine kALa pUro karyA vinA teo tyAMthI chuTakAro meLavI zakatA nathI. narakamAM je yAtanAo sahana karavI paDe che, tenI sarakhAmaNI A pRthvI paranA keI paNa duHkha sAthe thaI zakatI nathI. te bannenA pramANa vacce sarasava ane AkAzana pramANa jeTaluM mahAna taphAvata che, chatAM paNa ahI je rAte ApavAmAM AvyAM che, te sAmAnya khyAla mATe ja ApyAM chejemake "sUrya khANanI jema lAge che-gati kare che, A daSTAtamAM sUryane mANanI upamA ApavAmAM AvI che, paraMtu te bannenI gatimAM ghaNe ja moTo taphAvata che, e ja pramANe A pRthvI paranA tApa (garamI) ane narakanA tApa vacce ghaNuM ja moTo taphAvata che. AvA zabdArtha- "fLato raghura rUjha rilocA-niziraH ra rUva tItA tIkSaNa astarAnA dhAra sarakhI teja dhAravALI "karU te-carivayA' jo tame "misuNT-madu atyaMta durgama veLI-vaitALI vaitaraNa nAmanI nadIne huvA-brutA" sAMbhaLI haze tete' te nAraki ja "amituni vejiMmitu vaitALI' atyaMta durgama evI vitaraNa nadIne "surUcAnovitA." bANathI preraNA karela evA "ttihamANA-rAtvi, camAnAra bhAlAthI bhedIne calAvavAmAM AvelA nAraka che tAMti-tAnti' tare che. 8 sUtrArtha--astrAnA jevI tIkSaNa dhAravALI vaitaraNI nadInuM nAma te tame sAMbhaLyuM haze, te nadI ghaNuM ja durgama che. te kSAra, uSNa ane rudhira zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 161 Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jevA jaLathI yukta che, nAraka ane bANe, trizuLa ane bhAlAM AdithI prerAIna durgama nadI pAra karavI paDe che. 58 TIkArtha-sudhamAM svAmI ja bu svAmIne kahe che-"he jabU! tIrthakara bhagavAna dvArA pratipAdita vaitaraNuM nadInuM nAma to te kadAca sAMbhaLyuM haze, astarAnI dhAra jevI tIkhI (tIkSaNa) hoya che, evI ja vitaraNanI dhArA tIkhI che-tene pAra karavA prayatna karanAra vyaktinA zarIranuM tenA tINa pravAha dvArA vidAraNa karAya che. kAtaranI jema te nadIne pravAha zarIrane vetarI nAkhe che, tethI ja tenuM nAma vaitaraNI paDyuM che. te nadI kSAra, rudhira, pAcaparu AdithI yukta uSNa jaLavALI che, ane tene pAra karavAnuM kAma ghaNuM ja dukara gaNAya che. paramAghArmika denA tIrothI prerAelAM ane bhAlAthI ghavAelAMne vitaraNa nadI pAra karavI paDe che. keTalA zabdArtha--ttAvaM ciMte-navamutA' nAva arthAt heDI para besIne AvatA evA nArakijIne magi[Hi-gApuvALa:" paramAdhAmika "jI vikSetti-cIku vinitta' gALAmAM kIle vIMdhe che vIMdhAyelA evA te nAraka che. vivakULA-kRttivihInA smRti vinAnA thaIne kiMkartavyamUDha thaI jAya che. tathA "ane tu- tuM bIjA narakapAle " zrIhaM-phI' lAMbA evA "phUkA-" zUlathI temaja "tihiM trizU' trizUlo dvArA "vidhULa he jati-vijJADa nita" nAraki jIvone vidhIne nIce pheMkI de che. sUtrArtha-naukAomAM besIne te asAdhukama paramadhAmika deve te nArakane pache pakaDe che. teo nArakonA kaMThamAM khIlAo bheMkI de che. zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 162 Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A prakAre temane kaMTha vIMdhAI javAthI teo smRtihIna-aceta thaI jAya che- temanI kartavyabuddhi naSTa thaI jAya che. anya paramAdhAmike te nArakone trizULa, bhAlA, tIra Adi vaDe vadhIne nIce pachADe che. lA TIkAI-vetaraNI nadImAM paDelAM nArake tenI tINa dhArA Adi vaDe eTalA badhA duHkhI thAya che ke tyAMthI bahAra nIkaLavAne mATe valakhAM mAre che. paramAdhAmikenI naukAone joIne teo te naukAo para caDI javAno che tyAre paramAdhamike temanA gaLAmAM khIlA bheMkI de che. tyAre teo smRtihIna thaI jAya che. vaitaraNInA pravAhamAM paDatAM pahelAM ja temanI mRti naSTa thaI gaI hoya che, paraMtu jyAre temanA gaLAmAM khIlAo jokI devAmAM Ave che tyAre teo adhika smRtiSTa banI jAya che. bIjA narakama pAle lAMbA lAMbA bhAlAM, trizULa Adi vaDe ghavAelA temane bANothI prerIne vetaraNuM nadInA pANImAM pharI pAchAM pachADI de che kaI kaI narakapAla te smRtibhraSTa nArakane trizuLa Adi vaDe vadhIne ghaNu ja vegathI jamIna para pachADe che. vaitaraNa nadInA pravAhamAM vahetA vahetA ja tenA vegane kAraNe teo smRtirahita thaI gayA hoya che. te trizuLa Adi bheMkI daIne nIce pachADavAmAM AvelA te nArakenI kevI dazA thatI haze, e vAta te te nArako ja jANatA haze athavA kevaLI bhagavAna jANatA haze. lA zabdArtha "hiM 2 -vAMjit je keTalAka nAraka jIvene gaLAmAM "vijAro vaMdhitu-zi ' zilAo bAMdhIne "mahADhayaMti 3ffNamAthe ' agAdha pANImAM "voDhati-Dhorathati' DubADe che. tathA "rI ane-tatrALe bIjA paramadhAmike temane tyAMthI kheMcIne "aMyAvAya. mukSu ca sroDhatti-aMgutAvAstukAcAM mumu 2 sronita atyaMta tapelI retImAM temaja mumurAgnimAM arthAt dhumADA vinAnA aMgArAgnimAM Amatema pherave che. ane "jUti-jJAti" rAMdhe che. 10 zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 163 Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtrArtha--kaI kaI nArakonA gaLAmAM zilAo bAMdhIne temane atyaMta UMDA pANImAM DubAvI devAmAM Ave che. anya narakapAle temane pANImAMthI bahAra kheMcI kADhIne caNA ane pauvAnI jema Aga para zeke che tathA temanA zarIrane mAMsanI jema devatA para pakAve che. 10 TakA_kaI kaI paramadhAmika de nArakenA gaLAmAM bhAre zilAo bAMdhIne temane vaitaraNI nadInA agAdha pANImAM DubAvI de che. tyAre bIjA paramAdhArmika temane devatA para caNA, pauMvAnI jema zake che, ane kaI kaI paramadhAmike mAMsapezIonI jema temane agni para pakAve che. A kathanane bhAvArtha e che ke paramadhArmika deva nArakone temanA karma anusAra ja zikSA kare che. te zikSA rUpe keIne pANImAM DubAvavAmAM Ave che, te koIne bhaThThImAM caNAnI jema zekavAmAM Ave che, te koIne Aga para mAMsanI jema pakAvavAmAM Ave che. 10 | zabdArtha-"sUci' nAma-aTUrya ja jemAM sUrya na hoya temaja je "nAmatAvaM-maelfmatApama' mahAna tApavALuM hoya che, tathA je "baMdhuM tame supatAM mahaMta-baMdhuM tamo suNatAM mAm tathA je bhayaMkara evA aMdhArAthI cakta temaja duHkhathI pAra pAmavA gya ane mahAna che, "vA-catra' je narakAvAsamAM "Dha-kartha' Upara "mA-nIce "tirica-nirca tathA tirachI "riHig-fjarANu" dizAomAM "withA sAhitA sArI rIte rAkha. vAmAM Avela "bALa-niH agni ziyA dAca' baLatI rahe che 11aaaa sUvAthaM-jyAM sUryanAM darzana paNa thatA nathI, je ghera saMtApathI yukta che, je aMdhakAramaya che, je dustara ane mahAna che, tathA jenI upara, nIce zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 164 Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane tirasa dizAomAM agni prajavalita rahe che, evI narakamAM pApI jo utpanna thAya che. 11 TIkArtha--asUrya nAmanA eka narakane AkAra kuMbhikA jevuM che. temAM sUryane abhAva che. jo ke badhA narake sUryanA prakAzathI rahita che, chatAM paNa te narake ghera tApathI yukta che, kAraNa ke sUryanA abhAvamAM paNa te kSetramAM tApane sadUbhAva rahe che. te kSetrane evo svabhAva (lakSaNa) ja che. te naraka ghara aMdhakArathI yukta che. vaLI te dastara ane mahAna che. temAM UMce, nIce ane tirya dizAomAM vyavasthita goThavAyelo agni satata baLane ja rahe che, pApI leke evA narakamAM utpanna thAya che. 11 zabdArtha-vaMti-rimana je narakamAM "hANa- cA' guphAnA AkAra jevA "swLa-kAne agnimAM 'ti-gativRttI saMtApa pAmelA te pote karelA duSkAne "vijJAna-vijJAnanuM jANyA vinA ane suttavo-judattabA saMjJAvinAne thaIne "zarU rahyate" baLatuM rahe che. "cA - sarvakALa jaju-La" dInatAjanaka "TLavadALa-punamasthAna' tathA saMpUrNa rIte tApanuM sthAna "nADhovaLIcaM-DhonIta' je nAraka jIvane baLAtkArathI prApta thAya che, temaja "nikuva-pratiduadharma atyaMta dukha pamADavuM eja jene svabhAva che evA sthAnamAM nAraka jI jAya che. 12aa satrArtha -narakamAM gayelAM kaI koI nArakane guphA-eTale ke uSTrikAnA AkAranA narakamAM haDaselI devAmAM Ave che. tyAM te agnimAM paDayo paDayo dAruNa pIDAne anubhava karyA kare che, tene e vAtanuM bhAna paNa hatuM nathI ke pite kayA pApanuM phaLa bhegavI rahyo che. tenI prajJA lagabhaga naSTa thaI cukI hoya che. narakanI bhUmi kAruNika che, tApanuM sthAna che ane apAra duHkhada che. pApI jI-narakagatine vegya jIve-evA narakamAM utpanna thAya che. 1rA TIkAtha-narakamAM utpanna thayelA nAraka jIvane ukhrikAnA AkAranI guphAmAM, pradIpta AgamAM baLajabarIthI bALavAmAM Ave che. saMjJAhIna thaI javAne kAraNe te pitAnA pApakarmane jANatA nathI. tene avadhiviveka paNa lupta thaI jAya che. A prakAranI sthitimAM te agnijanita dAhane anubhava karyA kare che. A rIte narakasthAna sadA duHkhanuM ja sthAna che. te sthAna apAra uSNatAthI saMtapta ja rahetuM hoya che, prANAtipAta Adi ghera dukRtya karanArA jIvo ja tyAM utpanna thAya che. te sthAnamAM utpanna thanAra che eka kSaNa paNa dukhamAMthI mukti meLavI zakatA nathI. kahyuM paNa che ke-"dikimIThaLa me zrI sUtra kRtAMga sUtraH 2 165 Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "rAtadina jemane agni para pakAvavAmAM Ave che evA nAraka jIvane satata pIDAne ja anubhava kare paDe che. temane kSaNanuM sukha paNa maLatuM nathI. teo te tyAM nirantara duHkhane ja anubhava karyA kare che." 12 zabdArtha- uiM-catra' je nArakabhUmimAM "jUra+mA-kUda pharI karmo karavAvALA paramAdhArmike "vAri bALIno namAmittA-vatura gaNIna samAra' cAre dizAomAM cAra agni pragaTa karIne "vA-jA' ajJAnI nAraki jIvane "mitaviMti-arfmatAtti ' tapAve che. te-te" evA nAraki ja "jIvaMturopattA-navA rAjyoti prApta agninI samIpa Avela jIvatI mAchalInI jema "mitagmALA-amitAthamAnA tApathI tapatA thakA ttara virRta-ratra nimitta' tyAM eja narakasthAnamAM rahe che. 13 satrArtha-narakamAM kara paramadhAmika deve cAre dizAomAM cAra agni pragaTAvIne temAM te bAla ne (ajJAna ane-nArakane, bALe che, agnimAM baLavA chatAM teo mRtyu pAmatA nathI, paNa jIvita rahIne jIvatI mAchalInI jema taraphaDatAM taraphaDatAM te tApane sahana kare che. 13 TIkArya-te narakAvAsamAM krUra karma karanArA paramadhAmika devatAo pUrva, pazcima, uttara ane dakSiNa rUpa cAre dizAomAM cAra agni prajavalita kare che, ane mahAraMbha, mahAparigraha, paMcendriyaghAta, mAMsabhakSaNe Adi mahAduSkRtya karanArA ajJAnI nArakene temAM bALe che. te nArako tyAM dasa prakAranI kSetravedanAne kharAbamAM kharAba rIte anubhava karyA kare che. teo jIvita rahevA chatAM paNa agninI samIpamAM rahelI jIvatI mAchalInI jema tyAM ja rahIne te saMtApane anubhava karyA kare che. jevI rIte parAdhIna dazAmAM rahetI mAchalIo agninI samIpamAM rahIne saha tApane anubhava karavA chatAM paNa tyAMthI dUra jaI zakatI nathImAchalIne jyAre jIvatI pakAvavAmAM Ave che, tyAre te parAdhIna hovAne kAraNe agnithI dUra nAsI zakatI nathI. e ja pramANe paramadhAmika deve dvArA AgamAM bALavAmAM AvavA chatAM paNa te nArako tyAMthI bhAgI zakatA nathI. temane parAdhInatAne kAraNe dAruNa duHkha sahana karavuM ja paDe che. 13 zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 166 Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zabdArtha-"mAhitAvaM-nAmanA mahAna saMtApa devAvALA "raMtachaLa nAma-daMtakSaNaM nAma' saMtakSaNa nAmanuM naraka che. "ga0-" je narakamAM jaNAdajanma-asAdhuLaH pApakarma karavAvALA "SAthA-phaTArA hAthamAM kuhADI lIdhela te nArA-tAr nArA te nArakone "huM jAuM 2 vijharaH vAra judA" nAraki nA hAtha ane paga bAMdhIne "Tara mA' lAkaDAnI jema "tarati-taLuvanita" kApe che. 14 sUtrArtha-saMtakSaNa nAmanuM eka atizaya dukhaprada narakasthAna che. te narakamAM utpanna thayelA nArakonA hAthapaga bAMdhIne, paramAdhAmike temane kuhADI vaDe kASThanI jema kApe che. 14 TIkAtha-have sUtrakAra saMtakSaNa nAmanA naraka sthAnanI vAta kare che. te saMtakSaNa narakamAM je nArake utpanna thAya che, temane aMgachedananI pIDA veThavI paDe che. tyAM je jhUra paramadhArmika deve hoya che, teo temanA hAthapaga bAMdhIne kuhADI vaDe temanAM aMgenuM kASThanI jema chedana kare che. 14mA zabdArtha-puLo-punaH tadatara narapAla "hira-hari' nAraka jIvanA ja lehImAM "varakutti-varSa:samuditA maLathI jemanuM zarIra phUlI gayuM che tathA "fmanuttai-fmasottamaiAna jemanuM mAthuM cUrNita karI didhela che "te- tta duHkha ane pIDAnA mATe je ahIMtahIM taraphaDatA rahe che, "je-nArAjU evA nAraki ne "pavittacaMtAvartivatta nIce upara ulaTa palaTa karatAM "zIvamara-jharamaracanira' jIvatI mAchalInI jema "yojavalle kAcA lekhaMDanI kaDhAImAM "jayaMti-vanitta' pakAve che. 15 sUtrArtha-vaLI paramAdhAmike nAraka jIvane pitAnA rudhiramAM pakAve che. temanuM zarIra maLathI paripUrNa thaI phUlI jAya che ane mastakanA sUre zUrA thaI jAya che. jevI rIte jIvatI mAchalIone leDhAnA tAvaDAmAM tAvethA vaDe Amatema pheravI pheravIne pakAvavAmAM Ave che, eja pramANe nArakane paNa pakAvavAmAM Ave che. tyAre te parAdhIna nAraka taraphaDiyAM mAryA kare che. pA TIkAtha-paramAdhArmika devatAo nArakenA zarIramAM zo bheMkI daIne, temAMthI lohI vahevarAve che. temanAM aMge ane AMtaraDAM maLa dvArA sUjhI jAya che. lAkaDIonA prahArathI temanAM mastaka phUTI jAya che. te nArake kha ane bhayathI sadA taraphaDatA rahe che. paramadhAmike temane sajIva mAchalI. nI jema leDhAnA tAvaDAmAM Amatema ulaTAvI sulaTAvIne temanA ja lehImAM pakAve che. 15 zrI sUtra kRtAMga sUtraH 2 167 Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paramAdhArmika devatAo dvArA A prakAranI pIDAe (vRkSa parathI nIce paTakavAnI, agAnu chedana karavAnI, agni para pakAvavAnI Adi) jyAre pahoMcADavAmAM AvatI haze, tyAre te nArako maraNa pAmIne te yAtanAomAMthI mukta thai jatA haze ane anya gatimAM utpanna thaIne te yAtanAomAMthI chUTakAro meLavatA haze, A prakAranI paristhitimAM temane nira'tara pIDA anubhavavAnI vAta kevI rIte saMbhavI zake? A prakAranI zaMkAnuM samAdhAna karatAM sUtrakAra kahe che ke-A prakAranI yAtanAo sahana karavA chatAM paNa temanuM AyuSya samApta thatuM nathI. are ! temanuM mastaka chedavAmAM Ave, te paNa teo jIvatAM ja rahe che ane vAra vAra A prakAranI yAtanAe sahana karyAM ja kare che. eja vAta sUtrakAra have prakaTa kare che. 15aa - zabdA te teTa te nAraka tatva-tatra' te nArakamAM no ceva maNi avaMti-naiva mathImavRtti' baLIne bhasma thai jatAM nathI tathA 'timivecaLAtiyAmivettA' narakanI tIvra pIDAthI no minnatI-na priyante' maratAM nathI. paraMtu 'samANumAta anunecaMtA tamanumAna anuvecantaH' narakanI te pIDAne bhAgavatAM pApanA kAraNe te 'dudallI-du:ttiH' duHkhI thaine-'tuvarNati-suyanti pIDAnA anubhava kare che. // 1 // sUtrA-narakamAM gayelA nArakAne agni upara pakAvavAmAM Ave che, chatAM paNa te bhasma thatA nathI, tIvra vedanAthI temanuM maraNa thatuM nathI, parantu dIrghakALa sudhI tee temanAM karyAMnu phaLa bhogavyA kare che. prANAti pAta Adi 18 prakAranAM pApAnuM sevana karavAne lIdhe temane A prakAranAM duHkhA lAgavavA paDe che. 5165 TIkA narakamAM utpanna thayelA nArakeAne anekavAra agni upara mAMsa AdinI jema rAMdhavAmAM Ave che. A prakAranI tIvra vedanA bhAgathavA chatAM pazu temanA zarIra agnimAM maLIne bhasma thaI jatAM nathI-eTale ke zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 168 Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ teo maratA nathI, kAraNa ke peAtAnAM karmonuM pUrepUrUM phaLa te bhAgavI cukayA hAtA nathI, eka ja vAra bhegavavAthI temanAM karmo naSTa thaI jatAM nathI. tethI eka ja vAra maLavAthI ke dedAvAthI temanu' AyuSya samApta thatuM nathI. temane dIrghakALa sudhI 4'DI, garamI, chedana, bhedana, trizulArepaNu, di dAruNu yAtanAo sahana karavI paDe che, nirdaya paramAdhArmi ka devatAo dvArA pUrvokta je je yAtanAe pahAMcADavAmAM Ave che te yAtanAo tathA nArakA dvArA eka bIjAne je je pIDA pahoMcADavAmAM Ave che te pIDA sahana karavA rUpa duHkharUpa anubhAganu vedana karatAM karatAM dIrthaMkALa paryaMnta tyAM rahevu paDe che. te phaLa bhAgavyA sivAya te narakamAMthI nIkaLIne bIje kAI paNa sthaLe jaI zakatA nathI, temaNe prANAtipAta Adi 18 prakAranAM je pANa karyAM hAya che, tenA phula svarUpe teo nira'tara duHkhanA ja anubhava karatA rahe che. temaNe jeTalA kALanI sthitivALu` kema khAMdhyu hoya che, eTalA kALa sudhI tyAM ja (narakamAM ja) rahIne tee duHkhAnu' vedana kare che. 516aa vaLI sUtrakAra temanAM duHkhAnu` vadhuna karatA kahe che zabdAya -'hoLasaMcADhe-johanasaMgADhe' nAraka jIvAnA calanathI vyApta 'haiiM-taMtra' te narakamAM 'nADha'-gADham' atyanta 'sutatta* mutatam' tApathI tapelI zani yaMti-ni trAnti' te nAraka jIva agninI pAse jAya che 'amiduo tatha- -amitur taMtra' te ati dussaha agnimAM khaLatAM te sAta na hattIsAruM na samaA' sukha pAmatAM nathI ane 'ahiyAmilAnA-ttittAmi sApana' jo ke te mahAtApathI tapelA hAya che 'tani-tathAni' tA pazu 'vitti-tApanti' temane tapta tela ane agnimAM tapAve che. 17. sUtrA--nAraka jIvAnA halana calanathI yukta te narakamAM, jyAre nArakAne atyanta zItanA anubhava thAya che, tyAre te tenAthI bacavA zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 169 Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mATe agninI pAse jAya che, paraMtu te dAruNa agninI hupha prApta thavAne badale, temanAM aMge dAjhavA mAMDe che. agni vaDe dAjhatA nArakene paramA dhArmike adhika dajhADe che. 1LA TIkAryuM-Amatema pharatAM nArakathI vyApta te naraka rUpI gartAmAM (khADAmAM) atyaMta ThaMDI lAgatI hoya che, te ThaMDIne dUra karavA mATe nAraka cha atyanta tapta ane prajavalita agni tarapha jAya che. agniyukata te bhayAnaka sthAnamAM paNa temane eka kSaNabhara paNa sukha maLatuM nathI. tyAM temane uSNatA janya dAruNa pIDAne anubhava kare paDe che. ThaMDIthI bacavAne mATe agninI samIpe AvelA te nArakene paramadhAmika devatAo agni tathA garama tela vaDe adhika dahanane anubhava karAve che-vadhAre dajhADe che. 1chA | zabdArtha -Ne-AnA pachI "tatha-tatra" te ratnaprabhAdi narakamAM "rA deva de-rAvala phula dinagaravadhanI jema bhayaMkara Akrana zabda "puraja saMbhaLAya che. "surovaLIyALa pALi-duHojanItAni vAri' duHkhathI karUNAmaya zabda sAMbhaLavAmAM Ave che. bALa- kIrmaLa: jemanuM narakagati saMbaMdhI karma udayamAM Avela che. evA nAraki ane variSaTWIvIjaLaH udIta karmavALA te-te e paramadhAmike "puLo puLo-punaH punaH vAraMvAra "sAduM-mara' vegapUrvaka " dura-du:Nayati' pIDita kare che. 18 sUtrArtha-nagaranA vadhasthAnamAM jIvanuM jevuM AkaMda saMbhaLAya che, evuM ja nArakenuM bhayAnaka AkaMda ratnaprabhA Adi narakamAM saMbhaLAya che. dukhe asahya banavAne kAraNe teo "hAya mA, hAya bApA!' ItyAdi karuNAjanaka zabda le che. jemanAM karma A prakAre udayamAM AvyAM che evAM nArakane te udIrthakarmavALA paramAdhArmika asurakumAra de vAraMvAra utsAhapUrvaka pIDA pahoMcADe che. 18 TIkArtha-jevI rIte nagarane vinAza thAya tyAre bALako, yuvAne, vRddho, jio ane puruSanA AkaMda saMbhaLAya che, eja pramANe paramadhAmike dvArA jyAre nArake para atyAcAra gujAravAmAM Ave che, tyAre nArake paNuM karuNAjanaka AkaMda karavA maMDI jAya che. narakAmAM A prakAranA hRdayane hacamacAvI nAkhanArA zabda saMbhaLAya che.-hAya mA ! hAya bApA! bacAve, bacAve ! keI amane A narakapAlanA trAsamAMthI bacAve ! kayAM nAsI zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 170 Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ javAthI ame A trAsamAMthI bacI zakaze' ItyAdi jemanAM kama udayamAM AvyAM che evAM nArakone udIkarma eTale ke mithyAtva, hAsya, rati Adi kamenA udayavALA paramadhAmika devatAo vAraMvAra khUba ja utsAhamAM AvI jaIne dAruNa pIDA pamADe che. A kathanane bhAvArtha e che ke paramAdhArmika asure nAraka jIne vividha prakAre asahA yAtanAone anubhava karAvyA kare che. 18nA zabdArtha-"vAva- pApI narakapAla "TLefhuM vinacaMti-kALe viyogatharita' nArI jInA aMgane kApIne alaga alaga karI de che raM -tatva' AnuM kAraNa "me-judamaNyam' Apane "kadAtai-cAthAta thena' yathArtha rUpathI "var@Ami-pravAmi' kahIza "vAma-rAchA ajJAnI narakapAla haM hiM- nArakI jIvene daMDa daIne "afhaM-sarve badhA "kurApurA pUrvajanmamAM upArjIta karela "hiM duHkha vizeSathI "pati-mAracarita' smaraNa karAve che. 1lA sUvArtha-pApI narapAle nArakone prANathI vimukta kare che, eTale ke temanA zarIranA avayavonuM khaMDana kare che. A badhuM teo kevI rIte kare che, te huM tamArI samakSa rajU karIza. ajJAna narakapAla nArakane mAratAM mAratAM temaNe pUrvajanmamAM sevelAM pApakarmonuM temane smaraNa karAve che. zALA TIkArtha-sUtramAM "La" pada vAkyAlaMkAra rUpe vaparAyuM che pApI paramAdhAmike nArakenA hAtha, paga Adi ane kuhADI Adi vaDe kApIne zarIrathI alaga kare che. teo te zaraNahIna nArake pratye evuM kUra vartana kema batAvatA haze, tenuM kAraNa huM tamane yathArtha rUpe kahIza-arthavAda rUpe nahIM te vivekavihIna paramAdhArmika tINa talavAra, bachI, bhAlA, daMDA Adi zastro vaDe mAratAM mAratAM te nArakone temanAM pUrva janmamAM karelAM pAponuM smaraNa karAve che. jemake- he nAraka ! pUrvajanmamAM prANIonA mAMsanuM bhakSaNa karIne tame puSTa banyA hatA, lehIM madha Adi rasanuM pAna karIne jADA (sthala) thayA hatA, parastrIne joIne tathA temanI sAthe kAma bhogavIne tamArA hRdayamAM AnaMda mAnya hatuM. have tame pUrvakRta te pApakarmonuM phaLa bhega. tame tamAre hAthe ja pApanuM je vRkSa vAvyuM hatuM ane ucheryuM hatuM, tenA phaLane cAkhavAne have samaya pAkI gayA che, te viSAda zA mATe anubhave che? uchaLI uchaLIne karuNAjanaka AkaMda zA mATe karo cho ?' A prakAranAM vacane dvArA teo nArakone temanA pUrvajanmamAM karelAM pApana zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 171 Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ smaraNa karAve che. teme temane je prakAranA daDa de che, eja prakAraneA daMDa temaNe (nArakAe) pUrvajanmamAM anya jIveAne dIdhA hatA, e vAtanuM te temane smaraNa karAve che, kemake nAraka jIveA temaNe pUrvabhavamAM karelAM karmAnuM mULa bhAgavyA vinA narakanAM du:khAmAMthI chuTakAro pAmI zakatA nathI. 519aa . zabdA --'drumamALA te-thamAnAa' paramAdhAmikAnA dvArA mAravAmAM AvatAM te nArakI jIvA 'mahAmitAve-ma |milAve' mahAn kaSTa detrAvALA surata puLeTU veLa pUrNa viSTA ane mUtrathI pUrNa nara-na' khIjA narakamAM ' Mti-sati' paDe che. 'te taltha-te tatra' te tyAM 'tumaNI-tUpamaLi' viSTA, mUtra vigerenu` bhakSaNa karatAM 'vikRti-tiruAi;' lAMkhA kALa sudhI nivAsa kare che. 'movayA-magatA' svakRta karmInA vazIbhUta thaIne 'linidi-mimi:' kIDAe dvArA 'Trutti-zruTayamhe' pIDita thAya che. 20nA sUtrA --paramAdhAmikA dvArA nArakAne jyAre khUba ja mAra mAravAmAM Ave che, tyAre nArake gheAra duHkhamaya ane viSThA Adi gaMdA padAthAthI paripUrNa narakamAM (narakAntaramAM athavA narakanA eka bhAgamAMthI bIjA bhAgamAM) jaI paDe che. tyAM teo azucinu' (viSThA AdinuM) bhakSaNa karyA kare che, ane kIDAo dvArA temanAM zarIrane khUba ja pIDA paheoMcADavAmAM Ave che. A badhuM temanA pUrvIkRta pApakarmAMnA phalasvarUpe temane bhAgavavu paDe che. rA TIkA"--yAre paramAdhAmi OMA (narakrapAleA) nAraka jIvAne khUba ja pIThe che, tyAre teo narakanA eka bhAgamAMthI khIjA bhAgamAM jaI paDe che. tyAM paNa tene sukhazAnti maLatI nathI te narakamAM paNa tene dAruNu duHkhAnA anubhava karave paDe che. te narakasthAna maLa, mUtra Adi azuciethI paripUNu hAya zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 172 Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che, tyAM nArake cirakALa sudhI viSThAnuM bhakSaNa ane mUtranuM pAna karyA kare che. paramAdhamike dvArA athavA parasparanA dvArA utpanna karavAmAM AvelA kIDAo tyAM temane karaDayA kare che. AgamamAM paNa evuM kahyuM che ke- chedI ane sAtamI narakabhUmimAM nAraka ghaNuM ja moTA moTA "raktakuSNunAM panI vikiyA kare che. teo eka bIjAnA zarIranuM upavanana (bhakSaNa) karatA rahe che. 20LA zabdArtha-sA-lA' sarvakAla "#tirtha puna ghanma kurataM punarvathAnam', nArakI ne rahevAnuM saMpUrNa sthAna uSNa hoya che. "jovaLIcaM-DhoranId ane te sthAna nidhata nikAcita karma dvArA nArakI chane prApta thayela che. atidurasvadharma-atidu:Nadharma' ati vadhAre duHkha devuM ja jemano dharma-ravabhAva che yaMdUku-pradUSa' kuMbha vizeSamAM "jillag-kSiNa' nAMkhIne huM vijJa-huM vidya' temanA zarIrane bhedIne "-tara' temanuM "sIhaM-zI mAthAmAM "vaiLa vaidhera" kANuM karIne "amitAvacaMti-matAtti ' pIDA pahoMcADe che. 21 sUtrArtha -nArakane jyAM rahevAnuM hoya che te saMpUrNa sthAna sadA uSNatAvALuM hoya che, temane nidhatta ane nikAcita karmo dvArA te sthAnanI prApti thAya che. te sthAna svAbhAvika rIte ja atyanta dukhaprada che. tyAM utpanna thayelA nArakenA zarIrane kaMda nAmanI kuMbhamAM nAkhI daIne tathA temanA mastakane vIdhI paramAdhAmika asuro temane khUba ja yAtanAo Ape che. 21 TIkArtha--nArane rahevAnuM saMpUrNa sthAna sadA uSNa hoya che, nidhatta ane nikAcita avasthAnA sadUbhAvavALAM karmone kAraNe temane A sthAna zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 173 Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prApta thayuM hAya che te sthAnanu vizeSa varNana karatA sUtrakAra kahe che ke te atyaMta du:khaprada svabhAvavALu' che, eTale ke A sthAnamAM utpanna thanArA jIvAne svAbhAvika rIte ja asahya du:khAnA anubhava karaveA paDe che. tyAM paramAdhAmika devatAe nAkA para khUba ja atyAcAra gujAre che. tee temanA zarIrane bhImAM nAkhIne tathA temanA mastakamAM chidra pADIne temane dAruNu du:khanA anubhava karAve che. A kathananA bhAvArtha e che ke nArakeTanAM nivAsasthAna sadA atyanta uSNa rahe che. tIvra, tIvratara ane tIvratama pariNAmA dvArA upArjita karAcelAM cIkaNAM karmone lIdhe A sthAnamAM temanI utpatti thatI DAya che. A sthAna atizaya du:khadAyI che. te sthAnamAM utpanna thayelA nArakane ku'bhImAM nAkhIne temanA mastaka Adi aMgeAmAM khIlA ThokIne paramAdhArmi ka asurA temane ghAra satApanA anubhava karAve che. rA zabdArthavAhasa-mAtha'viveka rahita nArakI jIveAnI 'naa-nA@ihi' nAsikAne (nAkane) 'Truti-strojA avi' ane heAThane paNa 'ghurena-reLa' astarAthI 'jiyaMti-krinti' kApe che tathA tuvevi Le-dA iLA' mane kAna paNa 'nnitti-khrionti' kApI le che 'vicimitta-tittimAtrAM' vitasti mAtra arthAt eka ve ta jeTalI trimaM--nnidghAM' jIbhane 'vinisa-vinighyAca khahAra kheMcIne 'tiyajJAdi sudi-tIkSNAmi zUruAmiH' tIkSNa dhAravAnI zULathI amitAnayaMtti-zramitAnti' pIDita kare che. / / 22 // sUtrA--narakapAlA ajJAna nArakAnAM nAka kApI le che, hATha kApI le che, banne kAna paNu kApI le che ane eka veta lAMkhI temanI jIbhane bahAra kheMcI kADhIne tIkSNa zUle (dhAradAra kAMTA jevAM zo) vaDe vIMdhI nAkhe che. 22aa TIkAtha--prANAtipAta Adi ghera karyAM karanAra jIve| tyAM utpanna thAya che. tyAM temanI kevI dazA thAya che tenuM sUtrakAra varNana kare che--paramAdhArmi`I temanAM pUvakRta pApenu. temane smaraNa karAvIne tIkSNa charI vaDe temanAM nAka kApI nAkhe che, ane dATha ane banne kAna paNu kApI nAkhe che, tathA temanI eka veMta jIbhane mADhAmAMthI bahAra kheMcI kADhIne temAM tIkSNa zULA athavA khIlAe bhe!kI de che. A prakAranI asahya pIDAe temane tyAM sahana karavI paDe che. 5225 zabdA --'tippamALA-niSyamAnA' jemanA geAthI leAhI TapakI rahyuM che evA 'te-te' te nAraka 'vAhA-vA(r)A:' ajJAnI 'tahasavua1-7 saMpuTA phaeNna' vAyuthI uDAvela sUkA tAlanA pAnA samAna 'rAEtriya-rAtrizrvim' rAta, dina-'tattva-tatra' zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 174 Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te narakamAM "vanaMti-vaMti' retA rahe che. "joyA-motita AgamAM baLatAM jatAM "jJAnapaDhiyA-zAraridhAMja tathA aMgemAM khAra lagAyela "noLi kUvalaM-zabirabUcamAM rakta, parU, ane mAMsa "rAraMti-jAti' pitAnA aMgethI vahevaDAvatAM rahe che. je 23 sUtrArtha-jevI rIte pavananI laherothI tADanAM sUkA pAnanI rAzimAMthI khaDa, khaDa avAja thato rahe che, eja pramANe paramAdhArmika asuro dvArA aMgonuM chedana thavAne kAraNe jemanAM aMgomAMthI lohI vahetuM hoya che evA ajJAna nArake aharniza UMce svare AkraMda karyA kare che. temane agnimAM bALavAmAM Ave che, ane temanA aMgo para tyAra bAda mIThuM bhabharAvavAmAM Ave che. temanAM zarIramAMthI sadA lehI parU ane mAMsa TapakyA kare che. rakSA TIkA-paramAdhAmika devatAo dvArA jemanAM nAka, kAna, haTha, jIbha Adi aMgene chedI nAkhavAmAM AvyAM che, ane te kAraNe jemanAM agamAMthI rudhira TapakatuM hoya che evAM te nArake tADanAM sUkAM pAMdaDAMnI jema, rAtadina UMce vare rudana karyA kare che, temanAM aMgenuM chedana karavA uparAMta teo temane agnimAM bALe che ane temanAM dagdha aMge para mIThuM bhabharAvIne temanI pIDAne adhika dAruNa kare che. te kAraNe temanA zarIranA avayamAMthI lehI, paru ane mAMsa TapakatuM rahe che. mArA | zabdArtha-srohitrapUjA-rohitapUrapAranI lohI evam parUne pakAvavAvALI "vADhALI tevALA naM-gADhanikonuLA kare' nUtana agninA tApanA samAna jene guNa che arthAt je atyaMta tApa yukta che "mahaMtA-marUrI bahu ja moTI "hiroziyA-adhipauravI" tathA puruSa pramANathI adhika, pramANavALI bocipUrayoLA-soNitapUrajULa rakta ane parUthI bharelA g zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 175 Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hilacA-samurijhUtara UMcI "mI-pI" kunzI nAmavALI narakabhUmI 'pha te suri trayA thatA' kadAcit tame sAMbhaLI haze. 24 sUtrArtha-rudhira ane parune pakAvanArI, nUtana agninA jevA tejasvI guNavAnI eTale ke tIvra tApathI yukta, ghaNI moTI-puruSapramANa karatAM paNa adhika pramANuvALI, rakta ane paruthI paripUrNa ane UMTanA jevA AkAravALI, UMcA evA kuMbhI nAmanA narakanI vAta to kadAca tame sAMbhaLI haze pArakA TakAtha-sudharmA svAmI jabUsvAmInI samakSa mahAvIra prabhunAM vacana prakaTa karatA A pramANe kahe che te ItyAdi-apakava raktane "lohita kahe che tathA pakava raktane "para" kahe che. A bannene je pakave che tene lehita payapAcinI' kahe che. bAla agninA (nUtana azvina) jevA tejasvI guNavALI je hoya che, tene "vAniteno jugA" kahe che. evI bAlAgninA jevA guNavALI atyanta tIvra saMtApathI yukta, ghaNuM ja meTI-puruSapramANa karatAM paNa adhika pramANavALI, uSTrikA (UTa) nA jevA AkAravALI, UMcI sthita lehI ane paruthI vyAsa kuMbhInI vAta te tame kadAca sAMbhaLI haze. te pApakArI nArake te kuMbhamAM jaIne utpanna thAya che. pArakA vitA' ItyAdi- zabdArtha--'tANuM-tAruM' rakta ane parUthI bharelI te kulphImAM 'vArAha - ajJAnI 'aksara-sattarArA ArtanAda karatAM "jaLa saMte-phaLa rAtA ekama karUNa-dIna svarathI raDatAM nArakI jIvene "jiarq-kSa" temAM nAMkhIne "rAMti-pati" narakapAla pakave che 'taNAva-rvitA' tarasathI vyAkuLa re-te te nArakI jIva narakapAlenA dvArA "tAraMgataraM-traputAgrata garama sIsuM ane tAMbu "-pArakAnA pIvaDAvavAmAM AvatAM adANAM-TarnadAra AttasvarathI "saMti-raNanitta' raDe che . 25 sUtrArtha-narakapAle te kuMbhIomAM te ajJAna nArakane baLajabarIthI pachADIne pakAve che. tyAre teo ArtA svare karuNa AkraMda kare che. tathA tarasathI pIDAtA te nArakone garamA garama sIsA tathA tAMbAne rasa pIvarAvavAmAM Ave che. A duHkha sahana na thaI zakavAne kAraNe te nArake ArtA svare AkaMda kare che.-bhayaMkara cIso pADe che 2pa TIkArya-rudhira ane paruthI paripUrNa te kuMbhIomAM te pApI, atyanta A svare cIsa pADatA, karuNAjanaka avAje rudana karatAM, te atizaya dIna nArakone paramAdhArmike paTakIne pakAve che. jevI rIte ukaLatA telanI zrI sUtra kRtAMga sUtraH 2 176 Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaDAImAM zAkane nAkhIne tAvethA vaDe halAvavAmAM Ave che, eja pramANe te kuMbhIomAM te nArakone nAkhIne tathA temane Ama tema pheravI pheravInezAkanI jema halAvIne-pakAvavAmAM Ave che. A prakAre jyAre temane pakAvavAmAM Ave che tyAre temane asahya pIDA thAya che ane tarasane kAraNe temanAM kaTha sukAI jAya che, te pANIne mATe kAlAvAlA kare che tyAre narakapAle temane kahe che-"are, tamane madirApAna ghaNuM ja priya hatuM, te have A rasanuM pAna kare ! " A pramANe temanA pUrvajanmanA duznanuM temane smaraNa karAvIne teo temane tAMbA ane sIsAno ukaLate rasa pivarAve che, tyAre teo ArtA svare cIsa pADavA lAge che. kuMbhamAM pakAvAyA hovAne kAraNe teo asahya pIDAne anubhava karI rahyA hatA, temAM vaLI garamA garama sIsA ane tAMbAnA rasanuM parANe pAna karavuM paDe che, te kAraNe temanA du:khanI mAtrA svAbhAvika rIte ja khUba vadhI jAya che, tethI AttanAda kare che. mArA "are" ItyAdi zabdArtha-"da- A manuSyabhavamAM "gaLa-gAmanA piteja "garajaMAmAna pitAne " vattA-vaMcihyA chetarIne "kudarate rada-pUrva rAjaanA pUrva janmamAM seMkaDe ane hajAre vAra "mavA-mAmA' lubdhaka vagere adhamabhavane prApta karIne "duSkA -vahunaH bahura kamI. jIva "rI-tatra' e narakamAM "niti-tiSThati rahe che. "ja - vAjha #rma pUrvajanmamAM jevA karma jeNe karyA che. "rAti maje-tathA mATe tenA anusAra ja tene duHkha prApta thAya che. mArA sUtrArtha-A manuSyabhavamAM athavA A lekamAM jeo AtmavaMcanA pitAnA AtmAne chetaravAnI pravRtti) kare che teo pahelAM te seMkaDe athavA hajAro vAra zikArI Adi adhama cha rUpe utpanna thAya che. tyAra zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 177 Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAda te dUra karma karanArA ja narakagatimAM utpanna thAya che. jemaNe pUrvajanmamAM jevAM karma karyA hoya, temaNe tene anurUpa phaLa bhegavavuM ja paDe che. zAradA TIkAtha-A manuSyabhavamAM je mANasa bIjAne Thage che, te kharI rIte te pitAnA AtmAnI ja vaMcanA kare che, eTale ke pitAnI jAtane chetarata hoya che. pitAne cheDA sukhanI prApti thAya te mATe jeo bIjA cho ghAta kare che, teo hiMsAjanita sukha dvArA pitAnA AtmAne ja chetare che. kAraNa ke kSaNika sukhane mATe temanA dvArA je prANAtipAta Adi pApakarmo sevAya che, tene pariNAme temane narakagatinAM duHkhe dIrghakALa sudhI sahana karavA paDe che. evA che mAchImAra, pAradhI, zikArI Adi adhama bhamAM sekaDe athavA hajAre vAra janma laIne hiMsA Adi dUra kamenuM sevana karIne duHkha pracura dAruNuM narakamAM utpanna thAya che. teo tyAM ghaNA lAMbA kALa sudhI nivAsa kare che. have sUtrakAra e vAta prakaTa kare che ke temane zA kAraNe te narakamAM dIrghakALa sudhI rahevuM paDe che. pUrvajanmamAM jeNe jevA adhyavasAyathI-adhama athavA ati adhamabhAvathI-jIvahiMsA Adi karma karyA hoya che, temane te karmone bhAra eja rUpe vahana karavo paDe che eTale ke te karmo ja temanI vedanAne anuvAda karAvavAmAM kAraNabhUta bane che. te vedanAomAMnI koI svatA (pitAnA nimi tane lIdhe), keI paranA nimittane lIdhe ane koI bannenA (sva ane paramA) nimittane lIdhe bhegavavI paDe che. jemake jemaNe pUrvajanmamAM mAMsanuM bhakSaNa karyuM hoya che, tene pitAnuM ja agnimAM pakAveluM mAMsa khavarAvavAmAM Ave che. jeo mAMsanA rasanuM pAna karatA hatA temane temanuM potAnuM ri, para tathA ukaLatA sIsA ane tAMbAne rasa pivarAvavAmAM Ave che. mAchImAra ane vyAdhanA bhavamAM jIve e je prakAre jIvonuM chedana-bhedana karyuM hoya che. zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 178 Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eja prakAre nArakanA bhavamAM temanAM zarIranuM chedana-bhedana karavAmAM Ave che. ja e pUrvabhavamAM mRSAvAdanuM sevana karyuM hoya che, temane paramadhAmika asure te mRSAvAdanuM smaraNa karAvIne temanI jIbha kApI nAkhe che. pArakA dravyanuM apaharaNa karanArA jInAM aMge kApI nAkhavAmAM Ave che. parastrI sAthe kAmabhegenuM sevana karanAra ivenA aMDakoSa kheMcI kADhavAmAM Ave che. mahAraMbha, mahAparigraha, krodha, mAna, mAyA ane lebha karanArA jIvane temanA dAnuM smaraNa karAvIne te dene anurUpa yAtanAo ApavAmAM Ave che, tethI ja sUtrakAre A prakAranuM je kathana karyuM che, te yathArtha ja che-je jIve jevA karmo karyA hoya, tene anurUpa-te karmanA vipAka janita-bhAra (kaccha) tene sahana karavuM ja paDe che. eTale ke karelAM karmonAM phaLa dareka jIve avazya jogavavA ja paDe che. 26 "mAitti' ItyAdi zabdArtha-bALakanArAnA prANAtipAta vagere dUra kama karavAvALA anArya puruSa "hurta-suma pApane "magiNittA-samartha upArjana karIne "oI di 2 kUiLA-rU taidha viThThInA ISTa evama piyathI rahita thaIne "dumi-dukha durgadhathI bharela "Ilane -ghare ra . atyaMta vadhAre athabha pazavALA kuLa-kuLa" mAMsa ane lehI vagerethI bharela narakamAM "bloga - karmanA vazavatI thaIne gAvalaMriAvatarita' nivAsa kare che. parachA sUtrArtha--anArya che eTale ke prANAtipAta Adi heya karma karanArA ja pApanuM upArjana karIne, ISTa ane kAta zakha iviSayothI rahita, dugadhayukta atyanta azubha sparza yukta, ane mAMsa, rudhira AdithI paripUrNa narakamAM utpanna thAya che ane kRta karmone duHkhajanaka vipAka tyAMnA temanA AyuSyane antakALa paryata bhegave che. pariNA TIkArya-anArya lake, eTale ke prANAtipAta Adi krUra kama karanArA loko, jIvahiMsA, mRSAvAda, cerI Adi AzravAre mAraphata pApanuM upArjana karIne narakamAM utpanna thAya che. tyAM ISTa ane kAnta (mo) zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 179 Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zabdAdi viSaye bhagavavA maLatA nathI, paraMtu, rakta, mAMsa, paruM AdithI pariSNu te narakamAM azubha gadha ane azubha sparze Adi duHkhadAyaka vastuonA anubhava karavA paDe che, tenu varNana AgaLa karavAmAM AvyuM che. peAta'nA pUrvajanmanAM pApakarmanA udayathI temane narakamAM utpanna thavuM paDe che. te narA badhA prakAranI azucithI yukta hoya che ane tyAM nArInA ati khISaDsa (bhaya`kara) ArttanAda ane AkraMde sAMbhaLAya che. A prakAranA baraphAmAM nArakane vadhAremAM vadhAre 33 sAgaropama kALa panta rahevuM paDe che. athavA je narakabhUmimAM nArakAnA jeTaleA AyukALa hAya che, eTalA kALa sudhI temane tyAM rahevuM paDe che. 'kRtti' pada uddezakanI samAptinu sUcaka che. mi' sudharmAM svAmI kahe che ke tIrthaMkara dvArA kathita vacananuM' ja huM anukathana karI rahyo chuM. dhAraNA / / pAMcamA adhyayananA pahelA uddezaka samApta TApu-1|| nArakIya vedanA kA nirUpaNa khIjA uddezAnA prAraMbha pAMcamAM adhyayananA pahelA uddezaka pUrA thayA. have khIjA uddezakanI zarUAta thAya che. A uddezakanA pahelA uddezaka sAthe A prakAranA sabadha che. pahelA uddezakamAM e vAtanuM pratipAdana karavAmAM Avyu ke jIva kA karmAne kAraNe narakAmAM utpanna thAya che ane narakamAM utpanna thayelA jIvA kevI avasthA ane vedanAnA anubhava kare che. A uddezakamAM paNa eja viSayanu vadhu vivecana karavAmAM Avaze. pahelA uddezA sAthe A prakAranA sabadha dharAvatA bIjA uddezakanu pahelu sUtra A pramANe che-'aAva' ityAdi zabdA--a--Atha' tyAra pachI 'lAlacavuladharma-zAzvatatuHsudharmAM' nira'tara duHkha devu... e ja jeneA dhama che, evA 'var-gavar' bIjA 'i-tam' zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 180 Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te narakanA viSayamAM "-marate Apane 'nAde-cAthAtaccena' yathArtha rUpathI "pavaraNAmi-pravAmi' huM kahIza "-thA' je prakAre " du mArIsutta jarmAbhiH pApakarma karavAvALA "vANA-jAtrA" ajJAnI jIva "gphAruMgiAni' pUrvajanmamAM karela 'mAruM-ma"i pitAnA karmonuM "revaMtirerita vedana kare che. arthAt bhagave che. anA sUtrArtha--have bIjA keTalAka narakamAM utpanna thayelA jIvane kevI kevI yAtanAo veThavI paDe che, te kahevAmAM Avaze. tathA pApakarmonuM sevana karanAra, paramArthane nahIM jANanArA ajJAnI cha pUrvakRta karmonuM phaLa kevI rIte bheLave che, te have huM tamane kahIza. 1 TIkAthe-AgalA uddezamAM kuMbhIpAka naraka AdinuM varNana karavAmAM AvyuM che. have A bIjA uddezakamAM anya narakonA svarUpanuM pratipAdana karavA mATe sudharmAsvAmI jaMbusvAmIne kahe che ke-he jabU! je narakamAM nirantara duHkha ja bhegavavuM paDe che, jyAM eka kSaNabhara paNa sukhane anubhava thata nathI, evA narakenA svarUpanuM huM tamArI pAse nirUpaNa karIza. tamane saMbodhIne je A vAta kahuM chuM, te samasta jIvone paNa samajavA jevI che. zramaNa bhagavAna mahAvIre mArI samakSa narake viSe jevuM kathana karyuM hatuM evuM ja kathana huM tamArI samakSa karIza. A kathana anukathana rUpa ja hovAthI temAM bilakula atizayokti nathI. prANAtipAta Adi ghe2 karmo karavAnA svabhAvavALA, paramArthane nahIM jANanArA, ajJAna, narAdhama purUSe, adhama sukhanI abhilASAvALA thaIne, sArA narasAMne viveka bhUlI jaIne jJAnAvaraNIya Adi azubha karmonuM narakamAM vedana kare che. teo kevI rIte kamene azubha vipAka bhogave che, te tamArI samakSa huM prakaTa karIza. 1 zrI sUtra kRtAMga sUtraH 2 181 Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthaMdi' ItyAdi-- zabdA--stheki hastepu' paramAdhArmika nAraka jIveAnA hAtha ca--T' ane 'nadi'-pArapu' paga vaMdhiLa--paMcacivA' khAMdhIne 'surAlipaTTi'-jItrAyumiH' astarA ane talavAranA dvArA 'hAM-m' temanuM peTa 'vinnati-vittacanti' cIre che 'vAsa-vAST' ajJAnI evA nAraka jItranI 'nitaM mRduMvitta vaiduM'iDa prahAra vagerethI aneka prakAre mAra khAdhela zarIrane nittuigRhItyA' grahaNa karIne 'vidyuo-vRghrataH' pAchaLanA bhAgathI 'huM vam' cAmaDIne 'ci--sthim' baLAtkAra pUrvaka vrutti-4nta' khe'cI le che. rA TIkA sUtrA--narakapAla nAraka jIveAnA hAtha ane paga bAMdhIne charI ane khaDaga vaDe temanu peTa cIrI nAMkhe che. tee ajJAnI jIveAnA vidyuta (zaonA ghA vaDe vIMdhAyelA) zarIrane grahaNa karIne temanI pIThamAMthI baLapUrvaka cAmaDI utArI le che. rA paramAdhArmi ka asurA nAraka jIvAnI sAthe jANe ke kara khela khele che. teo temanA hAtha ane pagane deraDA vaDe bAMdhIne, ghaNI ja tejadAra charIe ane khaDgA vaDe temanu peTa phADe che. daMDa prahAra Adi vaDe jarjarita karelA te ajJAnI thavAnA zarIrane grahaNa karIne tee baLAtkAre temanI pITha paranI cAmaDI utaraDI nAkhe che. A kathananA bhAvAtha e che ke paramAdhArmi ka asure nArakAne khUba ja du:kha de che. te tenA hAthapaga mAMSIne tIkSNa charI vaDe temanAM peTa cIrI nAMkhe che. A kAya karatA pahelAM tee temanAM zarIra para IMDAdinA prahAra karIne temane khAkharA kare che ane chevaTe temanI pIDanI cAmaDI paNa utaraDI nAkhe che. rA 'vArlR pAMti' ityAdi---- zabdA'phrekSya' paramAdhAmaka nArakI jIvanI 'kATU-vArTUna' bhujAene 'taMtti-praRyanti'kApe che mudde-mule' mukhane 'viyANuM-vijJA' khaLapUrvaka phADIne ghUruM-zUma' khaLatA lekhaDanA meATA moTA goLA nAkhIne 'AGakRti-prAyazci' bALe che. 'kRtti-vRtti' tathA ekAntamAM 'nruttta-yu' temanA janmAntaranA kanu` vAruM-vAram' ajJAnI jIvane 'sAyaMti-mAyanti smaraNa karAve che. 'gAEE-ca' tathA kAraNa vagara krodha karIne 'tuaLa-surena' cAbukathI viTTe-dhrus' pAchaLanA bhAgamAM 'vinnatti-vinti' mAre che. ANA sUtrA-paramAdhAmi kA nAraka jIvAnI bhujAene mULamAMthI kApI nAkhe che, ane temanAM mukha baLAtkAre khelAvIne temAM khUba ja tapAvIne lAlaceALa karelA lAThAnA geLA athavA IMDA dAkhala kare che. A rIte te tene khUbaja dajhADe che. teo tene ekAntamAM lai jaine tenA pUrvajanmanAM pApAnu zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 182 Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ smaraNa karAve che. teo koI paNa kAraNa vinA krodha karIne tenI pITha para cAbuka phaTakAre che. 3 TIkArya-te narakapAle nAraka jIvanI bane bhujAone mULamAMthI chedI nAkhe che tyAra bAda agnimAM khUba ja tapAvIne lAlacoLa karelA loDhAnA iMDAne athavA geLAne, teo baLajabarIthI tenuM mukha bolAvIne mukhamAM ghusADI de che. tyAre te nArakanA mukhamAM asahya baLatarA thAya che. teo ajJAna nArakone ekAntamAM laI jaIne tenA pUrvajanmanAM pApanuM maraNa karAve che. teo tene kahe che ke- tane lalanAonAM lalita gIta sAMbhaLavA khUba ja gamatAM hatAM, te kAraNe ame tArA kAna kApI nAkhIe chIe, te pasInuM pApabuddhithI avalokana karyuM hatuM, tethI ame tArI AMkhe joDI nAkhIe chIe te A hAtho vaDe pArakuM dhana grahaNa karyuM hatuM, ane prANine ghAta karyo hato tethI ame tArA bane hAtha kApI nAkhIe chIe. tane madirApAna karavuM khUba ja gamatuM hatuM, tethI ame tene garamA garama tAMbA ane sIyAne rasa pivarAvIe chIe te pUrvabhavamAM mAMsa khAdhuM hatuM, tethI atyAre ame tane tAruM potAnuM ja mAMsa khavarAvIe chIe. A prakAre teo tene tenA pUrvajanmanA pAponuM smaraNa karAve che. tyAra bAda koI paNa prakAranA kAraNa vinA teo tenI pITha Adi aMgo para cAbuka phaTakAre che. mArA gacaM tatta" ItyAdi zabdArtha -"tatta athava-aggharA tapelA lekhaMDanA geLAnA samAna HDa-sabhyoti jati sahita 'yaM-katritA" baLatI "3Ama-kupaws jamInI upama yece "biM-bhUmi' bhUmImAM "aNumaMtA-anumanta cAlatAM ri-ve' te nArakIya jIva '3mAna-hya nAnA' baLatAM "kurophA-purohita zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 183 Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tIka tapela bANanA AgaLanA bhAgathI mArIne prerita karela "ttara gams kuttA-raNas gujarA tathA tapelA sarAmAM joDavAthI "got goiuta-ja rAtti dayApAtra rUdana kare che. prajA sUtrArtha-tapAvelA leDhAnA jevI, tiyukta ane baLabaLatI bhUmi para jyAre gamana karavuM paDe che, tyAre page khUba ja dAjhavAne lIdhe nArako karuNapUrNa AkraMda kare che, vaLI jyAre temane garama karelA sarAmAM jeDIne paroNAnI Ara mArI mArIne calAvavAmAM Ave che, tyAre teo dayAjanaka ArtanAda karI uThe che. je 4 TIkAI-tapAvelA leDhAnA goLA jevI, jatimaya ane baLI rahI hoya evI-eTale ke khuba ja tapAvIne lAlacaLa ane prakAzita banAvelA lehapiMDanI upamAvALI bhUmi para paramAdhArmika asure nArakane calAve che. te ati uSNa bhUmi para cAlatAM cAlatAM teo khUba ja dAjhI javAthI evI te cIsa pADe che ke bhala bhalAnA hRdayamAM karuNu utpanna thAya che. vaLI teo temane rathanA khUba ja tapAvelA ghasArAmAM sAthe joDIne tIkSaNa aNu vALI Ara bheMkIne baLadanI jema temanI pAse ratha kheMcAve che. A asahA vedanAne kAraNe teo karuNAjanaka cIse pADe che. A kathanane bhAvArtha e che ke jevI rIte rathanA ghasarA sAthe baLadone jeDavAmAM Ave che, eja rIte paramAdhArmike nArakene dhoMsarAmAM joDe che. te ghosarAne tapAvIne khUba ja garama karelAM hoya che. jema baLadene pareNAnI Ara je kIne calAvavAmAM Ave che, tema nArakane paroNAnI tIkSaNa ane garama Ara bheMkIne calAvavAmAM Ave che. A duHkha asahRA thaI paDavAthI te karuNAjanaka cIso pADe che. eka zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 184 Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vA vastrAbhUmiM" ItyAdi zabdArtha - vA-vAha' ajJAnI nAraka jIva "orapaduM ja taraM-hAthaziva taH' baLela lokhaMDanA mArganI jema tapelI "vi gajhaM-pravINaaitathA rakta ane parU rUpa kAdavathI yukta "bhUmiM-bhUmim' bhUmi para "vA-vatta' baLapUrvaka paramadhAmike dvArA "gajumaMtA-manuSpamALA calAvavAmAM AvatAM teo kharAba rIte bUma pADe che. "ti-rima" jemAM "mituSAMti-madune ati kaThera sthAna upara "gagANA-pravacamAnA paramadhAmikenA dvArA cAlavA mATe prerita karavA chatAM paNa jyAre ThIka nathI cAlatAM tyAre "rUpAna baLadanI jema hRphiM- daMDAothI "punA sAMtipuH zutti" AgaLa calAve che. pAna sUtrArtha-paramadhAmike te ajJAna nArakene tapAvelA loDhAnA mArganA jevI atizaya garama ane lehI, paru AdithI yukta bhUmi para calAve che. je teo durgama mArga para cAlatAM cAlatAM aTakI jAya che, te paramAdhAmike temane daMDA mArI mArIne AgaLa calAve che. ApaNe TIkArtha-paramadhAmika asure nArakene tapAvelA leDhAnA jevA garama ane jAjavalyamAna mArga para calAve che. te mAga rudhira ane paru rUpa kIcaDathI chavAyeluM hoya che, je teo te mArga para cAlavAnI nA pADe che, te temane balAtkAre calAvavAmAM Ave che. naraka atyaMta durgama mArga para je te sarakhI rIte cAlatA nathI, te baLada athavA gulAmenI mAphaka Ara bheMkIne athavA daMDA mArIne temane calAvavAmAM Ave che. AgaLa cAlavuM ke thobhavuM te paNa temanI IcachAnusAra thatuM nathI eTale ke A banne bAbatamAM teo parAdhIna che. teo temanI IcchA pramANe vizrAma paNa laI zakatA nathI ane cAlI paNa zakatA nathI, tyAM te temane bilakula parAdhIna zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 185 Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dazA bhagavavI paDe che. paramAdhAmikA temane je je yAtanAo Ape, te temane sahana karavI ja paDe che. A rIte A narakasthAnA yAtanAbhUmi jevAM ja che. pA te saMvagADhatti' ItyAdi zabdA te' te nAraka jIva saraLaDhatti-saMtrADhe adhika vedanA yukta asahya narakamAM 'vavajJamALA-prathamAnA' gayela 'niftaLIf="-nitinamiH' sAme AvIne paDavAvALI 'liai'-zimi:' pattharanA kha`DAthI 'smRtinyate' mAravAmAM Ave che. 'saMtAvaLInAma-saMtApanInAma-arthAt kumbhI nAmanu naraka 'cidvitIyA-virasthitiA:' pApama sAgaropama kAlapanta sthitivALu che, 'gha-yaMtra' jemAM 'alAdunnA-ajJAdhurmALa' pApakama karavAvALA jIva 'saMtaghdhatI-saMtAnyante' tIvra vedanAthI saMtApayukta karavAmAM Ave che. Fu sUtrA--asahya vedanAthI yukta narakamAM utpanna thayelA nAraka jIvAnI upara meATI meTI zilAe pheMkavAmAM Ave che. A zilAonA prahAra temane sahana karavA paDe che. temane kulImAM pakAvavAmAM Ave che. nArakane tyAM dvIdha kALa sudhI rahevu paDe che, ane asahya vedanAo veThavI paDe che. u TIkA narakamAM utpanna thayelA nArakAne tIvra vedanA veThavI paDe che, tethI narakane vedanAsthAna kahela che. narakamAM utpanna thayelA jIvane kevI kevI yAtanAo veThavI paDe che, tenu' sUtrakAra varNana kare che.-uparathI nIce paDatI zilAonA prahAra temane veThavA paDe che. tyAM temane ku'bhImAM pakAvavAmAM Ave che. te kuMbhI tIvra vedanAthI tapAvanArI hevAne kAraNe temane 'sa'tApanI' (sa'tApajanaka) kahI che. nArakAne tyAM cirakALa panta-palyApama ane zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 186 Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAgarepama pramANa kALa sudhI-rahevuM paDe che. je jIe pUrvabhavamAM azubha kRtya karyA hoya che, te jIvone te saMtApanI nAmanI kuMbhamAM utpanna thaIne asahya dukhane anubhava karavo paDe che. A kathanane bhAvArtha e che ke tIvra vedanAvALA narakamAM sAmethI nIce AvI paDatI zilAonA prahAra nArakene sahana karavA paDe che. tathA kuMbhIpAka nAmanA pApAtramAM (pakavavAnA pAtramAM) utpanna thayelA nArakonuM AyuSya ghaNuM lAMbu hoya che. pApakRtye sevanAra jIvo te narakamAM utpanna thaIne temanAM pApakarmone azubha vipAka dIrgha kALa paryata bhegavyA kare che. dA " " ItyAdi- zabdArtha -"vAruM rAja' vivekarahita nArakijIvane 'dU7-daMDAnA samAna AkRtivALA narakamAM "vivA-kSiNa' nAkhIne "ciMti-nitta pakAve che. "Dha " baLatA evA te nAraka jIva batazopi-tatoSi" tyAMthI paNa kuLo vaghayaMti-punarivArita pAchA upara uchaLe che te-te tenArakijIvaTU#gfpaM-urva:" deNa nAmanA kAka pakSinA dvArA "patrakamAna-pravacanAnA khAtA evA te "ahiM-ve bIjA "saLacraM-sarata siMha, vAgha vagerenA dvArA paNa "giti-vA" khAvAmAM Ave che. AvA paramAdhArmika ajJAnI nArakane ka6ka (daDA)nA jevA AkAranA narakamAM nAkhIne pakAve che. agnine lIdhe dAjhatA nArake jyAre te jagyAethI UMce uchaLe che, tyAre draNa nAmanA kAgaDAe temane khAvA mAMDe che, je teo nIce AvI paDe che, te siMha Adi hiMsaka jAnavaro temanuM bhakSaNa kare che. chellA TIkAtha-paramadhArmika asure te ajJAna (vivekarahita) nArakane daDAnA AkAranI kubhImAM paTakIne pakAve che. te kuMbhamAM jyAre zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 187 Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ temanAM zarIra zekAya che, tyAre dAjhI javAne kAraNe teo UMce uchaLe che. upara uchaLelA te nArakone draNakAka khAvA mAMDe che. (narakamAM pakSIonI kaI alaga jAti nathI. paramadhAmika asure ja pitAnI vaikiya zaktithI dro kAkanuM rUpa dhAraNa kare che. e ja pramANe teo siMha AdinA 35nI paNa vikavaNA kare che, je teo uchaLIne nIce paDe che, te siMha, vAgha Adi naheravALAM jAnavare temanuM bhakSaNa karI jAya che. A kathanane bhAvArtha e che ke narakapAle nArakane daDAnA AkA. ranI narakamAM pachADIne pakAve che. A prakAre jyAre temanA aMge agnithI dAjhavA mAMDe che, tyAre teo gabharAI jaIne UMce uchaLe che. UMce uchaLatA te nArake pukAka nAmanA pakSIne zikAra bane che. je teo nIce paDe che, te siMha, vAgha Adi dvArA temanuM bhakSaNa karavAmAM Ave che. te siMha, vAghanA rUpanI vimurvaNa paNa paramadhArmika asure ja karatA hoya che. sUtrakAra A kathana dvArA e vAta prakaTa kare che, ke nArake game tyAM jAya, te paNa duHkha temane keDe choDatuM nathI. temanA upara jANe ke duHkhanA pahADa ja tUTI paDe che "samUci' ItyAdi zabdArtha-NamUriyaM-samustRita' UMcI citAnA samAna "vipUjakALavidhUmAthAnam' dhUmADA vagaranA agninuM eka sthAna che. "naM-catta je sthAnane prApta karIne "rocatA-zotactA" zekathI dukhita nAraki jIva sui rAma' karUNAjanaka "thaitta-ratananira' rUdana kare che "aravi vara-vadhaH vika kRtvA narapAla nArakijIvanA mAthAne nIcA karIne "vittiwri- virya tathA tenA dehane kApIne "garca vasalverdi-gavat rAtre lokhaMDanA zastrathI "moti -samavasatti ' TukaDe TukaDA karIne kApe che. 8 sUtrArtha-eka UMcI citAnA AkAranuM, dhumADA vinAnI agnithI mukta eka sthAna hoya che. jyAre paramadhArmika nArakene te citAmAM pheMke zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 188 Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AkALA karavIne va che, tyAre te agninA tApathI AkuLavyAkuLa thayelA nArake karuNAjanaka zikAra kare che. tyAM paramadhAmike temanAM mastaka nIcA karAvIne zastra vaDe chedI nAkhe che, ane leDhAnA hathiyArothI temanAM zarIranA TukaDe TukaDA karI nAkhe che. 8 TIkAI-ke UMcI citA khaDakI hoya evuM eka sthAna tyAM hoya che. te sthAnamAM nidhUma agni baLatuM hoya che. jyAre narakapAle te agnisthAnamAM nArakone paTake che, tyAre asahya vedanAthI saMtapta nArako karUNAjanaka AkraMda kare che. paramadhAmike temanAM mastakane nIcA karAvIne zastro vaDa temanuM chedana kare che tathA temanA pratyeka aMgene leDhAnA zo vaDe chedIne temanA TukaDe TukaDA karI nAkhe che. A kathana dvArA sUtrakAra nArakanI yAtanAonuM varNana kare che. temane nima agnimAM pheMkavAmAM Ave che. AgathI dAjhavAne kAraNe asahya pIDAne kAraNe teo khUba ja cikAro kare che. temane te citkAronI paramadhAmika asure para bilakula asara thatI nathI teo tene vadhAre yAtanAo Ape che. temanAM mastakane teo chedI nAkhe che ane leDhAnA tIkSaNa zastro vaDe temanAM avayanA TukaDe TukaDA karI nAkhe che. te "mUriyA' ItyAdi zabdArtha-baratha-tatra' te narakamAM "mUNiyA--samuchinIce moTuM karIne laTakAvela vibhUciMtA-visULitA tathA zarIrathI cAmaDuM ukhADI lIdhela te nAki jIva gomuhiM-gomu lakhaMDanA jevI kaThora cAMcavALA "jillariM zimi pakSiyenA dvArA "ti-citte khavAya che. "laMkIvaLI nAmalavanI nAma narakanI bhUmI saMjIvanI kahevAya che. kemake maraNa tulya kaTa pAmIne paNa prANI temAM maratAM nathI. kemake viditIcA-sthitimAM tenI zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 189 Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ayu maTI hoya che. "vaMti-cahni' je narakamAM "jAvatA- jata pApathI kalaSita "cA-nA" nairayika "bharUcanta" mAravAmAM Ave che. bhArata satrArtha-narakapAle nArakenI cAmaDI utArI laIne temane uMdhe mAthe laTakAve che, tyAre loDhAnA jevI kaThera cAMcavALAM pakSIo tenA zarIramAMthI mAMsa kheMcI kADhIne khAvA mAMDe che. teo temanA zarIrane cAMca, nahora Adi vaDe pIMkhe che. narakabhUmi saMjIvanI che, jyAM prANAnta kaSTa sahana karavA chatAM paNa nArake akALe maratAM nathI, teo ghaNuM dIrghakALa sudhI tyAM jIvita rahIne pUrvabhavanA pApakRtyanuM phaLa bhegavyA kare che. pApathI kaluSita nArakone narakamAM paramAdhAmiko khUba ja mAra mAratA rahe che. palA TIkArtha-jevI rIte cAMDALe marelA jAnavaranA cAmaDAMne laTakAve che, eja pramANe paramadhAmika nAraka jIne thAMbhalAo para uMdhe mAthe laTakAvI de che. temanI cAmaDI utaraDI lIdhI hoya che. tethI temanuM mAMsa khAvA mATe kAgaDA, gIdha, samaDI Adi pakSIo tyAM Ave che. lokhaMDa jevI kaThera cAMca vaDe teo temanA zarIranuM mAMsa kheMcI kADhIne khAI jAya che. narakanI bhUmi saMjIvanI che. eTale ke asahya vedanA bhegavavA chatAM paNa nArake jIvatA ja rahe che. nArakone AyukALa ghaNe lAMbe (10 hajAra varSathI laIne 33 sAgarepama kALane) hoya che. kUra paramAdhAmika nArake tyAM nArakene mArapITa karatA ja rahe che. A kathanane bhAvArtha e che ke narakamAM nArakenI cAmaDI utaraDI laIne temane UMdhe mastake laTakAvavAmAM Ave che. lekhaMDanA jevI kaThaNa cAMcavALA pakSIo temanuM mAMsa khAvA mATe Ave che-cAMca mArI mArIne mAMsanA lecA kApIne teo tenuM bhakSaNa kare che. narakabhUmine saMjIvanI kahavAmAM Ave che, kAraNa ke tyAM maraNanA samAna duHkha bhegavavA chatAM paNa temane AyukALa bAkI hoya tyAM sudhI nArake maratA nathI. vaLI tyAM zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 190 Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AyuSya paNu ghaNuM ja lAMbu' heAya che. pApI jIvAne potAnAM pApakarmAMnu phaLa bhAgavavAne mATe lAMkhA samaya sudhI tyAM rahevuM paDe che. paramAdhArmi ka asurA dvArA temane A prakAranAM kaSTo tA apAya che, parantu nAraaA pAte ja ekabIjAne paNa pIDA pahoMcADayA karatA hAya che. te kaSTAne lIdhe teo chinnabhinna thaI jAya che. A prakAre chinnabhinna thavA chatAM, agni para zekAvA chatAM, aMgeAnA TukaDe TukaDA thavA chatAM te maratAM nathI. hA, mUrchita avazya thAya che. A kAraNe narakabhUmine sajIvanI athavA jIvanadAtrI kahevAmAM Ave che. tyAM gayelA jIvanA bhale TukaDe TukaDA karI nAkhavAmAM Ave. paNa jyAM sudhI temanuM AyuSya khAkI hoya che, tyAM sudhI te maratA nathI. nArakanuM AyuSya ghaNuM ja lAMkhuM-jaghanya dasa hajAra varSInu ane adhikamAM adhika tetrIsa sAgaropamanuM-hAya che. tyAM pApI jIvAne magadaLa, daDA Adi vaDe mAravAmAM Ave che. temanA zarIranA cUre. zUrA karI nAkhavAmAM Ave che, chatAM paNa teo maratA nathI nAranA svabhAva ja evA hoya che ke prANa jAya evI vedanA sahana karavA chatAM te maratA nathI temanAM agene cagadIne temane cUrA karavAmAM Ave, to paNa pArAnI jema te aMgeA phrI maLI jAya che. DAlDA zabdA vasonaca-varDsa gata vazamAM Avela sAcarcA-zrAvamitra' jagalI jAnavaranA samAna tuM-jallam' prApta thaela nAraka jIvane narakapAla 'tijJAti' sUAhi'--tijjJAmiH cUAmi:' tikSNa dhAravALA zULathI 'nivAcayaMtinivAsanti' mAre che. 'sUviTTA-cUrjanindrA:' zULathI vedhela 'durgA-DhiyA' aMdara ane bahAra ane khAjuthI 'niSThALA-jJAnA' glAna arthAt Anada rahita ane 'hAMtaduvA-kAntaduHlA:' atyaMta duHkhavALA nArikajIva tuLa thanaMti jaLa samanti' dIna ane yAjanaka rUdana kare che. 10nA sUtrA----jevI rIte zikArI pAte pakaDelA pazune zastro vaDe vIdhI nAMkhe che, eja pramANe pAtAnA hAthamAM AvelA nArakane paramAdhAmi kA jamIna zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 191 Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ para pachADIne tINa zUlothI vIMdhI nAkhe che. tyAre te nArake bane kAraNe lIdhe (Antarika ane bAhya kAraNone lIdhe) nine anubhava kare che. temane tyAM ekAnta rUpe (saMpUrNata) duHkhane ja anubhava thAya che. tethI teo karuNa svare vilApa kare che. chellA TIkArtha-potAnA hAthamAM pakaDAyelA mRga, sUvara Adi pazuonI sAthe zikArI je vartAva kare che, e ja vartAva paramAdhAmike temanA paMjAmAM pakaDAyelA nArako sAthe kare che. teo nArakanAM zarIramAM tIkSaNa le bheMkI de che. te nArako ane prakAranA kAraNethI-bAhya ane AMtarika kAraNothI- glAnine anubhava kare che eTale ke teo mAnasika ane zArIrika saMtApane anubhava kare che. temane ekalA duHkhane ja anubhava thAya che, temanA nasIbamAM sukha te lakhyuM ja hotuM nathI teo duHkhane lIdhe karuNAjanaka citkAre ane AkaMda karyA kare che, A kathanane bhAvArtha e che ke paramadhAmika nArakanI sAthe ghaNo ja kara vartAva kare che. teo temanAM agamAM bhUle bheMkI daIne temane khUba ja vyathA pahoMcADe che. nArake tyAM bAhya ane Antarika saMtApano anubhava kare che. tyAM temane satata duHkha ja anubhavavuM paDe che. asahya duHkhane lIdhe teo karuNa AkaMda kare che. 101 "cAga ItyAdi zabdArtha-"HvA-savA sarvakAla "vaDhavAma-varanA atyaMta ubatAvALuM sthAna che te sthAna "nirde-nira' prANiyanuM ghAsasthAna che "vaMti-rAhma' jemAM "go-jANa baLataNa vinA ja 14to anLI-vana agni agni baLatI rahe che " vAma-durmALa: jemaNe pUrvajanmamAM baha kara karma karyA che "riTririyA-risthitira' tathA je te narakamAM lAMbA kALa sudhI zrI sUtra kRtAMga sUtraH 2 192 Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nivAsa karavAvALA che "ghA-ddhA te narakamAM bAMdhelA teo "bargar-garajarA dInadayApAtra-bumo pADatAM "viTTuri-vitti' rahe che. 11 sUtrArtha-narakamAM nArakene ghAta karavA mATe eka ghaNuM ja vizALa sthAna che. te sadA prajavalita rahe che. te sthAnamAM kASTha nAkhyAM vinA ja agni prajavalita rahe che krUrakama ane dIrghakAlIna AyusthitivALA nArakone te sthAnamAM lAMbA samaya sudhI bAMdhI rAkhavAmAM Ave che. khUba ja uSNatAthI akaLAvAne kAraNe teo karuNa AkraMda karyA kare che. 115 TIkAryuM-tyAM sadA AgathI dedIpyamAna eka uSNa sthAna che. te sthAna ghaNuM ja meTuM che. te sthAnamAM kASTha Adi Idhana vinA ja agni sadA prajavalita rahe che. prANAtipAta Adi pApakarma karanArA ivenuM te ghAta sthAna che. jemaNe prANAtipAta Adi atyanta kukarmonuM pUrvabhavamAM sevana karyuM hoya che evAM nArakone tyAM bAMdhI devAmAM Ave che. tyAM temano AyukALa ghaNo ja lAMbe hoya che. jyAre temane te uNu sthAnamAM bAMdhavAmAM Ave che, tyAre teo karuNAjanaka citkAra ane rudana kare che. A kathanano bhAvArtha e che ke narakamAM prANIone vadha karavAnuM eka sthAna che. te sthAna kASThAdi vinAnA agnithI sadA prajavalita rahe che. te narakAvAsa rUpa sthAnamAM te pApI ane bAMdhI devAmAM Ave che. teo temanA pUrvabhavenAM pApakarmonuM phaLa tyAM jogavyA kare che. jyAM sudhI teo temanAM pApakarmonuM phaLa pUrepUruM bhegavI letA nathI, tyAM sudhI temane tyAM ja bAMdhI rAkhavAmAM Ave che. ghaNA lAMbA samaya sudhI te uSNa sthAnamAM baMdhAyelA rahevAne kAraNe temane eTalI badhI vedanA thAya che ke teo nirantara dInatApUrNa rudana karyA kare che. 11 niyA' ItyAdi zabdArtha --te paramadhAmiko "natI-magI maTI "nizA-nirAze citAone "tamartfmattA-samAraNya' banAvIne "su-janam' karUNa "rasaMd-satta' rudana karatA nAraki jIvane chumaMti-kSitti phekI de che. "tara-tatra' temAM anADumA- sAdhu pApI jIva 'gAvatI--sAvarta' dravIbhUta thaI jAya che "kA-rathA' jevI rIte "no -thotirmaze agnimAM "vizaM- paDela "pI-saf: ghI ogaLI jAya che. 1rA sUtrArtha-paramadhAmike moTI moTI citAo prajavalita kare che. ane karuNa AkraMda karatAM nArakene temAM pheMkI de che jevI rIte agnimAM paheluM zrI sUtra kRtAMga sUtraH 2 193 Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ghI pIgaLI jAya che. e ja pramANe te citAomAM pheMkavAmAM AvelAM nAra, kenAM zarIra pIgaLI jAya che. 12aa TakAtha-paramAdhArmika asure meTI moTI citAo prakaTAvIne, karUNA janaka rudana karatAM te nArakone temAM pheMkI de che. te citAmAM phekAyelA nArakanI dazA agnimAM homelA ghI jevI thAya che. teo te agnimAM ghInI jema pIgaLI jAya che-baLIne bhasma thaI jAya che. A kathanane bhAvArtha e che ke paramadhAmike moTI moTI ciMtAonuM nirmANa karIne te pApI jIvone te citAomAM pheMkI de che. prajavalita AgamAM ke kAyelA te nArakanAM zarIra baLI javAthI temane asahA pIDA thAya che, te kAraNe teo karUNAjanaka citkAra kare che. jema agnimAM hamAcela ghI pIgaLI jAya che, e ja pramANe temanAM zarIre paNa te agnimAM pIgaLI jAya che, chatAM paNa teo maratAM nathI. pUrvakRta karmonuM phaLa pUrepUruM bhegavavAne mATe teo jIvita rahe che. jevI rIte nIce vikharAyele pAra pharI bhegA thaIne skUla banI jAya che, e ja pramANe agnimAM pIgaLI gayelAM nArakonAM zarIra paNa, temanA pUrvabhavenAM pApanuM vedana karavA mATe pharI samadita thaI jAya che, ane nArako pahelAMnA jevAM ja zarIrothI yukta thaIne pUrvakRta pApakarmonAM phaLa bhegavyA kare che. 12 "sayA ItyAdi| zabdArtha-"sA-vA" sarvakAla "#tiot--JranaM saMpUrNa "ghammaigharmazAnam' garama sthAna hoya che te sthAna "DhokaLIcaM-jAto nIta' nibatta, nikAcita vagere karmothI prApta thAya che. "duadha-pratidupa' atyaMta duHkha devuM eja jene svabhAva che "tara-tatra' te sthAnamAM "hiM pApahiM zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 194 Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaMbijhanaM--hRsetu pu suigA' karacaraNane bAMdhIne "suda-trumiva zatrunI jema hiM- daMDAo dvArA paramadhAmika "mAsamaMti-samAgamanate' mAre che. 13 sUtrArtha-narakabhUmimAM eka gharmasthAna eTale ke usthAna che, je sadA saMpUrNa uSNu ja rahe che. nidhatta nikAcita pApakarmo karanArA jIve tyAM jAya che. te sthAna atyaMta duHkhadAyaka che. tyAM paramadhAmike nArakenA hAtha, paga bAMdhIne temane zatrunI jema mAra mAre che. 13 TIkAryuM-te narakabhUmimAM sadA saMpUrNa rUpe uSNa rahetuM eka uNa sthAna che. nitta-nikAcita pApakarma karanArA cha ja tyAM nAraka rUpe utpanna thAya che. te sthAnamAM utpanna thayelA nArAne atyanta duHkha sahana karavuM paDe che. tyAM paramadhAmike nArakenA hAthapaga bAMdhIne temane daDA Adi vaDe evA te mAre che ke jANe teo temanA duzamane heya. tAtparya e che ke narakabhUmimAM sarvadA dedIpyamAna eka sthAna che. te sthAna khUba ja uSNa hoya che. nidhatta ane nikAcita pApakarmo karanArane te sthAnamAM nAraka rUpe utpanna thavuM paDe che. nArakane ghera pIDA pahoMcADavAne te sthAnano svabhAva che. tyAM nArakanI sAthe paramadhAmikene vartAva zatrunA je hoya che. teo temanA hAthapaga bAMdhIne temanA para daMDA AdinA prahAra kare che. 13 baMnnati ItyAdi zabdArtha -"vAhaNa-vAja' viveka rahita nAraka jIvanA "purI-dina pAchaLanA bhAgamAM "vaLa-vyathena' daMDAthI mArIne "maMti-mati teDI de che tathA "soLefheM- lekhaMDanA ghaNathI "rIlaMkinIma"i temanuM mastaka paNa "miti-miti" toDI de che, mihA-maja jemanA aMga cUti karI dIdhela che, evA "te sAra te nAraki ne "sattAhi gArahiMsattAmirfma tapela AronA dvArA "zaia Rcha-chamitta tAra' lAkaDAnA TukaDAnI jema cholIne pAtaLA karela nArakane "Liyoti-nicovaca garama sIsu pIvA mATe pravRtta karavAmAM Ave che 14 sUtrArtha-paramadhAmike lAkaDI AdinA prahAra vaDe ajJAna nArakonI pITha toDI nAkhe che ane leDhAnAM magadaLa vaDe temanAM mastakanA cUre zUrA karI nAkhe che, chinnabhinna zarIravALA nArakonAM zarIrane teo lAkaDAnA pATiyAnI jema cholIne pAtaLA kare che ane pIgALelA sIsAne uSNa rasa temane baLajabarIthI pivarAvavAmAM Ave che. 14mA TIkArya-te nArakanI pITha para daMDA mArI mArIne tene teDI nAkhavAmAM Ave che tathA loDhAnAM magadaLa, gadA AdinA prahAra karI karIne temanAM zrI sUtra kRtAMga sUtraH 2 195 Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mastakanA cUre sUrA karI nAkhavAmAM Ave che. A prakAre vidyArita karavAmAM AvelAM temanAM zarIrane agni upara khUba ja tapAvela ArAthI lAkaDAnA pATiyAnI jema, cholIne pAtaLA karavAmAM Ave che. eTaluM ja duHkha sahana karavAthI temane chuTakAro thatuM nathI, paraMtu temane garamA garama sIsAno rasa paNa pivarAvavAmAM Ave che tAtparya e che ke paramadhAmike DaMDAnA prahAra karIne nArakAnI pITha teDI nAkhe che, magadaLe mArI mArIne mAthAnA cera cUrA karI nAkhe che. Ara vaDe temanA zarIrane cIre che ane sIsAne garama rasa temane pivarAve che. 14mA 'mini ItyAdi zabdArtha-bAkumAjApunaH pApakarma karavAvALA nAraki jIvane "jA-re kara karmamAM 'miskutiyA-zamiyo' yojIta karIne arthAt janmAktaramAM karela prANivadha rUpa kAryane smaraNa karAvIne "raghuvocA-punohitA' tathA bANanA prahArathI prerita karIne "thiva-tiva" hAthinA jema "pati-vAnita' bhAra vahana karAve che athavA'go suve to vA kutti -ghAM to bIna nA mArogha' tathA eka, be, athavA traNa ane temanI pITha upara caDhAvIne "dariyaa6-ritava' hAthInI jema "vari-vArita' temane calAve che "gara-Aa' krodha karIne bahai-SA te nairayikanA "jALazo-mani marmasthAnone "vikati-viSyati' vadhe che. 1pa sUtrArtha-narakapAle nArane temanAM pUrvakRta raudra (bhayaMkara) kunuM smaraNa karAve che ane tIkSaNa aMkuza, bhAlA AdinA prahAra karIne temanI pAse hAthInI jema bhAra vahana karAvavAmAM Ave che. athavA eka, be traNa ane temanA para caDhAvIne temanA marmasthaLo para prahAra karIne temane cAlavAnI pharaja pADe che. 15 zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 196 Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TIkArya-je nArakoe pUrvabhavamAM hiMsA, asatya Adi pApakarmonuM sevana karyuM hoya che temane paramadhAmike dvArA temanAM te raudra (bhayaMkara) kanuM smaraNa karAvavAmAM Ave che. jevI rIte hAthInA marmasthaLamAM aMkazane prahAra karIne tenI pAse bhAra vahana karAvavAmAM Ave che, e ja pramANe vajamaya aMkuza AdinA prahAra karIne teo nArake pAse bhAravahana karAve che. athavA eka, be traNa jIne temanI pITha para ArohaNa karAvIne, aMkuza AdinA prahAra karIne tene calAve che. athavA jevI rIte rathanI dhuMsarI sAthe joDelA baLadone Ara bheMkIne calAvavAmAM Ave che. eja pramANe nArakane paNa daMDA, bhAlAM, Adi zastro vaDe mArI mArIne temanI pAse baLajabarIthI bhAra vahana karAvavAmAM Ave che. jyAre te nArake temanI pITha para caDI beThelA jIvone bhAra vahana karavAne asamartha hevAne kAraNe cAlatAM thaMbhI jAya che, tyAre paramadhAmike gusse thaIne temanA marmasthAnone vIdhI nAkhe che, athavA anya paramadhAmikene Adeza daIne temanA dvArA te nArakanA marmasthAna para prahAra karAve che. 15 "rAjA" ItyAdi zabdArtha- "vAhA-rAjA bALakanA samAna parAdhIna--bIjAne AdhInanarayika jIva narakapAlenA dvArA "vahA-vA" balAtkArathI vAraM-vIranAmuM lehinA kicaDathI bharela rUTsa-iTAviTAma' tathA kAMTAothI yukta "mahaMta-mahUtI' vizALa "mUbiM-mUnim' pRthvI upara 'aNumaMtA-manAmAnA paramadhAmikenA dvArA calAvavAmAM AvelA ane "bahiSA-samIhita pApakarmathI prerita karelA viddhatavijaLapai' aneka prakAranA baMdhanathI bAMdhIne "virAjiviSaomnittA mUcchita evA bIjA nAraka jIvone "ova4i ritti-TraSTi tri' kApI kApIne TukaDA TukaDA karIne ahiM tahiM pheMkI de che. 1dA zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 197 Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtrA--khAlakanA samAna parAdhIna nAraka jIvAne paramAdhAmi kA khaLajabarIthI lAhInA kIcaDathI vyApta, kAMTAothI chavAyelA vistRta mArga para calAve che. nArakAnAM pApakarmAMnA badale ApavAne taiyAra thayelA te paramAdhAmikA, aneka prakAranAM baMdhanothI khAMdhIne viSAdayukta cittavALA te nArakonA TukaDe TukaDA karI nAkhIne, nagaramilanI jema te TukaDAone cAre dizAmAM phekI de che, // 1 // TIkA"--jevI rIte khAlaka pratyeka mAkhatamAM parAdhIna hAya che, eja pramANe nArako paNa parAdhIna hAya che. te kAraNe temane ahI 'khAla (ajJAna) kahevAmAM Avela che. te khAlanArakAne paramAdhAmikA maLajakharIthI kIcaDa ane vajAmaya kAMTAthI AcchAdita vistRta bhUmi para calAve che, jo ke evI bhUmi para cAlavAnuM temane gamatuM nathI, parantu paramAdhAmika asure temane baLAtkAre te bhUmi para calAve che. vividha prakAranAM anyanA vaDe bAMdhIne udvigna cittavALAM tathA mUkita nArakAnA TukaDe TukaDA karIne paramAdhAmi kA temane nagaralinI jema Ama tema pheMkI de che. temanAM pUrvabhavAnAM pApakarmAnA A pramANe temane badale cukavavAmAM Ave che. A kathananA bhAvA e che paramAdhAmikA parAdhIna nAkeAne kIcaDa ane kAMTAothI chavAyelA mArga para parANe calAve che. vaLI te anya nArakAne aneka prakAranA anyanAmAM khAMdhe che, ane sUcchita thayelA nArakAnA zarIranA TukaDe TukaDA karIne nagaramilanI jema game tyAM pheMkI de che, 5165 'vatAhi' ityAdi zabdA --mAmitAne-mahAmitAE' mahAn duHkhathI yukta 'aitahiraNaantaEi' AkAzamAM vaitAnniNa nAma-vaiyio nAma' vaikriya nAmanI 'jayate- pAcata:' eka zilA dvArA banAvela lAMbA 'vastra--pavaeNtta:' paryaMta che. 'tathAtarasyA:' te paryaMta upara nivAsa karavAvALA 'ammA-dukUrmAMka' bahuja kUkama karavAvALA nArikajIba 'kSakSAAM mukuttA-sALa mukUrtAnAm' hajAra) muttothI 'va'-vam' adhika kALa sudhI 'maMtti-myante' mAravAmAM Ave che. 17nA sUtrAtha--nArakAne khUba ja satapta karanAro vaikriya nAmanA eka pata narakabhUmimAM AvelA che. te AkAzamAM AvelA che ane eka ja zilAne banelA che. te vaikriya paryaMta para utpanna thayelA, krUrakamAM nArAne hajAro muhUta karatAM paNa adhika kALapayanta paramAdhArmika asurA dvArA khUba ja mAra, prahAra Adi vyathA sahana karavI paDe che. 1NA zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 198 Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TIkArtha-AkAzamAM vaiyi nAmane eka pahADa Avela che te eka ja zIlAne baneluM che. ghara pApakarmo karanArA ja te parvata para nAra rUpe utpanna thaIne ghera duHkhe sahana kare che. te vaikiya parvatanI labAI paNa dANI ja che te parvata para utpanna thayelA nArakone paramAdhArmika asura hajAre muhU karatAM paNa adhika samaya sudhI mAra mAyA kare che. tAtparya e che ke paramadhAmike dvArA nirmita, eka ja zilAne ukriya nAmane pahADa narakabhUmimAM Avela che. te parvata ghaNe lAMbo che te pahADa para rahelA ghara pApakarmo karanArA nArakone cirakALa sudhI paramAdhAmikanA hAthane mAra khAvo paDe che. enA saMvAhizA' ityAdi- zabdArtha-"saMvArikA-saMvAditA nirantara pIDita karavAmAM AvatAM duDiLa-sukRtinaH" pApIjIva 'gaNo rgo ja paratagmALA-ga 2 nA ra paritamAnA divasa rAta tApane bhegavatAM "riti-naMti' rUdana karatAM rahe che "giAMta- patta kevala duHkhanuM sthAna "mahaMte-jAti' vistRta viSeviSama' atyanta kaThina "rAgha-nara' narakamAM paDelA prANI "hena-na' gaLAmAM phAMsI nAkhIne "hatA 3-hAratu" mAravAmAM AvatA "tArathA- tathA temAM rahevAvALA prANI kevaLa rUdana ja kare che. 18 sUtrArtha-narakamAM yAtanAonuM vadana karatAM pApakarmI cha dinarAta atyanta paritApano anubhava karavA thakI rudana karyA kare che. teo ekAntataH (saMpUrNa rUpe) duHkhane ja anubhava kare che. te viSama ane vistRta narakamAM nArakonAM gaLAmAM phAMse nAkhavAmAM Ave che, ane tenI pIDA asahya thaI paDavAthI teo karuNAjanaka AnaMda karyA kare che. 18 zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 199 Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TIkArtha-pUrvabhavamAM pApakRtyenuM sevana karIne narakamAM utpanna thayelA te cha dina rAta atyanta vedanAne anubhava karatA rahe che, eTale ke teo dasa prakAranI kSetrajanita vedanAnuM vedana kare che. A asahya vedanAne lIdhe teo karuNAjanaka rudana karyA kare che. saMpUrNataH duHkhamaya, atidIrgha, viSama ane aneka prakAranAM dukhothI vyApta narakamAM paDelA nAraka jIvanA gaLAmAM phase nAkhIne temane mAra mAravAmAM Ave che. bhAvArtha e che ke narakamAM nirantara pIDAne anubhava karatA pApI jIve AMsu sAryA kare che. tyAM temane sadA duHkha ja sahana karavuM paDe che. eka paLa paNa temane sukha maLatuM nathI. te sthAna khUba ja viSama, vistRta ane khada che. evA narakamAM pApI jInA gaLAmAM phAMsa nAkhIne paramAdhAmike temane khUba ja mAra mAryA kare che. 18 mannati ItyAdi zabdArtha- te-te te paramadhArmika "muje muje jatuM-samudrAni guvAni guNIvA' magadaLa ane musala hAthamAM laIne "pukavarI-pUrvAcA pahelAnA zatrunA samAna "ro-ram krodhathI yukta "maMvaMti-manisa' nAraki nA aMgone teDi de che. "mine-minnA ' jemanuM zarIra tUTI gayuM che evA "se-te' te nArakiche "phira varmAtA-dhira vamata: rakta vAmana karatAM 'gomudrA-avamUnaH amastaka thaIne "pALIta-dharaLata' pRthvI taLamAM "vaMti-pati ' paDe che. 19 sUtrArtha-paramadhAmike temanI sAthe pUrvabhavanA zatrunA je vyavahAra kare che. teo hAthamAM magadaLa ane mUsaLa (sAbeluM) dhAraNa karIne, khUba ja ke pUrvaka nArakanAM zarIra para tenA gADha prahAro karIne temanAM zarIranA zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 200 Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUre cUrA karI nAMkhe che, A prakAre jemanuM zarIra chinnabhinna karI nAkhavAmAM Avyu che evA nArakA leAhInI ulaTI karatAM karatAM UMdhe mAthe jamIna para paDI jAya che. 195 TIkA--jANe ke pUrvabhavanA duzmanA hoya evI rIte paramAdhArmi kA nArakAnAM zarIra para magadaLa ane mUsaLanA prahArA kare che. athavA nArakA pUrva bhavatu vera vALavAne mATe ekabIjAnA upara AkramaNa karIne eka khIjAnAM aMgA tADI nAkhe che. A prakAranA prahArAne lIdhe temanA pratyeka agamAMthI leAhInI dhArA nIkaLe che ane temane leAhInI ulaTI paNa thAya che Akhare zarIranI tAkAta khUTI javAne kAraNe te Udhe mAthe bhUmitala para paDI jAya che. A kathananA bhAvA e che ke paramadhAmikA duzmanAnI jema temane mUsaLa, magadaLa Adi vaDe mArI mArIne temanAM zarIranA cUre cUrA karI nAMkhe che. jyAre temanA zarIra para kaThora prahArA paDe che, tyAre te adhemukha hAlatamAM jamIna para phasaDAI paDIne lAhInI ulTI kare che. 19aa 'gaLAliyA' ityAdi zabdA ..satha-taMtra' te narakamAM 'rUcA sajovA-paTTA sajovAH' sadA krodhita aLAviyA nAma-zazitA nAma' kSudhAtura evA tathA miLo-pravRttimanaH bhayarahita evA (dhITa) 'madAttiyAjA-mahAmULAjA' moTA moTA ziyALa rahe che, te ziyALa 'vasumA-vaidukUrmALa:' janmAntaramAM pApakama karelA 'saMhiyAtlRi -X'lajiAmi' ja'jIramAM 'vahA-pannA.' bAMdhelA 'gaphUrA-gaphUra[[:/ nIkaTamAM rahelA tatsyA-tasthA:' te narakamAM sthita jIvAne TukaDA TukaDA karIne khAI jAya che. rA sUtrA--nakamAM mahA cITa (ziyALA) hAya che. gaMti-jJAyamse te ghaNAM ja zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 201 Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhUkhyAM, krodhI ane nirbhaya hAya che. paramAdhAmikA pAtAnI vaikriya zakti vaDe te ziyALAnI utpatti kare che. pUrvabhavAmAM dhAra pApakamAM karanArA, sAMkaLA vaDe khAMdhelA te nArakanu A mahAziyALA dvArA bhakSaNa karAya che rA TIkA --narakAvAsamAM sadA krodhathI yukta rahevAnA svabhAvavALAM, atyanta dhRSTa, nirbhaya ane bhUkhyA ziyALe hAya che temanuM zarIra ghaNuM ja vizALa hAya che. peAtAnI vaikriya zakti vaDe paramadhAmi ke temanuM nirmANa kare che. pUrvabhavAmAM hiMsA Adi krUra karyAM karavAthI narakamAM utpanna thayelAM, sAMkaLA vaDe ma'dhAyelAM nArakAnI pAse A ziyALA pahoMcI jAya che ane temanAM zarIramAMthI mAMsanuM bhakSaNa kare che. 5ranA 'racAnA' ItyAdi zabdAya -'sacAnA nAma-sarAlajA nAma' sadIjalA nAmaka miTTuzA-miTurnA' atyaMta viSama 'navI-naphI" eka nadI che'vavijJa-prInna mAM' tenuM pANI paru eva leAhI mizrita hoya che athavA te mATI picchila arthAt kaI mayukta che hovitjhALatattA-hovitjhInatattAH' tathA te agnithI pIghaLela lekhaDanA dravaNanA samAna ati garama pANIvALI che amituAMli-miTurnIyAm" ativiSama 'jJatti-cakSyAM' je nadImAM 'vavajJamALA-zradyamAnAH' paDela nArakijIva'nAcattAna- atrALAH' ekalA rakSaka vagaranA thaIne lAmAM re timAM venti' tyAM sakAla uchaLatA rahe che. rA sUtrA----narakamAM eka evI nadI che ke je sadA pANIthI bharapUra rahe che te nadI ghaNI ja niSama che. te nadI paru ane leAhIthI bharelI che, tenu pANI garamA garama leDhAnA rasa jevu' atiuSNa che. te atyanta druma nadImAM paDelAM nArakA mukha ja asahAya dazAneA anubhava kare che. paramAdhAmikA temane khaLAtkAre te nadImAM nAkhe che. rA TIkAtha--jemAM pANI kAyama TakI rahe che, evI nadIne sadAjalA' kahe che. athavA te nadInuM nAma 'sadAjalA' che, te nadImAM taravAnuM kA ghaNu ja kaThaNa che. tenuM pANI kSAra, rudhira ane paruthI mizrita hAvAne kAraNe, athavA rUdhirathI vyApta hAvAne kAraNe khUbaja gaTTu che. te pANI bhaThThImAM tapAvelA lADhAnA rasa jevuM ati uSNa che. te nadImAM paramAdhAmikA nArakAne baLajabarIthI nAkhe che. khicArA nirAdhAra ane asahAya nArakone lAcArIthI temAM paDavuM paDe che. zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 202 Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A kathanane bhAvArtha e che ke narakamAM sadA jalA nAmanI eka nadI che. te nadI nArakene khUba ja duHkhadAyaka thaI paDe che. tenuM pANI sadA kSAra, lohI ane paruthI vyAta rahe che. tapAvIne ogALelA loDhA jevAM te uSNa pANIvALI nadImAM nArakane dhakelI devAmAM Ave che. bicArA nArakone atizaya viSamakSetravedanAne anubhava karavA thakI te nadImAM uchaLatA rahevuM paDe che. jarA A udezakanA viSayano upasaMhAra karatA sUtrakAra kahe chegyA" ItyAdi zabdArtha -"tara-tatra te narakamAM 'riNitIcaM-risthiti lAMbAkALa paryata nivAsa karavAvALA arthAt palyopama sAgaropama kALa sudhI nivAsa karavAvALA "sAruM-jA' ajJAnI nArakijIne "vANuM-ghare A uparyukta "lA- sparza arthAt duHkha "niraMtaraM-nirataram' sadA-hamezA kavi-gzakita' pIDita kare che "mamAgaraNa 3-jamAnaca ta" pUrvokta dukhethI mAravAmAM AvatAM nAraki jIvanuM "tALa mAM do-cAii mavati rakSaNa karavAvALuM koI hetuM nathI "go- te ekale ja "vacaM-kavacam" pite "tua-duham' duone 'padagoDuM-thanumavata' jogavatA rahe che. rA sUtrArtha-narakamAM dIrghakAlIna sthitivALA ajJAnI jIvane AgaLa varNavyA pramANe duHkha nirantara sahana karavA paDe che. paramAdhAmika dvArA jemanuM tADana, chedana, bhedana Adi karavAmAM Ave che, evAM nArakane zaraNa ApanAra tyAM kaI paNa hetuM nathI. temane nirAdhAra dazAmAM mUkAI javAne kAraNe jAte ja te duHkha veThavuM paDe che. temanA te duHkhamAM koIpaNa vyakti bhAga paDAvatI nathI. temaNe karelAM pApakarmonuM phaLa tyAM temane ja bhegavavuM paDe che. para TIkArtha-pUrvabhAmAM hiMsAdi krUra karmonuM sevana karanArA pApI jIvane narAkamAM nAraka rUpe utpanna thavuM paDe che. nArakanuM AyuSya ghaNuM ja lAMbu zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 203 Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hoya che, te kAraNe temane pUrvavarNita dasa prakAranI kSetravedanAone ghaNA lAMbA samaya sudhI anubhava kare paDe che. pahelI ratnaprabhA pRthvImAM nArakanI paryAye utpanna thayelA jIvonI utkRSTasthiti eka sAgaropamanI che. bIjI zarkarA prabhA pRthvImAM traNa sAgaropamanI, trIjI vAlukAprabha pRthvImAM sAta sAgaropamanI, cethI paMkaprabhA pRthvImAM dasa sAgarepamanI, pAMcamI dhUmaprabhAmAM sattara sAgaropamanI, chakI tama:prabhAmAM bAvIsa sAgaropamanI ane sAtamI tamastamaprabhAmAM tetrIsa sAgaropamanI utkRSTa sthiti kahI che. narakomAM paramadhAmike dvArA nArakone jyAre mAravAmAM Ave che, tyAre temanuM rakSaNa karanAra tyAM kaI paNa hotuM nathI. te ekale ja duHkhanuM vedana kare che. narakamAM asahya yAtanAo anubhavate jIva tyAre A pramANe vicAra kare che"nA parijanAthe' ItyAdi-- "hAya, kuTuMbIone mATe meM atyanta kUra karmonuM sevana karyuM, paraMtu tenAthI jemaNe lAbha uThAve teo te cAlyA gayA-te pApakarmonuM phaLajogavavAmAM kaI bhAgIdAna thayuM ! huM ekale ja mArA pApakarmonuM phaLa bheLavI rahyo chuM. Aja huM ekalA ja saMtApanI javALAo vaDe baLI rahyo chuM. 22 "jJAviM" ItyAdizabdArtha---catta' je "ghA-daza" jevuM "pura-pUrva' pUrvajanmamAM -rma karmane "bArI-bAta karela che, "tameva-deva' teja karma vaMg-saMpAze saMsAramAM "zALajI-mAchatti" udayamAM Ave che. "pizsuddha-ghAtakum' jemAM sukhaleza rahita kevala dukha mAtra hoya che, evA "mavaM-mam' bhavane "jhanittA- cirA' prApta karIne "phuraNI-sudaNikevala. dukhI jIva " te turataMganA phulam rAt' ananta dukha svarUpa tene ri- renti bhogavatA rahe che. ra3 zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 204 Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtrA pUrvakALamAM jevA karyAM karyAM' hAya che, eja bhaviSyamAM udayamAM Ave che. ekAnta du:khamaya (sa'pUrNa rUpe duHkhamaya) bhavane prApta karIne sathA du:khI jIva ananta duHkhanuM vedana kare che. rA TIkA"--je prakAranA anubhAga (rasa) vALuM tathA jeTalI sthitivALu krama pUOkALamAM khAMdhyu hoya, eja ane evu' ja kama uttarakALamAM vipA kAdayamAM Ave che-eTale ke evuM ja phaLa bhAgavavu paDe che, tIvra athavA manda-je prakAranA adhyavasAyathI, jevAM tIvra athavA manda rasavALuM krama bAMdhyu hoya che. phala bhAgane samaye eja (kama) sAme Ave che. nAraka jIva ekAnta (sa'pUrNa) du:khapUrNa bhavatu upArjana karIne ekAnta (sapUrNa) rUpe duHkhI thAya che ane ananta duHkha bhegave che. kahyuM paNa che ke-'thayA ghenu jevu'ityAdi jevI rIte hajArA gAyAnA samUDamAMthI paNa vALa u' peAtAnI mAtAne oLakhI laIne tenI ja pAse jAya che, eja pramANe pAte kareluM ka peAtAne ja phaLa ke che, eTale ke karelA kanu phaLa jIvane akSya bhAgavatu' ja paDe che.' tApa e che ke jevuM jIve je kama karyuM hoya evuM ja phaLa tene vartamAna bhavamAM athavA parabhavamAM bhAgavavuM ja paDe che. rA 'ni sonnA' ityAdi zabdA--dhIre-dhIra:' dhIrapuruSa 'cALi nALi-jJAn nabrAn' A narakAne 'sodavA--bruvA' sAMbhaLIne 'lavo-sarvarone' badhA ja lAkamAM niSaLavana' kAIpaNa prANInI 'na hiMsa-na hi~cAtU' Rsi'sA nA kare parantu 'vaMtaviTTI-nAntadardi:' khadhA jIva vagare tatvamAM vizvAsa rAkhatA 'aniMdde 3 zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 205 Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ apritu' parigrahathI rahita thaI ne yubhinna-yuddhavela' azubha kama' ane temanu phaLa samaje athavA-kaSAyAne jANe ane jANIne 'joyarala-jo ca' leAkanA athavA kaSAya leAkanA vayaM na pacche--vA na chet' vazavatI nA ane // 24 // sUtrA--narakAnA A svarUpanuM zravaNa karIne medhAvI munie samasta leAkamAM rahelA kAI paNa trasa ke sthAvara prANInI hiM'sA karavI joIe nahI teNe jIvAdi tattvAnA viSayamAM aDaga zraddhA rAkhIne parigrahanA parityAga karavA joIe, azubha karma karanAra jIvAne kevu' phaLa maLe che, te jANI laIne teNe kaSAyAne jItavA joie ane indriyAne vaza rAkhavI joie. 24aa TIkA"----narakAnA svarUpanu' tathA nArAnI karuNu dazAnuM A vaNuna sAMbhaLIne dhIra-parISaheA para vijaya meLavanAra vidvAna munie samasta leAkamAM kAI paNa trasa, sthAvara, sUma, khadara paryApta ke aparyApta jIvAnI virAdhanA karavI joIe nahI. eTale ke teNe koI paNa prANInI, kAi paNu paristhitimAM, kAi paNa kAraNe hiMsA karavI joIe nahIM. teNe e vAta bhUlavI na joIe ke prANIone! vadha karanAra jIvane naraka gatimAM nAraka rUpe utpanna thaIne ghera yAtanAe bhAgavavI paDe che. kahyu paNa che ke 'tamAna riddhinA' ityAdvi- A kAraNe buddhimAna sAdhue kAI paNa prANInA prANAnu vyaparApaNu(viyeAga) karavuM nahI' ha'saka jIvA ghAra narakamAM gayA che, jAya che ane jaze'ku ahIM' 'ddhi'sA' padanA pracAga dvArA mRSAvAda, anuttAdAna, maithuna ane parigrahanA tyAganuM paNa sUcana karAyu che. ema samajavuM. A badhA pApAnu. sevana karanAra jIvAne paNa narakagatinI prApti thAya che. je ke narakagatimAM javAnAM aneka nimitto che, chatAM paNa hi~'sA temAM mukhya nimitta rUpa hAvAne kAraNe sUtradhAre ahIM tenA ja ullekha karyo che. jIva ajIva Aphri zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 206 Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ to para jene acala zraddhA che, eTale ke jenuM samyagdarzana acala che, tene ahIM "ekAMtadaSTi kahevAmAM Avela che. je muni bAhya ane Abhyantara parigrahathI rahita che, tene aparigrahI kahe che. ahIM prAraMbhanA samyagdarzana ane antane aparigrahane grahaNa karavAthI "tu" pada dvArA mRSAvAda, adattAdAna, ane maiithunane tyAga paNa grahaNa thaI jAya che. A kathananuM tAtparya e che ke samyagdaSTi tathA hiMsAdi pApane tyAga karanAra munie azubha karma karanArA ane tenuM phaLa bhegavanArA saMsArI jInI dazAne vicAra kare joIe. athavA teNe kaSAyAdi rUpa lekane varUpa ane lakSaNanI apekSAe samajI levuM joIe. A vAtane samajI laIne teNe kaMI paNa kaSAya Adi saMsAra vadhAranArA dene vaza thavuM joIe nahIM. A samasta kathanane bhAvArtha e che ke kaSAya AdithI mukta medhAvI munie narakenA svarUpane jANIne tathA narakamAM utpatti karAvanArA bhinna bhinna kAraNone zAstronA AdhAre jANI laIne, lekamAM rahelA kaI paNa vasa athavA sthAvara prANInI hiMsA karavI joIe nahIM, paraMtu teNe tIrthakara dvArA prarUpita jIvAdita para zraddhA rAkhIne saMyamanuM pAlana karavuM joIe. pArakA gvaM nirikSaNe ItyAdi- zabdArtha-"gvaM-gva' Aja prakAre nArakanI jema hRtika-viSNu tiryaMca "majurAhu-manujJA pu' manuSya ane devatAomAM paNa turaMtaidnAtattanata' cAragativALA ane anaMta evA saMsArane tathA "taradizvarAnaM vipA temanA anurUpa vipAkane jANe "-" te buddhizALI purUSa "rthAta A '-sarva' badhI vAtane "ti vedattArUti vaivacityA" tIrthakara nirUpita prakArathI jANIne "#AruM vega-wAruM kSeta' pitAnA paMDita maraNanI pratIkSA kare ane "puSamAna-prAmA reta' saMyamanuM pAlana kare. rapa sUtrArtha -narakagatinI jema tiryaMca, manuSya ane devagatinA ananta vipAkane paNa munie samaja joIe. A cAra gativALA saMsAranA svarUpane barAbara jANI laIne, buddhimAna munie maraNa (paMDita maraNa) sudhI saMyamanuM pAlana karavuM joIe. mArA TIkArtha--azubha karma karanAra jIvane naraka tiryaMca, manuSya ane devagati rUpa catagatika saMsAramAM. azubha karmanA azubha phaLa rUpa ananta vipAka bhegava paDe che. tIrthakare dvArA pUrvokta prakAre A vipAkanI je zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 207 Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prarUpaNa karavAmAM AvI che, tenAthI mAhitagAra thaIne paMDitamaraNa rUpa kALanI pratIkSA karatA thakA saMyamanI ArAdhanA karavI joIe. A kathanano bhAvArtha nIce pramANe che-ahIM narakagatinA vipAkanuM vistArapUrvaka varNana karavAmAM AvyuM che. tethI evuM samajavuM joIe nahIM ke cAra gatiomAMnI mAtra narakagatimAM ja duonuM vedana karavuM paDe che. bAkInI traNe gatiomAM duHkha anubhavavuM paDatuM nathI. kharI rIte te cAre gatie duHkhathI paripUrNa che. cAre gatinA cha duHkhI che, evo vicAra karIne saMsAranA baMdhanamAMthI mukta thaIne mokSanI prApti karavA mATe, sAdhue saMyamanAM anuSThAnamAM ja pravRtta rahevuM joIe. teNe paMDitamaraNanI pratIkSA karavI joIe A caturgatika saMsAra anaMta che, ane temAM karmAnusAra phaLanI prApti thAya che. buddhimAna puruSe A saghaLAM tane samajI laIne nirati. cAra saMyamanuM pAlana karavuM joIe. mArapA che bIje uddezaka samApta che che pAMcamuM adhyayana samApta che mahAvIra bhagavAna ke guNoM kA varNana chaThThA ayayanane prAraMbha (vIrastava) pAMcamuM adhyayana pUruM thayuM, have cha adhyayananI zarUAta thAya che. pAMcamAM adhyayana sAthe A adhyayanano A prakArano saMbaMdha che-pAMcamAM adhyayanamAM narakanA svarUpanuM varNana karavAmAM AvyuM che. te svarUpanuM tIrthakara bhagavAna zrI mahAvIra vardhamAne pratipAdana karyuM che. tethI te bhagavAna mahAvIranA guNonuM varNana karavA mATe A chaThuM adhyayana kahevAmAM Ave che. upadezako mahAna guNothI saMpanna hoya che, temanA guNa gAvAthI zAstranI mahattA siddha thAya che. tethI ja A adhyayanamAM mahAvIra prabhunA guNanuM varNana karavAmAM AvyuM che. A adhyayananuM sauthI paheluM sUtra A pramANe che. "puSNui " ItyAdi. zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 208 Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zaznArtha-"samA-zramanA " zramaNa "ra mALA-1 grahaNa" ane brAhmaNa "g-ra" ane "ari-armriNa?" kSatriya vagere "ratithi -ratIfthavA ane paratIdhika zAkaya vigeree "purijhag-gallu pUchyuM ke "re -3 . te keNa che? jeNe je -i-0Aratahita' kevaLa hitarUpa "aLasTisaM-anIdazama' anupama "dharma-dharmam' dharma "nAdu samINacAra-sAdhu samIkSA' samyapha prakArathI vicArIne "jAdu-gag kahela che. / 1 / anvayArtha-pramANe, brAhmaNa, gRhastha ane zAkya Adi paratIthikoe sudharmA svAmIne A prakArane prazna pUchaye-durgatimAM paDatAM jene bacAvIne zubhasthAnamAM pahoMcADanAra, ekAnta hitakara ane anupama dharmane samyapha prakAre jANIne tenI prarUpaNa karanAra tIrthakara mahAvIra prabhu kevAM hatA?" gAthAmAM Avela "rg padamAM je bahuvacanane praga karavAmAM AvyuM che, te ArSa hovAne kAraNe karAya che. TIkAtha-pAMcamAM adhyayana sAthe chaThThA adhyayanane ke saMbaMdha che, te prakaTa karIne have sUtrakAra pAMcamAM adhyayananA chellA sUtra sAthe chaThThA adhyayananA pahelA sUtrane saMbaMdha prakaTa kare che. chelalA sUtramAM evuM pratipAdana karavAmAM AvyuM ke sAdhue tIrthakara dvArA pratipAdita mArge cAlIne saMya. manuM pAlana karavuM joIe. teNe paMDita maraNanI ja pratIkSA karavI joIe. bAlamaraNa dvArA naraka Adi gatinI prApti thAya che-mokSanI prApti thatI nathI. A prakAranA dharmanuM pratipAdana karanAra tIrthakara kevAM haze, e jANavAnI jijJAsA thAya te svAbhAvika che. A prakAranI jijJAsAthI prerAIne je prazna pUchavAmAM AvyuM che, tenuM A sUtramAM digadarzana karAvavAmAM AvyuM che. narakanA pUrvokta svarUpanuM zravaNa karIne, saMsArathI virakta thaIne zramaNe, brAhA Adi sudharmA svAmIne pUchavvA lAgyA-A prakAranuM kathana koNe karyuM che? athavA jaMbusvAmI sudhamAM svAmIne pUche che-he gurUvarya! saMsArasAgarane tarAvanAra evA A prakAranA anupama dharmanuM pratipAdana koNe karyuM che? A prakArane prazna aneka loko dvArA mane pUchavAmAM Ave che. have e vAta prakaTa karavAmAM Ave che ke nitha Adi zramaNa, brAhmaNa, agArI (kSatriya Adi gRha), ane zAkaya Adi paratIthike temane (jabUsvAmIne) ka prazna pUche che evAM te upadezaka keNa hatA ke jemaNe durgatimAM janArA jIvane bacAvIne zubhasthAnamAM mekSamAM) laI janAra anupama zratacAritra dharmane yathArtha rUpe jANIne te dharmanI prarUpaNa karI che ? zrI sUtra kRtAMga sUtraH 2 209 Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A prazna dvArA sUtrakAra e vAta prakaTa kare che ke jIvanuM ekAntarUpe kalyANa karanArA, sarvottama dharmanuM pratipAdana karanArA te upadezaka keNa hatA ane kevAM hatA, te jANavAnI zramaNa, brAhmaNa, gRhastha Adi saune jijJAsA thAya che. 1 huM ra aa ItyAdi zabdArtha-bare nAgaputtara-taja jJAtaputra te jJAtapUva bhagavAna mahAvIra savAmI nuM "bALa-jJAna' jJAna "huM-tha' kevuM hatuM "huM taoi'-Artha na' tathA temanuM darzana kevuM hatuM ? "IruM chuM aNI-zaru thaM karI tathA temanuM zIla arthAt yamanimama rUpa AcaraNa kevuM hatuM ? "fmag-mikSo he sAdhu "kahAtAM nAkhariri-cAthAra cena nAna" tame yathArtha prakArathI jANe che, eTalA mATe "a suyaM-thA zra' jevuM tame sAMbhaLyuM che. "nA nitaMcaNA nirAta' ane je nizcaya karyo che te "lUhikUla amane kahI saMbhaLAve. 2 sUtrArtha-bUsvAmI sudharmA svAmIne pUche che ke he gurUvarya! te jJAta putra eTale ke kSatriya kuLanA AbhUSaNa samAna vardhamAna svAmInuM jJAna (vastunA vizeSa dharmone jANanAro bodha) kevuM hatuM? temanuM darzana-(vastanA sAmAnya dhamane jANanAro upaga) kevuM hatuM ? temanuM yamaniyamarUpa zIla kevA prakAranuM hatuM? he gurU mahArAja ! Apa te yathArtha rUpe jANe che, Apa temanA aMtevAsI hatA, tethI Ape temanI samIpamAM rahIne temanAM vacanAmRtanuM pAna kareluM che, Apane temanA jIvanane abhyAsa karavAnI taka maLelI che, te kRpA karIne te mahApurUSanA jJAna, darzana, cAritra AdinA viSayamAM amane badhu kahe ArA zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 210 Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TIkArtha-pratyeka vastu sAmAnya vizeSAtmaka hoya che. sAmAnya ane vizeSa dharmonA samUhane ja vastu kahevAya che. temAMthI sAmAnya aMzanuM je grahaNa karavAvALuM che tene upayoga-darzana kahe che ane vizeSa aMzanA bAdhakane upaga-jJAna kahevAya che sauthI pahele prazna mahAvIra prabhunA jJAnadarzananA viSayamAM pUchavAmAM Avela che. te prazna A pramANe che- mahAvIra prabhunuM jJAna kyA prakAranuM hatuM ? temanuM darzana kayA prakAranuM hatuM ? tyArabAda bhagavAnanA AcAranA viSayamAM e prazna pUchavAmAM Avye che ke mahAvIra prabhunuM zIla eTale yamaniyama Adi AcAra kevAM hatAM ? Ape mahAvIra prabhunA mukhAravindamAMthI dharmatatvanI prarUpaNuM sAMbhaLelI che ane temanA antavAsI tarIke temanI ja samIpamAM rahIne temanA AcAra vicAre ne pratyakSa anubhava meLavela che. vaLI Apa zrata pAragAmI cho. te Apa vIra prabhunI samIpe sAMbhaLe ane sAMbhaLIne hRdayamAM utArele upadeza tathA mahAvIra prabhunA jJAna, darzana ane zIlanA viSayamAM Ape je dekhyuM che, te sAMbhaLavAnI amane ghaNuM ja jijJAsA thaI che. te kRpA karIne Apa amane te badhuM yathArthapaNAthI kahI saMbhaLAve." zAstra praNAlI evI che ke ekAgracitta. vinIta, ane zraddhAvAna ziSyane ja guru dvArA upadiSTa tatvane upadeza devA joIe. jabUsvAmImAM A prakAranI yogyatA rahelI hovAthI sudhamAM svAmI temanA praznano uttara Ape che. je 2 "cannag" ItyAdi- zabdArtha-"re- te bhagavAna mahAvIra vardhamAna svAmI "heca-vejJA saMsAranA prANinA dukhe jANatA hatAM "malI-kuza4: marSi' te zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 211 Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ATha prakAranA karmonuM chedana karavAvALA ane mahAna RSi hatAM 'anaMnALI' anantrajJAnI te ana ta jJAnavALA tha-' ane chaLatI-anantavI kevala dardenavALA hatA. 'nasaMsino-cazasvinaH' kItI'vALA tathA 'vastuvade visa-su:the sthita' jagatanA lecana mArgamAM sthita bhagavAnanA dhAM -dharma" zruta cAritra rUpa dhama ne 'nahi~-jJAnauddi' tame jANA SicaM caddivRtti = prekSAva' evam temanI dhIratAne vicAre', 5 3 5 sUtrA--vamAna svAmI khedajJa hatA eTale ke karmAMnA paripAka rUpe sa'sArI jIvAne je duHkhA sahana karavA paDe che. tenA jANakAra hatA. te kuzala hatA, eTale ke kAMnA nAza karavAmAM nipuNu hatA. te maharSi hatA eTale ke temanA upayega satra ane sadA pravRtta ja rahetA hatA. teA ananta jJAna ane ananta dazanathI sa''panna eTaleke sarvajJa ane sada hatA. te yazasvI tathA bhavasthakevI avasthAmAM ApanI (ziSyasamUhanI) dRSTi samakSa pratyakSa vidyamAna, maThThAvIra prabhunA zrutacAritra rUpa dharmane kharAkhara samajI le ane temanA dhaiyaguNunA sArI rIte kuzAgrabuddhithI vicAra kara. // 3 // ceAtrIza atizayeAthI ane vANInA pAMtrIza guNethI sapanna evA te mahAvIra prabhukhena' hatA. eTale ke sa'sAramAM bhramaNu karanArA jIvane kama vipAkane lIdhe bhogavavA paDatAM duHkhAnA tathA cAra gatiemAM bhramaNu karatAM karatAM sahana karavA paDatAM duHkhAnA jANakAra hatA temaNe te duHkhane dUra karavAnA mArga matAnyA che. sasAranA duHkhAnu kAraNa tathA te duHkhAne dUra karavAnA upAya tee jANatA hatA, tethI ja temane 'khedajJa' kahyA che. athavA jJeyajJa' nA atha kSetrajJa pazu thAya che. tee saghaLAM karmonA utpAda sthAnane jANanArA hatA. athavA tee kSetrane jANanArA hatA eTale ke leka ane alAkanA svarUpanA jANukAra hatA. teo kuzala hatA, eTale ke prANIone du:kha denArA karmonuM nivAraNa karanArA upadeza devAmAM dakSa (nipuNu) hatA. TIkA zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 212 Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ athavA bhagavAna 'du' eTale ke AtmA rUpI bhUmimAM, 'jJa' eTale zayana karanArA-rahenArA athavA utpanna thanAra, 'rA' eTale ke ATha prakAranA karmonu chedana karanArA hatA, te kAraNe temane kuzala kahyA che. A kathananeA bhAvA e che ke mahAvIra prabhu peAtAnAM karmanA tathA prANIonAM karmonA vinAza karavAmAM nipuNa hatA. lekamAM paNa 'sauthI samartha' nA amAM 'kuzala' zabdanA prayAga thAya che. jemake 'te vyAkaraNamAM kuzala che, te nyAyamAM kuzala che, te sa zAstromAM kuzala che.' eja pramANe mahAvIra prabhu paNa ATha prakAranA kama rUpa kuzanA vinAza karavAmAM atizaya kuzala hatA. te ugratapasyA karanArA hatA ane ghAraparISaheA ane upasa sahana karavAvALA hatA tethI temane maharSi kahyA che. karmonI nirjarA karIne temaNe cAra prakAranAM ghAtiyA karmonA kSaya karI nAkhyA hatA, tethI temanu* jJAna-upayAga sava padArthAMmAM sadA vyApta ja rahetu hatuM. teonu jJAna chadmasthAnA jevuM apUNu` ke maryAdita na hatuM, tethI chadmasthAnI jema vicAra karI karIne ke kalpanA karIne kAI padAtha te jANavAnA prayatna karatA nathI. tee samasta padArthonA svarUpane hAthamA rahelA AmaLAnI jema jANavAne samatha hatA, kAraNa ke jJAnanA avarodhaka jJAnAvaraNIya krama nA temaNe kSaya karI nAkhyA hatA. mahAvIra prabhu jevAM mahARSi hatA, evAM ja mahAna tapasvI paNa hatA. A paratIthikAnI jema parigrahathI yukta na hatA. bhagavAna ananta jJAnI hatA. 'anta' padma vinAzanA arthamAM vaparAya che. jenA anta hAtA nathI evA padAne anaMta kahe che. mahAvIra prabhune ananta jJAnanA dhAraka kahyA che kAraNa ke temanu jJAna kadI nAza na pAme evu-avinAzI hatuM. athavA anaMta padArthAne jANanAra vizeSa grAhaka jJAnavALAne anantajJAnI kahevAya che. mahAvIra prabhu anantadarzI hatA. sAmAnya arthane jANanArUM ananta dana jeo dharAvatA hAya che, temane anantudazI kahe che. jo ke jJAna ane zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 213 Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ darzanane artha samAna che. tethI kaI paNa eka zabda prayoga karavAthI kAma cAlI zakta, chatAM ahIM bane padone pravega karavAthI punarukti devA lAgo. nathI? A zaMkAnuM nivAraNa karatA sUtrakAra kahe che ke jJAna ane darzananA arthamAM A prakArano taphAvata che-jJAna vastunA vizeSa dharmonuM grAhaka hoya che. paraMtu darzana sAmAnya arthanuM eTale vastunA sAmAnya aMzanuM paricchedaka (grAhaka-bedhaka) che, tethI A baMnene pravega karavAthI punarukti doSane avakAza rahetuM nathI. mahAvIra prabhu sarvAdhika yazathI vibhUSita hatA eTale ke samasta manuSya, deve ane asuro karatAM adhika yazasaMpanna hatA tathA bhavastha kevalI avasthAmAM lekenA daSTipathamAM vidyamAna hatA. athavA teo sUkSma ane vyavahita (vyavadhAnavALA-sthaLa) padArthone prakAzita karanArA hovAthI cakSunA samAna hatA, kAraNa ke temanA upadeza vaDe ja jIvAdi tattanuM jJAna prApta thaI zake che. evA mahAvIra prabhunA zruta ane cAritra rU. dharmane jANe ane temanA gheyane vicAra kare. temanA kAnamAM khIlA ThekavAmAM AvyA, tathA temanA paga para khIra pakavavAmAM AvI, chatAM paNa temaNe e badhAM upasargone samabhAva pUrvaka sahana karyA. gharamAM ghara upasargone daiyapUrvaka sahana karIne teo saMyamanA mArgamAM avicalita rahyA. temanA A dheyane vicAra kare. athavA te pramANe, brAhmaNa vageree sudharmA svAmIne kahyuM- tame vihAra AdimAM mahAvIra prabhunI sAthe ja vicAratA hatA. yazasvI ane cakSugAcara mahAvIra prabhunA dharma ane zairyane tame jANe che, te viSe amane kahevAnI kRpA karo." tAtparya e che ke-sudharmA svAmI jabUsvAmI Adi ziSyasamudAyane kahe che ke-mahAvIra prabhu saMsArI jIvonA duHkhane jANatA hatA. aSTavidha karmonAM vinAzaka hatA, sadA sarvatra upagavAna hatA, anaMtajJAna ane zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 214 Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anA darzanathI yukta hatA. evA yazasvI bhagavAna saunA caznapathamAM vidyamAna hatA. temanA dharmane tame jANe ane temanA dhairyane vicAra kare. AvA have sudharmA svAmI mahAvIra prabhunA guNonuM varNana kare che-a ItyAdi zabdArtha- "a- upara 'caM-badhA nIce tiricai-virSa7 tirachI "jijJAsu-vikSu dizAomAM "tanA ya -traNA je trasa ane thAvA ne ca-pAna-sthAvace ja kALA ' sthAvara prANI rahe che, temane nidattAhiM -nityaniyAkhyAM nitya ane anitya baMne prakAranA midaMa-7mI jANIne "re ne- prajJA te kevalajJAnI bhagavAne "rIra -vIna sula divAnA samAna "ma-maraNa" samatAthI yukta "gha-dharmana zratacAritrarUpa dharmanuM "rAhu-kAThuM kathana karela che. 4 sutrArtha - Urva dizA, adizA ane tiyaMga dizAmAM je trasa ane sthAvara jI rahelA che, temane kevaLajJAna dvArA nitya ane anitya ema ane prakAre jANIne, dIpakanI jema vastutatvane prakAzita karanArA dharmanuM, mahAvIra prabhue samabhAva pUrvaka pratipAdana karyuM che. je 4 TIkArtha--Urdhva dizAmAM, adizAmAM ane tichI dizAmAM-eTale ke cha rAja pramANa lekamAM je trasa ane sthAvara ja rahelA che temane mahAvIra prabhue pitAnI prakR4 prajJA vaDe-kevaLajJAna vaDe nitya ane anitya jAgyA. eTale ke dravyArthika nayanI apekSAe temaNe temane nitya jANyA ane paryAyArthika nayanI apekSAe temaNe anitya jANyA. zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 215 Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ je prANIo trAsane anubhava kare che temane trasa kahe che. tejaskAya, vAyukAya ane hIndriyathI laIne paMcendri parvatanA chane trasa kahe che. pRthvIkAya, apakAya ane vanaspatikAyanA bhedathI traNa prakAranA sthAvara jIvo kahyA che, A ja ucchavAsa Adi prANethI yukta che. A samasta jIne kevaLajJAnanA prabhAvathI bhagavAne nitya ane anitya rUpe jANIne temane viSe prarUpaNa karI. dravyanI apekSAe temaNe samasta jIne nitya jANyA ane paryAyanI apekSAe temane anitya jANyA. kevaLajJAna rUpI prakAza dvArA samasta dravya ane payayAtmaka padyarthone jANIne, bhagavAne padArthonA vAstavika ravarUpane prakAzita karyuM, te kAraNe temane pradIpa (dIpaka) nA samAna kahevAmAM AvyA che. jevI rIte dIpaka pitAnA prakAza vaDe padArtha puMjane prakAzita karIne temanuM svarUpa batAve che, eja pramANe bhagavAne paNa samasta padArthonI prarUpaNuM karIne temanA svarUpane prakAzita karyuM che. athavA "hIra" A padane artha dviIpasamAna paNa thAya che. saMsAra sAgaramAM DUbatAM prANIone mATe bhagavAna dvIpanA samAna AdhAra rUpa hatA. A prakAranA guNethI vibhUSita mahAvIra prabhue asAra saMsAra sAgaramAMthI uddhAra karanAra zrata cAritra rUpa dhamanI samabhAva pUrvaka prarUpaNA karI-eTale ke rAgadveSathI rahita thaIne temaNe tenuM pratipAdana karyuM. AgamamAM kahyuM che ke hA puomNa teo Rddhi-saMpattithI saMpanna cakavartI Adi mahApuruSane je pramANe upadeza de che, e ja pramANe ta7 lokone-daridrone paNa upadeza de che. teo saMpanna ane vipattana (samRddha ane daridra) pratye samabhAva dhAraNa karIne, saune samAnarUpe dharmadezanA karatA hatA bhagavAne satkAra, samAna ane pUjAne mATe dharmaprarUpaNA karI nathI. paraMtu lokenuM kalyANa karavAnI bhAvanAthI karI che. A sUtrane bhAvArtha e che ke kevaLajJAnI tIrthakara bhagavAne (mahAvIra) lekanA samasta trasa ane sthAvara ne nitya anitya rUpe jANIne, jIve para anugraha karavAne mATe zrutacAritrarUpa dharmanuM nirUpaNa karyuM che. je 4 zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 216 Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te sajjanI' zabdArtha-te-ya ? te mahAvIra svAmI savvayaMsI-sarvezI badhA ja padArthone jovAvALA 'misUcanALI-misUjJAnI' kevaLajJAnI 'birAmAMtheniyAmanSa:' mulaguNu ane uttaraguNuthI vizuddha cAritranu pAlana karavAvALA 'dharma-vRttimAr' zrRti yukti ane cinnA-sthitAtmA' Atma svarUpamAM sthita hatA, 'sajjanatti-sarjanatyu' sa pUrNa jagatamAM te anuttare niSna-anuttaro vidyAr' badhAthI uttama vidvAna hatA, nthA atIte-nyAsIta: bAhaya ane AbhyaMtara ane prakAranI graMthiyethI rahita 'ama-gamaca:' nirbhaya ane 'agAu anAyu:' cAre prakAranA AyuthI rahita hatAM. // 5 // sUtrA mahAvIra prabhu sarjaMdI hatA eTale ke te sAmAnyarUpe samasta padArthonAM dazanathI yukta hatA. tee kevaLajJAnI hatA, te mULa guNNA ane uttaraguNeAnI apekSAe vizuddha cAritranA pAlaka hatA, te thai vAn , AtmasvarUpamAM sthita, sapUrNa jagatamAM sarvAMttama jJAnI, khAdya ane Abhyantara parigrahathI rahita, nilaya tathA cAre prakAranA AyuthI rahita hatA. ApAA TIkAtha'--khahI 'tat' zabda prasiddhanA atha mAM vaparAya che, tethI 'OM' padmanA artha traNe leAkamAM prasiddhi' samajavAnA che. bhagavAn mahAvIra traNe lAkamAM prasiddha hatA. tee sadazI trasa ane sthAvara rUpa jagatane dekhanArA hatA. matijJAna Adi cAre apUrNajJAna ke jemanA chadmasthAmAM sadbhAva hAya che, evAM apUNu jJAnane khale temaNe sa`pUrNa jJAnarUpa sarvazreSTha kevaLa jJAna prApta karyu hatu, jJAna ane kriyA dvArA mAkSanI prApti thAya che. meAkSanA sAdhanarUpa jJAnanI vAta karIne have kriyAnI vAta karavAmAM Ave che.-bhagavAn mahAvIra zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 217 Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nirAmagaMdha hatA, eTale ke avizuddhi keTi nAmanA doSathI rahita hatA. A kathanane bhAvArtha e che ke teo aticAra rahita mULagu ane uttara guNethI yukta hovAne kAraNe cAritravAna hatA. aneka upasargo AvI paDavA chatAM temaNe vairyapUrvaka temane sAmane karyo hate. A prakAre meru samAna aDaga hevAne kAraNe temane zairyavAna kahyA che. samasta kane kSaya thaI javAne kAraNe temane AtmA karma rajathI rahita thaIne mULa svarUpamAM camakatuM hatuM. teo anuttara (sarvazreSTha) hatA eTale ke AkhA vizvamAM temanA karatAM zreSTha anya keI na hatuM. samasta padArthone hAthamAM rahelA AmaLAnI jema pratyakSa joI zakavAne teo samartha hatA, te kAraNe temane jJAnI kahA che. teo suvarNa, cAMdi Adi bAhya parigrahothI ane karmarUpa Abhyantara parigrahathI rahita hatA, tethI temane graMthAtIta-nigraMtha kahyA che. sAta prakAranA bhayathI rahita hovAne kAraNe temane nirbhaya kahyA che. teo cAre prakAranA AyuthI rahita hatA, kAraNa ke temaNe karmabIjane ucheda karI nAkhyuM hatuM, te kAraNe saMsAramAM temane pharI janma levAne na hato. tAtparya e che ke mahAvIra bhagavAna samasta padArthonA draSTA-kevaLIhatA, teo mULa ane uttaraguNethI yukta vizuddha cAritranuM pAlana karanArA hatA. atyanta dhIra tathA sthitAtmA hatA. teo sarvottama jJAnI, bAhya ane Abhyantara parigrahathI rahita. bhayarahita ane AyuthI rahita hatA. 5 "mUvo " ItyAdi- zabdArtha-"re- te bhagavAna vardhamAna mahAvIra svAmI "mUAvopratiprajJA anantajJAna vALA ane 'Li vArI-zanivatAvA" aniyatAcArI arthAta IchAnusAra pharavAvALA "zo ghare-ghoSakattAka' saMsAra sAgarane pAra zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 218 Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karavAvALA va 'dhIre-dho:' buddhizALI 'mAMtaravuM'-anaMta cakSuH' kevaLajJAnI 'pUrvAva na-sUrya " jevI rIte sUya anuttare-anuttara:' badhAthI vadhAre 'tattvajJa-- satta' tape che evI rIte bhagavAna madhAthI adhika jJAnavALA hatA gheronisUtra-vaidoSanendra va' agninA samAna samaM pagale-tamaH prajArAtti' adhakArathI vastune prakAza karavAvALA che arthAt bhagavAn ajJAnarUpI adhakArane dUrakarIne padmArthAne yathArtha svarUpathI prakAzita kare che. ! 6 ! sUtrA--bhagavAn vardhamAna svAmI anantajJAnI, aniyatarUpe vicaraNu karanArA, eTale ke gRharahita, sa'sArasAgarane taranArA, dhIra, anantardezanavAna, sUryanA samAna prakAzazIla, sarvottama, sauthI adhika jJAnavAt, vairAcana-indranA samAna tathA agninA samAna ajJAnAndhakAranA vinAza karIne padArthonA prakAzaka hatA. // 6 // TIkA bhagavAn mahAvIra svAmI 'bhUtiprajJa' hatA. 'bhUti' padmanA nIce pramANe aneka artha thAya che jema ke vRddha, magaLa, rakSA ane spa' ahI' tenA artha vRddha samajave joie. jemanI vizALa prajJA vRddhi pAmelI che, eTale ke jeo anaMta jJAnathI sapanna che, temane 'bhUtiprajJa' kahe che. tAtparya e che ke mahAvIra prabhu samasta padArthAnA khAdha karAvanArA jJAnathI sapanna hatA. ahiyAM bhUti' padane maMgaLa atha grahaNa karavAmAM Ave, tA 'temanuM jJAna saune mATe kalyANakArI hatuM.' evA bhUtiprajJanA atha thAya jo 'bhUti' padane a` 'rakSA' grahaNa karavAmAM Ave, te 'bhUtiprajJa' padanA artha A pramANe thAya-temanI prajJA jagatanI rakSA karanArI hatI.' 'bhUti' padane 'speza'' atha" grahaNa karavAmAM Ave, tA bhUtiprajJanA atha A pramANe thAya-temanI prajJA samasta padArthAne sparza karanArI-padArthonA viSayamAM mAhitI pUrI pADanArI hatI. bhagavAna mahAvIra aniketa rUpe vicaraNa karanArA hatA. parigrahathI rahita hAvAne kAraNe tee apratibadha vihArI hatA. athavA 'LiC acArI' zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 219 Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e padanA artha A pramANe thAya che-aniketacArI'-bhagavAna mahAvIra gRha athavA Azrama banAvIne kAi eka ja sthAnamAM rahetA na hatA. tee peAte saMsArane tAranArA ane anyane paNa tAranArA hatA. teo dhIra hatA, eTale ke jJAnathI vibhUSita ane parISahA tathA upasageauthI kSubdha (vicalita) nahI thanArA hatA. te anantacakSu hatA, eTale ke evAM jJAnathI sapanna hatA ke jene kadI paNu vinAza thavAnA sabhava nathI ane jenA jJeya ananta che.-athavA bhagavAna leAkane mATe cakSusamAna-ananta prakAza karanArA hatA. jevI rIte sUrya sauthI adhika dedIpyamAna che, eja pramANe mahAvIra prabhu paNa sarve+tkRSTa jJAnanA prakAzathI athavA zarIranI kAntithI dedIpyamAna sUrya samAna hatA. sU` sauthI adhika prakAza Ape che, tethI prakAzanI khAkhatamAM koIpaNa padArtho tenI sarakhAmaNImAM bhe| rahI zakate nathI, eja pramANe tIrthaMkara sarvotkRSTa jJAnI hoya che-temanA karatAM adhika jJAnI koI paNa sa`bhavI zakatuM nathI, vairAcana eTale agni atizaya jAjavalyamAna hAvAne kAraNe agnine Indra kahe che. jevI rIte prajavalita javALAothI yukta agni saghaLI dizAemAM vyApelA gADha adhakAraneA nAza karIne padArthAne prakAzita kare che, ane cakSune te vastunuM dana karAvavAmAM sahAyaka bane che, eja pramANe bhagavAn paNu satra vyApelA ajJAnarUpI aMdhakArane ekAeka dUra karIne leAkeAne samasta padArthonuM dana karAve che. samasta padArthAnA yathArtha svarUpanu leAkeAne bhAna karAve che. tethI bhagavAne agninA samAna kahyA che, eTale ke tee prANIenA ajJAnanu nivAraNu karIne vastusvarUpane prakAzita kare che. 6 zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 220 Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'anuttara dharmaminuM' ityAdi zabdA -'gAyupanne-sutrajJa' zIghra buddhivALA 'dAve rAzya:' kAzyapageAtrI 'muLI-muni:' muni zrI vardhamAna svAmI 'niLAnaM-jJinAnAm' RSabha vagere jinavarInA 'h-A' A 'anuttara-anuttaram' badhAthI zreSTha 'dharmAM dharmam" dhanA 'vecA-netA' praNetA che. 'vivi-vivi' svagalAkamAM 'sasathevALa -ladevAnAm' hajArA deva tAenA 'va-kundra ' Indra netA che. evam 'mahAnumAre viliTTe-mahAnumAvaH viziSTaH' adhika prabhAvazALI che eja prakAre bhagavAn badhAja jagatamAM sarvottama che ! cha sUtrA--mazuprajJa (zIghra prajJAvALA) eTale ke anantajJAnI, kAzyapa gAtramAM utpanna thayelA muni vamAna svAmI, RSabha Adi jinezvarAnA dharmanA Adya praNetA che, jema svagamAM indra badhAM deve karatAM prabhAvazALI hAya che, eja pramANe sakaLa saMsAramAM tIthakara bhagavAn sauthI vadhAre prabhAvazALI-sava zreSTha--che. // // TIkAtha--zIghra prajJAvALA eTale ke ananta jJAnasa'panna, kAzyapagAtramAM utpanna thayelA, AgamAne hetu dvArA dRDha karanArA athavA sAvadya kAcamAM mauna rAkhanArA hAvAne kAraNe muni vizeSaNathI yukta, zrI vardhamAnasvAmI, AdinAtha Adi pUrvavattI 23 tIrthaMkaranA A pratyakSageAcara sarvottama dharmanA netA-saMcAlaka-agresara che. jevI rIte svargamAM Indra sauthI adhika prabhAvazALI hAvAne kAraNe devAnA netA rUpe zAle che, eja pramANe A sa'sAramAM sauthI adhika mAhAtmyathI sapanna hAvAne kAraNe mahAvIra prabhune sazreSTha mAnavAmAM Ave che. tApa` e che ke jema svaga mAM indra dhana, azva tathA prabhA AdimAM saghaLA devA karatAM zreSTha hAvAne kAraNe saghaLA devAnA netA gaNAya che tathA saghaLA devA karatAM vadhAre prabhAvazALI gaNAya che, eja pramANe RSabhadeva Adi tItharA dvArA pravRti ta ane samasta dharyAM karatAM zreSTha evAM zrutacAritra rUpa dharmanA netA haiAvAne kAraNe, zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 221 Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAzyapa triIya mahAvIra svAmIne sarvazreSTha gaNavAmAM Ave che, kAraNa ke teo samasta jIne te anupama dharmamAM pravRtta kare che. je 7. te gharanA" ItyAdi zabdArtha-- te bhagavAna mahAvIra svAmI bAre vA-sAra ru samadra samAna "jayA-prajJA" buddhithI "satta-zakSaca akSaya che " marIvAri-maropiriva' svayaMbhUramaNa samudranA samAna "zAMta-anantajAra.' apAra prajJA vALA che "gagA vA- nAviko vA' jema samudranuM pANI nirmaLa che teja prakAre bhagavAna nirmala prajJAvALa che "avasA-aSAthI bhagavAna kaSAye thI rahita che ane "mu-muhU" jJAnAvaraNaya vagere ATha prakAranA karmothI rahita che "ra- " bhagavAna IndranA samAna "ravArika-te dhati devatAonA adhipatI che "gu-mutimAna' tathA atyaMta tejavALA che. 8 satrArtha-bhagavAna mahAvIra svAmI prajJAmAM samudranA samAna akSamya hatA, eTale ke svayaMbhUramaNa samudranA samAna apratihata jJAnathI saMpanna hatA. athavA jema mahAsAgara apAra jalathI yukta hoya che, e ja pramANe teo ananta jJAnathI yukta hatA. teo nirmaLa, niSkaSAya, jJAnAvaraNIya Adi karmothI rahita, tathA IndranI jema denA adhipati tathA atyanta tejasvI hatA. e 8 TIkArtha " ItyAdi bhagavAna vardhamAnasvAmI "pAreve samudranI jema "nnA a@g" prajJAthI akSaya che, prakarSapaNAthI saghaLA padArtho jenA dvArA jANI zakAya tene prajJA kahevAya che. te prajJAthI akSaya che. arthAt jANavA jevA jIvAjIvArirUpa arthamAM bhagavAnanuM jJAna pratihata thatuM nathI tema AchuM thatuM nathI. yathAvasthitapaNAthI nitya rahe che, bhagavAnanI prajJA-kevaLa zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 222 Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jJAnarUpa che. te kALathI sAdi kahetAM Ayuikta che. ane apa vasita--m'tarahita che. arthAt dravyakSetra kALa ane bhAvathI ananta che, mohI nA vi svayaMbhUramaNa samudranI jema anaMtAre' anantapAra che. arthAt jema, svayaMbhUramaNu samudra jaLathI anantapAra-pAra na pAmI zakAya tevA hAvA chatAM tenA aMta paNa che. paratu bhagavAnanI prajJAnA aMta nathI eTale bhagavAn anatapAra che. tathA anAvilhe' nima La che. jema svayaMbhUramaNa samudranuM jaLa atyaMta nirmaLa ane sarva doSothI rahita hAya che, eja pramANe bhagavAnanuM jJAna paNa evA prakAranA kalezanA abhAvathI akaluSa arthAt sadoSa rahita hAvAthI atyaMta niLa che. tathA bhagavAna 'galA' krodhAdi cAre prakAranA kaSAyethI rahita che. evA bhagavAna 'mistra' sarva prakAranA antarAya karmanA kSaya thavA chatAM ane samasta lAkamAM pUjya hovA chatAM paNa niravadya bhikSAcaraNanA svabhAvavALA arthAt niravadya zikSA mAtrathI jIvana nirdeha karavAvALA hAvAthI bhikSu kahevAya che. heva di duM jIE' jema devAnA adhipati zakrendra dyutimAna che. eja pramANe bhaga yAn pazu dyutimAna ane devAdhideva che. 5 8 // te vIli ItyAdi zabdA-sema te bhagavAn mahAvIrasvAmI 'vI-inIcana' AtmabaLathI 'vahivuLanIti-pratidhULanIce:' pUNa vIya vALA che. 'muraghaLe mATyuzana ' teo pa tAmAM sumerU 'LaLasavvaleTTe-nasabrejI:' badhA padegtAmAM zreSTha che 'ghurAjI-purAye' devalAkamAM 'vANimuLare-vANimurAda:' nivAsa karavAvALAone haSa utpanna karavAvALA 'menunovel-anenuno pesa' aneka guNAthI yukta thaIne 'vica-viyA te'- virAjamAna thAya che. arthAt prakAzita thAya che. 5 huM // zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 223 Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtrArtha-bhagavAna vardhamAna svAmI ananta vayathI saMpanna hatA, eTale ke AtmabaLathI pratipUrNa vIryavALA hatA, kAraNa ke temaNe vIryantarAya karmano sadaMtara vinAza karI nAkhyuM hatuM. jema saghaLA parvatamAM sudarzana (sumeru) zreSTha che, e ja pramANe teo saghaLA lokomAM sarvottama hatA. teo devagaNane pramoda (AnaMda) denArA ane prazasta vaNa Adi guNethI vibhUSita hatA. 9 TakAtha-mahAvIra prabhunA vitarAya karmano kSaya thaI gaye hate. tethI teo saMpUrNa viryavAna eTale ke AtmabaLathI saMpanna hatA. jevI rIte jaMbadvIpanI nAbhinA je sudarzana (ma) parvata saghaLA parvatemAM zreSTha che, eja pramANe mahAvIra prabhu paNa baLa, vIrya Adi guNomAM sauthI zreSTha che, jema devalokamAM nivAsa karanArA devatAone mATe devaka AnaMdajanaka che. kAraNa ke te (devaka) prazasta varNa, rasa, gadha, sparza ane prabhAva Adi guNothI yukta hoya che, e ja pramANe mahAvIra prabhu paNa saune prameca denArA prazasta varNAdi guNethI saMpanna hatA. tAtparya e che ke surAlaya (devaloka rUpa devatAonuM nivAsasthAna) aneka guNathI vibhUSita hovAne kAraNe temAM nivAsa karanArA deva devIone AnaMda pradAna kare che, e ja pramANe mahAvIra prabhu paNa samasta guNethI saMpanna hovAne kAraNe samasta ane pramAda pradAna karanArA hatA. 9 AgalA sUtramAM meru parvatanuM daSTAnta ApavAmAM AvyuM che, tethI have sUtrakAra meru parvatanuM varNana kare che-"caM' ityAdi| zabdArtha 'Ana 3 joyA" racaM-sahastrALa cogarAnAM tu ' te sumerU parvata sehajAra ejananI UMcAI vALe che. "ti -tri ' jenA traNa vibhAga che. "Trad-iogyataH te sumerU parvatanA badhA bhAgathI zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 224 Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upara rahela pakavana dhajAnI jema zobhAyamAna thaI rahela che. je- te merUparvata "none navajIvatiruNe-konanAra navanatina navvANuM hajAra yojana "rupuriko- budi rA' uparanI bAju uce che "paharaNa bheja de- me tathA eka hajAra yojana bhUminI aMdaranA bhAgamAM daTAyela cheje 10 | sUtrArtha-meru parvata eka lAkha jana UMce che. tenA nIce pramANe traNa vibhAgo che-bhauma, jAbUnada ane vaiDUrya tyAM paDakavana tenI patAkAnA jevuM zebhe che. te meru parvata jamInanI upara 9000 navANu hajAra jananI UMcAI sudhI ane pRthvInI nIce 1000 eka hajAra jana sudhI vyApta che. 10 TIkArtha ameru parvata eka lAkha jana UMco che, tene traNa kAMDa (vibhAga) che. (1) bhaumakAMDa, (2) jAmbanakAMDa, ane (3) vairyakAMDa paMDakavana tenI patAkAnA jevuM che. sumeru parvata pRthvInI sapATI para 99000 navANuM hajAra cAjana UMcAI sudhI vyApele che. ane eka hajAra jana sudhI te pRthvInI nIce vyApele che. ( tAtparya e che ke sumeru parvatanI kula UMcAI eka lAkha jana pramANa che. temAMthI 9 navANuM hajAra jana pRthvInI upara ane eka hajAra jana pRthvInI nIce che, temAM bhaumakAMDa, jAbUnadrakAMDa ane vaiDUryakAMDa nAmanA traNa kAMDa che, paMDakavana tenI patAkAnA jevuM zebhe che e sumeru parvata saghaLA parvatemAM zreSTha che. 105 Tde La" ItyAdi zabdArtha-bare- te merUparvata "name punamaH AkAzane sparza karIne "nivarNi-mUkyavasiyataH pRthvI para "vi-tikRti' sthira rahe che. "-catta je zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 225 Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ merUne jUriyA-jUtha sUryo "anuvakRcaMti-anuparivartagati' pradakSiNA karatA rahe che. "mavo-navamAM te tenA sarIkhAvarNavALe "jadunaMdane ca-dunana' aneka naMdanavane thIyukta che. "nahi-mana' je merU para "nA -mana' mahendra leka " veracaMti- iventi " AnaMdAnubhava karatA rahe che. 11 sUtrArtha-te meru parvata AkAzane spazIne rahela che. ane bhUminA aMdaranA bhAgamAM paNa phelAyeluM che. sUrya Adi tiSika deve tenI pradakSiNA kare che te suvarNanA jevA varNavALe, aneka udyAnethI yukta ane mahendrAdi devenI ratikrIDAnuM sthAna che. je 11 | TIkAI-meru parvata AkAzaparza che ghaNo UMco hovAne kAraNe te AkAza sudhI vyApele che ane tene 1000 eka hajAra jana pramANa bhAga pRthvInI aMdara phelAyela hovAthI te aleka sudhI vyApela che. kharI rIte te te Urvalaka, madhyama ane aleka rUpa traNe lekane sparza kare che. sUrya, candra, graha, nakSatra ane tArA, A pAMca prakAranA jatiSka deve tenI cAre tarapha pradakSiNA karatA rahe che. tene varNa tapAvelA suvarNanA jevo che. temAM aneka nandanavane AvelAM che. bhUmipara bhadrazAla nAmanuM vana che. tyAMthI pAMcase lejananI uMcAI para, mekhalAnI jagyAe nandanavana che, tyAMthI 6rA hajAra jananI UMcAI para saumanasa vana che. tyAMthI 36 hajAra jananI UMcAI para-zikhara para paMDakavana AveluM che. te sumeru parvatanI ramaNIyatAthI AkarSAIne tyAM Indra Adi devagaNa devakamAMthI AvIne ramaNakIDA kare che, e sumeru parvata khUba ja yaza saMpanna ane suzobhita che, 11 are ItyAdi zabdArtha che jaag-- rvata" te parvata "samanva-zaramobArA' aneka nAmathI atyaMta prasiddha che "zaMkhanagam-94namRdaya gharSita senA sarakhA zuddha varNavALo "gayttaraanuttara" badhA ja parvatemAM uttama viravatIvirAgate' ane suzobhita che. "jiriyu ya paravaTu-jigi 6 parva te badhAja parvatemAM upaparvate dvArA durgama che. "je niriva-ga umrivara: te parvata zreSTha "momA -mama rUva kannatti' maNi ane auSAdhithI prakAzita bhUpradeza sarakhe prakAzita rahe che. je 12 sUtrArtha-te sumeru parvata aneka zabda (nAma) vaDe suprakAzita (prakhyAta) che. suvarNanA jevAM varNavALe che ane sarvazreSTha parvata rUpe suvi zrI sUtra kRtAMga sUtraH 2 226 Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khyAta che. mekhalA Adine kAraNe te ghaNe durgama che. te girirAja vividha prakAranI vanaspati ane maNiothI vibhUSita che. je 12 . TIkArtha-te sumeru parvata zabdothI mahAna prakAzavALo che, eTale ke aneka nAmathI prakhyAta che jema ke-parvatarAja, mandara, meru, sudarzana, suragiri, saraparvata, Adi aneka nAmathI prakhyAta che. tenAM nIce pramANe 16 nAma che(1) meru-tene adhipati meru nAmane deva hovAthI tenuM nAma meru che. (2) mandara-mara nAmane deva tene adhipati hovAthI tenuM nAma mandara che. prazna-A prakAre te merunA be svAmI hovAne prasaMge upasthita thaze. uttara-meru ane mandara eka ja devanA be nAma saMbhavI zake che, tethI be svAmI hovAnI zaMkA asthAne che. (3) mane rama-pitAne anupama sauMdaryane kAraNe devonAM cittanuM AkarSaNa karanArA hovAne kAraNe tenuM nAma mArama che. sudarzana-jAbUnadamaya hovAthI tathA aneka ratnathI saMpanna hovAthI tenAM darzana manane AnaMdadAyaka thaI paDe che, tethI sudarzana nAma paDayuM che. (5) svayaM prabha-temAM ratnanI vipulatA hovAne kAraNe, te sUrya AdinI jema prakAzayukta hevAthI tenuM nAma svayaMprabha che. girirAja-badhA parvatamAM vadhAremAM vadhAre UMce levAthI tathA tIrtha karInA janmAbhiSekanuM sthAna hovAthI parvatanA rAjA je che. (7) ratnazcaya-rannene puMja che. (8) zizcaya-zilAone samUha che. (9) lekane madhya hovAthI te madhya e pramANe kahevAya che. (10) nAbhi-lekanI nAbhi samAna che, (11) Akasimaka-akasmAta dRSTi paDatAM ja atizaya hajanaka che. (12) sUryAvarta-sUrya tenI pradakSiNa kare che tethI A nAma paDayuM che. zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 227 Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (13) sUryAvaraNa-sUryane DhAMkI de che. tethI A nAma paDayuM che. (14) uttama-samarasa parvatemAM zreSTha hovAthI A nAma paDayuM che. (15) samasta dizAo ane vidizAonuM udbhavasthAna hovAthI temanI maryAdA bAMdhe che. (16) avataMsaka-saghaLA parvate karatAM vadhAre suMdara hovAne kAraNe tenuM A nAma paDayuM che. te parvatane varNa zuddha suvarNanA jevo che. te saghaLA parva temAM zreSTha che. koI paNa parvata sumeru karatAM zreSTha nathI eTaluM ja nahI paNa kaI paNa parvata tenA jevuM nathI. saghaLA parvate karatAM te vadhAre durgama che. mekhalA Adi kAraNe te durgama che, sAdhAraNa jIvane mATe te tenA upara ArohaNa karavAnuM kArya ghaNuM ja duHkhaprada che te saghaLA parva temAM sarvottama che. maNio tathA auSadhiothI dedIpyamAna hovAne kAraNe te bhauma (bhUmAga)nI jema jAjavatyamAna che. eTale ke jevI rIte kaI bhUbhAga maNie ane auSadhiothI yukta hovAne kAraNe khUba ja dedIpyamAna lAge che, e ja pramANe rana AdinI prabhAthI yukta hovAne kAraNe sumeru paNa atyanta dedIpyamAna rahe che. 12 mIra masjani' ItyAdi zadArtha-banna-norate parvatarAja "kamimi-maNAM maLe pRthvInI madhyamAM "ji-sthita rahela che. "puricayuddha-sUryazuddhahera te sUrya sadIkhI zaddhakAMtivALe "nnAtha-' pratIta thAya che. "gvaM-Ava' eja rIte zigi -cA te pitAnI bhAthI "mUrivAjo-mUrivarNaH aneka varNavALe ane "jaLo-manorama:' manahara che. dhAribA-bafmAhi?' te sUryanI jema no-vorAti' badhIja dizAone prakAzita kare che. je 13 che sUvA-te girirAja pRthvInI madhyamAM Avela che, te sUryanA samAna zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 228 Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zaddha vezyA ane varNavALe lAge che. A prakAre te khUba ja suMdara ane aneka vovALe hevAne lIdhe khUba ja mane rama che. te sUryanA samAna dase dizAone udyotita prakAzita kare che. 13 TIkArtha-parvatemAM zreSTha e te meru parvatendra ratnaprabhA pRthvInA madhyabhAga jabUdvIpanI barAbara madhyamAM Avele che. te saumanasa, vidya, gaMdhamAdana ane mAlyavanta nAmanA cAra daMSTrA parvatethI yukta che. tathA pRthvInI aMdara vyApelA mULabhAgathI zarU karIne Teca sudhInI tenI UMcAi eka lAkha jananI che. eka lAkha jananI tenI kula UMcAimAMthI eka hajAra yojanA jeTalI tenI UMcAI pRthvInI sapATInI nIce che ane bAkInA 99 navANu hajAra ejananI UMcAI pRthvInI sapATInA uparanA bhAgamAM che. samabhUmi bhAga para tene vistAra dasa hajAra ejanane che, A vistAra dhIme dhIme ghaTatuM jAya che ane Toca para mAtra eka hajAra ejanane ja rahe che. jamIna nanI nIce 1000 jana jeTalI uMDAI sudhI tene je bhAga vistare che, tene vistAra cheka nIce 1009-10 janane che. A vistAra ghaTate ghaTata pRthvInI sapATI para dasa hajAra ejanana thaI jAya che. tenuM zikhara 40 jana UMcuM che. A parvata lekane sUryanA samAna tejasvI lAge che. maNiye vanaspati AdinI zebhAthI saMpanna hovAne kAraNe te ghaNe ja manerama lAge che. te sUryanI jema samarata dizAone pitAnA prakAzathI prakAzita kare che. te pote paNa ratna AdinI prabhAthI prakAzita rahe che. tAtparya e che girirAja meru A pRthvInA (jabUdvIpanA) madhyabhAgamAM Avelo che. te sUryanA je tejavAna che. vividha varSothI yukta hovAne zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 229 Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAraNe te ghaNA maneAhara lAge che te samasta dizAone prakAzita karatA hAvAthI ghaNA ja suAAbhita lAge che. 5 13 / / S. sudharmA gaNudhare pataraja sumerunu... ahI...vividha prakAre vistRta varSoMna karyuM che. have prazna e udbhave che ke vIrastavanA A prakaraNamAM A prakAranuM varNana karavAnA uddeza zA che ? A zaMkAnuM nivAraNu karavA mATe merune ja dRSTAnta manAvIne dAntika mahAvI2 prabhumAM evI caiAjanA karavAne mATe sUtrakAra kahe che ke-'musaLa' ityAdi zabdArtha-'mato pAcasa-mataH parvatazya'mahAna sUmerU parvatanA suSkaLaNa nirikSa-yuzanaca reH' sudarzana girinA 'jJayo-cazeH' yaza 'tu -trocyate' kahevAmAM Ave che. 'samaLe nAcavo chtotrame-zramaLo jJAtaputra: taMtuvanaH' zramaNubhagavAn mAvIra svAmI ne A paryaMta nI upamA ApavAmAM Ave che. 'nAtI voTsaLa nALaNIDhe-jJAtiyazovaronajJAnazI:' bhagavAn jAti, yaza, dana, jJAna, ane zIlathI sauthI uttama che. 5 14 5 sUtrA----te mahAna parvata sudarzana (meru)nA yazanuM pUrvokta prakAra kathana karavAmAM Avyu che. zramaNa jJAtaputra (mahAvIra) tenA samAna che. eTale ke jema sumeru paryaMta saghaLA patemAM zreSTha che, eja pramANe bhagavAna mahAvIra paNa jAti, yaza, dana jJAna ane zIlamAM sazreSTha che, 5 145 TIkA--mahAn sumeru parvatanI khyAtinuM pratipAdana pUrvokta kathana anusAra karavAmAM Ave che, kSatriyavaMza ja-jJAtaputra mahAvIrasvAmI A parvatarAjanA jevAM ja che, jAti, yaza, dana, jJAna ane zIlamAM mahAvIra prabhu sarvottama che. tAtpa e che ke jema sumeru samasta pAmAM zreSTha che, eja pramANe bhagavAna mahAvIra tItha kara pazu jAti AdinI apekSAe sa zreSTha che. mahAvIra prabhunA jevA ja sumeru paNa sapradhAna girirAja che. A rIte savathI pradhAnapaNuM batAvavA mATe ahI sumerunuM varNana karavAmAM AvyuM che. ! 145 sUtrakAra vaLI dRSTAntadvArA mahAvIra prabhunA svarUpanuM ja nirUpaNa kare e-niSire vA' ityAdi zabdArtha -bAcacAn--acatAnAM' lAMkhA parvatAmAM 'niyio-nivika parvatAmAM uttama 'ni ya-niSadha ' niSadha, uttama che. tathA vAMcatAnaMyuvAcitAnAM' vatula pavatAmAM 'jUthavAda ' jema rUcaka paryaMta 'seTTe zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 230 Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che zreSTha che "kAmU vajo-kAnta matijJA jagatmAM vadhAre buddhimAna bhAgavAna mahAvIra svAmInI 'ta kome-ra9pamA eja upamA che. "jo-majJA buddhimAn purUSa "punI maze-munInAM ma' muniyonI madhyamAM uttamarAdatamuddA bhagavAnane zreSTha kahe che. je 15 . sUtrArtha-jevI rIte dIghakAra parvatemAM niSadha parvata zreSTha che ane vartuLAkAra parvatamAM jema caka parvata zreSTha che, eja pramANe samasta muniemAM sarvottama prajJAvAna mahAvIra bhagavAna zreSTha che, evuM buddhimAna purUSoe kahyuM che. je 15 ja TIkAI--jema daI (lAMbA) parvatamAM girivara niSadha sarvottama che, athavA jema valayAkAra (vartuLAkAra) parvatemAM rucaka parvata zreSTha che, eja pramANe jagatanA samasta jJAnIomAM bhagavAna mahAvIra sarvazreSTha jJAnI che, tathA samasta muniomAM eTale ke jJAnadarzana ane cAritra saMpanna mahApurUjemAM bhagavAna mahAvIra sarvazreSTha che, evuM buddhizALI purUSa kahe che. A kathanane bhAvArtha e che ke lAMbA parvatemAM niSadhaparvata sarvazreSTha che. vartaLAkAra parvatemAM graka parvata sarvazreSTha che, eja pramANe jJAna, darzana ane cAritrasaMpanna purUmAM bhagavAna mahAvIra zreSTha che. bhagavAna mahAvIra zreSTha che, evuM sat asatanA vivekathI yukta heya evAM saghaLA jJAnI purU, keI paNa prakAranA pakSapAta vinA kahe che, A pramANe sudharmA svAmI jaMbU svAmIne kahe che. je 15 che "anuttara' ItyAdi zabdArtha - anuttaraM dhamamuvIrapurA-anutta dharmamuviracivA bhagavAna mahAvIra svAmI sarvottama evA zrutacAritrarUpa dharma kahIne "manattara zALA ziyA-anutta dAnava cari' sarvottama dhyAna dharatA hatA. "zcasuguru bhagavAnanuM dhyAna atyaMta zukala vastu sarakhuM zukala hatuM gavivsurajaM- ' tathA te nirdoSa zukala hatuM. "vaMtiz gridrAtaNuM-zahesuletaguru zaMkha tathA caMdramA sarIkhuM sarva prakArathI zukala hatuM ke 16 1 sUvAthaM-jJAtaputra mahAvIra anuttara (satama) zratacAritrarUpa dharmanI prarUpaNa karatA hatA ane anuttara dhyAna dharatA hatA. temanuM dhyAna atyanta zukala varatunA samAna zukala, doSarahita, tathA zekha athavA candramAnA samAna sarvathA svacacha ane zuddha hatuM. meM 16 che zrI sUtra kRtAMga sUtraH 2 231 Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TIkA-jenA karatAM zreSTha bIje kaI paNa padArtha na hoya, evA padArthane anuttara kahe che. ahIM zrutacAritra rUpa dharmane anuttara kahevAmAM Avyo che. mahAvIra prabhu A anuttara dharmanI prarUpaNA karIne anuttara prazasta dhyAna dharatA hatA. jo ke soga kevalIomAM dhyAnano svIkAra karavAmAM AvyuM nathI, chatAM paNa jyAre teo mane nirodha karavAno prAraMbha kare che, tyAre sUkSma kAyogane nirodha karatI vakhate "sUmakriyA apratipAti' nAmanA zukala dhyAnanA trIjA bhedanA dhyAnamAM lIna thAya che ane yogano nirodha thaI jAya tyAre samucchinna kriyA apratipAti nAmanA zukala dhyAnanA cothA bhedano temanAmAM saddabhAva rahe che bhagavAna mahAvIranuM dhyAna zaddha cAMdInA samAna zubhra, vimala ane nirdoSa hatuM. athavA-"apAine artha nirdoSa e pramANe thAya che. temanuM dhyAna pANInAM phINa jevuM deSarahita arthAt svaccha hatuM. te candra ane zaMkhanA samAna saMpUrNataH zukala hatuM. A kathanane bhAvArtha e che ke bhagavAna mahAvIra svAmI jagatanA bhavya jIne dharmanI dezanA detA hatA, tathA sarvottama dhyAna dharatA hatA. temanuM dhyAna zaMkha ane candramAnA samAna atizaya zuddha hatuM. 16 be prakAranuM zukaladhyAna prApta karIne temaNe zuM karyuM, te have sUtrakAra prakaTa kare che-"anuttara' ItyAdi zabdArtha-"maherI-maharSi maharSi evA bhagavAna mahAvIra svAmI nALa kIje ca herA-jJAnera zIna ja ne? jJAna, cAritra ane darzana dvArA arenanaM-marojarnALi" badhA kAryone tirozittA-virodha vidyAzena karIne purA-anuttAtrA" "maM-paramAM zreSTha evA "siddhi-siddhisiMH siddhine prApta karI arthAta mokSagati prApta karI "zAmaLatA-sAminAM prANa je siddhinI Adi che paNa aMta nathI tevI siddhi gatine prApta karI. 17 sUtrArtha-bhagavAna mahAvIre jJAna, darzana ane cAritra dvArA samasta kane kSaya karIne sarvottama (anuttara) siddhi prApta karI. te siddhi (Adi yukta) ane anaMta (aMtavinAnI) che. te 17 TIkArtha---zailezI avasthAmAM zukaladhyAnanA "samucchinna kriyA apratipAti nAmanA cethA pAyAnuM (bhedanuM) avalaMbana karIne te pachI tIvra tapasyAo dvArA je mane AmA taddana vizuddha thaye hatA evA maharSi mahAvIre kevaLajJAna nAmanA jJAna dvArA tathA zIla dvArA-kSAyika cAritranA dvArA, tathA kevaLadarzana dvArA, bAkInA cAra bha grAhI karmone (nAma, gotra, vedanIya ane Ayurmone) kSaya karIne sarvazreSTha ane pradhAna evI siddhinI prApti zrI sUtra kRtAMga sUtraH 2 232 Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karI. jema agninA sparzathI ghAsane Dhagale baLIne bhasma thaI jAya che, eja pramANe jJAna, darzana ane cAritra dvArA mahAvIra prabhue samarata karmone sarvathA kSaya karI nAkhIne anuttara siddhi prApta karI. jenA karatAM zreSTha anya kaI paNa vastu hotI nathI, tene anuttara kahe che. siddhi evI sarvottama vastu hovAne kAraNe tene anuttara (sarvottama) kahI che. vaLI te siddhine parama vizeSaNa lagADavAnuM kAraNa e che ke samasta dhamanuSThAne mukti paryata ja karavAmAM Ave che. mokSa prApta thayA pachI te AtmA kRtakRtya thaI jAya che-tene kaMI paNa karavAnuM ja bAkI rahetuM nathI. te mukti sAdi ane anaMta che. tene sAdi vizeSaNa lagADavAnuM kAraNa e che ke tene Adi to che eTale ke te kAraNajanita che, paraMtu muktine kadI anta nathI, tethI ja tene anaMta vizeSaNa lagADavAmAM AvyuM che. evI mukti maharSi mahAvIre prApti karI. 1LA sUtrakAra bIjAM dUchAto dvArA mahAvIra prabhunI stuti kare che"le" ItyAdi zabdArtha-"E-cA' je pramANe " ku-ghu vRkSomAM "zANa-jJA jaga~siddha "sAmagrI vA-rATI vA' samara nAmanuM vRkSa che. "kari-carikana je vRkSa para suvanA-apaLa suvarNakumAre arthAt bhavanapati vizeSa "-ttio AnaMdano vecaz-verita' anubhava kare che. "vaLatu vA ghaMf Big-vahu vA 7 zreSTham bAhuka' tathA jema vanamAM nandanavanane sauthI uttama kahe che. eja pramANe "nALA rIphrena ca mUrajo-jJAnena skena 2 mUtiprajJA" jJAna ane cAritradvArA uttama jJAnavALA evA bhagavAna mahAvIra svAmIne sarvathI zreSTha kahevAmAM Ave che. 18 che sUtrArtha-jevI rIte vRkSamAM zAmelI vRkSa prakhyAta che, ane vanamAM nandanavana sarvottama che, eja pramANe jJAna ane zIlamAM mahAvIra prabhu zreSTha che. 18 TIkA-devakuru kSetramAM zAmalI nAmanuM je vRkSa thAya che, tene sarvazreSTha vRkSa gaNavAmAM Ave che, kAraNa ke te vRkSa para suparNakumAra nAmanA bhavanapati deva AnaMda anubhave che. athavA jema bhadrazAla, saumanasa. paMDaka Adi samasta vanamAM nandanavana sarvottama che, kAraNa ke te devonuM kIDAsthAna gaNAya che, eja pramANe bhUtiprajJa (jIva rakSAnI buddhivALA) bhagavAna mahAvIra zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 233 Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jJAna, darzIna ane zIlamAM sazreSTha che, kAraNa ke teo kevaLajJAnI, yathAkhyAta cAritravAn ane kevaLa darzonavAna che. tAtpaya e che ke devakuru kSetramAM utpanna thatu. zAlmalI vRkSa devAnu krIDAsthAna heAvAne kAraNe jema samasta kSemAM zreSTha gaNAya che ane eja kAraNe jema nandanavanane saghaLAM vanAmAM zreSTha gaNavAmAM Ave che, eja pramANe jJAna, darzIna ane zIlamAM bhagavAna mahAvIrane sa zreSTha mAnavAmAM Ave che| 185 'thaniyaM' ItyAdi tathA zabdA sALa--zAnAM' zabdomAM 'niyaM--tanitam' megha garjanA 'anuttare-anuttaram' jema sarva zreSTha che. tathA 'tArALa-tArALAM' tArAmAM 'mahAzumAre saMto-mahAnumAvaH pandra:' jema mahAnubhAva caMdramA zreSTha che baMdhela caMLa sekumAra-veNu sanama zrojhamAda:'gaMdhAmAM jema ca'dananA ganya zreSTha che 'va var'eja pramANe 'muLIr-munInAM' muniyAmAM 'ari namAnuM "gapratijJAmAg:' kAmanA rahita evA bhagavAn mahAvIra svAmI ne zreSThakahevAmAM Ave che. ! 19 sUtrA--jema samasta zabdomAM meghagarjanAne uttama mAnavAmA Ave che, jema nakSatromAM mahAnubhAva prakAzavALA candramAne sarvottama mAnavAmAM Ave che, jema samasta sugandhayukta drabyAmAM canhana (gAzI) athavA malayaja (malaya parvatamAM utpanna thatA candana) ne zreSTha gaNavAmAM Ave che, eja pramANe samasta muniemAM apratijJa mahAvIrane sarvazreSTha gaNavAmAM Ave che, eTale ke mahAvIra prabhu kadI pratijJA karatA nahIM, AcArAMgamAM sAdhune pratijJA karavAnA niSedha karavAmAM Avela che. 519lA tathA TIkA--jema vINA, mRdaMga, za kha, Adi vAdyonA avAja karatAM meghAnI garjanAnA avAjane zreSTha gaNavAmAM Ave che, jema samasta tArAo, nakSatro ane graheAmAM candramAne sauthI vadhAre mahAnubhAva kahevAmAM Ave che (kAraNa ke candramA samasta janAnA cittate AhUlAda dAyaka lAge che sauthI vadhAre udyotamaya che), tathA jema keSTha, puTa Adi sugandhayukta drakhyAmAM canhanane pradhAna (uttama) kahevAmAM Ave che, kahyu paNa che ke 'maye nAyamAnA ce' ItyAdi malaya pata para je kaMI paNa utpanna thAya che, eja candana anI jAya che. zezISa candana tenI uttama jAtine kAraNe satra vakhaNAya che', 15 eja pramANe samasta muniomAM, A lAka ane paraleAka saMkha'dhI pratijJA (AkAMkSA) zrI rahita mahAvIra prabhune sazreSTha kahevAmAM Ave che.19A zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 234 Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "naEURT na ItyAdi zabdArtha-"nA-vadhA" je pramANe vahI-ravInAna" samudromAM "sarvamUreDhu-mUcha svayaMbhUramaNa samudra zreSTha che. rAhu-nALag' tathA nAgakumaramAM "dhifore cheTuM gADuM-dhana " dharaNendrane zreSTha kahe che. "rogo, vA rajate-kSo vA rasa vaijJAta' IzuM rasadagasamudra badhA ja rasavALAomAM zreSTha che. tathA tapovALa-tAvavadhAre" eja pramANe vizeSa prakAranA tapa dvArA "munina-muninacatta muni zrI mahAvIra svAmI sauthI pradhAna che ke 20 che sUtrArtha-jema samudramAM svayaMbhUramaNa samudra sarvottama che, tathA nAgakumAremAM jema dharaNendra nAmane Indra zreSTha che, ane samasta rasayukta padArthomAM Isuesodaka nAmane samudra zreSTha che, e ja pramANe samasta tapasvIomAM muni bhagavAna mahAvIra sarvazreSTha che. para TIkArtha Izradadhi, kSIradadhi, vRtadadhi, Adi samudramAM svayaMbhUramaNa samudra pradhAna (zreSTha) gaNAya che. jeo svaya-eTale ke potAnI meLeja-pedA thAya che, temane svayaMbhU kahe che, eTale ke devone ahIM svayaMbhU kahyA che. teo je samudramAM ramaNa (krIDA) kare che, te samudrane svayaMbhUramaNa kahe che. mahAvIra prabhune ahI svayaMbhUramaNa samudra jevAM sarvazreSTha muni kahevAmAM Avela che. athavA-jema nAgakumAra devamAM dharaNa nAmanA Indrane zreSTha gaNavAmAM Ave che, ane jema IkSurasada nAmanA samudrane samasta rasavALA padArthomAM zreSTha mAnavAmAM Ave che (kAraNa ke tenuM pANI zeraDInA rasa jevuM mIThuM che.) eTale ke pitAnA rasaguNanI viziSTatAne kAraNe IkSurasada samudrane saghaLA samadromAM zreSTha mAnavAmAM Ave che, e ja pramANe ehika ane pAralaukika AkAMkSAothI rahita, ghora tapasyAne kAraNe bhagavAna mahAvIrane patAkAnA samAna muniyAmAM pradhAna mAnavAmAM Ave che, jeo trasa sthAvara rUpa lekanI zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 235 Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAmAnya. traikAlika avasthAonu' manana kare che, eTale ke jANe che, evA kevalIne ahI' muni kahevAmAM Avela che. evAM munimAM tIrthaMkara hAvAne kAraNe, mahAvIra prabhu zreSTha che. tAtpaya e che ke bhagavAn mahAvIra potAnI ghAra tapasyAne kAraNe sa'pUrNa leAkanI upara patAkAnA samAna sarvocca sthAna dharAve che-temanI gheAra tapasyAne kAraNe sauthI vadhAre yazakIti dharAve che. AranA 'hasthIku' ItyAdi zabdArtha -dutthInu-stipu' hAthiyAmAM 'bA-jJAtaM' jagaprasiddha evA 'yaLa mAku-perAvatam mAdu:' arAvata hAthIne pradhAna kahevAmAM Ave che. mittAna sIto-mULAM li':'mRgeAmAM siMha pradhAna che. jiSThAi iA-sahiSAnt irr eja pramANe jalamAM gaMgA pradhAna che. athavA 'paviNamu vA che. tenuyo kSipu thA madhye gayo. vejIva:' pakSiyAmAM veNudeva-garUDa pradhAna che. 'ninvALayATrIbidanirmALayArInAmi' nirvANuvAdiyAmAM-eTaleke mekSa vADhiyAmAM 'nAyaputte-jJAAputra:' bhagavAn mahAvIra svAmI AjagamAM pradhAna che. / / 21 // jema saghaLA hAthIyAmAM IndranA vADana rUpa arAvata hAthI zreSTha gaNAya che, athavA jema bharatakSetramAM saghaLAM pazumAM siMha pradhAna (zreSDa) gaNAya che, athavA jema badhI nadIonAM pANI karatAM gaMgAnadInuM pANI zreSTha gaNAya che, athavA jema pakSIomAM veNudeva arthAt garuDa sauthI prasiddha che, eja pramANe A leAkanA saghaLA nirvANa vAdIomAM jJAtaputra (mahAvIra) sarvottama che. 215 sutrA TIkA zakendranuM vAhana airAvata nAmanA hAthI che. te arAvata saghaLA hAthIomAM zreSDa kahevAya che--jema A lokanA saghaLAM pazuemAM siMha zreSTha kahevAya che. jagatanI badhI nadIonAM jaLa karatAM gaMgA mahAnadInuM zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 236 Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaLa zreSTha gaNAya che. pakSIomAM garuDa nAmanuM pakSI, ke jenuM bIjuM nAma veNadeva che, te zreSTha gaNAya che. e ja pramANe jagatanA samasta nirvANavAdIomAM jJAtaputra bhagavAna mahAvIra zreSTha che. ahIM nirvANa eTale mekSa athavA siddhakSetra athavA samasta karmono kSaya athavA nirvANanA upAya rU5 samyagdarzana Adi artha grahaNa : joI e bhagavAna mahAvIra jJAtavaMzamAM utpanna thayelA hovAthI temane "jJAtaputra" athavA "nAyapura" kahevAya che. jJAtaputra bhagavAna mahAvIre mekSanA svarUpanuM tathA mekSaprAptinAM sAdhanonuM yathArtha rUpe pratipAdana karyuM che, tethI ja temane zreSTha mikSavAdI kahevAmAM AvyA che. tAtparya e che ke jema hAthIomAM arAvata, pazuomAM siMha, nadIonAM jaLamAM gaMgAnuM jaLa ane pakSIomAM garuDa prasiddha che, e ja pramANe nirvANavAdI astikomAM bhagavAna mahAvIra ja zreSTha che 21 "nA, bANa zaSyartha-"-IthA je pramANe "nag-jJAtA jagatmasiddha "vItaLe-vizvanA vizvasena cakavatI noku-g' dhAomAM (ve-che zreSTha che ane jAvavA" je pramANe "puSeNu-' pumAM "caMdu-gAyinam Adu kamaLane pradhAna kahevAmAM Ave che. " thA je pramANe "vattA-kSatrizALai' kSatrimAM "raMtara sevAratA thaH zreSTha:' dAMtavAkaya cakavatI zreSTha che. "ta-tathA eja pramANe "pharIna-kRpILAMtraSiAmAM "vaDhoLe che-vardhamAno eka vartumAna mahAvIra svAmI zreSTha che. 22 che sUtrArtha-jema ddhAomAM jagavikhyAta vizvasenane zreSTha gaNavAmAM Ave che, jema pupomAM kamaLane zreSTha gaNavAmAM Ave che, jema kSatriyomAM dAntavAkya cakravatI ne zreSTha gaNavAmAM Ave che, eja pramANe samasta traSiomAM viddhamAna mahAvIra svAmI zreSTha che. rA TIkAtha-jevI rIte samasta vaiddhAomAM vizvasena cakravattA prasiddha thaI gayA che, athavA jema bakula capa, gulAba Adi saghaLAM lomAM. kalenA guNAvaguNanA jANakAre, araviMda-nIlakamaLane zreSTha kahe che. athavA jema samasta kSatrimAM (kSata eTale nAza. nAzamAMthI trANa-rakSaNa karanArane kSatriya kahe che (dAktavAkaya sarvazreSTha gaNAya che, kAraNa tene avAja mAtra sAMbhaLatAM ja zatruo dAnta eTale ke upazAnta thaI jatA. jene avAja sAMbhaLatAM ja zatruo dAnta thaI jAya che, tene dAntavAkaya kahe che eja aNimA zrI vardhamAna mahAvIra svAmI zreSTha che. zaMkA-vizvasena ane dAnavAya. A bane cakravatI o che. tethI ahIM punarukti doSa zrI sUtra kRtAMga sUtraH 2 237 Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thato lAge che. banemAMthI koI paNa ekanI upamA ApI hatI te kAma cAlI zakata. samAdhAna-vizvasena ddhAomAM pradhAna hatA, ane dAntavAkya prabhAva zALI vAyavALa hatuM. A kAraNe te bane cakravartIomAM khAsa viziSTatA hevAthI ane bannenA arthamAM bheda AvatA hovAthI upamAmAM punarukti deSano saMbhava rahetuM nathI AgaLa prazasya prazasyatara, ane prazasyatama Adi duSTAte dvArA mahAvIra prabhanA svarUpanuM varNana karavAmAM AvyuM che, have eja daSTAtAne AdhAre dAtika bhagavAnanA nAmano ullekha sAthe nirdeza karavAmAM Ave che jema yoddhAomAM vizvasena, puNepomAM nIlakamala, ane kSatrimAM dAntavAya zreSTha gaNAya che, e ja pramANe tapasvIomAM vardhamAna svAmI zreSTha che. 22 "rAjAne che zabdArtha -vANA-rAnAnAM' badhA prakAranA dAnamAM samAvavALaM-amathART abhayadAna "-kaTam' uttama che. "daveNu-ratyeSu' satya vacanamAM 'avaka-jAvAma' jenAthI koIne paNa pIDA na thAya evuM satya zreSTha che. e pramANe "caMtti-vatti kahe che. "rA-tAra' tapamAM "mAM uttamu-zraddhA uttama' navakeTiyukta evuM brahmacarya zreSTha che. e ja pramANe "sama Lo-maLa: AlokamAM zramaNa bhagavAna nAgakutte-jJAtaputra jJAtaputra vaddhamAna svAmI 'jhona-ro jottamA badhAthI uttama arthAt zreSTha che. je 23 che sUtrArtha-jema samasta dAnamAM abhayadAna zreSTha che, jema satya vacanomAM anavadya, eTale ke keI ne mATe pIDAjanaka na hoya evAM nirava vacana zreSTha che, eja pramANe zramaNa jJAtaputra vardhamAna traNe lokamAM sarvottama che. 23 zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 238 Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TIkArtha-sva ane paranA anugraha (upakAra) nimitte je ApavAmAM Ave che, tene dAna kahe che. dAnanA aneka bheda che. te saghaLA prakAranAM dAnamAM abhayadAna sauthI uttama che, kAraNa ke jIvavAnI abhilASAvALA jInI tenA dvArA rakSA thAya che. kahyuM paNa che ke "rIcane jhimALa ItyAdi- maraNane bhaya jenI sAme upasthita thaye heya evA kaI paNa manuSyane eka karoDa sonA mahero athavA jIvanadAna arpavAnuM kahevAmAM Ave arthAt banemAMthI eka ja vastu grahaNa karavAnuM kahevAmAM Ave te te senA mahAne pasanda karavAne badale jIvanadAna ja pasanda karaze, kAraNa ke pratyeka prANIne potAne jIva ja sauthI adhika priya hoya che." mRtyu upasthita thAya tyAre jIvane karaDe senAmahoro ApavAmAM Ave te paNa eTale saMtoSa thato nathI ke jeTalo abhayadAna-jIvanadAnamaLavAmI thAya che. madamativALA lokone kaI paNa vAta saraLatAthI samAjAvavI hoya, te udAharaNa ApavuM paDe che. tethI sUtrakAra eka udAharaNa dvArA abhayadAnanI zreSThatAnuM pratipAdana kare che-vasantapura nAme eka nagara hatuM. aridamana nAmano rAjA tyAM rAjaya karate. te eka divasa te pitAnI cAra rANuonI sAthe rAjamahelanA jharukhAmAM beThe beThe vArtAvineda karI rahyA hatA. evAmAM rANIonI tathA rAjAnI daSTi eka bandivAna cera para paDI. tenA gaLAmAM lAla kanera (karaNa) nAM puSponI mALA hatI, teNe lAla raMganAM vastro paherelAM hatAM, tenA AkhA zarIra para lAla candanane lepa karela hatuM, "A puruSa vadha karavAne gya che, evI ghoSaNA thaI rahI hatI tevA cerane rAja puruSa rAjamArga parathI laIne jatA hatA. tene joIne rANIoe eka rAjapuruSane bolAvIne pUchayu "A mANase che aparAdha karyo che ke jene kAraNe tenI A prakAranI dazA thaI che ?" rAjapuruSe javAba dIdhe-"A mANase pArakA dravyanuM apaharaNa karyuM che. zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 239 Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nItizAstramAM pArakA dravyanuM apaharaNa karavAno niSedha che. te cera sAbita thaI cukaye che, tethI tene matanI sajA pharamAvavAmAM AvI che A sajAne amala karavA mATe ame tene vadhasyAne laI jaIe chIe'. A prakArane javAba sAMbhaLIne rANIoe rAjAne vinaMti karImahArAja ! ApanI pAse amAruM eka varadAnanu leNuM che, ame te varadAna dvArA A mANasa upara banI zake teTale upakAra karavA mAgIe chIe. te atyAre amane te varadAna mAgI levA de". rAjAe maMda maMda hAsya sahita temanI te vAta maMjUra karI. tyAre pahelI rANIe te cerane snAna Adi karAvIne alaMkArAthI vibhUSita karIne, eka hajAra dInAra (sonA mahore) khacIne te corane manejJa zadAdi viSa ne upabhega karAvyuM. A prakAre eka dIna vyatIta thaI gaye. bIje divase bIjI rANIe pAMca hajAra sonAmahere kharcIne tene eja pramANe zabdAdi viSane upabhoga karAvyo. trIje divase trIjI rANIe dasa hajAra sonAmahere kharcIne te coranuM lAlana pAlana karIne tene sukha ApavAne prayatna karyo. cothe divase thI rANIe (paTarANIe) rAjAnI pAse vacana mAgyuM ke A corane abhayadAna de. rAjAe tene abhayadAna dIdhuM. A rIte ethI rANIe tene jIvatadAna apAvyuM. have bIjI traNe rANIoe cothI rANIno A pramANe upahAsa karavA mAMDaye-"tame khUba ja kaMjUsa cho ! tame te coranI pAchaLa eka pAI paNa khaca nahI ! te rANIonA manamAM e ahaMkAra thayo ke ame cora upara ghaNo moTo anugraha karyo che, te kAraNe teo pota potAnA upakAranA vakhANa karyA karatI hatI. tyAre rAjAe te corane potAnI pAse bolAvIne A pramANe pUchayuM, "tuM kaI paNa prakArano saMkeca rAkhyA vinA sAthe sAcuM kahI de ke kaI rANIe tArA para vadhAremAM vadhAre upakAra karyo che?" tyAre teNe javAba Apyo-" A cothI mahArANIe mane abhayadAna apAviIne mArI rakSA karI che. abhayadAna maLavAthI mane te jANe navuM jIvana maLI gayuM che. " - A udAharaNa dvArA e siddha thAya che ke samasta dAnamAM abhayadAna zreSTha che. zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 240 Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAsoe eja satyane zreSTha kahyuM che ke je nirapadya eTale ke parane pIDAkArI na hoya. je vacana parapIDAjanaka hoya tene kadI paNa zreSTha kahI zakAya nahIM, kAraNa ke satapuruSone mATe je hitakara hoya, tene ja satya kahevAya che- kahyuM paNa che ke "DheDA chUte vAItyAdi "kauzika hiMsAkArI satyane kAraNe tIvra vedanAvALA narakamAM paDe, evI mAnyatA lokomAM pracalita che eTale ke evuM leke kahe che " 15 vaLI evuM kahyuM che ke "taheva zALe zALatti" ItyAdi kANane kANa kahevAya nahIM, napuMsakane napuMsaka kahevAya nahIM, bImArane bImAra na kahevAya ane corane cora na kahevAya kAraNa ke tema kahevAthI tene duHkha thAya che. nItizAstramAM paNa evuM kahyuM che ke- "lakSya kUvAnuM bAM kUvAna" ItyAdi-satya bolavuM, paNa te prItikara bolavuM joIe, paNa apriya lAge evuM satya bolavuM nahIM. satya ane asatyane mizraNavALAM vAkyo paNa belavA joIe nahIM. eja dharma che. 15 eja prakAre zAmAM bAra prakAranAM tapamAM navAvADayukta brahmacaryane zreSTha tapa karyuM che. abhayadAna. niravagha satya vacana ane navavADayukta brahmacaryanI jema jJAtaputra mahAvIra svAmI samasta lekamAM sarvottama che. sarvottama zakti, kSAyika jJAnadarzana ane zIlamAM zramaNa bhagavAna mahAvIra ja zreSTha che tAtaparya e che ke jema dAnamAM abhayadAna, satyavacanamAM parapIDA na utpanna karanArAM niravA vacana, ane bAra prakAranAM tapamAM brahmacarya tapa zreSTha gaNAya che, e ja pramANe jJAtaputra mahAvIra samasta leyamAM zreSTha che. 23 dina " ItyAdi zabdArtha- foLa-thita nAM jema sthitivALAomAM "tamAravA tanA pAMca anuttara vimAnavAsI deva reDDA- bejha zreSTha che. tathA "samAna- pattAM badhI sabhAomAM " sama: TrA-kunAmA cheDA sudhamasabhA sauthI zreSTha che. temaja "nahA-cA' yathA jema "la dhamA- badhA ja dharmomAM "nizALazeTTA-nirvAe jhADa jema mekSa zreSTha che. e ja pramANe m mayttA pa0i nALI- jJAtaputrata : pti jJAnI' jJAtaputra bhagavAna mahAvIra svAmIthI koI paNa zreSTha jJAnavALuM nathI. e 24 che sUtrArtha-jema sthitivALA jImAM lava saptamane-pAMca anuttara vimAnavAsI devone zreSTha mAnavAmAM Ave che, jema saghaLI sabhAomAM sudhamAM sabhAne zrI sUtra kRtAMga sUtraH 2 241 Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zreSTha mAnavAmAM Ave che, jema saghaLA dharmo nirvANapradhAna gaNAya che, eja pramANe jJAtaputra mahAvIra karatAM adhika jJAnI anya kaI nathI 24 TIkAtha-sthitivALA jeTalAM jIvo , temAM pAMca anuttara vimAnomAM nivAsa karanArA devane sarvotkRSTa rithativALA mAnavAmAM Ave che. zAli (eka prakAranI DAMgara) AdinI lavanakiyAmAM-eka muThThI zAli AdinI kApaNI karavAmAM-jeTalo samaya lAge che, eTalA samayane 'lava' kahe che. sAta lavapramANa kALane "lavasaptama' kahe che. anuttara vimAnavAsI dene mATe A saMjJA pracalita che. tenuM kAraNa e che ke je temane sAta lava pramANa adhika AyuSya maLyuM hota, te teo pitAnA zuddha pariNAmane lIdhe mokSa prApta karI zakyA hota. parantu AyunI eTalI nyUnatAne lIdhe teo mokSa prApta karI zakyA nahIM, ane temane anuttara vimAnomAM deva rUpe utpanna thavuM paDyuM. temanI sthiti (Ayu kALa) sauthI vadhAre hoya che. jema sabhAomAM sudharmA sabhA zreSTha che, kAraNa ke te aneka kIDAsthAnothI yukta che, athavA jema saghaLA dharmo mokSapradhAna che, kAraNa ke kumAracanike paNa pitAnAM darzanane nirvANarUpa phala pradAna karanAra ja kahe che, e ja pramANe jJAtaputra karatAM adhika jJAnI keI nathI. teo ja sarvoTa jJAnI che. pArakA pUvame" ItyAdi- zabdArtha--"kome-gthigrupamAM bhagavAna mahAvIra svAmI pRthvIsarIkhA badhA prANiyonA AdhArabhUta hatA. purU-junati" tathA teo ATha prakAranA karmone dUra karavAvALA che. "vicarI-vAttavRddhi bhagavAna bAho ane Abhyantara vastuomAM vRddhi-Asakti rahita hatA "gAyuvane-gAzukazA' teo zIvra buddhivALA hatA "ba saMhiM zarU- saMnidhi ti" teo dhanadhAnya tathA krodhAdine saMparka karatA na hatA "muka-tamutavatta samudranI jema "magrovaM-mahAmaNoghama' mahAna saMsArane "tarivaMtarivA" pAra karIne mekSagamana karyuM hatuM. amacaM-kamathakUda" bhagavAna prANiyAnA abhaya karavAvALA vIra-vIra evA bhagavAna vAddhamAna mahAvIrasvAmI "anaMtavavR-garapakSa anaMtajJAnavALA che. e 25. sUtrArtha-bhagavAna mahAvIra pRthvInA samAna samasta prANIonA AdhAra che, ATha karmone kSaya karanArA che, bAhya ane Abhyantara vastuonI vRddhi (lAlasA) thI rahita che, AzuprajJa che. eTale ke sarvatra sadA upagavAna che, koIpaNa vastunI sannidhi (saMcaya) karanAra nathI, samudranA samAna mahAna saMsAra pAra karIne mokSane prApta karanArA che, abhayaMkara ane ananta jJAnI che. rapA zrI sUtra kRtAMga sUtraH 2 242 Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TIkAI-mahAvIra prabhu pRthvInA samAna che. jema samasta prANuone Azraya denArI hovAne kAraNe pRthvI temane AdhAra kahevAya che, e ja pramANe bhagavAna mahAvIra samasta jIvane abhaya denArA tathA temane sadupadeza denAra hovAne kAraNe samasta jIvonA AdhAra che. te kAraNe temane pRthvInA samAna kahyA che. athavA-jema pRthvI " " saghaLuM sahana karanArI che, e ja pramANe bhagavAna mahAvIra paNa ghera parISaNo ane upasargo sahana karanArA che. amarakoSamAM paNa kahyuM che ke-"sarvasa, vasukatI, vasudhA," vasudhA, uvI ane vasugharA, A badhA nAme pRthvInA ja che. bhagavAna samasta upasane sahana karanArA hovAthI teomAM pRthvInI samAnatA che. tethI bhagavAna mahAvIra ATha karmono kSaya karanArA che. teo bAhya ane AbhyAra badhA prakAranA padArthomAM vRddhibhAva (Asakti)thI rahita hatA. teo kaI prakAranI sannidhi (saMcaya) karatI nahIM. sannidhi be prakAranI kahI che. (1) dravya sanidhi ane (2) bhAva sanidhi. ghI, goLa AdinA sa cayane dravyasannidhi kahe che krodha, mAna, mAyA ane lobhane bhAva sannidhi kahe che. mahAvIra prabhu A bane prakArano saMcaya karatA nahIM-teo koI paNa prakArane parigraha rAkhatA na hatA. mahAvIra prabhu AzuprajJa hatA, kAraNa ke teo sarvatra sadA upagavAna hatA. eTale ke samasta padArthonA viSayamAM zIdhra nirNaya karanArA hatA chasthAnI jema khUba ja vicAra karI karIne teo padArthane nirNaya karatA nahIM. A prakAranA guNothI yukta mahAvIra svAmI samudranA jevA apAra bhavapravAhane eTale ke saMsAra sAgarane pAra karIne sarvottama nirvANadhAmane prApta karI cUkyA che. vaLI bhagavAna abhaya kare che, kAraNa ke teo pite samasta chAnAM prANanI rakSA karatA hatA ane lekone paNa jIvarakSAne upadeza ApIne abhaya pradAna karatA hatA. bhagavAna vIra che ane ananta cakSu che, zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 243 Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eTale ke temanuM kevaLajJAna ananta (avinAzI) che bhagavAna mahAvIra A saghaLAM vizeSaNathI saMpanna che. 25 "huM ja mALe ra" ItyAdi- zabdArtha-"hA maheNI-ana" arihaMta maharSi evA zrI mahAvIra svAmI "ouM 2 mALa taheva nAcaM-koMdha 2 mA ja tava mAthAku' kodha, mAna, ane mAyA 'jayaM ho - turtha samajU' tathA ethe lebha "yAbi-tAni A krodhAdirUpa "jhakaratha roNA-abbAmarovAna" adhyAtma-arthAt pitAnI aMdaranAM dezone "vaMtA-vAyA" tyAgakArIne " vA kudavA-na jAuM vori' pApakaratAnathI "jarUra nathati' ane pApa karAvatA nathI ke 26 che sUtrArtha--aham maharSi bhagavAna mahAvIra krodha, mAna, mAyA ane lobha rUpa cAre kaSAya rUpa Antarika dene parityAga karavAvALA hatA tathA pite pApa karatA nahIM ane anyanI pAse pApa karAvatA nahIM pAradA TIkAryuM-kAraNane abhAva hoya, te kAryane paNa abhAva ja ya che, A niyamAnusAra kaSAyono jIvamAM jo abhAva hoya, te tenA bhavabhramaNane paNa abhAva ja rahe che, kAraNa ke kaSAyarUpa adhyAtmadeSa kAraNa che, ane saMsAra temanA kArya rUpa che. kAraNano abhAva hoya te kAryane abhAva hoya che, e vAtanuM sUtrakAra pratipAdana kare che. arihanta, maharSi vardhamAna svAmIe krodha, mAna, mAyA ane lebhA rUpa kaSAye-adhyAtma dene-parityAga karyo hato. teo pite prANAti zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 244 Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAta Adi pApakarmo karatA nahIM, bIjA pAse evAM pApakarmo karAvatA nahI, ane pApakarmo karanAranI anumodana paNa karatA nahIM. mana, vacana ane kAyAthI teo pApakarmo karatA nahIM, karAvatA nahIM ane karanAranI anumodanA karatA nahIM. A prakAre bhagavAna traNa karaNa ane traNa pega vaDe pite paNa sAvadya anuSThAnamAM pravRtta thatA nahIM ane anyane pravRtti karatA nahIM ane sAvadya anuSThAnamAM pravRtta thanAranI anumodanA paNa karatA nahIM. tenuM kAraNa e hatuM ke sAvadha anuSThAnanA kAraNabhUta krodha mAna, mAyA ane lebhane temaNe saMpUrNa rUpe ucheda karI nAkhyuM hatuM. jema agnine ja abhAva hoya, te dhumADAno sabhAva saMbhavI zakti nathI, e ja pramANe krodha Adi kAraNonA abhAvamAM sAvadha anuSThAne rUpa kAryane paNa abhAva ja rahe che krodha Adi kAraNanA abhAvamAM temanuM arihantatva ane maharSi va kAraNabhUta banyuM hatuM. tAtparya e che ke arihanata ane maharSi hevAne kAraNe mahAvIra prabhu niSkaSAya hatA. ane niSkaSAya hovAne kAraNe teo sAvadya anuSThAnathI dUra rahetA hatA. pAradA viriyAyiM " ItyAdi zabdArtha- #ifiAri-kriyA"i kriyA vAdI ane akiyAvAdInA matane tathA veLaguj-nacinuvAma' vinayavAdinA kathanane tathA "kAuna cA-ajJAni jA ajJAnavAdinA "ja-thAna' matane "hi-katatva jANIne "re rUri-ra rUri' te vIra bhagavAn A pramANe "navacaM-savAra badhAja vAdiyenA matane verUttA-vecisvA' jANIne "vaMjharIharAcaM-saMcamI kAraga saMpUrNa jIvanaparyata "TriA sthita rahayA che. je 27 sUtrA-kriyAvAdIonA, akriyAvAdIonA, vainAyikonA ane ajJAnavAdIonA matane jANIne, A prakAre saghaLA vAdenA svarUpane jANI laIne, bhagavAna mahAvIra jIvanaparyata saMyamanI ArAdhanAmAM avicala rahyA hatA 27 zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 245 Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TIkA-bhagavAna mahAvIre kriyAvAdIonA matane jANyA, akriyAvAdIAAnA matane jANyA, vaiyikAnA matane jANyA ane ajJAnavAdIenA sthAnane (pakSane) paNa jANI lIdhu. athavA jemAM sthiti (utpatti) thAya che tene sthAna kahe che. A vyAkhyA pramANe judA judA matavAdIonI dugatimAM kethI sthiti (dazA) thAya che, te jANyu. eTale ke ajJAnavAdIonA mArgane anusaravAthI durgaMtinI prApti thAya che, e, tathyane temaNe jANyuM hatuM. kriyAvAdIonI mAnyatA evI che ke ekalI kriyA dvArA ja mAkSanI prApti thAya che, tethI kriyAemAM ja pravRtta rahevu joie. akriyAvAdIo jJAnavAdI che. te kriyAne niraka mAne che ane jJAna dvArA ja mukti prApti thAya che ema mAne che. vinayathI ja meAkSa prApta thAya che evuM mAnIne vinayanuM AcaraNa karanArAne nainiyeka kahe che. je leAkeA ajJAnane ja A leAka ane paraleAkamAM kalyANakArI mAne che, temane ajJAnavAdI kahe che. A prakAranA vividha matavAdIonA vAdo viSe mahAvIra prabhue khUba ja UDA abhyAsa karyo. te vAdAnA guNadoSAne barAbara samajI lIdhA. temane jJAna ane kriyA pradhAna zrutacAritra rUpa dharmane ja zreSTha gaNIne jIvanaparyanta sayamanI ArAdhanA karI. jevI rIte anya matavAdIe, deSayukta zAstronI racanA karIne peAtAnA ziSyAnA malIna AcaraNane lIdhe vAmaNA khanyA-peAtAnI mahattA gumAvI beThA, evuM he prabho ! ApanI khAkhatamAM banyuM nathI. Apa to pApanA kAraNabhUta doSathI sarvathA rahita ja che. kahyuM paNa che--thayA parezAM tho vidhAH '' ityAdi-- jevI rIte anya tIthikAe, kuzala zAstra racanA zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 karavA chatAM paNa, 246 Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ laghutA prApta karI che, kAraNa ke temanA ziSyanuM AcaraNa deSayukta hatuM, he prabhe ! te deSa ApanAmAM nathI" kriyAvAdio, aThiyAvAdio, vainAyika, ajJAniko ane bauddha AdinA matene sArI rIte jANuM laIne-mokSaprApti mATe te matane agya gaNIne mahAvIra svAmI jIvanaparyanta saMyamAnuSThAnamAM ja pravRtta rahyA. jJAna ane kriyA dvArA ja mukti maLe che, evu jANIne teo jJAna ane kriyAnI sAdhanane mATe ja prayatnazIla rahyA hatA. kaI paNa ekAnta pakSane temaNe svIkAra karyo nahI. raNA "he vAriyA ItyAdi zabdArtha-Ne gham ma te prabhu mahAvIra svAmI rAmatta rUrathI variyA-sAtrima#AM briyaM vAcisvA' rAtribhe jana ane strIne choDIne hukavavacAra-surakSArtham' duHkhanA kSayamATe "vahALavaM-padhAravAna" tapasthAmAM pravRtta hatA "mAre ghaNuM ja srof vihittA-' paraMra Dhova jJAvA" A leka ane paralakane jANIne "savAruM saghaM vAri-sarvavAraM sarva vAritavAnuM' bhagavAne badhAja prakAranA pApane choDI dIdhA hatA 18 che sUtrArtha-mahAvIra prabhue rAtribhojananI sAthe strIvanane paNa sarvathA. parityAga karyo hato. duHkhane (karmono) kSaya karavAne mATe, temaNe ghera tapasyA karI hatI. temaNe A leka, paraleka ane temanAM kAraNene jANI laIne samasta pApane sarvathA tyAga karyo hate. 28 TIkAI-bhagavAna mahAvIra rAtri bhajanano ane strIsevanane tyAga karIne ghora tapasyA karavA lAgyA hatA. teo zA mATe ghora tapAsyAo karatA hatA ? A praznane uttara ApatA sUtrakAra kahe che ke-mAnasika, vAcika ane kAyika dune kSaya karavAne mATe temaNe tamaya jIvana aMgIkAra karyuM hatuM. rAtribhojana, abrahAnuM sevana, Adi kAryo dvArA hiMsA thAya che. temanuM sevana karanAra ke prANIonI hiMsA avazya kare che. hiMsA ja duHkhanI jananI che, evuM samajIne temaNe rAtribhojana Adi samasta sAvadya vyApA. ne parityAga karIne tapasyAmAM manane lIna karyuM hatuM. athavA je duHkha de che. saMtApa utpanna kare che, tene duHkha kahe che. A vyAkhyA pramANe karma ja duHkhanuM kAraNa che. evuM samajIne karmono kSaya karavAne mATe bhagavAna mahAvIre tapa aMgIkAra karyuM hatuM. zrI sUtra kRtAMga sUtraH 2 247 Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ara eTale ke A lokane ane pAra eTale ke paralokane, athavA Ara eTale manuSyalekane ane "para" eTale narakAdi lokane duHkhanuM kAraNa jANIne, temanA svarUpane ane temanI prAptinA kAraNene pUre pUre khyAla AvI javAthI, temAM punarAgamana na karavuM paDe evI pravRtti karIne ATha prakAranAM karmone kSaya kane-teo nirvANa pAmyA che. mahAvIra prabhue prANAtipAta Adi pApane pite tyAga karyo hate ane anya jIvone paNa tene tyAga karavAne upadeza ApyuM hatuM. e niyama che ke upadezaka je vastunA tyAgane upadeza Apate heya tene, tyAga pahelAM te teNe ja karavo joIe. temaja tenA upadezanI anya loke para sArI asara paDe che. jyAM sudhI keI upadezaka pite ja Indriyeno nigraha kare nahIM, tyAM sudhI anyane Indriyanigraha Adi karavAnuM kahevAmAM saphaLa thaI zake nahIM. A vAtane hRdayamAM avadhAraNa karIne mahAvIra prabhue pite ja pahelAM te Idriyono nigraha karyo ane tyAra bAda lokone indriyono nigraha karavAne upadeza dIdhe. kahyuM paNa che ke-"kUvALoItyAdi kaI nyAyayukta vacana kahevA chatAM paNa je kahenAra pite ja pitAnA kathana virUddhanuM AcaraNa kare che, te kahenAra (upadezaka) anya lokone indriyanigrahamAM pravRtta karAvavAne zaktimAna thatuM nathI. A prakArano nizcaya karIne tathA samasta jagatanA svarUpane jANuM laIne mahAvIra svAmI pote ja Indricana nigahamAM-tapamAM pravRtta thayA" vaLI evuM kahyuM che ke "tiro nA ItyAdi- cAra jJAnethI saMpanna tathA devone paNa pUjya evA tIrthakara mokSa prApta karavAne mATe pitAnA balavIryane upayoga karIne pitAnI saMpUrNa zakti sAthe prayatnazIla thayA hatA? zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 248 Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tAtpaya e che ke bhagavAn mahAvIra svAmIe pAtAnAM ATha prakAranAM karmAnA kSaya karavA mATe rAtribhajana, strIsevana Adi sAvadya kAryanA tyAga ka tathA nirantara tapasyA karyAM karI. temaNe A lAka ane paraleAkanA svarUpane tathA kAraNeAne jANI laIne samasta sAvadya vyApArezane parityAga karI nAkhyA hatA. 528aaaa mahAvIra prabhunA guNAnuM samyak prakAre kathana karIne sudharmA svAmI peAtAnA ziSyAne A pramANe upadeza Ape che. " rAjjA ya dhamma " ItyAgni-- zabdAtha 'maNica-atmAvitam' zrI arihaMta deva dvArA kahe vAmAM Avela 'mAhita-samAptim'yukti yukta 'yuvagovaNu?-garyo tU khatha ane pothI yukta dharmopAdharme zrutvA dhamane sAMbhaLIne *sa sALA-taM zrAdhAnAH' temAM zradvA rAkhavAvALA 'naLA-nanAH manuSya 'maLAjI-atayuva:' mAkSane prApta kare che. athavA 'kuMvAya-kundra va" te indra nI :jema taiyAriva revAdhirA' devatAonA adhipati 'gAmiAMtti-gAmi kvanti thAya che. 5 295 sUtrArtha ahinta bhagavAna dvArA prarUpita, yuktiyukta, artha ane zabda Ane daSTie nirdoSa dhamanuM zravaNu karIne, tenA upara je zraddhA rAkhe che, te bhavya-jIvA AyukamathI rahita thaine mukti prApta karI zake che, athavA ravAnA adhipati indranI padavI te avazya prApta kare che. rA TIkA-sarvajJa, sadathI arihanta bhagavantA dvArA bhASita, yuktisa"gata tathA bhAva ane bhASA-eTale ke vAcya ane vAcaka athavA artha ane zabda ane daSTie sarvathA nirdoSa zrutacAritra rUpa dharmanuM zravaNa karIne, tenA upara dRDha zraddhA rAkhanAra bhavyapuruSA jo Ayukama thI rahita thaI jAya, tA siddhi (mAkSa) prApta kare che. paraM'tu jo tenA AyukanA sarvathA kSaya na thaI jAya eTale ke kama bAkI rahI jAya te indranA samAna devAdhipati te avazya thAya che. tAtparya e che ke tIrthakara prarUpita dharmonuM zravaNa karIne tenA para zraddhA rAkhanAra tathA tenI ArAdhanA karanAra puruSA Ayu tathA krameAMthI rahita thaIne mukta thaI jAya che. kadAca tee sAbhiSASa hAya-kama'nA pUre pUro kSaya na karI zakyA hAya, te devendranI padavI te avazya prApta kare che. 2aa " A prakAre hu sajJokta dharmanuM kathana karu chu, " evu. sudharmAMsvAmI jaMbUsvAmI Adi ziSyAne kahe che. ,, hai chaThThuM'' adhyayana samAsa 5 zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 249 Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kuzIlavAloM ke doSoM kA kathana -adhyayana sAtachaThuM adhyayana pUruM thayuM. have sAtamAM adhyayananI zarUAta thAya che. chA adhyayana sAthe sAtamAM adhyayanane saMbaMdha have batAvavAmAM Ave che. asaMbaddha kathana ke kArya karavuM joIe nahIM, A kathana anusAra saMgati (sa badha) pradarzita karavAnI AvazyakatA rahe che, tethI pUrva adhyayana sAthe A adhyayanane saMbaMdha prakaTa karavAmAM Ave che. chakA adhyayanamAM vardhamAna mahAvIra prabhunA guNonuM varNana karavAmAM AvyuM. evAM guNAthI jeo yukta hoya che, temane ja suzIla kahevAmAM Ave che. paraMtu te guNe karatAM viparIta gAthI (dethI) je yukta hoya che, temane kuzIla kahe che. evAM kazIla lokonuM kathana sAtamAM adhyayanamAM karavAmAM Avaze. A prakArane pUrva adhyayana sAthe saMbaMdha dharAvatA A sAtamAM adhyayananI pahelI be gAthA A pramANe-gTathI gA" tathA dayAruM sAruM" ItyAdi- zabdArtha-purathI 2-thivI pRthvI "gAya gALI ya vAka-gApa: vizva vAjA jala, agni ane vAyu "tAravIcA 2 taNA ja pANa-7LavRkSaNInA tranA kALa tRNa, vRkSa, bI ane traNa prANI re dhAyA-ze jANakAra tathA jeo aMDaja ane "je ca SaSa pAnA-ce ja karAyunaH zALA:' je jarA yuja prANuM che, je saMsevavA-saMjJA' tathA jeo saMdaja tathA ane cAmihA - 2 sAmipInA" jeo rasathI utpanna thavAvALA prANiyo che "gvA vAyAruM pADuM-pare cAra kavitA: AbadhAne sarva-jIvanA piDa kahela che. "guj-g" A pRthvIkAya vigeremAM "nA nALa-sAtaM jJAnI zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 250 Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sukhanI icchA jANe "kada-kalyuvekSaNa ane tene sUkSama rIte vicAro "ggNa zAkha lAcaDe-taiH jA maLyA jeo upara kahela prANiyone nAzakarIne pitAnA AtmAne daMDa Ape che, teo "ung vivariyA_viMti-aag ja vijalamurAnti" Aja prANiyamAM janma dhAraNa kare che. 1-che sUtrArtha-pRthvI, pANI, agni, vAyu, kuza Adi tRNa, Amra Adi vRkSa; java Adi bIja; kIndriya Adi trasa jIve, pakSI Adi aMDaja jarAyuja, jU, mAkaDa Adi saMdaja, ane rasaja eTale ke bagaDI gayelI ke saDI gayelI vastuomAM utpanna thatAM jatuo, A badhAne sarvajJo dvArA javanikAya kahevAmAM Avela che. pRthvIkAya Adi samasta jemAM sAtAne jANe-eTale ke te saghaLA jIvone sukha game che, e vAtane sUkSama rIte vicAra kare che ke A jIvone ghAta kare che, teo pitAnA AtmAne ja zikSA kare che. teo eja jIvanikAmAM janmagrahaNa karIne pitAnA pApakarmonuM phaLa bhegave che. eja vAta "teo eja jIvanikAmAM viparyAsa pAme che," A sUtrapATha dvArA vyakta karavAmAM AvI che. 1-rA TIkAtha-pRthvI" A pada pRthvIkAya jIvonu vAcaka che. pRthvIne ja zarIra banAvIne rahenArA chAne "pRthvIkAya kahe che. ahIM "ya pada e sUcita kare che ke pRthvIkAcikenA aneka bheda hoya che. pRthvIkAyikanA mukhya be bheTa che (1) sUrama, ane (2) bAdara A baMnenA paNa paryApaka ane aparyAptaka nAmanA babbe bheda paDe che. A prakAre pRthvIkAyikanA cAra prakAra paDe che. eja pramANe akAyika, tejaskAyika ane vAyukAyika jIvonA paNa cAra cAra bheda samajavA. vanaspatikAyikonA keTalAka bhede A pramANe chetRNa eTale ghAsa, kuza Adi vRkSa eTale ke AMbA, phaNasa Adi, bIja zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 251 Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eTale ke zAli, yava Adi A kathana dvArA latA, gulama, guccha Adi bhedane grahaNa karavA joIe. kIndriya Adi je prANIo trAsane anubhava karIne eka jagyAethI bIjI jagyAe jAya che, temane trasa kahe che aMDaja eTale iMDAmAMthI utpana thatAM pakSIo, ane sarSa Adi , jarAyuja eTale cAmaDAnA pAtaLA pAradarzaka paDamAM lapeTAIne janma lenAra manuSya, gAya, bheMsa Adi jIve vedaja eTale parasevAmAMthI utpanna thanAra ju, mAkaDa Adi jIvo, rasaja eTale saDelI athavA vikRta vastuomAM utpanna thanAra jaMtuo. A badhAM jIvone trasa jIve kahe che. pRthvIkAya Adi bhedonuM nirUpaNa karIne have sUtrakAra temanI hiMsAmAM rahela doSa prakaTa kare che-cAruM ityAdi. sarvajJa tIrthakaree jInA pUrvokta cha nikAya kahyA che. kevaLajJAna rUpI prakAza vaDe temaNe pRthvIkAya AdimAM jIvanuM astitva joyuM che ane saMsAranA loko samakSa temAM jIva hovAnuM pratipAdana karyuM che. pRthvIkAya Adi samasta jIvanikAmAM sAtAne samaje" A kathanane bhAvArtha e che ke kazAgra buddhithI e vAtane vicAra kare ke samasta jIvo sukhanI alilASA rAkhe che, koIne duHkha gamatuM nathI. cha e cha nikAyanA jIva sukha cAhe che, temane dAkha gamatuM nathI. A javanikAnI virAdhanA karavI te pitAnA AtmAne ja daMDita karavA barAbara che. eTale ke temanI hiMsA karavAthI AtmahisA pitAnI ja hiMsA) thAya che ane narakAdi gatiomAM javuM paDe che. narakAdi durgatiomAM AtmAne je duHkhe bhegavavA paDe che, enuM nAma ja AtmAnuM daMDita thayuM che. je mANasa A che kAyanA ja mAMthI koI paNa kAyanA jIvanI virAdhanA kare che, tene eja jIvanakAryamAM zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 252 Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAra vAra janma maraNa karavA paDe che. athavA-"viparyAsa pAmavo" A padane bhAvAtha nIce pramANe che-sukhanI abhilASAthI chane AraMbha (hiMsA) karavAmAM Ave che, paraMtu te AraMbha dvArA sukhanI prApti thavAne badale UlaTAM dukhanI ja prApti thAya che. athavA paratIrthike mokSane mATe cha kAyanA jInI virAdhanA kare che, paraMtu tethI temane mokSanI prApti te thatI nathI, paraMtu saMsAramAM paribhramaNa karavuM paDe che ane paribhramaNa karatAM karatAM vividha prakAranAM duHkhane ja temane anubhava karavo paDe che. gAthAna-rA AgalA sUtramAM evuM pratipAdana karavAmAM AvyuM ke prANIonI virAdhanA karIne yajJa, homa, havana Adi karanArA mekSAthI jIvo mokSa te prApta karatA nathI, UlaTAM saMsAramAM ja paribhramaNa karyA kare che, paraMtu mekSamAM na jatAM tene kevI rIte saMsAra bhramaNa kare che, te sUtrakAra have batAve chenarNapa ItyAdi zabdArtha-jJAna-jJAtithi ekendriya vigere jAtimAM "gagmvimA-anuparivartamAna janma ane maraNa prApta karatA thakA "re- te jIva rasathA hiM-trApu' trasa ane sthAvara jemAM utpanna thaIne nivAra zera-vinipAtaneti nAzane prApta thAya che. "nAjhAruM-jJAtijJAti ekendriyavigeremAM vAraMvAra janma laIne "vadura#trA- rmA nA ghaNAja kara karmo karavAvAvALe te khAla-ajJAnI jIva " jutharu tega mirara-catta ti tera tri' je karma kare che eja kamathI janma maraNa prApta kare che . 3 svArtha-ekendriya Adi jAtimAM paribhramaNa karate thako eTale ke janma-maraNa karatAM karatAM te jIva trasasthAvara nIomAM utpanna thaIne ghAta pAmatA rahe che-luNAtuM rahe che. eka jAtimAMthI bIjI jAtimAM zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 253 Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ janma laIne, te atyanta krUra ajJAnI jIva pitAnAM ja pApane kAraNe hAya kare che. A rIte janmamaraNanA pherA karyA ja kare che. AvA TIkArca-ekendriya Adi jIvonA samUhane jAti kahe che, ane tenA pathane jAtipatha kahe che. tAtparya e che ke hi sAkArI jIva ekendriya jAti AdimAM paryaTana karato rahe che. A pramANe bhavabhramaNa karatA te jIva kayAreka tejarakAyikamAM, kayAreka vAyukAyikamAM ane kyAreka hIndriyAdimAM utpanna thAya che. (tejaskAya, vAyukAya ane dvIndriya Adine trasa jIvo kahe che) ane kayAreka te jIva pRthvIkAya, apUkAya ane vanaspatikAya rUpa sthAvaramAM utpanna thAya che. tyAM utpanna thaIne, jIvahiMsA Adi dUra kameno kaDavo vipAka jyAre udayamAM Ave che, tyAre teone talavAra Adi zastro dvArA (pUrva bhavanA temanA zatruo dvArA) ghAta karavAmAM Ave che, ane te jAtijAtimAM-eka jAtimAMthI bIjImAM (ekendriya Adi aneka jAtiomAM bhaTakata rahe che. atizaya phUra karmo karanArA ajJAnI cho pote karelAM kRtyone kAraNe daMDita thAya che (chedana, bhedana, mAra, kUTa Adi vedanAo sahana karyA kare che, athavA haNAyA kare che. tAtparya e che ke je jIva ekendriya Adi jIvonI hatyA kare che, te jIva eja jAtimAM utpanna thaIne pitAne ghAta thatA athavA pitAnI hatyA thavAne anubhava kare che. tyAra bAda tyAMthI marIne trasa ane sthAvaromAM vAra vAra utpanna thaIne janmamaraNa karato rahe che. evo hiMsaka jIva saMsArane pAra karI zakatA nathI. gAthA 3 kara karma karanAra jIvanI kevI hAlata thAya che, tenuM varNana karatA sUtra kAra kahe che ke- satsaM ja DhA" ItyAdi zabdArtha- "ahiMsa ra o kaTuvA gharathA-ariSTha sro athavA pattA' A lokamAM athavA paralokamAM ekama potAnuM phaLa karanArane Ape che. zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 254 Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "yAdo va ta i vA-phAtAvaro vA tathA anyathA vA' teo eka janmamAM athavA seMkaDo janmamAM phala Ape che. je rIte te karma karavAmAM Avela che. e ja rIte phaLa Ape che. athavA bIjI rIte phaLa Ape che. raMbhAva-saMsAramApannAte saMsAramAM bhramaNa karatA evA te kuzIla ja "gi -4 pAnuM vadhAremAM vadhAre duniyAna-TutAni' kRtyane arthAta pApakarmane "vadhati ca vevaMti-Adatti 2 nita' bAMdhe che ane pitAnA pApa karma nuM phaLa bhogave che. 4 . sUtrArtha-karma pitAnuM phaLa A lokamAM ke paralokamAM Ape che. saMsAramAM bhramaNa karatA jIvo eka jamamAM athavA aneka janmomAM eka ekathI caDiyAtAM pApono bandha kare che ane vedana kare che. AjhA TakAtha-A lokamAM eTale ke A bhavamAM je azubha karmonuM upAjana thayuM hoya, tenuM phaLa A bhavamAM ja maLe che, evI kaI vAta nathI. ke A bhavamAM paNa karma pitAnuM phaLa de che, athavA parabhavamAM paNa phaLa de che. seMkaDe bhavamAM paNa phaLa de che athavA eka bhavamAM paNa phaLa de che jevuM duHkhavipAka nAmanA prathama taskamAM mRgAputranA viSayamAM kahevAmAM AvyuM che, te pramANe je karma dIrgha sthitivALuM hoya che, te karma pachInA koI bhavamAM phaLa pradAna kare che. saMsAramAM bhramaNa karate durAcArI jIva mastaka chedana Adi bhAremAM bhAre duHkhanuM dAna kare che. je karma je prakAre karavAmAM AvyuM hoya che, e ja prakAre te karma eka janmamAM ke anya kahe ke hajAra mAM phaLa de che. durAcArI jI kameM bAMdhe che ane temano dukha vipAka vedatA rahe che. vedana karatI vakhate ArtadhyAna karIne teo punaH nUtana karmane baMdha karI le che. vaLI jyAre te udayamAM Ave che, tyAre pharI ArtadhyAna kare che ane pharI navA karmane bandha kare che. A prakAre kaI koI jIvane banzana ane vedanano pravAha anantakALa sudhI cAlu rahe che, zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 255 Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAIne te pravAha lAMbA kALa sudhI cAlu rahe che ane kAIne sadAkALa cAlu ja rahe che. anAdi kALathI eja paraparA cAlI ja rahI che. udINuM (udayamAM AvelAM) karmane samabhAvathI sahana karyAM vinA A pravAha avaruddha thatA nathI (aTakatA nathI.) A kathananu tAtparya e che ke kuzIla (pApI) jIvA kramanA anya karIne kAI ne kAI rUpe temanuM phaLa bhegaLyA kare che. kAI eja janmamAM, kAI pachInA janmamAM, kAi se'kaDA ke hajArA janmamAM karmonu phaLa bhAgave che. lapaseAga karatI vakhate te AgadveSa karIne navIna kramanuM upArjana kare che, ane pAchuM tenuM phaLa bhAgave che. A prakAre bhAvaka' (rAgadveSa pariti) vaDe dravyakama (jJAnAvaraNIya mAdi ATha ka) ane dravyakama vaDe bhAvakrama utpanna thatAM ja rahe che. mannenuM ubhayamukha, kArya kAraNa bhAva khIja vRkSanAM saMtAnanI jema anAdi kALathI cAlyuM ja Ave che, A kama'pravAhane eja jIva naSTa karI zake che ke je phaLanA upabhAga karatI vakhate Artta dhyAna karatA nathI paNa samabhAvapUrvaka tenuM vedana kare che. jo samabhAvapUryAMka karmonA phaLanA upabhAga karavAne badale AttadhyAnapUrvaka upabhAga karavAmAM Ave, tA janmajanmAntaramAM A cakra (kama pravAha) cAlu ja rahe che. kahyuM paNa che ke "nA hohi re visammo' ityAdi are jIva! tuM kratuM phaLa bhAgavatI vakhate viSAda na kara, vimana, duna ane dIna na khana. te pUrNAMkALamAM tAre mATe je duHkhanuM nimANa karyu che. eTale ke du:khaprada kamanA je aMdha karyo che, te zAka athavA ciMtA karavAthI naSTa thaI zakatA nathI. 5 15 'nara vijJatti' ityAdi tenAthI khacavA mATe tuM pAtALamAM pesI jaIza, vikaTa aTavImA chupAI jaIza, khaM dhakamAM (leAMyarAmAM) guphAmAM ke samudramAM chupAI jaIza, tA zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 256 Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paNa te kama tane cheADavAnuM nathI, te kanu phaLa bhogavyA vinA tArA chuTakAza thavAnA nathI. are ! tuM AtmaghAta karIne temAMthI chuTavAnA prayatna karIza, te paNa pUrvIkRta karyAM tArA pIchA cheDavAnu nathI' ArA tAtpa e che ke kamA~ udayamAM Ave, tyAre tuM A dhyAna kare che, udAsa thAya che, cintA kare che, parantu zu pUrvapArjita ka Atta dhyAna karavAthI ae che kharu ? jo karmImAMthI chuTakAro meLavavA hAya, teA karmonu mULa bhAgavatI vakhate samabhAvanu avalaMbana le, samatAbhAvarUpa lokottara rasAyananA sevanathI ja tu' kanyAdhimAMthI mukta thaI zakIza. tethI tuM jarA vivaka buddhine jAgrata kara, ane duSkRtyA karavAnu cheADI de. pAtALa, aTavI Adi kAi paNa surakSita gaNAtAM sthAnAmAM jaIne chupAI javA chatAM paNa kRtakarmAnuM phaLa bhegaLyA vinA chUTakArA thavAnA nathI. A kAraNe kama karatI vakhate ja vivekanuM avalaM mana levu', eja ucita che. gAthAkA sAmAnya rUpe kuzIla janAnA viSayamAM kahIne have sUtrakAra pAkhaDI leAkeAnA viSayamAM mA pramANe kahe che ne mAcara' (cara'' ityAdi-- zabdArtha -ne mAcara' viyara = hijjA-ce. mAtara vita2 hissA' je purUSa mAtA ane pitAne cheADIne 'samaLava-zramaLatro' zramaNavrata dhAraNa karIne 'ani' samAminnA-ati' samAramo' agnikAyanA Aralakare che, tathA AyasAte -: -caH brahmazAta.' je petAnA sukha mATe mUk ditta-mUttani niti' prANiyAnI hiMsA kare che 'maiM sro-saH hodde' te A lokamAM '-lIdharmo-zIjadharma' kuzIla dharmovALA che. 'bahAdu-athAdu:'e rIte savajJa puraSAe kahyu che. // 5 // sUtrA"--je puruSa mAtA, pitA dine tyAga karIne zravaNuvrata-dIkSA agIkAra karavA chatAM paNa agninA Arabha samArabha kare che, je peAtAnA sukhane mATe bhUtAne (jIvAnA) sahAra kare che, te puruSane kuzIlaSI - * kahevAya che. pA zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 257 Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ je TIkA-je loko dhama karavAne mATe taiyAra thayA che, mAtA, pitA, bhAI, putra, putrI, patnI Adi sakaLa parivAranA tyAga karIne jemaNe zravaNa batanI dIkSA lIdhI che, chatAM, paNa je agninA Arabha kare che. eTale ke zramaNuvratanI pUrtine mATe agni saLagAve che athavA annane pakAvavA mATe agni saLagAve che, evA vaiSadhArI sAdhune kuzIladhamI kahe che. te kRta, kAzti ane anumatinA doSathI yukta auddezika Adi AhAranA paribhAga kare che. A prakAranA AhAra taiyAra karavAmAM je samAraMbha thAya che, tene kAraNe teo jIvahiMsAmAM kAraNabhUta khane che. A prakAranA kutsita AcAravALA sAdhune kuzIladhamI kahe che. tee potAnA sukhane nimitte cha kAyanA jIvonI virAdhanA kare che. koI koI sAdhu nAma dhArI puruSA pacAgni tapa tape che, tathA agniheAtra Adi krama karIne-agninA Ara bha karIne- svanI abhilASA kare che. tAtpaya e che ke je mAtApitA Adi parivArane tyAga karIne zramaNuvrata aMgIkAra karavA chatAM paNa agnine AraMbha kare che, tathA peAtAnA sukhane mATe prANIonA ghAta kare che, temane kuzIladhI kahevAya che. gaNa dharAe evAM pAMkhaMDI sAdhuone kuzIladharmI kahyA che. gAthA pA agnikAyanA Ara'bhamAM prANIone ghAta kevI rIte thAya che, te sUtrakAra have samajAve che-3nnAhako pALa' ityAdi zabdAtha-3 jijJo-vrukSyArja:' agni saLagAvavAvALA purUSa 'vaniyAcapannA-trALAnuM nivAlayes' prANiyAnA ghAta kare che, tathA ninAro-nirvANajhA' agnine olavavAvALA purUSa paNa 'aLI nivAyayennA-agni nivArayet agnikAya jIvAne ghAta kare che. taddAra -samastu' A kAraNathI meAyI-meSAvI buddhimAna paMoi-patiH' paMDitapurUSa arthAt sat asat ne jANavAvALA purUSa mAMM samila-dharma samI5' zrutacAritra rUpa dhama ne joine 'ani'-Apti' agnikAya nA 'na samAyaminnA-na samArame' samArabha na kare // 6 // sUtrA--agni saLagAvanAra mAsa kASTha AdimAM rahelA jIvAne ghAta kare che, ane tene mujhAvanAra agnikAya jIvone ghAta kare che. tethI medhAvI puruSoe dharmanA vicAra karIne agnikAyanA AraMbha karavA joie nahIM ! 6 / / TIkA----je puruSa agni saLagAve che, te prANAnA (jIvAnA) ghAta kare che. tApavA mATe, tapAvavA mATe, khArAkane rAMdhavA ke raMdhAvA Adine mATe zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 258 Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devatA saLagAvanAra mANasa bIjA agnikAya jIvonI tathA pRthvI Adine Azraye rahelAM trasa ane sthAvara jIvonI paNa mana, vacana ane kAyA vaDe virAdhanA kare che. ane je mANasa saLagatA agnine bujhAve che, te agnikAya jIvonI virAdhanA kare che. je mANasa jala Adi vaDe agnine bujhAve che, te mANasa jalAdine Azraya karIne rahelA jIvonI paNa virAdhanA kare che. A prakAre agnine saLagAvanAra ane bujhAvanAra, ane mANase cha kAyanA jInI virAdhanA kartA bane che. bhagavatI sUtramAM A viSayane anulakSIne gautama svAmIe mahAvIra prabhune A pramANe prazna pUche che-"he bhagavana! eka sAthe be puruSe agnikAyane AraMbha kare che. temAMthI eka agnine prajavalita kare che ane bIjo tene bujhAve che. he bhagavan! A bannemAMthI ka puruSa mahAkarmanuM upArjana karanAra che ane kaye puruSa apakarmanuM upArjana karanAro che ? mahAvIra prabhune uttara-he gautama! je puruSa agnikAyane prajavalita kare che, te ghaNA pRthvIkAyika, apakAyika, vAyukAyika vanaspatikAyika ane trasakAyika jIvane AraMbha kare che." ItyAdi. AgamanamAM anyatra paNa evuM kahevAmAM Avyu che ke-"agni jIvone ghAta karanAro che, temAM koI saMzaya rAkhavA jevuM nathI. agnine saLagAvavAthI ane olavavAthI SaTu javanikAyanA jIvonI virAdhanA thAya che, te kAraNe medhAvI (buddhizALI) puruSoe vicAra karIne hiMsA na karavAmAM ja dharma che, evuM jANInesvArthane mATe ke parArthane mATe, traNa karaNa ane traNa vegathI agnine AraMbha karavo joIe nahI. eTale ke jIvanI virAdhanA karavI na joIe evuM mAnanAra puruSe agni prajvalita karavA paNa nahI ane olavavA paNa nahIM. teNe bIjAnI pAse agni prajavalita karAvavo paNa nahIM ane olavAvarAvavo paNa nahI tathA agni prajavalita karanAra ke olavanAranI anumodanA paNa karavI nahIM dA zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 259 Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'puDhavI vi jIvA' zabdA 'junI vi nIvA-pRthiti nIvAH' pRthvI paNa jIva che, RSi nISA-Apo nIvA' jala paNa jIva che. 'sevArmavALA ca sayaMti-nna jAtimAH kALAH sati' tathA sa'pAtima jIva arthAt pataMga vigere jIva agnimA paDIne mare che. saMdecacA-sa'vejJA:'svedaja arthAt jU vigere prANI 'ca vrukSamaziyA-2 kAjala mAzritAH' tathA krAimAM rahevAvALA jIva (gaNi sabAramaMta-Ati, samAramamALaH' agnikAyanA samAraMbha karavAvALA purUSa paNa rahe --tAr hetu A jIvAne khALe che. aa chA sUtrA--pRthvI paNa jIva che, akAya paNa jIva che, ane pataLiyA ADhi saMpAtima (uDatAM) jIvA paNa agnimAM paDI jAya che. agninI cira dhanA karanArA leAkeA A saghaLA jIvAne khALI nAkhIne temanI hiMsA kare. che. vaLI agninA Arabha karanArA leAkeA saMsvedajI jIvAnI tathA kASThanI aMdara rahelA jIvAnI paNa virAdhanA kare che. rANA TIkA - prazna-pRthvImAM je trasa ane sthAvara jIvA rjiMgAcara thAya che, temane jIva mAnavAmAM kei vAMdhA nathI, kAraNa ke temanu astitva tA pratyakSa dvArA siddha thAya che. tethI temanI ja hiMsA karavI, tene doSa mAnI zakAya. parantu pRthvIkAya rUpa jIvanuM teA astitva ja kayAM che ? tA pachI evu zA mATe kahevAmAM AvyuM che ke agni saLagAvavAthI pRthvIkAyika vAnA vinAza thAya che ? A praznanA sUtrakAra A pramANe uttara Ape che-pRthvI paNa jIvarUpa ja che. evI AzakA karavI joIe nahI ke pRthvIne Azraye je jIvA rahemA che te ja jIva rUpa che. mRttikA (mATI) rUpa pRthvI paNa jIva rUpa ja che, eja pramANe asUkAya paNa jIva rUpa ja che. evu mAnavuM joIe zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 260 Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nahIM ke pANImAM rahelAM cha ja jIva rUpa che. teo te varUpa che ja paranta amukAya paNa jIva rUpa ja che. pata giyA Adi je saMpAtima (u. nArA) jIve che, teo paNa jIvarUpa ja che. e ja pramANe je Adi saM. daja (parasevAmAMthI utpanna thanArA) A paNa jIva rUpa ja che kASThane Azraye rahenArA kIDA, kRmi Adine paNa jIvarUpa ja mAnavA joIe. je mANasa agnine prajvalita kare che, te pUrvokta saghaLA jAne bALIne temanI hiMsA kare che. agnine saLagAvavAthI kASThane Azraye rahelAM saghaLA jIvo te baLI ja mare che, eTaluM nahIM paNa anya jIvAnI paNa virAdhanA thAya che tethI agninA AraMbhane-agni prajavalita karavAnA kAryane mahAdoSanuM kAraNa kahe vAmAM Avela che. keLA A kathana dvArA agnikAyanI vidhanA karanArA tApase nA, rasoI rAMdhavA Adi kriyAomAMthI nivRtta nahI thanArA bauddha bhikSuonA tathA pArtha (zithilAcArIo) AdinA matanuM khaMDana karavAmAM AvyuM. have sUtrakAra vanaspatikAyanI virAdhanA karanArAonA viSayamAM A pramANe kahe che - dariyAni, ItyAdi zabdArtha-rivALi mUyAbi-haritAni tAni' harita pUrvA-ghare vigere paNa jIva che. "viTyAdhi-vijJaaruna' jIvanA AkArathI pariNAmatA evA teo paNa "gaolirA-gyazritAni' mULa, ka dha, zAkhA ane patra vigere rUpe judA judA rahe che. "gAyag6 vadura -ce mAhmamurNa pratIya" je purUSa pitAnA sukha mATe "vahAle ca-gAphAra 2" AhAra karavA mATe tathA zarIranI puSTi mATe "chiMdatI-chatti' A vanaspatinuM chedana karIne tene vinAza kare che. "TimdimALe vahU tivAra-jhAracAt kALAnAM vadanAmatiparI' te vRSTa purUSa ghaNuM prANiyone vinAza kare che. je 85 zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 261 Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUvAda- aMkura Adi haritakAya paNa cha ja che. teo jIvanI avasthAone dhAraNa kare che. mULa, skapa Adi avayavemAM judA judA rahe che. je manuSya pitAnA sukhane mATe, AhArane mATe ke zarIranA piSaNane mATe temanuM chedana kare che, teo dhRSTatAnuM avalaMbana laIne aneka jIvonA virAdhaka bane che. pahelA TIkAtha-haritakAya paNa jIpa che eTale ke sajIva che. tene sajIva zA kAraNe kahevAya che te have samajAvavAmAM Ave che. jevI rIte manuSya Adi dehadhArI jIve AhAra kare che, eja pramANe vanaspati che paNa AhAra kare che, ane AhAranI prApti thAya to ja vRddhi pAme che. jevI rIte AhAra na maLe te manuSyanuM zarIra kSINa thaI jAya che, eja pramANe vanaspatinuM zarIra paNa AhArane abhAve kSINa thaI jAya che. A prakAre AhAranI prApti ane aprAptine lIdhe vanaspatinA zarIranI vRddhi ane hAni thatI jovAmAM Ave che, tethI siddha thAya che ke vanaspatikAya sajIva che vaLI vanaspatikAya paNa jIvanI vidhi avasthA o dhAraNa kare che. kalA (vIrya ane zeNitane samudAya zarIrapiMDa banAvAnI avasthA) mAMsapezI, garbha, prasava, bAlyakALa, kumAra, yauvana ane jarA, A badhI avasthAone jema manuSyamAM sadbhAva hoya che, eja pramANe vanaspatimAM paNa jAta (utpanna) abhinava (nUtana) saMjAtarasa, yuvA Adi avasthAone sadUbhAva hoya che. tyAra bAda paripakava, zuSka ane mRta A avasthAmAM paNa Ave che. A prakAre manuyamAM je je avasthAone sadbhAva che, te badhI avasthAone vanaspatimAM paNa sadubhAva hoya che. te kAraNe vanaspatinI sajIvatA siddha thAya che. vana. spatikAyika jI vanaspatinAM mULa, zAkhA, skAya. patra Adi avayavomAM saMkhyAta, asaMkhyAta ane ananta sudhInI saMkhyAmAM Azraya laIne rahetA hoya che. evuM mAnavuM joIe nahIM ke AkhA vRkSamAM eka ja jIva hoya che. zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 262 Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ je leke pitAnA sukhane mATe athavA AhArane mATe athavA zarIranuM piSaNa karavAne mATe A jIvanuM chedana bhedana kare che, teo vRkatA karIne (vanaspatimAM jIva nathI evI beTI mAnyatAne vaLagI rahevAnI mUrkhatA karIne) ghaNAM ja jInA ghAtaka bane che, kAraNa ke eka ja vanaspatikAyanuM chedana karavAthI paNa ghaNAM ja jIvonI virAdhanA thatI hoya che, A prakAranI virAdhanA karanAra chava pitAnI nirdayatAne lIdhe pApakarmanuM ja upArjana kare che ane tenA AtmAne sukhanI prApti thatI nathI. tene A pApakarmone kAraNe cAra gatiomAM bhramaNa ja karyA karavuM paDe che. keTalA "lAruM kurUDhi ' ItyAdi zabdArtha-bare alaMga-caH asaMcara je asaMyamI purUSa "kAcAsAmaNAtA pitAnA sukha mATe "vicAru hiMsaru-vIjJAni hinarita' bI ne nAza kare che. "vA ja yuDhi ra vinaciMte-jJAtim aa vRddhi ja vivArA aMkuranI urapati tathA vRddhine vinAza kare che. "gAya-sAhmacaMda vAstavika rIte e purUSa ukta pApanA dvArA pitAnA AtmAne ja daMDa denA bane che. "o gAme paIZ-kore ra vAnarthagharmA thage tIrthakaroe teone A lekamAM anArya parmavALe kahela che. 9 sUvAtha- je asaMyamI puruSa pitAnA sukhane mATe bojane ghAta kare che, te bIjanI utpatti ane vRddhine paNa vinAza karate pitAnA AtmAne ja da Dita kare che. tIrthaMkarae evA puruSane anAryadhamI kaho che. je te TIkAI--je puruSa potAnA sukhane mATe bI ne ghAta kare che te bI saMbaMdhI phala, puSpa, patra Adine paNa vinAzaka bane che. A prakAre paranI virAdhanA karanAra puruSa pitAne AtmAnI ja virAdhanA kare che. tIrthakaroe evA puruSane anAryadharmI kahyo che. te jIvonI virAdhanA karavAthI AtmAne sukhanI prApti thatI nathI, ulaTAM virAdhanAjanita pApakarmane kAraNe dukhanI ja prApti thAya che. gAthA che zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 263 Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "mArUM minnati ItyAdi zabdArtha-"mArU mannati-rma briAnta' laletI vanaspatinuM chedana karavAvALe jIva garbhamAM ja marI jAya che. "gucA guthANA-kUdattoDaguvata' tathA koI spaSTa belavAnI avasthAmAM ane koI aspaSTa bolavAnI AvasthAmAM ja marI jAya che. "jare - nara' tathA bIjA purUSa "tier mArA-vaMrivAH maru: pAMca zikhAvALA-arthAtu khAlya avasthAmAM ja marI jAya che. "juvALanA makSikA ca-juvAraH madhyamAH sthavira ke yuvAna thaIne tathA keI adhi umaravALA thaIne ane kaI vRddha banIne marI jAya che. "mArA pachInA te racaMti-: prastrInA te sthAnti' A rIte bI vigerene nAza karavAvALA prANI badhI ja avasthAmAM AyuSya kSINa thAya tyAre potAnA zarIrane choDI de che. 10 sUtrArtha--je puruSa vanaspatikAyanI virAdhanA kare che, temAMthI koI parabhavamA garbhamAM ja marI jAya che, kaI tataDuM bolavAnI avasthAmA marI jAya che, koI spaSTa belavAnI avasthAmAM marI jAya che, koI kumArAvasthAmAM marI jAya che, koI yuvAvasthAmAM, to kaI prauDhAvasthAmAM ane keI sthavira avasthAmAM marI jAya che. eTale ke kaI paNa avasthAmAM temane maravuM te paDe che. 10 TIkArca-vanaspatikAyanI virAdhanA karanArane kevuM phaLa bhogavavuM paDe che ? A praznano uttara ApatA sUtrakAra kahe che ke-he ziSya ! je manuSya vanaspati nI virAdhanA kare che, te aniyata AyuvALo hoya che, athavA akALa mRtyu paNa pAme che. vanaspatijIvane ghAta karanArA koI koI ja to ghaNAM kharAM janmamAM garbhAvasthAmAM ja maraNa pAme che. eTale ke kala. bu khuda mAMsapezI ke garbha avasthAmAM ja maraNa pAme che. eTale ke teo garbhamAMthI bahAra to nIkaLI ja zakatA nathI. evAM kaI kaI jIvo je garbhamAMthI bahAra nIdaLe che, te apaSTa uccAraNa karavAnI (tetaDI bhASA zrI sUtra kRtAMga sUtraH 2 264 Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ balavAnI) avasthAmAM ja maraNa pAme che athavA spaSTa bolavAnI avasthAne prAraMbha thatAM ja maraNa pAme che. kaI paMcazIkhA kumArAvasthAmAM ja eTale ke bALa movALA levarAvyA pahelAM ja maraNa pAme che. koI yuvAvasthAmAM ja maraNa pAme che, kaI prauDha avasthAmAM mare che ane koI vividha vyAdhione zikAra banIne vRddhAvasthAmAM maraNa pAme che. A prakAre vanaspatikAyanA jIvonI hiMsA karanAra saghaLI avasthAomAM mare che. teo vividha prakAranAM duHkhonI jvALAmAM banyA kare che. A prakAranuM kathana chae javanikAyanA virAdhakonA viSe paNa samajavuM joIe. eTale ke te jInI hisA karanArA leke paNa apAya hoya che ane aniyata umare ke akALe mRtyune bheTanArA hoya che. te 10 "gujJA vaMtare" ItyAdi zabdArtha-saMto-maMtava" he jI "magoN manuSatra" manuSyabhavanI durlabhatAne "saMtuNA-saMyucadhyam' samajI le "mAM raDuM-mayaM duSTravA" bhayane arthAt naraka tathA tiryaMca vigere yonInA bhayane joIne "rAjhiM moafonA viveka vinAnA purUSane uttama vivekane alAbha samajIne bodha prApta kare "Dhag-ao A leka "giva-varita pha' tAvathI pIDA pAmelAnI jema "pizzkale-vattaduravI' badhI rIte duHkhI che. "muLA viparivAsuve-vArmanA viraputi' A pitAnA karmathI sukhane IcchatA thakA khane ja prApta kare che. je 11 - sUtrArtha he jI ! manuSyabhava durlabha che, A tathyane samaje. vaLI e vAta paNa samajI le ke ajJAnI janene vivekanI prApti thatI nathI. tiryaMca Adi bhavenA bhaya tathA duone joIne eTaluM te samajI le ke A loka javaramAM jakaDAyelAnI jema ekAnta rUpe duHkhano anubhava karI rahyo zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 265 Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. te pitAnAM ja karmonAM phaLa rUpe viparIta dazAne anubhava karI rahyo che eTale ke sukhanI IcchA karavA chatAM paNa dukhano ja anubhava karI rahyo che. 11 TIkArya-jInuM upamardana (hiMsA) karanAranA AyunI aniyamitatAno vicAra karIne, sudharmA svAmI saMsArI jIvane uddezIne A pramANe kahe che-"he bhavya che ! samaje, bUjha, bodha prApta karo. kuzIla ane pAkhaMDI leke pitAnuM ke tharanuM trANa (rakSaNa) karI zakatA nathI, tethI gharmanA sAcA svarUpane samaje. kahyuM paNa che ke-"mAdhuvera nA ItyAdi manuSyatva, AryakSetra, uttamajAti, uttamakuLa, rUpa, Arogya, dIrgha Ayu, buddhi, dharmazravaNu, dharmagrahaNa, zraddhA ane saMyamanI prApti thavI te A lokamAM ati durlabha che." 1 A prakAranI saghaLI anukULatAe maLavA chatAM je mANasa dharmanuM AcaraNa karatuM nathI, tene pharI manuSya bhavanI prApti thavI atyanta durlabha che. A kAraNe manuSyatvane durlabha samaje. tathA nAraka, tiryaMca Adi bhamAM janma, jarA, maraNa, rega, zeka AdinA duHkhane dekhIne paNa avivekI mANu dharmane prApta karI zakatA nathI, A vAtane vicAra kare. tathA e vicAra paNa kare joIe ke A loka javaragrasta jIvanA jevo ja duHkhI ane saMtapta che. A badhI bAbatone vicAra karIne samyapha bodhane prApta karo. jevI rIte bhUkhe mANasa annanA abhAvane lIdhe pIDAne anubhava kare che, jema tRSAthI vyAkuLa thayelo puruSa pANIne mATe taraphaDiyAM mAre che, jema vIMchIe DaMkha mAryo hoya evo puruSa DakhanI pIDAthI pratikSaNa taraphaDate rahe che, e ja pramANe A leka (A lekanA jIve) javaragrasta vyaktinI jema nirantara duHkhothI pIDAtA ja rahe che. A prakAre dukhethI zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 266 Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pIrAtA A lokamAM kara karmo karanArA cha piote karelAM pApakarmone kAraNe ja viparIta dazAno anubhava kare che. A kathanane bhAvArtha e che ke sukha prApta karavAthI abhilASAthI hiMsA Adi pApanuM AcaraNa kare che, paranta te pAponA pariNAma svarUpe sukhane badale duHkhene ja upabhoga kare che. eTale ke saMsAramAM paribhramaNa karyA kare che ane janma, jarA, maraNa Adi khone anubhava karyA kare che. 11 "rupa mUar" ItyAdi zabdArtha--' A jagatamAM athavA A mekSanA saMbaMdhamAM no koI jUtA-jUdAra mUrkha loke "sAhArAjAvaDAneof-AdArasaMgkAnana tane mIThuM khAvAnuM choDI devAthI roja ravacaMti-mokSa pravatti' thanI prApti thavAnuM kahe che, "je 2- ra" ane kaI "golavageLA- zItona' ThaMDA pANInuM sevana karavAthI mokSa thavAnuM kahe che "jekaI "guLa-hara hama karavAthI "mokaluM pAcaMti- vinitta mokSa thavAnuM kahe che. 12 sUtrArtha-A lekamAM kaI koI leke evuM kahe che mIThAne tyAga karavAthI mokSa maLe che, te kaI ajJAnI jIva evuM kahe che ke sacitta zItaLa jaLanA sevanathI mokSa maLe che, te kaI avivekI leke evuM kahe che ke tema karavAthI mekSa prApta thAya che. 12 TIkArtha-mokSagamananA adhikArI evA A manuSyalokamAM, zAstranA tattvathI anabhijJa ane sata -asatanA vivekathI vihIna kaI kaI puruSa evuM kahe che ke mIThAne tyAga karavAthI mokSa prApta thAya che. mULa gAthAmAM lavaNa ne mATe " pAvanapALa' padane prayoga karavAmAM Avyo che. tenA artha A pramANe thAya che-tRptine mATe je bhAta Adi khAdya padArtho levAmAM Ave che, temane AhAra kahe che. te AhAranI saMpata eTale ke te AhAranA svAda (rasa)nI puSTi karanArA padArthane "mANaI- janana' AhAra sampata zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 267 Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ janana athavA "AhAra saMpat" kahe che. mIThuM AhAramAM rasapuSTi kare che. mIThA vinA bahumUlya AhAra paNa nIrasa (svAda vinAne-phIke) lAge che. kaI paNa che ke - jhavavidUta rA' ItyAdi- lavaNa rahita rasa, netra rahita Indriye, dayArahita dharma ane saMtoSa rahita sukha tuccha che." tathA keI kaI mANasa evuM kahe che ke zIta (sacita) jaLanA sevanathI mokSa maLe che. teo evI dalIla kare che ke-jema jaLa zarIranA bAhya maLanuM nivAraNa kare che, e ja pramANe Antarika maLanuM paNa nivAraNa kare che, raja, dhULa Adi vaDe gaMdAM thayelAM kapaDAMne mela jema pANI vaDe dhovAI jAya che, e vAta te pratyakSa dekhI zakAya che, e ja pramANe pANI vaDe Antarika zuddhi paNa thaI zake che kaI kaI tApase evuM mAne che ke havana karavAthI mokSa maLe che. teo evuM pratipAdana kare che ke jema ani suvarNa Adino mela dUra karIne tenI zuddhi kare che, e ja pramANe agnihotranI agni paNa AtmA paranA melane dUra karIne mokSaprApti karAve che. gAthA 12 mIThAno tyAga karavAthI, sacitta jaLanuM sevana karavAthI ane mahavana karavAthI mokSa prApta thAya che, " A prakAranI pUrvokta mAnyatAone nirAkaraNa (khaMDana) karavAne mATe sUtrakAra kahe che ke-vAgo sinA "i ityAdi zabdArtha-"mo siLAgAku-prAtaH nAnAviSNu prAta:kALanA nAna vigerethI "noraNo nathi-mokSo vArita' mokSanI prApti thatI nathI tathA "lAjI DhoLA gALef-lAya DhavAnane mIThuM na khAvAthI mekSa thatuM nathI. te-tai' e anyatIthi "manamAM kui 4 moravA-madaM mAMDaM rajunaM 4 muvavA" madha, mAMsa, ane lasaNa khAIne "annAtha-vatra mokSathI anya sthAna arthAt saMsAramAM ja bhramaNa karatA rahe che. te 13 sUtrArtha-prAtaHkALe snAna karavAthI mokSa maLatuM nathI, tathA lavaNayukta bhejanane tyAga karavAthI paNa mekSa maLatuM nathI, anya tIrthika madha, mAMsa, ane lasaNano upaga karIne anyatra ja (mekSathI bhinna evA saMsAramAM) paribhramaNa karyA kare che. 13 TIkAtha-prabhAta kALe snAna karavAthI keI paNa prakAre karmone kSaya thatuM nathI eTale ke tenA dvArA mokSaprApti thatI nathI. UlaTAM tema karanAra zrI sUtra kRtAMga sUtraH 2 268 Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mANaso karmonuM upArjana kare che. kAraNa ke sacitta jaLane upaga karavAthI apakAyika jIvanuM tathA jaLanA Azraye rahelAM anya jIvonuM upamadana thAya che. jIvonI hiMsA karavAthI kadI paNa mokSanI prApita saMbhavI zakatI nathI. vaLI jaLamAM maLane dUra karavAnuM sAmarthya paNa nathI. kadAca te bAhya maLane kaI paNa prakAre dUra karI zakatuM hoya, paraMtu Antarika maLane dUra karavAnI zakti temAM kevI rIte hoI zake ? Antarika melane nikAla te bhAvanI zuddhi dvArA ja thaI zake che. je vyakti bhAvonI zuddhithI rahita hoya, tene Antarika mela paNa je pANIthI dUra thaI jato hoya, te sadaiva pANImAM ja nivAsa karanArAM mAchalAM, magara, kAcabA Adine te anAyAse ja mokSa maLI jAta ! eja pramANe mIThAne athavA lavaNayukta bhojanane tyAga karavA mAtrathI ja mokSa prAptinI AzA rAkhI zakAya nahIM. tethI lavaNa na khAnArane mokSanI prApti thAya che, evuM kathana paNa barAbara nathI. vaLI e paNa niyama nathI ke lavaNa ja rasajanaka che. sAkara, khAMDa, ghI Adi padArtho paNa tpAdaka heya che. vaLI ahI evI paNa zaMkA udbhavI zake che ke "dravyanI apekSAe lavaNane tyAga karavAthI mokSa maLe che, ke bhAvanI apekSAe tene tyAga karavAthI mokSa maLe che ? prathama pakSa (dravyanI apekSAe lavaNane tyAga karavAthI mokSa maLe che, evI mAnyatA) barAbara nathI, kAraNa ke je dezamAM lavaNa ja maLatuM nathI, te dezamAM nivAsa karanArA saghaLA leke dravyanI apekSAe lavaNa tyAgI ja hoya che, te te saghaLA lokone mekSaprApti thatI haze, evuM mAnavAne prasaMge upasthita thaze ! je Apa evI dalIla karatA he ke "e te IcchA5tti che," te e vAta paNa ucita nathI, kAraNa ke evuM mAnavuM te pratyakSa ane anumAnathI virUddha che. jo tame evuM mAnatA che ke bhAvataH lavaNatyAga karavAthI mokSa maLe che, te bhAva ja mokSanuM kAraNa siddha thaze ! evI sthitimAM lavaNatyAganuM zuM mahatva rahe che ? keTalAka ajJAnI lo ke mAMsa, madirA ane lasaNa khAI ne saMsAravAsamAM ja vRddhi karatA hoya che. zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 269 Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A kathananA bhAvArtha e che ke jJAna, darzana ane cAritra rUpa meAkSamAganA tyAga karIne, jeo jIvahiMsAnI pradhAnatA vALA kArya mAM pravRtta rahe che, teo azubha karmAMnu upAna karIne, sadaiva saMsAranA mAga vadhAratA rahe che. kharI rIte teA prAtaHkALe snAna karavAthI paNa meAkSa maLatA nathI, lavaNane tyAga karavA mAtrathI paNa meAkSa maLatA nathI, parantu evuM karanArA jIvA tathA mAMsa, madirA, lasaNa ane anantakAya vanaspati Adi azuci padArthAnu` bhakSaNa karanArA mANase saMsAramAM ja paribhramaNa karyAM kare che. AgAthA 134 sAmAnya rUpe kuzIlenA matanuM khaMDana karIne have vizeSa rUpe khaMDana karavAne mATe sUtrakAra A pramANe pratipAdana kare che--oLa' ityAdi zabdA'--'mArca 2 caM kAM saMtA-sarca 2 prAtaH urjA AErantaH' sAMja savAre pANInA sparza karatA thakA ne lona siddhimuddAra tti-ye una siddhimuvA tti' jalasnAnathI meAkSa prApta thavAnuM jee kahe che, teo mithyAvAdI che. rANa vhAlena signIvicA-jayana siddhiH cAt' pANInA sparzathI jo mukti maLe te 'taMtti-' pANImAM rahevAvALA va vALA- cahne kALA: ghaNA kharA jalacara prANiyA sinnipu-sidhyeyu:' meAkSagAmI thaI jAta arthAt mekSa prApta karI letA. 5 14 | sUtrA--prAta:kALe ane sAyakALe sacitta jaLanA sparza karanArA je lAkA evu kahe che ke jaLanuM sevana karavAthI meAkSa maLe che, tee mithyAvAdI che. jo jaLanA sparzathI siddhi maLatI hAta, teA jaLamAM rahenAra magara Adi aneka jaLacara prANIo siddhi prApta karata ! parantu evuM khanatu nathI, 5145 zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TIkAryuM-je ajJAnI che evuM kahe che ke prAta:kALe ane saMdhyAkALe jaLasnAna karavAthI mokSanI prApti thAya che, temanuM kathana sAcuM nathI. A prakAranuM pratipAdana karanArA loke mithyAvAdI ja che. je jaLasanAna karavAthI ja mokSa maLato hata, te jaLacara prANIone te mekSa ja maLata. jaLamAM magara Adi aneka prANIo rahe che, jeo masyabhakSaNa Adi dUra karmo karatAM hoya che. evAM nirdaya prANIo zuM mokSa prApta karI zake kharAM ? pApakarmonuM sevana karanArane mokSa maLavAnuM saMbhavI zake ja nahIM, jaLa bAhya melane dUra karI zakavAne samartha che, evuM A5nuM kathana paNa saMgata nathI. jaLa jema aniSTa melane dUra kare che, e ja pramANe kuMkama, candana Adi ISTa padArthone paNa zarIrathI alaga kare che. A pramANe e vAtane paNa svIkAra karavAno prasaMge upasthita thaze ke jemAM snAna karavAthI pApa dUra thaI jAya che, e ja pramANe puNya paNa chevAI jaze! vaLI brahmacArIone mATe jalasnAna deSajanaka ja che. kahyuM paNa che ke--janAraM vAriF' ItyAdi snAna mada ane dapa (ahaMkAra)nI vRddhi karanAra che. kAmanA aMgamAM nAnane prathama aMgarUpa kahyuM che. tethI kAmane (maithunano tyAga karanAra saMyamI puruSe snAna karatA nathI." evuM paNa kahyuM che ke-naivijhanajANi ItyAdi pANI vaDe zarIrane bhInuM karanAra mANasane snAta (nahAle) kahevAte nathI. vAstavamAM snAta te tene ja kahevAya che ke je vratathI nAta hoya, eTale ke-ahiMsA Adi vratanuM pAlana karanArane ja sanAta kahevAya che. vratanA puruSa bahArathI ane aMdarathI vizuddha hoya che eTale vizaddhine mATe tene jalastAnanI AvazyaktA ja rahetI nathI 14 che zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 271 Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'macchA haiM jhummA' ItyAdi zabdA--mA cakummA ca sarjAtA ca-matsyAzra hrIya sarIsRpAca matsya, kacchapa-kAcamA ane sarIsRpa-sagha mastU ca chaTThA dvAra(sAyamA guCA: uturAkSamAstra' mattu arthAt gheADAnI AkRtivALuM jalacara prANI, UMTanA AkAranuM jalacara prANI, tathAjaLa rAkSaso pANInA sparzathI mukti thatI hAya tA A badhA muktagAmI thaI jAta ne soLa-ce Tvena' aMtaH jee udakathI arthAt pANInA spaza AdithI 'NiddhimuddAti-siddhim TrAra ti muktinI prApti batAve che. aTThALameca-tad asthAnam' teonu` kathana ace. gya che. e pramANe 'kulahA vatti-jhATA vavRtti' meAkSanA tatvane jANavAvALA purUSA kahe che. / / 15 / sUtrA--ne jaLanA 2pathI mukti maLatI hAta, tA mAchalAM, kAcamA, jalasarpa, jaLaghoDA, jalamRga, jaLaUMTa, jaLarAkSasa smAdi saghaLAM jaLacara prANImukta ja thaI jAta! paNa evuM khanatuM nathI, tethI .je para satavAdI jaLanA paza`thI mukti maLavAnuM kahe che, teo mithyAvAdI ja che, temanI te mAnyatA khATI ja che, evuM tIthaMkara, gaNadhara Adi kuzaLa puruSAnuM kathana che. 1pA TIkA"----matsya (mAchalAM), dhUma' (kAcakhA), sarIsRpa (jaLasapa` Adi) magu (kAgaDAnA AkAranuM jaLacara) urdU-UMTanA AkAranuM jaLacara udaka rAkSasa (mANusanA jevA AkAranuM jaLacara), ItyAdi prANIo sattA pANImAM ja nivAsa karatA hAya che, ane pANI sAthe temane pUrNa rUpe sacaiAga hAya che. jo jaLanA spathI mukti maLatI haiAta, tA A prANIAne tA tarata mekSa maLI javA joIe. parantu evuM kadI jovAmAM paNu 9 zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 272 Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AvatuM nathI, sAMbhaLyuM paNa nathI ane evuM saMbhavI zakatuM paNa nathI. tethI jeo jaLanA sevanathI siddhi prApta thavAnuM kahe che, temanuM kathana ayukta ja che, evuM mokSamArganA jANakAra tIrthakare ane gaNadharanuM kathana che. 15 "vAM ja pUruM ItyAdi zabdArtha- na memaruM rennA-3 cari maruM ta' jala je karmanA maLane nAza kare te "pra-vadhU Aja pramANe "suheM-jumAM puNyane paNa harI leze "jhAmittava-rUchAmAtrame te kAraNe jala, kama maLanuM haraNa kare che, ema kahevuM te kahevAvALAnI IcchA mAtra ja che. "maM-mAra sadasadvivekathI rahita evA mUrkha cho "nevAramArittA- netAHTlya AMdhaLA netAnI pAchaLa pAchaLa cAlIne "pALi jevA viLihRttikALanavaM vinirita' jalaranAna vigere dvArA prANinI hiMsA kare che. 16 sUtrArtha-je pANI vaDe karmamaLanuM haraNa thatuM hoya, eTale ke je jaLanA sparzathI karmamaLa dUra thaI jatuM hoya, te te jema azubhane dUra kare che te ja pramANe zubhane (puNyane) paNa harI leta, tethI jaLathI maLa ke pApa dUra thavAnI temanI mAnyatA mAtra kalpita ja hovAne kAraNe yuktisaMgata nathI. ajJAnI mANase AMdhaLA (samyapha jJAnathI rahita, avivekI) netAnuM anukaraNa karIne prANIonI hiMsA karyA kare che. evuM karavAthI temane siddhi (mokSa) maLI zakatI nathI. 16 TIkAryuM-je jaLa kamarUpI maLane (azubhane, pApane) I nAkhatuM hoya, te te bhane (puNyane paNa dhaMI ja nAkhata ! je jala puNyanuM haraNa na karI zakatuM hoya, te pApanu haraNa paNa na kevI rIte karI zake ? arthAta na ja karI zakata tethI "pANI pApanuM nivAraNa kare che," evuM temanuM kathana mAtra kApanika ja lAge che. pANI mAtra kapaDAMne ja bhajavatuM nathI, paNa zarIrane zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 273 Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paNa bhIjave che, eja pramANe jo te pApanA nAza karatuM hoya, te puNyane paNu naSTa karata ja, kAraNa ke te anne naSTa thavA ceAgya che. mAtta matane anusarIne snAnane dhama ane meAkSanuM kAraNu mAnanArA leAkeA, janmAnya mANasanuM anusaraNa karanArA janmAnya mANase| jevAM ja che. jema AMdhaLAnuM anusaraNa karanArA mANasA khATA mArge caDI javAne kAraNe niyata sthAne pahoMcI zakatA nathI, eja pramANe mAttamatanA anuyAyIe paNa snAnane dharmanuM kAraNa mAnavA chatAM, te mArganuM avalambana laIne meAkSa prApta karavAne badale saMsAramAM paribhramaNa ja karyAM kare che. kAraNa ke tee vivekathI vihIna hovAne kAraNe snAna dvArA jIvahiMsA thAya che, evu' samajatA nathI. tethI akAyika jIvAnI tathA pANIne Azraye rahelA jIvAnI hiMsA kare che, ane tenA dvArA hi'sAjanita pApakarmoMnuM upArjana karIne soMsAramAM bhramaNa karyA kare che. jala sa`khadhI kriyA (snAnAdi) vaDe jalakAyikA ane jalAzrita jIvAnI virAdhanA avazya thAya che, evu' samajIne snAnAdinA tyAga ja karavA joie AgAthA 16 / / 'javAnuM_mmAr' ityAdi zabdA'---'vAvApha' ammArU vajrato hi-vAvAni dharmAni prajIvaMta:' jo pApakrama karavAvALA purUSanA 'te-t' te pApane 'sonuM tu rijJA-zIto aMta t' ThaMDA pANIthI snAna mAtra jo dUra kare teA haze vAsAvArpha sinnipu3jasavapattina: piyu' jaLanA jIvAne ghAta karavAvALA machavA vigere paNa mukti prApta kare ethI 'mura vacaMta' jJasiddhimAtu mULAyansa: lamizcima gAdu:' jeo jalasnAnathI mukti prApta thavAnuM kahe che te asatyavAdI che. tA17NA sUtrA ---pApakama karanArA puruSanA pApane jo sUcitta jaLa harI le, tA jaLanA jIvAnA ghAta karanArA jIvA pazu siddhi prApta karI letA hAta parantu evuM khanatu nathI, tethI 'jaLarapatha vaDe mekSa maLe che, ' evu' je lAkA kahe che, te temanuM kathana mithyA che. 1gA zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 274 Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TIkA -- hiMsaka krAM karanArA puruSanAM pApAne jo zItala pANI harI letu hAya, tA mAchalAM Adi jaLacara prANIonA ghAta karanAra mAchImAra AdinA pApA paNa nAza pAmatA haze, ane pApAnA nAza thavAthI tene siddhi prApta thatI haze evuM mAnavu paDaze. parantu evAM pApakame+ karanArane mukti maLatI nathI, e vAtanA tA sau svIkAra kare che. tethI jaLane sparza karavAthI-arthAt nAna karavAthI meAkSa maLe che, evuM je lAko kahe che, te kharu' nathI, paNa mithyA (khATu') ja che, tAtparya e che ke je leAkeA du:khajanaka karmAMnA vinAza karavAnI IcchAthI jalakAyanA jIvAnI virAdhanA kare che, eTale ke snAnAdi kare che, teo pApakarmonA nAza karavAne badale UlaTAM pApakarmonuM upArjana ja kare che, kIcaDathI kIcaDane sApha karavAnI vAtanA keAi zAstra svIkAra karatuM nathI ane anubhavathI paNa e vAta siddha thatI nathI. eja pramANe pApathI pApanuM nivAraNa thavAnA sa'bhava nathI. AgAthA 1LA sacitta jalanA upabhega karavAthI siddhi prApta thAya che, evuM mAnanArA leAkeAnA matanuM nivAraNa karavAmAM Avyu. have agnikAyanI virAdhanAthI-hAma havana karavAthI meAkSa maLe che. evuM mAnanArA leAkAnA matanu sUtrakAra khaMDana kare che 'duLa nai'ityAdi zabdA--sAruM . pAca baLi saMtA-lAyaMtra prAtaH akhiM pUrAntaH' sAyaMkAla ane prAtaHkAla agnine sparza karatAM karatAM ke-ce' je kA 'kupaLa bridhimuddAjaMti-dutenA viddhimuratiyAma karavAthI mukti prApta cavAnuM kahe che, tee paNu asatyavAdI ja che. kAraNa ke-traM siyA siddhithaM sthAt ciddhiH' jo agninA sevanathI siddhi maLetA 'aLi sattAna jasminuMvi Tvena-ni ghRzatAM kurmiLAmAMja mavet" agninA sparza karavA zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 275 Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vALA kukamine paNa mokSa maLI jAta arthAt kuMbhAra vigerene paNa mokSanI prApti thaI jAta che 18 sUtrArtha-je le ke evuM kahe che ke sAyaMkALe ane prAtaHkALe agnine sparza karavAthI eTale ke homa havana karavAthI mokSa maLe che, te lake paNa mRSAbhASI che, kAraNa ke A prakAre je mekSa maLato hoya, te agnine sparza karanArA kukama one (pApIone) paNa mokSa maLato have joIe. 18 TIkAtha- aniddoz gvAta vAmaH" svarga prApta karavuM hoya te agnihotra kare" A prakAranAM vidhi vAkathI prerita thaIne keTalAka leke homa havana dvArA eTale ke agnimAM Ahuti ApatA gya dhI Adi padA. ne agnimAM hemIne athavA te padArthone agnimAM homavA rUpa yajJa dvArA agninuM yajana karavAthI siddhi prApta thAya che. evuM mAne che. jo ke "tri suducA rAma' A vAkya dvArA evuM pratipAdana kara. vAmAM AvyuM che ke agnihotra karma dvArA svarganI prApti thAya che. mekSanI prApti thAya che, evuM pratipAdana karavAmAM AvyuM nathI, kAraNa ke temanA matamAM mekSa vidheya nathI. te karmajanya nathI, chatAM paNa mImAMsakone e mata che ke niSkAmabhAve karavAmAM AvatuM agnihotra Adi karma mokSanuM prajana hoya che. te matane anulakSIne ahIM upara mujaba pratipAdana karavAmAM AvyuM che. tethI hAma havana Adi dvArA mekSanI prApti thAya che," e "anAtre juducAtta ravavAma: " A sUtrane artha karavAmAM kaI virodha samajavo joIe nahIM. zuM karatAM karatAM teo evuM kahe che ? A praznane uttara A pramANe che--prAta:kALe ane sAyaMkALe agnine sparza karatAM teo evuM kahe che eTale ke prAtaHkALe ane sAyaMkALe saMskRta agnimAM ghI, java AdinI zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 276 Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ahuti ApIne agni kSetra karma karavAthI mokSa maLe che. paraMtu je evuM karavAthI mokSa maLatuM hoya, te agnino sparza karanArA aMgAra dAhaka kuMbhAra, luhAra Adi kukarmIone paNa siddhinI prApti thaI javI joIe. tAtparya e che ke agnine sparza karavA mAtrathI ja je mokSa maLI jate hoya, to agni saLagAvanArA kubhAro, Adine paNa anAyAse ja mekSa prApta thaI ja joIe. zaMkA-kuMbhAra, luhAra Adi saMskRta agnimAM Ahuti ApatA nathI, tethI temane mukti maLatI nathI amArA zAstranI evI maryAdA che ke saMskRta agnimAM ja hema karA joIe. samAdhAna-jevI rIte yajJakartA agnimAM hemavA gya ghI Adi dravyone prakSepa karIne temane bhasma karI nAkhe che, eja pramANe kuMbhAra Adi paNa kare che. tethI yajJakartA ane kuMbhAra AdimAM kaI vizeSatA nathI, jevI rIte vaidika dharmane mAnanArA leke agnikarma kare che. e ja pramANe teo (kuMbhAra Adi) paNa kare che tethI bannemAM samAnatA che. "saritAzA vAda" eTale ke "devenuM mukha agni che," A kathana anusAra agnimAM ghI AdinI Ahuti ApavAthI, devenI tuSTi thAya che (deve tRpta thavAthI rIjhe che), A kathana paNa yuktiyukta lAgatuM nathI. je devona makha agni hoya, te jevI rIte agnimAM nAkhavAmAM Avela ghI AdinuM deve bhakSaNa kare che, eja pramANe agnimAM hemavAmAM Avela azuci (azuddha) padArthonuM paNa teo bhakSaNa karatA haze ! evuM karavAthI teo kopAya. mAna paNa thatA haze ! vaLI devo te asaMkhyAta che. te asaMkhyAta devo eka ja mukha vaDe bhejana karatA hoya, evuM saMbhavI zake nahIM. evuM kayAMya jovAmAM AvyuM nathI. eka ja moDhA vaDe aneka deva kevI rIte padArthone khAtA haze ? tethI evuM mAnavuM paDaze ke "agnimAM ghI AdinI Ahuti ApavAthI mokSa maLe che, evI yAjJikanI (mImAMsakonI) mAnyatA kharI nathI paNa mithyAmalApa rUpa ja che. gAthA 18 zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 277 Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ alaga alaga rUpe kuzIladhI enA matanuM nirUpaNa karIne tenuM khaMDana karavAmAM AvyuM. have sAmAnya rUpe temanA matanuM nirAkaraNa (kha'Dana) karavAmAM Ave che--apariNa' ityAdi zabdA--apavitta vidyu-gatIkSNa daSTam jalAvagAhana ane agnihAtra vigerethI siddhi mAnavAvALA leAkAe vinA vicAre ja A siddhAntanA svIkAra karyAM che. navu siddhI-na nnidhi' A rIte siddhi prApta thatI nathI. 'avujJanALA te pAca iita-avuSyamAnAH te vAtameyanti' yathAtha vastutatvane na samajavAvALA e leAkA soMsArane prApta karaze. vikhkhuM nAca-viyAM jIddIvA' jJAnane grahaNa karIne hiphera-pratyutrekSya' ane vicAra karIne traNacaddei murchAda-traNaththA mUtaiH' trasa ane sthAvara prANiyAmAM 'sAta-sAa' sukhanI IcchA 'jJAn jJAnIri' jANeA. 5195 sUtrA--'jalastAna, hAma havana Adi karavAthI meAkSa prApta thAya che,' A prakAranA mantanyanA keTalAka leAkeA pUrI kaseATI karyA vinA svIkAra kare che, vastutattvanA kharA svarUpane nahI samajanAza te paramatavAdIe sa'sAramAM paribhramaNa karyo kare che. samyajJAnanI prApti karIne ane sUkSma vicAra karIne e vAta barAbara samajI levI joie ke trasa ane sthAvara jIvomAM pazu sukhanI abhilASA hoya che. 19nA TIkA jalamAM avagAhana karavAthI :(nI AdinA pANImAM snAna karavAthI) athavA agniheAtra karyuM karavAthI siddhi prApta thAya che, evI mAnyatA dharAvanArA lokoe A prakAranI prarUpaNA karanArAM zAstronI parIkSA karyAM vinA ja mA mAnyatAne svIkAra karyAM hoya che. parantu evuM karavAthI siddhinI prApti thatI nathI, kAraNa ke jaLasnAna Adi kAryo dvArA jIvonI hiMsA zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 278 Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thAya che. jeo paramArthane (vastutatvane jANatA nathI ane dharmabuddhayA prANAtipAta Adi pApakarmo kare che, teo ghAtane prApta kare che, eTale ke saMsAramAM paribhramaNa karyA kare che. jemAM prANI ghAtane prApta kare che, evA caturgatika saMsArane "ghAta" kahevAya che. apakAya ane tejasakAyanA jInA upamardanathI temane vinAza thAya che, ane jIvone vinAza karanArane vinAzakane) saMsAramAM bhavabhramaNa ja karavuM paDe che, jIvahiMsA karanArane siddhi koI paNa prakAre prApta thatI nathI. tethI vidvAna puruSe e vAtane vicAra kara joIe ke trasa ane sthAvara jI kayA prakAre sukha prApta karI zake che. buddhizALI puruSoe e vAta samajavI joIe ke saghaLA ja sukhanI icchA rAkhe che, keIne duHkha gamatuM nathI. duHkha pratye teo dveSa bhAvanI daSTie dekhe che. je temane ukha apriya hoya te temane dukhanI utpanna thAya evuM kArya karavAthI sukhanI prApti kevI rIte thaI zake? tAtparya e che ke agnihotra karma athavA jaLasnAna karavAthI mokSa maLe che, evuM mAnanArA ajJAnI loke e vAta jANatA nathI ke te kAryo vaDe mukti maLatI nathI. tethI te saghaLA bAla jana (ajJAna loko) pitAnAM ja pApakarmone pariNAme A asAra saMsAramAM ja bhramaNa karyA karaze. tethI jJAna prApta karIne ane trasa ane sthAvara jIvone paNa sukha vahAluM che, e vicAra karIne temanI virAdhanA thAya evI pravRtti karavI joIe nahIM. gAthA 19 je kazIla athavA azIla puruSe prANIonI hiMsA karIne sukhanI IcchA kare che, teo, have pachInA sUtramAM batAvyA pramANe saMsAramAM dukhane zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 279 Page #287 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ja anubhava kare che. e vAta khatAvavAne mATe sUtrakAra kahe che keaLatti' ityAdi zabdAjamAM navA ra -jaiminaH nasava:' pApa karma karavAvALA prANIyA 'pusro-prutha' jAdA jAdA 'thanaMti-sattanti' rUdana kare che. 'duvRMti-suSyante' talavAra vigere dvArA chedana karAya che. takSatti-yanti' trAsa pAme che. 'tA-tamAra' tethI 'vika mitravU-vidyAr cikSuH' vidvAna muni 'vito-citta' pApathI nivRtta thaine 'bacaDutte-AbhanuvsaH' tathA AtmAnI rakSA karavAvALA ane 'tame' Tu-traNoya--dA' trasa ane sthAvara prANIne joine vadisaMri-Di saMtus' teeAnA ghAtanI kriyAthI nivRtta thaI jAya. 5 205 sUtrA--pApI prANIone rudana karavuM paDe che, temanuM chedana karAya che, temane trAsa sahana karavA paDe che, te kAraNe vidvAna puruSe pApamAMthI nivRtta thavuM, ane Atmazupta puruSa trasa ane sthAvara jIvAne NIne ahi sAmAM pravRtta na thAya arthAt jIhiMsAnA tyAga kare, 20 TIkA ----sakamAM puruSa arthAt pApI adhama puruSa agnikAya jIvAnI virAdhanA karavAmAM pravRtta thaIne chae nikAyanA jIvAnI virAdhanA kare che. teo agnihotra karma karIne sukhanI IcchA rAkhe che, parantu chakAyanA jIvAnI virAdhanA karavAne kAraNe temane narakagatimAM ja nAraka rUpe utpanna thavuM paDe che. tyAM paramAdhAmika asuro temane khUba ja yAtanAe paheAMcADe che. tyAM asahya verAnAothI trAsI jaine tee rudana kare che-azaraNu dazAne anubhava karatA thakA karuNAjanaka citkAro ane Akada kare che. paramAdhArmi ka tIkSNa khaDUga Adi zastro dvArA temanuM chedana kare che. A pIDAthI trAsI jaine teo Ama tema nAsa bhAga kare che, parantu nakanA du:khAmAMthI teo chuTakAra pAmI zakatA nathI, prANIonI hiMsAnA A du:khaprada phaLane jANIne, nirdoSa bhikSA grahaNa karatAra sAdhue parijJA vaDe agnikAyanA Arabhane dugatidAyaka jANIne, pratyAkhyAna parijJAthI tenA tyAga karavA joI e. zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 280 Page #288 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samyajJAnathI yukta, pApanA anuSThAnethI virata (nivRtta) ane mana, vacana ane kAyAthI pitAnA AtmAnuM azubha anuSThAnathI gepana karanAra (Atmagupta puruSa) trasa ane sthAvara jIvone jANIne temanA upaghAta (hiMsA) kara nArI kriyAone tyAga kare. 20 have sUtrakAra svayUthika kuzIlane anulakSIne A pramANe upadeza Ape che-"je " ItyAdi zabdArthane- je sAdhu nAma dhArIe dha4DhuM-dharmaDhaSa dharmathI maLelA arthAt uddezaka, kata, vigere doSa vinAnA AhArane "vinigvinidhAra choDIne "muM-muM uttama prakAranuM bhajana kare che, tathA ane je sAdhue "vicA-virena" acitta jaLathI paNa "lA -saMdhrutya aMgonuM saMkecana karIne paNa "vijArU-rAti' snAna kare che. tathA " jeo dhora-ghAvati" pitAnA vastra athavA paga vigerene dhue che. "sUNacaruM varSajUti = vaM" ane zebhAne mATe meTA vastrane nAnu athavA nAnA vastrane meTuM kare che "ahu-kathA tIrthakara tathA gaNadharee kahyuM che keEmjiyAta - nAtha (ra' te saMyama mArgathI dUra ja che. A 21 | sUtrArtha je zithilAcArI sAdhu eTale ke nirdoSa AhArane saMgraha karIne (saMcaya karIne) legave che, je acitta jaLa vaDe snAna kare che, je vastra ane hAtha paga deve che je zebhAne mATe lAMbA vastrane TUMka ane TUMkA vastrane lAMbu kare che, te sAdhu nibhAvathI dUra rahe che, evuM tIrthakaro ane gaNadharonuM kathana che. 21 TIkAI-je zithilAcArI sAdhu dharmalabdha AhAra ane pANIne, eTale ke AdhAkarma, auzikA, kayakita Adi doSathI rahita AhAra pANIne paNa saMgraha karIne (saMcaya karIne) bhegave che, je sAdhu acitta jaLa vaDe paNa aMgane saMkocIne zuddha jagyAmAM paNa nAna kare che, eTale ke zebhAne mATe AMkha, bhamara Adi dhoIne dezasnAna kare che, ane AkhA zarIrane nAruM sarvasnAna kare che. je bAhya vasane vinA kAraNe deve che, je zebhAne mATe lAMbA vastrane kApIne TUMkuM kare che ane TUMkA vastrane sAMdhIne lAMbuM kare che, e sAdhu nigraMthabhAvathI eTale ke saMyamanA anuSThAnathI atyanta dura rahe che, evuM tIrtha karo ane gaNadharee kahyuM che, zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 281 Page #289 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A kathananuM tAtparya e che ke je zithilAcArI sAdhu deSarahita AhAranI paNa sannidhi karIne tene upabhega kare che. je acitta jaLa vaDe zarIranA amuka bhAgane chevA rUpa dezanAna ke badhAM bhAgene dhevA rUpa pUrNa snAna kare che, je zobhAne mATe vasane kApIne TUMkuM kare che, ke sAdhIne lAMbuM kare che, te saMyamathI dUra ja rahe che, evuM tIrtha kare ane gaNadharoe kahyuM che. mATe saMyamanI ArAdhanA karanAra sAdhue nirdoSa AhArane paNa saMcaya kare joie nahIM, acitta jaLa vaDe paNa snAna karavuM joIe nahIM tathA kapaDAne zobhA vadhAravA mATe kApavuM ke sAMdhavuM joIe nahIM gAthA 21 kuzIla ane temanA AcAronuM kathana karIne have sUtrakAra temanAthI viparIta evAM zIlavAnA (AcAravAne) pratipAdana kare che- rinnAtha' ItyAdizabdArtha- dhIre-dhIra dhIra puruSa "ifNa-9 jalaranAnamAM "## pariNA-varka parikSAca' karma ane jANIne "vouM-gArikSa saMsArathI mokSa paryanta "vicA-vivarena' prAsuka jala dvArA jIvijJa-jItta jIvana dhAraNa kare "-" te sAdhu "vIcArU-vIjhAna bI kaMda vigerene "akhaMDamANe-amajJAna AhAra karyA vinA 'sinaLAkSa-rananA iranAna vigeremAM tathA "sthIvAyu-phrI strI vigerethI "virate-viratA alaga rahe mArA sUtrArtha-jaLasnAnane lIdhe kamane bandha thAya che-karmonuM upArjana thAya che, evuM samajIne sAdhue jIvana paryata (saMsAra bhramaNamAMthI mukta thaIne siddhi prApta kare tyAM sudhI) prAsuka (citta) jaLa vaDe ja pitAnuM jIvana dhAraNa karavuM joIe. teNe bI ane kadane upabhega kare jaIe nahIM, nAnAdine tyAga karavo joIe ane strIothI dUra rahevuM joIe pararA TIkAtha-jenI buddhi sthira hoya che tene dhIra kahevAya che. athavA "dhI" eTale buddhi ane dhIra eTale buddhithI rAjita-buddhithI zobhate puruSa. e dhIra puruSa evuM samajI zake che ke jalasanAna karavAthI karmonuM zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 282 Page #290 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upArjana thAya che, tethI jyAM sudhI saMsAramAM bhramaNa baMdha na thAya tyAM sudhI eTale ke mokSaprApta thAya tyAM sudhI e dhIra puruSa pitAnAM prANa TakAvavAne mATe ja prAsuka jaLane upabhega kare che. e puruSa bhAtanuM dhAvaNa, talanuM dhAvaNa, ghauMnuM dhAvaNa Adi acitta jaLane ja pIvA mATe upa ga kare che. tathA te bIja, kanda, mULa, harita, zAka, phaLa Adi sacina vanaspatinuM paNa sevana karatuM nathI, snAna karato nathI, ubaTana (zarIre caNAnA leTa AdinuM mardana paNa karatA nathI ane mAliza paNa karate nathI, kAraNa ke A badhI kriyAone zAstroe niSedha pharamAvyuM che. vaLI te strIothI dUra rahIne brahmacarya vratanuM barAbara pAlana kare che. je sAdhu A prakAre samasta Azrava dvArothI virata thaI jAya che, e :vilakSaNa sAdhu kazIlathI ( dethI) pRSTa thato nathI eTale ke koI paNa deSa kara nathI. A prakAre dAno abhAva thaI javAne kAraNe tene saMsAra cakamAM bhramaNa karavuM paDatuM nathI. evA puruSanA saMsArane abhAva thaI javAne kAraNe tene dukhano anubhava kare paDatuM nathI, vedanAone kAraNe rudana karavuM paDatuM nathI, ane janma jarA ane maraNanAM dukhe veThavA paDatAM nathI. kAraNa ke e puruSa te siddhi prApta karI le che. je buddhimAna che, pravacananA pari zIlanathI jemane viveka jAgRta thaI gayA che, temaNe nAnAdine karmabandhanA kAraNarUpa jANIne, jIvana paryata (kSaprApta thAya tyAM sudhI), tene tyAga karavo joIe ane sAvadha vyApArane paNa jIvahiMsA thatI hoya evI pravRttione paNa-tyAga karavo joIe. gAthA 22aaaa - sUtrakAra pharI kuzIla svacUthikane anulakSIne evuM kahe che ke"je mAgara' ra" ItyAdi zabdArtha--2' jeo "jAga ciraM -mAtara vitta = mAtA ane pitAne "hiravA-havA" choDIne "tAra purANuM ghaf --tathA amAra gvAna dhanaM 4' tathA ghara, putra, pazu, ane dhanane choDIne "tArA gADuMpAra-rAhuni yujhAni thAvati' svAdiSTa bhejanavALA gharomAM deve che. zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 283 Page #291 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'ne-saH' te 'jJAnaniyamsa-zrAmathasya' zramaNavathI 'phUle-re' atyaMta krUra che tema 'aAdu-athAdu:' tItha'karAe kahyu che. 5 23 nA sUtrA--mAtA, pitA, putra; pazu, dhana ane gRhanA tyAga karIne sayama grahaNa karavA chatAM paNa je sAdhu rasalAlupa khanIne, jyAMthI svAdiSTa bhAjana maLatu hAya evAM gharamAM ja jAya che, eve! sAdhu sAdhutAthI dUra ja rahe che, evuM tItha kare ane gaNadharo kahe che. ArakA TIkA"--jenA jIvanamAM dharmI samyak prakAre pariNata thayA nathI, evA krAi puruSa mAtA, pitA, putra Adi parivAranA tathA gAya, bheMsa Adi pazumAnA tathA suvaNu Adi dhananA ane ghara khAranA tyAga karIne pratrajayA aMgIkAra karavA chatAM paNa svAdaleAlupatAnA tyAga karI zakatA nathI. evA sAdhu evAM gharamAM bhikSA vaheAravA jAya che ke jyAMthI svAdiSTa bheAjana maLe che, eTale ke svAdaleAlupatAne kAraNe te dhanavAnAne ghera ja bhikSA levA jAya che. evA sAdhune sAdhu ja kahI zakAya nahI' kAraNa ke te puruSamAM sAdhunA guNAnA abhAva hAya che, evuM tItha kara Adi mahApuruSAe kahyuM che. tAya e che ke mAtA, pitA, putra, pazu, dhana, ghara Adine tyAga karavA ghaNA ja muzkela che. evA kaSTaprada tyAga karIne jeNe saMyama a'gI kAra karyo che evA sAdhu paNa jo svAdalolupa thaIne svAdiSTa bhAjanane mATe dhanavAnanA gharamAM ja bhikSA grahaNa karavA mATe jAya, te te saMyamanA virAdhaka ja bane che. A prakAre jihavAleAlupatAne zAnta karavA mAgatA te sAdhu jihavA lelupatAne zAnta karavAne badale tene vadhAratA ja rahe che, jema agnimAM ghI hAmavAthI agni adhika prajavalita thAya che, eja pramANe svAdiSTa bhojana khAvAthI tenI svAdalelupatA vadhatI ja jAya che ane te vadhArene vadhAre zithilAcArI thatA jAya che, evu tIrthaMkara Adi mahA puruSAe kahyu` che. pAraNA zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 284 Page #292 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zabda sUtrakAra kuzIleAne anulakSIne vizeSa kathana kare che--chA' ItyAdi-- rArAnunia-r vruddha:'uttara pASaNamAM tapara 'ne ca' je purUSa 'lAkAra' gujArU dhAvak-stradurgAna Ani vRti' svAdiSTa bheAjana prApta thavAvALA gharAmAM jAya che. tathA tyAM jaIne dharmAM ghAti-dharma AvyAti' dhanuM kathana kare che. 'te bAyayiALa acaresaH AcArcALAM zata za' teo AcAyanI zatAMza paNa nathI 'ne lanasaMhe chAyejJA-ca: aAnaya dezo: AjApayet" tathA jee leAjananA lAbhathI potAnA guthaeNnuM vaNna kare che, teo paNa AcArcInA zAMza paNa heAtA nathI. / / 24 / / sUtrA--je sAdhu uttara'bhara (bhAjana meLavavAnI leAlupatAthI cukta) thaine svAdiSTa bheAjana maLe evAM gharAmAM jAya che ane tyAM jaIe. dharmAMpadeza de che, te sAdhu AcAryanA zatAMza paNa nathI eTale ke AcAyanA guNAnA te sAdhumAM abhAva hovAthI tenAmAM AcAryaMnA sAmAM bhAganI paNa ceAgyatA nathI. je sAdhu AhArane mATe pAtAnA guNAnI praza'sA kare che ke karAve che. te sAdhumAM paNa AcAyanA guNeAnA seAmAM bhAganA paNa sadUbhAva hAtA nathI||24| TIkA -- je sAdhu potAnuM peTa bharavAnI lAlasAthI prezaIne, svAdiSTa lAjana prApta thAya evAM gharAmAM ja jAya che, ane te gharamAM praveza karIne dharmopadeza de che, te sAdhu AcArcInA sAmAM bhAganI kharAkhara paNa nathI. ahI 'zata' pada upalakSaNa mAtra che, tethI evA rasalAlupa vaktAne AcAyanA lAkhamA bhAga gaNI zakAya nahI. A kathananu tAtparya e che ke je sAdhu svAdiSTa bhojana meLavavAnI IcchAthI, dAna, zraddhA ane vinayathI sa panna kAI dhanavAna gRhasthanA gharamAM praveza karIne lAMbI dhamakathA kare che. evA sAdhune zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 285 Page #293 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tadana kuzIla ja samaja joIe. sAdhuoe evuM kama kadI karavuM joIe nahIM. vaLI annane mATe (upalakSaNathI vastrane mATe paNa grahaNa karI zakAya) ja sAdhu potAnA guNonI bIjA loko dvArA prazaMsA karAve che athavA pote ja potAnA guNonI prazaMsA kare che, te sAdhumAM paNa AcAryanA zatAMza. sahastrAMza ke lakSAMza guNene paNa sadUbhAva hato nathI. te paNa sAdhunA rahita havAne kAraNe kuzIla ja gaNAya che je pitAne mATe potAnA zonI prazaMsA kare che, teo koNa ane kevAM hoya che, te te jJAnIoja jANe che. kharI rIte te evAM puruSe adhamamAM adhama hoya che. A kathananuM tAtparya e che ke je udarabhara (savAda lelu5) sAdhu, svAdiSTa bhojana prApta karavAnI lAlace kaI dhanavAna mANasanA ghara jaIne, uttama bhajana prApta karavAnI IcchAthI, dharmakathA kare che, te sAdhunA dharmanuM AcAronuM pAlana nahIM karavAne kAraNe "sAdhu" kahevAne pAtra nathI. vaLI je sAdhu AhAra, vastra Adine mATe bIjAnI pAse potAnA guNonI prazaMsA karAve che, te paNa adhama che. je potAnAM guNe pitAne ja moDhe prakaTa kare che tene te adhamamAM adhama kahI zakAya, gAthA 24 Lijanma taLe" ItyAdi zabdArtha -LavAma-nikALe je purUSa gherathI nIkaLIne "mocanahi vI-paramenane rInA anyanA bhejana mATe dIna banIne " muchagsuttamAMm4i% bhATanI jema bIjAnA vakhANa kare che "rIvAranhera karAzenIvAmRddha rUva mahArANa" te cokhAnA dANAmAM Asakata moTA bhuMDanI jema varAni-vAna udara piSaNamAM tatpara che, "gaQU-ga te jaldIthI vAcA-vAtamea' nAzane ja "di-ISyati' prApta thAya che. je 25 che zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 286 Page #294 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtrArtha jeo saMyama grahaNa karavA chatAM paNa parakIya AhAranA viSayamAM dInatA batAve che, jeo mukhamAMgalika che eTale ke AhAra meLa vavA mATe dAtAnI prazaMsA karanArA che, teo tadula kaNamAM (khAnA dANAmAM) asakta thayelAM mahAzUkaranI jema udara piSaNa mATe lolupa thaIne vinaSTa thAya che-siddhi prApta karavAne badale saMsAramAM bhramaNa karIne duHkhanuM vedana karyA kare che. rapA TIkAryuM-je puruSa mAtA, pitA, patnI, putra dhana, ghara Adine tyAga karIne saMyama aMgIkAra karavA chatAM AhAra prAptine mATe dInatA batAve che, vAdalolupa banIne (rasanA IndriyanA dAsa banIne) jeo dAtAnI prasaMsA kare che, teo paNa saMyamathI bhraSTa thaIne pitAne ja vinAza netare che. teo dAtAnI kevI prazaMsA kare che te have prakaTa karavAmAM Ave che "gothAmA hInAnAM ItyAdi Apa traNe lokamAM sauthI mahAna puNyAtmA che. Apa dInajanonI dInatA dUra karavAne samartha che, meru dUra che, paNa Apa dUra nathI. Apa sonI saghaLI kAmanAo pUrNa karanAra kalpavRkSa samAna cho paraMtu kalpavRkSamAM te ApanA karatAM eka nyUnatA che. kalpavRkSa te jaDa che, paraMtu Apa jaDa nathI. A rIte Apa meru ane kalpavRkSa karatAM paNa mahAna cho Apa dAna Adi puNya kAryo pAchaLa khUba ja dhana vAparo che. A prakAre dAtAnI prazaMsA karanArane "mukhamAMgalika kahevAya che. kahyuM paNa che ke-" g naz TLA' ItyAdi "aho, Apa te evAM puruSa che ke jenA guNe dase dizAomAM vyApI gayAM che, ApanuM nAma atyAra sudhI te kathA, vArtAomAM ja sAMbhaLyuM zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 287 Page #295 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hatuM, Aja Apane sAkSAt jevAnI taka maLI che. " A prakAre peTane khAtara je anyanI prazaMsA kare che, te mukhamAMgalika saMyamanA mArgethI bhraSTa thaIne zIgha vinAza pAme che. A vAtane samajAvavA mATe sUtrakAre nIcenI upamAno prayoga karyo che. nIvAra (tAbdula jevuM jagalI dhAnya)mAM Asakta thayeluM sthULa kAya sUvara jevI rIte parivAra sahita saMkaTamAM (zikArInI jALamAM) paDIne pitAne vinAza netare che, e ja pramANe udarabharI (svAdiSTa bhajananI lAlasAvALA) sAdhu paNa vinAzane ja notare che. Azaya e che ke jema sUvara jihavAlolupa banIne-tAMdula Adi bhejanamAM Asakta thaIne saMkaTa sthAnamAM (jALamAM) phasAI jAya che ane pitAnA prANa gumAvI bese che, e ja pramANe mukhamAMgalika sAdhu paNa udara yuddha (bhojana meLavavAnI lAlasAvALA) thaIne kAM to dainyabhAva prakaTa karIne zikSA mAge che, kAM te dAtAnI prazaMsA karIne dAtA pAsethI svAdiSTa bhajana prApta karavAnI AzA rAkhe che. e dainya bhAvayukta mukhamAMgalika sAdhu sAdhuonA AcAronuM pAlana nahI karI zakavAne kAraNe saMsAra rUpa saMkaTamAM phasAI jAya che. eTale ke e sAdhu saMsAramAM paribhramaNa karato rahe che ane saMsAranAM duHkhe bhegavyA kare che. mokSa rUpI paramasukhane te gumAvI bese che. je 25 kuzalenA viSayamAM sUtrakAra A pramANe vizeSa kathana kare che'gaNa vAgaraNa" ItyAdi zabdArtha-"annara pArasa-anna pArAya" athavA anna tathA pAna "Dhora-DhauddhiI " athavA vastra vigere A lokanA padArtha nimitte "vamaLa-vamAna sevakanI jema je purUSa "magfcvAM mAna-sanupriyaM mAvate priya bhASaNa kare che, te "jAdhicaM ne rIjhavaM 2-pAthara kurIDhatAM ja pArzvastha bhAvane tathA kuzIlabhAvane prApta thAya che. "naDDA puThThANa-cA tathA te bhusAnA je "nirasAraNa ro-nirasA mavati' sAra vagarano banI jAya che. arthAta saMyamathI paribhraSTa thaI jAya che. je 26 zrI sUtra kRtAMga sUtraH 2 288 Page #296 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtrArtha-je annane mATe, pANIne mATe athavA A leka saMbaMdhI vastrAdine mATe dAtAnI sevakanI jema sevA kare che athavA khuzAmata kare che, te sAdhu pArzvastha (zithilAcArI) ane kuzIla banI jAya che. te bhUsAnA je nissAra-saMyamathI rahita thaI jAya che. pAro TIkAI--je sAdhu atta, pANI, vastra Adine mATe dAtAnI sevA kare che, athavA dAtAne khuza karavAne mATe mIThI mIThI vAto kare che, dAtAne priya lAge evAM vacane bole che-dAtAnI prazaMsA kare che, athavA dAtAnI khuzAmata kare che, evo sadAcAra hIna sAdhu pArzvastha athavA kuzIla hoya che. te parALa (bhUsA)ne samAna nisAra hoya che, eTale ke jema bhUsAmAM satya hetuM nathI, e ja pramANe e mANasamAM paNa cAritra rUpa sAra (sava) nIkaLI javAthI tenuM jIvana paNa nisAra banI gayuM hoya che. A prakArane kuzIla sAdhu, sAdhu kahevAne pAtra paNa heta nathI. te sAdhumAM sAdhunAM lakSaNene abhAva hovAne kAraNe te veSadhArI sAdhu ja gaNAya che. rAjAno veSa dhAraNa karanAra naTane jema veSadhArI rAjA kahevAya che, tema evA puruSane veSadhArI sAdhu kahevAya che. jevI rIte sArabhUta dhAnyane alaga pADavAthI bAkI rahelu parALa nisAra thaI jAya che, e ja pramANe sayamAnu. ThAna rUpa sArathI rahita sAdhune AtmA paNa nisTAra banI jAya che. A prakAre nissAra banela sAdhu kevaLa veSadhArI sAdhu ja gaNAya che. evo nissAra sAdhu A lekamAM pitAnA ja gacchanA aneka ziSTa sAdhuone tiraskAra pAme che, eTaluM ja nahIM paNa paralekamAM aneka prakAranA yAtanAsthAne prApta kare che-durgatimAM utpanna thaIne aneka yAtanAo sahana kare che. gAthA 26 zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 289 Page #297 -------------------------------------------------------------------------- ________________ have sUtrakAra sAdhunA AcAre batAve che-"mAjishiyArA ' zabdArtha-divAna jANe-ajJa tafpauhena adhisatasAdhu ajJAtapiMDa dvArA pitAne nirvAha kare "tavanA pUi mo gAvanArANA pUrva = gAvata' tathA tapasyA dvArA pUjAnI IcchA na kare "di hiM garakAnA-rIra H gasjhana' tathA zabda ane rUpamAM Asakata thayA vinA "hiM-sarve badhA ja "#AmeTiM-mai" viSayarUpI kAmanAothI hiM-vRddhi Asakitane "viLI-vinIca' dUra karIne saMyamanuM pAlana kareArA sUtrArtha-sAdhue ajJAta piMDa dvArA saMyamayAtrAne nirvAha kare joIe. tapasyAo dvArA satkAra sanmAnanI IcchA karavI joIe nahIM, mane zabdo ane rUpamAM teNe Asakta thavuM joIe nahIM. samasta kAmabhegenI vRddhi (lAlasA)no tyAga karIne, teNe saMyamanuM pAlana karavuM joIe. pArakA kArtha-je piMDa athavA AhAra, anta, prAnta, lUkho, sUke, ThaMDa, vAsI hoya tene, athavA pUrvakAlIna paricaya na hoya evA dAtA pAsethI grahaNa karavAmAM AvyuM hoya, te AhArane ajJAtapiDa kahe che. sAdhue bhikSAvRtti dvArA prApta thayelA, A prakAranA ajJAtapiMDa dvArA pitAnI sa yamayAtrAne nirvAha karavo joIe. sAdhue tapasyA karavI joIe, paraMtu tapasyA dvArA mAna sanmAnanI IcchA rAkhavI joIe nahIM. annaprAta AhAranI paNa kadAca prApti thAya ke na thAya, chatAM paNa dainyabhAva dhAraNa karavA joIe nahI. uttama ane paryApta AhAra maLI jAya, te abhimAna karavuM joIe nahIM. satkAra ane sanmAna meLavavAnI IcchAthI tapa karavuM nahI je tapa mokSaprAptinuM sAdhana che, tene mAna sanmAna ane satkAranuM sAdhana banAvIne niSphaLa karavuM joIe nahIM. kahyuM che ke " dhiruM dhAma" ItyAdi tapa ane zrata lekathI paNa uttama sthAnanI (lokottara rathAna rUpa mokSanI) prApti karAve che. jeo pitAnA tapa ane zrata dvArA sAMsArika padArthonI abhilASA kare che, temanAM tapa ane zrata tRNa (parALa)nI jema nisAra thaI jAya che. jema rasamAM Asakta thavuM te sAdhune mATe yogya nathI, eja pramANe vaNavINa vagerenA zabdomAM tathA rUpa AdimAM paNa teNe Asakta thavuM joIe nahIM. tethI ja kahyuM che ke-veNu, viSNu Adi vAdyomAM, tathA zrI AdinA zabdomAM ane rUpamAM asakti rAkhyA vinA, tathA samasta kAma zrI sUtra kRtAMga sUtraH 2 290 Page #298 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhego pratye anAsakta bhAva dhAraNa karIne, eTale ke manojJa rUpa AdimAM rAga ane amane jJa rUpa AdimAM zreSane tyAga karIne sAdhue mekSamArga rUpa saMyamamAM ja manane ekAgra karavuM joIe-saMyamanI ArAdhanA ja karyA karavI joIe, tAtparya e che ke sAdhue ajJAta piMDa dvArA pitAnI saMyamayAtrAne nirvAha kare, tapasyA dvArA mAna ane sarakAranI kAmanA na karavI, zabda, rasa, rUpa Adi indriyanA viSayethI nivRtta thaIne zuddha saMyamanuM ja pAlana karavuM joIe. gAthA 2chA sAdhunA AcAronuM sUtrakAra vizeSa kathana kare che-"sattArUM saiAruM ImpAdi zabdArtha -dhIre mijavudhI mikSu buddhimAna sAdhu "kadavADuM sAruM gara-sarvAna saMpAnuM atItva badhA ja prakAranA saMbaMdhane cheDIne "savADuM surakSA titivamAge--sarvAni suNAni titikSamALa: badhA ja prakAranA duHkhane sahana karatA thakA "aviruM addhi maNighavArI-gaNiroDa niyatavArI jJAnadarzana ane cAritrathI saMpUrNa tathA viSayabhogamAM Asakta na thatA thakA tathA apratibaddhavihArI "gamayaMvarekamacaMkAra' prANine abhaya ApavAvALA "gaLAvijha-anAvisTAtmA' tathA viSaya kaSAyathI anAkULa AtmAvALA thaIne samyak prakArathI saMyamanuM pAlana kare che. me 28 che sUtrArtha-pairyavAnuM sAdhue samasta saMgone (saba dhono tyAga karIne, samasta duHkhane sahana karatA thakA, jJAna, darzana, cAritra ane tapathI pari. pUNa banIne, kAma pratye anAsakta bhAva rAkhIne, apratibaddha vihArI, abhayaMkara (prANIone abhayadAtA) ane viSaya kaSAyathI nivRtta thaIne saMyamanuM pAlana karavuM joIe. 28 zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 291 Page #299 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TIkA buddhimAn sAdhue rAgAdi rUpa Antarika saMganA ane dravya parigraha rUpa bAhya saganA tyAga karavA joIe. teNe zArIrika, mAnasika ane parISaheA tathA upasarge dvArA janita samasta duH khAne samabhAvapUrvaka sahana karatA thakA jJAna darzana cAritra tapathI paripUrNa thaIne, samasta para padArthomAM AsaktinA tyAga karavo joie ane aniyatacArI (apratiSaddha vihArI) athavA aniketacArI (eka jagyAe ghara banAvIne na rahenAra) thavuM joIe. teNe samasta jIvAnA abhayadAtA thavu joIe eTale ke hiMsAna sapUrNa rUpe tyAga karavA joIe ane kaSAya Adi vikAronA parityAga karIne mekSamAga rUpa sayamanI ArAdhanA karavI joIe. tAtpa e che ke sAdhue samasta sabadhAnA tyAga karIne pariSahA ane upasargA dvArA utpanna thatAM duHkhAne dhairya pUrvaka sahana karavA joIe. teNe jJAnadarzana ane cAritra rUpa ratnatrayathI yukta thaIne zabdAdi viSayAmAM mAsakta thavuM joIe nahIM. teNe apratibaddha vihArI thavuM joIe ane hiMsAthI nivRtta thaIne prANImAtranA abhayadAtA thavu joie, teneA AtmA viSayA ane kaSAyAthI kluSita thavA joIe nahIM. teNe sayamAnuSThAnAmAM ja pravRtta thavu joIe. AgAthA 28aa sAdhunA AcAronu vizeSa nirUpaNa karatA 6 bhArassa jantA ' ityAdi-- sUtrakAra kahe che ke zabdA -'muLI-muniH' sAdhue 'mA raNa-mAA' sayamarUpa bhAranI 'nannA-yAtrAca'rakSA karavA mATe 'muMjJA-munita' AhAra levA 'mittva-mikSu' sAdhu vAnarala viveAM lajJA-pAvakSya vive 'kSet' pote karelA pApane tyAgavAnI icchA kare duHhena pudde dhuyama/jJA-tulena phlUTa: dhutam bArIta' zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 292 Page #300 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tathA du:khathI sparza pAmIne saMyama arthAt mAkSamArgImAM dhyAna lagAve kuMtAmasIseya parmenA-saMprAmazIva na pa phamayes' yuddhabhUmimAM subhaTa purUSa zatrunA ceddhAnuM damana kare che, eja pramANe sAdhu kamaCrUpI zatrunu damana karatA rahe ! 29 // sUtrA--munie sayamayAtrAnA nirvAha karavA puratA ja AhAra levA joIe. teNe pApakarmone AtmAthI alaga karavAnI ja kAmanA sevavI joie. duHkha AvI paDe, tyAre samabhAva pUrvaka duHkha sahana karIne sayama athavA mAkSamAga mAM avicala rahevuM joIe. jevI rIte caiddho sagrAmanA agrabhAgamAM UbhA rahIne zatrunu damana kare che, eja pramANe teNe kramazatrunuM damana karavu... joie. rA TIkA--jinendra bhagavAnanI AjJAnu` manana karanAra sAdhune muni kahe che, evA munie pAMca mahAvrata rUpa sayamayAtrAnA nirvAha karavAne mATe ja AhAra levA joIe. teNe eTalA ja AhAra levA joIe ke jethI zarIra kAma detuM rahe, teNe zarIranI puSTine mATe ke svAdaleAlupatAne kAraNe khAvu' joIe nahI. teNe pUrvopArjita karmAMne AtmAthI alaga karavAnI ja abhi bhASA karavI joie. jyAre du:kha AvI paDe eTale ke parISaha upasaMga - nita pIDA AvI paDe, tyAre teNe samabhAva pUka tene sahana karIne saya. manA athavA mokSanA mArga para avicala rahevu joIe. jevI rIte anupama parAkramathI cukta subhaTTa, saMgrAmanA agra bhAgamAM dRDhatA pUrvaka khaDe rahIne, zatruo dvArA game tevI muzkelIo UbhI karavAmAM Ave te paNa dhairyAMthI temanA sAmanA karIne, zatruonA vinAza kare che, eja pramANe damanazIla sAdhu paNa sayamamAga mAM dRDha rahIne, parISahA Adi dvArA pIDita thavA chatAM paNa kA~zatruone vinAza karavAmAM ja prayatnazIla rahe che. prAgAthA rA zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 293 Page #301 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtrakAra sAdhuone kahe che-'avi mamALe' ItyAdi zabdA --ti sukSmamALe-avi rcamAna:' sAdhu parISaha ane upasI dvArA pIDA pAmIne paNa tene sahana kare chAvataTrI-padmAvataS!' jema lAkaDAnA pATiyA khanne khAjuthI chelAvA chatAM paNa rAgadveSa karatA nathI eja pramANe bAhya ane abhya'tara tapathI kaSTa pAmIne paNa rAgadveSa na kare 'aMtarata samAgama lati-aMtaya samAgamAMkSati' paraMtu meAta AvavAnI rAha jue 'nivRta sarma-karma nijUtha' A rItathI kane dUra karIne sAdhu La eputreksa prayabram upaita' janma, maraNa ane rAga, zeka, vagerane prApta karatA nathI. alalaghu vAsanAnuM-akSaye rAjyamitra' jema akSa kahetAM dhAMsarAnA tUTi jayAthI gADI mAgaLa cAlI zakatI nathI. ttinemi-vRtti strImi' e pramANe huM kahuM chuM! 30 5 sUtrA upasagemAM dvArA pIDita thavAnA prasa ga AvI paDe, te paNa sAdhue kASTanA pATiyAnI jema rAgadveSa karavA joIe nahIM, parantu samabhA vathI mRtyune bheTavA taiyAra rahevu joIe. jema dhUtA tUTI jAya tyAre gADhI AgaLa vadhI zakatI nathI, eja pramANe karmonA santara kSaya thaI javAthI bhavabhramaNa paNa cAlu rahI zakatu nathI, evuM tItharAkta kathana che. hu te kathananuM ja anukaMthana karI rahyo chuM. 53nA TIkA game tevAM ugraparISahene paNa sAdhue samabhAvapUrvaka sahana karavA joie. jema lAkaDAnA pATiyAne banne taraphathI ThelavAmAM Ave, athavA tene game tevI ThaMDI garamI sahana karavI paDe, teA paNa tenA lAkaDAnA pATiyA para koI prabhAva paDatA nathI, eja pramANe upasarga Adi dvArA game tevI pIDA sahana karavAne prasaga Ave, te paNa sAdhu rAgadveSathI rahita thaIne, mRtyunI pratIkSA kare che, eTale ke samAdhi maraNanI abhilASA kare che. evuM karavAthI te jJAnAvaraNIya Adi AThe prakAranAM zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 294 Page #302 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmone kSaya karIne janma jarA ane maraNanA duHkhamAMthI mukata thaI jAya che. jema dhUrA tUTI jAya te gADI AgaLa cAlI zakatI nathI, e ja pramANe karmono kSaya thaI javAne kAraNe te sAdhune paNa bhavabhramaNa cAlU rahetuM nathI. "tIrthakaroe A pramANe je upadeza Ape che, tenuM ja huM ApanI samakSa anukathana karI rahyo chuM" evuM sudharmA svAmI pitAnA ziSyane kahe che. gAthA 30 jainAcArya jainadharmadivAkara pUjyazrI ghAsIlAlajI mahArAja kRta "sUtrakRtAMgasUtranI samayArthabodhinI vyAkhyAnA kuzIla paribhASA nAmanuM sAtamuM adhyayana samApta 7- zrI sUtra kRtAMga sUtraH 2 295 Page #303 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vIya ke svarUpa kA nirUpaNa AThamA adhyayananA prAra'bha sAtamuM adhyayana samApta thayuM. have AThamA adhyayananA prAra'bha karavAmAM Ave che. A ayayananesa badha A pramANe che.--sAtamA adhyayanamAM kuzIla ane suzIla svabhAvavALA sAdhunu` kathana karavAmAM Avela che. suzIlanu' suzIla paNu ane kuzIlanuM kuzIla paNuM sayamanA vIryAntarAyakanA kSaye|pazama tathA tenA udayathI thAya che. tethI vInuM pratipAdana karavA mATe A AimAM adhyayanano prAraMbha karavAmAM Ave che.A sabadhathI Avela AThamA adhyayananuM' paheluM' sUtra ' uddAyeya" ItyAdi che. zabdAtha---vayaM ocitti vruva-leTa vIryamiti kocyate' have pachI spaSTarUpathI vIya nu kathanakaravAmAM Avaze. ' uddA sucavAya-dvidhA svAhyAtam' Ane tIrthaMkarAe be prakAratuM kahela che. vIsa vIa nui-vIca vIrasam IMdra su' vIrapurUSanI vIratA e zu che! huM ya vunnarU-thaM celuM kocane' kyA kAraNathI tee vIra e pramANe kahevAya che ? 15 annayA ----jene vI` kahevAmAM Ave che. evuM te vIrya e prakAranuM' kahevAya che. vIranu vIrapaNu zu che ? te kayA prakArathI vIra e pramANe kahevAya che ? / 1 / / TIkAya --vIya e prakAranu kahevAmAM Ave che. dhaiya" ahiyAM 'vA zabda vAkayanA alakAra a`mAM Avela che. im zabdanA prayAga pratyakSa viSamAM thAya che. kemake evo niyama che ke- m !' zabdane samIpa-najIka vAcaka athamAM ane tAt! zabdanA parokSa arthamAM prayAga thAya che. jethI ahiyAM m' e zabdanA a-buddhinI samIpa arthAt pratyakSa evA che, zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 296 Page #304 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A vIrya tIrthakara virore e be prakAranuM kahela che. vIrya jIvanI eka vizeSa prakAranI zakti che. je vizeSa rUpe preraNA kare che-arthAt ahitane haTAve che. be virya kahevAya che. "gu' zabda jIjJAsAnA arthamAM che. ane vitakane vAcaka che, arthAt ahiyAM e prazna upasthita thAya che ke vIrapurUSanuM vIrapaNuM zuM che ? arthAta kaI rIte te subhaTa arthAt vira kahevAya che? vAya ke je be prakAranuM kahela che, te zuM che ? ane kyA kAraNathI be prakAranuM thAya che ? tenuM svarUpa kevuM che ? kahevAno hetu e che ke tIrthakara ane gaNadharo vIryanA be bhede kahe che, ahiyAM evI jIjJAsA thAya che vIranuM vIrapaNuM e zuM che ? kayA kAraNathI vIra purUSa "vIra' e pramANe kahevAya che ? have bhedanuM nirUpaNa karatAM vIryanuM svarUpa kahe che. je pati" ItyAdi zabdArtha- paM vaMti- rma veracarita' kaI karma ne vIrya e pramANe kahe che. yuvA gamaM vAri-surata: a vAri' ane te sArA vratavALA "muniyo' keI akarmane vIrya e pramANe kahe che. "mariyA-maryA mRtyakanA prANI "gufheM-jAgyAM' A "rohiM hArdi-dAmrAjU thavAnuM be sthAnothI "lIvaMti-yanta dekhAya che. mArA avayArtha-he surata (sArAvata vALA bhavya) keI karmane ja vIrya kahe che, keI akarmane vIrya kahe che ? e be bhedevALA manuSya jovAmAM Ave che. rA zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 297 Page #305 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TIkA"--kAI vidvAn kane ja brIya kahe che, temanuM kathana evu che ke-peAtAnA prayatnathI ja sa`pAdyuita karavAmAM Ave che, tene kama kahevAya che. ane e ka ja 'vI' kahevAya che. athavA anuSThAnamAM pravRtti karAva nAra vIya ATha prakAranuM kahela che. auyika bhAvathI yukta krama che. ane auyika bhAva karmAMnA udayathI utpanna thAya che. nA kAI sutrata kamathI rahitane paNa 'vIya'" kahe che. vIryAntarAya kSaya thavAthI utpanna thavAvALA jIvane svAbhAvika trIya hAya che. ahiyAM a'i zabdathI cAritra mAhanIyanA kSayApazamathI utpanna thayela vIya paNa grahaNa karavAmAM Avela che A be bhedeA ja vIyanA che. AmAMthI kama vI' e khAlavIya kahevAya che, ane akavIya' e paoNMDitavIya kahevAya che. A be bhedo vALA manuSyA jovAmAM Ave che. je pramANe aneka prakAranA kRtyeAmAM prayatna karavAvALA baLa vagerethI yukta purUSane joIne A vIya vALA che' e pramANe kahevAmAM Ave che, ane karmonA kSaya thavAthI A anaMta khaLa vALA che.' e pramANe kahevAmAM Ave che. ziSye prazna karyAM pachI sudhAM svAmI, jammU svAmI vigere ziSya vane uddezIne kahe che ke-he sutratA ! koI kAI karmIne ja vI kahe che. A rIte vIyanA e bhe| thaI jAya che. A e bhedomAM ja saghaLA manubyAnA samAveza thaI jAya che. prA kAraNamAM kAryonA upacAra karIne kamane ja khAlavIya kahevAmAM Avela che, have pramAdane ja kema kahe che. ! AmAM paNa kAraNamAM kArTInA upacAra thavAthI pramAdane karma paNAthI samajavA joie. sUtrakAra eja kahe che ke'vamAruM janma mAtu' ityAdi zabdA --mArca ma mAdaMtu-pramAthuM karma Adu:' tIrthaMkarAe pramAdanekama` kahela che. 'tahA aghyamArca apara-tathA gamAtvam baram tathA apramAdane Ama kahyu che. tamAAyelo vArtAva-tadvArezato vAva' A bannenI sattAthI ja 'ai? /feana ai-aid gfsana ar' wady' qui y'lssady' 214 SS. 11311 vA anvayA ----tIrthaMkara vigere mahApurUSA madya vagere pramAdane karmo kahe che tathA apramAdane aka` kahe che. pramAdanA sadbhAvathI khAlavIya ane apramAdathI paDitIya kahevAmAM Ave che. ANA zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 298 Page #306 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TIkA--jenI sattAthI jIva zubha anuSThAnathI rahita thAya che. te madya vigere pramAda kahevAya che. kahyuM paNa che ke-'maga vitha sAtha' ityAdi madya, viSaya, kaSAya, nidrA, ane pAMcamI vikathA A pAMca prakAranA pramAda vItarAga devAe kahela che. A madya vigere pramAda karmonA janaka utpanna karavAvALA che. teja kAraNathI tirthaMkaro vigere tene kama e pramANe kahe che. ane pramAdanA parityAgane ekama kahe che. kahevAnA hetu e che ke--pramAdavALA jIvane kamanuM khadhana thAya che. ane karmAMvALA jIvanA je kriyArUpa vyApAra che, te mAlavIya kahevAya chaeN, je jIva pramAdathI rahita hAya che, tene karmAneA abhAva thaI jAya che. ane kanA abhAvavALA jIvanA anuSThAnane paMDitIya' kahevAya che, arthAt pramatta ane krama vALA jIvanu khAlavIya ane apramatta ane akarmA-kama vinAnA jIvanuM paDita' vIya che. vIya nI sAthe 'nA' athavA 'vruitA' e vizeSaNA lagADavAmAM Ave che. te pramAda 'ane apramAdanA kAraNathI ja hAya che. abhavya jIvAtu. mAlavIya anAdi ane anata che. bhavya jIvAtu anAdi sAnta che. arthAt te sadA kALathI cAlyu Ave che, paraMtu kAI vakhata tenA anta AvI jAya che, pa`DitavIya sAdi sAnta ja hAya che, AnA sAra e che ke-tIrthaMkara bhagavatae pramAda ne krama ane apramAda ne ekama kahela che. teja pramAdanA kAraNe khAlavIya ane aprAdanA kAraNe pa'DitavIya hAya che, // 3 // khALavIya che. aja have sUtrakAra zabdAne vALiLa ativAyAya- mALinAM pratipAtA' kAI prANicAnA vadha karavA mATe 'zvastha-rASTram'talavAra vigere zasra athavA dhanuveda vigere 'mitravaMtA-vise' zIkhe che. 'i-' tathA keI 'vALamUca viSe daLo -trALamUtaviSeTacAt' prANI ane bhUtAne mAravAvALA' maa-mantrAr' matrone 'ahiEtti-apIyare' zIkhe che. kA pramAdavALA ane kamavALA jIvana pragaTa kare che. thamero 3' ityAdi anvayA --kAI kAI vyakti prANiyAnI virAdhanA (hisA) karavA mATe dhanurveda vagere zastravidyA zIkhe che, kAI vyakti prANA ane bhUtAne bAdhA kAraka maMtronA abhyAsa kare che. jhA TIkA-rAga ane dveSanA kAraNe jenu citta parAjIta thayela che, evA kAi purUSo jIvAnA nAza karavAvALA sastha' arthAt khaga vigere zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 299 Page #307 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zastronI athavA dhanurveda vigere zAstronI zikSA grahaNa kare che, ane khUba udyama karIne te zIkhe che, athavA tevA prakAranA zastra athavA zAstrane teo bIjAone zIkhavADe che. A prakArathI zIkhelA ke zIkhavADelA zastra athavA zAstra prANiyenI hiMsAnuM kAraNa bane che, kemake-e zAstromAM eja kahe. vAmAM Ave che ke-bIjAnI hiMsA kaI rIte karI zakAya ? kahyuM paNa che ke puSTinA chAjI' ityAdi ' arthAt pitAnI muThI vaDe lakSyane AcchAdita karIleya ane muThI para najara sthira karI le. athavA mAthA para kapana thAya te laya vidhAyelaja samajavuM. 1 A rIte te zAstramAM e ja nirUpaNa karavAmAM Avela che ke-kevI rIte zatruono ghAta karI zakAya ? kevI rIte bIjAne daze daI zakAya ? arthAta gaphalatamAM nAkhI zakAya ? kAmAdi azubha anuSThAna ja e zAstrane viSaya che. jeo AvA prakAranI zastra vidyA athavA zAstrane abhyAsa kare che, teonI pravRtti sAvadha karmomAM ja hoya che. AvA prakAranA zAstronA abhyAsathI utpanna thavAvALA vIryane bAlavIrya kahevAmAM Ave che. tathA kaI kaI leke pitAnA pApa karmanA udayathI maMtrIne mArA kAryamAM prayukta kare che, ane azvamegha, naramegha, gomedha, ane cena yAga vigeremAM prayukta karavA zIkhe che. ane zIkhavADe che. e maMtro kevA che ? te batAvatAM kahe che-"jAjamahephile be indriya vagere prANa pRthvI Adi bhUtone mAravA vALA hoya che. tevA maMtrone zIezIkhavADe che. pakA mALei " ItyAdi | zabdArtha "mALio mAyA ca du-mAcina gAyA gA' mAyA karavAvALA purUSa mAyA athaoNt chala kapaTa karI ne "jamone mA-jhAmamosAna samarmane kAmonuM sevana kare che. "ApaNAtAmiLo-AtmarAjatALAminA tathA pitAnA sukhanI icchA karavA vALA e "tA- tArI prANinuM hanana karavA vALA chettA-chettAH" chedana karavAvALA "mitA-jharaMcita ane kartana karavA vALA hoya che. pA anvayArtha-mAyAvI loka mAyAcAra karIne zabdAdi viSaya rUpa kAmabhegonuM sevana kare che. teo pitAnA sukhanI IcchA karIne anya jIvonI hiMsA kare che, chedana kare che, ane vidAraNa-kana kare che. 1 TIkAtha-mAyAnuM sevana karavAvALA mAyI (kapaTI) athavA mAyAvI kahevAya che. evA mAyAvI mANase mAyA karIne pArakA dhana strI vigerenuM zrI sUtra kRtAMga sUtraH 2 300 Page #308 -------------------------------------------------------------------------- ________________ haraNa kare che, ane kAmonuM sevana kare che, arthAt bIjAonA dhana vigerethI kAmaga bhegave che, ane pitAnA ja sukha mATe prayatna karanArA teo kaSAyathI malina citta vALA thaIne bIjA prANiyenI virAdhanA-hiMsA kare che, kAna-nAka vigerenuM chedana kare che, pITha (vAsa) paTa vigere care che, teo pitAnA ja sukha mATe AvA prakAranI pApakriyAo karatA rahe che. ApA teo hanana ane chedana kaI rIte kare che ? vigere batAvatAM sUtrakAra "mArA vavA jeva' gAthA kahe che. zabdArtha---"pataMkavA-asaMvata asaMyamI purUSa "mA narasA nira caNA-manA gharanA 2 vana" mana, vacana ane kAyathI "saMto-antarA aMtaparyata arthAta kAyanI zakatI na hovA chatAM manathI ja "gAra paLo - tarata rAri' Aloka ane paraloka e bane keka mATe "sudAvidApi karavuM ane karAvavuM e banne prakArathI ane ghAta karAve che. dA avayArtha--asaMyamI purUSe manathI, vacanathI ane kAyAthI tathA kRta, kAsti ane anumodanathI tathA kAyathI asamartha -azakta thAya tyAre manathI ja pApanA anuSThAnanI anumodanA karIne Aleka ane paraleka bane mATe pita karavA ane karAvavAthI arthAt beu prakArathI chanI virAdhanA kare che. dA. TakArya-je purUSa mana, vacana, ane kAyAthI asaMyamI hoya che. paravAka-bIjAne ThagavAvALA hoya che, teo mana vacana ane kAyAthI ane zarIrathI azakta thAya tyAre vicAra mAtrathI bIjAonA ghAtanI IcchA kare che. A saMbaMdhamAM kAlazakarinuM udAharaNa prasiddha che. teo A lekanA sukha mATe ane paralokanA sukha mATe bane prakArathI arthAt svayaM ghAta karIne tathA bIjAothI ghAta karAvIne prANiyonI hiMsA kare karAve che. kahevAne hetu e che ke-rAga ane dveSathI AMdhaLA banela purUSa mana, vacana ane kAyA (zarIra) thI ane zArIrika zakti na hoya te kevaLa vacana mAtrathI athavA kevaLa manathI A loka ane paraleka mATe ravayaM jIvanI hiMsA kare che, ane bIjAo pAse paNa hiMsA karAve che. 6 have hiMsAthI thanArA pApanu phaLa batAve che. te mukhya vai' ItyAdi zabdArtha-vero verA virI vairALi ti' jIvane ghAta karavAvALA zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 301 Page #309 -------------------------------------------------------------------------- ________________ purUSa aneka janma mATe konI sAthe vera kare che. to vaihiM raja-taraH viraH racate' te pachI te bIjuM navuM vera kare che. "mamAM pAvovA-sAmAM pAponA jIva hiMsA pApa Utpanna kare che. "yaMtaNo duttAvA-banatA suvarava:" ane chevaTe duHkha de che. chA anvayArtha-verI arthAt jIvonI hiMsA karavAvALAo seMkaDo janma sudhI cAlu rahenArUM vera bAMdhe che. ane navuM vera utpanna kare che. AraMbha pAparUpa hoya che, ane anta du:kha prApta kare che. dA TIkArtha-SaDUjIvanikAnuM upamardana hiMsA) karavAvALA arthAt cha kAnI virAdhanA karavAvALA purUSa, jenI hiMsA kare che, tenI sAthe verabhAva utpanna kare che. arthAt je prANune ekavAra ghAta kare che, tenI sAthe seMkaDo janma sudhI cAlu rahenAro virodha-vera bhAva bAMdhe che, ane pachI te veranI para. parAthI baMdhAyeluM rahe che, ane navuM navuM vera bAMdhatA jAya che. jenI sAthe vera bAMdhyuM che, te eka janmamAM tene badale leya che, tyAre pAchuM navuM vera baMdhAya che. A rIte verano pravAha (veNa) janma janmAntara sudhI cAlate ja rahe che. ane vadhatI ja rahe che. A veranI paraMparA utpanna thavAnuM kAraNa batAvatAM sUtrakAra kahe che ke-pApane utpanna karavAvALe AraMbha pitAnA vipAkanA udaya vakhate dukha kAraka hoya che. kahevAno abhiprAya e che ke-jIvonI hiMsA karavAvALAe te jIvonI sAthe vera bAMdhe che. A janmamAM je jene mAre che, te janmAntaramAM arthAt bIjA janmamAM mAravA vALAne mAre che. A ja vadhya (maranAra) kAle vadhaka (mAravAvALA) banI jAya che. arthAt mAravAvALA je jIvane mAre che, bIjA janmamAM te jIva mAranArane mAre che. A rItanI je paraMparA cAlu thAya che tene aMta seMkaDo bhava sudhI AvatuM nathI. hiMsA pApane utpanna kare che, ane pApa duHkhakAraka hoya che. tethI je o pitAnuM hita Icche che. teNe hiMsAne haMmezAM tyAga karavo joIe. keLA "vA ItyAdi | zabdArtha -- attaza3%ALio-zAtmakRtArikhaH pite ja pApa karavAvALA jIva raMja niyA-kAMvAthi nirita' sAMparAyika karma bAMdhe che "joriyA je vADhA- rAvAminAra te vADhA rAga ane dveSanA AzayathI te ajJAniye "vAvaM kuvaMti-vaMg Tri nita' ghaNA ja pApa karmo kare che. dA. anvayArtha-svayaM pApa karavA vALa chava sAMparAyika (saMsAranA zrI sUtra kRtAMga sUtra: 2 302 Page #310 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paribhramaNa) kama baMdha kare che, teo ajJAnI ane rAgadveSathI malIna thaIne ghaNuM ja pApanuM upArjana kare che. 58 TIkArtha-jeo svayaM pApa karmanuM AcaraNa kare che, teo sAMparAyika karmane bAMdhe che. karmabaMdha be prakAranA che, IryApatha ane sAMparAyika je kamane baMdha bAdara kaSAyathI thAya che, te sAMparAyika kahevAya che. jIvahiMsAthI sAMparAyika karma baMdha thAya che. je jIva rAga dveSathI yukta hoya che. arthAt jeone AtmA kaSAthI malIna thayeluM che, ane te kAraNathI jee hiMsA kare che, teo naraka vigere durgatinA kAraNabhUta karmane baMdha kare che. evA karmo aneka prakAranI azAtA (azAMti) rUpa duHkhane utpanna karavAvALA hoya che. sata asatanA viveka vinAnA ajJAnI jIvoja evA karmonuM upArjana kare che. kahevAnuM tAtparya e che ke-pita-pApakarmanuM anuSThAna karavAvALA ajJAnI cha caturgatimAM bhramaNa karavAne kAraNe sAMparAyika kamane baMdha kare che tathA jeo rAgadveSathI malIna thayelA che. teo aneka prakAranA karmonuM upArjana (prApti) kare che. eTalA A rIte bAlavIryane batAvIne upasaMhAra karatAM kahe che ke"ciM ramavAri" ItyAdi | zabdArtha --g-gaz' A "jADhAi su-vAsAnAM su' ajJAni nuM "jana vari jayaM-sajarmavIryam vevitam' svakarma vIrya kahela che. "rUtto-gara' have ahiMthI "paMhirA-vaMditAnAnuM uttama sAdhuonuM "janmavaricaM-karmavIryana' akarma vIrya "me-che mArI pAsethI "kuLadu-zugura" he ziSyo! tame sAMbhaLe che anvayArtha - he ziSya! A pahelAM kahela prakArathI ajJAnI javenuM sakama vIrya kahevAmAM Avela che. have paMDita-jJAnIjanuM akarmavIrya kahuM chuM te tame sarve mArI pAsethI sAMbhaLo. lA TIkA -AnAthI pahelAM kahevAmAM Avela che ke-koI koI khAlaajJAnI jIva jIvonI hiMsA karavA mATe zAstra ane zAstrane abhyAsa kare che. keI koI prANonI virAdhanA karavAvALA maMtronuM adhyayana kare che. kaI koI kAmabheganI IcachA vALA mAyAvI mAyAcAra karIne AraMbha samAM raMbha kare che. koI pitAnA zatrune uddezIne evA pApa kRtya kare che. jethI vaMza paraMparAgata vera baMdhAI jAya che. A badhuM sat asanA viveka rahita bAlAjInuM sakarmavI kahela che zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 303 Page #311 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mULamAM Avela 'vALAM tu" A padamAM 'tu' padathI pramAdavAna, jIvAnA vInA paNa saMgraha thayela che. balavI nuM nirUpaNa karIne have hu paDitAnA akama vIya vize kahIza te tame sAMbhaLe ! hA have 'vR--i' ityAdi gAthA dvArA paMDitavI nuM kathana karavAmAM Ave che. zabdA -- vid-drayaH' mukti gamana karavAne cAgya purUSa baMdhaLumu vaMghanonmu:'khaMdhanathI mukta 'saghdhao chinnavaMyaLe-trarvacchinnavaMdhanaH' tathA adhIrIte khadhananAnAza karIne vAva maMgaLo-vAva meM jIva' pApakune choDIne aMtaro sarjI patti-antAH zastya Rnvati' pAMtAnA saghaLA konA nAza karI de che. 10nA ma anvayA--muktimAM javAne cAgya, kaSAyarUpa baMdhanathI rahita, dareka prakAranA sazayeA vinAnA bhavya jIvo pApa karmIne haTAvIne antataH rAjyane arthAt khAkI rahelA kamene chedI nAkhe che. 510nA TIkA--je muktimAM javAne cAgya thayelA hAya te'dravya' kahe. vAya che. kema ke-'kUca 2 madhye' A pramANe kahela che. ahiyAM dravya padane atha mekSamAM javAne caiAgya mahAtmA A pramANe thAya che, athavA rAgadveSa vinAnA hAvAnA kAraNe jee dravyanA svarUpane prApta karyuM arthAt sarvathA kaSAya vinAnA hoya te paNa 'dravya' kahevAya che, athavA je vItarAganI sarakhA vItarAga arthAt alpa kaSAyavALA hoya tene paNa dravya kahe che. kahyu paNa che ke-di` nA yonuM ne' ityAdi je sarAga dha mAM arthAt rAgayukta avasthAmAM (chaThThA sAtamA guNasthAnamAM) vata mAna che, tene paNa zu akaSAyI kahevAya che ? A praznane uttara evo che ke-jee sattAmAM rahela kaSAyAnA paNa nigraha kare che, te paNa vItarAga athavA akaSAyI kahI zakAya che. A prakAranA 'dravya' mahAtmA kevA prakAranA hAya che? A praznanA uttara Ape che-te baMdhanothI vimukta (chUTelA) hoya che. kaSAya-ka sthitinA utpatti rUpa che. eTalA ja mATe kama` khadhana kahevAya che. kahyuM paNa che kekamAMmAM je sthiti Ave che, te kaSAyanA kAraNe ja Ave che, te sivAya te chinnakha dhana' hoya che. arthAt tenA kha dhana-kaSAyA sarvathA nAza pAme zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 304 Page #312 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. te jJAnAvaraNIya vigere pApa karmane dUra karIne chevaTe zarIranI aMdara tUTelA bANanI aNInI jema paDA pahoMcADanArA bAkI rahelA kane paNa nAza kare che. kahevAnuM tAtparya e che ke-muktimAM javAne gya bhavya jIvo sarva baMdhanano nAza karIne tathA pApa kamane dUra karIne saMsAramAM sthitinA kAraNa rUpa ATha prakAranA karmone haTAvI de che. 11 jeno Azraya laIne mahApurUSo kamarUpa zalyane nAza kare che, te viSaya batAvatAM sUtrakAra kahe che ke-banevADa yuvA ' ityAdi zabdArtha-banevArthe mullAcaM-nyAyovetaM vAcAramu' samyak jJAna, darzana ane cAritra ne tIrthakaree mekSamAM laI javAvALA kahyA che. "jAvAyA samI-35ArA samIra" vidvAna purUSa jene grahaNa karIne mokSane mATe udyoga kare che. "muLa mugo suvAsaM-sUcI mUvo TuvAvArta' bAlavIya vAraMvAra duHkha de che. "taNA tA basu-tathA-tathA vasuma bAlavIryavALe purUSa jema jema duHkha bhogave che tema tema tene azubha ja vadhe che. 15 anvayArtha-samyaga darzana, jJAna, ane cAritra tapane tIrthakaroe mokSa mArga kahela che. vivekI purUSa te mArganuM avalaMbana karIne mokSa mATe prayatna kare che. bAlavIrya vAraMvAra duHkha denAra hoya che bAla jI jema jema duHkha bhogave che, tema tema tenA azubha vicAre vadhatAja jAya che. 11 TIkArya-nyAyapita jJAna darzana, cAritra ane tapa vigere je mokSanA mAge che, tenAthI yukta hoya te ja "netA' che. athavA mRta-cAritrarUpa dharma katA che. kemake te mokSamAM kAraNa che, te netA athavA makSa mArganuM tIrthakara vigere e sArI rIte kathana karela che. tAtparya e che ke-samyak jJAna; darzana cAritra ane tapa athavA zrata athavA cAritra rUpa dharma ja mekSanuM kAraNa che A pramANe tIrthaMkara vigere e upadeza Apela che. A mekSa mArgane zraddhA pUrvaka svIkAra karIne mokSanI IcchAvALA purUSo jJAna, dhyAna vigere kriyAomAM pravRtti kare che. AthI udaTA bAla vIrya-ajJAnI vAraMvAra dukhanA kAraNa rUpa thAya che. bAlavIryavALA purUSa naraka-nigoda vigeremAM paribhramaNa karatA rahe che. tyAM jema jema dukhe bhagave che, tema tema tenuM azubhapaNu arthAt pariNAmenuM malIna paNuM vadhatuM jAya che. A rItanA saMsAranA svarUpane vicAra karavAvALA muni dhama-dhyAnanA anuSThAnamAM ja pravRtti kare che. kahevAne Azaya e che ke-samyam jJAna, darzana, cAritra ane tapa e mokSanA mAge che. A pramANe tIrthakaree upadeza Apela che, tethI ja zrI sUtra kRtAMga sUtraH 2 305 Page #313 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mekSanI kAmanAvALA mekSa mAgane ja svIkAra karIne vicare che. teo mikSa mATe ja pravRtti kare che. AnAthI viparIta jeo bAlavIrya che, te duHkha ApavAvALA hoya che, duHkha bhegavanAra bAlavIryavALA purUSa nAraka vigere gatineja vadhAre che. 11 kALI" ItyAdi zabdArtha-ALI-pathArI! ucca pada para rahelA badhAja virALA varati na saMmo-ravivAra kSati na saMsAH pita pitAnA sthAne cheDI deze temAM saMzaya nathI. "jarUdi ka murahizAtimira sudatraNa tathA jJAtio ane mitronI sAthe "zacaM vAre-rA' je saM vAsa che te paNa gaNitai-AtacatA aniyata che. 12aa anvayArtha-uttama sthAnavALA Indra, cakravartatI vigere aneka prakAranA uttama, madhyama, ane adhama sthAne tyAga karaze temAM saMzaya nathI, jJAti jane, ane mitronI sAthe je sahavAsa hoya che, te paNa anitya ja hoya che. 12 TIkArtha-sthAnIne artha sthAnanA adhipati e pramANe thAya che. jema devalokamAM Indra vigere tathA manuSya lekamAM cakavatI vigere uttama sthAnanA svAmI che, e ja pramANe judA judA sthAnamAM bIjA bIjA jI sthAnI che, teo badhA pita pitAnA sthAnene tyAga karaze, te sthAne para hamezAM teonuM adhipatipaNuM rahevAnuM nathI. puNyanA baLathI je prANIo je sthAna prApta karela che. te sthAna bhogavyA pachI puNya kSaya thayA pachI te sthAnano tyAga karavo paDe che, kemake jyAre nimitta rahetuM na hoya to naimittika nimittavALa paNa raheto nathI. je puNyanA kAraNe je rathAna prApta thayuM che, te puNyanA abhAvamAM te sthAna TakI zakatuM nathI. A saMbaMdhamAM lezamAtra paNa saMzayane avakAza rahetuM nathI. jJAtijane ane mitrajanene je sahavAsa che, te paNa anitya ja che. te haMmezAM rahevAvALe hote nathI. kahyuM paNa che ke- sAdhutAni thAnAni' ItyAdi saghaLA sthAne azAzvata che. cAhe te devalokamAM hoya athavA cAhe te manuSya lekamAM heya de, asuro, ane manuSyanI saghaLI Rddhi ane saghaLuM sukha paNa azAzvata che. bIjuM paNa kahyuM che ke-"kuritamuSiA' I. baMdhuvarganI sAthe lAMbA kALa sudhI nivAsa karavA chatAM paNa Akhare viyegaja thAya che, cirakALa (lAMbA kALa) sudhI bhega bhegavavA chatAM paNa bhegathI tRpti thatI zrI sUtra kRtAMga sUtraH 2 306 Page #314 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nathI. lAMbAkALa sudhI sArI rIte puSTa karela zarIra paNa nAza ne prApta kare che. ane ghaNA samaya sudhI vicAravAmAM Avela dharmaja eka mAtra paralokamAM sahAya karanAra bane che. je manuSyane savAre saMpUrNa vaibhavathI zebhAyamAna je hoya te manuSya saMdhyAkALe baLa baLatI ciMtA para sUtelo jovAmAM Ave che, A rIte A saMsAravAsa anitya che gAthAmAM Avela "" padathI be pagavALA, cAra pagavALA, dhana, dhAnya vigere viSaya tathA tene saMga paNa anitya ja mAnavo joIe, zAstrakArano hetu e che ke-saMsAranA saghaLA padArthomAM virAgyabhAva utpanna karavo joIe. vairAgya dvArA anitya bhogonI taraphathI pitAnI buddhi haTAvIne mokSamArga tarapha ja preravI joIe. saMsArI jIe saMsAranA sarvotkRSTa sthAnane prApta karIne paNa Aja athavA kAla ke pachI palyopama sAgaropama pachI Ayune kSaya thAya tyAre te sthAnane tyAga karavo ja paDe che. te sivAya aMdhajana ke jJAtijana sAthe saMvAsa che, te paNa sadAkALa ba raheto nathI. teno paNa koI samaye tyAga kare ja paDe che. A pramANeno vicAra karIne buddhizALI purUSe anitya padArthomAM pitAnI buddhi joDavI na joIe. paraMtu mekSa mATe ja prayatna karatA rahe 12 gvamAvAya tevI ItyAdi zabdArthamAvI-bedhAvI' buddhimAna purUSa "gharamAtA-ghavAya' badhA sthAna anitya che tema vicAra karIne "acvaLe nidimuddhare-gAmanA brim rUddhati potAnI mamatvabuddhine haTAvI de "davaghamamavayaM-sarvadharma * pittajU badhAja kutIrthika dharmothI dUSita nahIM karelA "Ara 3ivjemA vasaMta' A Aya dhamane svIkAra kare 13 zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 307 Page #315 -------------------------------------------------------------------------- ________________ annayA --jJAnI purUSo evu' mAnIne arthAt saghaLA sthAne ane saceAgene anitya mAnIne peAtAnu mamatva haTAvIle ane saghaLA dharmomAM nirdoSa A mAga (tItha kare pratipAdita karela mAga)nA svIkAra karavA // 1aa TIkA medhAvI arthAt maryAdAmAM rahelA athavA sat asat rUpa vivekathI bhAyamAna suni pUrvokta prakArathI saghaLA sthAnAne anitya mAnIne peAtAnI gRddhi (Asakti) temAMthI haTAvIle A putra kalatra-strI vagere sau mArAM che, ane hU' tene chu, AvA prakAranuM mamatva-mArA pAMnA tyAga kare kAI paNa padArtha mAM kAI paNa prakAranA mArA paNAnI buddhi na rAkhe ane Aya mAga nA svIkAra kare. jee saghaLA heya (tyAga karavA lAyaka) dharmothI dUra haTi gayA hoya che, te Aya kahevAya che. ya dhama (hiMsAdi lakSaNAvALA tyAga karavA ceAgya dharmI) du:kha denAra heAya che. tethI te temAM hAtA nathI. athavA 'gAr'ne a atyaMta najadIka e pramANe thAya che. tene je prApta kare te Aya, jJAna, darzana, caritra, tapa rUpa dhama Aya dharma kahethAya che. kemake te potAnA AtmAmAM ja rahe che. AtmAthI arthAt svarUpathI vadhAre najIkamAM rahenAra khIju kAi paNa hAtu nathI. A vyAkhyA pramANe jJAna, darzana, cAritra ane taparUpa nekSaprAga A mAga kahevAya che. athavA A arthAt tIkarAne mArga A mArga kahevAya che. A mA saghaLA kuti-khATAta vALA dharmothI nirdoSa che. peAtAnA prabhAvanA kAraNathIja te keAInAthI paNa kRSita-doSavALA karI zakAtA nathI. athavA bauddha vigere saghaLA dharmAM dvArA koSita che, arthAt tenA para koI krodhayukta thaI zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 308 Page #316 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zakatA nathI, kAraNa ke-ati bhagavAnanuM pravacana judA judA prakAranA naya daSTinA samanvaya karIne tene yathAyogya rIte svIkAra kare che. jemake-naigamanayathI taiyAyika, vaizeSika matane, jaju sUtranayathI bauddhonA kSaNikavAdane ane saMgrahAyathI vedAtine advaitavAdane saMgraha kare che. tethI ja je pravacanamAM dareka pita pitAnA manane teja rIte joI zake che. pachI kaI paNa AnA para kema kupita thAya ? kahevAnuM tAtparya e che ke-jaganA saghaLA padArtho aniya che, evuM samajIne vikazIla purUSa te badhA parathI pitAnI buddhi haTAvaleya ane dareka dharmomAM nirdoSa jJAna, darzana, cAritra ane tarUpa dharmane svIkAra kare. A dharma durlabha arthAt aprApya evA mokSane paNa jaladIthI prApta karAvI de che. 13 sahasa maIe' zabdArtha-"saMmatta-sanmacA" sArI buddhi dvArA "muLA vAzrA vA' athavA sAMbhaLIne "dhanA-dharmanAm dharmanA sAcA svarUpane TSA-jJAtyA? jANIne "samudri gaLAre-samupasthitapavananArA AtmAnI unnatI karavAmAM tatpara evA sAdhu "papAvAva-pratyAghAtajApara pApanuM pratyAkhyAna karIne nirmaLa AmAvALA thAya che. 14 anvayArtha-pitAnI svAbhAvika nirmala buddhithI chalA putranI jema dhavane jANIne athavA dharmasAra-mRtacAritrarUpasArane cilAtIputra pramANe zravaNuM karIne jJAna ane kriyAnI uttarettara prApti mATe prayatnavALA anagAre sAvadha anuSThAnane tyAga karavo. 14 TIkAI--nirdoSa dharmanuM jJAna je upAyathI thAya che, tenuM kathana have sUtrakAra kare che.-je mati parepadeza vinA svabhAvathIja utpanna thAya che, tene ahiyAM "du paramati kahe che. athavA vizeSa prakAranuM matijJAna, zrutajJAna ane avadhi jJAna" "dasanmatikahevAya che. tenAthI gharmane sAra saghaLA prANinI rakSA rUpa tatva jANI zakAya che. jevI rIte IlAputre bIjAonI pAsethI dharma jAryo hato kemake jJAna rava ane para bannene baMdha karAvavA vALuM hoya che, athavA thilAtIputra pramANe kaI kaI zravaNa karIne paNa thama tatvane jANI le che, AmAMthI kaI paNa upAyathI dharmanA sArane jANane pUrva bhamAM upArjana karelA karmo kSaya karavA mATe paDitavIryathI yukta, badhA ja prakAranA kaSAya banathI rahita ane bAlavIryathI chUTI jaIne uttarottara guNonI prApti mATe vadhatA evA pariNAmethI muni mokSamArgane prApta kare. te saghaLA prANAtipAta vigere pApane tyAga karanArA thAya zrI sUtra kRtAMga sUtraH 2 309 Page #317 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kahevAno Azaya e che ke sAdhu pitAnI ja nimala buddhi vaDe athavA gurU vigerenA upadezathI satya gharmanA svarUpane jANIne jJAna vigere guNenA upArjanamAM tatpara rahIne tathA pApane tyAga karIne nirmaLa banI jAya che. 14 naM jIvA vALa" ItyAdi zabdArtha-jacq ansata-garamaH gayuca' vidvAna purUSa pitAnA AyuSyane "ka viMjhuvAmaM gALe -tta meM bAnIyAra' kSayakAla je jANe te "taNeva saMtarA-caiva nara' tenI aMdara ja "faq-kSi' jaladIthI jaDira-vaNita paMDita muni rijarva zikSA salekhanA rUpa zikSAne "sirAnA-zikSA grahaNa kare. 1 anvayArtha-jJAnavAna purUSa pitAnA AyuSyane keI upakrama eTale ke AyuSyane ochuM karavAvALuM kAraNa jANe che te ja vakhate jaladIthI saMlekhanA rUpa zikSAnuM sevana kare. arthAt samAdhimaraNa dhAraNa karI le. 15 TIkAI---je kAraNathI AyunuM saMvartana thaI jAya che,arthAt lAMbA kALa sudhI bhegavavAnA AyuSyane jaladIthI bhogavI levAya che, te viSa, zastra, agni, jaLa, vigere kAraNene upakama kahe che. sAdhu jyAre potAnA Ayudhyane koI upakrama jANe te tenI vacamAM eTale ke mRtyunI pahelAMja vagara vilamba saMlekhanAne svIkAra karI le arthAt bhaktaparijJA, igita maraNa, athavA pAdape pagamana vigere saMthAro dhAraNa karI le. jJaparijJAthI mRtyunA vidhIne sArI rIte jANIne Asevana parijJAthI tenuM sevana kare. kahevAne Azaya e che ke jJAnI purUSa kaI paNa prakAre pitAnA AyuSyano aMta Avele jANe te AyunA kSayanI pahelAMja saMlekhanA karIle ane paMDita maraNa svIkArI le 15 'jahA kuMme sa aMgAI' zabdArtha "nAthA' jema "me-jUrma" kAcabo "sAruM-svA"i pitAnA aMgene "sA re samAsva se tamArA pitAnA ja zarIramAM samAvI le che, "g medAvI-pvaM medhAvI' eja pramANe buddhimAna purUSa "pAvAduMFrifna pApane mAna-akarAmanA' dharma dhyAna vagere bhAvanAthI basamAM-samAta saMcita karI de 16 avayArtha-jevI rIte kAcabA pitAnA ane pitAnA dehamAM zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 310 Page #318 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saY=AcI le che, eja pramANe buddhizALI (dhAraNA buddhivALA athavA vivekI) ghama dhyAna vagere bhAvanAthI pApeAne sakucita karIle. // 16 // TIkA"--ahiyAM 'naphA'e pada deAntanA arthamAM vaparAyela che. je rIte kAcame peAtAnA mAthu, paga vagere aMgone peAtAnA ja zarIramAM samAvI le che. arthAt koi paNa prakAranA bhaya upasthita thAya tyAre peAtAnA avayavAne zarIramAM samAvI le che, eja pramANe medhAvI arthAt maryAdAvAn athavA sat asanA vivekane jANanAra purUSa potAnA pApAne dharmabhAvanAthI saphAcI le arthAta mRtyune samaya Ave tyAre samyak prakArathI peAtAnA zarIranuM sa lekhana karIne pati maraNuthI peAtAnA zarIrane parityAga kare. kahevAnA abhiprAya e che ke--jema bhaya upasthita thAya tyAre kAca peAtAnA aMgone peAtAnA zarIramAM samAvI le che. sa`kAcI le che, (uNu nA manA kIDAnI jema) eja pramANe vidvAna purUSa anivAya maranA samaya AvelA jANIne dharmadhyAnanI bhAvanAthI asat evA anuSThAnane tyAga kare, // 16 // 'tAre thAr ca'ityAdi zabdA'--sthAvuM sAdara-sto va ca saMs! sAdhu potAnA hAtha pagane sa'kucita (sthira) rAkhe maLa paMAviyAni ca-manaH narendrini 7' tathA mana ane pAMca indriyeAne paNa temanA viSayeAthI nivRtta rAkhe 'vAva v gAma-pAva LAma' tathA pAparUpa pariNAma ane 'afe mAmAdeAsa a-ta."dazamAtra 2ASa 2' tathA pAparUpa pariNAma ane pApa maya bhASAdoSanA paNa tyAga kare ||17NA annayA --DAcAne, pagone, manane pAMca indriyAne pApamaya ayyava zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 311 Page #319 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAyane ane pApamaya bhASA doSane saMharaNa kare arthAt teonI pravRttine rokI de. TIkArtha-pahelAnA sUtramAM kahela arthanuM ahiyAM vistArathI pratipAdana karavAmAM Avela che jenuM mULa kApI nAkhavAmAM Avela che, evuM vRkSa halana calana vinAnuM thaIne pRthvI upara sthira paDyuM rahe che, e ja pramANe maraNakALa prApta thAya tyAre vidvAna purUSo mRtyune najIka AveluM joIne pitAnA hAtha ane paganI pravRtti rekI de che. hAtha ane pagothI koI pravRtti karatA nathI, chinnamULa (kapAyela) jhADanI mAphaka zarIrane pRthvI para sthira rAkhavuM, eja pramANe manane tathA kAna vigere pAMce indriyone azubha pravRttithI rokI de. arthAta iMdriyonA keI paNa viSayamAM rAgadvega kara nahiM kevaLa indriyanI bAhya (bahAra)nI pravRttithI ja rokAvuM tema nahIM paNa atakaraNa ane manane paNa beTA anuSThAna thI rekI de manathI keIna paNa pArakA padArthanuM senna na karavuM. aprazasta saMka9pa vikalpa karavA nahIM jIvana maraNanI IcchA na kare. rAgadveSa na kare. pAparUpa pariNAmane athavA bhASA saMbaMdhI dene paNa tyAga kare. kahevAnuM tAtparya e che ke manavacana, ane kAyanuM gopana (chUpAvuM) karI ne durlabha evA saMyamane prApta karIne saghaLA karmone kSaya karavA mATe paMDita maraNanuM sArI rIte pAlana karavuM. 1chA gaLuM mari 1 mArca 2" ItyAdi zabdArtha- "gamA gha-mAne mAthAM ra" sAdhu thoDuM paNa mAna ane mAyAcAra na rAkhe "taM pariNAya-taravarijJAca mAna ane mAyAnuM kharAba phaLa jANIne "paMui-: vidvAna purUSa "sArAvaLigu-vAtAravanimrataH' sukha ane zIla vinAnA thaIne "sai- aa?' zAMta arthAt rAgadveSa vinAnA thaIne 'ALio-lanI mAyA rahita thaIne "ghare-gharelU' vicaraNa kare 18 anvayArtha-jJAnI purUSe lezamAtra paNa mAna ane mAyA na karavI, tathA mAna ane mAyAnA kaDavA phaLane jJaparijJAthI jANIne pratyAkhyAna parijJAthI tene tyAga kare. sukhapaNAmAM pravRttivALA thavuM nahiM tathA upazAMta arthAta rAgaRSathI nivRtta tathA mAyA ane prapaMcathI dUra rahIne vicaravuM. 18 TIkArtha- saMyamamAM uttama parAkrama karavAvALA saMyamInI samIpa AvIne je kaMI satkAra pUrvaka nimaMtraNa kare che tevA avasare teNe abhimAna karavuM nahi A vAta batAvavA mATe sUtrakAre kahyu che ke-moTAmAM meTA cakavI zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 312 Page #320 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vigere dvArA satkAra karavAmAM Ave te paNa sAdhue jarA paNa abhimAna na karavuM. mAna-saMcamarUpa pramAdanA zikharathI pADavAmAM vajI sarakhuM che- arthAta patananuM kAraNa che. athavA sAdhue e ahaMkAra karavo na joIe ke-huM ja paMDitamaraNamAM zaktimAna chuM. eja pramANe sAdhue mAyA paNa karavI na joIe. moTI mAyAnI to vAta ja zI ? jarA sarakhI mAyAnuM AcaraNa karavuM te paNa cagya nathI. mAyA paNa patananuM ja kAraNa che. krodha ane lebha paNa tyAga karavA lAgyA che. jyAM mAna hoya che, tyAM krodha pazu avazya hoya che. je tethI A cAre kaSAyane tAlapuTa nAmanA viSanI jema parAbhavakArI jJapariNAthI jANIne tathA kakSAnA pariNAmane paNa samajIne paMDita purUSa-pratyAkhyAna pariNAthI viSa jevA mAnIne tene tyAga kare teja hitAvaha che. kahevAno Azaya e che ke-jyAM mAna hoya che, tyAM koi avazya hoya che, ane jyAM mAyA hoya che, tyAM lobha paNa hoya che. jJaparijJAthI A tathya-satya samajIne pratyAkhyAna parijJAthI saghaLA kaSAyane tyAga kare. A sivAya sAtagaurava arthAt ArAmapaNAno paNa tyAga karI de. sukha mATe kaI paNa prakArane upAya na kare, te upazAMta hoya arthAt kaSAyenA agnine jItI leya, zItalIbhUta hoya anukULa athavA pratikULa zabda vigere viSayamAM rAga athavA zveSa na kare. arthAt jItendriya thaIne tenAthI nivRtta thaI jAya te anIha thAya athat Iha (mAyA)thI rahita thAya dareTha prakAranA mAyA prapaMcathI dUra rahe. A badhA guNothI yukta thaIne sAdhue saMyamanuM anuSThAna karavuM. maraNanA samaye athavA antima samaye paMDita purUSa pAMca mahAvatemAM vizeSa prakArathI ukta bane, je ke saghaLA vrata mahAna che, te paNa prANutipAta virati badhAmAM sarvottama che kemake-te saghaLA jene anukULa che. te kAraNathI zAstramAM tenA gurUpaNanuM athavA moTA paNAnuM pratipAdana kare che. " madhe tithi vA' ItyAdi urva dizAmAM, adhe dizAmAM athavA tichadizAmAM je prANIo che, te prANiyAnA priya prANene atipAta (nAza)na kare joIe. tema karavAthI zAMtI svarUpa mokSa prApta thAya che. e pramANe tIrthaMkara vigeree kahela che. kahevAnuM tAtparya e che ke-sAdhue sva95 paNa mAna ane mAyAcAra na karavA joIe. mAna ane mAyAnuM phaLa sAruM hotuM nathI. A pramANe zrI sUtra kRtAMga sUtraH 2 313 Page #321 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vicAra karIne jJAnI purUSe sukha lega vigerenI IcchA karavI nahIM. tathA krodha, mAna mAyA ane lebhane tyAga karIne harahaMmezA samabhAvanA anaSThAnamAM tatpara rahevuM joIe. 18 "jAne khAvANA' ItyAdi zabdArtha che ja nAphavAgA-gALAnuM nAtikAra" prANIne ghAta na kare "iniM hi va A-battama i2 nASSvavI" ApyA vinAnI cIja na le nAviyaM murUM ja vyA-pAki kRpA = kUca -' mAyA karIne juThuM na bele "guNo paNa -vAra ghAgharma" jItendriya purUSano eja dharma che. lAlA anvayArtha-prANInI hiMsA karavI na joIe. adattAdAna-arthAta anya dvArA ApyA vinA eka tRNamAtra paNa levuM na joIe. mAyA karIne ja vacana belavuM na joIe Aja tIrthakara bhagavAne upadezela dharmanuM rahasya che. 1aaaa TIkAI--koI paNa prANiyenA prANone ghAta kare yogya nathI. kemake prANe amUlya che keI paNa prANinA prANe koI paNa kI matathI prApta thaI zakatA nathI. AvA adUbhUta ane darekane atyaMta vahAlA evA prANeni virAdhanA (hiMsA) karavI nahiM tathA game tevuM mahatvanuM kArya hoya te paNa anyanI vastu tenA svAmInI rajA sivAya levI na joIe. eka taNakhaluM paNa vinA AjJA levuM nahiM. sAdika arthAta sakAraNa paNa jUThuM bolavuM nahI. mRSAvAdanuM kAraNa mAyA che kemake mAyA vinA keI asatya bolatA nathI. juTha bolanArA jaDuM bolatAM pahelAM mAyAnuM ja avalaMbana kare che kahevAne Azaya e che ke-mAyA yukta asatya bhASaNa karavuM na joIe. zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 314 Page #322 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pahelAM kahela zrata caritra rUpa dharma vazya arthAt pitAnA AtmAne vaza karavAvALA purUSa zreSTha evA tIrthakarane che. athavA te A jItendri yane dharma che. kahevAne bhAva e che ke prANiyenI hiMsA karavI nahiM, vinA Apela vastune levI nahIM ane kapaTavALuM mithyA bhASaNa (asatya)bele A jInendra deve batAvela cheSTha dharma che. 19 hAmaM tu vAghANa' ItyAdi zabdArtha zamaM tu-zani-tu keI jIvane pIDA pahoMcADavAnuM vacAra-vAvA" vANI dvALA 'mAsA vi-mANAva' manathI paNa "parathag-vArthaje IcchA na kare "iko kaMku-sarvataH saMkRtA paraMtu bahAra ane aMdara bane taraphathI gupta rahe "se-rAtaH' tathA IndriyAnuM damana karate e sAdhu "mAyA-AvA' samyak jJAna vigere mokSanA kAraNane "kulanAsusamAjU grahaNa kare 20 anvayArtha- sAdhue mana athavA vacanathI paNa atikramanI arthAt keIne pIDA pahoMcADavAnI IcchA karavI nahIM tathA mahAvatenA u9laMghana karavAnI paNa IcchA na karavI. teNe pUrNarUpathI saMvarayukta thaIne, tathA iMdriya ane mananuM damana karavAvALA thaIne AdAna-arthAt mokSanA kAraNa rUpa samyapha jJAna vigerene grahaNa karavA 20 TIkArthaatikrama eTale prANiyone pIDA pahoMcADavI. tathA mahAvratanuM ulaMghana karavuM athavA ahaMkAra yukta manathI bIjAone tiraskAra kare. AvA prakAranA atikrama karavAnI manathI ke vacanathI paNa sAdhue IcchA na karavI mANAtipAta vigere anyane pIDA poMcADanAra kArya mana athavA vacanathI na karavA. jyAre mana ane vacanathI paNa atikrama karavAno niSedha karavAmAM AvyuM. te kAyika (zarIrathI) atikramane tyAga te svataH siddha thaI jAya zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 315 Page #323 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. arthAt zarIrathI hi'sA na karavI tema kahevAnI AvazyakatAja upasthita thatI nathI. kahevAnA Azaya e che ke-mana, vacana, ane kAyAthI tathA kRtakArita ane anumedanAthI nava prakArane atikrama karavA nahI' tathA bAhya ane abhyatara rUpathI 'vrata rahevu. iMdriyA ane mananu damana karavuM. A vizeSaghethI yukta thaine sAdhue meAkSanA kAraNu samyag darzana jJAna, cAritra ane tapa vinA zakAe grahaNa karavA. A kathananA bhAvArtha e che ke sAdhue kAi paNa prANIne pIDA pahoM. cADavAnIicchA na karavI. bahAra ane aMdarathI gupta rahevu. dAntendriya thaIne samitigupti vigerenuM pAlana karavuM. aa2aa javuM. A ja mALe rlR ityAdi zabdA --'yamunnA biraMciA-gAmanur fttendriyA:' guptAtmA jIte. ndriya purUSa 'OM ca-dUtaM pa'rela'mAAM-cimALam' karavAmAM AvatuM athavA 'AzAmiR- mit' karavAmAM AvanArU vAya-pApa je pApa che, savaM te nAguna khaMti-sarva' tannAnuMjhAnti' e badhAnuM anumAdana karatA nathI. / / 21 / anvayA -- je mahApurUSa Atma gupta arthAt azubha mana, vacana ane krAyane nirodha karIne arthAt rokIne AtmAnu' geApana karavAvALA tathA jItendriya che, teo bhUtakALamAM karelA, ane vartamAnamAM karAtA tathA viSyamAM karavAmAM AvanArA samagra pApeAnI anumaiAdanA karatA nathI. 5215 TIkA--jeoe aprazasta evA kAyanA vyApAranA nirodha karIne arthAta rokIne peAtAnA AtmAnuM gepana rakSaNa karela che, tee Atmagupta zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 316 Page #324 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kahevAya che. jeo zrotra-kAna-AMkha-nAka rasanA, chama ane sparzana Indri yane tathA manane pitAne Adhina karela che, teo jItendriya kahevAya che. AvA prakAranA Atmagepana karavAvALA tathA jItendriya purUSa sAdhune udde zIne anAryonI samAna leke dvArA karAyela AhAra vastra, pAtra, vasati, Adine vartamAnakALamAM sAdhune nimitte karavAmAM AvatA, tathA bhaviSyakA LamAM karavAmAM AvanArA pApakarmonuM anumodana karatA nathI. kahevAnuM tAtparya e che ke-anArya jano ne ke pitAnA mATe pApa karma kare che. bhaviSyamAM karaze athavA bhUtakALamAM pApakarma karyuM che, jema kekoI e keI ne mAthuM mAratA hoya ane mAraze. te paNa jJAnI purU tenuM anumodana karatA nathI. 21 ne vADakuddha ItyAdi zabdArtha- vADakuddhA-re vAyuddha' je purUSa dharmanA rahasyane jANatA nathI "mAmA-mAmA.' paraMtu jagatamAM pUjanIya mAnavAmAM Ave che. asaMmattaDuMfiLA-vArA sthAni" tathA zatrunI senAne jItavAvALA vIra che, "addha- devAM pAtramatta zuddhaY' temane tapa, dAna vigeremAM ughoga azuddha che. "pavaro rU-sarvazaH 344 mati" ane te karmabaMdhanA kAraNarUpa thAya che pararA anvayArtha- je purUSa jagapUjanIya che, vIra che, paraMtu dharmanA para mArthane jANatA nathI. ane mithyA dRSTivALA hoya teonuM tapa, dAna, vigere azuddha kahevAya che, ane te karma banyarUpa phaLa ApanAruM che. mArA TIkAryuM-zuSka evA vyAkaraNa, tarka tathA evA prakAranA anya zAstronA jJAnathI jeone abhimAna utpanna thayela hoya, jeo pitAne paMDita mAnatA hoya paraMtu paramArthika vastunA jJAnathI rahita hoya teo vAstavika rUpe abuddhaja che kAraNa ke-samyakatvanA jJAna vinA zuSka evA takamAtrathI tatvano bodha prApta thatA nathI. kahyuM paNa che ke-"phAstrAvarighaTTanaroDA ityAdi jema aneka prakAranA rasamAM DUbI rahenAra cATu (Do) lAMbA kALa sudhI temAM paDI rahevA chatAM paNa rasenA saMvAdane jANI zakatI nathI. te rIte aneka zAstrono abhyAsa karavA chatAM paNa abudha purUSa tatvanA sAcA jJAnathI vaMcita (vinAne) ja rahe che. AvA prakAranA je abudhe che, arthAt bAlavIyavAnuM che, te mahAbhAga arthAta. atyanta satkAra karavAne cagya hoya athavA mahAbhAgyavAna zrI sUtra kRtAMga sUtraH 2 317 Page #325 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hiya, pUrvabhavamAM prApta karelA sukatanA baLathI A bhavamAM sukhane anubhava karI rahyA hoya tathA vara arthAta zatrunA sainyanuM mana karavAmAM samartha hoya paraMtu mithyAdiSTivALA hoya te tenuM parAkrama arthAta tapa, dAna, adhyayana vigeremAM karelA prayatna azuddha che. te tapa vigere zubha anuSThAna paNa kama bandhanA kAraNa rUpaja thAya che. jema kuvedya dvArA karavAmAM Avela cikitsA ulaTA phalane ApavA vALI thAya che, jo ke tapa vigerenuM vizeSa prakAranI nirjarA rUpaphala hoya che. to paNa mithyAdaSTivALAne mATe teo paNa kama baMdhanA kAraNe rUpaja hoya che. kema ke teo bhAvanAthI dUSita (arthAta sat viveka vinAnA) hoya che, athavA nidAnavALA hoya che. jalamAM ekaja prakAranA svabhAvika rasa ja sarvatra hoya che. paraMtu alaga alaga prakAranA bhU bhAganA saMsargathI te kyAMka mIThuM ane kyAMka khArUM thaI jAya che. eja rIte tapa paNa judA judA sthAnemAM judA judA prakAranuM phaLa Ape che. eja kAraNa che ke mithyA daSTivALAonuM parAkrama arthAt mithyA dRSTionI badhI ja kriyA karmabandha rU5 phaLane ja utpanna kare che. mArA bAlavIryavAnanA parAkramane batAvIne zAstrakAra have paMDita vIryavAnanA saMbaMdhamAM kathana kare che ne ja kudrA ItyAdi zabdArtha- - 4" je loko vRddhA-uddhA padArthanA sAcA svarUpane jANavAvALA "mahAmA-mAmAnA ghaNaja pUjanIya "vA-vIrA!' karmanuM vidAraNa karavAmAM kuzaLa "saMpattahRtti-vyavani tathA samyaka daSTi. vALA che, "resiM -tevAM nAnattama" teone udyoga "yuddha-suddha' nirmaLa "kSarano mAruM sarvazaH Aje mavati" ane badhI rIte aphaLa arthAta karmanA nAzarUpa mekSane mATe thAya che. mAravA anvayArtha - jeo svayaM buddha che. athavA buddhi badhita che. mahAbhAga prajanIya che, vIra arthAt karmanA vidyAraNamAM samartha che. ane samyaktvadarza paramArthane jANavAvALA che, teonuM parAkrama sarvathA karmabaMdha rU5 phaLa vinAnuM hoya che.-arthAta nirjarAnA kAraNa rUpa ja hoya che. mAthA TIkAtha-je mahA purUSo bIjAnA upadeza vinA poteja bedha prApta karIne paramArthane jANavAvALA che, jemake tIrthakara, athavA jeoe bIjA nAnIyo pAsethI jJAna prApta karela che, jemake gaNadhara, vigere tathA jee mahAna satkAra karavAne yogya hoya che, je karmone nAza karavAvALA sAmaAthI yukta che, athavA jJAna vigere guNothI yukta hoya che, je padArthanA yathArtha (vAstavika) ravarUpane jANe che, teonuM parAkrama arthAt tapa, adhya. zrI sUtra kRtAMga sUtraH 2 318 Page #326 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yana, yama, niyama vigere anuSThAna zuddha eTale ke kaSAya vigere dethI rahita ane nirjarA ApavAvALA ja hoya che. samyakatvavALA purUSanA saghaLA anuSThAna saMyama ane tapa pradhAna ja hoya che. bhagavatIsUtramAM bhagavAne kahyuM che ke-saMyamanuM phaLa Asavane rokavuM te che. ane tapanuM phaLa kamanI nirjarA thavI te che. rakSA tetti vi ja yuddho ItyAdi zabdArtha-batefi vi ra ja suddho-zAmaNi to na zuddha temanuM tapa paNa zuddha nathI. ane mahApu niravatA-je mAsTara nittA; je mahAkuLa vALA pravRjyA laIne pUjAsatkArane mATe tapa kare che, "naivane vipatti naiva vijJAnerita' tethI dAnamAM zraddhA rAkhavAvALA khIjA leke jeNe nahIM te pramANe AtmArthi e tapa karavuM joIe. "na zii' nagg-1 janma ghara' tathA tapasvie pitAnI prazaMsA paNa karavI na joIe 24 anvayArtha -jeo IzrvAku vigere prasiddha vaMzamAM janma laIne dIkSita thaIne nIkaLyA che, paraMtu lekanA sarakAra mATe tapa kare che, teonuM tapa zuddha nathI. jethI karIne sAdhue evuM tapa karavuM joIe ke bIjAone tenI jANa ja na thAya, arthAta jemAM A leka ane paralekanI AzaMsA (IrachA) na hoya, teNe potAnI prazaMsA paNa karavI na joIe. 24 TIkAryuM-jeo leka prasiddha IkvAku vigere mahAkuLamAM utpanna thayA hoya che, ane pravajyA svIkArIne gRhano tyAga karavAvALA banyA hoya che, paraMtu laukika satkAra ane sanmAna meLavavAnI IcchAthI prerAIne tapa kare che, tenuM tapa paNa zuddha hetuM nathI. AtmakalyANane IcchanArAoe evuM zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 319 Page #327 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tapa karavuM joIe ke jethI gRhastha vigere jANI paNa na zake, tathA pitAnA sukhethI pitAnI prazaMsA kaI paNa samaye karavI na joIe ke-huM AvA prakArane hatA, ane hAlamAM AvuM ugra tapa karI rahyo chuM. ItyAdi kema ke svayaM prazaMsA karavAthI tapano bhaMga thaI jAya che. arthAt tapanuSThAna niSphaLa thaI jAya che. kahevAne Azaya e che ke jeoe zreSTha kulemAM janma dhAraNa karela che, ane jeo dIkSA dhAraNa karIne tapa kare che, paraMtu pite karelA tapanI prazaMsA (vakhANa) kare che, athavA satkAra-pUjAne mATe ja tapanuM AcaraNa kare che, tenuM tapa kSINa thaI jAya che tethI ja mokSanI kAmanA vALA sAdhuoe potAnuM tapa gupta ja rAkhavuM joIe coranI sAme pitAne dhana batAvavAnI jema potAnA mukhethI potAnA tapanI prazaMsA karavI na joIe. 24 "ajiMkrASi" ItyAdi zabdArtha rAsa-garAvikAzI" sAdhu udara nirvAha mATe alpa AhAra kare 'ALA-vAnArI' ane jalapAna paNa thoDuM kare 'suvA-yuvratA sAdhu purUSa "sarva mANekapaM mAta" thoDuM bele arthAt projana vagara bele nahI "vaMte gaminidavuDe-kSAttaH minicchuM:" kSamAzIla lobhAdithI rahita hiMoN vItaDhiI-rAtaH vItazuddhiH" jItendriya tathA viSayabhogomAM Asakti vinAnA thaIne sadA saMyamanuM anuSThAna kare rapA anvayArtha-sAdhue alpAhArI levuM joIe. alpajalanuM pAna karavuM joIe alpa balavuM joIe. lebha vigerene jItIne Atura paNa vinA rahevuM. jItendriya thavuM ane gRddhi-Asakti vinA rahevuM. tathA hamezAM saMya. manA anuSThAnamAM udyoga parAyaNa rahevuM joie. 2 pA zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 320 Page #328 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TIkArtha-sAdhue alpa eTale ke sUkSma pramANamAM AhAra karavo joIe. aMtamAnata AhAra paNa vizeSa pramANamAM levo na joIe. AhAra pramANe jaLa paNa alpa pramANamAM levuM joIe. AhAranA pramANunA saMbaMdhamAM AgamamAM kahyuM che ke- je kAMI prApta thayela AhAra hoya tene laIne nirvAha karI levo. jyAM tyAM koI paNa sthaLe sukha pUrvakanI nidrAthI suI javuM. ane je kAMI prApta thaI Ave tenAthI saMtoSa mAnI le. he vIra te AtmAne oLakhe che. 15 maraghAnA iMDAnI barAbara ATha koLiyAnA pramANavALA AhArane grahaNa karavAvALAne a95 AhArI kahevAmAM Ave che. bAra keLiyAnA pramANavALA AhAra karavAvALAne apAddha avamadarika kahevAmAM Ave che. soLa kaLiyA pramANe AhAra karavAvALAne be bhAga prApta AhAra levAvALe kahevAmAM Ave che. vIsa keLIyAnA pramANavALA AhAra lenArane amedarika kahe. vAya che, trIsa keLIyAnA pramANavALo AhAra levA vALAne pramANamAtAhArI kahevAya che. ane batrIsa koLiyAnA AhAravALAne saMpUrNAhArI kahevAya che. vya. sU. 38 arasa virasa vigerene bheda karyA vinA nirdoSa rIte je kAMI AhAra prApta thaI jAya, tene ja grahaNa karI levo. prazasta athavA aprazasta bhUmine vikalpa na karatAM jyAM sukha pUrvakanI nidrA Ave tyAM suI javuM. ane je kaMI male tenAthI saMteSI rahevuM. AvI udAsIna vRttivALA mahApurUSa ja Atmatatvane jANavAvALA thAya che. eka eka keLIyAne kema-e che karIne unedaratA karavI joIe. Aja pramANe pANI tathA saMyamanA upakaraNa pAtra vigeremAM unedaraNuM karavuM joIe. kahyuM paNa che ke "jovAhA thavamaLa" ItyAdi je aha5 AhAra zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 321 Page #329 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vALa, a5 bolanAra, a5 nidrA lenAra alpa upadhivALe tathA apa upakaraNavALe hoya che, tevA purUSane deve paNa namaskAra kare che. he suvata! (suMdara vratavALA ziSya) a5, hitakara ane satyaja bolo vadhAre paDatuM nahIM. krodha vigere kaSAyane upazAMta karIne kSamAzIla bano krodha, mAna, mAyA, lebha vigere AMtarika zatruone jItIne upazAnta bane, jItendriya bane jeonA kaSAyone uccheda (nAza) thayela nathI jeonuM mana vaza thayela nathI. ane indriyonuM gepana thayela nathI teonI dIkSA kevaLa AjIvikAnA sAdhana mAtra ja che. 15 Aja pramANe gRddhi (Asakti)thI rahita thavuM. tathA kAmavAsanAthI rahita banavuM. ane e ja pramANe hamezAM ja saMyamanA anuSThAnamAM pravRtta zIla banavuM. kahevAno Azaya e che ke-sAdhue udara pUrti mATe alpa AhAra tathA parimita AhAra pANInuM sevana karavuM joIe. parimita satya vacana ja balavA joIe. zAnta dAnta ane viSayathI virakata banavuM joIe. sarvadA saMyama parAyaNa rahevuM joIe. rapA "rAjA samA' ItyAdi zabdArtha-"jJALA -AnA' sAdhu citta nirodha lakSaNavALa ghama dayAna vigerene "mAi-samardi" grahaNa karIne sAva sAthe videza-paryAH vArtha dagubena' badhA prakArathI zarIrane kharAba vyApArathI roke ritika para barA-ririkSAM gharamAM jJAravA? parISaha ane upasarganA sahana ne badhA thI uttama samajIne "mAmejavA-sAkSAca" mokSanI prApti paryanta saMyamanuM anuSThAna kare. "nimi-ti dravIvi' e pramANe huM kahuM chuM. pAradA zrI sUtra kRtAMga sUtra : 2 322 Page #330 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anvayArtha- sArI rIte dhyAnayogane grahaNa karIne pUrNa rUpathI kAyano tyAga kare. arthAt zarIrane akuzala pravRttimAM pravRtta banavA na de. titikSA arthAta aneka prakAranA parISaha ane upasarga saMbaMdhI sahiNu paNAne uttama samajIne samasta karmono kSaya jyAM sudhI na thAya tyAM sudhI saMyamanuM pAlana karavuM 'tti semi' A pramANe kahuM chuM. pAradA TIkArya-adhyayananA arthano upasaMhAra karatAM kahe che ke-dhyAna athavA cittanA vyApArane nirodha (rokavuM) athavA dharmadhyAna vigeremAM cegane dhAraNa karIne, akuzaLa vyApAramAM pravRtta zarIrano tyAga karavo. pitAnA hAtha paga vigere avayavone e praga kare ke koI paNa prANine jarA paNa pIDA na thAya, tathA sahanazIla paNAne sarvottama mAnIne jyAM sudhI samasta karmone kSaya na thaI jAya tyAM sudhI saMyamanuM pAlana karavuM. karavAno Azaya e che ke-sAdhue dhyAna keganuM avalambana karIne mana, vacana ane kAyanI pravRttine rokI devI temaja upasarga vigerene sahana karatA thakA karma kSaya sudhI saMyama pAlanamAM tatpara rahevuM. sudhamAM svAmI jaMbusvAmIne kahe che ke- jaMbU je rIte meM bhagavAna pAsethI sAMbhaLyuM che te ja pramANe meM tamane kahela che. 26 jainAcArya jainadharmadivAkara pUjyazrI ghAsIlAlajI mahArAja kRta "sUtrakRtAMgasUtranI samayArthabodhinI vyAkhyAnuM AThamuM adhyayana samApta 8-1 zrI sUtra kRtAMga sUtraH 2 323