________________
શદ્ધ વેશ્યા અને વર્ણવાળે લાગે છે. આ પ્રકારે તે ખૂબ જ સુંદર અને અનેક વોવાળે હેવાને લીધે ખૂબ જ મને રમ છે. તે સૂર્યના સમાન દસે દિશાઓને ઉદ્યોતિત પ્રકાશિત કરે છે. ૧૩
ટીકાર્થ–પર્વતેમાં શ્રેષ્ઠ એ તે મેરુ પર્વતેન્દ્ર રત્નપ્રભા પૃથ્વીના મધ્યભાગ જબૂદ્વીપની બરાબર મધ્યમાં આવેલે છે. તે સૌમનસ, વિદ્ય, ગંધમાદન અને માલ્યવન્ત નામના ચાર દંષ્ટ્રા પર્વતેથી યુક્ત છે. તથા પૃથ્વીની અંદર વ્યાપેલા મૂળભાગથી શરૂ કરીને ટેચ સુધીની તેની ઊંચાઇ એક લાખ
જનની છે. એક લાખ જનની તેની કુલ ઊંચાઇમાંથી એક હજાર યોજના જેટલી તેની ઊંચાઈ પૃથ્વીની સપાટીની નીચે છે અને બાકીના ૯૯ નવાણુ હજાર એજનની ઊંચાઈ પૃથ્વીની સપાટીના ઉપરના ભાગમાં છે. સમભૂમિ ભાગ પર તેને વિસ્તાર દસ હજાર એજનને છે, આ વિસ્તાર ધીમે ધીમે ઘટતું જાય છે અને ટોચ પર માત્ર એક હજાર એજનને જ રહે છે. જમીન નની નીચે ૧૦૦૦ જન જેટલી ઉંડાઈ સુધી તેને જે ભાગ વિસ્તરે છે, તેને વિસ્તાર છેક નીચે ૧૦૦૯-૧૦ જનને છે. આ વિસ્તાર ઘટતે ઘટત પૃથ્વીની સપાટી પર દસ હજાર એજનન થઈ જાય છે. તેનું શિખર ૪૦
જન ઊંચું છે. આ પર્વત લેકને સૂર્યના સમાન તેજસ્વી લાગે છે. મણિયે વનસ્પતિ આદિની શેભાથી સંપન્ન હોવાને કારણે તે ઘણે જ મનેરમ લાગે છે. તે સૂર્યની જેમ સમરત દિશાઓને પિતાના પ્રકાશથી પ્રકાશિત કરે છે. તે પોતે પણ રત્ન આદિની પ્રભાથી પ્રકાશિત રહે છે.
તાત્પર્ય એ છે ગિરિરાજ મેરુ આ પૃથ્વીના (જબૂદ્વીપના) મધ્યભાગમાં આવેલો છે. તે સૂર્યના જે તેજવાન છે. વિવિધ વર્ષોથી યુક્ત હોવાને
શ્રી સૂત્ર કૃતાંગ સૂત્ર : ૨
૨૨૯