________________
એટલે કે તેમનું કેવળજ્ઞાન અનન્ત (અવિનાશી) છે ભગવાન મહાવીર આ સઘળાં વિશેષણથી સંપન્ન છે. ૨૫
“હું જ માળે ર” ઈત્યાદિ–
શબ્દાર્થ–“હા મહેણી-અન” અરિહંત મહર્ષિ એવા શ્રી મહાવીર સ્વામી “ોઉં ૨ માળ તહેવ નાચં-કોંધ ૨ મા જ તવ માથાકુ' કોધ, માન, અને માયા ‘જયં હો – તુર્થ સમજૂ' તથા એથે લેભ “યાબિ-તાનિ આ ક્રોધાદિરૂપ “ઝકરથ રોણા-અબ્બામરોવાન” અધ્યાત્મ-અર્થાત્ પિતાની અંદરનાં દેશોને “વંતા-વાયા” ત્યાગકારીને “ વા કુદવા-ન જાઉં વોરિ’ પાપકરતાનથી “જરૂર નથતિ' અને પાપ કરાવતા નથી કે ૨૬ છે
સૂત્રાર્થ—અહમ્ મહર્ષિ ભગવાન મહાવીર ક્રોધ, માન, માયા અને લોભ રૂપ ચારે કષાય રૂપ આન્તરિક દેને પરિત્યાગ કરવાવાળા હતા તથા પિતે પાપ કરતા નહીં અને અન્યની પાસે પાપ કરાવતા નહીં પારદા
ટીકાર્યું–કારણને અભાવ હોય, તે કાર્યને પણ અભાવ જ ય છે, આ નિયમાનુસાર કષાયોનો જીવમાં જો અભાવ હોય, તે તેના ભવભ્રમણને પણ અભાવ જ રહે છે, કારણ કે કષાયરૂપ અધ્યાત્મદેષ કારણ છે, અને સંસાર તેમના કાર્ય રૂપ છે.
કારણનો અભાવ હોય તે કાર્યને અભાવ હોય છે, એ વાતનું સૂત્રકાર પ્રતિપાદન કરે છે.
અરિહન્ત, મહર્ષિ વર્ધમાન સ્વામીએ ક્રોધ, માન, માયા અને લેભા રૂપ કષાયે-અધ્યાત્મ દેને-પરિત્યાગ કર્યો હતો. તેઓ પિતે પ્રાણાતિ
શ્રી સૂત્ર કૃતાંગ સૂત્ર : ૨
૨૪૪
