Book Title: Uttaradhyayan Sutram Part 03
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
उत्तराध्ययनसूत्रे वृत्त,, वेदवित्-विद्यते जीवानीवादितत्त्वमनेनेति वेद आगमस्त वेत्तोति वेदरित् आगमज्ञः, तथा-आत्मरक्षित. रक्षितो दुर्गतिहेतोरपध्यानादेरात्मा येन स तया, यद्वा-'आयरक्षित.' इतिच्छाया-रक्षित'-मायः रत्नत्रयमाप्तिलसगो लामो येन स नथा, प्राप्त सम्यग्दर्शनादि रत्ननयरक्षणशील इत्यर्थः, माकृतत्वाद् 'रक्षित' शब्दस्य परनिपात. । यद्वा वेदस्य आगमस्य-विदा-गुद्धिर्ज्ञानमिति यावत् , तया रक्षितः--कुगतिपतनात् आत्मा येन स' तया, 'प्रज्ञा श्रद्धाधराज्ञप्ति पण्डा सवेदन विदा' इति शब्दार्णवः । अनेन आगमानुकूल्समाचरणशीलस्यैव मुनेरात्मा रक्षितो भवतीति सूचितम् । तथा-प्राज्ञः हेयोपादेयबुद्धिमान , सर्वदर्शी-सर्व
इसी बात को सूत्रकार विशेपरूप से स्पष्ट करते है-'राओवरय' इत्यादि।
अन्वयार्थ-(लाढे-लाढ.) सदनुष्ठान-समयमेतत्पर (विरण-विरत) आस्रव से निवृत्त (वेदविया-वेदवित्) आगमका ज्ञाता तथा (आयरक्खिरा-आत्मरक्षितः) आत्माका रक्षक (पन्ने-प्राज्ञः) हेय और उपादेयकी वुद्धि से सपन्न एव (सञ्चदसी-सर्वदशी) समस्तभूतों को अपने समान समझनेवाला मुनि (अभिभूय-अभिभूय) परीषद एव उपसगों को पराजित करके-जीत करके-(राओवरय-रागोपरतम्) कामभोगाभिलापरहित होकर (चरेज-विहरेत् ) विचरता है और उस विहार मे (जे-यः) जो (कम्हिवि न मुच्छिए-कस्मिन् अपि मूच्छित न भवति) किसी भी मचित्त अचित्त एव भित्र वस्तुओ मे मृच्छित आसक्त नहीं होता है (स भिक्खू-स भिक्षुः) वह भिक्षु है। " वेदविदायररिखए" इस पदकी " वेदवित् आयरक्षितः" ऐसी भी छाया होती है-इसका अर्थ इस
मा वातन सूत्रधार विशेष३५थी प्रगट ४२ छ "राओवरयत्याही
स-या-लाढे-लाढ. सनुनमा त५२, विरए-विरत. मारपथी निवृत्त वेदविया-वेदवित् मागभना शाता तथा आयरविखए-आत्मरक्षित मात्भाना २६४ पन्ने-प्रज्ञ उय भने उपायनी भुद्धिथी सपन्न भने सबदसी-सर्वदर्शी छवाने चाताना समान सभावापाणी मुनि अभिभूय-अभिभूय परीष भर पसगाने ५रात शन राओवरय-रागोपरतम् भिमानी मनिलाषाथी २हित मनाने चरेज-विहरेत पियरे छ, पणी ते विहारमा जे-यो कम्हिवि न मुच्छिएकस्मिन्अपि न मृच्छित 5 पY सयित्त मयित्त भने मिश्र-पस्तुयोमा मासत अनता नथी स भिक्खू-स भिक्षु ४ लिटु छ "वेदविदाय रक्खिए" पहनी "वेदवित् आयरक्षित" मेवी पशु छाया मन छ मान मथ' प्रभात -