Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 16 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
mame
-
प्रमेषचन्द्रिका टीका श०२५ उ.६ सू०१ वेदद्वारनिरूपणम्
५७ स्थानवर्तीति१ । 'असबले' अशबला-एकान्तविशुद्धचरणः अतिचारात्मकपङ्का मावादितिर । 'अकम्मंसे' अकांश:-अपगतघातिकर्मा३ । 'संसुद्धनाणदंसणधरे अरहा जिणे केवली' संशुद्धज्ञानदर्शनधरः केवलज्ञानदर्शधारीति चतुर्थः स्नातकः, अर्हन् जिनः केवलीति एकार्थ शब्दत्रयं चतुर्थस्नातकभेदार्थाभिधायकमिति ४ । 'अपरिस्सावी' अपरित्रावी परित्राति-आस्रवति-कर्मबध्नाति इत्येवं शील: परिस्रावी तनिषेधात् अपरिस्रावी बन्धरहितो इत्यर्थः । अयं च पञ्चमः स्नातकभेद इति, गवं प्रथमं प्रज्ञापना द्वारम् १ । द्वितीयं वेदद्वारमाह-'पुलाए णं भंते ! कि सबेथए होज्जा अवेयए होज्जा' पुलाकः खलु भान्स ! किं सवेदको भवति अवेदको ना भवतीति प्रश्नः । भगवानाह-'गोयमा' इत्यादि । 'गोयमा' के अनन्तर फिर उनके क्षपण करने का अभाव हो जाता है इसलिए वह अक्षपी कहा जाता है ऐसा वह स्नातक चौदहवें गुणस्थानवी होता है अतिचारत्मक पक्ष के अभाव से एकान्तत: विशुद्ध चारित्र घाला जो स्नातक होता है वह अशयल स्नातक है। घातियाकमों का जिसने नाश कर दिया है ऐसा स्नातक अकांश स्नातक है निर्मल केवल ज्ञान केवल दर्शन के धारी जो अर्हन्त जिन केवली हैं वे चतुर्थ स्नातक हैं । कमों को जो बांधना है वह परिस्रावी है जो ऐसा परिस्रावी नहीं है वह अपरिस्रावी है ऐसा अपरिस्रावी कर्मबन्धन से रहित हो जाता है। इस प्रकार यहां तक यह प्रज्ञापन द्वार कहा । अब दूसरा धार जो वेद द्वार है उसका कथन सूत्रकार करते हैं-'पुलाए गं भंते! किं सवेयए होज्जा अवेयए होजा' इसमें गौतमस्वामी ने प्रभुश्री से ऐसा पूछा है-हे भदन्त पुलाक निर्ग्रन्थ वेद सहित होते हैं ? अथवा તે અક્ષપી કહેવાય છે. આ તે સ્નાતક ચૌદમાં ગુણસ્થાનમાં રહેનાર હોય છે અને સિદ્ધ હોય છે. અતિચાર રૂપ મળ–ષના અભાવથી એકાન્તતઃ વિશુદ્ધ ચારિત્રવાળે જે સ્નાતક હોય છે. તે અશબલ સ્નાતક છે. જેણે ઘાતિયા કર્મને નાશ કર્યો છે. એ સ્નાતક અકર્મા શ સનાતક છે. નિર્માલ કેવળજ્ઞાન અને કેવળ દર્શનને ધારણ કરનાર અહંતજીન કેવલી છે. તે ચોથા સ્નાતક . કર્મોને જે બાંધે છે તે પરિસાવી કહેવાય છે એવા પરિસ્ત્રાવી જે નથી દેતા તે અપરિસ્ત્રાવી કહેવાય છે, એવા અપરિસાવી કર્મ બંધનથી રહિત થઈ જાય છે. આ રીતે અહિયાં સુધી આ પ્રજ્ઞાપના દ્વારનું કથન કર્યું છે.
वे भी वेदार छे. तेनु सूत्र.२ ४थन ४२ छ-'पुलाए णं भंते ! किसवेयए होज्जा अवेयए होज्जा' मा सूत्र द्वारा गौतमवामी प्रसुश्रीन એવું પૂછયું છે કે-હે ભગવન પુલાક નિ વેદવાળા હોય છે? કે વેદ વિનાના
भ०८
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૬
