Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 16 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श०२५ उ.६ सू०२ चतुर्थ कल्पद्वारनिरूपणम् ६९ भवेत् अस्थितकल्पो वा भवेत् प्रथमचरमतीर्थकरसाधव आचेल क्यादिदशसु कल्पेषु स्थिता एव-अवश्यं तत्पालनात् अतस्ते स्थितकल्पाः कथ्यन्ते तेषु पुलाको भवेत मध्यमतीर्थकरसाधवस्तु आचे ळक्यादि दशसु स्थिताश्चास्थिताश्चेति, तेषां तत्पालनस्थाऽनिवार्यत्वाभावादिति अस्थितकल्पाः, तेषां मध्ये पुलाकस्तेषु वा पुलाको भवेत् । 'एवं जाव सिणाए' एवं यावत् स्नातकः स्थितकल्पो वा भवेत् अस्थित कल्पो वा भवेत्-अत्र यावत्पदेन बकुशादारभ्य निन्थपर्यन्तानां ग्रहणं भातीति । जिनकल्प. स्थविकल्पभेदेन कल्लो द्विवियो भवतीति तादृशकल्पमाश्रित्याह-'पुलाए गं' होता है और अस्थित कल्पवाला भी होता है । प्रथम और अन्तिम तीर्थ कर के साधु आचेलक्यादिदश कल्पों में स्थित ही होते है । कारण कि इनका पालन इन्हें आवश्यक होता है। इसलिये ये स्थितकल्प कहलाते हैं । इनमें पुलाक होते हैं। मध्यमतीर्थ करों के साधु आचेल. क्यादि दशकल्पों में स्थित भी होते हैं और अस्थित भी होते हैं, इसलिये उनसे इनका पालन आवश्यक नहीं होता हैं । इस कारण इनका अस्थितकल्प होता है। इनमें भी पुलाक होते हैं। ऐसा यह कथन 'एवं जाव सिणाए' यावत् स्नातक तक जानना चाहिये। स्नातक स्थित कल्प भी होता है और अस्थित वल्प भी होता है। यहाँ यावत्पद से बकुश से लेकर निर्ग्रन्थ तक के निग्रंन्ध भेदों का ग्रहण हुआ है। जिनकल्प और स्थविरकल्प के भेद से कल्प दो प्रकार का होता है-इस प्रकार के कल्प को लेकर अब गौतमस्वामी प्रभुश्री से ऐसा पूछते हैं-'पुलाए णं भंते ! किं जिणकप्पे होना थेरकप्पे होज्जा વાળા પણ હોય છે. પહેલા અને અંતિમ-દેહલા તીર્થકરના સ ધ અલક પણ વિગેરે દસ કપમાં સ્થિત જ હોય છે. કારણ કે તેનું પાલન તેઓને આવશ્યક હોય છે. તેથી તેઓ સ્થિતકલ્પ કહેવાય છે. તેમાં પુલાક હોય છે. મધ્યના તીર્થ કરીના સાધુ અચેલક્ય વિગેરે દશ વિકપમાં સ્થિત પણ હોય છે. અને અસ્થિત પણ હેય છે. તેથી તેઓને તેનું પાલન અનાવશ્યક હોય છે. તે કારણે તેઓને અસ્થિત કલપ હોય છે. તેમાં પણ પુલાક હોય છે. એ शतनु भा ४थन एवंजाब सिगाए' यावत् स्नात सुधी सभा स्नात સ્થિત કલ્પ પણ હોય છે. અને અસ્થિત કલ્પ પણ હોય છે. અહીંયાં યાસ્પદથી બકુશથી લઈને નિર્ચન્થ સુધીનાં નિગ્રન્થ ગ્રહણ કરાયા છે.
જીન કલ્પ અને સ્થવિર કલ્પના ભેદથી ક૫ બે પ્રકારના હોય છે. આ शते ४८पने साधन. वे गौतमकामी प्रभुश्रीन में पूछे छे ---'पुलाएणं
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧