Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 16 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
________________
मगवतीसरे स्वस्थानसनिकर्ष इति । अथ पुलाकमाश्रित्य बकुशादि परस्थानसन्निकर्ष सूत्र माह-'पुलाए णं भंते ! बउसस्स' इत्यादि । 'पुलाए णं भंते ! बउसस्स परट्ठाणसन्निगासेणं चारित्तपज्जवेहिं किं होणे तुल्ले अमहिए' घुलाकः खलु भदन्त ! चकुशस्य परस्थानसन्निकर्षेण चारित्रपर्यायः किं हीन स्तुल्योऽभ्यधिको वा तत्र परस्थानसन्निकर्षण इत्यस्य विजातीययोगमाश्रित्येत्यर्थः विजातीयश्च पुलाकस्य पशादिर्भवतीति पश्नः, भगबानाह-'गोयमा' इत्यादि, 'गोयमा' हे गौतम ! 'होणे णो तुल्ले णो अमहिए' हीनः, पुलाको बकुशाद हीनो भवति तथाविध विशुद्धधभावात् नो तुल्यो भवति पुलाको बकुशात् नो वा अभ्यधिक इति । कियत्परिमितो हीनः ? इत्याह-'अर्णतगुणहीणे' अनन्तगुग हीनः, बकुशापेक्षया १०० है उसकी अपेक्षा प्रथम के जो चारित्र पर्यायों का १०००० प्रमाण है वह अनन्तगुण अधिक है। यह सब कथन यहां तक का स्वस्थान की अपेक्षा से किया गया है। अब परस्थान की अपेक्षा से-बकुश आदि के परस्थान की अपेक्षा से-यह कथन सूत्रकार इससूत्र द्वारा करते हैं।
'पुलाएणं भंते ! बउसस्स परट्ठाणसनिगासेणं चरित्त पज्जवेहिं कि होणे तुल्ले, अन्भहिए' इसमें गौतमस्वामी ने प्रभुश्री से ऐसा पूछा है-हे भदन्त ! पुलाक अपनी चारित्र पर्यायों की अपेक्षा बकुशरूप परस्थान की चारित्र पर्यायों की अपेक्षा से क्या हीन है । अथवा तुल्य है ? अथवा अधिक है । इसके उत्तर में प्रभुश्री कहते हैं-'गोयमा। हीणे, नो तुल्ले नो अब्भहिए' हे गौतम ! तथाविध विशुद्धि के अभाव से पुलाक बहश से हीन होता है। इसलिये वह हीन है तुल्य अथवा એ છે કે-જે પુલાકના ચારિત્ર પર્યાનું પ્રમાણ ૧૦૦ સો છે. તેના કરતાં પહેલાના જે ચારિત્રપર્યાયાનું દસ હજારનું પ્રમાણ છે, તે અનંત ગુણ વધારે છે. આ સઘળું કથન અહિં સુધીનું સ્વાસ્થાનની અપેક્ષાથી કરવામાં આવેલ છે.
હવે પરસ્થાનની અપેક્ષાથી–એટલે કે બકુશ વિગેરેના પરસ્થાનની અપે. साथी । थन सूत्रा२ मा प्ररे सतावे छे. 'पुलाए णं भंते ! बउसस्स परदाणसन्निगासेणं चरित्तपज्जवेहि किं हीणे तुल्ले अब्भहिए' ॥ सूत्रमाथी ગૌતમસ્વામીએ પ્રભુશ્રીને એવું પૂછયું છે કે-હે ભગવન્ પુલાક પોતાના ચારિત્ર પર્યાની અપેક્ષાથી બકુશરૂપ પરસ્થાનના ચારિત્ર પર્યાની અપેક્ષાથી શું હીન છે? અથવા તુલ્ય છે? અથવા વધારે છે ? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુશ્રી गीतभाभी 3 छ -'गोयमा! होणे, नो तुल्ले, नो अब्भहिए' गीतम! તથાવિધ-તે પ્રકારની વિશુદ્ધિના અભાવથી પુલાક બકુશ કરતાં હીન હોય છે,
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૬