Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 16 Sthanakvasi

Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

Page 488

Pur
भगवतीसूत्रे यत्वारि आलम्बनानि प्रज्ञप्तानि तद्यथा-अव्यथम् १, असंमोहः२, विवेकः ३, गुन्सर्गः ४ । शुक्लस्य खलु ध्यानस्य चतस्रोऽनुप्रेक्षाः प्रज्ञप्ताः, तद्यथा-अनन्त वृतित्वानुप्रेक्षा १, विपरिणममानानुमेक्षा२, अशुभानुप्रेक्षा ३, अपायानुप्रक्षा ४, नदेतद् ध्यानम् । अथ कः स व्युन्सर्गः, व्युत्तों द्विविधः प्रज्ञप्तः तद्यथा-द्रव्यव्युत्तर्गश्च१, भावव्युत्सर्गश्चर, अथ कः स द्रव्यव्युत्सर्गः, द्रव्यव्युत्सर्ग. अतुर्विधः प्रज्ञप्तः तद्यथा-गणव्युत्सर्ग १, शरीरव्युन्सर्गः२, उपधिव्युत्सर्ग:३, भक्तपानव्युत्सर्गः ४, स एष द्रव्यव्युन्सर्गः । अथ का स भावव्युत्सर्गः २, भावव्युत्सर्गस्त्रिविधः प्रज्ञः तद्यथा-कषायव्युत्सर्गः १, संसारव्युत्सर्गः २, कर्मव्युत्सर्गः ३। अथ कः स कषायव्युत्सर्गः, कषायव्युत्सर्गश्चतुर्विधः प्रतः, नद्यथा-क्रोधव्युत्सर्गः १, मानव्युत्सर्गः २ मायाव्युत्सर्गः ३, लोभव्युत्सर्गः। स एष पायव्युत्सर्गः। अथ का संसारव्युत्सर्गः, संसारव्युत्सर्गश्चतुर्विधः प्रज्ञप्तः, तद्यथा-नैरयिकसंसारव्युत्सर्गः, १, यावद्देवसंसारव्युत्सर्गः१, । अथ कः स कर्मव्युत्सर्गः, कर्मव्युत्सोऽष्टविधः प्रज्ञप्तः तद्यथाशानावरणीयकर्मव्युत्सर्गः १, यावत् अन्तरायकर्मव्युत्सर्गः ८। स एष कर्मव्युत्सर्गः । स एष भावव्युत्सर्गः । तदेवमाभ्यन्तरं तपः। तदेवं भदन्त ! तदेवं भदन्त ! इति ॥९०११॥
इति पञ्चविंशतितमशतके सप्तमोद्देशकः समाप्तः ॥२५-७॥ टीका-'से कि तं झाणे' अथ किं तत् ध्यानम् ध्यानं कतिविधं भवतीति मन्नः । भगवानाह-'झाणे' इत्यादि, 'झाणे चउबिहे पन्नत्ते' ध्यानं चतुर्विध
पूर्व सूत्र में आभ्यन्तर तप के चार भेद प्रदर्शित किये गये हैं, अब यहां आभ्यन्तर तप का पांचवां और छठा भेद ध्यान और व्यु. रसर्ग है इनकी प्ररूपणा की जाती है-'से किं तं झाणे' इत्यादि।
टीकार्य-से कि तं झाणे हे भदन्त ! ध्यान कितने प्रकार का है ? उत्तर में प्रभुश्री कहते हैं-'झाणे चउबिहे पण्णसे' हे गौतम ! ध्यान चार
આની પહેલાના સૂત્રમાં આવ્યન્તર તપના ચાર ભેટે કહેવામાં આવ્યા છે. હવે અહિયાં આવ્યન્તર તપને પાંચમ અને છઠ્ઠો ભેદ જે ધ્યાન અને વ્યસગ છે. તેનું કથન કરવામાં આવે છે– 'सेकित झाणे' या
4-से कि त झाणे' सन् ध्यान ८९ अनु४ छ या प्रश्न उत्तरमा प्रधुश्री गौतमस्पाभी छ -'झाणे चविहे पण्णते' ३ गौतम यान यार अनु र छ. 'त जहा' ते मा प्रभार
-
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧