Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 16 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
________________
-
५६०
भगवतीमत्रे विति । 'नवरं जस्स जा लेस्सा दिट्ठी नाणं अमाणं वेदो जोगो य अस्थि तं तस्स माणिय, नवरं यस्य जीवस्यैकेन्द्रियादेर्या लेश्यादृष्टिनिमज्ञानं वेदो योगवास्ति तदेव तस्य भणितव्यम् नान्यो नान्यस्य यस्य जीवस्य याशी लेण्या विद्यते यादृशी दृष्टि विद्यते यादृशं ज्ञानं याशमज्ञानं च याशो वेदो यादृशो योगश्च विद्यते नस्य जीवस्य ताशा एवं लेश्यादिका वक्तव्या, न तु अन्ये लेश्यादयोऽन्यस्य वक्तव्या इति भावः। 'सेसं तहेव' शेषं तथैव यदेव नारकण्ड के कथितं तदेव सर्वं वक्तव्यं लेश्यादिकं विहायेति । 'मणुसस्स अन्वेष जीवपदे वत्तध्वया सच्चेष निरवसेसा माणियच्या' मनुष्यस्य या एव जीवपदे वक्तव्यता कथिता सैव निरवशेषा सर्वाषि द्वारा प्रकट की गई है। 'नवरं जस्त जा लेस्सा, दिट्ठी, नाणं, अनाणं, वेदो, ओगोय, अस्थि तं तस्त भाणियन्वं' परन्तु जिस जीव के जो लेश्या, दृष्टि, ज्ञान, अज्ञान, वेद एवं योग होता है उस जीव के वही कहना चाहिये । अन्य का अन्य के नहीं । तात्पर्य यही है कि-जिस एकेन्द्रि. थादिक जीव के जैसी लेश्या हो, जैसा ज्ञान हो, जैसा अज्ञान हो, जैसा वेद हो, जैसा योग हो, उस जीव के वैसी ही लेश्या, वैसी ही दृष्टि, वैसा ही ज्ञान, वैसा ही अज्ञान, वैसा ही वेद और वैसा ही योग कहना चाहिये अन्य के लेश्यादिक अन्य में नहीं कहना चाहिये। 'सेसं तहेव' अवशिष्ट और सब कथन जैसा कि नारक दन्डक में कहा गया है वही लेश्यादिक को छोड़ कर यहां कहना चाहिये । 'मणु. सस्स जच्चेव जीवपदे वत्तव्वया सच्चेव निरवसेमा भाणियब्या' भंगा' मा सूत्रपा द्वारा प्राट ४३० . 'नवर जस्स जा लेस्सा, दिदी, नाणं 'अन्नाणं, वेदो, जोगों य अस्थि त तस्स भाणियव्वं' ५२'तुरे वने २ खेश्या, દષ્ટિ, જ્ઞાન, અજ્ઞાન, વેદ અને વેગ હોય છે, તે જીવને તે તેજ વેશ્યાદિ કહેવા જોઈએ, બીજાના બીજાને કહેવા ન જોઈએ. કહેવાનું તાત્પર્ય એ છે કે-જે એકેન્દ્રિય જીવને જે પ્રમાણેની લેશ્યા હોય, જે પ્રમાણે દૃષ્ટિ હોય જેવું જ્ઞાન હોય. જેવું અજ્ઞાન હોય, જે પ્રમાણેને વેદ હોય અને જે યોગ હોય તે જીવને એજ પ્રમાણેની વેશ્યા, એજ પ્રમાણેની દષ્ટિ એજ પ્રમાણેનું જ્ઞાન, એજ પ્રમાણેનું અજ્ઞાન, એ જ પ્રમાણે વેદ, અને એજ રીતને યોગ કહે જોઈ એ. બીજાના લેફ્સા વિગેરે બીજાને કહેવા ન જોઈએ. ___'सेसं त चेव' मानु भी सघणु ४थन २ - भ. sa छ, मेरा प्रमाणेनु वेश्याहिन । माइयां डेवु नये. 'मणुसस्स जच्चेव जीवपदे वत्तवया सच्चेव निरवसेसा भाणियव्वा' ०१ ५मारे थन
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૬