Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 16 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
________________
--
प्रमेयचन्द्रिका टीका श०२५ उ.७ सू०४ अष्टादश कषायद्वारनिरूपणम् ३३५ ___ अष्टादशं कषाय द्वारमाह-'सामाइयसंजए णं भंते' सामायिकसंयतः, खलु भदन्त ! 'कि सकसाई होज्जा असाई होउमा' किं सकषायी-कषायवान् भवेत अकषायी-कषायरहितो वा भवेदिति प्रश्ना, भगवानाह-'गोयमा' इत्यादि, 'गोयमा' हे गौतम ! 'सकसाई होज्जा णो अकसाई होना जहा कसायकुसीले' सकषायी भवेत् नो अकषायी भवेत् यथा कषाय कुशीलः, कषायकुशीलवत् सामायिकसंयतः कषायवान् भवेत् नो अपायी भवेत्।।
कषायकुशीलादत्रायं विशेषः कषायकुशील एकस्मिन् कषायेऽपि भवेत् यतः स दशमगुणस्थानं यावद् भवेत् अयं सामायिकसंयतस्तु नवमगुणस्थान यावद भवेदतोऽयं द्वयी कषाययोर्भवति, तत्र कषायद्वयस्यावाम्भानादिति विवेकः। प्रश्नोत्तरक्रमो यथा यदि सकषायी भवेत् तदा स खलु मदन्त ! कतिषु कपायेषु
अठारहवां कषाय द्वार का कथन 'सामाहयसंजए गं भंते ! कि सकसाई होज्जा अकसाई होज्जा' हे भदन्त ! सामायिकसंघत क्या कषाय सहित होता है ? अथवा कषाय रहित होता है ? उत्तर में प्रभुश्री कहते हैं-'गोयमा! सकसाई होज्जा' हे गौतम ! सामायिक संयत कषाय सहित होता है जो अकसाइ होज्जा' कषाय रहित नहीं होता है 'जहा कसायकुसीले' जैसा कि कषाय कुशील होता है। अन्तर इतना ही है कि कषाय कुशील दसवें गुणस्थान तक होने से वह एक कषायवाला भी होता है किन्तु सामायिक संयत तो नववें गुणस्थान तक ही होता है, अत: इसके दो कषायों का उदय अवश्य रहता है । वह इस प्रकार हे भदन्त ! यदि वह कषाय सहित होता है तो कितनी कषायों वाला होता है ?
હવે અઢારમાં કષાયદ્વારનું કથન કરવામાં આવે છે.
'मामाइयसंजमेणं भंते ! कि सप्लाई होजा, असाई होज्जा'मगवन् સામાયિક સંયત શું કષાય સહિત હોય છે ? કે કષાય રહિત હોય છે? मा प्रश्न उत्तरमा प्रसुश्री छ'गोयमा ! सकमाई होज्जा' गौतम! सामायि४ सयत ४षय सहित हाय छ, णो अकसाई होउजा' षाय विनाना डता नथी.-'जहा कसायकुमीले' २ प्रमाणे पायशी हाय छ, उपाय કુશીલના કથન કરતાં એટલું જ અંતર છે કે કષાયકુશીલ દસ્સામાં ગુથસ્થાન પર્વત હોવાથી તે એક કષાયવાળા પણ હોય છે અને સામાયિક સંય નવમાં ગુરથાન સુધી હોય છે. તેથી તેને બે કષાયોને ઉદય અવશ્ય રહે છે, તે આ પ્રમાણે છે- હે ભગવન જે તે કષાય સહિત હોય છે, તે કેટલા કષાવાળા હોય છે? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૬
