Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 16 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
-
-
-
ममेयचन्द्रिका टीका श०२५ उ.६ सू०१० विंशतितम परिमागद्वारम् १८० प्रश्नः, भगवानाह- गोयमा' इत्यादि, 'गोयमा' हे गौ उभ ! 'जहन्नेणं एक समयं उकोसेणं अंतोमुहुत्त' जघन्येन एकं समयं बर्द्धमानपरिणामो भवेत् पुलाक: उत्कर्षेण अन्त मुहूर्तमिति भावः । 'केवायं कालं हीयमाणपरिणामे होन्जा' पुलाका कियत्कालपर्यन्तं हीयमानपरिणामो भवेदिति प्रश्नः । भगानाह'गोयमा' इत्यादि, गोयमा' हे गौतम ! जहन्नेणं एक समयं' जघन्येन एवं समयम् पुलाको वर्द्धमानपरिणामकाले कषायविशेषे बाधिते परिणामे तस्यैकाविक समयमनुभवतीत्यतः कथितं जघन्येन एकं समयमिति । 'उक्कसेणं अंतोमुहुचे उत्कर्षेणान्तर्मुहतम् एतत् स्वभावत्वात् बर्द्धमानपरिणामस्येति । 'केवइयं कालं उत्तर में प्रभु कहते हैं-गोयमा ! जहन्नेणं एक समयं उक्कोसेणं अंतो. मुहत्तं' हे गौतम ! पुलाक वर्द्धमान परिणोमवाला कम से कम एक समय तक रहता है और अधिक से अधिक एक अन्तर्मुहूर्त तक रहता है । 'केवइयं कालं हीयमाणपरिणामे होज्जा' हे भदन्त ! पुलाक कितने काल तक हीयमान परिणामों वाला होता है ? इसके उत्तर में प्रभुश्री कहते हैं-'गोयमा ! जहन्नेणं एक्कं समयं उक्कोसेणं अंतोमुत्तं' हे गौतम ! पुलाक हीयमान परिणामों वाला कम से कम एक समय तक
और उत्कृष्ट से एक अन्तर्मुहूर्त तक रहता है । पुलाक को जो एक समय तक जघन्य से वर्धमान परिणामोंवाला कहा है उसका कारण ऐसा है कि पुलाक के परिणाम जब वृद्धि की ओर होते हैं तव उस काल में कषाय विशेष से उसके परिणाम बाधित होने पर वह वर्द्धमान परिणाम का अनुभव एकादि समय तक ही करता है, इसलिए जघन्य से ४ छ -गोयमा ! जहण्णेणं एक समय उक्कोसेणं अंतोमुहुत्तम्' हे गौतम! પુલાક વર્ધમાન પરિણામવાળા ઓછામાં ઓછા એક સમય સુધી રહે છે. भने पधारेभा पधारे तभुत सुधी २७ छे. 'केवइय काल' हीय. माणपरिणामे होज्जा' 3 ममरन साटमा ण सुधीहीयमान परिक्षामा पाणाडाय छे? मा प्रश्न उत्तरमा प्रभुश्री ४ छे -'गोयमा ! जहन्नेणं एक्कं समय उक्कोसेणं अंतोमुहत्तं गौतम! पुसा हीयमान परिवामी. વાળા ઓછામાં ઓછા એક સમય સુધી અને ઉત્કૃષ્ટથી એક અંતર્મુહૂર્ત સુધી રહે છે પુલાકને જઘન્યથી એક સમય સુધી વર્ધમાન પરિણામે વાળા જે કહ્યા છે, તેનું કારણ એવું છે કે-પુલાકને પરિણામે જ્યારે વધવામાં હોય છે, ત્યારે તે કાળમાં કષાય વિશેષથી તેના પરિણામે બાધિત થવાથી તે વધમાન પરિણામોને અનુભવ એક વિગેરે સમય સુધી કરે છે. તેથી જ
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૬