Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 16 Sthanakvasi

Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

Page 124

भगवतीसूत्रे भवेत् । उत्सर्पिणीकाले द्वितीयतृतीयचतुर्थारकेषु पुलाको जन्मापेक्षया भवति तत्र जन्मापेक्षया द्वितीयारकस्यान्ते जायते तृतीयारके तु चारित्रमवाप्नोति, तृतीयचतुर्थास्कयोस्तु उत्पद्येत चारित्रं प्राप्नोति, सद्भावापेक्षया तु तृतीयचतु. स्कियोरेव पुलाकस्य सत्ता भवति-तृतीयचतुर्थयोरेवारकयोरेव चारित्रमाप्तिरपि भवतीति सारांशः । 'जइ नो ओसप्पिणी नो उस्सप्पिणीकाले होज्जा किं सुसमसुसमापलिमागे होज्जा' यदि स पुलाको नो अवसर्पिणी नो उत्सर्पिणीकाले भवेत् तदा किं सुषमसुषमा प्रतिभागे भवेत् सुषमायाः प्रतिभागः-सादृश्यं विद्यते यस्मिन् काले स सुषमसुषमा प्रतिभागः तस्मिन् सुषमसुषमा प्रतिभागे-सुषमा सुषमा समानकाले भवेत् । 'सुसमा पलिमागे होज्जा' सुषमाप्रतिभागे-सुषमा समानकाले भवेत् । अथवा 'सुसमदुःस्समापलिमागे होज्जा' सुषमदुःषमाप्रति होता है तात्पर्य इसका यही है कि पुलाक जन्म की अपेक्षा उत्सर्पिणी काल के द्वितीय तृतीय और चतुर्थ इन आरकों में होता है वह द्वितीय आरक के अन्त में उत्पन्न होता है और तृतीय आरक में चरित्र प्राप्त कर लेता है। तथा तृतीय और चतुर्थ आरक में तो वह उत्पन्न होता है और वहीं पर वह चारित्र भी धारण करलेता है। सदभाव की अपेक्षा तृतीय और चतुर्थ आरक में ही इसकी सत्ता होती है और वहीं पर इसे चारित्र की प्राप्ति हो जाती है। ___'जह नो ओप्सप्पिणी नो उस्लप्पिणी काले होजना' हे भदन्त ! वह पुलाक साधु यदि नो अवसर्पिणी नो उत्सर्पिणी काल में होता है तो किं सुसमसुसमापलि भागे होना सुसमालि भागे होज्जा' क्या वह सुषम सुषमा के समान काल में उत्पन्न होता है ? अथवा सुषमा के समान काल में उत्पन्न होता है ? अथवा 'सुसमदूसमापलि भागे કે-પુલાક જન્મની અપેક્ષાથી ઉત્સર્પિણી કાળના બીજા, ત્રીજા અને ચોથા આ આરાઓમાં હોય છે. તે બીજા આરાના અંતમાં ઉત્પન્ન થાય છે. અને ત્રીજા આરામાં ચારિત્ર પ્રાપ્ત કરે છે. તથા ત્રીજા અને ચોથા આરામાં તે ઉત્પન્ન થાય છે. અને ત્યાં જ તે ચારિત્ર પણ ધારણ કરે છે. સદૂભાવની અપેક્ષાથી ત્રીજા અને ચોથા આરામાં જ તેની સત્તા હોય છે, અને ત્યાં જ તેને ચારિત્રની પ્રાપ્તિ થઈ જાય છે.
__ 'जइ नो ओसप्पिणी नों उस्स प्पिणी काले होज्जा' मावन ते yा સાધુ જે ને અવસર્પિણી ને ઉત્સર્પિણી કાળમાં ઉત્પન્ન થાય છે. તે “fs सुसमसुसमापलिभागे होज्जा सुसमापलिभागे होज्जा' शुते सुषमाना १२॥
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧