Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 16 Sthanakvasi

Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

Page 126

-
__ मगवतीमत्रे समानकालो देवकुरुत्तरकुरुषु भवति, सुषमासमानकालः हरिवपरम्पकवर्षेषु भवति, हैमवतहैरण्यवतेषु सुषमदुःषमा समानकालो भवति, एतेषु त्रिषु क्षेत्रेषु पुलाको नैवोत्परते, दुःषमसुषमासमानकालश्च महाविदेहेषु भवति, अत्र पुलाक उत्पद्यते इति । 'बउसेणं पुच्छा' बकुशः खलु भदन्त ! किम् अवसर्पिणीकाले भवेत् उत्सर्पिणीकाले वा भवेत् नो अक्सपिणी नो उत्सपिणीकाले या भवेदिति पृच्छा प्रश्नः । भगवानाह-'गोयमा' इत्यादि, 'गोयमा' हे गौतम ! 'ओस. पिणी काले पा होज्जा उस्सप्पिणीकाले वा होज्जा णो ओसप्पिणी जो उस्ससमान काल में उत्पन्न होता है। सुषमसुषमा के समान काल देवकुरु उत्तर कुरु में होता है सुषमा के समान काल हरिवर्ष और रम्यक वर्ष में होता हैं सुषम दुःषमाके समान काल हिमवंत और ऐण्यवतक्षेत्र में होता है और दुःषमतुषमा के समान काल महाविदेह क्षेत्र में होता है। इन में से तीन क्षेत्रों में पुलाक उत्पन्न नहीं होता है और सद्भाव भी नहीं होता है । दुःषमसुषमा के समानकाल विदेह क्षेत्रों में होता है इसमें पुलाक की उत्पत्ति होती है यह बात ऊपर प्रकट कर दी गई है। 'चउसे णं पुच्छा' गौतमस्वामी ने इस मंत्र द्वारा प्रभुश्री से ऐसा पूछा है-हे भदन्त ! बकुश साधु क्या उत्सर्पिणीकाल में होता है ? अथवा अवसर्पिणी काल में होता है ? अथवा नो उत्सर्पिणी नो अवसर्पिणी काल में होता है ? इस प्रश्न के उत्तर में प्रमुश्री गौतमस्वामी से कहते है-'गोयमा ! ओसप्पिणी काले वा होजा, उस्सप्पिणी कालेवा होज्जा'
Biwi B५-न यता नथी. ५२'तु 'दुस्समसुसमापलिभागे होज्जा' हुपम सुष. માના સરખા કાળમાં ઉત્પન્ન થાય છે. સુષમ સુષમાને સમાન કાળ દેવકુફ ઉત્તરરૂમાં હોય છે. સુષમાને સમાનકાળ હરિવર્ષ અને રમ્યક વર્ષમાં હોય છે. સુષમ દુષમાને સમાન કાળ હિમવંત અને અરણ્યવત ક્ષેત્રમાં હોય છે. અને દુષમ સુષમાને સમાન કાળ મહાવિદેહ ક્ષેત્રમાં હોય છે. આ ત્રણ ક્ષેત્રમાં પુલાક ઉત્પન્ન થતા નથી. દુઃષમ સુષમાને સમાન કાળ વિદેહ ક્ષેત્રમાં હોય છે. તેમાં પુલાકની ઉત્પત્તી હોય છે, એ વાત ઉપર બતાવવામાં આવી છે.
'बउसेणं पुच्छा' श्रीगीतभस्वामी या सूत्रद्वारा प्रभुश्रीन मे ५७यु છે કે-હે ભગવન બકુશ સાધુ શું ઉત્સર્પિણી કાળમાં ઉત્પન્ન થાય છે ? અથવા અવસર્પિણી કાળમાં ઉત્પન્ન થાય છે? અથવા ને ઉત્સર્પિણી ને અવસર્પિણી કાળમાં ઉત્પન્ન થાય છે? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુશ્રી ગૌતમ थामीछे -'गोयमा ! ओसप्पिणीकाले वा होज्जा, उस्स प्पिणीकाले या
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૬