________________
७ वैशाली
८ नेपाल
वैशाली विज
નૈપાન.
ભાગાલિક
વાણારસીની વચ્ચે કુશિનગર આવેલ હતું. ખા માન્યતાને વળી જૈન સાહિત્યના ( એ પત્ર સુર્યપિકા ટીકા પૂ. ૮૫) કથનથી ટકા મળે છે. તેમાં લખેલ છે કે અયેાધ્યા જતાં વચ્ચે કનખલ તાપસના આશ્રમવાળું 'મેટું જ'ગલ આવેલ છે. જયાં શ્રી મહાવીર ચઢકાશીયા નાગને પ્રતિબંધ આપી જીવો હતા. આ પરથી સિદ્ધ થાય કે પત માનના આઝમગઢ અને જાનીપુર છઠ્ઠા > પિશતંતુના અખિલે ( નહીં ! પ્રચાન ખૂણે ) આવેલ છે. તે સ્થાન કુશિનગરનું” કેવુ એઇએ. )
[૩૮] ( ૧ ૬૬ ) ગાજીપુરથી ઈશાન ખૂ ગગાનદી ભાગીને, ૧૪૦ થી ૧૫ લી. ના તર વૈશાળી દેશ આવે છે તેના વિસ્તાર ૫૦૦૦ લી. જેટલેા ડ ( ટી. ૧૭ ) માં લખેલ છે કે યુએનસાંગ ગંગા નદી ( ગ’ડક ની લખવી એમએ) ગોળગી હતી. અને તેથી વૈશાળીનું અન્ય ગઢની પૂર્વમાં છે. અને કનિ ંગહામ તેને વર્તમાન એસરના ગામડાના સ્થાન ઉપર આવેલુ હોવાનુ' લખે છે. જ્યાં રાજા વિનાગઢ નામે આળખાતા છ શી ગઢ અત્યારે ઉભા છે, તે તેનું પાટનગર હતુ' અને ત્રીજી અથવા વજી લોકોનું મુખ્ય ગામ હતું, ( વિરોધ માટે મારો લેખ એ. નધમ પ્રકાશ ૧૯૮૫ ના ચૈત્રનો કર ! આ પ્રા ઉત્તરની વસાયત છે જેમણે હિંદમાં આવીને સંસ્થાન વસાવેલુ' (હિમાલયની તળેટીથી દક્ષેત્રે શત્ર સુધી અને પૂર્વમાં મહાનદી અને પશ્ચિમે ગઢ સુધી ) હતું. ક્યારે તે પ્રજા ઉરી આવી હતી તે કહી શકાતું નથી; પણ ક્રમમાં ક્રમ જ્યારે બુદ્ધ પુસ્તકા સોધિત થયાં ત્યારથી ગણી શકાય ખ', તેમને વિધાજી અને ચાઇનીઝ ચર્તાના યુથી એમને મળતા ( જ. રા. એ. સા. ન્યુસીરીઝ ૩, ૪ અંક ૨ ) કહી રામાય અને તા આ બધું" પિત લાગે છે; માં પ્રથમ તો
९ मगध
[ પ્રાચીન हिरण्यपर्वत ४०, મય, •
યુચીલો। હિંદમાં એ પ્રથમમાં પ્રથમ આવ્યા ઢાય તે ૐ ઈ. સ. પૂ. શ્રીનસ પહેલા આવ્યા જ નથી. જ્યારે ત્રીજી ના ઇ. સ. પૂ. ૭ ના સૈકાના છે. વિહલને બલ્ક વિત્ઝ કાય તા નેટલ હજ બરાબર ગણાય, માઁ વત (મિથિલા ) તે વંચાવીના ભાગ ૩ જુઓ નીચેનું ટીપણ્, કે, ),
(ક) વર્તમાનકાળે બિહાર પ્રાંતના સુજફ્ફરપુર, સર અને ચપારણના છઠ્ઠા સમજવા : ઈ. સ. પૂ. ૬૦ માં તે વૈશાળાનું” રાત્મ્ય ગણાત" અને તેથી થયાળીપતિ ચેટક રાન્તને વિદેહપતિ નામે ખેલાવાતા અને તેની બહેન ત્રિયાયીને ચુંદડી કહેતા અને ત્રિરાના પુત્ર શ્રીમહાવીરને ઐહિપુત્ર હેતા (નુ= *. સુ. સુ. ટીકા રૃ. ૭૫ તથા આ પુસ્તકમાં આગળ ઉપ૨ ) તેમજ રામાયણુના પુસ્તકમાં મીર કાન રામની રાણી જે સીતાદેવી કહી છે તે પણ અહીંના રાજા જનકની પુત્રી હતી અને તેથી તેણીને પણ ચૂંટણી નામથી ઓળખાવેલ છે.
ડે. એ. ઇ.પૂ. ૧૦૪:- વિદેહ દેશની હદ ઉત્તર ક્રીયા ( કુશી ) નદી, પશ્ચિમે શ”ઠક નદી, ઉત્તરે હિમાલય પર્વત અને દક્ષિણે ગંગા નદી સુખી હતી .
[૩૯] ( ટી. ૧૦૦ પૃ. ૭૭ ) ત્રીજી અથવા સ'ત્રિજી (સયુક્ત ત્રીજીઝ) પ્રજાને મુલક, તે ત્રીજીઅ અથવા વાઝ નામે ઓળખાતી નતીના આઠ વિભાગ નું સન્ધારિત સ્થાન કહેવાય, જેમાંની એકનું નામ સિમ્ફની હતું અને તે વૈશાલીમાં વસ્તી હતી. તેખા પ્રાત ત્રવાદી હતા. તેમને રાન શત્રુએ હરાવ્યા હતા.
અનત
[૪૦] ( ૧૯૫ ) ( મગદેશની ) પત્ર વાં