________________
૧૮
આ
તે
ધે શાંતિ સ્થાપી દીધી હતી એટલે પેાતાના ક ઉપર ત્રાપ મારનાર, વત્સ અને અવતિદેશના મણિપ્રભ ઉપર ચડા લઈ આવ્યો ઢાય, નવાજેંગ છે. બન્નેની વચ્ચે વિશ્વના મંડાણુ થયાં અને પરિણામે રાજા મણિપ્રભમરાયેાર અને અવંતિ તથા વત્સદેશ અને, મગધ સામ્રાજ્યના અંગભૂત બનવા પામ્યા. ઇ. સ. પૂ. ૪૬૭. આ પ્રમાણે પ્રદ્યોતવંશની સમાપ્તિ થઈ. ઈ. સ. પુ.
૪. સ. પૂ.
૫૭૫
પર
( ૧ ) પુનિક ( ૨ ) મહસેન :
ચડપ્રદ્યોત
૫૯૬
.૫૭૫
સત્તાધીશ
પરછ
( ૩ ) પાલક ( ૪ ) હૃતિવર્ધનગ્ન ૧૦
( ૫ ) અતિસેન ૫૦૧
( ૬ ) મપ્રિભ:૭૪ ૪૮૩ :મેવિન
પર૦
૫૦૧
४८७
૪૬૭
( ૭૨ ) જૈન ગ્રંથોમાં સ્પષ્ટપણે જણાવ્યું છે કે, ( જી દ્વિીય ખરે, છઠ્ઠા પશ્ચિમાંની હકીકત ) પાલકના વરા નિવરા જવાર્થી મગધમાં મેળવી લીધો; ત્યારે પુરાણુ નિગેરે ન દિન સાથે યુદ્ધ થયાનું લખે છે.
[ પ્રાચીન
હવે આપણે પ્રદ્યોતવંશની જે નામાવલી ઉપરના પૃષ્ઠોમાં ગાઠવી છે તેને એકી નજરે જોવી અનુકૂળ પડે તે માટે નીચે ક્રાકરૂપે ગાઢવીશ' અને વાચકને વિનતિ કે, તેને અને પુરાણુકારાએ જે વશાળી અતિપતિની આપી છે અને જે આપણે પૃ. ૨૦૪ ઉપર અવતરણુ કરેલી છે, તે બન્નેને સરખાવે અને સારભૂત લાગે તેને સત્ય તરીકે સ્વીકાર કરે.
કેટલા વ
મ. પૂ.
૨૧
૬૯
४८
४८
મ. સ.
૧
७
J. O B. R. S. Vol. XIII P. 240 :— The kingdom of Avanti was conquered and annexed to the kingdom of Magadh by Nandivardhan. This is also supported on neumismatic evidences (see chapter on coins of Avanti) જ. આ. બી, રી. સે, પુ. ૧૩. પુ ૨૪:અવનિનું ધાન્ય, ન દિવાને તી હોઈ, મગધના રાજ્યમાં ભેળવી દીધું. આ હકીક્તને શિકા ઉપરથી પણ ટમ મળે છે. તેઓ અવનિના શિાત પરિચ્છેટ )
આ કારણથી મેં યુદ્ધ થયું હાવાનું અહીં જણાવ્યું છે. બાકી યુદ્ધ થયું અને અવતિનું રાજ્ય ન"દિવનને મળ્યું કે, મણિપ્રશ્ન નિયા ગુજરી જવાથી નદિવધાનને મળ્યું તે બે સ્થિતિમાંથી કઈ વિશેષ મનાય તેમ છે તે સરાધાએ વિચારતુ રહે છે. મારૂ મનન્ય નિયશની
७
૧૯
૧૪
૨૦
136-6
४०
મ. પૂ.
४८
.
મ. સ
2
૨૬
૪૦
સ્થિતિ તરફ વધારે પડે છે. હાલ ના અહીં શાર્કની સ્થિતિ વણવી છે અને નદિનનાં વનમાં નિવ શ હાવાની સ્થિતિ ચીતરી બતાવવાનુ યોગ્ય ધાર્યુ” છે. ( ૭૩ ) જે નામને તે વધન હોય તેને પતિહાસારાએ વૈશ્ય (ક્ષત્રિય નહીં ) ભક્તિના ગણાવ્યા છે, અને જે ક્ષત્રિય હેાય તેા, વન અક્ષર અંતે આવા ઈશે એમ તેમની માન્યતા ; અને તેથી નાજના હવનને તેઓ વૈશ્ય ઠરાવે છે, પણ આ દાંતાથી હવે સમઇ રશારો કે, તેમણે શૂલ ખાધી છે, આવા પ્રકારના અનેક દાખલા ટાંકી શકાય તેમ છે. જેમ (1) નવાનો નવધન (ર) શિશુનાગવ’રાનો સેમધન (૩) અવનિના નિધન તથા (૪) તેનો ભાઈ રાષ્ટ્રવન (૫) ભાવથી અરોવર્ધન તથા (૬) તેનો પુત્ર અને સમ્રાટ પ્રિયદર્શિનના પિતા કુલઃ ધવન, આ સર્વ ક્ષત્રિયેાજ કહેવાય,
એટલે કનાજનો હર્ષવર્ધન રાષ્ટ્રાઢ પણ વચને બદલે ક્ષત્રિય ઢાવા જોઇએ એમ ધારવુ ખોટુ' નહીં ગણાય.
( ૭૪ ) આ પ્રમાણે છ રાજા થયાનુ' આપણે
