Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAyAdhammakahAo / NAYADHAMMAKAHAO [The Sixth Anga of the Svetambara Jain Canon ] critically edited by N. V. VAIDYA, M. A. Fergusson College, Poona 1940 POONA
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ naayaadhmmkhaao| NAYADHAMMAKAHAO [The Sixth Anga of the S'vetambara Jain Canon ] critically edited by N. V. VAIDYA, M. A. Fergusson College, Poona 1940 POONA
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ First Edition [ Price :-- Indian: Rs. Five. Foreign : Shillings 7/6; $ 2.00] - Printed by Lakshman Narayan Chapekar at the Aryasamskriti Press, 198(17) Sadashiv, Tilak Road, Poona , and published by Prof. N. V. Vaidya, M.A., Fergusson College, Poona 4.
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ PREFACE The present edition was undertaken two years back. When I undertook it, I had no idea that the text alone would cover so many pages. Again, owing to the out-break of war, the cost of paper has gone very high, and I had, therefore, to give up the idea of adding notes, index and commentary for the present. The Commentary, however, will be printed soon, and issued separately. The editor acknowledges his indebtedness to the University of Bombay, for the substantial financial help it has granted towards the cost of the publication of this book, I must also acknowledge with gratitude the help that I received from Prin. R. D. Karmarkar, M, A. from time to time. His advice and help were very useful to me on more than one occasion. I have also to thank my students Mr. S. L. Hirve, B. A. and Mr. S. S. Deshpande, B. A. for doing most of the copying work. To Mr. Chapekar and Mr. Vaze, of the Arya Sanskriti Press, and to Mr. Barve of the Aryabhushan Press, my thanks are due for having done the work neatly and satisfactorily. I only hope that the work would be of some use to those who are working in the field of Prakrits, and Jain Literature. Fergusson College, Poona 4 N. V. VAIDYA.
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ INTRODUCTION The present edition of Nayadhammakahao is based on the following five manuscripts from the Bhandarkar Oriental Research Institute : C. No. 124 32 1869 70 SIZE.-10" by 43". EXTENT.-155 Folios, 13 lines to a page (sometimes 15 lines ) ; 40 to 45 letters to a line. DESCRIPTION. Country paper thick and grey ish, Devanagari characters with pRSThamAtrAs; big, legible and good hand-writing ; condition on the whole good ; complete; extent 5500 slokas. AGE.-Old. BEGINS. -- Fol. 15 zrIjinAya namaH // teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM caMpA nAmaM nayarI hotthA / vannao / tIse NaM caMpAe nayarIe etc. ENDS.--Fol. 1556 savvadukkhANa ( NaM ) aMta ( taM ) kAhIti // evaM khalu jaMbU nikkhevago // dasamassa vaggassa dasamo vaggo sammatto // cha // 10 evaM khalu jaMbU samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM AyagareNaM ( titthagareNaM) saya (yaM ) sa ( saM ) buddheNaM purisottameNaM purisasIheNaM jAva saMpatteNaM dhammakahANaM ayamaTTe pannatte // dhammakahAsUrya ( kU ) khadho samatto dasahiM vaggehi nAyAdhammakahAu samattA // cha // iti zrIjJAtAdharmakathA samAptA // 1500 193 1871-72 D. No. 126 SIZE -- 93 in. by 48 in. EXTENT - 103 + 1 = 104 folios; 15 lines to a page; 60 letters to a line. DESCRIPTION. - Country paper rough, tough and greyish; Devanagari characters with occasional 984; small, legible and very fair hand-writing; complete ; extent 5750 slokas. AGE.--Samvat 1625. BEGINS. -- Fol. 10 teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM caMpA etc. ENDS.--Fol. 103" savvadukkhANa etc., upto dhammakahAo as in No. 124 followed by sammattAu / ch| iti zrIjJAtAdharmakathAMgasUtra samAptaH // cha etc. graMthAgraM zlokasaMkhyA 5750 // cha // saMvat 1625 varSe zrAvaNamAse zuklapakSe saptamIdine zukravAsare ' sAraMgapura ' nagare paTanArtha paMDitazrI zrutanidhAnasya // cha etc.
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ A No. 127 SIZE.-10 in. by 4 in. EXTENT -221 - 1+2+2-2=222 folios ; 11 lines to a page, 34 letters to a line. DESCRIPTION. - Country paper thick, rough and greyish; Devanagari characters with occasional s; big, quite legible and elegant hand-writing. AGE.-Old. BEGINS. -- Fol. 3 taM jahA / NAyA [Niya ] dhammakahAu / paDhama [Na ] ssa bhaMte suya (k ) khaMdhassa samaNeNa etc. 192 1871-72 ENDS.--Fol. 221 savvadukkhANaM etc., upto nAyAdhammakahAo as in No. 124 followed by sammattAu / cha etc. zrIjJAtAdharmakathAMga chaTha ( TU ) maMgaM sammattaM cha / graMthAgraM 5627 [ 7 ] ( 5677 1 ) cha etc. Then we have in a different hand :- gyA (jJA ) nAbhyAsI varaddhamAMna saesa karaNiparIgraha uparathI moSagaraNakI ... vecavAthI lei jaI pAchI arahaMta siddha ...... - BNo. 128 SIZE.-10 in. by 43 in. EXTENT.-193 folios; 11 lines to a page; 40 letters to a line. DESCRIPTION. Country paper rough and white; Devanagari characters with pRSThamAtrAs; big, legible and good handwriting; AGE.-Samvat 1661. BEGINS.--Fol. 10 o nama ( : ) sarvajJAya / 790 1895-1902 te kANaM teNaM samaeNaM caMpA etc. AGE.-Samvat 1686. ENDS.--Fol 193" savvadukkhANaM, etc., up to chaThamaMgaM sammattaM as in No. 127 followed by cha graMthAgraM 5250 // cha / etc., bhagna etc., jalAdrakSe etc., saMvat 1661 varSe bhAdrapadamAse kRSNapakSe dvAdazi tithau bRhatpa ( spa ) tivAsare zaktipurasthAne dunI 187 caMdalikhitaM etc. E.No. 129 SIZE - 10 in by 44 in. EXTENT. - 147 - 3 = 144 folios ; 11 lines to a page; 48 letters to a line. 430 1882-83 DESCRIPTION.-Country paper thin and greyish; Devanagarl characters with occasional pRSThamAtrAs; bold clear, and beautiful hand-writing; Extent 6000 Slokas.
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ AUTHOR OF THE COMMENTARY.-Abhayadeva Suri. BEGINS.- text ) fol. 4a il gigrantuoj lari ARE SPATIFIT this ? Tempio afa afy art fer etc. -( Com.) fol. 4a pa ag for igasugth*SITAAHHETREAMerakyat facuula : eto. ENDS.-( text ) fol. 147a Halgte ......... ay siq etc., upto jAva ThANaM saMpattANaM as in No. 124 followed by cha / dhammakahAsuya (kU) khadho sammatto / cha dasahiM va(gge)hiM nAyadhammakahAo sammattAo // graMthAnaM 6000 / zubhaM bhavatu // saMvat 1686 varSe bhAdravA sudi 5 dine // zrI 'vikAnera ' madhye liSataM. (Com.) fol. 1416 sta ga agar tala etc., up to RSI, followed by the lines :-STTTT REIFT ATAT Nafarandi STOEHTI FEETO sfifor an Taila a 11 92 ( 93 ?). [ Vide :-The descriptive catalogue of MSS. at the B.O. R. I. compiled by Prof. H. R. Kapadia, M. A. Part I. Pages :113 to 125.] Out of these, Ms. O is the best. It is written in a uniformly beautiful hand and is very accurate. Mss. A and D were collated only for five chapters, but it was found that they did not give any independently good reading. Ms. A is written shabbily and Ms. D is spoiled, as many folios have stuck together, and the ink has spread. So MSS. C. B. and E alone were collated for the text. A word of explanation is necessary for giving all the variants at the end. Practically all the variants are merely orthographical. There are hardly any variants that change the sense. That clearly shows that the traditional text has been faithfully handed down. The a' gyfa, which is a characteristic of some Mss., is absent in Ms. C. N. B. Sutras (41) and (42) on pages 50, and 51, should be numbered as (42 A), and (42 B) respectively. As the error was detected too late, it was thought advisable not to disturb the order. There are many imperfections in the present edition. An index, for instance, is absolutely necessary for these texts. But for various reasons I could not add it to the present Volume. I intend, however, to get it published in some Journal.
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ // naayaadhmmkhaao|| OM namaH sarvajJAya / (1) teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM caMpA nAmaM nayarI hotthA / vaNNao / (2) tIse NaM caMpAe nayarIe bahiyA uttarapurasthime disIbhAe puNNabhadde nAmaM ceie hotthA / vnnnno| (3) tattha NaM caMpAe nayarIe koNie nAma rAyA hotthA / vaNNao / (4) teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM samaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtevAsI ajamuhamme nAma there jAisaMpanne kulasaMpanne balarUvaviNayanANadasaNacarittalAghavasaMpanne oyaMsI teyaMsI vaccaMsI jasaMsI jiyakohe jiyamANe jiyamAe jiyaloheM jiiMdie jiyanidde jiyaparIsahe jIviyAsAmaraNabhayAvappamuke tavappahANe guNappahANe evaM caraNakaraNaniggahanicchayaanjavamaddavalAghavakhaMtiguttimuttivijAmaMtabaMbhavayanayaniyamasaccasoyanANadasaNacArittappahANe urAle ghore ghoravvae ghoratavassI ghorabaMbhaceravAsI ucchUDhasarIre saMkhittaviulateullese cohasapuvvI caunANovagae paMcahiM aNagArasaehiM saddhiM saMparibuDe puvvANupuci caramANe gAmANugAmaM dUijjamANe suhaMsuheNaM viharamANe jeNeva caMpA nayarI jeNeva puNNabhadde ceieM teNAmeva uvAgacchai 2 ttA ahApaDirUvaM uggahaM ogimihattA saMjamaNaM tavasA appANaM bhAvemANe vihri| -- (5) tae NaM caMpAe nayarIe parisA niggyaa| koNio niggo| dhammo kahio / parisA jAmeva disi pAunbhUyA tAmeva disiM pddigyaa| teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM ajasuhammassa aNagArassa jeTe aMtevAsI ajjajaMbU nAma aNagAre kAsavagotteNaM sattussehe jAva ajjasuhammassa therassa adUrasAmaMte ujANU ahosire jhANakoTThovagae saMjameNaM tavasA appANaM bhAvamANe viharai / tae NaM se ajjajaMbUnAme jAyasar3e jAya
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAyAdhammakahAo .. [1.5saMsae jAyakouhalle saMjAyasaDDhe saMjAyasaMsae saMjAyakohalle uppannasaDDhe uppannasaMsae uppannakouhalle samuppannasaDDe samuppannasaMsae samuppannakouhalle uhAe uThei 2 jeNAmeva ajjasuhamme there teNAmeva uvAgacchai 2 ajjasuhamme there vikkhutto AyAhiNaM payAhiNaM karei vaMdai namasai 2 ajjasuhammassa therassa naccAsanne nAidUre sussUsamANe namasamANe abhimuhe paMjaliuDe viNaeNaM pajjuvAsamANe evaM vayAsI-jai NaM bhaMte ! samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM AigareNaM titthagareNaM sayaMsaMbuddhaNaM purisuttameNaM purisasahiNaM purisavaggheNaM purisavaragaMdhahatthiNA lAguttamaNaM loganAheNaM logahieNaM logapaIveNaM logapajjoyagareNaM abhayadaeNaM saraNadaeNaM cakkhudaeNaM maggadaeNaM bohidaeNaM dhammadaeNaM dhammadesageNaM dhammanAyageNaM dhammasArahiNA dhammavaracAuraMtacakkavaTTiNA appaDihayavaranANadaMsaNadhareNaM viyaTTachaumeNaM jiNeNaM jANaeNaM tiNNeNaM tAraeNaM buddhaNaM bohaeNaM mutteNaM moyageNaM savvaNNeNaM savvadarasiNA sivamayalamaruyamaNatamakkhayamavvAbAhamapuNarAvattiyaM sAsayaM ThANamuvagaeNaM paMcamassa aMgassa ayamaDhe pannatte, chaTThassa NaM bhaMte ! nAyAdhammakahANaM ke aTe pannatte ? jaMbU tti ajjasuhamme there ajjajaMbUnAmaM aNagAraM evaM vayAsI-evaM khalu jaMbU samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM jAva saMpatteNaM chaThussa aMgassa do suyakkhaMdhA pannattA, taMjahA- nAyANi ya dhammakahAo ya / jai NaM bhaMte! samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM jAva saMpatteNaM chaTThassa aMgassa do suyakkhaMdhA pannattA taMjahA - nAyANi ya dhammakahAo ya, paDhamassa NaM bhaMte ! suryakkhaMdhassa samaNeNaM jAva saMpatteNaM nAyANaM kai ajjhayaNA pannattA ? evaM khalu jaMbU ! samaNeNaM jAva saMpatteNaM nAyANaM egUNavIsaM ajjhayaNA pannattA, taMjahA - ukkhittaNAe saMghADe aMDe kumme ye selge| tuMbe yaM rohiNI mallI mAyaMdI caMdimA i ya // 1 // dAvaddave udagaNAe maMDukke teyalI vi ya / naMdIphale avarakaMkA Ainne susumA i ya // 2 // avare 2 puMDarIe nAyae eguunnviisime| (6) jai NaM bhaMte ! samaNeNaM jAva saMpatteNaM nAyANaM enUNavasiM
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAyAdhammakAo ajjhayaNApannattA, taM jahA - ukkhittaNAe jAva puMDarIe tiMya, paDhamassa NaM bhaMte ! ajhayaNassa ke aTThe pannatte ? evaM khalu jaMbU ! teNaM kAleNaM 2 iheva jaMbuddIve dIve bhArahe vAse dAhiNaddhabharahe rAyagihe ' nAmaM naiyare hotthA / vaNNao | guNasilae ceie| vaSNao / tattha NaM rAyagihe nayare seNie nAma rAyA hotthA / vaNNao / tassa NaM seNiyassa ranno naMdA nAmaM devI hotthA sukumAlapANipAyA / vaSNao / (7) tassa NaM seNiyassa putte naMdAe devIe attae abhae nAmaM kumAre hotthA ahINa jAva surUve sAmadaMDabheyauvappayANanIisuppauttanayavihinU IhApohamaggaNagavesaNa atthasatthamaivisArae utpattiyAe veNaiyAe kammiyIe pAriNAmiyAe caMDavvihAe buddhIe ubavee seNiyassa rano bahusu kajesu ya kuTuMbesu ya maMtesu ya gujjhesu ya rahassesu ya niccharasu ya ApucchaNijje paDipucchaNijje meDhI pamANaM AhAre AlaMbaNaM cakkhU meDhIbhUe pamANabhUe AhArabhUe AlaMbaNabhUe cakkhubhUe savvakajjesu savvabhUmiyAsu laddhapaJcae viiNNaiviyAre rajjadhuraciMtae yA hotthA / seNiyassa ranno rajjaM ca raTuM ca kosaM ca koTThAgAraM ca balaM ca vAhaNaM ca puraM ca aMteDaraM ca sayameva samupekkhamANe 2 viharai | (8) tassa NaM seNiyassa rano dhAriNI nAmaM devI hotthA jAva soNayassa ranno iTThA jAva viharai / ( 9 ) tae NaM sA dhAriNI devI annayA kayAi taMsi tArisagaMsi chakkaMTThagalaTThamaTThasaMThiyakhaMbhuggayapavaravarasAlabhaMjiyaujjalamANikaNaga -1.9] rayaNadhUbhiyaviDaMkajAladdhacaMdanijjUhakaMtara kaNayAlicaMdasAliyAvibhattikalie sarasacchedhAUvalavaNNaraie bAhirao dUmiyaghaTTamaTThe abhitarao pasattasuvilihiyacittakamme nANAvihapaMcavaNNamaNirayaNakoTTimatale paumailayAphullavallivarapupphajAiulloyacittiyatale ceMdaNavarakaNagakalasasuNimmiyapaDipujjiyasarasapaumasohaMtadArabhAe payaragalaMbaMtamaNimuttadA masuviraiyadArasohe sugaMdhavarakusumamadhyapamhalasayaNovayAramaNahiyayanivvuiyare kappUralavaMgamalayacaMda NakAlAgarupa varakuMdurukkaturukkadhUvaDajjhaMta
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAyAdhAo [I.9 surabhimaghamaghaMta gaMdhuddheyAbhirAme sugaMdhavaragaMdhie gaMdhavaTTibhUe maNikiraNapaNAsiyaMdhayAre / kiMbahunA ? juiguNehiM suravaravimANavelaMbavaraghara taMsi tArisagaMsi sayaNijjAMsa sAliMgaNavaTTie ubhao bibboyaNe duhao unnae majhe NayagaMbhIre gaMgApuliNavAluyAuddAlasAlisae uyaciyakhomadugullapaTTapaDicchAyaNe attharayamalayanavatayakusa ttaliMbasIhakesarapaccutthae suviraiyarayattANe rattaMsuyasaMvue suramme AiNagarUyabUranavaNIyatullaphAse puvvarattAvarattakAlasamayaMsi suttajAgarA ohIramANI 2 egaM mahaM sattussehaM rayayakUDasaMnnihaM nahayalaMsi somaM somAgAraM lIlAyaMtaM jaMbhAyamANaM muhamaigayaM gayaM pAsittA NaM paDibuddhA / tae NaM sA dhAriNI devI ayameyArUvaM urAlaM kallANaM sivaM dhannaM maMgallaM sassirIyaM mahAsumiNaM pAsittA NaM paDibuddhA samANI haTThaTThA cittamANaMdiyA pIimaNA paramasomaNassiyA harisavasavisappamANahiyayA dhArAhayakalaMbapuSphagaM piva samsasiyaromakUvA taM sumiNaM ogiNhai 2 sayaNijjAo uTThei 2 pAyapIDhAo paccoruhai 2 ttA aturiyamacavalamasaMbhaMtAe avilaMbiyAe rAyahaMsasarisIe gaIe jeNAmeva se seNie rAyA teNAmeva uvAgacchai 2 cA seNiyaM rAyaM tAhiM iTThAhiM kaMtAhiM piyAhiM maNunnAhiM maNAmAhiM urAlAhiM kallANAhiM sivAhiM dhannAhiM maMgallAhiM sassirIyAhiM hiyayagamaNijjAhiM hiyayapalhAyaNijjAhiM miyamadduraribhiyagaMbhIraM sassirIyAhiM girAhiM saMlavamANI 2 paDibohei 2 ttA seNieNaM rannA abbhaNunnAyA samANI nANAmaNikaNagarayaNabhatticittAMsa bhaddAsaNaMsi nisIyai 2 ttA AsatthA vIsatthA suhAsaNavaragayA karayalapariggahiyaM sirasAvattaM matthae aMjaliM kaTTu seNiyaM rAyaM evaM vayAsI - evaM khalu ahaM devANuppiyA ! ajja tAMsa tArisagaMsi saya NijjaMsi sAliMgaNavaTTie~ jAva niyagavayaNamaivayaMtaM gayaM sumiNe pAsittANaM paDibuddhA / taM eyassa NaM devANuppiyA ! urAlassa sumiNassa ke manne kallANe phalavittivisase bhavissai | (10) tae NaM se seNie rAyA dhAriNIe devIe aMtie eyamahaM soccA 4
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ -I.11] nAyAdhammakahAo nisamma haTTa jAba hiyae dhArAhayanIvasurabhikusumacaMcumAlaiyataNuUsaviyaromakUve taM sumiNaM uggiNhai 2 cA IhaM pavisai 2 appaNo sAbhAvieNaM maipuvvaeNaM buddhivinnANeNaM tassa sumiNassa atthoggahaM karei 2 ttA dhAriNiM dovaM tAhiM jAva. hiyayapalhAyaNijjAhiM miyamahuraribhiyagaMbhIrasassirIyAhiM vaggRhiM aNuvUhemANe 2 evaM vayAsI-urAle NaM tume devANuppie ! sumiNe diDhe / kallANe NaM tume devANuppie sumiNe dikhe / sive dhanne maMgalle sassirIe NaM tume devANuppieM sumiNe dikhe| AroggatuhidIhAuyakallANamaMgalakAraeM NaM tume devI sumiNe dikhe| atthalAbho devANuppie! puttalAbho devANuppie / rajjalAbho bhogasokkhalAbho te devANuppie ! evaM khalu tumaM devANuppie navaNhaM mAsANaM bahupaDipuNNANaM aTThamANa ya rIiMdiyANaM vIikvaMtANaM amhaM kulakeuM kuladIvaM kulapavvayaM kulavAsiyaM kulatilakaM kulakittikaraM kulavittikaraM kulanaMdikaraM kulajasakaraM kulAdhAraM kulapAyavaM kulavivaddhaNakaraM sukumAlapANipAyaM jAva dArayaM payAhisi / se vi ya NaM dArae ummukkabAlabhAve vinAyapariNayamette jovvaNagamaNuppatte sUre vIre vikaMte vitthiNNavipulabalavAhaNe rajjavaI rAyA bhavissai / taM urAle NaM tume devI sumiNe diDhe jAva AroggatuhidIhAukallANakArae NaM tume devI ! sumiNe diDhe tti kaTTha bhujjo 2 aNuvUhei / . (11) tae NaM sA dhAriNI devI seNieNaM rannA evaM vuttA samANI haTThatuTThA jAva hiyayA karayalapariggahiyaM jAva aMjaliM kaTu evaM vayAsIevameyaM devANuppiyA ! tahameyaM avihimeyaM asaMdiddhameyaM icchiyameyaM paDicchiMyameyaM icchiyapaDicchiyameyaM sacce NaM esamaDhe jaM tubbhe vayaha ti kaTu taM sumiNaM samma paDicchai 2 ttA seNieNaM rannA abbhaNunnAyA samANI nANAmaNikaNagarayaNabhatticittAo bhaddAsaNAo abbhuDhei 2 ttA jeNeva sae sayaNijje teNeva uvAgacchai 2 ttA sayaMsi sayaNijjasi nisIyai 2 tA evaM kyAsI-mA me se uttame pahANe maMgalle sumiNe annehiM pAvasumiNehiM paDihammihitti kaTu devayagurujaNa
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ II.11 nAyAdhammakahAo saMbaddhAhiM pasatthAhiM dhammiyAhiM kahAhiM sumiNajAgariyaM paDijAgaramANI vihri| (12) tae NaM se seNie rAyA paccUsakAlasamayAMsa ko_Siyapurise sadAvei 2 ttA evaM vayAsI-khippAmeva bho devANuppiyA ! bAhiriyaM uvaTThANasAlaM ajja savisesaM paramarammaM gaMdhodagasittasuiyasaMmajiova. lintaM paMcavaNNasarasasurabhimukkapupphapuMjovayArakaliyaM kAlAgarupavarakuMdurukaturukkadhUvaDajjhatamaghamatagaMdhuddhayAbhirAmaM sugaMdhavaragaMdhiyaM gaMdhavaTTibhUyaM kareha kAraveha ya 2 eyamANattiyaM paccappiNaha / tae NaM te koDuMbiyapurisA seNieNaM ragnA evaM vuttA samANA haTTatuTThA jAva paccappiNaMti / tae NaM se seNie rAyA kallaM pAuppabhAyAe rayaNIe phulluppalakamalakomalummiliyaMmi ahApaMDure pabhAe rattAsogappagAsakiMsuyasuyamuhaguMjaddhabaMdhujIvagapArAvayacalaNanayaNaparahuyasurattaloyaNajAsumaNakusumajaliyajalaNatavaNijjakalasahiMgulayanigararUvAiregarehantasassirIe divAyare ahakameNa udie tassa diNakarakaraparaMparAvayArapAraddhaMmi aMdhayAre bAlAyavakuMkumeNa khaIyavva jIvaloe loyaNavisayAyAsavigasaMtavisadadasiyaMmi loe kamalAMgairasaMDabohae uTThiyami sUre sahassarassiMmi diNa. yare teyasA jalaMte sayaNijjAo uThei 2 ttA jeNeva aTTaNasAlA teNeva uvAgacchai aTTaNasAlaM aNupavisai aNegavAyAmajogavaggaNavAmadaNamallajuddhakaraNehiM saMte parissaMte sayapAgasahassapAgehiM sugaMdhavaratellamAIehiM pINaNijjehiM dIvaNijjehiM dappaNijjehiM bhaiyaNijjehiM bihaNijjehiM savidiyagAyapalhAyaNijjehiM abbhaMgaiehiM abbhaMgie~ samANe tellacammasi paDipuNNapANipAyasukumAlakomalatalehiM purisehiM cheehiM dakkhehiM paiTThahiM kusalehiM mehAvIhiM niuNehiM niuNasippovagaehiM jiyaparissamehiM abhaMgaNaparimaddaNuvvalaNakaraNaguNanimmAehiM aTThisuhAe maMsasuhAe tayAsuhAe romasuhAe caiuvihAe saMvAhaNAe saM. vAhie samANe avagayaparissame nariMde aTTaNasAlAo paDinikkhamai 2 jeNeva majjaNaghare teNeva uvAgacchai 2 ttA majjaNagharaM aNupavisai
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ -1.121 nAyAdhammakahAo 2 tA samattajAlAbhirAme vicittamaNirayaNakoTTimatale ramaNijje NhANamaMDavaMsi nANAmaNirayaNabhatticittaMsi pahANapIDhaMsi suhanisaNNe suhodagehiM pupphodaehiM gaMdhodaedi suddhodaehiM ya puNo puNo kallANagapavaramajjaNavihIe majjie tattha kouyasaehiM bahuvihehiM kallANagapavaramajjaNAvasANe pamhalasukumAlagaMdhakAsAyalahiyaMge ahayasumahagghadUsarayaNasusaMvue sarasasurabhigosIsacaMdaNANulittagatte suimAlAvaNNagavilevaNe AviddhamaNisuvaNNe kappiyahAraddhahAratisarayapAlaMbapalaMbamANakaDisuttasukayasohe piNiddhaMgevijje aMgulejjagalaliyaMgayalaliyakayAbharaNe nAnAmaNikaDagatuDiyarthabhiyabhue ahiyarUvasassirIe kuMDalujjoiyANaNe maurDadittasirae hArotthayasukayaraiyavacche pAlaMbapalaMbamANasukayapaDauttarijje muhiyApiMgalaMgulIe nANAmaNikaNagarayaNavimalamaharihaniuNoviyAmisimisaMtaviraiyasusiliTThavisiTThalaTThasaMThiyapasatthaAviddhavIravalae, kiM bahuNA ? kapparukkhae ceva sualaMkiyavibhUsie nariMde sakoraMTamalladAmeNaM chatteNaM dharijjamANeNaM caucAmaravAlavIiyaMge maMgalajayasahakayAloe aNegagaNanAyagadaMDanAyagarAIsaratalavaramADaMbiyakoDuMbiyamaMtimahAmaMtigaNagadovAriyaamaccaceDapIDhamadanagaranigamaseTThiseNAvaisatthavAhadUyasaMdhivAlasaddhiM saMparibuDe dhavalamahAmehaniggae vive gahagaNadippaMtarikkhatArAgaNANa majjhe sasi vva piyadasaNe naravaiI majjaNagharAo paDinikkhamai 2 tA jeNeva bAhiriyA uvaTThANasAlA teNeva uvAgacchai 2 ttA sIhAsaNavaragae puratthAbhimuhe sannisaNNe / tae NaM se seNie rAyA appaNo adUrasAmaMte uttarapurasthime disImAeM aTTha bhadAsaNAI seyavatthapaccatthuyAiM siddhatthamaMgalovayArakayasaMtikammAI rayAvei 2 cA nANAmaNirayaNamaDiyaM ahiyapecchaNijjarUvaM mahagghavarapaTTaNuggayaM sohabahubhattisayacittaThANaM IhAmiyausabhaturayanaramagaravihagavAlagakiMnararurusarabhacamarakuMjaravaNalayapaumalayabhatticittaM sukhaciyavarakaNagapavaraperaMtadesabhAgaM abhitariyaM javaNiyaM aMchAvei 2 tA attharagama~uamasUragaucchaiyaM dhavalavasthapaccatthuyaM visihaM aMgasuha
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAdhammakAo [1.12 phAsayaM sumauyaM dhAriNIe devIe bhaddAsaNaM rayAvei 2 sA koDuMbiya - purise sahAvei 2ttA evaM vayAsI - khippAmeva bho devANuppiyA ! ahaMgamahAnimitta suttatyaipADhae vivihasatyakusale sumiMNapADhae sahAveha 2 ttA eyamANattiyaM khippAmeva paccapiNaha / tae NaM te koDuMbiyapurisA seNiNaM rannA evaM vRttA samANA haTTha jAva hiyayA karayalapariggahiryaM dasanahaM sirasAvattaM matthae aMjaliM kaTTu evaM devo taha tti ANAe viNaNaM vayaNaM paDisurNeti seNiyassa ranno aMtiyAo paDinikkhamaMti 2 ttA rAyagihassa nagarassa majjhamajjheNaM jeNeva sumiNa pADhagagihANi teNeva uvAgacchaMti 2 ttA sumiNapADhae sahAveMti / tae NaM te sumiNapADhagA seNiyassa ranno koDuMbiya purisehiM sadAviyA samANA haTTha jAva hiyayA vhAyA kayabalikammA jAva pAyacchittA appamaddagvAbharaNAlaMkiyasarIrA hariyA liyasiddhatthayakayamuddhANA saehiM saMpahiM giddehiMto paDinikkhamaMti rAyagihassa nagarassa majjhamajjheNaM jeNeva seNiyassa bhavaNavaDeMsagaduvAre teNeva uvAgacchaMti 2 egayao milAyaMti 2 seNiyassa ranno bhavaNavaDeMsagaduvAreNaM aNuppavisaMti 2 nA jeNeva bAhiriyA uvaTThANasAlA jeNeva seNie rAyA teNeva uvAgacchaMta 2 tA seNiya rAyaM japaNaM vijaeNaM vaddhAveMti, seNieNaM ratnnA acciyavaMdiyapUiyamANiyasakkAriyasammANiyA samANA patteyaM 2 puvvannatthesu bhaddAsaNesu nisIyaMti / tae NaM seNie rAyA javaNiyaMtariyaM dhAriNaM devaM Thavei 2 tA pupphaphalapaDipuNNahatthe pareNaM viNaeNaM te sumirNapADhae evaM vayAsI - evaM khalu devANuppiyA ! dhAriNI devI ajja taMsi tArisagaMsi sayaNijjaMsi jAva mahAsumiNaM pAsittA NaM paDibuddhA / taM eyarasaNaM devANupiyA ! urAlassa jAva sassirIyassa mahAsubhiNassa ke manne kallANe phalavittivisese bhavissai / tae NaM te sumiNapADhagA seNiyassa ranno aMtie eyama soccA nisamma haTTha jAva hiyayA taM sumiNaM sammaM ogiti 2 IhaM aNuppavisaMti 2 annamantreNa saddhiM saMcAti 2 tA sumiNassa laddhaTThA gahiyaTThA pucchiyaTThA viNicchiyaTThA tarasa
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ -1.12] nAyAdhammakAo abhigayaTThA seNiyassa ranno purao sumiNasatthAI uccAremANA evaM vayAsI evaM khalu amhaM sAmI ! sumiNasatyaMsi bAyAlIsaM sumiNA tIsaM mahAsumiNA bAvantariM savvasumiNA diTThA / tattha NaM sAMmI ! arahaMtamAyaro vA cakkavaTTimAyaro vA arahaMtaMsi vA cakkavahiMsi vA gabbhaM vakamamANaMsi eesiM tIsAe mahAsumiNANaM ime codasa mahAsumiNe pAsittANaM paDibujjhati taM jahA -gayarvasahasIhaabhiseyadAmasasidiNayaraM jhayaM kuMbhaM / paDamasarasAgaravimANabhavaNarayaNuccaya sihiM ca // 1 // vAsudevamAyaro vA vAsudevaMsi gandhaM vakkamamANaMsi eesiM coisanhaM mahAsumiNANaM annayare sa mahAsumiNe pAsittA NaM paDibujjhati / baladevamAyaro vA baladevaMsi gabbhaM vakkamamANaMsi eesiM coddasanhaM mahAsumiNANaM annayare cattAri mahAsuviNe pAsittA NaM paDibujjhati / maMDaliyamAyaro vA maMDaliyaMsi gabbhaM vakkamamANaMsi eesi coddasahaM mahAsumiNANaM annayaraM mahAsumiNaM pAsittA NaM paDibujjhati / ime ya sAmI dhAriNIe devIe eMge mahAsumiNe diTThe / taM urAle NaM sAmI ! dhariNIe devIe sumi diTThe jAva AroggatuTThidIhAukallANamaMgallakArae NaM sAmI ! dhAriNIe devIe sumi diTThe / atthalAbho sAmI ! sokkhalAbho sAmI ! bhogalAbho sAmI ! puttalAbha' rajjalabho / evaM khalu sAmI ! dhAriNIdevI navaNhaM mAsANaM bahupaDhipuNNANaM jAva dAragaM paMyAhiI se vi ya NaM dArae ummukkavAlabhAve I vinnAyapariNayaimitte jovvaNagamaNuppatte sUre vIre vikkateM' vitthiNNaviubalavAhaNe rajjavaI rAyA bhavissai aNagAre vA bhAviyappA / taM urAle NaM sAmI ! dhAriNIe devIe sumiNe diTThe jAva AroggatuTTi jAva diTThe ttikaTTu bhujjo 2 aNuvUrheti / tae NaM seNie rAyA vesi sumiNapADhagANaM aMtie emaTThe soccA nisamma haTTha jAva hiyae karayala jAva evaM vayAsI - evameyaM devANuppiyA ! jAva jaM NaM tumbhe vayaha cikaTTu taM sumiNaM sammaM saeNpeMDicchai 2 te sumiNapADhae vipuleNaM asaNapANakhAimasAimeNaM vatthagaMdhamallAlaMkAreNa ya sakkArei sammANei vipulaM jIviyArihaM pAidANaM dalayai paDivisajjei / tae NaM se seNie rAyA sIhAsaNAo 2 9
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ [I.13 nAyAdhammakahAo . [1.13abbhuDhei 2 ttA jeNeva dhAriNI devI teNeva uvAgacchai 2 ttA dhAriNaM deviM evaM vayAsI-evaM khalu devANuppie sumiNasatthaMsi bAyAlIsaM sumiNA jAva egaM mahAsumiNaM jAva bhujjo 2 aNuvRhei / tae NaM sA dhAriNIdevI seNiyassa ranno aMtie eyamaDhe socA nisamma haTTa jAva hiyayA taM sumiNaM samma paDicchai 2 jeNeva sae vAsaghare teNeva uvAgacchai 2 NhAyA kayabalikammA jAva vipulAiM jAva vihri| ___(13) tae NaM tIse dhAriNIe devIe dosu mAsesu vIIkvatase taiie mAse vaTTamANe tassa gabbhassa dohelakAlasamayasi ayameyArUve akAlamehesu dohale pAunbhavitthA - dhannAo NaM tAo ammayAo sapuNNAo tAo ammayAo kayatthAo kayapuNNAo kayalakkhaNAo kayavihavAo suladdhe NaM tAsiM mANussae jammajIviyaphale jAo NaM mehehu~ abbhuMggaesu abbhujjaesu abbhunnaesu abbhuTThiesu sagajjiesu savijjuesu saphusiesu sathaNiesu dhaMtadhoyaruppapaTTaaMkasaMkhacaMdakuMdasAlipiTTharAsisamappabhesu cikurahariyAlabheyacaMpagasaNakoraMTasarisavapau~marayasamappabhesu lakkhArasasarasarattakiMsuyajAsumaNarattabaMdhujIvagajAihiMgulayasarasakuMkumaurabbhasasaruhiraiMdagovagasamappabhesu barahiNanIlaguliyAsa~gacAsapicchabhiMgapattasAsa~ganIluppalaniyaranavasirIsakusumanavasaddalasamappabhesu jaccajaNabhiMgabheyariTThagabhamarAvaligavalaguliyakajjalasamappabhesu phuraMtavijjuyasagajjiesu vAyavasavipulagaMgaNacavalaparisakiresu nimmalavaravAridhArApayaliyapayaMDamAruyasamAhayasamottharaMtau~variuvarituriyavAsaM pavAsiesu dhArApahakaranivAyanivvAviyaM meiNitale hariyagagaNakaMcue pallaviya pAyavagaNesu vailliviyANesu pasariesu unnaesu sohaggamuvAgaesu vebhAragirippaivAyataDakaDaMgavimukkesu ujjharesu turiyapahAviyapalloTTapheNAulaM sakalusaM jalaM vahaMtIsu girinaIsu sajjajjuNanIvaikuDayakaMdalasiliMdhakaliesu uvavaNesu meharasiyahatuTThaciTThiyaharisavasapamuktakaMThakekAravaM muyatesu barahiNesu uuvasamayajaNiyataruNasahayaripaNacciesu navasurabhisiliMdhakuDayakaMdalakalaMbagaMdhaddhaNiM muyaMtesu uvavaNesu parahuyaruyiibhaya
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ -1.14] nAyAdhammaka hAo saMkulesu uddAiMtarattaiMdagovayathovaya kAruNNavilaviesa unnayataNamaMDi dadduraparyaMpiesa saMpiMDiyadariyabhamaramahuyaripahakarapariliMtamattachappayakusumAsavalolamahuraguMjaMtadesabhAesu uvavaNesu parisAmiyacaMdasUragahagaNapaNaTTanakkhattatAragapahe iMdAuhabaddhaciMdhapaTTami aMbaratale uDDI balAgapaMtisohaMtamehavande kAraMDagacakkavAyakalahaMsa ussuyakare saMpatte pADasaMmi kAle vhAyAo kayabalikammAo kayako uyamaMgalapAyacchittAo kiM te varapAyapattaneuramaNimehalahAraMraiyaDavaciyakaDagakhuDya vicittavaravalayathaMbhiyabhuyAo kuMDalaujjoviyANaNAo rayaNabhUsiyaMgIo nAsAnIsAsavAyavojjhaM cakkhuharaM vaNNapharisa saMjuttaM hayalAlApelavAireyaM dhavalakaNayakhaciyaMta kammaM AgAsaphalihasarisappabhaM aMsuyaM pavaraparihiyAo dugullasukumAlauttarijjAo savvouyasurabhikusumapavaramallasohiyAsirAo kAlAgarupavaradhUvadhUviyAo sirIsa mANavesAo seyaNayagaMdhahatthirayaNaM durUDhAo samANIo sakoraMTamalladAmeNaM chatteNaM dharijjamANeNaM caMdappabhaveya raveruliyavimaladaMDasaMkhakuMdadagarayaamayamahiyapheNapuMjasannigAsaca ucAmaravAlavIjiyaMgIo seNieNaM rannA sArddhaM hatthikhaMdhavaragaeNaM piTThao 2 samaNugacchamANIo cAuraMgiNIe seNAe~ mahayA hayANIeNaM gayANieNaM rahANieNaM pAyattANIeNaM savviDDIe sabvajjuIe jAva nigghosanAiyaraveNaM rAyagihaM nayaraM siMghADagatigacaukkacaccaraca ummuhamahApahapahesu AsitasittasuiyasaMmajjiovalittaM jAva sugaMdha varagaMdhiyaM gaMdhavaTTibhUyaM avaloemANIo nAgarajaNeNaM abhinaMdijjamANIo gucchalayArukkhagummavalligucchocchAiyaM surammaM vaibhAragirikaDagapAyamUlaM savvao samaMtA AhiMDemANIo 2 DohalaM viNayaMti / taM jai ahamavi mesu abbhuggaesu jAva dohalaM viNijjAmi / nnn (14) tae NaM sA dhAriNI devI taMsi DohalaMsi aviNijjamANasi asaMpattadohalA asaMpuNNadohalA asaMmANiyadohalA sukkA bhukkhA nimmaMsA oluggA oluggasarIrA pamailadubbalA kilaMtA omaMthiyavayaNanayaNakamalA paMDuiyamuhI karayalamaliyavva caMpagamAlA nitteyA dINavivaNNavayaNA jahociyapupphagaMdhamahAlaMkArahAraM aNabhilasamANI kIDAramaNakiriyaM parihAve 11 -
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAyAdhammakahAo . [L.14mANI dINA dummaNA nirANaMdA bhUmigayadiTThIyA ohayamaNasaMkappA jAva jhiyAi / tae NaM tIse dhAriNIe devIe aMgapaDiyAriyAo abhitariyAo dAsaceDiyAo dhAriNI devI oluggaM jAva jhiyAyamANiM pAsaMti 2 evaM vayAsI-kinnaM tume devANuppie ! oluggA oluggasarIrA nAva jhiyAyasi? tae NaM sA dhAriNI devI tAhiM aMgapaDiyAriyAhiM abhitariyAhiM dAsacoDiyAhiM ya evaM vuttA samANI tAo ceDiyAo no ADhAi no pariyANAi aNADhAyamANI apariyANamANI tusiNIyA ciTThai / tae NaM tAo aMgapaDiyAriyAo abhitariyAo dAsaceDIo dhAriNaM deviM doccaM pi taccaM pi evaM vayAsI-kinnaM tume devANuppie! oluggA oluggasarIrA jAva jhiyAyasi ? tae NaM sA dhAriNI devI tAhiM aMgapaDiyAriyAhiM abhitariyAhiM ya dAsaceDIhiM doccaM pi taccaM pi evaM vuttA samANI no ADhAi no pariyANAi aNADhAyamANI apariyANamANI tusiNIyA saMciTThai / tae NaM tAo aMgapaDiyAriyAo dAsaceDiyAo ya dhAriNIe devIe aNADhAijjamANIo aparijANijjamANIo taheva saMbhaMtAo samANIo dhAriNIe devIe aMtiyAo paDinikkhamaMti 2 jeNeva seNie rAyA teNeva uvAgacchaMtira karayalapariggahiyaM jAva kaTu jaeNaM vijaeNaM vaddhAveMti 2 evaM vayAsI-evaM khalu sAmI ! kiMpi ajja dhAriNI devI oluggA oluggasarIrA jAva aTTajjhANovagayA jhiyAyai / tae NaM se soNae rAyA tAsiM aMgapaDiyAriyANaM aMtie eyamaDhe soccA nisamma taheva saMbhaMte samANe sigdhaM turiyaM' cavalaM veiyaM jeNeva dhAriNI devI teNeva uvAgacchai 2 dhAriNaM deviM oluggaM oluggasarIraM jAva aTTajjhANovagayaM jhiyAyamANiM pAsai 2 evaM vayAsIkinnaM tumaM devANuppie ! oluggA oluggasarIrA jAva aTTajjhANovagayA jhiyAyasi ? tae NaM sA dhAriNI devI seNieNaM rannA evaM vuttA samANI no ADhAi jAva tusiNIyA saMciTThai / tae NaM seNie rAyA dhAriNaM deviM doccaM pi taccaM pi evaM vayAsI-kinnaM tumaM devANuppie! oluggA jAva jhiyAyasi ? taeNaM sA dhAriNI devI seNieNaM rannA doccaM pi taccaM pi evaM vuttA samANI no ADhAi no pariyANAi tusiNIyA saMciTThaha / tae
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ -1.151 nAyAdhammakahAo 13 NaM se seNie rAyA dhAriNiM deviM savahasAviyaM karei 2 evaM vayAsIkiM NaM tuma devANuppie ! ahameyassa aTThassa aNarihe savaNayAe to NaM tumaM mamaM ayameyArUvaM maNomANasiyaM dukkhaM rahassIkaresi / tae NaM sA dhAriNI devI seNieNaM rannA sapahasAviyA samANI seNiyaM rAyaM evaM vayAsI-evaM khalu sAmI! mama tassa urAlassa jAva mahAsumiNassa tiNhaM mAsANaM bahupaDipuNNANaM ayameyArUve akAlamehesu Dohale pAunbhUe - dhannAo NaM tAo ammayAo kayatthAo NaM tAo ammayAo jAva vebhAragiripAyamUlaM AhiMDamANIo dohalaM viNeti / taM jai NaM ahamavi bAva dohalaM viNejjAmi / tae NaM haM sAmI ! ayameyArUbaMsi akAladohalaMsi aviNijjamANaMsi oluggA nAva aTTajjhANovagayA jhiyAyAmi / tae NaM haM kAraNeNaM sAmI ! oluggA jAva jhiyAyAmi / tae NaM se seNie rAyA dhAriNIe devIe aMtie eyamahra soccA nisamma dhAriNI devI evaM vayAsI-mA NaM tuma devANuppie ! oluggA jAva jhiyAhi / ahaM NaM tahA karissAmi jahA NaM tubbhaM ayameyArUvassa akAladohalassa maNorahasaMpattI bhavissai tikaTTha dhAriNIM devIM iTAhiM kaMtAhiM piyAhiM maNunAhiM maNAmAhiM vaggUhi samAsAsei 2 jeNeva bAhiriyA uvaTThANasAlA teNeva uvAgacchai 2 sIhAsaNavaragae purasthAbhimuhe sannisaNNe dhAriNIe devIe eyaM akAlaDohalaM bahUhiM Aehi ya uvAehi ya uppattiyAhi ya veNaiyAhi ya kammiyAhi ya pAriNAmiyAhi ya cauvihAhiM buddhIhiM aNuciMtemANe 2 tassa dohalassa AyaM vA uvAyaM vA ThiI vA uppattiM vA aviMdamANe ohayamaNasaMkappe jAva jhiyAyai / (15) tayANaMtaraM ca NaM abhae kumAre NhAe kayabalikamme jAva savvAlaMkAravibhUsie pAyavaMdae pahArettha gamaNAe / tae NaM se abhayakumAre jeNeva seNie rAyA teNeva uvAgacchai seNiyaM rAyaM ohayamaNasaMkappaM jAva jhiyAyamANaM pAsai ayameyArUve ajjhathie ciMtie patthie maNogae saMkappe samuppajitthA = annayA mamaM seNie rAyA ejjamANaM pAsittA ADhAi pariyANAi sakkArei sammANei Alavai saMlavai
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ ___......... [I.15 nAyAdhammakahAo addhAsaNeNaM uvanimaMtei matthayasi agyAi / iyANiM mamaM seNie rAyA no ADhAi no pariyANai no sakArei no sammANei no iTThAhiM kaMtAhiM piyAhiM maNunnAhiM orAlAhiM vaggRhiM Alavai saMlavai no addhAsaNeNaM uvanimatei no matthayaMsi agghAyai ki pi ohayamaNasaMkappe jhiyaayi| taM bhaviyavvaM NaM ettha kAraNeNaM / taM seyaM khalu mamaM seNiyaM rAyaM eyamaTTha pucchittae / evaM saMpehei 2 jeNAmeva seNie rAyA teNAmeva uvAgacchai 2 karayalapariggahiyaM sirasAvattaM matthae aMjaliM kaTTa jaeNaM vijaeNaM vaddhAvei 2 evaM vayAsI - tubbhe NaM tAo ! annayA mamaM ejjamANaM pAsittA ADhAha pariyANaha jAva matthayaMsi agghAyaha AsaNeNaM uvanimaMteha / iyANi tAo ! tubbhe mamaM no ADhAha jAva no AsaNeNaM uvanimaMteha kiM pi ohayamaNasaMkappA jAva jhiyAyaha / taM bhaviyavvaM tAo ettha kAraNeNaM / tao tumbhe mamaM tAo evaM kAraNaM agUhemANA asaMkamANA aniNhavemANA apcchaaemaannaa| jahAbhUyamavitahamasaMdiddhaM eyamahUM Aikkhaha / tae NaM ahaM tassa kAraNassa aMtagamaNaM gamissAmi / tae NaM se seNie rAyA abhaeNaM kumAreNaM evaM vune samANe abhayaM kumAraM evaM vayAsI-evaM khalu puttA ! tava cullamAuyAe dhAriNIdevIe tassa gabbhassa dosu mAsesu aikkatesu taiyamAse vaTTamANe dohalakAlasamayAMsa ayameyArUve dohale pAunbhavitthA - dhannA o NaM tAo ammayAo taheva niravasesaM bhANiyadhvaM jAva viNeti / tae NaM ahaM puttA dhAriNIe devIe tassa akAladohalassa bahUhiM Aehi ya uvAehiM jAva utpattiM aviMdamANe ohayamaNasaMkappe jAva jhiyAmi tumaM AgayaM pi na yANAmi / taM eeNaM kAraNeNaM ahaM puttA ! ohaya jAva jhiyAmi / tae paM se abhae kumAre seNiyassa raNNo aMtie eyamaDhe soccA nisamma haTTa jAva hiyae seNiyaM rAyaM evaM vayAsI- mA NaM tubbhe. tAo ohaya jAva jhiyAyaha / ahaM NaM tahA karissAmi jahA NaM mama cullamAuyAe dhAriNIe devIe ayameyArUvassa akAlaDohalassa maNorahasaMpattI bhavissai tikaTTa seNiyaM rAyaM tAhiM
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ -1.163 nayAdhammakahAo iTThAhiM kaMtAhiM jAva samAsAsei / tae NaM seNie rAyA abhaeNaM kumAreNaM evaM vutte samANe haTTatuDhe jAva abhayaM kumAraM sakArei saMmANei 2 pddivisjjei| (16) tae NaM se abhae kumAre sakkArie sammANie paDivisajie samANe seNiyassa raNNo aMtiyAo paDinikkhamai 2 jeNAmeva sae bhavaNe teNAmeva uvAgacchai 2 sIhAsaNe nisaNNe / tae NaM tassa abhayakumArassa ayameyArUve ajjhathie jAva samuppajjitthA- no khalu sakkA mANussaeNaM uvAeNaM mama cullamAuyAe dhAriNIe devIe akAlaDohalamaNorahasaMpattiM karittae nannattha divveNaM uvAeNaM / asthi NaM majjha sohammakappavAsI puvvasaMgaie deve mahiDDIe jAva mahAsokkhe / taM seyaM khalu mama posahasAlAe posahiyassa baMbhayArissa ummuMkamaNisuvaNNassa vavagayamAlAvaNNagavilevaNassa nikkhittasatthamusalassa egassa abIyassa dabbhasaMthArovagayassa aTThamabhattaM pagiNhittA puvvasaMgaiyaM devaM maNasIkaremANassa vihritte| tae NaM puvvasaMgaie deve mama cullamAuyAe dhAriNIe devIe ayameyArUvaM akAlamehesu DohalaM vihii| evaM saMpehei 2 jeNeva posahasAlA teNAmeva uvAgacchai 2 posahasAlaM pamajjai uccArapAsavaNabhUmi paDilehei 2 dabbhasaMthAragaM durUhai 2 aTThamabhattaM pagiNhai 2 posahasAlAe posahie baMbhayArI jAva putvasaMgaiyaM devaM maNasIkaremANe 2 citttthi| taeNaM tassa abhayakumArassa aTThamabhatte pariNamamANe putvasaMgaiyassa devassa AsaNaM calai / tae NaM putvasaMgaie sohammakappavAsI deve AsaNaM caliyaM pAsai 2 ohiM pauMjai / tae NaM tassa putvasaMgaiyassa devassa ayameyArUve ajjhathie jAva samuppajjitthA- evaM khalu mama puvvasaMgaie jaMbuddIve 2 bhArahe vAse dAhiNaDvabharahe rAyagihe nayare posahasAlAe posahie abhae nAma kumAre aTThamabhattaM pagiNhittA NaM mama maNasIkaremANe 2 ciTThai / taM seyaM khalu mama abhayassa kumArassa aMtie pAubbhavittae / evaM saMpehei 2 uttarapurasthimaM disIbhAgaM avakamai 2 veuvviyasamugdhAeNaM samohaNai 2 saMkhejjAI joyaNAI daMDaM nisiraha /
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ 16 nAyAdhammakahAo .. .17taMjahA-rayaNANaM vayarANaM veruliyANaM lohiyakkhANaM masAragallANaM haMsagabbhANaM pulagANaM sogaMdhiyANaM joIrasANaM aMkANaM aMjaNANaM rayaNANaM jAyarUvANaM aMjaNapulagANaM phalihANaM riTThANaM ahAbAyare poggale parisADei ahAsuhume poggale parigiNhai 2 abhayakumAramaNukaMpamANe deve putvabhavajaNiyanehapIibahumANajAyasoge tao vimANavarapuMDarIyAo rayaNuttamAo dharaNiyalagamaNaturiyasaMjaNiyagamaNapayAre vAghuNNiyavimalakaNagapayaragavaDiMsagamauDaukkaDADovadaMsaNijje aNegamaNikaNagarayaNapahakaraparimaMDiyabhatticittaviNiuttagarmaNagajaNiyaharise kholamANavaralaliyakuMDalujjaliyavayaNaguNajaNiyasomarUve udio viva komudInisAe saNiccharaMgArakujjaliyamajhamAgatthe nayaNANaMde sarayacaMde divvosahipajjalujjaliyadasaNAbhirAme uMulacchisamattaMjAyasohe paiTThagaMdhuddhayAbhirAme meruviva nagavare veDebviyavicittavese dIvasamuddANaM asaMkhaparimANanAmadhejjANaM majjhayAreNaM vIivayamANe ujjoyaMto' pabhAe vimalAe jIvaloyaM" rAyagihaM puraivaraM ca abhayassa pAsaM ovayai 2 divvarUvadhArI / ___(17) tae NaM se deve aMtalikkhapaDivanne dasaddhavaNNAiM sakhikhiNiyAiM pavaravatthAI parihie / ekko tAva eso gamo / anno vi gamo - tAe ukiTThAe turiyAe cavalAe caMDAe sIhAe uddhRyAe jayaNAe cheyAe divvAe devagaIe jeNAmeva jaMbuddIve 2 bhArahe vAse jeNAmeva dAhiNaddhabharahe rAyagihe nayare posahasAlA abhae kumAre teNAmeva uvAgacchai 2 aMtalikkhapaDivane dasaddhavaNNAI sakhiMkhiNIyAI pavaratthAI parihie abhayaM kumAraM evaM vayAsI - ahaMgaM devANuppiyA ! puvvasaMgaie sohammakappavAsI deve mahaDDIe jaM NaM tumaM posahasAlAe aTThamabhattaM pA~giNhittA NaM mamaM maNasIkaramANe ciTThasi |tN esa NaM devANuppiyA ! ahaM ihaM havvamAgae / saMdisAhi NaM devANuppiyA! kiM karemi kiM dalAmi kiM payacchAmi kiM vA te hiya~icchiyaM / tae NaM se abhae kumAre taM puvvasaMgaiyaM devaM aMtalikkhapADavannaM pAsai 2 hadvatuDhe posaha pArei 2 karayala jAva aMjaliM kaTTha evaM vayAsI- evaM khalu devANuppiyA ! mama
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ -1.17} nIyAdhammakahAo cullamAuyAe dhAriNIe devIe ayameyArUve akAlaDole pAunbhUedhannAo NaM tAo ammayAo taheva puSvagameNaM jAva viNejjAmi / taM NaM tumaM devANuppiyA mama cullamAMDayAe dhAriNIe devIe ayameyArUvaM akALaDohalaM biNehi / tae NaM se deve abharaNaM kumAreNaM evaM vRtte samANe tuTTe abhayaM kumAraM evaM bayAsI- tumaM NaM devANuppiyA ! sunavyavasatthe acchAhi / ahaM NaM tava cullamAuyAe dhAriNIe devIe ayameyArUvaM DohalaM viNemi cikaTTu abhayarasa kumArassa aMtiyAo paDinikkhamai uttarapuratthi me NaM vebhArapavvae veDavviyasamugdhAraNaM samoharaNai saMkhejjAI joyaNAI daMDa nissarai jAba dopi veDabbiyasamugdhAeNaM samohaNai khippAmeva sagaiyaM savijjuyaM saphusiyaM paMcavaNNamehaniNAovasohiyaM divvaM pAusasiriM viGavai 2 jeNeva abhae kumAre teNeva ubAgacchai 2 abhayaM kumAraM evaM vayAsI evaM khalu devANuppiyA ! mae taba piyaTTayAe sagajjiyA saphusiyA savijjuyA divvA pAu~sasirI viubviyA / taM viNe NaM devANuppiyA tava cullamAMDayA dhAriNIdevI ayameyArUvaM akAlamehaDohalaM / tae NaM se abhae kumAre tassa puvvasaMgaiyassa sohammakappavAsissa devassa aMtie eyama soccA nisamma haTTatuTThe sayAo bhavaNAo paDinikkhamai 2 jeNAmeva seNie rAyA teNAmeva uvAgacchai karayala jAva aMjaliM kaTTu evaM vayAsI - evaM khalu tAo ! mama puvvasaMgaieNa sohammakappavAsiNA deveNaM khippAmeva sagajjiyasavijjuyapaMcavaNNameniNAovasobhiyA divvA pAusasirI viubviyA / taM viNeu NaM mama cullamAuyA dhAriNI devI akAladohalaM / tae NaM se seNie rAyA abhyassa kumArassa aMtie eyamahaM soccA nisamma haTTatuTTha koDuMbiya puri se sahAvei 2 evaM vayAsI - khippAmeva bho devANuppiyA ! rAyagihaM nagaraM siMghADagatigacaukkacaccara Asittasitta jAva sugaMdhavaragaMdhiyaM gaMdhavaTTibhUyaM kareha ya kAraveha ya eyamANattiyaM paccaNiha / tae NaM te koDuMbiyapurisA jAva paccaSpiNaMti / tae NaM se seNie rAyA 3 17
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAyAdhammakahAo [1.17doccaMpi koDuMbiyapurise sahAvei 2 evaM vayAsI - khippAmeva bho devANuppiyA ! hayagayarahajohapakrakaliyaM cAuraMgiNiM seNaM sannAheha seyaNayaM ca gaMdhahatthiM parikappeha / tevi taheva jAva paccappiNati / tae NaM se seNie rAyA jeNeva dhAriNI devI teNeva uvAgacchai 2 dhAriNaM devi evaM kyAsI -evaM khalu devANuppie ! sagajjiyA jAva pAusasirI pAunbhUyA / taM NaM tumaM devANuppie ! eyaM akAladohalaM viNehi / tae NaM sA dhAriNI devI seNieNaM rannA evaM vuttA samANI haTTatuTThA jeNAmeva majjaNaghare teNeva uvAgacchai 2 majjaNagharaM aNuppavisai 2 aMto aMteuraMsi vhAyA kayabalikammA kayakouyamaMgalapAyacchittA kiM te varapAyapattaneura jAva AgAsaphAliyasamappabhaM aMsuyaM niyatthA seyaNayaM gaMdhahatthi durUDhA samANI amayamahiyapheNapuMjasannigAsAhiM seyacAmaravAlavIyaNIhiM vIijjamANI 2 saMpatthiyA / tae NaM se seNie rAyA bahAe kayabalikamme jAva sassirIe hatthikhaMdhavaragae sakoreMTamalladAmeNaM chatteNaM dharijjamANeNaM caucAmarAhiM vIijjamANe dhAriNIdevIM piTThao aNugacchai / tae NaM sA dhAriNIdevI seNieNaM rannA hatthikhaMdhavaragaeNaM piTThao 2 samaNugammamANamaggA hayagayarahajohakaliyAe cAuraMgiNIe seNAe saddhiM saMparighuDA mahayA bhaDacaDagaravaMdaparikkhittA savviDDIe savvajjuIe jAva duMdubhinigghosanAiyaraveNaM rAyagihe nayare siMghADagatigacaukkacaccara jAva mahApahesu naugarajaNeNaM abhinaMdijjamANI 2 jeNAmeva vebhAragiripavvae teNAmeva uvAgacchai vebhAragirikaDagataDapAyamUle ArAmesu ya ujjANesu ya kANaNesu ya vaNesu ya vaNasaMDesu ya rukkhesu ya gucchesu ya gummesu ya layAsu ya vallIsu ya kaMdarAsu ya darIsu ya cuNDhIsu ya dahesu ya kacchesu ya nadIsu ya saMgamesu ya vivaraesu ya acchamANI ya pecchamANI ya majjamANI ya pattANi ya pupphANi ya phalANi ya pallavvANi ya giNhamANI ya mANemANI ya agghAyamANI ya paribhujamANI ya paribhAemANI ya vebhAragiripAyamUle dohalaM viNemANI savvao samaMtA AhiMDai / tae NaM sA dhAriNIdevI taMsi akAla
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ -I.20] nAyAdhammakahAo. . 19 dohalaMsi viNIyaMsi saMmANiyadohalA viNIyadohalA saMpuNNadohalA saMpannaDohalA jAyA yAvi hotthA / tae NaM sA dhAriNIdevI seyaNayagaMdhahatthiM dUrUDhA samANI seNieNaM hatthikhaMdhavaragaeNaM piTThao 2 samaNugammamANamaggA hayagaya jAva raveNaM jeNeva rAyagihe nayare teNeva uvAgacchai rAyagiha nayaraM majhamajheNaM jeNAmeva sae bhavaNe teNAmeva uvAgacchai 2 viulAI mANussagAI bhogabhogAiM jAva vihri| . . __(18) tae NaM se abhae kumAre jeNAmeva posahasAlA teNAmeva uvAgacchai 2 puvvasaMgaiyaM devaM sakkArei sammANei 2 paDivisajjei / tae NaM se deve sagajjiyaM paMcavaNNamehovasohiyaM divvaM pAusasiriM paDisAharai 2 jAmeva disi pAubbhUe tAmeva disiM pddige| (19) tae NaM sA dhAriNI devI taMsi akAladohalaMsi viNIyaMsi' sammANiyaDohalA tassa gabbhassa aNukaMpaNaTThAe jayaM ciTTai jayaM Asai jayaM suvai AhAraM pi ya NaM AhAremANI nAitittaM nAikaDuyaM nAikasAyaM nAiaMbilaM nAimahuraM jaM tassa ganbhassa hiyaM miyaM patthayaM dese ya kAle ya AhAraM AhAremANI nAiciMtaM nAisoyaM nAimohaM. nAibhayaM nAiparittAsaM vavagayaciMtAsoyamohabhayaparittAsA uubhayamANasuhehiM bhoyaNacchAyaNagaMdhamallAlaMkArehiM taM gambhaM suhaMsuheNaM privhi| (20) tae NaM sA dhAriNI devI navaNhaM mAsANaM bahupaDipuNNANaM adbhuTThamANa ya rAiMdiyANaM vIiktANaM addharattakAlasamayaMsi sukumAlapANipAyaM jAva savvaMgasuMdaraM dAragaM pyaayaa| tae NaM tAo aMgapaDiyAriyAo dhAriNiM deviM navaNhaM mAsANaM jAva dAragaM payAyaM pAsaMti 2 sigdhaM turiyaM cavalaM veiyaM jeNeva seNie rAyA teNeva uvAgacchaMti saNiyaM rAyaM jaeNaM vijaeNaM vaddhAveMti karayalapariggahiyaM sirasAvattaM matthae aMjAla kaTTa evaM vayAsI- evaM khalu devANuppiyA ! dhAriNIdevI navaNhaM mAsANaM jAva dAragaM payAyA ! taMNaM amhe devANuppiyANaM piyaM niveemo piyaM bhe bhavau / tae NaM se seNie rAyA tAsiM aMgapaDiyAriyANaM aMtie eyamaDhe soccA nisamma haTTatuDhe tAo aMgapaDiyAriyAo mahurohiM vayaNehiM viudreNa
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ 20 nAyAdhammakahAo [I.20ya pupphagaMdhamalAlaMkAreNaM sakArei sammANei 2 matthayadhoyAo karei puttANuputtiyaM vittiM kappei 2 paDivisajjei / tae NaM se seNie rAyA paccUsakAlasamayaMsi koDaMbiyapurise sahAvei 2 evaM kyAsI-khippAmeva bho devANuppiyA! rAyagihaM nagaraM Asiya jAva parigIyaM kareha 2 cAragaparisohaNaM kareha 2 mANummANavaddhaNaM kareha 2 eyamANattiyaM paccappiNaha jAva paccappiNaMti / tae NaM se seNie rAyA aTThArasaseNippaseNAo sadAvei 2 evaM vayAsI-gacchaha NaM tubbhe devANuppiyA ! rAyagihe nagare amitaravAhirie ussukka ukaraM abhaDappavesaM adaMDimakudaMDimaM adharimaM adhAraNijjaM aNuddhayamuiMga amilAyamalladAmaM gaNiyAvaranADaijjakaliyaM aNegatAlAyarANucariyaM pamuiyapakkIliyAbhirAmaM jahArihaM ThiivaDiyaM dasadivasiyaM kareha 2 eyamANattiyaM paccappiNaha tevi kareMti taheva paccappiNaMti / tae NaM se seNie rAyA bAhiriyAe uvaTThANasAlAe sIhAsaNavaragae purasthAbhimuhe sannisaNNe sayaehi ya sAhassiehi ya sayasAhassiehi ya jAehi ya dAehiM ya bhAehi ya dalayamANe 2 paDicchemANe 2 evaM ca NaM viharai / tae NaM tassa ammApiyaro paDhame divase jAyakammaM kareMti 2 biiyadivase jAgariyaM kareMti taie divase caMdasUradaMsANayaM kareMti 2 evAmeva nivvatte aKijAyakammakaraNe saMpatte bArasAhadivase vipulaM asaNapANakhAimasAimaM uvakkhaDAveMti 2 mittanAiniyagasayaNa saMbaMdhipariyaNaM balaM ca bahave gaNanAyaga jAva AmaMti tao vhAyA kayabalikammA kayakouya jAva savvAlaMkAravibhUsiyA mahaimahAlayaMsi bhoyaNamaMDavaMsi taM vipulaM asaNaM pANaM khAimaM sAimaM mittanAigaNanAyaga jAva saddhiM AsAemANA visAemANA paribhAemANA paribhuMjemANA evaM ca NaM viharaMti jimiyabhuttuttarAgayAvi ya NaM samANA AyaMtA cokkhA paramasuibhUyA taM mittanAiniyagasayaNasaMbaMdhipariyaNaM balaM ca bahave gaNanAyaga jAva vipuleNaM pupphavatthagaMdhamallAlaMkAreNaM sakkAreMti sammANeti 2 evaM vayAsI - jamhANaM amhaM imassa dAragassa gabbhatthassa ceva samANassa akAlamehesu Dohale pAubbhUe taM hoU NaM amhaM dArae mehe nAmeNaM mehe /
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ -1.20] nAyAdhammakAo tassa dAragassa ammApiyaro ayameyArUvaM goNNaM guNaniSphaNNaM nAmadhejjaM kareMti mehe i / tae NaM se mehe kumAre paMcadhAIpariggahie taMjahA - khIradhAI majjaNadhAIe kILAvaNadhAIe maMDaNadhAIe aMkadhAIe annAhi ya bahUhiM khujjAhiM cilAiyAhiM vAmaNivaDabhibabbaribausijoNiya palhaviisiNidhoruNigiNilAsiya laDasiyadamilisiMhaliArabipuliMdipakkaiNibahalimuraMDisa ripArasIhiM nAnAdesIhiM videsaparimaMDiyAhiM iMgiyAciMtiyapatthiyaviyANiyAhiM sadesane vatthagaddiyavesAhiM niuNakusalAhiM viNIyA hiM ceDiyAcakavAlavarisadharakaMcuijja mahayaragavaMda parikkhitte hatyAo hRtthaM sAIMrijjamANe aMkAo aMkaM paribhujjamANe parigijjamANe uvalAlijjamANe rammaMsi maNikoTTimatalasi parimijamANe 2 nivvAyAnivvAghAyaMsi girikaMdaramallINeva caMpagapAyave suhaMsuheNaM vaDhai / tae NaM tassa mehassa kumArassa ammApiyaro aNupuvveNaM nAmakaraNaM ca pajemaNagaM ca evaM caMkamaNagaM ca colovaNayaM ca mahayA 2 iDDIsakkArasamudeNaM kareMsu / tae NaM taM mehaM kumAraM ammApiyaro sAiregaTThavAsajAyagaM ceva bhaTTame vAse sohasi tihikaraNamuhuttaMsi kalAyariyassa uvarNeti / tae NaM se kalAyarie mehaM kumAraM lehAiyAo gaNiyappahANAo sauNaruya pajjavasANAo bAvatarakalAo suttao ya atthao ya karaNao ya sehAvei sikkhAvei taMjahA - lehaM gaNiyaM rUvaM naTTaM gIyaM vAiyaM saragayaM pokkharagayaM samatAlaM jUyaM jaNavAyaM pAsayaM aTThAvayaM porekaccaM dagamaTTiyaM annavihiM pANavihiM vatthavihiM vilevaNavihiM sayaNavihiM ajjaM paheliyaM mAgahiyaM gAhaM gIiyaM silogaM hiraNNajutiM suvaNNajuttiM cuNNajuttiM AbharaNavihiM taruNIpaDikammaM itthilakkhaNaM purisalakkhaNaM hayalakkhaNaM gayalakkhaNaM goNalakkhaNaM kukkuDalakkhaNaM chattalakkhaNaM daMDalakkhaNaM asilakkhaNaM maNilakkhaNaM kAgiNilakkhaNaM vatyuvijjaM khaMdhAramANaM nagaramANaM vRhaM paDivUhaM cAraM paDicAraM cakavUhaM garulavUhaM sagaDavUhaM juddhaM nijuddhaM juddhAijuddhaM advijuddhaM muTThijuddhaM bAhujuddhaM layAjuddhaM IsatthaM charuSpavAyaM ghaNuvveyaM hiraNNapAgaM suvaNNapAgaM suttakheDaM vaTTekheDaM nAliyAkheDaM pattacchejjaM kaDecchejjaM sajjIvaM nijjIvaM 21
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ 22 nAyAdhammakAo [ I. 24 sauNaruyaM ti / (21) tae NaM se kalAyarie mehaM kumAraM lehAiyAo gaNiyappahANAo sauNarurya'pajjavasANAo bAvantariM kalAo suttao ya atthao ya karaNao ya sehAvei 2 ammApiUNaM uvaNei / tae NaM mehassa kumArassa ammApiyaro taM kalAyariyaM mahurehiM vayaNehiM viuleNaM vatthagaMdhamallAlaMkAreNaM sakkAreMti sammAti viulaM jIviyArihaM pIidANaM dalayaMti 2 paDivisajjeMti / ( 22 ) tae NaM se mehe kumAre bAvattarikalApaMDie navaMgasutapaDibohie aTThArasavihipa gAradesI bhAsAvisArae gIyaraiyagaMdhavvanaTTakusale hayajohI gayajohI rahajohI bAhujohI bAhuppamaddI alaMbhoga samatthe sAhasie viyAlacArI jAe yAvi hotthA / (23) tae NaM tassa mehakumArassa ammApiyaro mehaM kumAraM bAvantarikalApaMDiyaM jAva viyAlacArI jAyaM pAsati 2 aTTha pAsAyavaDiMsae kAreMti abbhuggayamUsiyapahasie viva maNikaNagarayaNabhatticitte vAudhduyavijayavejayaMtI paDAgAchattAicchattakalie tuMge gagaNatalamabhilaMghamANasihare jAlaMtararayaNapaMjarummilieva maNikaNagadhUbhiyAe viyasiyasayavattapuMDarIe tilayarayaNaddhacaMdaccie nAnAmaNimayadAmAlaMkie aMto bahiM ca saNhe tavaNijjaruilavAluyApatthare suhaphAse sassirIyarUve pAsAIe jAva paDirUve / egaM ca NaM mahaM bhavaNaM kAreMti aNegakhaMbhasayasannividvaM lIlaTThiyasAlabhaMjiyAgaM abbhuggayasukaya va iraveiyAtAraNavararaiyasAlabhaMjiyAsusilivisiTThalaTThasaMThiyapasatthaveruliyakhaMbhanANAmaNikaNagarayaNakhaciyaujjalaM bahusamasuvibhattaniciyaramaNijjabhUmibhAgaM IhAmiya jAva bhatticittaM khaMbhuggayavara veiyAparigayAbhirAmaM vijjAharajamalajuyalajaMtajuttaMpiva accIsahassamAlaNIyaM rUvagasahassakaliyaM bhimANaM bhibbhisamANaM cakkhulloyaNalesaM suhaphAsaM sassirIyarUvaM kaMcaNamaNirayaNadhUbhiyAgaM nANAvihapaMcavaNNaghaMTApaDAgaparimaMDiyaggasiharaM dhavalamirIcikavayaM viNimmuryaMtaM lAuloiyamahiyaM jAva gaMdhavaTTibhUyaM pAsAIyaM darisaNijjaM abhirUvaM paDirUvaM / ( 24 ) tae NaM tarasa me hassa kumArassa ammApiyaro mehaM kumAraM soha
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ 23 -I.25] nAyAdhammakahAo gaMsi tihikaraNanakkhattamuhuttasi sarisiyANaM sarivvayANaM sarittayANaM sarisalAvaNNarUvajovvaNaguNovaveyANaM sarisaehito rAyakulehito ANilliyANaM pasAhaNaTuMgaavihavavahUovayaNamaMgalasujaMpiehiM aTThahiM rAyavarakannAhiM saddhiM egadivaseNaM pANiM giNhAviMsu / tae NaM tassa mehassa ammApiyaro imaM eyArUvaM pIidANaM dalayaMti -- aTTha hiraNNakoDIo aTTa suvaNNakoDIo gAhANusAreNa bhANiyavvaM jAva pesaNakAriyAo annaM ca vipulaM dhaNakaNagarayaNamaNimottiyasaMkhasilappavAlarattarayaNasaMtasArasAvaejaM alAhi jAva AsattamAo kulavaMsAo pakAmaM dAuM pakAmaM bhottuM pakAmaM paribhAeuM / tae NaM se mehe kumAre egamegAe bhAriyAe egamegaM hiraNNakoDiM dalayai egamegaM suvaNNakoDiM dalayai jAva egamegaM pesaNakAri dalayai annaM ca viulaM dhaNakaNaga jAva paribhAeu dalayai / tae NaM se mehe kumAre uppiM pAsAyavaragae phuTTamANehiM muiMgamatthaehiM varataruNisaMpauttehiM battIsaibaddhaehiM nADaehiM viharai / (25) teNaM kAleNaM 2 samaNe bhagavaM mahAvIre puvANupuTviM caramANe gAmANugAmaM dUijjamANe suhaMsuheNaM viharamANe jeNAmeva rAyagihe nayare guNasilae ceie jAva viharai / tae NaM rAyagihe nayare siMghADagatigacaukkacaccare mahayA bahujaNasahe i vA jAva bahave uggA bhogA jAva rAyagihassa nagarassa majjhamajjheNaM egadisiM egAbhimuhA niggacchati / imaM ca NaM mehe kumAre uppiM pAsAyavaragae phuTTamANehiM muyaMgamatthaehiM jAva mANussae kAmabhoge bhuMjamANe rAyamaggaM ca AloemANe 2 evaM ca NaM viharai / tae NaM mehe kumAre te bahave uggA bhogA nAva egadisAbhimuhe niggacchamANe pAsai 2 kaMcuijjapurisaM sahAvei 2 evaM vayAsI - kinnaM bho devANuppiyA! ajja rAyagihe nagare iMdamahe i vA khaMdamahe i vA evaM ruhasivavesamaNanAgajakkhabhUyanaItalAyarukkhacaiyapavvayaujjANagirijattAi vA jao NaM bahave uggA bhogA jAva egadisiM egAbhimuhA niggacchati / tae NaM se kaMcuijjapurise samaNassa bhagavao mahAvIrassa gahiyAgamaNapavittIe mehaM kumAra evaM vayAsI - no khalu devANuppiyA !
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAyAdhammakahAo [1.27aja rAyagihe nayare iMdamahe i vA jAva girijattA i vA jaNaM ee uggA jAva egadisiM egAbhimuhA niggacchati / evaM khalu devANuppiyA! samaNe bhagavaM mahAvIre Aigare titthagare ihamAgae iha saMpatte iha samosaDhe iha ceva rAyagihe nagare guNasilae ceie ahApaDirUvaM jAva viharai / ___ (26) tae NaM se mehe kumAre kaMcuijjapurisassa aMtie eyamaDhe soccA nisamma haTTatuDhe koDubiyapurise sahAvei 2 evaM vayAsI - khippAmeva bho devANuppiyA ! cAugghaMTaM AsarahaM junAmeva uvaTThaveha jAva uvaNeti / tae NaM se mehe pahAe jAva savvAlaMkAravibhUsie cAugghaMTaM AsarahaM durUDhe samANe sakoraMTamalladAmeNaM chatteNaM dharijjamANeNaM mahayA bhaDacaDagaravaMdapArayAlasaMparibuDe rAyagihassa nayarassa majjhamajheNaM nigacchai 2 jeNAmeva guNasilae cehae teNAmeva uvAgacchai 2 samaNassa bhagavao mahAvIrassa chattAicchattaM paDAgAipaDAgaM vijjAharacAraNe jaMbhae ya deve ovayamANe pAsai 2 cAugghaMTAo AsarahAo paccoruhai 2 samaNaM bhagavaM mahAvIraM paMcaviheNaM abhigameNaM abhigacchai taMjahA- sacittANaM davvANaM visaraNayAe, acittANaM davANaM aviusaraNayAe, egasADiyaM uttarAsaMgakaraNeNaM, cakkhuphAse aMjalipaggaheNaM, maNaso egattIkaraNeNaM / jeNAmeva samaNe bhagavaM mahAvIre teNAmeva uvAgacchai 2 samaNaM bhagavaM vikkhutto AyAhiNapayAhiNaM karei vaMdai namasai 2 samaNassa bhagavao naccAsanne nAidUre sussUsamANe namasamANe paMjaliuDe abhimuhe viNaeNaM pajjuvAsai / tae NaM samaNe bhagavaM mahAvIre mehassa kumArassa tIse ya mahaimahAliyAe mahaccaparisAe majhagae vicittaM dhammamAikkhai, jahA - jIvA bajhaMti muccaMti jahA ya saMkilissaMti / dhammakahA bhANiyavvA jAva parisA pddigyaa| ___ (27) tae NaM se mehe kumAre samaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtie dhamma soccA nisamma haTThatuDhe samaNaM bhagavaM mahAvIraM tikkhutto AyAhiNapayAhiNaM karei 2 vaMdai namasai 2 evaM vayAsI- sadahAmi NaM bhaMte ! niggathaM pAvayaNaM evaM pattiyAmi gaM roemi NaM abbhuTThami gaM bhaMte !
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ -1.27] nAyAdhammaka hAo niggathaM pAvayaNaM / evameyaM bhaMte! tahameyaM avitahameyaM icchiyameyaM paDicchiyameyaM bhaMte ! icchiyapaDicchiyameyaM bhaMte ! se jaheva taM tubbhe vayaha jaM navaraM devANuppiyA ! ammApiyaro ApucchAmi tao pacchA muMDe bhavittANaM pavvaissAmi / ahAsuhaM devANuppiyA mA paDibaMdhaM / tae NaM se mehe kumAre samaNaM bhagavaM vaMdai namasai 2 jeNAmeva cAugghaMTe Asarahe teNAmeva uvAgacchai 2 cAugghaMTaM AsarahaM durUhai mahayA bhaDacaDagarapahakareNaM rAyagihassa nagarassa majjhamajjheNaM jeNAmeva sae bhavaNe teNAmeva uvAgacchai 2 cAugghaMTAo pacoruhai 2 jeNAmeva ammApiyaro teNAmeva uvAgacchai 2 ammApiUNaM pAyavaDaNaM karei 2 evaM vayAsI - evaM khalu ammayAo ! mae samaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtie dhamme nisaMte sevi me dhamme icchie paDicchie abhiruie / tae NaM tassa mehassa ammApiyaro evaM vayAsI - dhannesi tumaM jAyA ! saMpuNe kayatthe kayalakkhaNe si tumaM jAyA ! jannaM tume samaNassa 3 aMtie dhamme nisaMte / sevi yate dhamme icchie paDicchie abhiruie / tae NaM se mehe kumAre ammApiyaro docaMpi tacaMpi evaM vayAsI- evaM khalu ammayAo ! mae samaNassa 3 aMtira dhamme nisaMte / se viya me dhamme icchie paDicchie abhiruie / taM icchAmi NaM ammayAo ! tumbhehiM abbhaNunnAe samANe samaNassa 3 aMtie muMDe bhavittANaM agArAo aNagAriyaM pavvaittae / tae NaM sA dhAriNI devI taM aNi akaMtaM appiyaM amaNunnaM amaNAmaM asuyapuvvaM pharusagiraM soccA nisamma imeNaM eyArUveNaM maNomANasieNaM mahayA puttadukkheNaM abhibhUyA samANI seyAgayaromakUvapagalaMtavilINagAyA soyabharapaveviyaMgI nitteyA dINavimaNavayaNA karayalamaliyavva kamalamAlA takkhaNaoluggadubbalasarIrA lAvaNNasunnanicchAyagayasirIyA pasiDhilabhUsaNapaDaMta khummiyasaMcuNNiyadhavalavalayapabbhadvauttarijjA sUmAlavikiNNakesahatthA mucchAvasanaTThaceyaMgaruI parasuniyatavva caMpagaLyA nivvatamahe va iMdalaThThI vimukkasaMdhibaMdhaNA koTTimatalaMsi savvaMgehiM dhasatti paDiyA / tae NaM sA dhAriNI devI sasaMbhamovattiyAe 1 4 25
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ 26 nAyAdhammakahAo [1.28turiyaM kaMcaNabhiMgAramuhaviNiggayasIyalajalavimaladhArAe parisiMcamANA nivvAviyagAyalaTThI ukkhevaNatAlaviMTavIyaNagajaNiyavAeNaM saphusieNaM aMteurapariyaNeNaM AsAsiyA samANI muttAvalIsannigAsapavaDataaMsudhArAhiM siMcamANI paohare kaluNavimaNadINA royamANI kaMdamANI tippamANI soyamANI vilavamANI mehaM kumAra evaM vyaasii| - ___ (28) tumaM si NaM jAyA ! amhaM ege putte iDhe kaMte pie maNunne maNAme thejje vesAsie sammae bahumae aNumae bhaMDakaraMDagasamANe rayaNe rayaNabhUe jIviyaussAsae hiyayANaMdajaNaNe uMbarapuppha piva dullahe savaNayAe kimaMga puNa pAsaNayAe / no khalu jAyA ! amhe icchAmo khaNamavi vippaogaM sahittae / taM bhuMjAhi tAva jAyA ! vipule mANussae kAmabhoge jAva tAva vayaM jIvAmo / tao pacchA amhehiM kAlagaehiM pariNayavae vaDDiyakulavaMsataMtukajjami niravaekkhe samaNassa 3 aMtie muMDe bhavittA agArAo aNagAriyaM pavvaissasi / tae NaM se mehe kumAre ammApiUhiM evaM vutte samANe ammApiyaro evaM vayAsI - taheva NaM taM ammo ! jaheva NaM tumbhe mamaM evaM vayaha- tumaM si NaM jAyA! amhaM ege putte taM ceva jAva niravaekkhe samaNassa jAva pavvaissasi / evaM khalu ammayAo! mANussae bhave adhuve aNiyae asAsae vasaNasauvaddavAbhibhUe vijjulayAcaMcale aNicce jalabubbuyasamANe kusaggajalabiMdusannibhe saMjhabbharAgasarise suviNadaMsaNovame saDaNapaDaNaviddhaMsaNadhamme pacchA puraM ca NaM avassavippajahANajje / se keNaM jANai ammayAo ! ke puJvi gamaNAe ke pacchA gamaNAe ? taM icchAmi NaM ammayAo ! tubbhehiM abbhaNunAe samANe samaNassa 3 jAva pavvaittae / tae NaM taM mehaM kumAraM ammApiyaro evaM vayAsI-imAo te jAyA / sarisiyAo sarittayAo sarivayAo sarisalAvaNNarUvajovvaNaguNovaveyAo sarisehiMto rAyakulehito ANiyalliyAo bhAriyAo / taM bhuMjAhi NaM jAyA ! eyAhiM saddhiM viule mANussae kAmabhoge / pacchA bhuttabhoge samaNassa jAva pavvaissasi / tae NaM se mehe
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ -1.28] nAyAdhammakahAo kumAre ammApiyaraM evaM vayAsI- taheva NaM ammayAo ! ja NaM tubbhe mamaM evaM vayaha - imAo te jAyA ! sarisiyAo jAva pavvaissasi / evaM khalu ammayAo mANussagA kAmabhogA asuI asAsayA vaMtAsavA pittAsavA khelAsavA sukkAsavA soNiyAsavA durussAsanIsAsA durUvamuttapurIsapUyabahupaDipuNNA uccArapAsavaNakhelasiMghANagavaMtapittasukkasoNiyasaMbhavA adhuvA ANiyattA asAsayA saDaNapaDaNaviddhaMsaNadhammA pacchA puraM ca NaM avassavippajahaNijjA / se' ke NaM ammayAo ! jAva pavvaittae / tae NaM taM mehaM kumAraM ammApiyaro evaM vayAsI- ime ya te jAyA ! ajjayapajjayapiupajjayAgae subahu hiraNNe ya suvaNNe ya kaMse ya dUse ya maNimottiyasaMkhasilappavAlarattarayaNasaMtasArasAvaejje ya alAhi jAva AsattamAo kulavaMsAo pagAmaM dAuM pagAmaM bhottuM pakAmaM paribhAeu / taM aNuhohi tAvaM jAyA ! vipulaM mANussagaM iDDisakArasamudayaM / tao pacchA aNubhUyakallANe samaNassa 3 jAva pavvaissAsi / tara NaM se mehe kumAre ammApiyaraM evaM vayAsItaheva NaM ammayAo ! jaM NaM taM vayaha - ime te jAyA ! ajjagapajjaga jAva tao pacchA aNubhUyakallANe pavvaissasi / evaM khalu ammayAo ! hiraNNe ya jAva sAvaejje aggisAhie corasAhie rAyasAhie dAiyasAhie maccusAhie aggisAmanne jAva macusAmanne saDaNapaDaNaviddhaMsaNadhamme pacchA puraM ca NaM avassavippajahaNije / se ke. NaM jANai ammayAo ! ke puTvi jAva gamaNAe / taM icchAmi gaM jAva pavvaittae / tae NaM tassa mehassa kumArassa ammApiyaro jAhe no saMcAiMti mehaM kumAraM bahUhiM visayANulomAhiM AghavaNAhi ya pannavaNAhi ya sannavaNAhi ya vinavaNAhi ya Aghavittae vA pannavittae vA sannavittae vA vinavittae vA tAhe visayapaDikUlAhiM saMjamabhauvveyakAriyAhiM pannavaNAhiM panavemANA evaM vayAsI - esa NaM jAyA! niggaMthe pAvayaNe sacce aNuttare kevalie paDipuNNe neyAue saMsuddhe sallagattaNe siddhimagge muttimagge nijjANamagge nivvANamagge savvadukkhappahINamagge
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ 28 nAyAdhammakahAo _ _ [I.29ahIva egaMtadiTThIe khuro iva egaMtadhArAe lohamayA Iva javA cAveyavvA vAluyAkavale iva nirassAe maMmA iva mahAnaI paDisoyagamaNAe mahAsamuddo iva bhuyAhiM duttare tikkhaM caMkamiyavvaM garuaM laMbeyavvaM sidhAravvayaM cariyavvaM / no khalu kappai jAyA ! samaNANaM niggaMthANaM AhAkammie vA uddesie vA kIyagaDe vA Thaviyae vA raiyae vA dubbhikkhabhatte vA kaMtArabhatte vA vadaliyAbhatte vA gilANabhatte vA mUlabhoyaNe vA kaMdabhoyaNe vA phalabhoyaNe vA bIyabhoyaNe vA hariyabhoyaNe vA bhottae vA pAyae vA / tumaM ca NaM jAyA ! suhasamucie no ceva NaM duhasamucie nAlaM sIyaM nAlaM uNhaM nAlaM khuhaM nAlaM pivAsaM nAlaM vAiyapittiyasiMbhiyasanivAiyavivihe rogAyaMke uccAvae gAmakaMTae bAvIsaM parIsahovasagge udiNNe sammaM ahiyAsittae / bhuMjAhi tAva jAyA ! mANussae kAmabhoge / tao pacchA bhuttabhogI samaNassa jAva pavvaissasi / tae NaM se mehe kumAre ammApiUhiM evaM vutte samANe ammApiyaraM evaM vayAsI-taheva NaM ammayAo! jaMNaM tubbhe mamaM evaM vayaha - esa NaM jAyA ! niggaMthe pAvayaNe sacce aNuttare puNaravi taM ceva jAva tao pacchA bhuttabhogI samaNassa jAva pavvaissasi / evaM khalu ammayAo ! niggaMthe pAvayaNe kIbANaM kAyarANaM kApurisANaM ihalogapaDibaddhANaM paraloganippivAsANaM duraNucare pAyayajaNassa no ceva NaM dhIrassa nicchiyassa vavasiyassa / ettha kiM dukkaraM karaNayAe ? taM icchAmi NaM ammayAo! tubbhahiM abmaNunnAe samANe samaNassa jAva pavvaittae / . ___(29) tae NaM taM mehaM kumAraM ammApiyaro jAhe no saMcAiMti bahuhiM visayANulomAhi ya visayapaDikUlAhi ya AghavaNAhi ya pannavaNAhi ya sannavaNAhi ya vinnavaNAhi ya Aghavettae vA panavettae vA sannavittae vA vinavittae vA tAhe akAmAI ceva mehaM kumAraM evaM vayAsI- icchAmo tAva jAyA ! egadivasamavi te rAyasiriM pAsittae / tae NaM se mehe kumAre ammApiyaramaNuvattamANe tusiNIe saMciTThai / tae NaM se seNie rAyA koDubiyapurise sahAvei 2 evaM vayAsI- khippAmeva bho devA
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ 29 -I.29] nAyAdhammakahAo NuppiyA ! mehassa kumArassa mahatthaM mahagdhaM maharihaM viulaM rAyAbhiseyaM uvaTThaveha / tae NaM te koDuMbiyapurisA jAva te vi taheva uvaTThati / tae NaM se seNie rAyA bahUhiM gaNanAyagadaMDanAyagehiM ya jAva saparivuDe mehaM kumAraM aTThasaeNaM sovaNiyANaM kalasANaM evaM ruppamayANaM kalasANaM suvaNNaruppamayANaM kalasANaM maNimayANaM kalasANaM suvaNNamaNimayANaM ruppamaNimayANaM suvaNNaruppamaNimayANaM bhomejjANaM savvodaehiM savvamaTTiyAhiM savvapupphehiM savvagaMdhehiM savvamallehiM savvosahIhiM ya siddhatthaehiM ya savviDDIe savvajjuIe savvabaleNaM jAva duMdubhinigghosaNAiyaraveNaM mahayA 2 rAyAbhise eNaM abhisiMcai 2 karayala jAva kaTu evaM vayAsIjaya 2 naMdA! jaya 2 bhaddA ! jaya naMdA0 ! bhadaM te ajiyaM jiNAhi ! jiyaM pAlayAhi jiyamajjhe vasAhi ajiyaM jiNehi sattupakkhaM jiyaM ca pAlehi mittapakkhaM jAva bharaho iva maNuyANaM rAyagihassa nagarassa annesiM ca bahUNaM gAmAgaranagara jAva sannivesANaM AhevaJcaM jAva viharAhi ttikaTu jaya 2 saha pauMjaMti / tae NaM se mehe rAyA jAe mahayA jAva viharai / eNa NaM tassa mehassa ranno ammApiyaro evaM vayAsI-bhaNa jAyA ! kiM dalayAmo kiM payacchAmo kiM vA te hiyaicchie sAmatthe ? tae NaM se mehe rAyA ammApiyaro evaM vayAsI- icchAmi NaM ammayAo ! kuttiyAvaNAo rayaharaNaM paDiggahaM ca ANiyaM kAsavayaM ca sahAveha~ / tae NaM se seNie rAyA koDubiyapurise sahAvei 2 evaM vayAsI - gacchaha NaM tubbhe devANuppiyA ! sirigharAo tinni sayasahassAI gahAya dohiM sayasahassehiM kuttiyAvaNAo rayaharaNaM paDiggahaM ca uvaNeha sahasahasseNaM kAsavayaM sahAveha / tae NaM te koDuMbiyapurisA seNieNaM rannA evaM vuttA samANA haTTatuTThA sirigharAo tini:sayasahassAiM gahAya kuttiyAvaNAo dohiM sayasahassehiM rayaharaNaM paDiggahaM ca uvaNeti sayasahasseNaM kAsavayaM saddAveti / tae NaM se kAsavae tehiM koDuMbiyapurisehiM sahAvie samANe haTTa jAva hiyae NhAe kayabalikamme kayakouyamaMgalapAyacchitte suddhappAvesAiM vatthAI pavaraparihie appamahagghAbharaNAlaMkiyasarIre jeNeva seNie rAyA teNeva
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ 30 nAyAdhammakahAo - [I.29 uvAgacchai 2 seNiyaM rAyaM karayalamaMjaliM kaTu evaM vayAsI- saMdisaha NaM devANuppiyA ! jaM mae karANijjaM / tae NaM se seNie rAyA kAsavayaM evaM vayAsI - gacchAhi NaM tuma devANuppiyA ! surabhiNA gaMdhodaeNaM nikke hatthapAe pakkhAlehi seyAe cauppholAe pottIe muhaM baMdhittA mehassa kumArassa cauraMgulavajje nikkhamaNapAugge aggakese kappehi / tae NaM se kAsavae seNieNaM rannA evaM vutte samANe haTTha jAva hiyae jAva paDisuNei surabhiNA gaMdhodaeNaM hatthapAe pakkhAlei 2 suddhavattheNaM muhaM baMdhai 2 pareNaM jatteNaM mehassa kumArassa cauraMgulavajje nikkhamaNapAugge aggakese kappai / tae NaM tassa mehassa kumArassa mAyA maharihaNaM haMsalakkhaNeNaM paDasADaeNaM aggakese paDicchai 2 surabhiNA gaMdhodaeNaM pakkhAlei 2 saraseNaM gosIsacaMdaNeNaM caccAo dalayai 2 seyAe pottIe baMdhai 2 rayaNasamuggayaMsi pakkhivai 2 maMjUsAe pakkhivai 2 hAravAridhArasiMduvArachinnamuttAvalippagAsAiM aMsUI viNimmuyamANI 2 royamANI 2 kaMdamANI 2 vilavamANI 2 evaM vayAsI- esa NaM amhaM mehassa kumArassa abbhudaesu ya urasavesu ya pasavesu ya tihIsu ya chaNesu ya janemu ya pavvaNIsu ya apacchime darisaNe bhavissai ttikaTTu ussIsAmUle ThAvei / tae NaM tassa mehassa kumArassa ammApiyaro uttarAvakkamaNaM sIhAsaNaM rayAti mehaM kumAraM doccaM pi taccaM pi seyApIehiM kalasehiM NhAveMti 2 pamhalasUmAlAe gaMdhakAsAiyAe gAyAiM lUhati 2 sarasegaM gosIsacaMdaNeNaM gAyAiM aNuliMpaMti 2 nAsAnIsAsavAyavojhaM jAva haMsalakkhaNaM paDusADagaM niyaMseMti 2 hAraM piNaddhati 2 addhahAraM piNaddhati 2 evaM egAvaliM mattAvAlaM kaNagAvaliM 2 rayaNAvaliM 2 pAlaMbaM 2 pAyapalaMbaM kaDagAI 2 tuDigAiM 2 keUrAI 2 aMgayAI 2 dasamudiyANatayaM kaDisuttayaM 2 kuMDalAiM cUDAmaNi rayaNukaDaM maMuDaM piNaDheti 2 divvaM sumaNadAmaM piNaddhati 2 daIramalayasugaMdhie gaMdhe piNaddhati / tae NaM taM mehaM kumAraM gaMThimaveDhimapUrimasaMghAimeNa cauThivaheNaM malleNaM kapparukkhagaM piva alaMkiyavibhUsiyaM kareMti / tae NaM se seNie rAyA koDuMbiyapurise
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ -1.29] nAyAdhammakahAo saddAvei 2 evaM vayAsI - khippAmeva bho devANuppiyA! aNegakhaMbhasayasanniviDaM lIlaTThiyasAlabhaMjiyAgaM IhAmiyausabhaturayanaramagaravihagavAlagakinnararurusarabhacamarakuMjaravaNalayapaumalayabhatticittaM ghaMTAvalimahuramaNaharasaraM subhakaMtadarisaNijjaM niuNoviyamisimiseMtamANarayaNaghaMTiyAjAlaparikkhittaM abbhuggayavairaveiyAparigayAbhirAmaM vijjAharajamalajaMtajuttaM piva accIsahassamAlaNIyaM rUvagasahassakaliyaM bhisamANaM bhibbhisamANaM cakkhulloyaNalessaM suhaphAsaM sassirIyarUvaM sigdhaM turiyaM cavalaM veiyaM purisasahassavAhiNIyaM sIyaM uvaTThaveha / tae NaM te koDaMbiyapurisA hatuTTha jAva uvaTThati / tae NaM se mehe kumAre sIyaM duruhai 2 sIhAsaNavaragae puratthAbhimuhe sannisaNNe / tae NaM tassa mehassa kumArassa mAyA NhAyA kayabalikammA jAva appamahagghAbharaNAlaMkiyasarIrA sIyaM duruhai 2 mehassa kumArassa dAhiNapAse bhaddAsaNaMsi nisIyai / tae NaM tassa mehassa kumArassa aMbadhAI rayaharaNaM ca paDiggahagaM ca gahAya sIya duruhai 2 mehassa kumArassa vAmapAse bhadAsaNaMsi nisIyai / tae NaM tassa mehassa kumArassa piTThao egA varataruNI siMgArAgAracAruvesA saMgayagayahasiyabhaNiyaceTThiyavilAsasaMlAvullAvaniuNajuttovayArakusalA AmelagajamalajuyalavaTTiyaabbhunnayapINaraiyasaMThiyapaoharA himarayayakuMdedupagAsaM sakoreMTamalladAmadhavalaM AyavattaM gahAya salIlaM ohoremANI 2 ciTThai / tae NaM tassa mehassa kumArassa duve varataruNIo siMgArAgAracAravesAo jAva kusalAo sIyaM duruhaMti 2 mehassa kumArassa ubhao pasaM nAnAmaNikaNagarayaNamaharihatavaNijaujjalavicittadaMDAo cilliyAo suhumavaradIhavAlAo saMkhakuMdadagarayaamayamahiyapheNapuMjasanigAsAo cAmarAo gahAya salIlaM ohAremANIo 2 ciTThati / tae NaM tassa mehakumArassa egA varataruNI siMgArA jAva kusalA sIyaM jAva duruhai 2 mehassa kumArassa purao purathimeNaM caMdappabhavayaraveruliyavimaladaMDaM tAliyaMTa gahAya ciTThai / tae NaM tassa mehassa kumArassa egA varataruNI jAva surUvA sIyaM duruhai 2 mehassa kumArassa puvvadakkhiNeNaM seyaM
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAya dhamakAo [ 1.30 rayayAmayaM vimalasalilapuNNaM mattagayamahAmuhArkaisamANaM bhiMgAraM mahAya ciTThai / tae NaM tassa mehassa kumArassa piyA koDuMbiyapurise saddAvei 2 evaM vayAsI - khippAmeva bho devANupiyA ! sarisayANaM sarittayANaM sarivvayANaM egAbharaNagahiyanijjoyANaM koDuMbiyavarataruNANaM sahassaM saddAveha jAva sahAveMti / tae NaM te koDuMbiyavarataruNapurisA seNiyassa ranno koDuMbiyapurisehiM sadAviyA samANA haTThA hAyA jAva egAbharaNagahiyaNijjoyA jeNAmeva seNie rAyA teNAmeva uvAgacchaMti 2 soNiyaM rAyaM evaM vayAsI - saMdisaha NaM devANuppiyA / jaM NaM amhehiM karaNijjaM / tae NaM se seNie rAyA taM koDuMbiya varataruNasahassaM evaM vayAsI - gacchaha NaM tubbhe devANuppiyA ! mehassa kumArassa purisa - sahassavahiNIM sIyaM parivahaha / tae NaM taM koDuMbiya varataruNasahassaM soNaeNa rannA evaM vRttaM saMtaM haTTaM mehassa kumArassa purisa saharasavAhiNIM sIyaM parivahai / tae NaM tassa mehassa kumArassa purisasahassa vAhiNi sIyaM durUDhassa samANassa ime aTThaTThamaMgalayA tappaDhamayAe purao ahANupuvvI saMpaTThiyA, taMjahA - sotthiya sirivaccha naMdiyAvatta vaddhamANaga bhaddAsaNa kalasa maccha dappaNa jAveM bahave atthatthiyA jAva tAhiM iTThAhiM jAva aNavarayaM abhinaMdatA ya abhithuNaMtA ya evaM vayAsI - jaya 2 naMdA ! jaya 2 bhaddA ! jaya 2 naMdA! bhadaM te ajiyaM jiNAhi iMdiyAI jiyaM ca pAlehi samaNadhammaM jiyaviggho vi ya vasAhi taM deva ! siddhimajjhe nihaNAhi rAgadAsamalle taveNaM dhiidhaNiyabaddhakacche maddAhi ya aTThakammasattU jhANeNaM uttameNaM sukeNaM appamatto pAvaya vitimiramaNuttaraM kevalaM nANaM gaccha ya mokkhaM paramaM payaM sAsayaM ca ayalaM haMtA parIsaha - camUNaM abhIo parIsahovasaggANaM dhamme te avigdhaM bhavaDe tikaTTu puNo 2 maMgalajayasaddaM pauMjaMti / tae NaM se mehe kumAre rAyagihassa nagarassa majjhamajjheNaM niggacchai 2 jeNeva guNasilae ceie teNeva uvAgacchai 2 purisasahassavAhiNIo sIyAo pacoruhai / - (30) tae NaM tassa mehassa kumArassa ammApiyaro mehaM kumAraM purao 32
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ -1.31] nAyAdhammakahAo kaTu jeNAmeva samaNe 3 teNAmeva uvAgacchaMti 2 samaNaM 3 tikkhutto AyAhiNapayAhiNaM kareMti 2 vaMdaMti namasaMti 2 evaM vayAsI - esa NaM devANuppiyA ! mehe kumAre amhaM ege putte iDhe kaMte jAva jIviyausAsae hiyayanaMdijaNae uMbarapuppha piva dullahe savaNayAe kimaMga puNa darisaNayAemaM? se jahAnAmae uppale i vA paume i vA kumude i vA paMke jAe jale saMvaDDie novalippai paMkaraeNaM novalippai jalaraeNaM evAmeva mehe kumAre kAmesu jAe bhogesu saMvuDDhe novalippai kAmaraeNaM novalippai bhogaraeNaM / esa gaM devANuppiyA! saMsArabhauvvigge bhIe jammaNamaraNANaM icchai devANuppiyANaM aMtie muMDe bhavittA agArAo aNagAriyaM pvvitte| amhe NaM devANuppiyANaM sissabhikkhaM dalayAmo / paDicchaMtu NaM devANuppiyA ! sissabhikkhaM / tae NaM se samaNe 3 mehassa kumArassa asmApiUhiM evaM vutte samANe eyamaha~ samma paDisuNei / tae NaM se mehe kumAre samaNassa 3 aMtiyAo uttarapurasthimaM disIbhAgaM avakkamai sayameva AbharaNamallAlaMkAraM omuyai / tae NaM tassa mehakumArassa mAyA haMsalakkhaNeNaM paDagasADaeNaM AbharaNamallAlaMkAraM paDicchai 2 hAravAridhArasiMduvArachinnamuttAvalippagAsAI aMsUNi viNimmuyamANI royamANI kaMdamANI vilavamANI 2 evaM vayAgI - jaiyavvaM jAyA! ghaDiyavvaM jAyA! parakkamiyavvaM jAyA ! assiM ca NaM ahe no pamAeyavvaM / amhaMpi NaM esevaM magge bhavau ttika mehassa kumArassa ammApiyaro samaNaM 3 vaMdati namasaMti 2 jAmeva disaM pAumbhUyA tAmeva disaM pddigyaa| ___(31) tae NaM se mehe kumAre sayameva paMcamuTTiyaM loyaM karei 2 jeNAmeva samaNe 3 teNAmeva uvAgacchai 2 samaNaM 3 tikkhutto AyAhiNapayAhiNaM karei 2 vaMdai namasai 2 evaM vayAsI- Alitte NaM bhaMte ! loe| palitte NaM bhatte ! loe / Alittapalitte NaM bhaMte ! loe jarAe maraNeNa ya / se jahAnAmae kei gAhAvaI agAraMsi jhiyAyamANaMsi je tattha bhaMDe bhavai appamAre mollagarue taM gahAya AyAe egaMtaM avakamai - esa me nitthArie samANe pacchA purA loe hiyAe suhAe khemAe nissesAe
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ 84 bAyAmamakAo [ 1.32 ANugAmivattAya bhavissai - evAmeva mamavi ege AyAmaDe ihe kaMse pie manne maNAme / esa me nitthArie samANe saMsAravoccheyakare bhavissai / taM icchAmi NaM devANuppiehiM sayameva pavvAviyaM sayameva muMDAviyaM sehAviyaM sikkSAviyaM sayamevaM AcAragovaravijayaveNaiya caraNakaraNajAyAmAyAvattiyaM dhamma mAikkhiyaM / tae NaM samaNe 3 mehaM kumAraM yameva paords sayameva AyAra jAva dhammamAikkhai - evaM devApiyA ! gaMtavaM ciTThiyanvaM nisIyatvaM tuyaTTiyAM bhuMjiyavvaM bhAsiyambaM evaM uThAe uTThAya pAhiM bhUehiM jIvehiM sattehiM saMjameNaM saMjamiyanvaM assi ca NaM aTThe no pamAeyavvaM / tae NaM se me kumAre samaNassa 3 aMtie imaM eyArUvaM dhammiyaM savaesaM sammaM paDivajjai tamANAe vaha gaccha vaha ciTThai jAva uTThAe uTThAya pANehiM bhUehiM jIvehiM satahiM saMjamai / (32) jaM divasaM caNaM mehe kumAra muMDe bhavittA agArAo aNagAriyaM pavvaie tassa NaM divasasya paJcAvaraNhakALasamayaMsi samaNANaM nigaMthANaM ahArAijiyAe sejjAsaMthAraesu vibhajjamANesu mehakumArassa dAramUle sejjAsaMthArae jAe yAvi hotthA / tae NaM samaNA niggaMthA puvvarattAvarattakAlasamayaMsi vAyaNAe pucchaNAeM pariyahaNAra dhammANujogaciMtAe ya uccArasaya pAsavaNassa ya aigacchamANA ya nigacchamANA ya appegaiyA mehaM kumAraM hatthehiM saMghaTTeti evaM pAehiM sIse poTTe" kAyaMsi appegaiyA oLaMDeMti appegaiyA polaMDeMti appegaiyA pAyaraya reNuguMDiyaM kareMti / evaM mahAliyaM ca rayaNIM mehe kumAre no saMcAei khaNamavi acchI nimIlicae / vrae NaM tassa mehassa kumArassa ayameyArUve ajjhatthie 4 jAva samupajjitthA - evaM khalu ahaM seNiyamsa rano putte dhAriNIe devIe attara mehe jAva samaNayAe / taM jayA paM ahaM agAramajjhe vasAmi tayA NaM mama samaNA niggaMthA ADhAyaMti pariyANaMti sakAreMti sammArNeti aTThAI heUI pasiNAraM kAraNAiM vAgaraNAI AikvaMti iTThAhiM kaMtAhiM baggUhiM AlaveMti saMlaveMti / jappabhidaM ca NaM ahaM muMDe bhavittA agArAo aNagAriyaM pavvaie tapyabhidaM ca NaM mamaM samaNA no AdAyaMti
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ 35 -I.33] nAyAdhammakahANo Ava no saMlaveti / aduttaraM ca NaM mamaM samaNA nimyA rAyo puruSaratAvaratakAlasamayaMsi vAyaNAe pucchaNAe jAva mahAliyaM ca NaM rati no saMcAemi acchi nimillAvettae / taM seyaM khalu majjhaM kalaM bhAva alaMte samaNaM 3 ApucchittA puNaravi agAramajhe vasicae tikaTTu evaM saMpehei 2 aduiTavasadRmANasagae nirayapaDiraviyaM ca NaM raiyANi khavei 2 kallaM pAsappabhAyAe suvimalAe rayaNIe nAva jaLate jeNAmeva samaNe 3 teNAmeva uvAgacchai 2 tikkhutto AyAhiNapayAhiNaM karei 2 vaMdai namasai jAva pmjuvaash| (33) taeM NaM mehA i samaNe bhagavaM mahAvIre mehaM kumAraM evaM vayAsI - se nUNaM tuma mehA ! rAo puSvarattAvarattakAlasamayasi samaNehiM niggaMthehi vAyaNAe pucchaNAe jAva mahAliyaM ca NaM rAI no saMcAesi muhuttamavi acchi nimillAvettae / tae NaM tumbhe mehA ! imeyArUve anjhathie jAva samuppajitthA - jayA NaM ahaM bagAraMmajjhe vasAmi tayA NaM mama samaNA niggaMthA aaddhaayNti| jappamiiM ca NaM muMDe bhavittA agArAo aNagAriyaM pavvayAmi tappabhiyaM ca NaM mama samaNA no ADhAyaMti jAva no pariyAgaMti aduttaraM ca NaM mama samaNA niggaMthA rAo appegaiyA vAyaNAe jAva pAyarayareNuguMDiyaM kareMti / taM seyaM khala mama kallaM pAuppabhAyAe samaNaM 3 ApucchittA puNaravi agAramajhe Avasittae sikaTTu evaM saMpehesi 2 aTTaduhaTTavasaTTamANase jAva rayaNI khavesi 2 jeNAmeva ahaM teNAmeva hvvmaage| se nRNaM mehA ! esa ahe samahe ? iMtA ahe samaTe / evaM khalu mehA ! tuma io tave aIe bhava. ggahaNe veyagiripAyamuLe SaNayarohiM nivvattiyanAmadhejje see saMkhaubalavimalanimmaladahiyaNagokhIrapheNarayaNiyarappayAse sasussehe navAyae dasapariNAhe sattaMgapaiTie some samie~ suruve purao savagge samUsiyasire suhAsaNe piTThao varAhe aiyAkucchI acchidakucchI alaMbakucchI palaMbalaMbodarAharakare dhaNupaTThAgaivisiTThapuDhe azINapamANajuttavaTTiyapIvaragatIvare allINapamANajuttapucche paDipuNNasucArukummacalaNe paMDurasuvisuddhaniddha
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ 336 mAo [1,33 niravayaviMsatinahe chahaMte sumeruppabhe nAmaM hatthirAyA hotthA / tattha NaM tuma bahU hI hatthiNiyAhi ya loTTaehi ya loTTiyAhi ya kalabhaehi ya kalabhiyAhi ya saddhi saMparivuDe hatthisahassanAyae dekhae pAgaDI pavae jUhabaI baMdapariyaTTae~ annosa ca bahUNaM ekallANaM hatthikalabhANaM AhevaccaM jAva viharasi / tae NaM tumaM mehA ! nicappamatte saI paLalie kaMdaparaI mohaNasIle avitaNDakAmabhogatisie bahUhiM itthIhi pa jAva saMparivuDe veyaGkagiripAyamUle girIsu ya darIsu ya kuiresu ya kaMdarAsu ya ujjharesu ya nijjharesu ya viyaresu ya gaddAsu ya pallale cilla ya kaDagesu ya kaDayapallaLesu ya taDIsuM ya viyaDIrs ya TaMkesu ya kUDe ya siharesu ya pabbhAresu ya maMcesu ya mAlesu ya kANaNesu ya vaNesu ya vaNasaMDesu ya vaNarAIsu ya nadIsu ya nadIkacchesu ya jUhesu ya saMgamesu ya bAvIsu ya pokkhariNIsu ya dIhiyAsu ya guMjAliyAsu ya saresu ya sarapaMtiyAsu ya sarasarapaMtiyAsu ya vaiNayarehiM dinnaviyAre bahUhiM itthIhi ya jAva saddhiM saMparivuDe bahuviharu pallavapa urapANiyataNe nibhae niruvvigge suhaMsuheNaM viharasi / tae NaM tumaM mehA ! annayA kayAi pAusavarasArattasarayahemaMta vasaMtesu kameNa paMcasu uUsu samaikaMtesu gimhakAlasamayaM si jeTThAmUlamAse pAyavaghaMsasamuTThieNaM sukkataNapattakayavara mAruyasaMjogadIvieNaM mahAbhayaMkareNaM huyavaheNaM vaNadavajAlAsaMpalittesu varNatesu dhUmAulAsu disAsu mahAvAyavegeNaM saMghaTTiesa chinnajAlesu AvayamANesu polarukkhesu aMto 2 jhiyAya mANesu mayai kuhiyaviNaTTha kimiyakedda manaI viyaragajjhINapANIyaMtesu vaNaMtesu bhiMgArakadINakaMdiyaravesu kharapharusaaNiTThariTThavAhittaviddumaggesu dumesu tanhAvasamukapakkhapaiMyaDiyajibbhatAluyaasaMpuDiyatuMDapakkhisaMghesu saMsaMtesu gimhauNhavA yakharapharusacaMDamAruyasukkataNapattakayavara vAulibhamaMta dinnasaMbhaMtasAva yAulamigataNhAbaddhaciMdhapaTTesu girivaresu saMbaTTae~su tattha miyapasayasarIsivesu avadAliyavayaNavivaranilAliyaggajI mahaMta tuMbaiyapuNNakaNNe saMkuciyathorapIvarakare UsiyanaMgUle pINAiyavirasaraDiyasaNaM phoDayaMteva aMbaratalaM pAyadaddaraeNaM kaMpayaMte
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ -I.39] nAyAdhammakahAo va meiNitalaM viNimmuyamANe ya sIyAraM savvao samaMtA valliviyANAI chiMdamANe rukkhasahassAI tattha subahaNi nollayaMte viNaharatuvvaM naravariMde vAyAiddhevva poeM maMDalavAevva parinbhamaMte abhikkhaNaM 2 liMDaniyaraM pamuMcamANe 2 bahahiM hatthIhi ya jAva saddhiM disodisiM vippalAitthA / tattha NaM tuma mehA ! juNNe jarAjajariyadehe Aure jhaMjhieM pivAsie dubaLe kilaMte naTThasuieM mUDhadisAe sayAo jUhAo vippahUNe vaNadavajAlIpAraddhe uNheNa ya taNhAe ya chuhAe ya parabbhAhae samANe bhIe tatthe tasie uThivagge saMjAyabhae savvao samaMtA AdhAvamANe paridhAvamANe egaM ca NaM mahaM saraM appoyayaM paMkabahulaM atithiNaM pANiyapAe oiNNe / tattha NaM tuma mehA! tIramaigae pANiyaM asaMpatte aMtarA ceva seyaMsi bisaNNe / tattha NaM tumaM mehA! pANiyaM pAissAmi ttikaTu hatthaM pasArosa / se vi ya te hatthe udagaM na pAvaI / tae NaM tuma mehA ! puNaravi kArya paccuddharissAmi ttikaTu baliyatarAyaM paMkasi khutte / tae NaM tuma mehA ! annayA kayAi ege ciranijjUDhae gayavarajuvANae sagAo juhAo karacaraNadaMtamusalappahArehiM vipparaddhe samANe taM ceva mahahahaM pANIyapAe samoyarai / tae NaM se kalabhae tuma pAsai 2 taM putvaveraM samarai 2 Asurutte ruhe kuvie caMDikie misimisemANe jeNeva tumaM teNeva uvAgacchai 2 tumaM tikkhehiM daMtamusalehiM tikkhutto piTTao ucchubhai 2 puvvaveraM nijAei 2 haTThatuDhe pANIyaM piyai 2 jAmeva disaM pAunbhUe tAmeva disaM paDigae / tae NaM tava mehA ! sarIragaMsi veyaNA pAubhavitthA ujjalA viulA kakkhaDA durahiyAsA pittajjaraparigayasarIre dAhavakaMtIe yAvi viharitthoM / tae NaM tuma mehA! taM ujjalaM jAva durahiyAsaM sattarAiMdiyaM veyaNaM vedesi savIsaM vAsasayaM paramAuM pAlaittA aTTavasaTTaduhaTTe kAlamAse kAlaM kiccA iheva jaMbuddIve 2 bhArahe vAse dAhiNakuMbharahe gaMgAe mahAnaIe dAhiNe kUle viMjhagiripAyamUle egeNaM mattavaragaMdhahatyiNA egAe gayavarakareNUe kucchisi gayakalabhae jaNie / tae NaM sA gayakalabhiyA navaNhaM mAsANaM vasaMtamAsasi tuma
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ 38 nAvAcammakahAno [133pyaayaa| vae NaM tuma mehA! gambhavAsAo viSpamuLe samANe gayaphalabhae yAvi hotthA rasuppalarattasUmAlae jAsumaNArasapArijayalakkhArasasarasakuMkumasaMjhabharAgavaNNe ive niyagassa jUhavaiNo gaNiyArakaNerukosthahatthI aNegahatyisayasaMparikhuDhe rammesu girikANaNesu suhaMsuheNaM viharasi / tae NaM tuma mehA ummukabAlabhAve jovaNagamaNuppatte nUhavaiNA kAladhammuNA saMjutteNaM taM jUhaM sayameva paDivalasi / tae NaM tuma mehA! vaNayarohiM niThava. ttiyanAmadhejje jAva ghaudaMte meruppabhe itthirayaNe hotthA / tattha NaM tumaM mehA ! sattaMgapaihie taheva bAva paDirUve / vattha NaM tuma mehA! sattasaiyassa jUhassa AhevacaM jAva abhirmesthaa| vae NaM tumaM anayA kayAi gimhakAlasamayaMsi jeTThAmUle vaNadavajAlApalicesu varNatesu dhUmAulAsu disAsu bAva maMDalavAevva parinbhamate bhIe tatthe jAva saMjAyabhae bahUhi hatthIhi ya nAka kalabhiyAhi ya saddhiM saMparivuDe savvao samaMtA disodisi vippalAisthA / tae NaM tava mehA ! taM vaNadavaM pAsittA ayameyArUve ajjhathie jAva samuppajjitthA - kahiM NaM manne bhae ayameyArUve aggisaMbhave aNubhUyapuncha ? tae NaM tava mehA! lessAhiM visujjhamANIhiM ajjhavasANeNaM sohaNeNaM subheNaM pariNAmeNaM tayAvaraNijjANaM kammANaM khaovasameNaM IhApohamamgaNagavesaNaM karemANassa sannipugve jAIsaraNe samuppajjityA / tae NaM tuma mehA ! eyamaDheM sammaM abhisamasi - evaM khalu mayA aIe doce bhavaggahaNe iheva jaMbuddIve 2 bhArahe vAse veyaDDagiripAyamULe jAva tattha NaM mahayA ayameyArUve aggisaMbhave samaNubhUe / tae NaM tuma mehA ! tasseva divasassa paccAvaraNhakAlasamayaMsi niyaeNaM jUheNaM saddhiM samannAgae yAvi hotthA / tae NaM tuma mehA ! satssehe jAva sanijAIsaraNe cauiMte meruppabhe nAma hatthI hotthA / tae NaM tujhaM mehA ayameyArUve ajjhathie jAva samuppajitthA- seyaM khalu mama iyANi gaMgAe mahAnaIe dAhiNillasi kUlaMsi viMjhagiripAyamale davvaggisaMjAyakAraNaTThA saeNaM jUheNaM mahahamahAlayaM maMDalaM ghAittae ttikaTu evaM saMpehesi 2 suhaMsuheNaM viharasi / tae NaM tumaM mehA! annayA kayAi paDhamapAusaMsi mahAbuTTikAyaMsi sanivaiyAMsa gaMgAe mahA
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ -1.381 nAyAdhammakAo naI adUrasAmaMte bahUhiM hatthIhiM nAva kalamiyAhi ya sattahi ya hatthi - sahi saMparibuDe egaM mahaM joyaNaparimaMDalaM mahaimaMDala : ghAesi jaM tattha saNaM yA pataMvA kaTuM vA kaMTae vA layA vA ballI vA khANuM vA rukkhe vA svaM vA taM savvaM tikkhuto AhuNiya 2 pAeNaM uddharo se hattheNaM gevhasi egate eDhesi / tae NaM tumaM mehA ! tasseva maMDalassa adUrasAmaMte gaMgAe gahAnaIe dAhiNile kUle viMjhagiripAyamUle girIsu ya jAva viharasi / tae NaM tumaM mehA ! annayA kayAi majjhimae varisArattaMsi mahAvuTThi - kAyaMsi sannivaiyaMsi jeNeva se maMDale teNeva udhAgacchasi 2 docaMpi maMDalaM ghArasi 2 evaM carimavAsAratAMsa mahAvuddhikAyAMsa sannivayamANaMsi jeNeva se maMDale teNeva uvAgacchasi 2 tacaMpi maMDalaghAyaM karesi jaM tattha taNaM vA Ava suhaMsuheNaM viharasi / aha mehA ! tumaM gaIdabhAvammi baTTamA kameNaM naliNivaNavihaNagare hemaMte kuMdoddha udyatusAra paurambhi aikate ahiNavagimhasamayaMsi patte viyaTTamANe baNesu vaNakareNuvivihadinakayapa sarvadhAo tumaM uThayakusumaicAmarakaNNapUra parimaMDiyAbhirAmo mathavasavigasaMtakaData Da kilinnagaMdhamada vAriNA surabhijaNiyagaMdho kareNuparivArika uusamatajaNiyasoho kAle diNayarakarapayaMDe parisosiyataruvarasiriharabhIma taradaMsaNijje bhiMgAraravaMta bheravarave nANAvihapatakaTThataNakayabaruddhya paramAruyAiddhana hayaladumagaNe bAulidAruNatare taNhAvasadosadUsiyamamaMta vivihasAvayasamAule bhImadarisaNijje bahute dAruNaMmi gimhe mAruyavasapa sarapasArayaviyaMbhieNaM abbhahiyabhImabheravaravappagAreNaM mahudhArApaDibasitauddhAyamANadhagadhagatasahuddhaeNaM dittatarasa phuliMgeNaM dhUmamAlAuleNaM sAyabasayaMta karaNeNaM vaNadaveNaM jAlAloviyaniruddhadhUmaMdhakAra bhIo AyavalomahaMtuMbapuSNakaNNo AkuMciyathorapIvarakaro bhayavasabhayaMtaditsanayo vegeNaM mahAmahobva vAyaNoliyamahalarUvo jeNa kao teNa purA davaggibhavabhIyahiyaeNaM avagayataNappaesarukkho hakkhodeso davaggisaMtANakAraNaThThA jeNeva maMDale teNeva pahArettha gamaNAe / eko tAva esa gamo / tae NaM tumaM mehA ! akrayA kabAi kameNa paMcasu uUsu samajhatesu gimhakAlasama 39
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAyAdhammakahAo [1.33yaMsi jeTThAmUle mAse pAryavasaMghasasamuTTieNaM jAva saMvaTTiesu miyapasupakhisarIsivesu disodisiM vippalAyamANesu tehiM bahiM hatthIhi ya saddhiM jeNeva se maMDale teNeva pahArettha gamaNAe / tattha NaM anne bahave sIhA ya vagghA ya vigA ya dIviyA acchA taracchA pArAsarA siyAlA virAlA suNA kolA sasA kokaMtiyA cittA cillalA puvvapaviTThA aggibhayabhirddhayA egayao biladhammeNaM ciTThati / tae NaM tuma mehA ! jeNeva se maMDale teNeva uvAgacchasi 2 tehiM bahUhiM sIhehiM jAva cillalehi ya egayao biladhammeNaM ciTThasi / tae NaM tuma mehA ! pAeNaM gattaM kaMDuissAmItikaTTu pAe ukkhitte| taMsi ca NaM aMtaraMsi annehiM balavaMtehiM sattehiM paNollijamANe 2 sasae aNuppavitu / tae NaM tuma mehA! gAyaM kaMDuittA puNaravi pAyaM paDinikkhevissAmi ttikaTu taM sasayaM aNupaviDhaM pAsasi 2 pANANukaMpayAe bhUyANukaMpayAe jIvANukaMpayAe sattANukaMpayAe se pAe aMtarA ceva saMdhArie no ceva NaM nikhitte / tae NaM tumaM mehA ! tAe pANANukaMpayAe jAva sattANukaMpayAe saMsAre parittIkae mANussAue nibaddhe / tae NaM se vaNadave aDDAijjAiM rAiMdiyAI taM vaNaM jhAmei 2 nihie uvarae uvasaMte vijjhAe yAvi hotthaa| tae NaM te bahave sIhA ya jAva cillalA ya taM vaNadavaM niTThiyaM jAva vijjhAyaM pAsaMti 2 aggibhayavippamukkA taNhAe ya chuhAe ya parabbhAhayA samANA maMDalAo paDinikkhamaMti 2 savvao samaMtA vippasaritthA / tae NaM te bahave hatthI jAva chuhAe ya parabbhAhayA samANA tao maMDalAo paDinikkhamaMti 2 disodisiM vippasaritthA / tae NaM tuma mehA ! juNNe jarAjajjariyadehe siDhilavalitayApiNiddhagatte dubbale kilaMte jujieM pivAsie atthAme abale aparakamme ThANukaDe vegeNa vippasarissAmi ttikaTu pAe pasAremANe vijjuhae viva revayAgiripanbhAre dharaNitalaMsi savvaMgehiM snnivie| tae NaM tava mehA ! sarIragaMsi veyaNA pAunbhUyA ujjalA jAva dAhavakatie yAvi viharasi / tae NaM tuma mehA ! taM ujjalaM jAva durahiyAsaM tinni rAiMdiyAiM veyaNaM veemANe viharittA egaM vAsasayaM paramAuM pAlaittA iheva jaMbuddIve 2 bhArahe pAse rAyagihe
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ -1.34] nAyAM dhammakAo nayare soNiyassa ranno dhAriNIe devIe kucchisi kumArattAe paccAyAe / (34) tae NaM tumaM mehA ! ANupuvveNaM gabbhavAsAo nikkhate samANe ummukkabAlabhAve jonvaNagamaNuppatte mama aMtie muMDe bhavittA agArAo aNagAriyaM pavvaie / taM jai tAva tume mehA ! tirikkhajo - NiyabhAvamubagaraNaM apaDiladdhasaMmattarayaNalaMbheNaM se pAe pANANukaMpayAe jAva aMtarA ceva saMdhArie no ceva NaM nikkhitte kimaMga puNa tumaM mehA ! iyANiM vipulakulasamubbhaveNaM niruvahayasarIrapettaladdhapaMcidieNaM evaM uTThANabalavIriyapurisagAraparakkamasaMjutteNaM mamaM aMtie muMDe bhavittA agArAo aNagAriyaM pavvaie samANe samaNANaM niggaMthANaM rAo puvvarattAvaratakAlasamayAMsa vAyaNAe jAba dhammANuogaciMtAe ma uccArassa vA pAsavaNassa vA aigacchamANANa ya niggacchamANANa ya hatthasaMghaTTaNANi ya jAba rayareNuguMDaNANi ya no sammaM sahasi khamasi titikkhasi ahiyAsesi ? tae NaM tassa mehassa aNagArassa samaNassa 3 aMtie eyamahaM soccA nisamma subhehiM pariNAmehiM pasatthehiM ajjhavasANehiM lesAhiM visujjhamANIhiM tayAvaraNijjANaM kammANaM khaovasameNaM IhApohamamgaNagebasaNaM karemANassa sannipugve jAIsaraNe samuppane eyamahaM sammaM abhisamei / tae NaM se mehe kumAre samaNeNaM 3 saMbhAriyapuvvajAIsaraNe duguNANIyasaMvege ANaMdayaMsupuNNamuhe harisabasadhArAhayakayaMbakaM piva samUsasiyaromakUbe samaNaM 3 baMdai namaMsai 2 evaM vayAsI - ajjappabhiI NaM bhaMte! mama do acchINi mottUrNaM avasese kAe samaNANaM niggaMthANaM nisaTTe tikaTTu puNaravi samaNaM 3 vaMdai namasai 2 evaM vayAsI - icchAmi NaM bhaMte ! iyANi doccapi sayameva pavvAviyaM sayameva muMDAviyaM jAva sayameva AyAragoyaraM jAyAmAyAvattiyaM dhammamAIMkkhaMtu / tae NaM samaNe 3 mehaM kumAraM sayameva pavbAvei jAva jAyAmAyArvattiyaM dhammamAikkhai - evaM devANu - piyA ! gaMtavvaM evaM ciTThiyavvaM evaM bhuMjiyavvaM evaM bhAsiyabvaM uTThAya 2 pANANaM bhUyANaM jIvANaM sattANaM saMjameNaM saMjamiyaThavaM / tae NaM se mehe samaNassa 3 ayameyArUvaM dhammiyaM uvaesaM sammaM paDivajaha 2 taha 6 41
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ [1.35 nAyAdhammakahAo gacchai jAva saMjamai / tae NaM se mehe aNagAre jAe iriyAsamie aNagAravaNNao bhANiyanvo / tae NaM se mehe aNagAre samaNassa 3 aMtie tahArUvANaM therANaM sAmAiyamAiyANi ekArasa aMgAI ahijjai 2 bahUhiM chahamadasamaduvAlasehiM mAsaddhamAsakhamaNehiM appANaM bhAvemANe viharai / tae NaM samaNe 3 rAyagihAo nayarAo guNasilayAo ceiyAo paDinikkhamai 2 bahiyA jaNavayavihAraM vihri| (35) tae NaM se mehe aNagAre annayA kayAi samaNaM 3 vaMdai namaMsai 2 evaM vayAsI- icchAmi NaM bhaMte ! tubbhehiM abbhaNunAe samANe mAsiyaM bhikkhupaDimaM uvasaMpajittANaM viharittae / ahAsuhaM devANuppiyA ! mA paDibaMdhaM / tae NaM se mehe aNagAre samaNeNaM 3 abbhaNunAe samANe mAsiyaM bhikkhupaDimaM uvasaMpajjittANaM vihri| mAsiyaM bhikkhupaDimaM ahAsuttaM ahAkappaM ahAmaggaM sammaM kAraNaM phAsei pAlei sobheI tIrei kiTTei sammaM kAraNaM phAsettA pAlittA sobhittA tIrettA kiTTettA puNaravi samaNaM 3 vaMdai namasai 2 evaM vayAsI - icchAmi NaM bhaMte ! tubbhehiM abbhaNunAe samANe domAsiyaM bhikkhupaDimaM uvasaMpajjittANaM viharittae / ahAsuhaM devANuppiyA ! mA paDibaMdhaM / jahA paDhamAe abhilAvo tahA doccAe taccAe cautthAe paMcamAe chammAsiyAe sattamAsiyAe paDhamasattarAyaMdiyAe docaM sattarAyaMdiyAe tai~yaM sattarAyadiyAe ahorAyaMdiyAe vi egarAiMdiyAe vi / tae NaM se mehe aNagAre bArasa bhikkhupaDimAo sammaM kAraNaM phAsettA pAlettA sobhattA tIrettA kiTTittA puNaravi vaMdai namasai 2 evaM vayAsI - icchAmi NaM bhaMte ! tubbhehiM abbhaNunnAe samANe guNarayaNasaMvaccharaM tavokammaM uvasaMpajjittANaM viharittae / ahAsuhaM devANuppiyA ! mA paDibaMdhaM / tae NaM se mehe aNagAre paDhamaM mAsaM cautthaMcauttheNaM aNikkhitteNaM tavokammeNaM diyA ThANukkuMDue sUrAbhimuhe AyAvaNabhUmIe AyAvemANe rattiM vIrAsaNeNaM avAuDeNaM / doccaM mAsaM chaTuMchaTTeNaM aNikkhitteNaM tavokammeNaM diyA ThANukkuDue sUrAbhimuhe AyAvaNabhUmIe AyAvemANe rattiM vIrAsaNeNaM
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ -1.361 nAyAdhammakahAo 43 1 avAuDeNaM / tathaM mAsaM aTThamaMaTTameNaM aNikkhitteNaM tavokammeNaM diyA ThANukkuDue sUrAbhimudde AyAvaNabhUmIe AyAvemANe ratiM vIrAsaNeNaM avAuDeNaM / cautthaM mAsaM dasamaMda meNaM aNikkhitteNaM tavokammeNaM diyA ThANukkuDara sUrAbhimudde AyAvaNabhUmIe AyAvemANe rati vIrAsaNeNaM abAuDeNaM / paMcamaM mAsaM duvAlasamaMduvAlasameNaM aNikkhitteNaM tavokammeNaM diyA ThANukkuDue sUrAbhimudde AyAvaNabhUmIe AyAvemANe ratiM bIrAsaNeNaM avAuDeNaM / evaM khalu eeNaM abhilAveNaM chaTThe cohasamaM 2 sattame solasamaM 2 aTThame aTThArasamaM 2 navame vIsaimaM 2 dasame bAvIsaimaM 2 ekkArasame cauvvIsaimaM 2 bArasame chavvIsaimaM 2 terasame aTThAvIsaimaM 2 coisame tIsaimaM 2 pannarasame battIsaimaM 2 solasame cauttIsaimaM 2 aNikkhitteNaM tavokammeNaM diyA ThANukkuDue sUrAbhimudde AyAvaNabhUmIe AyAvemANe rAttaM vIrAsaNeNa ya abAuDaeNa ya / tae NaM se mehe aNagAre guNarayaNasaMvaccharaM tavokammaM ahAsuttaM jAva sammaM kAraNaM phAsei pAlei sAbhe tIrei kiTTei ahAsutaM ahAkappaM jAva kiTTettA samaNaM 3 baMdai namasai 2 bahUhiM chaTThaTThamadasamaduvAlasehiM mAsaddhamAsakhamaNehiM vicittehiM tavokammehiM appANaM bhAvemANe viharai / (36) tapa NaM se mehe aNagAre teNaM urAleNaM vipuleNaM sassirIeNaM payatteNaM paggahieNaM kallANeNaM siveNaM dhanneNaM maMgaleNaM udaggeNaM udAraeNaM uttameNaM mahANubhAveNaM tavokammeNaM sukke lakkhe nimmaMse kiDakiDiyA~bhUe acammANa kise dhamaNisaMtae jAe yAvi hotthA jIvaMjIveNaM gacchai jIvaMjIveNaM ciTThai bhAsaM bhAsittA gilAi bhAsaM bhAsamANe gilAi bhAsaM bhAsissAmi tti gilAi / se jahAnAmae iMgAlasagaDiyA i vA kaTThasagaDiyA i vA pattasagaDiyA i vA tilasagaDiyA i vA eraMDakaTThasagaDiyA ivA unhe dinnA sukkA samANI sasaddaM gacchai sasaddaM ciTThai evAmeva mehe aNagAre sasaddaM gacchai sasaddaM ciTThara uvacie taveNaM avacie maMsasoNieNaM huyAsaNe iva bhAsarIsiparicchanne taveNaM teeNaM tavateyasirIe aIva 2 uvasobhemANe 2 ciTThai / teNaM kAleNaM 2 samaNe 3 mahAvIre
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ 44 nAeAdhammakAo [1.36 Aigare titthagare jAva puvvANupuSi caramANe gAmANugAmaM dUijamANe susuNaM viharamANe jeNAmeva rAyagihe nayare jeNAmeva guNasilae ceie dNAmeva uvAgacchai 2 ahApaDirUvaM uggahaM ogivhittA saMjameNaM tavasA atri bhAvemANe viharai / tae NaM tassa mehassa aNagArassa rAo puvvarattAvarattakAlasamayaMsi dhammajAgariyaM jAgaramANassa ayameyArUve ajhathie jAva samuppajjitthA - evaM khalu ahaM imeNaM urAleNaM taheba jAva bhAsaM bhAssiAmiti gilAmi / taM atthi tA me uTThANe kamme bale vIrie purisakkAraparakkame saddhA dhii saMvege taM jAva tA me asthi uTThANe kamme bale vIrie purisakkAraparakkame saddhA dhii saMvege jAva ya me dhammAyarie dhammovaesae samaNe 3 jiNe suhatthI viharai tAva me seyaM kalaM pAuppabhAyAe rayaNIe jAva jalate samaNaM 3 vaMdittA namaMsittA samaNeNaM 3 abbhaNunnAyassa samANassa sayameva paMca mahavvayAI ArohittA goyamAie samaNe niggaMthe niggaMthIo ya khAmettA tahArUvehiM kaDAIhiM therehiM sArddha viulaM pavvayaM saNiyaM 2 durUhittA sayameva mehaghaNasannigAsaM puDhavisilApaTTayaM paDilehitA saMleMNAsaNAjhUsiyassa bhattapANapaDiyAi kkhiyassa pAovagayassa kAlaM aNavakakhmANassa viharintae / evaM saMpehei 2 kallaM jAva jalaMte jeNeva samaNe 3 teNeva uvAgacchai 2 samaNaM 3 tikkhutto AyAhiNapayAhiNaM karei baMdai namasai 2 naccAsanne nAidUre sussUsamANe namaMsamANe abhimuhe viNaeNaM paMjaliuDe pajjuvAsai / mehA isamaNe 3 mehaM aNagAraM evaM vayAsI - se nUNaM tava mehA ! rAo puvvarattAvaratakAlasamayAMsa dhammajAgariyaM jAgaramANassa ayameyArUve ajjhatthie jAva samuppajjitthA - evaM khalu ahaM imeNaM uroleNaM jAva jeNeva iha teNeva havvamAgae / se nUNaM mehA ! aTThe samaTThe ? haMtA atthi / ahAsuhaM devANu - ppiyA ! mA paDibaMdhaM / tae NaM se mehe aNagAre samaNeNaM 3 abbhaNunnAe samANe haTTha jAva hiyae uTThAe uTThei 2 samaNaM 3 tikkhutto AyAhiNapayAhiNaM karei vaMdai namasai 2 sayameva paMca mahavvayAI Arohei 2 goyamAi samaNe niggaMthe niggaMthIo ya khAmei 2 tahArUvehiM kaDAIhiM
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ -1.36] nAyAdhammakahAyo ___45 therehiM saddhiM vipulaM pavvayaM sANayaM 2 durUhai sayameva mehaghaNasannigAsaM puDhavisilApaTTayaM paDilehei.2 uccArapAsavaNabhUmi paDilehei 2 dabbhasaMthAragaM saMtharai 2 dambhasathAragaM durUhai 2 puratthAbhimuhe saMpaliyaMkanisaNe karayalapariggahiyaM sirasAvattaM matthae aMjaliM kaTTu evaM vayAsI- namotthu pa arahaMtANaM jAva saMpattANaM / namotthu NaM samaNassa jAva saMpAviukAmassa mama dhammAyariyassa / vaMdAmi NaM bhagavaMtaM tatthagayaM ihagae pAsau me bhagavaM tatthagae ihagayaM tikaTu vaMdai namasai 2 evaM vayAsI - pudvi pi NaM mae samaNassa 3 aMtie savve pANAivAe paJcakkhAe musAvAe adinnAdANe mehuNe pariggahe kohe mANe mAyA lohe pejje dose kalahe abbhakkhANe pesunne paraparivAe arairai mAyAmose micchAdasaNasalle pcckkhaae| iyANi piNaM ahaM tasseva aMtie savvaM pANAivAyaM paJcakkhAmi savvaM asaNapANakhAimasAimaM cauvvihaMpi AhAraM paJcakkhAmi jaavjjiivaae| jaMpi ya imaM sarIraM isU kaMtaM piyaM jAva vivihA rogAyaMkA parIsahovasaggA phusaMtItikaTTu evaM pi yaNaM caramehiM UsAsanIsAsehiM vosirAmittikaTTu saMlehaNAjhUsaNAjhUsie bhattapANapaDiyAikkhie pAovagae~ kAlaM aNavakaMkhamANe viharai / tae NaMtherA bhagavaMto mehassa aNagArassa agilAe veyAvaDiyaM kareMti / tae NaM se mehe aNagAre samaNassa 3 tahArUvANaM therANaM aMtie sAmAiyamAiyAI ekkArasa aMgAI ahijjittA bahupaDipuNNAI duvAlasavarisAiM sAmaNNapariyAgaM pAuNittA mAsiyAe saMlehaNAe appANaM jhosettA sAhi bhacAI aNasaNAe cheettA AloiyapaiDikate uddhiyasalle samAhipatte ANupuTveNaM kAlagae / tae NaM therA bhagavaMto mehaM aNagAraM ANupuvveNaM kAlagayaM pAsaMti 2 parinivvANavattiyaM kAussaggaM kareMti 2 mehassa AyArabhaMDagaM gehaMti viulAo pavvayAo saNiyaM 2 paccorahati 2 jeNAmeva guNasilae ceie jeNAmeva samaNe 3 teNAmeva uvAgacchaMti 2 samaNaM 3 vaMdati namasaMti 2 evaM vayAsI- evaM khalu devANuppiyANaM aMtevAsI mehe nAmaM aNagAre-pagaibhadae jAva viNIe / se NaM devANuppiehiM abbhaNunnAe samANe goyamAie samaNe niggaMthe 2 khAmettA
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAyAdhammakahAo [I.37amhehiM saddhiM vipulaM pavvayaM saNiyaM 2 durUhai 2 sayameva meghaghaNasannigAsaM puDhavisilaM paDilehei 2 bhattapANapaDiyAikkhie aNuputveNaM kaalge| aisa NaM devANuppiyA ! mehassa aNagArassa AyArabhaMDae / . (37) bhaMte ! tti bhagavaM goyame samaNaM 3 vaMdai namasai 2 evaM vayAsI- evaM khalu devANuppiyANaM aMtevAsI mehe nAmaM aNagAre / se NaM bhaMte ! mehe aNagAre kAlamAse kAlaM kiccA kahiM gae kahiM uvavanne ? goyamA isamaNe 3 bhagavaM goyamaM evaM vayAsI- evaM khalu goyamA ! mama aMtevAsI mehe nAmaM aNagAre pagaibhadae jAva viNIe / se NaM tahArUvANaM therANaM aMtie sAmAiyamAiyAI ekkArasa aMgAI ahijjai bArasa bhikkhupaDimAo guNarayaNasaMvaccharaM tavokammaM kAraNaM phAsettA jAva kiTTettA mae abbhaNunnAe samANe goyamAi there khAmei tahAsvahiM jAva vipulaM pavvayaM durUhai dabbhasaMthAragaM saMtharai 2 dabbhasaMthArovagae sayameva paMcamahavvaeM uccArei bArasa vAsAiM sAmaNNapariyAgaM pAuNittA mAsiyAe saMlehaNAe appANaM jhUsittA sahi~ bhattAiM aNasaNAe chedettA AloiyapaDikate uddhiyasalle samAhipatte kAlamAse kAlaM kiccA uddhaM cAMdamasUragahagaNanakkhattatArArUvANaM bahUI joyaNAI bahUiM joyaNasayAI bahUI joyaNasahassAI bahUI joyaNasayasahassAI bahUi joyaNakoDIo bahUi joyaNakoDAkoDIo uDDUM dUra uppaittA sohammIsANasaNaMkumAramAhiMdabaMbhalaMtagamahAsukasahassArANayapANayAraNaccue tiNNi ya aTThArasuttare gevejjavimANavAsasae vIivaittA vijae mahAvimANe devattAe uvavanne / tattha NaM atthegaiyANaM devANaM tettIsaM sAgarovamAiM ThiI pannattA / tattha NaM mehassa vi devassa tettIsaM sAgarovamAiM ThiI pannattA / esa NaM bhaMte ! mehe deve tAo devaloyAo AukkhaeNaM ThiikkhaeNaM bhavakkhaeNaM aNaMtaraM cayaM caittA kahiM gacchihii kahiM uvavajjihii ? goyamA ! mahAvidehe vAse sijjhihii bujjhihii muJcihii parinivvAhii savvadukkhANamaMtaM kAhii / ___evaM khalu jaMbU ! samaNeNaM jAva saMpatteNaM appopAlaMbhanimittaM paDhamassa nAyajjhayaNassa ayamaDhe pannatte tibemi / // paDhamaM ajjhayaNaM samattaM //
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ 11.38j nAyAdhammakahAo // bIyaM ajjhayaNaM // (38) jaiNaM bhaMte ! samaNeNaM jAva saMpatteNaM paDhamassa nAyajjhayaNassa ayamaDhe pannatte biIyassa NaM bhaMte ! nAyajjhayaNassa ke aDhe pannatte ? evaM khalu jaMbU ! teNaM kAleNaM 2 rAyagihe nAmaM nayare hotthA vaNNao / tattha NaM rAyagihassa nayarassa bahiyA uttarapurathime disIbhAe guNasilae nAmaM ceie hotthA kANao / tassa NaM guNasilayassa ceiyassa adUrasAmaMte ettha NaM mahaM egaM jiNNujjANe yAvi hotthA viNaTThadevaule pairisaDiyatoraNaghare nANAvihagucchagummalayAvallivacchacchAie aNegavAlasayasaMkaNijje yAvi hotthaa| tassa NaM jiNNujjANassa bahumajjhadesabhAe ettha NaM mahaM ege bhaggakUvae yAvi hotthA / tassa NaM bhaggakUvassa adUrasAmaMte ettha NaM mahaM ege mAluyAkacchae yAvi hotthA kiNhe kiNhobhAse jAva ramme mahAmehaniuraMbabhUe bahUhiM rukkhehi ya gucchehi ya gummehi ya layAhi ya vallIhi ya kusehi ya khANuehi ya saMcchanne palicchanne aMto jhusire bAhiM gaMbhIre aNegavAlasayasaMkaNijje yAvi hotthaa| ... (39) tattha NaM rAyagihe nayare dhaNe nAmaM satthavAhe aDDe ditte jAva viulabhattapANe / tassa NaM dhaNassa satthavAhassa bhadA nAma bhAriyA hotthA sukumAlapANipAyA ahINapaDipuNNapaMciMdiyasarIrA lakkhaNavaMjaNaguNovaveyA mANummANappamANapaDipuNNasujAyasavvaMgasuMdaraMgI sasisomAgArA kaMtA piyadasaNA surUvA karayalaparimiyativaliyamajjhA kuMDalullihiyagaMDalehA komuiyarayaNiyarapaDipuNNasomavayaNA siMgArAgAracAruvesA jAva paDirUvA vaMjhA aviyAurI jANukopparamAyA yAvi hotthA / . (40) tassa NaM dhaNassa satthavAhassa paMthae nAmaM dAsaceDe hotthA savvaMgasuMdaraMge maMsovacie bAlakIlAvaNakusale yAvi hotthA / tae NaM se dhaNe satthavAhe rAyagihe nayare bahUNaM nagaranigamaseTThisatthavAhANaM aTThArasaseNippaseNINaM bahUsu kajjesu ya kuDuMbesu ya jAva cakkhubhUe yAvi hotthA niyagassa vi ya NaM kuDuMbassa bahUsu kajjesu jAva cakkhubhUe yAvi hotthA / ... (41) tattha Ne rAyagihe nayare vijae nAmaM takare hotyA pAve
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAyAdhammakahAo [II.42caMDAlarUve bhImatararuddakamme ArusiyAdattarattanayaNe kharapharusamahallavigayabIbhacchadADhie asaMpuDiyauTe uddhRyapaINNalaMbaMtamuddhae bhamararAhuvaNNe niraNukose niraNutAve dAruNe paibhae nisaMsaie niraNukaMpe ahIva egaMtadiTThIe khureva egaMtadhArAe giddheva Amisatallicche agnimiva savvabhakkhI jalamiva sarvaggAhI ukaMcaNavaMcaNamAyAniyaDikUDakavaDasAisaMpaogabahule ciranagaraviNaTThaduTThasIlAyAracaritte jUyappasaMgI majjappasaMgI bhojjappasaMgI maMsappasaMgI dAruNe hiyayadArae sAhasie saMdhiccheyae uvahie vissaMbhaghAI AlIyagatitthabheyalahuhatthasaMpautte parassa davvaharaNaMmi nizcaM aNubaddhe tivvavere rAyagihassa nagarassa bahUNi aIMgamaNANi ya niggamaNANi ya bArANi ya avabArANi ya chiMDIo ya khaMDIo ya nagaraniddhamaNANi ya saMvaTTaNANi ya nivvadRNANi ya jUyaMkhalayANi ya pANAgArANi ya vesAgArANi ya takaraTThANANi ya takkaragharANi ya siMghADagANi ya tigANi ya caukkANi ya caccarANi ya nAgagharANi ya bhUyagharANi ya jakkhadeulANi ya sabhANi ya pavANi ya paNiyasAlANi ya sunnagharANi ya AbhoemANe maggamANe gavesamANe bahujaNassa chiddesu ya visamesu ya vihuresu ya vasaNesu ya abbhudaesu ya ussavesu ya pasavesu ya tihIsu ya chaNesu ya jannesu ya pavvaNIsu ya mattapamattassa ya vakkhittassa ya vAulassa ya suhiyassa ya duhiyassa ya videsatthassa ya vippavasiyassa ya maggaM ca chidaM ca virahaM ca aMtaraM ca maggamANe gavesamANe evaM ca NaM viharai bahiyA vi ya NaM rAyagihassa nagarassa ArAmesu ya ujjANesu ya vAvipokkharaNIdIhiyAguMjAliyAMsarapaMtiyasarasarapaMtiyAsu ya jiNNujjANesu ya bhaggakUvaesu ya mAluyAkacchaesu ya susANesu ya girikaMdaraleNauvaTThANesu ya bahujaNassa chiddesu ya jAva evaM ca NaM viharai / ___(42) tae NaM tIse bhaddAe bhAriyAe annayA kayAi puThavarattAvarattakAlasamayaMsi kuDuMbajAgariyaM jAgaramANIe ayameyArUve ajjhathie jAva samuppajjitthA - ahaM dhaNeNaM satthavAheNaM saddhiM bahUNi ghAsANi sahapharisarasarUvANi mANussagAI kAmabhogAI paccaNubbhavamANI viharAmi no ceva
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ -II.40 nAyAdhammakahAo NaM ahaM dAragaM vA dAriyaM vA payAmi / taM dhannAo NaM tAo ammayAo jAva suladdhe NaM mANussae jammajIviyaphale tAsiM ammayANaM jAsiM manne niyagakucchisaMbhUyAI thaNaduddhaluddhayAI mahurasamullAvagAI mammaNapayaMpiyAiM thaNamUlI kakkhadesabhAgaM abhisaramANAI muddhayAiM thaNayaM piyaMti tao ya komalakamalovamehiM hatthehiM giNhiUNaM ucchaMge nivesiyAI deMti samullAvae pie sumahure puNo 2 maMjulappabhaNie / ahaM NaM adhannA apuNNA akayalakkhaNA etto egamavi na pattA / taM seyaM mama kallaM jAva jalaMte dhaNaM satthavAhaM ApucchittA dhaNeNaM satthavAheNaM abbhaNunnAyA samANI subahuM vipulaM asaNaM 4 uvakkhaDAvettA subahuM pupphagaMdhamallAlaMkAra gahAya bahUhiM mittanAiniyagasayaNasaMbaMdhipariyaNamahilAhiM saddhiM saMparivuDA jAI imAiM rAyagihassaM nayarassa bahiyA nAgANi ya bhUyANi ya jakkhANi ya iMdANi ya khaMdANi ya ruhANi ya sivANi ya vesamaNANi ya tattha NaM bahUNaM nAgapaDimANa ya jAva vesamaNapaDimANa ya maharihaM pupphavANiyaM karettA jan pAyapaDiyAe evaM vaittae - jai NaM ahaM devANuppiyA ! dAragaM vA dArigaM vA paiyAyAmi toNaM ahaM tubhaM jAyaM ca dAyaM ca bhAyaM ca akkhayaNihiM ca aNuvaDDemi ttikaTu u~vAiyaM uvaaitte| evaM saMpehei 2 kallaM jAva jalaMte jeNAmeva dhaNe satthavAhe teNAmeva uvAgacchai 2 evaM vayAsI-evaM khalu ahaM devANuppiyA! tubbhehiM saddhiM bahUI vAsAiM jAva deMti samullAvae sumahure puNo 2 maMjulappabhANie ! taM NaM ahaM ahannA apugNA akayalakkhaNA etto egamavi na pattA / taM icchAmi gaM devANuppiyA ! tumahiM abbhaNunAyA samANI vipulaM asaNaM 4 jAva aNuvaDDemi u~vAiyaM karittae / tae NaM dhaNe satthavAhe bhaI bhAriyaM evaM vayAsI- mamaM pi ya NaM devANuppie ! esa ceva maNorahe - kahaM gaM tumaM dAragaM vA dAriyaM vA payAejjAsi bhadAe satthavAhIe eyamadaM aNujANai / tae NaM sA bhaddA satyavAhI dhaNeNaM satyavAheNaM abbhaNunAyA samANI haTTa jAva hiyayA vipulaM asaNaM 4 uvakkhaDAve. 2. subahuM puSpagaMdhamallAlaMkAraM gehai 2 samAo mihAo-niggacchada2 sayagihaM kyaraM manamoNaM nignacchada 2
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAyAdhammakahAo [II.41jeNeva pokkhariNI teNeva uvAgacchai 2 pukkhariNIe tIre subahuM puppha jAva mallAlaMkAraM Thavei 2 pukkharAiNaM ogAhei 2 jalamajjaNaM karei jalakiDaM karei 2 NhAyA kayabalikammA ullapaDasADigA jAI tattha uppalAI jAva sahassaMpattAI giNhai 2 pukkhariNIo paccoruhai 2 taM pupphaMvatthagaMdhamallaM geNhai 2 jeNAmeva nAgagharae jAva vesamaNagharae ya teNAmeva uvAgacchai 2 tattha NaM nAgapaDimANa ya jAva vesamaNapaDimANa ya Aloe paNAmaM karei IsiM paccunnamai 2 lomahatthagaM parAmusai 2 nAgapaDimAo ya jAva vesamaNapaDimAo ya lomahattheNaM pamajjai udagadhArAe abbhukkhei 2 pamhalasUmAlAe gaMdhakAsAie gAyAiM lUhei 2 maharihaM vatthAruhaNaM ca mallAruhaNaM ca gaMdhAruhaNaM ca cuNNAruhaNaM ca vaNNAruhaNaM ca karei 2 dhUvaM Dahai 2 jannupAyapaDiyA paMjaliuDA evaM vayAsIjai NaM ahaM dAragaM vA dAriyaM vA payAmi to NaM ahaM jAyaM ca jAva aNuvaDDemi ttikaTu uvAiyaM karei 2 jeNeva pokkhariNI teNeva uvAgacchai 2 vipulaM asaNaM 4 AsAemANI jAva viharai jimiya jAva suibhUyA jeNeva sae gihe teNeva uvaagyaa| aduttaraM ca NaM bhaddA satyavAhI cAuddasaTTamuTThipuNNamAsiNIsu vipulaM asaNaM 4 uvakkhaDei 2 bahave nAgA ya jAva vesamaNA ya uvAyamANI namaMsamANI jAva evaM ca NaM viharai / (41) tae NaM sA bhaddA satthavAhI annayA kayAi keNai kAlaMtareNaM AvannasattA jAyA yAvi hotthA / tae NaM tIse bhadAe satthavAhIe dosu mAsesu vIikaMtesu taIe mAse vaTTamANe imeyArUve dohale pAunbhUedhannAo NaM tAo ammayAo jAva kayalakkhaNAo tAo ammayAo jAo NaM viulaM asaNaM 4 subahuyaM pupphagaMdhamallAlaMkAraM gahAya mittanAiniyagasayaNasaMbaMdhipariyaNamahiliyAhi ya saddhiM saMparivuDao rAyagihaM nayaraM majhamajheNaM niggacchaMti 2 jeNeva pukkhariNI teNeva uvAgacchaMti 2 pokkhariNI ogAheti 2 hAyAo kayabalikammAo savvAlaMkAravibhUsiyAo vipulaM asaNaM 4 AsAemANIo jAva paiDibhujemANIo dohalaM viNeti / evaM saMpehei 1 kahaM jAva jalate jeNeva dhaNe satyavAhe teNeva upAgacchaha 2 dhaNaM
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ 51 -II,42] nAyAdhammakahAo satyavAhaM evaM vayAsI- evaM khalu devANuppiyA ! mama tassa gabbhassa jAva viNeMti' / taM icchAmi NaM devANuppiyA ! tubbhehiM abbhaNunnAyA samANI jAva viharittae / ahAsuhaM devANuppiyA ! mA paDibaMdhaM / tae NaM sA bhaddA dhaNeNaM satthavAheNaM abbhaNunnAyA samANI haTThA jAva vipulaM asaNaM 4 Ava ullapaDasADagA jeNeva nAgagharae jAva dhUvaM Dahai 2 paNAmaM karei 2 jeNeva pokkhariNI teNeva uvAgacchai / tae NaM tAo mittanAi jAva nagairamahilAo bhaI satthavAhiM savvAlaMkAravibhUsiyaM kareMti / tae NaM sA bhaddA satthavAhI tAhi mittanAiniyagasayaNasaMbaMdhipariyaNanagaramahiliyAhiM sAddhaM taM vipulaM asaNaM 4 jAva paribhujemANI dohalaM viNei 2 jAmeva disaM pAubbhUyA tAmeva disaM paDigayA / tae NaM sA bhaddA satthavAhI saMpuNNadohalA jAva taM gambhaM suhaMsuheNaM parivahai / tae NaM sA bhaddA satthavAhI navaNhaM mAsANaM bahupaDipuNNANaM aTThamANa ya rAiMdiyANaM sukumAlapANipAyaM jAva dAragaM pyaayaa| tae NaM tassa dAragassa ammApiyaro paDhame divase jAyakammaM kareMti 2 taheva jAva vipulaM asaNaM 4 uvakkhaDAveMti 2 taheva mittanAiniyagaM bhoyAvettA ayameyArUvaM goNaM guNanipphannaM nAmadhejaM kareMti - jamhA NaM amhaM ime dArae bahUNaM nAgapaDimANa ya jAva vesamaNapaDimANa ya uvAIyaladdhe taM hou~ NaM amhaM ime dArae devadinne nAmeNaM / tae NaM tassa dAragassa ammApiyaro nAmadhenaM kareMti devadinne tti / tae NaM tassa dAragassa ammApiyaro jAyaM ca dAyaM ca bhAyaM ca akkhayanihiM ca aNuvaDDeti / (42) tae NaM se paMthae dAsaceDae devadinnassa dAragassa bAlaggAhI jAe / devadinnaM dAragaM kaDIe geNhai 2 bahUhi DiMbhaehi ya DibhiyAhi ya dAraehi ya dAriyAhi ya kumAraehi ya kumAriyAhi ya saddhiM saMparikhuDe abhiramai / tae NaM sA bhaddA satthavAhI annayA kayAiM devadinnaM dArayaM vhAyaM kayabalikammaM kayakouyamaMgalapAyacchittaM savvAlaMkAravibhUsiyaM karei 2 paMthayassa dAsaceDagassa hatthagasi dalayai / tae NaM se paMthae dAsaceDae bhaddAe satthavAhIe hatthAo devadinnaM dAragaM kaDIe geNhai 2
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAthAcammakAo [ 11.43 sayAo gihAo paDinikkhamai bahUhiM DiMbhaehi ya jAva kumAriyAhi yasaddhiM saMparivuDe jeNeva rAyamagge teNeva uvAgacchai 2 devadinnaM dAragaM egaMte ThAvei 2 bahUhiM DiMbhaehi ya jAva kumAriyAhi ya sArddhaM saMparivuDe patte yAvi viharai / imaM ca NaM vijae takare rAyagihassa nagarassa bahUNi bArANi ya avabArANi ya taheva jAva AbhoemANe maggemANe gavesamANe jeNeva devadine dArae teNeva uvAgacchai 2 devadinnaM dAragaM savvAlaMkAravibhUsiyaM pAi 2 devadinnassa dAragassa AbharaNAlaMkAresu mucchie gaDhie giddhe ajjhova vane paMthagaM dAsaceDaM pamattaM pAsai 2 disAloyaM karei 2 devadinaM dAragaM geNhai 2 kakkhaMsi alliyAvei 2 uttarijjeNaM pii 2 sigghaM turiyaM cavalaM veiyaM rAyagihassa nagarassa avadaureNaM niggacchai 2 jeNeva jiSNujjANe jeNeva bhaggakUbae teNeva uvAgacchai 2 devadinnaM dArayaM jIviyAo vavarovei 2 AbharaNAlaMkAraM does 2 devAdannassa dAragassa sarIraM nippANaM nicceTTaM jIvavippajaDhaM bhaggakUbae pakkhivai 2 jeNeva mAluyAkacchae teNeva uvAgacchai 2 mAlugAkacchayaM aNuppavisai 2 niccale niSphaMde tusiNIe divasa khavemANe ciTThai / (43) tae NaM se paMthae dAsaceDe tao muhattaMtarassa jeNeva devadine dAra vie teNeva uvAgacchai 2 devadinnaM dAragaM taMsi ThANaMsi apAsamANe royamANe kaMdamANe devadinnassa dAragassa savvao samaMtA maggaNagavesaNaM karei 2 devadinnassa dAragassa katthai suI vA khuI vA paMutti vA alabhamANe jeNeva sae gihe jeNeva dhaNe satthavAhe teNeva uvAgacchai 2 dhaNaM satthavAhaM evaM vayAsI - evaM khalu sAmI ! bhaddA satthavAhI devadinnaM dArayaM hAyaM jAva mama hatthe dalayai / tae NaM ahaM devadinnaM dArayaM kaDIe giNhAmi jAva maggaNagavesaNaM karomi / taM na najjai NaM sAmI ! devadine dAra kei nIeM vA avahie vA aMkkhitte vA pAyavaDie dhaNassa satthavAhassa eyamahaM nivedei / tae NaM se dhaNe satthavAhe paMthayassa dAsaceDagassa eyamahaM soccA nisamma teNa ya mahayA puttasoeNAbhibhUe samAne 52
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ -II.44]: nAyAdhammakahAo pharasuNiyatte va caMpagapAyave dhasatti dharaNIyalaMsi savvaMgehiM snnivie| tae NaM se dhaNe satthavAhe tao muhattaMtarassa Asatthe paJcAgayapANe devadinnassa dAragassa savvao samaMtA maggaNagavesaNaM karei devadinnassa dAramassa katthai suI vA khuI vA pavattiM vA alabhamANe jeNeva sae gihe teNeva uvAgacchai 2 mahatthaM pAhuDaM geNhai 2 jeNeva nagaraguttiyA teNeva uvAgacchai 2 taM mahatthaM pAhuDaM uvaNei 2 evaM vayAsI- evaM khalu devANuppiyA ! mama putte bhahAe bhAriyAe attae devadinne nAmaM dArae iDhe jAva uMbarapuSpaM piva dullahe savaNayAe kimaMga puNa pAsaNayAe / tae NaM sA bhaddA bhAriyA devadinnaM dAragaM vhAyaM savvAlaMkAravibhUsiyaM paMthagassa hatthe dalAi jAva pAyavaDie taM mama nivedei / taM icchAmi NaM devANuppiyA ! devadinnassa dAragassa savvao samaMtA maggaNagavesaNaM kayaM / tae NaM te nagaragottiyA dhaNeNaM satthavAheNaM evaM vuttA samANA sannaddhabaddhakaivayA uppIliyasarAsaNapaTTiyA jAva gahiyAuhapaharaNA dhaNeNaM satthavAheNaM saddhiM rAyagihassa nagarassa bahUNi aigamaNANi ya jAva pavAsu ya maggaNagavesaNaM karemANA rAyagihAo nagarAo paDinikkhamaMti 2 jeNeva jiNNujjANe jeNeva bhaggakUvae teNeva uvAgacchaMti 2 devadinnassa dAragassa sarIragaM nippANaM nizcedaM jIvavippajaDhaM pAsaMti 2 hA hA aho akajjamittikaTu devadinnaM dAragaM bhaggakUvAo uttAreMti 2dhaNassa satthavAhassa hatthe dlyNti| (44) tae NaM te nagaraguttiyA vijayassa takkarassa payamaggamaNugacchamANA 2 jeNeva mAluyAkacchae teNeva uvAgacchaMti 2 mAluyAkacchagaM aNuppavisaMti 2 vijayaM takaraM sasakkhaM sahoDhaM sagevejjaM jIvaggAhaM gehaMti 2 aTThimuTThijANukopparapahArasaMbhaggamahiyagattaM kareMti 2 avaoDagabaMdhaNaM kareMti 2 devadinnassa dAragassa savvaM AbharaNaM geNhaMti 2 vijayassa takarassa gIvAe baMdhati 2 mAluyAkacchagAo paDinikkhamaMti 2 jeNeka rAyagihe nayare teNeva uvAgacchaMti 2 rAyagihaM nayaraM aNuppavisaMti 2 rAyagihe nayare-siMghADagatigacaukkacaccaramahApahapahesu kasappahAre ya layApahAre ya chivApahAre ya nivAyamANA 2 chAraM ca
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ 54 nAyAdhammaka hAo { II.45 dhUliM ca kayavaraM ca uvariM parimANA 2 mahayA 2 saddeNaM ugghosemANA evaM vayaMti - esa NaM devANuppiyA ! vijae nAmaM takare jAva giddhe viva AmisabhakkhI bAlaghAyae bAlamArae / taM no khalu devANuppiyA ! eyarasa kei rAyA vA rAyamace vA avarajjhai nannattha appaNo sayAI kammAI avarajjhati ttikaTTu jeNAmeva cAragasAlA teNAmeva uvAgacchati 2 haDibaMdhaNaM kareMti 2 bhattapANanirohaM kareMti 2 tisaMjhaM kasappahAre ya jAva nimANA 2 viharati / tae NaM se dhaNe satthavAhe mittanAiniyaMgasaMbaMdhipariyaNeNaM sArddhaM royamANe jAva vilavamANe devadinnassa dAragassa sarIrassa mahayA iDDIsakkArasamurdaeNaM nIharaNaM kareMti bahUI loiyAI mayakiJccAI kareMti 2 keNai kAlaMtareNaM avagayasoe jAe yAvi hotthA / (45) tae NaM se dhaNe satthavAhe annayA kayAI lahusAMsi rAyAvarAhaMsi saMpalatte jAe yAvi hotthA / tae NaM te nagaraguttiyA dhaNaM satthavAhaM gehaMti 2 jeNeva cAraaiM teNeva uvAgacchaMti 2 cAragaM aNupavesaMti 2 vijaeNaM takkareNaM sArddhaM egayao haDibaMdhaNaM kareMti / tae NaM sA bhaddA bhAriyA kallaM jAva jalate vipulaM asaNaM 4 uvakkhaMDei 2 bhoyaNapiMDae karei 2 bhoyeMNAI pakkhivai laMchiyamuddiyaM karei 2 egaM ca surabhi - vAripaDipuNNaM dagavArayaM karei 2 paMthayaM dAsaceDaM sahAvei 2 evaM vayAsI - gacchahaiM NaM tumaM devANuppiyA ! imaM vipulaM asaNaM 4 gahAya cAragasAlAe dhaNassa satthavAhassa uvaNehi / tae NaM se paMthae bhaddAe satthavAhIe evaM vRtte samANe haTTatuTThe taM bhoyaNapiMDagaM taM ca surabhivaravAripaDipuNNaM vArayaM geNhai 2 sayAo gihAo paDinikkhamai 2 rAyagihaM nagaraM majjhaMmajjheNaM jeNeva cAragasAlA jeNeva dhaNe satthavAhe teNeva uvAgacchai 2 bhoyaNapiDiyaM ThAvei 2 ullaMchei 2 bhoryeNaM geNhai 2 bhAyaNAI dhovei 2 hatthasoyaM dalayai 2 dhaNaM satthavAhaM teNaM vipuleNaM asaNeNaM 4 parivesei / tae NaM se vijae takare dhaNaM satthavAhaM evaM vayAsItubbhe NaM devANuppiyA ! mamaM eyAo vipulAo asaNAo 4 saMvibhAgaM karehi / tae NaM se dhaNe satthavAhe vijayaM takaraM evaM vayAsI - aviyAI -
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ -II.45] nAyAdhammakahAo ahaM vijayA ! eyaM vipulaM asaNaM 4 kAgANaM vA suNagANaM vA dalaejjA ukuruDiyAe vA NaM chaDDejjA no ceva NaM tava puttaghAyagassa puttamAragassa arissa veriyassa paMDiNIyassa paJcAmittassa etto vipulAo asaNAo 4 saMvibhAgaM karejjAmi / tae NaM se dhaNe satyavAhe taM vipulaM asaNaM 4 AhArei 2 taM paMthagaM paDivisajjei / tae NaM se paMthae dAsaceDe taM bhoyaNapiDaMgaM giNhai 2 jAmeva disiM pAunbhae tAmeva disi paDigae / tae NaM tassa dhaNassa satthavAhassa taM vipulaM asaNaM 4 AhAriyassa samANassa uccArapAsavaNe NaM uvvAhitthA / tae NaM se dhaNe satthavAhe vijayaM takaraM evaM vayAsI-ehi tAva vijayA ! egaMtamavakamAmo jeNaM ahaM uccArapAsavaNaM parihavemi / tae NaM se vijae takare dhaNaM satthavAhaM evaM vayAsI- tumbha devANuppiyA! vipulaM asaNaM 4 AhAriyassa asthi uccAre vA pAsavaNe vA / mamaM NaM devANuppiyA ! imehiM bahUhiM kasappahArehi ya jAva layApahArehi ya taNhAe ya chuhAe ya parabbhavamANassa natthi kei uccAre vA pAsavaNe vA / taM chaMdeNaM tuma devANuppiyA ! egate avakkamittA uccArapAsavarNa parivehi / tae NaM se dhaNe satthavAhe vijaeNaM takareNaM evaM vutte samANe tusiNIe saMciTThai / tae NaM se dhaNe satthavAhe muhunaMtarassa baliyatarAgaM uccArapAsavaNeNaM uvvAhijamANe vijayaM takaraM evaM vayAsIehi tAva vijayA ! jAva avakamAmo / tae NaM se vijae dhaNaM satthavAhaM evaM vayAsI - jai gaM tumaM devANuppiyA! tAo vipulAo asaNAo4 saMvibhAgaM karehi tao haM tubbhehiM saddhiM egaMtaM avakamAmi / tae NaM se dhaNe satthavAhe vijayaM evaM vayAsI- ahaM NaM tunbhaM tAo vipulAo asaNAo 4 saMvibhAgaM karissAmi / tae NaM se vijae dhaNassa satthavAhassa eyamaha parisuNei / tae NaM se vijae dhaNeNaM saddhiM egate avakamai uccArapAsavaNaM pariTuvei AyaMte cokkhe paramasuibhUe tameva ThANaM uvasaMkamittANaM viharai / vae NaM sA bhaddA kallaM jAva jalate vipulaM asaNaM jAva pariveseha / tae NaM se dhaNe satyavAhe vijayassa takarassa tAo vipulAo asaNAmo 4 saMvibhAgaM kre| vae gaM se dhaNe satyavAhe paMcagaM dAsa
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAyAdhammakahAo [11.46visajjei / tae NaM se paMthae bhoyaNapiDeyaM gahAya cAragasAlAo paDinikkhamai 2 rAyagihaM nayaraM majhamajjhaNaM jeNeva sae gihe jeNeva bhaddA satthavAhI teNeva uvAgacchai 2 bhadaM satthavAhiNiM evaM vayAsI-evaM khalu devANuppie! dhaNe satthavAhe tava puttaghAyagassa jAva paJcAmittassa tAo vipulAo asaNAo 4 saMvibhAgaM karei / (46) tae NaM sA bhaddA satthavAhI paMthagassa dAsaceDagassa aMtie eyamaha~ soccA AsuruttA ruTThA jAva misimisemANI dhaNassa satthavAhassa paosamAvajjai / tae NaM se dhaNe satthavAhe annayA kayAI mittanAi. niyagasayaNasaMbaMdhipariyaNeNaM saeNa ya atthasAreNaM rAyakajjAo appANaM moyAvei 2 cAragasAlAo paDinikkhamai 2 jeNeva alaMkAriyasabhA teNeva uvAgacchai 2 alaMkAriyakammaM karAvei 2 jeNeva pokkhariNI teNeva uvAgacchai 2 aMha dhoyamaiTTiyaM geNhai pokkhariNI ogAhai 2 jalamajaNaM karei 2 pahAe kayabalikamme jAva rAyagihaM nagaraM aNuppavisai 2 rAyagihassa nagarassa majjhamajheNaM jeNeva sae gihe teNeva pahArettha gamaNAe / tae NaM dhaNaM satthavAhaM ejjamANaM pAsittA rAyagihe nayare bahave niyagaseTThisatthavAhapabhiio Ar3hati pariyANaMti sakAreMti sammANeti abbhuTThati sarIrakusalodaMtaM saMpucchaMti / tae NaM se dhaNe satthavAhe jaNeve sae gihe teNeva uvAgacchai / jAviya se tattha bAhiriyA parisA bhavai taMjahA - dAsA i vA pessA i vA bhiyagA i vA bhAillaMgA i vA sA vi ya NaM dhaNaM satyavAhaM ejjamANaM pAsai 2 pAyavaDiyA khemakusalaM pucchai / jAvi ya se tattha abhitariyA parisA bhavai taMjahA -mAyA i vA piyA i vA bhAyA i vA bhaiNI i vA sAvi ya NaM dhaNaM satthavAhaM ejjamANaM pAsai 2 AsaNAo abbhuDhei 2 kaMThAkaMThiyaM avayAsiya bAhappamokkhaNaM karei / sae NaM se dhaNe satthavAhe jeNeva bhaddA bhAriyA teNeva uvAgacchai / tae NaM sA bhahA dhaNaM satthavAhaM ejjamANaM pAsai 2 no ADhAi no parimANAi aNADhAyamANI apariyANamANI tusiNIyA parammuhI saMciTThai / taeNaM se dhaNe satyavAhe bhAI bhAriyaM evaM bavAsI-ki tuma devANuppie !
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ -11.471 atreenera 57 na tuTThI vA na harise vA nANaMde vA jaM mae saeNaM atthasAraNaM rAyakajAo appANaM vimoIe / tae NaM sA bhaddA dhaNaM satthavAhaM evaM vayAsIkahaM NaM devAppiyA ! mama tuTThI vA jAva ANaMde vA bhavissaha jeNaM tumaM mama puttaghAyagassa jAva pazcAmittassa tAo vipulAo asaNAo 4 saMvibhAgaM karosa / tae NaM se dhaNe bhahaM bhAriyaM evaM vayAsI - no khalu devANupie! dhammo tti vA tavotti vA kayapaDikaiyA i vA logajattA i vA nAyae i vA saMghADie i vA sahAe i vA suhi tti vA tAo vipulAo asaNAo 4 saMvibhAge kae nannattha sarIraciMtAe / tae NaM sA mahA dhaNeNaM satyavAheNaM evaM vRttA samANI haTThA jAva AsaNAo abbhuTThei 2 kaMThAkaMThiM avayAsei khemakusalaM pucchai 2 vhAyA jAva pAyacchittA vipulAI bhoga bhogAI bhuMjamANI viharai / tae NaM se vijae takare cAragasAlAe tehiM baMdhehi bahehiM kasappahArehi ya jAva taNhAe ya chuhAe ya parabbhavamANe kAlamAse kAlaM farer narasu neraiyattAe uvavane / se NaM tattha neraie jAe kAle kAlobhAse jAva veyaNaM paccaNubbhavamANe viharai / se NaM tao uTTittA aNAdIyaM aNavaMdaggaM cAuraMtasaMsArakaMtAraM aNupariyaTTissai / evAmeva jaMbU ! jeNaM amhaM nimmAMtho vA 2 AyariyauvajjhAyANaM aMtie muMDe bhavittA agArAo aNagAriyaM pavvaie samANe vipukhamaNimociyadhaNakaNagarayaNa sAreNaM lugbhai se vi evaM ceva / 1 - ( 47 ) teNaM kAleNaM 2 the bhagavaMto jAisaMpannA nAva puvvANupurviva varamANA jAva jeNeva rAyagihe nayare jeNeva guNasilae ceie jAva ahApaDirUvaM uggahaM uggiNhittA saMjameNaM taksA appANaM bhAve mANA viharaMti / parisA nigyA dhammo kahio / tae NaM tassa ghaNarasa satthabAhassa bahujaNassa aMtie eyamahaM socA nisamma imeyArUve ajjhatthie jAva samuppajitthA - evaM khalu therA bhagavaMto jAisaMpannA ihamAgayA ihasaMpattA | taM icchAmi NaM there bhagavaMte vaMdAmi nama'sAmi vhAe jAva suddhappAvesAI maGgalAI batthAiM pavaraparihie pAyavihAracAreNaM jeNeva guNasilae ceie jeNeva therA bhagavaMto teNeva uvAgacchai 2 vaMdai namasai / tae NaM therA 8
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ $8 nAyAdhammaka hAo [ II. 48 - dhaNassa vicittaM dhammamAikkhati / tae NaM se dhaNe satthavAhe dhammaM socA evaM vayAsI - saddahAmi NaM bhaMte! niggaMthe pAvayaNe jAva pavvaie jAva bahUNi vAsANi sAmaNNapariyAgaM pAuNittA bhattaM pazJcakkhAittA mAsiyAe saMlehaNAe saTThi bhattAiM aNasaNAe chedittA kAlamAse kAlaM kizvA sohamme kappe devatAe uvavanne / tattha NaM atthegaiyANaM devANaM cattAri paliovamAiM ThiI pannattA / tattha NaM dhaNassa vi devassa cattAri paliovamAI ThiI pannattA / se NaM dhaNe deve tAo devalogAo AukkhaeNaM ThiikkhaNaM bhavakkhaeNaM anaMtaraM cayaM vaittA mahAvidehe vAse sijjhihii jAva savvadukkhANamaMtaM karehii / (48) jahA NaM jaMbU ! dhaNeNaM satthavAheNaM no dhammo tti vA jAva vijayassa takkarassa tAo vipulAo asaNAo 4 saMvibhAge kae nannattha sarIrasArakkhaNaTThAe evAmeva jaMbU ! jeNaM amhaM niggaMthe vA jAva pavvaie samANe vavagayaNhANamaddaNapupphagaMdhamallAlaMkAravibhUse imassa orAliyasarIrassa no vaNNaheDaM vA rUvaheDaM vA bailavisayaheuM vA taM vipulaM asaNaM 4 AhAramAhArei nannattha nANadaMsaNacarittANaM vahaNaTTayAe se NaM ihaloe ceva bahUNaM samaNANaM bahUNaM samaNINaM bahUNaM sAvagANa ya sAviyANa ya avaNijje jAva pajjuvAsaNijje bhavai / paraloe vi ya NaM no Agacchai bahUNi hatthaccheyaNANi ya kaNNaccheyaNANi ya nAsAcheyaNANi ya evaM hiyauppAyaNANi ya vasaNuSpAyaNANi ya ullaMbaNANi ya pAvihira aNAIyaM ca NaM aNavadaggaM dIhamaddhaM jAva vIIvaissai jahA va se dhaNe satthavAhe / evaM khalu jaMbU ! samaNeNaM jAva saMpettaNa doSassa nAyajjhayaNassa ayamaTThe pannatte tibemi // // bIrya ajjhayaNaM samataM //
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ 59 -III.51] nAyAdhammakahAo ||tcN ajjhynnN|| (49) jai NaM bhaMte ! samaNeNaM jAva saMpatteNaM dobassa ajhayaNassa nAyAdhammakahANaM ayamaDhe pannatte taiassa ajjhayaNassa ke ahe pannate ? evaM khalu jaMbU ! teNaM kAleNaM 2 caMpA nAmaM nayarI hotthA vnnnno| tIse NaM caMpAe nayarIe bahiyA uttarapurasthime disIbhAe subhUmibhAge nAma ujjANe sevvauyapupphaphalasamiddhe suramme naMdaNavaNe iva suhasurabhisIyalacchAyAe samaNubaddhe / tassa NaM subhUmibhAgassa ujjANassa uttarapurasthime egadesaMmi mAluyAkacchae hotthA vaNNao / tattha NaM egA varNamayUrI do puDhe pariyogae piTuMDIpaMDure nivvaNe niruvahae bhinnamuTTippamANe mayUrI aMDae pasavai 2 saeNaM pakkhavAeNaM sArakkhamANI saMgovemANI saMciDhemANI viharai / tattha NaM caMpAe nayarIe duve satthavAhadAragA parivasaMti taMjahAjiNadattaputte ya sAgaradattaputte ya sahajAyayA sahavaDDiyayA sahapaMsukIliyayA sahadAradarisI annamannamaNurattA annamantramaNuvvayA annamannacchaMdANuvattayA annamannahiyaicchiyakArayA annamannesu gihesu kamAI karaNijjAI paccaNubbhavamANA viharati / ___(50) tae NaM tesiM satyavAhadAragANaM annayA kayAiM egayao sahiyANaM samuvAgayANaM sanisaNNANaM sanniviTThANaM imeyArUve mihokahAsamullAve samuSpajitthA- jannaM devANuppiyA! amhaM suhaM vA duhaM vA pavvajI vA videsagamaNaM vA samuppajjai taM gaM amhehiM egayao samecI nitthariyavvaM tikaTu annamannameyArUvaM saMgAraM paDisuNeti sakammasaMpauttA jAyA yAvi hotthaa| (51) tattha NaM caMpAe nayarIe devadattA nAmaM gaNiyA parivasai aDDA jAva bhattapANA caMusaTikalApaMDiyA cau~sahigaNiyAguNovaveyA auNattIsavisese ramamANI ekavIsaraiguNappahANA battIsapurisovayArakusalA navaMgasuttapaDibohiyA aTThArasadesIbhAsAvisArayA siMgArAgAracAruvesA saMgayagayahasiya jAva asiyajjhayA sahassalaMbhA vidinnachattacAmarabAlavIyaNiyA kaNNIrahappayAyA vi hotthA bahUNaM gaNiyAsahassANaM AhevaccaM jAva
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAyAthammakahAo [ III. 51 viharai / tae NaM tasaM satthabAhadAra gANaM annayA kayAI puvvarattAvarattakAlasamayaMsi jimiyabhuttattarAgayANaM samANANaM AyantANaM cokkhANaM paramasuibhUyANaM suhAsaNavaragayANaM imeyArUve mihoka hAsamullAve samuppajjitthA - seyaM khalu amhaM devANuppiyA ! kalaM jAva jalate vipulaM asaNaM 4 uvakkhaDAvettA taM vipulaM asaNaM 4 dhUvapupphagaMdhavatthaM gahAya devadattAya gaNiyAe saddhiM bhUmibhAgassa ujjANasiriM paccaNubbhavamANANaM viharittara tikaTTu annamannassa eyamaTTaM paDisurNeti 2 kalaM pIuppabhAyAe koDuMbiya purise saddAveMti 2 evaM vayAsI - gacchaha NaM devANuppiyA ! vipulaM asaNaM uvakkhaMDAveha 2 taM vipulaM asaNaM 4 dhUva puSkaM gahAya jeNeva subhUmibhAge ujjANe jeNeva naMdApukkhariNI teNAmeva uvAgacchaha 2 naMdAe pokkhariNIe adUrasAmaMte thUNAmaMDavaM AhaNaha 2 AsiyasammajjiovalittaM sugaMdha jAva kaliyaM kareha 2 amhaM paDivAlemANA 2 ciTThaha jAva ciTTheti / tae NaM te satthavAhadAragA doccapi koDuMbiyapurise saddArveti 2 evaM vayAsI - khippAmeva lahukaraNajuttajoiyaM samakhuravAlihANaM samalihiyatikkhaggasiMgaehiM rayayAmayaghaMTasuttarajjupavara kaM caNakhaciyanatthapaggahovaggahiehiM nIluppalakayAmelaehiM pavaragoNajuvANaehiM nAnAmaNirayaNakaMcaNaghaMTiyAjAlaparikkhittaM pavaralakkhaNovaveyaM juttAmeva pavahaNaM uvaNeha / te vi tahava uvarNeti / tae NaM te satthavAhadAragA vhAyA jAva sarIrA pavahaNaM durUhaMti 2 jeNeva devadattAe gaNiyAe gihe teNeva uvAgacchaMti 2 pavahaNAo paccoruhaMti 2 devadattAe gaNiyAe gihaM aNuppavisaMti / tae NaM sA devadattA gaNiyA te satthavAhadArae ejjamANe pAsai 2 tuTThA AsaNAo abbhuTThei 2 sattaTTha payAI aNugacchai 2 te satthavAhadArae evaM vayAsI - saMdisaMtu NaM devANuppiyA ! kimihAgamaNappaoyaNaM / tae NaM te satthavAhadAragA devadattaM gaNiyaM evaM vayAsI - icchAmo NaM devANuppie ! tubbhehiM sArddhaM subhUmibhAgassa ujjANasiriM paccaNubbhavamANA viharittae / tae NaM sA devadattA tesiM satthavAhadAragANaM eyamahaM paDisuNei 2 vhAyA kayabalikammA kiM te pavara jAva sirisamANavesA 60
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ -III.53] jeNeva satyavAhadAragA teNeva uvAgayA / tae NaM te satthavAhadAragA devadattAe gaNiyAe saddhiM jANaM durUhaMti 2 caMpAe nayarIe majhamajheNaM jeNeva subhUmibhAge ujjANe jeNeva naMdApokkhariNI teNeva uvAgacchati 2 pabahaNAo paccoruhaMti 2 naMdApokkhariNI ogAheMti 2 jalamajjaNaM kareMti jalakiDU kareMti vhAyA devadattAe saddhiM paccuttaraMti jeNeva thUNAmaMDave teNeva uvAgacchaMti 2 aNuppavisaMti 2 savvAlaMkArabhUsiyA AsatthA vIsatthA suhAsaNavaragayA devadattAe saddhiM taM vipulaM asaNaM 1 dhUvapupphagaMdhavatthaM AsAemANA visAemANA paribhAemANA pari jaMti evaM ca NaM viharaMti jimiyabhuttuttarAgayA vi ya NaM samANA AyaMtA devadattAe saddhiM vipulAI kAmabhogAI bhuMjamANA viharati / / ___(52) tae NaM te satyavAhadAragA puvAvaraNhakAlasamayasi devadattAe gaNiyAe saddhiM thUNAmaMDavAo paDinikkhamaMti 2 hatthasaMgellIe subhUmibhAge bahUsu Aligharaesu jAva kusumagharaesu ya ujANasiriM paccaNubbhavamANA viharaMti / (53) tae NaM te satyavAhadAragA jeNeva se mAluyAkacchae teNeva pahArettha gamaNAe / tae NaM sA vaNamayUrI te satthavAhadArae ejjamANe pAsai 2 bhIyA tatthA mahayA 2 saddeNaM kekAravaM viNimuyamANI 2 mAluyAkacchAo paDinikkhamai 2 egasi rakkhaDAlayaMsi ThiccA te satthavAhadArae mAluyAkacchaM ca aNimisAe diTThIe peIMmANI 2 ciTThai / taeNaM te satthavAhadAragA annamannaM sahAveMti 2 evaM vayAsI-jahA NaM devANuppiyA! esA vaNamayUrI amhe ejjamANe pAsittA bhIyA tatthA tasiyA uviggA palAyA mahayA 2 saddeNaM jAva amhaM mAluyAkacchayaM ca pecchamANI 2 ciTThai taM bhaviyavvamettha kAraNeNaM tikaTu mAluyAkacchayaM aMto aNuppavisaMti / tattha NaM do puDhe pariyAgae jAva pAsittA annamannaM sahAveMti 2 evaM kyAsI - seyaM khalu devANuppiyA ! amhaM ime vaNamayUrIaMDae sANaM jAimatANaM kukkuDiyANaM aMDaesu pakkhibAvittae / tae NaM tAo jAimaMtAo kukkuDiyAo ee aMDae sae ya aMDae saeNaM paMkhavAeNaM
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAyAdhammakahAo [III.54sArakkhamANIo saMgovemANIo viharissaMti / tae NaM amhaM ettha do kIlAvaNagA mayUrapoyagA bhavissaMti tikaTu annamannasa eyamaha paDisuNeti 2 sae sae dAsaceDae sadAti 2 evaM vayAsI- gacchahe NaM tubbhe devANuppiyA! ime aMDae gahAya sagANaM kukkuDINaM aMDaesu pakkhivaha jAva te pakkhiveti / tae NaM te satthavAhadAragA devadattAe gaNiyAe sAddhaM subhUmibhAgassa ujjANasiriM paccaNubhavamANA viharittA tameva jANaM durUDhA samANA jeNeva caMpA nayarI jeNeva devadattAe gaNiyAe gihe teNeva uvAgacchaMti 2 devadattAe gihaM aNuppavisaMti 2 devadattAe gaNiyAe viulaM jIviyArihaM pIidANaM dalayaMti 2 sakAreMvi sammANati 2 devadattAe gihAo paDinikkhamaMti 2 jeNeva sayAI 2 gihAI teNeva uvAgacchaMti 2 sakammasaMpattA jAyA yAvi hotthA / . (54) tattha NaM je se sAgaradattaputte satthavAhadArae se NaM kallaM jAva jalaMte jeNeva se vaNamayUrIaMDae teNeva uvAgacchai 2 tAMsa mayUrIaMDayaMsi saMkie kaMkhie viigicchasamAvanne bheyasamAvanne kalusasamAvanne kinnaM mamaM ettha kIlAvaNae mayUrapoyae bhavissai udAhu no bhavissai ttikaTu taM mayUrIaMDayaM abhikkhaNaM 2 uvvattei pariyattei AsArei saMsArei cAlei phaMdei ghaTTei khobhei abhikkhaNaM 2 kaNNamUlaMsi TiTTiyAvei / tae NaM se vaNamayUrIaMDae abhikkhaNaM 2 uvvattijjamANe jAva TiTTiyAvejjamANe poccaDe jAe yAvi hotthA / tae NaM se sAgara dattaputte satthavAhadArae annayA kayAI jeNeva se vaNamayUrIaMDae teNeva uvAgacchai 2 taM mayUrIaMDayaM poccaDameva pAsai 2 aho NaM mamaM ettha kIlAvaNae mayUrapoyae na jAe ttikaTu ohayamaNa jAva jhiyAyai / evAmeva samaNAuso ! jo amhaM niggaMtho vA 2 AyariyauvajjhAyANaM aMtie pavvaie samANe paMcamahavvaesu jAva chajjIvanikAesu niggaMthe pAvayaNe saMkie jAva kalusasamAvanne se NaM ihabhave ceva bahUNaM samaNANaM 2 bahUNaM sAvagANaM sAviyANaM hIlaNijje niMdaNijje khiMsaNijje garahaNijje paribhavaNijje paraloe viya NaM Agacchai bahUNi daMDaNANi ya jAva sasAraM aNupariyaTTai /
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ -111.55] nayAdhammakahAo 63 (55) tae NaM se jiNadattaputte jeNeva se mayUrIaMDae teNeva uvAgacchai 2 taMsi mayUrIaMDayaMsi nissaMkie suvvattae NaM mama ettha kIlAvaNae mayUrapoyae bhavissai ttikaTTu taM mayUrIaMDayaM abhikkhaNaM 2 no uvvattei jAva no TiTTiyAvei / tae NaM se mayUrIaMDae aNuvvattijjamANe jAva aTiTTiyAvijjamANe kAleNaM samaeNaM ubbhinnamayUrapoyae ettha jAe / tae NaM se jiNadattaputte mayUrapoyayaM pAsai 2 haTThatuDhe mayUraposae sahAvei 2 evaM vayAsI-tubbhe NaM devANuppiyA ! imaM mayUrapoyagaM bahUhiM mayUraposaNapAoggehiM davvehiM aNupuvveNaM sArakkhamANA saMgovemANA saMvaha naTullagaM ca sikkhAveha / tae NaM te mayUraposagA jiNadattassa puttassa eyamaDhe paDisuNeti 2 taM mayUrapoyagaM geNhaMti jeNeva sae gihe teNeva uvAgacchaMti 2 taM mayUrapoyagaM jAva naTullagaM sikkhAveti / tae NaM se vaNamayUrapoyae ummukkabAlabhAve vinAya jAva lakkhaNavaMjaNaguNovae mANummANappamANapaDipuNNapakkhapehuNakalAve vicittapicchasattacaMdae nIlakaMThae naccaNasIlae egAe cappuDiyAe kayAe samANIe aNegAiM naTullagasayAI kekAravasayANi ya karemANe viharai / tae NaM te mayUraposagAtaM mayUrapoyagaM ummukta jAva karamANaM pAsittANaM taM mayUrapoyagaM geNhati 2 jiNadattaputtassa uvnneti| taeNaM se jiNadattaputte satthavAhadArae mayUrapoyagaM ummukka jAva karemANaM pAsittA haTThatuDhe tesiM vipulaM jIviyArihaM pIidANaM dalayai 2 paDivisajjei / tae NaM se mayUrapoyage jiNadattaputteNaM egAe cappuDiyAe kayAe samANIe naMgolAmaMgasirodhare seyAvaMge oroliyapaiNNapakkhe ukkhittacaMdakAiyakalAve kekkAiyasayANi vimuMca. mANe naccai / tae NaM se jiNadattaputte teNaM mayUrapoyaeNaM caMpAe nayarIe siMghADaga jAva pahesu saehi ya sAhassiehi ya sayasAhassiehi sa paNiehi ya jayaM karemANe viharai / evAmeva samaNAuso ! jo amhaM niggaMtho bA 2 pamvaie samANe paMcamahabbaesu chajIvanikAesu niggathe pAvayaNe nissaMkie nikaMkhie nimbiigicche se gaM ihabhave ceva bahUNaM samaNANaM
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ 64 jAba vIivaissara / mAo yaNassa ayamaTThe pannattatti bemi // evaM khalu jaMbU ! samaNeNaM jAva saMpatteNe nAyANaM taccassa ajjha 1.55 // tavaM ajAyaNaM samataM // 3 //
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ 68 -IV.56] nAyAdhammakahAno // cautthaM ajjhayaNaM // (56) jai NaM bhaMte ! samaNeNaM 3 nAyANaM taccassa nAyajjhayaNassa ayamaDhe pannatte cautthassa NaM nAyANaM ke aDhe panatte ? evaM khalu jaMbU ! teNaM kAleNaM 2 vANArasI nAmaM nayarI hotthA vnnnno| tIse NaM vANArasIe nayarIe uttarapurasthime disIbhAe gaMgAe mahAnaIe mayaMgatIrahahe nAmaM dahe hotthA ANupuvvasujAyavappagaMbhIrasIyalajale acchavimalasalilapailicchanne saMchannapattapupphapalAse bahuuppalapaumakumuyanaliNasubhagasogaMdhiyapuMDarIyamahApuMDarIyasayapattasahassapattakesarapupphovacie pAsAIe 4 / tattha NaM bahUNaM macchANa ya kacchabhANa ya gAhANa ya magarANa ya suMsumArANa va sayANi ya sahassANi ya sayasahassANi ya jUhAI nibbhayAI nirunviggAiM suhaMsuheNaM abhiramamANAI 2 viharati / tassa NaM mayaMgatIraihassa adUrasAmaMte ettha NaM mahaM mauluyAkacchae hotthA vaNNao / tattha NaM duve pAvasiyAlagA parivasaMti pAvA caMDA rudA~ tallicchA sAhasiyA lohiyapANI AmisatthI AmisAhArA AmisappiyA AmisalolA AmisaM gavesamANA rattiM viyAlacAriNo diyA pacchannaM vi ciTThati / tae NaM tAo mayaMgatIradahAo annayA kayAiM sUriyasi ciratthamiyaMsi luliyAe saMjhAe paviralamANusaMsi nisaMtapaDinisaMtasi samANasi duve kummagA AhAratthI AhAraM gavesamANA saNiyaM 2 uttaraMti tasseva mayaMgatIradahassa pariperaMteNaM savvao samaMtA parigholemANA 2 vittiM kappemANA viharaMti / tayANaMtaraM ca NaM te pAvasiyAlagA AhAratthI jAva AhAraM gavesamANA mAluyAkacchagAo paDinikkhamaMti 2 jeNeva mayaMgatIraihe teNeva uvAgacchaMti 2 tasseva mayaMgatIrahahassa pariperaMteNaM parigholemANA 2 viciM kappemANA viharaMti / taeNaM te pAvasiyAlA te kummae pAsaMti 2 jeNeva te kummae teNeva pahArettha gamaNAe / tae NaM te kummagA pAvasiyAlae ejjamANe pAsaMti 2 bhIyA tatthA tasiyA uviggA saMjAyabhayA hatthe ya pAe ya gIvAe ya saehiM 2 kAehiM sAharaMti 2 niccalA niSkaMdA tusiNIyA saMciTThati / trae NaM te pAvasiyAlagA jeNeva te kummagA
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAyAdhammakAo [IV.56 teNeva uvAgacchaMta 2 te kummagA savvao samaMtA uvvatrtteti pariyati AsAreti saMsAreMti cAleMti ghaTTeti phaMdeti khobheMti nahehiM AlupaMti' tehi ya akkhoDeMti no ceva NaM saMcAeMti tesiM kummagANaM sarIrassa AbAhaM vA bAhaM vA bAbAhaM vA uppAittae chaviccheyaM vA karittae / tae NaM te pAvasiyAlagA te kummae doccaMpi taccapi savvao samaMtA uvvateMti' jAva no ceva NaM saMcAeMti karittae tAhe saMtA taMtA paritaMtA nivvaNNA samANA saNiyaM 2 paccosakkaMti egaMtamavakkamati 2 niccalA niSphaMdA tusiNIyA saMciTTheti / tattha NaM ege kummae te pAvasiyAlae ciragae dUraMgae jANittA saNiyaM 2 eMgaM pAyaM nicchubhai / tae NaM te pAvasiyAlagA teNaM kummaeNaM saNiyaM 2 egaM pAyaM nINiyaM pAsaMti 2 sigdhaM turiyaM cavalaM caMDaM jaiNaM vegiyaM jeNeva se kummae teNeva uvAgacchaMti 2 tassa NaM kummagassa taM pAyaM nakhehiM AluMpati daMtehiM akkhoDeMti tao pacchA maMsaM ca soNiyaM ca AhAreMti 2 taM kummagaM savvao samaMtA uvvatteMti jAva no ceva NaM saMcAeMti karettae tAhe doccaMpi avakkamaMti evaM cattAri vi pAyA jAva sAyaM 2 gIvaM nINei / tae NaM te pAvasiyAlagA teNaM kummaeNaM gIvaM nINiyaM pAsaMti 2 sigghaM cavalaM 4 nahiM daMtehiM ya kavAlaM vihArDeti 2 taM kummagaM jIviyAo vavaroveMti 2 maMsaM ca soNiyaM ca AhAreMti / evAmeva samaNAuso ! jo amhaM niggaMtho vA 2 AyariyauvajjhAyANaM aMtie pavvaie samANe paMca ya se iMdiyA aguttA bhavaMti se NaM ihabhave ceva bahUNaM samaNANaM 4 hIlaNijje paraloe vi ya NaM Agacchai bahUNaM daMDaNANaM jAva sasAraM aNupariyaTTai jahA va se kummae aguttidie / tae NaM te pAvasiyAlagA jeNeva se docce kummae teNetra uvAgacchaMti 2 taM kummagaM savvao samaMtA uvvartteti Ava daMtehiM akkhuDeMti jAva karittae / tae NaM te pAvasiyAlagA doccaMpi taccaMpi jAva no saMcAyaMti tassa kummagassa kiMci AbAhaM vA vibAha vA jAva chaviccheyaM vA karettae tAhe saMtA taMtA paritaMtA nivviNNA samANA jAmeva disaM pAubbhUyA tAmeva disaM paDigayA / tae NaM se kummae te 66
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ 67 -IV.56] nAyAdhammakahAo pAvasiyAlae ciragae dUragae jANittA saNiyaM 2 gIvaM neNei 2 disAbaloyaM karei 2 jamagasamagaM cattAri vi pAe nINei 2 tAe ukiTAe kummagaIe vIIvayamANe 2 jeNeva mayaMgatIrahahe teNeva uvAgacchai 2 mittanAiniyagasayaNasaMbaMdhipariyaNeNaM saddhiM abhisamannAgae yAvi hotthaa| evAmeva samaNAuso! jo amhaM samaNo vA samaNI vA paMca mahavvayAI iMdiyAiM guttAiM bhavaMti se NaM ihabhave ceva bahUNaM samaNANaM 4 no hIlaNije no niMdaNijje paraloe vi ya NaM suggaiM gacchai bahUNaM no daMDaNANaM no muMDaNANaM jAva saMsAraM no aNupariyaTTaI jahA va se kummae guttidie / ___ evaM khalu jaMbU ! samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM cautthassa nAyajjhayaNassa ayamaDhe pannattotti bemi // // cautyaM nAyajjhayaNaM samattaM // 4 //
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAvAdhammamahAo // paMcamaM ajjhayaNaM // (57) jai NaM bhaMte! samaNeNaM 3 cautthassa nAyajjhayaNassa ayamaTThe pannatte paMcamassa nAyajjhayaNassa ke aTThe patte ? evaM khalu jaMbU ! te kANaM 2 bAravaI nAmaM nayarI hotthA pAINapaDINAyayA udINadAhiNavitthiNNA navajoyaNavitthiNNA duvAlasajoyaNAyAmA dhaNavaimainimmAyA cAmIyarapavarapAgArA nANAmaNipaMcavaNNakavisIsagasohiyA alayApurisaMkAsA pamuiyapakkIliyA paJcakkhaM devalogabhUyA / tIse NaM bArabaIe nayarIe bahiyA uttarapuratthime disIbhAe revayage nAmaM pabvae hotthA tuMge gagaNatalamagulihaMta sihare nANAvihagucchagummalayAvalliparigae haMsamiyamayUrakoMca sArasacakkavAyamayaNasAla ko ilakulovavee aNegataDakaDagaviyara ujjharapavAya pabbhArasiharapaMure acchara gaNadevasaMghacAraNavijjAharamihuNasaMviciNNe niccacchaNae dasArakharavIrapurisate lokaba lavagANaM some subhage piyadaMsaNe surUve pAsAIe 4 / tassa NaM revayagassa adUrasAmaMte ettha NaM naMdaNavaNe nAmaM ujjANe hotthA savvajya pupphaphalasamiddhe ramme naMdaNavaNappagAse pAsAIe 4 / tassa NaM ujjANassa bahumajjhadesabhAe surappie nAmaM jakkhAyayaNe hotthA vaNNao / tattha NaM bAravaIe nayarIe kaNhe nAmaM vAsudeve rAyA parivasai / se NaM tattha samuddavijayapAmoI kkhANaM dasaNhaM dasArANaM baladevapAmokkhANaM paMcaNhaM mahAvIrANaM uggaseNapAmokkhANaM solasaNDaM rAIsahassANaM pajjunnapAmokkhANaM adbhuTThANaM kumArakoDINaM saMvapAmokkhANaM saTThIe duddaMtasAhassINaM vIraseNapAmokkhANaM ekkavIsAe bIrasAhassINaM mahAseNapAmokkhANaM chappannAe balavagasAhassINaM ruppiNipAmokkhANaM battIsAe mahilAsAhassINaM aNaMgaseNApAmokkhANaM aNegANaM gaNiyAsAissINaM annesi ca bahUNaM rAIsaratalavara jAva satthavahapabhiINaM veyaDagirisAgaraperaMtassa ya dAhiNaDDUbharahassa ya bAravaIe nayarIe AhevaccaM jAva pAlemANe viharai / 68 - [V.57 (58) tattha NaM bAravaIe thAvaccA nAmaM gAhAvaiNI parivasai aDDA jAva aparibhUyA / tIse NaM thAvaccAe gAhAvaMiNIe putte thAvaccAputte
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ 69 v.58] nAyAdhammakahAo nAmaM satthavAhadArae hotthA sukumAlapANipAe jAva suruve / tae NaM sA thAvaccA gAhAvaiNI taM dAragaM sAiregaahavAsajAyaM jANittA sohaNaMsi tihikaraNanakkhattamuhuttasi kalAyariyassa uvaNei jAva bhogasamatthaM jANittA battIsAe ibbhakulabAliyANaM egadivaseNaM pANiM geNhAvei battIsao dAo jAva battIsAe ibbhakulabAliyAhiM saddhiM vipule sahapharisarasarUvavaNNagaMdhe jAva bhuMjamANe viharai / teNaM kAleNaM 2 arahA arihanemI so ceva vaNNao dasadhaNussehe nIluppalagavalaguliyaayasikusumappagAse aTThArasahiM samaNasAhassIhiM cattAlIsAe ajjiyAsAhassIhiM saddhiM saMparivuDe puvvANuputviM caramANe jAva jeNeva bAravaI nagarI jeNeva revayagapavvae jeNeva naMdaNavaNe ujjANe jeNeva surAppiyassa jakkhassa jakkhAyayaNe jeNeva asogavarapAyave teNeva uvAgacchai 2 ahApaDirUvaM uggahaM ogiNhittA saMjameNaM tavasA appANaM bhAvemANe viharai / parisA niggayA dhammo khio| tae NaM se kaNhe vAsudeve imIse kahAe laddhaDhe samANe koDubiyapurise saddAvei 2 evaM vayAsI - khippAmeva bho devANuppiyA ! sabhAe suhammAe meghogharasiyaM gaMbhIramahurasaI komuiyaM bheriM tAleha / tae NaM te koDuMbiyapurisA kaNheNaM vAsudeveNaM evaM vuttA samANA haTTa jAva matthae aMjaliM kaTu evaM sAmI ! taha tti jAva parisuNeti 2 kaNhassa vAsudevassa AMtiyAo paDinikkhamaMti 2 jeNeva sabhA suhammA jeNeva kAmuiyA bherI teNeva uvAgacchaMti 2 taM meghogharasiyagaMbhIramahurasahaM komuiyaM bheri tAleti / sao niddhamahuragaMbhIrapaDisueNaM piva sAraieNaM balAhaeNaM aNurasiyaM bherIe / tae NaM tIse komuiyAe bherIe tAliyAe samANIe bAravaIe nayarIe navajoyaNavitthiNNAe duvAlasajoyaNAyAmAe siMghADagatiyacaupacaccarakaMdaradarIvivarakuharagirisiharanagaragopurapAsAyaduvArabhavaNadeulapaDissuyAsayasahassasaMkulaM karemANe bAravaIe nayarIe sabhitaravAhiriyaM savvao samaMtA sahe vippasassthiA / tae NaM vAravaIe nayarIe navajoyaNavitthiNNAe bArasajoyaNAyAmAe samuhavijayapAmokkhA dasa
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAyAdhammakahAo -- [V.59isArA jAva gaNiyAsahassAI komuIyAe bherIe saI soccA nisamma haTTatuTThA jAva vhAyA AviddhavagdhAriyamalladAmakalAvA ahayavatthacaMdaNokkhinnagAyasarIrA appegaiyA hayagayA evaM gayagayA rahasIyAsaMdamANIgayA appegaiyA pAyavihAracAraNaM purisavaggurAparikkhittA kaNhassa vAsudevassa aMtie pAunbhavitthA / tae NaM se kaNhe vAsudeve samuddavijayapAmokkhe dasa dasAre jAva aMtiyaM pAubbhavamANe pAsittA hatuDhe jAva koDubiyapurise sahAvei 2 evaM vayAsI - khippAmeva bho devANuppiyA ! cAuraMgiNiM seNaM sajjeha vijayaM ca gaMdhahatyiM uvaTThaveha / tevi taheva uvaTThaveMti jAva pajjuvAsaMti / (54) thAvaccAputte vi niggae jahA mehe taheva dhamma soccA nisamma jeNeva thAvaccA gAhAvaiNI teNeva uvAgacchai 2 pAyaggahaNaM karei jahA mehassa tahA ceva niveyaNA jAhe no saMcAei visayANulomAhi ya visayapaDikUlAhi ya bahUhiM AghavaNAhi ya pannavaNAhi ya sannavaNAhi ya vinavaNAhi ya Aghavittae vA 4 tAhe akAmiyA ceva thAvaccAputtassa nikkhamaNamaNumannitthI / tae NaM sA thAvaccA AsaNAo abbhuDhei 2 mahatthaM mahagdhaM maharihaM rAyArihaM pAhuDaM geNhai 2 mitta jAva saMparikhuDA jeNeva kaNhassa vAsudevassa bhavaNavarapaDiduvAradesabhAe teNeva uvAgacchai 2 paDihAradesieNaM maggaNaM jeNeva kaNhe vAsudeve teNeva uvAgacchai 2 karayala jAva vaddhAvei 2 taM mahatthaM 3 pAhuDaM uvaNei 2 evaM vayAsI- evaM khalu devANuppiyA / mama ege putte thAvaccAputte nAma dArae iDhe jAva saMsArabhauvvigge bhIe icchai arahao arihanemissa jAva pavvaittae / ahaM NaM nikkhamaNasakAraM karemi / icchAmi NaM devANuppiyA! thAvaccAputtassa nikkhamamANassa chattamauDacAmarAo ya vidinAo / tae NaM kaNhe vAsudeve thAvazcAgAhAvANaM evaM vayAsI- acchAhi NaM tumaM devANuppie ! sunivvuyavIsatthA / ahaM NaM sayameva thAvaccAputtassa dAragassa nikkhamaNasakAraM karissAmi / tae NaM se kaNhe vAsudeve cAuraMgiNIe seNAe vijayaM haitthirayaNaM duruDhe samANe jeNeva
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ -V.59] nAyAdhammakAo thAvaccAe gAhAvaiNIe bhavaNe teNeva uvAgacchai 2 thAvaccAputtaM evaM vayAsI mANaM tumaM devANuppiyA ! muMDe bhavittA phavvayAhi / bhuMjAhi NaM devANuppiyA ! vipule mANussara kAmabhoge mama bAhucchAyapariggahie / kevalaM devANuppiyassa no saMcAemi vAukAyaM uvarimeNaM gacchamANaM nivArittae / anne NaM devANuppiyassa jaM kiMci AbAhaM vA vivAhaM vA uppIei taM savvaM nivAremi / tae NaM se thAvaccAputte kaNheNaM bAsudeveNaM evaM vRtte samANe kaNhaM vAsudevaM evaM bayAsI - jai NaM devANu - piyA ! mama jIviyaMtakaraNijjaM maccuM ejjamANaM nivAresi jaraM vA sarIrarUvaviNAsANaM sarIraM aivayamANiM nivAresi tae NaM ahaM tava bAhucchAyApariggahie viule mANussara kAmabhoge bhuMjamANe viharAmi / tae NaM se kaNDe bAsudeve thAvaccAputteNaM evaM vutte samANe thAvaccAputtaM evaM bayAsI - ee NaM devANuppiyA duraikkamaNijjA / no khalu sakkA subalieNAvi deveNa vA dANaveNa vA nivArittae nanattha appaNo kammakhaeNaM / tae NaM se thAvaccAputte kaNhaM vAsudevaM evaM vayAsI - jai NaM ee duraikkamaNijjA no khalu sakkA subalieNAvi deveNa vA dANaveNa vA nivArittae nannattha appaNo kammakkhaeNaM taM icchAmi NaM devANuppiyA ! annANamicchatta aviraikasAyasaMciyassa attaNo kammakkhayaM karittae / tae NaM se kaNhe vAsudeve thAvaccAputteNaM evaM butte samANe koDuMbiya purise sahAvei 2 evaM vayAsI - gacchaha NaM devANuppiyA ! bAravaIe nayarIe siMghADagatiga jAva pahesu ya hatthikhaMdhavaragayA mahayA 2 saNaM ugghosemANA 2 ugghosaNaM kareha evaM khalu devANuppiyA ! thAvaccAputte saMsArabhavvigge bhIe jammaNabharaNANaM icchai arahao ariTThanemissa aMtie muMDe bhavittA pavvaittae / taM jo khalu devANuppiyA ! rAyA vA jubarAyA vA devI vA kumAre vA Isare vA talavare vA koDuM - biyamADaMbiyaibbhaseTThiseNAvaisatthavAhe vA thAvaccAputtaM pavvayaMtamaNupavvayai tassa NaM kaNhe vAsudeve aNujANai pacchAurassa vi ya se mittanAiniyagasaMbaMdhiparijaNassa jogakkhemaM baTTamANaM paDibahai tikaTTu ghosaNaM - 71
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAyAdhammakahAo TV.60 ghoseha jAva ghosaMti / tae NaM thAvaccAputtassa aNurAeNaM purisasahassaM nikkhamaNAbhimuhaM vhAyaM jAva savvAlaMkAravibhUsiyaM patteyaM 2 purisasahassavAhiNIsu siviyAsu durUDhaM samANaM mittanAiparivuDaM thAvaccAputtassa aMtiyaM pAunbhUyaM / tae NaM se kaNhe vAsudeve purisasahassaM aMtiyaM pAubbhavamANaM pAsai 2 koDubiyapurise sahAvei 2 evaM vayAsI - jahA mehassa nikkhamaNAbhiseo taheva seyApIehiM kalasehiM vhAvei jAva arahao ariTThanemissa chattAicchattaM paDAgAipaDAgaM pAsai 2 vijjAharacAraNe jAva pAsittA sIyAo paccoruhai / tae NaM se kaNhe vAsudeve thAvaccAputtaM purao kAuM jeNeva ahA ariTThanemI savvaM taM ceva jAva AbharaNaM omuyai / tae NaM sA thAvaccA gAhAvaMiNI haMsalakkhaNeNaM paDagasADaeNaM AbharaNamallAlaMkAraM paDicchai hAravAridhArAchinnamuttAvalippagAsAI aMsUNi viNimuMcamANI 2 evaM vayAsI- jaiyavvaM jAyA ! ghaDiyadhvaM jAyA ! parakamiyavvaM jAyA ! AssiM ca NaM aDhe no pamAeyavvaM / jAmeva disiM pAubbhUyA tAmeva disiM paDigayA / tae NaM se thAvazcAputte purisasahasseNaM saddhiM sayameva paMcamuTThiyaM loyaM karei jAva pavvaie / tae NaM se thAvacAputte aNagAre jAe iriyAsamie bhAsAsamie jAva viharai / tae NaM se thAvaccAputte arahao arihanemissa tahArUvANaM therANaM aMtie sAmAiyamAiyAiM ikkArasa aMgAiM cohasapuvvAiM ahijjai 2 bahUhiM jAva cauttheNaM viharai / tae NaM arahA ariTThanemI thAvaccAputtassa aNagArassa taM inbhAiyaM aNagArasahassaM sIsattAe dalayai / tae NaM se thAvaccAputte annayA kayAiM arahaM ariTTanemi vaMdai namasai 2 evaM vayAsI - icchAmi NaM bhaMte ! tubbhehiM abbhaNunnAe samANe aNagArasahasseNaM sAddhaM bahiyA jaNavayavihAraM vihritte| ahAsuhaM devANuppiyA / tae NaM se thAvaccAputte aNagArasahasseNaM saddhiM teNaM urAleNaM uggeNaM payatteNaM paggahieNaM bahiyA jaNavayavihAraM viharai / ____(60) teNaM kAleNaM 2 selagapure nAma nagare hotthA / subhUmibhAge ujANe / selae rAyA paumAvaI devI maMDue kumAre juvraayaa|
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ -V.60] nAyAdhammakahAo. 73 tassa NaM selagassa paMthagapAmokkhA NaM paMca maMtisayA hotthA utpattiyAe 4 uvaveyA rajjadhuraM ciMtayaMti / thAvaccAputte selagapure samosaDhe / rAyA niggae dhmmkhaa| dhamma soccA jahA NaM devANuppiyANaM aMtie bahave uggA bhogA jAva caittA hiraNNaM jAva pavvaiyA tahA NaM ahaM no saMcAemi pavvaittae / ahaM NaM devANuppiyANaM aMtie paMcANuvvaiyaM nAva samaNovAsae jAe ahiMgayajIvAjIve jAva appANaM bhAvemANe viharai / paMthagapAmokkhA paMca maMtisayA ya samaNovAsayA jAyA / thAvaccAputte bahiyA jaNavayavihAraM viharai / teNaM kAleNaM 2 sogaMdhiyo nAma nayarI hotthA vnnnno| nIlAsoe ujjANe vaNNao / tattha NaM sogaMdhiyAe nayarIe sudaMsaNe nAmaM nayaraseTThI parivasai aDDe jAva aparibhUe / teNaM kAleNaM 2 sue nAma parivvAyae hotthA riuvveyajauThaveyasAmaveyaathavvaNaveyasahitaMtakusale saMkhasamae laddhaDhe paMcAmapaMcaniyamajuttaM soyamUlaM dasappayAraM parivvAyagadhammaM dANadhammaM ca soyadhammaM ca titthAbhiseyaM ca AghavemANe pannavemANe parUvemANe dhAurattapavaravatthaparihie tidaMDakuMDiyachattachannAlayaaMkusapavittayakesarihatthagae parimvAyagasahasseNaM saddhiM saMparikhuDe jeNeva sogaMdhiyA nayarI jeNeva parivvAyagAvasahe teNeva uvAgacchai 2 parivvAyagAvasahaMsi bhaMDaganikkhevaM karei 2 saMkhasamaeNaM appANaM bhAvamANe viharai / tae NaM sogaMdhiyAe nagarIe siMghADaga jAva bahujaNo annamannassa evamAikkhai - evaM khalu sue parivvAyae ihamAgae jAva viharai / parisA niggayA / sudaMsaNo vi niggae / tae NaM se sue parivvAyae tIse parisAe sudaMsaNassa anasiM ca bahUNaM saMkhANaM dhamma parikahei - evaM khalu suMdasaNA ! amhaM soyamUlae dhamme panatte / se vi ya soe dhamme duvihe pannatte taMjahA - dabbasoe ya bhAvasoe ya / davvasoe ya udaeNaM maTTiyAe y| bhAvasoe dambhehi ya maMtehi ya / jaMNaM amhaM devANuppiyA ! kiMci asuI bhavai taM savvaM sajjapuDhavIe AliMpai tao pacchA suddheNa vAriNA pakkhAlibai tao taM asuI suI bhavai / evaM khalu jIvA jalAbhiseya
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAyAdhammakahAo [V.60pUyappANo aviggheNaM saggaM gacchaMti / tae NaM se sudaMsaNe suyassa oNtie dhamma soccA haDhe suyassa aMtiyaM soyamUlayaM dhammaM gehai 2 parivvAyae viuleNaM asaNeNaM 4 paDilAbhemANe jAva viharai / tae NaM se sue parivvAyagevasahAo sogaMdhiyAo nayarIo niggacchai 2 bahiyA jaNavayavihAraM viharai / teNaM kAleNaM 2 thAvaccAputtasa samosaraNaM / parisA niggyaa| sudaMsaNo vi niggao thAvaccAputtaM vaMdai namaMsai 2 evaM vayAsI - tumhANaM kiMmUlae dhamme pannatte ? tae NaM se thAvaccAputte sudaMsaNeNaM evaM vutte samANe sudaMsaNaM evaM vayAsI - sudaMsaNA ! viNayamUle dhamme pannatte / se viya viNae duvihe pannatte taMjahAagAraviNae aNagAraviNae ya / tattha NaM je se agAraviNae se NaM paMca aNuvvayAiM satta sikkhAvayAI ekkArasa uvaasgpddimaao| tattha NaM je se aNagAraviNae se NaM paMca mahavvayAiM taMjahA - savvAo pANAivAyAo veramaNaM savvAo musAvAyAo veramaNaM savvAo adinnAdANAo veramaNaM savvAo mehuNAo veramaNaM savvAo pariggahAo veramaNaM savvAo rAibhoyaNAo veramaNaM jAva micchAdasaNasallAo dasavihe paccakkhANe bArasa bhikkhupaDimAo icceeNaM duviheNaM viNayamUlaeNaM dhammeNaM ANupuveNaM aTThakammapagaDIo khavettA loyaggapaITThANA bhavaMti / tae NaM thAvaccAputte sudaMsaNaM evaM vayAsI-tubhaM NaM sudaMsaNA! kiMmUlae dhamme pannatte ? amhANaM devANuppiyA ! soyamUlae dhamme pannatte jAva saggaM gacchati / tae NaM thAvaccAputte sudaMsaNaM evaM vayAsI - sudaMsaNA ! se jahAnAmae kei purise egaM mahaM ruhirakayaM vatthaM ruhireNa ceva dhovejjA tae NaM sudaMsaNA ! tassa ruhirakayassa vatthassa ruhireNa pakkhAlijjamANassa asthi kAi sohI ? no iNaDhe samaDhe / evAmeva sudaMsaNA ! tubbhaMpi pANAivAeNaM jAva micchAdasaNasalleNaM nathi sohI jahA tassa ruhirakayassa vatthassa ruhireNaM ceva pakkhAlijjamANassa natthi sohii| sudaMsaNA ! se jahAnAmae kei purise ega mahaM ruhirakayaM vatthaM sajjiyAMkhAreNaM aNuliMpai 2 paryaNaM Arohei 2 uNhaM gAhei tao pacchA suddheNa vAriNA
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ -V.601 nAyAdhammakahAo. 73 dhovejjA se nRNaM sudaMsaNA ! tassa ruhirakayassa vatthassa sajjiyAkhAreNaM aNulittassa payaNaM Arohiyassa uNhaM gAhiyassa suddhaNaM vAriNA pakkhAlijjamANassa sohI bhavai ? haMtA bhavai / evAmeva sudaMsaNA! amhaM pi pANAivAyaveramaNeNaM jAva micchAdasaNasallaveramaNeNaM atthi sohI jahA vA tassa ruhirakayassa vatthassa jAva suddheNa vAriNA pakkhAlijjamANassa asthi sohii| vattha NaM sudaMsaNe saMbuddhe thAvaMcAputtaM baMdai namasai 2 evaM vayAsI - icchAmi NaM bhaMte ! dhammaM soccA jANittae jAva samaNovAsae jAe abhigayajIvAjIve jAva paDilAbhemANe viharai / tae NaM tassa suyassa parivvAyagassa imIse kahAe laddhahassa samANassa ayameyArUve jAva samuppajitthA - evaM khalu sudaMsaNeNaM soyadhammaM vippajahAya viNayamUle dhamme paDivanne / taM seyaM khalu mama sudaMsaNassa diDiM vAmettae puNaravi soyamUlae dhamme Aghavittae ttikaTu evaM saMpehei 2 parivvAyagasahasseNaM saddhiM jeNeva sogaMdhiyA nayarI jeNeva parivvAyagAvasahe teNeva uvAgacchai 2 parivvAyagAvasahasi bhaMDanikkhevaM karei 2 dhAurasavatthapavaraparihie paviralaparivvAyagaNaM saddhiM saMparivuDe parivvAyagAvasahAo paDinikkhamai 2 sogaMdhiyAe nayarIe majhamajheNaM jeNeva sudaMsaNassa gihe jeNeva sudaMsaNe teNeva uvAgacchai / tae NaM se sudaMsaNe taM suyaM ejjamANaM pAsai 2 no abbhuDhei no paccuggacchai no ADhAi no vaMdai tusaNIe saMciTThai / tae NaM se sue parivvAyae sudaMsaNaM aNubhuTTiyaM pAsittA evaM vayAsI - tubbhe NaM sudaMsaNA ! annayA mamaM ejjamANaM pAsittA abbhuDhesi jAva vaMdasi / iyANaM sudaMsaNA ! tumaM mama ejjamANaM pAsittA jAva no vaMdasi / taM kassa NaM tume sudaMsaNA ! imeyArUve viNayamUle dhamme paDivanne ? tae NaM se sudaMsaNe sueNaM parivvAyageNaM evaM vutte samANe AsaNAo abbhuTTei 2 karayala jAva suyaM parivAyagaM evaM vayAsI - evaM khalu devANuppiyA ! arahao ariSTanemissa aMsevAsI thAvaJcAputte nAmaM aNagAre jAva ihamAgae iha ceva nIlAsoe ujjANe viharai / tassa NaM aMtie viNayamUle dhamme paDivanne /
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAyAdhammaka hAo [V.60 - tae NaM se sue sudaMsaNaM evaM vayAsI - taM gacchAmo NaM sudaMsaNA / tava dhammAyariyassa thAvaccAputtassa aMtiyaM pAubbhavAmo imAI ca NaM eyArUbAI aTThAI heUI pasiNAI kAraNAiM vAgaraNAI pucchAmo / taM jai imAI aTThAI jAva vAgarai tao NaM vaMdAmi nama'sAmi / aha me se imAI aTThAI jAva no se vAgarei tao NaM ahaM eehiM veba ahiM UhiM nippa pAsiNavAgaraNaM karissAmi / tae NaM se sue parivvAyagasahasseNaM sudaMsaNeNa ya seTThiNA sArddhaM jeNeva nIlAsoe ujjANe jeNeva thAvaccAputte aNagAre teNeva uvAgacchai 2 thAvaccAputtaM evaM vayAsI - ! jattA te bhaMte ! javaNijjaM te avvAbAhaM phAsUyavihAraM ? tara NaM se thAvacA putte suraNaM evaM vRtte samANe suyaM parivvAyagaM evaM vayAsI - suyA ! jattAvi me javaNijjaM pi me avvAbAI pi me phAsu vihAraMpi me / tae NaM sue thAvazcAputtaM evaM vayAsI - kiM bhaMte ! jattA ? suyA jaM NaM mama nANadaMsaNacarittatava saMjamamAiehiM joehiM joyaNA se taM jattA / se kiM taM bhaMte ! javaNijjaM ? suyA ! javaNijje dubihe pazna te taMjA - iMdiyajavaNijje ya noiMdiyajavaNijje ya / se kiM taM iMdiyaavaNijjaM ? suyA ! jaM NaM mamaM soyaMdiyacAkha diyaghAniMdiyajibhidiyaphAsiMdiyAiM niruvahayAI vase vaTTaMti se taM iMdiyajavaNijje / se kiM taM noiMdiyajavaNijje ? suyA ! jaM NaM kohamANamAyAlomA khINA uvasaMtA no udayaMti se taM noiMdiyajavaNijje / se kiM taM bhaMte ! abvAI bAhaM ? suyA ! jaM NaM mama vAiyapittiyasiMbhiyasannivAiya viviharogAyaMkA no udIreMti se taM avvAbAhaM / se kiM taM bhaMte ! phAvihAraM ? suyA ! jaM NaM ArAmesu ujjANesu deulesu sabhAsu pavAsu itthIpasupaMDagavivajjiyAsu basahIsu pADihAriyaM pIDhaphalagasejjAsaMthArayaM ogivhittANaM viharAmi setaM phAvihAraM / sarisavaiyA bhaMte! kiM bhakkheyA abhakkheyA ? suyA ! sarisavayA bhakkheyA vi abhakkheyA vi / se keNadveNaM bhaMte ! evaM vaccai sarisavayA bhakyA vi abhakkheyA vi ? suyA ! sarisavayA duvihA pannatA taMjahA - mittasarisavayA ya dhannasarisavayA ya / tattha NaM je te 76
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ -V.60] nAyAdhammakAo mitasarisavayA te tivihA pannattA taMjahA - sahajAyayA sahavaDDiyayA sahapaMsukIliyA ya / te NaM samaNANaM niggathANaM abhakkheyA / tattha NaM je te dhannasarisavayA te dubihA pannattA taMjahA - satthapariNayA ya asatthapariNayA ya / tattha NaM je te asatthapariNayA te samaNANaM niggaMthANaM abhakkheyA / tattha NaM je te satthapariNayA te duvihA pannattA taMjahA phAsUyA ya aphAsuyA ya / aphAsuyA NaM suyA ! no bhakkheyA / tattha NaM je te phAsuyA te duvihA pannattA taMjahA - jAiyA ya ajAiyA ya / tattha NaM je te ajAiyA te abhakkheyA / tattha NaM je te jAiyA te duvihA pannatA taMjahA esaNijjA ya asaNijjA ya / tattha NaM je te asaNijjA te abhakkheyA / tattha NaM je te esaNijjA te duvihA padmattA taMjahA - laddhA ya aladdhA ya / tattha NaM je te aladdhA te abhakkheyA / tattha NaM je te laddhA te niggaMthANaM bhakveyA / eeNaM aTTheNaM suyA ! evaM vuccai sarisavayA bhakkheyA vi abhakkheyA vi / evaM kulatthA vi bhANiyavvA navaraM imaM nANattaM itthikulatthA ya dhannakulatthA ya / itthikulatthA tivihA pannattA taMjahA kulavahUyA ya kulamAuyA i ya kuladhUyA i ya / dhannakulatthA taheva / evaM mAsA navaraM imaM nANattaM - mAsA tivihA pannattA taMjahA - kAlamAsA ya atthamAsA ya dhannamAsA ya / tattha NaM je te kAlamAsA te NaM duvAlasavihA pannattA taMjahA - sAvaNe jAva AsADhe / te NaM samamANaM 2 abhakkhayA / atthamAsA duvihA - ruppamAsA ya suvaNNamAsA ya / te NaM abhakkheyA / dhannamAsA taheva / ege bhavaM duve bhavaM aNege bhavaM akkhae bhavaM avvae bhavaM abaTThie bhavaM aNegabhUyabhAvabhavie vi bhavaM ? suyA ! ege vi ahaM jAva aNegabhUyabhAvabhavie vi ahaM / se keNaTTheNaM bhaMte ! egevi ahaM jAva suyA ! davvaTTayAe ege vi ahaM nANadaMsaNaTTayAe duve vi ahaM paesayA akkhae bi ahaM avvae vi ahaM avaTThie vi ahaM ubaogaTryAe aNegabhUyabhAvabhavie vi ahaM / ettha NaM se sue saMbuddhe thAvaccAputtaM baMdara namasai 2 evaM bayAsI - icchAmi NaM bhaMte ! tubbhaM aMtie. - - 1 - -
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ bAyAthammakAo [V.61 sura kevalipanataM dhammaM nisAmittae / dhammakA bhANiyadhvA / tae NaM se parivvAyae thAvaccAputtassa aMtie dhammaM soccA nisamma evaM bayAsIicchAmi NaM bhaMte ! parivvAyagasahasseNaM saddhiM saMparivuDe devANuppiyANaM aMtie muMDhe bhavitA pavvaittae / ahAsuhaM devANuppiyA jAba uttarapuratvime disIbhAe tidaMDayaM jAba dhAurattAo ya egaMte eNDei 2 sayameva sihaM uppADei 2 jeNeva thAvaccAputte 2 teNeva uvAgacchai jAva muMDe bhavittA jAva pavvaie sAmAiyamAiyAI ikkArasa aMgAI coisapuvvAiM ahijjai / taNaM thAvaccAt suyassa aNagArassa sahassaM sIsantAe biyaraii / tae NaM thAvaccAputte sogaMdhiyAo nIlAsoyAo paDinikkhamai 2 bahiyA jaNavayavihAraM viharai / sae NaM se thAvaccAputte aNagArasahasseNaM saddhiM saMparivuDe jeNeva puMDarIyapavvae teNeva uvAgacchai 2 puMDarIyaM pavvayaM saNiyaM 2 durUii 2 meghaghaNasannigAsaM devasannivAyaM puDhavisilApaTTayaM jAna pAovagamaNaM kaie / tae NaM se thAvaccAputte bahUNi vAsANi sAmaNNapariyAgaM pAuNittA mAsiyAe saMlehaNAe saTThi bhattAiM aNasaNAe cheei jAva kevalavaranANadaMsaNaM samuppADettA tao pacchA siddhe nAva ppahINe / (61) tae NaM se sue annayA kayAi jeNeva selagapure nagare jeNeva subhUmibhAge ujjANe samosaraNaM parisA niggayA selao niggacchai dhammaM socyA jaM navaraM devANuppiyA ! paMthagapA mokkhAI paMca maMtisayAI ApucchAmi maMDuyaM ca kumAraM rajje ThAvemi tao pacchA devANuppiyANaM antie muMDe bhavittA agArAo aNagAriyaM pavvayAmi / ahAsuraM / tapaNaM se selae rAyA selagapuraM nagaraM aNuppavisai 2 jeNeva sae gihe jeNeva bAhiriyA ubaTThANasAlA teNeva uvAgacchai 2 sIhAsaNe nisaNNe / tae NaM se selae rAyA paMthagapAmokkhA paMca maMtisayA sahAvei 2 evaM vayAsIevaM khalu devANuppiyA ! mae suyassa aMtie dhamme nisaMte / se vi ya me 1 dhamme icchie paDicchie abhiruie / ahaM NaM devANupiyA ! saMsArabhaubvigge jAva pavvayAmi / tubbhe NaM devANuppiyA kiM kareha kiM vavasaha kiM vA me hiyaie samatthe ti ? tae NaM te paMthagapAmokkhA selagaM 78 - --
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ -:62] nAvAdhammakAo rAyaM evaM vayAsI - jai NaM tubbhe devANuppiyA ! saMsAra jAba pavvayaha amhANaM devANuppiyA ! ko anne AdhAre vA AlaMbe vA ? amhe viyaNaM deSANuppiyA ! saMsArabhaubviggA jAva pavbayAmo / jahA NaM devANuppiyA ! ahaM bahu kajjesu ya jAva tahA NaM pavvaiyANa vi samANANaM bahUsa jAva vakkhubhU / tae NaM se selage paMthagapAmokkhe paMca maMtisae evaM vayAsIjaiNaM tubhe devANuppiyA ! saMsAra jAva pavvayaha taM gacchaha NaM devANuppiyA ! saesa 2 kuTuMbe jeTThaputte kuTuMbamajjhe ThAvettA purisasahassa vAhiNIyAo sAo durUDhA samANA mama aMtiyaM pAubbhavaha / tevi taheva pAubbhavaMti / tae NaM se selae rAyA paMca maMtisayAI pAubbhavamANAiM pAsai TThe koDuMbiya purise sahAvei 2 evaM vayAsI - khippAmeva bho devANupiyA ! maMDuyarasa kumArassa mahatthaM jAva rAyAbhi seyaM uvaTThaveha jAva abhisiMcai jAva rAyA jAe viharai / tae NaM se selae maMDuyaM rAyaM Apucchai / taNaM maMDarAyA koDuMbiya purise sahAvei 2 evaM vayAsI - khippAmeva selagapuraM nayaraM Asiya jAba gaMdhavaTTibhUyaM kareha kAraveha ya 2 evamANattiyaM pacappiNaha / tae NaM se maMDue doccaMpi koTuMbiyapurise sahAve 2 evaM vayAsI khippAmeva selagassa rano mahatthaM nAva nikkhamaNAbhiseyaM jaheva mehassa tava navaraM paDamAIdevI agmakese paDicchai savvevi pahiM gahAya sIyaM duruhaMti avaselaM tadeva jAva samAiyamAiyAI ekkArasa aMgAI ahijjai 2 bahUhiM cauttha jAva viharai / tae NaM se sue selagassa aNagArassa tAiM paMthagapAmokkhAI paMca aNagArasayAI sIsasAe viyarai / tae NaM se sue annayA kayAi selagapurAo subhUmibhagAo ujjANAo paDinikkhamai 2 bahiyA jaNakyavihAraM viharai / tara paM se sue aNagAre annayA kayAi teNaM aNagArasahasseNaM saddhiM saMpari. buDe puDavANupugi caramANe gAmANugAmaM viharamANe jeNeva puMDarIya paThana e teNeva unAgacchai jAva siddhe / - 79 ---- (62) tapa NaM tassa selagassa rAyarisissa tehi aMtehi ya paMtehi ya. tucchehi ya lahehi va arasehi ya virasehi va sIehi ya uhehi ya
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAyAdhammakAo [V. 62 kAlAikaMtehi ya pamANAMikatehi ya niccaM pANabhoyaNehi ya payaisukumAlassa ya suhociyassa sarIragaMsi veyaNA pAunbhUyA ujjalA jAva durahiyAsA kaMDudAhapittajjaraparigayasarIre yAvi viharai / tara NaM se selae teNaM royAyaMkeNaM sukkhe jAe yAvi hotthA / tae NaM se selae annayA kayAI puvvANupuvviM caramANe jAva jeNeva subhUmibhAge jAva viharai | parisA niggayA maMDuo vi niggao selagaM aNagAraM vaMdai jAva pajjubAsai / tae NaM se maMDue rAyA selagassa aNagArassa sarIragaM sukkaM jAva savvAbAhaM sarogaM pAsai 2 evaM vayAsI - ahaM NaM bhaMte ! tubbhaM ahApavattehiM tigicchiehiM ahApavatteNaM osahabhesajjabhattapANeNaM tigicchaM AuMTAvemi / tubbhe NaM bhaMte ! mama jANasAlAsu samosaraha phAsuesa NijjaM pIDhaphalagasejjAsaMthAragaM ogihittANaM viharaha | tae NaM se selae aNagAre maMDuyassa ranno eyamahaM tahanti paDisuNei / tae NaM se maMDue selagaM baMdai namasai 2 jAmeva disi pAunbhUe tAmeva disiM paDigae / tae NaM se selae kalaM jAva jalaMte sabhaMDamattovagaraNamAyAe paMthagapAmokkhehiM paMcahi aNagArasaehiM sArddhaM selagapuramaNuppavisai jeNeva maMDuyassa jANasAlA teNeva uvAgacchai 2 phAsUyaM pIDha jAva viharai / tae NaM se maMDue timicchie saddAvei 2 evaM vayAsItumbheNaM devANuppiyA ! selagassa phAMsuesaNijjeNaM jAva tigicchaM AuMTeha | tae NaM tigicchayA maMDueNaM rannA evaM vuttA haTThatuTThA se lagassa ahApavattehiM osahabhe sajjabhattapANehiM tigicchaM AuTTeti majjapANagaM ca se uvadisaMti' / tae NaM tassa selagassa ahApavattehiM jAva majjapANaeNaM se rogAyake uvasaMte jAe yAvi hotthA haTThe baliyaisarIre jAe vavagayarogAyake / tae NaM se selae taMsi royAtaMkaMsi uvasaMtaMsi khamANaMsi taMsi vipulaMsi asaNaMsi 4 majjapANae ya mucchie gaDhie giddhe ajjhovavanne osanne osannavihArI evaM pAsathe 2 kusIle 2 pamatte 2 saMsatte 2 baddhapIDhaphalaga sejjAsaMthArae pamatte yAvi viharai no saMcAei phAsuesa NijjaM pIDhaM paccappiNittA maMDuyaM ca rAya ApucchittA bahiyA jAva viharittae / 80
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ 81 -V.63] nAyAdhammakahAo (63) tae NaM tesiM paMthagavajjANaM paMcaNhaM aNagArasayANaM annayA kayAi egayao sahiyANaM jAva puvvarattAvarattakAlasamayaMsi dhammajAgariyaM jAgaramANANaM ayameyArUve ajjhathie jAva samuppajjitthA- evaM khalu selae rAyArasI caittA rajjaM ca 4 jAva pavvaie viule asaNe 4 majjapANae mucchie 4 no saMcAei caiuM jAva viharittae / no khalu kappai devANuppiyA ! samaNANaM jAva pamattANaM viharittae / taM seyaM khalu devANuppiyA amhaM kallaM selagaM rAyarAisaM ApucchittA pADihAriyaM pIDhaphalagasenAsaMthArayaM paccappiNittA selagassa aNagArassa paMthayaM aNagAraM veyAvaccakaraM ThAvettA bahiyA abbhujjaeNaM jAva viharittae / evaM saMpeheMti 2 kallaM jeNava selagarAyarisI ApacchittA pADihAriyaM pIDhaphalaga jAva paccappiNaMti 2 paMthayaM aNagAraM veyAvaccakaraM ThAveMti 2 bahiyA jAva viharati / ___(64) tae NaM se paMthae selagassa sejjAsaMthArauccArapAsavaNakhellesiMghANamalAo osahabhesajjabhattapANaeNaM AgilAe viNaeNaM veyAvaDiyaM karei / tae NaM se selae annayA kayAi kattiyacAummAsiyaMsi viulaM asaNaM 4 AhAramAhArie~ subahuM ca majjapANayaM pIeM puvAvaraNhakAlasamayasi suhppsutte| tae NaM se paMthae kattiyacAummAsiyaMsi kayakAussagge devasiya paDikkamaNaM paDikaMte cAummAsiyaM paDikkamiukAme selagaM rAyarisiM khAmaNaTThayAe sIseNaM pAemu saMghaTTei / tae NaM se selae paMthaeNaM sIseNaM pAesu saMghaTTie samANe Asurutte jAva misimisemANe uThei 2 evaM vayAsI-se kesa NaM bho esa apatthiyapatthie jAva vajjie jeNaM mamaM suhapasuttaM pAesu saMghaTTei ? tae NaM se paMthae selaeNaM evaM vutte samANe bhIe tatthe tasie karayala jAva kaTu evaM vayAsI - ahaM Na bhaMte ! paMthae kayakAussagge devasiyaM paDikkamaNaM paDikate cAummAsiyaM khAmemANe devANuppiyaM vaMdamANe sIseNaM pAesu saMghaTemi / taM khAmemi NaM tubbhe devANuppiyA! khamantu me avarAhaM tuma NaM devANuppiyA! nAibhujjo evaM karaNayAe ttikaTu selayaM aNagAraM eyamaha~ sammaM viNaeNaM bhujjo 2 khAmei / tae NaM tassa selagassa rAyiisassa paMthaeNaM evaM vuttassa ayame
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ ___-[V.65 nAyAdhammakahAo yAve jAva samuppajjitthA-evaM khalu ahaM rajjaM ca jAva osano jAva uubaddhapIDha0 viharAmi / taM no khalu kappai samaNANaM 2 pAsatthANaM jAva viharittae / taM seyaM khalu me kallaM maMDuyaM rAyaM ApucchittA pADihAriyaM pIDhaphalagasejjAsaMthAragaM paJcappiNittA paMthaeNaM aNagAreNaM sAda bahiyA abbhujjaeNaM jAva jaNavayavihAreNaM viharittae / evaM saMpehei 2 kallaM jAva viharai / ___(65) evAmeva samaNAuso ! jAva niggaMtho vA 2 osanne jAva saMthArae pamatte viharai se NaM ihaloe ceva bahUNaM samaNANaM 4 hIlaNijje saMsAro bhANiyadhvo / tae NaM te paMthagavajjA paMca aNagArasayA imIse kahAe laTThA samANA annamannaM sahAveMti 2 evaM vayAsI - evaM khalu selae rAyarisI paMthaeNaM bahiyA jAva vihri| taM seyaM khalu devANuppiyA! amhaM selagaM rAyarisiM uvasaMpajjittANaM viharittae / evaM saMpeheti 2 selaga rAyarisiM uvasaMpajjittANaM viharaMti / (66) tae NaM se selae rAyarisI paMthagapAmokkhA paMca aNagArasayA bahUNi vAsANi sAmaNNapariyAgaM pAuNittA jeNeva puMDarIyapavvae teNeva uvAgacchaMti 2 jaheva yAvaccAputte taheva siddhA 4 / evAmeva samaNAuso ! jo niggaMtho vA 2 jAva viharissai / __evaM khalu jaMbU ! samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM jAva saMpattarNa paMcamassa nAyajjhayaNassa ayamaDhe pannatte tibemi // // paMcama nAyajjhayaNaM samattaM // // charTa ajjhynnN|| (67) jai NaM bhaMte ! samaNeNa jAva saMpatteNaM paMcamassa nAyajAyaNassa ayamaDhe pannatte chaTThassa gaM bhaMte ! nAyajjhayaNassa samaNeNaM jAva saMpatteNaM ke aDhe pannate ? evaM khalu jaMbU ! teNaM kAleNaM 2 rAyagihe samosaraNaM parisA niggayA / teNaM kAleNaM 2 samaNassa jeTTe
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ -VI.67] nAyAdhammakAo ! iMdabhUI nAmaM aNagAre adUrasAmaMte jAva sujjhANovagae viharai / tae NaM se iMdabhUI jAyasaDe jAba evaM vayAsI kahaM NaM bhaMte ! jIvA garuyattaM vA lahuyattaM vA havvamAgacchati 1 goyamA ! se jahAnAmae kei purise egaM mahaM sukatuMbaM nicchidaM niruvahayaM dambhehi ya kusehi ya veDheI 2 maTTiyAleveNaM liMpai 2 unhe dalayai 2 sukaM samANaM doccapi bhehi ya kusehi ya veDhei 2 maTTiyAleveNaM liMpai 2 uNhe dalayai 2 sukke samANe tacaMpi danbhehi ya kusehi ya veDhei maTTiyAleveNa liMpai / evaM khalu eeNaM uvAeNaM sattarattaM veDhemANe aMtarA lippamANe aMtarA sukkAmANe jAva ahiM maTTiyAlevehiM AliMpai 2 atthAmatAramaporisiyaMsi udgaMsi pakkhivejjA | se nUNaM goyamA ! se tuMbe tesiM aTThaNhaM maTTiyA - leveNaM guruyayAe bhAriyAe~ uppiM salilamaivaittA ahe dharaNiyalapaTThANe bhavai / evAmeva goyamA ! jIvAvi pANAivAeNaM jAva micchAdaMsaNasalleNaM aNupuvveNaM aTThakammapagaDIo samajjiNittA tAsiM garuyayAe bhAriyayAe evAmeva kAlamAse kAlaM kizvA dharaNiyalamaivaittA ahe naragartalapaiTThANA bhavaMti ! evaM khalu goyamA ! jIvA garuyattaM havvamAgacchaMti / ahe NaM goyamA ! se tuMbe taMsi paDhAmiluMgaMsi mATTayAlevaMsi vinaMsi kuhiyaMsi parisaDiyaMsi IsiM dharaNiyalAo uppaittANaM ciTThai / tayANaMtaraM doccaMpi maTTiyAleve jAva uppaittANaM ciTThai / evaM khalu eeNaM uvAeNaM tesu asu maTTiyAvesu tinesu jAva vimukkabaMdhaNe ahedharaiNiya lamaivaittA upi salilaitalapaTThANe bhavai / evAmeva goyamA ! jIvA pANAivAyaveramaNeNaM jAva micchAdaMsaNasallaveramaNeNaM aNupuvveNaM aTThakammapagaDIo khavettA gagaNatalamuppaittA upi loyaggapaiTThANA bhavaMti / evaM khalu goyamA ! jIvA lahuyattaM havvamAgacchaMti / evaM khalu jaMbU ! samaNeNaM jAva saMpatteNaM chaTThassa nAyajjhayaNassa ayamaTThe patte timi // // chaTTha nAyajjhayaNaM samattaM // - 83
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAyAdhammakahAo - [VII.68 // sattamaM ajjhayaNaM // --- (68) jai NaM bhaMte ! samaNeNaM jAva saMpatteNaM chaTThassa nAyajjhayaNassa ayamaDhe pannatte sattamassa NaM bhaMte ! nAyajjhayaNassa ke aDhe pannatte ? evaM khalu jaMbU ! teNaM kAleNaM 2 rAyagihe nAmaM nayare hotthA / subhUmibhAge ujjANe / tattha NaM rAyagihe nayare dhaNe nAmaM satthavAhe parivasai aDDe jAva aparibhUe / bhaddA bhAriyA ahINapaciMdiyasarIrA jAva suruuvaa| tassa NaM dhaNasa satthavAhassa puttA bhahAe bhAriyAe attayA cattAri satthavAhadAragA hotthA taMjahA-dhaNapAle dhaNadeve dhaNagove dhaNarakkhie / tassa NaM dhaNassa satthavAhassa cauNhaM puttANaM bhAriyAo cattAri suhAo hotthA taMjahA - ujjhiyA bhogavaiyA rakkhaiyA rohinniyaa| tae NaM tassa dhaNassa satthavAhassa annayA kayAiM puvvarattAvarattakAlasamayaMsi imeyAsave ajjhathie 4 jAva samuppajjitthA - evaM khalu ahaM rAyagihe nayare bahUNaM rAIsaratalavara jAva pabhiINaM sayassa ya kuTuMbassa bahUsu kajjesu ya kAraNesu ya koDubesu ya maMtaNesu ya gujjhesu rahassesu nicchaesu vavahAresu ya ApucchaNijje paDipucchaNijje meDhI pamANaM AhAre AlaMbaNe cakkhU meDhI pamANabhUe savvakajavaDDAvae / taM na najai NaM mae gayaMsi vA cuyaMsi vA mayasi vA bhaggaMsi vA luggaMsi vA saDiyaMsi vA paDiyaMsa vA videsagayaMsi vA vippavasiyaMsi vA imassa kuTuMbassa ke manne AhAre vA AlaMbe vA paDibaMdhe vA bhavissai / taM seyaM khalu mama kallaM jAva jalaMte vipulaM asaNaM 4 uvakkhaDAvettA mittanAi0 cauNhaM ya suNhANaM kulagharavaggaM AmaMtettA taM mittanAiniyagasayaNa0 cauNha ya suNhANaM kulagharavaggaM vipuleNaM asaNeNaM 4 dhUvapupphavatthagaMdha jAva sakArattA saMmANettA tasseva mittanAi jAva cauNhaM suNhANaM kulagharavaggassa ya purao cauNhaM suNhANaM parikkhaNaTThayAe paMca:2 sAliakkhae dalaittA jANAmi tAva kA kiha vA sArakkhei vA saMgovei vA saMvaDDhei vA / evaM saMpehei 2 kallaM jAva mittanAi0 cauNhaM suNhANaM kulagharaM AmaMtei 2 vipulaM asaNaM 4 uvakkhaDAvei tao pacchA pahAe bhoyaNamaMDavaMsi
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ VII.68] nAyAdhammakahAo suhAsaNavaragae taM mittanAi0cauNhaM suNhANaM kulagharavaggeNaM saddhiM taM vipulaM asaNaM 4 jAva sakArei 2 tasseva mittanAi0 cauNha ya suNhANaM kulagharavaggassa ya purao paMca sAliakkhae geNhai 2 jeThaM suNhaM ujjhiiyaM sahAvei 2 evaM vayAsI- tumaM NaM puttA ! mama hatthAo ime paMca sAliakkhae geNhAhi 2 aNupuvveNaM sArakkhamANI saMgovemANI viharAhi / jayA NaM ahaM puttA ! tumaM ime paMca sAliakkhae jAejjA tayA NaM tuma mama ime paMca sAliakkhae paDinijjAejjAsi ttikaTu suhAe hatthe dalayai 2 paDivisajjei / tae NaM sA ujjhiyA dhaNassa taha tti eyamaheM paDisuNei 2 dhaNassa satthavAhassa hatthAo te paMca sAliakkhae geNhai 2 egaMtamavakkamai egaMtamavakkamiyAeM imeyArUve ajjhathie 4 jAva samuppajjitthA - evaM khalu tAyANaM koTThAgAraMsi bahave pallA sAlINa paDipuNNA ciTThati / taM jayA NaM mama tAo ime paMca sAliakkhae jAesai tayA NaM ahaM pallaMtarAo anne paMca sAliakkhae gahAya dAhAmi ttikaTu evaM saMpehei 2 te paMca sAliakkhae egate eDei sakammasaMjuttA jAyA yAvi hotthA / evaM bhogavaiyAe vi navaraM sA chollai 2 aNugilai 2 sakammasaMjuttA jAyA yAvi hotthA / evaM rakkhiyA vi navaraM geNhai 2 imeyArUve ajjhathie 4 - evaM khalu mamaM tAo imassa mittanAi0 cauNhaM ya suNhANaM kulagharavaggassa ya purao saddAvettA evaM vayAsI - tuma NaM puttA ! mama hatthAo jAva paDinijjAejjAsi ttikaTu mama hatthaMsi paMca sAliakkhae dalayai / taM bhaviyavvaM ettha kAraNeNaM tikaTu evaM saMpehei 2 te paMca sAliakkhae suddhe vatthe baMdhai 2 rayaNakaraMDiyAe pakkhivai 2 usIsAmUle ThAvei 2 tisajhaM paDijAgaramANI 2 viharai / tae NaM se dhaNe satthavAhe taheva mitta jAva cauMtyiM rohiNIyaM suNhaM sadAvei 2 jAva taM bhaviyavvaM ettha kAraNeNaM tikaTu seyaM khalu mama ee paMca sAliakkhae sArakkhamANIe saMgovemANIe saMvaDDamANIe ttikaTu evaM saMpehei 2 kulagharapurise sahAvei 2 evaM vayAsI-tubbhe gaM devANuppiyA! ee paMca sAliakkhae geNhaha 2 paDhama
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ 86 mAyAdhammakahAo [VII.68 pAusaMsi mahAcuDikAyaMsi nivaiyaMsi samANaMsi khuDDAgaM keyAraM suparikammiyaM kareha 2 ime paMca sAliakkhae vAveha 2 doccapi tacvaMpi ukkhayanihae kareha 2 vADipakkhevaM kareha 2 sArakkhamANA saMgovemANA ANupuveNaM saMvaha / tae NaM te koDuMbiyA rohiNIe eyamahaM paDisurNeti te paMca sAliakkhae gehati 2 aNupuvveNaM sArakkhaMti saMgoviMti / tae NaM te koDuMbiyA padamapAusAMsa mahAvuTThikAryasi nivaiyaMsi samANaMsi khuDDAgaM keyAraM suparikammiyaM kareMti 2 te paMca sAliakkhae vavaMti doccaMpi taccaMpi ukkhayanihae kareMti 2 vADiparikkhevaM kareMti aNupuvveNaM sArakkhemANA saMgovemANA saMvaDemANA viharaMti / tae NaM te sAThI aNupuvveNaM sArakkhijja mANA saMgovijjamANA saMvaDijjamANA sAlI jAyA kiNhA kiNhobhAsA jAba niuraMbabhUyA pAsAIyA 4 / tae NaM te sAlI pattiyA battiyA gabbhiyA pasUiyA AgayagaMdhA khIrAiyA baddhaphalA pakkA pariyAgayA sallaIyA pattaIyA hariyapavvaMkaMDA jAyA yAvi hotthA / tae NaM koDubiyA sAlI pattie jAva sallaiyapattaie jANittA tikkhehiM navapajjaNaehiM asiehiM luNaMti 2 karayalamalie kareMti 2 puNaMti / tattha NaM cokkhANaM sUi~yANaM akhaMDANaM aphuDiyANaM chaDachaDApUryANaM sAlINaM mAgahue patthae jAe / tae NaM te koDuMbiyA te sAlI navaesa ghaDaesu pakkhivaMti ulliMpati 2 laMchiyamuddie kareMti 2 koTThAgArassa egadesaMsi ThAveMti 2 sArakkhamANA saMgovemANA viharaMti / tae NaM te koDuMbiyA doccaMsi vAsArattaMsi paDhamapAusaMsi mahAvuTThikAryaMsi nivaiyaMsi khuDDAgaM keyAraM suparikammiyaM kareMti te sAlI vavaMti doccapi ukkhAya Nihae jAva luNaMti jAva calaNatailamalie kareMti 2 purNati / tattha NaM sAlINaM bahave kuMDavA jAva egadesaMsi ThAveMti 2 sArakkhemANA saMgove - mANA vihati / tae NaM te koDuMbiyA taccaMsi vAsArattaMsi mahAbuddhikAryasi nivaiyaMsi bahave keyAre suparikammie jAva luti 2 saMvahaMti 2 khalayaM kareMti 2 maleMti jAva bahave kuMbhA jAyA / tae NaM te koDuMbiyA sAlI koTThAgAraMsi pallevaMti jAva viharaMti / cautthe vAsAratte bahave
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ -VII.68] nAdhammakAo 84 kuMbhasayA jAyA / tae NaM tassa dhaNassa paMcamayaMsi saMvaccharasi pariNamamaNaMsi puvvarattAvara ttakAlasamayaMsi imeyArUve ajjhatthie 4 jAva samuppanjitthA - evaM khalu mae io aIe paMcame saMvacchare caunhaM suhANaM parikkhaNaTTayAe te paMca 2 sAliakkhayA hatthe dinnA / taM seya khalu mama kallaM jAva jalate paMca sAliakkhae parijAittae jAva jANAmi kAe kiha sArakkhiyA vA saMgoviyA vA saMbaDDiyA vA / evaM saMpei 2 kallaM nAva jalaMte vipulaM asaNaM 4 mittanAiniyaga0 cauNha ya suNhANaM kulagharavaggaM jAva sammANittA tasseva mitta jAva cauNha ya suNhANaM kulagharavaggassa purao jeTTaM ujjhiyayaM sahAvei 2 evaM vayAsI evaM khalu ahaM puttA ! io aIe paMcamaMsi saMvaccharaMsi imassa mitta jAva cauNha ya suNhANaM kulagharassa ya purao tava hatthaMsi paMca sAliakkhae dalayAmi jayA NaM ahaM puttA ! ee paMca sAliakkhae jAejjA tayA NaM tumaM mama ime paMca sAliakkhae paDinijjA esi ttirkaTTu / se nUNaM puttA aTThe samaTThe ? haMtA asthi / taM NaM tumaM puttA ! mama te sAlaakkhae paDinijjoesi / tae NaM sA ujjhiyA eyamadvaM dhaNassa paDisuNei jeNeva koTThAgAraM teNeva uvAgacchacha 2 pallAo paMca sAliakkhae geNhai 2 jeNeva dhaNe satthavAhe teNeva uvAgacchai 2 evaM bayAsI ee NaM te paMca sAliakkhae tikaTTu dhaNassa itthaMsi te paMca sAliakkhae dalayai | tae NaM dhaNe ujjhiyaM savahasAviyaM karei 2 evaM vayAsI - kiM cu puttA ! te ceva paMca sAliakkhae udAhu anne ? taraNaM ujjhiyA dhaNaM satthavAhaM evaM vayAsI - evaM khalu tubbhe tAo ! io aIe paMcame saMva ! re imassa mittanAi0 cauNha ya jAva viharAhi / tae NaM ahaM tubbhaM ema paDaNemi te paMca sAliakkhae geNhAmi egatamavakkamAmi / tae NaM mama imeyArUve ajjhatthie 4 jAva samuppajjitthA - evaM khalu tAyANaM koTThAgAraMsi jAva sakammasaMjuttA / taM no khalu tAyA ! te ceva paMca sAliakkhae ee NaM agne / tara NaM se dhaNe ujjhiiyAe aMtie eyamahaM soccA nisamma Asurute jAba misimisemANe unjhiiyaM tassa mittanAi0 caunhaM --
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ 88 nAyAdhammakahAo _ [VII.68 suNhANaM kulagharavaggassa ya purao tassa kulagharassa chArujhiyaM ca chANujhiyaM ca kayavarujjhiyaM ca saMpucchiyaM ca sammajjiaM ca pAuvadAiyaM ca vhANovadAiyaM ca bAhirapesaNakAriyaM ca ThAvei / evAmeva samaNAuso ! jo amhaM niggaMtho vA 2 jAva pavvaie paMca ya se mahavvayAiM ujhiyAI bhavati se NaM ihabhave ceva bahUNaM samaNANaM 4 hIlaNijje jAva aNupari. yadRissai jahA sA ujhiyA / evaM bhogavaiyA vi navaraM tassa kulagharassa kaMDitiyaM ca koTTatiyaM ca pIsaMtiyaM ca evaM ruccaMtiyaM raMdhaMtiyaM parivesaMtiyaM ca paribhAyaMtiyaM ca AbhitariyaM ca pesaNakAriM mahANasiNi ThAvei / evAmeva samaNAuso ! jo amhaM samaNo vA paMca ya se mahanvayAI phoDiyAI bhavaMti se NaM ihabhave ceva bahUNaM samaNANaM 4 jAva hIlaNijje 4 jahAva sA bhogavaiyA / evaM rakkhiiyAvi navaraM jeNeva vAsaghare teNeva uvAgacchai 2 maMjUsaM vihADei 2 rayaNakaraMDagAo te paMca sAliakkhae geNhai 2 jeNeva dhaNe satthavAhe teNeva uvAgacchai 2 paMca sAliakkhae dhaNassa hatthe dalayai / tae NaM se dhaNe rakkhaiiiyaM evaM vayAsI - kiM NaM puttA! te ceva ee paMca sAliakkhae udAhu anne ? tae NaM rakkhiiyA dhaNaM evaM vayAsI - te ceva tAyA ! ee paMca sAliakkhayA no anne| kahaM NaM puttA ? evaM khalu tAo ! tunbhe io paMcamaMmi jAva bhaviyavvaM ettha kAraNeNaM tikaTu te paMca sAliakkhae suddhe vatthe jAva tisaMjhaM paDijAgaramANI yAvi viharAmi / tao eeNaM kAraNeNaM tAo ! te ceva paMca sAliakkhae no anne / tae NaM se dhaNe rakkhiiyAe aMtiyaM eyamahU~ soccA haTTatuDhe tassa kulagharassa hiraNNassa ya kaMsadUsavipuladhaNa jAva sAvaejassa ya bhaMDAgAriNiM Thavei / evAmeva samaNAuso ! jAva paMca ya se mahavvayAI rakkhiyAiM bhavaMti se NaM ihabhave ceva bahUNaM samaNANaM 4 aJcaNijje jAva jahA sA rAkkhiiyA / rohiNIyA vi evaM ceva navaraM tubbhe tAo mama subahuyaM sagaDIsAgaDaM dalAha jANaM ahaM tunbhe te paMca sAliakkhae paDinijjAemi / tae NaM se dhaNe rohiNiM evaM vayAsI - kahaM NaM tumaM
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ 89 -VIT.68] nAyAdhammakrahAo mama puttA ! te paMca sAliakkhae sagaDasAgaDeNaM nijjAessasi ? tae NaM sA rohiNI dhaNaM evaM vayAsI - evaM khalu tAo ! io tunbhe paMcame saMvacchare imassa mitta jAva bahave kuMbhasayA jAyA teNeva kameNa / evaM khalu tAo ! tumbhe te paMca sAliakkhae sagaDIsAgaDeNaM nijjAemi / tae NaM se dhaNe satthavAhe rohiNIyAe subahuyaM sagaDIsAgaDaM dalayai / tae NaM rohiNI subahuM sagaDIsAgaDaM gahAya jeNeva sae kulaghare teNeva uvAgacchai koTThAgAraM vihADei 2 palle ubhidai 2 sagaDIsAgaDaM bharei 2 rAyagihaM nagaraM majhamajheNaM jeNeva sae gihe jeNeva dhaNe satthavAhe teNeva uvAgacchai / tae NaM rAyagihe nayare siMghADaga jAva bahujaNo annamannaM evamAikkhai 4 - dhanne NaM devANuppiyA ! dhaNe satthavAhe jassa NaM rohiNIyA suNhA paMca sAliakkhae sagaDasAgaDieNaM nijjAei / tae NaM se dhaNe satthavAhe te paMca sAliakkhae sagaDasAgaDeNaM nijjAie pAsai 2 haTTa jAva paDicchai 2 tasseva mittanAi0 cauNha ya suNhANaM kulagharapurao rohiNIyaM suNDaM tassa kulagharassa bahUsu kajjesu ya jAva rahassesu ya ApucchaNijaM jAva vaTTIviyaM pamANabhUyaM ThAvei / evAmeva samaNAuso ! jAva paMca se mahavvayAiM saMvaDDiyAI bhavaMti se NaM ihabhave ceva bahUNaM samaNANaM jAva vIIvaissai jahA va sA rohiNIyA / evaM khalu jaMbU ! samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM jAva saMpatteNaM sattamassa nAyajjhayaNassa ayamaDhe pannatte tibemi // // sattamaM ajjhayaNaM samattaM // 7 //
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAyAdhammaka hAo // aTTamaM ajjhayaNaM // (69) jai NaM bhaMte ! samaNeNaM jAva saMpatteNaM sattamassa nAyajjhayaNassa ayamaTThe pannatte aTThamassa NaM bhatte ! ke aTThe pannatte ? evaM khalu jaMbU ! teNaM kAleNaM 2 iheva jaMbUddIve 2 mahAvidehe vAse maMdarassa paJcayassa paccatthimeNaM nisaDhassa vAsaharapavvayassa uttareNaM sIoyAe mahAnadIe dAhiNaM suhAvahassa vakkhArapavvayassa paccatthimeNaM paccatthimalavaNasamuddassa puratthimeNaM ettha NaM salilAvaI nAmaM vijae pannatte / tattha NaM salilAvaIvijae vIyasogA nAmaM rAyahANI pannattA navajoyaNavitthiNNA jAva paccakkhaM devalogabhUyA / tIse NaM vIyasogAe rAyahANIe uttarapuratthi me disIbhAe iMdakuMbhe nAmaM ujjANe / tattha NaM vIyasogAe 90 [VIII.69 yahANI bale nAmaM rAyA / tassa dhAriNIpAmokkhaM devIsahassaM orohe hathA / tae NaM sA dhAriNI devI annayA kayAi sIhaM sumiNe pAsitANaM paDibuddhA jAva mahabbale dArae jAe ummukka jAva bhoga samatthe / tara NaM taM mahabbalaM ammApiyaro sarisiyANaM kamalAsaripAmokkhANaM paMcanhaM rAyavarakannAsayANaM egadivaseNaM pANiM geNhAveMti / paMca pAsAyasayA paMcasao dAo jAva viharai / therAgamaiNaM iMdakuMbhe ujjANe samosaDhe parisA 1 nigyA balo viniggao dhammaM soccA nisamma jaM navaraM mahabbalaM kumAraM rajje ThAveIM jAva ekkArasaMgavI bahUNi vAsANi sAmaNNapariyAgaM pAuNittA jeNeva cArupavvae mAsieNaM bhatteNaM siddhe / tae NaM sA kamalasirI annayA kayAi sIhaM sumiNe jAva balabhaddo kumAro jAo juvarAyA yAvi hotyA / tassa NaM mahabbalassa ranno ime chappiyabAlavayaMsagA rAyANI hotyA taMjA - ayale dharaNe pUraNe vasU besamaNe abhicaMde sahajAyayA jAva saMhiccAe nitthariyavve ttikaTTu annamannassa eyamahaM paDisurNeti / teNaM kolaNaM 2 iMdakuMbhe ujjANe therA samosaDhA / parisA niggayA / mahabbale NaM dhammaM soccA jaM navaraM chappiyabAlavayaMsae ApucchAmi balabhaddaM ca kumAraM rajje ThAvemi jAva chappiyabAlavayaMsae Apucchai / tae NaM te chappiya0 mahabbalaM rAyaM evaM vayAsI - jai NaM devANu -- 1
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ 91 -VIII,69] nAyAdhammakahAo. ppiyA ! tubbhe pavvayaha amhaM ke anne AhAre jAva pvvyaamo| tae gaM se mahabbale rAyA te chappiya0 evaM vayAsI- jai NaM tumbhe mae saddhiM jAva pavvayaha to gaM gacchaha jeTTe putte saehiM 2 rajjehiM ThAveha purisasahassavAhiNIo sIyAo durUDhA jAva pAunbhavaMti / tae NaM se mahabbale rAyA chappiyabAlavayaMsae pAubbhUe pAsai 2 haTTa jAva koDuMbiyapurise sahAvei 2 balabhaddassa rAyAbhiseo jAva Apucchai / tae NaM se mahabbale jAva mahayA iDDIe pavvaie ekkArasaaMgavI bahUhiM cauttha jAva bhAvemANe viharai / tae NaM tesiM mahabbalapAmokkhANaM sattaNhaM aNagArANaM annayA kayAi egayao sahiyANaM imeyArUve mihokahAsamullAve samuppajjitthAjaM NaM amhaM devANuppiyA ege tavokamma uvasaMpajjittANaM viharai taM gaM amhehiM savvehiM tavokammaM uvasaMpajjittANaM viharittae tikaTu annamannassa eyamaDhe paDisuNeti 2 bahUhiM cauttha jAva viharaMti / tae NaM se mahabbale aNagAre imeNaM kAraNeNaM itthinAmagoyaM kammaM nivvattiMsujai NaM te mahabbalavajjA cha aNagArA cautthaM uvasaMpajjittANaM viharaMti tao se mahabbale aNagAre chaTheM uvasaMpajjicANaM viharai / jai NaM te mahabbalavajjA cha aNagArA chaTheM uvasaMpajjittANaM viharaMti tao se mahabbale aNagAre aTThamaM uvasaMpajjittANaM viharai / evaM aha aTThamaM to dasamaM aha dasamaM to duvAlasamaM / imehi ya NaM vIsAehi ya kAraNehiM AseviyabahulIkaehiM titthayaranAmagoyaM kammaM nivvattesu taMjahA - arahaMtasiddhapavayaNagurutherabahussue tvssiisuN| vacchallayA ya tesiM abhikkha nANovaogA ya // 1 // daMsaNaviNae Avassae ya sIlavvae niriyaaro| khaNalavatavaciyAe veyAvacce samAhI ya // 2 // apuvvanANagahaNe suyabhattI pavayaNe pahAvaNayA / eehiM kAraNehiM titthayarattaM lahai soM u // 3 // tae NaM te mahabbalapAmokkhA satta aNagArA mAsiyaM bhikkhupaDimaM uvasaMpajjittANaM viharati jAva egarAiyaM / tae NaM te mahabalapAmokkhA satta aNagArA khuDDAgaM sauhanikkIliyaM tavokammaM uvasaMpajjittANaM viharaMti taMjahA-ghautthaM kareMti 2 savvakAmaguNiyaM pAreMti 2
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ 92 nAyAdhammakahAo .. [VIII.69chaTheM kareMti 2 cautthaM kareMti 2 aTThamaM kareMti 2 chaTheM kareMti 2 dasamaM kareMti 2 aTThamaM kareMti 2 duvAlasamaM kareMti 2 dasamaM kareMti 2 cohasamaM kareMti 2 duvAlasamaM kareMti 2 solasamaM kareMti 2 cohasamaM kareMti 2 aTThArasamaM kareMti 2 solasamaM kareMti 2 vIsaimaM kareMti 2 aTThArasamaM kareMti 2 vIsaimaM kareMti 2 solasamaM kareMti 2 aTThArasamaM kareMti 2 codasamaM kareMti 2 solasamaM kareMti 2 duvAlasamaM kareMti 2 cohasamaM kareMti 2 dasamaM kareMti 2 duvAlasamaM kareMti 2 aTThamaM kareMti 2 dasamaM kareMti 2 chaTheM kareMti 2 aTThamaM kareMti 2 cautthaM kareMti 2 chaTaM kareMti 2 cautthaM kareMti savvattha savvakAmaguNieNaM pAreti / evaM khalu esA khuDDAgasIhanikkIliyassa tavokammassa paDhamA parivADI chahiM mAsehiM sattahi ya ahorattehi ya ahAsuttaM jAva ArAhiyA bhavai / tayANaMtaraM doccAe parivADIe cautthaM kareMti navaraM vigaryavajja pAreMti / evaM taccAevi parivADIe navaraM pAraNae alevADaM pAreti / evaM cautthAvi parivADI navaraM pAraNae AyaMbileNa pAreti / tae NaM te mahabbalapAmokkhA satta aNagArA khuDDAgaM sIhanikkIliyaM tavokammaM dohiM saMvaccharohiM aTThAvIsAe ahorattehiM ahAsuttaM jAva ANAe ArAhettA jeNeva there bhagavaMte teNeva uvAgacchaMti 2 there bhagavaMte vaMdati namasaMti 2 evaM vayAsI-icchAmo NaM bhaMte ! mahAlayaM sIhanikIliyaM taheva jahA khuDDAgaM navaraM cottIsaimAo niyataii egAe parivADIe kAlo egeNaM saMvacchareNaM chahiM mAsehiM aTThArasahi ya ahorattehiM samappei / savvaMpi sIhanikkIliyaM chahiM vAsehiM dohiM mAsehiM bArasahi ya ahorattehiM samappei / tae NaM te mahabbalapAmokkhA satta aNagArA mahAlayaM sIhanikkIliyaM ahAsuttaM jAva ArAhittA jeNeva there bhagavaMte teNeva uvAgacchaMti 2 there bhagavaMte vaMdati namasaMti 2 bahUNi cautthaM jAva viharaMti / tae NaM te mahabbalapAmokkhA satta aNagArA teNaM urAleNaM sukkA bhukkhA jahA khadao navaraM there ApucchittA cArupavvayaM sANayaM duruhaMti jAva domAsiyAe saMlehaNAe savIsaM bhattasayaM caturAsIiM vAsasayasahassAiM sAmaNNapariyAgaM pAuNaMti 2 culasIiM puvvasayasahassAI
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ . -VIII.70] nAyAdhammakahAo savvAuyaM pAlaittA jayaMte vimANe devattAe uvavannA / (70) tattha NaM atthegaiyANaM devANaM battIsaM sAgarovamAiM ThiI pnnttaa| tattha NaM mahabbalavajjANaM chaNhaM devANaM desUNAI battIsaM sAgarovamAiM ThiI / mahabbalassa devassa paDipuNNAI battIsaM sAgarovamAI ThiI / tae NaM te mahabbalavajjA chappi devA tAo devalogAo AukkhaeNaM jAva aNaMtaraM cayaM caittA iheva jarbuddIve 2 bhArahe vAse visuddhapiimAivaMsesu rAyakulesu patteyaM 2 kumArattAe paccAyAyA taMjahA - paDibuddhI ikkhAgarAyA, caMdacchAe aMgarAyA, saMkhe kAsirAyA, ruppI kuNAlAhivaI, adINasattU kururAyA, jiyasattU pNcaalaahivii| tae NaM se mahabbale deve tihiM nANehiM samagge ucctttthaanngesu gahesu somAsu disAsu vitimirAsu visuddhAsu jaiesu saMuNesu payAhiNANukUlasi bhUmisapisi mAruyaMsi pavAyaMsi nipphannasassameiNIyAMsa kolaMsi pamuiyapakIliesu jaNavaesu addharattakAlasamayAMsa AssaNInakkhatteNaM jogamuvAgaeNaM je se gimhaNiM paDhame mAse docce pakkhe cettasuddhe tassa NaM cettasuddhassa cautthipakkhaNaM jayaMtAo vimANAo battIsaM sAgarovamahiiyAo aNaMtaraM cayaM caittA iheva jaMbuddIve 2 bhArahe vAse mihilAe rAyahANIe kuMbhagassa ranno pabhAvaIe devIe kuJchisi AhAravakratIe bhavarvakaMtIe sarIravakaMtIe gambhattAe vakaMte / taM rayaNiM ca NaM coisa mahAsumiNA vaNNao / bhattArakahaNaM sumiNapADhagapucchA jAva viharai / tae NaM tIse pabhAvaIe devIe tiNhaM mAsANaM bahupaDipuNNANaM imeyArUve Dohale pAunbhUe - dhannAo NaM tAo ammayAo jAo NaM jalathalayabhAsurappabhUeNaM dasaddhavaNNeNaM maleNaM atthuyapaJcatthuyaMsi sayaNijjaMsi sannisaNNAo saMnivannAo ya viharaMti egaM ca mahaM siridAmagaMDaM pADalamalliyacaMpagaasogapunnAganAgamaruyagadamaNagaaNajjikojjayapauraparamasuhadarisaNijaM mayA gaMdhaddhANaM muyaMta agghAyamANIo DohalaM viNeti / tae NaM tIe pabhAvaIe imaM eyArUvaM DohalaM pAubbhUyaM pAsittA ahAsannihiyA vANamaMtarA devA khippAmeva jalathalaya jAva dasaddhavaNNa
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAyAmmahAo [VIII.71 mallaM kuMbhaggaso ya bhAraggaso ya kuMbhagassa ranno bhavaNaMsi sAhati egaM caNaM mahaM siridAmagaMDaM jAva muyaMta uvaNeMti / tae NaM sA pabhAvaI devI jalathalaya jAva malleNaM dohalaM viNei / tae NaM sA pabhAvaI devI pasatthadohalA jAva viharai / tae NaM sA pabhAvaI devI navaNhaM mAsANaM addhaTTamANa ya rAyaMdiyANaM je se hemaMtANaM paDhane mAse docce pakkhe maggasirasuddhe tassa NaM ekkArasIe puvvarattAvarattakAla - samayaMsi assiNInakkhatteNaM uccaTThANa jAva pamuiyapakkIliesu jaNavaesa ArogArogaM egUNavIsaimaM titthayaraM payAyA / (71) teNa koLaNaM 2 ahelogavatthavvAo aTTha disAkumArImayahariyAo jahA jaMbuddIvapannattIe jammaNaM savvaM navaraM mihilAe kuMbhagassa pabhAvaIe abhilAvo saMjoeyavvo jAva naMdIsaravaradIve mahimA | tayA NaM kuMbha rAyA bahUhiM bhavaNavaIhiM 4 titthayarajAyakammaM jAva nAmakaraNaM - jamhA NaM amhaM imIe dAriyAe mAUe mallasayaNIyaMsi Doha viNIe taM hou NaM nAmeNaM mallI jahA mahabbale jAva parivaDDiyA - sA vaDDhaI bhagavaI diyaloyacuyA aNovamAserIyA / dAsIdAsaparivuDA parikiNNA pIDhamaddehi // 1 // asiyasirayA sunayaNA biMboTThI dhavaladaMtapaMtIyA / varakamalakomalaMgI phulluppalagaMdhanIsAsA // 2 // (7%) tae NaM sA mallI videharAyavarakannA ummukkabAlabhAvA jAva rUveNa ya jovaNeNa ya lAvaNNeNa ya aIva 2 ukkiTThA ukkiTThasarIrA jAyAvi hotthA / tae NaM sA mallI desUNavAsasayajAyA te chappi rAyANo viuleNaM ohiNA AbhomANI 2 viharai taMjahA paDibuddhiM jAva jiyasattuM paMcAla hivaI / tae NaM sA mallI koTuMbiyapurise sahAvei 2 evaM vayAsI - gacchaha NaM tubhe devANupiyA ! asogavaNiyAe evaM mahaM mohaNagharaM karaha aNegakhaMbhasayasannividvaM / tassa NaM mohaNagharassa bahumajjhade sabhAe cha gabbhaghara kareha / tesi NaM gabbhagharagANaM bahumajjhadesabhAe jAlagharayaM kareha / tassa NaM jAlagharayassa bahumajjhadesabhAe maNipeDhiyaM kareha jAva paJcapirNati / tae NaM sA mallI maNipeDhiyAe uvariM appaNo sarisiyaM 94 -
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ -VIII.781 nAmAdhammakahAo sarittayaM sarivvayaM sarisalAvaNNajovvaNaguNovaveyaM kaNagamayaM matthayacchiI paumappalapihANaM paDimaM karei 2 jaM viulaM asaNaM 4 AhArei sao maNunAo asaNAo 4 kallAkalliM egamegaM piMDaM gahAya tIse kaNagAmaIe matthayachiDDAe jAva paDimAe matthayaMsi pakkhivamANI 2 viharai / tae NaM tIse kaNagAmaIe jAva matthayachiDDAe paDimAe egamegAMsa piMDe pakkhippamANe 2 tao gaMdhe pAunbhavai se jahAnAmae ahimaDe i vA jAva etto aNitarAe amaNAmatarAe ceva / (73) teNaM kAleNaM 2 kosalA nAma jaNavae / tattha NaM sAgee nAma nayare / tassa NaM uttarapurasthime disIbhAe ettha NaM mahege nAgagharae hotthA divve sacce saccovAe saMnihiyapADihere / tattha NaM sAgee nayare paDibuddhI nAma ikkhAgarAyA parivasai paumAvaI devI subuddhI amacce saumadaMDa0 / tae NaM paumAvaIe devIe annayA kayAi nAgajannae yAvi hotyA / tae NaM sA paumAvaI nAgajannamuvaTTiyaM jANittA jeNeva paDibuddhI karayala jAva evaM vayAsI - evaM khalu sAmI ! mama kallaM nAgajannae bhavissai / taM icchAmi gaM sAmI! tubbhahiM abbhaNunAyA samANI nAgajanayaM gamittae / tubbhevi NaM sAmI! mama nAgajanayaMsi samosaraha / tae NaM paDibuddhI paumAvaIe eyamaDhe paDisuNei / sae NaM paumAvaI paDibuddhiNA rannA abmaNumAyA samANI haTThA jAva koDaMbiyapurise sahAvei 2 evaM vayAsI-evaM khalu devANuppiyA ! mama kallaM nAgajannaM bhavissai / taM tumbhe mAlAgAre sahAveha 2 evaM vayAha - evaM khalu paumAvaIe devIe kallaM nAgajannae bhavissai / taM tumme NaM devAguppiyA ! jalathalayadasaddhavaNaM malaM nAgaparayasi sAharaha egaM ca NaM mahaM siridAmagaMDaM uvaNeha / tae NaM jalathalayadasaddhavaNNeNaM malleNaM nANAvihabhattisuviraiyaM haMsamiyamayUrakoMcasArasacakavAyamayaNasAlakoilakulovaveyaM IhAmiya jAva bhatticittaM mahagdhaM maharihaM viulaM pupphamaMDavaM viraeha / tassa NaM bahumajjhadesabhAe egaM mahaM siridAmagaMDaM jAva gaddhaNi muyaMta ulloyaMsi AlaMbeha 2. paumAvaI devi paDivAlemANA 2
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ 96 nAyAdhammakahAo - VIII.13ciTThaha / tae NaM te koDuMbiyA jAva ciTThati / tae NaM sA paumAvaI devI kallaM koDubie evaM vayAsI - khippAmeva bho devANuppiyA ! sAgeyaM nayaraM sabhitarabAhiriyaM AsiyasammajjivalittaM jAva paccappiNaMti / tae NaM sA paumAvaI doccapi koDuMbiya jAva khippAmeva lahukaraNajuttaM jAva juttAmeva uvaTThati / tae NaM sA paumAvaI aMto aMteurAMsa pahAyA jAva dhammiyaM jANaM durUDhA / tae NaM sA paumAvaI niyagapariyAlasaMparivuDA sAgeyaM nayara majhamajheNaM nijoi 2 jeNeva pukkharaNI teNeva uvAgacchai 2 pokkharANiM ogAhei 2 jalamajjaNaM jAva paramasuibhUyA ullapaDasADayA jAI tattha uppalAiM jAva geNhai 2 jeNeva nAgagharae teNeva pahArettha gamaNAe / tae NaM paumAvaIe dAsaceDIo bahUo pupphapaMDalagahatthagayAo dhUvakaDecchayahatthagayAo piTThao samaNugacchaMti / tae NaM paumAvaI savviDDIe jeNeva nAgagharae teNeva uvAgacchai 2 nAgagharaM aNuppavisai 2 lomahatthagaM jAva dhUvaM Dahai 2 paDibuddhiM paDivAlemANI 2 ciTThai / tae NaM paDibuddhI pahAe hatthikhaMdhavaragae sakoraMTa jAva seyavaracAmarAhi ya hayagayarahamahayAbhaDacaDagarapahakarahiM sAgeyaM nagaraM majhamajheNaM niggacchai 2 jeNeva nAgagharae teNeva uvAgacchai 2 hatthikhaMdhAo paccoruhai 2 Aloe paNAmaM karei 2 pupphamaMDavaM aNupavisai 2 pAsai taM egaM mahaM siridAmagaMDaM / tae NaM paDibuddhI taM siridAmagaMDaM suciraM kAlaM nirikkhai 2 taMsi siridAmagaMDaMsi jAyavimhae subuddhiM amaccaM evaM vayAsI - tumaM devANuppiyA! mama docceNaM bahUNi gAmAgara jAva sannivesAiM AhiMDasi bahUNa ya rAIsara jAva gihAI aNupavisasi / taM atthi NaM tume kahiMci erisae siridAmagaMDe diTThapuvve jArisae NaM ime paumAvaIdevIe siridAmagaMDe ? tae NaM subuddhI pIDabuddhiM rAyaM evaM vayAsI- evaM khalu sAmI ! ahaM annayA kayAiM tumbhaM docceNaM mihilaM rAyahANiM ge| tattha NaM mae kuMbhagassa ranno dhUyAe prabhAvaIe devIe attayAe mallIe saMvaccharapaDilehaNagaMsi divve siriMdAmagaMDe diTThapuvve / tassa NaM siridAmagaMDassa ime
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ -VIII.74] 'nAyAdhammakahAo paumAvaIe devIe siridAmagaMDe sayasahassaimapi kalaM na agghai / tae NaM paDibuddhI subuddhiM amaccaM evaM vayAsI - kerisiyA NaM devANuppiyA ! mallI 2 jassa NaM saMvaccharapaDilehaNayasi siridAmagaMDassa paumAvaIe devIe siridAmagaMDe sayasahassaimaMpi kalaM na agghai ? tae NaM subuddhI paDibuddhiM ikkhAgarAyaM evaM vayAsI-mallI videharAyavarakannagA supaiTThiyakummunnayacArucaraNA vaNNao / taeNaM paDibuddhI subuddhissa amaccassa aMtie eyamaDhe socA nisamma siridAmagaMDajaNiyahAse dUyaM sadAvei 2 evaM vayAsI- gacchAhi NaM tumaM devANuppiyA ! mihilaM rAyahANiM / tattha NaM kuMbhagassa ranno dhUyaM pabhAvaIe attiyaM malliM 2 mama bhAriyattAe varehi jai vi ya NaM sA sayaM rajjasuMkA / tae NaM se dUe paDibuddhiNA rannA evaM vutte samANe haTTa jAva paDisuNei 2 jeNeva sae gihe jeNeva cAugghaMTe Asarahe teNeva uvAgacchai 2 cAugghaTaM AsarahaM paDikappAvei 2 durUDhe jAva hayagayamahayAbhaDacaDagareNaM sAeyAo niggacchai 2 jeNeva videhajaNavae jeNeva mihilA rAyahANI teNeva pahArettha gamaNAe (1) / . ___(74) teNaM kAleNaM 2 aMgA nAma jaNavae hotthA / tattha NaM caMpA nAma nayarI hotthA / tattha NaM caMpAe nayarIe caMdacchAe aMgarAyA hotthaa| tattha NaM caMpAe nayarIe arahannagapAmokkhA bahave saMjattAnAvAvANiyagA parivasaMti aDDA jAva aparibhUyA / taeM NaM se arahannage samaNovAsae yAvi hotthA aahiNgyjiivaajiivevnnnno| tae NaM tesiM arahannagapAmokkhANaM saMjattAnAvAvANiyagANaM annayA kayAi egayao sahiyANaM imeyArUve mihokahIMsamullAve samuppajjitthA-seyaM khalu amhaM gaNimaM dharimaM ca mejjaM ca paricchejjaM ca bhaMDagaM gahAya lavaNasamuhaM poyavahaNeNaM ogAhittae ttikaTu annamannassa eyamaDhe paDisuNeti 2 gaNimaM ca 4 geNhaMti 2 sagaDIsAgaDayaM sajeMti 2 gaNimassa 4 bhaMDagassa sagaDasAgaDiyaM bhareMti 2 sohaNaMsi tihikaraNanakkhattamuhuttasi viulaM asaNaM 4 uvakkhaDAveMti mittanAi bhoyaNavelAe bhuMjAveMti jAva ApucchaMti 2 sagaDIsAgaDiyaM joyaMti 2 caMpAe nayarIe majhamajheNaM niggacchaMti 2 jeNeva gaMbhIrae
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAyAdhammaka hAo [VIII.74 poyapaTTaNe teNeva uvAgacchati 2 sagaDIsAgaDiyaM moyaMti 2 poyavahaNaM sajjeti 2 gaNimassa jAva caDavihabhaMDagassa bhareMti taMdulANa ya samiyassa ya tellas ya ghayassa ye gulassa ya gorasassa ya udgassa ya udayabhAyaNAya sahANa ya bhesajjANa ya taNassa ya kaTThassa ya AvaraNANa ya paharaNANa ya annesiM ca bahUNaM poyavahaNapAuggANaM davvANaM poyavahaNaM bhareMti sohaNaMsi tihikaraNanakhattamuhuttaMsi viDalaM asaNaM 4 ubakkhaDAveMti 2 mittanAi0 ApucchaMti 2 jeNeva poyaTThANe teNeva uvAgacchati / tae NaM toseM arahannaga jAva vANiyagANaM pariyaNo jAva tauhiM iTThIhiM jIva vaggUhiM abhinaMdatA ya abhisaMthuNamANA ya evaM vayAsI - ajja! tAya! bhAya! mAula! bhAiNejja ! bhagavayA samuddeNaM abhirakkhijjamANA 2 ciraM jIvaha bhahaM ca bhe puNaravi laTThe kayakajje aNahasamage niyagaM gharaM havvamA gae pAsAmo tikaTTu tAhiM somAhiM nidvAhiM dIhAhiM sappivAsAhiM pappuMyAhiM diTThIhiM nirikkhamANA muhuttametaM saMcidvaMti / tao sarmANiesu pupphabalikammesu dinesu sarasarattacaMdaNadaddarapaMcaMgulitalesu aNukkhittaMsi dhUvaMsi pUiesa samuhavAesa saMsAriyAsu valayabAhAsu Usiesa siesa jhayaggesa paDuppavAieMsa tUresu jaIesa sabbasaNesu gahiesa rAyavarasAsaNesa mahayA ukisIhanAya jAva raveNaM pakkhubhiyamahAsamuddaravabhUyaMpiva meiNiM kare mANA egadisiM * jAva vANiyagA nAvAe durUDhA / tao pussamANavo vakkamudIhu - haM bho ! savvesivi atthasiddhI uvaTTiyAI kallANAI paDiyAraM savvapAvAiM jutto pUso bijao muhutto ayaM desakAlo / tao pussamANaeNaM vakamudAharie haTThatuTThe kucchidhArakaNNadhAragabbhijjasaMjattAnAMvAvANiyagA vAvAriMsuM taM nAvaM puNNuMcchaMgaM puNNamuhiM baMdhaNehiM to muMcati / tae NaM sA nAvA vimukkabaMdhaNA pavaNabalasamAhayA UsiyasiyA vitatapaMkhA iva garulajubaI gaMgAsalilatikkhasoyavegehiM saMkhubbhamANI 2 ummIta raMgamAlAsahassAI samaicchamANI 2 kaivaehiM ahorattehiM lavaNasamuhaM aNegAiM joyasAI ogADhA / tae NaM tesiM arahannagapAmokkhANaM saMjattAnAvAvANiyagANaM lavaNasamudaM aNegAI joyaNasamAiM ogADhANaM samaNANaM 98
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ -VIII.74] nAvAdhammakAo bahUI uppAiyasayAI pAubbhUyAI taMjahA - akAle gajjie akAle vijjue akAle thaNiyasadde abhikkhaNaM 2 AgAse devayAo naccaMti egaM ca NaM mahaM pisAyarUvaM pAsaMti tAlajaMghaM divaMgayAhiM bAhAhiM masi mUsagamahisakAlegaM bhariyamahavaNNaM laMboTuM niggayaggadaMtaM nillAliyajamalajuyalajIhaM AUMsiyavayaNagaMDadesaM cINacimiMDhanAsiyaM vigayabhuggabhaggarbhumayaM khajjoya - gaditrttacakkhurAgaM uttAsaNagaM visAlavacchaM visAlakucchi palaMbakucchi pahasiyapayaliyapayaDiyagattaM paNaJcamANaM apphoDataM abhivayaMtaM abhigajjataM bahuso 2 aTTaTTahAse viNimmuyaMtaM nIluppalagavalaguliyaayasi - kusumappagAsaM khuradhAraM asiM gahAya abhimuhamavayamANaM pAsaMti / tae NaM te arahanagajA saMjatAnAvAvANiyagA egaM ca Na mahaM tAlapisAyaM pAsittA tAlajaMghaM divaMgayAhiM bAhAhiM phuTTasiraM bhamaranigaravaramAsarAsimAhasakA gaM bhArayamehavaNNaM suppaNahaM phAlasarisajIhaM laMboTThe dhavalabaTTa asiliTThatikkha thirapaNakuDiladADhovagUDhavaNaM vikosiyadhArAsi - juyalasamasarisataNuyacaMcalagalaMta rasa lo laca bailaphuru phureMtanillA liyaggajIhaM avayaicchiya mahallavigayabI bhacchalIla pagalaMtara ttatAluyaM hiMgulaya sagabbhakaMdarabilaM va aMjaNagirissa aggijAluggilaMtavayaNaM AU~siyaakkhacammaiuiTThagaMDadesaM cINacimidaivaMkabhagganAsaM rosA gayadhamadhameMtamAruyaniTTharakhara pharusajhusiraM obhugganAsiyapuDaM ghaDeMubbhaDa raiyabhIsaNamuhaM uddhamuhakaNNasakkuliya mahaMtavigaya lomasaMkhAlagalaMbaMtacailiyakaNNaM piMgaladippaMtaloyaNaM bhiuDitaDiniDalaM narasiramAlapariNadvaiciMdhaM vicittagoNasasubaddhaparikaraM avaholaMtapupphayAyaMtasappavicchuyagodhuMdanaulasa raDaviraiyavicittaveyaccha mAliyAgaM bhogakara kaNDsappadhamadhameta laMbata kaNNapUraM majjArasiyAlalaiyakhaMdhaM dittadhUdhUyaM taghUyakayakutailasiraM ghaMTAraveNa bhImaM bhayaMkaraM kAyarajaNahiyayaphoDaNaM ditaimaTTaTTahAsaM viNimmuyaMta vasAruhirapUyamaMsamalamaliNapoccaDataNuM uttAsaNayaM visAlavacchaM pecchaMtAbhinnanahamuhanayaNakaNNavaravagghacittakattINiyaMsaNaM sarasaruhiragayacammaviyarthaM UsaviyabAhujuyalaM tAhi ya kharapharusaasiNirddhaaNiTThadittaasubha appiya 99
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ 100 nAyAdhammakahAo. akaMtavaggUhi ya tajjayaMtaM pAsaMti taM tAlapisAyarUvaM ejjamANaM pAsaMti 2 bhIyA saMjAyabhayA annamannassa kArya samaturaMgemANA 2 bahUNaM iMdANa ya khaMdANa ya ruisivavesamaNanAgANaM bhUyANa ya jakkhANa ya ajjakoTTakiriyANaM ya bahUNi uvAiyasayANi ovAIyamANA 2 ciTThati / tae NaM se arahannae samaNovAsae taM divvaM pisAyarUvaM ejamANaM pAsai 2 abhIe atatthe acalie asaMbhaMte aNAule aNuvvigge abhinnamuharAganayaNavaNNe adINavimaNamANase poyavahaNassa egadesaMsi vatthaMteNaM bhUmi pamajjai 2 ThANaM ThAi 2 karayala jAva evaM vayAsI - namotthu NaM arahaMtANaM jAva saMpattANaM / jai NaM ahaM etto uvasaggAo muMcAmi to me kappai pArittae / aha NaM etto uvasaggAo na muMcAmi to me tahA paccakkhAeyavve tikaTu sAgAraM bhattaM paccakkhAi / tae NaM se pisAyarUve jeNeva arahannage samaNovAsae teNeva uvAgacchai 2 arahannagaM evaM vayAsI - haM bho ! arahannagA apatthiyapatthiyA jAva parivajjiyA / no khalu kappai tava sIlavvayaguNaveramaNapaccakkhANaposahovavAsAI cAlittae vA evaM khobhittae vA khaMDittae vA bhaMjittae vA ujjhittae vA pariccaittae vA / taM jai NaM tumaM sIlavvayaM jAva na paricayasi to te ahaM eyaM poyavahaNaM dohiM aMguliyAhiM geNhAmi 2 sattaTThatalappamANamettAiM uDhe vehAsaM uThivahAmi aMtojalaMsi niccholemi jINaM tumaM aTTaduhaTTavasaTTe asamAhipatte akAle ceva jIviyAo vavarovijjasi / tae NaM se arahannage samaNovAsae taM devaM maNasA ceva evaM vayAsI - ahaM NaM devANuppiyA ! arahannae nAma samaNovAsae ahigayajIvAjIve / no khalu ahaM sakkA keNai deveNa vA jAva niggaMthAo pAvayaNAo cAlittae vA khobhittae vA vipariNAmittae vA / tuma NaM jA saddhA taM karehi ttikaTu abhIe jAva abhinnamuharAganayaNavaNNe adINavimaNamANase niccale nipphaMde tusiNIe dhammajjhANovagae viharai / tae NaM se divve pisAyarUve arahannagaM samaNovAsagaM doccapi tacaMpi evaM vayAsI - haM bho arahannagA ! jAva dhammajjhANovagae viharai / tae NaM se divve
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ 101 VIII.74] nAyAdhammaka hAo pisAyarUve arahannagaM dhammajjhANovagayaM pAsai 2 baliyatarAgaM Asurutte taM poyavahaNaM dohiM aMguliyAhiM ginhai 2 sattaTThartalAI jAva arahannagaM evaM vayAsI - haM bho arahannagA ! apatthiyapatthiyA ! no khalu kappai tava sIlavvaya taheva jAva dhammajjhANovagae viharai / tae NaM se pisAyarUve arahannagaM jAhe no saMcAei niggaMthAo cAlittae vA taheva saMte jAva nivviNNe taM poyavahaNaM saNiyaM 2 uvariM jalassa Thavei 2 taM divvaM pisAyarUvaM paDisAharei 2 divvaM devarUvaM viubvai 2 aMtalikkhapaDivanne sakhiMkhiNIyAI jAva parihie arahannagaM samaNovAsagaM evaM vayAsI haM bho arahannagA ! dhannosi NaM tumaM devANuppiyA ! jAva jIviyaphale jassa NaM tava niggaMthe pAvayaNe imeyArUvA paDivattI laddhA pattA abhisamannAgayA / evaM khalu devANuppiyA ! sakke deviMde devarAyA sohamme kappe sohammavaDiMsae vimANe sabhAe suhammAe bahUNaM devANaM majjha gae~ mahayA 2 saNaM evaM Aikkhai 4- evaM khalu jaMbuddIve 2 bhArahe vAse caMpAe nayarIe arahannae samaNovAsae abhigayajIvAjIve no khalu sakkA keNai deveNa vA 6 niggaMthAo pAvayaNAo cAlittae jAva vipariNAmittae vA / tae NaM ahaM devANuppiyA ! sakkassa no eyamaTThe sahahAmi / tae NaM mama imeyArUve ajjhatthie - gacchAmi NaM ahaM arahannagassa aMtiyaM pAubbhavAmi jANAmi tAva ahaM arahannagaM kiM piyadhamme no piyadhamme, dRDhadhamme no daDhadhamme, sIlavvayaguNe kiM cAlei jAva pariccayai no pariccayai ttikaTTu evaM saMpehemi 2 ohiM pauMjAmi 2 devANuppiyaM ohiNA Abhoemi 2 uttarapurasthaiimaM 2 uttaraveubviyaM 0 tAe ukkiTThAe jeNeva lavaNasamudde jeNeva devANuppiyA teNeva uvAgacchAmi 2 devANurpiyaM uvasaggaM karomi no ceva NaM devANuppiyA bhIyA vA / taM jaM NaM sakke 3 evaM vayai sacce NaM esamaTThe / taM diTThe NaM devANuppi - yANaM iDDI jAva parakkame laddhe patte abhisamannAgae / taM khAmemiNaM devANu - piyA | khamaMtu marahaMtu NaM devANuppiyA! nAibhujjo evaM karaNayAe tikaTTu paMjaliuDe pAyavaDie eyamahaM viNaeNaM bhujjo 2 khAmei arahannagassa ya -
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ 102 nAyAdhammakahAo (VIII.75duve kuMDalajuyale dalayai 2 jAmeva disiM pAunbhUe tAmeva paDigae / (75) tae NaM se arahannae niruvasaggamitikaTu paDimaM pArei / tae NaM te arahannagapAmokkhA jAva vANiyagA dakkhiNANukUleNaM vAgaNaM jeNeva gaMbhIrae poyaTThANe teNeva uvAgacchaMti 2 poyaM laMbeMti 2 sagaDisAgaDaM sajjeMti taM gaNimaM ca 4 sagaDiM0 saMkAti 2 sagaDI0 joviMti 2 jeNeva mihilA teNeva uvAgacchaMti 2 mihilAe rAyahANIe bahiyA aggujjANaMsi sagaDIsAgaDaM moeMti 2 mahatthaM vilauM rAyArihaM pAhuDaM kuMDalajuyalaM ca geNhaMti 2 aNuppavisaMti 2 jeNeva kuMbhae teNeva uvAgacchaMti 2 karayala jAva mahatthaM divvaM kuMDalajuyalaM uvnneti| tae NaM kuMbhae tesiM saMjattagANaM jAva paDicchai 2 malliM 2 sahAvei 2 taM divvaM kuMDalajuyalaM mallIe 2 piNaddhei 2 paDivisajjei / tae NaM se kuMbhae rAyA te arahannagapAmokkhe jAva vANiyage vipuleNaM vatthagaMdhamallAlaMkAreNaM jAva ussukaM viyarai 2 rAyamaggamogADhe ya AvAse viyarai 2 paDivisajjei / tae NaM arahannagasaMjattagA jeNeva rAyamaggamogADhe AvAse teNeva uvAgacchaMti 2 bhaMDavavaharaNaM kareMti paDibhaMDe geNhaMti 2 sagaDI0 bhareMti jeNeva gaMbhIrae poyapaTTaNe teNeva uvAgacchaMti 2 poyavahaNaM sajjeMti 2 bhaMDaM saMkAmeti dakkhiNANukUle jeNeva caMpo poyaTThANe teNeva poyaM laMbeMti 2 sagaDI0 sajjati 2 taM gANamaM 4 sagaDI0 saMkAmeMti jAva mahatthaM mahagdhaM pAhuDaM divvaM ca kuMDalajuyalaM geNhaMti 2 jeNeva caMdacchAe aMgarAyA teNeva uvAgacchaMti 2 taM mahatthaM jAva uvaNeti / tae NaM caMdacchAe aMgarAyA taM divvaM mahatthaM kuMDalajuyalaM paDicchai 2 te arahannagapAmokkhe evaM vayAsI-tubbhe gaM devANuppiyA ! bahUNi gAmAgara jAva AhiMDaha lavaNasamudaM ca abhikkhaNaM 2 poyavahaNehiM ogAheha / taM atthiyAiM bhe kei kahiMci accherae diTThapuvve ? tae NaM te arahannagapAmokkhA caMdacchAyaM aMgarAyaM evaM vayAsIevaM khalu sAmI ! amhe iheva caMpAe nayarIe arahannagapAmokkhA bahave saMjattagAnAvAvANiyagA parivasAmo / tae NaM amhe annayA kayAi gaNimaM ca 4 taheva ahINaairittaM jAva kuMbhagassa rano uvaNemo / tae NaM se
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ -VIII.76] nayA makAo kuMbhae mallIe 2 taM divvaM kuMDalajuyalaM piNaddhei 2 paDibisajjei / taM esa NaM sAmI ! amhehiM kuMbhagarAyabhavaNaMsi mallI 2 accherae diTThe' / taM no khalu annA kAbi tArisiyA devakannA vA jAva jArisiyA NaM mallI 2 / tae NaM caMdacchAe arahannagapAmokkhe sakArei sammANei 2 ussuMkaM biyaras paDivisajjei / tae NaM caMdacchAe vANiyagajaNiyahAse dUyaM sahAvei jAva jai vi ya NaM sA sayaM rajjasukkA / tae NaM se dUra haTTha jAva pahArettha gamaNAe (2) / 1 (76) teNaM kAleNaM 2 kuNAlA nAmaM jaNavae hotthA / tattha gaM sAvatthI nAmaM nayarI hotthA / tattha NaM ruppI kuNAlAhivaI nAmaM rAyA hotthA / tassa NaM ruppissa dhUyA dhAriNIe devIe attayA subAhU nAma dAriyA hotthA sukumAla jAva rUveNa ya jovvaNeNa ya lAvaNNeNa ya ukkaTThA ukkiTThasarIrA jAyA yAvi hotthA / tIse NaM subAhUe dAriyAe annayA cAumbhAsiyamajjaNae jAe yAni hotthA / tae NaM se ruppI kuNAlAhivaI subAhue dAriyAe cAummIsiyamajjaNayaM ubaTThiyaM jANai 2 koDuMbiya - purise sahAvei 2 evaM bayAsI evaM khalu devANuppiyA ! subAhudAriyAe kallaM cAummIsiyamajjaNae bhavissai / taM tubbhe NaM rAyamaggamo gADhaMsi maMDavaMsi jalathalayadasaddhavaNNamallaM sAharaha jAva siridAmagaMDa olaMiMti / tae NaM se ruppI kuNAlAhivaI suvaNNagArasogaM sahAvei 2 evaM bayAsI khippAmeva bho devAppiyA ! rAyamaggamogADhaMsi puSphamaMDavaMsi nANAviha paMcavaNNehiM taMdulehiM nayaraM Alihaha tassa bahumajjha desabhAe paTTayaM raeha jAva paccappiNaMti / tae NaM se ruppI kuNAlAhivaI hatthikhaMrdhevaragae cAuraMgiNIe seNAe mahayA bhaDacaDagara jAva aMteurapariyA lasaMpavuiDe subAhuM dAriyaM purao kaTTu jeNeva rAyamagge jeNeva puSphamaMDave teNeva uvAgacchai 2 hatthikhaMdhAo pacoruhai 2 pupphamaMDave aNuppavisa 2 sIhAsaNavaragae puratyAbhimudde sannisaNNe / tae NaM tAo aMteuriyAo subAhuM dAriyaM paTTayaMsi durUhaMti 2 seyApIyaehiM kalasehiM vhArNeti 2 savvAlaMkAravibhUsiyaM kareMti 2 piuNo pAyabaMdiyaM uvarNeti / tae NaM subAhU - 103 wwwww *
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ 104 yAdhammakAo [VIII.77 dAriyA jeNeva ruppI rAyA teNeva uvAgacchai 2 pAyaggahaNaM karei / tae NaM se ruppI rAyA subAhuM dAriyaM aMke nivesei 2 subAhudAriyAe ruveNa ya jovvaNeNa ya lAvaNNerNa ya jAyavimhae varisadharaM saddAvei 2 evaM vayAsI - tumaM NaM devANuppiyA ! mama docceNaM bahUNi gAmAgaranagaragihANi aNuSpavisasi / taM atthiyAI te kassai ranno vA Isarassa vA kahiMci eyArisae majjaNae diTThapubve jArisae NaM imIse subAhudAriyAe majjaNae ? tae NaM se varisadhare ruppi karayala jAva vaddhAvettA evaM vayAsI evaM khalu sAmI ! ahaM annayA tubbhaM dogheNaM mihilaM gae / tattha NaM mae kuMbhagassa ranno dhUyAe pabhAvaIe devIe attayAe mallIe 2 majjaNae diTThe / tassa NaM majjaNagassa imIe subAhudAriyAe majjaNae sayasahassaimapi kalaM na agghai / tae NaM se ruppI rAyA varisadharassa aMtiyaM eyamaGkaM soccA nisamma majjaNagajaNiyahA se dUyaM sahAvei jAva jeNeva mihilA nayarI teNeva pahArettha gamaNAe (3) / (77) teNaM kAleNaM 2 kAsI nAmaM jaNavae hotthA / tattha NaM vANArasI nAmaM nayarI hotthA / tattha NaM saMkhe nAmaM kAsIrAyA hotthA / tae NaM tIse mallIe 2 annayA kayAi tassa divvarasa kuMDalajuyalassa saMdhI visaMghaDi yAvi hotthA / tae NaM se kuMbhae rAyA suvaNNagAraseNi sahAvei 2 evaM vayAsI tubbhe NaM devANupiyA ! imassa divvassa kuMDalajussa sadhi saMghADei / tae NaM sa suvaNNagAraseNI evaM tahanti paDisuNei 2 taM divvaM kuMDalajuyalaM geNhai 2 jeNeva suvaNNagArabhi siyAo teNeva uvAgacchai 2 suvaNNagArabhisi - yAsu nivesei 2 bahUhiM Aehi ya jAva pariNAmemANA icchaMti tassa divvassa kuMDalajuyalassa saMdhiM ghaDittae no ceva NaM saMcAei ghaDittae / tae NaM sa suvaNNagAraseNI jeNeva kuMbhae teNeva uvAgacchai 2 karayala jAva vaddhAvettA evaM vayAsI evaM khalu sAmI ! ajja tumhe amhe saddAveha jAvaH saMdhiM saMghADettA evamArNattiyaM paJcappiNaha / tae NaM amhe taM divvaM kuMDalajuyalaM geNhAmo jeNeva suvaNNagArabhisiyAo jAva no - --
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ -VIII.77 ] nayA makAo saMcAemo saMghADittae / tae NaM amhe sAmI ! eyarasa divvassa kuMDalassa annaM sarisayaM kuMDalajuyalaM ghaDemo / tae NaM se kuMbhae rAyA tIse suvaNNagAraseNIe aMtie eyamahaM soccA nisamma Asurutte 4 tivaliyaM bhiuDiM niDAle sAhaTTu evaM vayAsI kesa NaM tubbhe kalAyANaM bhavaha je NaM tubbhe imassa divvassa kuMDalajuyalassano saMcAeha saMdhi saMghADittae ? te suvaNNagAre nivvisae ANavei / tae NaM te suvaNNagArA kuMbhageNaM rannA nivvirsayA ANattA samANA jeNeva sAMI 2 gihAI teNeva uvAgacchati 2 sabhaMDamattova - garaNamAyAe mahilAe rAyahANIe majjhaMmajjhaNaM nikkhamaMta 2 videhassa jaNavayassa maMjhamajjhaNaM jeNeva kAsI jaNavae jeNeva vANArasI nayarI teNeva uvAgacchati 2 aggujjANaMsi sagaDIsAgaDaM moeMti 2 mahatthaM jAva pAhuDaM gehati 2 vANArasIe nayarIe majjhamajjheNaM jeNeva saMkhe kAsariyA teNeva uvAgacchati 2 karayala jAva vaddhAveMti evaM vayAsI - amhe NaM sAmI ! mihilAo kuMbhaeNaM rannA nivvisayA ANattA samANA iha havvamAgayA / taM icchAmo NaM sAmI ! tubbhaM bAhucchAyApariggahiyA nibbhayA niruvviggA suhaMsuheNaM parivasiuM / tae NaM saMkhe kAsIrAyA te suvaNNagAre evaM vayAsI - kiM NaM tumme devANuppiyA ! kuMbhaNaM rannA nivvisayA ANattA ? tae NaM te suvaNNagArA saMkhaM evaM vayAsI - evaM khalu sAmI ! kuMbhagassa ranno dhUyAe pabhAvaIe devIe attayAe mallIe kuMDalajuyalassa saMdhI visaMghaDie / tae NaM se kuMbhae suvaNNagAraseoNaM saddAvei jAva nivvisayA ANattA / taM eeNaM kAraNaM sAmI ! amhe kuMbhaeNaM nivvisayA ANattA / tae NaM se saMkhe suvaNNagAre evaM vayAsI - kerisiyA NaM devANuppiyA ! kuMbhassa ranno dhUyA pabhAvaI - - devIe attayA mallI videharAyavarakannA ? tae NaM te suvaNagArA saMkha rAyaM evaM vayAsI - no khalu sAmI ! annA kAvi tArisiyA devakannA vA gaMdhavvakannA vA jAva jArisiyA NaM mallI 2 / tae NaM se saMkhe kuMDala - jaNi hAse dUyaM saddAvei jAva taheva pahArettha gamaNAe 4 / 14 105 -
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAyAdhammaka hAo [VIII.78 (78) teNaM kAleNaM 2 kurujaNavae hotthA / hatthiNAure nayare / adI sattU nAmaM rAyA hotthA jAva viharai / tattha NaM mahilAe tarasaNaM kuMbhagassa putte pabhAvaIe attae mallIe aNumaggajAyae malladine nAma kumAre jAva jutrarAyA yAvi hotthA / tae NaM malladine kumAre annayA koDuMbiyapurise saddAvei 2 evaM vayAsI - gacchaha NaM tubhe mama padavarNasi evaM mahaM cittasabhaM kareha 2 aNega jAva paccappiNaMti / tae NaM se maladine cittagaraseNi sahAvei 2 evaM vayAsI - tubbhe NaM devANupiyA ! cittasabhaM hAvabhAvavilAsabibboyaka liehiM rUvehiM citteha jAva paccappiNaha / tae NaM sA cittagaraseNI tahatti paDisuNei 2 jeNeva sayAI gihAI teNeva uvAgacchai 2 tUliyAo vaNNae ya gehaI 2 jeNeva cittasabhA teNeva aNuppavisai 2 bhUmibhAge vizyai 2 bhUmiM sajjei 2 cittasamaM hAvabhAva jAva citteuM payattA yAvi hotthA / tae NaM egassa cittagarassa imeyArUvA cittagaraladdhI laddhA pattA abhisamannAgayA - jassa NaM dupayassa vA cauppayarasa vA apayassa vA egadesamavi pAsai tassa NaM desANusAreNaM tayANurUvaM rUvaM nivattei / tara NaM se cittarae mallIe jatraNiyaMtariyAe jAlaMtareNa pAyaMgu pAsai / tae NaM tassa cittagarassa imeyArUve ajjhatthie jA samuppajjitthA - seyaM khalu mamaM mallIe 2 pAyeMguTTANusAreNaM sarisagaM jAba guNotraveyaM rUvaM nivattittae / evaM saMpehei 2 bhUmibhAgaM sajjei mallI 2 pAyaMguTTANusAreNaM jAva nivvattei / tae NaM sA cittagaraseNI cittasabhaM jAva hAvabhAvaM cittei 2 jeNeva mallAdinne kumAre teNeva uvAgacchai jAva evaM mANattiyaM paccappirNai / tae NaM malladine cittagaraseNi sakkArei 2 vipulaM jIviyArihaM pIidANaM dalayai 2 paDivisajjei / tae maladine annayA hAe aMteurapariyAla saMparivuDe ammadhAIe saddhiM jeNeva cittasabhA teNeva uvAgacchai 2 cittasabhaM aNuppavisai 2 hAvabhAvavilAsabibbAyakaliyAI ruvAI pAsamANe jeNeva mallIe 2 tayANuvaM nivvattiya teNeva pahArettha gamaNAe / tae NaM se malladine mallIe 2 106
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ -VIII.78] nAyAdhammakahAmo 107 tayANurUvaM nivvattiyaM pAsai 2 imeyArUve ajjhathie jAva samuppajjitthA - esa NaM mallI 2 tikaTTu lajjie vIDie viDe' saNiyaM 2 paccosakai / tae NaM taM malladinnaM ammadhAI saNiyaM 2 paccosakaMtaM pAsittA evaM vayAsI - kinnaM tumaM puttA ! lajjie vIDieM vihe saNiyaM 2 paccosakkAsi ? tae NaM se malladinne ammadhAI evaM vayAsIjuttaM gaM ammo ! mama jehAe bhagiNIe gurudevayabhUyAe lajjaNijjAe mama cittagaraNivattiyaM saMbhaM aNupavisittae ? tae NaM ammadhAI malladinaM kumAraM evaM vayAsI - no khalu puttA! esa mllii| esa NaM mallIe 2 cittagaraeNaM tayANurUve nivvattie / tae NaM se malladinne ammadhAIe eyamaDhe soccA nisamma Asurutte 4 evaM vayAsI - kesa NaM bho se cittagarae apatthiyapatthie jAva parivajjie je NaM mama jeThAe bhagiNIe gurudevayabhUyAe jAvaM nivvattie ttikaTu taM cittagaraM vajhaM ANavei / tae NaM sA cittagaraseNI imIse kahAe laddhaTThA samANA jeNeva malladinne kumAre teNeva uvAgacchai 2 karayalapariggahiyaM jAva vaddhAvecA evaM vayAsI-evaM khalu sAmI ! tassa cittagarassa imeyArUvA cittagaraladdhI laddhA pattA AbhisamannAgayA - jassa NaM dupayassa vA jAva nivattei / taM mA NaM sAmI ! tubbhe taM cittagaraM vajjhaM ANaveha / taM tubbhe NaM sAmI! tassa cittargarassa annaM tayANurUvaM daMDaM nivvatteha / tae NaM se malladinne tassa cittagarassa saMDAsagaM chiMdAvei 2 nivvisayaM ANavei / tae NaM se cittagarae malladinneNaM nivvisae ANatte sabhaMDamattovagaraNamAyAe mihilAo nayarIo nikkhamai 2 videhaM jaNavayaM majhaM. majheNaM jeNeva kurujaNavae jeNeva hatthiNAure nayare teNeva uvAgacchai 2 bhaMDanikkhevaM karei 2 cittaphalagaM sajjei 2 mallIe 2 pAyaMguTThANusAreNa rUvaM nivvattei 2 kakkhaMtaraMsi chubbhai 2 mahatthaM jAva pAhuDaM geNhai 2 hatthiNAraM nayaraM majhamajjhaNaM jeNeva adINasattU rAyA teNeva uvAgacchai 2 taM karayala jAva vaddhAvei 2 pAhuDaM uvaNei 2 evaM vayAsI- evaM khalu ahaM sAmI ! mihilAo rAyahANIo kuMbhagassa ranno putteNaM pabhAvaIe
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ 108 nAyAdhammakahAo . [VIII.79devIe attaeNaM malladinnaNaM kumAraNaM nivvisae ANatte samANe ihaM havvamAgae / taM icchAmi NaM sAmI ! tubhaM bAhucchAyApariggehie jAva parivasittae / tae NaM se adINasattU rAyA taM cittagaradArayaM evaM vayAsIkinnaM tumaM devANuppiyA ! malladineNaM nivvisae ANatte ? tae NaM se cittagaradArae adINasattuM rAyaM evaM vayAsI- evaM khalu sAmI ! malladinne kumAre annayA kayAi cittaMgaraseNiM sahAvei 2 evaM vayAsI- tubbhe gaM devANuppiyA ! mama cittasabhaM taM ceva savvaM bhANiyavvaM jAva mama saMDAsagaM chiMdAvei 2 nivvisayaM ANavei / taM evaM khalu ahaM sAmI ! malladinneNaM kumAreNaM nivvisae ANatte / tae NaM adINasattU rAyA taM cittagaraM evaM vayAsI-se kerisae NaM devANuppiyA ! tume mallIe tahANurUve nivvattie ? tae NaM se cittagare kakkhaMtarAo cittaphalagaM nINei 2 adINasattussa uvaNei 2 evaM vayAsI- esa NaM sAmI! mallIe 2 tayANurUvassa rUvassa kei AgArabhAvapaDoyAre nivvattie / no khalu sakkA keNai deveNa vA jAva mallIe 2 tayANurUve rUve nivvattittae / tae NaM se adINasattU paDirUvajaNiyahAse dUyaM sahAvei 2 evaM vayAsI taheva jAva pahArettha gamaNAe (5) / (79) teNaM kAleNaM 2 paMcAle jaNavae kaMpillapure nayare / jiyasattU nAmaM rAyA paMcAlAhivaI / tassa NaM jiyasattussa dhAriNIpAmokkhaM devIsahassaM orohe hotthA / tattha NaM mihilAe cokkhA nAmaM parivvAiyA riuvveya jAva supariNiTThiyA yAvi hotthA / tae NaM sA cokkhA parivvAiyA mihilAe bahUNaM rAIsara jAva satthavAhapabhiINaM purao dANadhammaM ca soyadhammaM ca titthAbhiseyaM ca AghavemANI pannavemANI parUvemANI urvadaMsemANI viharai / tae NaM sA cokkhA annayA kayAiM tidaMDa ca kuMDiyaM ca jAva dhAurattAo 4 geNhai 2 parivvAigAvasaMhAo paDinikkhamai 2 paviralaparivvAiyAsAddhaM saMparivuDA mihilaM rAyahANiM majhamajheNaM jeNeva kuMbhagassa ranno bhavaNe jeNeva kannaMteure jeNeva mallI 2 teNeva uvAgacchai 2 udayapariphosiyAe dabbhovari paJcatthuyAe
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ -VIII.79] nAyAdhammakahAo 109 bhisiyAe nisIyai 2 mallIe 2 purao dANadhammaca jAva viharai / tae NaM mallI 2 cokkhaM parivvAiyaM evaM vayAsI-tubhe NaM cokkhe ! kiMmUlae dhamme pannatte ? tae NaM sA cokkhA parivAiyA malliM 2 evaM vayAsIamhaM NaM devANuppie ! soyamUlae dhamme pannatte / jaM NaM amhaM kiMci asuI bhavai taM NaM udaeNa ya maTTiyAe jAva aviggheNaM saggaM gcchaamo| tae NaM mallI 2 cokkhaM parivvAiyaM evaM vayAsI- cokkhA ! se jahAnAmae kei purise ruhirakayaM vatthaM ruhireNaM ceva dhovejjA atthi NaM cokkhA! tassa ruhirakayassa vatthassa ruhireNaM dhovvamANassa kAi sohI ? no iNaMDhe samaTe / evAmeva cokkhA! tubhe NaM pANAivAeNaM jAva micchAdasaNasalleNaM natthi kAi sohI jahA vA tassa ruhirakayarasa vatthassa ruhireNaM ceva dhovvamANassa / tae NaM sA cokkhA parivvAiyA mallIe 2 evaM vuttA samANI saMkiyA kaMkhiyA viigicchiyA bheyasamAvannA jAyA vi hotthA mallIe no saMcAei kiMcivi pAmokkhamAikkhittae tusiNIyA saMciTThai / tae NaM taM cokkhaM mallIe 2 bahUo dAsaceDIo hIleMti niMdati khisaMti garihaMti appegaiyAo heruyAleti appegaiyA muhamakkaDiyAo kareMti appegaiyA vagghADIo kareMti appegaiyA tajjemANIo tAlemANIo nicchuhaMti / taeNaM sA cokkhA mallIe 2 dAsaceDiyAhiM hAlijjamANI jAva garahijjamANI AsuruttA jAva misimisemANI mallIe 2 paosamAvajjai 2 bhisiyaM geNhai 2 kannateurAo paDinikkhamai 2 mihilAo niggacchai 2 parivvAiyAsaMparivuDA jeNeva paMcAlajaNavae jeNeva kaMpillapure teNeva uvAgacchai 2 bahUNaM rAIsara jAva parUvemANI vihri| tae NaM se jiyasattU annayA kayAi aMteurapariyAlasAddhaM saMparikuMDe evaM jAva viharai / tae NaM sA cokkhA parivvAiyAsaMparikhuDA jeNeva jiyasattussa rano bhavaNe jeNeva jiyasattU teNeva aNupavisai 2 jiyasattuM jaeNaM vijaeNaM vaddhAvei / tae NaM se jiyasattU cokkhaM parivvAiyaM ejjamANaM pAsai 2 sIhAsaNAo abbhuTei. 2 cokkhaM sakArei 2 AsaNeNaM uvanimaMtei / tae NaM sA cokkhA udagapariphosiyAe jAva bhisiyAe nivisai
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ 110 nAgAdhamakahAo (VIIL 79jiyasattuM rAyaM rajje ya jAva aMteure ya kusalodaMtaM pucchai / tae NaM sA cokkhA jiyasattussa ranno dANadhammaM ca jAba viharai / tae NaM se jiyasattU appaNo orohaMsi jAyavimhae cokha eva vayAsI - tumaM gaM devANuppiyA ! bahUNi gAmAgara jAva AhiMDasi bahUNa ya rAIsaragihAI aNuppavirsahi / taM atthiyAI te kassai ranno vA jAva erisae orohe diTThapuvve jArisae NaM ime mamai orohe ? tae paM sA cAkkhA parivvAiyA jiyasattuM evaM IsiM avahasiyaM karei 2 evaM vayAsI - sarisae NaM tumaM devANuppiyA ! tassa agaDadaDurassa / kesa NaM devANuppie ! se agaDadhure ? jiyasattU ! se jahAnAmae agaDadahure siyA / se NaM tattha jAe tattheva vuDDie~ annaM agaDaM vA talA~ga vA dahaM vA saraM vA sAgaraM vA apAsamANe mamai- ayaM caiva agaDe vA jAva sAgare vaa| tae NaM taM kUvaM anne sAmuddae dahure havvamAgae / tae NaM se kUSadahure taM samuddadaDuraM evaM vayAsI - se kesa NaM tuma devANuppiyA ! katto vA iha havvamAgae ? tae NaM se sAmuddae daDure taM kUvadahuraM evaM vayAsI - evaM khalu devANuppiyA! ahaM sAmuddae dhre| tae NaM se kUvadahure taM sAmuddayaM daraM evaM vayAsI - kemahAlae NaM devANuppiyA ! se samudde ? tae NaM se sAmuhae dahure taM kUvadaDuraM evaM kyAsI - mahAlae NaM devANuppiyA ! smudde| tae NaM se kUvadahare pAraNa lIhaM kaDDei 2 evaM vayAsI - emahAlae NaM devANuppiyA ! se samuhe ? no iNahe samaDhe / mahAlae NaM se samudde / tae NaM se kuvadahare purathimillAo tIrAo upphiDittANaM paccasthimillaM tIraM gacchai 2 evaM vayAsI - emahAlae NaM devANuppiyA ! se samudde ? no iNaDhe taheva / evAmeva tumaMpi jiyasattU annasaM bahUNaM rAIsara jAva satthavAhappabhiINaM bhajja vA bhagiNiM vA dhUyaM vA suNhaM vA apAsamANe jANasi jArisae mama ceva NaM orohe tArisae no annassa / taM evaM khalu jiyasattU ! mihilAe nayarIe kuMbhagassa dhUyA pabhAvaIe attiyA mallInAmaM 2 rUveNa ya jAva no khalu annA kAi devakannA vA jArisiyA mallI / videhavararAyakannAe chinnassa vi pAyaMguTThagassa ime tava orohe
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ -VIII.80] nAyAdhammakahAo iii sayasahassaimaMpi kalaM na agghai ttikaTu jAmeva disaM pAunbhUyA sAmeva disaM paDigayA / tae NaM se jiyasattU parivvAiyAjANayahAse dUyaM saddAvei jAva pahArettha gamaNAe 6 / / ___(80) tae NaM tesiM jiyasattUpAmokkhANaM chahaM rAINaM dUyA jeNeva mihilA teNeva pahArettha gamaNAe / tae NaM chappi duyagA jeNeva mihilA teNeva uvAgacchaMti 2 mihilAe aggujjANaMsi patteyaM 2 khaMdhAvAranivesaM kareMti 2 mihilaM rAyahANiM aNuppavisaMti 2 jeNeva kuMbhae teNeva uvAgacchaMti 2 patteyaM karayala jAva sANaM 2 rAINaM vayaNAI nivedeti / tae NaM se kuMbhae vesiM dUANaM eyamaha~ soccA Asurutte jAva tivaliyaM bhiuDiM evaM vayAsI - na demi NaM ahaM tubhaM malliM 2 tika? te chappi dUe asakkAriya asammANiya avadaureNaM nicchubhAvei / tae NaM jiyasattupAmokkhANaM chaNhaM rAINaM yA kuMbhaeNaM rannA asakkAriyA asammANiyA avahAreNaM nicchubhAviyA samANA jeNeva sagA 2 jaNavayA jeNeva sayAI 2 nagarAiM jeNeva sayA 2 rAyANo teNeva uvAgacchaMti 2 karayala jAtra evaM vayAsI - evaM khalu sAmI ! amhe jiyasattupAmokkhANaM chaNhaM rAyANaM dUyA jamagasamagaM ceva jeNeva mihilA jAva avadAreNaM nicchubhAvei / taM na dei paM sAmI ! kuMbhae malliM 2 / sANaM 2 rAINaM eyamaDhe nivediti / tae Na te jiyasattupAmokkhA chappi rAyANo tesiM yANaM aMtie eyamahU~ soccA AsuruttA anamamassa dUyasaMpesaNaM kareMti evaM vayAsI - evaM khalu devANuppiyA! amhaM chaNhaM rAINaM dUyA jamagasamagaM ceva jAva nicchUDhA / taM seyaM khalu devANuppiyA~ ! kuMbhagarasa jattaM geNhittae tikaTTha annamannassa eyamaTTha paDisuaiti 2 vhAyA sannaddhA hatthikhaMdhavaragayA sakoriMTamalladAmA jAva seyavaracAmarAhiM mahayAhayagayarahapavarajohakaliyAe cAuraMgiNIe seNAe saddhiM saMparikhuDA saviDDIe jAva raveNaM saehito 2 nagarohito jAva niggacchaMti 2 egayao milAyaMti jeNeva mihilA seNeva pahArettha gamaNAe / tae NaM kuMbhae rAyA imIse kahAe lakhaDhe saMmANe balavAuyaM sahAvei 2 evaM bayAsI
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ 112 nAyAdhammakahAo. VIII.80- khippAmeva haya jAva sennaM sannAheha jAva paccappiNaMti / tae NaM kuMbhae hAe sannaddhe hatthikhaMdhavaragae jAva seyavaracAmarae mahayA mihilaM majhamajheNaM nijjoi 2 videhajaNavayaM majhamajjheNaM jeNeva desaaMte teNeva khaMdhAvAranivesaM karei 2 jiyasattUpAmokkhA chappi ya rAyANo paDivAlemANe jujjhasajje paDiciTThai / tae NaM te jiyasattUpAmokkhA chappi rAyANo jeNeva kuMbhae teNeva uvAgacchaMti 2 kuMbhaeNaM rannA saddhiM saMpalaggA yAvi hotthA / tae NaM jiyasattupAmokkhA chappi rAyANo kuMbhayaM rAyaM hayamahiyapavaravIraghAiyavivaDiyaciMdhadhayachattapaDAgaM kicchappANovagayaM disodisaM paDisehati / tae NaM se kuMbhae jiyasattupAmokkhehiM chahiM rAIhiM hayamahiya jAva paDisehie samANe atthAme abale avIrie jAva adhAraNijjamittikaTu sigdhaM turiyaM jAva veiyaM jeNeva mihilA teNeva uvAgacchai 2 mihilaM aNupavisai 2 mihilAe duvArAI pihei 2 rohasajje citttthi| tae NaM te jiyasattupAmokkhA chappi rAyANo jeNeva mihilA teNeva uvAgacchaMti 2 mihilaM rAyahINi nissaMcAraM niruccAraM savvao samaMtA olaMbhittANaM ciTThati / tae NaM se kuMbhae mihilaM rAyahANiM ruddhaM jANittA abhitariyAe uvaTThANasAlAe sIhAsaNavaragae tesiM jiyasattupAmokkhANaM chaNhaM rAINaM chiddANi ya vivarANi ya mammANi ya alabhamANe bahUhiM Aehi ya uvAehi ya uppattiyAhi ya 4 buddhIhiM pariNAmemANe 2 kiMci AyaM vA uvAyaM vA alabhamANe ohayamaNasaMkappe jAva jhiyAyai / imaM ca NaM mallI 2 NhAyA jAva bahUhiM khujjAhiM parivuDA jeNeva kuMbhae teNeva uvAgacchai 2 kuMbhagassa pAyaggahaNaM karei ! tae NaM kuMbhae malliM 2 no ADhAi no pariyANAi tusiNIe saMciTThai / tae NaM mallI 2 kuMbhaga evaM vayAsI-tubbhe NaM tAo ! annayA mamaM ejjamANaM jAva nivesaha / kinnaM tubhaM ajja ohaya jAva jhiyAyaha ? tae NaM kuMbhae malliM 2 evaM vayAsIevaM khalu puttA ! tava kajje jiyasattupAmokkhehiM chahiM rAIhiM yA saMpesiyA / te NaM mae asakkAriyA jAva nicchUDhA / tae NaM jiyasattUpAmokkhA tesiM dUyANaM aMtie eyamahU~ socA parikuviyA samANA mihilaM
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ -VIII.80] nayAdhammakahAo 113 rAyahAANaM nissaMcAraM jAva ciTThati / tae NaM ahaM puttA torsa jiyasattupAmokkhANaM chaNhaM rAINaM aMtarANi alabhamANe jAva jhiyAmi / tae NaM sA mallI 2 kuMbhagaM rAyaM evaM vayAsI - mA NaM tubbhe tAo ! ohayamaNasaMkappA jAva jhiyAyaha / tubbhe NaM tAo ! toseM jiyasattupAmokkhANaM chaNhaM rAINaM patteyaM 2 rahassieM dUyasaMpese kareha egamegaM evaM vayaha - tava demi malliM 2 tikaTu saMjhAkAlasamayaMsi paviralamaNussAMsa nisaMtapaDinisaMtaMsi patteyaM 2 mihilaM rAyahANiM aNuppaviseha 2 gambhagharaesu aNuppaMviseha mihilAe rAyahANIe duvArAI piheha 2 rohasajje ciTThaha / tae NaM kuMbhae evaM taM caiva jAva pavesei rohasajje ciTThai / tae NaM te jiyasattupAmokkhA chappi rAyANo kallaM jAva jalaMte jAlaMtarehiM kaNagamayaM matthayachiDu paumuppalapihANaM paDimaM pAsaMti esa NaM mallI 2 tikaTTu mallIe 2 rUve ya jovaNe ya lAvaNNe ya mucchiyA giddhA jAva ajjhovavannA aNimisAe diTThIe pehamANA 2 ciTThati / tae NaM sA mallI 2 vhAyA jAva pAyacchittA savvAlaMkAravibhAsiyA bahUhiM khujAhiM jAva parikkhittA jeNeva jAlagharae jeNeva kaNagapaDimA teNeva uvAgacchai 2 tIse kaNagapaDimAe matthayAo taM paumaM avaNei / tae NaM gaMdhe niddhAveI se jahAnAmae ahimaDe i vA jAva asubhatarAe ceva / tae NaM te jiyasattUpAmokkhA teNaM asubheNaM gaMdheNaM abhibhUyA samANA saehiM 2 uttarijjehiM AsAiM piheMti 2 parammuhA ciTThati / tae NaM sA mallI 2 te jiyasattupAmokkhe evaM vayAsI - kiM NaM tubbhe devANuppiyA ! saehiM 2 uttarijjehiM jAva parammuhA ciTThaha ? tae NaM te jiyasattUpAmokkhA malliM 2 evaM vayaMti - evaM khalu devANuppie ! amhe imeNaM asubheNaM gaMdheNaM abhibhUyA samANA saehiM 2 jAva citttthaamo| tae NaM mallI 2 te jiyasattUpAmokhe evaM vayAsI - jaI tAvaM devANuppiyA ! imIse kaNaga jAva paDimAe kallAkalliM tAo maNunnAo asaNAo 4 egamege piMDe pakkhippamANe 2 imeyArUve asubhe poggale pariNAme imassa puNa orAliyasarIrassa khelAsavassa vaMtAsavassa pittAsavassa mukkAsavassa
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ 114 nAyAdhammaka hAo soNiyapUyAsavassa duruyaUsAsanIsAsassa durruyamuttapUiyapurIsapuNNassa saDaNa jAva dhammassa kerisae ya pariNAme bhavissai ? taM mA NaM tubhe devANu - piyA ! mANussaesa kAmabhogesu sajjaha rajjaha gijjhaMha mujjhaha ajjhovvjjh| evaM khalu devANuppiyA ! amhe ime tacce bhavaggahaNe avaravidehavAse salilAvaIvijae vIyasogAe rAyaddANIe mahaJcalapAmokkhA sattaM piyabAlavayaMsayA rAyANo hotthA sahajAyA jAva pavvaiyA / tae NaM ahaM devANupiyA ! imeNaM kAraNeNaM itthInAmagoyaM kammaM nivvattema jai NaM tubbhe catthaM uvasaMpajittANaM viharaha taio NaM ahaM chaTTha uvasaMpajjittANaM viharAmi sesaM taheva savvaM / tae NaM tubbhe devANuppiyA ! kAlamAse kAlaM kiccA jayaMte vimANe uvavannA / tattha NaM tunbhaM desUNAI battIsAMiM sAgarovamAiM ThiI / tae NaM tubbhe tAo devalogAo anaMtaraM cayaM caittA iheva jaMbuddIve 2 sAI 2 rajAI uvasaMpajjittANaM viharaha / taNaM ahaM tAo deva logAo AukkhaeNaM jAva dAriyattAe paccayAyA / kiM ca taiyaM pamhuDaM jaM thaM tayA bho jayaMtapavaraMmi / vutthA samayanibaddhaM devA taM saMbharaha jAI // 1 // tae NaM tesiM jiyasattupAmokkhANaM chaNhaM rAINaM mallIe 2 aMtie eyamahaM soccA 2 subheNaM pariNAmeNaM pasattheNaM ajjhavasANeNaM lesAhiM visujjhamANIhiM tayAvaraNijjANaM kammANaM khaovasameNaM IhApUha jAva sannijAIsaraNe samutpanne eyamahaM sammaM abhisamAgacchaMti / tae NaM mallI arahA jiyasattupAmokkhe chappi rAyANo samuppannajAIsaraNe jANittA gabbhagharANaM dArAI vihaDei / tae NaM jiyasattupAmokkhA jeNeva mallI arahA teNeva uvAgacchaMti / tae NaM mahabbalapAmokkhA ta piyabAlavayaMsA egayao abhisamannAgayA vi hotthA / tae NaM mallI arahA te jiyasattapAmokkhe chappi rAyANo evaM bayAsIevaM khalu ahaM devANuppiyA ! saMsArabhaugviggA jAva pavvayAmi / taMtubbheNaM kiM kareha kiM vavasaha kiM bhe hiyasAmatthe ? tae NaM jiyasattapAmokkhA mahiM arahaM evaM vayAsI - jai NaM tumbhe devANuppiyA ! saMsAra jAva parvvayaha amhANaM devANuppiyA ! ke ane [VIII.80 -
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ 115 -VIII.81] nAyAdhammakahAo AlaMbaNe vA AhAre vA paDibaMdhe vA ? jaha ceva NaM devANuppiyA ! tubbhe amhaM io tacce bhavaggahaNe bahUsu kajjesu ya meDhI pamANaM jAva dhammadhurA hotthA taha ceva NaM devANuppiyA ! iNhipi jAva bhavissaha / amhe vi NaM devANuppiyA ! saMsArabhaunviggA jAva bhIyA jammaNamaraNANaM devANuppiyA~saddhiM muMDA bhavittA jAva pavvayAmo / tae NaM mallI arahA te jiyasattupAmokave evaM vayAsI - jai NaM tubbhe saMsAra jAva mae saddhiM pavvayaha taM gacchaha NaM tubbhe devANuppiyA ! saehiM 2 rajjehiM jeTTaputte rajje ThAveha 2 purisasahassavAhiNIo sIyAo durUhaha 2 mama aMtiya pAunbhavaha / tae NaM te jiyasattupAmokkhA mallissa arahao eyamae paDisuNeti / tae NaM mallI arahA te jiyasattapAmokkhA gahAya jeNeva kuMbhae teNeva uvAgacchai 2 kuMbhagassa pAesu pADei / tae NaM kuMbhae te jiyasattupAmokkhA viuleNaM asaNeNaM 4 pupphavatthagaMdhamallAlaMkAreNaM sakArei jAva paDivisajjei / tae NaM te jiyasattupAmokkhA kuMbhaeNaM rannA visajjiyA samANA jeNeva sAiM 2 rajjAiM jeNeva nagarAI teNeva uvAgacchaMti 2 sagAI 2 rajjAiM uvasaMpajjittANaM viharati / tae NaM mallI arahA saMvaccharAvasANe nikkhamissAmi tti maNaM pahArei / (81) teNaM kAleNaM 2 sakkassa AsaNaM calai / tae NaM sakke deviMde devarAyA AsaNaM caliyaM pAsai 2 ohiM pauMjai 2 malliM arahaM ohiNA Abhoei 2 imeyArUve ajjhathie jAva samuppajjitthA - evaM khalu jaMbuddIve 2 bhArahe vAse mihilAe kuMbhagassa ranno mallI arahA nikkhamissAmitti maNaM pahArei / taM jIyameyaM tIyapaccuppannamaNAgayANaM sakkANaM arahaMtANaM bhagavaMtANaM nikkhamamANANaM imeyArUvaM atthasaMpayANaM dalaitae taMjahAtiNNeva ya koDisayA aTThAsIiM ca huMti koddiio| asiiM ca sayasahassA iMdA dalayaMti arahANaM // 1 // evaM saMpehei 2 vesamaNaM devaM sahAvei 2 evaM vayAsI - evaM khalu devANuppiyA ! jaMbuddIve 2 bhArahe vAse jAva aMsIiM ca sayasahassAI dalaittae / taM gacchaha NaM devANuppiyA ! jaMbuhIve bhArahe vAse mihilAe kuMbhagabhavaNasi imeyArUvaM asthasaMpayANaM sAha
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ 116 nAyAdhammakahAo VIII.81rAhi 2 khippAmeva mama eyamANattiyaM paccappiNAhi / tae NaM se vesamaNe deve sakkeNaM devideNaM evaM vutte haDhe karayala jAva paDisuNei 2 jaMbhae deve saddAvei 2 evaM vayAsI - gacchaha NaM tubbhe devANuppiyA ! jaMbuddIvaM 2 bhArahaM vAsaM mihilaM rAyahANiM kuMbhagassa ranno bhavaNaMsi tinneva ya koDisayA aTThAsIyaM ca koDIo asIyaM ca sayasahassAiM ayameyArUvaM atthasaMpayANaM sAharaha 2 mama eyamANAttiyaM paccappiNaha / tae NaM te jaMbhagA devA vesamaNeNaM jAva suNettA uttarapuratthimaM disIbhAgaM avakkamati jAva uttaraveuvviyAI rUvAI viuvvaMti 2 tAe ukiTThAe jAva vIivayamANA jeNeva jaMbuddIve 2 bhArahe vAse jeNeva mihilA rAyahANI jeNeva kuMbhagassa ranno bhavaNe teNeva uvAgacchaMti 2 kuMbhagassa ranno bhavaNaMsi tini koDisayA jAva sAharaMti 2 jeNeva vesamaNe deve teNeva uvAgacchaMti 2 karayala jAva paccappiNaMti / tae NaM se vesamaNe deve jeNeva sakke 3 teNeva uvAgacchai 2 karayala jAva paccappiNai / tae NaM mallI arahA kallAkAliM jAva mAgahao pAyarAso tti bahUNaM saNAhANa ya aNAhANa ya pahiyANa ya paMthiyANa ya kairoDiyANa ya kappaDiyANa ya egamegaM hiraNNakoDiM aTTha ya aNUNAI sayasahassAI imeyArUvaM atthasaMpayANaM dlyi| tae NaM kuMbhae mihilAe rAyahANIe tattha 2 tahiM 2 dese 2 bahUo mahANasasAlAo karei / tattha NaM bahave maNuyA dinabhaibhattaveyaNA viulaM asaNaM 4 uvakkhaDeMti je jahA AgacchaMti taMjahA - paMthiyA vA pahiyA vA karoDiyA vA kappaDiyA vA pAsaMDatthA vA gihatthA vA tassa ya tahA Asatthassa vIsatthassa suhAsaNavaragayassa taM viulaM asaNaM 4 paribhAemANA parivesemANA viharati / tae NaM mihilAe siMghADaga jAva bahujaNo annamannassa evamAikkhai - evaM khalu devANuppiyA ! kuMbhagassa ranno bhavaNaMsi savvakAmaguNiyaM kimicchiyaM vipulaM asaNaM 4 bahUNaM samaNANa ya jAva parivesijjai / varavariyA ghosijjai kimicchiyaM dijjae bahuvihIyaM / suraasuradevadANavanariMdamahiyANa nikkhamaNe // 1 // tae NaM mallI arahA saMvacchareNaM tinni koDisayA aTThAsIyaM ca hoMti koDIo asIyaM ca sayasahassAI
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ -VIII.82] nAyAdhammaka hAo imeyArUvaM atthasaMpa'yANaM dalaittA nikkhamAmitti maNaM pahArei / (82) teNaM kALeNaM 2 logaMtiyA devA baMbhaloe kappe riTThe vimANapatthaDe saehiM 2 vimANehiM saehiM 2 pAsAyavaDiMsa ehiM patteyaM 2 cauhiM sAmANiyasAhassIhiM tihiM parisAhiM sattahiM aNiehiM sattahiM aNiyAhibaIhiM solasahiM AyarakkhadevasAhassIhiM annehi ya bahUhiM logaMtiehiM devehiM saddhiM saMparivuDA mahayAhayanaTTagIyavAiya jAva rakheNaM bhuMjamANA viharaMti jahA - sArassayamA iccA vaNhI varuNA ya gaddatoyA ya / tusiyA avvAbAhA aggiccA ceva riTThA ya // 1 // tae NaM tesiM logaMtiyANaM devANaM patteyaM 2 AsaNAI calati tava jAva arahaMtANaM nikkhamamANA saMbohaNaM karittae tti taM gacchAmo NaM amhe vi mahissa arahao saMbohaNaM karemo tikaTTu evaM saMperheti 2 uttarapuratthimaM disIbhAgaM vevviyasamugdhAraNaM samohaNaMti saMkhejjAI joyaNAI evaM jahA jaMbhagA jAva jeNeva mahilA rAyahANI jeNeva kuMbhagassa ranno bhavaNe jeNeva mallI arahA teNeva uvAgacchati 2 aMtalikkhapaDivannA sakhiMkhiNiyAI jAva vatthAI pavaraparihiyA karayala jAva tAhiM iTThAhiM evaM vayAsI bujjhAhi bhagavaM loganAhA ! pavattehi dhammatitthaM jIvANaM hiyasuhanisseyasakaraM bhavissai ttikaTTu doccaMpi taccapi evaM vayaMti malli arahaM baMdaMti narmasaMti 2 jAmeva disiM pAunbhUyA tAmeva disaM paDigayA / tae NaM mallI arahA tehiM logaMtiehiM devehiM saMbohie samANe jeNeva ammApiyaro teNeva uvAgacchai 2 karayala jAva evaM vayAsI - icchAmi NaM ammayAo ! tubbhehiM abbhaNunnAe muMDe bhavittA jAva pavvaittae / ahAsuhaM devANuppiyA ! mA paDibaMdha krehaiN| tae NaM kuMbhae rAyA kohu~biyapurise sahAvei 2 evaM bayAsI - khippAmeva aTThasahassaM sovaNNiyANaM kalasANaM jAva bhomejjANaM annaM ca mahatthaM jAva titthayarAbhiseyaM uvaTThaveha jAva uvaTThaveMti / teNaM kAleNaM 2 camare asuriMde jAva accuyapajjavasANA AgayA / tae NaM sake Amiogie deve sadAvei 2 evaM vayAsI khippAmeva aTThasahassaM sovaNiyANaM jAva annaM ca taM vipulaM 1 - 117
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAyAdhammaka hAo { VIII.82 uvaTThaveha jAga uvaTThaveMti / tevi kalasA te caiva kase apaviTThA / I taNaM se sake deviMde devarAyA kuMbhae ya rAyA malliM arahaM sIhAsaNaMsi puratyAbhimuhaM nivase aTThasahasseNaM sovaNiyANaM jAva abhisiMcaMti / tae NaM mallissa bhagavao abhise vaTTamANe appegaiyA devA miliM ca sabbhitarabAhiraM jAva savvao samaMtA saMparidhAvati / tae NaM kuMbhae rAyA doccaMpi uttarAvakkamaNaM jAva savvAlaMkAravibhUsiyaM karei 2 kobiyapurise sahAvei 2 evaM vayAsI vipAmeva maNoramaM sIyaM uvaTThaveha te veMti / tae NaM sakke abhiogie deve vayAsI khippAmeva aNegakhaMbha jAva sIyaM uvaTThaveha jAva sAvi sIyA taM caiva sIyaM aNupaviTThA / tae NaM mallI arahA sIhAsaNAo abbhuTThei 2 jeNeva maNoramA sIyA teNeva uvAgacchai 2 maNoramaM sIyaM aNupayAhiNIkaremANA maNoraNaM sIyaM durUhai 2 sIhAsaNavaragae puratthAbhimuhe sannisaNe / tae NaM kuMbhae aTThArasa seNippa seNIo saddAvei 2 evaM vayAsI - tubbhe NaM devANuppiyA ! vhAyA jAva savvAlaMkAravibhUsiyA malliesa sIyaM parivahaha jAva parivahati / tae NaM sakke 3 maNoramAe sIyAe dakkhiNillaM uvarillaM bAhaM gehai / IsANe uttarillaM uvarillaM bAhaM geNhai / camare dAhiNilaM heTThillaM balI uttarillaM heTThillaM avasesA devA jahArihaM maNoramaM sIyaM parivahaMti - puvvi ukkhittA mANusehiM sau romakUvehiM / pacchA vati sIyaM asuriMdasuriMdanA giMdA // 1 // calacavalakuMDaladharA sacchaMda viubviyAbharaNadhArI / deviMdadANaviMdA varhati sIyaM jiniMdassa // 2 // tae NaM mallissa arahao maNoramaM sIyaM durUDhassa ime aTThaTThamaMgalagA purao ahANupuvveNaM evaM niggamo jahA jamAlissa | tae~ rNaM mallissa arahao nikkhamamANassa appegaiyA devA miliM Asiya jAva abhitaravAsa vihigAhA jAva paridhAvati / tae NaM mallI arahA jeNeva sahassaMbavaNe ujjANe jeNeva asogavarapAyave teNeva uvAgacchai 2 sIyAo paccoruhai 2 AbharaNAlaMkAraM pabhAvaI paDicchai / tae NaM mallI arahA sayameva paMcamuTThiyaM loyaM karei / tae NaM sakke 3 118 -
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ 119 Alillil -VIIf.83] nAyAdhammakahAo mallissa kese paDicchai khIrodagasamuhe sAharai / tae NaM mallI arahA namotthu NaM siddhANaM tikaTu sAmAiyacArittaM paDivajjai / jaM samayaM ca NaM mallI arahA cArittaM paDivajjai taM samayaM ca NaM devANaM ya mANusANa ya nigghose tuDiyaNAe gIyavAiyanigghose ya sakkavayaNasaMdeseNaM niluke yAvi hotthA / jaM samayaM ca NaM mallI arahA sAmAiyacArittaM paDivanne taM samayaM ca NaM mallissa arahao mANusadhammAo uttarie maNapajjavanANe samuppanne / mallI NaM arahA je se hemaMtANaM docce mAse cautthe pakkhe posasuddhe tassa NaM posasuddhassa ekkArasIpakkheNaM puvaNhakAlasamayasi aTThameNaM bhatteNaM apANaeNaM assiNIhiM nakkhatveNa jogamuvAgaeNaM tihiM itthIsaehiM abhitariyAe parisAe tihiM purisasaehiM bAhiriyAe parisAe saddhiM muMDe bhavittA pamvaie / malliM arahaM ime aTTha nAyakumArA aNupavvaiMsu taMjahA - naMde ya naMdimitte sumittabalamittabhANumitte ya / amaravai amaraseNe mahaseNe ceva aTThamae // 1 // tae NaM te bhavaNavaI 4 mallissa arahao nikkhamaNamahimaM kareMti 2 jeNeva naMdIsare aTThAhiyaM kareMti jAva paDigayA / tae Na mallI arahA jaM ceva divasaM pavvaie tasseva divasassa purvAvaraNhakAlasamayasi asogavarapAyavassa ahe puDhavisilApaTTayasi suhAsaNavaragayassa suheNaM pariNAmeNaM pasatthAhiM lesAhiM tayAvaraNakammarayavikaraNakaraM apuvvakaraNaM aNupaviTThassa aNaMte jAva kevalavaranANadasaNe samuppanne / ___(83) teNaM kAleNaM 2 savvadevANaM AsaNAI caleMti samosaDhA suNeti aTTAhiyaM mahAnaMdIsaraM jAva jAmeva disi pAunbhUyA tAmeva pddigyaa| kuMbhae vi niggacchai / tae NaM te jiyasattupAmokkhA chAppa ya rAyANo jeTTaputte rajje ThAvettA purisasahassavAhiNIyAo durUDhA savviDDIe jeNeva mallI arahA jAva pajjuvAsaMti / tae NaM mallI arahA tIse mahaimahAliyAe kuMbhagassa tesiM ca jiyasattupAmokkhANaM dhamma parikahei / parisA jAmeva disiM pAunbhUyA tAmeva dirsi pddigyaa| kuMbhae samaNovAsae jAe paDigae pabhAvaI pi / tae NaM jiyasattUpAmokkhA chappi rAyANo
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ 120 'nAyAdhammakahAo . [VIII.83dhamma soccA Alittae NaM bhaMte ! jAva pavvaiyA jAva cohasapugviNo aNaMte kevelI siddhA / tae NaM mallI arahA sahasaMbavaNAo paDinikkhamai 2 bahiyA jaNavayavihAraM vihri| mallissa NaM bhisa~gapAmokkhA aTThAvIsaM gaNA aTThAvIsaM gaNaharA hotthaa| mallissa NaM arahao aThThacattAlIsaM samaNasAhassIo ukkosiyA samaNasaMpayA hotthA / baMdhumaipAmokkhAo paNapannaM ajjiyAsAhassIo ukkoseNaM / suvvayapAmokkhAo sAvayANaM egA sayasAhassI culasIiM sahassA suNaMdApAmokkhAo sAviyANaM tiNNi sayasAhassIo paNNAhi~ ca sahassA chaccasayA codasapuvINaM sNpyaa| vIsaM sayA ohinANINaM battIsaM sayA kevalanANINaM paNatIsaM sayA veuvviyANaM aTThasayA maNapajjavanANINaM coisasayA vAINa vIsaM sayA aNuttarovavAiyANaM / mallissa NaM arahao duvihA aMtagaDabhUmI hotthA taMjahA - jugaMtakairabhUmI pariyAyatakarabhUmI ya jAva vIsaimAo purisajugAo jugaMtakarabhUmI duvAlasapariyAe aMtamakAsI / mallI gaM arahA paNavIsaM dhaNU uTheM uccattaNaM vaNNeNaM piyaMgusAme samacauraMsasaMThANe vajjarisahanArAyasaMghayaNe majjhadese suhaM. suheNaM viharittA jeNeva sammee pavvae teNeva uvAgacchai 2 saMmeyaselasihare pAovagamaNuvavanne / mallI NaM arahA egaM vAsasayaM agAravAsamajjhe paNapannaM vAsasahassAI vAsasayaUNAI kelipariyAgaM pAuNittA paNapannaM vAsasahassAiM savvAuyaM pAlaittA je se gimhANaM paDhame mAse docce pakkhe cettasuddhe tassa NaM cettasuddhassa cautthIe bharaNIe nakkhatteNaM addharattakAlasamayaMsi paMcahiM ajjiyAsaehiM abhitariyAe parisAe paMcahiM aNagArasaehiM bAhiriyAe parisAe mAsieNaM bhatteNaM apANaeNaM vagdhAriyapANI khINe veyaNijje Aue nAmagoe siddhe"| evaM parininvANamahimA bhANiyavvA jahA jaMbuddIvaSaNNattIe naMdIsare aTThAhiyAo pddigyaao| evaM khalu jaMbU ! samaNeNaM 3 aTThamassa nAyajjhayaNassa ayamaDhe pannatte tibemi // 8 // // aTThamaM nAyajjhayaNaM samatta // 8 //
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ 121 -ix,84] nAyAdhammakahAo // navamaM ajjhayaNaM // (84) jai NaM bhaMte / samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM jAva saMpatteNaM aTThamassa nAyajjhayaNassa ayamaDhe pannatte navamassa NaM bhaMte! nAyajjhayaNassa samoNaM jAva saMpatteNaM ke aDhe pannatte ? evaM khalu jaMbU ! teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM caMpA nAmaM nayarI hotthaa| puNNabhade ceie / tattha NaM mAkaMdI nAma satthavAhe parivasai aDDe jAva aparibhUe / tassaM NaM bhaddA nAmaM bhAriyA hotthaa| tIse NaM bhahAe attayA duve satthavAhadArayA hotthA taMjahA - jiNapAlie ya jiNarakkhie y| tae NaM tesiM mAgaMdiyadAragANaM annayA kayAi egayao imeyArUve mihokahAsamullAve samuppanjitthA - evaM khalu amhe lavaNasamuhaM poyavahaNeNaM ekArasa vArA ogADhA savvattha vi ya NaM laddhaTThA kayakajjA aNahasamaggA puNaravi niyagagharaM hvvmaagyaa| taM seyaM khalu amhaM devANuppiyA ! duvAlasamaMpi lavaNasamudaM poyavahaNeNaM ogAhittae tikaTu annamannassa eyamahUM paDisuNeti 2 jeNeva ammApiyaro teNeva uvAgacchaMti 2 evaM vayAsI-evaM khalu amhe ammayAo! ekArasa vArA taM caiva jAva niyagagharaM havvamAgayA / taM icchAmo NaM ammayAo tubbhehiM abbhaNunAyA samANA duvAlasalavaNasamuhaM poyavahaNeNaM ogAhittae / tae NaM te mAgaMdiyadArae ammApiyaro evaM vayAsI - ime meM jAyA ! ajjaga jAva paribhAettae / taM aNuhoha tAva jAyA ! vipule mANussae iDDIsakArasamudae / kiM meM sapaccavAeNaM nirAlaMbaNeNaM lavaNasamuddottAreNaM? evaM khalu puttA ! duvAlasamI jattA sovasaggA yAvi bhavai / taM mA NaM tubbhe duve puttA ! duvAlasamaMpi lavaNa jAva ogAheha / mA hu tubhaM sarIrassa vAvattI bhavissai / tae NaM te mAkaMdiyadAragA ammApiyaro doccaMpi tacaMpi evaM vayAsI - evaM khalu amhe ammayAo ! ekArasa vArA lavaNa jAva ogAhittae / tae NaM te mAkaMdiyadArae ammApiyaro jAhe no saMcAeMti bahUhiM AghavaNAhiM ya paNNavaNAhiM ya tAhe akAmA ceva eyamaDhe aNumanitthA / tae NaM te mAkaMdiyadAragA ammApiahiM abbhaNumAyA samANA gaNimaM ca
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ 122 nAyAdhammakahAo {IX.85dharimaM ca mejjaM ca pAricchejjaM ca jahA arahannagassa jAva lavaNasamuhaM bahUiM joyaNasayAI ogaaddhaa| _ (85) tae NaM tasiM mAkaMdiyadAragANaM aNegAiM joyaNasayAI ogADhANaM samANANaM aNegAI uppAiyasayAI pAunbhUyAiM taMjahA - akAle gajiyaM jAva thaNiyasadde kAliyavAe tattha samuTThie / tae NaM sA nAvA teNaM kAliyavAeNaM AhuNijjamANI 2 saMcAlijjamANI 2 saMkhobhijjamANI 2 salilatikkhavegehiM aIvadvijjamANI 2 koTTimaMsi karatalAhae viva tiMdUsae tattheva 2 ovayamANI ya uppayamANI ya uppayamANI viva dharaNIyalAo siddhavijjA vijjAharakannagA ovayamANI viva gagaNatalAo bhaTThavijjA vijjAharakannagA vipalAyamANI viva mahAgarulavegavittAsiyA bhuyagavarakannagA dhAvamANI viva mahAjaNarasiyasahavittatthA ThANabhaTThA AsakisorI niguMjamANI viva gurujaNadiTThAvarAhA sujaNakulakannagA ghummamANI viva vIcipahArasayatAliyA galiyalaMbaNA viva gagaNatalAo royamANI viva salilabhinnagaMThivippairamANathoraMsuvAehiM navavahU uvarayabhattuyA vilavamANI viva paracakkarAyAbhirohiyA paramamahabbhayAbhiddayA mahApuravarI jhAyamANI viva kavaDacchomaNapaogajuttA jogaparivvAiyA nIsasamANI viva mahAkaMtAraviNiggayaparissaMtA pAraNayavayA ammayA soyamANI viva tavacaraNakhINaparibhogA cavaNakAle devavaravahU saMcuNNiyakaTThakUvarA bhaggameDhimoDiyasahassamAlA sUlAiyavaMkaparimAsA phalahaMtarataDataDeMtaphuTuMtasaMdhiviyalaMtalohakhIliyA savvaMgaviyaMbhiyA parisaDiyarajjuvisaraMtasavvagattA AmagamallagabhUyA akayapuNNajaNamaNoraho viva ciMtijjamANaguruI hAhAkayakaNNadhAranauviyavANiyagajaNakammakaravilaviyA nANAviharayaNapaNiyasaMpuNNA bahUhi~ purisasaehiM royamANehiM kaMdamANehiM soyamANehiM tippamANehiM vilavamANehiM egaM mahaM aMtojalagayaM girisiharamAsAittA saMbhaggakUvatoraNA moDiyajjhayadaMDA valayasayakhaMDiyA kaDakaDessa tattheva vihavaM uvagayA / tae NaM tIe nAvAe bhijjamANIe te bahave purisA vipulapaNiyabhaMDamAyAe aMtojalaMmi nirmajjAvi yAvi hotthA /
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ -1x.881 * nAyAdhammakahAo 123 (86) tae NaM te mAkaMdiyadAragA cheyA dakkhA pattahA kusalA mehAvI niuNasippovagayA bahusu poyavahaNasaMparAesu kayakaraNA laddhavijayA amUDA amUDhahatthA egaM mahaM phalagakhaMDaM AsAdeti / jaMsi ca NaM paesaMsi se poyabahaNe vivanne taMsi ca NaM paesasi ege mahaM rayaNadIve nAma dIve hotthA aNegAI joyaNAI AyAmavikkhaMbheNaM aNegAiM joyaNAI parikkheveNaM nANAdumasaMDamaMDiuhese sassirIe pAsAIe darisaNije abhisve paDirUve / tassa NaM bahumajjhadesabhAe ettha NaM mahaM ege pAsAyavaDeMsae hotthA abbhuggayamUsie jAva sassirIyasve pAsAIe 4 / tattha NaM pAsAyavaDeMsae rayaNadIvadevayA nAmaM devayA parivasai pAvA caMDA ruddA khuddA sAhasiyA / tassa NaM pAsAyavaDeMsayassa caudisiM cattAri vaNasaMDA pannattA kiNhA kiNhobhAsA / tae NaM te mAkaMdiyadAragA teNaM phalayakhaMDeNaM uvujjhamANA 2 rayaNadIvaMteNaM saMvuDhI yAvi hotthA / tae NaM te mAkaMdiyadAragA thAhaM labhaMti 2 muhuttaMtaraM AsAsaMti 2 phalagakhaMDaM visajjeMti 2 rayaNadIvaM uttareMti 2 phalANaM maggaNagavesaNaM kareMti 2 phalAI AhAreti 2 nAliyarANaM maggaNagavesaNaM kareMti 2 nAliyarAiM phoDeMti 2 nAliyaratelleNaM annamannassa gAyAiM abhigeti 2 pokkharaNIo ogAheti 2HjalamajjaNaM kareMti 2 jAva paccuttaraMti 2 puDhavisilApaTTayAMsa nisIyaMti 2 AsatthA vIsatthA suhAsaNavaragayA caMpaM nayariM ammApiuApucchaNaM ca lavaNasamuhottAraNaM ca kAliyavAyasaMmucchaNaM ca poyavahaNavivattiM ca phalayakhaMDayassa AsAyaNaM ca rayaNadIvottAraM ca aNuciMtemANA 2 ohayamaNasaMkappA jAva jhiyAyaMti / tae NaM sA rayaNadIvadevayA te mAkaMdiyadArae ohiNA Abhoei 2 asiphalagavaggahatthA sattaaTTatalappamANaM urlDa vehAsaM uppayai 2 tAe ukkiTThAe jAva devagaIe vIIvayamANI 2 jeNeva mAkaMdiyadArae teNeva uvAgacchai 2 AsuruttA te mAkaMdiyadArae kharapharusaniThuravayaNehiM evaM vayAsI-haM bho mAkaMdiyadArayA ! jai NaM tubbhe mae saddhiM viulAI bhogabhogAiM bhuMjamANA viharaha to bhe atthi jIviyaM / aha NaM tumbhe mae saddhiM viulAI no viharaha to bhe imeNaM nIluppalagavalaguliya jAva khura
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAyAdhammaka hAo [IX,87 dhAreNaM asiNA rattagaMDamaM suyAI mAuAhiM uvasohiyAI tAlaphalANiva sIsAI egate eMDemi / tae NaM te mAkaMdiyadAragA rayaNadIvadevayAe aMtie eyama soccA nisamma bhIyA karayala jAva vaddhAvettA evaM vayAsIjannaM devANupiyA vaissai tassa ANAuvavAyavayaNaniha se ciTThissAmo / taNaM sA rayaNadIvadevayA te mAkaMdiyadArae geNhai 2 jeNeva pAsAyavaDeMsae teNeva uvAgacchai 2 asubhapoggalAvahAraM karei 2 subhapoggala - pakkhevaM karei 2 tao pacchA tehiM sArddhaM viulAI bhoga bhogAI bhuMjamANI viharai kallAkAllaM ca amayaphalAI uvaNei / 124 (87) tae NaM sA rayaNadIvadevayA sakkavayaNasaMdeseNaM suTThieNaM lavaNAhivaiNA lavaNasamudde tisattakhutto aNupariyaTTeyavve tti jaM kiMci tattha taNaM vA pattaM vA kaTTaM vA kayavaraM vA asui yaM durabhigaMdhamacokkhaM taM savvaM AhuNiya 2 tisattakhutto egaMte eMDeyavvaM tikaTTu niuttA / tae NaM sA rayaNadIvadevayA te mAkaMdiyadArae evaM vayAsI - evaM khalu ahaM devAppiyA ! sakkavayaNasaMdeseNaM suTThieNa labaNAhivaiNA taM caiva jAva niuttA / taM jAva tAva ahaM devANuppiyA ! lavaNasamudde jAva eDemi tAva tumbhe iheba pAsAyavaDeMsae suhaMsuheNaM abhiramamANA ciTThaha / jai NaM tunbhe eyaMsi aMtaraMsi urvviggA vA ussuyA vA uppuyA vA bhavejjAha to NaM tubbhe puratthimillaM vaNasaMDaM gacchejjAha / tattha NaM do uUM sayA sAhINA taMjahA - pAuse ya vAsAratte yaH- tattha u kaMdalAsadhidaMto niurvrpussphpiivrkro| kuDayajjuNanIvasurabhidANo pAusauU gayavaro sAhINo // 1 // tattha ya :- suragovamaNivicitto hurakularasiyaujraravo / barahiNava~daipariNaddhasiharo vAsArattauUpavvao sAhINo // 2 // tattha NaM tunbhe devAppiyA ! bahusu vAvIsu ya jAva sarasarapaMtiyAsu ya bahusu AlI - gharaesu ya mAlIgharaesu ya jAva kusumagharaesa ya suhaMsuheNaM abhiramamANA 2 viharijjAha / jai NaM tubbhe tattha vi uvvaiiggA vA ussuyA vA uppuyA vA bhavejjAha to NaM tubbhe uttarillaM vaNasaMDaM gacchejjAha / tattha NaM do uU~ sayA sAhINA taMjahA :- sarado ya hemaMto ya / tattha u
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ IX.88] nAyAdhammakAo saNasattivaNNakauho nIluppalapaDamanaliNasiMgo / sArasacakAvaraviyaghoso sarayauU govaI sAhINo // 1 // tattha ya siyakuMdadhavalajoho kusumiyalodbhavaNasaMDamaMDalatalo / tusAradagadhArapIvarakaro hemaMta UsasI sayA sAhINo // 2 // tattha NaM tubbhe devANuppiyA ! vAvIsu ya jAva viharejAha / jai NaM tubbhe tattha vi uvviggA vA jAba ussuyA vA bhavejjAha to NaM tubhe avarillaM vaNasaMDaM gacchejjAha / tattha NaM do uU sayA sAhINA taMjahA :- vasaMte ya gimhe ya / tattha u sahakAracAruhAro kiMsuyakaNNiyArAsogama uDo / UsiyatilagabakuLAyavatto vasaMtauU naravaI sAhINo // 1 // tattha ya pADalasirIsasalilo maliyAvAsaMtiyadhavalavelo' sIyalasurabhianilamagaracario gimhauUsAgaro sAhINo // 2 // tattha NaM bahU jaba viharejjAha / jai NaM tubbhe devANuppiyA ! tattha vi ubbiggA vA ussuyA vA uppuyA vA bhavejjAha taio tubbhe jeNeva pAsAyavaDeMsae teNeva ubAgacchejjAha mamaM paDivAlemANA 2 ciTThenAha / NaM tubhe dakkhiNilaM vaNasaMDaM gacchejjAha / tattha NaM mahaM ege uggavise caMDavise ghoravise mahAvise aikAe mahAkAe jahA teyanisagge masima hisamUsAkAlae nayaNavisarosapuNNe aMjaNapuMjaniyarappagAse rattacche jamalajuyalacaMcalacalaMtajIhe dharaNitalaveNibhUe ukkaDaphuDakuDilajaDilakakkhaDaviyaDaphaDADovakaraNadacche lohAgaradhammamANadhamadharmetaghose aNAgaliyacaMDativvarose samuhaM turiyacavalaM dhamadhametadiTThIvise sappe parivasai / mANaM tubbhaM sarIrassa vAvattI bhavissai / te mAkaMdiyadArae doccaMpi taccaMpi evaM vayaii 2 veDavviyasamugdhA eNaM samohaNNai 2 tAe ukkiTThAe lavaNasamudaM tisattakhutto aNupariyaTTeDaM payattA yAvi hotthA / 10 (88) tae NaM te mAkaMdiyadArayA tao muhuttarassa pAsAyavarDesae saI vA re vA dhiI" vA alabhamANA annamannaM evaM vayAsI - evaM khalu devANuppiyA ! rayaNadIvadevayA amhe evaM vayAsI- evaM khalu ahaM sakkavayaNasaMdeseNaM suTThieNaM lavaNAhivaiNA jAba vAvattI bhavissai / taM seyaM khalu amhaM devANuppiyA ! puratthi mallaM baNasaMDaM gamittae / annamannassa 125
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ 126 aterinser [IX.88 I paDasurNeti 2 jeNeva purathimile baNasaMDe teNeva uvAgacchaMta 2 tattha NaM bAvIsu ya jAga AlIghara esu ya jAva vihati / tae NaM te mArkadidAragA tattha vi saMi vA jAva alabhamANA jeNeva uttarille vaNasaMDe teNeva uvAgacchati / tattha NaM vAvasu ya jAva AlIgharaesu ya viharaMti / tae NaM te mAkaMdiyadAragA tattha vi saI vA jAva alabhamANA jeNeva paJcatthimile vaNasaMDe teNeva uvAgacchaMta 2 jAva viharati / tae NaM te mArkadiyadAragA tatthavi sa vA jAva alabhamANA annamannaM evaM bayAsI - evaM khalu devANuppiyA ! amhe rayaNadIvadevayA evaM vayAsI - evaM khalu ahaM devANuppiyA ! sakkavayaNa saMdeseNaM suTThieNaM lavaNAhibaiNA jAva mANaM tubbhaM sarIrassa vAvatI bhavissai / taM bhaviyavvaM ettha kAraNeNaM / taM seyaM khalu amhaM dakkhiNillaM vaNasaMDaM gamittae ttikaTTu annamannassa eyama paDisurNeti 2 jeNeva dakkhiNille vaNasaMDe teNeva pahArettha gamaNAe / tao NaM gaMdhe nivAi se jahAnAmae ahimaDe i vA jAva aNidrutarAe / tae NaM te mAkaMdiyadAragA teNaM asubheNaM gaMdheNaM abhibhUyA samANA saehiM 2 uttarijjehiM AsAI pirheti 2 jeNeva dakkhiNile vaNasaMDe teNeva uvAgayA / tattha NaM mahaM egaM AghayaNaM pAsaMti aTThiyarAsisayasaMkulaM bhImadarisaNijjaM egaM ca tattha sUlAiyaM purisaM kalaNAI kaTThAI vissarAI kuvvamANaM pAsaMti bhIyA jAva saMjAyabhayA jeNeva se sUlAie purise teNeva uvAgacchati 2 taM sUlAiyaM purisaM evaM vayAsIesa NaM devANupiyA ! kassaM AMdhiyaNe tumaM ca NaM ke kao vA ihaM havvamAgae keNa vA imeyArUvaM AMvayaM pAvie ? tae NaM seM sUlAie purise te mArkadidAra evaM vayAsI esa NaM devANupiyA ! rayaNadIvadevayAe AghayaNe / ahaM NaM devANuppiyA ! jaMbuddIvAo dIvAo bhArahAo vAsAo kAkaMdie AsavANiyae vipulaM paNiyabhaMDamAyAe poyavahaNeNaM lavaNasamuhaM oyAe / tae NaM ahaM poyavahaNAvavattIya ninyuDubhaMDasAre egaM phalagakhaMDaM AsAemi / tae NaM ahaM urdujjhamANe 2 rayaNadIvaMteNaM saMvUDhe / tae NaM sA rayaNadIvadevayA maimaM pAsai 2 mamaM gehai 2 mae -
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ -IX.89 nAvAdhammakahANo 137 saddhiM viulAI bhogabhogAI muMjamANI vihrh| tae NaM sA rayaNadIvadevayA annayA kayAi ahAhu~sagaMsi avarAhasi parikuviyA samANI mamaM eyArUvaM AvayaM pAvei / taM na najai NaM devANuppiyA ! tubhaM pi imesiM sarIragANaM kA manne AvaI bhavissai / tae NaM te mAkaMdiyadAragA tassa sUlAigassa aMtie eyamaDhe soccA nisamma baliyataraM bhIyA jAva saMjAyabhayA sUlAiyaM purisaM evaM vayAsI- kahaM gaM devANuppiyA! amhe rayaNadIvadevayAe hatthAo sAhatthiM nittharijAmo ? tae NaM se sUlAie purise te mAkaMdiyadArage evaM bayAsI- esa NaM devANupiyA ! purathimille vaNasaMDe selagassa jakkhassa jakkhAyaNe selae nAmaM AsarUvadhArI jakkhe parivasai / tae NaM se selae jakkhe cAuddasaTThamuddipuNNamAsiNIsu Agayasamae pattasamae mahayA 2 saheNaM evaM vadaikaM tArayAmi ? kaM pAlayAmi ? saM gacchaha NaM tubbhe devANuppiyA! purathimillaM vaNasaMDaM selagassa jakkhassa maharihaM pupphaccANayaM kareha 2 janpAyavaDiyA paMjaliuDA viNaeNaM pajjuvAsamANA vihrh| jAhe NaM se selae jakkhe Agayasamae pattasamae evaM vaejjA-kaM tArayAmi ? kaM pAlayAmi ? tAhe tubbhe evaM vayaha - amhe tArayAhi amhe pAlayAhi / selae bhI jakkhe paraM rayaNadIvadevayAe hatthAo sAhAtthaM nitthArejjA / annahA bho na yANAmi imesiM sarIragANaM kA manne AvaI bhavissaha / (89) tae NaM te mAkaMdiradAragA tassa sUlAiyassa aMtie eyamaDhe soccA nisamma sigdhaM caMDaM cavalaM turiyaM veIyaM jeNeva purathimille vaNasaMDe jeNeva pokkhariNI teNeva uvAgacchaMti 2 pokkharAiNiM ogAheti 2 jalamajjaNaM kareMti 2 jAI tattha uppalAiM jAva geNhaMti 2 jeNeva selagassa jakkhassa jakkhAyayaNe teNeva uvAgacchaMti 2 Aloe paNAma kareMti 2 maharihaM pupphaccaNiyaM kareMti 2 janupAyavaDiyA sussUsamANA namasamANA pajjuvAsaMti / tae NaM se selae jakkhe Agayasamae pattasamae evaM vayAsI- kaM tArayAmi ? kaM pAlayAmi ? tae Na te mAkaMdiyadAragA uThAe uhati karayala jAva vaDAvettA evaM
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ 138 nAyAdhammakahAo tix.90 vayAsI - amhe tArayAhi amhe pAlayAhi / vae NaM se selae jakkhe te mAkaMdiyadArae evaM vayAsI - evaM khalu devANuppiyA! tumbhaM mae saddhiM lavaNasamuI majhamajheNaM vIIvayamANANaM sA rayaNadIvadevayA pAvA caMDA ruddA khuddA sAhasiyA bahuhiM kharaehi ya mauehi ya aNulomehi ya paDilomehi ya siMgArehi ya kaluNehi ya uvasaggehi ya uvasaggaM karehii / taM jai NaM tubbhe devANuppiyA ! rayaNadIvadevayAe eyamaTuM ADhAha vA pariyANaha vA avayakkhaha vA to bhe ahaM piTThAo vihUMNAmi / aha NaM tumbhe rayaNadIvadevayAe eyamaDhe no ADhAha no pariyAjaha no avayakkhaha to bhe rayaNadIvadevayAe hatthAo sAhatthiM nitthAremi / tae NaM te mAkaMdiyadAragA selagaM jakkhaM evaM vayAsI - jaM NaM devANuppiyA vaIssaMti tassa NaM uvavAyavayaNanihese cihissaamo| tae NaM se selae jakkhe uttarapurasthimaM disIbhAgaM avakamai 2 veubviyasamugghAeNaM samAhaNai 2 saMkhejjAI joyaNAI daMDaM nissarai doccaMpi veuvviyasamugghAeNaM samohaNai 2 egaM mahaM AsarUvaM veuvvai 2 te mAkaMdiyadArae evaM vayAsI - haM bho mAkaMdiyadArayA ! Aruha NaM devANuppiyA ! mama piTuMsi / tae NaM te mAkaMdiyadArayA haTThA selagassa jakkhassa paNAmaM kareMti 2 selagassa piDhe durUDhA / tae NaM se selae te mAkaMdiyadArae durUDhe jANittA sattaaTThatAleppamANamettAI uDDhe vehAsaM uppayai 2 tAe ukiTThAe turiyAe cavalAe caMDAe divvAe devayAe devagaIe lavaNasamuhaM majhamajjhaNaM jeNeva jaMbuddIve dIve jeNeva bhArahe vAse jeNeva caMpA nayarI teNeva pahArettha gamaNAe / (90) tae NaM sA rayaNadIvadevayA lavaNasamuI tisattakhutto aNupariyaTTai jaM tattha taNaM vA jAva eDei jeNeva pAsAyava.sae teNeva uvAgacchaI 2 te mAkaMdiyadArayA pAsAyavaDeMsae apAsamANI jaNeba purathimille vaNasaMDe jAva savvao samaMtA maggaNagavesaNaM karei 2 tesiM mAkaMdiyadAragANaM katthai suI vA 3 alabhamANI jeNeva uttarille evaM ceva paJcasthimille vi jAva apAsamANI ohiM pauMjai. te mAkaMdiyadArae selaeNaM saddhiM
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ -IX.90] nAyAdhammakahAo 129 lavaNasamuI majhamajheNaM vIIvayamANe 2 pAsai 2 AsurutsA asikheDaMga gehai 2 sattaTTa jAva uppayai 2 sAe ukiTThAe jeNeva mAkaMdiyadArayA teNeva uvAgacchai 2 evaM kyAsI-haMbho mAkaMdiyadAragA apatthiyapatthiyA! kiNyaM tumbhe jANaha mamaM vippajahAya selaeNaM jakkheNaM saddhiM lavaNasamuhaM majhamamajjheNaM vIISayamANA ? taM evamavi gae jai NaM tumme mamaM avayakkhaha vo me atyi jiiviyN| aha NaM nAvayakkhaha to bhe imeNaM nIluppalagavala jAva eMDemi / tae NaM te mAkaMdiyadAragA rayaNadIvadevayAe aMtie eyamajhu soccA nisamma abhIyA atasthA aNuvviggA akkhubhiyA asaMbhaMtA rayaNadIvadevayAe eyamahaM no Adati no pariyANaMti nAvayakkhaMti aNADhIyamANA apariyANamANA aNavayakkhamANA ya selaeNaM jakkheNaM saddhiM lavaNasamuhaM mapramANaM vIIvayaMti / tae NaM sA rayaNadIvadevayA te mAkaMdiyadArayA jAhe no saMcAei bahUhiM paMDilomehi ya uvasaggehi ya cAlittae vA khobhittae vA vipariNAmicae vA tAhe mahurehiM ya siMgArehi ya kaluNehi ya uvasaggehi ya uvasaggeuM payattA yAvi hotthA - haM bho mAkaMdiyadAragA! jaI gaM tunbhehiM devANuppiyA ! mae saddhiM hasiyANi ya ramiyANi ya laliyANi ya kIliyANi ya hiMDiyANi ya mohiyANi ya tAhe gaM tunbhe savvAI agaNemANA mamaM vippajahAya selaeNaM saddhiM lavaNasamuhaM majhamajheNaM vIIvayaha / tae NaM sA rayaNadIvadevayA jiNarakkhiyassa maNaM ohiNA Abhoei 2 evaM vayAsI - niccaMpi ya NaM ahaM jiNapAliyassa aNiTThA 5 / nicaM mama jiNapAlie aNiDhe 5 / nizcapi ya NaM ahaM jiNarakkhiyassa iTThA 5 / nizcapi ya NaM mamaM jiNarakkhie iDhe 5 / jai NaM mamaM jiNapAlie royamANiM kaMdamANiM soyamANiM tippamANiM vilavamANiM nAvayakkhai kiNNaM tumaMpi jiNarakkhiyA ! mamaM royamANiM jAva nAvayakkhAsa ? tae NaM:-sA pavararayaNadIvasa devayA ohiNAM jiNara. kkhiyassa maNaM / nAUNaM vaidhanimittaM uvariM mAkaMdiyadAragANe donnhNpi||1|| dosakaliyA saililayaM nANAvihacuNNavAsamIsiyaM divvaM / ghANamaNa
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ 130 nAyAdhammakahAo .[IX.90nivvuikaraM samvouyasurabhikusumabuDhi pamuMcamANI // 2 // nANAmaNikaNagarayaNaghaMTiyakhiMkhiNineuramehalabhUsaNaraveNaM / disAo vidisAo pUrayaMtI vayaNamiNaM bei sA kaluMsA // 3 // hola vasula gola nAha daiya piya ramaNa kaMta sAmiya nigghiNa nirthaka / thiNa nikkivaM akayannuya siDhilabhAva nillajja lukkha akaluNa jiNarakkhiya majjhaM hiyyrkkhg||4|| na hu jujjasi ekkiyaM aNAhaM abaMdhavaM tujjha calaNaovAyakAriyaM ujjhiumadhannaM / guNasaMkara haM tume vihUNA na samatthA jIviu khaNaMpi // 5 // imassa u aNegajhasamagaravividhasAvayasayAkulagharassa / rayaNAgarassa majhe appANaM vahemi tujjha purao ehi niyattAhi jai si kuvio khamAhi ekAvarAhaM me // 6 // tujjha ya vigayaghaNavimalasasimaMDalAgArasassirIyaM sArayanavakamalakumudakuvalayavimaladalanikarasarisanibhanayaNaM / vayaNaM pivAsAgayAe saddhI me pecchiuM je avaloehi tA io mamaM nAha jI te pecchAmi vayaNakamalaM // 7 // evaM sappaNayasaralamahurA~I puNo 2 kaluNAI vayaNAI jaMpamANI sA pAvA maggao samaNNei pAvahiyayA // 8 // tae NaM se jiNarakkhie calamaNe teNeva bhUsaNaraveNaM kaNNasuhamaNohareNaM tehi ya sappaNayasaralamahurabhaNiehiM saMjAyaviuNaaNurAe rayaNadIvassa devayAe tIse suMdarathaNajahaNavayaNakaracaraNanayaNalAvaNNarUvajovaNNasiriM ca divvaM sarabhasauvagUhiyAiM bibboyavilasiyoNi ya vihasiyasakaDakkhadihinissasiyamaliyauvalaliyathiyagamaNapaNayakhijjiyapasAiyANi ya saramANe rAgamohiyamaI avase kammavasagae avayakkhai maggao saviliyaM / tae NaM jiNarakkhiyaM samuppannakaluNabhAvaM maccugalasthallaMNolliyamaI avayakkhaMtaM taheva jakkhe u selae jANiUNa saNiyaM 2 uvvihai niyagapiTThAhiM vigayasaiddhe / tae NaM sA rayaNadIvadevayA nissaMsA kaluNaM jiNarakkhiyaM sakalusA selagapiTThIhiM ovayaMtaM-dAsa! maosi tti jaMpamANI apattaM sAgarasalilaM geNhiya bAhAhiM ArasaMtaM urdA uvvihai aMbaratale ovayamANaM ca maMDalaggeNa paDicchittA nIluppalagavalaayasippagAseNaM asivareNaM khaMDAkhAMDaM karei 2 tattha vilavamANaM tassa ya
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ 131 -1x3] nayAdhammakahAo sarasarvahiyassa ghettUNa aMgamaMgAI saruhirAI ukkhittabaliM cAhArsa karaI sA paMjalI phtttthaa| (91) evAmeva samaNAuso ! jo amhaM niggaMthANa vA niggaMthINa vA aMtie pavvaie samANe puNaravi mANussae kAmabhoge AsAyai patthayai pIhei abhilasai se NaM ihabhave ceva bahUNaM samaNANaM bahUNaM samaNINaM bahUNaM sAvayANaM bahUNaM sAviyANaM jAva saMsAraM aNupariyaTTissai jahA va se jiNarakkhie / chalio avayakkhaMto nirAvayakkho gao aviggheNaM / tamhA patrayaNasAre nirAvayakkheNa bhaviyavvaM // 1 // bhoge avayakkhaMtA paDaMti saMsArasAgare ghore / bhogehiM ya niravayakkhA taraMti saMsArakaMtAraM // 2 // - (92) tae NaM sA rayaNadIvadevayA jeNeva jiNapAlie teNeva uvAgacchai bahahiM aNulomehi ya paDilomehi ya kharamauMyasiMgArehi ya kaluNehi ya uvasaggehi ya jAhe no saMcAei cAlittae vA khobhittae vA vipariNAmittae vA tAhe saMtA taMtA paritaMtA niviNNA samANI jAmeva disiM pAunbhUyA tAmeva disiM paDigayA / tae NaM se selae jakkhe jiNapAlieNa saddhiM lavaNasamuhaM majhamajheNaM vIIvayai 2 jeNeva caMpA nayarI teNeva uvAgacchai 2 caMpAe nayarIe aggujjANaMsi jiNapAliyaM paTThAo oyArei 2 evaM vayAsI - esa NaM devANuppiyA ! caMpA nayarI dIsaha ttikaTTa jiNapAliyaM Apucchai 2 jAmeva disiM pAubbhae tAmeva disiM pddige| (93) tae NaM jiNapAlie caMpaM aNupavisai 2 jeNeva sae gihe jeNeva ammApiyaro teNeva uvAgacchai 2 ammApiUNaM royamANe jAva vilavamANe jiNarakkhiyavAvAttiM nivedei / tae NaM jiNapAlie ammApiyaro mittanAi jAva pariyaNeNaM saddhiM royamANAI bahU~I loiyAI mayakiccAI kareMti 2 kAleNaM vigayasAyA jAyA |te NaM jiNapAliyaM annayA kayAI suhAsaNavaragayaM ammApiyaro evaM vayAsI - kahaNNaM puttA ! jiNarakkhie kAlagae 1 tae NaM se jiNapAlie ammApiUNaM lavaNasamuhottAraNaM ca kAliyavAyasamucchaNaM ca poyavahaNavivattiM ca phalahakhaMDAsAyaNaM ca rayaNadIvuttAraM ca rayaNadavidevayAgeNDiM ca bhogavibhUiM ca rayaNadIvadevayA
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ 132 nAyAdhammakahAkho Ix94appAhaNaM ca sUlAiyapurisadarisaNaM ca selagajakkhaAruhaNaM ca rayaNadIvadevayAuvasaggaM ca jiNarakkhiyavivattiM ca lavaNasamuhauttaraNaM ca caMpAgamaNaM ca selagajakkhaApucchaNaM ca jahAbhUyamavitahamasadiddhaM parikahei / tae jaM jiNapAlie jAva appasoge jAva vipulAi bhogabhogAI bhuMjamANe vihri| (94) teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM samaNe bhagavaM mahAvIre samosaDhe jAva dhamma soccA pabvaie egArasaMgavI mAsieNaM bhatteNaM nAva attANaM jhUsetA sohamme kappe do sAgarovamAiM ThiI panattA / tAo AukkhaeNaM ThiikkhaeNaM bhavakkhaeNaM aNaMtaraM cayaM cahattA jeNeva mahAvidehe vAse sijjhihii jAva aMtaM kAhiha / evAmeva samaNAuso ! jAva mANussae kAmabhoge no puNaravi AsAi se paM jAva vAIvaissai jahA va se jinnpaalie| evaM khalu jaMbU ! samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM jAva saMpateNaM navamassa nAyajAyaNassa ayamaDhe pannatte ttimi // // navamaM nAyajjhayaNaM samattaM // 9 //
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAvAdhamyakahAo || dasamaM avjhayaNaM // (95) jai jaM bhaMte ! samaNeNaM navamassa nAyajjhayaNassa ayamaTThe pannatte dasamassa ke aTThe pannatte ? evaM khalu jaMbU ! teNaM kALeNaM 2 rAyagihe naye sAmI samosaDhe goyamo evaM vayAsI - kahaNNaM bhaMte ! jIvA bahvRti vA hAyaMti vA ? goyamA ! se jahAnAmae bahula pakkhassa pADivayAcaMde puNNimAcaMM paNihAya hINe vaNNeNaM hINe somayAe hINe niddhayAe hINe kaMtI evaM dittIe juttIe chAyAe pabhAe oyAe lesAe maMDaleNaM / tayAnaMtaraM ca NaM bIyAcaMde paDivayAcaMda paNihAya hINatarAe vaNNeNaM jAba maMDaleNaM / tayANaMtaraM ca NaM taiyAcaMde bIyAcaMda paNihAya hINatarAe baNNeNaM jAba maMDaleNaM / evaM khalu eeNaM kameNaM parihAyamANe 2 jAva amAvasAcaMde cAuddasicaMdaM paNihAya naTTe baNNeNaM jAva naTThe maMDaleNaM / evAmeva samaNAuso ! jo amhaM nimgaMtho vA niggaMdhI vA jAva pavvaie samANe hINe khaMtIe evaM muttIe guttIe ajaveNaM mahaveNaM lAghaveNaM sacceNaM taveNaM ciyAe akiMcaNayAe baMbhaceravaseNaM / tayANaMtaraM ca NaM hI hINatarAe khaMtIe jAva hINatarAe baMbhaceravAseNaM / evaM khalu eeNaM kameNaM parihAyamANe 2 naTTe khaMtAe jAva naTTe baMbhaceravAseNaM / se jahA vA sukapakkhassa paDivayAcaMde amAvasAcaMM paNihAya ahie vaNpeNaM jAva ahie maMDaleNaM / tayANaMtaraM ca NaM bIyAcaMde paDivayAcaMda paNihAya ahiyayarAe vaNNeNaM jAva ahiyayarAe maMDalejaM / evaM khalu eeNaM kameNaM parivaDDemANe 2 jAva puSNimAcaMde cAudA caMdaM paNihAya paDhipuNNevaNNeNaM jAna paDipuNe maMDaleNaM / evAmeva samaNAuso ! jAna pabbaie samANe ahie khaMtIe jAba baMbhaceravAseNaM / tayANaMtaraM ca NaM ahiyayarAe khaMtIe 1 nAva vaMbhaceravAseNaM / evaM khalu eeNaM kameNaM parivaDemANe 2 jAva paDipuSNe gaMbharavAseNaM / evaM khalu jIvA vagti vA hAyaMti bA / 1 1 1 -X.95] 133 evaM khalu jaMbU ! samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM dasamassa nAyajjhayaNassa ayamaTThe pannatte tti bemi // // dasa nAyamaNaM samacaM // 10 //
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ 134 nAyAdhammakahAo [XI.56 // ekArasamaM ajjhayaNaM // (96) jai NaM bhaMte ! samaNeNaM dasamassa nAyajjhayaNassa ayamaDhe pannatte ekkArasamassa ke ahe pannatte ? evaM khalu jaMbU ! teNaM kAleNaM 2 rAyagihe jAva goyame evaM vayAsI- kehaM NaM bhaMte ! jIvA ArAhagA vA virAhagA vA bhavaMti ? goyamA ! se jahAnAmae egasi samuhakUlaMsi dAvahavA nAmaM rukkhA pannattA kiNhA jAva niuraMbabhUyA pattiyA puphiyA phaliyA hariyagarerijamANA sirIe aIva uvasobhemANA 2 citttthti| jayA gaM dIviccagA IsiM purevAyA pacchAvAyA maMdAvAyA mahAvAyA vAyaMti tayANaM bahave dAvadavA rukkhA pattiyA jAva ciTThati / appegaiyA dAvahavA rukkhA juNNA jhoDA parisaDiyapaMDupattapupphaphalA sukkarukkhao viva milAyamANA 2 ciTThati / evAmeva samaNAuso ! jo amhaM niggaMtho vA 2 jAva pavvaie samANe bahUNaM samaNANaM 4 samma sahai jAva ahiyAsei bahUNaM annautthiyANaM bahUNaM gihatthANaM no sammaM sahai jAva no ahiyAsei esa NaM mae purise desavirAhae pannatte samaNAuso ! jayA NaM sAmuddagA IsiM purevAyA pacchAvAyA maMdAvAyA mahAvAyA vAyaMti tayA NaM bahave dAvahavA rukkhA juNNA jhoDA jAva milAyamANA 2 ciTThati / appegaiyA dAvadavA rukkhA pattiyA puphiyA jAva uvasobhemANA 2 ciTThati / evAmeva samaNAuso ! jo amhaM niggaMtho vA 2 jAva pavvaie samANe bahUNaM annautthiyagihatthANaM sammaM sahai bahUNaM samaNANaM 4 no sammaM sahai esa NaM bhae purise desArAhae pannatte samaNAuso! jayA NaM no dIvizcagA no sAmuddagA IsiM pacchAvAyA jAva mahAvAyA vAyaMti tayA NaM savve dAvahavA rukkhA juNNA jhoDA / evAmeva samaNAuso ! jAva pavaie samANe bahUNaM samaNANaM 4 bahUNaM annautthiyanihatthANaM no sammaM sahai esa NaM mae purise savvavirAhae pannatte samaNAuso / jayA NaM dIviccagA vi sAmuhagA vi IsiM jAva vAyaMti tayA NaM savve dAvahavA pattiyA jAva ciTThati / evAmeva samaNAuso ! jo amhaM pambaie samANe bahUNaM samaNANaM 4 bahUNaM annautthiyagihatthANaM samma sahai esa NaM mae
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ 135 -XI.96] ...nAyAdhammakahAo * 135 purise savvaArAhae pannatte / evaM khalu goyamA ! jIvA ArAhagA vA virAhagA vA bhavaMti / . evaM khalu jaMbU ! samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM jAva saMpatteNaM ekArasamassa ayamaDhe pannatte ttibemi // 11 // . . . . ekkArasamaM nAyajjhayaNaM samataM // 11 // ||baarsmN ajjhayaNaM / ..... - (97) jai NaM bhaMte ! samaNeNaM jAva saMpatteNaM ekkArasamassa nAyajjhayaNassa ayamaDhe pannatte bArasamassa NaM ke aDhe pannatte ? evaM khalu jaMbU ! seNaM kAleNaM 2 caMpA nAma nayarI / puNNabhade ceie / jiyasattU nAmaM raayaa| dhAriNI devI / adINasattU nAma kumAre juvarAyA vi hotthA / subuddhI nAmaM amacce jAva rajjadhurAciMtae yAvi hotthA jAva samaNovAsae / tIse NaM caMpAe nayarIe bahiyA uttarapurathimeNaM ege pharihodae yAvi hotthA meyavasAruhiramaMsapUyapaDalapoccaDe bhayagakalevarasaMchanne amaNunne NaM vaNNeNaM jAva phAseNaM se jahAnAmae ahimaDe i vA gomaDe i vA jAva mayakuhiyaviNaTThakimiNavAvaNNadurabhigaMdhe kimijAlAule saMsatte asuivigayabIbhacchadarisaNijje / bhaveyArUve siyA ? no iNaMDhe samahe / etto aNir3hatarAe ceva jAva gaMdheNaM pannatte / . (98) tae NaM se jiyasattU rAyA annayA kayAi hAe kayabalikamme jAva appamahagghAbharaNAlaMkiyasarIre bahUhiM Isara jAva satthavAha - pabhiIhiM sAddhiM bhoyaNamaMDavaMsi bhoyaNavelAe suhAsaNavaragae viulaM asaNaM 4 jAva viharai jimiyabhuttuttarAgae jAva suibhUe taMsi vipulaMsi asaNAMsa 4 jAva jAyavimhae te bahave Isara jAva pabhiIe evaM vayAsIaho NaM devANuppiyA ! ime maNule asaNaM 4 vaNNeNaM uvavee jAva phAseNaM
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ 136 'nAyAdhammakahAo. [XII.98uvavee assAyaNijje visAyaNije pINaNijne dIvaNije dappaNijje mayeNijje biMhaNije savidiyagAyapalhAyaNije / tae NaM te bahave Isara jAva pabhiyao jiyasattuM evaM vayAsI- taheva NaM sAmI ! jaNaM tumbhe vayaha - aho NaM ime maNunne asaNe 4 vaSNeNaM uvavee jAva palhAyaNijje / tae NaM jiyasattU subuddhiM amaJcaM evaM kyAsI - aho NaM subuddhI ! ime maNunne asaNe 4 jAva palhAyaNije / tae NaM subuddhI jiyasattussa rano eyamaDhe no ADhAi jAva tusiNIe saMciTThai / tae NaM jiyasattU subuddhiM doccapi taccaMpi evaM vayAsI- aho NaM subaddhI ! ime maNanne taM ceva jAva palhAyaNijje / tae NaM se subuddhI amacce doccaMpi taJcapi evaM vutte samANe jiyasattuM rAyaM evaM vayAsI- no khalu sAmI ! amhaM eyAMsa maNunnaMsi asaNaMsi 4 kei vimhae / evaM khalu sAmI ! surabhisahA vi poggalA durabhisahattAe pariNamaMti durabhisadA vi poggalA surabhisahattAe pariNamaMti / suruvA vi poggalA durUvattAe pariNamaMti durUvA vi poggalA surUvattAe prinnmNti| surabhigaMdhA vi poggalA durabhigaMdhattAe pariNamaMti durabhigaMdhA vi poggalA surabhigaMdhattAe pariNamati / surasA vi poggalA durasattAe pariNamaMti durasA vi poggalA surasattAe pariNamaMti / suhaphAsA vi poggalA duhapAsattAe pariNamaMti duhaphAsA vi poggalA suhaphAsattAe pariNamaMti / paMogavIsasA pariNayA vi ya NaM sAmI ! poggalA pannattA / tae NaM jiyasattU subuddhissa amaJcassa evamAikkhamANassa 4 eyamadvaM no ADhAi no pariyANai tusiNIe saMciTThai / tae NaM se jiyasattU annayA kayAi vhAe AsakhaMdhavaragae mahayAbhaDacaDagaraAsavAhaNiyAe nijAyamANe tassa pharihodayassa adUrasAmaMteNaM vIIvayai / tae NaM jiyasattU tassa pharihodagassa asubheNaM gaMdhaNaM abhibhUe samANe saeNaM uttarijaeNaM AsagaM pihei egaMtaM avakkamai 2 bahave Isara jAva pabhiio evaM vayAsI - aho NaM devANuppiyA! ime pharihodae amaNunne vaNNeNaM 4 se jahAnAmae ahimaDe i vA jAva amaNAmatarAe ceva / tae NaM te bahave rAIsara jAva pabhiyao evaM vayAsI - taheva NaM
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ XII.98] nAyAdhammakAo taM sAmI ! jaM NaM tubbhe evaM vayaha - aho NaM ime pharihodae amaNunne varNaNaM 4 se jahAnAmae ahimaDe i vA jAva amaNAmatarAe ceva / tae NaM se jiyasattU subuddhiM amacaM evaM vayAsI - aho NaM subuddhI ! ime pharihodae amaNunne vaNNeNaM 4 se jahAnAmae ahimaDe i vA jAva amaNAmatarAe ceva / tae NaM se subuddhI amace jAva tusiNIe sAMcaTThai / tae NaM se jiyasattU rAyA subuddhiM amacaM docaMpi tacaMpi evaM vayAsI - aho NaM taM caiva / tae NaM se subuddhI amaze jiyasattuNA rannA doccaMpi tacaMpi evaM vRtte samANe evaM bayAsIno khalu sAmI ! amhaM eyaMsi pharihodagaMAMsa kei vimhae / evaM khalu sAmI ! surabhisaddA vi poggalA dubbhisaddattAe pariNamaMti taM caiva jAva paogavIsasApariNayA vi ya NaM sAmI ! poggalA pannattA / tae NaM jiyasatta subuddhi evaM vayAsI - mA NaM tumaM devANuppiyA ! appANaM ca paraM ca tadubhayaM ca bahUhi ya asambhAvubbhAvaNAhiM micchattAbhiniveseNa ya buggAhemANe pamANe viharAhi / tae NaM subuddhissa imeyArUve ajjhathie 4 samupajjitthA - aho NaM jiyasattU saMte tacce tahie avita sanbhUe jiNapannatte bhAve no ubalabhai / taM seyaM khalu mama jiyasattussa ranno saMtANaM taccANaM tahiyANaM avitahANaM sanbhUyANaM jiNapannattANaM bhAvANaM abhigamaNaTTayAe eyamaTTha uvAyaNAvetaie / evaM saMpehei 2 paccaiehiM purisehiM saddhiM aMtarAvaNAo navae ghaDae ya paDae ya geNhai 2 saMjhAkAlasamayAMsa paviralamaNussaMsi nisaMtapaDinisaMtaMsi jeNeva pharihodae teNeva uvAgacchai 2 taM pharihodagaM geNhAvei 2 navaesu ghaDaesu gAlAvei 2 navasu ghaDaesa pakkhivAvei 2 sajjakhAraM pakkhivAvei laMchiyamuddie kArAvei 2 sattarattaM parivasAvei 2 dopi navaesu ghaDaesu gAlAvei 2 navasa ghaDae pakkhivAvei 2 sajjakhAraM pakkhivAvei 2 laMchiyamuddie kArAvei 2 sattarattaM parivasAvei 2 tacaMpi navaesu ghaDaesu jAva saMvasAvei / evaM khalu eeNaM uvAeNaM aMtasa mAlAvemANe aMtarA pakkhivAvemANe aMtarA ya vasAvemANe sattasattaya rAiMdiyAI parivasAvei | R 137
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ 138 nAyAdhammakahANo [XII.setae NaM se pharihodae sattamaMsi sattayaMsi pariNamamANasi udagarayaNe jAe yAdhi hotthA acche patthe jacce taNue phAliyavaNNAbhe vaNNeNaM uvavee 4 AsAyaNije jAva savvidiyagAyapalhAyaNije / tae NaM subuddhI jeNeva se udagarayaNe teNeva uvAgacchai 2 karayalaMsi AsAdei 2 taM udgarayaNaM vaNeNaM uvaveyaM 4 AsAyaNijaM jAva savvidiyagAyapalhAyaNijnaM jANittA haTThatuDhe bahUhiM udagasaMbhAraNijjehiM davvehiM saMbhArei 2 jiyasattussa rano pANiyaghariyaM sahAvei 2 evaM vayAsI- tuma NaM devANuppiyA ! imaM udagarayaNaM geNhAhi 2 jiyasattussa rano bhoyaNavelAe uvaNejAsi / tae NaM se pANiyagharie subuddhissa eyamaDhe paDisuNei 2 taM udagarayaNaM geNhai 2 jiyasattussa rano bhoyaNabelAe uvaTThavei / tae NaM se jiyasattU rAyA taM vipulaM asaNaM 4 AsAemANe jAva viharai jimiyabhuttuttarAgae vi ya gaM jAva paramasuibhae taMsi udagarayaNaMsi jAyavimhae te bahave rAIsara jAva evaM vayAsI- aho NaM devANuppiyA ! ime udagarayaNe acche jAva savidiyagAyapalhAyaNijje / tae NaM te bahave rAIsara jAva evaM vayAsI- taheva NaM sAmI ! jaNaM tumbhe vayaha jAva evaM ceva palhAyaNije / tapa gaM jiyasattU rAyA pANiyapariyaM sahAvei 2 evaM bayAsI- esa NaM tume devAguppiyA ! udagarayaNe kao AsAie ? tae NaM se pANiyagharie jiyasattuM evaM vayAsI-esa NaM sAmI ! mae udagarayaNe subuddhissa aMtiyAo AsAie / tae NaM jiyasattU subuddhiM amacaM sahAvei 2 evaM bavAsIaho NaM subuddhI ! keNaM kAraNeNaM ahaM taba aNiDhe 5 jeNaM tumaM mama kallAkalliM bhoyaNavelAe imaM udagarayaNaM na uvaTThavesi ? taM esa gaM tume devANuppiyA ! udagarayaNe kao Davaladdhe ? tae NaM subuddhI jiyasattuM evaM vayAsI - esa NaM sAmI ! se pharihodae / tae NaM se jiyasattU subuddhi evaM vayAsI - keNaM kAraNeNaM subuddhI ! esa se pharihodae ? tae gaM subuddhI jiyasattuM evaM vayAsI - evaM khalu sAmI ! sunbhe tayA~ mama ekmAikkhamANassa 4 eyamadvaM no sahahaha / tae NaM mama imeyArUve ajjhathie 4aho NaM jiyasattu saMte jAva bhAve no sahahai no pattiyai no roei / taM
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ -XII.8] bayAdhammakahAno 139 saMbe khalu mama jiyasattussa rano saMtANaM bAba sabbhUyANaM jiNapattA bhAvANaM abhigamaNahayAe eyamae uvAyaNAvettae / evaM saMpehami 2 vaM cetra jAva pANiyapariyaM sahAvemi 2 evaM vadAmi - tumaMNaM devANuppiyA ! udagarayaNaM jinasattussa rano bhoyaNabelAe uvaNehi / taM eeNaM kAraNeNaM sAmI! esa se pharihodae / tae NaM jiyasatU rAyA subuddhissa evamAiskhayANassa 4 eyamaDhe no sahahai 3 asadahamAme apattiyamANe aroemANe abhitarANijje purise sahAvei 2 evaM vayAsI - gacchaha paM tunbhe devANuppiyA ! aMtarAvaNAo navae ghaDae paDae ya geNhaha jAva udagasaMbhAraNibehiM davvehiM saMbhAreha / tevi taheva saMbhAreti 2 jinasacussa uvaNeti / tae NaM se jiyasastU rAyA taM udagarayaNaM karayamaMsi AsAei AsAyamivaM jAva sabidiyagAyapalhAyaNijjaM jANittA subuddhiM amacaM sadAvei 2 evaM bayAsI - subuddhI ! ee NaM tume saMtA taccA jAva sabbhUyA bhAvA ko upaladdhA ? tae NaM subuddhI jiyasatuM evaM vayAsI - ee gaM sAmI ! mae saMtA jAva bhAvA jiNavayaNAo uvaladdhA / tae NaM jiyasattU subuddhiM evaM vayAsI - taM icchAmi NaM devANuppiyA ! tava aMtie jiNaSayaNaM nisAmittae / tae NaM subuddhI jiyasattussa vicitvaM kevalipannacaM cAujjAmaM dhamma parikahei tamAikkhai jA - jIvA bajhaMti jAva paMcAnvayAI / tae NaM jiyasattU subuddhissa aMtie dhammaM socA nisamma haTTatuTuM subuddhiM amara evaM vayAsI- saddahAmi maM devANuppiyA ! niggaMthaM pAvayaNaM 3 jAva se jaheyaM tubbhe vayaha / taM icchAmi NaM tava aMtie paMcANuvvaiyaM sattasikkhAvaiyaM jAva uvasaMpajittANaM viharittae / ahAsuhaM devANuppiyA ! mA paDibaMdhaM / tae NaM se jiyasattU subuddhissa aMtie paMcANuvvaiyaM jAva duvAlasavihaM sAvayadhamma paDivajai / tae NaM jiyasattU samaNovAsae jAe ahigayajIvAjIve jAva paDilAbhemANe viharai / teNaM kAleNaM 2 therAgamaNaM / jiyasattU rAyA subuddhI ya niggacchai / subuddhI dhammaM socA jaM navaraM jiyasattuM ApucchAmi jAva pavvayAmi / ahAsuhaM devANuppiyA! tae NaM se subuddhI jeNeva jiyasattU teNeva uvAgacchai 2 evaM vAsI
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAyAdhammaka hAo XII. 98 1 evaM khalu sAmI ! mae therANaM aMtie dhamme nisaMte / se viyadhamme icchie paDicchie 3 / tae NaM ahaM sAmI ! saMsArabharvvigge bhIe jAva icchAmi NaM tubbhehiM abbhaNunnAe jAva pavvaittae / tae NaM jiyasattU subuddhiM evaM vayAsI acchasu tAva devANuppiyA ! kaivayAI vAsAI urAlAI jAva bhuMjamANA / tao pacchA egayaMo therANaM aMtie muMDe bhavittA jAva pavvaissAmo / tae NaM subuddhI jiyasattussa ranno eyamaTuM paDisuNei / tae NaM tassa jiyasattussa ranno subuddhiNA saddhiM vipulAI mANussagAI jAva pazcaNubbhavamANassa duvAlasa vAsAI vIikaMtAI / teNaM kAleNaM 2 therAgamaNaM / jiyasattU dhammaM socA evaM jaM navaraM devANuppiyA ! subuddhiM AmaMmi jeTThaputtaM rajje ThAvemi tae NaM tubbhaM aMtie jAva pavvayAmi / ahAsuhaM devAzuppiyA / tae NaM jiyasattU rAyA jeNeva sae gihe teNeva uvAgacchai 2 subuddhiM sahAve 2 evaM bayAsI - evaM khalu mae therANaM jAva pavvayAmi / tumaM NaM kiM karosi ? taNaM subuddhI jiyasattuM evaM vayAsI jAva ke anne AdhAre vA jAva pavvAmi / taM jai NaM devANupiyA jAva pavvAhi / gacchaha NaM devAppiyA ! jeTThaputtaM ca kuTuMbe ThAvehi 2 sIyaM duruhittANaM mamaM aMtie sIyA jAva pAubbhavai / tae NaM jiyasattU koDuMbiyapurise sahAvei 2 evaM vayAsI - gacchaha NaM tubbhe devANuppiyA ! adINasattussa kumArassa rAyAbhiseyaM uvaTThaveha jAva abhisiMcaMti jAva pavvaie / tae NaM jiyasattU ekkArasa aMgAI ahijjai bahUNi vAsANi pariyAo mAsiyAe saMlehaNAe jAva siddhe / tae NaM subuddhI ekkArasa aMgAI ahijjittA bahUNa vAsANi jAva siddhe / 1 140 - evaM khalu jaMbU | samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM jAva saMpatteNaM bArasamassa nAyajjhayaNassa ayamaTThe pannatte tti bemi || // bArasamaM nAyajjhayaNaM samattaM // 12 //
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ 141 -XIII.99] nAyAdhammakahAo // terasamaM ajjhayaNaM // ..... ___(99) jai NaM bhaMte ! samaNeNaM jAva saMpatteNaM bArasamassa ayamahe pannatte terasamassa ke aDhe pannatte ? evaM khalu jaMbU ! teNaM kAleNaM 2 rAyagihe nayare guNasilae ceiai samosaraNaM parisA niggayA / teNaM kAleNaM 2 sohamme kappe dahuraivaDiMsae vimANe sabhAe suhammAe daDuraMsa sIhAsaNaMsi duhure deve cauhiM sAmANiyasAhassIhiM cauhiM aggamahisIhi saMparisAhiM evaM jahA sUriyAbhe jAva divvAiM bhogabhogAI bhuMjamANe viharai imaM ca NaM kevalakappaM jaMbuddIvaM dIvaM viuleNaM ohiNA AbhoemANe 2 jAva naTTavihiM uvadaMsittA paDigae jahA suuriyaabhe| bhaMte ! tti bhagavaM goyame samaNaM 3 vaMdai namasai 2 evaM vayAsI - aho NaM bhaMte ! dahure deve mahiDDie 6 / dahurassa NaM bhaMte ! devassa sA divvA deviDDI 3 kahiM gayA? kahiM paviTThA ? goyamA ! sarIraM gayA sarIraM aNupaviTThA kuuddaagaardittuNto| dadureNaM bhaMte ! deveNaM sA divvA deviDDI 3 kinnA laddhA jAva abhisamannAgayA ? evaM khalu goyamA ! iheva jaMbuddIve 2 bhArahe vAse rAyagihe guNasilae ceie seNie raayaa| tattha NaM rAyagihe naMde nAmaM maNiyAraseTThI parivasai ar3e ditte / teNaM kAleNaM 2 ahaM goyamA ! samosaDDe parisA niggayA seNie vi niggae / tae NaM se naMde maNiyAraseTThI imIse kahAe laddhaDe samANe vhAe pAyacAreNaM jAva pajjuvAsai / naMde dhammaM soccA samaNovAsae jAe / tae NaM ahaM rAyagihAo paDinikkhate bahiyA jaNavayavihAraM viharAmi / tae NaM se naMdamaNiyAraseTThI annayA kayAi asAhudaMsaNeNa ya apajjuvAsaNAe ya aNaNusAsaNAe ya asussUsaNAe ya sammattapajjavehiM parihAyamANehiM 2 micchattapajjavehiM parivaDDamANehiM 2 micchattaM vippaDivanne jAe yAvi hotthA / tae NaM naMde maNiyAraseTThI annayA~ kayAi gimhakAlasamayAMsa jeTThAmUlaMsi mAsaMsi aTThamabhattaM parigeNhai 2 posahasAlAe jAva viharai / tae NaM naMdassa aTThamabhattaMsi pariNamamANaMsi taNhAe chuhAe ya abhibhUyassa samANassa imeyArUve ajjhathie 4 - dhannA NaM te jAva Isarapabhiyao jesiM NaM rAyagihassa bahiyA bahUo vAvIo
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ 142 nAvAcammakahAo [XIII.99pokkhariNIo jAva sarasarapaMtiyAo jattha NaM bahujaNo NhAi ya piyai ya pANiyaM ca saMbahai / taM seyaM khalu mama kallaM seNiyaM rAyaM ApucchittA rAyagihassa bahiyA uttarapurathime disIbhAge venmArapavvayassa adUrasAmaMte vatthupADhagaroiyaMsi bhUmibhAgasi naMdaM pokkhariNiM khaNAvettae ttikaTu evaM saMpehei 2 kallaM jAva posahaM pArei 2 hAe kayabalikamme mittanAi jAva saMparibuDe mahatthaM jAva pAhuDaM rAyArihaM geNhai 2 jeNeva seNie rAyA teNeva uvAgacchai jAva pAhuDaM ubaTTavei 2 evaM vayAsI - icchAmi gaM sAmI ! tumbhehiM abbhaNunAe samANe rAyagihassa bahiyA jAva khaNAvettae / ahAsuhaM devANuppiyA / tae NaM se naMde seNieNaM rakhA abbhaNunAe samANe hadvatuDhe rAyagihaM nagaraM majhamajheNaM nimgacchai 2 vatthupADhayaroIyAMsa bhUmibhAgasi naMdaM pokkharaNiM khaNAveuM payatte yAvi hotthA / tae NaM sA naMdA pokkharaNI aNupubeNaM khammamANA 2 pokkharaNI jAyA yAvi hotthA cAukoNA samatIrA aNupuvvaM sujAyavappasIyalajalA saMcchannapattabhisamuNAlA bahuuppalapaumakumudanaliNasubhagasogaMdhiyapuMDarIyamahApuMDarIyasayapattasahassapa'ttapupphaphalakesarovayA parihatthabhamaMtamattachappayaaNegasauNagaNamihuNaviyariyasadanaiyamahurasaranAiyA pAsAIyA 4 / tae NaM se naMde maNiyAraseTThI naMdAe pokkhariNIe caudisiM cattAri vaNasaMDe rovAvei / tae NaM te vaNasaMDA aNuputveNaM sArakkhijamANA saMgovijjamANA saMvaDDijamANA ya vaNasaMDA jAyA kiNhA jAva niuraMbabhUyA pattiyA puphiyA jAva uvasobhemANA 2 ciTThati ! tae NaM naMde purathimille vaNasaMDe egaM mahaM cittasabhaM karAvei 2 aNegakhaMbhasayasanivilu pAsAiyaM 1 / vattha NaM bahUNi kiNhANi ya jAva sukilANi ya kaTThakammANi ya potthakammANi ya cittaleppagaMthimaveDhimapUrimasaMghAimAI uvadaMsijjamANAI 2 ciTThati / tattha NaM bahUNi AsaNANi ya sayaNANi ya atthuyapaJcatthuyAI ciTThati / tattha NaM bahave naDA ya naTTA ya jAva dinnabhaIbhattaveyaNA tAlAyarakammaM karemANA viharati / rAyagihaviNiggao tattha NaM bahujaNo tesu puvvatthesu AsaNasayaNesu saMnisaNNo ya saMtuyaTTo
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ 143 -XIIt.991 nAyAdhammakahAo ya suNamANo ya pecchamANo ya sAhemANo va suhaMsuheNaM viharai / tae NaM naMde dAhiNille vaNasaMDe egaM mahaM mahANasasAlaM kArIvei aNegakhaMbha jAva rUvaM / tattha gaM bahave purisA dinnabhaibhattaveyaNA viulaM asaNaM 4 uvakkhaDeMti bahUNaM samaNamAhaNaatihikirvaNavaNImagANaM paribhAemAkA 2 viharaMti ! tae NaM naMde maNiyAraseTThI paJcatthimille vaNasaMDe egaM mahaM tigicchiyasAlaM karei aNegakhaMbhasaya jAva paDiruvaM / tattha gaM bahave vejjA ya vejaputtA ya jANuyA ya jANuyaputtA ya kusalA ya kusalaputtA ya dinabhaibhattaveyaNA bahUNaM vAhiyANa ya gilANANa ya rogiyANa ya dubbalANa ya teicchakammaM karemANA viharati / anne ya tattha bahave purisA dinabhai0 vesiM bahUNaM vAhiyANa ya rogiyAMgalANadubbalANa ya osahabhesajjabhattapANeNaM paDiyArakammaM karemANA viharati / tae NaM naMde uttarille vaNasaMDe egaM mahaM alaMkAriyasabhaM kArei aNegakhaMbhasaya jAva paDirUvaM / tattha NaM bahave alaMkAriyamaNussA dinabhaimasapANA bahUNaM samaNANa ya mAhamANa ya sanAhANa ya aNAhANa ya gilANANa ya rogiyANa ya dubbalANa ya alaMkAriyakammaM karemANA 2 viharati / tae NaM tIeM naMdAe pokkhariNIe bahave saNAhA ya aNAhA ya paMthiyA ya pahiyA ya karoDiyAM yaM taNahArA pattahArA kaTThahArA appegajhyA hAyati appegaiyA pANiyaM piyaMti appegaiyA pANiyaM saMvahaMti appegaiyA visajjiyaseyajallamalaparissamanihakhuppivAsA suhaMsuheNaM viharati / rAyagihaniggao vi ettha bahujaNo kiM te jalaramaNavivihamajaNakayalilayAharayakusumasattharayaagasauNagaNakayaribhiyasaMkulesu suhaMsuheNaM abhiramamANo 2 vihri| tae paM naMdAe pokkhariNIe bahujaNo NhAyamANo va pIyamANo ya pANiyaM ca saMbahamANo ya annamannaM evaM vayAsI - dhanne NaM devANuppiyA ! naMde maNiyAraseTThI kayatthe nAva jammajIviyaphale jassa NaM imeyAruvA naMdA pokhariNI cAukomA jAva paDirUvA jassa jaM purathimille taM caiva savvaM causu vi vaNasaMDelu jAca rAyagihaviNimgao jattha bahujaNo AsaNesu ya sAbaNesu ca sanisaNNo ya saMtupaTTo ya pecchamANo vasAhemAko ya
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ 144 - nAyAdhammakahAo [XIII.100suhaMsuheNaM viharai / taM dhanne kayatthe kayalakkhaNe kayapuNNe kayA NaM loyA suladdhe mANussae jammajIviyaphale naMdassa mANayArassa / tae NaM rAyagihe siMghADaga jAva bahujaNo annamannassa evamAikkhai 4 - dhanne NaM devANuppiyA! naMde maNiyAre so ceva gamao jAva suhaMsuheNaM viharai / tae NaM se naMde maNiyAre bahujaNassa aMtie eyamahU~ socA nisamma haTTatuDhe dhArAhayakayaMbakaM piva samUsaviyaromakUve paraM sAyAsokkhamaNubhavemANe vihri| (100) tae NaM tassa naMdassa maNiyAraseTThissa annayA kayAi sarIragaMsi solasa royAyaMkA pAunbhUyA taMjahA- sAse kAse jare dAhe kucchisUle bhagaMdare / arisA ajIrae diTThImuddhasUle akArae // 1 // acchiveyaNA kaNNaveyaNA kaMDU daiudare koDhe // tae NaM se naMde maNiyAraseTThI solasahiM royAyaMkehiM abhibhUe samANe koDaMbiyapurise sahAvei 2 evaM vayAsI- gacchaha NaM tunbhe devANuppiyA ! rAyagihe nayare siMghADaga jAva pahesu mahayA 2 sadeNaM ugghosemANA 2 evaM vayaha- evaM khalu devANuppiyA! naMdassa maNiyArassa sarIragaMsi solasa royAyaMkA pAunbhUyA taMjahA - sAse jAva koDhe / taM jo NaM icchai devANuppiyA ! vijo vA vijaputto vA jANuo vA 2 kusalo vA 2 naMdassa maNiyArassa tesiM ca NaM solasaNhaM royAyaMkANaM egamavi royAyaMka uvasAmittae tassa NaM naMde maNiyAre viulaM atthasaMpayANaM dalayai ttikaTu doccapi tazcaMpi ghosaNaM ghoseha 2 eyamANattiyaM paJcappiNaha tevi taheva paJcappiNaMti / tae NaM rAyagihe imeyArUvaM ghosaNaM socA nisamma bahave vejjA ya vejaputtA ya jAva kusalaputtA ya satthakosahatthagayA ya siliyAhatthagayA ya guliyAhatthagayA ya osahabhesajjahatthagayA ya saehiM 2 gihehiMto nikkhamaMti 2 rAyagihaM majhamajheNaM jeNeva naMdassa maNiyAraseTThissa gihe teNeva uvAgacchaMti 2 naMdassa maNiyArassa sarIraMga pAsaMti 2 tesiM royAyaMkANaM niyANaM pucchaMti 2 naMdassa maNiyArassa bahahiM ucalaNehi ya uvvadRNehi ya siNehapANehi ya vamaNehi ya vireyaNehi ya seyaNehi ya avadahaNehi ya
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ -XIII.100] nAyAdhammakahAo _145 avaNhAvaNehi ya aNuvAsaNAhi ya batthikammehi ya nirUhehi ya sirAvehehi ya tacchaNAhi ya pacchaNAhi ya sirAbatthIhi ya tappaNAhi ya puMDavAehi ya challIhi ya vallIhi ya mUlehi ya kaMdehi ya pattehi ya pupphehi ya phalehi ya bIehi ya siliyAhi ya guliyAhi ya osahehi ya bhesajehi ya icchaMti tesiM solasaNhaM royayaMkANaM egamavi royAyakaM utsAmittae no ceva NaM saMcAeMti uvasAmettae / tae NaM te bahave vijA ya 6 jAhe no saMcAeMti tesiM solasaNhaM royAyaMkANaM egamavi royAyaMkaM uvasAmittae tAhe saMtA taMtA jAva paDigayA / tae NaM naMde maNiyAre tehiM solasehiM royAyaMkehi abhibhUe samANe naMdAe pukkhariNIe mucchie 4 tirikkhajoNiehiM nibaddhAue baddhapaesie aTTaduhaTTavasaTTe kAlamAse kAlaM kiccA naMdAe pokkhariNIe dahurIe kucchisi duhurattAe uvavanne / tae NaM naMde dahure gambhAo vippamukke samANe umukkabAlabhAve vinAyapariNayamitte jovvaNagamaNuppatte naMdAe pokkhariNIe abhiramamANe 2 vihri| tae NaM naMdAe pokkhariNIe bahujaNo NhAyamANo ya piyaI ya pANiyaM ca saMvahamANo annamannaM evamAikkhai 4- dhanne NaM devANuppiyA ! naMde maNiyAre jassa NaM imeyArUvA naMdA pukkhariNI cAukoNA jAva paDirUvA jassa NaM purathimille vaNasaMDe cittasabhA aNegakhaMbha taheva cattAri sabhAo jAva jammajIviyaphale / tae NaM tassa dahurassa taM AbhakkhaNaM 2 bahujaNassa aMtie eyamahU~ socA nisamma imeyArUve ajjhathie 4 samuppajjitthA - se kahiM manne mae imeyArUve sahe nisaMtapuvve tikaTu subheNaM pariNAmeNaM jAva jAIsaraNe samuppanne puvvajAI sammaM samAgacchai / tae NaM tassa duhurassa imeyArUve anjhathie 4-evaM khalu ahaM iheva rAyagihe nayare naMde nAma maNiyAre aDDe / teNaM kAleNaM 2 samaNe bhagavaM mahAvIre iha samosaDDhe / tae NaM mae samaNassa 3 aMtie paMcANuvvaie sattasikkhAvaie jAva paDivanne / tae NaM ahaM annayA kayAi asAhudaMsaNeNaM ya jAva micchattaM vippaDivanne / tae NaM ahaM anayA kayAiM gimhakAlasamayasi jAva uvasaMpajjittANaM viharAmi
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ 146 'nAyAdhammakahAo . [XIII.100evaM jaheva ciMtA ApucchaNA naMdApukkhariNI vaNasaMDA sahAo taM caiva savvaM jAva naMdAe duhurattAe uvavanne / taM aho NaM ahaM ahanne apuNNe akayapuNNe niggaMthAo pAvayaNAo naDhe bhaTThe paribbhahe / taM seyaM khalu mamaM sayameva puvvapaDivannAI paMcANuvvayAiM uvasaMpajittANaM viharittae / evaM saMpehei 2 puvapaDivannAiM paMcANuvvayAI jAva Aruhai 2 imeyArUvaM abhiggahaM abhigiNhai - kappai me jAvajjIvaM chaTuMchaTTeNaM aNikkhitteNaM appANaM bhAvamANassa viharittae / chaTThassa vi ya NaM pAraNagasi kappai me naMdAe pokkhariNIe pariperatesu phAsueNaM NhANodaeNaM ummaINAloliyAhi ya vittiM kappemANassa viharittae / imeyArUvaM abhiggahaM abhigeNhai jAvajIvAe chaTuMchaTeNaM jAva viharai / teNaM kAleNaM 2 ahaM goyamA ! guNasilae samosaDDe parisA niggayA / tae NaM naMdAe pokkhariNIe bahujaNo vhAi 3 annamannaM jAva samaNe 3 iheva guNasilae ceie samosaDDhe / taM gacchAmo NaM devANuppiyA ! samaNaM 3 vaMdAmo jAva pajjuvAsAmo / eyaM Ne ihabhave parabhave ya hiyAe jAva ANugAmiyattAe bhavissai / tae NaM tassa duhurassa bahujaNassa aMtie eyamaha~ socA nisamma ayameyArUve ajjhathie 4 samuppajjitthA-evaM khalu samaNe 3 samosaDhe / taM gacchAmi NaM vaMdAmi / evaM saMpehei 2 naMdAo pukkhariNIo sANiyaM 2 uttarei jeNeva rAyamagge teNeva uvAgacchai 2 tAe ukkiTThAe 5 dahuragaIe vIIvayamANe jeNeva mamaM aMtie teNeva pahArettha gamaNAe / imaM ca NaM seNie rAyA bhiMbhasAre vhAe kayakouya jAva savvAlaMkAravibhUsie hatthikhaMdhavaragae sakoreMTamalladAmeNaM chatteNaM dharijamANeNaM seyavaracAmarehi ya uddhavvamANehiM hayagayaraha0 mayA bhaDacaDagaracAuraMgiNIe seNAe saddhiM saMparivuDe mama pAyavaMdae havvamAgacchai / tae NaM se dahure seNiyassa ranno egeNaM AsakisoraeNaM vAmapAeNaM akaMte samANe aMtanigyAie kae yAvi hotthaa| tae NaM se dahure athAme abale avIrie apurisakkAraparakkame adhAraNijjamittikaTu egatamavakkamai karayala jAva evaM bayAsI-namotthu NaM arahatANaM jAva saMpattANaM / namotthu NaM mama dhammAyariyassa jAva saMpAviukAmassa /
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ 147 -XIV.101] nAyAdhammakahAo pulvipi ya NaM mae samaNassa 3 aMtie thUlae pANAivAe paJcakkhAe jAva thUlae pariggahe paJcakkhAe / taM iyANipi tasseva aMtie savvaM pANAivAyaM paJcakkhAmi jAva savvaM pariggahaM paJcakkhAmi jAvajIvaM savvaM asaNaM 4 paJcakkhAmi jAvajIvaM jaMpi ya imaM sarIraM i8 kaMtaM jAva mA phusaMtu eyapi ya NaM carimehiM UsAsehiM vosirAmi ttikaTu / tae NaM se dahure kAlamAse kAlaM kiccA jAva sohamme kappe daduravaDiMsae uvavAyasabhAe daDuradevattAe uvavanne / evaM khalu goyamA ! duhureNaM sA divvA deviDDI laddhA 3 / daDurassa NaM bhaMte ! devassa kevaiyaM kAlaM ThiI pannattA ? goyamA ! cattAri paliovamAiM ThiI pannattA / duhure NaM bhaMte ! deve tAo devalogAo AukkhaeNaM ThiikkhaeNaM kahiM gacchihii kahiM uvavajihii ? goyamA! se NaM dahure deve mahAvidehe vAse sijjhihii bujhihii muccihii jAva aMtaM krehii| ___ evaM khalu jaMbU ! samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM jAva saMpatteNaM terasamassa nAyajjhayaNassa ayamaDhe pannatte tti bemi // // terasamaM nAyajjhayaNaM saMmattaM // 13 // // coisamaM ajjhynnN|| (101) jai NaM bhaMte ! samaNeNaM jAva saMpattaNaM terasamassa nAyajjhayaNassa ayamaDhe pannatte codasamassa ke ahe pannatte ? evaM khalu jaMbU ! teNaM kAleNaM 2 tethelipuraM nAma naiyaraM / pamayavaNe ujjANe / kaNagarahe rAyo / tassa NaM kaNagarahassa paumAvaI devI / tassa NaM kaNagarahassa ranno teyaliputte nAma amacce sAmadaMDabheyaniuNe / tattha NaM teyalipure kalAde nAmaM musiyAradArae hotthA aDDe jAva aparibhUe / tassa NaM bhaddA nAmaM bhAriyA / tassa NaM kalAyarasa mUsiyAradAragassa dhUyA bhahAe attayA poTTilA nAmaM dAriyA hotthA rUveNa ya ukiTThA jAva ukkiTThasarIrA / tae NaM sA poTTilA dAriyA annayA kayAi vhAyA savvAlaMkAravibhUsiyA
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ 148 iteratur [XIV.101 ceDiyA cakavAlasaMparivuDA uppi pAsAyavaragayA AgAlatalagaMsi kaNagatiMdUsaraNaM kIlamANI 2 viharai / imaM ca NaM teyaliputte amace NhAe AsakhaMdhavaragae mahayA bhaDacaDagara * AsavAhaNiyAe nijjAyamANe kalAryassa mUsiyAradAraMgassa gihassa adUrasAmaMtaNaM vIIvayai / tae NaM se teyaliputte amace mUsiyAradAragAgihassa adUrasAmaMteNaM vIIvayamANe 2 poTTilaM dAriyaM uppiM AgAsatalagaMsi kaNagatiMdUsaeNaM kIla mANIM pAsai 2 pohilAe dAriyAe ru~ve ya jAva ajjhovavanne koTuMbiyapurise sahAvei 2 evaM vayAsIesa NaM devANupiyA ! kassa dAriyA kiMnAmadhejjA vA ? tae NaM koDuM - biyapurisA teyaliputtaM evaM vayAsI esa NaM sAmI ! kalAyassa mUsiyAradArayassa dhUyA bhaddAe attayA poTTilA nAmaM dAriyA rUveNa ya jAva ukkiTThasarIrA / tae NaM se teyaliputte AsavahaNiyAo paDiniyatte samANe abbhitaraThANijje purise sahAvei 2 evaM vayAsI - gacchaha NaM tubbhe devANuppiyA ! kalAyassa 2 dhUyaM mahAe antayaM poTTilaM dAriyaM mama bhAri - yattAe vareha / tae NaM te abbhitaraThANijjA purisA teliNA evaM vRttA haTThA karayala0 tahatti jeNeva kalAyassa 2 gihe teNeva uvAgayA / tae NaM se kalA 2 te purise ejamANe pAsai 2 haTThatuTThe AsaNAo abbhuTThei 2 saMtapayAiM aNugacchai 2 AsaNeNaM uvaNimaMtei 2 Asatthe vIsatthe suhAsaNavaragae evaM vayAsI - saMdisaMtu NaM devANuppiyA ! kimAgamaNapaoyaNaM / tae NaM te abhitaraThANijjA kalAyaM 2 evaM vayAsI - amhe NaM devANupiyA ! tava dhUyaM bhaddAe attayaM poTTilaM dAriyaM teyaliputtassa bhAriyattAe varemo / taM jai NaM jANasi devANuppiyA ! juttaM vA pattaM vA salAhaNijjaM vA sariso vA saMjogo tA dijjau NaM poTTilA dAriyA teyaliputtassa / to bhaNa devANuppiyA ! kiM dalAmo sukaM / tae NaM kalAe 2 te abhitaraThANijje purise evaM vayAsI - esa cetra NaM devANupiyA ! mama sukkaM jannaM teyaliputte mama dAriyAnimittenaM aNuggahaM karei / te ThANije purise vipuleNaM asaNeNaM 4 puSphavattha jAva mallAlaMkAreNaM sakkArei sammANei paDivisajjei / tae NaM te purisA kalAyassa 2 gihAo paDiniyattaMti 2
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ -XIV,102] nAyAdhammako ___149 aNeva teyaliputte amaJce teNeva uvAgacchaMti 2 teyaliputtaM eyamahaM nivejhaMti / tae paM kalAe 2 annayA kayAI sohaNasi tihikaraNanakkhattamuhutasi poTTilaM dAriyaM NhAyaM savvAlaMkAravibhUsiyaM sIyaM durUhettA mittaNAisaMparibuDe sayAo gihAo paDinikkhamai 2 savviDDIe 4 teyalipuraM nayaraM majhamajheNaM jeNeva teyalissa gihe teNeSa uvAgacchai poTTilaM dAriyaM teyaliputtassa sayameva bhAriyattAe dalayai / tae NaM teyaliputte poTTilaM dAriyaM bhAriyattAe uvaNIyaM pAsai 2 poTTilAe sAddhaM paTTayaM durUhai 2 seyApIehiM kalasehiM appANaM majjAvei 2 aggihomaM karei 2 pANiggahaNaM karei 2 poTTilAe bhAriyAe mittanAi jAva pariyaNaM viuleNaM asaNapANakhAimasAimeNaM pupphavattha jAva paDivisajjei / tae NaM se teyaliputte poTTilAe bhAriyAe aNuratte aviratte urAlAiM jAva viharai / (102) tae NaM se kaNagarahe rajje yaratu ya bale ya vAhaNe ya kose ya koTThAgAre ya aMteure ya mucchie 4 jAe 2 putte viyaMgei / appegaiyANaM itthaMguliyAo chiMdai appegaiyANaM hatthaMguTara chiMdai / evaM pAyaMguliyAo pAyaMguTThae vi kaNNasaMkulIyAo vi nAsApuDAI phAlei aMgovaMgAiM viyNgei| taeNaM tIse paumAvaIe devIe annayA kayAi puThavarattAvarattakAlasamayaMsi ayameyArUve ajjhathie 4 samuppajjitthA - evaM khalu kaNagarahe rAyA rajje ya jAva putte viyaMgei jAva aMgamaMgAI viyaMgei / taM jai NaM ahaM dArayaM payAmi seyaM khalu mama taM dAragaM kaNagarahassa rahassiyayaM ceva sArakkhamANIe saMgovemANIe viharittae ttikaTTu evaM saMpehei 2 teyaliputtaM amaJcaM sahAvei 2 evaM vayAsI-evaM khalu devANuppiyA! kaNagarahe rAyA rajje ya jAva viyaMgei / taM jai NaM ahaM devANuppiyA! dAragaM payAyAmi tae NaM tuma kaNagarahassa rahassiyayaM ceva aNupuvveNaM sArakkhamANe saMgovemANe saMvaDDehi / tae NaM se dArae umukabAlabhAve jAva jovvaNagamaNuppatte tava ya mama ya bhikkhAbhAyaNe bhavissai / tae NaM se teyaliputte paumAvaIe eyamaDhe paDisuNei 2 paDigae / tae NaM paumAvaI devI poTTilA ya amacI samameva gabhaM geNhai samameva parivahati / tae NaM sA
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ 150 nAyAdhammakahAo... [XIV.102 paumAvaI navaNhaM mAsANaM jAva piyadasaNaM surUvaM dAragaM payAyA / jaM rayaNiM ca NaM paumAvaI dArayaM payAyA taM rayANi ca NaM poTTilA vi amaccI navaNhaM mAsANaM viNighIyamAvannaM dAriyaM payAyA / tae NaM sA paumAvaI devI ammadhAI saddAvei 2 evaM vayAsI - gacchaha NaM tuma ammo ! teyaliputtaM rahassiyayaM ceva saddAvehi / tae NaM sA ammadhAI tahatti paDisuNei 2 aMteurassa avadAreNaM niggacchai 2 jeNeva teyalissa gihe jeNeva teyaliputte teNeva uvAgacchai 2 karayala jAva evaM vayAsI - evaM khalu devANuppiyA ! paumAvaI devI sahAvei / tae NaM teyaliputte ammadhAIe aMtie eyamaDheM socA haTThatuDhe ammadhAIe sADhe sayAo gihAo niggacchai 2 aMteurassa avadAreNaM rahassiyayaM ceva aNuppavisai 2 jeNeva pauma(vaI teNeva uvAgacchai karayala jAva evaM vayAso-saMdisaMtu NaM devANuppiyA ! jaM mae kAyavvaM / tae NaM paumAvaI teyaliputtaM evaM vayAsI- evaM khalu kaNagarahe rAyA jAva viyaMgei / ahaM ca NaM devANuppiyA! dAragaM pyaayaa| taM tubbhe NaM devANuppiyA ! eyaM dAragaM gehAhi jAva tava mama ya bhikkhAbhAyaNe bhavirasai tikaTTu teyaliputtassa hatthe dalayai / tae NaM teyaliputte paumAvaIe hatthAo dAragaM geNhai uttarijeNaM piheI 2 aMteurassa rahassiyayaM avadAreNaM niggacchai 2 jeNeva sae gihe jeNeva poTilA bhAriyA teNeva uvAgacchai 2 poTTilaM evaM vayAsI - evaM khalu devANuppie ! kaNagarahe rAyA raje ya jAva viyaM - gei / ayaM ca NaM dArae kaNagarahassa putte paumAvaIe attae / tannaM tumaM devANuppie! imaM dAragaM kaNagarahassa rahassiyayaM ceva aNuputveNaM sArakkhAhi ya saMgovehi ya saMvaDDehi ya / tae NaM esa dArae umukkabAlabhAve tava ya mama ya paumAvaIe ya AhAre bhavissai tikaTu poTilAe pAse nikkhivai 2 poTTilAeM pAsAo taM viNihAyamAvanniyaM dAriyaM geNhai 2 uttarijeNaM pihe. 2 aMteurassa avadAreNaM aNuppavisai 2 jeNeva paumAvaI devI teNeva uvAgacchai 2 paumAvaIe devIe pAse ThAvei jAva paDiniggae / tae NaM tIse paumAvaIe aMgapaDi
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ -XIV.104] nAyAdhammaka hAo 151 yAriyAo paumAvaI deviM viNihAyamAvanniyaM dAriyaM payAyaM pAsaMti 2 jeNeva kaNagarahe rAyA teNeva uvAgacchaMti 2 karayala jAva evaM vayAsI - evaM khalu sAmI ! paumAvaI devI maMelliyaM dAriyaM payAyA / tae NaM kaNagarahe rAyA tIse maelliyAe dAriyAe mahayA nIharaNaM karei bahUI logiyAI mayakicAI karei 2 kAleNaM vigayasoe jAe~ / tae NaM se teyaliputte kalaM koDuMbiyapurise sahAvei 2 evaM vayAsI - khippAmeva cAragasohaNaM jAva ThiipaDiyaM jamhA NaM amhaM esa dArae kaNagarahassa rajje jAe taM hou NaM dArae nAmaNaM kaNagajjhae jAva alaMbhogasaMmatthe jAe / -- (103) tae NaM sA poTTilA annayA kayAi teyaliputtassa aNiTThA 5 jAyA yAvi hotyA necchai NaM teyaliputte poTTilAe nAma~goyamavi savaNayAe kiMpuNa daMsaNaM vA paribhogaM vA / tae NaM tIse poTTilAe annayA kayAI puvvarattAvarattakAlasamayaMsi imeyArUve ajjhatthie 4 jAva samupajjatthA * evaM khalu ahaM teyalisa puvvi iTThA 5 Asi iyANiM aNiTThA 5 jAyA / necchai NaM teyaliputte mama nAmaM jAva paribhogaM vA ohayamaNasaMkappA jAva ziyAyai / tae NaM teyaliputte poTTilaM ohayamaNasaMkaSpaM jAva jhiyAyamANaM pAsai 2 evaM vayAsI mANaM tuma devANuppie ! ohayamaNasaMkappA jAva jhiyAhi / tumaM NaM mama mahANasaMsi vipulaM asaNaM 4 uvakkhaDAvehi 2 bahUNaM samaNamAhaNa jAva vaNI magANaM deyamANI ya davAvemANI ya viharIhi / tae NaM sA poTTilA teyaliputteNaM amacceNaM evaM vRttA samANI haTThA teyaliputtassa eyamahaM paDisuNei 2 kallA'kalli mahANasaMsi vipulaM asaNaM 4 jAba davAvemANI viharai / (104) teNaM kAleNaM 2 subvayAo nAmaM ajjAo iriyAsamiyAo jAva guttabaMbhacAriNIo bahussuyAo bahuparivArAo pubvANupuvvi caramANIo jeNAmeva teyalipure nayare teNeva uvAgacchati 2 ahApaDirUvaM uggahaM ogiNhati 2 saMjameNaM tavasA appANaM bhAvemANIo viharaMti / tae NaM tAsi suvvayANaM ajjANaM ege saMghADae paDhamAe porisIe sajjhAyaM karei jAva aDamANIo teyalissa gihaM aNupaviTThAo / tae NaM sA -
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ 152 nAthAdhammakahAo . [ XIV.104poTTilA tAo ajjAo ejamANIo pAsai 2 haTTatuTThA AsaNAo abbhuDhei vaMdai namasai 2 vipuleNaM asaNeNaM 4 paDilAbhei 2 evaM vayAsI -. evaM khalu ahaM ajAo! teyaliputtassa puTiva iTThA 5 Asi iyANiM aNiTThA 5 jAtra dasaNaM vA paribhogaM vA / taM tubbhe NaM' ajAo bahunAyAo bahusikkhiyAo bahupaDhiyAo bahUNi gAmAgara jAva Ahi~Daha bahUNaM rAIsara jAva gihAI aNupavisaha / taM atthiyAiM bhe anjAo! kei kahi~ci cuNNajoe vA maMtajoge vA kammaNajoe vA hiyeuDDAvaNe vA kAuDDAvaNe vA Abhiogie vA vasIkaraNe vA kouyakamme vA bhUikamme vA mUle vA kaMde vA challI vallI siliyA vA guliyA vA osahe vA bhesajje vA uvaladdhapuvve jeNAhaM teyaliputtassa puNaravi iTThA 5 bhavejjAmi ? tae NaM tAo ajAo poTTilAe evaM vuttAo samANIo dovi kaNNe aMguliyaM ThaveMti 2 poTTilaM evaM vayAsI- amhe NaM devANuppie! samaNIo niggaMthIo jAva guttabaMbhacAriNIo / no khalu kappai amhaM eyappagAraM kaNNehiM vi nisAmittae kimaMga puNa uvadasittae vA Ayarittae vA / amhe NaM tava devANuppiyA! vicittaM kevalipannattaM dhamma parikahijAmo / tae NaM sA poTTilA tAo ajAo evaM vayAsI- icchAmi NaM ajAo! tubhaM aMtie kevalipannattaM dhammaM nisAmittae / tae NaM tAo ajAo poTTilAe vicittaM dhamma parikahati / tae NaM sA poTTilA dhamma soccA nisamma haTThA evaM vayAsI-sadahAmi NaM ajjAo ! niggaMthaM pAvayaNaM jAva se jaheyaM tubbhe vayaha / icchAmi NaM ahaM tumbhaM aMtie paMcANuvvaiyaM jAva dhammaM paDivajittae / ahAsuhaM devaannuppiyaa| tae NaM sA poTTilA tAsiM ajANaM aMtie paMcANuvvaiyaM jAva dhamma paDivajjai tAo ajAo vaMdai namasai 2 paDivisajjei / tae NaM sA poTTilA samaNovAsiyA jAyA jAva paDilAbhamANI viharai / (105) tae NaM tIse poTTilAe annayA kayAi puvvarattAvarattakAlasamayasi kuDuMbajAgariyaM jAgaramANIe ayameyArUve ajjhathie 4evaM khalu ahaM teyaliputtassa pulvi iTThA 5 Asi iyANiM aNiTThA 5 jAva
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ 153 -XIV.106] nAyAdhammakahAo paribhogaM vA / taM seyaM khalu mamaM suvvayANaM ajANaM aMtie pavvaittae / evaM saMpehei 2 kallaM jeNeva teyaliputte teNeva uvAgacchai 2 karayala jAva evaM vayAsI - evaM khalu devANuppiyA ! mae suvbayANaM ajANaM aMtie dhamme nisaMte jAva abbhaNunAyA panvaittae ! tae NaM teyaliputte poTTilaM evaM vayAsI - evaM khalu tuma devANuppie ! muMDA pavvaiyA samANI kAlamAse kAlaM kiccA aNatairesu devaloesu devattAe uvavanihisi / taM jai NaM tuma devANuppie ! mamaM tAo devalogAo Agamma kevalipannatte dhamme bohehi to haM visajemi / aha NaM tuma mamaM na saMbohesi to te na visajemi / tae NaM sA poTTilA teyaliputtassa eyamaDhe paDisuNei / tae NaM teyaliputte viulaM asaNaM 4 uvakkhaDAvei 2 mittanAi jAva Amatei jAva sammANei 2 poTilaM vhAyaM jAva purisasahassavAhiNIyaM sIyaM durUhittA mittanAi jAva saMparikhuDe savviDDIe jAva raveNaM teyalipuraM majhamajheNaM jeNeva suvvayANaM uvassae teNeva uvAgacchai 2 sIyAo paJcoruhai 2 poTTilaM puraokaTu jeNeva suvvayA ajjA teNeva uvAgacchai 2 vaMdai namasai 2 evaM vayAsI-evaM khalu devANuppiyA ! mama poTTilA bhAriyA iTTA 5 / esa NaM saMsArabhauvviggA jAva pavvaittae / paDicchaMtu NaM devANuppiyA ! sissiNibhikkhaM / ahAsuhaM mA paDibaMdhaM / tae NaM sA poTTilA suvvayAhiM ajAhiM evaM vuttA samANI haTThA uttarapurasthimaM disImAgaM avakkamai 2 sayameva AbharaNamallAlaMkAraM omuyai 2 sayameva paMcamuTTiyaM loyaM karei 2 jeNeva suvvayAo ajAo teNeva uvAgacchai2 baMdai namasai 2 evaM vayAsI-Alitte NaM bhaMte ! loe evaM jahA devANaMdA jAva ekArasa aMgAI bahUNi vAsANi sAmaNNapariyAgaM pAuNai 2 mAsiyAe saMlehaNAe attANaM jhosettA sahi bhattAI aNasaNeNaM cheettA AloiyapaDikaMtA samAhipattA kAlamAse kAlaM kiccA ameyaresu devaloesu devattAe uvavannA / (106) tae NaM se kaNagarahe rAyA annayA kayAi kAladhammuNA saMjutte yAvi hotthA / tae NaM te saIsara jAva nIharaNaM kareMti 2
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ 134 nAmAcammakahAo [XIV.106anamataM evaM bavAsI - vayaM khalu devANuppiyA ! kaNagarahe rAyA raje ya jAva putte niyaMgittho / amhe gaM devANuppiyA ! rAyAhINA rAyAhiDiyA rAyAhINakajjA / ayaM ca NaM teyalI amaJce kaNagarahassa ranno sambaTThANesu savvabhUmiyAsu laddhapaJcae dinadhiyAre savvaka jabaDDIvae yAvi hotthaa| te seyaM khalu amhaM teyaliputtaM amakaM kumAraM jAittae tikaTTu anamannassa eyamadvaM patrisuNeti 2 jeNeva teyaliputte amace teNeva uvAgacchaMti 2 teyaliputtaM evaM bayAsI - evaM khalu devANuppiyA ! kaNagarahe rAmA rakhne ya ra? ya jAba biyaMgei / amhe NaM devANuppiyA ! rAyAhINA jAva rAyAhINakajjA / tumaM ca NaM devANuppiyA! kaNagarahassa rano savvaThANesu jAka rajadhurAciMtae hotthA / taM jai NaM devANuppiyA! atthi kei kumAre rAyalakkhaNasaMpane abhisevArihe taNNaM tumaM amhaM dalAhi jaNaM amhe mahayA 2 rAvAbhiseeSAM abhisiMcAmo / tae NaM teyaliputte teti Isara jAva eyamaha paDisumei 2 kaNagajjhayaM kumAraM vhAyaM jAva sassirI karei 2 tesiM Isara jAva uvaNe 2 evaM vayAsI-esa gaM devANuppiyA ! kaNagarahassA ranno putte pasAvaIe devIe attae kaNagajhae nAmaM kumAre abhiseyArihe rAyalakkhaNasaMpanne mae kaNagarahassa ranno rahassiyayaM saMvaDie / eyaM NaM subhe mahayA 2 rAyAbhiseeNaM abhisiMcaha / savvaM ca "tersi uThANapariyAvamimaM parikahecha / tae NaM te Isara jAva kaNagAyaM kumAraM mahayA rAmAbhiseevaM abhisiMcati / tae paM se kaNagajhapa kumAre rAyA jAe mahAmahimavaMta paNao jAva jaM pasAhemANe viharai / tae NaM sA phAumAI devI kaNagajAyaM rAyaM sahAvei 2 evaM kyAsI-esa puttA ! naka rajje bAla vaMjeure ya lumaM ca teyaliputtassa amaJcassa pabhAvaNaM / taM tuma NaM teyaliputtaM amacaM ADhAhi parijApahi sakArohi sammANehi iMta' abDehi ThiyaM phajuvAsAhi kcaMta pahisaMsAdehi addhAsaNeNaM uvaNimaMtehi bhogaM ca se aNuvaDDehi / tae NaM se kAgajjJa paumAvaIe vahati kyaNaM paDisuNei jAya bhoga ca se saMbaDDe / ___(107). tara NaM se poDile deve beyalimuttaM aksiNaM kevali
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ -XIV.107] nAvAdhammakAo panace dhamme saMbodeha no ceva NaM se teyaliputte saMbujhaI / tae NaM tassa poTTilabebassa imeyArUve ajjhatthie 4- evaM khahu kaNagajjhae rAyA teyalipucaM ADhAi bAba bhogaM ca saMvaDhei / tae NaM se teyaliputte abhikkhaNaM 2 saMbodhijamANe vi dhamme no saMbujjhai / vaM seyaM khalu kaNagajjhayaM teyaliputtAo viSpariNAmica tikaTTu evaM saMpehei 2 kaNagajjhayaM teyaliputtAo vipariNAmei / tae NaM teyaliputte kalaM pahApa nAva pAyacchitte AsakhaMdhavaragae bahUhiM purisehiM sArddhaM saMparivuDe sayAo gihAo niggacchara 2 jeNeva kaNagajjhae rAyA teNeva pahArettha gaMmaNAe / tae NaM teyAlaputtaM amacaM je jahA bahave rAIsara talavara jAva pabhiyao pAsaMti se taheva ADhAyaMti pariyANaMti ambhudveti 2 aMjalipariggadaM kareMti idvAhiM kaMtAhiM jAva vaggUhiM AlavamANA ya saMlavamANA ya purao ya piTThao ya pAsao ya maggao ya samaNugacchati / tae NaM se teyaliputte jeNeva kaNaganjhae teNeva uvAgacchai / taNaM se kaNagajjhae teyaliputtaM ejjamAnaM pAsai 2 no ADhAi no pariyANAi no abbhuTThei aNADhAyamANe 3 parammuhe saMciTThara / tae NaM se teyaliputte kaNagajjhayassa ranno aMjAe karei / tae NaM se kaNagajjhae rAyA aNADhAyamANe tusiNIe parammudde saMciTThai / tapa NaM teyaliputte kaNagajjhayaM rAyaM vippariNayaM jANittA bhIe jAva saMjAyabhae evaM vayAsI - baTTe NaM mama kaNagajjhae rAyA / hINe NaM mama kaNagajhae rAyA / avajhAe NaM kaNagajjhae~ / taM na najjai NaM mama keNai kumAreNa mArehii cikaTTu bhIe tatthe jAva sAmayaM 2 pacosakai 2 tameva AsakhaMdhaM durUhai 2 veyalipuraM majjhamanjhaNaM jeNeva sae gihe teNeva pahArettha gamaNAe / tae NaM teyalipucaM je jahA Isara nAva pAsaMti se vahA no ADhAyaMti no pariyANaMti no abbhurDeti no aMjaliM0 iTThAI jAva no saMlavaMti no purao ya pio ya pAsao samaNugacchaMti / vaerNa teyaliputte jeNeva sara gihe teNeva uvAgae / jA vi ya se tattha bAhiriyA parisA bhavai taMjahA - dAse i vA pese ha vA bhAilae i vA sA vi ya NaM no ADhAi 3 / jAviya se abhivariyA parisA bhavai taMjA - piyA i vA mAyA i vA jAba suNhA i G 155
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ 156 nAyAdhammakahAo [XIV.101vAsA vi yaNaM no ADhAi 3 / tae NaM se teyaliputte jeNeva vAsaghare jeNeva saMyaNijje teNeva uvAgacchai 2 sayaNijjaMsi nisIyai 2 evaM vayAsIevaM khalu ahaM sayAo gihAo niggacchAmi taM ceva jAva abhitariyA parisA no ADhAi no pariyANAi no abbhuDhei / taM seyaM khalu mama appANaM jIviyAo vavarovittae tikaTu evaM saMpehei 2 tAlauDaM visaM AsagaMsi pakkhivai / se no saMkamai / tae NaM se teyaliputte amace nIluppala jAva asiM khaMdhasi oharai / tattha vi ya se dhArA opallA / tae NaM se teyaliputte jeNeva asogavaNiyA teNeva uvAgacchai 2 pAsagaM gIvAe baMdhai 2 rukkhaM durUhai 2 pAsagaM rukkhe baMdhai 2 appANaM muyai / tattha vi ya se rajjU chinnA / tae NaM se teyaliputte mahaimahAliyaM sileM gIvAeM baMdhai 2 atthAhamatAramaporisIyaMsi udagaMsi appANaM muyai / tattha vi se thAhe jAe / tae NaM se teyaliputte sukkaMsi taNakUDaMsi agaNikAyaM pakkhivai 2 appANaM muyai / tattha vi ya se agaNikAe vijjhaae| tae NaM se teyaliputte evaM vayAsI - saddheyaM khalu bho samaNA vayaMti / saddheyaM khalu bho mAhaNA vayaMti / saddheyaM khalu bho samaNA mAhaNA vayaMti / ahaM ego asaddheyaM vayAmi / evaM khalu ahaM saha puttehiM aputte / ko medaM sahahissai ? saha mittehiM amitte / ko medaM sahahissai ? evaM attheNaM dAreNaM dAsehiM pesehiM parijaNeNaM / evaM khalu teyaliputteNaM amagheNaM kaNagajhaeNaM ranA avajjhAeNaM samANeNaM tAlapuDage vise AsagaMsi pakkhitte / se vi ya no kamai / ko meyaM sahahissai ? teyaliputte nIluppala. jAva khaMdhasi oharie / tattha vi ya se dhArA opallA / ko bhedaM sahahissai ? teyaliputte pAsagaM gIvAe baMdhittA jAva rajjU chinnA / ko meyaM sahahissai ? teyaliputte mahAliyaM jAva baMdhittA atthAha jAva udagaMsi appaNiM mukke / tattha vi ya NaM thAhe jAe / ko meyaM sahahissai ? teyaliputte sukaMsi taNakaDe aggI vijjhAe / ko meyaM sahahissai ? - ohayamaNasaMkappe jAva jhiyAyai / tae NaM se poTTile deve poTTilArUvaM viuvvai 2 teyaliputtassa adUrasAmaMte ThiccA evaM vayAsI-haM bho teyaliputtA !
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ -XIV.109] nAyAdhammakAo 157 purao pavAra piTuo itthibhayaM duhao acakkhuphA se majjhe sarANi pataMti / gAme palitte ranne jhiyAi rainne palitte gAme jhiyAi / Auso teyaliputtA ! kao bayAmo ? tae NaM se teyaliputte poTTilaM evaM bayAsI - bhIyassa khalu bho ! pavvajjA sairaNaM / ukkaMTThiyassa sadesagamaNaM chuhiyassa annaM tisiyassa pANaM Aurassa bhesajjaM mAiyassa rahassaM abhijuttassa paJcayakaraNaM addhANaparisaMtassa vAhaNagamaNaM tarikAmassa pavahaNa kiJcaM paraM abhiojiukAmassa sahAyakicaM / khaMtassa daMtassa jiiMdiyassa etto egamavi na bhavai / tae NaM se poTTile deve teyaliputtaM amacaM evaM vayAsI - suTThaNaM tumaM teyaliputtA ! eyamahaM AryANahi tikaTTu docaMpi tacaMpi evaM vayaI 2 jAmeva disiM pAunbhUe tAmeva disiM paDigae / - (108) taeM NaM tassa teyaliputtassa subheNaM pariNAmeNaM jAIsaraNe samuppanne / tae NaM teyaliputtassa ayameyArUve ajjhatthie 4 samuppanne - evaM khalu ahaM iddeva jaMbuddIve 2 mahAvidehe vAse pokkhalAvaIviz2ae pauMDarigiNIe rAyahANIe mahApaume nAmaM rAyA hotthA / tae NaM haM therANaM aMtie muMDe bhaSittA jAva coisapuvvAIM bahUNi vAsANi sAmaNNapariyAgaM pAuNittA mAsiyAe saMlehaNAe mahAsuke kappe deve / tae NaM hUM tAo devalogAo AukkhaeNaM bhavakkhaeNaM ThiikkhaeNaM aNaMtaraM cayaM caittA iheva teyalipure teyalisa amaJcassa bhaddAe bhAriyAe dAragattAe pazcAyAe / taM seyaM khalu mama puvvadiTThAI mahavvayAI sayameva uvasaMpajjittANaM viharittae / evaM saMpei 2 sayameva mahevvayAI Aruhei 2 jeNeva pamayavaNe ujjANe teNeva uvAgacchai 2 asogavarapAyavassa ahe puDhavisilApaTTayAMsa suhanisaNNassa aNuciMtemANassa pugvAhIyAI sAmAiyamAiyAI cohasapuvvAI sayameva abhisamannAgayAI / tae NaM tassa teyaliputtassa aNagArassa subheNaM pariNAmeNaM jAva tayAvaraNijjANaM kammANaM khaovasameNaM kammarayavikaraNakaraM apuvvakaraNaM paviTThassa kevalavaranANadaMsaNe samuppanne / (109) tae NaM teyalipure nayare ahAsannihiehiM vANamaMta rehiM devehiM devIhi ya devaduMduhIo samAiyAo dasaddhavaNNe kusume nivAie
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ 158 mAyAmAhAko . XY.110dibbe gIyagaMkavvaninApa kara yAvi hotthA / tae paM se kaNagAe rAyA imIse kahAe lakhaDhe samANe evaM payAsI-evaM khalu teyaliputte mae avajjhAe muMDe bhavitA pvvie| taM gacchAmi NaM teyaliputaM maNagAraM vadAmi namasAmi 2 eyamaha viNaeNaM mujjo 2 khAmemi / evaM saMpehei 2 hAe cAuraMgiNIe seNAe jeNeka pamayavaNe ujjANe jeNeva teyaliputte aNagAre teNeva uvAgacchai 2 veyaliputtaM vaMdai namasai 2 eyamaTuM ca NaM viNaNaM mubo 2 khAmei 2 nabAsanne jAva pgjuvaash| tae paM se teyaliputte aNagAre kaNagaljhayassa ranno tIse ya mahaimahAliyAe parisAe dhamma parikahei / tae NaM se kaNagaljhae rAyA teyaliputtassa kevalisa aMvie dhammaM socA nisamma paMcANuvvaiyaM sattasikkhAvaiyaM sAvagadhamma paDivajjai 2 samaNovAsae jAe jAva abhigayajIvAjIve / tae NaM teyaliputte kevalI bahUNi vAsANi kevali pariyAgaM pAuNittA jAva siddhe / evaM khalu jaMbU! samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM jAva saMpatteNaM codasamassa nAyajjhayaNassa ayamaDhe pannatte tibemi / // cohasamaM nAyajjhayaNaM sama // 14 // // pannarasamaM ajjhayaNaM // (110) jai NaM bhaMte ! cohasamassa nAyajjhayaNassa ayamaDhe pannatte panarasamassa NaM ke ahe patte evaM khalu jaMbU ! teNaM kAleNaM 2 caMpA nAma nabarI hotyA puNNamahe ceie jiyasattU rAyA / tatya gaM pAe nayarIe dhaNe nAmaM satyavAhe hotthA aDDe jAva aparibhUe / tIse NaM caMpAe nayarIe uttarapurasthime disImAe ahicchattA nAma nayarI hotyA
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ 159 -Xv.110] nayAdhamahAmo ritviminasamiddhA kaNao / tattha NaM ahicchattAe nayarIe kaNagakeU nAmaM rANA hotyA baNNao / tae NaM tassa ghaNassa sasthavAhassa anayA kayAi puvvarattAvarattakAlasamayAMsa imeyArave ajjhathie ciMtie patthie maNogae saMkappe samuppajitthA - seyaM sAlu mama vipulaM paNiyamaMDamAyAe ahicchaMttaM nayariM vANijjAe gmitte| evaM saMpehei 2 gaNimaM ca 4 cauvihaM bhaMDaM geNhai sagaDIsAgaDaM sannai 2 sagaDIsAgaDaM marei 2 koDhuMbiyapurise sadAvei 2 evaM bayAsI- gacchaha NaM tumme devANuppiyA! ghaMpAe nayarIe siMghADaga nAva pahesu evaM vayahaevaM khalu devANuppiyA ! dhaNe satyavAhe vipulaM paviyaM AdAya icchai ahicchattaM napari vANinAe gamittae / taM jo paM devANuppiyA! gharae vA cIrie vA cammakhaMDie vA bhicchuDe vA paMDarage kA goyame vA govattie vA gihimmaciMtae vA aviruddhaviruddhavuDDasAkmaratapaDaniggaMthappabhiipAsaMDatthe vA gihatthe kA SaNeNaM sAddhaM ahicchattaM nayariM gacchai tassa NaM dhaNe acchatsagassa chattagaM dalAi aNuvAhaNassa ovAhaNAo dalabaha akuMDiyarasa kuMDiyaM dalabaha apatyavaNarasa patthayaNaM dalayai apakkheSagassa pakkhe dalayai aMtarA vi ya se paDiyassa vA bhagaluggassa sAheja dalayai suhaMsuheNa ya ahicchattaM saMpAvei tikaTu dodhapi taJcapi ghosaNaM ghoseha 2 mama eyamANAtiyaM paJcappiNaha / taeNaM te koDuMbiyapurisA jAya evaM vayAsI- haMdi suNaMtu bhagavaMto caMpAnayarIvatthavvA bahave caramA jAba paccappiNaMti / tae NaM desi koDuMbiyapurisANaM aMtie eyamaTuM socA caMpAe nayarIe bahave caragA kA gihatyA ya jeNeva dhaNe satyavAhe seNeva uvAgacchasi / tae NaM dhaNe satyavAhe tersi caragANa ya jAya gitvANa ya acchatsagassa chattaM dalavai jAva palkyaNaM dalAimacchaha gaM tumme devANupiyA! caMpAe nayarIe bahiyA aggujANasi mamaM paDiyAlemAmA bihaha / tara te caragA 20 dhaNaM sasthavAhenaM evaM vulA samAyA mAhiti / tae NaM dhaNe satyavAhe sohaNAsa vihikaraNanaksasi visaM asapha4 ukkkhaDAve2 misanAi bhAnaveza 2 moSaNaM
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ 160 nAyAdhammakahAo [XV.110bhoyAvei 2 Apucchai 2 sagaDIsAgaDaM joyAvei.2 caMpAo nayarIoM niggacchai nAivippagiTehiM addhANehiM vasamANe 2 suhehiM vasahipAyarAsehiM aMgaMjaNavayaM majhamajjheNaM jeNeva desaMggaM teNeva uvAgacchai 2 sagaDIsAgaDaM moyAvei satthanivesaM karei 2 koDubiyapurise saddAvei 2. evaM vayAsItunbhe NaM devANuppiyA ! mama satthAnavesaMsi mahayA 2 saddeNaM ugghosemANA 2 evaM vayaha - evaM khalu devANuppiyA! imIse AgAmiyAe chinnAvAyAe dIhamaddhAe aDavIe bahumajjhadesabhAe ettha NaM bahave naMdiphalA nAmaM rukkhA pannattA kiNhA jAva pattiyA puphiyA phaliyA hariyA rerijamANA siraeiM aIva 2 uvasobhemANA ciTThati maNunA vaNNeNaM 4 jAva maNunnA phAseNaM maNunnA chAyAe / taM jo NaM devANuppiyA ! tesiM naMdiphalANaM.rukkhANaM mUlANi vA kaMdatayapattapupphaphalabIyANi vA hariyANi vA AhArei chAyAe vA vIsamai tassa NaM AvAe bhaddae bhavai tao pacchA pariNamamANA 2 akAle ceva jIviyAo vavarovei / taM mA NaM devANuppiyA ! keI tesiM naMdiphalANaM mUlANi vA jAva chAyAe vA vIsamau mA NaM se vi akAle ceva jIviyAo vavarovijissa i / tubbhe NaM devANuppiyA ! annasiM rukkhANaM mUlANi ya jAva hariyANi ya AhAreha chAyAsu vIsamaha tti ghosaNaM ghoseha jAva paJcappiNati / tae NaM dhaNe satyavAhe sagaDIsAgaDaM joei 2 jeNeva naMdiphalA rukkhA teNeva uvAgacchai 2 tesiM naMdiphalANaM adUra'sAmaMte satthanivesaM karei 2 doccaMpi taJcapi koDuMbiyapurise sadAvei 2 evaM vayAsI-tubbhe NaM devANuppiyA! mama satthanivesaMsi mahayA 2 sadeNaM ugghosemANA 2 evaM vayaha - ee NaM devANuppiyA! te naMdiphalA rukkhA kiNhA jAva maNunnA chaayaae| taM jo gaM devaannuppiyaa| eesiM naMdiphalANaM rukkhANaM mUlANi vA kaMdapupphatayApattaphalANi jAva akAle ceva jIviyAo vavarovei / taM mA NaM tumbhe jAva vIsamaha mA gaM akAle ceva jIviyAo vavarovissaMti annesiM rukkhANaM mUlANi ya jAdha vIsamaha ttikaTu ghosaNaM jAva paJcappiNaMti / tattha NaM atthegaiyA purisA dhaNassa satthavAhassa eyamaha sadahati jAva royaMti eyamaha~ sahahamANA.
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ 161 -XV.110] nAyAdhammakahAo tesiM naMdiphalANaM dUraMdUreNaM pariharamANA 2 annosaM rukkhANaM mUlANi ya jAva viismNti| tesi NaM AvAe no bhahae bhavai tao pacchA pariNamamANA 2 subharUvattAe 5 bhujo 2 pariNamaMti / evAmeva samaNAuso ! jo amhaM niggaMtho vA 2 jAva paMcasu kAmaguNesu no sajjai se NaM ihabhave ceva bahUNaM samaNANaM 4 aJcaNijje paraloe no Agacchai jAva vIIvaissai / tattha NaM appegaiyA purisA dhaNassa eyamadvaM no sahahaMti 3 dhaNassa eyamaDheM asadahamANA 3 jeNeva te naMdiphalA teNeva uvAgacchaMti 2 tesiM naMdiphalANaM mUlANi ya jAva vIsamaMti tesiM NaM AvAe bhaddae bhavai tao pacchA pariNamamANA jAva vavaroveMti / evAmeva samaNAuso ! jo amhaM niggaMtho vA 2 pavvaie paMcasu kAmaguNesu sajai jAva aNupariyaTTissai jahA va te purisA / tae NaM se dhaNe sagaDIsAgaDaM joyAvei 2 jeNeva ahicchattA nayarI teNeva uvAgacchai 2 ahicchattAe nayarIe bahiyA aggujANe satthanivesaM karei 2 sagaDIsAgaDaM moyAvei / tae NaM se dhaNe satthavAhe mahatthaM 3 rAyArihaM pAhuDaM geNhai 2 bahupurisehiM saddhiM saMparibuDe ahicchattaM nayariM majhamajheNaM aNuppavisai 2 jeNeva kaNagakeU rAyA teNeva uvAgacchai 2 karayala jAva vaddhAvei 2 taM mahatthaM 3 pAhuDaM uvaNei / tae NaM se kaNagakeU rAyA hahatuDhe dhaNassa satthavAhassa taM mahatthaM jAva paDicchai 2 dhaNaM satthavAhaM sakArei sammANei 2 ussukaM viyarai 2 paDivisajjei 2 bhaMDaviNimayaM karei 2 paDibhaMDaM geNhai 2 suhaMsuheNaM jeNeva caMpA nayarI teNeva uvAgacchai 2 mittanAiabhisamanAgae vipulAI mANussagAI jAva vihri| teNaM kAleNaM 2 therAgamaNaM dhaNe satthavAhe dhammaM socA jeTTaputtaM kuTuMbe ThAvettA jAva pavvaie sAmAiyamAiyAI ekkArasa aMgAI bahUNi vAsANi jAva mAsiyAe jAva anayaresu devaloesu devattAe uvavanne mahAvidehe vAse sijjhihii jAva aMtaM krehii| ___ evaM khalu jaMbU! samaNeNaM jAva saMpatteNaM pannarasamassa nAyajmayaNassa ayama pannatte tibemi| - - ||pcrsm nAyajjhayaNa samataM // 15 // ..... 21 ----- -
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ 162 nAyAdhammakAo // solasamaM ajjhayaNaM // ( 111 ) jai NaM bhaMte! samaNeNaM 3 jAva saMpatteNaM pannarasamassa nAyajjhayaNassa ayamaTThe pannatte solasamassa NaM bhaMte ! nAyajjhayaNassa ke aTThe pannatte ? evaM khalu jaMbU ! teNaM kAleNaM 2 caMpA nAmaM nayarI hotthA / tIse NaM caMpAe nayarIe bahiyA uttarapuratthime disIbhAe subhUmibhAge nAmaM ujjANe hotthA / tattha NaM caMpAe nayarIe tao mAhaNA bhAyaro parivasaMti taMjA - some somadatte somabhUI aDDA jAva aparibhUyA riGaveyaja ubveyasAmaveyaathavvaNaveya jAva supariniTThiyA / tesiM mAhaNANaM tao bhAriyAo hotthA taMjahA - nAgasirI bhUyAsirI jakkhasirI sukumAlA jAva mAhANaM iTThAo viule mANussara kAmabhoe bhuMjamANA vihati / ta NaM tesiM mAhaNANaM annayA kayAi egayao samuvAgayANaM jAva imeyArUve mihoka hAsamullAve samuppajjitthA evaM khalu devANuppiyA ! amhaM ime viule dhaNe jAva sAvajje alAhi jAva AsattamAo kulavaMsAo pakAmaM dAuM pakAmaM bhottuM pakAmaM paribhAeDaM / taM seyaM khalu amhaM devANupiyA ! annamannassa gihesu kallAkAlliM vipulaM asaNapANakhAimasAimaM uvakkhaDeDaM paribhuMje mANANaM viharittae / annamannassa eyamahaM paDisurNeti kallAkAla annamannassa gihesu vipulaM asaNaM 4 uvakkhaDAveMti 2 paribhuMjemANA viharaMti / tae NaM tIse nAgasirIe mAhaNIe annayA kayAi bhoyaNavAraMe jAe yAvi hotthA / tae NaM sA nAgasirI mAhaNI vipulaM asaNaM 4 uvakkhaDaubei 2 egaM mahaM sAlaiyaM tittalAuyaM bahusaMbhArasaMjuttaM nehAvagADhaM uvakkhaDAvei egaM biMduyaM karayalaMsi AsAei 2 taM khAraM kaDuyaM akhajaM visabhUyaM jANittA evaM vayAsI - dhiratthu NaM mama nAgasirIe ardhaMnnAe apuNNAe dUbhagAe dUbhagasattAe dUbharganiMboliyAe jAe NaM mae sAlaie bahusaMbhArasaMbhie nehAvagADhe uvakkhaDie subahuvvakkhae nehakkhae ya kae / taM jai NaM mamaM jAuyAo jANissaMti to NaM mama khiMsissaMti / taM jAvatIva mamaM jAuyAo na jANaMti tAva mama seyaM eyaM sAlaiyaM tittailAuyaM bahusaMbhAranehakathaM egaMte govittae annaM sAlaiyaM [xvi.111 -
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ -XVI.112] nAyAdhammakahAo 163 mahurelAuyaM jAva nehAvagADhaM uvkkhdditte| evaM saMpehei 2 taM sAlaiyaM jAva govei 2 annaM sAlaiyaM mahurelAuyaM uvakkhaDei 2 tesiM mAhaNANaM NhAyANaM jAva suhAsaNavaragayANaM taM vipulaM asaNaM 4 pariveseha / tae NaM te mAhaNA jimiyabhuttuttarAgayA samANA AyaMtA cokkhA paramasuibhUyA sakammasaMpauttA jAyA yAvi hotthA / tae NaM tAo mAhaNIo NhAyAo jAva vibhUsiyAo taM vipulaM asaNaM 4 AhAreMvi 2 jeNeva sayAI 2 gihAI teNeva uvAgacchaMti 2 sakammasaMpauttAo jaayaao| (112) teNaM kAleNaM 2 dhammaghosA nAma therA jAva bahuparivArI jeNeva caMpA nayarI jeNeva subhamibhAge ujjANe teNeva uvAgacchaMti 2 ahApaDirUvaM jAva viharaMti / parisA niggayA dhammo kahio parisA pddigyaa| tae NaM tesiM dhammaghosANaM therANaM aMtevAsI dhammaruI nAmaM aNagAre urAle jAva teyalesse mAsaMmAseNaM khamamANe viharai / tae NaM se dhammaruI aNagAre mAsakhamaNapAraNagaMsi paDhamAe porisIe sajjhAyaM karei 2 bIyAe porisIe evaM jahA goyamasAmI taheva uggAhei 2 taheva dhammaghosa theraM Apucchai jAva caMpAe nayarIe uccanIyamajhimakulAiM jAva aDamANe jeNeva nAgasirIe mAhaNIe gihe teNeva annupvihe| tae NaM sA nAgasirI mAhaNI dhammaruiM ejamANaM pAsai 2 tassa sAlaiyassa tittakaDuyassa bahunehAvagADhassa eMDaNaTThayAe haTTatuTThA uThAe uThei 2 jeNeva bhattaghare teNeva uvAgacchai 2 taM sAlaiyaM tittakaDuyaM ca bahunehAvagADhaM dhammaruissa aNagArassa paDiggahasi savvameva nissirai / tae NaM se dhammaruI aNagAre ahApajattamittikaTu nAgasirIe mAhaNIe gihAo paDinikkhamai 2 caMpAe nayarIe majhamajjheNaM paDinikkhamai 2 jeNeva sabhUmibhAge ujANe teNeva uvAgacchai 2 jeNeva dhammaghosA therA teNeva uvAgacchai 2 dhammaghosassa adUrasAmaMte annapANaM paDilehei 2 annapANaM karayalaMsi paDidaMsei / tae NaM dhammaghosA therA tassa sAlaiyassa nehAvagADhassa gaMdheNaM abhibhUyA samANA tao sAlajhyAo nehAvagADhAo ega biMduyaM gahAya karayalaMsi AsAditi tittaM khAraM kaDuyaM akhajjaM
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ 164 nAyAdhammakahAo [XVI.112abhojaM visabhUyaM jANittA dhammaruI aNagAraM evaM vayAsI - jai NaM tumaM devANuppiyA! eyaM sAlaiyaM jAva nehAvagADhaM AhAresi to NaM tuma akAle ceva jIviyAo vavarovijjasi / taM mA NaM tumaM devANuppiyA ! imaM sAlaiyaM jAva AhAresi mA NaM tumaM akAle ceva jIviyAo vavarovijasi / taM gacchaha NaM tumaM devANuppiyA ! ImaM sAlaiyaM egaMtamaNAvAe acitte thaMDille parivehi 2 annaM phAsuyaM esaNijjaM asaNaM 4 paDigAhettA AhAraM AhArahi / tae NaM se dhammaruI aNagAre dhammaghoseNaM thereNaM evaM vutte samANe dhammaghosassa therassa aMtiyAo paDinikkhamai 2 subhUmibhAgAo ujjANAo adUrasAmaMte thaMDillaM paDilehei 2 tAo sAlaiyAo ega biMdugaM gahAya 2 thaMDillaMsi nisirai / tae NaM tassa sAlaiyassa tittakaDuyassa bahunehAvagADhassa gaMdheNaM bahUNi pipIligAsahassANi pAubbhUyA jA jahA ya NaM pipIligA AhArei sA NaM tahA akAle ceva jIviyAo vavarovijai / tae NaM tassa dhammaruissa aNagArassa imeyArUve ajjhathie 4- jai tAva imassa sAlaiyassa jAva egaMmi biMduyaMmi pakkhittaMmi aNegAiM pipIligAsahassAiM vavarovijaMti taM jai NaM ahaM eyaM sAlaiyaM thaMDillaMsi savvaM nisirAmi to gaM bahUNaM pANANaM 4 vahakaraNaM bhvissi| seyaM khalu mama eyaM sAlaiyaM jAva nehAvagADhaM sayameva AhArittae mama ceva eeNaM sarIraeNaM nijjAu tikaTu evaM saMpehei 2 muhapottiyaM 2 paDilehei 2 sasIsovariyaM kAyaM pamajjei 2 taM sAlaiyaM tittakaDuyaM bahunehAvagADhaM bilamiva pannagabhUeNaM appANaeNaM savvaM sarIrakoDhagaMsi pakkhivai / tae NaM tassa dhammaruiyassa taM sAlaiyaM jAva nehAvagADhaM AhAriyassa samANassa muhuttaMtareNaM pariNamamANAMsa sarIragasi veyaNA pAunbhUyA ujjalA jAva durhiyaasaa| tae NaM se dhammaruI aNagAre athAme abale avIrie apurisakkAraparakkame adhAraNijjamittikaTu AyArabhaMDagaM egaMte ThAvei 2 thaMDillaM paDilehei 2 dabbhasaMthAragaM saMthArei 2 dabbhasaMthAragaM durUhai 2 puratthAbhimuhe saMpaliyaMkanisaNNe karayalapariggahiyaM evaM vayAsI - namotthu NaM arahaMtANaM jAva saMpattANaM namotthu
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ -XVI.112] nAyAdhammakahAo 165 NaM dhammaghosANaM therANaM mama dhammAyariyANaM mama dhammoveesagANaM pulvi pi NaM mae dhammaghosANaM therANaM aMtie savve pANAivAe paJcakkhAe jAvajIvAe jAva pariggahe iyANi pi NaM ahaM tasiM ceva bhagavaMtANaM aMtie savvaM pANAivAyaM paJcakkhAmi jAva pariggaraM paJcakkhAmi jAvajjIvAe jahA khaMdao jAva carimehiM ussAsehiM vosirAmi ttikaTu AloiyapaDikate samAhipatte kAlagae / tae NaM te dhammaghosA therA dhammaruI aNagAraM ciragayaM jANittA samaNe niggaMthe sahAveMti 2 evaM vayAsI- evaM khalu devANuppiyA ! dhammaruissa aNagArassa mAsakkhamaNapAraNagaMsi sAlaiyassa jAva nehAvagADhassa nisiraNaTTayAe bahiyA niggae cirAvei |tN gacchaha NaM tubbhe devANuppiyA! dhammaruissa aNagArassa savvao samaMtA maggaNagavesaNaM kareha / tae NaM te samaNA niggaMthA jAva paDisuNeti 2 dhammaghosANaM therANaM aMtiyAo paDinikkhamAMta 2 dhammaruissa aNagArassa savvao samaMtA maggaNagavesaNaM karemANA jeNeva thaMDillaM teNeva uvAgacchaMti 2 dhammaruiyassa aNagArassa sarIragaM nippANaM nicceTU jIvavippajaDhaM pAsaMti 2 hA hA! aho! akajamitikaTu dhammaruissa aNagArassa parinivvANavattiyaM kAussaggaM kareMti dhammaruissa AyArabhaMDagaM geNhaMti 2 jeNeva dhammaghosA therA teNeva uvAgacchaMti 2 gamaNAgamaNaM paDikkamaMti 2 evaM vayAsIevaM khalu amhe tubhaM aMtiyAo paDinikkhamAmo 2 subhUmibhAgassa ujjANassa pariperaMteNaM dhammaruissa aNagArassa savvaM jAva karemANA jeNeva thaMDille teNeva uvAgacchAmo jAva ihaM havvamAgayA / taM kAlagae NaM bhaMte ! dhammaruI aNagAre ime se AyArabhaMDae / tae NaM dhammaghosA therA puvagae uvaogaM gacchaMti 2 samaNe niggaMthe niggaMthIo ya sahAveMti 2 evaM vayAsI - evaM khalu ajjo ! mama aMtevAsI dhammaruI nAmaM aNagAre pagaibhadae jAva viNIe mAsaMmAseNaM aNikkhitteNaM tavokammeNaM jAva nAgasirIe mAhaNIe gihaM aNupavisa~i / tae NaM sA nAgasirI mAhaNI jAva nisirai / tae NaM se dhammaruI aNagAre ahApajjattamittikaTu jAva kAlaM aNavakaMkhamANe viharai / se NaM dhammaruI aNagAre bahUNi vAsANi
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ 166 nAyAdhammakahAo . [XVI.113sAmaNNapariyAgaM pAumittA AloiyapaDikaMte samAhipatce kAlamAse kAlaM kiyA uDDe sohamme jAva samvaTThasiddhe mahAvimANe devattAe uvavo / tattha NaM atthegaiyANaM jahannamaNukoseNaM tettIsaM sAgarovamAI ThiI pnnttaa| tattha NaM dhammaruissa vi devassa tettIsaM sAgarovamAiM ThiI pannattA / se gaM dhammaruI deve tAo devalogAo jAva mahAvidehe vAse sijjhihii / __(113) taM dhiratthu NaM ajjo ! nAgasirIe mAhaNIe ardhannAe apuNNAe jAva niMboliyAe jAe NaM tahArUve sAhU sAhurUve dhammaruI aNagAre mAsakkhamaNapAraNagaMsi sAlaieNaM jAva gADheNaM akAle ceva jIviyAo vavarovie / tae NaM te samaNA niggaMthA dhammaghosANaM therANaM aMtie eyamaDhe socA nisamma caMpAe siMghADaga jAva pahesu bahujaNassa evamAikkhaMti 4- dhiratthu NaM devANuppiyA! nAgasirAe jAva niMboliyAe jAe NaM tahArUve sAhU sAhurUve sAlaieNaM jIviyAo vvrovie| tae NaM tesiM samaNANaM aMtie eyamaDhe socA nisamma bahujaNo annamannassa . evamAikkhai evaM bhAsai-dhiratthu NaM nAgasirIe mAhaNIe jAva jIviyAo vavarovie / tae NaM te mAhaNA caMpAe nayarIe bahujaNassa aMtie eyamahaM socA nisamma AsuruttA jAva misimisemANA jeNeva nAgasirI mAhaNI teNeva uvAgacchaMti 2 nAgasiriM mAhANaM evaM vayAsI-haM bho nAgasirI ! apatthiyapatthie ! duraMtapaMtalakkhaNe! hINapuNNacAuddase ! dhiratthu NaM tava adhannAe apuNNAe niMboliyAe jAe NaM tume tahArUve sAhU sAhurUve mAsakhamaNapAraNagaMsi sAlaieNaM jAva vavarovie uccAvayAhiM akosaNAhiM akkosaMti uccAvayAhiM uddhaMsaNAhiM uddhaMseMti uccAvayAhiM nibbhacchaNAhiM nibbhaccheti uccAvayAhiM nicchoDaNAhiM nicchoDeMti tajeti tAlati tajittA tAlittA sayAo gihAo nicchubhaMti / tae NaM sA nAgasirI sayAo gihAo nicchUDhA samANI caMpAe nayarIe siMghADagatiyacaukkacaJcaracaummahamahApahapahesu bahujaNeNaM hIlijamANI khisijamANI niMdijamANI garahijjamANI tijijamANI pavvahijjamANI dhikkArijjamANI thukkArijjamANI katthai ThANaM vA nilayaM vA alabha
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ -XVI.114] nAyAdhammakahAo 167 mANI 2 daMDIkhaMDanivasaNA khaMDamallayakhaMDaghaDagahatthagayA phuTTahaDAhaDasIsA macchiyAcaDagareNaM annijjamANamaggA gihaMgiheNaM dehaMbaliyAe vittiM kappemANA viharai / tae NaM tIse nAgasirIe mAhaNIe tabbhavaMsi ceva solasa royAyaMkA pAubbhUyA taMjahA- sAse kAse joNisUle jAva koddhe|tennN sA nAgasirI mAhaNI solasahiM rogAyakahiM abhibhUyA samANI aTTaduhavasaTTA kAlamAse kAlaM kiccA chaTThIe puDhavIe ukkosaM bAvIsasAgarovamaTTiiesu neraiesu neraiyattAe uvavannA / sA NaM tao aNaMtaraM uvvaTTittA macchesu uvvnnaa| tattha NaM satthavajjhA dAhavakaMtIe kAlamAse kAlaM kiccA ahesattamAe puDhavIe ukkosasAgarovamaTTiIesu naraesu neraiesu uvavannA |saa NaM taoNaMtaraM uvvaTTittA docaMpi macchesu uvvjji| tattha vi ya NaM satthavajjhA dAhavakaMtIe docaMpi ahe sattamAe puDhavIe ukkosasAgarovamaTTiiesu neraiesu uvvjji| sA NaM taohiMto jAva uvvaTTittA taJcapi macchesu uvavannA / tattha vi ya NaM satthavajjhA jAva kAlamAse kAlaM kiccA docaMpi chaTThIe puDhavIe ukkoseNaM / taoNaMtaraM uvvaTTittA uraesu evaM jahA gosAle tahA neyadhvaM jAva rayaNappabhAo puMDhavIo uThavaTTittA samIK uvavannA / tao uvvaTTittA jAiM imAiM khahayaravihANAMi jAva aduttaraM ca NaM kharabAyarapuDhavikAiyattAe tesu aNegasayasahassakhutto / (114) sA NaM taoNaMtaraM uvvaTTittA iheva jaMbuddIve dIve bhArahe vAse caMpAe nayarIe sAgaradattassa satthavAhassa bhahAe bhAriyAe kucchisi dAriyatsAe paJcAyA~yA / tae NaM sA bhaddA satthavAhI navaNhaM mAsANaM dAriyaM payAyA sukumAlakomAlayaM gayatAluyasamANaM / tIse NaM dAriyAe nivvattabArasAhiyAe ammApiyaro imaM eyArUvaM goNNaM guNanipphanaM nAmadhenaM kareMti - jamhA NaM amhaM esA dAriyA sukumAlA gayatAluyasamANA taM hou NaM amhaM imIse dAriyAe nAmadhenaM sukumAliyA 2 / tae NaM tIse dAriyAe ammApiyaro nAmadhejaM kareMti sUmIliyatti / tae NaM sA sUmauliyA dAriyA paMcadhAIparimgahiyA saMjahA - khIradhAIe jAva girikaMdaramallINA iva caMpagalayA nivAyaniThavAghAyaMsi jAva parivaDDai / tae
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAo [ XVI.115 NaM sA sUmAliyA dAriyA ummukkebAlabhAvA jAva rUveNa ya jovvaNeNa ya lAvaNeNa ya uTThA uTThasarIrA jAyA yAvi hotthA / (115) tattha NaM caMpAe nayarIe jiNadatte nAmaM satthavAhe aDDe | tassa NaM jiNadattassa bhaddA bhAriyA sUmAlA iTThA mANussae kAmabhoge paJcaNuvbhavamANA viharai / tassa NaM jiNadattassa putte bhaddA bhAriyAe attae sAgarae nAmaM dArae sukumAle jAva surUve / tae NaM se jiNadatte satthavAhe annayA kayAi sayAo gihAo paDinikkhamai 2 sAgaradattassa satthavahassa adUrasAmaMteNaM bIIvayai / imaM ca NaM samAliyA dAriyA vhAyA ceDiyAsaMghaparivuDA uppiM AgAsatalagaMsi kaNagatiMdUsapaNaM kIlamANI viddri|te NaM se jiNadatte satthavAhe sUmAliyaM dAriyaM pAsai 2 sUmAliyAe dAriyAe ruve ya 3 jAyavimhae ko Dubiyapurise sahAvei 2 evaM vayAsI - esa NaM devANuppiyA ! kassa dAriyA kiM vA nAmadhe se' ? tae NaM te koDuMbiyapurisA jiNadatteNaM satthavAheNaM evaM vRttA samANA haTThaTThA karayala jAva evaM vayAsI - esa NaM sAgaradattassa 2 dhUyA bhaddAe attayA sUmAliyA nAmaM dAriyA sukumAlapANipAyA jAva ukkA / tae NaM jiNadante satthavAhe tesiM koDaMbiyANaM aMtie eyamahaM soccA jeNeva sae gihe teNeva uvAgacchai 2 hAe mittanAiparivuDe caMpAe nayarIe majjhaMmajjheNaM jeNeva sAgaradattassa gihe teNeva uvAgae / taNaM se sAgaradatte 2 jiNadattaM 2 ejjamANaM pAsai 2 AsaNAo abbhuTThei 2 AsaNeNaM uvanimaMtei 2 AsatthaM vIsatthaM suhAsaNavarayaM evaM vayAsI -bhaNa devANuppiyA ! kimAgamaNapaoyaNaM / tae NaM se jiNadatte sAgaradattaM evaM vayAsI - evaM khalu ahaM devANuppiyA ! tava dhUyaM bhahAe attiyaM sUmAliyaM sAgarassa bhAriyattAe varemi / jai NaM jAha devANupiyA ! juttaM vA pattaM vA salAhaNijjaM vA sariso vA saMjogo tA dijjau NaM sUmAliyA sAgaradAragassa / tae NaM devANuppiya ! kiM dalayAmo suMkaM ca sUmAliyAe ? tae NaM se sAgaradatte 2 jiNadattaM 2 evaM vayAsI - evaM khalu devANuppiyA ! samAliyA dAriyA~ egA egajAyA 168
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ 169 -XVI.116] nAyAdhammakahAo iTThA 5 jAva kimaMga puNa pAsaNayAe / taM no khalu ahaM icchAmi sUmAliyAe dAriyAe khaNamavi vippogN| taM jai NaM devANuppiyA ! sAgarae dArae mama gharajAmAuai bhavai to NaM ahaM sAgaradAragassa sUmAliyaM dalayAmi / tae NaM se jiNadatte 2 sAgaradatteNaM 2 evaM vutte samANe jeNeva sae gihe teNeva uvAgacchai 2 sAgaradAragaM sahAvei 2 evaM vayAsIevaM khalu puttA ! sAgaradatte 2 mamaM evaM vayAsI-evaM khalu devANuppiyA ! sUmAliyA dAriyA iTThA taM ceva / taM jai NaM sAgaradArae mama gharajAmAUe bhavai tAva dalayAmi / tae NaM se sAgarae dArae jiNadatteNaM 2 evaM vutte samANe tusiNIe / tae NaM jiNadatte 2 annayA kayAi sohaNasi tihikaraNe vipulaM asaNaM 4 uvakkhaDAvei 2 mittanAi AmaMtei jAva sakkArettA sammANettA sAgaraM dAragaM vhAyaM jAva savvAlaMkAravibhUsiyaM karei 2 purisasahassavAhiNIyaM sIyaM durUhAvei 2 mittanAi jAva saMparibuDe savviDDIe sayAo gihAo niggacchai 2 caMpaM nayariM majhamajjheNaM jeNeva sAgaradattassa gihe teNeva uvAgacchai 2 sIyAo paccoruhai 2 sAgaraM dAragaM sAgaradattassa 2 uvaNei / tae NaM se sAgaradatte 2 vipulaM asaNaM 4 uvakkhaDAvei 2 jAva sammANettA sAgaraM dAragaM sUmAliyAe dAriyAe saddhiM paiTTayaMsi durUhAvei 2 seyApIehiM kalasehiM majjAvei 2 aggihomaM karAvei 2 sAgaraM dArayaM sUmAliyAe dAriyAe pANiM geNhAvei / ___ (116) tae NaM sAgarae sUmAliyAe dAriyAe imaM eyArUvaM pANiphAsaM 'saMvedei se jahAnAmae asipatte i vA jAva mummure i vA etto aNi?tarAe ceva pANiphAsaM saMvedei / tae NaM se sAgarae akAmae avasavase muhuttamettaM sNcitttti| tae NaM sAgaradatte 2 sAgarassa ammApiyaro mittanAi vipulaM asaNaM 4 puSphavatthaM jAva sammANettA paDivisajjei / tae NaM sAgarae sUmAliyAe saddhiM jeNeva vAsaghare teNeva uvAgacchai 2 sUmAliyAe dAriyAe saddhiM talimasi nivajjai / taeNaM se sAgarae dArae sUmAliyAe dAriyAe imaM eyArUvaM aMgaphAsaM paDisaMvedei se jahAnAmae asipatte i vA jAva. 22
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ 170 nAyAdhammakahANo [XVI.111amaNAmatarAgaM ceva aMgaphAsaM paccaNubhavamANe viharai |te NaM se sAgarae dArae sUmAliyAe dAriyAe aMgaphAsaM asahamANe avasavase muhusameta saMciTThai / tae NaM se sAgaradArae sUmAliyaM suhapasuttaM jANittA samAliyAe dAriyAe pAsAo uThei 2 jeNeva sae sayaNijje teNeva uvAgacchai 2 sayaNIyaMsi nivajjai / tae NaM sUmAliyA dAriyA tao mahusaMtarassa paDibuddhA samANI paiMvayA paimaNurattA paI pAse apassaimANI talimAo uDhei 2 jeNeva se sayaNijje teNeva uvAgacchai 2 sAgarassa pAse guvajai / tae NaM se sAgaradArae sUmAliyAe dAriyAe dozcapi imaM eyArUvaM aMgaphAsaM paDisaMvedei jAva akAmae avasavase muhuttamevaM sNcitttthi| tae NaM sAgaradArae sUmAliyaM dAriyaM suhapasuttaM jANittA sayaNijjAo uTTei 2 vAsagharassa dAraM vihADei 2 mArAmukke viva kAe jAmeva disi pAunbhae tAmeva disi pddige| __(117) tae NaM sUmAliyA dAriyA tao muhurAtarassa paDibuddhA pativayA Ava apAsamANI sayaNijjAo uDhei sAgarassa dAragassa savvao samaMtA magaNagavesaNaM karemANI 2 vAsagharassa dAraM vihADiyaM pAsai 2 evaM vayAsI- gae NaM se sAgarae ttikaTu ohayamaNasaMkappA jAva jhiyAyai / tae NaM sA bhaddA satyavAhI kallaM pAuppabhAyAe dAsaceDiM sahAvei 2 evaM dhayAsI- gacchaha NaM tumaM devANuppie ! vahUvarassa muhadhovaNiyaM uvaNehi / tae NaM sA dAsaceDI bhaddAe evaM vuttA samANI eyamaDhe tahatti paDisuNei 2 muhadhovaNiyaM geNhai 2 jeNeva vAsaghare teNeva uvAgacchai sUmAliyaM dAriyaM jAva jhiyAyamANiM pAsai 2 evaM vayAsI - kinnaM tumbhe devANuppiyA ! ohayaNamaNasaMkappA jAva jhiyAhi ! tae NaM sA sUmAliyA dAriyA taM dAsaceDiyaM evaM kyAsI -- evaM khalu devANuppiyA! sAgarae dArae mamaM suhapasuttaM jANittA mama pAsAo uThei 2 vAsagharaducAraM avaguNei Apa paDigae / tae NaM hai tao muDuttaMtarassa jAva bihADiyaM pAsAmi 2 gae NaM se sAgarae ttikadu ohavamapasaMkappA jAva jhiyAyAmi / tae gaM sA dAsaceDI
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ -XVI.117 nAyAdhammakahAno 171 sUmAliyAe vAriyAe eyamaDhaM socA jeNeva sAgaradatte 2 teNeva uvAgacchai 2 sAgaradattassa eyamae nivedei / tae NaM se sAgaradatte dAsaceDIe aMtie payamaha~ socA nisamma Asurutte 4 jAva misimisemANe jeNeSa jiNadattassa 2 gihe teNeva uvAgacchai 2 jiNadacaM 2 evaM vayAsI- kinnaM devANuppiyA ! eyaM juttaM vA pattaM vA kulANuruvaM vA kulasarisaMvA jaNNaM sAgarae dArae sUmAliyaM dAriyaM adiTTadosavaDiyaM paivayaM vippajahAya ihamAgae ? bahahiM khijvaNiyAhi ya ruMdaNiyAhi ya uvAlaMbhai / tae NaM jiNadatte sAgaradattassa 2 eyamahaM socA jeNeva sAgarae teNeva uvAgacchai 2 sAgaraM dArayaM evaM vayAsI- duTu NaM puttA ! tume kayaM sAgaradattassa gihAo ihaM havvamAgacchaMteNaM / taM gacchaha NaM tumaM puttA ! evamavi gae sAgaradattassa gihe / tae NaM se sAgarae jiNadattaM evaM vayAsI- aviyAiM ahaM tAo! giripaDaNaM vA tarupaDaNaM vA maruppaivAyaM vA jalappavAyaM vA jalaNappavesaM vA visabhakkhaNaM vA satthovADaNaM vA vihINasaM vA giddhapaTuM vA paThavajaM vA videsagamaNaM vA abbhuvagacchejjA no khalu ahaM sAgaradattassa gihaM gcchejjaa| vae NaM se sAgaradatte 2 kuiMtariyAe sAgarassa eyamahu~ nisAmei 2 lanie vilIe viDe jiNadattassa 2 gihAo paDinikkhamai 2 jeNeva sae gihe veNeva uvAgacchai 2 sukumAliyaM dAriyaM sahAvei 2 aMke nivesei 2 evaM vayAsI-kinnaM tava puttA ! sAgaraeNaM dAraeNaM ? ahaM NaM tumaM tassa dAhAmi jassa NaM tumaM iTThA maNAmA bhavissasi tti sUmAliyaM dAriyaM tAhiM iTTAhiM jAva vaggUhiM samAsAsei 2 paDivisajjeha / tae NaM se sAgaradatte 2 annayA uppiM AgAsatalagaMsi sunisaNNe rAyamaggaM oloemANe 2 ciTThai / tae NaM se sAgaradatte egaM mahaM damagapurisaM pAsai daMDikhaMDanivasaNaM khaMDamallagakhaMDaghaDagahatthagayaM macchiyAsahassehiM jAva anijamANamaggaM / tae NaM se sAgaradatte satthavAhe koDuMbiyapurise sahAvei 2 evaM vayAsI- tubbhe NaM devANuppiyA! eyaM damagapurisaM vipuleNaM asaNeNaM 4 paDilAmeha gihaM aNuppaviseha 2 khaMDamallagaM khaMDa
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ 172 nAyAdhammakahAo [XVI.117ghaDagaM ca se egaMte eDeha 2 alaMkAriyakammaM kAreha 2 vhAyaM kayabalikammaM jAva savvAlaMkAravibhUsiyaM kareha 2 maNunnaM asaNaM 4 bhoyAveha mama aMtiyaM uvaNeha / tae NaM te koDubiyapurisA jAva paDisuNeti 2 jeNeva se damagapurise teNeva uvAgacchaMti 2 taM damagapurisaM asaNeNaM 4 urvappalobhaMti 2 sayaM gihaM aNuppavesiMti 2 taM khaMDamallagaM khaMDaghaDagaM ca tassa damagapurisassa egaMte eDeMti / tae NaM se damagapurise tasi khaMDamallagaMsi khaMDaghaDagaMsi ya eDijamANasi mahayA 2 saddeNaM Arasai / tae NaM se sAgaradatte tassa damagapurisassa taM mahayA 2 ArasiyasahaM socA nisamma koDuMbiyapurise evaM vayAsI - kinnaM devANuppiyA! esa damagapurise mahayA 2 saddeNaM Arasai ? tae NaM te koDuMbiyapurisA evaM vayAsI- esa NaM sAmI ! taMsi khaMDamallagaMsi khaMDaghaDagaMsi ya eDijamANaMsi mahayA 2 saheNaM Arasai / tae NaM se sAgaradatte 2 te koDaM- . biyapurise evaM vayAsI- mA NaM tubbhe devANuppiyA ! eyassa damagassa taM khaMDagaM jAva eDeha pAse se Thaveha jahA NaM pattiyaM bhavai / te taheva ThAti 2 tassa damagassa alaMkAriyakammaM kareMti 2 sayapAgasahassapAgehiM tellehiM abhigeMti abhigie samANe surabhiNA gaMdhaivaTTaeNaM gAyaM uvahati 2 usiNodageNaM gaMdhodaeNaM NhANeti sIodageNaM NhANeti pamhalasukumAlagaMdhakAsAie gAyAiM lUhati 2 haMsalakkhaNaM paDagasADagaM pariheti 2 savvAlaMkAravibhUsiyaM kareMti 2 vipulaM asaNaM 4 bhoyAveMti 2 sAgaradattassa samIve uvaNeti / tae NaM se sAgaradatte 2 sUmAliyaM dAriyaM pahAyaM jAva savvAlaMkAravibhUsiyaM karettA taM damagapurisaM evaM vayAsI - esa NaM devANuppiyA ! mama dhUyA iTTA / eyaM NaM ahaM tava bhAriyattAe dalayAmi bhadiyAe bhaddao bhavejAsi / tae NaM se damagapurise sAgaradattassa eyamae paDisuNei 2 sUmAliyAe dAriyAe saddhiM vAsagharaM aNupavisai sUmAliyAe dAriyAe saddhiM talimaMsi nivajjai / tae NaM se damagapurise sUmAleyAe imaM eyArUvaM aMgaphAsaM paDisaMvedei sesaM jahA sAgarassa jAva sayaNijjAo abbhuDhei 2 vAsagharAo niggacchai 2 khaMDa
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ -XVI.118] nAyAdhammakachAo mallagaM khaMDaghaDagaM ca gahAya mArAmukke viva kAe jAmeva disiM pAubbhUe tAmeva disiM paDigae / tae NaM sA sUmAliyA jAva gae NaM se damagapurise tikaTTu ohayamaNasaMkappA jAva jhiyAyai / 173 - * (118) tae NaM sA bhaddA kallaM pAuppabhAyAe dAsaceDiM saddAvei jAva sAgaradattassa eyamahaM nivedei / tae NaM se sAgaradatte taheva saMbhaMte samANe jeNeva vAsaghare teNeva uvAgacchai 2 sUmAliyaM dAriyaM aMke nivesei 2 evaM vayAsI- aho NaM tumaM puttA ! purAporANANaM kammANaM jAva paJcaNubbhavamANI viharasi / taM mA NaM tumaM puttA ! ohaya maNasaMkappA jAva jhiyAhi / tumaM NaM puttA / mama mahANasaMsi vipulaM asaNaM 4 jahA poTTilA jAva paribhAemANI viharAhi / tae NaM sA sUmAliyA dAriyA eyama paDisuNei 2 mahANasaMsi vipulaM asaNaM 4 jAva dalamANI viharas | teNaM kAleNaM 2 govAliyAo ajAo bahussuyAo evaM jaheva teyaliNAe subvayAo taddeva samosaDhAo taheva saMghADao jAva aNupaviTThe tava jAva sUmAliyA paDilAbhettA evaM vayAsI evaM khalu ajjAo ! ahaM sAgarassa aNiTThA jAva amaNAmA / necchai NaM sAgarae dArae mama nAma vA jAva paribhogaM vA / jassa jassa vi ya NaM dejjAmi tassa tassa viyaNaM aNiTThA jAva amaNAmA bhavAmi / tubbhe ya NaM ajjAo ! bahunAyAo evaM jahA poTTilA jAva uvaladdhe NaM jeNaM ahaM sAgarassa dAragassa iTThA kaMtA' jAva bhavejjAmi / ajjAo taheva bhaNati taheva sAviyA jAyA taheva 1 ciMtA taheva sAgaradattassa Apucchai jAva govAliyANaM aMtiyaM pavvaiyA / tae NaM sA sUmAliyA ajjA jAyA iriyAsamiyA jAva guttabaMbhayAriNI bahUhiM cautthachaTThaTThama jAva viharai / tae NaM sA sUmAliyA ajjA annayA kayAi jeNeva govAliyAo ajjAo teNeva uvAgacchai 2 vaMdai namasai 2 evaM vayAsI - icchAmi NaM ajjAo ! tubbhehiM abbhaNunnAyA samANI caMpA bAhiM subhUmibhAgassa ujjANassa adUrasAmaMte chachadveNaM aNikkhiteNaM tavokammeNaM sUrAbhimuddI AyAvemANI viharittae / tae NaM tAo govAliyAo ajjAo sUmAliyaM evaM vayAsI - amhe NaM ajjo !
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ 174 nAyAdhammakahAo [XVI.120samaNIo niggaMdhIo iriyAsamiyAo jAva guttbNbhcaarinniiyo| no khalu amhaM kappai bahiyA gAmassa vA jAva sannivesassa vA chaTuMchaTeNaM jAva viharittae / kappai NaM amhaM aMtouvassayassa vaparikkhittassa saMghADibaddhiyAe NaM samatalapaIyAe AyAvettae / tae NaM sA sUmAliyA govAliyAe eyamadvaM no saddahai no pattiyai no roeI eyamaDhe asahahamANI 3 subhUmibhAgassa ujANassa adUrasAmaMte chaTuMchaTTeNaM jAva viharai / (119) tattha NaM caMpAe laliyA nAma goTThI parivasai naravaidinnapaMyArA ammApiiniyayanippivAsA vesavihArakayanikeyA nANAvihaaviNayappahANA aDDA jAva aparibhUyA / tattha NaM caMpAe devadattA nAma gaNiyA hotthA sUmAlA jahA aMDanAe / tae NaM tIse laliyAe goTThIe annayA kayAi paMca gohillagapurisA devadattAe gaNiyAe saddhiM subhUmibhAgassa ujANassa ujANasiriM paJcaNubbhavamANA viharati / tattha NaM ege gohillagapurise devadattaM gANayaM ucchaMge dharei ege piTTao AyavattaM dharei ege pupphapUragaM raei ege pAe raei ege cAmarukkhevaM karei / tae NaM sA sUmAliyA ajA devadattaM gaNiyaM tehiM paMcahiM gohillapurisehiM saddhiM urAlAiM mANussagAI bhogabhogAI bhuMjamANIM pAsai 2 imeyAsave saMkappe samuppanjitthA - aho NaM imA itthiyA purAporANANaM kammANaM jAva viharai / taM jai NaM kei imassa sucariyassa tavaniyamabaMbhaceravAsassa kallANe phalavittivisese asthi to NaM ahamavi AgamisseNaM bhavaggahaNeNaM imeyArUvAI urAlAI jAva viharijAmi ttikaTu niyANaM karei 2 AyAvaNabhUmIeM pnycorubhi| (120) tae NaM sA sUmAliyA ajA sarIrabAu~sA jAyA yAvi hotthA abhikkhaNaM 2 hatthe dhovei abhikkhaNaM 2 pAe dhovei sIsaM dhovei muhaM dhovei thaNatarAI dhovei kakkhaMtarAiM dhovei gujjhaMtarAiM dhovei jattha 2NaM ThANaM vA sejjaM vA nisIhiyaM vA ceei tattha vi yaNaM putvAmeva udaeNaM abbhukkhettA tao pacchA ThANaM vA 3 ceei / tae NaM tAo govAliyAo ajAo sUmAliyaM ajaM evaM vayAsI-evaM khalu ajje ! amhe
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ XVI.111] nAyAdhammakahAo 175 samagIjo nimbIo iriyAsamiyAo jAva bNbhcerdhaarinniio|no khalu kappai amhaM sarIravAusiyAe hottae / tumaM ca NaM ajje ! sarIrabAusiyA abhikkhaNaM 2 hatye dhovesi jAva ceesi / taM tumaM NaM devANuppie ! eyassa ThANassa Aloehi jAva paDivajAhi / tae NaM sUmAliyA govAliyANaM ajANaM eyamalu no ADhAi no pariyANAi aNADhAyamANI apariyANamANI viharai / tae NaM tAo ajAo samAliyaM arja abhikkhaNaM 2 hIleMti jAva paribhavaMti abhikkhaNaM 2 eyamaha nivAreMti / tae paM tIse sUmAliyAe samaNIhiM niggaMthIhiM hIlijamANIe jApa bArijamANIe imeyArUve ajjhathie nAva samuppajitthA - jayA NaM ahaM agAravAsamajhe vasAmi tayA NaM ahaM apvsaa| jayA NaM ahaM muMDA bhavittA pabvaiyA tayA NaM ahaM paravasA / puvi ca NaM mamaM samaNIo ADhAyaMti iyANi no ADhAyati / taM seyaM khalu mama kallaM pAuppabhAyAe govAliyANaM aMtiyAo paDinikkhamittA pADiekaM uvassayaM uvasaMpajittANaM viharittae ttikaTu evaM saMpehei 2 kallaM govAliyANaM aMtiyAo paDinikkhamai 2 pADiekaM uvassayaM upasaMpajjittANaM viharai / tae NaM sA sUmAliyA ajjA aNohaTTiyA anivAriyA sacchaMdamaI abhikkhaNaM 2 hatthe ghobei jAva ceei tattha vi yaNaM pAsatyA pAsasthavihAriNI osannA osannavihArI kusIlA kusalivihArI saMsattA saMsattavihArI bahUNi vAsANi sAmaNNapariyAgaM pAuNai 2 addhamAsiyAe saMlehaNAe tassa ThANassa aNAloiyapaDikaMtA kAlamAse kAlaM kiccA IsANe kappe annayaraMsi vimApAMsi deSagaNiyattAe upvtraa| tatthegaicANaM devINaM navapaliovamAI ThiI pnnttaa| tattha gaM sUmAliyAe devIe navapalioSamAiM ThiI pmttaa| __(121) ve kAleNaM 2 iheva jaMbuddIce 2 bhArahe dhAse paMcAlesu jaNavaemu kaMpillapure nAmaM navare hotthA baNNao / tatva NaM duvae nAmaM rAyA hotyA kNNao / tassa paM culaNI devI ghaTTajjuNe kumAre juvraayaa| tae paM sA samAligA devI tAo devogAlo bAukkhaevaM gAva cahattA iheba jaMbuddIce 2 mArahe vAse paMcAsu jaNapaesu kaMpillapure nayare
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ 176 nAyAdhammakahAo- XVI.12duvayassa ranno culaNIe devIe kucchisi dAriyattAe paJcAyAyA / tae NaM sA culaNI devI navaNhaM mAsANaM jAva dAriyaM payAyA / tae NaM tIse dAriyAe nivvattabArasAhiyAe imaM eyArUvaM nAmaM - jamhA NaM esA dAriyA dupayassa ranno dhUyA culaNIe devIe attayA taM hoU NaM amhaM imIse dAriyAe nAmadhenaM dovii| tae NaM tIse ammApiyaro imaM eyArUvaM goNNaM guNanipphannaM nAmadhejaM kareMti dovaI / tae NaM sA dovaI dAriyA paMcadhAIpariggahiyA jAva girikaMdaramallINA iva caMpagalayA nivAyanivvAghAyasi suhaMsuheNaM parivaDDai / tae NaM sA dovaI devI rAyavarakannA ummukkabAlabhAvA jAva ukkiTThasarIrA jAyA yAvi hotthA / tae NaM taM dovaI rAyavarakannaM annayA kayAi aMteuriyAo vhAyaM jAva vibhUsiyaM kareMti 2 duvayassa ranno pAyavaMdiyaM peseMti / tae NaM sA dovaI 2 jeNeva duvae rAyA teNeva uvAgacchai 2 duvaiyassa ranno pAyaggahaNaM karei / tae NaM se duvae rAyA dovaI dAriyaM aMke nivesei 2 dovaIeM 2 rUve ya jovaNe ya lAvaNNe ya jAyavimhae dovaI 2 evaM vayAsI - jassa NaM ahaM tumaM puttA ! rAyassa vA juvarAyassa vA bhAriyattAe sayameva dalaissAmi tattha NaM tumaM suhiyA vA duhiyA vA bhavejjAsi / tae NaM mama jAvajjIvAe hiyayadAhe bhavissai / taM NaM ahaM tava puttA ! ajjayAe sayaMvaraM vicarAmi / ajjayAe NaM tumaM dinnaM sayaMvarA / jaM NaM tumaM sayameva rAyaM vA juvarAyaM vA varehisi se NaM tava bhattAre bhavissai ttikaTu tAhiM iTThAhiM jAva AsAsei 2 paDivisajjei / (122) tae NaM se duvae rAyA dUyaM sahAvei 2 evaM vayAsIgacchaha NaM tumaM devANuppiyA ! bAravaI nayariM / tattha NaM tumaM kaNhaM vAsudevaM samuddavijayapAmokkhe dasa dasAre baladevapAmokkhe paMca mahAvIre uggaseNapAmokkhe solasa rAyasahasse pajjunnapAmokkhAo adbhuTThAo kumArakoDIo saMbapAmokkhAo sahi~ duiMtasAhassIo vIraseNapAmokkhAo ekavIsaM rAyavIrapurisasAhassIo mahIseNapAmokkhAo chappannaM balavagasAhassIo anne ya bahave rAIsaratalavaramADaMbiyakoDuMbiyaibbha
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ -XVI.122] nAyAdhammakahAo 177 seTThiseNAvaisatthavAhapabhiio karayalapariggahiyaM dasanahaM sirasAvattaM matthae aMjaliM kaTTu jaeNaM vijaeNaM baddhAvehi 2 evaM vayAhi - evaM khalu devANuppiyA! kaMpillapure nayare duvayassa ranno dhUyAe culaNIe attayAe dhaTThajjuNakumArassa bhaiNIe dovaIe 2 sayaMvare bhavissai / tae NaM tubbhe duvayaM rAyaM aNugiNhemANA akAlaparihINaM ceva kaMpillapure nayare samosaraha / tae NaM se dUe karayala jAva kaTaTu duvayassa ranno eyamaDhe paDisuNei 2 jeNeva sae gihe teNeva uvAgacchai 2 koDuMbiyapurise sahAvei 2 evaM vayAsI - khippAmeva bho devANuppiyA ! cAugghaMTaM AsarahaM juttAmeva uvaTThaveha jAva uvaTThati / tae NaM se dUe hAe jAva sarIre cAugghaMTaM AsarahaM durUhai 2 bahUhiM purisehiM sannaddha jAva gahiyAuhapaharaNahiM saddhiM saMparivuDe kaMpillapuraM nayaraM majhamajjheNaM niggacchai paMcAlajaNavayassa majjhamajheNaM jeNeva desappate teNeva uvAgacchai 2 suraTThAjaNavayassa majjhamajheNaM jeNeva bAravaI nayarI teNeva uvAgacchai 2 bAravaI nayariM majhamajheNaM aNuppavisai 2 jeNeva kaNhassa vAsudevassa bAhiriyA uvaTThANasAlA teNeva uvAgacchai 2 cAugghaMTaM AsarahaM ThAvei 2 rahAo paJcoruhai 2 maNussavaggurAparikkhitte pAyacAravihAreNaM jeNeva kaNhe vAsudeve teNeva uvAgacchai 2 kaNhaM vAsudevaM samuhavijayapAmokkhe ya dasa dasAre jAva balavagasAhassIo karayala taM ceva jAva samosaraha / tae NaM se kaNhe vAsudeve tassa dUyassa aMtie eyamahaM socA nisamma hatuDhe jAva hiyae taM dUyaM sakkArei sammANei 2 paDivisajjei / tae NaM se kaNhe vAsudeve koDuMbiyapurise sadAvei 2 evaM vayAsI - gacchaha NaM tumaM devANuppiyA! sabhAe suhammAe sAmudAiyaM bheriM tAlehi / tae NaM se koDhuMbiyapurise karayala jAva kaNhassa vAsudevassa eyamae paDisuNei 2 jeNeva sabhAe suhammAe sAmudAiyA bherI teNeva uvAgacchai 2 sAmudAiyaM bheriM mayA 2 saheNaM tAlei / tae NaM tAe sAmudAiyAe bherIe tAliyAe samANIe samuhavijayapAmokkhA dasa dasArA jAka mahAseNapAmokkhAo chappannaM balavagasAhassIo vhAyA jAba vibhUsiyA
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ 178 nAyAdhammakahAno [XVI.122jahAvibhavaiDDisakkArasamudaeNaM appegaiyA hayagayA jAva appegaiyA pAyacAravihAreNaM jeNeva kaNhe vAsudeve teNeva uvAgacchaMti 2 karayala jAva kaNhaM vAsudevaM jaeNaM vijaeNaM vaddhAti / tae NaM se kaNhe vAsudeve koDuMbiyapurise sahAvei 2 evaM vayAsI - khippAmeva bho devANuppiyA! abhisekaM hatthirayaNaM paDikappeha hayagaya jAva paJcappiNaMti / tae NaM se kaNhe vAsudeve jeNeva majjaNaghare teNeva uvAgacchai 2 samuttajAlAkulAbhirAme jAva aMjaNagirikUDasannibhaM gayavaI naravaI durUDhe / tae NaM se kaNhe vAsudeve samuhavijayapAmokkhehiM dasahiM dasArahiM jAva aNaMgaseNApAmokkhehiM aNegAhiM gaNiyAsAhassIhiM saddhiM saMparibuDe savviDDIe jAva raveNaM bAravaI nayariM majhamajheNaM niggacchai 2 suradvAjaNavayassa majjhaMmajjheNaM jeNeva desappate teNeva uvAgacchai 2 paMcAlajaNavayassa majjhaMmajheNaM jeNeva kapillapure nayare teNeva pahArettha gamaNAe / tae NaM se duvae rAyA docaM pi dUyaM sahAvei 2 evaM vayAsI- gacchaha 'NaM tumaM devANuppiyA ! hathiNAraM nayaraM / tattha NaM tumaM paMDurAyaM saputtayaM juhiDillaM bhImaseNaM ajjuNaM naulaM sahadevaM dujohaNaM bhAisayasamaggaM gaMgeyaM viduraM doNaM jayahahaM samaNiM kIvaM AsatthAmaM karayala jAva kaTu taheva jAva samosaraha / tae NaM se dUe evaM jahA vAsudeve navaraM bherI natthi jAva jeNeva kaMpillapure nayare teNeva pahArettha gmnnaae| eeNeva kameNaM taccaM dUyaM caMpaM nayariM / tatya gaM tumaM kaNhaM aMgarAya sallaM naMdirAyaM karayala taheva jAva samosaraha / cautthaM dUrya suttimaI nayariM / tattha NaM tumaM sisupAlaM damaghosasurya paMcamAisathasaMparighuDaM karayala taheva jAva samosaraha / paMcamagaM dUyaM hatthisIsaM nayariM / tastha NaM tumaM damadaMtaM rAyaM karayala jAva samosaraha / chaDe dUyaM mahuraM nayariM / tatva NaM tumaM dharaM rAyaM karayala jApa samosaraha / sattamaM dUyaM rAyagihaM nayaraM / tattha NaM tumaM sahadevaM jarAsaMdhasuyaM karayala bhAva samosaraha / aTThamaM dUyaM koDiNNaM nyrN| tattha Ne tuma ruppi mesagasuyaM karayala taheSa jAva samosaraha / navamaM dUyaM virATaM nayariM / tattha NaM tumaM kIyagaM bhAusayasamaggaM karayala ASa samosaraha / isameM dUyaM avasesesu
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ 179 -XVI.123] mAyAcammakahAyo gAmAgaranagaresu aNegAiM rAyasahassAI bAba samosaraha / lae NaM se dUra saheva niggacchada jeNeva gAmAgara taheva jAba samosaraha / tae NaM tAI bhaNegAiM rAyasahassAI tassa dUyassa aMtie eyamahaM socA misamma haTThA taM iyaM sakAreMti sammANeti 2 paDivisati |le te vAsudevapAmokkhA bahaSe rAyasahassA paseyaM 2 pahAyA sannarahasthisaMdhaparagayA mayA hayagayarahabhaDacaDagarapahakara saehiM 2 nagarehito abhiniggacchaMsi 2 jeNeva paMthAle jaNapae seNeSa pahAretya gmnnaae| (183) pae NaM se duvae rAyA koDaMbiyapurise sahAvei 2 evaM ayAsI - gaha gaM tuma devANuppiyA! kaMpilapure nayare bahiyA gaMgAe mahAnaIe adUrasAmaMte eNaM mahaM sayaMvaramaMDavaM pharoha aNegakhaMbhasayasajiviDaM lISTiyasAlibhaMjiyAgaM jAba paJcappiNati / tae se duvae rAyA dopi koDhuMbiyapurise sahAvei 2 evaM bayAsI - khippAmeva bho devANuppiyA ! vAsudevapAmokkhANaM bahUNaM rAyasahassANaM AvAse kareha / te vi karetA pazcappiNaMti / tae NaM se duSae rAyA vAsudevapAmokkhANaM bahUNaM rAyasahassANaM AgameNaM jANettA patteyaM 2 hatthikhaMdha jAva parikhuDe agdhaM ca pana gha gahAya saviDDIe kaMpillapurAo niggacchai 2 jeNeva te vAsudevapAmoktA bahave rAyasahassA leNeva uvAgacchai 2 tAI vAsudevapAmokkhAiM aggheNa ya pajeNa ya sakArei sammANeha 2 tosaM vAsudevapAmokkhANaM patteyaM 2 AvAse viyarai / tae NaM he vAsudevapAmokkhA jeNeva sayA 2 AvAsA teNeva upAgacchaMti 2 hathilaMdhehiMto paJcoruhaMti 2 patteyaM 2 khaMdhAvAranivesaM kareMti 2 saehu~ 2 AvAsesu aNuppavisaMti 2 saesu AvAsesu ya AsaNesu ya sayaNesu ya sabhisaNNA ya saMturyaTA bahUhiM gaMdhavvehi ya nADaehi ya uvagijamANA ya sabanaJcinnamANA ya viharati / tae NaM se duvae rAyA kaMpillapuraM navaM aNuppabisai 2 vipulaM asaNaM 4 uvakkhaDAvei 2 koDuMbiyapurise sahAvei 2 evaM bayAsI - gacchaha gaM tumbhe devANuppiyA! vipulaM asaNaM 4 suraM ca mana ca maMsaM ca sIdhuM ca pasamaM ca subahupupphavatthagaMdhamalAlaMkAraM ca
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ 180 .. nAyAdhammakahAo XVI.123vAsudevapAmokkhANaM rAyasahassANaM AvAsesu sAharaha / te vi sAharati / tae NaM te vAsudevapAmokkhA taM vipulaM asaNapANakhAimasAimaM jAva pasannaM ca AsAemANA 4 viharaMti jimiyabhuttuttarAgayA vi ya gaM samANA AyaMtA cokkhA jAva suhAsaNavaragayA bahUhiM gaMdhavvehiM jAva viharati / tae NaM se duvae rAyA putvAvaraNhakAlasamayAMsa koDuMbiyapurise sahAvei 2 evaM vayAsI- gacchaha NaM tunbhe devANuppiyA! kaMpillapure siMghADaga jAva pahesu vAsudevapAmokkhANa ya rAyasahassANaM AvAsesu hatthikhaMdhavaragayA mahayA 2 saddeNaM jAva ugdhosemANA 2 evaM vayaha- evaM khalu devANuppiyA ! kallaM pAuppabhAyAe duvayassa ranno dhUyAe culaNIe devIe attiyAe dhaTejuNassa bhagiNIe dovaIe 2 sayaMvare bhvissi| taM tubbhe NaM devANuppiyA ! duvayaM rAyANaM aNugiNhemANA vhAyA jAva vibhUsiyA hatthikhaMdhavaragayA sakoreMTa0 seyavaracAmarA hayagayaraha0 mahayA bhaDacaDagareNaM jAva parikkhittA jeNeva sayaMvarAmaMDave teNeva uvAgacchaha 2 patteyaM nAmaMkesu AsaNesu nisIyaha 2 dovaI 2 paDivAlemANA 2 ciTThaha ghosaNaM ghosaha 2 mama eyamANattiyaM paJcappiNaha / tae NaM te koDuMbiyA taheva jAva paJcappiNaMti / tae NaM se duvae rAyA koDuMbiyapurise sahAvei 2 evaM vayAsI- gacchaha NaM tubbhe devANuppiyA ! saMyavaramaMDavaM AsiyasaMmajiovalittaM sugaMdhavaragaMdhiyaM paMcavaNNapupphovayArakaliyaM kAlAgarupavarakuMdurukkaturuka jAva gaMdhavaTTibhUyaM maMcAimaMcakaliyaM kareha kAraveha karettA kAravettA vAsudevapAmokkhANaM bahUNaM rAyasahassANaM patteyaM 2 nAmaMkAI AsaNAI atthuyapaccatthuyAI raeha 2 eyamANattiyaM paJcappiNaha jAva paJcappiNaMti / tae NaM te vAsudevapAmokkhA bahave rAyasahassA kallaM vhAyA jAva vibhUsiyA hatthikhaMdhavaragayA sakoreMTamallachatteNaM dharijamANehiM seyavaracAmarAhiM mahayA hayagaya jAva parivuDA savviDDIe jAva raveNaM jeNeva sayaMvarAmaMDave teNeva uvAgacchaMti 2 aNuppavisaMti 2 patteyaM 2 nAmaMkaeMsu nisIyaMti dovaI 2 paDivAlemANA ciTThati / tae NaM se duvae rAyA kallaM bahAe jAva vibhUsie hatthikhaMdhavaragae sakoreMTa0
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ -XVI.1251 nAyAdhammakahAo 181 hayagaya0 kaMpillapuraM majhamajjheNaM niggacchai jeNeva sayaMvarAmaMDave jeNeva vAsudevapAmokkhA bahave rAyasahassA teNeva uvAgacchai 2 tesiM vAsudevapAmokkhANaM karayala jAva vaddhAvettA kaNhassa vAsudevassa seyavaracAmaraM gahAya uvavIyamANe citttthaa| ___(124) tae NaM sA dovaI 2 kallaM jAva jeNeva majaNaghare teNeva uvAgacchai 2 majjaNagharaM aNupavisai 2 hAyA kayavalikammA kayakouyamaMgalapAyacchittA suddhappAvesAI maMgallAI vatthAI pavaraparihiyA majaNagharAo paDinikkhamai 2 jeNeva jiNaghare teNeva uvAgacchai 2 jiNagharaM aNupavisai 2 jiNapaDimANaM Aloe paNAmaM karei 2 lomahatthayaM parAmusai evaM jahA sUriyAbho. jiNapaDimAo abei taheva bhANiyavvaM jAva dhUvaM Dahai 2 vAmaM jANuM aMcei dAhiNaM jANuM dharaNitalaMsi nihaTTa tikkhutto muddhANaM dharaNitalaMsi nemei 2 IsiM paccunnamai 2 karayala jAva kaTu evaM vayAsI- namotthu NaM arahaMtANaM jAva saMpattANaM vaMdai namasai 2 jiNagharAo paDinikkhamai 2 jeNeva aMteure teNeva uvAgacchai / ... (125) tae NaM taM dovaI 2. aMteuriyAo savvAlaMkAravibhUsiyaM kareMti / kiM te ? varapAyapattaneurA jAva ceDiyAcakavAlamahayaragaviMda. parikkhittA aMteurAo paDinikkhamai 2 jeNeva bAhiriyA uvaTThANasAlA jeNeva cAugghaMTe Asarahe teNeva uvAgacchai 2 kiDAviyAe lehiyAe saddhiM cAugghaMTaM AsarahaM durUhai / tae NaM se dhaTThajuNe kumAre dovaIe kannAe sAratthaM karei / tae NaM sA dovaI 2 kaMpillapuraM majhamajheNaM jeNeva sayaMvarAmaMDave teNeva uvAgacchai 2 rahe ThAvei rahAo paJcorubhai 2 kiDDAviyAe lehiyAe sAddhaM sayaMvaramaMDavaM aNupavisai karayala jAva tosa vAsudevapAmokkhANaM bahUNaM rAyavarasahassANaM paNAmaM karei / tae NaM sA dovaI 2 egaM mahaM siridAmagaMDaM0 kiM te ? pADalamalliyacaMpaya jAva sattacchayAIhiM gaMdhaddhANaM muyaMta paramasuhaphAsaM darisaNijaM geNhai / tae NaM sA kiDDAviyA surUvA jAva vAmahattheNaM cillagaM dappaNaM gaheUNa salaliyaM dappaNasaMkaMtabiMbasaMdasie ya se dAhiNeNaM hattheNaM darisae pavararAyasIhe phuDa
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ 182 mAyAdhammakahAkho PAVI.16visayavisuddharibhiyagaMbhIramahurabhaNiyA sA tesi savvesi pasthivANaM ammApiusasattAmatthagotavikaMtikaMtibahuvihaAgamamAhapparUbajovaNaguNalAvaNNakulasIlajANiyA kittaNaM karei / paDhamaM tAva vahipuMgavANaM dasaidasAravaravIrapurisatilokabalavagANaM sattusayasahassamANAvamahagANaM bhavasiddhipavarapuMDarIyANaM cillagANaM balavIriyarUvajoThavaNaguNalAvaNNakittiyA kittaNaM karei / so purNa uggaseNamAINaM jAyavANaM bhaNaisohaggarUvakalie gharehi varapurisagaMdhahatthINaM / jo hu te loeM hoi hiyayadaio // tae NaM sA dovaI rAyavarakannagA bahUNaM rAyavarasahassANaM majjhamajheNaM samaicchamANI 2 puThavakrayaniyANeNaM coijamANI 2 jeNeva paMca paMDavA teNeva uvAgacchai 2 te paMca paMDave teNaM dasavaNNeNaM kusumadAmeNaM AveDhiyapariveDhie karei 2 evaM bayAsI - ee NaM mae paMca paMDavA variyA / tae NaM tAI vAsudevapAmokkhAI bahUNi rAyasahassANi mahayA 2 saheNaM ugghosemANAI 2 evaM vayaMti - suvariyaM khalu bho! dovaIe rAyavarakannAe tikaTu sayaMgharamaMDavAo paDinimkhamaMti 2 jeNeva sayA 2 avAsA teNeva uvAgacchaMti / tae NaM dhaTTarjuNakumAre paMca paMDave dovaI ca rAyavarakannagaM cAugghaMTaM AsarahaM durUhei 2 kaMpillapuraM majhamajheNaM jAva sayaM bhavaNaM aNupavisai / tae NaM duvae rAyA paMcapaMDave dovaI 2 paTTayaM durUhei 2 seyApIyaehiM kalasehiM majAvei 2 aggihomaM karIvei paMcaNhaM paMDavANaM dovaIe ya pANiggahaNaM karIvei / tae NaM se duvae rAyA dovaIe 2 imaM eyArUvaM pIidANaM dalayai taMjahA - aTTa hiraNNakoDIo jAva pesaNakArIo dAsaceDIo annaM ca vipulaM dhaNakaNaga jAva dalayai / tae NaM se duvae rAyA tAI vAsudevapAmokkhAI vipuleNaM asaNapANakhAimasAimeNaM vatthagaMdha jAva paDivisajjei / (126) tae NaM se paMDU rAyA tesiM vAsudevapAmokkhANaM SahaNaM rAyasahassANaM karayala nAva evaM vayAsI- evaM khalu devANuppiyA ! hariyaNAure nayare paMcaNhaM paMDavANaM dovaIe ya devIe kallANakare bhavissai / taM tubbhe NaM devANuppiyA ! mamaM aNugiNhamANA akAlaparihINaM samosaraha / tae NaM
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ 183 -XVL.127] nAyAdhammakahAo te vAsudevapAmokkhA patteyaM 2 jAva pahAretya gamaNAe / tae NaM se paMDU rAyA koDuMbiyapurise sahAvei 2 evaM vayAsI - gacchaha NaM tubbhe devANuppiyA! hathiNAure paMcaNhaM paMDavANaM paMca pAsAyavaDisae kArehi ambhuggayamUsiya vaNNao Ava paDirUve / tae NaM te kobuMbiyapurisA paDisurNeti jAva kAraveMti / tae NaM se paMDU rAyA paMcahiM paMDavehiM dovaIe devIe sAddhaM hayagayasaMparivuDe kaMpillapurAo paDinikkhamai 2 jeNeSa hatthiNAure teNeva uvAgae / tae NaM se paMDurAyA tasi vAsudevapAmokkhANaM AgamaNaM jANicA koDuMbiyapurise sadAvei 2 evaM bayAsI- gacchaha NaM tubbhe devANuppiyA ! hatthiNAurassa nayarassa bahiyA vAsudevapAmokkhANaM bahUNaM rAyasahassANaM AvAse kAreha aNegathaMbhasaya taheva jAva pnycppinnNti| tae NaM te vAsudevapAmokkhA bahave rAyasahassA jeNeva hathiNAure teNeva uvAgacchaMti / tae NaM paMrAyA te vAsudevapAmokkhe jAva Agae jANittA haTThatuDhe pahAe kayavalikamme jahA duvae jAva jahArihaM AvAse dalayai / tae NaM te vAsudevapAmokkhA bahadhe rAyasahassA jeNeva sayA~ 2 AvAsA veNeva uvAgacchaMti taheva jAva viharati / vae NaM se paMDUrAyA hatthiNAraM nayaraM aNupavisai 2 koDuMbiyapurise sahAvei 2 evaM vayAsItubbhe gaM devANuppiyA! vipulaM asaNaM 4 taheva bAva uvaNeti / tae gaM te vAsudevapAmokkhA bahave rAyasahassA hAyA kayabAlikammA kayakoDayamaMgalapAyacchittA taM vipulaM asaNaM 4 taheba jAva viharati / tae NaM se paMDhUrAyA te paMcapaMDave dovaiM ca deviM paTTayaM durUhei 2 sIyApIehiM kalasehiM pahAveI 2 kallANakaraM karei 2 te vAsudevapAmokkhe bahave rAyasahasse vipuleNaM asaNeNaM 4 puSphavatyeNaM sakArei sammANei nAva paDibisajjei / tae NaM tAI vAsudevapAmokkhAI bahUI jAva paDigayAiM / (127) sae gaM te paMca paMDavA dovaIe devIe sAI kallAkalliM vAraMvAreNaM urAlAI bhogamogAI Ava viharati / tae NaM se paMDU rAyA anayA kayAiM paMcahi paMDavehi katIe devIe dobaIe ya saddhiM aMtobaMteraparivAlasadi saMparisuDe sIhAsaNavaragae yAvi viharai / imaM ca NaM
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ 184 nAyAdhammakahAo [XVI.128kacchullanArae daMsaNeNaM aibhahae viNIe aMto ya kalusahiyae majjhatthauvasthie ya allINasomapiyadasaNe surUve amailasagalaparihie kAlamiyacammauttarAsaMgaraiyavacche daNDakaimaNDaluhatthe jaDAmauDadittasirae jannovaiyagaNettiyamuMjamehalAvAgaladhare hatthakayakacchabhIe piyagaMdhavve dharaNigoyarappahANe saMvaraNAvaraNaovayaNuppayaNilesaNIsu ya saMkAmaNiAbhiogapannattigamaNIthaMbhiNIsu ya bahUsu vijAharIsu vijjAsu vissuyajase iDhe rAmassa ya kesavassa ya pajjunnapaIvasaMbaaniruddhanisaDhaummayasAraNagayasumuhadummuhAINaM jAyavANaM adbhuTThANa ya kumArakoDINaM hiyayadaie saMthavae kalahajuddhakolAhalappie bhaMDaNAbhilAsI bahUsu ya samarasayasaMparAesu dasaNarae samaMlao kalahaM sadakkhiNaM aNugavesamANe asamAhikare dasAravaravIrapurisatelokkabalavagANaM AmaMteUNa taM bhagavaI pakkamaNiM gagaNagamaNadacchaM uppaio gargaNamabhilaMghayaMto gAmAgaranagarakheDakabbaDamaDaMbadoNamuhapaTTaNasaMbAhasahassamaMDiyaM thimiyameiNItalaM vasuhaM oloiMte" rammaM hathiNAraM uvAgae paMDurAyabhavaNaMsi aivegeNa saimovaie / tae NaM se paMDU rAyA kacchullanArayaM enjamANaM pAsai 2 paMcahiM paMDavehiM kuMtIe ya devIe saddhiM AsaNAo abbhuDhei 2 kacchullanArayaM sattaTThapayAI paccuggacchai 2 tikkhutto AyAhiNapayAhiNaM karei 2 vaMdai namasai 2 mahariheNaM AsaNeNaM uvanimatei / tae NaM se kacchullanArae udgapariphosiyAe dabbhovaripaccutthuyAe bhisiyAe nisIyai 2 paMDurAyaM rajje ya jAva aMteure ya kusalodaMtaM pucchai / tae NaM se paMDUrAyA koMtI ya devI paMca ya paMDavA kacchullanArayaM Ar3hati jAva pajjuvAsaMti / tae NaM sA dovaI devI kacchullanArayaM assaMjayaavirayaappaDihayaapaJcakkhAyapAvakamma tikaTu no ADhAi no pariyANai no abbhuDhei no pajjuvAsai / (128) tae NaM tassa kacchullanArayassa imeyArUve ajjhathie ciMtie patthie maNogae saMkappe samuppajjitthA- aho NaM dovaI devI rUveNa ya jAva lAvaNNeNa ya paMcahiM paMDavehiM avatthaddhA samANI mamaM no ADhAi jAva no pajjuvAsai / taM seyaM khalu mama dovaIe devIe vippiyaM
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ -XVI.108] mAyAdhammakahAo 185 karettae ttikaTTu evaM saMpehei 2 paMDurAyaM Apucchai 2 uppayANiM vija AvAhei 2 tAe ukkiTThAe jAva vijAharagaIe lavaNasamuI majjhamajjheNaM puratthAbhimuhe vIIvaiuM payatte yAvi hotthA / teNaM kAleNaM 2 dhAyaisaMDe dIve purathimaddhadAhiNabharahavAse avarakaMkA nAma rAyahANI hotthA / tattha NaM avarakaMkAe rAyahANIe paumanAbhe nAmaM rAyA hotthA mahayA himavaMta vaNNao / tassa NaM paumanAbhassa ranno satta devIsayAI orohe hotthA / tassa NaM paumanAbhassa rano sunAbhe nAma putte juvarAyAvi hotthA / tae NaM se paumanAbhe rAyA aMtoteuraMsi orohasaMparibuDe sIhAsaNavaragae viharai / tae NaM se kacchullanArae jeNeva avarakaMkA rAyahANI jeNeva paumanAbhassa bhavaNe teNeva uvAgacchai 2 paumanAbhassa ranno bhavaNasi jhatti vegeNa samovaie / tae NaM se paumanAbhe kacchullanArayaM ejamANaM pAsai 2 AsaNAo abbhuTTei 2 aggheNaM jAva AsaNeNaM uvanimaMtei / tae NaM se kacchullanArae udayapariphosiyAe dabbhovaripaJcatthuyAe bhisiyAe nisIyai jAva kusalodaMtaM Apucchai / tae NaM se paumanAbhe rAyA niyagaorohe jAyavimhae kacchullanArayaM evaM vayAsItumaM devANuppiyA! bahUNi gAmANi jAva gihAI aNupavisasi / taM asthiyAiM te kahiMci devANuppiyA ! erisae orohe didvayuvve jArisae NaM mama orohe ? tae NaM se kacchullanArae paumanAbheNaM evaM vutte samANe IsiM vihasiyaM karei 2 evaM vayAsI-sarise NaM tuma paumanAbhA ! tassa agaDadahurassa / ke NaM devANuppiyA ! se agaDadahure ? evaM jahA maliNAe evaM khalu devANuppiyA ! jaMbuddIve 2 bhArahe vAse hathiNAure nayare dupayassa ranno dhUyA culagIe devIe attayA paMDussa suNhA paMcaNhaM paMDavANaM bhAriyA dovaI devI rUveNa ya jAva ukkiTThasarIrA / dovaIe NaM devIe chinnassavi pAyaMguTThassa ayaM tava orohe saMyapi kalaM na agghai tikaTu paumanAbhaM Apucchai jAva paDigae / tae NaM se paumanAbhe rAyA kacchullanArayassa aMtie eyamahUM socA nisamma dovaIe devIe rUve ya 3 mucchie 4 jeNeka posahasAlA teNeSa uvAgacchaGa 2
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ 186 nAyAdhammakahAo . [AVI.128posahasAlaM jAva puvvasaMgaiyaM devaM evaM vayAsI- evaM khalu devANuppiyA ! jaMbuddIve 2 bhArahe vAse hathiNAure jAva ukkiTThasarIrA / taM icchAmi NaM devANuppiyA ! dovaI devI ihamANIyaM / tae NaM puvvasaMgaie deve paumanAbhaM evaM vayAsI - no khalu devANuppiyA! evaM bhUyaM vA bhavvaM vA bhavissaM vA jannaM dovaI devI paMcapaMDave mottaNaM anneNaM puriseNaM saddhiM urAlAiM jAva viharissai / tahAvi ya NaM ahaM tava piyaTThayAe dovaiM deviM ihaM havvamANemi ttikaTu paumanAbhaM Apucchai 2 tAe ukkiTThAe jAva lavaNasamudaM majhamajheNaM jeNeva hatthiNAure nayare teNeva pahArettha gamaNAe / teNaM kAleNaM 2 hatthiNAure nayare juhiDille rAyA dovaIe devIe saddhiM upi AgAsatalagaMsi suhappasutte yAvi hotthA / tae NaM se puvvasaMgaie deve jeNeva juhiDille rAyA jeNeva dovaI devI teNeva uvAgacchai 2 dovaIe devIe osoNiyaM dalayai 2 dovaiM deviM giNhai 2 tAe ukiTThAe jAva jeNeva avarakaMkA jeNeva paumanAbhassa bhavaNe teNeva uvAgacchai 2 paumanAbhassa bhavaNaMsi asogavaNiyAe dovaI deviM ThAvei 2 osovaNiM avaharai 2 jeNeva paumanAbhe teNeva uvAgacchai 2 evaM vayAsI- esa NaM devANuppiyA ! mae hatthiNAurAo dovaI devI ihaM havvamANIyA tava asogavaNiyAe ciTThai / ao paraM tuma jANasi tikaTu jAmeva disi pAunbhUe tAmeva disi paDigae / tae NaM sA dovaI devI tao muhuttarassa paDibuddhA samANI taM bhavaNaM asogavaNiyaM ca apaJcabhijANamANI evaM kyAsI - no khalu amhaM aise saMe bhavaNe no khalu esA amhaM sayA asogavaNiyA / taM na najai NaM ahaM keNai deveNa vA dANaveNa vA kiMpuriseNa vA kinnareNa vA mahorageNa vA gaMdhavveNa vA annassa ranno asogavaNiyaM sAhariya ttikaTu ohayamaNasaMkappA jAva jhiyAyai / tae NaM se paumanAbhe rAyA bahAe Ava savvAlaMkAravibhUsie aMteurapariyAlasaMparibuDe jeNeva asogavaNiyA jeNeva dovaI devI teNeva uvAgacchai 2 dovaiM devi ohaya jAva jhiyAyamANiM pAsai 2 evaM kyAsI - kinnaM tumaM devANuppie! ohaya jAva
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ -XVI.129] nAyAdhammakahAo 187 jhiyAhi 1 evaM khalu tumaM devANuppie ! mama putvasaMgaieNaM deveNaM jaMbudIvAo 2 bhArahAo vAsAo hathiNAurAo nayarAo juhiDillassa rano bhavaNAo sAhariyA / taM mA NaM tumaM devANuppiyA / ohaya jAva jhiyAhi / tuma NaM mae saddhiM vipulAI bhogabhogAiM jAva viharAhi / tae NaM sA dovaI paumanAbhaM evaM vayAsI- evaM khalu devANuppiyA ! jaMbuddIve 2 bhArahe vAse bAravaIe nayarIe kaNhe nAmaM vAsudeve mama piyabhAue parivasai / taM jai NaM se chaNhaM mAsANaM mama kUvaM no havvamAgacchai tae NaM ahaM devANuppiyA ! jaM tumaM vadasi tassa ANAovAyavayaNanidese cihissAmi / tae NaM se paumanAbhe dovaIe eyamaDheM paDisuNei 2 dovaI deviM kannateure Thavei / tae NaM sA dovaI devI chaTuMchaTeNaM aNikkhitteNaM AyaMbilapariggahieNaM tavokammeNaM appANaM bhAvemANI vihri| __ (129) tae NaM se juhiDille rAyA tao muhuttaMtarassa paDibuddhe samANe dovaI deviM pAse apAsamANe sayaNijjAo uThei 2 dovaIe devIe savvao samaMtA maggaNagavesaNaM karei 2 dovaIe devIe katthai suI vA khuI vA pavattiM vA alabhamANe jeNeva paMDUrAyA teNeva uvAgacchai 2 paMDUrAyaM evaM vayAsI- evaM khalu tAo ! mama AgAsatalagasi suhapasuttassa pAsAo dovaI devI na najai keNai deveNa vA dANaveNa vA kiMpuriseNa vA kinnareNa vA mahorageNa vA gaMdhavveNa vA hiyA vA niyA vA akkhittA vA / taM icchAmi gaM tAo ! dovaIe devIe savvao samaMtA maggaNagavesaNaM karittae / tae NaM se paMDUrAyA koDubiyapurise sahAvei 2 evaM vayAsI - gacchaha NaM tubbhe devANuppiyA! hatthiNAure nayare siMghADagatigacaukcaccaramahApahapahesu mahayA 2 saddeNaM ugghosemANA 2 evaM vayaha - evaM khalu devANuppiyA ! juhiDillassa ranno AgAsatalagaMsi suhapasuttassa pAsAo dovaI devI na najai keNai deveNa vA dANaveNa vA kinnareNa vA kiMpuriseNa vA mahorageNa vA gaMdhavveNa vA hiyoM vA niyA vA akkhittA vA / taM jo NaM devANuppiyA ! dovaIe devIe suI vA khuiM vA pavittiM vA parikahei tassa NaM paMDUrAyA
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ 188 nAyAdhammakA zro [XVI,-129 viulaM atthasaMpayANaM dalayai tikaTTu ghosaNaM ghosAveha 2 aiyamANantiyaM paJcappiNaha / tae NaM te koDuMbiyapurisA jAva paJcaSpiNaMti / tae NaM se paMDUrAyA dovaIe devIe katthai suI vA jAva alabhamANe koMtIM devIM sahAvei 2 evaM vayAsI-gacchaha NaM tumaM devANuppiyA ! bAravaI nayariM kaNhassa vAsudevarasa eyamahaM nivedehi / kaNhe NaM paraM vAsudeve dovaIe mamgaNagavesaNaM karejA annA na najjai dovaIe devIe suI vA khuI vA pavattiM vA uvalabhejjA / tae NaM sA koMtI devI paMDuNA evaM vuttA samANI jAva paDaNei 2 hAyA kayabalikammA hatthikhaMdhavaragayA hatthiNapuraM nayaraM majjhamajjheNaM niggacchai 2 kurujaNavayaM majjhamajjheNaM jeNeva suraTThAjaNavae jeNeva bAravaI nayarI jeNeva aggujjANe teNeva uvAgacchai 2 hatthikhaMdhAo paccoruhai 2 koDuMbiyapurise sahAvei 2 evaM vayAsI - gacchaha NaM tubbhe devANuppiyA ! jeNevaM bAravaI nayAraM aNupavisaha 2 kaNhaM vAsudevaM karayala0 evaM vayahaevaM khalu sAmI ! tubbhaM piucchA koMtI devI hatthiNAurAo nayarAo ihaM havvamAgayA tubbhaM daMsaNaM kakhai / tae NaM te koDuMbiyapurisA jAva kaheMti / tae NaM kaNhe vAsudeve koTuMbiya purisANaM aMtie eyamahaM socA nisamma haTTe hatthikhaMdhavaragae hayagaya 0 bAravaIe nayarIe majjhamajjheNaM jeNeva koMtI devI teNeva uvAgacchai 2 hatthikhaMdhAo pacoruhai 2 katI devIe pAyaggrahaNaM karei 2 koMtIe devIe saddhiM hatthikhaMdhaM durUhai 2 bAravaI nayarIM majjhaM majjheNaM jeNeva sae gihe teNeva uvAgacchai 2 sayaM giddaM aNuppavisai / tae NaM se kaNhe vAsudeve koMtiM deviM hAyaM kayabalikammaM jimiyabhuttattarAgayaM jAva suhAsaNavaragayaM evaM vayAsI - saMdisau NaM piucchA ! kimAgamaNapaoyaNaM / tae NaM sA koMtI devI kaNhaM vAsudevaM evaM vayAsI evaM khalu puttA ! hatthaNAure nayare juhiTThillassa ranno AgAsatalae suhappasuttassa pAsAo dovaI devI na najjai keNai avahiyA jAva avakkhittA vA / taM icchAmi NaM puttA ! dovaIe devIe maggaNagavesaNaM kaiyaM / tae NaM se kaNhe vAsudeve koMtIpiucchi evaM vayAsI - jaM navaraM piucchA dovaIe devIe katthai suI vA jAva
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ -XVI.139] nAyAdhammakahAo 189 labhAmi to gaM ahaM pAyAlAo vA bhavaNAo vA addhabharahAo vA samaMtao dobaiM deviM sAhatthiM uvaNemi tikaTu koMtIpiucchi sakArei sammANei jAva paDivisajjei / tae NaM sA koMtI devI kaNheNaM vAsudeveNaM paDivisajiyA samANI jAmeva disi pAunbhUyA tAmeva disi paDigayA / tae NaM se kaNhe vAsudeve koDuMbiyapurise sahAvei 2 evaM vayAsI- gacchaha NaM tubbhe devANuppiyA ! bAravaI nayariM evaM jahA paMDU tahA ghosaNaM ghosAveda jAva paJcappiNaMti paMDussa jahA / tae NaM se kaNhe vAsudeve annayA aMtoaMteuragae orohe jAva viharai / imaM ca NaM kacchullae nArae jAva samovaie jAva nisIittA kaNhaM vAsudevaM kusalodaMtaM pucchai / tae NaM se kaNhe vAsudebe kacchullaM nArayaM evaM vayAsI-tumaM NaM devANuppiyA! bahUNi gAmAgara jAva aNupavisasi |tN asthiyAiM te kahiMci dovaIe devIe suI vA jAva uvaladdhA ? tae NaM se kacchullae kaNhaM vAsudevaM evaM payAsI- evaM khalu devANuppiyA ! annayA kayAiM dhAyaIsaMDe dIve purathimaddhaM dAhiNaDDabharahavAsaM avarakaMkArAyahANiM gae / tattha NaM mae paumanAbhassa ranno bhavaNasi dovaI devI jArisiyA diTThapuvvA yAvi hotthA / tae NaM kaNhe vAsudeve kacchulaM evaM bayAsI- tubbhaM ceva NaM devANuppiyA ! eyaM puvvakammaM / tae NaM se kacchullanArae kaNheNaM vAsudeveNaM evaM vutte samANe uppayaNi vijaM AvAhei 2 jAmeva disiM pAubbhUe tAmeva disiM paDigae / tae NaM se kaNhe vAsudeve dUyaM sahAvei 2 evaM vayAsI- gacchaha NaM tumaM devANuppiyA ! hatthiNAraM paMDussa ranno eyamahaM niveehi - evaM khalu devANuppiyA ! dovaI devI dhAyaIsaMDadIve purathimaddhe avarakaMkAe rAyahANIe paumanAbhabhavaNasi sAhiyA dovaIe devIe pauttI uvaladdhA / taM gacchaMtu paMca paMDavA cAuraMgiNIe seNAe saddhiM saMparivuDA puratthimaveyAlIe mamaM paDivAlemANA ciTuMtu / tae NaM se dUe jAva bhaNai jAva paDivAlemANA ciTThaha teci jAba ciTThati / tae NaM se kaNhe vAsudeve koduMbiyapurise sahAvei 2 evaM payAsI - gacchaha gaM tubbhe devANuppiyA!
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ 190 nAyAdhammakahAo [XVI.129 sannAhiyaM bheri tAleha tevi tAleti / tae NaM tIe sannAhiyAe bherIe saI soccA samuddavijayapAmokkhA dasa dasArA jAva chappannaM balavagasAhassIo sannaddhabaddha jAva gahiyAuhapaharaNA appegaiyA hayagayA appegaiyA gayagayA jAva maNussavaggurAparikkhittA jeNeva sabhA suhammA jeNeva kaNhe vAsudeve teNeva uvAgacchaMti 2 karayala jAva vaddhAti / tae NaM se kaNhe vAsudeve hatthikhaMdhavaragae sakoreMTamalladAmeNaM chatteNaM dharijamANeNaM seyavara0 hayagaya mahayA bhaDacaDagarapahakareNaM bAravaIe nayarIe majhamajheNaM niggacchai jeNeva purathimaveyAlI teNeva uvAgacchai 2 paMcahiM paMDavehiM saddhiM egayao milAi 2 khaMdhAvAranivesaM karei 2 posahasAlaM karei 2 posahasAlaM aNuppavisai 2 suTTiyaM devaM maNasIkaremANe 2 ciTThai / tae NaM kaNhassa vAsudevassa aTThamabhattaMsi pariNamamANaMsi suTTio jAva Agao [evaM vayai-] bhaNa devANuppiyA! jaM mae kAyavvaM / tae NaM se kaNhe vAsudeve suTTiyaM evaM vayAsI - evaM khalu devANuppiyA ! dovaI devI jAva paumanAbhassa bhavaNaMsi sAhiyA~ / taNNaM tumaM devANuppiyA ! maima paMcahiM paMDavehiM saddhiM appachaTThassa chaNhaM rahANaM lavaNasaMmudde maggaM viyarAhi jA NaM' ahaM avarakaMkArAyahANiM dovaIe kUvaM gacchAmi / tae NaM se suTie deve kaNhaM vAsudevaM evaM vayAsI-kiNNaM devANuppiyA ! jahA ceva paumanAbhassa ranno puvvasaMgaieNaM deveNaM dovaI jAva sAhiyA tahA ceva dovaiM deviM dhAyaIsaMDAo dIvAo bhArahAo jAva hatthiNAraM sAharAmi udAhu paumanAbhaM rAyaM sapurabalavAhaNaM lavaNasamudde pakkhivAmi ? tae NaM se kaNhe vAsudeve suTThiyaM devaM evaM vayAsI - mA NaM tumaM devANuppiyA ! jAva sAharAhi / tumaM NaM devANuppiyA! mama lavaNasamudde paMcahiM paMDavahiM saddhiM appachaTThassa chaNhaM rahANaM maggaM viyarAhi / sayameva NaM ahaM dovaIe kuvaM gacchAmi / tae NaM se suTTie deve kaNhaM vAsudevaM evaM vayAsI - evaM hou NaM / paMcahiM paMDavehiM saddhiM appachaTThassa chaNhaM rahANaM lavaNasamudde maggaM viyarai / tae NaM se kaNhe vAsudeve cAuraMgiNiM seNaM paDivisajjei 2 paMcahiM paMDavehiM saddhiM appachaTTe chahiM rahehiM lavaNasamuhaM majhamajjheNaM
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ 191 -XVI.129] nAyAdhammaka hAo vIIvayai 2 jeNeva avarakaMkA rAyahANI jeNeva avarakaMkAe rAyahANIe aggujjANe teNeva uvAgacchai 2 rahaM ThAvei 2 dAruyaM sArahiM sahAvei 2 evaM vayAsI - gacchaha NaM tumaM devANuppiyA ! avarakaMkArAyahANi aNu visAhi 2 paumanAbhassa ranno vAmeNaM pAeNaM pAyapIDhaM avakkamittA kuMtaggeNaM lehaM paNAmehi tivaliyaM bhiuDiM niDAle sAhaTTu Asurute ruTThe kuddhe kuvie caMDikkie evaM vayAsI - haM bho paumanAbhA ! apatthiyapatthiyA duraMta paMtalakkhaNA hINapuNNacAuhasA sirihiridhiIparivajjiyA ! ajja na bhavasi ! kinnaM tumaM na yANAsi kaNhassa vAsudevassa bhAgaNiM dovaI devi ihaM havyamANe mANaM ? taM eyamavi gae paJcapiNAhi NaM tumaM dovaI devi kaNhassa vAsudevassa ahava NaM juddhasajje niggacchAhi / esa NaM kaNhe vAsudeve paMcahiM paMDavehiM saddhi appachaTThe dovaIe devIe kuvaM havvamAgae / tae NaM se dAe sArahI kaNheNaM vAsudeveNaM evaM vRtte samANe haTThatuTThe paDisuNei 2 avarakaMkaM rAyahANi aNupavisai 2 jeNeva paumanAbhe teNeva uvAgacchai 2 karayala jAva vaddhAvettA evaM vayAsI - esa NaM sAmI ! mama viNayapaDivattI imA annA mama sAnisa samuhANatti ttikaTTu Asurutte vAmapAraNaM pAyapIDhaM avakkamaMi 2 kuMtaggeNaM lehaM paNAmei jAva kUvaM havvamA gae / tae NaM se paumanAbhe dAruNaM sArahiNA evaM vutte samANe Asurutte tivaliM bhiuDiM niDAle sAhaTTu evaM vayAsI - na appiNAmi NaM ahaM devANupiyA ! kaNhassa vAsudevassa dovaI / esa NaM ahaM sayameva jujjhasajje niggacchAmi ttikaTTu dAruyaM sArahiM evaM bayAsI - kevalaM bho ! rAyasatthesu dUe avajjhe tikaTTu asakkAriyaM asammANiyaM avadAraNaM nicchubhAvei / tae NaM se dArue sArahI paumanAbheNaM asakkAriyaM jAva nicchuDhe samANe jeNeva kaNhe vAsudeve teNeva uvAgacchai 2 karayala jAva kaNhaM evaM vayAsI - evaM khalu ahaM sAmI ! tubbhaM vayaNeNaM jAva nicchubhAvei / tae NaM se paumanAbhe balavADayaM saddAvei 2 evaM vayAsI - khippAmeva bho debANuppiyA ! AbhisekaM itthirayaNaM paDikappeha / tayAnaMtaraM ca NaM cheyAyariyaDa samavikappaNAhi -
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ 192 nAyAdhammakahAo (XVI.129jAva ussnneti| tae NaM se paumanAhe sannaddha0 abhiseyaM duruhai 2 hayagaya jeNeva kaNhe vAsudeve teNeva pahArettha gamaNAe / tae NaM se kaNhe vAsudeve paumanAbhaM rAyANaM ejamANaM pAsai 2 te paMca paMDave evaM vayAsI - haM bho dAragA ! kinnaM tubbhe paumanAbheNaM saddhiM jujhihaha uyAhu picchahaha ? tae Na te paMcapaMDavA kaNhaM vAsudevaM evaM vayAsI - amhe NaM sAmI ! jujjhAmo tubbhe pecchaha / tae the paMcapaMDavA sannaddha jAva paharaNA rahe durUhaMti 2 jeNeva paumanAbhe rAyA teNeva uvAgacchaMti 2 evaM vayAsI- amhe vA paumanAbhe vA rAya ttikaTu paumanAbheNaM saddhiM saMpalaggA yAvi hotthA / tae NaM se paumanAbhe rAyA te paMcapaMDave khippAmeva yamahiyapavaravivaDiyaciMdhadhayapaDAge jAva disodisi paDisehei / tae NaM te paMcapaMDavA paumanAbheNaM rannA hayamahiyapavaravivaDiya jAva paDisehiyA samANA atthAmA jAva adhAraNijamittikaTu jeNeva kaNhe vAsudeve teNeva uvAgacchaMti / tae NaM se kaNhe vAsudeve te paMcapaMDave evaM vayAsI- kahaNNaM tubbhe devANuppiyA ! paumanAbheNaM rannA saddhiM saMpalaggA ? tae NaM te paMcapaMDavA kaNhaM vAsudevaM evaM vayAsI- evaM khalu devANupiyA! amhe tubbhehiM abbhaNunAyA samANA sannaddhA0 rahe durUhAmo 2 jeNeva paumanAbhe jAva paDisehei / tae NaM se kaNhe vAsudeve te paMcapaMDave evaM vayAsI - jai NaM tumbhe devANuppiyA ! evaM vayaMtA- amhe no paumanAbhe rAyattikaTu paumanAbheNaM saddhiM saMppalaggaMtA to NaM tubbhe no paumaMnAbhe hayamahiyapavara jAva paDisehitthA / taM pecchaha NaM tubbhe devANuppiyA ! ahaM no paumanAbhe rAyattikaTu paumanAbheNaM rannA saddhiM jujjhAmi rahaM durUhai 2 jeNeva paumanAme rAyA teNeva uvAgacchai 2 seyaM gokhIrahAradhavalaM tarNasolliyasiMduvArakuMdeMdusannigAsaM niyayassa balassa harisajaNaNaM riusennaviNAsakaraM paMcajannaM saMkhaM parAmusai 2 muhavAyapUriyaM karei / tae NaM tassa paumanAbhassa teNaM saMkhsaddeNaM balatibhAe hae jAva phaDisehie / tae NaM se kaNhe vAsudeve dhaNuM parAmusai veDho dhaNuM pUrei 2 dhaNusahaM karei / tae NaM tassa paumanAbhassa doce balatibhAe teNaM dhaNusaheNaM hayamahiya jAva pddisehie|
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________ -XVI.129 ] nayAdhammakahAo 193 tae NaM se paumanAbhe rAyA tibhAgabalAvasese atthAme abale avIrie apurisakkAraparakkame adhAraNijjamittikaTu sigdhaM turiyaM jeNeva avarakakA teNeva uvAgacchai 2 avarakaMkArAyahANiM aNupavisai 2 bArAI pihei 2 rohesajje ciTThai / tae NaM se kaNhe vAsudeve jeNeva avarakaMkA teNeva uvAgacchai 2 rahaM ThAvei 2 rahAo paJcoruhai 2 veuvviyasamugghAeNaM samohaNNai egaM mahaM narasIharUvaM viuvvai 2 mahayA 2 saddeNaM pAyadahariyaM karei / tae NaM kaNheNaM vAsudeveNaM mahayA 2 saddeNaM pAyadaharaeNaM kaeNaM samANeNaM avarakaMkA rAyahANI saMbhaggapAgAragourAhAlayacariyatoraNapalhatthiyapavarabhavaNasirigharA sarasarassa dharaNiyale snniviyaa| tae NaM se paumanAbhe rAyA avarakaMka rAyahANiM saMbhaggaM jAva pAsittA bhIe dovahaM deviM saraNaM ubei / tae NaM sA dovaI devI paumanAbhaM rAyaM evaM vayAsI - kinnaM tumaM devANuppiyA ! jANasi kaNhassa vAsudevassa uttamapurisassa vippiyaM karemANe 1 taM evamavi gae gacchaha NaM tumaM devANuppiyA! pahAe kayabalikamme ullapaDasADae ocUlagavatthaniyatthe aMteurapariyAlasaMparikhuDe aggAI varAI rayaNAI gahAya mamaM puraokAuM kaNhaM vAsudevaM karayala jAva pAyavaDie saraNaM uvehi / paNivaiyavacchalA gaM devANuppiyA ! uttamapurisA / tae NaM se paumanAbhe dovaIe devIe eyamaha~ paDisuNei 2 hAe jAva saraNaM uvei 2 karayala jAva evaM vayAsI- diTThA NaM devANuppiyANaM iDDI jAva parakkame / taM khAmemi gaM devANuppiyA ! jAva khamaMtu NaM jAva nAhaM bhujo 2 evaMkaraNayAe ttikaTu paMjaliuDe pAyavaDie kaNhassa vAsudevassa dovaI deviM sAhatthiM uvaNei / tae NaM se kaNhe vAsudeve paumanAbhaM evaM vayAsIhaM bho paumanAbhA! apatthiyapatthiyA 4 kinnaM tuma jANasi mama bhagirNi dovaI devi iha havaMmANamANe ? taM evamavi gae natthi te mamAhito iyANiM bhayamasthi ttikaTu paumanAbhaM paDivisajjei dovaI deviM gehai 2 rahaM durUhei 2 jeNeva paMca paMDakA teNeva uvAgacchai 2 paMcaNhaM paMDavANaM dovaI deviM sAhatyiM uvaNei / tae NaM se kaNhe paMcahiM paMDavehiM saddhiM 25.-...
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________ 194 nAyAdhammakahAo [XVI.130appachaTTe chahiM rahehiM lavaNasamuI majhamajjheNaM jeNeva jaMbuhIve 2 jeNeva bhArahe vAse teNeva pahArettha gamaNAe / (130) teNaM kAleNaM 2 dhAyaisaMDe dIve purathimaddhe bhArahe vAse caMpA nAma nayarI hotthA / puNNabhahe ceie / tattha NaM caMpAe nayarIe kavile nAmaM vAsudeve rAyA hotthA vaNNao / teNaM kAleNaM 2 muNisuvbae arahA caMpAe puNNabhadde smosddhe| kavile vAsudeve dhamma suNei / tae NaM se kavile vAsudeve muNisuvvayassa arahao aMtie dhamma suNemANe kaNhassa vAsudevassa saMkhasahaM suNei / tae NaM tassa kavilassa vAsudevassa imeyArUve ajjhathie 4 samuppajitthA-ki maNNe dhAyaisaMDe dAve bhArahe vAse doce vAsudeve samuppanne jassa NaM ayaM saMkhasade mamaM piva muhavAyapUrie viyaMbhai ? kavile vAsudevA bhahA~ i muNisuvvae arahA kavilaM vAsudevaM evaM vayAsI-sa nUNaM kavilA vAsudevA! mamaM aMtie dhamma nisAmemANassa saMkhasa AkiNNittA imeyArUve ajjhathie- kiM manne jAva viyaMbhai / se nUNaM kavilA vAsudevA ! ahe samahe ? haMtA ! atthi| taM no khalu kavilA ! evaM bhUyaM vA bhavvaM vA bhavissaM vA jannaM egakhette egajuge egasamae NaM duve arahaMtA vA cakkavaTTI vA baladevA vA vAsudevA vA uppajiMsu vA uppajiti vA uppajissaMti vA / evaM khalu vAsudevA ! jaMbuddIvAo 2 bhArahAo vAsAo hatthiNAurAo nayarAo paMDussa ranno suNhA paMcaNhaM paMDavANaM bhAriyA dovaI devI tava paumanAbhassa ranno puvvasaMgaieNaM deveNaM avarakaMkaM nayariM sAhariyA / tae NaM se kaNhe vAsudeve paMcahiM paMDavehiM saddhiM appachaThe chahiM rahehiM avarakaMka rAyahANiM dovaIe devIe kUvaM havvamAgae / tae NaM tassa kaNhassa vAsudevassa paumanAbheNaM rannA saddhiM saMgAmaM saMgAmemANassa ayaM saMkhasadde tava muhavAyA0 ihe iva viyaMbhai / tae NaM se kavile vAsudeve muNisuvvayaM vaMdai namasai 2 evaM vayAsIgacchAmi NaM ahaM bhaMte ! kaNhaM vAsudevaM uttamapurisaM mama sarisapurisaM pAsAmi / tae NaM muNisuvvae arahA kavilaM vAsudevaM evaM vayAsI - no khalu devANuppiyA ! evaM bhUyaM vA 3 jaNNaM arahaMtA vA arahaMtaM pAsaMti
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________ 195 -XVI.191] nAyAdhammakahAo cakavaTTI vA cakkavahi pAsaMti baladevA vA baladevaM pAsaMti vAsudevA vA vAsudevaM pAsaMti / tahavi ya NaM tumaM kaNhassa vAsudevassa lavaNasamuhaM majhamajjheNaM vIIvayamANassa seyApIyAiM dhayaggAI pAsihisi / tae NaM se kavile vAsudeve muNisuvvayaM vaMdai namasai 2 hatthikhadhaM durUhai 2 sigdhaM turiyaM jeNeva velAkUle teNeva uvAgacchai 2 kaNhassa vAsudevassa lavaNasamuI majjhamajheNaM vIIvayamANassa seyApIyAiM dhayaggAiM pAsai 2 evaM vayai - esa NaM mama sarisapurise uttamapurise kaNhe vAsudeve lavaNasamuhaM majhamajheNaM vIIvayai ttikaTu paMcayannaM saMkhaM parAmusai 2 muhavAyapUriyaM karei / tae NaM se kaNhe vAsudeve kavilassa vAsudevassa saMkhasadaM AyaNNei 2 paMcayannaM jAva pUriyaM karei / tae NaM dovi vAsudevA saMkhasahasamAyAriM kareMti / tae NaM se kavile vAsudeve jeNeva avarakaMkA teNeva uvAgacchai 2 avarakaMkaM rAyahANiM saMbhaggatoraNaM jAva pAsai 2 paumanAbhaM evaM vayAsI-kinnaM devANuppiyA! esA avarakaMkA saMbhagga jAva sannivaiyA ? tae NaM se paumanAbhe kavilaM vAsudevaM evaM vayAsI- evaM khalu sAmI! jaMbuddIvAo 2 bhArahAo vAsAo ihaM havvamAgamma kaNheNaM vAsudeveNaM tunbhe paribhUya avarakaMkA jAva snnivddiyaa| tae NaM se kavile vAsudeve paumanAbhassa aMtie eyamaDhe soccA paumanAbhaM evaM vayAsI - haM bho paumanAmA! apatthiyapatthiyA 5 ! kinnaM tumaM jANasi mama sarisapurisassa kaNhassa vAsudevassa vippiyaM karemANe ?Asurutte jAva paumanAbhaM nivvisayaM ANavei paumanAbhassa puttaM avarakaMkAe rAyahANIe mahayA 2 rAyAbhiseeNaM abhisiMcai jAva pddige| ___ (131) tae NaM se kaNhe vAsudeve lavaNasamuhaM majhamajheNaM vIIvayai te paMcapaMDave evaM vayAsI- gacchaha NaM tubbhe devANuppiyA! gaMgaM mahAnaI uttaraha jAva tAva ahaM suTTiyaM laSaNAhivaI pAsAmi / tae NaM te paMca paMDavA kaNheNaM 2 evaM vuttA samANA jeNeva gaMgA mahAnadI teNeva uvAgacchaMti 2 egaTTiyAe nAvAe maggaNagavekSaNaM kareMti 2 egaTThiyAe nAvAe gaMgaM mahAnaiM uttaraMti 2. annamannaM evaM vayaMti -- pahU. NaM devANuppiyA!
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________ 196 nAyAdhammakahAo [XVI.131kaNhe vAsudeve gaMgaM mahAnaiM bAhAhiM uttarittae udAhu no pahU uttarittae ttikaTu egaTTiyAo grUmeMti 2 kaNhaM vAsudevaM paDivAlemANA 2 ciTThati / tae NaM se kaNhe vAsudeve suTTiyaM lavaNAhivaiM pAsai 2 jeNeva gaMgA mahAnaI teNeva uvAgacchai 2 egaTTiyAe savvao samaMtA maggaNagavesaNaM karei 2 egaDhiyaM apAsamANe egAe bAhAe rahaM saturagaM sasArahiM geNhai egAe bAhAe gaMgaM mahAnaI bAsahiM joyaNAI addhajoyaNaM ca vitthiNNaM uttariuM payatte yAvi hotthA / tae NaM se kaNhe vAsudeve gaMgAe mahAnaIe bahumajjhadesabhAeM saMpatte samANe saMte taMte paritaMte baddhasee jAe yAvi hotthA / tae NaM tassa kaNhassa vAsudevassa imeyArUve ajjhathieaho NaM paMca paMDavA mahAbalavagA jehiM gaMgAmahAnaI bAvahi~ joyaNAI addhajoyaNaM ca vitthiNNA bAhAhiM uttiNNA / icchaMtaehiM NaM paMcahiM paMDavehiM paumanAbhe hayamahiya jAva no paDisehie / tae NaM gaMgAdevI kaNhassa vAsudevassa imaM eyArUvaM ajjhatthiyaM jAva jANittA thAhaM viyri| taeNaM se kaNhe vAsudeve mu~huttaMtaraM samAsAsei 2 gaMgaM mahAnadiM bAvahiM jAva uttarai 2 jeNeva paMcapaMDavA teNeva uvAgacchai paMca paMDave evaM vayAsIaho NaM tubbhe devANuppiyA! mahAbalavagA jehiM NaM tubbhehiM gaMgAmahAnaI bAvahi~ jAva uttiNNA / icchaMtaehiM NaM tubbhehiM paumanAhe jAva no paDisehie / tae NaM te paMca paMDavA kaNheNaM vAsudeveNaM evaM vuttA samANA kaNhaM vAsudevaM evaM vayAsI-evaM khalu devANuppiyA! amhe tubbhahiM visajjiyA samANA jeNeva gaMgA gahAnaI teNeva uvAgacchAmo 2 egaTTiyAe maggaNagavesaNaM taM ceva jAva ghUmemo tumbhe paDivAlemANA ciTThAmo / tae NaM se kaNhe vAsudeve tesiM paMcapaMDavANaM aMtie eyamaDhe socA nisamma Asurutte jAva tivaliyaM evaM vayAsI - aho NaM jayA bhae lavaNasamuI duve joyaNasayasahassavitthiNNaM vIIvaittA paumanAbhaM hayamahiyaM jAva paDisehittA avarakaMkA saMbhaggA dovaI sAhatthiM uvaNIyA tayA NaM tubbhehiM mama mAhappaM na vinAyaM iyANiM jANissaha ttikaTu lohadaMDaM parAmusai paMcaNhaM paMDavANaM rahe susUrei 2 nivvisae ANavei 2 tattha NaM rahamadaNe
Page #204
--------------------------------------------------------------------------
________________ 197 -XVI.132] nAyAdhammakahAo nAmaM koI nivihe / tae NaM se kaNhe vAsudeve jeNeva sae khaMdhAvAre teNeva uvAgacchai 2 saeNaM khaMdhAvAreNaM sAddhaM abhisamannAgae yAdhi hotthA / tae NaM se kaNhe vAsudeve jeNeva bAravaI nayarI teNeva uvAgacchai 2 annuppvisi| ___(132) tae NaM te paMcapaMDavA jeNeva hatthiNAure teNeva uvAgacchaMti 2 jeNeva paMDU rAyA teNeva uvAgacchaMti 2 karayala jAva evaM vayAsI - evaM khalu tAo ! amhe kaNheNaM nivvisayA ANattA / tae NaM paMDUrAyA te paMcapaMDave evaM vayAsI - kahaNNaM puttA ! tubbhe kaNheNaM vAsudeveNaM nivisayA ANattA ? tae NaM te paMcapaMDavA paMDaM rAyaM evaM vayAsI- evaM khalu tAo ! amhe avarakaMkAo paDiniyattA lavaNasamuhaM donni joyaNasayasahassAI vIIvaityA / tae NaM se kaNhe vAsudeve amhe evaM vayai - gacchaha NaM tumbhe devANuppiyA ! gaMgaM mahAnaI uttaraha jAva tAva ahaM evaM taheva jAva ciTThAmo / tae NaM se kaNhe vAsudeve suTThiyaM lavaNAhivaI dahNa taM ceva savvaM navaraM kaNhassa ciMtA na bujjhai jAva nivvisae ANavei / tae NaM se paMDurAyA te paMcapaMDave evaM vayAsI- duThTha NaM tumaM puttA ! kayaM kaNhassa vAsudevassa vippiyaM karemANehiM / tae NaM se paMDUrAyA koMtiM deviM sahAvei 2 evaM vayAsI - gacchaha NaM tumaM devANuppiyA! bAravaI kaNhassa vAsudevassa niveehi - evaM khalu devANuppiyA! tume paMcapaMDavA nivvisayA ANattA / tumaM ca NaM devANuppiyA ! dAhiNabharahassa sAmI / taM saMdisaMtuNaM devANuppiyA! te paMcapaMDavA kayaraM desa vA disiM vA gacchaMtu ? tae NaM sA koMtI paMDuNA evaM vuttA samANI hatthikhadhaM durUhai jahA heThA jAva saMdisaMtu NaM piucchA ! kimAgamaNapaoyaNaM / tae NaM sA koMtI kaNhaM vAsudeva evaM kyAsI - evaM khalu tume puttA ! paMcapaMDavA nivisayA ANattA tumaM ca NaM dAhiNaDDabharahassa jAva disaM vA gacchaMtu / tae NaM se kaNhe vAsudeve kotiM deviM evaM vayAsI- apUyavayaNA NaM piucchA ! uttamapurisA vAsudevA baladevA cakkavaTTI / taM gacchaMtu NaM paMcapaMDavA dAhiNillaveyAliM tattha paMDumahuraM nivesaMtu mama adivasevagA bhavaMtu ttika1 koMtiM deviM
Page #205
--------------------------------------------------------------------------
________________ 198 nAyAdhammakahAo ... EXVI.195 sakkArei sammANei jAva paDivisajjei / tae NaM sA koMtI jAva paMDussa eyamaha niveei / tae Na paMDU rAyA paMca paMDave sahAvei 2 evaM vayAsIgacchaha NaM tubbhe puttA ! dAhiNillaM veyAliM / tattha NaM tumbhe paMDumahuraM niveseha / tae NaM te paMcapaMDavA paMDussa ranno jAva tahatti paDisuNeti 2 sabalavAhaNA hayagayA hathiNAurAo paDinikkhamaMti 2 jeNeva dakkhiNille veyAlI teNeva uvAgacchaMti 2 paMDumahuraM nAma nagaraM nivesaMti / tatthavi NaM te vipulabhogasamiisamannAgayA yAvi hotthA / ____133) tae NaM sA dovaI devI annayA kayAi AvannasattA jAyAvi hotthA / tae NaM sA dovaI devI navaNhaM mAsANaM jAva surUvaM dAragaM payAyA sUmAlaM nivvattabArasAhassa imaM eyArUvaM - jamhA NaM amhaM esa dArae paMcaNhaM paMDavANaM putte dovaIe devIe attae taM hoU NaM imassa dAragassa nAmadhejaM paMDuseNe tti / tae NaM tassa dAragassa ammApiyaro nAmadhenaM kareMti paMDuseNatti / bAvattari kalAo jAva alaMbhogasamatthe jAe juvarAyA jAva viharai / therA samosaDhA parisA niggayA / paMDavA niggayA dhamma soccA evaM vayAsI - jaM navaraM devANuppiyA ! dovaI deviM ApucchAmo paMDuseNaM ca kumAraM rajje ThAvemo tao pacchA devANuppiyANaM aMtie muMDe bhavittA jAva pavvayAmo / ahrAsuhaM devANuppiyA ! tae NaM te paMcapaMDavA jeNeva sae gihe teNeva uvAgacchaMti 2 dovaI deviM sahAveMti 2 evaM vayAsI- evaM khalu devANuppie ! amhehiM therANaM aMtie dhamme nisaMte jAva pavvayAmo / tuma NaM devANuppie / kiM karesi ? tae NaM sA dovaI te paMcapaMDave evaM vayAsI- jai NaM tumbhe devANupiyA! saMsArabhauvviggA jAva pavvayaha mama ke anne AlaMbe vA jAva bhavissai ? ahaM pi ya NaM saMsArabhauvviggA devANuppiehiM saddhiM pavvaissAmi / tae NaM te paMcapaMDavA paMDuseNassa abhiseo jAva rAyA jAe jAva rajaM pasAhemANe viharai / tae NaM te paMcapaMDavA dovaI ya devI annayA kayAi paMDuseNaM rAyANaM ApucchaMti / tae NaM se paMDuseNe rAyA koDubiyapurise sahAvei 2 evaM vayAsI - khippAmeva bho ! devANuppiyA ! nikkhamaNA
Page #206
--------------------------------------------------------------------------
________________ 199 -xvi.135] nAyAdhammakahAo bhiseyaM jAva uvahaveha purisasahassavAhiNIo sibiyAo uvahaveha jAva paJcoruhaMti jeNeva therA bhagavaMto teNeva uvAgacchaMti jAva Alitte NaM jAva samaNA jAyA cohassa puvvAiM ahijaMti 2 bahUNi vAsANi chaTThaTThamadasamaduvAlasehiM mAsaddhamAsakhamaNehiM appANaM bhAvemANA viharati / (134) tae NaM sA dovaI devI sIyAo paccoruhai jAva pavvaiyA suvvayAe ajAe sissiNiyattAe dalayai ekkArasa aMgAI ahijai bahUNi vAsANi chahamadasamaduvAlasehiM jAva viharai / - (135) tae NaM therA bhagavaMto annayA kayAi paMDumahurAo nayarIo sahasaMbadhaNAo ujjANAo paDinikkhamaMti 2 bahiyA jaNavayavihAraM viharati / teNaM kAleNaM 2 arahA arihanemI jeNeva suraTThAjaNavae teNeva uvAgacchai 2 surahAMjaNavayaMsi saMjameNaM tavasA appANaM bhAvemANe viharai / tae NaM bahujaNo annamannassa evamAikkhai 4 - evaM khalu devANuppiyA! arahA arihanemI suraTThAjaNavae jAva viharai / tae NaM te juhiDillapAmokkhA paMca aNagArA bahujaNassa aMtie eyamaha~ soccA annamannaM sahAveMti 2 evaM vayAsI- evaM khalu devANuppiyA! arahA arihanemI puvvANupurvi jAva viharai / taM seyaM khalu amhaM therA ApucchittA arahaM ariTTanemi vaMdaNAe gamittae annamannassa eyamaDhe paDisuNeti 2 jeNeva therA bhagavaMto teNeva uvAgacchaMti 2 there bhagavate vaMdati namasaMti 2 evaM vayAsI- icchAmo NaM tunbhehiM abbhaNunnAyA samANA arahaM ariTTanemi jAva gamittae / ahAsuhaM devANuppiyA! tae NaM te juhiDillapAmokkhA paMca aNagArA therehiM abbhaNunAyA samANA there bhagavaMte vaMdati namasaMti 2 therANaM aMtiyAo paDinikkhamaMti mAsaMmAseNaM aNikkhitteNaM tavokammeNaM gAmANugAmaM dUijjamANA jAva jeNeva hatthakappe teNeva uvAgacchaMti hatthakappassa bahiyA sahasaMbavaNe ujANe jAva viharati / tae NaM te juhiDhillavajA cattAri aNagArA mAsakkhamaNapAraNae paDhamAe porisIe sajjhAyaM kareMti bIyAe evaM jahA goyamasAmI navaraM juhiDillaM ApucchaMti jAva aDamANA bahujaNasa nisAmeti / evaM khalu devANuppiyA! arahA
Page #207
--------------------------------------------------------------------------
________________ 200 nAyAdhammaka hAo TXVI.136 arinemI ujjaMta selasihare mAsieNaM bhatteNaM apANaeNaM paMcahiM chattIsehiM aNagArasaehiM saddhiM kAlagae jAva pahINe / tae NaM te juhiTThillavajjA cattAri aNagArA bahujaNassa aMtiai socA hatthakapAo paDinikkhamati 2 jeNeva sahasaMbavaNe ujjANe jeNeva juhiDille aNagAre teNeva uvAgacchaMti 2 bhattapANaM paJcakkhati 2 gamaNAgamaNassa paDikkamaMti 2 esaNamaNesaNaM AloeMti 2 bhattapANaM paDidaMseti 2 evaM vayAsI evaM khalu devANuppiyA jAba kaalge| taM seyaM khalu amhaM devANuppiyA ! imaM pubbagahiyaM bhattapANaM paridvavettA settukhaM pavvayaM saNiyaM 2 duruhittara saMhAjhUsaNAjhosiyANaM kAlaM aNavekkhamANANaM viharittae tikaTTu annamannassa eyamaTThe paDisurNeti 2 taM puvvagahiyaM bhattapANaM egaMte pariveMti 2 jeNeva setuM pavvae teNeva uvAgacchati 2 setu pavvayaM saNiyaM 2 durUhaMti jAva kAlaM aNavakakhamANA viharaMti / tae NaM te juhiTThila pAmokkhA paMca aNagArA sAmAiyamAiyAI cohasapuvvAI ahijjati bahUNi vAsANi domAsiyAe saMlehaNAe attANaM jhosettA jassaTThAe kIrai naggabhAve jAva tamaTThamArAheti 2 anaMte jAva kevalavaranANadaMsaNe samuppanne jAva siddhA / - (136) tae NaM sA dobaI ajjA suvvayANaM ajjiyANaM aMti sAmAiyamAiyAI ekkArasa aMgAI ahijjai 2 bahUNi vAsANi mAsiyAe saMlehaNAe AloiyapaDikkaMtA kAlamAse kAlaM kiccA baMbhaloe uvavannA / tattha NaM atthegaiyANaM devANaM dasa sAgarovamAI ThiI pannattA / tattha NaM duvarya'ssa vi devassa dasasAgarovamAI ThiI pannattA / se NaM bhaMte ! duvae 1 deve tAo jAva mahAvidehe vAse jAva aMtaM kAhi / evaM khalu jaMbU ! samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM jAva saMpatteNaM solasamassa nAyajjhayaNassa ayamaTThe pannatte tibemi / // solasamaM nAyajjhayaNaM samattaM // 16 //
Page #208
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAyAdhammaka hAo | sattarasamaM ajjhayaNaM // (137) jai NaM bhaMte ! samaNeNaM 0 solasamassa nAyajjhayaNassa ayamaTThe pannatte sattarasamassa nAyajjhayaNassa ke aTThe pannatte ? evaM khalu jaMbU ! te kAle 2 hatthisIse nAmaM nayare hotthA vaNNao / tattha NaM kaNagakeU nAmaM rAyA hotthA vaNNao / tattha NaM hatthisIse nayare bahave saMjuttAnAvAvANiyagA parivasaMti aDDA jAva bahujaNassa aparibhUyA yAvi hotthA ! tae NaM tesiM saMjuttAnAvAvANiyagANaM annayA kayAi egayao jahA arahanae jAva lavaNasamuddaM aNegAIM joyaNasayAI ogADhA yAvi hotthA / tae NaM tesiM jAva bahUNi upayasayAIM jahA mAkaMdiyadAragANaM jAva kAliyavAe ya tattha samucchie / tae NaM sA nAvA teNaM kAliyavAeNaM ArghuNijjamANI 2 saMcAlijjamANI 2 saMkhohijjamANI 2 tattheva paribhamai / tae NaM se nijAmae naTumaIe naTThasuIe naTThasanne mUDhadisAbhAe jAe yAvi hotthA na jANai kayaraM disaM vA vidisaM vA poyavahaNe avahie tikaTTu ohayamaNasaMkappe jAva jhiyAyai / tae NaM te bahave kucchidhArA ya kaNNadhArA ya ganbherlugA ya saMjuttAnAvAvANiyagA ya jeNeva se nijjAmae teNeva uvAgacchaMta 2 evaM bayAsI - kinnaM tumaM devANuppiyA ! ohaya maNasaMkappe jhiyAyasi ? tae NaM se nijjAmae te bahave kucchidhArA ya 4 evaM vayAsI - evaM khalu ahaM devANuppiyA ! naTThamaIe jAva avahiettikaTTu tao ohayamaNasaMkappe / tae NaM te kaNNadhArA ya 4 tassa nijjAmayassaMtie eyamahaM socA nisamma bhIyA 4 vhAyA kayabalikammA karayala jAva bahUNaM iMdANa ya khaMdhANa ya jahA mallinAe jAva uvAyamANA 2 ciTThati / tae NaM se nijjAmae tao muhuttaMtarassa laddhamaIe 3 amUDhadisAbhAe jAe yAvi hotthA / tae NaM se nijAmae te bahave kucchi - dhArA ya 4 evaM vayAsI - evaM khalu ahaM devANuppiyA ! laddhamaIe jAva amUDhadisAbhAe jAe / amhe NaM devANuppiyA ! kAliyadIvaMteNaM saMDhUMDhA / esa NaM kAliyadIve Aloka / tae NaM te kucchidhArA ya 4 tassa nijjAmagassa aMtie eyamahaM socA haTTatuTThA pathakkhiNANukUleNaM vAeNaM . 26 -XVII.1371 201
Page #209
--------------------------------------------------------------------------
________________ 202 nAyAdhammakahAo . [XVII.137jeNeva kAliyadIve teNeva uvAgacchaMti 2 poyavahaNaM laMbeMti 2 egaTThiyAhiM kAliyadIvaM uttaraMti / tattha NaM bahave hiraNNAgare ya suvaNNAgare ya rayaNAgare ya vairAgare ya bahave tattha Ase pAsaMti kiM te ? harireNusoNisuttaga AiNNaveDho / tae NaM te AsAo vANiyae pAsaMti tesiM gaMdhaM AghAyaMti bhIyA tatthA uvviggA uvviggamaNA tao aNegAI joyaNAiM unbhamaMti / te NaM tattha pauragoyarA paurataNapANiyA nibbhayA niruvviggA suhaMsuheNaM viharaMti / tae NaM te saMjuttAnAvAvANiyagA annamannaM evaM vayAsI- kinnaM amhaM devANuppiyA! AsehiM ? ime gaM bahave hiraNNAMgarA ya suvaNNAMgarA ya rayaNAgarA ya vayarAgarA ya / taM seyaM khalu amhaM hiraNNassa ya suvaNNassa ya rayaNassa ya vayarassa ya poyavahaNaM bharittae ttikaTu annamannassa eyamaepaDisuNetirahiraNNassa ya suvaNNassa ya rayaNassa ya vayarassa ya taNassa ya kaTThassa ya annassa ya pANiyassa ya poyavahaNaM bhareMti 2 dakkhiNANukUleNaM vAeNaM jeNeva gaMbhIrapoyapaTTaNe teNeva uvAgacchaMti 2 poyavahaNaM laMbeMti 2 sagaDIsAgaDaM sajeti 2 taM hiraNaM jAva vairaM ca egaTThiyAhiM poyavahaNAo saMcAreMti 2 sagaDIsAgaDaM saMjoeMti jeNeva hathisIse nayare teNeva uvAgacchaMti 2 hatthisIsayassa nayarassa bahiyA aggujANe satthanivasaM kareMti 2 sagaDIsAgaDaM moeMti 2 mahatthaM jAva pAhuDaM geNhati 2 hatthisIsaM ca nayaraM aNuppavisaMti 2 jeNeva se kaNagakeU teNeva uvAgacchaMti 2 jAva uvaNeti / tae NaM se kaNagakeU tesiM saMjuttAvANiyagANaM taM mahatthaM nAva paDicchai 2 te saMjuttAvANiyagA evaM vayAsI - tubbhe NaM devANuppiyA ! gAmAgara jAva AhiMDaha lavaNasamuhaM ca abhikkhaNaM 2 poyavahaNeNaM ogAheha / taM atthiyAi tthaM kei bhe kahiMci accherae diTThapuve ? tae NaM te saMjuttAvANiyagA kaNagakeuM evaM vayAsI -- evaM khalu amhe devANuppiyA / iheva hatthisIse nayare parivasAmo taM caiva jAva kAliyaMdIvaMteNaM saMyU~DhA / tattha NaM bahave hiraNogarA ya jAva bahave tastha Ase / kiM te ? harireNu jAva aNegAiM joyaNAI unbhamaMti / tae NaM sAmI ! amhehiM kAliyadIve
Page #210
--------------------------------------------------------------------------
________________ -XVIL.137] nAyAdhammakahAo 208 te AsA accherae divapuvve / tae NaM se kaNagakeU tesiM saMjuttANaM aMtie payamaDhe socA te saMjuttae evaM vayAsI - gacchaha NaM tunbhe devANuppiyA! mama koDubiyapurisehiM sAddhaM kAliyadIvAo te Ase ANeha / taeNaM te saMjuttAvANiyagA kaNagakeuM evaM vayAsI - evaM sAmi tti ANAe viNaeNaM vayaNaM paDisuNeti / tae NaM se kaNagakeU koDuMbiyapurise sadAvei 2 evaM vayAsI - gacchaha gaM tubbhe devANuppiyA ! saMjuttaehiM nAvAvANiyaehiM saddhiM kAliyadIvAo mama Ase ANeha / tevi paDisuNeti / tae NaM te koDubiyA sagaDIsAgaDaM sajjeti 2 tattha NaM bahUNaM vINANa ya vallakINa ya bhAmarINa ya kacchabhINa ya bhaMbhANa ya chabbhAmarINa ya vicitsavINANa ya annesiM ca bahUNaM soyaMdiyapAuggANaM vvANaM sagaDIsAgaDaM bhareMti 2 bahaNaM kiNhANa ya jAva sukilANa ya kaTThakammANa ya 4 gaMthimANa ya 4 jAva saMghAimANa ya annesiM ca bahUNaM cakkhidiyapAuggANaM davvANaM sagaDIsAgaDaM bhareMti 2 bahUNaM koTTapuDANa ya keyaipuDANa ya jAva annesiM ca bahUNaM ghANiMdiyapAuggANaM davvANaM sagaDIsAgaDaM bhareMti 2 bahussa khaMDassa ya gulassa ya sakarAe ya macchaMDiyAe ya pupphuttarapaumuttara0 annesiM ca jibhidiyapAuggANaM vvANaM sagaDIsAgaDaM bhareMti 2 annesiM ca bahuNaM koyavANa ya kaMbalANa ya pAvArANa ya navatayANa ya malayANa ya masUrANa ya silAvahANa ya jAva haMsagambhANa ya annasiM ca phAsiMdiyapAuggANaM davvANaM sagaDIsAgaDaM bhareMti 2 sagaDIsAgaDaM joyaMti 2 jeNeva gaMbhIrae poyaTThANe teNeva uvAgacchaMti sagaDIsAgaDaM moyaMti 2 poyavahaNaM sajjeti 2 tesiM ukkiTThANaM saddapharisarasarUvagaMdhANaM kaTThassa ya taNassa ya pANiyassa ya taMdulANa ya samiyassa ya gorasassa ya jAva annasiM ca bahaNaM poyavahaNapAuggANaM poyavahaNaM bhareMti 2 dakkhiNANukUleNaM vAeNaM jeNeva kAliyadIve teNeva uvAgacchaMti 2 poyavahaNaM laMbeMti 2 tAI ukkiTThAI sahapharisarasarUvagaMdhAI egaTThiyAhiM kAliyadIvaM uttAreMti 2 jahiM jahiM caNaM te AsA AsayaMti vA sayaMti vA ciTThati vA tuyati vA tahiM tahiM ca NaM te koDubiyapurisA tAo vINAo ya jAva cittavINAo ya
Page #211
--------------------------------------------------------------------------
________________ 204 nAyAdhammakahAo XVII.138annANi bahUNi soyaMdiyapAuggANi ya davvANi samudIremANA Thati tesiM ca pariperaMteNaM pAse ThaveMti niccalA nipphaMdA tusiNIyA ciTThati / jattha jattha te AsA AsayaMti vA jAva tuyaTRti vA tattha tattha NaM te koDuMbiyA bahUNi kiNhANi ya kaTTakammANi ya jAva saMghAimANi ya annANi ya bahUNi cakkhidiyapAuggANi ya davvANi ThaveMti tesiM pariparaMteNaM pAsae ThaveMti 2 nicalA nipphaMdA tusiNIyA ciTThati / jattha jattha te AsA AsayaMti tattha tattha te NaM tesiM bahRNaM kohapuDANa ya annosaM ca ghANiMdiyapAuggANaM davvANaM puMje ya niyare ya kareMti 2 tesiM pariperaMte tattha tattha ciTThati / jattha jattha gaM te AsA AsayaMti 4 tattha tattha gulassa jAva annasiM ca bahUNaM jibhidiyapAuggANaM davvANaM puMje ya niyare ya kareMti 2 viyarae khaNaMti 2 gulapANagassa khaMDapANagassa paurapANagassa annesiM ca bahUNaM pANagANaM viyarae bhareMti 2 tesiM pariperaMteNaM pAsae ThaveMti jAva ciTThati / jahiM jAhiM ca NaM te AsA tahiM tahiM ca te bahave koyavayA jAva silAvayA annANi ya phAsiMdiyapAuggAI atthuyapaJcatthuyAI ThaveMti 2 tesiM pariperateNaM jAva ciTThati / tae NaM te AsA jeNeva te ukkiTThA saddapharisarasarUvagaMdhA teNeva uvAgacchaMti / tattha NaM atthegaiyA AsA apuvvA NaM ime sahapharisarasarUvagaMdhA tikaTu tesu ukiTesu saddapharisarasarUvagaMdhesu amucchiyA 4 tesiM ukkiTThANaM sadda jAva gaMdhANaM dUraMdareNaM avakkamaMti 2 te NaM tattha pauragoryarA paurataNapANiyA nibbhayA niruvviggA suhaMsuheNaM viharaMti / evAmeva samaNAuso ! jo amhaM niggaMtho vA niggaMthI vA sadapharisa jAva no sajjai se NaM ihaloe ceva bahUNaM samaNANaM 4 aJcaNije jAva vIIvaissai / (138) tattha NaM atthegaiyA AsA jeNeva ukkiTThA sahapharisarasarUvagaMdhA teNeva uvAgacchaMti 2 tesu ukkiTesu sahesu 5 mucchiyA jAva ajhovavannA Aseviu payattA yAvi hotthaa| tae NaM te AsA te ukiDe sadde 5 AsevamANA tehiM bahUhiM kUDehi ya pAsehi ya galaesu ya pAesu ya bajhaMti / tae NaM te koDubiyA te Ase giNhati 2 egaTThiyAhiM
Page #212
--------------------------------------------------------------------------
________________ -XVII.138] nAyAdhammakahANI 205 poyavahaNe saMcoreMti 2 taNassa ya kaTThassa ya jAva bhareMti / tae NaM te saMjuttA dakkhiNANukUleNaM vAeNaM jeNeva gaMbhIrae poyapaTTaNe teNeva uvAgacchaMti 2 poyavahaNaM laMbeMti 2 te Ase uttAreMti 2 jeNeva hatthisIse nayare jeNeva kaNagakeU rAyA teNeva uvAgacchaMti 2 karayala jAva vaddhAveMti te Ase uvaNeti / tae NaM se kaNagakeU tersi saMjuttAvANiyagANaM ussukkaM viyarai 2 sakArei saMmANei 2 paDivisajjei / tae NaM se kaNagakeU koDuMbiyapurise sahAvei 2 sakkArei saMmANei 2 paDivisajjei / tae NaM se kaNagakeU rAyA Asamaddae sahAvei 2 evaM vayAsI-tubbhe NaM devANuppiyA ! mama Ase viNaeha / tae NaM te AsamaddagA tahatti paDisuNeti 2 te Ase bahUhi muhabaMdhehi ya kaNNabaMdhehi ya nAsAbaMdhehi ya vAlabaMdhehi ya khurabaMdhehi ya kaDagabaMdhehi ya khaliNabaMdhehi ya ahilANabaMdhehi ya paDiyANehi ya aMkaNAhi yaM vittappahArehi ya layappahArehi ya kasappahArehi ya chivappahArehi ya viNayaMti kaNagakeussa ranno uvaNeti / tae NaM se kaNagakeU te Asamaddae sakkArei 2 paDivisajei / tae NaM te AsA bahUhiM muhabaMdhehi ya jAva chivApahArehi ya bahUNi sArIramANasAiM dukkhAI pAveMti / evAmeva samaNAuso ! jo amhaM niggaMtho vA niggaMthI vA pavvaie samANe iTesu sahapharisarasarUvagaMdhesu sajjai rajjai gijjhai mujjhai ajhovavajjai se NaM ihaloe ceva bahUNaM samaNANaM bahUNaM samaNINaM jAva sAviyANaM hIlaNijje jAva aNupariyaTTai / (gAhA):- kalaribhiyamahurataMtItalatAlavaMsakauhAbhirAmesu / sahesu rajamANA ramaMti soiMdiyavasaTTA // 1 // soiMdiyaduhaMtattaNassa aha ettio havai doso / dIvigaruyamasahaMto vahabaMdhaM tittiro patto // 2 // thaNajahaNavayaNakaracaraNanayaNagavviyavilAsiyagaesu / rUvesu rajamANA ramaMti cakkhidiyavasaTTA // 3 // cakkhidiyaduItattaNassa aha ettio havai doso| jaM jalaNaMmi jalate paDai payaMgo abuddhIo // 4 // agaruvarapavaradhUvaNau~uyamallANulevaNavihIsu / gaMdhesu rajamANA ramaMti ghANidiyavasaTTA // 5 // ghANidiyaduiMtattaNassa aha ettio havai doso|jN osahi
Page #213
--------------------------------------------------------------------------
________________ 206 bhAvAdhammakahAo fXVII.188gaMdheNaM vilAo niddhAvaI urago // 6 // titsakaDuyaM kasAyaM aMbiraM mahuraM bahukhajjapejalejmesu / AsAyaMmi u giddhA ramati jibhidiyabasaTTA // 7 // jibhidiyaduhaMtattaNasa aha ettio havai doso / jaM galalaggukkhitto phurai thalavirellio maccho // 8 // uubhayamANasuhehi ya savibhavahiyayamaNanivvuikarahiM / phAsesu rajamAgA ramaMti phAsiMdiyavasaTTA // 9 // phAsiMdiyaduItattaNassa aha ettio havai doso / jaM khaNai matthayaM kuMjarassa lohaMkuso tikkho // 10 // kalaribhiyamahurataMtItalatAlavaMsakauhAbhirAmesu / sahesu je na giddhA vasaTTamaraNaM na te marae // 11 // thaNajahaNavayaNakaracaraNanayaNagaviyavilAsiyagaIsu / ruvesu je na rattA vasaTTamaraNaM na te marae // 12 // agaruvarapayaradhUvaNauuyamallANulevaNavihIsu / gaMdhesu le na giddhA vasaTTamaraNaM na se marae // 13 // titsakaDuyaM kasAyaM mahuraMbabahukhajapejalejjhesu / AsAyaMmi na giddhA vasaTTamaraNaM na te marae // 14 // uubhayamANasuhesu ya savibhavahiyayamaNanivvuikaresu / phAsesu je na giddhA vasaTTamaraNaM na te marae // 15 // sahesu ya bhayapAvaesu soyavisayaM uvAgaesu / tuTeNa va ruTeNa va samaNeNa sayA na hoyavvaM // 16 // rUvesu ya bhahayapAvaesu cakkhuvisayaM uvagaesu / tuTeNa va ruTeNa va samaNeNa sayA na hoyavvaM // 17 // gaMdhesu ya bhahayapAvaesu ghANavisayamuvagaesu / tuTeNa va ruTeNa va samaNeNa sayA na hoyavvaM // 18 // rasesu ya bhaddayapAvaesu jibbhavisayamuvagaesu / tuTTeNa va ruDheNa va samaNeNa sayA na hoyavvaM // 19 // phAsesu ya bhayapAvaesu kAyavisayamuvagaesu / tuTeNa va ruDheNa va samaNeNa sayA na hoyavvaM // 20 // evaM khalu jaMbU ! samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM jAva saMpatteNaM sattarasamasa nAyajjhayaNassa ayamaDhe pannatte ttibemi / // sattarasamaM nAyajjhayaNaM samattaM // 17 //
Page #214
--------------------------------------------------------------------------
________________ -xVIII.139] nAyAdhammakahAo 207 ||atttthaarsmN ajjhayaNaM // (139) jai NaM bhaMte ! samaNeNaM. sattarasamasa ayamaDhe pannatte aTThArasamasa ke ahe pannatte ? evaM khalu jaMbU! teNaM kAleNaM 2 rAyagihe nAma nayare hotthA vaNNao / tattha NaM dhaNe nAmaM sasthavAhe hotthA mahA bhAriyA / tassa NaM dhaNassa sasthavAhassa puttA bhahAe attayA paMca satyavAhadAragA hotthA taMjahA-dhaNe dhaNapAle dhaNadeve dhaNagove dhaNarakkhie / tassa gaMdhaNassa satthavAhassa dhUyA bhaddAe attayA paMcaNhaM puttANaM aNumaggajAiyA susumA nAma dAriyA jhetthA suumaalpaannipaayaa| tassa NaM dhaNassa satthavAhassa cilAe nAma dAsaceDe hotthA ahINapaMciMdiyasarIre maMsovacie bAlakIlAvaNakusale yAvi hotthA / tae NaM se dAsaceDe susumAe dAriyAe bAlaggAhe jAe yAvi hotthA susumaM dAriyaM kaDIe giNhai 2 bahUhiM dAraehi ya dAriyAhi ya Dibhaehi ya DibhiyAhi ya kumAraehi ya kumAriyAhi ya saddhiM abhiramamANe 2 viharai / tae NaM se cilAe dAsaceDe tesiM bahUNaM dArayANa ya 6 appegaiyANaM khullae avaharai evaM vaTTae oNDoliyAo tiMdUsae pottullae sAMDollae / appegaiyANaM AbharaNamallAlaMkAraM avaharai appegaie Ausai evaM avahasai nicchoDei nibhacchei tajjei appegaie tAlei / tae NaM te bahave dAragA ya 6 royamANA ya 5 sANaM sANaM ammApiUNaM nivedeti / sae NaM tesiM bahUNaM dAragANa ya 6 ammApiyaro jeNeva dhaNe satthavAhe teNeva uvAgacchaMti 2 dhaNaM 2 bahUAhiM khijjaNiyAhi ya ruMTaNAhi ya upAlaMbhaNAhi ya khijamANA va ruMTamANA ya uvAlaMbhamANA ya dhaNassa 2 eyamaha nivedeti / tae NaM se dhaNe 2 cilAyaM dAsaceDaM eyamalu bhujo bhujo nivArei no ceva NaM cilAe dAsaceDe uva. ramai / tae NaM se cilAe dAsaceDe sesiM bahUNaM dAragANa ya 6 appegaiyANaM khullae abaharai jAva tAlei / tae NaM te bahave dAragA ya 6 royamANA ya Ava ammApiUNaM nivedeti / tae NaM te AsuruttA 5 jeNeva dhaNe 2 (teNeSa uvAgacchaMti) 2 vahahiM khijaNAhi Apa eyamahaM nivedeti / tae NaM se dhaNe 2 bahUNaM dAragANaM 6 ammApiUNaM aMsie eyamaDhaM socA
Page #215
--------------------------------------------------------------------------
________________ 208 nAyAdhammakahAo XVIII.139Asurutte cilAyaM dAsaceDaM uccAvayAhiM AusaNAhiM Ausai uddhaMsai nibhichei nicchoDei tajjei uccAvayAhiM tAlaNAhiM tAlei sAo gihAo nicchubhi| __(140) tae NaM se cilAe dAsaceDe sAo gihAo nicchuDhe samANe rAyagihe nayare siMghADaga jAva pahesu devakulesu ya sabhAsu ya pavAsu ya jUyakhalaesu ya vesAgharaesu ya pANagharaesu ya suhaMsuheNaM parivaDDai / tae NaM se cilAe dAsaceDe aNohaTTie aNivArie sacchaMdamaI sairappayArI majappasaMgI cojappasaMgI jUyappasaMgI vesappasaMgI paradArappasaMgI jAe yAvi hotthA / tae NaM rAyagihassa nayarassa adUrasAmaMte dAhiNapurasthime disIbhAe sIhaguhA nAmaM corapallI hotthA visamagirikaDagakolaMbasanniviTThA vaMsIkalaMkapAgAraparikkhittA chinnaselavisamappIyapharihovagUDhA egaduvArA aNegakhaMDI viditajaNaniggamappavesA abhitarapANiyA sudullabhajalaperaMtA subahussavi kUviyabalassa Agayassa duppahaMsA yAvi hotthA / tattha NaM sIhaguhAe corapallIe vijae nAmaM coraseNAvaI parivasai ahammie jAva ahammakeU samuTThie bahunagaraniggayajase sUre 2 daDhappahArI sAhasie shvehii| se NaM tattha sIhaguhAe corapallIe paMcaNhaM corasayANaM AhevaccaM jAva viharai / tae NaM se vijae takkare seNIvaI bahUNaM corANa ya pAradAriyANa ya gaMThibheyagANa ya saMdhiccheyagANa ya khattakhaNagANa ya rAyAvagArINa ya aNadhAragANa ya bAlaghAyagANa ya vIsaMbhaghAyagANa ya jUyakArANa ya khaMDarakkhANa ya annesiM ca bahUNaM chinnabhinnabAhirAhayANaM kuDaMge yAvi hotthA / tae NaM se vijae coraseNAvaI rAyagihassa dAhiNapurasthimaM jaNavayaM bahUhiM gAmaghAehi ya nagaraghAehi ya gogahaNehi ya baMdiggahaNehi ya paMthakuTTaNehi ya khattakhaNaNehi ya uvIlemANe 2 viddhaMsemANe 2 nitthINaM niddhaNaM karemANe viharai / tae NaM se cilAe dAsaceDae rAyagihe bahUhi atthAbhisaMkIhi ya cojAbhisaMkIhi ya dArAbhisaMkIhi ya dhaNaehi ya jUyakarehi ya parabbhavamANe 2 rAyagihAo nagarAo
Page #216
--------------------------------------------------------------------------
________________ -XVIII.1411 nAyAdhammakahAo 209 niggacchai 2 jeNeba sIhaguhA corapallI meka ubAgacchai 2 vijayaM coraseNAvaI uvasaMpajittANaM viharai / vae NaM se cilAe dAsaceDe vijayassa coraseNAvaissa agge asilahiggAhe jAe yAvi hotthA / jAhe vi ya NaM se vijae coraseNAvaI gAmaghAyaM vA jAva paMthakorTi vA kAuM vaJcai tAhe vi ya NaM se cilAe dAsaceDe subahuMpi' kaviyabalaM hayamahiya jAva paDisehei 2 puNaravi laddhaDhe kayakajje aNahasamago sIhaguhaM corapalliM havvamAgacchai / tae NaM se vijae coraseNAvaI cilAyaM takaraM bahuo coravijAo ya coramaMte ya coramAyAo ya coranigaDIo ya sikkhAvei / tae NaM se vijae coraseNAvaI annayA kayAi kAladhammuNA saMjutte yAvi hosthA / vae gaM vAI paMcacoramayAI vijayarasa coraseNAvaissa mahayA 2 iDDIsakkArasamudaeNaM nIharaNaM kareMti 2 bahUI loiyAiM mayakiccAI kareMti 2 jAva vigayasoyA jAyA yAvi hotthA / tae NaM tAI paMcacorasayAI annamantraM sadAveMti 2 evaM vayAsI- evaM khalu amhaM devANuppiyA ! vijae coraseNAvaI kAladhammuNA saMjutte / ayaM ca NaM cilAe takkare vijaeNaM coraseNAvaiNA bahUo coravijAo ya jAva sikkhAvie / taM seyaM khalu amhaM devANuppiyA ! cilAyaM takaraM sIhaguhAe corapallIe coraseNAvaittAe abhisiMcittae tikaTu annamanasla eyamaTuM paDisuNeti 2 cilAyaM sIhaguhAe corapallIe coraseNAvaittAe abhisiMcaMti / tae NaM se cilAe coraseNAvaI jAe ahammie jAva viharai / tae NaM se cilAe coraseNAvaI coranAyage jAva kuDaMge yAvi hotthA / se NaM tatthaM sIhaguhAe corapallIe paMcaNhaM corasayANa ya evaM jahA vijao taheba savvaM jAva rAyagihassa nayarassa dAhiyapurathimilaM jaNavayaM jAva nitthA niddhaNaM karemANe viharai / __(141) tae maM se cilAe corasegAvaI annayA kayAi vipulaM asaNaM 4 ucakkhaDAvei 2 te paMca corasae AmaMtei vao pacchA pahAe kayabalikamme bhoyaNamaMDavaMsi tehiM paMcahiM corasaehiM saddhiM vipulaM asaNaM 4 suraM ca jAva pasannaM ca AmAemA 4 viharai jimiyabhucuttAgae
Page #217
--------------------------------------------------------------------------
________________ 210 nAyAdhammakahAo XVIII.141. te paMca corasae vipuleNaM dhUvapupphagaMdhamallAlaMkAreNaM sakArei sammANei 2 evaM vayAsI-evaM khalu devANuppiyA! rAyagihe nayare dhaNe nAmaM satthavAhe aDDe0 / tassa NaM dhUyA bhadAe attayA paMcaNDaM puttANaM aNumaggajAiyA susumA nAma dAriyA hotthA ahINA jAva surUvA / taM gacchAmo NaM devANuppiyA! dhaNassa satthavAhassa gihaM vilupAmo / tubhaM vipule dhaNakaNaga jAva silappavAle mamaM suMsumA dAriyA / tae NaM te paMca corasayA cilAyassa paDisuNeti / tae NaM se cilAe coraseNAvaI tehiM paMcahiM corasaehiM saddhiM allacammaM durUhai 2 paJcAvaraNahakAlasamayasi paMcahiM corasaehiM saddhiM sannaddha jAva gahiyAuhapaharaNA mAiyagomuhiphalaehiM nikiTThAhiM asilaTThIhiM aMsaMgaehiM toNehiM sajjIvahiM dhaNUhiM samukkhittehiM sarohiM samuAliyAhiM dIhAhiM osAriyAhiM urughaMTiyAhiM chippaMtUrehiM vajamANehiM mahayA 2 ukkiTThasIhanAya jAva samuddaravabhUyaM piva karemANAM sIhaguhAo corapallIo paDinikkhamaMti 2 jeNeva rAyagihe nayare teNeva uvAgacchaMti 2 rAyagihassa adUrasAmaMte egaM mahaM gaihaNaM aNuppavisaMti 2 divasaM khavemANA ciTThati / tae NaM se cilAe coraseNAvaI addharattakAlasamayaMsi nisaMtapaDinisaMtaMsi paMcahiM corasaehiM saddhiM mAiyagomuhiehiM phalaehiM jAva mUiyAhiM urughaMTiyAhiM jeNeva rAyagihe nayare purathimille duvAre teNeva uvAgacchai udagabatthiM parAmusai AyaMte cokkhe paramasuibhUe tAlugghADaNivijaM AvAhei 2 rAyagihassa duvArakavADe udaeNaM acchoDei 2 kavADaM vihADei 2 rAyagihaM aNuppavisai 2 mahayA 2 saddeNaM ugghosemANe 2 evaM vayAsI - evaM khalu ahaM devANuppiyA ! cilAe nAmaM coraseNAvaI paMcahiM corasaehiM saddhiM sIhaguhAo corapallIo ihaM havvamAgae dhaNassa satthavAhassa gihaM ghAukAme / taM "je NaM naviyAe mAuyAe duddhaM pAukAme se NaM nigacchauttikaTu jeNeva dhaNassa satthavAhassa gihe teNeva uvAgacchai 2 dhaNassa gihaM vihADei / tae NaM se dhaNe cilAeNaM coraseNAvaiNA paMcahiM corasaehiM saddhiM gihaM ghAijamANaM pAsai 2 bhIe tatthe 4 paMcahiM puttehiM saddhiM egaMtaM avakkamai /
Page #218
--------------------------------------------------------------------------
________________ -XVIII.142] nAyAdhammakahAo 211 taeNaM se cilAe coraseNAvaI dhaNassa satthavAhassa gihaM ghAei 2 subahuM dhaNakaNagaM jAva sAvaejaM susumaM ca dAriyaM gehai 2 rAyagihAo paDinikkhamai 2 jeNeva sIhaguhA teNeva pahArettha gamaNAe / (142) tae NaM se dhaNe satthavAhe jeNeva sae gihe teNeva uvAgacchai 2 subahuM dhaNakaNagaM susumaM ca dAriyaM avahAriyaM jANittA mahatthaM 3 pAhuDaM gahAya jeNeva nagaraguttiyA teNeva uvAgacchai 2 taM mahatthaM pAhuDaM uvaNei 2 evaM vayAsI - evaM khalu devANuppiyA! cilAe coraseNAvaI sIhaguhAo corapallIo ihaM havvamAgamma paMcahiM corasaehiM saddhiM mama gihaM ghAettA subahuM dhaNakaNagaM susumaM ca dAriyaM gahAya jAva paDigae / taM icchAmi NaM devANuppiyA! suMsumAe dAriyAe kUvaM gamittae / tubhaMNaM devANuppiyA ! se vipule dhaNakaNage mamaM suMsumA dAriyA / tae NaM te nagaraguttiyA dhaNassa eyamaha paDisuNeti 2 sannaddha jAva gahiyAuhapaharaNA mahayA 2 ukiTTha jAva samuddaravabhUyaM piva karemANA rAyagihAo niggacchaMti 2 jeNeva cilAe core teNeva uvAgacchaMti 2 cilAeNaM coraseNAvaiNA saddhiM saMpalaggA yAvi hotthA / tae NaM te nagaraguttiyA cilAyaM coraseNAvaI hayamahiya jAva paDiseheti / tae NaM te paMcacorasayA nagaraguttiehiM hayamahiya jAva paDisehiyA samANA taM vipulaM dhaNakaNagaM vicchaDDumANA ya vippakiramANA ya savvao samaMtA vippalAitthA / tae NaM te nagaraguttiyA taM vipulaM dhaNakaNagaM geNhaMti 2 jeNeva rAyagihe teNeva uvAgacchati / tae NaM se cilAe taM corasennaM tehiM nagaraguttiehiM hayamahiya0 pavarabhIe jAva natthe susumaM dAriyaM gahAya egaM mahaM AgAmiyaM dIhamaddhaM aDaviM annuppvihe| tae Na dhaNe satthavAhe susumaM dAriyaM cilAeNaM aDavImuhaM avahIramANiM pAsittANaM paMcahiM puttehiM saddhiM appachaTTe sannaddhabaddha0 cilAyassa payamaggavihiM aNugacchamANe abhigajaMte hakAremANe pukAremANe abhitajjemANe abhitAsemANe piTThao aNugacchai / tae NaM se cilAe taM dhaNaM satthavAhaM paMcahi punehi sAddhaM appachaDaM sannaddhabaddhaM samaNugacchamANaM pAsai 2 atthAme 4 jAhe no saMcAei susumaM dAriyaM sanaddhabaddha abhitajjemANe abhimANe abhigajate
Page #219
--------------------------------------------------------------------------
________________ "212 mAgacanmakahAo XVIII.112. nikhvAhittae tAhe saMte taMte paritaMte nIluppalagaklaM asiM parAmusai 2 suMsumAe dAriyAe uttamaMgaM chiMdai 2 taM gahAya taM ogAmiyaM aDaviM aNuppaviDhe / tae NaM se cilAe tIse agAmiyAe aDavIe taNhAe chuhAe amibhUe samANe pamhaDhadisAbhAe sIhaguhaM corapalliM asaMpatte aMtarA ceva kAlagae / evAmeva samaNAuso ! jAva pavvaie samANe imassa orAliyasarIrassa vaMtAsavassa jAva viddhaMsaNadhammassa vaNNaheuM vA jAva AhAraM AhArei se NaM ihaloe ceva bahUNaM samaNANaM 4 hIlaNije nAva aNupariyaTTissai jahA va se cilAe tkre| tae NaM se dhaNe satthavAhe paMcahiM puttehi appachaDe cilAyaM tIse agAmiyAe savvao samaMtA paridhADemANe 2 saMte tate paritaMte no saMcAei cilAyaM coraseNAvaI sAhatyi giNhittae / se NaM tao paDiniyattai 2 jeNeva sA suMsumA bAliyA cilAeNaM jIviyAo vavaroviyA teNeva uvAgacchai 2 susumaM dAriyaM cilAeNaM jIviyAo vavaroviyaM pAsai 2 pairasuniyattevva caMpagapAyave0 / tae NaM se dhaNe satthavAhe appachaDe Asatthe kUvamANe kaMdamANe vilavamANe mahayA 2 saddeNaM kuhukuhussa parunne sucirakAlaM bAhappamokkhaM karei / tae NaM se dhaNe satthavAhe paMcahiM puttehiM appachaTTe cilAyaM tIse AgAmiyAe savvao samaMtA paridhADemANe taNhAe chuhAe ya parabhaMte samANe tIse AgAmiyAe aDavIe savvao samaMtA udagassa maggaNagavesaNaM karei 2 saMte taMte paritaMte niviNNe samANe tIse AgAmiyAe udagaM aNAsAemANe jeNeva susumA jIviyAo vavaroviyA teNeva uvAgacchai 2 jeDaM puttaM dhaNe sahAvei 2 evaM vayAsI - evaM khalu puttA! suMsumAe dAriyAe aTThAe cilAyaM takaraM savvao samaMtA paridhADemANA taNhAe chuhAe ya abhibhUyA samANA imIse AgAmiyAe aDavIe udagassa mamgaNagavesaNaM pharemANA no ceva NaM udagaM AsAdemo / tae NaM udagaM aNAsAemANA no saMcAemo rAyagihaM saMpAvittae / taNaM tubbhe mamaM devANuppiyA ! jIviyAo vavaroveha mama maMsaM ca soNiyaM ca AhAreha teNaM AhAreNaM avarthaddhA samANA tao pacchA imaM AgAmiyaM aDaviM nittharihiha
Page #220
--------------------------------------------------------------------------
________________ -VIIL.13] nAyAcammakakSo 218 sAyihaM ca saMpAniIha mittanAi0 abhisamAgacchihaha atthassa ya dhammassa ba puNyassa ya mAbhAgI bhavissaha / tae NaM se neDhe putte dhaNeNaM satyavAheNaM evaM vutte samANe dhaNaM 2 evaM vayAsI-tuSme tAo ! amhaM piyA gurujaNayadevayabhUyA ThIvakA paiTThavakA saMrakkhagA saMgovagA / taM kahaNNaM amhe tAo / tumbhe jIviyAo vavarovemo subha NaM maMsaM ca soNiyaM ca AhAremo ? taM tubme gaM tAo ! mamaM jIviyAo vavaroveha maMsaM ca soNiyaM ca AhAreha AgAmiyaM aDAvaM nittharahaha taM caiva savvaM maNai jAva atthassa jAva AmAgI bhavissaha / tae Na dhaNaM satyavAhaM docce putte evaM vayAsI-mA NaM tAo! amhe jeha~ bhAyaraM gurudevayaM jIviyAo bavarovemo / tunbhe gaM tAo! mamaM jIviyAo vavaroveha jAva AbhAgI bhavissaha evaM jAva paMcame putte / tae NaM se dhaNe satthavAhe paMcaputtANaM hiyaicchiyaM jANittA te paMcaputte evaM vayAsI -mA NaM amhe puttA ! egamavi jIviyAo vavarovemo / esa NaM susumAe dAriyAe sarIre nippANe jAva jIvavippajaDhe / taM seyaM khalu puttA ! amhaM suMsumAe dAriyAe maMsaM ca soNiyaM ca AhArettae / tae NaM amhe teNaM AhAreNaM avarthaddhA samANA rAyagihaM saMpAuNissAmo / tae NaM te paMcaputtA dhaNeNaM satthavAheNaM evaM vuttA samANA eyamaDhe paDisuNeti / tae NaM dhaNe satthavAhe paMcahiM puttehiM saddhiM arANiM karei 2 saragaM karei 2 saraeNaM araNiM mahei 2 Aggi pADei 2 AggiM saMdhukkhei 2 dAruyAiM pakkhivai 2 aggiM pajjAlei 2 suMsumAe dAriyAe maMsaM ca soNiyaM ca AhArei / teNaM AhAreNaM avathaddhA samANA rAyagihaM nayaraM saMpattA mittanAiniyaga0 abhisamannAgayA tassa ya viulassa dhaNakaNagarayaNa jAva AbhAgI jaayaa| tae NaM se dhaNe satyavAhe susumAe dAriyAe bahuiM loiyAI mayakiccAI jAva vigayasoe jAe yAvi hotthaa| __(143) teNaM kAleNaM 2 samaNe bhagavaM mahAvIre guNasilae ceie samosaDhe / tae NaM dhaNe satyavAhe saputte dhamma soccA pavvaie ekkArasaMgavI mAsiyAe saMlehaNAe sohamme uvavanne mahAvidehe vAse sijjhihii /
Page #221
--------------------------------------------------------------------------
________________ 211 nAyAdhammakahAo... ---[XVIII.143jahA vi ya NaM jaMbU! dhaNeNaM satyavAheNaM no vaNNahersa vA no rUvaheuM vA no balaheuM vA no visayaheuM vA suMsumAe dAriyAe maMsasoNie AhArie nannattha egAe rAyagihaM sapAMvaNaTThayAe evAmeva samaNAuso! jo amhaM niggaMtho vA niggaMthI vA imassa orAliyasarIrassa vaMtAsavassa pittAsavassa sukkAsavassa soNiyAsavassa jAva avassavippajahiyavvassa no vaNNaheu vA no rUvaheuM vA no balahe vA no visayaheDaM vA AhAraM AhArei nannattha egAe siddhigamaNasaMpAvaNaTThayAe se NaM ihabhave ceva bahUNaM samaNANaM bahUNaM samaNINaM bahUNaM sAvayANaM bahU~NaM sAviyANaM aJcaNijje jAva vIIvaissai / evaM khalu jaMbU! samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM jAva saMpatteNaM aTThArasamassa ayamaDhe pannatte tti bemi / // aTThArasamaM nAyajjhayaNaM samattaM // 18 //
Page #222
--------------------------------------------------------------------------
________________ -XTX.145] nAyA makAo // egUNavIsaimaM ajjhayaNaM // (144) jai NaM bhaMte / samaNeNaM * aTThArasamassa nAyajjhayaNassa ayamaTThe pannatte egUNavIsa massa ke aTThe pannatte ? evaM khalu jaMbU ! teNaM kAleNaM 2 iheba jaMbuddIve 2 pubvavidehe' sIyAe mahAnaIe uttarille kUle nIlavaMtassa dAhiNeNaM uttarillassa sIyAmuhavaNasaMDassa paJcatthimeNaM egaselagassa vakkhArapavvayassa puratthimeNaM ettha NaM pukkhalAvaI nAmaM vijae pannatte / tattha NaM puMDarigiNI nAmaM rAyahANI pannattA navajoyaNavitthiNNA duvAlasajoyaNAyAmA jAva pazcakkhaM devalogabhUyA pAsAIyA darasaNIyA abhirUvA paDirUvA / tIse NaM puMDarigiNIe nayarIeM uttarapuratthime disIbhAe naliNivaNe nAmaM ujjANe hotthA / tattha NaM puMDarigiNIe rAyahANIe mahApaume nAmaM rAyA hotthA / tassa NaM paumAvaI nAmaM devI hotthA / tassa NaM mahApaumassa ranno puttA paumAvaIe devIe attayA duve kumArA hotthA taM jahA - puMDarIe ya kaMDerIe ya sukumAlapANipAyA0 / puMDarIe juvarAyA / teNaM kAleNaM 2 therIMgamaNaM mahApaume rAyA niggae dhammaM socA puMDarIyaM rajje ThavettA pavvaie puMDarIe rAyA jAe kaMDarIe juvarAyA / mahApaume aNagAre cohasapuvvAiM ahijjai / tae NaM therA bahiyA jaNavayavihAraM viharaMti / tae NaM se mahApaume bahUNi vAsANi jAva siddhe / 215 (145) tae NaM therA annayA kayAi puNaravi puMDarigiNIe rAyahANIe naliNavaNe ujjANe samosaDhA / puMDarIe rAyA niggae | kaMDarIe mahAjaNasaddaM socA jahA mahAbalo jAva pajjuvAsai / therA dhammaM parikarheti puMDarIe samaNovAsae jAe jAva paDigae / tae NaM kaMDarIe uTThAe uTThei 2 jAva se jaheyaM tubbhe vayaha jaM navaraM puMDarIyaM rAyaM ApucchAmi tae NaM jAva pavvayAmi / ahAsuhaM devANuppiyA / tae NaM se kaMDarIe jAva there baMdara namasai 2 therANaM aMtiyAo paDinikkhamai 2 tameva cAugghaMTa AsarahaM durUhai nAva pazccoruhai jeNeva puMDarIe rAyA teNeva uvAgacchai karayala jAva puMDarIyaM rAyaM evaM vayAsI evaM khalu mae therANaM aMtie dhamma nisaMte se dhamme abhiruie / tae NaM jAva pavvaittae / tae Na se -
Page #223
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAyAdhammaka hAo [XIX.146 puMDarIe kaMDarIyaM evaM bayAsI - mA NaM tumaM bhAyA ! iyANi muMDe jAva pavvayAhi / ahaM NaM tumaM mahArAyAbhiseeNaM abhisiMcAmi / tae NaM se kaMDarIe puMDarIyassa ranno eyamahaM no ADhAi jAva tusiNIe saMciTThai / taNaM puMDarIe rAyA kaMDarIyaM docaMpi tacaMpi evaM vayAsI jAva tusiNIe saMciTThai / tae NaM puMDarIe kaMDarIyaM kumAraM jAhe no saMcAei bahUhiM AghavaNAhi ya panavaNAhi ya 4 tAhe akAmae ceva eyama aNumannitthA jAva nikkhamaNAbhiseeNaM abhisiMcai jAva therANaM sIsabhikkhaM daous roast aNagAre jAe ekkArasaMgavI / tae NaM therA bhagavaMto annayA kayAi puMDarigiNIo nayarIo naliNivaNAo ujjANAo paDinikkhamaMta 2 bahiyA jaNavayatrihAraM viharati / 216 (146) tae NaM tassa kaMDarIyassa aNagAraskha tehiM aMtehi ya paMtehi ya jahA selagassa jAva dAhavanaMtIe yAvi viharai / tae NaM therA annayA kayAi jeNeva poMDarigiNI teNeva uvAgacchati 2 naliNIvaNe samosaDhA / puMDarIe nigAe dhammaM suNei / tae NaM puMDarIe rAyA dhammaM socA jeNeva kaMDarI aNagAre teNeva uvAgacchai 2 kaMDarIyaM vaMdai namasai 2 kaMDarIyassa aNagAsssa sarIragaM savvAbAhaM sairogaM pAsai 2 jeNeva therA bhagavaMto teNeva uvAgacchai 2 there bhagavaMte vaMdai namasai 2 evaM kyAsIahaNaM bhaMte ! kaMDarIyassa aNagArassa ahApavacehiM osahame sajjehiM jAva sigicchaM aauNttaami| taM tubbhe NaM bhaMte ! mama jANasAlAsu samosaraha / tae NaM therA bhagavaMto puMDarIyassa paDisurNeti jAva uvasaMpajjittANaM viharati / tae NaM puMDarIe jahA maMDue selagassa jAna baliyasarIre jAe / tae NaM zreya bhagavaMto puMDarIyaM rAyaM ApucchaMta 2 bahiyA jaNavayavihAraM biharati / tae NaM sekaMDarI tAo royAyaMkAo vippamujhe samANe taMsi maNunnaMsi asaNapANaskhAimasAimaMsi muchie giddhe gar3hie ajjhoSavane no saMcAei puMDarI ApucchitA bahiyA abbhujyaeNaM jAva viharittae tatyeva osane jAe / tae NaM se puMDarIe imIse kahAe laddhaTThe samANe pahAe aMDarapariyAlasaMparivuDe jeNeva kaMDarIe aNagAre teNeva uvAgacchai 2
Page #224
--------------------------------------------------------------------------
________________ -XIX.1461 nAyAdhammakahAo 217 kaMDarIyaM tikkhutto AyAhiNapayAhiNaM karei 2 vaMdai namasai 2 evaM vayAsI- dhannesi NaM tumaM devANuppiyA ! kayatthe kayapuNNe kylkkhnne| suladdhe NaM devANuppiyA ! tava mANussae jammajIviyaphale je NaM tumaM rajjaM ca jAva aMteuraM ca vichaDettA vigovaittA jAva pavvaie / ahaNNaM ahanne apuNNe akayapuNNe raje ya jAva aMteure ya mANussaesu ya kAmabhogesu mucchie jAva ajjhovavanne no saMcAemi jAva pavvaittae / taM dhannesi NaM tumaM devANuppiyA jAva jIviyaphale / tae NaM se kaMDarIe aNagAre puMDarIyassa eyamadvaM no ADhAi jAva saMciTThai / tae NaM se kaMDarIe poMDarIeNaM doccapi taccapi evaM vutte samANe akAmae avasavase lajjAe gAraveNa ya puMDarIyaM Apucchai 2 therehiM saddhiM bahiyA jaNavayavihAraM viharai / tae NaM se kaMDarIe therehiM saddhiM kaMci kAlaM uggaMuggeNaM viharittA tao pacchA samaNattaNaparitaMte samaNattaNaniviNe samaNattaNanibbhacchie samaNaguNamukkajogI therANaM aMtiyAo saNiyaM 2 paccosakai 2 jeNeva puMDarigiNI nayarI jeNeva puMDarIyassa bhavaNe teNeva uvAgacchai 2 asogavaNiyAe asogavarapAyavassa ahe puDhavisilApaTTagaMsi nisIyai 2 ohayamaNasaMkappe jAva jhiyAyamANe saMciTThai / tae NaM tassa poMDarIyassa aMbadhAI jeNeva asogavaNiyA teNeva uvAgacchai 2 kaMDarIyaM aNagAraM asogavarapAyavassa ahe puDhavisilApaTTagaMsi ohayamaNasaMkappaM jAva jhiyAyamANaM pAsai 2 jeNeva puMDarIe rAyA teNeva uvAgacchai 2 puMDarIya rAyaM evaM vayAsI - evaM khalu devANuppiyA! tava piyabhAue kaMDarIe aNagAre asogavaNiyAe asogavarapAyavassa ahe puDhavisilApaTTe ohayamaNasaMkappe jAva jhiyAyai / tae NaM se puMDarIe ammadhAIe eyamaha~ soccA nisamma taheva saMbhaMte samANe uThAe uDhei 2 aMteurapariyAlasaMparikhuDe jeNeva asogavaNiyA jAva kaMDarIyaM tikkhutto evaM vayAsI - dhannesi NaM tumaM devANuppiyA jAva pavvaie / ahaM NaM adhane 3 jAva apavvaittae / taM dhannasi NaM tumaM devANuppiyA jAva-jIviyaphale / tae NaM kaMDarIe puMDarIeNaM evaM vuce samANe. tusiNIe saMciTThai dopi tapi bAva
Page #225
--------------------------------------------------------------------------
________________ 218 nAyAdhammakahAo - [XIX.149ciTThai / tae NaM puMDarIe kaMDarIyaM evaM vayAsI - aTTho bhaMte ! bhogehiM ? haMtA! attttho| tae NaM se puMDarIe rAyA koDuMbiyapurise sahAvei 2 evaM vayAsI - khippAmeva bho devANuppiyA! kaMDarIyassa mahatthaM jAva rAyAbhiseyaM uvaTThaveha jAva rAyAbhiseeNaM abhisiNci| ___(147) tae NaM se puMDarIe sayameva paMcamuTThiyaM loyaM karei sayameva cAujjAmaM dhamma paDivajjai 2 kaMDarIyassa saMtiyaM AyArabhaMDagaM geNhai 2 imaM eyArUvaM abhiggahaM abhigiNhai - kappai me there vaMdittA namaMsittA therANaM aMtie cAujjAmaM dhamma uvasaMpajittANaM tao pacchA AhAraM AhArittae ttikaTu imaM eyArUvaM abhiggahaM abhigiNhittANaM puMDarigiNIo paDinikkhamai 2 puvvANupuTviM caramANe gAmANugAmaM dUijamANe jeNeva therA bhagavaMto teNeva pahArettha gamaNAe / (148) tae NaM tassa kaMDarIyassa ranno taM paNIyaM pANabhoyaNaM AhAriyassa samANassa aijAgaraeNa ya aibhoyaNappasaMgeNa ya se AhAre no sammaM pariNae / tae NaM tassa kaMDarIyassa ranno taMsi AhAraMsi apariNamamANaMsi pu0 rattAvarattakAlasamayasi sarIragaMsi veyaNA pAunbhUyA ujjalA viulA pagADhA jAva durahiyAsA pittajjaraparigayasarIre dAhavakaMtIe yAvi viharai / tae NaM se kaMDarIe rAyA rajje ya raTe ya aMteure ya jAva ajhovavanne aTTaduhaTTavasaTTe akAmae avasavase kAlamAse kAlaM kiccA ahe sattamAe puDhavIe ukkosakAlahiiyaMsi narayaMsi neraiyattAe uvavanne / evAmeva samaNAuso ! jAva pavvaie samANe puNaravi mANussae kAmabhoe AsAei jAva aNupariyaTTissai jahA va se kaMDarIe rAyA / / (149) tae NaM se puMDarIe aNagAre jeNeva therA bhagavaMto teNeva uvAgacchai 2 there bhagavaMte vaMdai namasai 2 therANaM aMtie doccaMpi cAujjAmaM dhamma paDivajai chaTTakkhamaNapAraNagaMsi paDhamAe porisIe sajjhAyaM karei 2 jAva aDamANe sIyalukkhaM pANabhoyaNaM paDigAhei 2 ahApajattamittikaTu paDiniyattei jeNeva therA bhagavaMto teNeva uvAgacchai 2 bhattapANaM paDidaMsei 2 therehiM bhagavaMtehiM abbhaNunAe samANe
Page #226
--------------------------------------------------------------------------
________________ -XIX,150 nAyAdhammakahAo 219 amucchie 4 bilamiva pannagabhUeNaM appANeNaM taM phAsuesaNijjaM asaNaM 4 sarIrakohagaMsi pakkhivai / tae NaM tassa puMDarIyassa aNagArassa taM kAlAikataM arasaM virasaM sIyalukkhaM pANabhoyaNaM AhAriyassa samANassa puvvarattAvarattakAlasamayaMsi dhammajAgariyaM jAgaramANassa se AhAre no sammaM pariNamai / tae NaM tassa puMDarIyassa aNagArassa sarIragaMsi veyaNA pAunbhUyA ujjalA jAva durahiyAsA pittajjaraparigayasarIre dAhavakaMtIe viharai / tae NaM se puMDarIe aNagAre atthAme abale avIrie apurisakAraparakkame karayala jAva evaM vayAsI - namotthu NaM arahaMtANaM bhagavaMtANaM jAva saMpattANaM / namotthu NaM therANaM bhagavaMtANaM mama dhammAyariyANaM dhammovaesayANaM / puvi pi ya NaM mae therANaM aMtie savve pANAivAe paJcakkhAe jAva micchAdasaNasalle paJcakkhAe jAva AloiyapaDikate kAlamAse kAlaM kiccA savvaTThasiddhe uvavanne / tao aNaMtaraM uvvaTTittA mahAvidehe vAse sijjhihii jAva savvadukkhANamaMtaM kAhii / evAmeva samaNAuso! jAva pavvaie samANe mANussaehiM kAmabhogehiM no sajai no rajai jAva no vippaDighAyamAvajai se NaM. ihabhave ceva bahUNaM samaNANaM bahUNaM samaNINaM bahUNaM sAvagANaM bahUNaM sAviyANaM accaNije vaMdaNijje pUNije sakAraNijje sammANaNije kallANaM maMgalaM devayaM ceiyaM panjuvAsaNije ttika? paraloe vi ya NaM no Agacchai bahUNi daMDaNANi ya muMDaNANi ya tajjaNANi ya tAlaNANi ya jAva cAuraMtaM saMsArakaMtAraM jAva vIIvaissai jahA va se puMDarIe aNagAre / evaM khalu jaMbU ! samaNeNaM AigareNaM titthagareNaM sayaMsaMbuddheNaM jAva siddhigainAmadhenaM ThANaM saMpatteNaM egUNavIsaimassa nAyajjhayaNassa ayamaDhe pannatte / evaM khalu jaMbU ! samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM jAva siddhigainAmadhenaM ThANaM saMpatteNaM chaTThassa aMgassa paDhamassa suyakkhaMdhassa ayamaDhe pannatte tti bemi ! .. (150) tassa NaM suyakkhaMdhassa egUNavIsaM anjhayaNANi egosaragANi egUNavIsAe divasesu samappaMti / // egaNavIsaimaM ajjhayaNaM samattaM // .. ||naayaadhmmkhaannN paDhamo suyakkhaMdho smtto||
Page #227
--------------------------------------------------------------------------
________________ 220 apAyakamAyo TIL.1,154 // doce suyakkhaMdhe // // paDhamaM ajjhayaNa // (151) teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM rAyagihe nAmaM nayare hotthA vnnnno| tassa NaM rAyagihassa nayarassa bahiyA uttarapurathime disIbhAe tattha NaM guNasilae nAmaM ceie hotthA vnnnno| teNaM kAleNaM 2 samaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtevAsI ajasuhammA nAma therA bhagavaMto jAisaMpannA kulasaMpannA jAva cohasapuvvI caunANovagayA paMcahiM aNagArasaehiM saddhiM saMparikhuDA puvvANupuTviM caramANA gAmANugAmaM dUijjamANA suhaMsuheNaM viharamANA jeNeva rAyagihe nayare jeNeva guNasilae ceie jAva saMjameNaM tavasA appANaM bhAvemANA viharati / parisA niggayA dhammo kahio parisA jAmeva disiM pAunbhUyA tAmeva disi paDigayA / teNaM kAleNaM 2 ajasuhammassa aMtevAsI ajajaMbU nAmaM aNagAre jAva pajjuvAsamANe evaM vayAsI-jai NaM bhaMte ! samaNeNaM jAva saMpatteNaM chaTThassa aMgassa paDhamassa suyakkhaMdhassa nAyANaM ayamaDhe pannatte doccassa NaM bhaMte ! suthakkhaMdhassa dhammakahANaM samaNeNaM0 ke aDhe pannatte ? evaM khalu jaMbU ! samaNeNaM0 dhammakahANaM dasa vaggA pannattA taMjahA:-camarassa aggamahisINaM paDhame vagge / balissa vairoyaNiMdassa vairoyaNaranno aggamahisINaM bIe vgge| asuriMdavajiyANaM dAhiNillANaM iMdANaM aggamaihisINaM taIe vgge| uttarillANaM asuriMdavajiyANaM bhavaNavAsiiMdANaM aggamahisaNaM cautthe vagge / dAhiNillANaM vANamaMtarANaM iMdANaM aggamahisINaM paMcame vagge / uttarillANaM vANamaMtarANaM iMdANaM aggamahisINaM chaDhe vagge / caMdassa aggamahisINaM sattame vgge| sUrassa aggamahisINaM aTThame vgge| sakkassa aggamahisINaM navame vagge / IsANassa ya aggamahisINaM dasame vagge / jai NaM bhaMte ! samaNeNaM0 dhammakahANaM dasa vaggA pannattA paDhamassa NaM bhaMte ! vaggassa samaNeNaM0 ke aDhe pannatte ? evaM khalu jaMbU ! samaNeNaM0 paDhamassa vaggassa paMca ajjhayaNA pannattA taMjahA- kAlI rAI rayaNI vijjU mehA / jai NaM bhaMte ! samaNeNaM0 paDhamassa vaggassa paMca ajjhayaNA pannattA paDhamassa gaM
Page #228
--------------------------------------------------------------------------
________________ - III) maMte ! anAvaNasta samaNe0 ke aTe panatte 1 evaM khalu jaMbU / teNaM kAleNaM 2 rAyagihe nayare guNasilae ceie seNie rAyA cellaNA devI sAmI samosaDhe parisA niggayA jAva parisA panjuvAsai / teNaM kAleNaM 2 kAlI devI camaracaMcAe rAyahANIe kAlavaDeMsargabhavaNe kAlaMsi sIhAsaNaMsi cauhiM samANiyasAhassIhiM cAhiM mayahariyAhiM saparivArAhiM tihiM parisAhiM sattahiM aNiehiM sattahiM aNiyAhivaIhiM solasAhiM AyarakkhadevasAhassIhiM annehi ya bahUhiM kAlavaDiMsayabhavaNavAsIhiM asurakumArehiM devehi devIhiM ya saddhiM saMparivuDA mahayAhaya jAva viharai imaM ca NaM kevalakappaM jaMbuddIvaM 2 viuleNaM ohiNA AbhoemANI 2 pAsai etth samaNaM bhagavaM mahAvIraM jaMbuddIve dIve bhArahe vAse rAyagihe nayare guNasilae ceie ahApaDirUvaM uggahaM ogiNhittA saMjameNaM tavasA appANaM bhAvemANaM pAsai 2 hahatuTThacittamANaMdiyA pIimaNA jAva hiyayA sIhAsaNAo abbhuDhei 2 pAyapIDhAo paccoruhai 2 pAuyA omuyai 2 titthagarAbhimuhI sattaTTha payAiM aNugacchai 2 vAmaM jANuM aMcei 2 dAhiNaM jANuM dharaNiyalaMsi nihaTu tikkhutto muddhANaM dharaNiyalaMsi niveseI IsiM paccunnamai 2 kaDagatuDiyathaMbhiyAo bhuyAo sAharai 2 karayala jAva kaTu evaM vayAsI - namotthu NaM arahaMtANaM jAva saMpattANaM / namotthu NaM samaNassa bhagavao mahAvIrassa jAva saMpAviukAmassa / vaMdAmi gaM bhagavaMtaM tatthagayaM ihagayA pAsau me samaNe 3 tatthagae ihagayaM tikaTu vaMdai namasai 2 sIhAsaNavaraMsi puratthAbhimuhA nisaNNA / tae NaM tIse kAlIe devIe imeyArUve jAva samuppajitthA taMjahA-seyaM khalu me samaNaM 3 vaMdittA jAva pajjuvAsittae ttikaTu evaM saMpehei 2 AbhiogiyA devA saddAvei 2 evaM vayAsI- evaM khalu devANuppiyA ! samaNe 3 evaM jahA sUriyAbho taheva ANattiyaM deha jAva divvaM suravarAbhigamaNajoggaM kareha 2 jAva paJcappiNaha / tevi taheva karettA jAva paJcappiNaMti navaraM joyaNasahassavitthiNNaM jANaM sesaM taheva / baheva nAmagoyaM sAhei taheva naTTavihiM uvadaMsei jAva pddigyaa| bhaMte tti bhagavaM gotrame samaNaM 3 baMdai namasai 2 evaM vayAsI - kAlIe
Page #229
--------------------------------------------------------------------------
________________ 222 nAyAdhammakahAo 1.151NaM bhaMte ! devIe sA divvA deviDDI 3 kahiM gayA ? kuuddaagaarsaalaadittuNto| aho NaM bhaMte ! kAlI devI mahiDDiyA 3 / kAlIe NaM bhaMte ! devIe sA divvA deviDDI 3 kinnA laddhA kinnA pattA kinnA abhisamannAgayA ? evaM jahA sUriyAbhassa jAva evaM khalu goyamA ! teNaM kAleNaM 2 iheva jaMbuhIve 2 bhArahe vAse AmalakappA nAma nayarI hotthA vaNNao / aMbasAlavaNe ceie / jiyasattU rAyA / tattha NaM AmalakappAe nayarIe kAle nAma gAhAvaI hotthA aDDe jAva aparibhUe / tassa NaM kAlassa gAhAvaissa kAlasirI nAmaM bhAriyA hotthA sukumAla jAva surUvA / tassa NaM kAlassa gAhAvaissa dhUyA kAlasirIe bhAriyAe attayA kAlI nAmaM dAriyA hotthA vaDDA vaDDakumArI juNNA juNNakumArI paDiyapuyatthaNI niviNNavarA varaparivajiyA vi hotthA / teNaM kAleNaM 2 pAse arahA purisAdANIe Aigare jahA vaddhamANasAmI navaraM navahatthussehe solasahiM samaNasAhassIhiM aTThattIsAe ajjiyAsAhassIhiM saddhiM saMparibuDe jAva aMbasAlavaNe samosaDhe / parisA niggayA jAva pajjuvAsai / tae NaM sA kAlI dAriyA imIse kahAe laddhaTThA samANA haTTa jAva hiyayA jeNeva ammApiyaro teNeva uvAgacchai 2 karayala jAva evaM vayAsI - evaM khalu ammayAo ! pAse arahA purisAdANIe Aigare jAva viharai / taM icchAmi NaM ammayAo! tubbhehiM abbhaNunnAyA samANI pAsassa NaM arahao purisAdANIyassa pAyavaMdiyA~ gamittae / ahAsuhaM devANuppiyA ! mA paDibaMdhaM karehi / tae NaM sA kAlI dAriyA ammApiIhiM abbhaNunnAyA samANI haTTa jAva hiyayA vhAyA kayabalikammA kayakouyamaMgalapAyacchittA suddhappAvesAI maMgalAI vatthAI pavaraparihiyA appamahagyAbharaNAlaMkiyasarIrA ceDiyAcakkavAlaparikiNNAM sAo gihAo paDinikkhamai 2 jeNeva bAhiriyA uvaTThANasAlA jeNeva dhammie jANappavare teNeva uvAgacchai 2 dhammiyaM jANapavaraM durUDhA / tae NaM sA kAlI dAriyA dhammiyaM jANappavaraM evaM jahA dovaI tahA pajjuvAsai / tae NaM pAse arahA purisAdANIe kAlIe dAriyAe tIse ya mahaimahAliyAe parisAe dhammaM kahei / tae NaM sA kAlI dAriyA
Page #230
--------------------------------------------------------------------------
________________ -II.1.151] nAyAdhammakahAo 223 pAsassa arahao purisAdANIyassa aMtie dhamma soccA nisamma haTTa jAva hiyayA pAsaM arahaM purisAdANIyaM tikkhutto vaMdai namasai 2 evaM vayAsIsadahAmi NaM bhaMte ! niggaMthaM pAvayaNaM jAva se jaheyaM tubbhe vayaha jaM navaraM devANuppiyA! ammApiyaro ApucchAmi tae NaM ahaM devANuppiyANaM aMtie jAva pavvayAmi / ahAsuhaM devaannuppie| tae NaM sA kAlI dAriyA pAseNaM arahayA purisAdANIeNaM evaM vuttA samANI haha jAva hiyayA pAsaM arahaM vaMdai namasai 2 tameva dhammiyaM jANappavaraM durUhai 2 pAsassa arahao purisAdANIyassa aMtiyAo aMbasAlavaNAo ceiyAo paDinikkhamai 2 jeNeva AmalakappA nayarI teNeva uvAgacchai 2 AmalakappaM nayariM majhamajheNaM jeNeva bAhiriyA uvaTThANasAlA teNeva uvAgacchai 2 dhammiyaM jANappavaraM Thavei 2 dhammiyAo jANappavarAo paccoruhai 2 jeNeva ammApiyaro teNeva uvAgacchai 2 karayalapariggahiyaM jAva evaM vayAsI - evaM khalu ammayAo! mae pAsassa arahao aMtie dhamme nisaMte / se vi ya dhamme icchie paDicchie abhiruie / tae NaM ahaM ammayAo! saMsArabhauvviggA bhIyA jammaNamaraNANaM icchAmi gaM tubbhehiM abbhaNunnAyA samANI pAsassa arahao aMtie muMDA bhavittA AgArAo aNagAriyaM pavaittae / ahAsuhaM devANuppie ! mA paDibaMdhaM karehi / tae NaM se kAle gAhAvaI viulaM asaNaM 4 uvakkhaDAveha 2 mittanAiniyagasayaNasaMbaMdhipariyaNaM AmaMtei 2 tao pacchA pahAe jAva vipuleNaM pupphavatthagaMdhamallAlaMkAreNaM sakArei sammANei 2 tasseva mittanAiniyagasayaNasaMbaMdhipariyaNassa purao kAliyaM dAriyaM seyApIehiM kalasehiM NhAvei 2 savvAlaMkAravibhUsiyaM karei 2 purisasahassavAhiNiM sIyaM durUhei 2 mittanAiniyagasayaNasaMbaMdhipariyaNeNaM sAddhaM saMparituDe savviDDIe jAva raveNaM AmalakappaM nayariM majhamajheNaM niggacchai 2 jeNeva aMbasAlavaNe ceie teNeva uvAgacchai 2 chattAie titthagarAie pAsai 2 sIyaM ThAvei 2 kAliyaM dAriyaM sIyAo paccorahai / tae NaM taM kAliyaM riyaM ammApiyaro purao kAuM jeNeva pAse arahA purisAdANIe
Page #231
--------------------------------------------------------------------------
________________ 224 nAvAdhammakahAo- [II.1.151teNeva uvAgacchaMti 2 vaMdati namasaMti 2 evaM vayAsI - evaM khalu devANuppiyA ! kAlI dAriyA amhaM dhUyA iTThA kaMtA jAdha kimaMga puNa pAsaNayAe? esa NaM devANuppiyA ! saMsArabhauvviggA icchai devANuppiyANaM aMtie muMDA bhavittA jAva pavvaittae / taM eyaM NaM devANuppiyANaM sissiNibhikkhaM dalayAmo / paDicchaMtu NaM devANuppiyA ! sissiNibhikkhaM / ahAsuhaM devANuppiyA ! mA paDibaMdhaM / tae NaM sA kAlI kumArI pAsaM arahaM vaMdai namasai 2 uttarapurasthimaM disIbhAgaM avakkamai 2 sayameva AbharaNamallAlaMkAraM omuyai 2 sayameva loyaM karei 2 jeNeva pAse arahA purisAdANIe teNeva uvAgacchai 2 pAsaM arahaM tikkhutto vaMdai namasai 2 evaM vayAsI - Alitte NaM bhaMte ! loe evaM jahA devANaMdA jAva sayameva pvaaveuN| tae NaM pAse arahA purisAdANIe kAliyaM sayameva pupphacUlAe ajAe sissiNiyattAe dlyi| tae NaM sA pupphacUlA ajA kAliM kumAri sayameva pavAvei jAva uvasaMpajittANaM viharai / tae NaM sA kAlI ajA jAyA iriyAsamiyA jAva guttabaMbhayAriNI / tae NaM kAlI ajA pupphacUlAe ajAe aMtie sAmAiyamAiyAiM ekArasa aMgAI Ahijjai bahUhiM cauttha jAva viharai / tae NaM sA kAlI ajjA annayA kayAi sarIrabAusiyA jAyAvi hotthA / abhikkhaNaM 2 hatthe dhovei pAe dhovei sIsaM dhovei muhaM dhovei thaNaMtarANi dhovei kakkhaMtarANi dhovei gujjhaMtarANi dhovei jattha jattha viya NaM ThANaM vA sejaM vA nisIhiyaM vA ceei taM puvAmeva abbhukkhittA tao pacchA Asayai vA sayai vA / tae NaM sA pupphacUlA ajA kAliyaM ajaM evaM vayAsI-no khalu kappai devANuppie ! samaNINaM niggaMthINaM sarIrabAusiyANaM hotte| tumaM ca NaM devANuppie ! sarIrabIusiyA jAyA abhikkhaNaM 2 hatthe dhovasi jAva AsayAhi vA sayAhi vA / taM tumaM devANuppie ! eyassa ThANassa Aloehi jAva pAyacchittaM paDivajAhi / tae NaM sA kAlI ajA pupphacUlAe ajAe eyamadvaM no ADhAi jAva tusiNIyA saMciTThai / tae NaM tAo phupphacUlAo ajAo kAliM anaM
Page #232
--------------------------------------------------------------------------
________________ -II.1.151] nAyAdhammakahAo 225 abhikkhaNaM 2 hIleMti niMdati khiMseMti garahaMti avamannaMti abhikkhaNaM 2 eyamaDheM nivAreti / tae NaM tIse kAlIe ajAe samaNIhiM niggaMthIhiM abhikkhaNaM 2 hIlijamANIe jAva vArijamANIe imeyArUve ajjhathie jAva samuppanjitthA / jayA NaM ahaM agAravAsamajhe vasitthA tayA Na ahaM sayaMvasA / jappabhiI ca NaM ahaM muMDA bhavittA agArAo aNagAriyaM pavvaiyA tappabhiiM ca NaM ahaM paravasA jAyA / taM seyaM khalu mama kallaM pAuppabhAyAe rayaNIe jAva jalaMte pADikayaM uvassayaM uvasaMpajittANaM niharittae ttikaTTu evaM saMpehei 2 kallaM jAva jalaMte pauDikaM uvassayaM geNhai tattha NaM aNivAriyA aNohaTTiyA sacchaMdamaI abhikkhaNaM 2 hatthe dhovei jAva Asayai vA sayai vA / tae NaM sA kAlI ajA pAsasthA pAsatthavihArI osannA osannavihArI kusIlA kusIlavihArI ahAchaMdA ahAchaMdavihArI saMsattA saMsattavihArI bahUNi vAsANi sAmaNNapariyAgaM pAuNai 2 addhamAsiyAe saMlehaNAe appANaM jhUsei 2 tIsaM bhattAI aNasaNAe cheei 2 tassa ThANassa aNAloiyaapaDikkaMtA kAlamAse kALaM kiccA camaracaMcAe rAyahANIe kAlavaDiMsae bhavaNe uvavAyasabhAe devasayaNijjaMsi devaMdUsaMtariyA aMgulassa asaMkhejabhAgamettAe ogAhaNAe kAlIdevittAe uvvnnaa| tae NaM sA kAlI devI ahuNovavannA samANI paMcavihAe pajjattIe jahA sUriyAbho jAva bhAsAmaNapajjattIe / tae NaM sA kAlI devI cauNhaM sAmANiyasAhassINaM jAva annasiM ca bahUNaM kAlavaDeMsagabhavaNavAsINaM asurakumArANaM devANa ya devINa ya AhevaccaM jAva viharai / evaM khalu goyamA ! kAlIe devIe sA divvA deviDDI 3 laddhA pattA abhisamannAgayA / kAlIe NaM. bhaMte ! devIe kevaiyaM kAlaM ThiI pannattA ? goyamA ! aDDAijAI paliovamAiM ThiI pannattA / kAlI NaM bhaMte ! devI tAo devalogAo aNaMtaraM uvaTTittA kahiM gacchihii kahiM uvavajihii ? goyamA! mahAvidehe vAse sijjhihii jAva aMtaM kAhii / evaM khalu jaMbU ! samaNeNaM jAva saMpaceNaM paDhamassa vagyassa paDhamajjhayaNassa ayamaDhe pannatte tibemi| 29 ..
Page #233
--------------------------------------------------------------------------
________________ 226 nAyAdhammakahAo II.11.153(152) (i) jai NaM bhaMte ! samaNeNaM0 dhammakahANaM paDhamassa vaggassa paDhamajjhayaNassa ayamaDhe pannatte biiyassa NaM bhaMte ! ajjhayaNassa samaNeNaM jAva saMpatteNaM ke aDhe pannatte ? evaM khalu jaMbU ! teNaM kAleNaM 2 rAyagihe nayare guNasilae ceie sAmI samosaDhe parisA niggayA jAva panjuvAsai / teNaM kAleNaM 2 rAI devI camaracaMcAe rAyahANIe evaM jahA kAlI taheva AgayA naTTavihiM uvadaMsittA paDigayA / bhattetti bhagavaM goyame puTavabhavapucchA / evaM khalu goyamA ! teNaM kAleNaM 2 AmalakappA nayarI aMbasAlavaNe ceie jiyasattU rAyA rAI gAhAvaI rAisirI bhAriyA rAI dAriyA pAsassa samosaraNaM rAI dAriyA jaheva kAlI taheva nikkhaMtA taheva sarIrabAusiyA taM ceva savvaM jAva aMtaM kaahii| evaM khalu jaMbU! biIyajjhayaNassa nikkhevao // jai NaM bhaMte taiyajjhayaNassa ukkhevao / evaM khalu jaMbU ! rAyagihe nayare guNasilae ceie evaM jaheva rAI taheva rayaNI vi navaraM AmalakappA nayarI rayaNe gAhAvaI rayaNasirI bhAriyA rayaNI dAriyA sesaM taheva jAva aMtaM kAhii / evaM vijU vi AmalakappA nayarI vijjU gAhAvaI vijjusirI bhAriyA vijU dAriyA sesaM taheva / evaM mehA vi AmalakappAe nayarIe mehe gAhAvaI mehasirI bhAriyA mehA dAriyA sesaM taheva / evaM khalu jaMbU samaNeNaM jAva saMpatteNaM dhammakahANaM paDhamassa vaggassa ayamaDhe pannatte / ___(153) (ii) jai NaM bhaMte ! samaNeNaM0 doccassa vaggassa ukkhevao / evaM khalu jaba ! samaNeNaM0 doccassa vaggassa paMca ajjhayaNA pannattA taMjahA- suMbhA nisuMbhA raMbhA niraMbhA mynnaa| jai NaM bhaMte ! samaNeNaM0 dhammakahANaM doccassa vaggassa paMca ajjhayaNA pannattA doccassa NaM bhaMte ! vaggassa paDhamajjhayaNassa ke aDhe pannatte ? evaM khalu jaMbU ! teNaM kAleNaM 2 rAyagihe nayare guNasilae ceie sAmI samosaDhe parisA niggayA jAva pajjuvAsai / teNaM kAleNaM 2 subhA devI balicaMcAe rAyahANIe suMbhavaDeMsae jhavaNe saMbhaMsi sIhAsaNaMsi kAlIgamaeNaM jAva naTTavihiM uvadaMsettA jAva paDigayA / puSvabhavapucchA / sAvatthI nayarI koTTae ceie jiyasattU
Page #234
--------------------------------------------------------------------------
________________ 227 -1Iiv.155 ] nAyAdhammakahAo rAyA suMbhe gAhAvaI suMbhasirI bhAriyA suMbhA dAriyA sesaM jahA kAlIe navaraM adbhuTThAiM paliovamAI ThiI / evaM khalu jaMbU ! nikkhevao ajjhayaNassa / evaM sesAvi cattAri ajjhayaNA sAvatthIe navaraM / mAyA piyA sarisanAmayA / evaM khalu jaMbU! nikkhevao biiyavaggassa / (154) (iii) ukkhevo taiyavaggasa / evaM khalu jaMbU ! samaNeNaM0 taiyavaggassa caupannaM ajjhayaNA pannattA taMjahA- paDhame ajjhayaNe jAva caupannattime ajjhayaNe / jai NaM bhaMte ! samaNeNaM0 dhammakahANaM taiyavaggassa cauppannaM ajjhayaNA pannattA paDhamassa NaM bhaMte ! ajjhayaNassa samaNeNaM ke aDhe pannatte ? evaM khalu jaMbU ! teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM rAyagihe nayare guNasilae ceie sAmI samosaDhe parisA niggayA jAva panjuvAsai / teNaM kAleNaM 2 alA devI dharaNAe rAyahANIe alAvaDeMsae bhavaNe alaMsi sIhAsaNAMsa evaM kAlIgamaeNaM jAva naTTavihiM uvadaMsettA pddigyaa| puthvabhavapucchA / vANArasIe nayarIe kAmamahAvaNe ceie ale gAhAvaI alasirI bhAriyA ilA dAriyA sesaM jahA kAlIe navaraM dharaNaaggamahisittAe uvavAo sAiregaM addhapaliovamaM ThiI sesaM thev| evaM khalu nikkhevao paDhamajjhayaNasa / evaM kamasotarI soyAmaNI iMdA ghaNayA vijjuyA vi| savvAo eyAo dharaNassa agmhisiio| ee cha ajjhayaNA veNudevassa vi aMvisesiyA bhANiyavvA / evaM jAva ghosassa vi ee ceva cha ajjhayaNA / evamete dAhiNillANaM iMdANaM cauppannaM ajjhayaNA bhavaMti savvAo vi vANArasIe kAmamahAvaNe ceie / taiyavaggassa nikkhevago / __ (155) (iv) cautthassa ukkhevago / evaM khalu jaMbU ! samaNeNaM0 dhammakahANaM cautthavaggassa cauppannaM ajjhayaNA pannattA taMjahA- paDhame ajhayaNe jAva cauppannaime ajjhayaNe / paDhamassa anjhayaNassa ukkhevago / evaM khalu jaMbU ! teNaM kAleNaM 2 rAyagihe samosaraNaM jAva parisA pajuvAsai / teNaM kAleNaM 2 rUyA devI rUyANaMdA rAyahANI rUyagavaDeMsae bhavaNe rUyagaMsi sIhAsaNaMsi jahA kAlIe tahA navaraM puvvabhave caMpAe puNNabhadde ceie rUyagagAhAvaI rUyagasirI bhAriyA rUyA dAriyA sesaM taheva
Page #235
--------------------------------------------------------------------------
________________ 228 nAyAdhammakahAo [H.vii.158navaraM bhUyANaMdA aggamAhasittAe uvavAo desUNaM paliovamaM tthiii| nikkhevo| evaM khalu surUyA vi rUyaMsA vi rUyagAvaI vi rUyakatA vi rUyappabhA vi / eyAo ceva uttarillANaM iMdANaM bhANiyavvAo jAva mahAghosassa / nikkhevao cautthavaggassa / (156) (v) paMcamavaggassa ukkhevo| evaM khalu jaMbU ! jAva battIsaM ajjhayaNA pannattA taMjahA- kamalA kamalappabhA ceva uppalA ya sudNsnnaa| rUvavaI bahurUvA surUvA subhagA vi' ya // 1 // puNNA bahuputtiyA ceva uttamau bhAriyA vi ya / paumA vasamaI ceva kaNagA kaNagappabhA // 2 // vaDeMsA keUmaI ceva vairaseNA raippiyA / rohiNI navamiyA ceva hirI pupphavaI vi ya // 3 // bhuyagA bhuyagavaI ceva mahAkacchA parAiyA / sughosA vimalA ceva sussarA ya sarassaI // 4 // ukkhevao paDhamajjhayaNamsa / evaM khalu jaMbU! teNaM kAleNaM 2 rAyagihe samosaraNaM jAva parisA pajjuvAsai / teNaM kAleNaM 2 kamalA devI kamalAe rAyahANIe kamalavaDeMsae bhavaNe kamalaMsi sIhAsaNaMsi sesaM jahA kAlIe taheva navaraM putvabhave nAgapure nayare sahasaMbavaNe ujANe kamalassa gAhAvaissa kamalasirIe bhAriyAe kamalA dAriyA pAsassa aMtie nikkhaMtA kAlassa pisAyakumAridassa aggamahisI addhapaliovamaM ThiI / evaM sesA vi ajjhayaNA dAhiNillANaM vANamaMtariMdANaM bhaNiyavvAo nAgapure sahasaMbavaNe ujANe mAyApiyaro dhUyA sarisanAmayA ThiI addhapaliovamaM / paMcamo vaggo smtto| (157) (vi) chaTho vi vaggo paMcamavaggasariso navaraM mahAkAyAINaM uttarillANaM iMdANaM aggmhisiio| putvabhave sAgee nayare uttarakuruujANe mAyApiyaro dhyA srisnaamyaa| sesaM taM ceva / chaTho vaggo smtto| ___ (158) (vii) sattamassa vaggasta ukkhevo| evaM khalu jaMbU ! jAva cattAri ajjhayaNA pannattA taMjahA- sUrappabhA AyavA accimAlI pabhaMkarA / paDhamajjhayaNassa ukkhevo| evaM khalu jaMbU! teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM rAyagihe samosaraNaM jAva parisA pajuvAsai / teNaM kAleNaM 2 sUrappabhA devI sUraMsi vimANaMsi sUrappabhaMsi sIhAsaNaMsi sesaM jahA kAlIe tahA
Page #236
--------------------------------------------------------------------------
________________ -1.x.161] nAyAdhammakahAo navaraM pubbabhavo arakkhurIe nayarIe sUrappabhassa gAhAvaissa sUrasirIe bhAriyAe sUrappabhA dAriyA sUrassa aggamahisI ThiI addhapaliovamaM paMcahiM vAsasa ehiM abbhahiyaM sesaM jahA kAlIe / evaM sesAo vi savvAo akkhurIe nayarIe / sattamo vaggo samanto / 229 1 (159) (viii) aTThamassa ukkhaivao / evaM khalu jaMbU ! jAva cattAri ajjhayaNA pannattA taMjahA - caMdappabhA dosinAbhA azcimAlI pabhaMkarA / paDhamajjhayaNassa ukkhevao / evaM khalu jaMbU ! teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM rAyagihe samosaraNaM jAva parisA pajjubAsai / teNaM kAleNaM 2 caMdaSpabhA devI caMdappAMsi vimANaMsi caMdappabhaMsi sIhAsaNAMsa sesaM jahA kAlIe navaraM puvvabhavo mahurAe nayarIe bhaMDivaDeMsae ujjANe caMdappabhe gAhAvaI caMdasirI bhAriyA caMdappabhA dAriyA caMdassa aggamahisI ThiI addhapaliovamaM pannAsavAsasahassehiM abbhahiyaM / sesaM jahA kAlIe / evaM sesAo 1 vi mahurAe nayarIe mAyApiyaro dhUyA sarisanAmA / aTumo vaggo samatto / (160) (ix) navamassa ukkhevao / evaM khalu jaMbU ! jAva aTTha ajjhayaNA pannattA taMjahA - paumA sivA saI aMjU rohiNI namiyA iya / ayalA accharA // paDhamajjhayaNassa ukkhevao / evaM khalu jaMbU ! teNaM kAleNaM 2 rAyagihe samosaraNaM jAva parisA pajjuvAsai / teNaM kAleNaM 2 paumAvaI devI sohamme kappe paumavaDeMsa vimANe sabhAe suhammAe paumaMsi sIhAsaNaMsi jahAM kAlIe evaM aTTha vi ajjhynn| kAlIgamaeNaM nAyavvA navaraM sAvatthIe dojaNIo hatthiNAure dojaNIo kaMpillapure dojaNIo sAee dojaNIo paume piyaro vijayA mAyarAo savvAo vi pAsassa aMtiyaM pavvaiyAo sakkarasa aggamahisIo ThiI satta palio mAI mahAvidehe vAse aMtaM kAhiMti / navamo vaggo samatto / (161) (x) dasamassa ukkhevao / evaM khalu jaMbU ! jAva aTTha ajjhayaNA pannattA taMjahA- kaNhA ya kaNharAI rAmA taha rAmarakkhiyA vasU yA / vasuguttA vasumittA vasuMdharA ceva IsA ||1|| paDhamajjhayaNassa ukkhevao | evaM khalu jaMbU ! teNaM kAleNaM teNaM samarpaNaM rAyagihe samosaraNaM jAva
Page #237
--------------------------------------------------------------------------
________________ 230 nAyAdhammakahAo........--[ilr.162. parisA pajjuvAsai / teNaM kAleNaM 2 kaNhA devI IsANe kappe kaNhavaDeMsae vimANe sabhAe suhammAe kaNhaMsi sIhAsaNaMsi sesaM jahA kAlIe evaM aTTha vi ajjhayaNA kAlIgamaeNaM nAyavvA navaraM puvvabhavo vANArasIe nayarIe dojaNIo rAyagihe nayare dojaNIo sAvatthInayarIe dojaNIo kosaMbIe nayarIe dojaNIo rAme piyA dhammA mAyA savvAo vi pAsassa arahao aMtie pavvaiyAo pupphacUlAe ajAe sissiNiyattAe IsANassa aggamahisIo ThiI navapaliovamAI mahAvidehe vAse sijjhihiMti bujjhihiMti muJcihiMti savvadukkhANaM aMtaM kAhiMti / evaM khalu jaMbU ! nikkhevago dasamavaggassa / dasamo vaggo smtto| (162) evaM khalu jaMbU ! samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM AigareNaM titthagareNaM sayaMsaMbuddhaNaM purisottameNaM purisasIheNaM jAva saMpatteNaM dhammakahANaM ayamaDhe pannatte / dhammakahA suyakkhaMdho sammatto / dasahiM vaggehiM nAyAdhammakahAo sammattAo // // bIo suyakkhaMdho smtto|| // nAyAdhammakahAo samattAo //
Page #238
--------------------------------------------------------------------------
________________ VARIANT READINGS [A. B. C. E. are the MSS. collated. P. stands for the Agamodaya Samiti Edition, Com.--commentary.] [Page 1] 1. C. ceIe. 2. C. balasaMpanne rUvasaMpanne viNayanANasaMpanne daMsaNa... saMpanne. 3. C. deglobhe. 4.C. baMbhacarevayadeg and omits naya. 5.C. B. degcaritta only. 6. B. nagarI. 7. C.degceIe'. [Page 2] 1. C. Aya. 2. C. omits purisuttameNaM...loguttameNaM. 3 & 4. C. omits. 5. C. jiNaeNaM. 6. C.B.A. khaMdeg. 7.8. C. omits. 9. A.B. mAI. 10. C. maMDue. 11. C. jhUma. B. susu0. 12. C. omits. [Page 3] 1.0. i. 2.C.has throughout gehe. 3. B. A. naga. 4. C. suyadeg A. sUmA. 5. C. kamma0; B. kammaiyA. 6. C. cuvi; B. cavi. 7. C.B. kuTaM. 8. C. viyanna. 9. C. 'ka'. 10. C. bhatta'. 11. C. chahAU; A. dhAUdhavaladeg. 12. B.A. degsattha. 13. C. puma0. 14. P. vaMdanadeg; Com. notes the v. L. caMdana0. [Page 4] 1. C. B. A. deggaMdha. 2. A. changes 'kiraNa' to degrayaNa. 3. C.degTTI. 4. C.degya?. 5. C.uva. 6. C. bhaM. 7. C. kAraM. 8.C.B. degsiyA. 9.C.yaMba. 10. C.samUssiya; A.B. samUsaviya. 11. A.B.degrubhadeg. 12. C.omits deggaMbhIra'; A.B.omit ribhiyadeg. 13.C.degTTI. 14. A. B. si. 15. C. ke si dhammaM jAva; B. kesimaM jAva. 16. A.B. Generally read simiNa for sumiNa. [Page 5] 1. B. aNupavi. 2. B.E.miudeg; C.E. omit degribhiya. 3. C.E. urAlA. 4. C. tubbhe. 5. A.B.E. omit. 6. A.B.E. devI. 7. B.E. kAragA. 8. C. devANuppie. 9. C. splits the Opd. and has different sentences. 10. C. rAya'. 11. C. vaDe. 12. C.A. omit. E. tilaga. 13.A.B. vinayadeg. 14. E. viula'. 15. E. devAguppiyA after each word. 16. C. vada. 17. C. hamiheti tti. [Page 6] 1. C. koTaMbiya'; E. koDaM. 2. 0. guru . 3. C.E.gaMdha'. 4. C.E. eva"; B. evammA . 5. C. paMDare; B E. ahapaMDare. 6. P.guMjaddharAga'. 7.P. jAsuyaNa; Com. reads degjAsumiNa'. 8. B. deggare. 9. E. diNakaraparaMparoyAra ; B. diNakaraparaMpArAyAraparuddhaMmi; C.diNakarakarapharasaparovayAra". 10. C.khaci%; .khaie'. 11. C. gupagAsavikadeg. 12. E. degyara; C.kara. 13. B. jujjha. 14. C. degmAI; B.degmAdideg. 15. E. madda; B. madadeg. 16. C. vaya; E. omits. 17. C. abhige'. 18. C. abhi. 19. C.pi. 20. C.E.abhi. 21. E. nimmalaguNehiM for nimmAehiM. 22. C.cuvi. 23. C.B. ava0. [Page 7] 1.E.jAlAkulAbhi0; B.samutta.
Page #239
--------------------------------------------------------------------------
________________ 232 nAyAdhammakahAo 2. E. omits. 3. C. generally reads sukamAla. 4. E.B. degkAsAilU. 5. E. piNa. 6. C. muDa; cf. cuviha supra. 7. C.E. omit vimala. 8. C. seta?; B.A.siMta. 9.B. reMTa. 10. E.reads ubhao before this. 11. C. E.degkoDaM0. 12. C.degpAla ; 13.E.viviha for viva and joins it to the next word. 14. E.narinde after this. 15. B.E. bhAge. 16. E.degmaNikaNagarayaNa0. 17. C.B. omit maua. [Page 8] 1. E.suttatyadhArae pArae. 2.E.sumiNalakkhaNa. 3. E.suviNalakkhaNadeg. 4. E.suviNalakkhaNa; C.sumiNalakkhaNadeg. 5. E.saehito. 6.E. miladeg. 7. E.suviNadeg. 8. E. samiNalakkhaNa. 9. E.saMlaveti B.saMlApUti [Page 9] 1.C.omits. 2. B.A.degusahadeg. 3. E. bhuvana. 4. C.siMhiM. 5. C.E.cattAri. 6. C.egaM. 7. E. sAmI after this. 8. C.payAhi; E.payAhisi. 9. E. mette. 10. C. viyarkate. 11. B.C. degvipuladeg. 12. C. vadaha, [Page 10] 1. C.vaideg. 2. E.taI?. 3. C.dohada. 4. B.E.Dohale. 5. B.mehe. 6. E.omits. 7.E.jAe; B.jjA. 8. E.nAe. 9.0.degpumadeg. 10.C. kesUya;B. kesUya. 11.C. deghiMgaloya B. hiMguluya'. 12. E.guliya. 13. C. suya. 14. B.degsAmaga; E. 'sAma'. 15. E.gaNa. 16. E. saMsa; C. sikki. 17. E. omits one uvari. 18. E.degviyameiNi. 19. C. vellideg; E. velliya. 20. E. pavvayadeg. 21. E. degkaDaga. 22.E. nimmakaDuya. 23.E. kuDayakaDaya. 24. C.E.degraya . [Page 11] 1. E.B. oNaya. 2. Com. bhAmiyadeg. 3. E.degtAragaNapahesu; B. degtAragaNa. 4. C.degbaMdha. 5. E. oinnabalAhaga. 6. C.pAva'. 7. E. kinno for kiMte. 8. E. degtiuyaoviya0; Com. uciya. 9. C.B. khaDuyadeg. 10. E. deggu; E. B. omit pavara. 11. E.B.degvaira. 12 E.saddhiM after this. 13. C.degcumuha. 14.C. Asiyadeg. [Page 12] 1. E. reads avalaMbiyaM after this. [Page 13] 1.C. to. 2. C. cuvihAe; E. cauvvihAe. 3. C.E. buddhIe. [Page 14] 1. E. maNAmAhiM instead. 2. E. urAlAhiM kalANAhi. [Page 15] 1. C. paDilAbhie instead. 2. MSS. generally write umukkI. 3. C. uppajjesu; E. samuppajjesu. 4. E. reads jattha NaM after this. [Page 16] 1. C.B. degsohe; E. 'sokkhe. 2. C.B.deggamaNuguNajaNiyadeg; E.gamaNuThANa. 3. B. hAse. 4. E.ganbhadeg for degmajjha. 5. C. uDu. 6. C.degsammatta'; E degsaMsanna. 7. C. E.B. gaMdha'. 8. E. viguvitta; B. vigumvitadeg. 9. E.to. 10. B. degloga. 11. E.NayaraM instead. 12. B. reads 'ya tassa' after this. 13. E.B. saMgideg. 14. E.hiyaM icchiyaM. [Page 17] 1. MSS. write dohala as well as Dohala. 2. C. always degmAUyAe. 3. B. degsi. 4. C. gajjai; E. gacchai. 5. C. pAvasa. 6. C.degU. 7.0.degmAUyAe. 8. C.B. dhAriNIe devIe. 8. C.koTadeg; E. koDaM; B. koTuM0. I have retained koDuMbiya throughout. 9... eva.
Page #240
--------------------------------------------------------------------------
________________ Variant Readings 233 [Page 18] 1. E. seyavaracAmara. 2. C. degThiyA. 3, C nagara'. 4. C. ceDhIsu ya jUesu ya etc; E. coNhIsu; B. ceNDIsu. 5. C. B. E. viyaM. 6. E. bhoe.. [Page 19] 1.C.generally sukamAla. [Page 20] 1.C.eva.2.C. after this adds ukiTTha amejaM adeja.3. E.B. anvAya'. 4. E. B. suI.5. E. ganbhagayassa. [Page 81] 1. E. chAvaNi; B, vAvaNi. 2. C. davaDi. 3. B. akkaNi. 4. C. hatyiM. 5. E. gahijja.6.C. parigijjha'; E. deggija'; B. paraMgija. 7.C. bAlAvaNayaM. [Page 22] 1. C. vattha.2 E. kaha. 3. C. rUvaM. 4. C. rUva. 5. E. B. omit vattha. 6 B. degviha. 7.C. degpavara for 'vayara. [Page 23] 1. E. B. ANiyalli. 2. C. uvavayANa. 3. C. bhoe. 4. C. E. uvaloe. [Page 24] 1. C. saDDhe. 2. C. bu': E. vu. [Page 25] 1. E. lakkhaNao olagga; 2.E. ceyagamaI; 3. E. pharasu. 4. B. mahimavva [Page 26] 1. E. saMphu'; 2.C. omits; 3. E. kAmabhoe for bhave; 4.C. anittie; 5.C. kesa; 6.C. sarisavayAo3; 7. E. ANilliM. [Page 27] 1. C. E. have the whole Sentence ke NaM jANai ke puTviM etc; 2.0. B. omit sAra; 3. E. B. jAva after this% 34. E. omits taM; 5. C. saMbuddhe. [Page 28] 1.C. eva; 2. C. B. omit 'caM'; 3. E. asidhArAsaMcaraNavayaM; 4. C. B. E. budeg; 5. C. E. vAra' [Page 29] 1. C. E. kumAre; 2. E. B. degveuM [Page 30] 1. C. E. tumbhe; 2. C. E. cauppalA; 3. E. seyapIyaehiM; 4. C. rayaNamauDaM; 5. C. B. dadura [Page 81] 1. C. sAli; 2. C. amma'; 3. C. odhA; 4. B. duve uB 5. B. pAse; E. pAsiM; 6.E. ohIra. [Page 82] 1. B. degkiI; 2.C. sarisavayANaM; 3. C. degNIyaM; 4, C. vuttA samANA; 5. B. supplies the whole passage indicated by 719, but again reads as in the text; 6. C. eozares. yabaddha; 7.C. bhagavao, [Page 38] 1. B. jammaNajaramaraNANaM; 2. E. evamagge; B. emeva magge; 3. C. Very often writes amhA; 4. Com. appasAre; 5. B. guru'; 6. E. B. kha; [Page 84] 1. C. AyAra'; 2. E. mame after this; B. also mama above the line; 3. E. aNagAraM instead; 4. E. evameva; 5. E. aNagAre; 6. E. paDicchai ; 7. E. From now on substitutes aNagAra for kumAra after meha; 8.C. bAra'; E. pAya'; 9.C.sIsehiM; 10.C.pihi. [Page 35] 1. E. adds after this :-'saMthArAo AyayaMti', and omits rAo; 2.C. AgAravAsa;3. C. rUvayaM; E. degsaMtiyaM; 4. B. taM rayaNiM; 5. C. B. E. majjhA; 6. E. pavvaie; C. B. omit; 7. C. nivvaiya; 8. E. B. saMkhaula'; P. saMkhadalaujjala'; 9. C. samae; 10. C. gattavare. [Page 86] 1. C. pAgaTTI (TTI?); 2. C. padavahae; 3. C. jUhAhivaI; 4.C. parivaTTie; Com.degvaDDie; 5.C. I; 6. C. degDe'; 7. E. kuM. 8. C. degyaresu ya; 9. C. pAvasa; 10. C. omits maya; 11. E.and Com. kimiva'; Com. 'kimiNa; 12. C. 'vAiya'; 13. C. pAyapaDiya'; B. pAyaDiya'; 14.C. vasaMtesu; 15. B. gimhamhauNha; Com. gimhaumhauNha'16. B. saMvaTTaiesu; 16.C. E, B. sIyara. [Page 37] 1. E. B. degllA; 2.C. E. viNidaraheM; 3. E. pAe; 4. E. leDa; B. laMDa. 5. E. jhujhie; B. Com. jaMjie. They are Synonymous. 6. C. degsU; 7. C. paliddhe; 8. C. omits the words caNaM mahaM; 9. C. B. 'ttheNaM; 10. C. pAvie; 11. E. thira; 12. B. mu; 13.C, 30.
Page #241
--------------------------------------------------------------------------
________________ 234 nAyAdhammakahAo JEHdeg; E. B. 378deg; 14. B. adds fasull after this ; Com. and P. tiulA; 15. B. hotthA ; 16. E. vIsaM ; 17. C. omits; 18. C. gayavarajuvA 19. C. omits gaya; 20. E. tume mahAgabha etc. omits mehA. [Page 38 ] 1. C. rattappalasUmA ; E. uppalaratta; 2. C. B. maNa; 3. C. pAliyAtaM; B. pAliyattaya; 4. C.kaNeruhatthI; E. gaNiyAyAra; 5. B.Com. saMtANa'; 6.C. kAiMsi. [Page 39] 1. B. khuve; 2. P. and Com, vivahaNa; Dict. notes vihavaNa= vinAza; 3. B. uddhata; 4. C. kaI; B. degpasudhAo; P. paMsudeg Com. notes this; 5. B. kusumakayacAmara'; Com. notes the V. L. 'uuyakusuma,' his reading drops uuya; 6. B. degsamaya'; E. uuyasamaya; 7. E. B. Com. "sihara'; Com. reads sirihara and notes the v. L.; C. bhImaMtara'; 8. Com. reads AyavAlamahaMta and notes AyavAloya as V. L. [ Page 40] 1. C. pAdapaghaMsa; 2. B. dasodisiM ; 3 C. adds cillagA after this, retaining cillalA also; 4. E. B. bhayavihuyA; 5. E. B. aNukhitte ; 6. C. generally rAyaMdiya; 7. E. valitatiya; 8. C. jhaMjhie; E. jhujhie; Cp. supra page 37; 9. P. Com. add acaMkamaNo vA; 10. B. kkaDe; P. Com. ThANukhaMDe; 11. E. B. rayaMtadeg probably wrong for rayata; Com. rayayA; P. rayata. [Page 41] 1. E. dAta (for patta) bad writing for degdaMta which is the Com.'s reading; 2. P. degjAIsaMbharaNe; Com. notes "puvvabhave, and reads as in the text; 3.C. ANaMdasaMpunnamehe; E. ANaMdaMsaMpunna'; 4. E. samUsaviya; 5. C. B. "mAyAuttiyaM ; 6. E. degkkhaha; 7. C. B. uttiyaM ; 8. E. B. paDicchai. [Page 42] 1. C. egArasa; 2. E. sohei; 3. C. doccAe; 4. C. taccAe; 5 C. kaDUe; E. kaDae. [ Page 48 ] 1. C. egA; 2. E. B. paMcadasame ; 3. C. udayaggeNaM ; 4. C. kaDikaDi; 5. C. B. tilaMDAsagaDiyA ; E. tiladaDA; 6. E. bhAsabhassarAsi. [Page 44] 1. E. B. Aru'; 2. C. kaDAhIehiM; B. kaDAvahi; 3. E. mAsIsaMlehaNAjhasiyassa; 4. P. ahaM; 5. C. kaDAiehiM. [ Page 45 ] 1. C. Omits kaTTa; 2. E. B. evaM ; 3. E. pAovagamaNakAlaM; 4.C. vAsAI; 5. E. B. aNu. [Page 46 ] 1. C. eyassa; 2. E. 'nvayAI; 3. C. degpANayaaccae; E. pANaccae; 4. C. omits mahA; 5. C. appopa. [ Page 47 ] 1. B. bitaya'; C. biyassa; 2. C. Throughout deggehe as in chapter I; 3. B. tassa; 4. E. paDi; 5. C. B. E. jiNu'; 6. E. kiNhA; 7. P. dhaNNe throughout; 8. C. suka. [ Page 48] 1. C. khudda; 2. C. Arasiya and omits 'ratta; 3. C. E. pharasa'; 4. C. payattadeg for paiNNa; 5. C. pabhittae; B. pabhaie; 6. E. savvogAhI; Com. savvagAhI ; 7. C. uvahie; E. uvvahie; 8. E. abhi; 9. B. jUva; 10. E. sarapaMtiyAsu ya sarasarapaMtiyAsu ya. [ Page 49] 1. E. pasuyAmi ; P. payAyAmi ; 2. E. degmUle; B. mUlakakkha'; 3. C. B. aisara'; 4. E. B. nivesiyANaM ; C. nivesei; 2 vesiyANaM ; 5. E. C. dhanne NaM ; The Mss. sometimes spell it thus, but usually it is 'dhaNa,' and so for the sake of uniformity, I have retained single 'Na' throughout; 6. P. pupphavattha'; 7.C. saddha; 8. C. Invariably writes
Page #242
--------------------------------------------------------------------------
________________ Variant Readings 235 gedeg for deggi'; for giha also, it writes geha; 9.C. mahA; 10. E. jANu'; 11. C. payAmi; 12. C. uvAyaM; 13. E. B. uvavA; 0. uvAyattae; 14. C. bahUya (Usually C. writes bahUya for bahUI); 15. C. uvAyaM; 16. P. gaMdhavaya. [Page 50 ] 1. C. degsADagA; E. paDagasADiyA; 2. B. tattheva; 3. P. reads ars after this ; 4. E. omits areto; 5. E. B. omit; 6. C. HETdeg; 7. B. gacchaDa: 8.C. jakkhA instead: 9. B. uvavA:10. P. papphavastha:1 B. pari [ Page 51] 1. C. uvaNeti; E. viNayaMti; 2.0. te; 3. E. nAgaramahilAe; 4. C. generally rAyaMdi'; 5. E. uvAya'; 6. C. hoU. [ Page 52] 1.0. kAraNaM ; E. 'kAre saMmu; 2. E. hA; 3. E. jIviya; 4. C. taheva 5. C. E. suyaM 6. C. pavitti: 7.C. nivAe; E. omits ; P. hate; The com., however, reads 'nIe'; hate is obviously wrong. None of the five Mss. read hate; 8. E. avakhitte. [Page 58] 1. C. caMpagalayA ya; but it is obvi. ously wrong%3; 2. C. generally writes mahatta; Dict. notes this Spelling also, but I have retained To throughout; 3. C. 4; 4. P.Com. 'baddhavammiyakavayA; 5. E. jIviya; 6. C. maggaNama'; 7. E. nivAeM. [Page 54] 1. C. ukkhiriemANA-but the Dict. does not note this word; E. pakkhivamANe ; B. pakara; 2. B. rAyA; E. amacce; 3. P. etthaDe instead; Com. nannattha; 4. E. viNivA; 5. B. 'niyagasayaNa'; 6.0.degdA; 7.C. bahU. ya; 8. C. lahUyaMsi; 9. D. saMpalagge; 10. E. cAragasAlA; 11. E. cAragasAlaM; 12. E. DAveI; 13. B. bhAyaNA; 14. B. gacchaNhaM-probably a formation from gacchaha +NaM:15. C. piMDa: 16. C. deglliM; 17. B. bhAyaNAI: E. omits this and the next word; 18. E. etto. [ Page 56 ] 1.0. degkkara'; 2. C. paDa'; 3. C. eyaM instead; E. omits; 4. C. degpiMDaM; E. degpiMDagaM; 5. E. B. bbhamANa'; 6. C. duvAvehi 7. C. ma; 8. A. dhaNe vijaeNaM [Page 56] 1. E. B. piMDayaM; C. piMDaM; 2. C. kArA'; 3. C. adAyamaTTiyaM ; 4. E. B. sarIrakusalaM pucchati 5.C. purisA; 6.C. bhavaMti; 7. E. B. bhaigA; C. bhAyayA; 8. C. bhANejA; 9. E. bApphamocaNaM. [ Page 57 ] 1. C. rajja; 2. C. moyAveti; 3. B. saMghADiyae; E. ghoDiyae; 4. B. E. parabbhamANe; 5. C. uvavAhittA; 6. P. reads after this-dIhamaddhaM; 7. C. bujhaMti instead; 8. P. 'dhammaghosA nAma' before this: But none of the five Msg. give it; 9. E. 3TH. [Page 58 ] 1. C. sarIraciMtA; 2. E. B. omit 'bala'; 3. E. vUhaNayAe; P. vahaNayAe; 4. C. ppayANANi; P.ppADa ; 5. C. aNAyaM. [Page 59] 1. Com. savvoue and notes savvouya; 2. P. vara for vaNa'; 3.C. pariyANae; 4. C. piTuMDI; E. piTThakuMDIpaMDare; 5. E. B. kiccAI; 6. C. pavvayA; 7. Com. notes saMhicca; 8. C. cusaTTi This is a peculiarity of MS. 'C' to form such samdhis; 9. C. omits causaTTi. [Page 60] 1. E. B. punvAvaraNha'; 2. B. pAunbhUe; 3. E. B. 'kkhaDeha; 4.0.kalayA; (kalaya = arjunavRkSa); 5. E. e. se; 6. E. me after this. [Page 61] 1. C. jANu; 2. E. vhAyAe; 3. B. paJcAvaraha; 4. C. hatthaaMgulIe; 5. E. B. deha; 6. E. B. pakkha. [Page 69] 1. B. gacchaNhaM
Page #243
--------------------------------------------------------------------------
________________ 236 nAyAdhammakahAo Cp. Supra; 2. B. satthAha'; 3. C. uvavatteti : E. ucchatteti ; 4. C. uvavaTTija'; E. uvaTTijadeg; 5. E. eva ; 6. C. parA. [Page 68 ] 1. C. uvavaTTe 2.C. naDalaMgaM; B. naTulaMga; E. NaMTullagaM; 3. C. E. B. se; 4. E. avayAriyapainna'; 5.0. caMdapakhIyAkaiya'. [Page 65 ] 1. E. paDi'; 2. E. 'sayavatta; 3. C. varamAlUyA; 4. C. reads khuddA after this; 5. E. divA ; 6. E. pacchannA; 7. C. degdahAo; 8. C. B. uvi. [Page 66 ] 1. E. vi vilupaMti after this; 2. E. uvaTTeti ; C. uvattaMti; 3. E. niyaMga; or probably wrong for niyagaM?; 4. E. javiNaM; 5. E. nikhuDDe; C. nakhaDAveMti; B. nikkhuDeti. [Page 67] 1. C. 'nAya; 2. E. B. se instead; 3. C. B. from se to degpariyaTTai-dropped and jAva instead. [Page 68] 1. E. B. pADI; 2. C. anekataDaga"; 3. C. pare for paure; Cp. cuviha for cauvviha etc.; 4. B. savvouya; 5. E. NIpA; 6. B. satthAha; 7. B. sAyarapariperaM; 8. C. vayaNI throughout. [Page 69 ] 1. C. very often degkusama for 'kusuma'; 2. C. E. vayAsI instead; 3. C. 'tahAbAra; 4. E. degsaMkulasaiM; 5. C. E. 'mANA. [ Page 70] 1.C. kiNha'; 2. P. after this: navaraM nikkhamaNAbhiseyaM pAsAmo / tae NaM se thAvaccAputte tusiNIe saMciThThai / 3. C. paDihArAdeseNaM ; 4. E. gaMdhahatthi. [Page 71] 1. E. jIviyaM nissae instead; 2. E. degpaDideg; 3. C. upAittae; E. uppAie; 4. E. annattha; 5. E. kammANaM khaovasameNaM; 6. E. jammaNajarA. [Page 72] 1. C. B. durUDhA; 2. C. samANA; 3. C. vuDA; 4. C. sIyA'; 5. E. B. arihA; 6. C. satyavAhI instead; 7. C. pumAvaIe; 8. C. devIe. [ Page 73] 1. C. B. degsaDDhe ; 2. C. 'dhilA; 3. C. sUe throughout; 4. E. jaju; B. jajura; 5. E. jama; 6. P. chattachalu (karoDiyachaNNAla) yaMkusa'; 7. C. pattehi. [Page 74] 1. E. B. parivAyae instead ; 2. B. NIi ; 3. P. kammagaMThIo; 4. C. paya; 5. C. B. 'ya; 6. C. tae NaM (Probably for tavae NaM? ). [ Page 75] 1. C. lipaMtassa ya; 2. C. soe; 3. P. bIyassa; 4. C. sabhaMDa; 5. C. pajjavAsei. [Page 76] 1. C. ppi3; 2. Mss. often write as siddhiM; 3. C. je; 4. C. savA ; generally other MSS. not consistent; [ Page 77] 1. E. B. hiraNNamAsA. [Page 78] 1. C. savvaM before this; 2. E. dalayai; 3. E. B. Nuvanne instead. ( Page 79 ) 1. E. B. kimanne ; 2. E. hAre; 3. C. E. samaNA; 4. C. pumA; 5. C. tarase ya ( for tArisahi ?); 6. C. balehi instead. [ Page 80] 1. C. Always writes phAsU; 2. C. daMseti; 3. E. B. galla (Probably wrong for malla read in P.); 4.C. writes pAsatthavihArI instead of 2; E. pamattavihArI etc.; 5. C. omits uu. [Page 81] 1. E. khelamattaosaha' etc. 2. C. vaDiyassayaM; 3. C. 'rae; 4. C. pIeti; 5. C. paDikkameyaM khAmami NaM. [Page 82] 1. C. B. te selagapAmokkhA paMca etc. 2. E. has separate sentences for each; 3. E. aMtevAsI after this; [ Page 83] 1. E. B. guru; 2. E, viMTei; 3. E.B. aMtarA instead; 4. E. B. guruyabhAriyAe after this; 5. E. B. garuyabhAriyAe instead ; 6. E. gai ( for degtaladeg); C. always degpayaTThANA; 7. B. aha; 8. C. tersi; 9. C. paDhamaM lumgasi;
Page #244
--------------------------------------------------------------------------
________________ Variant Readings 237 10. C. dharaNItalaAyavattAo; 11. C. salilapaya. [Page 84] 1. B. dhaNNe throughout;2. E. B. videsatthaMsi. [Page 85 ] 1. E. nisaNNe for 'varagae; 2. C. . 'mittA; 3. C. pallagAo; 4.C.cutthaM. [ Page 86 ] 1. C. ukkaya; E. B. 'nikkhae; 2.C. hariyapheraMDA; E. hariyapheruMDA; 3. E. puNaravi instead; 4. B. sudeg; P. sUyANaM; 5. E. bhUyANaM ( for pUyANaM); 6.C. disiMsi; E. degdesaM saMThaveti; 7. E. vappatiH B. vuppaMti; 8. E. B. ukkhaNiyahae; 9. E. lavaNa (?) talakarayalamalie; 10. E. puNaravi ; 11. C. kaDavA ; E. kuDuvA ; B. murajA instead; Com. muralA; 12. E. B. pallaMti; P. pakkhivaMti; [ Page 87 ] 1. C. omits; B. reads after this-tava hatyAsa dalayAmi again; 2. B. degehi. [Page 88] 1. B. and Com. samucchiyaM; 2. E. B. degjjhiyaM; 3. B. kAliM'; 4. E. muNhaM after this. [Page 89] 1. E. B. dalAti; 2. B. vaDDA; C. ThAviyaM. [ Page 90] 1. E. B.degkkhA ; 2. C. mahabala throughout; MS. E. gives the whole description about the arrival of the monk ; throughout the chapter MS. E. supplies the quizas which are merely referred to or omitted in other Mss.; 4. E. B. grath; 5. E. saMhiccA (The passage is reproduced in Oh. III where it is sameca ). [ Page 91] 1. E. tao amhANaM; 2. E. chappiyabAlavayaMse saha before this%3B 3. E. bhaMte instead; 4. E. B. tae NaM; 5. C. B, vIsAeNaM; E. vIsAhi; 6. E. B. degcci'; 7. E. B. pabhA; 8. P. jIvo for so u; Com. notes 'eso'; 9. C. B. u and E. uvasate ater this. [Page 92] 1. E. B. suttA; 2. E. B. vigaI; 3. E. therA bhagavaMto; 4. E. B. degttae. [Page 98] 1. E. vizuddha'; 2. E. paMcAlarAyA; C. rAyAhivaI; 3. P.TThANaTThiesu; 4. C. sabasauNesu (probably for savva); 5. C. sugAlaMsi; 6. B. P. (and Com.). 'hemaMtANaM cautthe mAse ahame pakkhe phagguNasuddhe tassa NaM phagguNasuddhassa cautthi pakkheNaM; Com. notes the reading in the text; 7. E. WENIGHTdeg; 8. E. degTdeg; Com. notes this V. L.; 9. C. degddha; 10. C. do. [Page 94] 1. B. aho. [Page 95] 1. C. gA; 2. P. mu; 3. E. B. 'ga'; 4. C. DaMDa; E. cauhiM. buddhI uvaveo for sAmadaMDa; 5. C. cakkAya'; 6. C. B. ddha; 7.C. tulaeha; E. B. olaeha. [Page 96] 1. E. B. niggacchada; 2. E. phalagadeg for paDalaga; 3. E. kaDucchaya'; 4. E. adds this sentence from tae NaM at the bottom and reads 'gaMDaM vatthaM bhariyamehavannaM suppaNamaMDagaM suiraM kAlaM etc. [ Page 971 1. C. atiyaM; 2. Mss. read here mahilaM, but not regularly and consistently; 3. C. pahA; 4. C. saMjuttA; 5. E. tattha ; 6. B. degkahAhiM saMlAve; 7.C.pA.rajja (degcche being dropped). [Page 98]1.E.viha;2.E. payassaya after this;3. P. tArisehiM instead; 4.C. degnaMdayaMtA; 5. E. saMthuNatA; C.abhithuNa;6.C. vipphayAhiM ; E. omits; 7. E. sammA; 8. C. abhinikkhittosa; 9. E. vAisuttaMtaresa jayaMtesu; 10. E. vakaM samudAha; 11. C. B. sAmavi; 12. C. nANA ( for 'nAvA): 13. E. vAva'; B. degri'; Com. vari'; 14. paNa; 15. E. B. degNehiM; 16. B. vippama 17. E. B. pakkhA ; 18. C. saMNubma'; E. saMchu; B. ''; 19. C. E. B.
Page #245
--------------------------------------------------------------------------
________________ 238 nAyAdhammakahAo ma. [Page 99] 1. B. laMga; 2. C. AmU; E. B. Au'; 3. E. 'cipaTTha (for 'cimiDhadeg); Com. 'cipiDa. 4. E. bhamuyaM; 5. C. daMta'; 6. C. vaggaMtaM; 7. E. "mAyacchamANaM; 8. B. kAlaMga; 9. E. B. caMcala'; 10. Com. avacchiya; 11. E. deglAlA; 12. Com. notes AmUsiya'; 13. C. cammedve; B. degcammau8; Com. notes this; 14. E. degcimiTTa; Com. civaDa; 15. E. ghADabbhaDa'; B. ghADUbhaDa'; P. Com. ghADuma'; 16. C. caMcalIya; 17. C. degloyaNagaM; 18. E. 'nilADaM;19. E. ciddhaM; C. 'biMba instead; 20. B. 'kkara; 21. C. dhUghUvaMta; E. ghuraghuvaMta'; 22. E. tuMbhala'; B. kuMbhala'; Dict. does not note these words; 23. E. 'divya'; 24., C. bhukkha for degnaha'; 25. P. NivasaNaM; 26. C. B. 'vitata; 27. C. Agiddha'. [ Page 100] 1. C. E. uvAtiNamANA; B. uvAtima; 2. B. 'kkhAe tikaTTa; 3. B, 'tAla'; 4. C. vihAsa; 5. B. degvva'; 6. Com. P. jeNaM. [Page 101] 1. B. 'tAlAI; 2. B. tAhe; 3. E. ceva after this; 4. E. B. sthime disIbhAe; 5. E. ppiyANaM; 6. C. diTThI; 7. B. khamesu; C. khAmemu; 8. E. mari'. [ Page 102 ] 1. P. poyapaTTaNe ; 2. C. B. ju; C. many times degjudeg but not always; 3. E. caMpA nayarI poyapaTTaNe; B. caMpAe poyapaTTaNe. [Page 103 ] 1. E. didupule ; 2. C. degmA; 3. P. caukkaMsi instead ; 4. E. B. olayaMti; 5. E. khaMdhe durUDhe ; 6. B. sAyA'; 7. E. B. vaMdiu. [Page 104] 1. B. Locative for Instrumental; 2. E. erisie; 3. C. ettha; 4. E. imIse; 5. C. se; 6. E. eyamANaM. [Page 105] 1. E. 'si'; 2. B. sayAI; 3. E. niggacchaMti. [Page 106 ] 1. C. pamoda; E. paumadeg2. Mss. use plural; 3. E. degNubhUyaM ; 4. E. nivva; 5. E. B. deggaradArae; 6. E. B. eya'; '7. Mss. have plural; 8. E. degrUve ; B. rUbarUve. [Page 107 ] 1. B. viaDe ; 2. E. vilie; 3. B. viaDe; 4. E. bhai; 5. E. B. cittasabhaM ; 6. E. degNurUyaM rUve ; 7. E. jovvaNanivvattie; 8. E. deggAra; 9. C. chodA; 10. C. B. degNa. [Page 108 ] 1. B. degpaDi; 2. B gAra; 3. C. chedA; 4. B. rUve after this; 5. C. yare; E. bhAvabhaMDovayAre; 6. E. disa; 7. E. iyAvasahIo; 8. C. kannAaMte; 9. B. degphA?. [Page 109] 1. B. tumbhaM ; 2. C. E. amhe ; B. aha ; 3. E. paNNavemi; 4. C. E. dhova; 5. C. iNamaTe; 6. E. tubbhaM pi; 7. Mss. dhova; 8.C. kannAate; 9.C. aMtoaMte; 10. E. usually deguDe. [ Page 110] 1. B. aDahi ; 2. C. degsA'; 3. E. maha ; 4. C. kiM; B. ke; 5. E. saMvuDDhe ; B. vuDDhe ; 6. C. taDAgaM ; 7. E. degpassa'; 8. E. B. tume; 9. E. usualiy uvarohe. [Page 111] 1. E. aMtie after this; 2. E. degddA; 3.B. amhaM after this; 4.C. savva'; 5.C.ceva instead. [Page 112] 1. E.niggacchai; 2. E. desamaggaM;B.desaggaMte; 3. E. B.nivaDiya'; 4. B.mithilaM; 5.C. E. seje (or rohAsajje?) B. rohosajje ;6. E. NayAra instead;7. E.oruddhaM ; B. oraddhaM;8. E. virahANi ya after this; 9. E.degNama. [Page 113] 1. E.B. 'ssiyaM ; 2. B. pive; 3.C. B. rohAsajje or rohaseje? Cp. Supra; 4. E. taM before this; 5. E. Instru. for Loc.; B. also except in lAvaNNe ; 6. E. deha; 7. E. degvai; 8. E. evaM khalu instead. [Page 114 ] 1. B. duruva; 2. C. E. jja'; 3. B. tumhe before this; 4. F. imAo; 5. E. aNagArA after this ; 6. C. niva;
Page #246
--------------------------------------------------------------------------
________________ Variant Readings , 239 7. B. cotthaM ; 8. E, B. tae; 9. E. battIsaM ; 10. B. sayAI; 11. E. payAyA; 12. B. tha instead; 13. E. tumaM; 14. B. mha'; C. degmma'; 15.C. ca; B. Omits; 16. E. vihADAveda; 17. E. chappi ya rAyANo bAlavayaMsA; 18. E. pavvAha. [ Page 115] 1. C. amhe; 2. E. jammaNajaramaraNANaM ; 3. P. degyANaM; 4. E. pavvAha; 5. E. mANase; 6. B. jiya'; 7.C. degyatittae; 8. C. asIyaM; E. asiyaM; 9.C. dalayaittae. [ Page 116] 1. E. Loc. for Accu.; 2. E. B. kAro'; Com. notes kAyakoDiyANaM; 3. E. B. degvihAyaM. [ Page 117 ] 1. E. generally degdANaM ; 2. E. ca after this ; 3. C. E. hi. [Page 118] 1. E. B. Singular; 2. E. dAhiNideg; 3. E. deviMde devarAyA after this; 4. B. sAhaTTa ; 5. E. degpuvIe saMpaTThiyA; 6. E. tayANaMtaraM. [Page 119] 1. E. pakkhivai ; B. pakhivasati;2. E. degniNAe ; 3. E. mANusagAo gihatthadhammAo and omits uttarie; 4. P. rAya; 5. E. arahassa; 6. E. pacAva; .7. E. rAjAno; 8. C. savva. [ Page 180] 1. E. kevali uppajjaittA; 2. E. kiMsuka; B. bhisagga; 3. E. B. omit 375; 4. E. STETTII ETESIT ; 5. C. omits the Cpd.; E. some confusion ; 6. C. curAsI ya: 7. E. degssAI;8. E. B. omit the Cpd.; 9. E. B. chassayA; 10. B. paNavIsaM ; 11. C. kaDa; E. degkara; 12. C. jugaMte kaDa; 13. B. duvAsa'; Com. also; 14. C. pAogamaNuva; 15. C. B. kevala; 16. E. pakkheNaM after this; 17. E. buddhe aMtagaDe parinivvuDe after this. [Page 121] 1. E. mAgaMdI; B. mAyaMdA; 2.C. degpAlae; 3. C. B. deglasaM pi; 4. E.Generally vayAsi; 5. C. bho; 6. E. te; C. bho; 7. E. B. mAgaMdiyaThroughout; 8. E. aNujANittA. [Page 122] 1. B. ayAle ; 2. C. samuchie; E. degcchie; 3. B. atiaTTi; E. aNiyaTTi'; 4. E. jaNi'; 5. E. bhaMja'; 6. E. ghuNA; 7. B. galiyagabaMdhaNA laMbaNA; 8.C. soya; 9. Mss. and P. degghora; 10. P. choma; Dict. does not note chomaNa : But all Mss. write chomaNa; 11. C. bhaTTha; 12. E. dhAviya'; 13. E. deggAra; B. degkAra'; 14. E. B. karakarassa; 15. E. paraNiyabhaMDa ; P. degpaDiyaM bhaMDadeg etc.; 16. C. B. nivajjA; E. NivejjA. [Page 128] 1. B. phalagamakhaMDaM; 2. B. saMva: 3. E. B. AsasaMti: 4. E. B. nAlierA: 5. E. gattAI: 6. E.B. sattaha; 7. B. degtAladeg; 8. E. ho. [ Page 124] 1. E, gaMDaratta; 2. E. mAuyAI; 3. E. pADemi; 4. B. etehi; E.teehiM; 5. E. pUiyaM; B. puiyaM; 6. E. pADe'; 7. C. B. uvi; Com. uppicchau ; 8. B. udU; 9. E. degdANeNa; 10.C. dadura;11.C.B. ubbhara(?); .but bbha & jjha are very similar; 13. E,degviMda; 13.C. uviggA generally; 14. B.udU. [Page 186] 1. B.degvello; 2. E.B. mayara; 3.C. taeNaM; 4.C. phuDA', 5. E. saMmuhaM; B. sumuhi; Com. samuhiM; 6. E. vayAsi; 7. C. mahattaM; 8. C. B. sayaM9.C. rayaM; 10. C. dhiyaM. [Page 126] 1. B. degvie;2.C. kassAghAyaNe; Dict. does not give AghAyaNa; 3. E. AvaI; B. degvatiM; 4. C. B. te; many times, MSs. write te for se; (i. e. Plural for Bing.). Cp. also the Verbal forms : C. very often writes Plural for Sing.). 5.C. B. E. ubu'; 6. P. ohiNA after this. [Page 127] 1. C. deglahugaMsi; 2. E. vayAsi; 3.
Page #247
--------------------------------------------------------------------------
________________ 240 nAyAdhammakahAo E. jakkha instead; 4. P.bhe; 5. E. B. bhe; 6. P. ceiyaM : But the Mss. write a and ca alike; ceiyaM makes no sense%3; 7. E. jakkha instead. [ Page 128 ] 1. C, E. siddhiM ; This word is often thus wrongly spelt by Mss.; 2. B. paDi; 3. B. puTThAto; 4. E. vidhuNAmi 5. E. NAha; 6. C. B. vattaMti; 7. E. tacaMpi after this; 8. B. paTuMsi; 9. E. par3hi; 10. C. sattaaTTa; 11. E. B. degtaladeg; 12. C. uvAgae ; 13. C. suyaM. [ Page 129 ] 1. C. B. degkhaDagaM; 2. C. sattaaTTa; 3. E. B. appa; 4. E. ppADemi; B. paDemi; 5. C. aNADhemANA; E. degNADhAmANA; 6. E. lomehi ya before this; 7. E. jamiNaM ; 8. E. dIvadevayA; 9. P. u after this; 10. E. vaha; 11. & 12. B. salaliyaM; C. saliliyaM ; Com. salIlayaM. [Page 180] 1. C. nivvuya; 2. B. savva; 3. E.B. sakalasA; 4. C. Nikachakka ; E. Nicakka; 5. E. viNNaNa (?); Com. chiNNa-and explains as Fila vrbich is from sout; 6. C. PT; E. folftaq; 7. E. hannaM ; 8. B. tumeM; 9. E. omits ; 10. E. degrisa'; 11. E. viviha; 12. E. B. degsayAula; 13. E. B. ekkA; 14. B. viuladeg (for vimala); 15. E. deglAgAraM;16. B. sarisanayaNavayaNaM; 17. C. saddhAmi; 18. C. pideg; 19. C. jAe (for jA te); E. jAo: 20. C. B. rAhiM: 21. E. B. omit aNu22. E. deglAyaNNa; 23. C. Some confusion in this and the next Cpd.; 24. C. galahatyaNNoliyamaI; E. galaNoli ; B. galathaNo'; 25. E. B. saDDhe; Com. satthaM; 26. E. B. degpadeg; 27. E. degppa'; 28. E. AsurutaM. [Page 181] 1. B. sarisa'; E, purisa'; 2. B. pahi'; 3. C. tthi'; 4. C. deglie; P. deglao; 5. B. niravekkho ; 6. B. niravekkheNa; 7. B. mahara (for mauya); 8. C, siddhi; 9. C. bahuya; 10. E. B. degttAraM; 11. E. degsamucchalaNaM; 12. B. geNhaNaM; 13. E. omits ; C. vibhUyaM; B. bhogabhogAI bhUjamANA. [Page 182] 1. E. appAharaNaM; 2. E. degviU; 3. E. writes the Sentence in full. [Page 188] 1. E. thoughout writes different sentences : nAmaM nayare hotthA / tassa NaM etc.; 2. E. hIyaMti 3. B. paNi'; 4. E. diyAe. [Page 134] 1. E. B. kaha; 2. E, pattA muttapupphaphalA; 3.C.degkkhAo; 4. C. desaArA; 5. C. B. sa. [Page 195]1. E. writes full sentences; 2.C. mahAsamaNoM; 3. C. degjAlAkule; 4. B. iNamaTe; 5. E nisanne (for varagae). [Page 186] 1. E. vissA; 2. E. maddaNijje; 3. C. vayaNijje; 4. E. B. throughout subbhi and dubbhi for surabhi and durabhi; 5. E. pAoga'; 6. E. B. degNA; 7. E. vAhi. [Page 137 ] 1. E. uvAiNA'; 2. E. kAra'; B. karA; 3. B. saMvAseti; E.saMvAsAvei3; 4. B. gadeg; E. gaM; 5. E. saMvasA. [ Page 188] 1. E. pANijjadeg; 2. C. bhatta; 3.0. E. tumbhe; 4. E. tumhe taiyA. [ Page 139] 1. E. vayAsi; 2.C. jANiyA; 3.C. tunbhe; E. tuma; 4. E. Reads taM before this; 5. C. bu; E. vu'; 6. B. degcchaMti. [ Page 140] 1. C. Always writes deguvigge (single ); 2.C. B. egao; E. pacchAgae ( for pacchA egayao); 3. C. tunbhe. [ Page 141] 1. E. reads after this:-tassa NaM rAyagihe sseNie NAmaM rAyA hotthA / teNaM kAleNaM 2 samaNe bhagavaM etc.......;2. C. Throughout dadura; 3. E. degsaparivArAhi ; B. sarisAhi; 4. C. degkkhamaMte; 5. C. B.
Page #248
--------------------------------------------------------------------------
________________ Variant Readings 241 annayAi. [Page 142] 1. E. B. rovi; E. degpADaya; 2. C. E. degriNiM; B. rANi 3.C. E. B. jAe; 4.0. koNA (Single a throughout) 5. E. 'vatta (for patta); 6. B. mattha'; E. mattha or (ccha?); P. maccha; 7. B. degsaduna; P.degsadana; 8. C. pari%; 9. B. kAra: 10. C. E.B. degtima; 11. C.E. mANA: 12. G.E.bhaya: B. omits; 13. C. na. [Page 148] 1. E. suyamaNo; C. suNamaNo; 2. E. kAra; 3. E. kiviNa'; 4. E. B. ettha; 5. There is some confusion here. E. karoDiyA ya vAyataNahArA; C. B. karoDikAravA; P. karoDiyA kAriyA taNahArA eto; 6. C. B. malla'; 7.C. B. degkusama'; 8. B. sAhamaNo; E. sAvamANe; In line 1 on this page, Mss. write sohemANe; Com. sAhe. [Page 144] 1. E. B. degkalaMbakaM 2. E. samUsasiya; 3. E. B. khAse; 4.C. arasA ; 5. E. kaMDU ya udare koTe; B. kaMDU udare koTe; 6. E. uvve; B. uvalevaNehi ; C. uvvalaNAhi; 7. C. avaddAvaNehi; B. 'dAvaNAhi. [ Page 145] 1. E. degNahi; 2. C. nirUvehi; B. nisvehi ; 3. E. sajjepuDa; 4. C. go; 5. E. reads after this : Aijahi ya; B. vellIhi ya; 6. Mss. maNiyAre after this; 7. E. B. viNimukke; 8. C. pIyapANiyaM; E. piyapANiyaM; 9. C. esa; E. so; [Page 146 ] 1. E. sAlAo; 2. P. daNoM; 3. B. pA; 4. E. sirasAvattaM matthae aMjali kaTTa for jAva. [ Page 147 ] 1. E. jAvajIvAe after this ; 2. E. degpure; B. lIpure; 3. E. Nayare hotthA; B. Nagare hotthA; 4. E. writes complete sentences; 5. C. kalAyarassa; 6. B. attiyA; 7.C. usually poTilA and sometimes poTillA. [Page 148 ] 1. C. always kalAyarassa; E. kAlAyassa ; B. kalAdassa; 2. C. E. B. generally omit dAraga; 3. C. E. B. mANi ; 4. E. B. rUveNa: 5.C. vAhi:6.C. Always writes kalAyarassa, B. sometimes3B E. kalAyassa or degdassa; but all Mss. also write kalAe. Thus there is no uniformity regarding the spelling of this word; 7. C. sattaaTThaH; 8. C. omits ; E. B. vA instead ; 9. E. sukaM; 9. E. suMke. [ Page 149 ] 1. C. hatthaaMgu; E. degliyAe; 2. C. hatthaaMguH; 3. C. pAyaaMgu; 4. B. degsakkalIo; 5. E. aMgamaMgAI; B. aMgamaMgAya; 6. E. B. payAyAmi; E. reads taM after this%3; 7. C. E. B. 'si'; 8. C. annasuhadAyaNe; 9. P. sayameva; 10. E. vaTuMti. [Page 150 ] 1. B. hAya'; 2. C. tubhaM; 3. . aMbo; P. teyaligihe after this; 4. E. B. degssiyaM; 5. E. B. degddA; 6. C. pehei ; 7. E. B. taM NaM; 8. C. nikkhaveti; 9. C. E. deglAo; 10. C. E. pehehi. [Page 151] 1. E. maya; B. mAlliyaM ; 2. C. logahiyAI; E. logiyAI; 3. C. B. jAyA; 4. E. deggoyassa vi; 5. E. darisaNaM; 6. E. nAva; 7. E. 'rAsi; 8. C. kalaM; 9. C. B. bahusuyA. [Page 152] 1.C. hiyavaDAvaNe: 2.C. E. bhaya': 3.C. goliyA: 4. C. jANAhi instead; 5. E. hatthe before this; 6. E. chAeti instead; 7. E. B. degyAraM; 8. B. uvade; 9. P. paDi (for parideg ); 10. C. kuTaMba. [ Page 158] 1. C. tubhaM; B. tume;2. E. annayaresu ; B. aNuttarekha; 3. F. bodhe; 4. C. anataresu for anaMtaresu; E. aNuttaramu; 5. B. saMpatte. [Page 154] 1. C. viyaMge hotthA; E. vigitthA; 2. P. degvadyAvae; 3. E. tae NaM; 4. E. jANaM; B. jo NaM; 5. C. rahe; 31
Page #249
--------------------------------------------------------------------------
________________ 242 nAyAdhammaka hAo 6. Com. se; 7. P. pasAsemANe ; 8. E. kumAraM ; 9. C. taM; B. omits; E. iyaM. [ Page 155] 1. B. se vaDhati ; 2. E. B. mama after this ; 3. C. jjhayaM ; 4. C. "jjhayaM rAyaM; B. 'jjhayaM; E. jjhayaM NaM; 5. E. paTuo. [ Page 156] 1. E. sae before this ; 2. C. oillA; E. ( at the bottom in Com. ) - oillA ; 3. E.. 'liyAe silAe gIvaM ; 4. E. jjhAmie; 5. E. omits this sentence : and after this some words are not distinctly legible as the folios have stuck together; 6. E. omits; C. posehiM; 7 E. teyaliputterNaM before this ; E. B. tAlauDage ; 8. E. B. appA ; and E. mukkhe ; 9. C. putaM . [ Page 157 ] 1. E. varasaMti ; B. varisaMti ; 2. E. arane ; 3. E. B. omit ; 4. E. tariuM; 5. E. B. pavahaNaM ; 6. B. NA ; 7 E vayAsI ; 8. E. subheNaM ajjhavasANeNaM after this ; 9. Mss. omit putta'; 10. E. paMcamaha; 11. E. 'vaTTa. [Page 158] 1. B. dhaNNe throughout. [ Page 159] 1. Mss. bayAsI ; 2. Com. paMDurage ; 3. Com. gihidhamme vA dhammaciMtae vA ; 4. C. ahiccha . [ Page 160 ] 1. B. nAivigiTThehiM; 2. E. payANehiM instead ; 3. E. B. desaggaMte; 4. C. sasirIyA instead ; 5. E. kevi ; 6. E. After this 'ThiccA tattha ( fcr sattha ). [ Page 161 ] 1. E. no rajjei after this. [ Page 162 ]1. C. E. bhU ; 2. E. C. vArAe; 3. E. B. kkhaDei; 4. E. kkhaDei; 5. P. abhojjaM after this; 6. E. B. aha' ; 7. E. B. degliMbo; 8. E. B. omit tAva; 9. E. B. tittA [ Page 163] 1. E. B. ; 2. E. suhaMsuheNaM viharamANA after this ; 3. E. uvagA ; 4. C. rUyaM; 5. P. nisaraNaTTayAe; 6. C. B. ggahage ; 7. E. degsi ; B. degsadeg ; 8. E. tAo; 9. E. B. tittagaM. [ Page 164 ]. 1. C. yaM ; 3. E vAyaM acittaM thaMDilaMsi egaMte ; 4. C. sU; 5. C. mamaM taM [ Page 165]1. B. vadesa ; 2. E. B. aMtiyaM ; 3. C. B. puvvA'; 5. C. sA nAgasirI mAhaNI jAva nisiraitti after this ; 6. [ Page 166] 1. B. aha ; 2. E. vigayasirI after this ; 3. P. jAe instead ; 4. C. degyAI; 5. C. NAI ; 6. B. vahijjamANI before this ; 7. C. E.; [ Page 167] 1. C. B. deha ; E dehiMvaliyAe ; E. B. naraesu ; 3. E. ukkosaM tettIsasAgarodeg ; 4. C. uvavaTTettA ; 5. E. naraesu; B. narae; 6. C. B. omit; 7. B. payAyA; 8. C. sukadeg ; 9. C. amhA ; 10 and 11. E. sukumA' ; [ Page 168 ] 1. C. generally umukka ; 2. C. degki ; 3. P. gihassa instead ; 4. E. rUtreNa; 5 E dhejjA; 6. E. omits; C. B. si instead ; 7. C. bhaNa after this; 8. B. mama after this. [ Page 169] 1. C. deg Ue ; 2. E. B. jAva instead ; 3. E. B. paTTayaM ; 4. C. E. B. sIdeg; 5. E. B. omit aggi; 6. B. paDisaM ; 7. C. tilagaM; B. taligaM [ Page 170] 1. C. always mahutta ; 2. B. sayaNijaMsi ; 3. E. apAsa ; 4. C. talagAo ; B. taligA ; 5. E. aNu' ; B. 'je'; 6. C. gaNai ; B. avaMgaNai ; P. 'guNDai. [ Page 171] 1. E. B. dosaM only; 2, C. tubbhe ; B. tumeM ; 3. C. tae NaM before this ; B. teNaM; 4. C. sarappa; 5 E. pavesaM; B. jalappavesaM vA in addition to degkhyaM ; 2. E. B. kur3aMtarie; E degtarie; 8. C. valie; vAyaM vA; 6. B. veLa; 7. C. kuMDa ; mama taM; E. iyaM ; 4. E. E. viTThe.
Page #250
--------------------------------------------------------------------------
________________ Variant Readings 243 E. vilae; B. vilajjie; 9. E. maNoramA; 10. C. E. daMDa; 11. E. degcpave. [Page 172] 1. C. E. ka; 2. C. uvalehati; 3. B. abhaM; 4. E. gaMdhuvva: B. gaMdhu; 5. E. deglae; B. deglAe; 6. C. talagaMsi; B. tilagaMsi. [Page 174] 1. B. vasi; 2. B. degvatiyAe; 3. C. E. rovei ; B. royai; 4. E. B. viyArA; 5. E. mIo; 6. E. hai; 7. E. degbAusiyA; B. pAusA; 8. E. udayatieNa. [ Page 175 ] 1. C. aNA; 2 C. dupae; B. dUvae; 3. B. dhaTThajjaNe. [Page 176] 1. E. B. hou; 2. B. hIyA; 3. Mss. Sometimes degdeg and sometimes oqdeg; I have henceforth retained oqo throughout; 4.'2' after dovaI stands for the word 'rAyavarakannA'; 5. E. B. Instr. for Loc.3 6. E. B. 'DAhe ; 7. Some confusion here; C. ajjoyA (or pA?)e; E. ajjoyA (or pA?) eNaM; B ajjoyA (or pA?) eNa; 8. E. B. varayAmi; 9. E. B. degddha; 10. E. maha. [Page 177] 1. E. degdANiyaM; 2. E. 'dANi; 3. E. maha. [ Page 178] 1. B. khippAmeva bho instead; 2. E. kivaM; 3. C. ajanaM ; 4. E. sellaM; 5. E. degghoSa; 6. E. degsiMdhu'; 7. E. B. bhesaga; 8. E. B. virADaM; 9. E. kiyaMgaM; B. kIyaggaM. [ Page 179] 1. B. AgamaM; 2. E. Singular; 3. E. saMtuTThA. [ Page 180] 1. C. bhatta; 2. E. B. paccAvara; 3. B. dhajjadeg; 4. B. nAmaMkaesu; 5. C. viharaha; 6. C. kie; 7. C. kalhaM. [ Page 181 ] 1. E. Niseha: 2.C. nisei: E. omits; 3. E. degmayaha; 4. C. B. kiDA; 5. E. ruhai; 6. C. degddhaNiM; 7. C. B. dara. [ Page 182 ] 1. C. degsamattha; 2. E. degvikaMta; 3. E. B. omit dasa ; 4. E. degpurisANaM telokka' etc.; 5. E. B. puNo; 6. E. omits; B. loti and :omits hoi; 7. E. vayai; 8. B. dhaTujjaNadeg always%3B 9. MSS. hai ; 10. E. karai ; B. kAravei ; 11. E. degkArI ; B. degkAre. [Page 188] 1. E. B. degkhaMbha; 2. E. B. sae AvAse; 3. E. se; 4. E. NhANei; 5. B. kAra. [ Page 184 ] 1. E. B. tthovatthie; 2. C. B. sa; 3. C. E. DaMDakamaMDala; 4. B. kacchavIe; 5. E. B. degsela; 6. B. degabhi; 7. B. degbha ; 8. C. koUhaladeg; 9. P. and Com. ekamaNi-obviously wrong for pakkamaNiM ; 10. E. gagaNa mahideg ; 11. Com. thimiyameiNIyaM NinbharajanapadaM; 12. E. oloiyarammaM; B. oloyaMte; 13. E. samAvayai ; 14. E. B. degpacca. [ Page 185 ] 1. There is hesitation among Mss. re. amara' or avara; 2. B. satimaM ( omits pi). [Page 186] 1. E. taM instead; B. eyaM ; 2. C. ti vA ; 3. E. piyattAe; 4. E. deghile; 5. C. uvaso; 6. C. maha; 7. E. ime; 8. E. sao pAsAo. [ Page 187 ] 1. C. juhu; 2.C. mahu'; 3. B. kayaM; 4.C. bahiyA; 5. E. ukkhittA. [ Page 188] 1. C. eva; 2. E. jAva instead ; 3. E. ukkhittA; 4.C. karei ; E. kariMti. [Page 189 ] 1. B. deguravaragae; 2. C. evaM; 3. E. B. omit. [Page 190] 1. B. tADeha; 2.C. B. saddhaM ; 3. Not in Mss.; 4. P. sAhariyA; 5. C..mae; 6. E. degsamuddamajhe; 7. E. jeNa; B. jo NaM; 8. C. saddha. [ Page 191] 1. E. B. akka; 2. E. 'nAhA; B. degNAhA; 3. B. dhIdeg for ghida; 4. E. ANamANe; 5. C. dArae; 6. E.
Page #251
--------------------------------------------------------------------------
________________ 244 nAyAdhasmakahAo Aka; B. aNukka; 7. B. avadA; 8. E. B. nicchU; 9. E. B. abhi'; 10. C. B. uvadesa'; 11. E. 'vikappaNAvikappahi. [ Page 192 ] 1. B. jujjhaha; E. jujjhihiha ; 2. B. piccheha ; E. pecchihiha ; 3. E. degddhayapaDAgA; B. 'paDAgA ; 4. C. puma'; 5. E. taNu'; 6. C. degyannaM ; B. degvanaM ; P. degvaNNaM. [ Page 193 ] 1.C. B. rohAsajje Cp. Supra; 2.C. kareNaM; 3. E. na yANasi; 4. E. uttamapurisANaM after this; 5, E. maM for NaM ; 6. C. degmANemANaM ; E. B. havvamANe only; 7. E. bhayamattha. [Page 194] 1. C. B. kimanne ; 2. There seem to be some confussion here ; E. saddAi; B. sadAi suNei (instead of bhaddA); P. also; 3. Mss. kimanne. [Page 195] 1. B. eyaM; 2. E. B. velAule; 3. E. paMcajannaM ; 4. C. Agayassa; 5. E. na jANasi. [ Page 196 ] 1. E. TThiyA NAvaM ; 2. E. muyaMti instead ; 3. E. bhAga; 4. C. mahu; 5. E. ussemo (?); 6. C. susumUrei ; E. sumasUrei , P. cUrei instead. [Page 197 ] 1. E. koTe ; B. koDDi; 2. C. vAivayaittA; E. B. degvaittA; 3. E. vuccAi ; P. notes jujjai; 4. E. abbhaivayaNA; B. apUI. [Page 199] 1. C. B. Tra'; 2. B. suraTThA instead; 3. E. vaMdae; 4. C. hatthi. [ Page 200] 1. P. eyamaTuM after this; 2. B. pacuvikkhaMti; 3. B. deggatiyaM ; 4. Mss. settajaM; 5. B. aNavakaMkha'; 6. Mss. je; 7. E. Throughout-juhidvila; 8. C. duvaissa; B. duvatIssa. [Page 201] 1. E. B. saMjattA; 2. E. saMja; 3. E. B uppAiya; 4. E. samutthie; 5. E. Adhu(or pu? )niya; 6. C. sUIi ; 7. E. gabhejagae; C. B. gabhellagA; 8. C. ma; 9. E. saMvUDhA ; B. degbU; 10. C. kai. [ Page 202] 1. E. degyAe; 2. C. tae; 3. E. nagArA ; above also; 4. B. poyavahaNapaTTaNe ; 5. E. egamaggadviyAhiM ; 6. E. iva instead; 7. B. bho; 8. E. kahiM ; 9. E. puvaditu ; 10. E. B. saMvUDhA; 11. E. NagArA throughout. [Page 203] 1. E. soDadiya: 2. B. Supplies the passage; 3. B. poyavahaNadANe: 4. E. u(tu?)TuMti. [Page 204] 1. E. B. soI; 2. E. tuTuMti ; 3. C. nikare; 4. C. B. pora; E. porANagassa; 5. C. B. phAsiMdiya only; E. phAsiMdiyAI ; 6. C. B. 'gourA. [Page 205] 1. E. cAeMti; 2. C. poyavahaNe; 3. E. saMja; 4. C. B. avilANehi ; 5. P. velappahArehi ya after this; 6. P. citta (Probably wrong for vitta); 7. E. B. chivappa; 8. E. B. degTTissai; 9. E. degkakuhAhirAme'; C. kavuhA. [Page 206] 1. P. kasAyaMbamahuraM; B. omits aMbiraM; 2. Mss. jedeg ; 3. C. virilliro ; 4. Com. degsuhesu ; 5. Com. degkaresu. [ Page 207 ] 1. C. sUMsamA ; B. susamA ; E. susamA ; I have retained susumA throughout; 2. C. ADeliyAo; E. AloDiiyAo; : .C. potullae ; E. pottalae; 4. E. sADulae; C. laMgoTA instead ; 5. E. khijjaNAhi ; 6. E. B. uvalaMbhaNiyAhi ; 7. MSS. omit. [ Page 208] 1. E, nibhaM; B. ninbhacchei ; 2. E. ciTThai instead ; 3. C. aNA ; E. haTThi; 4. E. cora; 5. E. 'koDava 6. E. 'ppavesaphariso va ; 7. B. kUviyajaNassa ; 8. B. takkaraseNA; P. coraseNA; 9. C. kuDaMgeyANaM vi ; B. kuMDage ; 10. E, nippANaM; 11. E. bhAmANe ; B. bbhamANe. [ Page 209] 1. E. degNAhivaiM 2. B. pi hu; 3. C. B. tassa ; 4. C. saddhaM.
Page #252
--------------------------------------------------------------------------
________________ Variant Readings 245 [ Page 217 ] [ Page 218 ] [ Page 210] 1. C. E. asaNeNaM 4 ; 2. C. saMsamA ; E. suMsamA ; 3. C. puvvAva; 4. E. Nika' ; B. Nikka; 5. E. aMsA' ; 6. Com. lAsiyAhiM; 7. C. dIvA' ; E. B. dAvA'; 8. C. chippaMtare ; E. B. chippattare hi ; 9. C. pacAvarAha kAlasamaya sa after this ; 10. C. gehaM ; E. gahavanaM NaM; 11. C. mui ; 12. C. tAlaugghA ' ; E. tAlAlu' ; B. tAlugghANi; 13. B. jo. [ Page 211]1. E. B. 'ha' ; 2. C. ' tayAse. [ Page 2121]. E. agAdeg ; 2. E. pamhu ; 3. E. viyaliyA ; B. 'vieyaliyA; 4. E. pharadeg ; 5. E. paMcahiM puttehiM ; 6. C. kuhassa 2; 7. C. parabhamaMte ; P notes the V. L. pararddhate ; 8. C. tae NaM; 9. B. avaddhaTThA ; P avahiTThA ( ? ). [ Page 213 ] 1. E. deghiha ; 2. C. E. TThava ; B. ThAdeg ; 3. B. E. Nitthareha ; 4. E. avatthaDA ; B. avaddhaTThA; 5. E. B. 'dhukke'. [ Page 215] 1. E vAse after this ; 2. E. af after this; 3. C. ge-but not consistent; 4. E. gives the whole sentence ' dhammaghosA nAmaM etc. [ Page 216]1. B. mahayA 2 ; 2. C. degdeg ; 3. E. sakaMpaM ; 4. E. B. teicchaM; 5. C. rogAtaMkAo ; 6. saMmu 1. E. ittA ; 2. E B. viggo ; 3. E. vaha ; 4. E. B. amma. 1. C. deg dei; B. AsAie. [ Page 219 ] 1. B. viNighAya ; 2. E B. ekkA'; P. ekka' ; ( E. ekkAsarANi ). [ Page 220] 1. C. B. cmits. [ Page 221 ] 1. E. samaNe bhagavaM mahAvIre instead ; 2. E. varDisae vimANe ; 3. E. jattha ; B. gattha; 4. C. E. nisei; B. nimei; 5. C. AbhogiyaM. [ Page 222 ]1. C. tthaNI; B. paDipuccha (ttha ? ) NI; E. paDiyatthaNI ; 2. C. B. navussehe ; 3. E diyaM ; 4. E. parikkhittA. [ Page 228 ] 1. C. suheNaM ; 2. C. jaramara ; 3. C. chattAe; E. chatAhiIe; 4. B. rAIsae [ Page 224 ] 1. E kAlisissiNiM; 2. E. sissiNiM; 3. C. ceie ; B. ve ( or ce ? ) tei ; 4. E. ajjiyaM; 5. E. B. pAu; 6. C. E. B. pAu [ Page 225] 1. E. annamannaM instead ; 2. C. B. vasittA ; 3. B. paDikkaM ; C. pADiyakaM ; 4. C. chedei; 5. E. avatariyA only ; 6. E. bhAga; B jAebhAga 7. E. untra [ Page 226 ] 1. B. niruM ; 2. E. vimANe instead [ Page 227 ] 1. E. vUyA after this ; B degtime; B. ime ; 3. E. ilA ; 4. E. ilAdeg ; 5. C. ayale ; 6. C. ailA Probably confunsion of the two spellings; B. alA; 7. E. sotarayA ; P. kamAsaterA ? ; 8. C. 'devassa visesA. [ Page 228] 1. C. viU ya punnA ( ttA ? ) 2. E. bahupuNNithA ; 3. B. uttaramAyArayA vi ya; 4. C. tArayA ; E. bhariyA viya; 5. C. phaDAiyA ; B. phalAiyA ; B. kacchakacchAvaIphaDAiya ; 6. E. kAliMdANaM; 7. C. aikhurAe; B. arakkhae; 8. C. aikhurAe; B. kkha' [ Page 229 ] 1. E. bhaMDIdeg ; B.bhaMDI ; C. omits bhaMDI ; 2. C. suI ; B. sUtI ; 3. C. B. navamiyA. cUya; % E Pages No. 233-245, Printed at the Aryabhushan Press Poona 4
Page #253
--------------------------------------------------------------------------
Page #254
--------------------------------------------------------------------------
________________ By the Same Author (1) Samaraicchakaba (Ch. VI) (2) Paumachariya (Chs. I-IV) (3) Antagadadasao; Aputtarovavaiyadassio and Bambhadatta (4) Rayapasepaijja (Second part) (5) Dasavealiya Sutta (Chs. I-VI) (6) Agadadatta (7) Nayadhammakahko (Chs. IX & XVI) All these texts are edited with an Introduction, Notes and English Translation. For copies apply to :Prof. N. V. Vaidya, M.A. Fergusson College, Poona