Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 02 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रमेयचकाटोका श० १ उ० ६ सू० ४ लोकालोकादिपूर्वपश्चाद्विषये रोहन, ६३ लोकायाः कदाचिन्नैव वा, नत्वैवं, नियमत एतेषां सद्भावदर्शनादिति । 'सेवं भंते सेवं भते ति जाब विहरइ'-तदेवं भदन्त तदेवं भदन्त इति यावत् विहरति, हे भगवन्! यत् देवानुप्रियेण प्रतिपादितं तद् एवमेव सर्वमेव तत् तथैव न तु विपरीतम् इत्युक्त्वा भगवन्तं वन्दते नमस्करोति वन्दित्वा नमस्कृत्य संयमेन तपसाऽऽस्मानं भावयन् विहरति स्वस्थाने समुपविशतीति ॥सू०४॥
॥इति रोप्रकरणम् ॥ जावे तो फिर ये लोकादिक कभी होंगे और कभी नहीं होंगे। परन्तु ऐसा तो नहीं है । क्यों कि नियम से इनका सद्भाव दिखाई देता है। (सेवं भंते ! सेवं भंते ! त्ति जाव विहरइ) हे भदन्त ! जैसा आप देवा. नुपियने प्रतिपादन किया है वह सब ऐसा ही है, हे भदन्त ! वह सब ऐसा ही है विपरीत नहीं है। ऐसा कहकर वे रोह अनगार यावत् अपनी आत्मा को तप संयम से भावित कर विचरने लगे। यहां यावत् पद से " उन्होंने भगवान को वंदना की, उन्हें नमस्कार किया। वंदना नमस्कार करके तप और संयम से आत्मा को भावित करते हुए फिर वे" इस अर्थ का संग्रह हुआ है। " अपने स्थान पर बैठ गये” यह अर्थ "विहरति" पदका है। तात्पर्य कहने का यह है कि वे भगवदुक्त प्रवचन की मन, वचन, कायासे अनुमोदना करके अपने स्थानपर बैठगये॥सू०४॥
॥रोहप्रकरण समाप्त ॥
જે આ પદાર્થોને ઈશ્વર વગેરેથી ઉત્પન્ન થયેલાં માનવામાં આવે તે આ લેક અલક વગેરેનું અસ્તિત્વ ક્યારેક હશે અને ક્યારેક નહીં હૈય, એ વાત પણ માનવી પડશે, પણ એવું બનતું નથી. કારણ કે નિયમથી જ તેમને સદભાવ १४ाय छे. (सेवं भंते ! सेवंभते त्ति जाव विहाइ) “ भगवन् ! याचे प्रमाण પ્રતિપાદન કર્યું છે તે પ્રમાણે જ છે. હે ભગવન્! આપનું કથન સાચું જ છે.” એવું કહીને ભગવાનને વંદણું નમસ્કાર કરીને રોહ અણગાર તપ અને सयमयी पोताना त्याने मावित ४२॥ पाताने स्थाने मेसी गया. “ विहरति " એ પદનો અર્થ અહિં “પિતાને સ્થાને બેસી ગયા ” એવો થાય છે. તાત્પર્ય એ છે કે મન, વચન અને કાયાથી ભગવાને કહેલ પ્રવચનની અનુમોદના કરીને रोड म॥२ पोताना स्थाने मेसी या. ॥ सू. ४ ॥
રેહપ્રકરણ સમાપ્ત
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૨