________________
શબ્દપરિચય
અદ્ધાપલ્ય
અતિથિ સંવિભાગવ્રતઃ શ્રાવકાચારનું | અતૃપ્તિઃ સંતોષનો અભાવ.
બારમું વ્રત છે. પર્વતિથિએ અત્યંતઃ ઘણું વધારે. પૌષધોપવાસ કરી, પારણાને અત્યુક્તિ: વધારીને બોલવું તે. દિવસે સાધુ સાધ્વીજનોને વિધિ અત્યંતાભાવઃ એક દ્રવ્યમાં બીજા અને આદરપૂર્વક શ્રાવક પોતાના દ્રવ્યનો, તેની ક્રિયાનો અભાવ. નિવાસે આમંત્રણ આપી સંયમાર્થે અથાગ પ્રયત્ન: થાક્યા વિના ભિક્ષા આદિ આવશ્યક વસ્તુઓ ઉત્સાહથી કાર્ય કરે.
આપે. પછી પોતે ભોજન કરે. અદત્તાદાન (અસ્તેય): માલિકની રજા અતિભારારોપણ માણસ કે પશુ ઉપર વગર લેવું. ગુરુની આજ્ઞા વગર ઘણો ભાર ઉપડાવવો.
કરવું. જિનાજ્ઞા વિરુદ્ધ કરવું. ચોરી અતિવીરઃ ભગવાન મહાવીરનું કરીને લેવું. અમરનામ, વીર).
અદમ્ય : ન દબાય કે ન દાબી શકાય અતિવ્યાપ્તિ: લક્ષ્ય તેમ જ અલક્ષ્યમાં તેવું.
લક્ષણનું રહેવું. જેમ કે ગાયનું અદિતિઃ એક દેવીનું નામ છે. લક્ષણ શીંગડાં છે, અને બીજાં અદીઠઃ જોયેલું નહિ તેવું. લક્ષણ હોય. વળી ગાય (લક્ષ્ય) અદૃષ્ટ: કાયોત્સર્ગનો એક પ્રકાર. સિવાય અન્યને પણ શીંગડાં હોય. અદ્ધાપચ્ચકખાણ: જેમાં કાળનો અતિશયઃ વિશેષતા. તીર્થંકર વ્યવહાર છે તેવાં પચ્ચકખાણો;
ભગવાનને આઠ પુણ્યાતિશયો જેમ કે નવકારશી, પોરસી. હોય છે.
અદ્ધાપલ્ય અદ્ધાકાલઃ બે હજાર કોશ અતીતઃ પસાર થયેલું.
ઊંડો અને પહોળો, એવા ગોળ અતીવઃ અત્યંત, ખૂબ.
કૂવામાં નાના બાળકના વાળના અતીન્દ્રિયઃ ઇન્દ્રિયોથી પર. ઇન્દ્રિયોથી અત્યંત સૂક્ષ્મ ટુકડા ભરી દેવામાં
જાણી ન શકાય તેવું જ્ઞાન. જેમકે આવે અને દર સો વર્ષે એક એક અવધિજ્ઞાન વગેરે.
વાળ બહાર કાઢે તેમાં જેટલાં વર્ષ અતીર્થ સિદ્ધઃ ભગવાનનું તીર્થ જાય તેટલાં વર્ષને વ્યવહારપદ્ય
સ્થપાયા પહેલાં મોક્ષે જાય, તેવું કહેવાય. તેનાથી અસંખ્યાતગુણો અપવાદરૂપે બને.
ઉદ્ધારપલ્ય;
તેનાથી અતુલ : તુલના વગરનું.
અસંખ્યાતગુણો અધ્યાપલ્ય અતૂટઃ તૂટે નહિ એવું, અખંડ.
કહેવાય.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
