Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsana ne Jain Educationa intemational For Personal and Private Use Only
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ aaooooooOOO! zAsanasamrATa AcArya zrIvijayanemisUrIzvarajI mahArAjanI jIvanathA vIra saM. 2499 Jain Educationa International ~: lekhaka : muni zAlacaMdra vijaya prakAzaka tapAgacchIya zeThazrI jinadAsa dharmadAsa dhArmika TrasTa-kada agigira vatI zA. cImanalAla geAkaLadAsa - vi. sa. 2029 I. sa. 1973 " zAsanasamrAT-janma zatAbdI-varSa ? 0 0 0 0 06/06/ For Personal and Private Use Only
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ 0000000000000000000000000000300S0000S0000S00S00S0rU 8 preraka : 8 pa. pU. AcAryadeva zrIviryanandanasUrIzvarajI mahArAja lekhaka : # pa. pU. paMnyAsa zrIsUryodayavijayajI gaNivaranA ziSya munizrI zIlacaMdravijayUcha. prakAzaka : tapAgacchIya zeThazrI jinadAsa dharmadAsa dhArmika TrasTa kadaMbagiri vatI-zA. cImanalAla gokaLadAsa @ che. pADA poLa, amadAvAda-1 80200200EC OCODE00000000000EC0C0DC0000000000-0000BODENCEODE000000002OOCO0C0030 DCONSORCQ020080 8 mahaMta-svAmIzrI tribhuvanadAsajI zAstrI 8 zrI rAmAnaMda prinTIMga presa 8 kAMkariyA roDa, amadAvAda-22 X0600500000000E0DE0DE0020020060DBOVCOVE 00300C0030:0200000600S00600EO DE00B00BD0C016CVCOVELDEOR ja ATapleTa tathA AvaraNa : je dIlA prInTarsa R zA. lAlabhAI maNilAla huM sarva hakaka prakAzakanA prathama AvRtti H traNa hajAra. prApti sthAna : zAha jasavaMtalAla giradharalAla jene prakAzana maMdira dozIvADAnI poLa, amadAvAda- DEO 050090000060000060080090060060:090020030DC0DEO 0900EODEODCODEODBOX Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ Jain Educationa International // zrImad - vijayanemisUrIzvarajI / /
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ AzIvacana (atAra) jagadvaMdanIya, jagat guru, jaina dharmanA zAsanasamrAT, vartamAnakALamAM yugapradhAna samAna, mAlyapaNAthI akhaMDabrahmacaryanA mahAn javalaMta sitArA, sugRhItanAmadheya, sUricakracakravartI pa. pU. zrI vijayanemisUrIzvarajI mahArAja sAheba,- jee mArAM mahAn upakArI che, mArAM anAthanA nAtha che, mArAM azaraNanA zaraNa che, mArAM parama uddhAraka che. mArAM tAraNahAra che, mane ameAdhane medha ApanAra che, . mane samyag darzana, jJAna, cAritrarUpa ratnatrayI pamADanAra, temAM sthira karanAra ane uttarAttara temAM vRddhi pamADanAra che. mane zrIvItarAgazAsanamAM ATalI ucakeATie lAvanAra che. mane-pAmara kIDIne kuMjara svarUpa banAvanAra te mArAM parama gurubhagavaMtanA upakArane badalA bhavakADAkADIe paNa vALI zakAya tema nathI. teozrInA mukhamAM chellA zvAseAzvAsa sudhI paNa 'udaya-naMdana' hatAM. teAzrInA guNAnuvAda rUpe teozrInuM jIvanacaritra kaIka AlekhAya tA teozrInI sevAnA tkiMcit lAbha mane maLI zake, temaja teozrIjI pratyenA yatkiMcit anRNIbhAva paNa mane prApta thAya, A vicAra ane A bhAvanA thayAne ghaNA samaya gayA. A jIvanacaritranuM kAma me' ghaNAM ghaNAMne soMpyuM hatuM, paNa bhavitavyatAnA baLe te kAma ema ne ema adhUrU ja rahyu. ane Aje 22-varSanA vhANA vahI gayA. panyAsajI zrI sUryadayavijayajI gaNivaya, ja A Azare 5-6 varSothI amArI sAthe amArI sevAmAM che. temanA vidvAn ane vinIta khAlaziSya munizrI zIlacandravijayajI upara amArU hRdaya TharyuM. ane pa. pU. zAsanasamrATanA jIvanacaritranuM-athathI iti sudhI Jain Educationa International 3 For Personal and Private Use Only
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ EURUUUUUUUUUUUUUU:000000000000000000080) lakhavAnuM, chapAvavAnu, phATAA mUkavAnuM, sapUrNa sAMgopAMga kAma temane soMpavuM, ema mArA hRdayamAM antaH preraNA thai. te amalamAM mUkANI, zrI zIlacandravijayajInI nAnI uMmara chatAM vinayaguNa, kArya kuzaLatA, pratibhAsaMpannatA sAthe temanA hRdayaneA umaLakA-ullAsa ane utsAha, A puNyakArya mATe mane pRSTha dekhAyA. tethI me temane A magaLakArya karavAnu sAMpyuM. temaNe paNa pa. pU. zAsanasamrATanA zubha AzIrvAdathI, teAzrInI antaHpreraNAthI, teozrI pratyenI temanI aTala zraddhAthI ane teozrIjInI paramakRpAthI nirAbAdhapaNe A mahAna kArya pUrNa karyuM. ane mArI bhAvanA-mArI utkaMDA pUrNa karI, sAkAra banAvI. A jIvanacaritranuM kArya Aje pUrNa thAya che. tethI mArU hRdaya khUba AnaMda vibhAra ane che. munizrI zIlacandravijayajIne mArA antaHkaraNanA khUba khUba zubha AzIrvAda che, khUba khUba dhanyavAda che. bhaviSyamAM te samartha vidvAn banA, ane vItarAga zAsananI puNyavatI prabhAvanAnA aneka mahAn zubhakArya temanA hAthe thAA. zAsanadeva temane sadAya zAsanaprabhAvanAnA maMgaLa kAryomAM sahAyaka banA, e prArthanA sAthe temane mArI zubhAziSa sAthe magaLakAmanA. vibhyanaMdanasUri www.adddddddddddddddddddddddddddddddddddd 4 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ 000000000000EEDED COE(E00E03000mmong] samarpaNa 403008000000000000000000300300E0DC00300800800000000000000000000000200900300000600600800E0 jemanI jJAna-gaMgAe muja samA aneka AtmAonA aMtaramAM samyagrajJAnanA amI sIMcyAM, jemanI jaLahaLatI vAtsalya-tie anekonA jIvana-pathamAM prakAza pAtharyo, anejemanA punita Adhipatya heThaLa samagra muni- samudAya nirbhayatAbharyo AhalAda anubhavI rahyo che, te... CEDOEDOB00300300EEDOSTOBOOSTX00G00000000 200000000000000S0000SDB000000 paramapUjaya paramadayAla AcArya bhagavaMta zrImAnuM vijayanandanasUrIzvarajI mahArAjanA pavitra karakamalemAM............ -zIlacaMdravijaya 000000000090030000000020020030020000:0200000000000300000600300200206 5 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only www.Jainelibrary.org
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakAzakIya nivedana paramapUjya parameApakArI paramadayAlu zAsanasamrAT bAlabrahmacArI sUricakracakravartI sata svataMtra prauDha pratApI tapAgacchAdhipati jagadguru sva. AcArya mahArAjAdhirAja zrIvijayanemisUrIzvarajI mahArAjanA samagra jIvananI eka yAdI pa. pU. gurUdeva AcAya zrIvijayAdayasUrIzvarajI mahArAje tathA pa. pU. gurUdeva AcArya zrIvijayanaMdanasUrIzvarajI mahArAje saMyukta rIte karAvI hatI. banne pUjya gurUdevAnI bhAvanA ghaNAM samayathI hatI ke " kAI lekhaka pAse surisamrAT pUjaya gurUdevanuM jIvanacaritra vyavasthita lakhAvIne prakAzita karAvavuM." A bhAvanAnusAra teozrIe gujarAtanA traNa-cAra sArA lekhakeAne belAvIne te kAma soMpavA mAMDayuM. paNa te lekhakoe pAtAnAM anivArya kAraNA darzAvIne A kAma mAthe levAnI azakti jaNAvI. Ama thavAthI A kArya sUrisamrATa pUjya gurUdevanA svargArahaNa pachI 22 varSa paryaMta apUrNa ja rahyuM. sa. 2029 nuM varSa pU. gurUdevanI janmazatAbdInuM maMgala varSa hatuM. A vAtanA khyAla AvatAM ja pU. gurUdeva zrIvijayanandanasUrijI mahArAje sa. 2027mAM makkama nirNaya lIdhA ke-'zatAbdInA varSa sudhImAM kAI paNa upAye gurU bhagavaMtanuM jIvanacaritra lakhAvIne chapAvavuM ja. A makkama nirNaya laine teozrIe jIvanacaritra lakhavAnuM mahAkAya pAtAnI nizrAmAM rahelA pUjya paMnyAsapravara zrIsUryAdavijayajI gaNivaranA ziSya munirAja zrIzIlacaMdravijayajI mahArAjane soMpyuM, e munirAje paNa paramagurUdevanI temaja samudAyanI sevAnuM A kArya pUjya gurUdevanA zubhAzIrvAda sAthe apUrva ullAsathI AdaryuM. enuM pariNAma-A 'jIvanacaritra-graMtha' che. A jIvanacaritranuM prakAzana karatAM amArUM aMtara apAra AnaMda anubhavI rahyuM che. amArI peDhInA sthApaka, preraka, upadezaka ane ethIye vadhu-prANa-pUjaya sRrisamrAT gurUdeva hatAM. teozrInI tIrthASkAra ane tIrthaM bhaktinI pavitra bhAvanAnA kAraNe sa'. 1989 nI pASa vide sAtame amArI peDhInI sthApanA teozrInA upadezathI thaI hatI. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ GEOGEOOOOE00E00EO0BOQE00E00E00EOQEQQE00EO0B0:0EO0BDOB0QEQ020000B00BOEDOE0000E00E00EOSEO 2000 200ECEEDOg099090 B 02E0OEOPEDED TO BE B0 pavitra saMyogamAM thayelI e sthApanAnA rUDA pratApe A piTI Aje ekathI vadhu u huM zAkhAomAM vistarelI che. ane pUjya sUrisamrATa gurUdevanI bhavya bhAvanAne anurUpa tIrtha- 8 sevA karI rahI che. AvA parama upakArI gurUdevanuM jIvanacaritra prakAzita karavAnI amArI naitika pharaja chuM # hatI. Aje moDe moDe paNa e pharaja adA karIne ame pUjya gurUdevanA-kadI pUrAM na thAya che 8 tevAM-upakAra-RNamAMthI AMzika mukti meLavIe chIe, ethI vadhu AnaMdano viSaya amArA re 8 mATe kayo hoya ? A jIvanacaritranA prakAzanamAM-amadAvAdanA zeThazrI cInubhAI vADIlAla kApaDiyA che (jaina eDavokeTa pri. presavALA) e, zA. caMdulAla umedacaMda mAstare, tathA zA. jasavaMtalAla che # giradharalAlabhAIe zrIgurubhaktithI prerAIne dareka rItano sahakAra Apyo che. te badala ame je je kRtajJa bhAve temano AbhAra mAnIe chIe. 9 pheTAonA bloka banAvarAvIne te vyavasthita rIte chApavAnuM kArya tathA zarUAtanA 8 traNeka pharmanuM dviraMgI mudraNa kArya pUrI cIvaTathI karI ApanAra (dIlA prInTarsavALA) che 9 zrI lAlabhAI maNilAlane ame ghaNuM harSa pUrvaka AbhAra mAnIe chIe. prastAvanA lakhI ApavA mATe pU. gurUdeve paMDitavara zrI matalAlabhAIne kahyuM ke huM tarataja tene bhaktipUrvaka vadhAvIne paMDitajIe suMdara prastAvanA lakhI ApI, e vAta ghaNI 8 harSaprada che. A take paMDitajIne paNa ame AbhAra mAnIe chIe. jIvanacaritranuM jhaDapI ane sughaDa mudraNa karI ApanAra zrI rAmAnaMda prinTIMga presa" 8 8 nA adhipati mahaMta-svAmIzrI tribhuvanadAsajI zAstrIne ulekha paNa ame AbhArapUrvaka 8 karIe chIe. aMtamAM zuddhipatraka mUkayuM che. te chatAM daSTi doSa ke presadoSanA kAraNe koI kSatio che B rahI gaI hoya to te sudhArIne vAMcavA sujJapuruSone vijJapti che. 0900600600200ECDEODBO0C0020000000020020020020:000020020DETOCONS00300800CONCOIS00300600600003 pADA pALa li. tapagacchIya zeThazrI jinadAsa dharmadAsa che dhArmika sTa, zrI kadaMbapurI-bodAnAnesa vatI che zA. cImanalAla gokaLadAsa (pramukha) { amadAvAda-1, 000000000060020020060 060080090020020:0900600600600300200800E0DE0DEOS Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ pUjya zAsanasamrAzrInuM prAbhAtika maMgala (prAtaHstavana) che namo arihaMtANuM namo sidvANuM namo AyariyANuM namo uvajajhAyANuM namo loe savvasAhUNuM eso paMca namukkA savvapAvapaNAsaNa maMgalANaM ca sarsi paDhamaM havaI maMgala //1 o 2Sabha ajita saMbhava abhinandana sumati padmaprabha supArdha caMdraprabha suvidhi di zItala zreyAMsa vAsupUjya vimala ananta dharma zAnti kuSNu ara mali munisuvrata nimi nemi pArtha vardhamAnAntA jinAH zAntAH zAntikara bhavantu svAhA rA guru gaNapati gAu, gautama dhyAna dhyAuM savi sukRta supAuM, vizvamAM pUjya thAuM, jaga jIta bajAuM, karmane pAra jAuM nava nidhi Rddhi pAuM, zuddha samyakRtva kAuM. 3ii aMgUThe amRta vase, labdhi taNo bhaMDAra zrI gura, gautama samarIe. manavaMchita dAtAra ll yasyAbhidhAna munapi sarve, gRhanti bhikSAbramaNaya kAle | miSTAnna pAnAmbarapUrNakAmA sa gautame yatu vAMchita me paNa yaM niHsapanagRhamAkhya mudA vilesu, sarve guNAH smRtipardhA suciraM vyatItAH | yazanena mitAzca yugapradhAnA, zrImAn sa vRddhivija jayati prakomama dA sarva maMgala mAMgalya, sarva kalyANa kAraNama | pradhAna sarva ghamaNAM. jena jayati zAsanam II7mAM haMmezA prabhAtakAle brAhmamuhUta lagabhaga UDIne surisamrATa zrI sarvaprathama maMgalasmaraNa rUpe A kaleke belatAM. ane tyAra pachI ja pratikamaNAdi nityakriyAmAM pravRtta thatAM. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImad-vijayanemimUrIzvarajI //
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ nuM cAritryanI pratibhA pUjya AcArya mahArAja zrI vijayanemisUrIzvarajI jaina vetAmbara mUrti pUjaka . samAjanA eka prakhara AcArya hatA. AjathI 60-65 varSa pahelAM temaNe temanA jJAnaabhyAsa, ane cAritryathI je pratibhA UbhI karI hatI, te pratibhA Aja sudhI bIjA keI AcArya mahArAja UbhI karI zakayA nathI ema kahIe to te atizayokti nahi gaNAya. A teo temanA samudAyanA sAdhu mahArAjane bhaNAvI taiyAra karavAmAM ghaNuM ja utsuka che rahetA. sAthe sAthe sAdhu mahArAjanuM cAritrya UMcA prakAranuM rahe te sArU satata jAgRta rahetA. temanI jJAnapipAsA ane maraNa zakti ajoDa hatAM. temanA niSkalaMka cAritrya che ane adabhuta vakatRtvanI ziSyavRMda tathA zrotAjane upara jAduI asara paDatI. saMvata 1983nA jaLapralaya samaye temaNe loko mATe zarU karAvelAM rAhata kendro che temaja temanA upadezathI baMdhAyelI pAMjarApoLo. temanuM jIvana jIvamAtra tarapha anukaMpAthI A sabhara hatuM teno dArzanika purAvo che. tIrthonA vivAdAspada prazno ukelavAmAM teozrI haMmezAM sahAyabhUta rahetA. maMdiranA gara jIrNoddhAranA kAryamAM teonI preraNA tathA mArgadarzana maLatAM. AvA eka prakhara vidvAna AcArya mahArAjanI janmajayaMti vakhate mArI temane hajAro vaMdanA. kastUrabhAI lAlabhAI (aDadajI kalyANaka paTInA pramukha) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ 03002000050020020090090030 OSODBO::0800S00300000000000000300300300EOS abhaya mahAnubhAva zAsanasamrATa pujya gurUdeva AcArya zrI vijayanemisUrIzvarajI mahArAjanI janmazatAbdInuM varSa cAlI rahyuM che, te prasaMge teozrInuM vistRta ane mAhitI paNa jIvanacaritra gujarAtI bhASAmAM graMthasvarUpe pragaTa thaI rahyuM che te jANI AnaMda thaze. SOCO0E0DEC DEODS00SO OSO DEODECOS00300E0DE0080:090DE0DE0DC00600800C00900201900800300800C00S00SOR zAsanasamrATa zrIvijayanemisUrIzvarajInuM samagra jIvana navI peDhIne preraNAdAyaka che. 8 zAsanasamrATa eka narakesarI ane abhaya mahAnubhAva hatA. jeTalA varSa teo dikSA paryAyamAM ? rahyA teTalA varSe temaNe jaina zAsana ane samAjanI unnatinA kAryomAM gALyA. jJAnoddhAra, { tIrthoddhAra, jIvadayA ane jaina darzanamAM sAdhuonI paraMparA cAlu rahe, te temanA jIvananA 8 mukhya kAryo hato. bhagavAna mahAvIranI vIrane chAje tevI ahiMsA temanA jIvananA dareka kAryomAM nItaratI hatI. eka naiSThika brahmacArI tarIke temaNe vacana ane kArya-siddhi sulabha che rIte prApta karyA hatA. jeo temanA prasaMgamAM AvyA teo saune urdhvagatie laI javA ja prayatna karatA hatA. temanI abhayatA, nispRhatA, saraLatA ane sAhasavRtti AjanA je yuvAnone preraNA Ape tevA hatA. A badhuM hovA chatAM teo dezakALanI paristhitithI je haMmezAM vAkepha rahetA, ane rAjya, deza ke gujarAtamAM aci thAya tevA koI kAryathI ke je je vartAvathI teo dUra rahetAM. samAjanA ke saMghanA koI paNa prazna aMge teo eka syAdvAdIne re chAje tevI taTasthavRttithI jotAM hatAM, AjanA yugamAM jyAre dharma ane nItinA mUlyanuM dhoraNa kaMika aMze nIce 9 gayuM che, tyAre dharma ane nItinA pAyAne majabUta rIte TakAvI rAkhavA mATe zAsanasamrATa che zrIvijayanemisUrIzvarajI mahArAjanA jIvanacaritragraMtha mAtra jano mATe ja nahi, paraMtu che jenetara samAja mATe paNa upayogI ane preraNAdAyI thaI paDaze evI AzA ane zraddhA sAthe A prakAzananI saphaLatA icchuM chuM. 30003000000000000300S0000B0BOOBOOSODEDB0000000030000S0000B00B00S0000000030 kAntilAla ghIyA nANAM pradhAne gujarAta rAjaya) OECDE00200800900600300800C0C0030:0OVODECOCO0E00800300300S00S0090 10 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ preraNArUpa jIvana zAsanasamrATa pUjya gurUdeva AcArya zrI vijayanemisUrIzvarajI mahArAjanI janmazatAbdI varSa cAlI rahyuM che. ane tenA upalakSyamAM teozrInuM vistRta rIte ane mAhitI pUrNa jIvanacaritra mudrita thaI rahyuM che te jANI AnaMda thaye che. pUjya gurUdeva potAnA jIvanamAM jJAnodvAra. jIvadayA. dharma pracAra ane tIrthoddhAranA cAra mahAnuM dhyeya hAMsala kyAM ane janasamAjanI ghaNI moTI sevA karI che. pUjya gurUdevanuM jIvana ane kavana ApaNA sau mATe preraNArUpa banI raheze tevI AzA sAthe prakAzanane saphaLatA jazavaMta mahetA (dara bAMdhakAma vibhAganA maMtrI, gujarAta rAjaya) 1 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ addedabaddddddddddddddddddddddddd sarva pradhAna munigaNanAyaka "huM svayaM e sUrIzvarajI mahArAjanA hRdayathI guNAnurAgI rahyo chuM. emaNe jainatIrthAnI rakSA aMge zrAvakasaghane je prabhAvazAlI preraNAo karI che, te jainamadirA tathA tIrthAnA rakSaka tarIkenI temanI kIrtine amara banAvanArI che. teozrIdvArA jaina samudAyamAM sarvaprathama jainasAhityanA prakAzananA punita prAraMbha paNa vizeSarUpe thayA hatA. teozrInA preraNAdAyaka sAhitya prakAzananA zubhaprayAsathI ja bIjA bIjA aneka zAstrapremI ane sAhityabhakta munivaroe paNa e dizAmAM ullekhanIya kArya karatA rahyA che. e rIte jainadharmanI tathA sabhyajJAnanI surakSA tathA prasiddhi karanAra A vIsamI sadInA teezrI sapradhAna munigaNanAyaka yathArtha AcArya banyA hatA. mane paNa mArI pUrvAvasthAmAM e santazirAmiNanA sAkSAt caraNasparza karavAnA sadabhAgyAtmaka avasara maLyA hatA. tene huM mArA jIvanamAM eka viziSTa puNyasmaraNa tarIke sadA mATe saMgrahI rahyo chuM. Apa e mahAn sUrIzvaranA puNyajIvanane AlekhatuM je kAMi pustakarUpe sAhitya prakaTa karavA IcchA che. te bahu ja abhinandanIya che." www.dada bad daddddddddd kara Jain Educationa International vinItasuni jinavijaya ( purAtattvAcA ) For Personal and Private Use Only
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ DEOSCOODDEODE OUTDOOOOECO2003ECOETOOOOOOOOE OEDDEOS abhivAdana mAnavajIvana aneka rIte mahatvanuM che. enAM vividha pAsAo che. e paikI nignalikhita agragaNya ujavaLa pAsAMonuM AhalAdaka ane preraNAtmaka darzana ane saurASTranA madhumatI (mahuvA baMdara)nA bhAgyazALI ane prabhAvaka putra, naSThika brahmacArI, sATha varSa jeTalA dIrghakAlIna zramaNyathI vibhUSita, paMjAbI munivarya vRddhicaMdrajInA varada haste dIkSA laIne ane paMjAbI dAnavijayajI dvArA nyAyazAstrano abhyAsa karIne e baMne guruvaryanAM nAma ane kAmane gauravAMkita karanArA, mahuvAnA nararatna zAavizArada vijayadharmasUrijInA gurubaMdhu. tIrthoddhAraka zrIvijayanemisUrijImAM thayeluM jovA jANavA maLyuM che. #OBOOSODECOEOOOOOOOOOOOOOOEO GOOGOOOOEoQGOODB00BOOOOOOOOOOOOOOOOZOOOOOOOOGO brahmacaryanuM satata pAlana, emanA suyogya parivAramAM enuM anaticAra sevana thatuM jovAnI emanI utkaTa utkaMThA ane purI takedArI, samyagajJAnanI emaNe karelI vipula ane viziSTa ArAdhanA, vineyAdi aMge vidyAvitaraNa mATe emaNe karelo uttama prayAsa, emanI cANakyabuddhi. emane AgoddhAraka AnaMdasAgarasUrijI pratyeno prazaMsanIya sadabhAva, kadaMbagiri vagerenA tIrNoddhAra mATe emaNe karelo puSkaLa parizrama, ItyAdi." ROBODSOOSC03003CPSO DSO DEI 03003C020090 090020030:0200300300300800200200200900SOJEC030030090030 aMtamAM e sUrisamrArnA noMdhapAtra guNone kamaraNapUrvaka huM emanuM vinamrabhAve abhivAdana karuM chuM. ane janmazatAbdInI ujavaNI aMge saphaLatA icchuM chuM. hIrAlAla ra. kApaDiyAnI naMdanA ROC0050090 090060060080030050090060060:090030090090060060090020090030SS Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ AcArya zrInu RSikA zAsanasamrAT pUjya gurUdeva AcAryazrI vijayanemisUrIzvarajI mahArAjanA jIvanacaritra-graMtha chapAI rahyo che. e pamardhanI vAta che. avAMcIna yugamAM je prabhAvaka AcAryAe mAtra jaina samAjanI ja nahi paNa vyApaka arthamAM bhAratIya samAja ane saMskRtinI mUlyavAna sevA karI che. ane AdhyAtmika ane naitika mUlyonA punaHprasthApanamAM amRlya pradAna karyuM che. emAM AcArya zronuM sthAna agrima koTimAM che. jJAnAdvAra. jIvadayA. tIthAMDhAra tathA vidvAna ziSyeAna tAlIma ApI taiyAra karavAnuM je RSikArya temaNe jIvanaparyaMta karyuM hatuM tene bane teTalA pramANamAM cAlu rAkhavAno puruSArtha thAya to ja emanI zatAbdInI ujavaNI sArthaka gaNAya. ema mane lAge che. e dizAmAM jaina samAja prayatnazIla raheze evA mane vizvAsa che. Jain Educationa International bhavadIya bhAgIlAla ja. sAMDesarA yaniyAmaka : prAha vidyA maMdira, saMdara) estate ca 13 For Personal and Private Use Only - a
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ 99090020 BEDDEDDEDDEOQEBDOSO30 220BOOBOOSTOBOOSIDEOSDOD prastAvanA 1000030020020020020020020020020020020030020020:090020020020020020020020020020020020020020030X kalikAlasarvajJa pUjya AcArya hemacaMdrasUrijI mahArAja mATe kumArapAla prabaMdhamAM che jaNAvavAmAM Avela che ke iccAi guNohaM hemamUriNo pecchiUNa cheyajaNo / sahai adiDhe vi hu, tinthayara gaNaharapamuhe // arthAt -temane jotAM pUrvanA tIrthakara bhagavaMtA ane gaNadhara bhagavaMte kevAM haze te khyAla Ave che. pa. pUjya AcArya zrI vijayanemisUrIzvarajI mahArAja evA japUrvanA sarvakSetre 8 9 upakAra karanAra AcArya bhagavaMtanI pratikRti samAna hatAM. emanA darzanathI zrIharasUrIzvarajI mahArAja vagere AcArya bhagavaMte kevAM pratibhAzAlI hatAM. tenuM bhAna thatuM. jaina zAsananuM koI paNa evuM kSetra nathI. ke jene temaNe temanA jIvanakALa daramyAna huM na vikasAvyuM hoya. samagra zAsanano boje temaNe vahana karyo che. ane zAsananA sarva. huM 8 kSetramAM temaNe prANa pUryo che. jaina zAsanano samagra itihAsa jotAM jaNAze ke tenI pramaNaparaMparAmAM sIe 8 8 sadIe kaI viziSTa pratibhAzALI vyakti pAke che. ane jaina zAsanane unnata banAve che. 8 8 jema ke - 16 mI zatAbdImAM pU. AnaMdavimaLasUrijI. 17 mI zatAbdImAM jagadaguru zrI 8 vijayahIrasUrIzvarajI, zrIvijayadevasUrijI, 18 mI zatAbdImAM upAdhyAya zrIyazovijayajI ma.. 8 tathA kiyoddhAraka zrI satyavijayajI paMnyAsa vagere, tema vikramanI vasamI zatAbdImAM jana- zAsananI sarvamukhI prabhAvanA karanAra pUjyazrI vijayanemisUri mahArAja che. je kALe sAdhuonI saMkhyA apa hatI. atiprAcIna gaNAtA tIrtho jANe che # hatAM. prAcIna graMtha bhaMDAro kothaLAMne kothaLA bharI vecAtAM hatAM. yogadahananI kriyA naSTa che & thaI hatI. paThana-pAThana-zAstrAbhyAsa maMdasthitimAM hatAM. upadeza-vyAkhyAnakaLA nisteja re 8 banatI jatI hatI. rAjakIya ane sAmAjika kSetre jainazAsananI pratibhA kSINa thaI rahI hatI. 3 rAjAo ane zrImaMta upara pratibhA pADI dharmamArga vALanAra vyaktio virala banatI jatI hatI. 8 0000000S0000S0000S00S00S000000000000BDO DOEQ02000 200000030OETOB0O90030030@ R090030020020020020020020020060080080:09002000000000300800BOLE0020 15 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ pharI vAra rara rararararara rararararara ke sAmAnya janatAmAM gharmano utsAha prere tevAM utsA bahu varSonA aMtare thatAM hatAM. jainazAsana upara thatA pratyAghAtano pratyuttara ApanAra vyakti jaDatI na hatI. te vakhate iA mahApuruSa jainazAsanane sAMpaDayAM. gujarAta, kaccha, saurASTra, mAlavA. baMgALa, mahArASTra, uttarapradeza, madhyapradeza vagere che cAre tarapha patharAyela jenonI vastImAM moTAM zaheromAM bhAgye ja eka be sAdhuo maLatAM. eka che ane te sAdhuomAM paNa kalpasUtra vAMce te te mahAvidvAna gaNAya, tevI paristhiti hatI. A che te vakhate temaNe uttama kuTuMbanA nabIrAone dIkSA ApI, sAdhu saMsthA vadhArI. eTaluM ja nahi. temaNa paDana-pADanano nAda gajAvyuM. jenA AgamagraMtho. nyAyanA prakAMDagraMtho, vyAkara. A sAhitya. jyotiSazAstranA AkaragraMthono abhyAsa zarU karAvyuM. jaina jagatamAM ja nahi. je ke jainetarAne paNa progya vidvAn munio tayAra karyo. Ama sAdhuonI saMkhyA vadhAravA ane vidvAna munione taiyAra karavAne nAda che. temaNe potAnA samudAyamAM to karyo, paNa tenI asara bIjA samudAyamAM paDI. jene lIdhe je anya samudAyanA sAdhuo paNa saMskRta, prAkRta, kAvya ane AgamonA abhyAsamAM dattacitta zika banyA. pariNAme - vidvAna sAdhu saMsthA taiyAra thaI. che temanA vihArakSetramAM haMmezAM temanI najara zAsananA sarva aMgo upara paDatI. je je aMga zithila ke virUpa hoya, tene uttejita ane sAce mArge lAvavAmAM sadA temanuM lakSya che ja rahetuM. kadaMbagiri, zerIsA. taLAjA, rANakapura, mAtara, kuMbhAriyAjI vagere tIrthone temaNe A ke jIrNoddhAra karAvyA che. rAjasthAnanA vihAramAM koparaMDAjI tIrthanI jIrNatA ane AzAtanA te dekhI temanuM hRdaya kaMpyuM. ane prANAMta kacchanI paNa paravA na karIne e tIrthano uddhAra karAvyA. tera tIrthonA uddhAra to temane hAthe svataMtra thayAM che. paNa bhAratanA tamAma tIrthonI para ra rakSA ne vyavasthA zeThazrI ANaMdajI kalyANajInI peDhI saMbhAve che. temAM hamezAM teonI doravaNI, salAha ane sUcanA agrapaNe rahyAM che. game te tIrtha tarapha najara nAMkhaze. te che che te tIrthamAM temano upadeza, preraNA agara koI ne koI jAtano sahayoga jovA maLyA vinA ke nahi rahe. tIthoddhAra ane tIrtha rakSA e emanAM parama dhyeya hatAM. jainasamAjanI saMpatti-maMdira, bhaMDAra. upAzraye vagere je koI mita hoya che che tene vahIvaTa zrAvakavarga kare, paraMtu - teno vahIvaTa kaI rIte karavo ? tenI rakSA tathA saMvardhana kaI rIte karavAM? enI doravaNI haMmezAM sAdhu bhagavaMto pAsethI levAmAM AvatI. vaccenA ke thoDAM varSono gALo evA gaye ke - A doravaNI ApanAra viziSTa pratibhAzAlI AgevAna Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ keAI sarapuMgava rahyAM niha. eTale pirapATI mujaba AgevAna zrAvako zAsananI dhurA calAvatAM rahyAM. paraMtu pUjya AcAryazrI vijayanemisUrIzvarajI mahArAja zAsanane sAMpaDayA pachI temaNe zAsananA dareka aMgAne sudRDha karavAmAM amUlya phALo ApyA. peDhInuM vyavasthita baMdhAraNa punaH ghaDAvyuM. tIrthAnI rakSAmAM jaina AgevAnAne dattacitta banAvyAM. jene pariNAme zatruMjaya. giranAra, tAra'gA. zikharajI vagere tIrghAmAM je koi binahakkathI pagapesArA karatAM hatAM. ane mAlikInA dAvA karatAM hatAM. teo aTakayAM. zrIzeDa kastUrabhAi maNibhAI. zrIzeTha manasukhabhAi bhagubhAi. zrIzeDa lAlabhAi dalapatabhAi, zrIzeDa kIkAbhAI premacaMda, zrIzeDa vIracaMda dIpacaMda vagere AgevAnA tIrthAnA vahIvaTamAM kaTibadhdha banyAM. ane tIrthAnI rakSA mATe temaNe pAtAnA vyavasAyane gauNa karI haMmeza tIrtharakSAne mukhya gaNI che. jyAre jyAre tI rakSAnA prasaMga AvyA che. tyAre tyAre te vakhatanA erisTo zrI cImanabhAi setalavaDa. ane zrI bhulAbhAi desAi tema ja AgevAna gRhasthA A badhAM tIrthonA praznane samajavA ane kaI rIte kAma levuM tenI doravaNI meLavavA haMmezAM pUjyazrI nemisUrIzvarajI mahArAja pAse padhAratAM. arthAt - samagra jainazAsananuM kendra pa. pU. AcArya mahArAja hatAM. jyAre pa. pU. AcArya deva mAravADa - rAjasthAna padhAryA. tyAre jationI paristhiti palaTAI gai hatI. temanA mAna-maratabo kSINa thayA hatA. vRddha yutiAne navAM ziSyA maLatAM na hatAM. maLatAM te lebhAgu ane avizvasanIya hatAM. pariNAme prAcIna-hastalikhita bhaDArAne teo pANInA mUlye vecI nAkhatAM hatAM. pU. mahArAjazrIe A bhaMDArA kharIdI levA gRhasthAne upadeza ApyA. yatiAnA AvatAM pustako kharIdI levarAvyAM. ane pAtAnA sAdhuAne temAM lagADI aneka ca thAnI sUci taiyAra karAvI, jemAMthI u, yazeAvijayajI ma. va. nA graMthAnI alabhya pratie paNa sAMpaDI. Aje amadAvAda, bhAta ane kiigaranA bhaMDArA te ja kAraNa bharapUra che. Ama naSTa pAmatAM graMthA-graMthabha`DArAne sAcavI rAkhavAnA ane te prApta thayelAM graMthAmAM pAtAnA vidvAn ziSyavaLa ne parAvI tenuM saMzodhana karAvavAnA pUrNa puruSArtha temaNe karyA. tapAgacchanI 61 mI pATe zrI vijayasiMhari mahArAja thayAM. A pachI dhIme dhIme zithilAcAre jora karyuM". AcAryanI paraMparA yatiAmAM cAlI, sa`vegI zramaNAnI para parAmAM mAtra paMnyAsapada rahyuM. asAthI aDhIsa varSa sudhI A paristhiti rahI. Jain Educationa International 17 For Personal and Private Use Only
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ 9009003000mg0000000000BOEBOOBOOST000000000308000% sthAnakavAsI saMpradAyamAMthI zrI buTerAyajI mahArAja muhapatti choDI saMvegI muni 8 8 banyAM. temanI sAthe sthAnakavAsI saMpradAyamAMthI ThIka ThIka sAdhu saMpradAya AvyuM. paNa A 8 8 badhAmAM temanAmAMthI goddhahana karIne zrI mULacaMdajI (mukitavijayajI) mahArAja gaNipada 8 che. dhAraka thayA. buTerAyajI ma. nA samudAyamAM je munio dIkSita thatAM te badhAne vaDI dIkSA che mATe temanI pAse mokalavAmAM AvatAM. te kALe tapAgacchamAM koI AcAryuM na hatuM. paMnyAsa che ane gaNithI uparanI padavI na hatI. ROBOIBONECOSODEO0E008002000030000000030020:0000800200800S00C00300800300800300300200EODCODEOS A badhAM sago jotAM e kALamAM godvahana karAvanAra mahAtmAo virala hatAM. che ane temanI pAse yogo dvahana karavA e kasoTIbharI paristhiti hatI. A paristhitine jo che je koIe vaLAMka ApIne godrahananI prakriyAne samAjamAM gauravavaMtuM sthAna apAvyuM hoya che te pa. pU. zrI nemisUrIzvarajI che. temaNe vidhipUrvaka yogadvahana karyuM, ane 200-250 8 varSathI vilupta thayelI sUrimaMtra-paMcaprasthAnanI prakriyAne uddharita karI. ane tenI pUrI # 8 ArAdhanAdvArA A tapAgacchamAM A kALanA yogoddhahana pUrvakanA prathama AcArya thayAM. tenuM 8 pariNAma e AvyuM ke-gaDhahana vinA padagrahaNanI zarUAta aTakI gaI, ane jeonA 8 samudAyamAM godvahana vinA padagrahaNa karavAno prAraMbha thayo hato, teo paNa ArAdhanApUrvaka gadvahana karanArAM banyAM. BESTOS0ZDDEDDEODDODOEDOSTELE0:20DOBOD0050730900S003005020030000300200E0 saraLa ane sulabha zarU thayelI paripATIne badalI AkhAM zAsanane vihita kaThinamArge che vaLAMka Apa, te tejasvI ane prabhAvaka puruSa vinA banI zake nahi, mATe ja A kALanA che teozrI prathama AcArya, sUrisamrATa ke sUricakavartI, je kahIe te kharekhara yogya hatAM. - ApaNuM pU. caritranAyaka, pU. paM. maNivijayajI ma., ane pU. Agama dvAraka sUrijInI tripuTI te vakhate vyAkhyAnakAra tarIke prasiddha hatI. mAtra kaleka ane zlekane ja je artha kahI AgaLa calAvavAnI praNAlikAmAMthI AgaLa vadhI tenuM rahasya, tAtparya, zAstrakAranI hai dIrdhadaSTi ane tulanAnA varNanapUrvaka vivecanavALI vyAkhyAnonA puraskartA pa. pU. AcAryadeva 8 hatAM. aSTakaLa, mUrtipUjA, gaNadharavAda, bhagavatIsUtra vagerenA vyAkhyAne game teTalIvAra 8 sAMbhaLyA chatAM temanA vyAkhyAnamAMthI haMmezA zrotAone navuM ja jANavAnuM maLyuM che. vidvAn ane sAmAnya zrAvaka bane rucikaratemanuM vyAkhyAna hatuM. TuMkamAM virbhAgya huM vyAkhyAnanI praNAlikA tema ja graMtha uparanA viziSTa ciMtanapUrvakanA vivaraNanI zilInA huM puraskartA A kALe jo koI hoya to te sUricakracakravartI hatAM. ROSCOSCOSO0S0030020040020NS00S0030:090090030 DSC0E0080090020 NEO NEODEOS 12 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ rAjaparuSo hatAM. * paMDita madanamohana mAlavIyA, AnaMdazaMkara dhruva, nAnAlAla kavi, Do. harmana che jekebI jevAM vidvAnoe temano paricaya keLavyA che. eTaluM ja nahi, paNa temanA dharmopadeza mATe mAlavIyAjIe kAzImAM padhAravAnI mAMgaNI karI che. AnaMdazaMkara dhruva ane nAnAlAla kavi jevAe dUra dUra sudhI jaI temanA vyAkhyAnazravaNa ane temanI sAthenI eka zAstrIya carcA vicAraNA mATe parizrama sevyo che. harmana jekobI jevA vidvAne temanI pAse zaMkAonAM samAdhAna meLavI, potAnI bhUla sudhArI pravartaka kAtivijayajI AgaLa che uccAryuM che ke - "pU. A. vijayanemisUrijI jainazAsananA saMcAlaka che." - prabhAzaMkara paTTaNI, yuropiyana kamiznara prATa, udepuranA rANA, bhAvanagara-nareza. jAmanagaranA jAmasAheba, dhrAMgadhrAnareza ghanazyAmasiMhajI, temaja te kALanA aneka sarakArI viziSTa adhikArIo temanA paricayamAM AvyAM che. temanA tejapuMjathI prabhAvita thaI, natamastaka banI pitAne kRtakRtya mAnanArAM A rAjapuruSo hatAM. jainazAsanamAM te kALe gaNAto kaI e AgevAna nathI ke - je temanA darzana. vaMdana ane upadezathavaNa mATe talasato na hoya. amadAvAdanA nagarazeThathI mAMDI jaina che che. zAsananA tamAma AgevAno-zrInagarazeTha, zeThazrI manasukhabhAI, zeThazrI lAlabhAI, zeThazrI ja vIracaMda dIpacaMda, zeThazrI cImanabhAI zeThazrI aMbAlAla sArAbhAI, zeThazrI popaTabhAI amaracaMda, zeThazrI kasturabhAI amaracaMda, bhAvanagaranA zeThazrI amaracaMdabhAI, zeThazrI kuMvarajIbhAI e zeThazrI kIkAbhAI premacaMda, zeThazrI zAnidAsa AzakaraNa vagere vagere labdhapratiSa tamAma je zreSThivaga zAsananA koIpaNa kArya mATe haMmezA temanI salAha, sucanA ane preraNAnI che apekSA rAkhatAM. ane koIpaNa meTAM mAnavIne potAnI bhUla hoya te spaSTapaNe jaNAvavAnuM vizvasanIya sthAna pU. AcAryazrI hatAM. aMjanazalAkAnI vidhi varSo thayAM visarAI hatI. pU. AcArya bhagavaMte te vidhine che punarjIvita karI. potAnA ziSyone taiyAra karyA, ane vidhikArakone paNa tajajJa banAvyAM. temanA varadahaste cANasmA, mAtara, khaMbhAta, kadaMbagiri, hizALA, vaDhavANa, boTAda vagere ThekANe aMjanazalAkAo thai. ane khaMbhAta, amadAvAda, kalola, zerIsA, phaledhI, ke che kAparaDA, taLAjA, ghANerAva, udepura, mahuvA, bhaMDAriyA, kadaMbagiri, dholerA, bhAvanagara jAmanagara, pAlitANA. vaDhavANa, boTAda vagere aneka ThekANe pratiSThA thaI che. koIpaNa tIrtha ke bhavya jinamaMdiranI pratiSThA mATe zrIsaMghe haMmezA pa. pU. AcAryadevanA sAnnidhya mATe ja utsAhI rahetAM. Ama vividha sthaLoe aMjanazalAkA For Personal and Private Use Only Jain Educationa International
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ 0 mg 900000000003m OE OE 20000000000030mg0 pratiSThA vagere vividha bhavya utsaddhArA jaina-jainetara prajAmAM jainadharmanI mahAprabhAvanA che jI karavAmAM A kALe je koIpaNa prathama puraskartA hoya to te pa. pU. AcArya zrI vijayanemi- che sUrIzvarajI mahArAja che. sau koI jANe che ke - Aje siddhacaka pUjana Thera Thera bhaNAya che, ane jIvananA lhAvIrUpa manAya che, e siddhacakra mahApUjana tathA arvamahApUjana, vagere viziSTa vidhividhAnone je koI paNa punarjIvita karI jaina janatAmAM dharmautsAhanA avirata pravAhane prasArita karyo hoya to te prayanA kartA pa. pU. vijayanemisUri mahArAja che. 80900300EC0C00BODECISC0200800C0030090060060:0000CODEO DE00000000000000000300E0DE0DE00800C0DEOR 'zanya samo tIratha nahi, kaSabha samo nahi deva. zatruMjaya samAna koI tIrtha che nathI. AthI bhAratamAM jude jude ThekANe vasatAM jenomAM keTalAMe kuTuMbo ke - pratyeka varSamAM eka vakhata to A tIrthanI yAtrA kare ja che. seMkaDo sthaLothI zrIsaMgho A je tIrthanI yAtrA karavA Ave che. saMvat 1982 mAM pAlitANA-darabAra sAthe vAMdho paDyo. jainonI aTala bhakti ane zrI zatruMjaya pratyenA tIrtha premano lAbha uThAvavA teNe muMDakAverA # je kara nAMkhavAnuM vicAryuM. pariNAme zrIzeTha ANaMdajI kalyANajInI peDhIe pUjya AcArya mahArAjanI doravaNIthI zrI zatruMjayanI yAtrA baMdha karI. - A hAkalane bhAratabharanA jenoe vadhAvI lIdhI. dareka che tene svIkAra karyo. che ane koIpaNa jaina baccAe te AjJAne lopI nahi. pariNAme pAlitANAnA ThAkorane je namatuM jokhavuM paDyuM. ane sImalAmAM ApaNuM AgevAno tathA ThAkora vacce maMtraNA yojI te vakhatanA vAIsaroya leDa IkvInane tathA poliTikala ejanTa voTasanane samAdhAnane 8 mArga levo paDaze. A batAve che ke-pUjya AcArya mahArAjazrIno jainazAsananA AgevAno, tamAma che gA ane gAmogAmanA saMghe upara kevI pratibhA hatI. - koIpaNa saMgha upara Apatti Ave tyAre te zrIsaMgha potAnI rakSA mATe je koInuM 8 huM zaraNuM levAnuM vicAre to te pUjya AcArya mahArAjanuM ja. bolane prasaMga A 8 bInA mATe uttama daSTAMta pUruM pADe che. - pa. pU. AcAryadeva koI paNa kArya karatAM te pahelAM teno aneka rIte lAbhAlAbhane je vicAra karatAM. paraMtu kArya upADayA pachI zrIsaMghano prabhAva avihaDa sacavAI rahe te mATe ja R "kIDI sAme kaTaka" nI taiyArI teonI rahetI. viBOBLE0%BOQEDEQED00000000000000000@DOEDOBOOSTOBOOS00S00B0B00OOD DOSTED FR0900600600S00600800C0020000000020:0000000CDE0080030080090 090090030 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ ddddddddddddddddddddddddddddddddddd; dIkSAnA kAyadA tathA devadravyanA prazne samAjanuM vAtAvaraNa DoLAyuM hatuM. tenuM duHkha AcArya mahArAjane tathA saMghanA AgevAnane hatuM. A mATe temane munisa`melananI jarUriyAta lAgI. zrInagarazeDa kasturabhAi maNibhAI tathA zeThazrI kasturabhAi lAlabhAi zAsananA mukhya mukhya AcAryAne tathA tamAma gacchanA nAyakAne maLyAM. jene pariNAme amadAvAdamAM 400 sAdhu ane 700 sAdhvIjI mahArAje ekaThAM thayAM. jainazAsananA sarva aMgeAnA vicAra karavA mATenuM munisa`melana zAsana mATe A saikAnA abhUtapUrva prasaMga hato, e 33 divasa cAlyuM, aneka prakAre zAstrIya vicAraNA thaI ane sasaMmata niNaeNya lAvI A munisa`melane zramaNa saMsthAnI pratiSThA khUba vadhArI. A badhAM kAryAmAM nagarazeThane ane amadAvAdanA saMghane pU. AcArya mahArAjanI doravaNI rahelI. temaja te vakhate prAraMbhamAM dahegAma grupa vagere paDelAM grupAne ekamata karavAnuM kAma pUjyazrIe khUba ja kunehapUrvaka bajAvI saMmelanane pAra pADayuM hatuM. tInI bhaktivALAM zrAvakodvArA nAnA meTAM sadyA to ghaNAM nIkaLe che. paNa jemAM tera tera hajAra mANasA, taisA gADAM vi. vAhanA, ane saMghane jyAM paDAva hAya tyAM meM nagara vasyuM hoya tevAM - zeThazrI mANekalAla manasukhabhAI, zeTha nagInadAsa karamacaMda ane zeDa pApaTalAla dhArazIbhAI jevAnA saMgha to kavacit ja nIkaLyAM che, ke je saMghAnA rajavADAMoe umaLakAbhera svAgata karyAM che, ane je saMghanA darzana jainetara prajAe jainazAsananI prazaMsA karI che. charI' pALatAM aneka sadyA pUjaya AcArya devanA sAnnidhyamAM nIkaLyAM che. nAnA moTA tapanA ujamaNAM to aneka sthaLe zrAvako dvArA thatAM hoya che, paNa je ujamaNAM kharekhara zAsananI prabhAvanAne karanArAM hAya, ane jenA darzana mATe gAmegAmathI loko umaTe tevAM zeTha jamanAbhAI bhagubhAi, zeTha manasukhabhAi, zeTha nagInadAsa karamacaMda, zeTha cunIlAla lakSmIcaMda ane zeTha mUlacaMda bulAkhIdAse karelAM to kavacit ja thAya che. AvAM zAsanaprabhAvaka udyApaneAdvArA zAsananI anekavidha prabhAvanA pa. pU. AcArya mahArAjanA varadahaste thai che. duSkALarAhata, jIvadayA, dharmazALA, pADazALA, AMbilazALA, sasthAe va. agaNita uttama kAryAM emanA haste A kALamAM thayAM che. and dedicated dadd Jain Educationa International 21 For Personal and Private Use Only sIprakAzana
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ TuMkamAM -jenazAsanano chellAM 61 varSane unnati - ItihAsa, eTale pa. pU. A di AcArya zrI vijayanemisUri mahArAja. jainazAsananuM koIpaNa evuM viziSTa kArya nathI ke A che jemAM temanuM sAnnidhya. sahayoga ane AzIrvAda levAmAM na AvyAM hoya.. parAghAta nAmakarma kone kahevAya? te temanA darzane samajAtuM. bhalabhalAM meTAM che che mANaso temanA darzane pitAne pAmara mAnatAM. temanI AMkha mANasane jotAMveMta pArakhI che mAM letI. sAmAnA eka bole tenA hRdayamAM zuM bhAva bharyo che, te samajI letAM. pacIsa ja pacAsa varSe zuM banaze. tenI temanAmAM pAkI gaNatrI hatI. koIpaNa kAma karatAM pahelAM te che pariNAmane vicAra hatA. AvA dIrghadraSTA, prabhAvaka, vidvAna ane zAsananA AdhAra staMbha pU. sUrivara hatAM. pUjya AcArya mahArAje saMgha upara mahAn upakAra karyo che. Aje te bhale na to hoya, paNa temaNe karelAM zAsananA kAryo temanI smRtine hajAro varSa sudhI yAda karAvaze. A kadaMbagiri, kAparaDAjI ane zeTha ANaMdajI kalyANajInI peDhInA darzane temanuM darzana thaze, vidvAna muni mAtranA darzane temanI smRti tAjI thaze. zAsananI suvihita praNAlikAnuM e AcaraNa temane ezIMgaNa raheze. - pUjya AcAryadeve jainazAsanane-atibhadrika pariNAmI-nyAyazAstranA aneka vidvAna pU. A.zrI vijayadarzanasUrijI mahArAja, samartha AgamAdi zAstronA jJAtA chatAM guru gautamanI yAda Ape tevAM gurubhakta pU. A.zrI vijayadayasUrijI ma., pU. zAsanasamrATanI dara ke pratibhAnI yAda Ape tevA-dIrghadraSTA-zAsanamAnya pU. A.zrI vijayanandanasUrijI ma. sa pU. A.zrI vijayavijJAnasUrijI ma., pU. A.zrI vijayapadrasUrijI ma. pU. A.zrI che vijayAmRtasUrijI ma., pU. A.zrI vijayalAvaNyasUrijI ma. tathA pU. A.zrI vijayakastUrasUrijI ma.-jevAM ghaNuM AcAryo ane vidvAn sAdhugaNano uttama vAraso Apyo che. "jaba tuM A jagat meM, leka hasata tuma roya, aisI karaNa aba kare, tuma hasata jaga royanI ukti pU. AcAryadeve sArthaka karI che. Aje teo nathI, paNa te che temanA kAryo, temanI kuneha, pratibhA ane zAsananI sevA saune temanI yAda Ape che. yuvAnI, sattA ane kIrti evI che ke-bhalabhalAne ahaMtA utpanna karI anartha je karAve che. pa. pU. AcAryadevanA aneka rAjAo, vidvAno. AgevAna zreSThio paramabhakta Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ EUREURUUUUUUUUUUUUPPPPPPPPP0 hatAM. vizALa, vidvAn ziSyasamudAya hatA. chatAM koI divasa koI vAtano Agraha rAkhyo nathI. huMmezA saMpa ane sumeLa rahe te ja rAhu temaNe jIvanamAM apanAvyA che. sau prathama A prabhAvaka sUrivaranA dana cANasmAmAM teozrI cAturmAsa birAjamAna hatAM, tyAre meM mArA khalyakALamAM 15 varSanI uMmare karyA. te vakhate teozrI zAsananA sarvesarvA hatAM. teonI mAMdagI prasaMge amadAvAda, bhAvanagara ane judAM judAM sthaLethI seMkaDA AgevAneA sukhasAtA pUchavA AvatAM. A pachI te teozrI pATaNa padhAryA. tyAM temanuM thayeluM. svAgata abhUtapUrva hatuM. ame pATaNamAM zrI prabhudAsabhAinA vidyAbhavanamAM bhaNatA hatAM. ahIM amArA badhAMnA hRdayamAM e zAsanaprabhAvaka tejomUrtinI chAyA paDI. pachI teA uttarAttara temanA hAthe ujamaNuM, saMghra vagere aneka zAsanaprabhAvanAnA kAryA nihALyAM. ane zAsananA advitIya mahApuruSa tarIkenI temanA pratyenI pUjyatA sthira thaI. pATaNa-vidyAbhavanamAM karelAM abhyAsa pachI dhArmikakSetre jIvanavyavasAya thayA. ane te vyavasAya amadAvAdamAM sthira thayA. ahIM pa.pU.A. sAgarAna DhasUrijI ma., pa.pU. A. siddhisUrijI ma., pa.pU.A. nItisUrijI ma., pa.pU.A. vallabhasUrijI ma., pa.pU.A. dAnasUrijI. ma., pa.pU.A. meghasUrijI ma., pa.pU.A. labdhisUrijI ma., temaja pAyacaMgacchIya pa.pU.A. sAgaracaMdajI ma., tristutika pa.pU.A. bhUpendrasUrijI ma., kharatara- gacchIya pU.A. jayasiMhasUrijI ma., vagerenA paricayamAM AvyA. A badhAM labdhapratiSTha AcArya bhagavaMtA upara temanI (pU. citranAyakanI) uttama chAyA hatI. pU. AgamAdvAraka A. zrI sAgarAnaMdasUrijIe teA munipaNAmAM temanI sAthe cAturmAsa karyAM che. eTaluM ja nahi, paNa temanA hAthe zrI bhagavatIsUtranA yeAgeAddahanapUrvaka gaNipada-panyAsapada svIkAryA che, sAthe maLIne hana jekobInA lekhanA pratikArarUpe parihAya mImAMsA lakhI che. vi.saM. 1990nA muni saMmelanamAM dareka khakhatamAM sAthe UbhAM rahI aneka praznonA tADa ANyA che, pAMjarApALe sAthe rahyAM che, ane zrI pApaTabhAI dhArazInA sagha vakhate-"tAre saMghamAM jAheAjalAlI lAvavI hoya, te zrI nemisUrimahArAjane laI AveA." kahIne zrI sAgarajI mahArAje pApaTabhAi dvArA jAmanagara cAturmAsa mATe vina Mti karAvI vi.saM. 1993nuM cAturmAsa sAthe karyuM che. ane zrI pApaTabhAInA saMghamAM paNa sadA sAthe rahyAM che. khaMbhAtamAM sa'. 2000mAM tithisaMbaMdhI ukelamAM pa.pU.A. zrI labdhisUrijI ma. sAthe thayelI vicAraNA mujaba eka pakSe pUjyazrIe AcAryAnI sa'mati meLavI levI, adddddddddddddddddddddddddes 23 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ che ane bIjA pakSe pU. labdhisUri mahArAje saMmati meLavI laI. A praznano ukela lAva. A A prasaMge zrI sAgarAnaMdasUrijIe vinA saMkoce pUjyazrIne saMmati lakhI mokalI che. to vi.saM.199ramAM tithimatabheda Ubho thayo, te vakhate pa.pU. AcAryadeva amadA- ja re vAdamAM pAMjarApoLanA upAzraye birAjatA hatAM. pU.A. siddhisUrIzvarajI ma. vidyAzALe che birAjatAM hatAM. A vakhate pU. siddhisUrijI ma. pAMjarApoLe padhAryA. ane AcArya. puMgavee vicAravinimaya karyo. ane chevaTe pU. siddhisUrijI mahArAje pUjyapravarane jaNAvyuM ke : "Apa je rItano saMvacharI saMbaMdhamAM nirNaya karazo. te rIte huM karIza. amadAvAdamAM bheda paDe. tema nahi bane." arthAt - pUjya pravaranA vacana upara aTala vizvAsa hate. pU. AcArya zrI nItisUrIzvarajI mahArAjano to temanA upara atyaMta sadabhAva hatA. temaNe vi.saM. 1971nuM cAmurmAsa pAMjarApoLe pU. AcArya mahArAjanI sUcanAthI karyuM che. A eka prasaMga mane barAbara yAda che ke- kocInavALA jIvarAja dhanajIbhAI taraphathI isiddhahemabRhaprakiyA graMtha chapAyela. A graMthamAM chele mayAzaMkaraputreNa, girijAzaMkaraNa / kRteyaM prakriyA nityaM, yAvaccandradivAkarau / A zloka chApele. A vAtanI jANa pUjya AcArya devane thatAM temaNe pU. nItike sUrIzvarajIne jaNAvyuM ke - girijAzaMkara paMDite A koI navuM prakriyA vyAkaraNa banAvyuM ja nathI. kalikAla sarvajJa bhagavaMtanuM A vyAkaraNa A rIte ApaNe hAthe chapAya te vyAjabI nathI. " turta pU. nItisUrIzvarajI mahArAje te loka upara kApalI coMTADI devarAvI. ane ke dhyAna deravA badala lAgaNI batAvI. Ama A be AcAryo vacce khuba ja prema ane lAgaNI hatAM. pa. pU. A. zrIvaThThabhasUrijI mahArAja to pUjyazrI pratye atyaMta pUjyabhAva rAkhatAM. udepuramAM sau prathama maLela te vakhatanA udgAro temaja temanI A graMthamAM ApelI aMjali re vagere te vAtane prakAzita kare che. - pa. pU. A meghasUrijI mahArAje vAraMvAra jaNAvatAM ke-"zAsananA AgevAna banavuM che hoya. ane zAsanamAM koipaNa sakriya kAma karavuM hoya te pU. AcArya zrInemisUrI che : / / / / / / / / / / / Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharajI mahArAjanI nizrA vagara banI zake tema nathI." A vAtane rajU karIne ja zrI mayAbhAi sAMkaLacaMdane ane zezrI bhagubhAI sutariyAne paDhInA kArTImAM joDAvA sUcanA ApelI. pa. pU. A. labdhisUrIzvarajI mahArAjanA pUjyazrI pratye kevA ahAbhAva hatA, te teA khaMbhAtamAM temanA thayelA milanamAMthI jaNAI Ave che. A uparAMta-paragacchIya zrI sAgaracaMdrasUrijI ane A. zrIbhUpendrasUrijI mahArAja paNa temane bahumAnya gaNatAM. pa. pU. AcArya devanAM uttama cAritra-brahmacaryanA prabhAve ane vyaktitve evI ajama zraddhA pragaTAvI hatI ke - temanA teja AgaLa koi vighna Ave ja nahi. eka vakhata zeDazrI mANekalAla manasukhabhAie temanA nIkaLelAM saMghanuM TuMkuM varNana chapAvavAnI mArI AgaLa IcchA darzAvI. mane temanA baMgale elAbyA. lAbImAM kheDA pachI kevAM sa`jogeDamAM saMgha kADhayA ? kaI rIte vyavasthA karI ? te jaNAvatAM temaNe dhALakA saMgha AbyA, tenA varNana bAda temanA putra rAjendrakumAra bahu bimAra paDayAM. AnuM varNana karatAM temaNe kahyuM : "rAjendra bacaze ke nahi bace tenI ciMtA hatI. te ja vakhate mane kALA paDachAyA dekhAyA. huM DaghAi gayA. lAgyuM ke -- jarUra A karo have niha ace. paNa te ja vakhate acAnaka pUjya mahArAjajInA avAja saMbhaLAyA. ane kALA paDachAyA nAThA. ane rAjendra bacI gayA." A vAta game te hAya, paNa mane zeThazrInI mahArAjazrI pratyenI acaLa zraddhAnuM dana thayuM. AvuM ja darzana zeThazrI pratApazI mohAlAla, zeDazrI cImanalAla lAlabhAI. zeDazrI jezIMgabhAI kALIdAsa ane zrI phulacaMdabhAi dvArA thayuM che, zAsananA sarvamAnya prabhAvazAlI A sUrivaranA tejapuMja evA hatA ke - temanI sAme jotAM paNa kSeAbha thAya. chatAM te eTalAM ja vinAdI. AtmIya ane mRdu hatAM. eka vakhata jaina manTamAM pU. AcAryadeva birAjatAM hatAM. tyAM huM, pa. bhaga vAnadAsabhAI, 5. vIracaMdabhAi rAtre temanI pAse gayAM. vAtavAtamAM vinAdamAM pR. AcAya mahArAje vIracaMdabhAine kahyuM : "kADIAvADInA bharAsA niha. tenI pAghaDInA AMTA eTalAM peTamAM rAMTA," 5. vIraca`dabhAI belyAM ke H mahArAjazrI ! A zuM kaheA che ? Apa mahuvAnA che. mahuvA zu kAThIAvADathI alaga che? Jain Educationa International 25 For Personal and Private Use Only
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ mahArAjazrIe javAba Apyo: "vIracaMda! mane koI kAThIAvADI nahi kahe che che meM mAthuM muMDAvyuM che. sAdhu tha chuM. kAThIAvADI kahevAthI tane kharAba lAgatuM hoya che che te mAthuM muMDAvI nAMkhe. ane sAdhu banI jA." eka vakhata pAMjarApoLe pUjya AcArya zrI pAse vAtacIta karate huM palAMThI vALI 8 beThA hatA. sAmI bAjue pa.pU.A. udayasUrijI ma. beThAM hatAM. temaNe mArA paganI re rekhA joI kahyuM: "maphatalAla! je te sAdhu thAya to AcArya thAya, tevI tArA paganI 8 che rekhA che. pUjya mahArAjazrIe turta kahyuM: 'udayasUrijI sAhitya, Agama, zilpa vagere che huM zAstronA jANakAra che, te te jANuM chuM. paNa rekhAzAstra jANe che, te khabara nathI. e ? 8 kahe che te khoTI vAta che. chatAM te temane sAcAM pADe, ane mane juTha pADIza to huM chuM che khoTuM nahi lagADuM. bola, tAre temane sAcAM pADavAM che?" AvAM AvAM aneka haLavAM prasaMgo che ke - je vakhate teo atyaMta sukomaLa. je mRdu ane nikhAlasa jaNAyA che. 02008003002002003003008003000020020020020020030:0000300200200300800EC0200200200201200200208 samudramAM rahela dIvAdAMDI jema mArga sUcaka che, tema meTA puruSanA jIvanacaritra mAsUcaka che. pa.pU.A. nemisUrimahArAja evAM mahAna puruSa che ke temanuM jIvana che nAnA moTAM anekane mATe mArga sUcaka che. temanuM jIvanacaritra zAsanane saMgrahI rAkhavA che egya amUlya bheTa che. ugatAM munio, AcAryo ane zAsananA nAyakone temanA jIvanamAMthI ghaNuM jANavAnuM ane vicAravAnuM maLe tema che. pUjya AcAryazrInI hayAtImAM to temanuM jIvanacaritra lakhAya, te temane iSTa na huM hatuM. tethI te saMbaMdhI koI prayatna na thaze. paraMtu temanA svargavAsa pachI te jIvana8 caritra turta pragaTa thAya te mATe ghaNuM sAdhu, sAdhvI ane AgevAna gRhasthanI mAMgaNuM hatI. paraMtu temano svargavAsa temanA mukhya ziSyone khUba AghAtajanaka hatuM. temanuM che che jIvanacaritra ke jIvana prasaMga saMbhAratAM ja temane mo bharAI Avato. A kAraNe keTaleka che samaya vyatIta thaye. jIvanacaritra aMge keTalIka sAmagrI ekaThI karI judA judA lekhako dvArA A pragaTa karavAnI bhAvanA rAkhelI. paraMtu koIne koI kAraNe temAM vilaMba thaze. A vilaMba pa.pU. AcArya deva vijayanaMdanasUri mahArAjane asahya lAgyo. temanI IcchA hatI ke - huM have koIpaNa rIte A saMgrahIta sAmagrIvALuM jIvanacaritra pragaTa thAya te sArUM. 80E0DE002019000000030000020080090020030060060080:0000000000000000000000000000000000000000 DECOEC OPCOEDOSTOSODED/S0030060080:0S00SCOSCOECOECOBOOSCOSCOECOECOSO Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ be varSa upara mane A kArya soMpyuM. meM saharSa svIkAryuM. paraMtu chellA keTalAka zika varSathI vidyAvyAsaMga chUTI javAthI meM A kArya mATe mArI jAtane egya na mAnI. AthI - pa.pU. AcArya deva vijayanaMdanasUrIzvarajI mahArAjanA sAnnidhyamAM cAturmAsa karela, ane jemanA upara pU. AcAryadevanI pUrNa amadaSTi che, tevAM-thoDAM varSanA che dIkSita chatAM pratibhAsaMpanna bALamuni zIlacaMdravijayajIne A caritralekhananuM kArya A soMpavAmAM AvyuM. pUjya munizrI zIlacaMdravijayajIe pUrNa ullAsa sAthe avirata prayatna karI. te che kArya khuba suMdara rIte pUrNa karela che. temanA jIvanamAM prakAzananuM ke lekhananuM kArya A che ke prathama ja haze. chatAM A prakAzana dvArA temanAmAM rahela bhakti ane zaktinuM suMdara ane A prakAzana karyuM che. temaNe A jIvanacaritramAM aneka vastuono saMgraha raju karyA chatAM te tene nIrasa thavA dIdhuM nathI. prakaraNe, bhASAnuM sauSThava, va. barAbara sAcavyuM che. ane A bhaviSyanA AzAspada zramaNa lekhaka tarIke teo bahAra Avaze. tevI AzA pragaTAvI che. ri pa.pU. paropakArI AcArya deva zrIvijayanaMdanasUrIzvarajI mahArAje zAsananA staMbha che pa.pU. AcArya deva vijayanemisUrIzvarajI ma.nA guNAnuvAda karavAne dhanya avasara A prastAvanA dvArA ApI mArI upara mahAn upakAra karyo che. vidyAvyAsaMgathI chUTI gayelA ane dhaMdhAkIya vyavasAyamAM gaLAbUDa belAM mArAthI kAMI ajugatuM lakhAyuM hoya te tenI kSamA mAgI viramuM chuM. pUjyazrI AcArya devanA guNagrAma agaNita che. tenI kalpanA karavI te paNa A azakya che. A te mAtra aMgulinirdeza che. li. paM. maphatalAla jhaveracaMda che hara dIkarI e ja ja ra ja karI zakAya che. vAra to Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ 0EUR0080080090000000000000000000000000000000000000 janAbhimukha pratibhA hajAro varSa pUrvanI paurANika kathAnAM siddhAMtavAdI AdarzonA namUnA jevAM pAtrAmAM mANasane jeTalA rasa paDe che. tethI vizeSa rasa tene tenAM samakAlIna pAtronAM vicAra, vANI, vana AdimAM paDe che. e samakAlInAmAMthI vyakti jo dharmaguru hAya athavA saMsAramAM rahyAM chatAM padavI, paisA ke kIrtinA lAbhane vaza na thanAra nirmAhI hoya teA janasamAja tenA para pUjAnA kaLaza caDAve che. kAraNa, enA paricayathI leAkeAnA dilamAM zraddhA, bhakti, saumyatA, saralatA, AtmanirIkSaNa Adi guNe! baMge che. jIvatarane eka prakAranuM ghaDatara- sthAna maLI rahe che, sAmAnya vyaktie viSe jo Ama hAya te jemaNe samagratayA saMsArane tyAga karyA che, AtmAnnatinA paMthe prayANa karyuM che. cAritryazuddhi jALavI che, evI sa Mta vibhUtione viSe teA kahevuM ja zuM? AcArya vijayanemisUrijInu tA jainadharma guruomAM paNa viziSTa sthAna che. eka sAmAnya vyakti nemacaMdamAMthI muni, panyAsa ane AcArya vijayanemisUrinI padavI prAptie pahoMce, e emanA AdhyAtmika jIvanamAM vasela saMyama, sAdhanA, jJAne pAsanA AdinA utkarSa vAcaka krama darzAve che. emanI jIvanasAdhanAmAMthI tAravI zakAya ke--sAmAnya manuSya paNa je AtmanirIkSaNa karavAmAM, satya-ahiMsA-aparigraha jevA guNAne dainika vyavahAramAM AcaravAmAM satata prayatnazIla rahe, te te ghaNI UMcI siddhine prApta karI zake. sAdhuonA jIvanamAM bhAgye ja ane evI ghaTanA e che ke-vijayanemisUrinA janma je gharamAM thayA hatA temAM ja teo kALadharma pAmyA hatA, ane te paNa keTalA vizALa ziSyaparivAra mUkIne. udayasUrIzvarajI, naMdanasUrIzvarajI, darzanasUri, vijJAnasUri, lAvaNyasUri vagere AcAryA, upAdhyAyA, panyAsA, gaNivarya, munibhagava MtA temaja sAdhvI samudAya maLIne te ghaNA mATeA samudAya kahI zakAya, A sau jaina tathA amuka pramANamAM jainetara samudAyAnA AdhArastaMbha banI rahe e nAnIsUnI bInA teA nathI ja. AcAryazrInI lAkasevAo paNa ghaNI jANItI che. dharma ke jJAtinA bhedabhAva vinA aneka stara ane sthaLanA leAkeAmAM vicarIne emaNe ahiMsAne upadeza ApyA che. duSkALa jevI vipattiveLAe achatagrasta vistAromAM pharIne duSkALagrasta lokone mATe sahAya ane rAhatakAryAnA prabaMdha karAvye che. taduparAMta sAmAjika jIvanakSetre uddabhavatA dence, wawad:www.dabadowed Jain Educationa International 28 For Personal and Private Use Only
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ 0000000000000000000000000000000000000000000 keTalAka prasa'gAmAM lokonI vacce dIvAla banI beThelA manabheda ane matabheda paNa mITAvyA che. e sarva AcAryazrInI janAbhimukha pratibhAnuM pariNAma kahI zakAya. svadhIe temane zAsanasamrAT. vacanasiddha puruSa, bhadrika pariNAmI vagerethI ALakhAve che. keTalAka emaNe karelA kadaMbagirinA vikAsane sabhAre che, to keTalAka camatkArika kathAone sabhArIne zraddhAMjali arpe che. A saghaLuM AcAryazrI pratyenI akhUTa bhaktine AviSkAra che. emanI jJAnApAsanA tA jainetarAne paNa Ape bahumUlya temaja bahusaMkhya prAcIna pradhAnuM saAodhana, hAthe thayuM che. Aje bhautika vikAsa jeTalA jovA maLe che teTalA Atmika vikAsa thayelA jovA maLatA nathI. ApaNA potAnA vicAra, vANI. vana para vijaya na meLavIe tyAM sudhI ApaNe karela lokazAhInI pragatimAM uNapa gaNAya. nemisUrijI jevA mahAn AcAryanA jIvana ane kavanamAMthI khodha laine AMtarika zaktione vadhAre khIlavIe tyAre dharmanA kharA hArdane prIyuM gaNAya, ane satya, ahiMsA, diladilanI baMdhutA, samabhAvapU mAnavasevA dvArA AtmAti sAdhIe tyAre vaMdanAMjali ApI gaNAya. sarva anuyAyIA A pavitra bhAvanAne vicAra. vANI, vartanamAM pratibiMbita thatI jovAnI manAkAmanA seve ja....! evI hatI. aneka sthaLAe navAdhAnuM sarjana amanA Jain Educationa International www.corded....adddddd 29 For Personal and Private Use Only ke. ke. zAha (tAmilanADunA rAjyapAla)
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ vadhu vAra re vaNa dUra thADuMka mArU' paNa........ eka mahApuruSanuM A jIvana che. 6pa samu svaccha emanuM vyaktitva che. jonAra jeTalA zuddha haze, eTalA A darpaNa niSkalaMka bhAsaze. jonAranI azuddhi, A darpaNane kalakita banAvaze. kalaka dakamAM che. daNamAM nahi. DAgha ApaNA che. ArIsAnA nahi. 6Nu-zA A akalaMka vyaktitvanA citraNanuM saubhAgya Aje mane sAMpaDayuM che. pUjanIyacaraNa AcArya bhagavaita zrIvijayanandanasUrijI mahArAjanA zubhAzIrvAda-e saubhAgya prAptinuM nidAna che. e 'pUjanIyacaraNu' prati kRtajJatA dAkhavuM. te! emanA zubhAzIrvAdanA vyavahAru badalA vaLavAnI mane bhIti lAge che. e karatAM te huM ema ja IcchuM ke uttarAttara vadhelAM ane vadhatAM emanA AzIrvAdanA bhAra taLe huM sadA dakhAyelA ja rahuM. - je vyaktinA vyaktitvanuM me' citraNa karyuM che, tene me pratyakSa joi nathI. anA vyaktitvanI bhavyatAnA mane jAta anubhava nathI. Ane huM mAruM kamabhAgya samajuM chuM. mArAM sAtamI peDhInA guru - e vyaktinA vyaktitvanI vAtA meM jyAre gurumukhe sAMbhaLI, tyAre enI himAlaya-zI bhavyatAe mArA citta para cuMbakIya AkarSaNa jamAvyuM. e bhavyatAnI yAti mArA citta para phelAi. AvA bhavya gauravazAlI gurunuM saMtAnIya -ziSyatva mane maLyuM che, e khyAla AvatAM huM dhanyatA anubhavI rahyo. mane thayuM : yazAhe sadAtana anelAM A bhavya vyaktitvane zabdadeha zA mATe na apAya ? ane meM tarata sa`kalpa karyA - zabdadeha ApavAne. sa'kalpa karyA ke - saMdehanI hAramALA sAme AvI UbhI. - ApaNI hesiyata zI? e bhavya vyaktitva kayAM, ne mAnava - magatarAM samA ApaNe kayAM ? e vyaktitvane paricaya keTale ? paricaya vinA ene pUre nyAya ApI zakAya ? va. A hAramALAnI sAthe gujarAtI vyAkaraNa ane lekhanakaLAnI pUrI abhijJatA paNa kRtyAnI peThe DAravA lAgI. paNa re! 'rAmanAM rakhavALAM ochAM hAya nahi.' e sa MdehanI hAramALA ane pelI kRtyA-zI abhijJatAnA Dara jaldI naSTa thaye. pUjya AcArya bhagavaMtanA AzIrvAdayukta Adeza maLyeA keH "tuM lakha, preraNA ane sphuraNA ApanAra sUrisamrATa svaya' che. Jain Educationa International 30 For Personal and Private Use Only
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ TETOOEQQEQEDOEQ0OQEDEQEDEQOE00EOoOQE G 0200300300300300SN 030OSODBODSC020ost::090 9300300300300300800S1020030 ane "AjJA purAmavivArIyA e nyAye meM lekhanano prAraMbha karI dIdho. che che ane sAce ja! saM. 2027 nA poSa vada bIjI chaThathI mAMDIne saM. 2029 nA mAgazara suda che bAraza sudhInA A caritralekhanakALa daramyAna jyAre jyAre mArA manamAM saMdigdhatA UbhI che? je thaI, tyAre tyAre sUrisamrAknI pavitra aMtaH preraNAno mane akhUTa sahAro lAge che. pUjya je AcArya bhagavaMte svayaM A samagra lakhANa sAvaMta tapAsI-dhIne e sahArAne tathA 8 mArAM utsAhane dviguNita banAvyuM che. pUjyapAda sva. sUripuMgava zrIvijayeAdayasUrIzvarajI ma. tathA pUjya AcArya bhagavaMta 2 8 zrIvijayanaMdanasUrIzvarajI mahArAje saMyukta rIte karAvelI caritranAyakanA jIvananI noMdha AdhAra meM A caritra lakhavAmAM lIdho che. paNa e sAthe mAre kahevuM joIe ke8 A. zrInaMdasUrijI ma.zrInI ajoDa smRti-maMjUSAmAM yathAtathapaNe sacavAyelAM prasaMgone ja meM zabdamAM utAryA che. caritranAyakanA janmathI kALadharma payatanA ekeeka prasaMgene samRtipaTamAM dhArI rAkhavA. e to e pUjya AcArya bhagavaMta jevAM jabaradasta buddhije zakitazAlI puruSanA sAmarthyamAM ja saMbhave. cAritranAyakanA saMsArI bhANeja pro. hakIcaMdabhAI je. dozIne ulekha mAre AbhAra sAthe karavo ja joIe. pitAnI yuvAvasthAmAM caritranAyakane ane potAnA mAtu2 zrIne pUchI pUchIne temaNe ekatra karI rAkhelI mAhitInI noMdhapothIe mArAM lakhANane saprANa banAvyuM che. e na hota to - kadAca AmAM ghaNI vAto rahI jAta. ane - "parama upakArI" zabda paNa jemane mATe alpa jaNAya che. te mArA 3 saMyamajIvananA ghaDavaiyA pUjya gurudeva paMnyAsazrI sUryodayavijayajI mahArAjanuM ahI maraNa karatAM hayuM gadagada bane che. kSaNe kSaNe sAMpaDatI e "upakArInI preraNA na maLI chuM hota to..... Aje AnA lekhaka tarIke na ja hota. mArAM A kAryamAM pAraMparika sahAyaka vinaya - vaiyAvaca ane svAdhyAyane Atmache sAt banAvanAra mArAM gurubaMdhu muni zrIbhadrasenavijyajInuM kRtajJabhAve maraNa karavuM, ene huM che Avazyaka kartavya samajuM chuM. kolejanA vidyArthI hovA chatAM sUrisamrATa taraphanA guNAnurAgathI prerAIne A je caritranI presakopI karavAmAM mArA pUrNa sahAyaka - pAMjarApoLanA traNa kizora-ziSyane re huM nahi bhUluM. zrI janaka e. zAha, zrI hirena e. kApaDiyA. ane zrI azvina eca. 8 parIkha emanAM nAma che. A pUruM karatAM pahelAM keTalAMka khulAsA karIza. (1) prathama prakaraNamAM vaparAyelo seraTha" zabda "saurASTra deza mATe che. te 2 saurASTranA eka vibhAgarUpa soraThapradeza mATe nahi. SIDE00000500600EC0E00SOOSUDE000000000050000000-00000DE0DE0DE0DE00EO DEOREOLE00EOVEODEODEODEOS OOGOVEQDEO DOODDEDDED SEQ020000000 31 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ (2) "vahIvaMcAnI vahI mATe spaSTatA karavI jarUrI che. caritranAyakanA saMsArIbhAI zrI bAlacaMdabhAIe koi vahIvaMcA pAsethI akSarazaH meLavelI-utArelI A vaMzAvalI mi che. emAM AvatAM nAmo. saMvat vagerenI itihAsamAM tapAsa karI. paNa kAMI meLa na besatAM re e noMdhane jemanI tema rAkhI che. vijJapuruSo A bAbata vizeSa prakAza pADe. tevI apekSA. (3) caritranAyaka mATe A graMthamAM "pUjyazrI zabda vAparyo che. teno prayoga 11 mAM prakaraNathI zarU thAya che. (4) caritranAyakanA jIvananA keTalAMka prasaMgo noMdhapAtra chatAM mArAM ajJAnanA kAraNe rahI javA pAmyAM che. jo ke - keTalIka vAtonI TUMka noMdha meM pariziSTamAM lIdhI che. | (5) pheTAo khAsa pasaMda karIne lIdhAM che. haju paNa keTalAMka rAjAo-adhikArIo che ane praSTizrAvakonA phoTA mUkavA bhAvanA hatI. paNa kAM to te phoTAnA abhAve ane che kAM keTalAMka phoTAo anyatra hovA chatAM na maLI zakavAthI e bhAvanA saphaLa na thaI. ho (6) vIsamI sadInA anya aneka sUripaMganI sarakhAmaNImAM caritranAyakanA jIvanamAM apAra viziSTatAo jovA maLe che. e viziSTatAonA A citraNamAM - eka ra jIvanacaritramAM na hovA joIe tevAM - truTi, ane adhurapa va. doSanI saMbhAvanA kharI. - mArI umeda che ke - bhaviSyamAM khIlelAM daSTibiMdu nA AdhAre AvAM doSa vinAnuM A ja caritra punaH lakhavuM. gurubhagavaMtanA zubhAzIrvAda A AzAne phalavatI banAve. banelAM banAvonuM kazI raMgapUraNI vagaranuM prAmANika varNana: satya." | gujarAtanA eka sAkSaraDe satyano eka artha e karyo che. e arthane anuche saravAne meM AmAM pUrato prayatna karyo che, ema huM mAnuM chuM. chatAM lekhanakalAnI mArI anabhijJatA ane caritranAyaka prati emanA eka ziSya tarIkenI pUjyabuddhine kAraNe kyAMka raMgapUraNI thaI hoya. hakIkata doSa saMbhavyA hoya, to sujJapuruSo kSamA kare. ane e je tarapha mAruM lakSya vinAsaMkoca kheMca, jethI mArAthI pharI evI bhUla thavA na pAme. keTalAMka AMgaLI cIMdhaNa mAM puNya mAnanArAM paNa hoya che. emaNe pelI A darpaNanI vAta vicAravA jevI che. paNa javA do. emane vaLI upadeza zo? emanuM e che "puNya emane ja mubAraka ho. aMtamAM - saurASTranI eka mahAna vibhUtinuM, mAtra saurASTranI ja zA mATe? A gujarAtanI. nA ! bhAratavarSanI eka mahAn vibhUtinuM jIvaMta vyakitatva A jIvanamAM che. ri e jIvana anekanI jIvana-ImAratanA ghaDataramAM pAyAnI jema AdhAra banI rahe, evI che abhilASA sAthe. ... ... .. zrIvijayanemisuri jJAnazALA, pAMjarApoLa, rilIphoDa, amadAvAda-1. mAgazara sudi 12 ravi. nA. 17-12-1972, dienda. 32 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ Saache. a nuM kema 1 AzIrvacana - samarpaNa 3 prakAzIya nivedana ja prabhAtika maMgala pa cAritryanI pratibhA 6 abhaya mahAnubhAva 'cha peraNArUpa vana 8 sarva pradhAna munigaNanAyaka 9 abhivAdana 10 AcArya zrI RSikArya 11. prastAvanA 1 thoDuMka mA paNa 16 anukrama 100 107 113 117 121 14 sohAmaNA soraTha, ne mane hara mahuvA 15 vahIvaMcAnI vahI 10 dIvALIne dIvo pragaTa 17 kuMbhalasaikA pRta 18 bAlyAvasthA ane abhyAsa 19 dharmAbhyAsa ane tyAgabhAvanA 20 kaparI kasoTI 21 mahAbhiniSkramaNa 22 mana 23 e dIkSA 28 zAstrAbhyAsa 25 vaDI dIkSA ane gurUdevanI mAMdagInuM rahasya - zrIdavanI ciravidAya 27 zAsanaprabhAvanAnI bhavya zarUAta 14 janmabhUmimAM jayajayakAra 29 amadAvAdane AMgaNa 30 stabhatIrthamAM be cAmAsAM 31. jaya thaMbhaNe pArasanAthe 32 pravacana prabhAvanAnA preraka prasaMge 33 geAdahana 38 dIdhaSThA pUjyazrI ane gurabhakta 35 gaNi-paMnyAsa padavI 36 tIrtha AzAtanAnuM nivAraNa ane pitAjIne AtmasaMtoSa 37 kSetrasparzanA prabhAva 38 suricakacakravartI 39 jIvadayAnA jyotirdhara 80 tIrthoddhAranA zukaniyALa zrIgaNeza 41 zreSTha rAjavinaya 'ra kAtibheda nivAraNa 43 sarvanA hitaciMtaka 44 jaya zerIsAnAtha 8pa paDhIne pUrva itihAsa, baMdhAraNanI punaracanA ane gurUbhakta zreSTivarSane svargavAsa 46 kapaDavaMjamAM padavI pradAna 87 tIrtha rakSAnA AdhAra-zAsanasamrATa 48 maradharama dharmaudyota 89 mevADamAM mUrtimaMDana pa0 jesalamera jIhArIe pa1 pUjyazrI: anubhavanA mahAsAgara para kAparaDAne punaruddhAra paka mAlavIyAnA gurA, paka prabhAvazALI vyaktitva pa5 abuta kunehu-daDha Atmabala 56 anumodanIya yAtrA saMgha pa7 sImalA karAra pa8 saphaLatAnA prathama pagathie 127 132. 136 143 1pa 158 16 ka 1 69 181. 1.87 19pa 2 03 - 10 21.8 78 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ 59 Apane ucita lAge ta... huM anumAdanAnA nidAna 1 Adarza anuzAsaka che. namata kAdamba ! ka aitihAsika muni sumelana 64 A yuganuM bhagIratha kAma 65 punita preraNA ane bhUlye bhAvanA che. bhAvistA pariziSTo : 1 gu-viraha-vedanA 2 jyoniSazAstranI dRSTie pRthvInuM vana 3 upalabdha cokkasa mAhitI Jain Educationa International -- 33 'n 48 * 58 ' - 77 67 eka ja dhyeya tIrthAnnati ra nAnA siddhi 9 vAdhakane kAMThe 70 chellI prANapratiSThA 1 mo 7. mAyAtrA 73 ane iMgle ziSya paraMparA 5 buddhipatraka da citramaya vana For Personal and Private Use Only 283 290 298 309 313 323 34
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ [1] sohAmaNe saraka, ne manohara mahuvA sohAmaNe soraTha deza che. adbhUta enI zobhA che. ajabagajabane ene ItihAsa che. zUravIratA, dAnavIratA, ne dharmavIratAbharyA enA itihAsanI eka eka vAta jIvanamAM apUrva tAjagI sAthe utsAha janmAve che. zrIkRSNa vAsudevanI jagaprasiddha suvarNanagarI dvArakA soraThamAM ja hatI. bhagavAna zrI neminAthanI tapobhUmi-kalyANakabhUmi paNa soraThamAM ja che. Aje paNa e jugajunI ghaTanAne amarasAkSI garavo giranAragiri soraThanI parvata-mALAmAM eka camakatA metInI jema vilasI rahyo che. A garavA gaDhanI chAyAmAM rahIne ja junANuM (jIrNadurga)nA rA navaghaNa, rA' kheMgAra vigeree gujarAta-kaccha-siMdhanA samrATane ne gajhanavInA sulatAnane haMphAvelA. tIrthAdhirAja zrI zatruMjaya, ne enA aMgasamA zrIkadaMbagirizrI tAladhvajagiri vigere parvata-TuMkesoraThanI AMtara-samRddhinI alaukikatA ane pavitratAnuM bhAna karAve che. pUrvadhara bhagavaMta zrI devardhigaNi kSamAzramaNa-mahArAjAnI janmabhUmi verAvaLa pattana paNa seraThanuM ja samRddha baMdara hatuM, ane che. teozrInA netRtva heThaLa maLelI 500 AcAryonI parSadAmAM thayelI vAcanA, ke je valabhI-vAcanAne nAme suprasiddha che, ane jemAM siddhAntane-Agamane pustakArUDha karavAmAM AvyA hatA, te (vAcanA) paNa saurASTranA mahAna samRddha ne aitihAsika nagara valabhIpuranI puNya-bhUmimAM thaI hatI. bhRgukaccha-bharUcanI rAjasabhAmAM akhaMDavAda vaDe bauddhAcAryane parAbhava karanAra tArkika ziromaNi AcAryazrI malavAdIsUrijI mahArAja A valabhIpuranA rAjA zilAdityanA bhANeja hatA. AvA A soraTha dezanI ramaNIya dharaNImAM tilakasamI che madhumatI-mahuvA nagarI. alabelI ne raLIyAmaNI e nagarI che. cAre tarapha khIlI nIkaLelI lIlIchama vanarAjane lIdhe e nagarI soLa zaNagAra sajelI namaNI nArI zI zobhI rahI che. nAkara-sAgaradevanI enA upara saMpUrNa mAhera che. pitAnA zveta ane nirmaLa nIra-sabhara mejAM uchALo uchALato sAgaradeva mahuvAnA pAdarane pakhALe che, ethI e mahuvAbaMdara paNa kahevAya che, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsanasamrAT A nagarInuM kudaratI saundaryAM te vaLI ati adbhuta che. animeSa AMkhAthI e saundaryane joyA karA, khasa ! joyA ja kare. netrA thAkaze ja nahi. * eka taraph zrIphaLanA bhArathI lacI rahelA nALiyerI-vRkSAnI ghaTAthI bharapUra vADIe juo, teA mIjI khAju vaLI bagIcAomAM seApArI-jAmaphaLa-rAmaphaLa ne AmraphaLa jevAM vidhavidha phaLa bharapUra vRkSeA nIrakheA. tame thAkazeA, paNa tamArI AMkheA nahi thAke jotAM nahi dharAya, evI enI nisaga sundaratA che. mahuvAnI AbehavA paNa samazItA-mANavA jevI che. bhara unALA hAya, paNa mahuvA gayA eTale jANe ziyALAnA prAraMbhakALanA anubhava thAya. na maLe prasveda ke na thAya aphAro. e te je mANe e ja jANe. nagarInI pUrva ne uttara dizAmAM che mAlaNa-mAlinI nadI. prazAMta-gaMbhIra e nadInu nirmaLa jaLa khaLakhaLa karatuM vadhu' jAya che, ne enA vaheNanA ka`priya ninAda koI madhurA saMgItanI brAnti karAve che, A zubhra salilA nadInA jaLakaNanA sapathI zItala anaeNle pavana saMtapta haiyAMne saMtRpta anAvIne vAtAvaraNamAM anupama ramaNIyatA phelAve che. ane A badhI nisa sundaratAne kAraNe ja A mahuvA nagarI "saurASTranA kAzmIra"nuM gauravavaMtu upanAma-khida pAmI che. saurASTra e vIra-bhUmi che, eNe sArAMce AryAvane dAkhalA pUrA pADe evA dharmAMzUrA, raNazUrA, ne dAnazUrA nara-ratnA ApyA che. e vIrAnI maMgala-nAmAvalimAM mahuvA nagarIne phALA nAnAsana nathI. eNe paNa emAM mahattvanA hissA ApyA che. zrI zatruMjaya mahAtIrthe ddhAraka jAvaDazAha, A mahuvAnA ja nara-ratna hatA. saMvat pravaMka samrATa vikrame emane madhumatInuM Adhipatya sAMpelu paramAt mahArAja kumArapAlanA saMghamAM zrIsiddhagirijI, zrIgiranArajI ane zrI prabhAsapATaNa, e traNeya jainatIrthAMmAM savArkoDa-savAkroDa senaiyAnI ki MmatanA traNa ratnA uchAmaNImAM khelIne tA--mALa paheravAnA aNumAla lhAvA lenAra zreSThi-ratna jagatUM paNa A madhumatInA ja patnAtA putra hatA. A teA jugajunI vAta thaI. najIkanI--gaIkAlanI ja vAta karone! 87 varSa pahelAM te mahuvAmAM nara-ratnAnA adbhuta dAyako pAkayA hato. te vakhate tyAM dedIpyamAna sUrya maMDaLa soLe kaLAe prakAzI rahevu. e sUryamaMDaLanA eka eka tAralA nIrakhA, enAM vana sAMbhaLe, ne ApharInanA pAkAra karatA jAva. gujarAtanA vizALa sAhitya-vipinamAM "kesarI"nuM gauravapamelA 'masta-kavi' zrI tribhuvana premaza'kara, pa. pU. zrI AtmArAmajI mahArAjanI satpreraNAthI cIkAgA (amerikA)mAM bharAyela vizvadharma pariSamAM ane yuropanA anya dezAmAM jainadharmAMnI mahattA sthApanAra, ne svAmI vivekAnandanI samakakSa gaNAtA mAhoza berisTara zrI vIracaMda rAghavajI gAMdhI. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ vahIvaMcAnI vahI abhaNa chatAMya yuropa ane eziyAbharamAM hAthacAlAkInA heratabharyA prayoga karI jAduvidyAnA kSetre asAdhAraNa siddhi ane kIti hAMsala karanAra jena jAdugara zrI nalvamaMchA, vidvAna jainAcArya zrI vijaya dharmasUrIzvarajI mahArAja (kAzIvALA), kavi premazaMkara, zeTha manajI nathubhAI, zeTha vallabha pipaTa, nagarazeTha haridAsa manajIbhAI-A badhAM e sUryamaMDaLanA camakatA tAralA hatA. Aje paNa e tAralA itihAsanA na-maMDaLamAM divya prakAza relI rahyuM AvI aNamola ratnonI bhUmi che, madhumatI nagarI. ane enI dharatInI pavitratAne to kaMI pAra ja nathI. sAkSAt jIvitasvAmIzrI vIra paramAtmAnA vaDIla baMdhu zrI nendivardhana rAjAe nirmANa karAvelI zrI mahAvIra prabhunI alaukika ane bhavya mUrti A nagarInA madhyabhAgamAM AvelA gaganenaMga-zikharabaMdhI jinAlayamAM ghaNA kALathI birAjamAna che. ethI A nagarI jANe pavitratAnI mUrti ja lAge che. A sivAya - zrI jAvaDazA zeTha takSazilA nagarIthI pAMca manahara biMbo lAvelA, temAM eka biMba zrI mahAlakSamI devInuM paNa hatuM. te paNa (leketi mujaba) A nagarImAM ja birAjamAna che, ane lokomAM jANe dharma ane dhananI lahamInuM subhaga mizraNa karI rahI che. [2] vahIvaMcAnI vahI vahIvaMcAnI vahI bole che ke - mahAprabhAvazAlI AcArya mahArAja zrI svayaMprabhasUrIzvarajI mahArAja- ke jeo zrI pArzvanAtha prabhunA saMtAnIya ziSya gaNAtA, ane zrI kezIgaNadhara mahArAjanA ziSya hatAtemanA upadezathI saMvat 209mAM gohilavaMzane mithyAtvI rAjA malasena pratibodha pAme, ne e samyagra daSTi-ane jaina dharmane parama upAsaka banya. A gohilavaMzI rAjA mADharasa getranI narelI zAkhAne hate. tenI kuladevI zrI vIrAhIbhavAnI hatI. paraMparAe tene parivAra bhinamAla nagaramAM gayo. tyAM te parivAra vaDapIpalagacchanA jaina parivAra tarIke hate. A parivAranI vaMzaparaMparAnuM eka kuTuMba saMvata 400mAM caitra zudi 7nA divase pATaNa thaIne keraDA (rAdhanapura pAse) AvyuM. ahIMyA te kuTuMba seMkaDo varSa sudhI sthAyI banI rahyuM. - tyArapachI saMvata 152pamAM jeTha zudi 13nA divase e kuTuMbanA vaMzajo koTha gAme AvyA. tyAM e kuTuMbanA vaDIla puruSa tyAMnA rAjadarabAramAM kArabhArI tarIke nImAyA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsanasamrATra, ahIMyA paNa te kuTuMba lagabhaga paNa baso varSa sudhI sthira rahyuM. ane pachI saMvat 1706 mAM mahAzudi 10nA divase enA vaMzajo vaDhavANa zahera gayA. ahIM A kuTuMbanA senI abhecaMda nAmaka puruSane be patnI hatI. temAM prathama patnIne sAta putra hatA, te sAteya kacchamAM gayA. abhecaMdanI bIjI patnIne be putra hatA. eka semacaMda, bIje hemacaMda. A bemAM moTA hemacaMdane parivAra vaDhavANamAM che. semacaMdane ratanazI nAme putra thayo. ratanazIne jevaMta-jevaMtane abherAja-ane abherAjane kaDavA nAme putra thaye. te kaDavA pitAnA parivAra sAthe vaDhavANathI nIkaLI saMvata 174panI sAlamAM amarelI gayA, ne tyAMthI 1792mAM mahuvA AvyA. ahIM teo sthira banyA. kaDavAne dhana ane mane e nAmanA be putro thayA. temAM dhanAne vaMza A pramANe che - dhanAnA be putra-vajecaMda ne nAgajI. temAM vajecaMdanA putra tArAcaMdane traNa putra thayA. 1, padmA, 2, pItAMbara, 3, jeThA. A traNamAM moTA paDyA mahuvAnA pratiSThita ane dhanavAna zreSThi havA sAthe zrIsaMghamAM AgevAna puruSa hatA. mahuvAmAM temanA nAmano AMkaDe (jema atyAre beMkamAM paisAnI levaDadevaDa mATe ceka cAle che te) cAlato. mahuvAnA derAsaraupAzrayAdi dharmasthAnakone vahIvaTa temanA hAthamAM hatuM. Aje paNa e badhAnA vahIvaTa mATe mahuvAmAM temanA nAmanI-zeTha padmA tArA"nI peDhI cAle che. dhanAnA dvitIya putra nAgajIne kaDavA, kaDavAne khImacaMda, khImacaMdane devacaMda nAme anukrame putra thayA. ane devacaMdabhAIne lakSmIcaMda nAmaka putraratna thayA. e lahamIcaMdabhAI eTale ApaNuM caritra-nAyakanA baDabhAgI ne svanAmadhanya pitAjI. saurASTramAM prakhyAta evA satarA kuTuMbanA teo nabIrA hatA. khUbaja dharmaniSTha ne saMtoSI. sevA-pUjA-sAmAyikadi dharmakRtye te temanA nityaniyamamAM ja hatA. dhArmika abhyAsa ghaNe karela. dravyAnuyegane te teo bhAre rasiyA hatA. AdhyAtmika vicAro paNa temanA ghaNA uMcA ne uMDA. zrI AnaMdaghanajI ma. ane zrI devacaMdrajI ma. ne adhyAtmamaya pade tathA stavamAM temane bahu rasa. eTale e badhAM stavane kaMThastha karavA sAthe tene gUDha artha paNa teo khUba samajapUrvaka vicAratA. emanA kaMThemAM sAkara zI mIThAza bharelI, emAM pAchI soraThI laDhaNa, eTale emanA mukhethI ekavAra stavana sAMbhaLyuM ke basa ! pachI te ene mIThe nAda sAMbhaLanAranA kAnamAM zuM jyA ja kare. emanuM vyAvahArika jIvana paNa bahu sAdAI bharyuM hatuM. dema doma sAhyabImAM mahAlavAmAM teo mAnatA nahi. paNa jeTaluM sAduM-saMtoSI ne sarala jIvana jIvAya emAM ja teo sAcuM sukha mAnatA. temanAM dharmapatnInuM nAma hatuM- zrI dIvALI bena. divALI eTale-dIvAnI Avali-mALA. zrI dIvALIbena paNa kharekhara zIla-sAdAI-RjutA ne mRdutA jevA aneka guNa-dIvaDAnI mALAthI dIpI rahyA hatA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ dIvALIne dIvo pragaTa . ane baMne daMpatI sarala hovAthI temane jIvana-ratha paNa sarala rIte avirata cAla. - zrI mahAvIra prabhunA bhavya jinAlayanI bAjumAM-uttara-dizAe teonuM ghara hatuM. tyAM teo rahetA hatA. zrI jinAlayanA pavitra ghaMTAnAda teone haMmezAM karNAcara thatAM ne tethI teo pitAnA jIvanane dhanya samajatA. emanA gharanI AjubAju Azare so so phuTamAM ja bIjAM paNa-zrI raNachoDarAyajI, zrI mahAlakSmIjI, ne zrI sAmudrI mAtA vigere jainetara maMdire hatA. temano dhaMdhe bhAvanagarI pAghaDI bAMdhavAne-banAvavAno hato. A vAta sAMbhaLI keIne ema thAya ke-AvA uttama gRhastha ne pAghaDI bAMdhavAne dhaMdho? paNa nA ! evuM vicAravAnI jarUra nathI. kAraNake-e paNa eka uttama kalA che. ane kalA e koI amuka vyaktine ijA nathI. zrI lakSmIcaMdabhAIe te khAsa karIne AraMbha-samAraMbha vinA AjIvikAnuM uttama sAdhana jAne ja A dhaMdho svIkAryo hato. kAraNake teo khUba dharmaniSTha ane pApabhIrU hatA. A daSTie temane dhaMdho prazaMsanIya ja hatA. vidhavidha bhAtanI pAghaDIo teo bAMdhatA. jotAM ja AMkhane AkarSe evI kalAtmaka pAghaDIo bAMdhavA mATe teo prakhyAta hatA. dukAna paNa gharanI najIkamAM ja hatI, ne dhaMdhe paNa sArI rIte cAlate. Ama teo dareka prakAre sukhI hatA. [3] dIvALIne dIvo pragaTa vikamanI 20 mI zatAbdInI bIjI paccIzInA prAraMbhakALanI A vAta che. dhArmika ane AdhyAtmika kSetranI asAdhAraNa pragatine-unnatina e mane rama uSaH kALa hate. samagra saMvegI zrI zramaNa saMgha upara tapAgacchAdhirAja zrImULacaMdajI mahArAjanuM eka chatrI anuzAsana pravatI rahyuM hatuM. zrIpU-pationuM prAbalya-zrI zramaNa saMgha uparanuM temanuM prabhutvane varcasva-jhapATAbaMdha osarI rahyuM hatuM. kahe ke-pU. zrI mULacaMdajI mahArAja jevA samartha prabhAvazAlI mahApuruSa zrIpUjanA e prabhutvanI bharatIne bhayAnaka dhakako mArIne emAM pariNamAvI rahyA hatA. bIjI tarapha-paMjAbamAM pa. pU. zrI buTerAyajI mahArAja ane pa. pU. zrI mULacaMdajI mahArAja Adie svIkArelA saMgIpaNAnA saphaLa paDaghArUpe mUrtipUjAnA virodhIonuM-sthAnakamAgI. enuM Aja sudhI pravatI raheluM sAmrAjya have aMtima zvAsa laI rahyuM hatuM. saM. 1918mAM pU. zrI buTerAyajI ma. Adi munivaro punaH paMjAbamAM padhAryA hatA, ene punaruddhAra karavA. temanA zuddha sAdhutva ane yathArtha upadezathI teozrIe svIkArela saMvegI sAdhupaNuM ne Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ } zAsanasamrAr mUrti pUjA e ja satya ne zAstravihita che, e samajIne hajArA sthAnakamAnA anuyAyIo zuddha jaina banI rahyA hatA. paMjAkhamAM Thera Thera bhavya jinAlayeA thaI gayA hatA, tene thai rahyA hatA. A badhAMnA pariNAme sthAnakavAsIonA ekadhArA zAsanane--sAmrAjyane jabaradasta phaTako paDyo, ne tenA pAyA hAlakaDolaka-asthira banavA lAgyA. A zatAbdInI pahelI paccIzI sudhImAM sa MvegI munienI saMkhyA mAMDa 25thI 30 nI ja hatI. sAdhuomAM saMskRta-prAkRtADhiviSayane abhyAsa paNa khaDu alpa banI gayelA. ane tethI ja "paOSaNAmAM kalpasUtra -subeAdhikA vAMcanAra sAdhumahArAja ajoDa vidvAn"" evI mAnyatA leka-mAnasamAM ghara karI gayelI. paNa A vAta have tA phakta bhUtakALanA eka saMbhAraNA rUpa anI gaI hatI. kAraNake-pa. pU. zrI mULacaMdrajI mahArAjamAM maLelA "sAcI sAdhutA, aoDa vidvattA, ne nirbheLa sAttvikatA" e traNeyanA pavitra triveNI saMgamathI AkarSAyelA aneka mumukSu AtmAo have sa MvegI dIkSA grahaNa karI rahyA hatA. dinapratidina saMvegI sAdhuenI sa MkhyA vadhatI jatI hatI. ane e sAdhuone paddhatipUrvaka nyAya--vyAkaraNa-Agama vigere vividha sa MskRta-prAkRta viSayAnu adhyayana karAvavAnI Adarza paripATI pU. mULaca MdajI mahArAje zarU karI dIdhI hatI. enA phalasvarUpe nyAyanA tathA vyAkaraNanA prakhara abhyAsI pUjya munivara zrI dAnavijayajI mahArAja jevA aneka munie vividha viSayAmAM taiyAra thaI rahyA hatA. ane kharUM kaheA tA-pa. pU. nyAyavizArada nyAyAcAya maheApAdhyAya zrI yazeAvijayajI mahArAjanA samaya pachI dhIme dhIme zithila banelI adhyayana-paddhatinA A punarjanma kALa hateA. parama zAsanaprabhAvaka pa. pU. AcArya mahArAjazrI vijayAnantasUrIzvarajI mahArAje (zrIAtmArAmajI ma.) tyAre paMjAbamAM sthAnakamAgI sAdhunA cihnasame muhapattinA doro tADI nAkhyA hatA. parama gurUdevazrI khuTerAyajI mahArAjanA satyadharma prakAzaka upadezathI satyatattva samajIne teo peAtAnA ziSyagaNa sAthe saMvegIpaNuM-sAcuM zramaNupaNuM meLavavA mATe gujarAtamAM AvavAnI pUrva taiyArI karI rahyA hatA. zeTha haThIsiMha kesarIsihanA bhavya derAsaranI pratiSThAnuM, ne zeThANI haraku vare kADhela zrI sammetazikharajInA saghanuM AbehUba varNana karatAM pU. paM. zrI vIravijayajI mahArAja racita DhALIyAM hajI leAkajIbhe ramatA hatA, lAkakaThe gavAtA hatA. nagarazeTha premAbhAInI ananya gurubhakti ane dAnezvarIpaNAnI vArtAne leAkeAnA kAna Atma-prazaMsAnI jema hAMze hAMze sAMbhaLatA hatA. nagarazeTha premAbhAie bhAratanA jaina tIrthAMnI vyavasthA kAje sthApelI zeTha ANaMdajI kalyANajInI peDhInI uMmara atyAre e varSanI thavA AvI hatI. pU. zrI mULacaMdajI mahArAja jevA zAsananAyaka mahApurUSane pitA samA vatsalabhAvathI 'mULA' kahIne kheAlAvanAra vruddha lahIyA lavajI jevA nikhAlasa-bhadrika ne sarala AtmAone A jamAnA hatA. AvA-dhAmika ne AdhyAtmika pragatinA uSa:kALe deDhIpyamAna ne nayanameAhaka khAla-ravi zA ApaNA caritranAyakanA janma thayA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ kubha lagnanA pUta vi. saM. 12-aa navA varSanA zubha-prAraMbha-kArtaka zudi 1" ne e maMgala divasa hate. anantalablinidhAna zrI gautamasvAmI bhagavAnane kevalajJAnaprAptine e mahAna divasa hate. jyAre bhAratabharanA lAkha lokenA haiyAmAM A navalAM varSanA prAraMbhe asIma harSane maherAmaNa chalakAI rahyo hato, sAlamubAraka ne nUtanavarSAbhinandananI Apa-le vyApakarUpe thaI rahI hatI, bhAvabharyA bhaTaNa ne vadhAmaNa apAI rahyA hatA tyAre ApaNA mahAna caritranAyakazrI dIvALIbahenanI ratnakukhe avani para avataryA, jagamAM prakAza phelAvanAra dIvALIne akhaMDa dIvaDe pragaTyo, ane sau koIne mana- dariyAmAM AnaMdanuM ke aNukaTapyuM mojuM pharI vaLyuM. zrIlakSamIcaMdabhAInA Ananda ane ullAsanI to vAta ja zI karavI? teo to pitAnA A 7 peDhInA ratana samA putranuM jhaLahaLatuM mukhAraviMda jotAM thAkatAM ja na hatA. temAMya temanI cakara AMkhee prathama najare ja putranA kamaLa mastaka upara rahelA nAnAzA maNine joI lIdhe. sAmudrika lakSaNonuM phaLa teo jANatA hatA, tethI A maNi jeIne temanA hiMyAmAM AnandanI choLe uchaLI. eTale badhe joradAra Avega hato e choLone ke harSAzrarUpe jANe bahAra paNa paDavA lAgI. svajano ane sagAMvahAlAMone putra-janmanA samAcAra maLatAM ja teo AvI pahecchA, ne sau vividha prakAre putrajanmanI khuzAlI manAvI rahyA. jenA janma avani-talamAM harSanA meha vUThAM." -- [4] kuMbha lagnakA pUta duniyAnI dareka vyaktine jotiSazAstra dvArA bhaviSya-bhAvine bheda jANavAnI jijJAsA hoya che. parApUrvathI-hajAro varSathI mAnavamAtranA manamAM A jijJAsA-kaImAM oche aMze, keImAM vatte aMze, paNa sthAna pAmatI ja AvI che. e jijJAsAne lIdhe te moTI moTI saMhitAo racAI che. ane evI jijJAsA mAnavane hevI ja joIe. kAraNake-bhAvinA bheda jANavAnI IcchA thayA pachI ene pUrNa karavAno prayatna thAya che. ane e prayatna vaDe jyAre e jijJAsA saMtoSAya che, tyAre enuM pariNAma ghaNIvAra bahu sukhada ane saMtoSaprada nIvaDe che. pitAnuM bhaviSya jANyA pachI agaNita mAnavonA jIvanamAM vismayakAraka rIte parivartana thaI zake che-thAya che. ane e jIvana parivartana thayA pachI aneka mahAnubhAvo Atma-purUSArtha vaDe sva-ne paranuM kalyANa sAdhI gayA che, ne sAdhI jAya che. ItihAsa ane sAkSI che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsanasamrATUM zrI lakSmIcaMdabhAI ne paNa jyAtiSazAstramAM rasa hatA. temaNe peAtAnA lADakavAyA putraratnanA janmAkSara koI uttama jyAtiSI pAse kaDhAvavA vicAra karyo. mahuvAmAM jyAtiSavidyAnA vikhyAta vidvAna zrI viSNubhaTTajI eka uttama bhUdeva hatA. A viSayamAM te niSNAta hatA. gAmamAM paNa temanI jyAtiSI tarIkenI nAmanA ghaNI sArI hatI. temanI pAse zrI lakSmIcaMdabhAI gayA. ane temane putranA janmasamaya vigere jaNAvIne janmAkSara kADhavA mATe kahyuM. zrI bhaTTajIe paMcAMga kADhIne gaNita karyuM. ne thoDI vAramAM janma-patrikA taiyAra karIne emAM geADavAyelA graheAnuM nirIkSaNa karavA lAgyA. ghaDIbhara teA teo Azcaya ne vicAramAM garakAva banI gayA. bhaTTajIne vicAramAM paDelA joIne zrI lakSmIcaMdabhAI e pUchyuM-kema bhaTTajI ! zuM vicAramAM paDI gayA ? kuMDalImAM graheA kevAka che ? kAMI bhUla thaI ke zuM? "lakSmIcaMda zeTha ! huM teA tamArA bhAgyane vicAra karI rahyo chuM, bIjo nahi." "zuM mArA bhAgyamAM kAI khAmI lAge che bhaTTajI ? hAya to ni:sa kAca-mane kahI dejo". "khAmInI te| have vAta ja javA do lakSmIca MdabhAI ! have te ema ja pUche ke-mArA jevA bhAgyavAn khIjo kANu che ? tamane teA A ratana sAMpaDayu che, ratana." "bhaTTajI ! mazkarI te nathI karatAM ne ?" are ! lakSmIcaMdabhAI ! tamane mazkarI lAge che? paNa A huM nathI khelatA, tamArA dIkarAnA-ratananA graheA khele che. AvA uttama- sarvottama graheA bharelI ku'DalI mArA AkhAya janamArAmAM me' joI nathI. enA graheA kahe che ke-keAI ucca koTinA mahAtmA purUSa tamAre tyAM avataryuM che, ane e mahApurUSa thavA ja sarjA yA che. gajakesarIyAga, rAjayoga ane chatraceAga jevA mahAna cega enI kuMDalImAM che. ane jo A bALaka sa'sAramAM rahe te meTA mahArAjA jevA thAya. paNa...... "paNuM zuM ? viSNu bhaTTajI! aTakavA kema ? je heAya te naciMta-mane kaheA. khacakAvAnI ke gabharAvAnI jarUra nathI.'' lakSmIcaMdra zeTha ! vAta kaI gabharAvAnI ke cintAjanaka nathI, balke atyuttama che. paNa tamane kahevI ke na kahevI, e vicAramAM huM aTavAtA hatA. paNa have te kahI ja dauM"-- jue ! A khAlakanuM janmalagna-kubhalagna che. je vyaktinuM janmalagna kubhalagna heAya, te vyakti mahAna -sarvocca dharma dhuraMdhara sAdhu purUSa thAya ema amArU jayAtiSazAstra kahe che.-- "kuMbha lagnakA pUta, khaDA avadhUta, rAta-dghina kare bhajana" A khALakanuM paNa kuMbhalagna che. sAthe grahayogo paNa saMnyAsa-prayAyogane karanArA che. tethI te kaI mahAn dhama ra dhara sAdhupuruSa thAya, ema mane lAge che." A te ghaNI ja sArI vAta kahevAya. bhaTTajI ! amArA A putra jo mahAna sAdhupuruSa ane te| amArI 71 peDhImAM ajavALAM patharAya. hA ! eka vAta pUchI lauM. keAI graha naDe evA teA nathI ne ?" Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ bAlyAvasthA ane abhyAsa nA ! nA ! khAsa eveA graha che ja nahi. eka-be graha sthAnathI hInabaLa hAya tA paNa kendramAM rahelA bRhaspatinIgurunI dRSTi badhA upara hAvAthI, e graheAnuM kAMI cAle evu' nathI. viMja vRtti zradghAH sarve, carca jevuM dhRspattiH // " ane-tyArapachI jyAre zrI lakSmIcaMdabhAI zrI bhaTTajIne dakSiNA Adi ApI temanA maMgala AzIrvAda laine AnandavAridhimAM snAna karatA karatA ghare AvyA, tyAre temanA manamAM bhaTTajIvALI pelI pati guMjI rahI hatI-- "kuMbha lagnakA pUta, kheDA avadhUta, rAta-dina kare bhajana" mAlyAvasthA ane abhyAsa [5] janma thayA ne jIvanakrama zarU thayeA. joSa jovaDAvyA, kuMDalI kaDhAvI, ne eka zubha-divase janmarAzi-vRzcika rAzi anusAra ALakanuM nAma pADyuM "nemacaMda" divALIbAnI huMphALI gADhamAM ucharI rahelA khALa-nemaca Mda dvitIyA-caMdranI jema vadhavA lAgyA. zarIra nAnapaNathI ja bharAvadAra hatuM. vizALa lalATa-paTTanuM teja sau koine AMjI nAkhe tevu hatu, pADozIonA dilamAM te temaNe adbhuta sAmrAjya jamAvelu, tethI pADozIo temane vahAlathI ne vAtsalyathI ramADatAM thAkatA ja nahi. temane prabhudAsa tathA khAlacaMda nAme be bhAIo tathA jakhakamena, sa tAkamena ane maNibena e 3 baheno hatI. e saunI sAthe AnaMda ane ramata-gamatamAM dvivase vItI rahyA hatA. (prabhudAsabhAI nAnapaNamAM ja svargavAsI banelA). Ama saunA lADakADamAM ucharatAM mALa nemaca Mdra pAMca varSanA thayA. have mAta-pitAe nizALe bhaNAvavAne vicAra karyA. ane eka zubha divase emane navAM vacceA paherAvI, hAthamAM pATI-pena ApI, mAta-pitAe gAmanI dhULI nizALa"mAM bhaNavA mUkayA. e divase zrI lakSmIcaMdabhAI e premathI nAtarelAM nizALanA mALa-vidyArthI e peAtAnA navA bhAIbaMdhane hAMze heAMze nizALe laI gayA. e badhAMne lakSmIcaMdubhAI e gALa-dhANAM ane bIjI manabhAvatI vastue ApI. nizALe jaine sau prathama zrIsarasvatI devInI mUrtinA darzana ane stuti-prAthanA karI. pachI mahetAjIne praNAma karI temanA AzIrvAda laI ne bhaNavAnA zubhAraMbha karyAM. zA. 2 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsanasamrATa e jamAnAmAM AjanI nizALa-hAIskUle ke bAlamaMdire na hatA. paNa brAhmaNa zikSaka udara nirvAhAthe vidyArthIone bhaNAvavAno vyavasAya karatA, ne svArtha sAthe paramArtha sAdhatA. e zikSakanA gharane vizALa coka ke kaI sundara vADa e ja te vakhatanI nizALa. e nizALa "dhULI nizALa'nA nAme oLakhAtI. A nAma ja enA dedAranI kalpanA karAvI de che. eka zikSakanI nizALamAM 50 thI 60 vidyAthIo bhaNe. te paNa judI judI kakSAonA. zikSaka paNa temane cIvaTa ane kaDakAIthI bhaNAvatA. zikSakane leke mahetAjI kahetA. AvA ja eka mahetAjI hatA-zrI mayAcaMda liMboLI emanuM nAma. teo nAnA bALakone AMka vigerene prAthamika abhyAsa karAvatA hatA. ApaNuM bAla-vidyAthI zrI nemacaMdabhAIne paNa temanI nizALamAM bhaNavA mATe mUkavAmAM AvyA, tIvra smaraNazakitane kAraNe thoDA divasamAM ja temaNe AMka vigere taiyAra karI lIdhuM. jANe bALakanI kasoTI karatI hoya tema sarasvatI devI bALake upara jaldI prasanna thatA nathI. dazeka AMkaDA lakhatAM-belatAM zIkhavA, e bALakane mana mahAna siddhi gaNAya che. paNa ApaNa nemacaMdabhAI A bAbatamAM apavAda banyA. temaNe mayAcaMda mAstara je je AMka vigere bhaNAvatA hatA, te badhuM alpakAlamAM ja bhaNI lIdhuM. tyArapachI temane AgaLa bhaNAvavA mATe kulavADI kUvA pAse AvelI zrI harizaMkara mAstaranI nizALe mUkavAmAM AvyA. harizaMkarabhAI te vakhate bahu prasiddha zikSaka hatA. mahuvAnI nAmAMkita vyaktioe sarasvatInI pahelI upAsanA temanI pAse ja karelI. teo zrInemacaMdabhAInI bhaNavA mATenI tAlAvelI ane kuzAgra buddhi jaIne khUba prasanna thayA. ne temane khUbaja kALajIpUrvaka bhaNAvavA lAgyA. varasa upara varasa vItatAM gayA ne jotajotAmAM zrInemacaMdabhAIe gujarAtI 7 cepaDI prathama kakSAe pasAra karI dIdhI. - have zrIlakamIcaMdabhAIe putrane igliza bhaNAvavAno vicAra karyo. gAmamAM eka darabArI nizALa hatI. bhAvanagara sTeTa taraphathI e cAlatI. temAM aMgrejI bhaNAvAtuM. tyAM mekalavAmAM AvyA. zrI pItAmbarabhAI nAme IMglizanA adhyApaka hatA. temanI pAse aMgrejIne abhyAsa zarU karyo. "Howard Primer" (hAvarDa prAImara) e vakhate cAlatI. zrI. nemacaMdabhAIne iMgliza bhASA nAnapaNathI ja gamatI hovAthI temaNe khUba dhyAnapUrvaka abhyAsa karavA mAMDyo. parIkSAmAM teo haMmezAM AgaLa paDatAM naMbare ja AvatA. traNa iMgliza dhoraNa bhaNyA. iMgliza bolavAnI ane vAMcavAnI temanI chaTA adbhuta ane AkarSaka hatI. have temanI uMmara 14 varSanI thaI hatI. vyAvahArika abhyAsa ahIM ja pUre tha. teo svabhAve khUba namra ane vivekI hatA. mAtA-pitA taraphathI maLelA uttama dharmasaMskAronuM e pariNAma hatuM. temanI nIDaratA paNa jabarI hatI. keInAthIya teo beTI rIte DaratAM nahi. keInI paNa asatya-jUThI vAta sAMbhaLe-jue, te turta ja tene nIDara. paNe spaSTa kahI detA ke tamArI A vAta cheTI che. e nIDaratAnA namUnArUpe emanA na paNane ja eka prasaMga che : emanI uMmara tyAre phakta daza varSanI hatI. temanA mAmAne pUrIbAI nAme eka dIkarI hatI. te lokomAM vicitra vAto karavA lAgI-mane mAtAjI Ave che, tethI huM badhAnuM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ bAlyAvasthA ane abhyAsa 11 bhUta-bhaviSya jANuM chuM. jene je pUchavuM hoya te pUche, huM kahI daIza. lekamAM vAta phelAI. pachI te pUchavuM ja zuM? ene tyAM leke nA TeLeTeLAM AvavA lAgyA ne lAIna lAgI gaI. bheLA ne AsthALu leke ene "mAtAjI-mAtAjI kahIne vividha vastuo dhare ne pitAnuM bhaviSya jANavA mATe prazna pUche. ane pUrIbAI emane agaDaMbagaDuM samajAve. have A bAju zrI nemacaMdabhAI kAMI kArya prasaMge mAmAnA ghare AvI caDayA. joyuM te lekenuM ToLuM jAmeluM ane pUrIbAI temanI sAme alakamalakanI hAMkatA hatA. buddhimAna nemacaMdabhAI thoDIvAramAM ja samajI gayA ke A badhuM dhatIMga che. kaMIka vicAra karIne emaNe pUrIbAIne kahyuM-"pUrIbAI ! A bhUta ne bhaviSyanA dhatIMga pachI karajo, pahelAM huM pUchuM eno javAba Apo." tamAre je pUchavuM hoya te pUchone, huM javAba ApIza." pUrIbAIe tAnamAM ne tAnamAM kahyuM. te sAMbhaLe ! mAre A bhUta-bhaviSyanI vAta nathI pUchavI, mAre te pUchavI che vartamAnakALanI vAta. bole ! pUchuM ? sAcA javAba Apaze ?" ane A sAMbhaLatA ja pUrIbAI meMgene pheMphe thaI gayAM. emanuM pigaLa khulluM paDI gayuM. leke paNa AvaDA nAnA chokarAnI AvI hiMmata ne nIDaratA joIne diMga thaI gayA, ane tene dhanyavAda ApavA lAgyA. AvI vAstavika nibhIkatA ane keI paNa jUThA mANasane parAsta karavAnI temanI zakitane lIdhe loko temanI pAse asatya vAta karatAM ke jUThuM belatAM DaratA. nAnI vayamAM paNa temanI buddhimattA ane caturAI prauDha anubhavIneya zaramAve evI hatI. temane rAjadvArI AMTIghUMTInI vAta sAMbhaLavA-jANavAne zekha hato. zrI lakSmIcaMdabhAIne rUpazaMkarabhAI nAme eka sarakArI adhikArI mitra hatA. jAte nAgarabrAhmaNa. temanI sAthe zrI lakSamIcaMdabhAIne ghara je saMbaMdha hatuM. temanA dharmapatnI zrI maMgaLAbenane ApaNuM caritranAyakazrI upara khUba prema hato. teo temane pitAnA putranI jema sAcavatA hatA. rUpazaMkarabhAI avAranavAra lakSmIcaMdabhAInA ghare AvatA, ane e baMne mitro aneka rAjadvArI vAte carcatA. zrI nemacaMdabhAI A badhI vAte rasapUrvaka sAMbhaLatA. AvI vAta sAMbhaLavAthI nAnapaNamAM ja temanI buddhi rAjadvArI rUpe ghaDAI ane te bhaviSyamAM temane aneka prasaMge upayogI thaI paDI. nizALane khapapUrate abhyAsa pUro thayA pachI, temanI tathA zrI lakSamIcaMdabhAInI paNa IcchA kharI ke-saMskRta bhASA ane dhAmika e bemAM paNa pravINatA meLavavI. paNa pitAjInI sUcanAthI tatkAla pUratuM te temaNe keI dhaMdhAnI-vyApAranI tAlIma levAno vicAra karyo. ane dhaMdhAne kayAM to hato ? teo gayA bajAramAM ne tapAsa karavA lAgyA ke karyo dhaMdhe ApaNane anukULa che ? tapAsa karatAM karatAM teo saTTAbajAramAM jaI caDyA. tyAM saTTAne sAhasabharyo vyApAra cAlate je, ne temane rUcI gayo. pitAjIne vAta jaNAvI. pitAjI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ 12 zAsanasamrA paNa dIkarAnI sAhasapriya-vRttithI sArI rIte paricita hatA. tethI temaNe hA kahI. ane saTTAbajAranA kAbela gaNAtA agraNI vyApArI zrI karazana kamA' ne tyAM temane vyApAranI tAlIma levA mUkayA. gheADA divaseAmAM te tee emAM pAvaradhA banI gayA. paNa temanu mana temAM kharAkhara lAgatuM na hatuM. vyApAra dhIre dhIre jAmavA mAMDayeA, paNa mana emAM naheAtuM jAmatuM, emanA manamAM hajI dhArmika ane saMskRta abhyAsa karavAnI umedya hatI. dhama-saMskAro paNa emane badhu cheADIne abhyAsamAM ane dhama bhAvanAmAM AgaLa vadhavA kahetA hatA. ekAda va vyApAra karyo ane pachI temaNe pitAjIne peAtAnA mananI vAta jaNAvI ke-mAre hajI dhArmika ane saMskRta bhaNavu che. atyArathI ja vyApAramAM mArUM mana mAnatuM nathI. zrI lakSmIcaMdabhAInI icchA teA hatI ja. tethI temaNe A vAtane saharSa anumeAdana ApyuM ane kahyuM` ke-tArI sa MskRta bhaNavAnI IcchA hAya tA tAre bhAvanagara javu paDaze. ahIM tA kAI bhaNAve evu nathI, paNa bhAvanagaramAM paramapUjya zAntamUrti gurUmahArAjazrI vRddhicaMdrajI mahArAja sAheba birAje che. teozrInI pAse tuM jA, tyAM tArA dhArmika abhyAsa paNa vyavasthita rIte thaze, ane saMskRta paNa teezrI bhaNAvaze. A sAMbhaLIne zrI nemacaMdabhAI khUba harSita thayA. temanA mArga sarala khanI gayA hatA. tyAra pachI zrI lakSmIcaMdabhAI e bhAvanagara pU. gurU ma.zrIne samAcAra jaNAvyA ke amArA putra ApazrI pAse bhaNavA mATe Ave che. teozrInI saMmati paNa AvI gaI. ane eka zubha divase nara-ratna zrInemacaMdabhAI mAta-pitAnA maMgaLa AzIrvAda laIne bhAvanagara javA upaDI gayA. [6] dharmAbhyAsa ane tyAga--bhAvanA martyaeNa vaMdAmi ! sAheba ! dhama lAbha. kANu bhAI ? gurUdeva ! huM lakSmIcaMdabhAI nA putra nemacaMda, mahuvAthI ApanI pAse bhaNavA mATe AnyA che. Ava bhAI ! Ava. tArA pitAjInA mArA para putra hatA ke tema tyAM ApazrInI pAse Ave che. ghera badhAM kuzaLa che ne ? jI ! gurUdeva ! ApazrInA pasAye badhAM kuzaLa che. ApazrIne vaMdanA-sukhazAtA kahyA che. te nizALanA abhyAsa keTalA karyo ? Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharmAbhyAsa ane tyAga--bhAvanA gujarAtI sAta cApaDI ane aMgrejI traNa cApaDI bhaNyA, sAheba ! bahu sArUM'. dhArmika abhyAsa karavAnI bhAvanA kayAMthI thaI ? gurUdeva ! mArA pitAjIne te Apa sArI rIte oLakhe che. te miSTha che, ne dravyAnuyoga vagerenA abhyAsI paNa che. temaNe sIcelA uttama saMskAra-jaLane pariNAme maneya dhArmika tathA saMskRta bhaNavAnI bhAvanA thaI. ane temanI anumatithI Apa sAhebanI pavitra chAyAmAM huM Avyo chuM. kRpA karIne mane abhyAsa karAveA. bhale bhAI !, gurU mahArAja nemacaMdrabhAInA sauMskAra tathA vinaya joI ne prasanna thatAM bAlyA. ane jarA cakAsaNI karavA pUchyuM. paNa saMskRta ane dhArmika bhaNIne tu' zuM karIza ? e vicAra teA hajI nathI karyAM, kRpALu ! paNa eTalu tA cAsa che-ke e bhaNavAthI mArUM Atma-kalyANa thaze, sAthe huM vidvAna paNa banIza. atyAre te| dhyeyathI ja huM bhaNavA icchuM chuM. nemacaMdabhAI e nikhAlasabhAve javAba vALyA. A nemacaMda ! tArI bhAvanA ghaNI uttama jaNAya che. tAre mATe ahIM badhI vyavasthA thaI gaI che. zeDa jasarAjabhAIne tyAM tAre jamavAnu ane ahI` upAzrayamAM rahevAnu bhaNavAnuM, khAla ! kharAbara che ne? jI sAheba ! ApanI kRpA-STi hAya, eTale kharAkhara ja heAya. mArAM te Aje aha bhAgya jAgyA ke ApazrInI nizrA maLI. 13 mahuvAthI mAta-pitAnA magaLa AzIrvAda laI ne nIkaLelA ApaNA caritranAyaka zrInemacaMdabhAI bhAvanagara pU. gurUmahArAjazrI pAse sakuzala AvI paheAMcyA hatA. ane temanI joDe pU. gurUdeve upara pramANe vAtacIta karI. pachI te teo pU. gurUdevanI AjJAnusAra niyamitapaNe abhyAsa karavAmAM tallIna anI gayA. sAthe sAthe pU. gurUdeva temaja anya munipuMgavAnI sevA-zuzrUSA paNa vinayathI karatA. zeTha jasarAjabhAI (amaracaMdgu jasarAja) ne tyAM jamavA mATe javA sivAya bAkInA badhA vakhata upAzrayamAM ja rahetA. eka divasanI vAta che, rAtrinA samaya che. nemacaMdrabhAI sUtA che. hajI uMgha AvatI na heAtI eTale tee vicAramAM lIna banyA. vicAra karatAM karatAM temanA manamAM vicAra Avye ke"ApaNe nizALamAM bhaNyA. have ahIM... bhaNIzu. pachI ghare jaIne dhaMdhA karIzuM. badhu ja thaze. paNa pachI zuM ? chevaTe te maravAnuM nakkI ja che ne ? janmyA ene mATe maravAnuM tA Avazyaka che. jo A saMsAranA kAdavamAM phasAI ne kAI sArUM kAM karyA vinA ja maravAnuM hAya, teA A jIvyu zA kAmanuM ? mATe koI uttama kAryaM karavuM joIe ke jenAthI ApaNuM peAtAnu' ane bIjAnuM paNa kalyANa sadhAya.--ApaNA jIvana-maraNa sudhare ane bIjAnAMya sudhare. evuM kArya karyuM ? evA mA kayA ? e vicAratAM temane lAgyuM ke 'sAdhupaNu' e ja ene mATenA-jIvana ane maraNu annene ajavALavAnA zreSTha-uttama mArga che. mATe e mA` ApaNe paNa laI e-svIkArIe. basa ! eTale vicAra Avyo ne emanA manamAM saMsAranI jaMjALa cheDI, saMyama grahI, sva-parahita sAdhavAnu sarvottama kArya karavAnI gAMTha Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14 zAsanasamrATuM vaLI gaI. A che ApaNuM caritranAyakazrInI tyAga-bhAvanAnuM-saMyama bhAvanAnuM bIja. kharekhara ! uttama purUSonA vicAro paNa uttamottama ja hoya che. - tyAra pachI te pU. gurUmahArAjanI vairAgya-sabhara dharma-dezanA teo haMmezAM ekAgracitte sAMbhaLatA. enA ane pU. gurUmahArAjanA saMsarganA prabhAve temanuM mana saMsAramAMthI uThI gayuM. temane saMsAranI avAstaviktA ane asAratA pratyakSa jaNAvA lAgI, ane tene tyAga karI saMyamanA paMthe saMcaravA emanuM mana talasI rahyuM. saMsArathI teo ati-nilepa banatA jatA hatA. te eTalI hada sudhI ke ekavAra mahuvAthI pU. pitAjIe samAcAra jaNAvyA ke dAdImA (nemacaMdabhAIna) gujarI gayA che. tyAre tenA javAbamAM temaNe lakhyuM ke"saMsAra asAra che, keI keInuM che nahi. mATe dharmArAdhanAmAM udyama rAkhave e ja sAcuM che." A vAMcIne zrI lakSmIcaMdabhAIne manamAM dhrAsako paDyo. ghaNA dharmaniSTha ane samajI hovA chatAMya putrane meha-putra uparanI mamatA jora karatI hatI. temaNe vicAra karyo kenemacaMdanI bhAvanA ane jIvana badalAtAM jAya che. je have e bhAvanagara raheze to kadAca dIkSA paNa laI le. mATe ene vahelI take ghare belAvI levuM joIe, ane temaNe tarataja nemacaMdabhAI upara patra lakhyuM ke "mArI tabIyata narama che, mATe tuM jaldI ahIM AvI jA." pitAjI mAMdA che, ane emaNe jaladI AvI javA jaNAvyuM, eTale temacaMdabhAIne pitR-bhakta Atma zuM dhIraja dhare ? teo te pU. gurU ma.zrInI AjJA laIne mahuvA javA ravAnA thaI gayA. ghera pahoMcIne joyu te badhAMya hemakhema. badhAMnI tabIyata sArI. teo te Azcarya pAmyA. paNa cakera hatA. eTale vAtavAtamAM ja badhuM pAmI gayA ke emane ghare bolAvavA mATe ja Ama karyuM hatuM. teo jarA khinna banyA ne pAchAM bhAvanagara javAnI IcchA karI. paNa pitAjIe spaSTa jaNAvI dIdhuM ke-have tAre bhAvanagara javAnuM nathI. ahIM ja rahe, ne bhaNavuM hoya to bhaNa. nahitara kAMIka vyApAra-dhaMdho kara. eTale have tyAM javAya tema na hatuM. teo zAntithI ghera rahyA. paNa temanuM mana kaI kAmamAM ke vAtamAM cuMTatuM nahi. temane te vAraMvAra pU. gurUdevanI yAda AvyA karatI hatI. temanA upadezavacana ane hitazikSAo mAnasa-paTa upara vAraMvAra aMkita thatA hatA. jema jema divaso vItatA gayA tema tema emanI tyAga-bhAvanAnI velaDI paNa palavita banatI gaI. paNa mAtA-pitAne samajAvavA kaI rIte ? teo temane AMkha AgaLathI aLagA karavA ja nahotA IcchatA, pachI dIkSAnI vAta ja kyAM ? mAta-pitA ane temacaMdabhAI banne pitApitAnI vAtamAM makkama hatA. eka divasa zrInemacaMdabhAI pitAnA bALapaNanA mitro sAthe beThA hatA. emAMnA eka mitranA vivAha-sagapaNanI vAta cAlatI hatI. tyAM vAtavAtamAM zrInemacaMdabhAI belI gayA ke-A saMsAramAM zuM banyuM che ? A saMsAramAM sAra hoya to mAtra sAdhupaNuM ja Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaparI kasoTI che. mAre te dIkSA levI che. AtmakalyANanI sAthe jagatanuM kalyANa karavAne eka ja zreSTha mArga che. paNuM........ A vAta temanI nAnI bahena sAMbhaLI gaI, ne teNe ghare jaIne pitAjIne vAta karI. eTale thaI rahyuM. emanA upara dekharekha vadhI gaI. ane Ama emanI vimAsaNa paNa vadhI paDI. paNa zuM thAya ? [7] kaparI kasoTI : lahamIcaMdabhAI! hamaNAM-hamaNAM tame kaI gahana ciMtAmAM paDyA ho, evuM lAge che. chellA keTalAka divaso thayA huM tamane saciMta ja dekhuM chuM. zuM koI ciMtAjanaka vAta banI che? ApaNA caritranAyakazrInI dIkSAnI bhAvanA jANIne temanA pitAzrI jarA saciMta banyA hatA. tethI temanAM mhoM upara paNa cintAnA cihno jaNAI AvatA. te joIne temanA aMgata mitra zrI rUpazaMkarabhAIe temane eka divasa upara pramANe pUchyuM. rUpazaMkarabhAI! tamAruM anumAna sAcuM che. ApaNane bIjI te zI cintA heAya ? paNa A amAro nemacaMda bhAvanagarathI ahIM AvyA, tyAra pachI enuM jIvana ja jANe badalAI gayuM che. e kahe che ke mAre te dIkSA levI che. sAdhu banavuM che. Avo nibhI ka-AkhuM ghara saMbhALI le e dIkarA-dIkSAnI vAta kare eTale cintA te thAya ja ne ? lakSamIcaMdabhAIe vyAkuLa-mane javAba Apyo. tame ene samajAvyo te haze ja ne? zuM javAba Ape che e ? are rUpazaMkarabhAI! samajAvavAmAM te meM jarAya kacAza nathI rAkhI. jarA kaDakAIthI paNa kahyuM che. eTale hamaNAM te dIkSAnI vAta uccArato nathI. paNa enA bhAIbaMdha joDe dIkSAnI vAto karatA hatA, e uparathI ema jaNAya che ke e hajI enI vAtamAM makkama ja che eTale mane cintA thayA kare che. have te tame kAMI rasto batAve ene samajAvavAne. te ema karo lakSmIcaMdabhAI ! ene ekavAra mArI pAse mokale. huM ene samajAvI jouM. nahIM samaje to ugra thaIne dhamakAvIza paNa khare. paNa mane to lAge che ke e jarUra samajaze. kAraNa ke vaDIlo pratye e khUba vinayI ane kahyAgare che-namra che. mATe jarUra samajI jaze. chatAM je na samaje te mArA eka nyAyAdhIza sAheba mitra che. teo baha kaDaka che. emanI pAse laI jaIne emanA dvArA samajAvIzuM eTale jarUra mAnI jaze. mitranI cintAne potAnI cintA mAnanArA rUpazaMkarabhAIe saraLamArga dekhADatAM kahyuM. te to ghaNuM sAruM, rUpazaMkarabhAI ! huM nemacaMdane tamArI pAse mekalIza, samaje te ghaNuM sAruM. amArA AkhAya gharano AdhAra che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsanasamrAT rUpazaMkarabhAI ane lakSmIcaMdabhAI-baMne mitra heAvA chatAMya bhAI jevA saMbaMdha rAkhatAeTale tee pAtAnI aMgata vAteA paNa paraspara karatA, ane ekamIjAnI salAha-sUcanA letA. tethI A khAkhatamAM paNa zrIlakSmIcaMdabhAI e rUpazaMkarabhAinI salAha lIdhI. ane temaNe upara mujaba salAha ApI, te lakSmIcaMdabhAI ne rUcI gai. emAMya rUpazakarabhAI sarakArI amaladAra hAvAthI temanAthI nemacaMda samaje-mAne te ghaNuM sAruM--ema vicArIne zrIlakSmIcaMdabhAI e temacaMdabhAI ne kAMika kAryanuM nimitta ApI mitranA ghera meAkalyA. 16 rUpaza karabhAI ne tyAM paheAMcIne nemaca MdabhAI e temane pitAjIe kaheluM kArya jaNAvyuM. rUpazaMkarabhAI e paNa temane vAtsalyapUrNAMka bAlAvyA, ane kAryaMnI vAta sAMbhaLI lIdhI. pachI kuzaLa samAcAra pUchIne temaNe jANe svAbhAvika rIte ja pUchatAM hoya tema pUchyuM' : nemacaMda ! meM sAMbhaLyu che ke bhAvanagarathI ahIM AvyA pachI tArA jIvanamAM parivartana thai gayuM che. tu have dIkSA levAnI-sAdhu banavAnI bhAvanA rAkhe che. zuM A vAta sAcI che ? "hA kAkA ! e vAta sAcI che. mArI bhAvanA have dIkSA levAnI che." rUpaza'karabhAi pitAnA mitra hAvAnA kAraNe tee temane kAkA kahetA. paNa bhAI ! tu je dIkSAnI vAta karIza, te pachI A tAruM ghara kANu sa MbhALaze ? tArA mAtA-pitA have vRddha thavA AvyA che. bhAI-bahena nAnAM che. temane saMbhALavAnI, sAcavavAnI javAbadArIvALA AkhA gharamAM tuM ja eka che. tu' jo dIkSA lai le te A javAbadArI kANa leze ? mATe tuM have keAI vyApAra-dhaMdhAmAM joDAI jA. rUpazaMkarabhAIe snehapUrvaka kahyuM. rUpazaMkara kAkA ! tamArI vAta khATI teA na ja hAya, paNa mAruM'mana have A saMsAramAM rahevA mATe mAnatuM nathI. divase-divase dIkSAnI icchA majabUta khanatI jAya che. have huM koI vyApAra AdimAM joDAvA tA IcchatA ja nathI. gharamAMthI rajA maLe ke tarata ja mAre dIkSAnA sarva kalyANakArI pathe javuM che." nemacaMdabhAi namratApUrNa makkamatAthI belyAM. A sAMbhaLI rUpazaMkarabhAI jarA ugra thayA. teo melyAH "nemacaMda ! tuM tArA pitAjInA svabhAvane te sArI rIte jANe che, te tane koi rIte rajA nahi ja Ape. mATe tuM samajI jA, ane emanI javAbadArI ochI kara. nahitara amAre kaMika kaDaka pagalAM tevA paDaze." "kAkA ! vadhAre paDatuM lAge te kSamA karajo. paNa huM koIpaNa rIte dIkSA laIza ja. huM na hota to tame badhAM zu'karata ? ema vicArIne paNa tamAre badhAMe mane dIkSAnI rajA ApavI ja joI e. mAre te AtmakalyANa sAdhavuM che, ne eTalA mATe dIkSA grahaNa karavI che." nemacaMdabhAIe kahyuM. emanA A zabdomAM merUsamI nizcalatAne zuddha raNako sa MbhaLAtA hatA. AveA makkama javAba sAMbhaLIne rUpazaMkarabhAI vicAramAM paDI gayA. temaNe vicAyu" keA nemacaMdya dIkSAnA raMgathI pUrA raMgAyelA che. eTale hamaNAM nahI samaje. have ene nyAyAdhIza sAheba pAse ja lai javA paDaze. emanI kaDakAIthI Dare teA vaLI samajI jAya, ane thADIvAramAM nemacaMdabhAi temanI rajA laIne ghera AvI gayA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ pharI seTI nemacaMdane samajAvavAmAM rUpaza karabhAI niSphaLa gayA, e jANIne zrI lakSmIcaMdabhAI vadhAre sarciMta anyA. paNa rUpaza karabhAI e temane AzA Apo ke hajI ApaNI pAse upAya che. hu' ane ApaNA nyAyadhIza-sAheba pAse laI jaIza. emanAthI e jarUra mAnaze. lakSmIcaMdabhAI paNa A sAMbhaLI-kaIka Azvasta manyA. tyAra pachI eka divasa rUpaza karabhAI ApaNA caritranAyakazrIne peAtAnA mitra nyAyAdhIza sAheba pAse laI gayA. tene pahelethI ja badhI vigatathI vAkeph karI dIdhA hatA. paNa nemacaMdabhAI tA bhAre nIDara nIkaLyA. DaravuM teA temane nAma paNa spezyuM naheAtuM. temaNe vicAyu ke ApaNe koI gunA ke aparAdha karyAM nathI, pachI khIka zAnI ? teo nirbhaya ane svastha-mane nyAyAdhIza sAheba pAse gayA. teoe paNa temane AvakAra ApyA--mesADavA, ane paraspara kuzala-samAcAra pUchyA. e badhA vidhi patI gayA pachI temaNe zrI nemaca MdabhAInI ulaTa tapAsa zarU karIH, "tAru nAma zuM che ?" mAruM nAma nemacaMda che, sAheba !" temaNe svasthatAthI javAba ApavA mAMDyA. nyAyAdhIzaH meM sAMbhaLyuM che ke tuM dIkSA levAnI icchA dharAve che ?" nemacaMdaH "jI hA! e vAta taddana sAcI che." nyAyAdhIzaH "zA mATe dIkSA levI che?" nemacaMdaH AtmAnuM kalyANa karavA mATe." nyAyAdhIza: "zuM ghera rahIne AtmAnuM kalyANu nathI karI zakAtuM ?" "nA ! ghare rahIne AtmAnuM pUrNa kalyANa sAdhI zakAya ja nahIM. ghara eTale saMsAra, ane saMsAra eTale Adhi-vyAdhi-ane upAdhinuM saMgamasthAna. AvA sa MsAramAM rahIne AtmAnuM kalyANu zI rIte sadhAya ? saMsArathI sarvathA nilepa banIe, teA ja pUrNa -AtmakalyANa sadhAya. evI nilepatA tA sAdhupaNAmAM ja maLe. bAkI saMsAramAM rahIne AtmakalyANa sAdhavuM e te khAtAM-khAtAM bhasavA samAna che." nemacaMdabhAI e yuktipuraHsara sacATa javAkha vAgye. 17 A sAMbhaLIne nyAyAdhIza sAheba paNa cha banI gayA. manomana zrI nemacaMdabhAInI prazaMsA karavA lAgyA ke ATalA nAnA kizAra paNa kevI yuktithI javAba Ape che ? kharekhara! A kizAra vivekI ane buddhimAna heAvA sAthe peAtAnI vAtamAM dRDha che. paNa emane teA A kizorane mana-palaTo karavAnA hatA, eTale chakka banIne besI rahe kema cAle ? temaNe avAjamAM jarA karaDAkI ANI ane AgaLa prazna karyAM : "temacaMda ! tArA kuTuMbane mAtA-pitA, bhAI ane baheneAne sAcavavAnI javAbadArI have tArI che. tuM AtmAnuM kalyANa karavAnI vAta kare che, te zu mA-bApanI sevA karavI, e tArA dhama-tArI pharaja nathI ? A vAtanA vicAra karIne tuM dIkSAnI vAta mUkI de, ane mA-bApanI sevAmAM lAgI jA." nyAyAdhIza sAhebanI karaDAkIthI manamAM jarA paNa thaDakATa anubhavyA vagara nibhI ka nemacaMdabhAI e evI ja nIDaratAthI pratyuttara ApyAH "sAheba ! mAta-pitA ane kuTuMbanI zA. 3 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ 18 zAsanasamrATuM sevA karavI, e putrane dharma che-putranI pharaja che, e ApanI vAta huM jarUra mAnuM chuM ane svIkAruM chuM. emanI sevA kare te kalyANa thaI zake che, e paNa huM mAnuM chuM. paNa mArI AtmakalyANanI bhAvanAno artha e nathI ke huM mAtra mAruM ja kalyANa sAdhuM ke mArAM mAta-pitAne duHkhI karuM. mArI te evI bhAvanA che ke-dIkSA laIne huM mAruM, mArA mAtApitA ane samagra kuTuMbanuM kalyANa huM karUM. e badhAne sadadharma pamADuM. AvI mArI ucca bhAvanA che. ane e mATe huM mArA pitAjInI rajA cAhuM chuM. rajA maLaze ke tarata ja dIkSA grahaNa karIza. paNa tArA mAtA-pitA dIkSA mATe rajA na Ape te nyAyAdhIza sAhebe eka vadhu prazna karyo. zrInemacaMdabhAI pAse Ano uttara paNa taiyAra ja hato. temaNe kahyuM. "te pachI sAheba ! mAre bIjI koI yukti ajamAvavI paDaze ane e yuktithI huM dIkSA avazya laIza." * AvI asIma nIDaratA ane spaSTa vakatRtva joIne nyAyAdhIza sAheba paNa muMjhavaNamAM paDI gayA, ke Ane samajAve kaI rIte ? AthI teo adhikArI-sulabha ugratAmAM AvI gayA ane dhamakIne Azraya lIdhe. temaNe kahyuM, "zuM tuM bhAgI jaIza ? mAtApitAnI rajA vinA dIkSA laIza? te te tuM yAda rAkhaje ke tArA hAthe-page beDIo nakhAvIza." paNa jene saMsAranA-mehanA sonerI baMdhane naDatA nathI, ene A lekhaMDanI beDIo zuM DarAvI zake ? temaNe pratyuttara Ape, "sAheba ! dIkSA mATe je rajA nahi ja maLe te, chevaTano rasto e ja che. paNa dIkSA levAno mAre nirdhAra to aphara ja che. ane beDIo te hAthapaga ke zarIrane bAMdhaze-jakaDaze. mArA mArA mana ke AtmAne te nahIM ja jakaDI zake, ene te e baMdhana nahIM ja naDe. mATe e badhAthI huM DaruM tema nathI." A javAba sAMbhaLIne nyAyAdhIza sAheba ane rUpazaMkarabhAI baMne bAhoza adhikArIo ThaMDAgAra banI gayA. teo samajI gayA ke A enI vAtamAM pUrepUro acaLa che. mATe have ene samajAvavAne-enuM mana palaTAvavA prayatna kare nakAmo che. A rIte zrInemacaMdabhAI dIkSA aMgenI prAthamika kasoTImAM te saMpUrNa saphaLa nIvaDyA. paNa haju to dilhI dara hatuM. mA-bApa ATalAthI ja rajA ApI de, e azakaya ja hatuM. eTale teo bIje kaI upAya zodhavA lAgyA. | zrI lakSmIcaMdabhAIne jyAre A badhI vAtanI khabara paDI tyAre teo khUba nirAza banI gayA. enI sAthe putrane rajA na ApavA mATe teo vadhAre dRDha paNa banI gayA. ane nemacaMda bhAgI javA mATe kaI prayAsa na kare enI takedArImAM paDyA. khare ja ! saMsAranI sonerI jaMjALa akaLa che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ [8] mahAbhiniSkramaNa saMsAra eka mahAsAgara che, agAdha ane uDe. kadAgraha ane durAgraha jevA aneka bhayAnaka magaramaccho emAM khIcokhIca bharyA che. e mahAsAgarane taravA nIkaLelA bhalabhalA bahAdura mAnavIo A magaramacchane joIne ja pIchehaTha karI gayA che. kahe che ke- dariyAmAM agni hoya che ene vaDavAnala kahevAya che. A saMsAra-sAgaramAMya e eka vaDavAnala che. enuM nAma che kaSAyAgni. mahAsAgaranA ghaNuM meTA vistAramAM phelAyele-bhaDabhaDate A agni che, ghaNA hiMmatabAja purUSe A agninI jvALAthI dAjhIne ya pAchAM paDI gayA che. rAga ane dveSanA uMDA uMDA bhamarAvA letA Avarte paNa A samudramAM che. atikuzaLa taravaiyAo emAM taNAI jAya che. - sUkrama-daSTithI nirakhIe te dariyAmAM rahelI dareka vastuo A saMsAra sAgaramAM che. kaI mahAna ane virale purUSa ja ene tarI jAya che, emAM naDatI saghaLI muzkelIone dUra haThAvI ene pAra pAmI zake che. paNa jema dariye taravA mATe ghaNo purUSArtha kare paDe, tema A saMsAra-udadhine pAra karavA mATeya mahAna puruSArthanI jarUra paDe. ghaNu te A purUSArthathI ja DarI jAya che. Dare ja ne ? emanA bhAgyamAM ja na hoya eTale te purUSArthathI Dare ja paNa jemanA bhAgyamAM hoya che - sAme kAMThe pahoMcavAnuM, teo AvA purUSArthathI DaratAM nathI, balake ene sAmI chAtIe svIkAre che. A mahAna purUSArtha vaDe ghaNuM bhAgyavaMta che saMsAra sAgaranI pele pAra pahoMcavA samartha banyA che. - dIkSA eTale samyaga jJAna-darzana ane caritrarUpa ratnatrayInI niraticAra ArAdhanA-sarva pApathI virati. A dIkSArUpa puruSArtha vaDe ghaNe bhAgyavaMta che saMsAra-sAgaranI pele pAra pahoMcavA samartha banyA che. ane tethI ja A prabaLa purUSArtha karavA mATe-dIkSA grahaNa karavA mATe ApaNuM caritranAyaka zrInemacaMdabhAI ughukta ane utsuka banyA hatA. asAdhAraNa nibhIkatA-ane mananI makkamatA, emane A purUSArthamAM pUrNa sahAyaka hatA. temane zraddhA hatI ke A purUSArtha vaDe huM jarUra saMsAra samudra tarIza ja. paNa hajI mAtA-pitA taraphathI rajA maLe evuM lAgatuM ja nahotuM. tethI teo ene mATe bIje upAya zodhI rahyA hatA. zodhatAM zodhatAM eka upAya maLI Avyo. e hata-gharethI keIne jaNAvyA vinA bhAvanagara pahoMcI javuM te. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ 20 zAsanasamrAT upAya te zeAdhyA, paNa ene kAragata karavAnuM ghaNuM muzkela hatu. paNa muzkelIthI Dare e nemacaMdghabhAI nahi. temaNe tA e upAyane kAragata karavA mATe kammara kasI lIdhI. zrI dula bhajIbhAI nAme temanA eka mitra paNa dIkSA levA mATe taiyAra thayA hatA. te mahuvAnA khakhAI kuTuMbanA putra hatA. temanI bhAvanA zrInemacaMdabhAInI sAthe ja dIkSA levAnI hatI. ane temane paNa gharethI rajA maLatI na hatI. eTale tee banne koI anya upAyanI zeAdhamAM hatA. tyAM ja zrInemacaMdabhAI e A upAya zeAdhI kADhyo. Aje tee banne ekAntamAM ekatra thayA hatA. zI rIte banAvavA enI yukti gAThavavAnA vicAramAM kema nemacaMdra ! kAI yukti zodhI ke nahi--"bhAgI javAnI" ? durlabhajIe pUchyuM'. upAya te zeAdhyA, paNa ene saphaLa teo paDyA hatA. hA durlabhajI ! ghaNA vicAra karyAM pachI hamaNAM ja eka rastA jaNyo che. pelA 'jhINIyA' uMTavALA ApaNA eLakhItA che. tenI joDe ApaNe nakkI karIe ke--"tu amane UMTa upara besADIne bhAvanagara paheAMcADI de, tuM kahIza eTaluM bhADuM ApIzu". ane jo te mAnI jAya te ApaNe jarUra bhAvanagara paheAMcI jaI e. nemacaMdabhAI e peAtAnA sAthIdArane yukti jaNAvI. vAha ! A yukti te AkhAdya che. mane khAtrI che ke vadhAre paisA maLavAnuM sAMbhaLaze, eTale e jhINIyA hA ja paDaze. eTale have tA ene maLIne jaldI nakkI karI levu joIe, tA pachI huM ene Aje ja maLIne madhu nakkI karI lauM chuM. tAre Aje rAtre enA ghera AvI javAnuM. huM paNa AvI jaIza. ane paroDhiye vahelAsara ApaNe ravAnA thaI javAnu.. kharAkharane ! tuM rAtre samayasara AvI jaIza ne ? nirNayAtmaka svare nemacaMdabhAie dula bhajIne puchyuM. hA ! huM game te rIte Aje rAtre jhINIyAnA ghera AvI paheAMcIza ja. e mATe tuM naciMta rahe. ane baMne mitro peAtAnI yAjanA geAThavIne chUTA paDyA. tyAra pachI zrInemacaMdghabhAI samaya meLavIne pelA uMTavALAnI pAse gayA, ane potAnI vAta karI. jhINuMmIyAMe prathama teA AnAkAnI karI. evaDu' bhADu maLatu hAvAthI tenu mana lalacAtu tA hatu. paNa pAchaLathI loko A vAta jANe tyAre pAtAnI zI dazA thAya ? e vicArathI te AnAkAnI karatA hateA. nemacaMdabhAI e ene khUba samajAvIne kahyuM ke-tArA vALa paNa vAMko nathI thavAnA. tAre DaravAnI bilakula jarUra nathI tyAre te mAnI gayA. eTale have pUrepUrUM nakkI thaI gayu. e jamAnAmAM khasa-meTara ke relve jevAM Adhunika sAdhanA haju bhAratanA gAmegAmamAM naheAtAM pahoMcyA. eka gAmathI bIje gAma javu hAya tA ekko (eka khaLadI gADu'), gADuM ke uMTane upayoga leAkA karatAM. jhaDapI musApharI mATe uMTa anukULa hAvAthI zrInemacaMdabhAI e UMTavALA joDe UMTanu nakkI karyu. . aMdhArAnu zyAma eDhaNuM oDhIne nizAdevI pRthvI para pAtAnA prabhAva pAtharI rahyA hatA. derAsaramAM AratInA sumadhura ghaMTArava thaI rahyA hatA. eve TANe ApaNA caritranAyakazrIe Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ mahAbhiniSkramaNa paNa rAta mATenI cheDI siyArI karI lIdhI. vATakharacInA pisA tathA bIjI jarUriyAtanI cI lIdhI. thoDI vAramAM rAta paDI ane badhA sUI javAnI taiyArI karavA lAgyA. nemacaMdabhAIe A taka sAdhI. "bahAra jaIne hamaNAM AvuM chuM" ema kahI, mAtApitA, bhAIbaheno ane ghara-badhAMne manomana chelA praNAma karIne teo nIkaLI gayA. ane bane teTalI jhaDapathI jhINIyAne ghera pahoMcI gayA. A bAjuthI durlabhajI paNa e ja pramANe tyAM pahoMcyuM. jhINIyAnuM ghara kabrastAnanI najIkamAM hatuM. teNe kahyuM ke tamAre rAta rahevuM hoya te mArA ghare nahi rahI zake. kAraNa ke rAtre koI tapAsa karavA Ave te mArA to bAra vAgI jAya. mATe tame bIjA keI sthAne rAta vitAve. banne kizore bahAdura ane kRtanizcayI hatA. teoe jhINIyAne vadhAre Agraha na karatAM bAjunA kabrastAnamAM jaIne rAta vitAvI. bemAMthI ekeyane uMgha na AvI. temanA manamAM jaladI upaDavAnI tAlAvelI hatI. je uMghamAM ne uMghamAM moDuM thaI jAya, te potAnuM kAma kadAca siddha na thAya, eTale teo jAgatAM ja rahyA. ane eka rAta pasAra thatAM vAra keTalI ? jotajotAmAM cAra vAgyA. nemacaMdabhAIe jhINIyAne uThADo ane taiyArI karavAnuM kahyuM. tyAM te jhINuMmIyAM pharI gayA. enA manamAM haju Dara hato. eNe kahyuM ketamArA jevA nAnA chokarAMne AvI rIte laI jatAM mAre jIva na cAle. tame kaI sAkSI lAve. e je kahe te ja huM laI jAuM. A sAMbhaLIne nemacaMdabhAIne lAgyuM ke-have A mIyAMne samajAvavAno prayAsa kare e nirarthaka che. e je kahe ema karIe. tarata ja teo gAmamAM gayA. ane "IcchAcaMdabhAI nAmanA pitAnA oLakhItAne bolAvI lAvyA. emaNe jhINIyA samakSa kahyuM ke amAre banene agatyanA kAme bhAvanagara javuM che. paNa A jhINuMmIyAM sAkSI mAMge che, te tame sAkSImAM rahe. IcchAcaMdabhAIne bIjI koI vAtanI khabara na hovAthI temaNe tarata hA pADI eTale jhINI mAnI gayuM. eNe uMTa taiyAra karyuM. IcchAcaMdabhAIne vidAya karyA bAda traNe jaNa UMTa upara savAra thaI gayA, ne UMTe pitAnAM mAlika-cIdhyA mArge gati pakaDI. nemacaMdabhAInA haiiye ullAsa mAto nahe. Aje ghaNu samaye uranA aramAna pUrA thatA hatA. A paNa eka mahAbhiniSkramaNa ja hatuM ne? uMTa pUra jhaDape cAlyuM jatuM hatuM. koI divasa uMTa upara beThA na hovAthI paDI javAnI bhIti lAgatI. paNa "sAhasa vinA siddhi nathI" e vAtane lakSyamAM rAkhIne teo makakamamane navakAra maMtranuM dhyAna dharatAM AgaLa dhapI rahyA hatA. mahuvAthI cAreka mAIla dUra AvelA bhAdaroDa gAma pAse pahoMcyAM. tyAM buTIyo" nAmanI nadI AvI. bhalabhalA mardone kAna buTIye jhalAve evIte? ene beya kAMThe pANI hileALAM letA hatA. utaranAranuM pANI mapAI jAya, eTaluM pANI e nadImAM hatuM. eTale kAcApocAne mATe te "ene pAra karavI e azakaya ja hatuM. jhINIyAe emane pANInI bIka batADatAM kahyuM ke tame baMne himmutathI kahetA ho te ja huM nadImAM uMTa utAruM. nahitara pAchA jaIe. paNa ApaNuM bane dIkSAthI kizore jarA paNa DaryA ke DagyA nahi. temaNe te "hiMmate mardA to madade khudA" ema vicArIne jhINIyAne kahI dIdhuM ke-ame makakama chIe. tuM jarAya Dara rAkhyA vinA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ 22. zAsanasamrATuM uMTane nadImAM utAra. ane jhINIyAne IzAre maLatAM ja uMTe nadImAM jhaMpalAvyuM. kudarataneya Aje ja emanI pUrepUrI kasoTI karI levAnuM sUjhayuM haze, te nadI pAra karatAM adhavacce ja AkAzamAMthI varasAda jozabhera TapakI paDe. badhAya palaLI gayA. e sthitimAM ja nadI pAra karI, sAme kAMThe pahoMcIne kapaDAM vagere vyavasthita karyA ane tarata ja taiyAra thaIne AgaLa vadhyA. kharekhara? "vauH punaH punavi pratibdhamAnA zvamuttAnA ja ricArita e sajajananI prazaMsA A baMne kizeramAM caritArtha thAya che. mArgamAM bhUkha lAgI tyAre sAthe lIdhelA bhAtAne upaga karI lIdho. tyArapachI cheka sAMja sudhI cAlyA ja karyuM. have rAta paDavA AvI hatI, tethI najIkamAM kaIka phakIranAM jhuMpaDAmAM rAta gALI. phakIre paNa temanI sArI mahemAnagati karI. bIje divase savAre teo AgaLa vadhyA. thoDIvAramAM taLAjA AvI pahoMcyAM. tyAMthI AgaLa jatAM keIka paricita saMbaMdhI maLyA, ane teo oLakhI gayA. eTale tarata ja zrInemacaMdabhAIe uMTane ADarate levarAvI lIdho. Aje paNa teone varasAda khUba naDayo. uMTa upara satata besI rahevAne kAraNe zarIra akaDAI gayeluM, adhUrAmAM pUruM hoya emabhUkha paNa lAgI hatI. sAthenuM bhAtuM varasAdamAM palaLI gayeluM. eTale have kaI gAma Ave to visAmo levAnuM mana thayuM. nasIbane cheDo mArga kApe tyAM bhaDIbhaMDArIyA nAmanuM gAma AvyuM. gAmanA pAdare uMTane jhokAryo. badhA nIce utaryA, ane ghaDIvAra visAme lIdhe. have bhajanano baMdobasta karavAnuM hatuM. zrInemacaMdabhAIe kahyuM : tame thoDIvAra beso, huM gAmamAM jaI jamavAnI vyavasthA karIne AvuM chuM. aNudekhyuM ne ajANyuM A gAma hatuM. kAMI saguM ke svajana paNa ahIM na hatuM. AvA ajANyA gAmamAM bhojananI vyavasthA kaI rIte karavI ? paNa nemacaMdabhAI hiMmatavAna ane hoMziyAra hatA. game tenI pAse kAma karAvI levAnI temanI AvaData anokhI hatI. teo te gAmamAM gayA. tyAM eka vANIAnI dukAna emanI najare paDI. eTale tyAM pahoMcI gayA. vAtavAtamAM jANI lIdhuM ke-A jaina zrAvakanI ja dukAna che. tethI teo manamAM khuza thayA. temaNe e zrAvakane traNa jaNAne mATe raseInI vyavasthA karI ApavAnuM kahyuM. ane enA kharca peTe be rUpiyA pitAnI pAsethI kADhIne ApyA. pelA zrAvaka te chakaka thaI gayA. kAraNa ke-e jamAnAmAM eka mANasane bhajana-kharca cAra AnAthI vadhu te nahi. eTale traNa jaNane mATe bahubahu to eka rUpiye joIe. ene badale be rUpiyA maLyA. e joIne pilA gRhastha emane satvara bhejanAdinI sagavaDa pitAnA ghare karI ApI. zrInemacaMdabhAI paNa durlabhajI ane jhINIyAne laIne A gRhasthanA ghera AvyA. ane badhA AnaMdathI jamyA. uMTane mATe paNa cArA pANInI vyavasthA karI ApI hatI. jamI rahyA eTale ApaNA udAradila nemacaMdabhAIe pelA zrAvakane ghInA kharca mATe ATha AnA vadhAre ApyA. e zrAvake ghaNI nA pADI ke "tame be rUpiyA ApyA che, have mAre vadhAre paisA na levAya te paNa ene AgrahapUrvaka ApyA. AvI udAratAthI pelA gRhastha khuza thaIne temane nhAvA-dhavAnI vyavasthA karI ApI. teonAM zarIre tela mAliza vigere karI thAka paNa utArI dIdho. ane rAtre pitAnA ghera ja suvADayA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only www.Jainelibrary.org
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ anyana savAra paDI ane teo pilA gRhasthanI sAbhAra vidAya laI uMTa para besIne bhAvanagararanAM paMthe paDI gayA. ahIMthI bhAvanagara have ATha ja gAu hatuM. rAtabharanAM ArAmathI zramamukta baneluM uMTa pavanavege deDI rahyuM hatuM. jotajotAmAM te teo bhAvanagara zaheramAM AvI pahoMcyAM. mahavAthI nIkaLe Aje trIjo divasa hato. tyAM pahoMcIne temaNe jhINIyAne bevaDuM bhADuM cUkavIne chuTo karyo. pitAnI yukti saphaLa thavAthI apAra AnaMda-sAgaramAM snAna karatAM zaheranA ciraparicita mAge zeTha jasarAjabhAInA ghara tarapha cAlyA. DIvAramAM temanuM ghara AvI gayuM. baMnee emane tyAM jaIne utAre karyo. nemacaMdabhAIne ekAeka AvelA joIne teone Azcarya thayuM. kAraNa ke-temanA AvavAnA keI samAcAra ja nahotA. teoe bannene AvakAra ApIne besADyA. nemacaMdabhAIe paNa jamI lIdhA pachI jarA svastha thaIne zrI jasarAjabhAIne pitAnI badhI vAta ati jaNAvI dIdhI. A banne kizoro dIkSAthI che, e jANe zrI jasarAjabhAI khUba AnaMdita banyA. zrInemacaMdabhAIne sAhasane manemana vakhANavA lAgyA. ane "AvAM dIkSAthI AtmAonA punita pagalAM pitAnA ghare thayA" e pitAnuM ahobhAgya mAnI rahyA. [9] marthana mArgamAM lAgelA zramathI mukta banIne zrInemacaMdabhAI ane temanA mitra durlabhajIbhAI pUjyapAda gurumahArAja zrI vRddhicaMdrajI mahArAja pAse gayA. vandanAdi karIne beThA. temane acAnaka AvelA joIne gurumahArAja paNa jarA vismita thaI gayA. temaNe pUchyuM: "kayAre A nemacaMda?" "Aje ja Avya, sAheba !" "ahIMthI mahuvA gayA pachI tArA keI samAcAra ja nahotA. ane Aje tuM ekAeka AvI caDyo. kema Avyo che bhAI! A durlabhajI paNa tArI sAthe Avyo che ke zuM !" vAtsalyanItaratAM svare gurumahArAje pUchyuM. kRpALu ! ahIM ApanI pAse AvavAnuM bIjuM kayuM prayojana hoya? Apa amArI baMnenI bhAvanA sArI rIte jANe che. e bhAvanA pUrNa karavA huM ane durlabhajI ApanA zaraNe AvyA chIe" nemacaMdabhAIe bhAvavAhI svare pitAnA AvavAnuM prayojana jaNAvyuM. A sAMbhaLI gurubhagavaMte prasannatA anubhavI. paNa tarata ja teo gaMbhIra banI gayA, ane pUchyuM: "nemacaMda! tamArI bhAvanA huM sArI rIte jANuM chuM. tame baMne dIkSA levA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsanasamrATa mATe kharA aMtarathI utsuka ane abhilASI che. paNa tame dIkSA mATe tamArA mAtA-pitAnI anumati laIne AvyA che ne ?" "gurudeva! ApazrI amArA mAtA-pitAthI sArI rIte paricita che. teo kaI rIte amane dIkSAnI rajA Ape ema nathI. are ! huM dIkSA laI laIza, evA DarathI to mane ApanI pAsethI ghera bolAvI lIdhuM hatuM. pachI rajA ApavAnI to vAta ja kyAMthI hoya ! A durlabhajInI paristhiti paNa evI ja hatI. tethI ame banne nakkI karIne keIne kahyA sivAya ahIM bhAgI AvyA chIe. nemacaMdabhAI e svasthatAthI pitAnI vAta pU. guru ma.zrIne nivedita karI. sAthe pote kaI rIte nIkaLyA rastAmAM kaI rIte be divase vItAvyA. vigere vAta paNa savistara jaNAvI. ane chelle vinItabhAve vinaMti karI ke-sAheba ! have kRpA karIne amane pravajyA Ape, ane amAre uddhAra karo." bane mumukSuonI sAhasavRtti ane nirmaLa-tyAgabhAvanA joIne guru mahArAja khUba rAjI thayA. paNa teozrI mA-bApanI rajA sivAya dIkSA na apAya evI pitAnI maryAdA samajatA hatA. eTale teozrIe nemacaMdabhAIne kahyuM : "nemacaMda! tamArI bannenI bhAvanA ghaNuM uttama, sundara ane anumodanIya che. paNa huM tamArA mAtA-pitAnI anumati sivAya tamane dIkSA na ApI zakuM ! tame ane ahIM raho-bhaNo jarUra. paNa dIkSA te tamArAM mAtA-pitAnI saMmati maLyA pachI ja ApI zakAya." A sAMbhaLatAM ja ApaNuM caritranAyakazrI khinna banI gayA. paga taLethI dharatI sarI rahI hoya evuM mane lAgyuM. teo vicAramAM paDI gayA ke gurumahArAjanI vAta saMpUrNa rIte vyAjabI hatI. bIjI tarapha pitAnI bhAvanA paNa aTala hatI. mAtA-pitAnI rajA te have kaI paNa hisAbe maLI zake tema na hatI. ane e vinA gurUmahArAja dIkSA ApI zake tema paNa na hatuM. have zuM karavuM ? teonA manamAM jambara manthana cAlyuM. emanA manamAM be vAta te vajanI jema jaDAI gayelI -(1) ke ghare pAchAM javuM nathI, ane (2) koI paNa upAye pravrajyA levI che. eTale have te pravajyA mATe keI upAya zodhI kADhave ja rahyo. ene mATe emanA manamAM jozabhera manthana cAlyuM. A bAju-mahuvAmAM temanA ghera saunA haiyAmAM bhAre khaLabhaLATa macI gayo che. nemacaMdabhAIe rAtre kahyuM ke, huM bahAra jaIne AvuM chuM' pachI thoDIvAra rAha joI chatAM na AvavAthI zrIlakSamIcaMdabhAIne ema lAgyuM ke enA koI bhAIbaMdhane tyAM ke rUpazaMkarabhAIne tyAM ja sUI rahyo haze, eTale tatkALa bIjI koI cintA karavA jevuM hatuM nahIM. paNa savAra paDI gaI, ne sUryanArAyaNa AkAzamAM rAzavA caDI gayA chatAMya nemacaMdabhAI ghare na AvyA, eTale lakSmIcaMdabhAIne manamAM bIka piThI, ke kyAMya jo te nahi rahyo hoya ne! temaNe tarata ja sau prathama rUpazaMkarabhAIne tyAM tapAsa karI. paNa tyAM jANavA maLyuM ke - nemacaMda ahIM be-traNa divasa thayA Avyo ja nathI. bIjAM sagAM-saMbaMdhIone tyAM ane nemacaMdabhAInA mitrone tyAMya tapAsa karI. paNa emAMnA koI kahetAM keIne ene viSe kAMI khabara nahatI. durlabhajInA ghare tapAsa karI, te tyAM te vaLI temane ja sAmethI pUchAyuM : amAre durlabhajI kAla rAtane nathI, te tamArA ghare Avyo che ? durlabhajIne tyAMya enI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ manyana zodhakheALanI rAmAyaNa cAlu hatI. lakSmIca dabhAI va. bhAre muMjhavaNamAM mUkAI gayA. ema ne ema sAMja paDI gaI. kAI ne kAMI sUjhatu' nahAtu. evAmAM ekAeka lakSmIcaMdabhAImI vicakSaNa buddhimAM camakAro thaye-"nemacaMda ane durlabhajI mitro hatA, banne vAravAra maLatA. baMnene dIkSA levI hatI. mATe te ane eka thaIne dIkSA mATe ja bhAgI chUTayA hovA joIe.'' pachI te kayAM gayA che tenI kalpanA karatAM zI vAra ! eka vAta teA teo jANatA ja hatA ke-jAya teA bhAvanagara pUjya zrI vRddhicaMdrajI mahArAja pAse ja jAya, khIje nahI.. 25 Ave vicAra sphuratAM ja temaNe gAmamAM je mANasA gheADA-uMTa ke gADAmAM lokone ahAragAma laI jatA hatA, temane tyAM tapAsa karAvI te jANavA maLyu ke--"jhINIyA uMTavALe Aje vahelI savAre ekAeka bhAvanagara gayA che. sAthe e karAM hatA." have te temanA manamAM nizcaya thaI gayA ke--ane chekarAe jhINIyAnI madada laI ne bhAvanagara ja gayA che. A vAta jANyA pachI gharamAM badhAM udAsa thai gayA. ghara AkhAmAM jANe zUnakAra thaI gaye. dIvALI bahenanI AMkhe AMsuonI dhArA cAlI. mAtAnI mamatA che ne ? temAMya peAtAnA lADIle putraratna nemacaMda dIkSA laI leze, e vicAre tA dIvALIbena ane lakSmIcaMda bhAI ne paNa asvastha banAvI dIdhA. temaNe tatkALa bhAvanagara zeTha jasarAjabhAI ne patra lakhyuM ke-"nemacaMda tyAM Avye hoya te turta ja tene ahIM pAcho meAkalI Ape. tene amArI rajA sivAya dIkSA Apaze nahi." khare ja ! mAhurAjanI mAyA ajakha che. mamatAnuM a'dhana asAdhAraNa che. bhAvanagarathI javAma Avye ke "nemacaMda tathA du.bhajI ahIM' AvyA che. teo dIkSA levAnI vAta kare che. paNa pU. gurumahArAjazrIe mAtA-pitAnI rajA vinA. dIkSA ApavAnI temane nA pADI che. hAla tee ahI' raheze.'' A samAcAra maLavAthI lakSmIcaMdabhAInA manamAM kaMIka dharapata vaLI. dIvALImAneya gheADIka rAhata maLI, kAraNa ke nemacaMdgu game teTalI utAvaLa kare tAya have teA potAnI rajA sivAya ene dIkSA maLavAnI ja naheAtI. paNa nemacaMdabhAI paNa buddhimAn ane hAMziyAra hatA. teo dIkSA levA mATe makkama ja hatA. ane ene kAI uttama rastA zodhI kADhavA temaNe peAtAnA samagra buddhi-maLane kAme lagADI dIdhuM hatuM. dula bhajIe paNa pUjyazrIne khUba AjIjI karavA mAMDI, tenA pitAjI te ghaNA samayathI svargavAsa pAmyA heAvAthI tenA mATe khIjI keAI cintA nahotI. eTale enI utkaTa bhAvanA joI ne zrI gurumahArAje eka zubha divase tene dIkSA ApI dIdhI. paNa ApaNA caritranAyakazrIne na ApI, kAraNake temanA mAtA-pitA vi. madhAM ja dIkSAnI virUddha hatAM. tethI temanI rajA maLe teA ja ApavI, evA guru ma. nA vicAra hatA. zA. 4 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ [10] svayaMdIkSA saMsAra-samudrane taravAne saphaLa upAya eTale ja dIkSA. dIkSA eTale ekSamahelanuM pravezadvAra dIkSA eTale antaraMga zatruone jItavAnuM amegha brahmAstra. dIkSA eTale jenene jIvanamaMtra. pratyeka jaina dIkSAnI IcchA rAkhe che. saMsAramAM gaLAbUDa racyApacyA rahevA chatAMya haiyAmAM dIkSAnI abhilASA seve enuM nAma sAce jaina. tribhuvananAyaka jinezvaradevene paNa dIkSA grahyA pachI ja cothuM manA paryavajJAna utpanna thAya che. A che dIkSAne prabhAva. AvuM che dIkSAnuM adbhuta mAhAsya. AvI dIkSA levA mATe ApaNuM caritranAyakazrI utkaMThita banyA hatA. jaina dharmanA parama zraddhALu ane samaju hovA chatAMya mohAdhIna banelA lakSmIcaMdabhAI emane e mATe rajA nahotA ApatA. ane e ja kAraNe guruzrI dIkSA paNa nahotA ApatA. paNa nemacaMdabhAI te keIpaNa upAye dIkSA levA mATe makkama ja hatA. ene koI upAya zodhavA mATe emanI kuzAgra buddhi kAme lAgI gaI hatI. pachI te "dhi% va tA" jenI buddhi enuM baLa. emaNe eka upAya zodhI kADho. ene ajamAvavAno paNa pUrNa nirdhAra karI lIdhuM. A vAta temaNe bIjA keIne na kahI. teo upAzraye ja rahetA, bhaNatA ane sAdhu mahArAjanI bhakti paNa karatA. sAdhu mahArAje paNa temanI bhAvanA joIne temanA para prasanna rahetA. e badhA sAdhu-mahArAjemAM eka munizrI ratnavijayajI mahArAja nAme sAdhu hatA. eka divasa lAga joIne nemacaMdabhAIe temane pitAnI hRdayapUrvakanI zuddha bhAvanA darzAvIne vinaMti karI ke-guru mahArAja te dIkSA nahi Ape, mATe Apa kRpA karo, ane mane sAdhunAM vastro-elapaTTo vi. Apa. Apane kaI prakAranI bIka rAkhavAnI jarUra nathI. badhI javAbadArI mAre mAthe. emanI AvI prabaLa bhAvanA joIne pUzrIratnavijayajI mahArAje emane kapaDAMnI vyavasthA karI ApI. have bAkI rahyo . e paNa emanI pAsethI ja maLI gaye. A o pUjyapAda gacchanAyaka zrImULacaMdajI mahArAjane hate. ApaNuM caritranAyakane eka mahAna gacchanAyakane ochuM maLe, e emanA bhAvi gacchanAyakapaNAnuM sUcaka cihna hatuM, emanA mahAna puNyanuM eMdhANa hatuM. kharekhara ! mahApuruSonAM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ svayaMdIkSA eka-eka jIvanaprasaMge mahAna ja hoya che. ane emAM ja e mahApuruSonI mahattAnAM mUlya aMkAyelA hoya che. have badhAM upakaraNo pitAnI pAse AvI gayA hatA. eka pite, ane bIjA ratnavijayajI ma. sivAya bIjuM kaI-gurUmahArAja suddhAM paNa A vAta nahatA jANatA). aneeka zubha divase ApaNA mahAna caritranAyakazrI nemacaMdabhAI e ekAntamAM sAdhuveza dhAraNa karI lIdhuM. ane pachI hAthamAM e grahI hasate mukhaDe teo gurumahArAjazrI pAse upasthita thayA. guruma. to A joIne camakI ja gayA. teo tarata ja bolI uThyAH are nemacaMda! A zuM ? tane dIkSA koNe ApI? temaNe jaNAvyuM. gurudeva! mane keIe dIkSA nathI ApI. paraMtu meM svayaMmeva sAdhuveza paheryo che. have ApanA caraNakamalamAM upasthita thayo chuM. kRpA karIne mane dIkSAne maMgaLavidhi karAve. A sAMbhaLIne gurumahArAja vicAramAM paDI gayA. temanA manamAM haju dvidhA hatI ke mAtApitAnI saMmati vinA dIkSA ApIza, te pAchaLathI kaMIka tophAna jevuM te nahIM thAyane ? ApaNA catura caritranAyakazrI guru ma. ne manabhAva samajI gayA. teo turata ja belI uThayAH sAheba ! ApaniHsaMdeha ane niHzaMka rahejo. badhI javAbadArI mAre mAthe ja rahevA do. Apa to je Ave tene bedhaDaka kahI zakaze ke-meM ene dIkSA ApI nathI, eNe svayaM veza paherI lIdhuM che. kRpA karIne have mane vidhipUrvaka Apane ziSya banAvo. guru ma. paNa paMjAbI hatA. temaNe A sAMbhaLI vicAryuM ke " paDaze evA devAze." ane turta ja teozrIe zrInemacaMdabhAIne dIkSAne saMpUrNa maMgaLa vidhi karAvyuM. ane pitAnA ziSya tarIke sthApyA, temanuM zubha nAma "munizrI nemivijayajI" pADyuM. vi. saM. 1945 nI e sAla hatI. jeTha suda sAtamane e uttama divasa hato. Aje emanA harSollAsane koI pAra nahoto. Aje emanI bhAvanA saphaLatAnAM zikhare pahoMcI hatI. temane Aje sva-parakalyANakArI rAhanI prApti thaI cUkI hatI, ane mahAna gurudevanuM zaraNuM paNa maLI gayuM hatuM. teo potAnA jIvanane dhanyatama mAnavA lAgyA. ane jJAna-dhyAna-saMyamanuM pAlana temaja zrI gurudevanI sevAmAM teo ekAgracitte lIna banI gayA. dIkSA lIdhI eTale badhAMne khabara to paDe ja. mahuvA zrIlakSamIcaMdabhAIne paNa khabara paDI. teo turta ja doDAdoDa bhAvanagara AvyA. teo atyAre mohavaza hatA, eTale temanI to e ja IcchA hoya ke game te prakAre dIkarAne ghare laI ja. teoe upAzraye jaIne pU. guru ma. ne pUchyuM ke-amArI rajA vinA dIkSA kema ApI? gurumahArAje to kahyuM keteNe svayaM veza paherI lIdhuM che. A sAMbhaLIne teo pahoMcyA ApaNuM caritranAyaka pAse. emane dhamakAvyA, DarAvyA, samajAvyAya kharA. paNa teo te mevat aDaga hatA. temaNe kahyuM ke-meM mArI IcchAthI dIkSA lIdhI che ane mArI vAtamAM huM makkama ja chuM. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsanasamrAT zrI lakSmIcaMdabhAI vadhAre kuddha thayA. temaNe kesa karavAnI bIka batAvI. ane te mejIsTreTa maganalAlabhAIne upAzraye laI AvyA. temaNe dhamakIpUrvaka ulaTatapAsa karI. ane dareka bAbatanI khUma cakAsaNIkarI, paNa mahArAjazrInI vAta teA dIvA jevI spaSTa ne satya hatI eTale temaNe jaNAvyuM ke "A chekarAe kAinI zIkhavaNIthI ke doravaNIthI bhAgI jai ne dIkSA lIdhI nathI, paNa peAtAnI samajaNapUrvakanI bhAvanAthI ja lIdhI che. mATe A khAkhatamAM kAyadesara kAMI thaI zake nahi." 28 peAtAnAthI zakaya eTalA dareka upAya ajamAvyA, paNa ekeyamAM zrIlakSmIca MdabhAI saphLa na thayA. dIvALI mA' paNa AvyA hatA. temanu kalpAMta hRdayadrAvaka hatu. temanA mukhamAM eka ja vAta hatI kemArA temacaMda ghare pAcho Ave. tee paththara vaDe mAthuM kUTatAM hatAM. jonArAo mATe e asahya ja hatu. raDI-raDIne jyAre teo thAkayA, tyAre atyAra sudhI nima ane nivi kAra-bhAve rahelA ApaNA navadIkSita caritranAyakazrIe temane bedhabharI-premabharI vANImAM samajAvyA. zrI lakSmIcaMdabhAI jJAnI ane samajI teA hatA ja. paNa alavattara mahadazAne kAraNe teo jarA mugdha banyA hatA. peAtAnA sAdhu-putraratnanI beAdha-vANI sAMbhaLIne temanI mehudazA dhIme-dhIme ochI thaI gaI. putra-virahanuM duHkha tA hatu' ja, paNa sAthe-sAthe peAtAnA putra AvA ucca paMthe gayA aneA Ananda paNa have khukha ja thatA hateA. teo zAnta thaI, pU. guru mahArAjanI kSamA yAcI, putrane hita-zikSA ApIne punaH ghare AvI gayA. AjathI soLa varSa pUrve putrajanma pachI yeAtiSI zrI viSNubhaTTajIe kahelI ukti jANe satya puravAra thai rahI hatI "kuMbha lagnakA dhRta, khaDA avadhUta. rAtadina kare bhajana.' [11] zAstrAbhyAsa dIkSA lIdhA bAda ApaNA caritranAyaka munipravarazrI nemivijayajI mahArAja sAdhunA AcAro pALavAmAM talIna khanyA. gurubhagavaMta pAsethI grahaNazikSA ane AsevanAzikSA laI ne sAdhu ceAgya Avazyaka sUtrAbhyAsa teee TuMka samayamAM ja karI lIdheA. temanI navanavAM vastutattvanI jijJAsA apUrva hatI. gurubhagavaMta temaja anya munivarAnI sAthe teo khUba vinaya ane bhaktipUrvaka vartatA. tethI tee gurumahArAjanA pUrNa kRpApAtra banI gayA. bIjA paNu-aSTa pravacanamAtAnu aNIzuddhapAlana, kriyArUci, svAdhyAya tatparatA vigere sAdhuyAgya guNA temanAmAM alpa samayamAM ja khIlI nIkaLyA. teozrInuM prathama cAmAsuM bhAvanagaramAM ja thayuM. A prathama cAturmAsamAM ja tene vyAkhyAna vAMcavAnA prasaMga Avyo. vAta evI banI ke--teozrI svAdhyAyAdithI nivRtta Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAstrAbhyAsa thaIne prAgAbhAI darabAra nAmanA eka saraLa ane jijJAsu zrAvakane haMmezAM vyAkhyAnarUpe dharmane upadeza ApatA. vakatRva-zakti emane sahaja rIte ja varelI. eTale prAgAbhAI paNa rasathI sAMbhaLatA. eka vAra AvI ja rIte teozrI upadeza ApatA hatA, tyAM zrIguru ma. kAMIka kArya prasaMge te tarapha AvI caDyA. teozrIne kAne ziSyane avAja saMbhALAye. teo keIne , khabara na paDe e rIte sAMbhaLavA ubhA rahyA. thoDIvAra sAMbhaLIne teo Azcarya pAmI gayA. pitAnA ziSyanI naisargika vastRtvazakti teoe pArakhI lIdhI. teozrIne lAgyuM keje Ane vyAkhyAna vAMcavAnI taka maLe, te AgaLa jatAM sundara vyAkhyAnakAra bane. ane teo manamAM kAMIka nirNaya karIne tyAMthI Asane padhArI gayA. jotajotAmAM paryuSaNA mahAparvanA maMgala divaso AvI pahoMcyA. cothA divase ka5vAMcana zarU thayuM. te divase pU. gurUdeve zeTha jasarAjabhAIne belAvIne sUcanA karI kejasarAjabhAI! AvatI kAle vyAkhyAna nemavijaya vAMcaze. zuM kahe che ? sAheba ! zeThe sAzcarya pUchayuM. huM barAbara kahuM chuM. zeTha ! mane khAtrI che ke e vyAkhyAna jarUra vAMcaze. ananya gurubhakta jasarAjabhAIe e vAtane tahatti" kahI svIkArI lIdhI. gurUvacanamAM temane saMpUrNa zraddhA hatI. bIjo divasa che. pU. gurUdeve pitAnA praziSya munizrI cAritravijayajIne badhI vAta samajAvI dIdhI, ke A pramANe karavAnuM che. vyAkhyAnasamaya che. eTale pU. gurUdeve zrI nema vijayajIne bolAvIne pharamAvyuM: nemavijaya ! A subodhikAnA pAnA laIne vyAkhyAnamAM jA. Ama kahIne subAdhikAnI prAcIna hastalikhita-paDimAtrAvALI prata temanA hAthamAM ApI." vinayI ziSyanA mukhamAM "tahatti sivAya bIjo zo javAba hoya? teoe javAnI taiyArI karI. tyAM ja zrIgurudeve kahyuM kapaDo kema A paheryo che? le, A mATe kapaDA paherI jA. ema ja thayuM. manamAM jarA Azcarya te thayuM, paNa ene zamatAM vAra na lAgI. gurvAsA hatI ne? vyAkhyAna sAMbhaLavA mATe teo nIcenI nAnI pATa para besavA gayA, tyAM ja pU. cAritravijayajI mahArAje kahyuM ke-tyAM nahi. ahIM upara Ave. mArI bAjumAM beso. pU. zrIe pUchyuM ema kema ? vaDIla munizrIe kahyuM-huM kahuM chuM ne? tame upara bese. ahIM paNa Azcarya thayuM. paNa vaDIlanI AjJA hatI. eTale upara beThA. vyAkhyAna zarU thayuM. ekAda pAnuM vaMcAyuM, ke tarata ja zrIcAritravijyajI mahArAje paccakhANa ApavAnI hAkala karI. 1. A prata Aje paNa khaMbhAtanA zrIvijayanemisuri jJAna bhaMDAramAM che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsanasamrATuM Aje Ama kema, mahArAja ? paccakakhANanI utAvaLa kema ? hajI to ghaNI vAra che." ApaNuM pUjyazrIe pUchayuM. temanI Azcarya paraMparA vadhatI ja jatI hatI. hajI sudhI temane kalpanA sarakhIya nathI ke mAre vyAkhyAna vAMcavAnuM che. - javAba maLeH parva divasamAM jaldI paccakakhANa ApI daIe te tapasvIone anu kULatA rahe. ane paccakkhANa apAI jatAM ja pUjyazrInA hAthamAM pAnA saMpIne zrI cAritravijyajI mahArAja pATa parathI utarI gayA. pUjyazrIe pUchyuM A zuM ? Apa kema utarI gayA ? teoe sasmita javAba ApeH gurUmahArAjanI AjJA che, ke bAkInuM vyAkhyAna tamAre vAMcavuM. Ama kahI teo jatA rahyA. pUjyazrI te bhAre vismaya ane vimAsaNamAM paDI gayA. temane have samajAyuM ke gurudeve Aje kema pitAne mokalyA hatA. pachI te tarataja teoe gurumahArAjanI AjJAne zirodhArya gaNI sabhA samakSa akhalita vAgdhArAthI rocaka zailImAM akSubdhapaNe vyAkhyAna calAvyuM, ane samagra sabhAne AzcaryamAM garakAva karI dIdhI. zeTha jasarAjabhAI vigere AbAla-vRddhajanoe teozrInI AvI vidvattAnI khUbakhUba prazaMsA karI. guru mahArAja paNa khUba saMtuSTa thayA. thAya ja ne? temane ziSya uparano vizvAsa saMpUrNa rIte saphaLa banyuM hatuM. teo zrImAn pitAnA A tejasvI temaja AzAspada ziSya upara aMtaranA AzIrvAda varasAvI rahyA. ApaNu caritranAyakazrIne jIvanane A anupama prasaMga hate. A comAsAmAM ja temanI kuzAgra buddhi tathA bhaNavAnI tamannA joIne gurudeve temane saMskRta vyAkaraNa bhaNAvavAne prabaMdha karyo. saMsArIpaNAmAM teoe saMskRtane abhyAsa karele hovAthI vyAkaraNamAM praveza meLavavo have taddana saraLa hato. bhAvanagaramAM eka vRddha zAstrIjI hatA. maNIzaMkara bhaTTa emanuM nAma. teo vyAkaraNa tathA kAvya bahu sarasa bhaNAvatA. temanI pAse "fsAtava"i nAmanuM vyAkaraNa zarU karyuM. vyAkaraNane ghaNe bhAga emanI pAse bhaNyA. thoDuM ghaNuM bAkI rahyuM te zrI narmadAzaMkara. nAmanA zAstrIjI ke jeo-jainadharma prasAraka sabhAmAM paMDita tarIke rahetA, ane sAdhu-sAdhvIone bhaNAvatA-temanI pAse bhaNyA. raghuvaMza ane kirAta jevAM mahAkAvya paNa vAMcyA. ATaluM adhyayana karatAM emanA jevA buddhizALIne keTalI vAra ? e te comAsA daramyAna ja pUruM thaI gayuM. have AgaLanA adhyayanane prazna Ubho thayo. tatkAlIna sAdhuomAM abhyAsanI pravRtti hajI ghaNu apa pramANamAM hatI. sAdhuomAM bahu bahu te candrikA vyAkaraNa sudhI ja abhyAsa pravartate hate. siddhAnta kaumudI vyAkaraNanA te nAmathI ja loko phaphaDatAM. zrI guruma. nI bhAvanA hatI ke--ApaNe koI buddhimAna sAdhu "kaumudI vyAkaraNa bhaNe te sAruM. pUjyazrIne e vAtanI khabara paDI. temane paNa abhyAsamAM AgaLa vadhavuM ja hatuM, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAstrAbhyAsa eTale "joItuM'tuM ne vaidye kahyuM" jevuM thayuM. teoe pU. guruma. ne vAta karI ke-sAheba ! ApanI bhAvanA pramANe huM 'siddhAnta kaumudI' bhaNavA taiyAra chuM. mane vyavasthA karAvI Ape. 31 peAtAnA priya ziSyanI AvI uttama abhilASA jANIne guruma. nA AnandanA avadhina rahyo. teoe kahyuM; bhAI! tArI vAta uttama che. tu kaumuThThI bhaNIza tA mArI bhAvanA pUrI thaze. ene mATe ApaNe rAjayanA zAstrIjInA dAkhasta karIe. tee vyAkaraNa sarasa bhaNAve che. tyArapachI pU. gurudeve rAjyanA zAstrIjI mATe tajavIja karAvI. bhAvanagara rAjya taraphathI eka saskRta pAThazALA cAlatI. temAM mukhya zAsrI tarIke zrI bhAnuzaMkarabhAI nAmanA vidvAna paMDita hatA. teo mahArAjAzrItakhtasihajIne ha MmezAM gItAjI saMbhaLAvatA hatA. siddhAMta kaumudI vigere teo khuba sarasa bhaNAvatA. Ama te teo bIje kayAMya bhaNAvavA na jatA. paNa pU. gurudevanA bhakta zrIpAnAcaMda bhAvasAra nAmanA eka sagRhasthanI lAgavagathI mahArAjA sAhebanA hukama thavAthI teo ApaNA pU. munizrIne bhaNAvavA mATe AvyA. "bhAgyazALIne bhUta raLe" te enu' nAma. A cAmAsAmAM ja eka ma'gaLa divase zrI gurUdevanA AzIrvAda laine teoe zAstrIjI pAse 'siddhAntaumuddI vyAkaraNanA prAraMbha karyAM. AnI sAthe-sAthe vaDIleAnA vinayabhakita-kriyArUci, saMyamapAlanamAM jAgarUkatA ItyAdi guNAnI uttarAttara pragati paNa cAlu ja hatI. teozrInI buddhi tejasvI-tIkSNa hatI. eTale jeTaleA pATha lIdhA hoya te khaMtapUrvaka niyamita taiyAra karatA. dhAraNAzita paNa jakharI hatI, eTale divasanA lagabhaga se zloka kaMThastha karatAM. U'DI samajaNuzitane lIdhe game tevA kaThina padArtho-pariSkArane paNa teo sugamatAthI hRdayaMgama karI letA. vidvAnonI paribhASAmAM "gaumukha" gaNAtA vyAkaraNane paNa teoe peAtAnI medhAnA baLe saralatama banAvI dIdhuM hatuM. ane A badhuM joI ne zAstrIjIne paNa samajAvavAnA-bhaNAvavAnA khUba uma'ga-ullAsa thatA. te prasanna~mane vistArapUrNAMka pUrva pakSa-uttarapakSa sahitanA zAstrArthI sarasa rIte samajAvatA, ane pariSkAro lakhAvatA hatA. A badhuM pUjyazrI ekacitte samajI laI, khIje divase kaDakaDATa saMbhALAvI detA, tyAre te bhAnubhAI paNa mugdha thaI jatA. A badhAM kaThastha karelAM zAstrArthI-pariSkAra pUjyazrI peAtAnA jIvananI uttarAvasthAmAM paNa jANe hamaNAM ja geAkhyA hoya, tema kaDakaDATa khAlI jatA hatA. bhAnubhAI prakhyAta-buddhimAna zAstrIjI hAvAthI temanI pAse kAI-vAra anyadezIya paMDitA AvatA. tyAre teo e badhAMnI pAse pUjayazrInI khUba tArIpha karatA. ane pUjyazrIne e Agantuka vidvAn sAthe zAstrA paNa karAvatA. teozrInI vyAkaraNa viSayaka upasthiti tathA khelavAnI chaTA joine ja pelA ajAI jatA. eka vAra evuM banyuM ke-bhAvanagaranA ja nAthAlAla nAme eka vidyAthI abhyAsa mATe kAzI gayelA. tyAM bhaNI, paMDita thaIne pAchA dezamAM AvyA. eka tA kAThiyAvADI dezI mANasa, emAM pAchA bhaNIne paMDita thayA. teya kAzI jaIne, eTale jANe sarasvatInI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ 32 zAsanasamrATuM mahera chApa lAgI gaI. bhAnubhAIe emanI pAse pUjayazrInI prazaMsA karI, te temaNe celeMja mUkI ke-"mArI sAthe zAstrArtha kare." pUjyazrIe svIkArI lIdhI. "siddhAMta kAmudI" viSayaka zAstrArtha zarU thaze. taTastha banyA bhAnubhAI. pUjyazrInI ammalita vAgadhArA sAMbhaLIne pelA nAthAlAlabhAI DIvAramAM ja DhIlA paDI gayA. ane chevaTe nirUttara thaI gayA. A uparathI samajAya che ke pUjyazrI TUMkA gALAmAM ja kevA taiyAra thayA haze? ane emane bhaNAvanAra zAstrIjI paNa kevA vidvAna haze ? zAstrIjI pAse niyamita adhyayana cAlu ja hatuM. enI sAthe teozrI anya munivarene raghuvaMza-mahAkAvya vagerene abhyAsa paNa suMdara rIte karAvatA hatA. potAnA vaDIla gurUbhAI munizrI dharmavijayajI mahArAja (kAzIvALA-pU. AcArya zrI vijayadharmasUrIzvarajI mahArAja)ne paNa teozrI raghuvaMza vagereno abhyAsa karAvatA. A arasAmAM pUjyazrInA zarIre kaI pUrvakarmanA baLe jvarane-tAvane vyAdhi lAgu paDayo. e vyAdhi lagabhaga eka varSa sudhI avAranavAra cAlu ja rahyo. emAMya cha mAsa paryanta tabiyata vadhAre narama rahI. enI asara teozrInI AMkho upara thaI AMkhanuM teja kaMIka manda paDyuM . DekaTarane batADayuM, te temaNe e abhiprAya Ape ke AMkha sArI nahi thAya. A kAraNathI bhaNavAmAM antarAya paDavA lAgyo. niyamitapaNe pATha na thavAthI teozrInA manamAM khUba du:kha thavA lAgyuM. A joIne pUjya gurUmahArAjazrIe temane AzvAsana ApyuM ke-bhAI ! zArIrika kAraNe abhyAsa ocho thAya to cintA na karavI. paNa " mAdhe hu gharmasAdhanaE" e vicArIne vyAdhine upAya karavo joIe. ane teozrIe AMkho mATe upAya sUcavyo. "amArA paMjAba dezamAM keIne AMkhane rega thAya to tene kerIne rasa ApavAmAM Ave che. enAthI AMkhanuM teja vadhe che." sAthe e paNa kahyuM ke : AMkha vigere aMgone te ApaNu AhAra-vihArathI ja ravastha-sArA rAkhavA. paNa game tene vAraMvAra dekhADavI, je te davA nAkhavI, oparezana karAvavuM, vagerethI ene kadI paNa che cheDavA nahi. ane jati AdinI davA paNa na levI. gurUdevanA A anubhavasiddha hita-vacane teozrIe bahumAnapUrvaka sAMbhaLIne haiyAmAM utAryA ane kerIne Rtu-kALa AvyA pachI tene auSadha rUpe prayoga zarU karyo. e upAyathI emanI tabIyata kaMIka ThIka thatAM teo punaH pUrvavat adhyayanamAM tatpara banI gayA. saM. 1946nuM comAsuM paNa bhAvanagaramAM ja thayuM. paNa tAva vigerenI upAdhi cAlu ja rahI. te paNa teozrI abhyAsa karavAmAM pUrvanI jema tatpara rahetA. A comAsAmAM teoe mAgha-naiSadha vi. mahAkAvyanuM adhyayana karyuM. hajI vyAkaraNa pUrNa nahotuM thayuM. e pUrNa karavA mATe teozrIe tabIyata narama hovA chatAMya jyAM sudhI purUM na thAya tyAM sudhI cha vigaIno tyAga karyo. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ [12] vaDI dIkSA ane gurUdevanI mAMdagInuM rahasya parama pUjya tapAgacchAdhirAja gaNivarya zrI mULacaMdajI mahArAja (zrI muktivijyajI mahArAja) 1945mAM mAgazara vadi "6nA divase kALadharma pAmyA hatA. teozrInAM kALadharma bAda sAdhu-sAdhvIone gadvahana karAvI, vaDI dIkSA Ape evuM koI na hatuM. e kAraNe samudAyamAM ghaNuM sAdhu-sAdhvIjIonI vaDI dIkSA aTakI hatI. e bAbatamAM ukela lAvavA mATe parama pUjya munivara "zrInItivijayajI mahArAje samudAyanA nAyaka ane pitAnA vaDIla gurUbadhu pUjya zrI vRddhicaMdrajI mahArAjane pUchAvyuM ke : "hAla thoDA samaya mATe "mahAnizIthanA geDhAhI sAdhu pAse vaDI dIkSA karAvI laIe to kema?" pUjya mahArAjazrIe javAbamAM jaNAvyuM ke-"A rIte ApaNe ApaNI paraMparA oLaMgavI nathI. thoDo samaya vadhAre calAvI laIe e gya che." tyAra pachI amuka vicAra-vinimayane aMte ema nakkI karavAmAM AvyuM ke-amadAvAda lavAranI piLanA upAzrayanA adhinAyaka pUjya paMnyAsazrI pratApavijayajI mahArAjanI pAse gadvahana tathA vaDIdIkSA karAvI levA. saM. 1946nuM cAturmAsa pUrNa thayA bAda saM. 1947mAM ApaNuM caritranAyaka munirAjazrI, Adi munivaro pU. gurUdevanI AjJA maLavAthI bhAvanagarathI vihAra karIne amadAvAda padhAryA. amadAvAda AvIne pU. paM. zrI pratApavijayajI mahArAja pAse vidhipUrvaka ga vahyA. ane bIjA sAdhuo sAthe temanI vaDIdIkSA paNa pUjya paMnyAsajI mahArAje karI. vaDI dIkSA thayA pachI thaDA divasa teo amadAvAdamAM rokAyA. ane e daramyAna bAkI rahela "siddhAnta kaumudI pUrNa karIne pUjya gurUdevanI bhAvanAne sAkAra banAvI. A kaumudI pUrNa thaI tyAM sudhI teozrIne cha vigaIne tyAga ja hatuM. tyArabAda teozrIe punaH zrIgurUbhagavaMtanI sevAmAM hAjara thavA mATe bhAvanagara tarapha vihAra karyo. te vakhate pU.munizrI siddhivijayajI mahArAje (pU. A. zrIsiddhisUrijI ma.) munizrI pradavijayajI nAmanA pitAnA eka ziSya ke jenI dIkSA tAjI thayelI ane tenI pAchaLa kaMIka tUphAna jevuM hovAthI tene amadAvAdamAM rAkhavA e hitAvaha nahotuM temane ApaNA pUjyazrIne pitAnI sAthe kAThiyAvADa laI javA oNpyA. A vakhate bIjA sAdhue kAThiyAvADa tarapha javAnA hovA chatAMya ApaNuM pUjyazrInI pratibhA ane buddhizakti upara temane pUrNa vizvAsa hovAthI temanI sAthe ja mokalyA. teo paNa e nUtana munine premapUrvaka sAcavIne potAnI sAthe laI gayA, ane kAThiyAvADa pahoMcyA bAda tyAM viharatA temanA (zrI siddhivijyajI ma. nA) samudAyanA anya munione soMpI dIdhA. AvI nAnI vayamAM paNa ApaNA caritranAyakazrInI sva-para samudAyanA munione sAcavavAnI kuzaLatA ane kAryadakSatA kevI uttama hatI ? te A prasaMga parathI jaNAya che zA. 5 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsanasamrATuM - tyAra pachI teo bhAvanagara pU. gurudevanA pAvana pAda-kamalemAM harSa pUrNa haze upasthita thayA. vandana karyuM. gurudevazrIe paNa pitAnA vinayI ziSyane uranA AziSa ApyA. - pU. gurudeva zrIvRddhicaMdrajI mahArAjanI tabIyata ghaNA samayathI nAjuka rahetI. teo zrIne saMgrahaNIne vyAdhi thayela. baneluM evuM ke teozrInA vaDIla gurubadhu pU. zrImULacaMdajI mahArAja eka vakhata gocarImAM dUdha vaherI lAvyA hatA. temAM zrAvake bhUlathI sAkarane badale "mIThuM" vaherAvI dIdhuM hatuM. A vAtane teozrIne khyAla kyAMthI hoya ? paNa pUjya gurumahArAjazrI buTerAyajI mahArAja dUdha vAparatA veMta ja bolyA ke-"mUlA ! merI jIbha kharAba he gaIyaha dUdha kaDuA (khArA) lagatA hai." A sAMbhaLI pUjya zrImULacaMdajI mahArAje e dUdha vAparI joyuM. teoe kahyuM. sAheba ! AmAM bhUla thaI lAge che. sAkaranA badale mIThuM AvI gayuM che ane teo pote e dUdha vAparavA taiyAra thayA. A joI turta ja bAjumAM beThelA pUjyazrI vRddhicaMdrajI mahArAja bolyA : sAheba ! e dUdha Apane vAparavAnuM na hoya, huM vAparI jaIza." Ama kahI teozrI e badhuM dUdha vAparI gayA. teozrI e dUdha vAparI te gayA paNa e khArA ukha jevA dUdhane lIdhe teozrIne saMgrahaNane vyAdhi thaI gaye. e vyAdhi temane chevaTa sudhI rahyo. ghaNuM auSadhopacAra karavA chatAMya e rogathI teo mukta na ja banyA. ane tene lIdhe teoe chellAM 11 comAsA bhAvanagaramAM ja karyA. teozrIe bhAvanagaranA uddhAramAM--ene dhArmika kSetre AgaLa vadhAravAmAM A agIyAra varSomAM pitAnA prANa reDelA. eTale tyAMnA ekaeka jainane teozrI upara khUba bhakita ane zraddhA hatI. zeTha amaracaMda jasarAja, zrIkuMvarajI ANaMdajI vigere tyAMnA AgevAna zrAvake teozrI pAse haMmezAM rAtre meDethI AvatA, ane rAtanA bAra-eka vAgyA sudhI teozrInI sAthe jJAna-carcA karatA. pU. mahArAjazrI tabIyata narama hovA chatAMya pitAnA papakArI svabhAvane lIdhe temane niSedha na karatA. paNa AvA haMmezanA ujAgarA temanI tabIyatane mATe anukULa nahotA. AthI ekavAra teozrIe ApaNuM caritranAyakazrIne kahyuM, "jene nemA ! mAruM zarIra AvuM narama che, ne A loka ujAgarA karAve che." A sAMbhaLI teoe guru mAne kahyuM, "sAheba! Apa kaho te huM teone (zrAvakone) sUcanA ApI dauM." gurudeve "sArUM-tAruM' kahIne anumati ApI. rAta paDI. haMmezanI jema badhA zrAvake AvyA. tyAre pUjyazrIe emane spaSTa zabdomAM kahI dIdhuM ke "tame badhA gurumahArAjanI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ 35 zrIgurudevanI ciravidAya bhakita karavA Ave che ke ujAgarA karAvIne tabIyata bagADavA? tamAre te ghera jaIne gAdalAmAM sUI javAnuM che. paNa mahArAja sAhebanI te tabIyata bagaDe che." zeTha amaracaMdabhAI vi. paNa samaju zrAvake hatA. teo A pramANe pUjyazrInuM kahevuM sAMbhaLIne samajI gayA. ane tyArapachI haMmezAM vahelAsara AvavA lAgyA. A pachI 1747nuM cAturmAsa paNa bhAvanagaramAM ja thayuM. [13] zrIgurudevanI cira-vidAya paramapUjya tapAgacchAdhirAja gaNipravara zrI mULacaMdajI mahArAjanA pUjya zrI dAnavijajI mahArAja nAmanA eka ziSya hatA. teo paMjAbanA hatA. vyAkaraNa ane nyAyazAstranA teo ajoDa vidvAna hatA. vyutpattivAda jevA Akaragrantha te temane kaMThastha jevA hatA. temaNe kacchamAM aneka sthAnakamAgI sAdhuone pratimAnI zraddhAvALA banAvyA hatA, saMgI mArganA anurAgI banAvyA hatA. saMgrahaNIne vyAdhi thavAthI teozrI 1946mAM bhAvanagara padhAryA. tyAM pUjyazrI vRddhicaMdrajI mahArAjanA vinayI ziSyanI sundara vaiyAvaccathI teonI tabIyata svastha thaI gaI. pUrvAcAryoe racelA nyAya-vyAkaraNa-viSayaka mahAna granthano abhyAsa sAdhuomAM sArI rIte thAya e mATe temanA hRdayamAM tIvra abhilASA hatI. ane ene mATe eka vyavasthita pAThazALA sthApavAnI temanI IcchA hatI. potAnI A abhilASA teoe pUjya zrI vRddhicaMdrajI mahArAjane jaNAvI. teozrIe A vAta vadhAvI lIdhI. ane temAM puSTi paNa karI. pAThazALA sthApIe, te zAstrIne rokavA paDe, siAnI paNa vyavasthA joIe ja. e vyavasthA kaI rIte karavI ene vicAra teozrIne thaye. paNa pavitra purUne pitAnI pavitra IcchAone saphaLa banAvavA mATe samayanI rAha jovI nathI paDatI. teo te icchA kare ke, tatkALa e saphaLa thAya ja che. ahIM paNa ema ja banyuM. murzidAbAdanA dharmaniSTha-dhanakubera bAbu buddhisiMhajI zrI siddhigirirAjanI yAtrArthe AvyA. tyAMthI pUjya mahArAjazrIne vaMdana karavA mATe bhAvanagara AvyA. te vakhate pUjya zrIdAnavijayajI mahArAje pAlItANAmAM eka saMskRta pAThazALA sthApavA mATe temane preraNA karI. pUjya zrI vRddhicaMdrajI mahArAje paNa A bAbatamAM upadeza ApyA. pUjya gurudevanI preraNAthI udAra-dila e bAbu sAhebe potAnA taraphathI traNa varSane saMpUrNa kharca ApavAnuM kahyuM. A joIne tyAM hAjara rahelA bhAvanagaranA AgevAna zeTha verA jasarAja suracaMda, tathA zA. ANaMdajI purUSottame paNa potAnA taraphathI yathAzakti sArI For Personal and Private Use Only Jain Educationa International
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ 36 zAsanasaMprAr rakama ApavAnuM nakkI karyu. ane Ama nahi dhArelI rIte paisAnI vyavasthA thai javAthI zrIsiddhAcalajInI zItala chAyAmAM eka sA~skRta pAThazAlA sthApavAnuM nakkI karavAmAM AvyuM. vi. sa. 1948nuM cAmAsu pU. zrI dAnavijayajI mahArAje pAlItANA karyuM. A cAmAsAmAM bhAdaravA sudra 6 nA mAMgaLa divase saMskRta pAThazALA sthApavAmAM AvI. enu nAma "zrI buddhisiMhajI jaina saMskRta pAThazALA'1 rAkhyuM. emAM pUjya zrIDhAnavijayajI mahArAjanI adhyakSatAmAM sAdhuone vividha-viSayaka adhyayana karAvavAnuM kArya zarU thayuM. zAstrIjIne rAkavAmAM AvyA. ApaNA caritranAyakazrInuM A cAmAsuM bhAvanagaramAM pU. gurudevanI sAthe ja hatu. te paNa ahI` zAstrIjI pAse vyAkaraNa tathA nyAyanA AgaLanA granthAnuM adhyayana karI rahyA hatA. teezrInI bhaNavAnI tamannA tathA bhaNAvavAnI zakti pU. zrI dAnavijayajI mahArAje kharAkhara pArakhI lIdhelI. temane vicAra AvyeA ke-je zrInemavijayajI ahI Ave te pAThazALA vadhAre vyavasthita ane pragatizIla ane. Ave vicAra AvatAM ja temaNe bhAvanagara pU. zrI vRddhicaMdrajI mahArAjane patra tathA zrAvakA dvArA vijJapti karI ke-muni zrI nemavijayajIne ahI' mekalavA kRpA kare." gurudeve paNa lAbhAlAbhanA vicAra karIne peAtAnA vinayI ziSyane pAlitANA javA AjJA ApI. pU. gurudevanI takhIyata naramagarama rahetI hAvAthI pAlitANA javA mATe pUjyazrInu mana mAnatuM nahAtuM. paNa "nuttaALApa gho" guruAjJAne ja peAtAnuM sarvasva mAnanArA teozrI gurudevanI AjJA thavAthI pAlitANA padhAryAM. temanA AvavAthI pU. zrI dAnavijayajI mahArAjane ghaNuM| Ananda thayA. have pAThazALAnI pravRttine savizeSa vega maLyA. ahIM -bhAvanagaramAM vaizAkha mAsamAM pUjya gurudevanI takhIyata ekAeka vadhAre asvastha manatI gaI. 'sAjA'nA vyAdhie khUba jora pakaDayu hatu. gurudevanI sevAmAM samagra sagha khaDepage taiyAra hatA. auSadhApacAramAM koi kacAza naheAtI rakhAi. paMjAbanA sukhayALa vaidya, vaDedarAnA cunIlAla vaidya ane bhAvanagaranA darabArI DaoNkaTara zivanAtha--e traNeya auSadhApacAra karavAmAM avirata tatpara banI gayA. sAdhu-sAdhvIe lagabhaga 50 thI vadhAre saMkhyAmAM hAjara hatA. pU. zrImeAhanalAlajI mahArAja paNa tyAM birAjatA hatA. teozrI pU. gurudevane zAtA pUchavA mATe bhAvanagara padhArelA. AvI mAMgI heAvA chatAMya teozrInI zAnti-samatA ajoDa hatI, asAdhAraNa hatI. jANe teo upazama-rasamAM snAna karI rahyA hAya, evuM jonArAone lAgatu. Atma-jAgRti paNa eTalI ja hatI. ha MmezAM "zrIcauzaraNapayannA" vigere sUtreAnuM teozrI zravaNa karatAM, ane emAM kAikavAra pAte khelavA mATe azakata hAvA chatAMya cako nibadhamo jevI gAthAAnA artha vizada rIte samajAvatA. A gAthAnA artha samajAvatI vakhate teozrInA AhlAda 1 Aje paNa A pAThazALA tyAM pAlitANAmAM cAlu ja che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIgurudevanI cira-vidAya avarNanIya hate. e AlhAda jevAM keIne kaha5nA sarakhIya nahotI AvatI, ke gurudevane ApaNane viyoga thaze. vaizAkha sudI 7 no divasa Avyo. Aje zvAsanuM jora vadhyuM. sAdhu-sAdhvI Adi sakala zrIsaMgha AhAra-pANI vi. sarva kArya cheDIne gurudevanI tahenAtamAM ja beThA hatA. cAra zaraNA-ane navakAra mahAmaMtranuM zravaNa cAlu ja hatuM. gurudevanA mukhamAM paNa ekamAtra "radaMta-siddha-sAdu" nuM ja uccAraNa hatuM. DokaTara-vaidyo potAnA upacAra karyo ja jatA hatA, paNa "dorI tUTI AyuSyanI tyAM sAMdhanArUM koNa che?" e ukti anusAra ekeya upacAra saphaLa na ja thaye. ane chevaTe-diMta siddha sAdu A aSTAkSarI maMtranuM smaraNa karatAM karatAM saMpUrNa samAdhibhAve rahelA pUjyapAda gurudeva A nazvara-dehano tyAga karIne svargalokanA paMthe saMcaryo. ghaDiyALane kAMTe tyAre 9 kalAka upara 30 miniTano samaya darzAvato hato. sakala saMghanA duHkhane pAra na rahyo. ziSya parivAranA duHkhanI to vAta ja zI karavI? A duHkhada-AghAtajanaka samAcAra pAlitANA pU. zrI dAnavijayajI ma. tathA sva. pUjya gurudevanA priya-ziSyaratna ApaNuM caritranAyakazrIne maLyA. temanA duHkhaneya kaI pAra na rahyo. ApaNA caritranAyakazrIne jANe vAghAta thayo. Akhe AMsunI dhArA vahI rahI. khAvuMpIvuM jhera thaI gayuM. aNadhAryo A banAva banavAthI gurudevanI aMtima sevAmAM pite hAjara na rahI zakyA, e vicAra AvatAM ja teo gamagIna banI gayA. paNa zuM thAya ? bhAvi AgaLa keInuM cAlatuM nathI, A vAta teozrI sArI rIte samajatA hatA. teoe jJAnadaSTithI vicAryuM ke-have te pU. gurudeva jevA guNa keLavIne emanI zAsana-sevAnI abhilASAo pUrNa karavI joIe. A vicAra AvatAM ja teozrI manomana zAsananI sevA karavA mATe kRtanizcayI banyA. tyArapachI to 194rlDa cemAsuM teoe pAlitANAmAM ja karyuM. A cAturmAsamAM satata adhyayana-adhyApana kAryamAM tatpara rahevA chatAMya, ane zArIrika svasthatA joIe tevI na hovA chatAMya, teozrI dasa tithinA upavAsa karatA. pAThazALAmAM adhyayana-adhyApana kArya vegapUrvaka cAlI rahyuM hatuM. A pAThazALAmAM zrAvakavidyAthI paNa abhyAsa karatA hatA. jemAM zrI mehanalAlabhAI (pUjya A. zrI mehanasUrijI ma.) tathA zrI viThThaladAsa maganalAla bhaTTAraka (pU. zrI khAntivijajI-dAdAnA ziSya munizrI mehanavijayajI ma.) vigere mukhya hatA. A comAsAmAM pUjyazrI dAnavijyajI mahArAje svAminArAyaNa paMthanA eka vidvAna sAdhu sAthe satata cha kalAka sudhI saMskRtamAM vivAda karIne jayapatAkA meLavI. emAM ApaNuM pUjyazrIe paNa mahatvane ane pUraka bhAga lIdhe. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ [14] zAsana-prabhAvanAnI bhavya zarUAta ApaNA mahAna ciratranAyaka munizrI nemavijayajI mahArAje prathama cAra cAturmAsa peAtAnA pUjya gurUdevanI puNya-nizrAmAM bhAvanagaramAM pasAra karyAM. ane pAMcamuM cAturmAsa pU. gurudevanI AjJAthI pAlitANA pUjya zrI dAnavijayajI mahArAja (paMjAbI) nI nizrAmAM karyu A pAMca varSI daramiyAna teezrIe siddhAMtacandrikA, siddhAMtakaumudI, siddhahema zabdA nuzAsana,gRhavRtti, vyutpattivAda vagere vyAkaraNanA mahAgranthAnu adhyayana karyuM.... ane pU. zrI dAnavijayajI mahArAja pAse nyAyanA viziSTa granthA bhaNyA. 'siddhahema--mahavRtti' vyAkaraNa jyAre pUjyazrI bhaNatA hatA tyAre teozrInA abhyAsArthe te mahAvyAkaraNanI zuddha prata lakhAvavAmAM AvI hatI. A prata Aje paNa khaMbhAtanA zrI vijayanemisUri jJAnabhaMDAramAM surakSita che. temAM TheraThera TippaNIo-cihno teozrIe karyA che. e pratanI antya-puSpikA A rahI : idaM cAlekhi zrutajJAnavizAradazArada vizadadIdhityapAstaidaMyugIna visphUrjjadajJAnAndhakAra - zrImatapAgacchana bhonabhomaNi - gacchAdhipati suvidita zrI vRddhicandrA'para nAma zrImadvRddhivijayacaraNAravindamilindAyamAnAnte vAsi- nAnAgrantha- vyAkhyAna dhurINa munizrI nemivijypanArtham ||vi. sa. 190, mArUvara La 22, mAvana sa. 1949nuM cAmAsu pUrNa thayA bAda teozrIne zrIgiranAra-mahAtInI yAtrA karavAnI bhAvanA thaI. tethI pU. zrI dAnavijayajI mahArAjanI anujJA laI, teozrI tathA pU. munizrI pradhAnavijayajI ma. pAlitANAthI vihAra karIne junAgaDha padhAryAM. tIrthAdhirAja zrI raivatagirinI yAtrA karI. junAgaDhamAM zrAvaka Do. zrI trIbheAvanadAsa meAtIcaMdru AMkhanA (specialist)-spezyAlIsTa hatA. pUjyazrIne AMkhanI takalIpha bhAvanagarathI hatI. eTale DAkaTare AMkha tapAsIne jaNAvyu ke-"oparezana-(operation) karAvavuM paDaze." paNa ApaNA pUjyazrIe spaSTa kahI dIdhuM kemAre oparezana karAvavuM nathI. gurudevanA hitakArI vacanAne teozrIe potAnA mAnasapaTamAM zraddhAnA TAMkaNAthI dRDha rIte aMkita karelA hatA. junAgaDhathI vihAra karI vaMthalI, verAvaLa, mAMgareALa vagere sthaLeAe vicaratA vicaratA teozrI jAmanagara padhAryA. teozrInI vidvattA, saMvegarasabharapUra saccAritra, ane nisa-ramaNIya dezanAzakti, A traNa adbhuta guNAthI AkarSAI ne jAmanagaranA zrI sa Mghe teezrIne cAturmAsika sthiratA mATe Agraha-pUNa vinaMti karI. pUjayazrIe paNa lAbhAlAbhanA vicAra karIne e vina MtinA svIkAra karyAM. eTale A-1950 nu teezrInuM cAmAsuM jAmanagara nakkI thayuM. pUjyazrInuM A prathama svata Mtra cAturmAsa hatuM. paNa emanI vANImAM ja evuM adbhuta ejasa hatu, AkaNu hatuM, ke theADA divaseAmAM ja jAmanagarane bhAvika zrAvaka vaga Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsana-prabhAvanAnI bhavya zarUAta 30 enAthI khUba prabhAvita ane saMtuSTa banyuM. jhaverI jhaverabhAI (jabAbhAI), dravyAnuyeganA abhyAsI zA. kALIdAsa vIrajI, zA. kapUracaMda ajarAmaravALA, zA. sAMkaLacaMda nAraNajI, zA. saubhAgyacaMda kapUracaMda, nagarazeTha dhArazIbhAI devarAja, vakIla catrabhujabhAI ane prajJAcakSu paMDitavarya zrI haMsarAjabhAI vigere tyAMnA agragaNya zrAvakaveryo pUjyazrInA vyAkhyAnathI AkarSAIne teonA paramabhakta banI gayA. sapurUSonI viziSTatAne A eka uttama prakAra che, ke teo sva5kAlamAM ja potAnAM sAtvika guNo vaDe sau koIne prabhAvita karI de che. A comAsAmAM jAmanagaranA tatkAlIna jAmasAheba paNa pUjyazrInA darzanArthe AvyA hatA. A cAturmAsamAM pUjyazrIe aneka Agama-zAstronuM talasparzI avagAhana karyuM, aneka Agamika-granthono abhyAsa karyo. paramapUjya AcArya mahArAja zrI vijayAnandasUrIzvarajI mahArAje (pU. zrI AtmArAmajI ma.) pUjyazrIne vAMcavA mATe zrI Avazyaka sUtra-saTIka (22 hajArI)'nI hastalikhita prata mokalAvI. te teozrI saMpUrNa vAMcI gayA ane lahIAo pAse tenI nakala paNuM karAvI lIdhI. e jamAnAmAM AgamAdi-grantha haju mudrita thayA nahotA. eTale sAdhuo hastalikhita prAcIna pratiene vAMcavA-lakhavA mATe upayoga karatA. lahIyAo pAse lakhAvatA. pUjyazrIe paNa jAmanagaramAM aneka Agama-grantha lahIyAo dvArA lakhAvI lIdhA. zA. saubhAgyacaMda kapUracaMda Adi gRhasthAe e grantha lakhAvavAne sAre e lAbha lIdho. jAmanagaramAM pUjyazrInA haste be mahA-kAryo thayAM. (1) eka gRhasthanI dIkSA thaI ke jeo pUjyazrInA ziSya banyA. (2) pUjyazrInA upadezathI tIrthayAtrAne saMgha nIkaLe. jAmanagaramAM TekarazIbhAI ane DAhyAlAla nAme be bhAIo rahetA hatA. banne pratiSThita sadagRhastha hatA. emAM DAhyAbhAI saTTAbajAranA rAjA jevA gaNAtA. saTTAnA dhaMdhAne lIdhe temane khAvApIvAnA amuka vyasane paNa hatA, je cheDavA bahu duSkara hatA. svabhAve bahu daDha ane makkama. emaNe manamAM eka vAtane nizcaya karyo, te pachI e nizcayane pheravavAnI keInIya tAkAta nahi. teo pU. mahArAjazrInA vyAkhyAna sAMbhaLavA haMmezAM AvatA. pUjyazrInI sAtvika ane vairAgyaraMgavAsita madhurI vANI temanA dilamAM asarakAraka ceTa lagAvI gaI. ane temane dIkSA levAnI bhAvanA jAgI. temaNe pUjyazrIne potAnI bhAvanA jaNAvI. teoe emAM anamedanA ane puSTi ApI. pUjyazrInuM protsAhana maLyuM, ethI DAhyAbhAI kRtanizcayI banI gayA ke dIkSA levI ja. temaNe moTAbhAIne vAta karI. teo te A sAMbhaLatAM ja hasI paDyA. temaNe kahyuM: bhAI ! tuM dIkSA levAnI vAta kare che, paNa A vyasane te chUTatAM nathI. temanA manamAM ema ke vyasananI yAda AvatAM ja dIkSA visarAI jaze. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ 60 zAsanasamrA : paNa "tejIne te Takare ja heya." DAhyAbhAIe moTAbhAInI vAta sAMbhaLIne te ja vakhate temanI samakSa pratijJA karI ke "mAre atyArathI ja tamAma vyasane tyAga che." - moTAbhAI A sAMbhaLIne vicAramAM paDI gayA. temane khAtrI hatI ke DAhyAbhAI je bele che, te kare ja che. emAM zaMkAne sthAna nathI. temaNe tarata ja gaMbhIratAthI kahyuM: tAre dIkSA nathI levAnI. vyasano choDyAM, ema kahevA mAtrathI zuM vaLe? vaLI tAre to haMmezA peMDA khAvA joIe che. A badhI vAtane meLa dIkSAmAM kayAM bese ? mATe dIkSAnA vAta choDI de. ane je karato hoya e kara. paNa DAhyAbhAI makakama hatA. sUryanI ugamaNI dizA phare te DAhyAbhAIne nizcaya badalAya. temaNe daDha svare javAba Ape ke-"huM dIkSA laIza ja. bIjAM vyasane te AjathI ja choDayAM che. ane peMDA to dIkSA lIdhA pachI na khavAya evuM keNe kahyuM ?" A sAMbhaLIne TokarazIbhAI garama thaI gayA. temaNe kahyuM: huM dIkSA nahi ja levA dauM, ane pachI to banne bhAIomAM ugratA AvI gaI. A joIne pUjyazrIe bannene vAryAzAnta karyA. ane kahyuM keH tame baMne bhAIo laDe te gya nathI. rItasara vAta kare, ane eka-bIjAne samajI le. Atho banne zAMta to thayA. paNa pitapatAnI vAtamAM te daDha ja rahyA. DAhyAbhAI kahehuM dIkSA jarUra laIza. te TekarazIbhAI kahe ke-huM keTamAM kesa (case) karIza, ane manAI- hukama lAvIza. ane kharekhara TokarazIbhAIe korTamAM kesa karyo. nyAyAdhIza paNa emanA maLatiyA nIkaLyA. emaNe dIkSAnA divasanI ja mudata pADI. dIkSAne zubha divasa pahelAM niyata thaI gaye hate. A jANIne DAhyAbhAI pUjyazrI pAse pahoMcI gayA. ane kahyuM sAheba ! huM makkama chuM. nakkI karela muhUtane pheravavuM nathI. e ja divase dIkSA levI che. mATe e divase Apane keTamAM padhAravAnuM. coghaDiyuM Ave ke tarata ja mane haraNa tathA calapaTTo ApI deze, huM paherI laIza. bole, Apa sAheba taiyAra che ne ? pUjyazrIe paNa hA pADI. eTale e pramANe kAryakrama goThavAI gayo. vA vAtane laI jAya." A vAtanI khabara zaheranA zANe zrAvakane paDI. teoe DAhyAbhAInI zuddha-bhAvanA pArakhI lIdhI. eTale temaNe TekarazIbhAIne AvA satkAryamAM aMtarAya na karavA samajAvyA. ane kahyuM ke-je A kerTamAM A pramANe karaze te tArI ja phajetI thaze. karazIbhAI paNa samaju ane bhAvika zrAvaka hatA. teo A vAta sAMbhaLatA ja hiMga thaI gayA. pitAnA bhAInI A bhAvanA sAcI, zuddha ane daDha che, e jANe temane pote karelA aMtarAya mATe pazcAttApa thayo. tatkALa temaNe kesa pAchA kheMcI laI, bhAIne dIkSA levAnI saharSa anumati ApI. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsana-prabhAvanAnI bhavya zarUAta tyAra pachI te niyata-divase zrI DAhyAbhAInI dIkSA ghaNI ja dhAmadhUmathI pUjyazrInA haste thaI. TokarazIbhAI e aThThAI mahAtsava karyAM, ane 9 nAtA jamADI. sAdhu, sAdhvI, zrAvaka ane zrAvikA e catuvidha zrI sa Mgha samakSa navadIkSitanuM nAma munizrI sumativijayajI mahArAja rAkhIne pUjyazrIe potAnA ziSya tarIke jAhera karyAM. pUjyazrInA A prathama paTTadhara ziSya thayA. kharekhara ! kambhe zUrA seA dharmo zUrA' e vAta ahI sarvathA sAka thAya che, ApaNA caritranAyakazrInA haste jAmanagaramAM thayelA e mahAkAryAMmAMnuM A prathama mahAkAya che. AmAM teezrInI gaMgA-pravAhazI nimA~La, amRta-madhurI dezanAvANIne prabhAva pratyakSa jaNAya che. khIjuM mahAkAya tItha yAtrAnA saMgha. zeTha saubhAgyacaMda kapUracaMdra pUjayazrInA paramabhakta hatA. tee pratidina ekacitta pUjyazrInA upadeza sAMbhaLatA, ane haiyAmAM utAratA. ane piraNAme temane cha 'rI' pALatA zrIgiranArajI tathA zrIsiddhagirijI mahAtIrthaM neA saMgha kADhavAnI bhAvanA thaI. temaNe pUjaya mahArAjazrIne vinaMti karI, ke ApazrInI nizrAmAM mAre sagha kADhavA che. mahArAjazrIe paNa te svIkArI. eTale sagha kADhavAnuM nakkI thayu. 41 eka zubha muhUte jAmanagarathI e cha 'rI' pALatA sa Mghe zrI giranArajI tarapha prayANa karyu. ekAhArI, bhUmisa'thArI, samyaktvadhArI, sacittaparihArI, pADha-vihArI, zuddha brahmacArI A cha prakAranI 'rI' dhAraNa karanArA bhAvika yAtrIe ne yAtrAsagha e cha 'rI' pALatA saMdha kahevAya che. A cha 'rI' pALatA saMghanI mahattA ghaNI ghaNI che. emAM tyAgamaya sAdhujIvananI sumadhura anubhUti thAya che. ethI ja A saMghamAM seMkaDA bhavyAtmAe joDAyA hatA. grAmAnugrAma pasAra karatA A saMgha zrI giranArajI mahAtInI chatrachAyA taLe AvI paheoMcyA. saue bhAvapUrvaka yAtrA karI. tIrthAdhipatizrIneminAthaprabhune bhaktibhAvathI bheTacA-pUjyA. ahI thI zrIsiddhAcalajI tarapha prayANa karyu. ane kramazaH zrIsiddhAcalajI pahoMcyA. ahIM paNa anuDA bhAvathI zrIADhIzvaradAdAnA darzana-pUjana karI sau pAvana anyA. saMghapati zrI saubhAgyacaMdabhAI e pUchyazrInA pavitra haste tItha mALa paherI, ane saMghamAM AnaMda Ana vartAI rahyo. ApaNA caritranAyakazrInA upadezathI nIkaLelA aneka saMgheAmAM A prathama tItha yAtrAne saMgha hatA. zA. OM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ [15] janmabhUmimAM jyakAra "jananI janmabhUmizca, svargAdapi griiyso|" A paMkitamAM jananI ane janmabhUmi, A be cIjane kavie svarga karatAMya mahAna gaNAvI. - A vAtamAM tathya jarUra che. kAraNa ke-janmabhUmi e kSetra che. kSetra-kSetramAMya phera hoya che. eka kSetramAM senAnI khANa che, to bIjA kSetramAM kolasAnA darzana nathI thatA. AvAM anekavidha kSetrone traNa vibhAgamAM vaheMcI zakAya 1. uttama, 2. madhyama, 3. jaghanya. jyAM uttama banAve banatA hoya, uttama puruSa-ratno pAkatAM hoya, jyAM javAthI uttama AcAra-vicAra thAya, te uttama kSetra. ethI viparIta jaghanya kSetra, ane e banneno zeDo De aMza jemAM maLe te madhyama kSetra. - ApaNu caritranAyakazrInI janmabhUmi "mavAne ApaNe uttama kSetramAM mUkIzuM. kAraNa ke emAM uttama kSetranuM svarUpa ApaNane pratyakSa jovA maLe che. - enI pahelI uttamatA te e ke tyAM zrI jIvitasvAmI bhagavAna sAkSAt birAje che. bIjI vAta-mahAna jainAcArya zrI vijayadharmasUrIzvarajI mahArAjanI (kAzIvALA) temaja ApaNA mahAna caritranAyakazrInI e janmabhUmi che. ane eTalA mATe ja e uttama kSetra che. AvI A uttama bhUmi-pitAnI janmabhUmi mahuvAmAM Aje ApaNA caritranAyakazrI dIkSA lIdhA pachI prathamavAra cAturmAsArthe padhArI rahyA hatA-zrI saMghanI ane potAnA pUrvAvasthAnA mAtA-pitAnI atyAgrahabharI vinaMtithI. pU. mahArAjazrIne nagarapraveza vAjate-gAjate ullAsapUrvaka thaI gayo. ane zrIsaMghamAM AnaMda-AnaMda chavAI rahyo. pUjyazrI upAzrayamAM vyAkhyAna-pITha upara ArUDha thayA. mahuvAnA A panotA putranI vANI sAMbhaLavA mATe upAzrayamAM lokonI ThaThTha jAmI gaI. mAthe thALI phare eTalI medanI ekatra thaI. ane pUjyazrIe siMhazA gaMbhIra-svare dezanA pravAha relAvyuM? he bhavyAtmana ! prabhAtamAM uThIne tuM cAra bhAvanA hadayamAM bhAvaje. eka mitrIbhAvanA, bIjI pramodabhAvanA, trIjI karUNa bhAvanA ane cothI mAdhyazya bhAvanA. jagannA sarva je sukhI thAva, kaI duHkhI na thAva, kaI pApa na karo, e maitrI bhAvanA. A jagamAM kaI dAnI hoya, tyAgI hoya, tapasvI hoya ke bIjA viziSTa guNavALe keI jIva hoya te tenA guNa dekhI manamAM Ananda mAne, paNa IrSyA na karavI, A amedabhAvanA, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ janmabhUmimAM jayajayakAra keIpaNa dukhI AtmA dekhAya, te haiyAmAM dayAbhAva lAvIne tenAM duHkha dUra karavAnI IcchA rAkhavI, e karUNAbhAvanA. ane-A jagatamAM guNavAna karatAM avaguNI AtmAo ghaNA jovA maLaze, paNa tene pratye dveSabuddhi na rAkhatAM, madhyasthapaNe rahIne tenuM paNa bhaluM cintavavuM, e madhyastha bhAvanA. A cAra bhAvanA he mAnava ! tuM haMmezA rAkhaje, bhAvaje. - vizuddha dhyAna-saMtatimAM ArUDha thayelA AtmAnI dhyAna-dhArA kadAca vyathAnadazAne laIne tUTI jAya, to A cAra bhAvanA e dhArAne tarata ja sAMdhI de che, ane AtmA punaH dhyAna-saMtatimAM parovAI jAya che. A uttama cAra bhAvanAvaMta AtmA zrI jinezvarabhASita dharmanI gyatAvALe bane che. A vItarAga dharma-ke je ahiMsAmaya che, saMyamamaya che, ane tapazcaryAmaya che, e ja A jagatamAM utkRSTa maMgala che. artha ane kAmanI prApti paNa e dharmanA prabhAvathI ja thAya che. ane chevaTe mokSa paNa dharmathI maLe che." ItyAdi. vyAkhyAnanI zailI ane bhASA eTalA badhA zravaNallAdaka hatA ke vyAkhyAna pUruM thayA pachI paNa kayAMya sudhI lokonA kAnamAM eno dhvani guMjato rahyo. zrI lakSamIcaMdabhAI ane zrI divALIbAnA haiye to harakha mAto nahato. potAnA kuLadIpaka Aje phakta kuLa-kuTuMbane ja nahi, paNa sakala saMghane, samasta jagatane jJAnata vaDe ajavALI rahyo che, e joIne teo potAne dhanya ane kRtakRtya mAnavA lAgyA. comAsuM zarU thayuM. megharAjA mana mUkIne varasyA, ne moraliyA mITha-kekArava karatAM nAcI uThayA. ApaNuM caritranAyakazrIe paNa mukata-mane dezanA amRtapravAha vahAvya-varasAvyA ne bhAvika bhavyonA manamayUre harakhI uThayA. vidhavidha tapaArAdhanA, pUjA, prabhAvanA, ane zrIvItarAgadevanI bhaktisvarUpe e harSa pariName. - jJAnIonuM kAma jJAna-paraba mAMDIne jJAnanI rasalhANa karavAnuM. je koI e rasalhANuM pAme e jI. ApaNu caritranAyakazrIe pitAnI janmabhUmimAM AvI eka jJAnanI paraba-pAThazALA sthApavAnuM vicAryuM. manamAM umadA vicAra Ave ke tarata amalamAM mUke enuM nAma mahApurUSa. vANIne uccAra mAtra kare ne enAM phaLa maLe, enuM nAma sapurUSa. pUjyazrIe upadeza Apyo ne pAThazALA sthapAI. emAM dhArmika sAthe saMskRtane abhyAsa paNa karAvAto. pAThazALAnA nibhAva kharca mATe-jAmanagaranA zrAddhavarya zA. saubhAgyacaMda kapUracaMda tathA dakSiNa taraphanA rahevAsI zrI sakhArAma durlabhadAsa pUjyazrIne vandana karavA mATe AvyA, tyAre temaNe pUjyazrInA upadezathI sArI rakama ApI. e sivAya keTalAka paThana-pAThane pagI pustake paNa temaNe maMgAvI ApyA. mAsuM pUrNa thayA pachI 1lparamAM eka gRhasthane dIkSA ApIne pitAnA ziSya karyA. temanuM nAma munizrI saubhAgyavijayajI rAkhyuM. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsanasamrA comAsA bAda-mahuvAthI vihAra karI pUjyazrI zrIsiddhAcalajI mahAtIrthanI yAtrA karI, zrIzaMkhezvara mahAtIrthe padhAryA. yAtrA karI. be varSathI pitAnA sahapati muni zrIpradhAna vijayajI mahArAjanA gurudeva pUjya paMnyAsajI ma. zrI umedavijayajI mahArAja tharA-jAmapura mukAme birAjatA hatA. tethI pUjyazrI tyAM padhAryA. ane pU. paMnyAsajI ma. pAse munizrI sumativijayajI ma. tathA munizrI saubhAgyavijayajI ma. ne gadvahana karAvI vaDIdIkSA apAvI. tyArapachI teozrI rAdhanapuranI AsapAsanA pradezamAM thoDo samaya vicaryA, ane pachI rAdhanapura padhAryA. A samaye teozrI pAse eka akajI (hAribhadrIya) nuM pustaka tathA be eka vyAkaraNanA pustake hatA. eka divasa bapore pUjyazrI "aSTaka" vAMcatA hatA. evAmAM zrI goDIdAsa, kakala jeTA, vIracaMda bhIleTA, sIracaMdabhAI, vagere tyAMnA zrAvako vandranAthe AvyA. vandana karI, sukhazAtA pUchIne beThA. pachI teoe pUchyuM: sAheba ! A kayA granthanuM vAMcana cAle che? pUjyazrIe kahyuM: aSTakajInuM.. kayA aSTakajInuM ? zrIharibhadrasUri mahArAjanA? hA! haribhadrasUri mahArAjanA aTakajI che. te sAheba ! Apane dIkSA-paryAya keTale ? sAta varSane. kema pUchavuM paDyuM bhAI ? "sAheba! A to vIsa varSanA cAritraparyAyavALA vAMcI zake evo grantha che." dIkSA paryAya sAMbhaLIne ajAyabImAM paDI gayelA zrAvake e javAbamAM pitAnA Aja sudhInA anubhavanI vAta jaNAvI. temane to A jUnI ane navuM jovAnuM hatuM. mahArAjazrIe javAba ApyoH bhAI! 14 svara ne 33 vyaMjana lakhyA che, te vAMcuM chuM. bAkI tame kaho cho, e niyama to kayAMya sAMbhaLyuM ke jA nathI, ke vIsa varSanA dIkSA paryAyavALA ja A graMtha vAMcavA samartha hoya che. sAheba ! kAMIka upadeza-vANI saMbhaLAvavA kRpA karazo ? jijJAsA-mizra svare zrAvakee pUchyuM. tamArI rUci hoya, te huM jarUra saMbhaLAvuM. ane pachI zrAvakonI vinaMtithI pUjyazrIe vyAkhyAna vAMcyuM. vyAkhyAna sAMbhaLIne Anandrita banelA zrAvakoe pUjyazrIne vinaMti karI ke Apa haMmezAM vyAkhyAna Ape, te lokone ghaNo lAbha maLe. - pUjyazrIe saMmati ApI. eTale bIjA divasathI vyAkhyAna beDuM. lokone jema jema khabara paDatI gaI tema tema zretAo vadhavA lAgyA. ane vizALa upAzraya cikkAra bharAI javA lAge. pachI te zrIsaMghe pUjyazrIne comAsA mATe khUba Agraha karyo. paNa pUjyazrIe nA kahI. rAdhanapurathI vihAra karI punaH zrIzaMkhezvarajI tIrthanI yAtrA karI, teozrI vaDhavANa zahera padhAryA. tyAMnA zrIsaMghanA AgrahathI e 15ra nuM mAsuM tyAM ja karyuM. A mA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ janmabhUmimAM jayajayakAra 45 sAmAM teozrI pAse zrI dinakararAva zAstrI hatA. temanI pAse teozrInuM adhyayana cAlu hatuM. bhAratanA vikhyAta nyAyamUrti zrI mahAdeva goviMda rAnaDenA sagAbhAI ke je DokaTara hatA, teo ahIM vaDhavANamAM rahetA. "DakaTara rAnaDe' tarIke e oLakhAtA. ekavAra zrI dinakararAva zAstrIjI zaheramAM pharavA nIkaLelA, tyAM emane DokaTarane bheTa thaI gayo. zAstrIjI dakSiNanA, ane DokaTara paNa dakSiNanA-eTale baneno paricaya thayo. zAstrIjI te vidvAna hatA ja. DokaTara paNa sArA abhyAsI ane jijJAsu hatA. temaNe zAstrIjIne pUchayuM: "ahIM koI vidyAvida ane jJAna-gaDi thAya evuM sthaLa che ? zAstrIjIe pUjya mahArAjazrInuM nAma sUcavIne kahyuM ke, teozrI vidvAna che. huM paNa teozrInI pAse rahuM chuM. tame tyAM-upAzraye Ave." DokaTara rAnaDe pUjyazrI pAse AvyA, AkarSAyA ane paricaya vadhe. pUjyazrI paNa temane navanavA dharma-siddhAMte samajAvatA. gItAjI ane gadarzanane siddhAMte samanvayAtmaka daSTie DokaTaranI sAthe carcatA. A badhI vAtomAM zAstrIjI paNa rasapUrvaka bhAga letA. DokaTarane pUjyazrInA sva-para darzananA uMDA jJAna mATe khUba bahumAna thayuM. ane pachI te haMmezAM AvavuM, ane navanavI jJAna-carcA karavI, e temane niyamita nityakrama thaI gaye. ekavAra pUjyazrInA dAMta dukhavA tathA halavA lAgyA. DekaTara rAnaDee tapAsIne kahyuM ke dAMtamAM pAyorIyA (piorrhoea) thaye che, mATe dAMta kaDhAvI nAkhavA joIe. mahArAjazrIe hasatAM hasatAM kahyuM tamane DokaTarane te dAMta pADatAM ja AvaDe che. paNa hAla mAre vicAra nathI, vicAra thaze tyAre tame taiyAra ja che. pachIthI pUjyazrIe pitAnA sAMsArika-pitAjI zrI lakSmIcaMdabhAIne anubhUta prayoga chIMkaNI ghasavAna" zarU karyo. paMdareka divasa bAda pharIthI DokaTarane dAMta dekhADayA. dAMta jotAM ja DokaTare kahyuM ke tamArA dAMta bahu sArA dekhAya che. have pADavAnI jarUra nathI. kaI davA karI ? mahArAjazrIe pitAne anubhUta prayoga jaNAvyo. e jANIne DokaTara paNa pUjyazrInA anubhava-jJAna AgaLa jhUkI paDyA. A comAsAmAM pUjyazrIe "mAghara' vagere TecanA vyAkaraNa-granthonuM adhyayana A comAsA daramyAna pUjyazrIe ahIM paNa eka dhArmika pAThazALA sthApI. adyApi e pAThazALA cAlu che. - vaDhavANanA A comAsAmAM pUjyazrInA sahavAti munirAjazrI pradhAna vijayajI mahArAjane kelerA thaye. ghaNuM upacAra karavA chatAMya AyuSya baLa pUrNa thavAthI teo kALadharma pAmyA. pUjyazrIne eka sevAbhAvI-sahakArI sAdhune viyoga thaye. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsanasamrATu - vaDhavANamAM satharA kuTuMbanA eka yuvAna bhAIne cAturmAsa pahelAM pUjyazrI pAse dIkSA levAnI bhAvanA thaI. paNa tenuM kuTuMba bahALuM hovAne kAraNe pUjyazrInI IcchA evI keutAvaLathI kArya na karavuM. have banyuM evuM ke-pUjyazrIne gurubhAI pUjya munivara zrI hemavijyajI ma. tathA munizrI vIravijayajI ma. A arasAmAM tyAM padhAryA. temane A vAtanI khabara paDI. ane ekavAra pUjyazrI anya sthaLe padhArelA tyAre temaNe upAzrayamAM pilA mumukSune dIkSA ApI dIdhI. ane pUjyazrInA ziSya munizrI sumativijyajI ma. nA ziSya tarIke munizrI "vallabhavijayajI' nAma rAkhyuM. dIkSA ApIne temane eka oraDAmAM besADIne bahArathI dvAra baMdha karI dIdhuM. dIkSAthInA kuTuMbIone A vAtanI khabara paDatAM ja teo AvyA ane tophAna zarU karyuM. teo polIsa suprITenDenTane bolAvI lAvyA ne dhamAla macI gaI. A badhuM joIne zrI sumativijayajI mahArAje pUjyazrI hemavijayajI ma. ne sUcanA karI ke, "mahArAjajIne ahIM belA, temanAthI badhuM thALe paDaze." tarata ja pUjyazrIne bolAvyA. teozrIe to AvatA veMta ja polIsa suprI. ne udhaDe lIdhe keH "kenI rajAthI ane kayA kAyadAnI rUe tame ahIM praveza karyo che? vagara rajAe kAyadA virUddha tame ahIM AvI ja kema zake ?" suprI. gabharAye. teNe hAtha joDIne kahyuM ke huM to svAbhAvika vinaMti karavA Avyo chuM. zuM vinaMti A veSamAM, AvI rIte thAya?" sAmo mANasa sAMbhaLIne ja tharatharI jAya e rIte pUjyazrIe prazna karyo. suprI. e kahyuM-huM bahAra cAlyA jAuM chuM, sAheba! teNe joyuM ke kAyadA virUddha eka vAta paNa ahIM cAle tema nathI. pUjyazrIe kahyuM : bahAra jaIne je kahevuM hoya te kaho. badhA bahAra gayA, eTale pUjyazrIe pU. hemavijayajI ma.ne kahyuM ke-navadIkSitane aMdara besADI rAkhavAthI to ApaNI upara zaMkA Ave. mATe tene bahAra rAkho. badhAM jue tema. ema ja karavAmAM AvyuM. navadIkSitane jotAM ja temanA kuTuMbIo zAnta thayA. ane temane ghare AvavA mATe khUba khUba samajAvyA. paNa temanuM kAMI na vaLyuM. navadIkSita makkama ja rahyA. chevaTe e badhAM samajI, kSamA yAcIne cAlyA gayA. A prasaMgamAM ApaNuM caritranAyakazrInI nAnapaNathI ghaDAyelI rAjadvArI buddhinA pratyakSa darzana thAya che. teozrInI kAyadAbAja-tArkika buddhimattA AmAM suMdara rIte jhaLake che. ( Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ [16] amadAvAdane AMgaNe cAturmAsa pUrNa thayA bAda pUjyazrIe vaDhavANathI pAlitANA tarapha vihAra karyo. mArgamAM lIMbaDI gAma AvyuM. tyAM pUjya munivarazrIAnandasAgarajI ma. manyA. teo pUjyazrInI sAthe rahyA. ane pUjyazrI pAse vyAkaraNadine abhyAsa karavA lAgyA. pUjyazrI paNa temane premapUrvaka sarasa rIte bhaNAvatA. lIMbaDIthI vihAra karI pAlitANuM padhAryA. ahIM tAkikaziromaNi pUjya munizrI dAnavijayajI mahArAja (paMjAbI) birAjatA hatA, temanI sAthe utaryA - A e samayanI vAta che ke, jyAre pAlitANunA ThAkora sAthe vetAmbara jaina kemane zrI zatruMjaya tIrtha bAbata gharSaNa cAlatuM hatuM. pUjyazrI dAnavijayajI ma. nIDara-spaSTavakatA hatA. teo jaina saMghane laDI levAnI preraNA ApavAnI sAthe jarA paNa macaka na ApavAnuM kahetA hatA. A vAtanI ThAkarasAhebane khabara paDavAthI temanA upara ThAkorasAhebanI karaDI najara thaI-khaphA marajI thaI. temaNe pU. munizrI upara cAMpatI dekharekha rAkhavA mAMDI. A kAraNathI tyAM have vadhAre rahevuM e ucita nahotuM. tema jAhera rIte vihAra karavAmAM paNa dahezata hatI. eTale zuM karavuM tenI vicAraNA thaI. ' autpAtikI buddhinA svAmI ApaNA pUjyazrIe eka sarasa upAya zedhI kADhaye. ane e upAya anusAra-savAre spaMDila zuddhie jatA hoya, tema pUjyazrI dAnavijayajI ma. Adi sAdhuo nIkaLI gayA. ane vihAra karIne jesara padhArI gayA. jesara pahoMcIne tyAM sthiratA karI. _ have pachInuM pAlitANAnuM vAtAvaraNa jovA tathA tene cokhkhuM karavA mATe pUjyazrI pAlitANuM rekAyA. ane thoDA ja divasamAM tyAMnA vAtAvaraNanI kaluSatA kunehathI dUra karIne teozrI gAriyAdhAra padhAryA. . gAriyAdhAramAM-chaDuMne pAraNe chaThuM karatA mahAtapasvI pU. munizrI khAntivijayajI dAdA tathA pU. munizrI matIvijayajI mahArAja birAjatA hatA. temanI pAse pUjyazrI padhAryA. emane joIne e pUjyavarene paNa khUba Ananda thayA. pU. zrI mativijayajI mahArAja ApaNuM pUjyazrI upara khUba vAtsalya rAkhatA. ahIM thoDA divasa rahIne pUjyazrI jesara padhAryA. tyAM pU.zrI dAnavijayajI mahArAjane meLApa thaye. jesarathI sau munivaroe sAthe amadAvAda tarapha vihAra karyo. grAmAnugrAma vicaratAMvItarAganI vANIne prakAza Thera Thera prasarAvatA teo amadAvAda padhAryA. ahIM teo sarva pAMjarApoLa jaina upAzrayamAM birAjyA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsanasamrAd pAMjarApALanA zrAvakavAnI vinaMtithI pa.pU.zrI dAnavijayajI mahArAje vyAkhyAnamAM zrI tattvArthAdhigamasUtra-mRDavRtti vAMcavI zarU karI. mIThAM pANInI parabe sau keAI peAtAnI tarasa chIpAvavA jAya. 48 ahI' paNa ema ja banyuM. pAMjarApoLa-upAzrayamAM mA~DAyelI A jJAnAmRtanI parakha para aneka bhAvika jIveA e amRtane AsvAda mANIne peAtAnI bhAva-tRSA chIpAvavA mATe AvavA lAgyA. pAMjarApoLa e amadAvAdanuM hRdayasthAna-kendrasthAna (Heart of Ahmedabad) gaNAya. tethI tyAM vyAkhyAna sAMbhaLavA mATe judI judI pALeAnA seMkaDA pratiSThita sanRhastho AvavA lAgyA. pU. zrI dAnavijayajI ma. vidvAn hatA, vakatA hatA. eTale lekene temanuM vyAkhyAna rUcI gayuM. keTalAeka divaseA pachI pU. zrIdAnavijayajI ma. ne zArIrika asvasthatAne kAraNe ArAma levA mATe zeTha haThIsiMha kesarIsiMhanI-khaDAranI vADIe padhAravAnA vicAra thayA. AthI zeTha jesI'gabhAI Adi agraNI gRhasthoe teozrIne vinati karI ke; sAheba ! ApazrI vyAkhyAna koI munirAjane bhaLAvatA jAe. vyAkhyAna aMdha na rahevu joI e. teozrIe ApaNA pUjyazrIne vyAkhyAna sAMpyuM. pUjyazrIe kahyuM : " sAheba! ApanuM tattvArthanuM vyAkhyAna dhArAbaddha cAlu rahe, mATe huM khIjuM kAMI vAMcIza. ApazrI punaH aDI' padhArA, tyAre tattvArthe vAMcaze." tyAre teozrIe pharamAvyu':nA nA! tame pazu tattvArtha sUtra ja cAlu rAkhajo. pUjyazrIe, 'tadghatti' kahI e vacana svIkAryuM, ane khIjA divasathI tattvArtha-viSayaka vyAkhyAnanA maMgaLamaya prAraMbha karyAM. ApaNA mahAna caritranAyakazrI e divase prathamavAra pAMjarApALanI pAvana pATe birAjyA. teozrInI megha-dhvani zI svara-gaMbhIratA, ejasvinI chatAMya AbAlavRddhajana samaje evI sarala bhASA, ane AkarSaka zailI vagerethI janatAne zravaNarasa dinapratiDhina vadhavA lAgyA. enI sAthe zretAonI saMkhyA paNa vadhatI gaI. e vakhatanA pratiSThita AgevAna ane vidvAn zreAtAonA thoDA paricaya ApaNe meLavI laI e. (1) zrAddhava zrI pAnAcaMdra hukamacaMdabhAI. teo prajJAcakSu hatA. paNa pU.paM.zrI padmavijayajI ma., pU. paM. zrI rUpavijayajI ma., pU. paM. zrIvIravijayajI ma., Adi Agamadhara munipuraMdarA pAse temaNe ghaNAM varSoM panta AgamAnuM zravaNa kareluM. AthI teo eka anubhavavRddha bahuzruta zrAvaka kahevAtA. AgameAmAM zramaNeApAsakane - "ThThA-ciTTA' vizeSaNeA ApavAmAM AvyA che. zrIpAnAcaMdabhAI paNa evA ja bahuzruta (atha jJAnathI) zramaNApAsaka hatA. emanA sahakArathI rAdhanapuravALA muni zrI vIravijayajI ma. (pAchaLathI A. zrIvIrasUri- jI) vigere munivare 'zrI pannavA sUtra' vAMcI zakayA hatA. tema ja zrI rAmacaMdra dInAnAtha zAstrI tathA zrI kezavalAla premacaMda meAdI vigere vidvAna zrAvakA 'zrI leAkaprakAza' vAMcI zakayA hatA, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ amadAvAdane AMgaNe zrIpAnAcaMdabhAInI zravaNa-rUci apUrva hatI. eka sAcA bahuzruta zrAvakane chAje tevI hatI. teo ApaNuM pUjyazrIne kahetA keH "sAheba ! jinezvara devanI pavitra vANInuM zravaNu mahAna bhAgyodaya hoya te ja maLe. zaheramAM keIka vakhata pU. munimahArAjane cena na hoya te huM te zrIpUjyajInI pAse paNa jinavANuM sAMbhaLavA jauM chuM. keTalAka mane ema paNa kahe che ke tame zrIpUjaya pAse kema jAva che? tyAre huM temane javAba ApuM chuM ke bhAI! bhale teo paMcamahAvratadhArI sAdhu na hoya, paNa jinezvaradevanA anuyAyI-samyaktvadhara to che ne? huM te emanA samyaktvanI sahaNa karuM chuM, ane vyAkhyAna sAMbhaLavA jauM chuM. ane keIkavAra vyAkhyAna zravaNa na thaI zake te huM keIka hoMziyAra chokarA pAse dhArmika pustake vaMcAvIne sAMbhaLuM chuM. AnuM nAma sAcA zamaNe pAsaka. kevI emanI jinavANa zravaNanI rUci ? keTalI zuddha sahaNa ane guNAnurAgitA ? tatvArtha sUtranA A cAlu vyAkhyAnamAM teo haMmezAM niyamita hAjarI ApatA. ane eka citta vyAkhyAnane zabda zabda sAMbhaLatA. ekavAra vyAkhyAnamAM "avadhi-darzanane adhikAra Ave. pUjyazrIe avadhi-darzananA svarUpanuM nirUpaNa karatAM kahyuM: "avadhi-darzanAvaraNIya karmanA kSapazamanA baLe padArthanuM sAmAnya svarUpa grahaNa karanAra avadhi upayoga, te avadhidarzana kahevAya. ane te niyamo samyagadarzanadhArIne ja heya, mithyAtvIne nahIM." avadhine tu sadatva = ziDyAsure che. A sAMbhaLIne zrI pAnAcaMdabhAI e prazna karyo. "sAheba! je avadhidarzana niyama sabhya kutvane ja hoya, te AgamamAM avadhidarzanane utkRSTa sthitikALa be 66 sAgarepama pramANe ko che, te kaI rIte ghaTe ? kAraNa ke-samyaktvane utkRSTakALa te phakta eka "dada sAgarepama ja che." javAbamAM pUjyazrIe pharamAvyuM: "bhAI! zrI bhagavatIjI, zrI pannavaNAjI, vagere AgamamAM virbhAgajJAnIne paNa avadhidarzana heya, ema kahyuM che. eTale e apekSAe-virbhAgajJAnanA 66 ane avadhijJAnanA "da ema be "66' sAgarepama sudhI avadhidarzana heAya, e yukta che. paNa tavArtha-vRttikArane mata evo che ke- samyagdaSTine ja avadhidarzana hoya. bhinna bhinna vAcananI apekSAe A banne mata ApaNe mATe te pramANa ane yathArtha ja che." AvuM zAstra-siddha samAdhAna sAMbhaLIne zrIpAnAcaMdabhAI apUrva saMteSa pAmyA. dhanya jJAnI guru! dhanya vidvAna tA! (2) zeTha zrI LazAjI. gujarAtanA lokapriya jena nATakakAra zrI. DAhyAbhAIne teo pitAjI hatA. teo custa dhArmika vRttinA hatA. pitAne putra Ave mehanIya karmanI vRti 1. tattvArtha-siddhasenajIta TIva, (ka. 2- satra-1) zA. 7 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ .50 zAsanasamrAT thAya ene vyavasAya kare, e temane bilakula rUcatu nahi. tethI tee DAhyAbhAIthI judA rahetA. svaya jhaverAtanA dhaMdhA karatA. ghaNA sArA kreDapati zeThIyAe sAthe temane aMgata paricaya hatA. paNa temanI pAse teo kadI paNa jhaverAta laI jatA nahi, kAraNa ke-Arthika khAkhata-peAtAnA dhArmika saMbaMdhamAM dhakko paheAMcADanAra che, ema teo spaSTapaNe mAnatA. temanI vyAkhyAna zravaNa-rUci ajaba hatI. pUjyazrInI sabhAnA teo vidvAn-samaju zreAtA hatA. amadAvAdanA koTayAdhipati zeDIyAe temanI mAraphata lAkhA rUpiyAnu guptadAna garIbane apAvatA. zeTha haThIsiMha kesarIsi'ha taraphathI te tyAM sudhI hukama hatA ke-"prathama jaina-pachI khIjI hindu kAme! ane musalamAna Adi aDhAre vaNu mAM kAI paNu duHkhI mANasa bhUkhyA na rahevA joI e." ane e mATe teo zrI dheALazAjI dvArA lAkhA rUpiyAnI dAna-saritA vahevaDAvatA. zeTha manasukhabhAI bhagubhAI paNa dara mahine hajArA rUpiyAnuM dAna temanI mAraphata karatA. dhoLazAjI khUba AbarUddArapratiSThita mANasa hatA. zrImanasukhabhAI jevA zreSThi peAtAnA bharAse lAkhA rUpiyA dAna karavA mATe Ape che, tethI temAM koI samaye koI ne paNa zaMkA na upaje, eTalA mATe tee eka khAnagI nAMdhapothImAM pAIe pAI nA gaNatrIpUrvakanA hiMsAma saMketarUpe lakhI rAkhatA. eka divasa te svAbhAvika rIte ja zeTha manasukhabhAI ne e noMdha khatAvavA gayA. paNa zeThe te temane kahI dIdhuM ke: "mAre e yAdI sAMbhaLavI nathI, tema jANavI pazu nathI. huM sAMbhaLu, ne koI prasa`ge kAinI paNa sAthe virodha thatAM Avezane lIdhe mArAthI A karelAM upakArA-saMbaMdhI kAMI kahevAI jAya, teA karyAM-kAravyA upara pANI pharI vaLe. ane tamArA upara mane soMpUrNa vizvAsa ane zraddhA che. tamArA jevI gaMbhIratA hajI amane amArAmAM ya nathI jaNAtI." dhoLazAjI te A sAMbhaLIne chakka thaI gayA. teo zeThanI AvI atyuttama bhAvanAnI khUba-khUba anumedanA-prazaMsA karI rahyA. teo hu MmezAM zrAvaka cAgya Avazyaka kriyAo karatA. ane pratini apeAre pU. zrI mULacaMdajI mahArAja pAse sAmAyika karavA jatA. A vakhate zeTha premAbhAI paNa pAlakhImAM esIne chUTe hAthe dAna ApatA, zAsananI zAna vadhAratA, sAmAyika karavA AvatA. dhALazAjInI bhASA mIThI temaja vairAgyapeASaka hatI. sAmAnya vAtacItamAM paNa teo vairAgya vadhe tevu ja khelatA. Agama-viSayanA teo sArA jANakAra heAvAthI keTalAka sAmAnya praznonA javAkha ApavAnuM kAma pU. zrI mULacaMdajI mahArAja temane bhaLAvatA. te paNa sArI rIte sAmAne satASa maLe te rIte e praznonA javAba ApatA. (3) zrI DAhyAbhAI devatA. teo phatAsAnI pALamAM rahetA, ane vidyAzALAnA beThakIyA hatA. vidyAzALAmAM tee kAyama rAsa-vAMcana karatA. kaMThe mIThA, ane artha samajAvavAnI zakti paNa sarasa. eTale ghaNA zreAtAonu mana te AkaSI zakatA. ati vyavasAyI jIvanamAM dharmabhAvanA ochI na thaI jAya eTalA mATe zeTha zrI manasukhabhAI paNa temane pratini peAtAne tyAM khelAvatA, ane be kalAka rAsa sAMbhaLatA, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ amadAvAdane AMgaNe pUrva (4) zA. gheTAlAla lallubhAI jhaverI. teo vidyAzALAnA AgevAna TrasTI hatA. tattvajJAnanA tee bhAre rasiyA ane bahuzruta zrAvaka hatA. jyAre te vyAkhyAna sAMbhaLavA Ave, tyAre dUrathI pU. mahArAjazrInA gaMbhIra avAja sAMbhaLIne tee bAlI uThatA ke zuM upAzrayamAM devatAI vAjA vAge che ?' (5) jhaverI meAhanalAla gAkaLadAsa. teo paNa vidyAzALAnA TrasTI hatA. ane kasuMbAvA DamAM rahetA hatA. pratiSThAdvi vidhividhAna karAvavAmAM tee tathA zrI chaTAbhAI jhaverI kuzaLa hatA. A uparAMta-nagarazeTha maNIbhAI premAbhAI, zeTha lAlabhAI dalapatabhAI, zeTha manasukhabhAI bhagubhAI, zeTha haThIsiMha kesarIsiMhanuM AkhuM kuTu ba,-zeTha sArAbhAI, zeTha jesIMgabhAI vagere, tathA zA. bhagubhAI vIracaMDha, (hAjA paTelanI pALavALA), jhaverI cheoTAlAla cAMpazI, zA. jesIMgabhAI mANekacaMda (hAjA paTelanI pALavALA) vagere bhAvika ane vidvAna-AgevAna zreSThi zrAvakA pUjyazrInI vyAkhyAna-sabhAnA mukhya zreAtA hatA. zeTha zrI manasukhabhAI hu MmezAM pUjayazrInA vyAkhyAnamAM AvatA ane atyaMta ga MbhIra viSayAne paNa atyaMta saraLatAthI zrotAonA hRdayamAM jacAvavAnI pUjyazrInI vyAkhyAna-zakti joI ne temanA haiyAmAM pUjyazrI tarapha khahumAna jAgRta thatuM. ekavAra temanI zArIrika sthiti kAMIka narama hatI, vyAkhyAnamAM AvI zakAya tema na hatuM. paNa mAMgalika sAMbhaLavAnI abhilASAthI temaNe zrI DAhyAbhAI devatAne pUjayazrIne meAlAvI lAvavA mATe mAkalyA. apeAre tApa thaI jAya, eTale pUjyazrI savAranA-ThaMDe paheAre ja padhArI jAya teA sAru, evA AzayathI DAhyAbhAI e savAre ja agale padhAravA vinaMti karI. paNa vyAkhyAnanA samaya thaI gayA hatA eTale pU. mahArAjazrIe kahyuM ke : "atyAre vyAkhyAnano samaya thaye che. mATe vyAkhyAna pUrU thayA pachI huM AvI jaIza." vyAkhyAna pUrU thayA pachI pUjyazrI zeThane baMgale padhAryAM, dharmopadeza saMbhaLAvIne khUba AzvAsana Apyu. tyArapachI upAzraye AvIne paccakrRkhANu pAyuM. F zrI manasukhabhAI zeThanA manamAM A prasaMganA khUba prabhAva paDyo. temane lAgyuM kemahArAjajI keAInI khATI zehamAM taNAI jAya tema nathI. ane leAkAne dharma pamADavAnI apUrva dhagazavALA che. AthI temane pUjyazrI upara savizeSa bhaktibhAva jAgyA. ane te niraMtara vadhatA ja rahyo. A vakhate amadAvAdanA nagarazeTha zrI maNIbhAi premAbhAI hatA. teo sAdhue pratye bhakti-bahumAna dharAvatA. temaNe ucca prakAranI pAzcAtya keLavaNI lIdhelI hAvAthI, temaja zrI maNIbhAI na bhubhAI dvivedI vigerenA paricayane lIdhe vedAntanA granthonuM uMDuM avaleAkana kayu heAvAthI, manane sateASa pamADe evuM vyAkhyAna temane kayAMya dekhAtuM nahi, temanA manamAM vyAkhyAna mATe evA pUrvAgraha baMdhAi gayelA ke-vyAkhyAnamAM tA kathA vArtA ja Ave .. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ 52. ziAsanasamrATe che, kAMI tatvajJAna carcAtuM nathI. evAM vyAkhyAna sAMbhaLavAthI zuM phAyade? temanI tarkapradhAna buddhi AtmA vagere padArthonA astitva viSe saMdigdha hatI. - temanA paramamitra zrI dhoLazAjI temanA A vicAre sArI rIte jANatA hatA. temanI bhAvanA evI ke-zrIsaMghanA samartha nAyaka nagarazeTha je daDha zraddhALu bane te zrIsaMghane mahAna lAbha thAya. ane AvI uttama bhAvanAthI prerAyelA teo nagarazeThane rUcikara ane saMteSaprada vyAkhyAnanI tapAsa vAraMvAra karatA. ApaNA pUjyazrInuM vyAkhyAna sAMbhaLIne temane lAgyuM ke-A vyAkhyAna-zailI nagarazeTha mATe sacoTa asarakAraka nIvaDaze. eTale teo pahoMcyA nagarazeTha pAse. zeThanI pAse pUjyazrInI vidvattA ane vyAkhyAnazailI vi.nI bhArobhAra prazaMsA karatAM temaNe kahyuM: "zeTha! Apa ekavAra vyAkhyAnamAM padhAre, Apane ghaNe AnaMda Avaze." dhaLazAjInI paramArtha-vRtti mATe zeThane ghaNuM sanmAna hatuM. tethI teo temanI vAtane anAdara karI zakatA nahIM, eTale teo "Aje amuka mahemAna AvavAnA che, Aje amuka kAryakrama che ema bahAnA kADhIne vyAkhyAnanI vAta TALavA lAgyA. paNa dhULazAjI gaMbhIra ane aDaga hatA. satata udyamathI dareka kArya avazya siddha thAya che, ema makkamapaNe mAnanArA hatA. temaNe haMmezAM preraNA karavI cAlu rAkhI. pariNAme eka divasa nagarazeThanA manamAM vicAra Avyo ke A dhaLazAjI haMmezAM mahArAja sAhebanuM vyAkhyAna sAMbhaLavAnI preraNA kare che, te eka divasa sAMbhaLIe te kharA. temaNe dhULazAjIne kahyuM ke AvatI kAle huM vyAkhyAnamAM jarUra AvIza. dhULazAjI te rAjInA reDa thaI gayA. temanI umadA bhAvanA ane udyama Aje saphaLa banyA. bIje divase savAre vyAkhyAna samaye teo zeThanA baMgale pahoMcI gayA, ane zeThane laIne upAzraye AvyA. A vyAkhyAna cAlatuM hatuM. aneka zretAjane pUjyazrInA vacana-pIyUSane pitAnA hadayapAtramAM jhIlI rahyA hatA. nagarazeTha paNa beThA. pUjyazrInI taka-parizuddha ane vairAgyarasajharatI vANI sAMbhaLIne temanuM citta prasanna banyuM. ghaNuM samayathI daDha vIMTaLAyelA pUrvagrahanA baMdhane Aje ApameLe chUTI gayA. teo jevuM IcchatA hatA, tevuM ja - balake tenA karatAMya ucca keTinuM vyAkhyAna Aje temane sAMbhaLavA maLyuM. AthI teo khUba prabhAvita banyA. tyArapachI bIje divase savAre dhoLazA zeThane bolAvavA gayA, te zeTha te kayAranAya taiyAra thaIne ja beThA hatA. temaNe kahyuM : "cAle ! huM to taiyAra ja chuM. dhaLazAjI paNa temanA A adbhuta parivartanathI sAnaMdAzcarya pAmyA. pachI te pratidina vyAkhyAnamAM AvaThTha e nagarazeThane nityaniyama thaI gayo. tyAM sudhI ke-vyAkhyAna besavAne hajI pA kalAkanI vAra hoya, koI AvyuM na hoya, tyAre nagarazeTha hAjara thaI jAya. ane vyAkhyAnanA AraMbhathI mAMDIne aMta sudhI akSareakSara sAMbhaLe. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ 53 amadAvAdane AMgaNe A uparathI kalpI zakAya che ke ApaNA mahAna caritranAyakanI vANIno camatkAra keI ajaba ja hato. nagarazeTha niyamita AvavA lAgyA, eTale pUjyazrIe nagarazeTha ane emanA jevA aneka AtmAonA upakArArthe zrI nandIsUtranuM vyAkhyAna zarU karyuM. nandIsUtramAM AvatA dareka dArzanika viSane pUjyazrI tArkika zailIthI, saralatApUrvaka ane zrotAonI rasa-kSati na thAya, te rIte samajAvatA. AthI nagarazeThanA aneka saMdehanuM nirasana thaI gayuM. ane AtmAdinA astitva viSe teo daDha-zraddha banyA. pUjyazrInA upadezanA prabhAve nagarazeTha jevI vyaktinA jIvana tathA mAnyatAnA pari vatanane A prasaMga pUjyazrInI mahAna pratibhA ane puNyabaLane sUcaka che. bahAranI vADIe padhArelA pU. munizrI dAnavijyajI ma. tabIyata svastha thayA pachI pAMjarApoLa upAzraye padhAryA. tyAM thaDe samaya sthiratA karIne vaDodarAnA zrIsaMghanI vinaMtithI teozrI vaDedarA padhAryA. ApaNuM pUjyazrIne amadAvAda-pAMjarApoLanA upAzraye cAturmAsa mATe vinaMti thatAM, teozrInuM A cAturmAsa pAMjarApoLamAM karavAnuM nakkI thayuM. - A comAsAmAM pUjyazrInA upadezathI zeTha manasukhabhAI bhagubhAIe eka saMskRta-dhArmika pAThazALA sthApI. temAM aMgrejInuM zikSaNa paNa apAtuM. ekavAra pUjyazrIne mastakamAM sakhata dukhAve thavA lAge, e joIne nagarazeTha zrI maNIbhAIe bhaktipUrvaka kahyuM ke sAheba ! ApazrI motIbhasma, pravAla, vi. auSadhionuM sevana kare, te duHkhAvo maTI jaze. paNa pUjyazrIe e mATe cokhkhI nA pADatAM kahyuM ke duHkhAve te ekAda divasamAM svayaM maTI jaze. banyuM paNa ema ja. eka divasamAM pUjyazrIne saMpUrNa ArAma thaI gaye. pUjyazrI pAse pitAnA nyAya-vyAkaraNanA amuka graMtha, tathA Avazyaka sUtra (22 hajArI) ka95-subodhikA, bArasAsUtra, mahAnizItha, aSTakajI, ItyAdi DAM jarUrI pustaka hatAM. A joIne ekavAra dhaLazAjIe vinaMti karI keH kRpALu ! Apa mahAvidvAna che, Apane anekavidha granthanI vAraMvAra jarUra paDe, mATe Apa pustake rAkhe. A sAMbhaLI nihitAnA avatAra-samA pUjyazrIe kahyuM bhAI ! huM mAre mATe keIne paNa e bAbatamAM upadeza ApavA nathI Icchate. mAre jyAre je grantha joIe, tyAre te maLI ja rahe che. gurudeva ! Apane e mATe koI vicAra karavAnuM nathI, tema ja keIneya kahevAnI jarUra nathI. huM mArI zakti anusAra sarva-prabaMdha karI laIza."parama-gurubhakta dhULazAjIe ka . tyArabAda temaNe yatio vagerenI pAsethI keTalAMka apUrva hastalikhita graMthe kharIdyA ane keTalAka graMtha lahIAo pAse lakhAvavAnI goThavaNa karI. lahIAoe keTaluM lakhyuM te Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ 54 zAsanasamrATuM ka-akSara vi. nI gaNatrI karavA mATe bIjA mANasanI goThavaNI karI. A rIte zrI dheLazAjInI parama-bhaktine lIdhe pUjyazrI pAse sAre e pustaka-saMgraha thayo. comAsuM pUrNa thayA bAda pUjyazrIne vihAra-samaye joLazAjIe A badhAM pustaka anyatra mekalI ApavA mATe pUjyazrIne vinaMti karI. pUjyazrInI saMmatithI temaNe te sarva pustake kapaDavaNaja mekalI ApyA, ane tyAMthI khaMbhAta mekalI ApavAmAM AvyA. A badhAM pustake Aje paNa khaMbhAtanA jJAnabhaMDAramAM surakSita-vyavasthita che. nagarazeTha zramaNabhAIne pUjyazrI pratye khUba khUba anurAga hato. pUjyazrI jyAre jayAre vihAranI vAta kare, tyAre teo atyAgraha karIne vihAra karavA na detA. paNa "sAdhu te calatA bhalA." eTale ekavAra nagarazeTha muMbaI gayA hatA, tyAre pUjyazrIe amadAvAdathI vihAra karyo. ane kapaDavaNaja padhAryA. [17] stambhatIrthamAM be mAsAM - ma0eNu vaMdAmi, sAheba !" khaMbhAtanA AgevAna zreSThi zrI pipaTabhAI amaracaMda vageree kapaDavaMjamAM birAjamAna-ApaNA pUjya caritranAyakazrIne bhAllasita haiye vandana karyA. dharmalAbha !" prabhAvanA-puMja zA pUjyazrIe prasana-vadane AzIrvacana uccAryA. dayALu ! zeThazrI pipaTabhAIe vandana karIne beThA pachI kahyuM: "amArA khaMbhAtanA zrIsaMghanI bhAvanA ane vinaMti che ke-Apa sAheba khaMbhAta padhAre, ane A comAsuM tyAM ja karo. ApanA padhAravAthI tyAM dharmane ghaNe udyota thaze." pUjyazrIe lAbhAlAbhane vicAra karIne temanI vinaMtine svIkAra karatAM kahyuM "vartamAna ga." ane khaMbhAtanA zrIsaMghamAM AnaMdanuM mojuM pharI vaLyuM. - thoDA divasa kapaDavaMja sthiratA karIne vaizAkhamAsa lagabhaga pUjyazrI khaMbhAta padhAryA. ane 154nuM cArtumAsa tyAM karyuM. - A cAturmAsamAM pUjyazrIne jJAnanA paThana-pAThana mATe zeThazrI amaracaMda premacaMdabhAIne upadeza Ape. temaNe e upadeza jhIlI lIdhe, ane pUjaya mahArAjazrInA upadezathI pAThazALA sthApavI, ne temAM pitAnA taraphathI 10 hajAra rUpiyA ApavAnuM nakkI karyuM. - zrI amaracaMdabhAInuM jIvana-zuddha derAviratidhara zrAvakanuM jIvana hatuM. pitAnA jIvanamAM temaNe aDhaLaka dharma-kAryo karyA. eka varSa paNa evuM na hoya, ke jemAM temanA taraphathI dhArmika-mahatsava na thaye heya. temaNe tIrthayAtrAnA cha "rI pALatA saMgha paNa kADhelA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ staklatIrthamAM be comAsAM tIrtha- yAtrAnA phaLa bhAre mIThAM ! tIrthanI yAtrA sarva AraMbhathI nivRtti apAve ! tIrtha-yAtrA karavAthI maLelA dhananI saphaLatA thAya! tIrthayAtrAnA prabhAve zrIsaMghanA vAtsalyano lAbha maLe ! tIrthanI yAtrA samyagdarzanane nirmaLa banAve ! jinacaityone jIrNoddhAra, ane evAM puNya-kAryo karavAnI taka tIrthayAtrAmAM sAMpaDe ! jinazAsananI unnati, ane jinAjJApAlanane aNamola avasara tIrthayAtrAmAM maLe ! tIrthayAtrAnA pratApe tIrthaMkara nAmakarma baMdhAya, ane jaladI ekSa-nagara javAne paravAne paNa maLe ! tIrthanI yAtrA deva-mAnavanA ucatama sukhanI prApti karAve ! AvI mahAna phaladAyaka A tIrthayAtrAnA ATha-ATha saMgha teoe sva-kharca kADhelA.zrI siddhAcalajInA pAMca saMgha, AbujInI paMcatIthIne saMgha, kesarIyAjI tIrthane saMgha, ajamerathI zrI sametazikharajIne saMgha. teya pAchAM cha "rI" pALatAM. eTale enAM phaLa te anerAM ane jhAjherAM. - A uparAMta pAMca ujamaNuM ane bIjA saMkhyAbaMdha aDrAImahatsava vi. aneka anukaraNaya-anumodanIya dharmakAryo temaNe potAnA jIvana daramyAna anupama udAratApUrvaka karyA hatA. emanA gharamAM darekane mATe keTalAka Adarza niyama hatA. rAtre cauvihAra, ane savAre navakArazInuM paccakakhANa avazya karavuM ja joIe. kaMdamULa ke abhakSya te khavAya ja nahi. pUjA-sevA, temaja savAramAM pAMca-sAta jina maMdiranA darzana karyA vinA bIjuM kArya na karAya. ane uMmaralAyaka thayAthI dareka chokarAe upadhAna tapanI ArAdhanA karavI ja joIe. - pite saMghamAM AgevAna rahyA. pitAnA gharamAMthI keI upadhAna karanAra heya, eTale upadhAna tapa pite karAve e ja ucita gaNAya. gharanA darekanI IcchA paNa evI ja hoya. AthI sAteka vakhata te temaNe pite upadhAnatapa karAvyA hatA. ane-amaracaMdabhAIne eka uttama niyama e paNa hatuM ke-temane tyAM putra ke putrInA lagna hoya, tyAre te lagnakArya mukhya na rAkhatAM, te prasaMge ujamaNuM ke mahotsava kare, ne lagnanuM kArya gauNapaNe karavuM. kevA Adarza niyama ! anukaraNa nahi te anumodana karavAnuM to mane jarUra thAya ja - zrI amaracaMdabhAI "12 vratadhArI zrAvaka hatA. temaNe parigraha-parimANane abhigraha e lIdhela ke-"9 hajAra rUpiyA rAkhavA, ethI AgaLa vadhavA na devA, vadhe te dharmakAryamAM ene upaga kare." temane pAMca putra-ra hatA. 1-papaTabhAI, 2-kastUrabhAI 3-pItAMbarabhAI 4-ThAkarazIbhAI pa-chagalazIbhAI jyAre emaNe parigraha parimANavrata lIdhuM tyAre khaMbhAtI nANAnuM calaNa hatuM. eTale khaMbhAtanA calaNI 99 hajAra rUA. ne temane abhigraha hatA. tyArapachI kaladAra nANAnuM calaNa kAvyazIbhAI. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsanasamrATa zarU thayuM, tyAre te khaMbhAtI nANunI kiMmata kaladAra "1' rU. nA "12' AnA jeTalI thatI. e hisAbe khaMbhAtI rUA. 99 hajAra, barAbara kaladAra rUA. 7jA (savA zumetera) hajAra thAya. AthI popaTabhAI vagerenA manamAM thayuM ke-pitAjIne niyama 99 hajAra rUA.ne che. te je samaye je calaNa cAlu hoya, te nANune huM joIe. tethI kaladAra 9 hajAra rUA. rAkhe te niyama-bhaMga na kahevAya. teoe pitAjIne e vAta karI. tyAre amaracaMdabhAIe aDaga TekathI kahyuM : "meM je vakhate niyama lIdho, te vakhate je calaNa hoya, te nANAne ja e niyama che. ane e hisAbe kaladAra nANuM 74 hajArathI vadhu na ja rakhAya. rAkhIe te niyamane bhaMga thAya." A sAMbhaLIne pipaTabhAI vi. nA manamAM saMkeca thavA lAge. kAraNa ke teo garbha- zrImaMtAImAM ucharelA hatA. ane dareka bhAIone parivAra paNa vizALa hato. 74 hajAra rUA. nA bhAga paDe, te darekane 15 hajArathI paNa ochA maLe. have ATalI rakamamAMthI 10 hajAra rUpiyA pAThazALA mATe ApavA. e vAtathI teonA manamAM saMkoca thAya e svAbhAvika che. vaLI darekanA nAme judI-judI rakama rAkhIne abhigrahamAM aticAra lagADa e amaracaMdabhAIne pAlave tema hatuM ja nahi. A hakIkata jANIne pUjyazrIe amaracaMdabhAIne samajAvyAM ke-"tamArA putrone saMtoSa thAya ema vicAravuM e ucita che." javAbamAM temaNe makkamapaNe kahyuM ke H gurudeva! mArA deva eka, mArA guru eka, mAro dharma eka, mArA mAtA eka, ane pitA paNa eka, tema mAruM vacana paNa eka ja hoya, te anyathA na ja karAya. * niyama-pAlanamAM daDha aDagatA, e AnuM nAma. amaracaMdabhAInI A niyama-pAlakatA ApaNane sahaja rIte ja zrI pethaDazAnuM smaraNa karAve che. pethaDazA-mAMDavagaDhanA mahAmaMtrIzvara hatA, samagra rAjakArabhAra teo calAvatA hatA. svarNasiddhi ane citrAvelI jevI mahAna divya siddhio temane varelI hatI. ane chatAMya parigrahanuM parimANa keTaluM? te phakata pAMca lAkha drammanuM. ethI jeTaluM vadhe, pachI bhale te eka koDa nAmahora hoya ke eka abaja hoya, badhuM dharma-kAryamAM kharcAya. zrI amaracaMdabhAInI vAta paNa AvI ja che ne! 99 hajArane niyama enA 74 hajAra thayA, chatAMya e ja daDhatA. kharekhara ! AvA mahAna zrAvakaveryothI ja jinazAsana jaLahaLatuM rahyuM che, ane raheze. have-rokaDA rUpiyA te dIkarAonA hAthamAM-vepAramAM hatA. tethI zrIamaracaMdabhAI 10 hajAranI kiMmatanA dAgInAne dAbaDo laIne pUjyazrI pAse AvyA, ne vinaMti karIH sAheba! A dAbaDe jene apAvavA hoya tene apAvIne pAThazALA zarU karAve. A vAtanI zrI popaTabhAI vi. ne jANa thatAM turata ja teo pUjyazrI pAse AvyA, ne amArA pitAzrIe je kahyuM che, te amone mAnya ja che, Ama kahI tatkAla rUA. 10, 000. nI rakama pAThazALA khAte jamA karAvI dIdhI, , Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ ratammatIrthamAM be comAsAM 57 tyAra pachI-Aso suda 10nA maMgaladine "zrI vRddhicaMdrajI jaina saMskRta pAThazALA" ne zubhAraMbha karavAmAM AvyuM. adhyApaka tarIke zrIdinakararAva zAstrIjIne rAkhavAmAM AvyA. prAraMbhathI ja 60 thI 70 jeTalA vidyAthIo hoMze hoMze joDAyA. eTale bIjA be zAstrIjI rokavAmAM AvyA, zrIcaMdradhara jhA ane zrI kezava jhA. pAThazALAmAM dhArmika abhyAsanI sAthe-sAthe saMskRta rUpAvali, samAsa-caka, bhAMDArakaranI be buka, eTaluM prAthamika abhyAsa rUpe karAvIne-caMdraprabhA vyAkaraNa abhidhAnacintAmaNi keSa vi. grantha bhaNAvAtA. zrI dalasukhabhAI popaTalAla, somacaMda popaTacaMda, ujamazI choTAlAla ghIyA (pU. udayasUrijI ma.), bhegIlAla popaTacaMda, vADIlAla bApulAla, AzAlAla dIpacaMda, purUSottamadAsa chaganalAla, mehanalAla popaTalAla, vagere pAThazALAnA mukhya ane buddhizALI vidyAthIo hatA. emAM zrIdalasukhabhAI tathA zrI somacaMdabhAIne te pUjyazrI svayaM abhyAsa karAvatA hatA. A sivAya-pUjyazrIe eka jaMgama pAThazAlA' paNa sthApI. jaMgama eTale hAlatI cAlatI pAThazALA, jyAM sudhI pUjyazrI khaMbhAta birAjyA, tyAM sudhI te vidyAthIo bhaNatA ja. paNa teozrI jyAre vihAra kare tyAre vihAramAM ane anyatra sthiratA kare che tyAM A jaMgama pAThazALA teozrInI nizrAmAM cAlu ja rahetI. temAM khaMbhAta-amadAvAda Adi aneka sthaLenA jJAna-pipAsu vidyAthIe pUjyazrInI sAthe-pAse rahIne bhaNatAM. comAsuM pUrNa thayA pachI zrI amaracaMdabhAIne zrI siddhagirijIno chabarI' pALA saMgha kADhavAnI bhAvanA thaI. temaNe pUjyazrIne saMghamAM padhAravAnI vinaMti karI. pUjyazrIe kahyuM ke-pAThazALA haju hamaNAM ja zarU thaI che. mATe hAla to na AvI zakAya. paNa zeThane atyaMta Agraha thavAthI chevaTe pUjyazrIe svIkAra karyo. zAstrIjIne barAbara adhyayana karAvavAnI bhalAmaNa karI teozrI saMghamAM padhAryA. amaracaMdabhAIe kADhelA saMghamAM A chello saMgha hato. emAM 700 thI 800 yAtriko joDAyA hatA. zrIsiddhigirijInI saMgha sahita yAtrA karIne pUjyazrI punaH khaMbhAta padhAryA. A daramyAna vikhyAta jarmana prophesara Do. harmana jekebIe (Dr. Hermann Jacobi) zrIAcArAMgasUtranuM kareluM IMgliza bhASAMtara (English translation) pragaTa thayuM hatuM, temAM "jenenA zAstramAM mAMsAhAra karavAnuM vidhAna che" evuM spaSTa vidhAna temaNe kareluM. AvA azAstrIya ane anarthakAraka lakhANathI sArAye jaina samAjamAM uhApoha jAge, ane De. jekebIe karelA A vidhAnanA virodhaka cakro gatimAna banyA. ApaNuM pUjyazrIe paNa e saMbaMdhamAM "muMbaI samAcAra mAraphata patravyavahAra calAvyuM. ane chevaTe teozrI tathA pUjya munizrI AnandasAgarajI ma., baMnee Do. jekebInA vidhAnano pratikAra karatI, zAstrIya purAvA ane yukti-prayuktiothI bharapUra "friArya-mImAMsA nAmanI pustikA racI ane prakAzita karAvI. ene pariNAme Do. jekebIe potAnI upayukta bhUlane ekarAra karato nikhAlasa khulAse paNa jAhera karele. zA. 8 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ 58 khaMbhAtamAM jIrAvalApADA vagere sthaLeAmAM AvelA zrIcintAmaNIpArzvanAthabhagavAna Adi 19 prAcIna jina maMdira jINu thai gayelA. e 19 madirAnA jIrNoddhAra karavA Avazyaka hatA. paNa jo e ogaNIzeya derAsarAnA judA-judA uddhAra karAve, te khUba kharca thAya. vaLI jyAM jainAnA ghara AchA hAya, yA na hoya, tyAM geAThA-pUjArI rAkhavA, rakSaNa mATe baMdokhasta karavA, ItyAdimAM ghaNA khaca Ave. zeThazrI pApaTabhAI amaracaMdanA manamAM evA vicAra paNa Avye ke-jo eka ja sthaLe eka vizALa jina maMdira thAya, temAM bhinna-bhinna gabhArAmAM eka-eka jinAlayanA zrI cintAmaNI pArzvanAtha, giranAra tIrthanA mULanAyaka zrIneminAtha prabhunI pratimAsadeza zrIneminAtha prabhu vagere mULanAyaka prabhujInA mahAprabhAvaka bimbe padharAvavAmAM Ave, te eka ja bhavya derAsaramAM egaNIzeya derAsara samAi jAya, ne tenI vyavasthA paNa sundara thai zake ane khaMbhAtamAM eka paNa zikharabaMdhI derAsara na heAvAthI A vizALa madira bhavya zikharabaMdhI paNa banI zake, tethI tInA mahimA paNa vadhI jAya. zAsanasamrAT paNa A kArya mATe mATI rakama joIe, ceAgya kA kartA paNa joI e. A vicArathI peApaTalAla zeTha muMjhAtA hatA. teee peAtAnA A badhA vicAro pUjyazrIne jaNAvyA ane ceAgya mArgadarzana ApavA mATe vinaMti karI. pUjyazrIne temanI ceAjanA uttama lAgI. tethI teozrIe te mATe pApaTabhAI ne cAgya doravaNI ApIne pharamAvyuM: "popaTabhAI ! 'zumartha zoghram'-e nyAye vinA vilaMbe A mahAn kA tamAre upADavu joIe. vyApArAdi vyavahArathI jema tame hindustAnamAM suprasiddha thayA che, tema have A mahAn dha kAOmAM jIvanano bhAga Apaze| te tame jarUra phatehamada thaze." A sAMbhaLIne pApaTabhAIe zukananI gAMTha vALI. pU. gurUdevanA A vacanA temaNe mastake caDhAvyA. temane pU. gurUdevanA vacana upara aTala zraddhA hatI ke--e vacana jarUra phaLaze ja. tatkALa temaNe jIrNoddhAranuM kArya zarU karavAnA niNa ya karyAM. ane te mATe pUjyazrIne uttama muhUta kADhI ApavA kahetAM teozrIe najIkanA ja sArAmAM sAro divasa khatAnyA. e muhUta anusAra pApaTabhAI e pUjyazrInI hAjarImAM ja jIrAvalApADAmAM 19 derAsarAnA jIrNoddhAranA mahAkAya nA maMgala-prAraMbha karyAM. peApaTabhAI zeTha pote hu Mmeza savA2e vhelAsara zrI sta MbhanAjI, zrI cintAmaNIjI, vi. aneka derAsarA juhArIne hajI kaDIyA-zilpIe na AvyA hoya te pahelAM tyAM paheAMcI jatA-navakArazInu paccakkhANa tyAM najIkamAM ja pArIne vAparI letAM-ane zeTha mULacaMda dIpacaMdane tyAM jamIne bapAre jarA ArAma karatA. tyArapachI meDI sAMja sudhI derAsaranA kAryAMmAM ja vyasta rahetA. temane A kAryakrama 'mAtra eka-be divasanA naheAtA, pazu jyAM sudhI e uddhAranuM kAma pUrNa na thayuM, tyAM sudhI huMmezAM e ja pramANe teo jinAlayanA kA mAM magna rahetA. A rIte-pUjyazrInA maMgala AzIrvAdathI ane zeTha popaTabhAI amaracaMdanI apUrNa khaMta ane mahenatathI jIrNoddhAranu bhagIratha-kA jhapATAbaMdha cAlavA lAgyuM. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ [18] jaya thabhaNu pArasanAtha che kha juga jUnI A vAta che. kALa-purANI A kathA che. A bharatakSetramAM gata-utsarpiNIkALanA soLamA tIrthaMkaradevazrI naminAtha prabhune ASADhI nAmanA zrAvake pUchyu'. prabhA ! mArA uddhAra kayAre thaze ? huM meAkSanagaranA vAsI kayAre banIza ? amRta-mIThI vANIthI bhagavate pharamAvyuM ke huM ASADhI ! A ja bharatakSetramAM AvatI-avasarpiNIkALanA trevIzamA tIrthaMkara zrI pArzvanAtha bhagavaMtanA zAsanamAM tArA uddhAra thaze. zrI pArzvanAtha prabhune tuM paTTaziSya-gaNadhara thaI ne meAkSe jaiza,'' A sAMbhaLI prasannacitta banelA ASADhIe pAtAnA AtmAAraka zrI pArzvanAtha prabhunI nIlama ratnamaya-nAnI paNa namaNI ane manameAhaka mUrti bharAvI. ane enI pUjA karavAmAM e pulakita haiye tatpara banyA. keTaleAka kALa vItyA pachI saudharmAdhipati zrI zakrendre, ane tyArapachI varUNadeve e pratimAjI lAMbA samaya sudhI pUchyA. tadanaMtara nAgarAja zrI dharaNendra samudra-kinAre bhavya madira bAMdhI ghaNA samaya sudhI tenI pUjA karI. dazAnana-rAvaNu para vijaya meLavavA nIkaLelA zrI rAma-lakSmaNajIe A mahA prabhAvika jina-AMkha'banI sAta mAsa, nava divasa panta ArAdhanA karI, enA prabhAve zrI dharaNendre pragaTa thaI ne temane kArya siddhinu varadAna ApyuM. varadAna meLavIne zrI rAma-lakSmaNa jinAlayamAMthI ahAra nIkaLyA, tyAM ja vadhAmaNI maLI ke-sAgaranA nIra sthira thaI gayA che, sthabhI gayA che. A sAMbhaLI prasanna banelA teoe prabhunuM nAma zrI staMbhana pArzvanAtha sthApyuM ane tyArapachI teoe sthira samudra para pALa bAMdhIne te eLagyA. kALakrame-pAtAnu sAmrAjya nIrakhavA nIkaLelA zrI kRSNavAsudeve e ja sAgara-taTe e jinamaMdiramAM e camatkArika jinabiMba nihALyuM. temanAM mana--nayana tRpta banyAM. svayaM kRtArtha anyA. A vakhate temanA manamAM kutUhala thayuM ke-A prabhunI huMmezAM pUjA kANu karI jAya che? e jANavA mATe teo madiramAM saMtAI gayA. rAta paDI, ne pAtAlavAsI devAe khUba bhakitapUrNAMka prabhunI pUjA-sevA karI, tyArapachI tee nATAra bhAgnithI prabhunuM guNu-krIna karavA lAgyA. A badhu joI ne vizeSa hakIkata jANavA mATe zrIkRSNa vAsudeva devAnI samakSa upasthita thayA. ne prabhujInI utpatti, mahimA viSe devAne pUchavA lAgyA. eka deve ASADhI zrAvakathI prAraMbhI Aja sudhInI hakIkata kahI. prabhunA AvA alaukika prabhAva jANIne kRSNa mahArAjanA rAmarAya vikasvara thaI gayAM. temaNe devAne vinati karI ke tame ghaNA samaya sudhI A prabhunI pujA karI, have mane thADA lAbha levA de.-A prabhujIne Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsanasamrAT dvArikA laI javAM do, pelAM deve kahyuM : rAjan ! amArA svAmI nAgarAjanI rajA ame laI AvIe. teonI rajA maLe, teA tame khuzIthI lai jajo. ane tarataja te deva pAtAlalAkamAM gayA, ane nAgarAja dharaNendranI samakSa savRttAMta niveti karyAM. nAgarAje paNa zrIkRSNanI bhAvanAnA svIkAra karIne, prabhujI laI javAnI temane saMmati ApI, pelA deve upara AvIne zrIkRSNa mahArAjane e vAta jaNAvI. saMmati maLavAthI avanIya AnaMda anubhavI rahelA zrIkRSNavAsudeva e manehara jinabiM`kha tyAMthI dvArikA nagarI laI gayA. tyAM gaganottu Mga bhavya jinaprAsAda nirmANu karIne temAM zrI pArzva prabhunu e khiMkha pratiSThita karyuM ane apUrva AnadrathI tee pratidvina e prabhune pUjavA lAgyA. niravadhi kALa sukha-duHkhanA be pAMkhiyA vimAna para besIne uDaye jAya che, aviratapaNe uDaye ja jAya che. paNa utAvaLI prakRtinA mAnavane 'chIpamAM rUpAnI' jema kayAreka kyAreka eka sarakhA A kALapravAhamAM vaiSamyanI brAnti thaI Ave che. tethI e kahe che kesamaya palaTAyA, kALanuM vaheNa badalAyuM. samayanuM vimAna sarasara karatuM vahe che, ne dvArikAnA vinAzanI ghaDI-paLa najIka AvatI jAya che. madirA pIne maDha-matta banelA zAMkha-pradyumnAdi yAdavakumAronI herAnagatithI jaMgalamAM ugra tapa tapI rahelA zAMta tApasaRSi dvaipAyana kruddha bane che. pariNAme e tApasa RSi mRtyu-veLAe dvArikAnA vinAza svahaste karavAnu niyANuM khAMdhe che. marIne e agnikumAra nikAyamAM deva thAya che. A tarapha kRSNa mahArAjane A badhI vAtanI jANa thatAM ja teo zrI neminAtha prabhue darzAvelA upAya pramANe samagra nagaramAM AyaMbilanI tapazcaryA cAlu karAvI de che, dvaipAyananA kApAgnithI bacavA mATe, adbhuta che A tapanA prabhAva. 12-12 varSa sudhI avizrAntapaNe e tapa cAlu rahyuM, ne tyAM sudhI pele dvaipAyana-deva e tapanA prabhAve me vakAsIne takanI rAha jotA besI rahyo. paNa Avi cainna sarcathA" avazyaMbhAvI bhAva anyathA na ja thAya. 12 varSa sudhI ekadhArI tapazcaryAthI kaMTALelA nagarajanAe pramatta banIne tapa choDI dIdhuM. cheDayuM ke pelA tApasa-deva dhasamasatA pUranI jema AvI pahoMcyA, peAtAnI dhAraNA pAra pADavA mATe sto. eNe dvArikAnA vinAzanI taiyArI AdarI. e joIne adhiSThAyaka deve eka bhaktane svapnamAM kahyuM : "zrI staMbhana pArzvanAthanI pratimA samudramAM padharAvI do.' pelA bhakate adhiSThAyakanA Adeza anusAra pratimAne samudramAM padharAvI dIdhI. te pachI kRSNa-maLarAma vi. gaNatrInI vyakita sivAya samagra nagarajanA sahitanI dvArikAnagarI pelA agnikumAradeve AgamAM hAmI dIdhI. gaIkAlanI suvarNa vaNI dvArakA Aje bhasmazeSa banI rahI. re ! krUratAnI ya koI sImA nahI' hAya ? dvArakAnA vinAza thaI gayA, ne tyArapachI kRSNa-vAsudeva paNa mRtyu pAmyA. paNa kALa tA vaNathaMbhyA ne aNuaTakayo peAtAnuM kAma karye ja jatA hatA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaya thabhaNa pArasanAtha kAMtipurI nagarIne dhanakubera sArthavAha dhana' kiMmatI kariyANAthI bharapUra vahANenA jagI kAphalA sAthe vyApAra-arthe samudramArge musApharI karI rahyo che. vahANane e kAphale madhadariye Ave che ne ekAeka e vahANa eka ThekANe sthira-dhaMbhita thaI jAya che. nAvikee ghaNuM prayAsa karyo, paNa vyartha. sau bhaya ane AzcaryanI mizra lAgaNI anubhavavA lAgyA. saghaLI dizAo svaccha hatI. nahetA keI tophAnI vAyarAnA vAvaDa, ke nahatuM kaLAtuM keI dariyAI tophAnanuM eMdhANa. chatAM ekAeka vahANa sthira-aDela kema thaI gayA ! tenuM kAraNa keIne samajAtuM nahatuM. Akhare dhana sArthavAhane vicAra Avyo ke jarUra sAgaradeva ApaNuM para kopyA lAge che. e vinA AvuM bane nahIM. anubhavI nAvike paNa e ja matanA thayA. eTale sAgaradevane rIjhavavA mATe dhanasArthavAha pitAnA prANanuM balidAna ApavA udyata thaye. je te dariyAmAM jhaMpalAvavA jAya che, tyAM ja AkAzamAMthI devavANI saMbhaLANI he dhanasArthavAha! tuM gabharAIza nahIM. tAre ke bIjA keIe A rIte maravAnI jarUra nathI. tArI upara sAgaradeva kepyA nathI. tArAM vahANa thaMbhI javAnuM kAraNa tane huM kahuM chuM. tuM sAMbhaLa. sau eka citte sAMbhaLavA tatpara banyA. AkAzavANI vadI rahelA deve ASADhI zrAvakathI mAMDIne prabhujIne samudramAM padharAvavAmAM AvyA, tyAM sudhInI hakIkta kahIne umeryuM: "sArthavAha! tArA vahANa ubhAM che te jagyAe, dariyAnA taLIye zrI staMbhana pArzvanAtha bhagavAnanI eka alaukika pratimA birAjelI che. tenA prabhAve ja tArAM vahANa thaMbhI gayA che. have tuM e pratimAjIne tyAMthI kADhIne tArI nagarImAM laI jA, ane tenI sevA kara." A Adeza ApIne te deva-vANI zamI gaI. dhanasArthavAhe tarataja e pratimAjI samudramAMthI kaDhAvIne vaDANamAM padharAvyA. prabhu-darzana karIne te tathA anya leke pitAne dhanya mAnavA lAgyA. prabhu-pratimA vahANamAM AvI, ke tarata ja sthira banelAM vahANe cAlavA lAgyAM. anukrame e sArthavAhe kAMtipurImAM manahara derAsara baMdhAvI, temAM e divya-pratimA padharAvI. ane jIvana paryaMta teNe e prabhunI pUjAbhakita karI. kAntipurImAM e pratimA be hajAra varSa sudhI rahyA. tyAra pachI- jyAre bharatakSetramAM caramatIrthakara zramaNa bhagavAna zrI mahAvIra paramAtmAnuM zAsana pravatI rahyuM che, tyAre vikramanI prathama zatAbdImAM mahAna jainAcArya zrI pAdaliptasUri mahArAja thayA. temanA ziSya samA gI nAgArjune keTIvedha rasanI siddhi mATe e pratimAnuM tyAMthI haraNa karyuM ane tenA sAnidhyamAM rasa-staMbhana karIne teNe e pratimA zeDhI nadInA kinAre khAkharAnA vRkSa nIce bhaMDArI dIdhA. ane e jagyAe smRti mATe staMbhanapura nAmanuM gAma vasAvyuM. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsanasamrATuM zrIstaMbhana pArzvanAtha bhagavAnanI A alaukika pratimA ahIM paNa yakSe vaDe pUjAtI rahI. vikramanI bAramI zatAbdI cAlI rahI che. mahAna jainAcArya zrI abhayadevasUrijI mahArAje zAsanadevInI preraNAthI nava aMgenI TIkA racI. tyArabAda pUrva karmane prabala udaye sUrijInuM zarIra koDha regane bhega banI gayuM. IrSyALa leke belavA lAgyA ke- sUrijIe TIkAomAM usUtra-prarUpaNuM karI tenuM A phaLa che. AthI sUrijI khinna thayA. rega karatAM paNa A kApavAda temane vadhAre pIDA Apate hatuM. tethI temaNe anazana karavAnI taiyArI karI. A hakIkata jANIne rAtre svapnamAM zrI dharaNenTe temane upAya sUcavyuM ke-"zeDhI nadInA kinAre staMbhanapura gAmamAM amuka vRkSa-taLe zrIstaMbhana pArzvanAthanI camatkArika pratimA nAgArjune sthApI che. te tame pragaTa karo, tenA snAtra jaLathI tamAre rega jaze, ne tamArI kIrti jagatamAM phelAze." ' sUrijIe jAgRta thaIne savAre zrIsaMghane rAtrine vRttAnta jaNAvyuM. ane saMgha sahita teo vihAra karIne svapna-darzita sthAne padhAryA. ahIM je khAkharAnA vRkSa nIce pratimA hatI, tyAM haMmezAM eka zyAma gAya potAnA sarve AMcaLathI dUdha jharatI hatI. tyAM jaIne sUrijI ekadhyAne "natiduma" ItyAdi batrIza gAthAovALuM stavana navuM racIne belyA. stavana pUruM thatAM ja e tejasvI jinabiMba bhUmimAMthI pragaTa thayuM. sUrijI ane saMghanA harSane pAra na rahyo. catura-bhAvika zrAvakee prabhujIne gaMdhadaka Adi padArthothI abhiSeka karyA, ane e abhiSeka-jaLane sUrijInA aMga para chaMTakAva karyo. taeNa sUrijIno roga nAza pAme, ne temanuM zarIra kanaka samAna varNavALuM thayuM. tyAra pachI zrIsaMghe te sthAne bhavya jinAlaya baMdhAvIne temAM sUrijInA haste e pratimAjInI pratiSThA karI. keTaleka kALa vItyA bAda saM. 1368mAM mUrtibhaMjaka bAdazAha alAuddIna khIlajIe jyAre gujarAta para caDhAI karI, tyAre samayanA jANa-zrAvako A camatkArika biMbane rakSA, mATe staMbhatIrtha khaMbhAtamAM-laI AvyA. tyAM khAravADAmAM derAsara bAMdhIne temAM prabhujIne padharAvyA. A banAvane pAMca-pAMca sikAo vItI gayA. purANuM itihAsa para vismRtinA paDa patharAI gayA hovA chatAMya A pratimA nIlama-ratnanA che, mahAprabhAvika che. ane enA prabhAve ja ApaNuM khaMbhAta zahera taMbhatIrtha tarIke jagamAM vikhyAta che." ATalI hakIkata laka-mAnasamAM sacavAI rahI. ane enA pratApe leke apUrva bhAvabhakitathI prabhujInI pUjAsevA karavAmAM tatpara rahetA, ane rahyA. vi. saM. 15ramAM eka divasa khaMbhAta pAsenA tArApura gAmanA eka sonI ane eka keLI, ema be mANase, prabhujInI pUjA karavAnA nimittathI zrAvakaveza paherIne baporanA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaya thaMbhaNa pArasanAthI 63 samaye AvyA. jyAre derAsaramAM keInI ya avara-javara na rahI, tyAre teo sAteka iMcanI zrI staMbhana pArzvanAthanI nIlamamaya pratimA cerI gayA. sAMje darzana karavA mATe zrAvake derAsare AvyA tyAre mULanAyakanI gAdI khAlI dekhIne temanA dilamAM vajAne AghAta lAgyo. vAta phelAtAM AkhA saMghamAM hAhAkAra thaI gaye. derAsarane khUNe khUNe tapAsavAmAM AvyuM. zaherabharamAM zekheLa karAvI, paNa pariNAme zUnya. zeTha zrI amaracaMdabhAIe A vAta jANatAM ja pratijJA karI ke, "jyAM sudhI prabhujI na Ave, tyAM sudhI mAre cAreya AhArano tyAga che." zrI saMghamAM paNa aneka upavAsa, AMbelA Adi tapazcaryAo thaI. zekheLa cediza cAlu ja hatI. be divasa sudhI te kaI pageruM jaDayuM nahi. paNa- "atyugrapuNya pApAnA-miheva phalamApyate / tribhi varSe stribhirmAsaitribhiH pakSastribhirdinaiH // atyaMta ugra puNya ke pApanuM phaLa teja bhavamAM traNa varSa-mAsa-pakSa ke divasamAM maLe che. ahIM paNa emaja banyuM. tArApuramAM pele sonI ekAeka aMdha banI gaye. ane eTaluM ochuM hoya tema e enI ane keLI vacce bhAga pADavAmAM vikhavAda paDavAthI manaduHkha thayuM. eTale keLIe keIkane A vAta kahI dIdhI. | pharatI-pharatI A vAta zeThapapaTabhAInA putra zrI purUSottamabhAI tathA zA. pipaTalAla mULacaMda ane nagInadAsanA kAne AvI. teo kAryakuzaLa hatA. pratimAne cera tArApuramAM che, e jANIne tarata ja teo tArApura upaDI gayA. tArApuramAM tapAsa karavAnI temane ghaNuM sugamatA paDI. kAraNake zeTha popaTalAla mULacaMdanA putra zrIvADIlAlabhAI tyAMnA talATI hatA. temanI madadathI AkhA gAmamAM tapAsa karAvIne sanIne patto meLavyuM tene pakaDavAmAM AvyuM. prabhujI bAbata tene pUchyuM, te pahelAM te te jANe pote kAMI jANatuM ja nathI, e dekhAva karavA lAge. dhamakAvIne vAraMvAra pUchayuM chatAM e ja javAba maLavAthI chevaTe tene khaMbhAtanA phajadAranI bIka batAvI. khaMbhAtanA pheja. dArathI te vakhate bhalabhalA cAra-gunegAre phaphaDatAM, te A sonInuM zuM gajuM? teNe DaranA mAryA cerI kabulI lIdhI. ne nArezvara taLAva pAsethI pratimAjI kADhIne temane soMpyA. pratimAjI pAchAM maLavAthI puruSottamabhAI vigere khUba harSita banyA. tyAMthI khaMbhAta laI gayA. zrI saMghe vAjate-gAjate apUrva ThATha-mAThathI prabhune nagara-praveza karAvyA. zeTha amaracaMda bhAIne haiye harakha mATe nahotA. temane te nave avatAra maLe jANe! muhUrta khabara na hovAthI prabhujIne zrI sImaMdhara svAmIjInA derAsaramAM paraNudAkhala padharAvyA. prabhujInI staMbhanAjInA derAsaramAM puna:pratiSThA karavA mATe zrI saMghe vinaMti karatAM-vi. saM. 1956nI sAlamAM ApaNu pUjyazrIe 18 abhiSeka Adi vizuddha vidhi vidhAnapUrvaka punaHpratiSThA karI. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsanasamrATa zrI staMbhatIrtha jevAM tIrthamAM tIrthapati zrI staMbhana pArzvanAtha prabhunI pratiSThA-e ApaNu mahAna caritranAyakazrInA varadahaste thayelI prathama pratiSThA che. - mahAna prabhu ! mahAna tIrtha ! ane mahAna guru ! e traNe mahAna jyAM ekatra thayA hoya, tyAM kArya paNa mahAna ja thAya ne !! ' [19] pravacana-prabhAvanAnA preraka prasaMgo vi. saM. 155nuM cAturmAsa khaMbhAtamAM pUrNa karI, zrI staMbhana pArzvanAtha prabhunI pratiSThA karIne pUjyazrIe peTalAda tarapha vihAra karyo. sAyamA, tArApura, nAra thaIne teozrIpeTalAda padhAryA. khaMbhAtamAM sthApelI "jaMgama pAThazALA" sAthe ja hatI. lagabhaga 40 jeTalAM vidyAthIo emAM bhaNatA hatA. peTalAdamAM zeTha popaTabhAInI tamAkunI peDhI hatI. tethI tyAM temanuM rasoDuM cAlatuM, ne temAM A badhA vidyAthIo jamatA. 1956nA A varSamAM bhayaMkara duSkALa paDyo hato. A bhIne duSkALa chappanIyA kALanA nAme oLakhAye. loko potAnA DherAne pANInA mUlya kasAIone vecI detA. ane je thoDA ghaNu paisA maLe, temAMthI mahA muzkelIe thoDuMka anAja meLavIne peTa bharatAM. pUjya mahArAjazrI piTalAdamAM ratanapaLa-cAmaDiyA zerImAM AvelA upAzrayamAM utaryA hatA. e makAnane uparane bhAga upAzraya hatA, ane nIceno bhAga dharmazALA tarIke vaparAte. eTale pUjyazrI upara utarelA. nIcenA dharmazALA-vibhAgamAM vidyAthIo rahyA. pUjyazrI-upAzrayamAM jAhera-mArga taraphanA gokha pAse besatAM. e gekha vATe ekavAra teozrIe eka mANasane keTalIka bheMse laI jate je. bheMsonI cAla, tathA tene doranAra mANasanI AkRti parathI ja teozrI samajI gayA ke-A bheMso kasAIkhAne jaI rahI che. tarataja teozrIe nIcethI vidyArthIone bolAvIne tapAsa karavA mokalyA. nAra gAmanA zrI nArAyaNadAsa, tathA zrI zivalAlabhAI nAmaka pATIdAra jaina vidyAthIe A hakIkata jANatA hovAthI temaNe pUjyazrIne kahyuM ke-ApazrInI kalpanA satya che. A pazuo kasAIkhAne ja laI javAya che. pUjyazrI te dayAnA sAgara hatA, ahiMsAnA upAsaka hatA. temanAthI A kema joyuM jAya ? teozrInuM dila dravI uThayuM. teoe vicAryuM ke keIpaNa upAye A pazuone bacAvavA ja joIe. teozrIe tatkAla buddhi vAparIne vidyArthIone pazuonA jIva bacAvavA mATe yukti batAvI. tadanusAra dasa-paMdara vidyAthIo TeLAbaMdha pilAM kasAI pAse jaI paheo; ane bheMsane tenA baMdhanamAMthI choDAvI lIdhI. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ pravacana-prabhAvanAnA preraka prasa'gA kasAI e ghaNAM prayatna karyo, paNa tene sahakAra keNu Ape ? Akhare teNe kArTa (coart)nA Azraya lIdho, paNa kasAInuM kArya pApamaya hAvAthI, temaja nyAyAdhIza paNa hindu ane dhArmika hAvAthI, temAM tene saphaLatA na maLI. Ama ApaNA--yAnA dariyA samA-pUjyazrInI tIvra buddhi-zakitane pariNAme aneka pazuone jIvananu dAna maLI gayuM. mahApurUSAnA paricayanI vAta te| dUra rahI, paNa mAtra temanI dRSTi paDI ke beDo pAra thaI jAya ! ahIM paNa evuM ja banyuM. pUjyazrInI dRSTi paDI ne pazuene jIvana,dAna maLyuM. peTalAda e gAyakavADa sarakAranuM saMsthAna heAvAthI tyAM vAraMvAra sUbA, mAmalatadAra vagere amaladArAnu Agamana thatuM. tee peTalAdanA sthAnika nyAyAdhIza ADhi adhikArIonI sAthe pUjyazrInA vyAkhyAnamAM AvatA, ane pUjyazrInA ahiMsAmaya upadeza sAMbhaLIne ati prasanna thatA. nyAyAdhIzanA hRdayamAM paNa e upadezane prabhAve ahiMsA-dha vasyA hatA. ane tethI ja pele kasAI kesa (case)mAM phAnyA nahAtA. uparyukata banAva pachI pUjyazrIe vyAkhyAnamAM jIvayA-abela pazuone bacAvavA, kasAIkhAnethI cheDAvavA, temaja temanu' vyavasthita pASaNa karavuM, A mATe khUba bhAra mUkayA. peTalAdanI pAMjarApeALamAM paisAnA abhAve pazuone sAcavavAnA ceAgya sAdhanA nahetA. paNa pUjyazrInA upadezathI tyAMnA vyApArI maDaLe mahAjana tathA rAjyanI paravAnagI meLavIne vyApAra upara amuka lAgeA (Tax) nAkhyA. A lAgAnI AvakamAMthI pAMjarApeALane nirvAha vyavasthita ane sArI rIte cAlavA lAgyA. peTalAdamAM theADA divasa sthiratA karyA bAda pUjyazrI kAsAra padhAryAM, aDDI' vIseka divasa sthiratA karI. pUjyazrI naiSDika brahmacaryaMnA dhAma hatA. khAlyakALathI ja sabhyazcAritranA prANa samAna, jIvana-ImAratanA pAyA samAna A zuddha brahmacaya -guNa teozrImAM hatA. ane e ja kAraNe nAnapaNathI ja teozrI sattvaguNanA adhiSThAna ane divya tejanA svAmI banyA hatA. e sAttvika brahmacaryanA prabhAve teozrInuM vacana-siddhavacana gaNAtuM. teozrInI nizrA-chatrachAyA sakala amaMgalano ucchedya karanArI lekhAtI. ahI'kAseAramAM teozrInA mAla-brahmacaryanA mahimAnI maheka phelAvatA eka prasaMga nI gayA. banyuM evu` ke-kAseAramAM khaMbhAtanA eka zrAvakanu ghara hatuM. tenA eka kAne vAra vAra leAhInI ulaTI thaI jatI. thuMkamAM paNa leAhI paDatu. ghaNI ghaNI davAo karI, paNa rAga na maTayeA. e paristhitimAM aMza mAtra paNa pheraphAra na thayA. zA. 9 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ 35 zAsanasamrAT eka dahADA e chekaro pUjayazrInA vyAkhyAnamAM AvIne beThA. te doDha kalAka sudhI ene sa pUrNa rAhata rahI, eTale vyAkhyAna patI gayA pachI paNa te tyAM cAra-pAMca kalAka sudhI besI rahyo. ATalA samaya daramyAna tene thuMkamAM paNa leAhI na AvyuM. A joI ne tene tathA tenA kuTuMbIjanone bhAre Azcaya thayu. temane lAgyu ke,mahArAjazrInA ja A prabhAva che. geAcarInA samaya thavAthI pUjyazrIe tene bahAra javA kahyu.. jevA e upAzrayamAMthI bahAra nIkaLyA, ke thuMkamAM lehI AvavA mAMDayuM. AthI tenA kuTuMbIjanone niHsa Mdeha ni ya thaI gayA ke-jarUra mahArAja sAhebanA prabhAve ja ATalA samaya sArU rahyu. teo badhAM te gheADIvAra pachI pUjyazrI pAse AvyA. badhI hakIkata jaNAvI vina Mti karI ke : sAheba! Apa kAMI upAya batAve. pUjyazrIe pharamAvyuM: "huM kAMI maMtra-taMtra ke davA-auSadha jANatA nathI." pachI pelA karAne kahyuM : "jA ! tuM ha MmezAM navakAra maMtra gaNuje. ane kheATo vahema rAkhIza nahi." pUjyazrInA jIvana-auSadha samA A vacanane karAe tathA tenA kuTuMbIjanoe aMtarathI svIkAryuM. A pachI e chekarAe navakAra-maMtranuM smaraNa cAlu karyuM ke camatkAra sarjAyA. te ja divasathI tene rAga gAyaba. sau ajAyakhImAM paDI gayA. temane lAgyuM ke: kharekhara ! pUjyazrInA vacananA A pratApa che. pUjyazrInI naSThika-brahmacarya mUlaka vacanasiddhinA A addabhuta ane preraka prasaMga che. kAseArathI vihAra karI pUjyazrI devA-khAMdhalI thaIne zrImAtaratI padhAryAM. ahI sAcAdeva zrI sumatinAtha prabhunI yAtrA karI, ane thADA divasa sthiratA karI. ahIM teozrInA vyAkhyAnamAM ahIMnA mAmalatadAra zrI haribhAI Adi haMmezAM AvatA. pUjayazrI pratye temane khUba bhakitabhAva hatA. tyAMthI teozrI kheDA padhAryAM. ahI` mAsakalpa karyAM. kheDA e jillAnuM mukhya zahera hAvAthI tyAM zikSita (Educated) varga sArA pramANamAM vasatA. jillA kalekaTara (Callector) nuM raheThANa paNa ahIM hatuM. teo pUjyazrInA vyAkhyAnamAM hu MmezAM AvatA. adhikArI-vamAM pUjyazrInI prakhyAti svayameva eTalI phelAyelI hatI ke teozrI jyAM jAya, tyAMnA adhikArIe temanuM vyAkhyAna sAMbhaLavA, temanA dana karavA hAjara ja hoya. prathama paricaye, prathama vyAkhyAna sAMbhaLIne ja teo pUjyazrInA bhakata banI jatA. ahIM kalekaTarane mATe paNa ema ja banyuM. pUjyazrInu dalIla-yukita ane pramANeAthI bharapUra vyAkhyAna sAMbhaLIne teo prabhAvita thaI gayA. pachI te teo hamezAM vyAkhyAna zravaNu mATe AvavA lAgyA. kheDAnA zrIsa'ghamAM e pakSa (taDA) hatA. eka saMvegI pakSa. bIjo tipakSa. sa MvegI pakSa saMvegI sAdhuone ja mAne. jyAre yatipakSa zrI pUjyeyane ja guru mAne. banne pakSo vacce evI maDAgAMTha paDI gayelI ke eka pakSanA zrAvaphA anya pakSanA upAzraye vyAkhyAna--zravaNa mATeya jatA niha, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ gehana paNa ApaNA caritranAyakazrIne prabhAva kahe ke temanA vyAkhyAnane jAdu gaNe, teo zrInA vyAkhyAnamAM baMne pakSanA zrAvako zraddhApUrvaka AvatA. - peTalAdanI jema kheDAmAM paNa pUjyazrIe jIva-dayAne upadeza ApIne pAMjarApoLanA nirvAhanI suMdara vyavasthA karAvI ApI. kheDAmAM mAsa-kapa karIne teozrI bArejA thaIne mahIja padhAryA. ahIMyA amadAvAdanA AgevAna zreSThiryo teozrIne amadAvAda padhAravA mATe vinaMti karavA AvyA. nagarazeTha maNabhAI te vakhate svargavAsa pAmyA hatA. ane temanA sthAne nagarazeTha tarIke zeTha cImanalAla lAlabhAI hatA. emanI vinaMti svIkArIne pUjyazrI amadAvAda padhAryA. zarUAtamAM keTalAka samaya bahAranI vADImAM birAjyA. tyAM niyamita vyAkhyAna cAlatuM. zaheramAMthI ghaNuM zrAvake sAMbhaLavA mATe AvatA. pAMjarApoLa-upAzraye sthApelI pAThazALA paNa ahIM lAvavAmAM AvI hatI. tyAMthI pAMjarApoLanA upAzraye padhAryA. ane 156nuM e cAturmAsa tyAM ja karyuM. A cAturmAsa daramiyAna teozrIe upadeza dvArA be sthAyI kAryo karAvyA. (1) amadAvAdamAM abola pazuonI pAMjarApoLanA nirvAha mATe lagabhaga be lAkha rUpiyAnuM phaMDa (fund) karAvyuM. (ra) jenadharmanuM mahAna tattvajJAna bhaNavA-jANavAno lAbha zrAvakone paNa maLe, e hetuthI pUjyazrIe "jaina tattvavivecaka sabhA"nI sthApanA karI. tenA mukhya-mukhya sabhAsado -nagarazeTha cImanalAla lAlabhAI, nagarazeTha kastUrabhAI maNibhAI ITAlAla lalubhAI jhaverI, bhegIlAla maMgaLadAsa, tArAcaMda lasaNavALA, zeTha jesIMgabhAI haThIsiMga, zeTha pratApasIMha mehelAlabhAI, zeTha vADIlAla sArAbhAI (vI. esa. hospITalavALA), zeTha sArAbhAI DAhyAbhAI zeTha dalapatabhAI maganabhAI zeTha purUSottamadAsa maganabhAI, zeTha jesIMgabhAI kALIdAsa zeradalAla, zeTha lAlabhAI bhegIlAla, zeTha caMdulAla jesIMgabhAI, zeTha jagAbhAI bhegIlAla, zeTha amubhAI ratanacaMda vagere hatA. A badhAM zreSThiva pUjyazrInA paramabhakata hatA ane AjIvana rahyA hatA. pUjyazrInA upadezathI tavavivecaka sabhAnA mAdhyame teo anekavidha dharma-puNya kAryo karatA hatA. [20] goddhahana amadAvAdanA A cArtumAsamAM ekavAra phatAsAnI piALanA rahIza zrI manasukhamAmA nAmanA eka zrAvaka eka chokarAne laIne pUjyazrI pAse AvyA. e chokare temane tyAM rahetA hate. enI tejasvitA ane bhavyatA joIne temane vicAra Avyo ke je A chokarI jesIMgabhAI jevA zeThane tyAM hoya te tene sAre vikAsa thaI zake. AthI teo tene jesIMgabhAI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsanasamrATuM zeThanA ghera mUkavA mATe laI jatA hatA. zeThanuM ghara jesIMgabhAInI vADImAM hatuM. temAM javAne mArga pAMjarApoLa thaIne nIkaLato hato. eTale teo pUjyazrIne vaMdana karavA mATe AvyA. temanI sAthe chokaro joIne pUjyazrIe pUchyuM : A chokaro ke che ? temaNe kahyuM sAheba ! A chokare pATaNane che. garIba ane anAtha che. paNa tenuM bhAgya sArUM jaNAya che. mATe tene zeTha jesIgabhAIne tyAM mUkavA jAuM chuM. hajI ATalI vAta thaI tyAM ja pile chokaro bolI UTho: "mane ahIM ja rahevA de ne, ahIM rahevAnuM mane ghaNuM mana thAya che." mahApuruSanI saMgatina-darzananA prabhAvanuM A javalaMta udAharaNa che. e bALake pUjyazrIne A pUrve kadIpaNa joyelA nahi, upAzraye kayAre ya Avela nahi, ane chatAMya te kahe kemAre ahIM rahevuM che, tyAre ene pUjyazrInA darzanano prabhAva ja gaNAya ne ! khaMbhAtanI jaMgama pAThazALAnA vidyAthIo tyAM ja hatA. temAMnA zrIdalasukhabhAI kasturacaMde e bALakanuM ahIM (upAzraye) rahevAnuM mana jANIne kahyuM : bhalene A chokaro ahIM raheto. thoDuM ghaNuM bhaNaze, ne amArA kAryamAM upayogI paNa thaze. A sAMbhaLIne manasukha-mAmA te chokarAne tyAM upAzraye ja mUkI gayA. e chokarA paNa rAjIthI tyAM rahIne badhAnuM kAma hoMzapUrvaka karI ApavA lAgyo. vidyArthIo mATe cAlatAM raseDAmAM te jamate. e khUba abUjha ane bheLe hato. ghaNIvAra vicitra ane saune ramUja paDe tevA prazno te pUchataH A sUraja divase ja kema Uge che ? sAMje pAcho bhAgI kema jAya che ? A caMdrarAtre ja kema Uge che ? divase kema nathI dekhAte? ItyAdi. tene akSarajJAna jarApaNa nahotuM. zrI dalasukhabhAI tene nivRttinA samayamAM bArAkhaDI vi. zIkhaDAvatA. eka vAra dalasukhabhAIne enI parIkSA karavAnuM mana thayuM. temaNe potAnI pathArI-taLe cheDA paisA mUkI rAkhyA. ane sAva ajANa hoya tema anya kAryothe cAlyA gayA. pilA chokarAe jevI temanI pathArI upADI ke nIcethI paisA nIkaLyA. tarata ja te doDatA dalasukhabhAI pAse gayA. ane temanA hAthamAM paisA ApatAM kahyuM ke ApanI pathArI nIce A paisA paDI rahyA hatA. A joIne dalasukhabhAI vagerene tenI nikhAlasatA ane prAmANikatA mATe khUba sadbhAva thayo. comAsu pUruM thayuM. eka divasa pelo chokare pUjyazrIne kaheH mane dIkSA Apo. pUjyazrIe samita javAba Apyo : bhAI ! tuM hajI bALaka che. dIkSA levI e sahelI vAta nathI. kevI e ajANa bALakanI bhAvanA ? dIkSA eTale zuM ? - tenI ene khabara nathI. dIkSA levAthI zuM phAyado thAya ? tenI ene samajaNa nathI. chatAMya e kaheto hato ke mane dIkSA Apa.pUrvanA koI gabhraSTa AtmAnA saMsakAra ja enI pAse e vacano bolAvI rahyAM haze ! Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ gohana saM. 1957mAM sedaraDA gAmanA rahIza tribhavanadAsa nAme eka zrAvaka pUjyazrI pAse dIkSA levA mATe AvyA. temane damano vyAdhi hato. A kAraNathI pUjyazrIe temane kahyuM : "tamAre tamArI zArIrika anukULatAne vicAra kare jaIe. saMyamamAM AcAra-vicAranI aneka prakAranI vikaTatA hoya che. rogane lIdhe e ArAdhanAmAM vikSepa na thAya e vicArIne tamAre dIkSAnI vAta karavI ucita che." tribhovanadAsa kaheH kRpALu ! huM dareka prakArane vicAra karIne ja ApanI pAse Avyo chuM. ane have e ja bhAvanA che ke sAdhupaNAmAM ja mArUM zeSa jIvana vyatIta thAya. Ama temane pUrNa vairAgya joIne pUjyazrIe temane dIkSA mATe saMmati ApI. A vAta jANIne pelA chokarAnI bhAvanA prabaLa banI. dIkSA mATenI bhAvanA to tene pahelethI ja thayelI. have te savizeSa daDha banI. teNe pUjyazrIne kahyuM : "pahelAM huM ApanI pAse Avyo chuM, mATe mArI dIkSA ja pahelI thavI joIe." - pUjyazrIe tene ghaNo samajAvyuM. paNa te ekano be na ja thayuM. teNe te jANe dIkSA levAnI haTha pakaDI. pUjyazrIe to te AvyA te divasathI ja potAnA jJAna-cakSu vaDe tenAmAM rahelA jJAna-tejane pArakhI lIdheluM. tethI tenI ghaNI vinaMti thavAthI teozrIe tene paNa dIkSA levAnI saMmati ApI. A e vakhatanI vAta che, jayAre dIkSA pratye hajI janatAnI rUci saMpUrNapaNe nahetI jAgI. temAM paNa AvA nAnA bALakanI dIkSAthI to loke bhaDakatA hatA. eTale te baMnene dIkSA ApavA mATe pUjyazrIe munivara zrI AnandasAgarajI ma. (pU. sAgarajI ma.) tathA munizrI sumativijayajI ma. ne kAsIMdrA gAme mokalyA. tyAM bannene dIkSA ApavAmAM AvI. zrI tribhovanadAsa nAma munizrI RddhivijyajI rAkhIne, temane zrI sumativijayajI ma. nA ziSya karyA. ane pelA bALakanuM nAma munizrI yazovijayajI rAkhIne temane pU. mahArAjazrInA ziSya karavAmAM AvyA. dIkSA samaye tenI uMmara 9 varSanI hatI. dIkSA ApyA pachI bane nUtana-dIkSitanI sAthe pU. munizrI sumativijayajI ma. the vakhata anyatra vicarIne cAturmAsa pUrve amadAvAda pU. gurUbhagavaMtazrInI nizrAmAM AvI gayA. A varSe zeThazrI manasukhabhAI taraphathI pUjyazrInI punita nizrAmAM vAghaNapoLanA zrI cintAmaNi pArzvanAtha prabhunA, tathA jhaverIvADanA zrIsaMbhavanAtha prabhunA ( saMbhavanAthanI khaDakIvALA ) ema be derAsarane pratiSThA mahotsava ujavAye. pratiSThAnuM muhUrta amadAvAdanA prakhyAta cheSI herAjoSI ne pUchavAmAM AvatA temaNe zukrAstane deSa hovAthI A varSe muhUrta sArUM nahi Ave ema kahyuM. tyAra bAda nAthA joSI nAmanA bIjA vidvAnane pUchatAM temaNe pU. mahArAjasAheba pAse AvI, carcA vicAraNA karIne te ja varSamAM sarvadeSarahita ane uttama muhUrta kADhI ApyuM. e muhUrta pramANe pratiSThA karavAnuM nakakI karavAmAM AvyuM. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ h f - pelA mherA joSIne A vAtanI khabara paDatAM temaNe pracAra karyo ke pratiSThA thaze - teA manasukhabhAI zeDa pAyamAla thaI jaze. vi. vi. paNa ApaNA caritranAyakazrI tathA zeDa manasukhabhAI kArya karavAmAM mAnatA hatA, khelavAmAM nahiM. temaNe A jjuThThA pracAranI paravA karyAM vagara mukarara karelA divase ane muhUrta bhAre ullAsa ane umaMgathI maheAtsava ujavavApUrvaka pratiSThA karI. zAsanasamrAT jo A muhUrta ane bruTanI AvaradA bahu te sADAtraNa dahADA." pelA joSInA pracAra pAgaLa ja nIkaLyeA. ane A pratiSThA pachI te manasukhabhAI zeDanI jAheAjalAlI temaja unnati udgIyamAna cadranI jema sALe kaLAe vadhI. Ama thavAthI pratiSThA-muhUta ApanAra zrInAthA joSI para zeDane vizvAsa ane Adara vadhI gayA. ane temane dareka rIte zeThe sukhI karI dIdhA. A arasAmAM bhAvanagaranA AgevAna kreviya zrI giradharalAla ANujI pUjyazrIne ceAgeAddahana mATe vinaMti karavA AvyA. pUjyazrInA vaDIla gurUSa pUjya paM. zrIgaMbhIravijayajI mahArAje temane mAkalyA hatA. temaNe vinaMti karIH "sAheba ! pUjya paMnyAsajI mahArAje Apane bhAvanagara padhAravAnu kahevarAvyu che. sAthe kahyuM che keH mArI avasthA have pukhta thavA AvI che. ane tamane (pUjyazrIne) yogendvahana karAvavAnA che. mATe sAheba ! Apa vihAra karI bhAvanagara padhAro.'" jo ke A pUrve zeTha manasukhabhAI tathA jhaverI choTAbhAI e pUjyazrIne ghaNI vakhata vina`ti karI hatI. ke- ApazrI pU. pa. zrIkrayAvimaLajI ma. pAse yogendvahana karI. paNa pUjyazrIe e mATe nA kahI hatI. tevI ja rIte zrI giradharabhAI ne paNa teozrIe kahyuM: giradharabhAI ! pUjaya panyAsajI ma. nI dareka IcchA--AjJA mAre bahumAnya ja hAya, vaLI mArI paNa yAga vahevAnI pUrNa bhAvanA che. paNa zArIrika kAraNe huM te tarapha AvI zaku tema nathI. giradharabhAI kahe : paNa sAheba ! pUjya paMnyAsajI mahArAje ApazrIne kahevarAvyuM che ke "ApaNA pUjya gurUdevazrI vRddhicaMdrajI ma. mane AjJA pharamAvI gayA che ke-nemavijayajIe yAga vahevA, ne tAre vahevarAvavA. A gurvajJA te| mAre temaja tamAre zirasAvandha che, mATe tame A tarapha AvA, jethI e AjJAnuM pAlana ApaNe banne karI zakIe.'' AnA javAbamAM pUjyazrIe jaNAvyuM keH "bhAI ! pUjya panyAsajI ma. nI vAta yukta ja che. pUjya gurUdevanI AjJA amAre bannee pALavI ja joi e. paNa zArIrika asvasthatAne kAraNe huM hAla tyAM AvI zakuM tema nathI. mane eka vicAra Ave che ke- pU. paMnyAsajI ma. A tarapha padhAryAM nathI. teozrI je ahIM padhAre te atiuttama thAya. mATe tame mArAvatI teozrIne vijJapti karo, ke Apa amadAvAda padhAre, tA ghaNI zAsanazAbhA thaze." pUjyazrInA javAba laI ne giradharabhAI bhAvanagara gayA. tyAra pachI tarata ja pUjyazrIe preraNA karIne zeTha manasukhabhAI, jhaverI cheTAbhAI vi. amadAvAdanA labdhapratiSTha zreSThivarane bhAvanagarapU. paMnyAsajI ma. ne vinaMti karavA mAkalyA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ yeAgAdahana 71 pUjya paMnyAsajI ma. nI vidvattA ane gItAtA te samaye suvikhyAta hatI. ane tethI teozrI amadAvAda tarapha bahu na vicarelA hovA chatAMya temanA pratye leAkAne akhUTa srAva hatA. amadAvAdanA zrIsaMghanI AgrahabharI vina`ti thavAthI teozrIe te svIkArI, ane amadAvAda tarapha vihAra karyAM. anukrame teezrI sarakheja padhAratAM ApaNA caritranAyakazrI Adi munivaryA tyAM levA mATe gayA. pU. paMnyAsajI ma. nA praveza-maheAtsava amadAvAdanA zrIsa Mghe ghaNA ADaMbarathI hAthInA sAmaiyA sAthe karyAM. pU. zrI khuTerAyajI ma., pU. zrImULacaMdajI ma., Adi pUjya purUSa uma phAInI dhama zALAe utaratA hAvAthI pU. paMnyAsajI mahArAje paNa prathama maMgalAcaraNu tyAM karyuM ane tyAMthI pAMjarApeALa-upAzraye padhAryAM, ane sa'. 1957nuM cAturmAsa badhAMe sAthe tyAM ja karyuM. pUjyazrIe pUjya paMnyAsajI ma. nI nizrAmAM 'zrI uttarAdhyayana sUtra' Adi sUtrAnA cegeAdvaDananA prAraMbha karyAM. A cAmAsAmAM pAMjarApeALanI pAThazALAnu kAma maDha paDI gayu. tethI pUjyazrIe vicAyuM ke--bALakone dhArmika sAthe vyAvahArika zikSaNa apAya, te ja pAThazALA cAlaze. teozrIe manasukhabhAI zeThane e mATe preraNA karI. enA phalasvarUpe zeDa taraphathI dhArmika sAthe vyAvahArika zikSaNa ApatI zALA (School) khelavAmAM AvI. temAM dhArmika zikSaka tarIke 'jaMgama pAThazALA'mAM bhaNIne taiyAra thayelA zrI umedghacaMda rAyacaMdra mAstara khaMbhAtavALAnI nimaNuMka karI. ce!mAsuM UtaryAM pachI pU. pa MnyAsajI ma. nA DaeNste bhAvanagaravALA zA. harajIvana savacaMde, tathA DAhyAlAla, tathA eka dheAlerAvALA bhAI, ema traNa mumukSuene dIkSA ApavAmAM AvI. herajIvanadAsanu nAma munizrI nayavijayajI rAkhIne pUjyazrInA ziSya karyAM. tathA bIjA benAM nAma anukrame munizrIkAntivijayajI tathA munizrIkumudravijayajI rAkhIne pU. munizrImaNivijayajI ma. nA ziSya karyAM. A zrImaNivijayajI mahArAja, pU. zrI Ana desAgarajI ma. nA. sa`sArika-avasthAnA sagA bhAI hatA. sa. 1958 nuM cAmAsu' paNa amadAvAda ja thayu. A e varSa daramyAna pUjyazrIe zrI bhagavatIjI sUtra sivAya anya tamAma AgamAnA cAga vahI lIdhA. 1958nI sAlamAM zrIpAlitANAmAM pUjaya munivara zrIdvAnavijayajI mahArAja kSayanA vyAdhithI aSADa zuda 13 nArAjazrI girirAjanuM smaraNa karatAM kALadharma pAmyA. pUjyazrIne AthI apAra kheda thayA. teozrIne temanA vidyAgurUnA viyeAga thayA hatA. jhaverI TAlAla lallubhAI vidyAzALA upAzrayanA AgevAna TrasTI ( Trustee) hatA. paNa pUjyazrI uparanA dRDha bhaktibhAvane lIdhe temaNe 1958nuM cAturmAsa-parivatana peAtAne tyAM karAvyuM. tyAMthI tee pU. gurUdevAne vidyAzALAnA upAzraye laI gayA. tyAM pU. paMnyAsajI ma. tathA pUjyazrIe muhapatti hAthamAM rAkhIne vyAkhyAna vAMcavAnI zAstrIya maryAdA pramANe ja vyAkhyAna vAMcyuM. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ [21] dIrdhadraSTA pUjyazrI ane gurubhakata zreSTivarya 1958nuM comAsuM pUruM thayuM. jhaverI cheTAlAla lalubhAIe cha berI" pALate zrIsiddhagirijI tIrthano saMgha kADhayo. lagabhaga be hajAra bhAviko emAM joDAyA. pU. paMnyAsajI ma. tathA ApaNA caritranAyakazrInI nizrAmAM saMgha nIkaLe. sANaMda, viramagAma, vaDhavANa, lIMbaDI vagere gAmo pasAra karato e saMgha anukrame zrIsiddhAcalajI mahAtIrthanI pavitra chAyA-taLe pAlitANuM AvI pahoMcyuM. ahIM sakalasaMghe bhAllAsapUrvaka dAdAnI yAtrA karI. ane zrI choTAbhAI e pU. gurUdevanA pavitra haste tIrthamALa paherI. pAlitANAthI pU. gurUdeve bhAvanagara padhAryA. ahIM aSADa suda 10nA divase mahuvAnA zA. kamaLazIbhAInA suputra zeTha kasaLacaMda kamaLazInA laghubaMdhu) zrIsuMdarajIbhAI nAmanA 16 varSanA kizorane dIkSA ApI. temanuM nAma munizrIdarzanavijyajI rAkhIne temane pUjya zrInA ziSya karyA. bIjA eka vaiSNava gRhasthane paNa dIkSA ApI. temanuM nAma munizrI pratApavijyajI ma. rAkhIne temane pUjyazrInA ziSya karyA. 15nuM A comAsuM pUjyazrIe pU. paMnyAsajI ma. nI sAthe bhAvanagara karyuM. A comAsAmAM pU. paMnyAsajI mahArAje teozrIne "zrIbhagavatIjI strInA meTA yugamAM praveza karAvyuM. - pUjyazrInI dUraMdezI tathA dIrghadraSTi prazaMsanIya hatI. teozrI saMpUrNa nIDara hovA chatAMya "cetato nara sadA sukhI" e sUtramAM mAnanArA hatA. A comAsA pUrve pitAnI naisargika nirIkSaNa ane anumAna zaktithI keTalAMka cine joIne teozrIne lAgyuM kebhAvanagaramAM plegane (Plage) upadrava thavAne saMbhava che. - teozrIe pUpaMnyAsajI ma.ne vinaMti karI keH sAheba! ahIM pleganA upadrava saMbhava che, ema mane lAge che. mATe ApanI IcchA hoya to ApaNe anyatra jaIe. paNa pU. paMnyAsajI mahArAje kahyuM ke kAMI vAMdho nahIM Ave. tame to bahu bIkaNa jaNAve che. avasare joyuM jaze. comAsuM beThuM. zrAvaNanA saravariyA zarU thayA. ne zaheramAM pleganA cihno jaNAvA mAMDyA. kaI-kaI mANasa plegane bhoga paNa thavA lAge. paryuSaNa parva bAda te eNe ugra-svarUpa dhAraNa karyuM. vAyuvege zaheramAM e phelAvA lAge. loke Aju-bAjunA gAmamAM vikharAvA lAgyA. Ama ApaNA pUjyazrInuM anumAna satya nIvaDayuM. nirUpAye pU. paMnyAsajI ma. Adi sAdhu samudAye paNa tyAMthI vihAra karyo, ane najIkanA ka gAunA aMtare AvelA varateja gAme padhAryA. zAstrIya maryAdA evI che ke comAsAmAM savA jana sudhI javAya. paNa A gAma te bhAvanagarathI savA jana karatAM najIka hatuM. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ dIdraSTA pUjyazrI ane gurubhakta zreSThava sau sukhapUrvaka varateja AvI tA gayA, paNa pleganI havA ahI paNa AvyA vagara na rahI. pU. paMnyAsajI ma. nA e ziSyA, tathA pU. zrI maNivijayajI ma.nA eka ziSya ema traNa munienA zarIre pleganI gAMThe dekhA dIdhI. tAva teA sAthe kharA ja. A joI ne pU. panyAsajI ma. Adi ci'tAtura banIne mUMjhAI gayA. teee pUjyazrIne khelAvI, peAtAnI muMjhavaNa jaNAvIne kahyu', A bimAra sAdhuenI saMbhALa ane sAravAra tame kare. temane tamArI dekharekha heDaLa rAkheA. 93 upAdhithI haMmezAM cetatA rahevu... e barAbara, paNa upAdhi AvyA pachI enAthI Daravu, e pUjyazrInA svabhAvamAM na hatu. teezrI tarataja pelA traNe glAna munine pAte birAjyA hatA, te makAnamAM laI gayA, ane temanI kALajIbharI sAravAra karavAmAM magna banI gayA. varatejanA vatanI zrImerAja zeTha, vi. gRhasthAne melAvIne auSadha AdinA prabaMdha paNa karAjyeA. pUjyazrInI anavarata kALajI, ane niyamita auSadhanA prabhAve traNe munie TuMka samayamAMja plega-mukata banI gayA. paNa tyArapachI pUjyazrI pAte tAvathI gherAyA. eka te yAga-ArAdhanA cAlatI hatI. temAM A parizrama paDayA, eTale teozrIne tAva AvavA lAgyA. eka-be divasa thayA. eTale pU. zrImaNivijayajI ma. e amadAvAda zerDa manasukhabhAI ne e samAcAra jaNAvyA. manasukhabhAI ne A samAcAra maLatAM, te ja kSaNe temaNe bhAvanagaranA peAtAnA paricita hAMziyAra DaoNkaTara (Doctor) upara tAra (Telegram) karyAM ke-tame mArA kharce varateja pU. mahArAjazrInI sAravAra mATe jAva. A tAra karIne temaNe varateja tAra karavA mAMDayA--ke pUjyazrInI takhIyatanA samAcAra jaNAveA. tAva nAma`la (Normal) thayA ke nahi ? eka divasa-rAtamAM uparAuparI temaNe 80 jeTalA tAra pUjyazrInI takhIyata mATe karyA. tAra mAstara paNa vicAramAM paDI gayA ke A mahArAja sAheba che keNu, ke jemanI tabIyata pUchAvavA ATalA badhA tAra Ave che ? A bAju-pUjyazrInA tAva jyAM sudhI nAmala na thAya, tyAM sudhI zeThane samAcAra paNu zu' ApavA ? paNa zeThanA haiyAmAM pUjyazrI pratye eTale anahada bhaktibhAva hatA ke-jenI koI vAta nahi. ethI ja teee eka divasa-rAtamAM 80 tAra karyAM hatA. zeThanA ekanA eka-vahAlaseAyA putra-ratna zrI mANekalAlabhAI (mAkubhAi) A divaseAmAM sakhta mAMdagI bhAgavatA hatA. temanI uMmara nAnI hatI. DaoN. jamanAdAsa temanI satata sAravAramAM rahetA. temanI sAravAra (Treatment) thI have mANekalAlabhAInI tabIyata kAMIka sudhArA upara AvatI hatI. o zeThe e DAkaTarane kahyu ke-tame Aje ja varateja jAva. ane pUjya mahArAjazrInI tamIyata sudhare tyAM sudhI tyAM ja rAphAjo, zA. 10 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsanasamrAT DokaTara kahe H paNa zeTha ! mANekabhAInI 'takhIyata AvI narama che. temanI sAravAra huM karU chu, te cheDIne mArAthI kaI rIte javAya ? 74 A sAMbhaLIne zeTha gaddagada kaMThe melyA, DekaTara ! joke dharmonA prabhAvathI mArA 'mANeka' sArA thai ja jaze. chatAMya mArI enI sAthe leNAdeNI AchI nIkaLe, ane enA zarIrane kAMI thAya te te phakata mane ane mArA kuTuMbane ja duHkhakara thaze. paNa pU. mahArAjajInA zarIrane kAMI thayuM te te samagra hindustAnanA saMghane ane zAsanane mATe duHkhakara thaze. mATe tame javAba ApyA sivAya A ja ghaDIe varateja jAva." jaina samAjanA ane bhAratanA eka kroDapati zreSThiva nI zuru-bhakita kevI ananya hatI, deva-guru, dhamA~ upara keTalI dRDha zraddhA hatI, ane zAsananA hitanI keTalI temanA dilamAM phikara hatI, te A prasa'ga parathI samajI zakAya che. AvI asAdhAraNa, jenA joTo na jaDe evI gurubhakita, kharekhara ! ApaNa saune mATe anukaraNIya ja che. DokaTara paNu tatkALa varateja gayA. khIje ja divase pUjayazrInA parizramajanya-tAva utarI gayA. AthI pUjaya paMnyAsajI ma., DAkaTara tathA zeDa nizciMta thayA. cAmAsAnA zeSa bhAga varatejamAM vitAvIne tyAMthI sarva munivaye valabhIpura (vaLA) padhAryAM. [22] gaNi-panyAsa padavI vaLA e saurASTranA itihAsa-prasiddha nagara valabhIpuranu' apabhraMza bhASAnu N abhidhAna che. jaina itihAsa pramANe-A valabhIpuramAM ja pU. zrIdevadhi gaNikSamAzramaNanA netRtva taLe jaina AgamAne pustakArUDha karavAmAM AvyA hatA. 'zatruMjaya mAhAtmya'nA praNetA bhagavAn dhanezvarasUrijI mahArAje valabhIrAja zilAdityane pratidha ApIne jainamatAnuyAyI banAvele. mahAn jainAcAya zrImalavAdI sUri mahArAjajI A valabhIpuranA mahArAjA zilAdityanA bhANeja hatA. kALakrame-eka mahAn sAmrAjyanA sthaMbha samAna A valabhInA bhaMga thayeA, paracakranA- mlecchAnA hAthe. pachI enA nAmanA paNa bhraMza thayA. valabhInu valaDI, valaI ane chevaTe vaLA. thayu. pachIthI ApaNA mahAna caritranAyakazrInI preraNAthI valabhIpuranA nAmadAra ThAkora sAheba zrI gaMbhIrasiMhajIe prayAsa karI punaH 'zrIvalabhIpura' evuM aitihAsika-mULanAma pravartAveluM. A valabhIpuramAM pU. gurUdeve padhAryA .ahIMnA neka nAmadAra ThAkora sAhebazrI vakhatasiMhajI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ gaNi-paMnyAsa padavI 75 upara pUjyazrIne koI ajaba prabhAva paDyo hato, teo pUjyazrI pratye aTala zraddhA ane sadbhAva dharAvatA hatA. have pUjyazrIna "bhagavatI sUtranA yuga pUrNa thavA AvyA hatA. enI anujJAsvarUpa gaNipada tathA paMnyAsapada teozrIne ApavAnA hatA. e nimittaka mahotsava vaLAnA zrIsaMghanI tathA ThAkora sAhebanI AgrahabharI vinaMtithI tyAM ja ujavavAnuM nakkI thaye. amadAvAdathI manasukhabhAI zeThe vaLAnA saMghane lakhI jaNAvyuM ke-"padavI pradAna prasaMge aThThAI mahetsava, aSTottarI snAtra, temaja samavasaraNanI racanA, vi. badhuM mArA taraphathI karavAnuM che." lakhI jaNAvyuM eTaluM ja nahi, paNa enI vyavasthA karavA mATe nAmadAra vaLA ThAkaranA gADha paricayavALA zA. jezIMgabhAI ujamazIne pahelethI vaLA mokalI dIdhA. teoe tyAM jaIne badhI taiyArIo karI. . A vAtanI bhAvanagaranA saMghane khabara paDI. temaNe joyuM ke--badhA Adeza manasukhabhAI zeThe laI lIdhA che. have eka ja Adeza navakArazIno bAkI rahyo che. e Adeza ApaNe velAsara nahi laIe, te e paNa jaze. eTale tarata ja temaNe cAlAkI vAparIne vaLAnA zrIsaMgha pAse paMnyAsa padavInA divasanI navakArazInI mAgaNI karIne Adeza laI lIdho. - kArtaka vadamAM mahotsavano prAraMbha thaye. bhAvanagara, taLAjA, mahuvA vi. aneka gAmonA AgevAne, zrAvako AvavA lAgyA. amadAvAdathI nagarazeThanuM kuTuMba, haThIsIMga kesarIsIMganuM kuTuMba, zeTha lAlabhAI dalapatabhAI, zeTha manasukhabhAI bhagubhAI vagere aneka sagRhastha AvyA. saunA manamAM pUjya gurUdevane padavI maLaze, tene harSa ane ullAsa hato. bAhya ADaMbaranA raMga karatAMya haiyAnA umaMganI camaka haMmezAM anerI hoya che. bahArane bhabhako enI AgaLa jhAMkhe dekhAya che. ahIM paNa bAhya ADaMbara karatAM aMtarane umaLake sau koIne hato. eTale mahatsavanI zobhA ajabazI jAmI. vaLA AvyA pachI manasukhabhAI zeThane-navakArazIne Adeza bhAvanagaravALA laI gayA che, tenI jANa thaI. temaNe vaLAnA zrI saMghane vinaMti karI ke badhuM mArA taraphathI thAya, ne navakArazI bIjA kare, e vyAjabI na gaNAya, mATe mane Adeza Ape. saMghe kahyuM : zeTha sAheba ! eka dhaNIne Adeza apAI gayA pachI amArAthI na pheravI zakAya. Apa bhAvanagaravALAne samajAve. teo samaje te Apane Adeza maLe. zeThe tarataja bhAvanagaravALAne bolAvyA, samajAvyA, paNa pelA leke zAnA samaje ? mAMDa mAMDa maLela A bhaktine lAbha kema cUke ? temaNe na ja bharyo. zeTha vicAramAM paDI gayA. temaNe vaLAnA AgevAna gRhastho zA. kalyANazI narazI, gulAbacaMda jIvAbhAI, kalyANajI bhImA, vi. ne kahyuM ke-tame koI rasto zodhI kADhe. Adeza te mane maLavo ja joIe. vicAra karatAM eka rasto teone maLI AvyuM. temaNe zeThane kahyuM: zeTha ! eka upAya che. bhAvanagaravALAe eka TaMkanI navakArazIne Adeza lIdho che. je kaI be TaMkane Adeza mAge te eka TaMkavALAne Adeza rada thaI zake. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsanasamrATuM. pachI te zI vAra? zeThe saMghanI pAse banne TaMkanI navakArazInA AdezanI mAgaNI karI. eTale saMghe temane Adeza Apyo. zeThanI bhAvanA phaLI. temanA harSane pAra na rahyo. kevI haze emanI gurUdeva pratyenI zraddhA ? ane kevI haze emanI dharmabhAvanA ? ApaNe te enI vAta ja sAMbhaLavAnI rahI. kArtaka vada 7 no divasa AvyuM. Aje gaNita pradAnanI kriyA karavAnI hatI. samaya thatAM ja hajAro bhAvika-jane maMgaLa kriyAne nihALavA mATe AvavA lAgyA. maMgaLa-gIte gavAvA lAgyA. vaLAnA AbAlavRddha jaine-pitAnA AMgaNe A mahotsava ujavAya che, e mATe gaurava anubhavatA hatA. uttama ceghaDIye pUjyapAda paMnyAsajI mahArAja zrIgaMbhIravijayajI mahArAja sAhebe caturvidha zrIsaMgha samakSa saMpUrNa maMgala-kriyA karAvavApUrvaka ApaNuM caritranAyaka pUjya munizrI nemavijayajI mahArAjane sarvAnugamayI "zrI bhagavatI' nAmaka pAMcamA aMgenI anujJA sAthe-gaNipadavI arpaNa karI. ane AkAza-tala jayanAdathI gUMjI uThayuM. utsAhanA pUra umaTayA, umaMganA ogha ubharAyA, ane AnaMdanI choLe sakala saMghamAM uchaLI rahI. tyArapachI mAgazara zudi '3nA divase pUjya paMnyAsajI mahArAje gaNipadanI jema ja vizuddha ane saMpUrNa maMgala-kriyA karAvavApUrvaka pUjyazrIne panyAsapadathI vibhUSita karyA. ApaNuM caritranAyaka pU. munizrI nemavijayajI ma. have pUjya paMnyAsazrI nemavijyajI gaNivarya banyA. teozrIe jaina Agamo tathA vyAkaraNa-nyAya Adi chae dazanonuM talasparzI avagAhana-adhyayana karyuM hovAthI teozrI prakAMDa pAMDitya dharAvatA hatA. te samayanA muni samudAyamAM teozrI prathama-paMktinA bahuzruta-vidvAna paramagItArtha ane guNavAna munipravara hatA. teozrInuM vyAkhyAna paNa ajoDa hatuM. Ama dareka rIte teozrI gaNi-paMnyAsa padavIne mATe yogya ja hatA. tethI samasta zrIsaMghanA dilamAM lAyakane lAyaka mAna-pada maLyAne apAra harSa vartAI rahyo hato. te vakhatanA jaina saMghanA pratinidhi mAsika patra "zrI jaina dharmaprakAzamAM A padavI prasaMga ane tenAthI sakala saMghamAM pragaTelA apAra harSane nIcenA zabdomAM varNavavAmAM AvyA hatA : mAgazara suda 3 nA divase zrIvaLA gAmamAM munizrI nemavijayajIne paMnyAsapadavI paMnyAsazrI gaMbhIravijayajIe ApI che. A prasaMge dezaparadezanA zrAvake paNa sArI saMkhyAmAM hAjara hatA. prasaMganusAra aThThAI mahetsava, svAmIvAtsalya paNa thayA hatA. muni nemavijyajI bahu vidvAna che. teoe saMskRta bhASA para sAro kAbU meLavyA che. ane nyAyanA viSayamAM prakhyAta muni dAnavijayajI pachI teo prathama paMkita dharAve che. AvA jJAnavALA muni paMnyAsa padavIne pUrI rIte lAyaka che. paMnyAsa padavI e paMDitanI ja padavI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ gaNi--panyAsa padavI che; ane te A paDhavIne pUrepUrA lAyaka che. lAyakane lAyaka mAna maLyu che. jo mAvA ratnAdhikAne padavI ApavAmAM AvatI hoya te atyAre keTalAka prasaMgeAmAM banyuM che tema te paDhavI apavAdamAM na AvI paDe.'' ( vi. saM. 1960nA mAgazara-pASa mAsanA jaina dhama prakAzane aMka) A uparathI ApaNe jANI zakIe chIe ke-pUjyazrI kevA mahAn mahuzruta munirAja hatA, ane temane padavI maLyAthI sakala saMghamAM keTale hu Anada pragaTyo hatA. - 69 paDhavInA maheAtsava ujavAyA khAda vaLA -zrIsa`ghe pU. gurudevane jinAlayanI pratiSThA karavA mATe vinaMti karI. A jinAlaya pU. gurudevazrI vRddhicandrajI mahArAjanA upadezathI nirmANa karavAmAM Avyu' hatu. tethI pU. paMnyAsazrI gaMbhIravijayajI ma. tathA nUtana panyAsazrI nemavijayajI ma. AdimunivaronA pavitra haste e ja va mAM vaLAnA derAsaranI pratiSThA thaI. e vakhate parame pakArI pUjya gurudevazrI vRddhicaMdrajI ma.nI bhavya mUrtinI paNa tyAM pratiSThA karavAmAM AvI. tyArapachI pU. paMnyAsajI ma. zrIgabhIravijayajI ma. bhAvanagara padhArI gayA. ApaNA caritranAyaka pU. paMnyAsajI mahArAje vaLAmAM munizrI AnaMdasAgarajI ma., peAtAnA gurubaMdhu munizrI premavijayajI ma. tathA peAtAnA ziSya munizrI sumativijayajI ma. e traNa munivarone zrI bhagavatIjI sUtranA cegamAM praveza karAvyA. dheAlerA-zrI saMghanI vinaMtithI teezrI saparivAra vaLAthI vihAra karIne dholerA padhAryAM. zrIsaMghe teozrInuM bhavya svAgata karyuM. ahInA zrI saMgha upara paramapUjya gurudevazrI vRddhicaMdrajI ma. nA parama upakAra hatA. ahIMnA derAsara upara nUtana dhvajadaMDanuM AropaNa karavAnu` hAvAthI te nimitte zrIsa Mghe pUjyazrInI nizrAmAM maheAtsava ujavavAnuM nakkI karyu`.. dhvaja-IMDa AreApaNane Adeza pUjyazrInA upadezathI dhAlerA nivAsI zA. puruSAttamadAsa nAgaradAse lIdheA. maheAtsava bhAre ThAThathI ujavAyA. dhvaja-daMDa-ArApaNunA Adeza lenAra puruSAttamabhAIne Aja sudhI koI saMtAna na hatuM. paNa A dhvajaDhaMDa caDhAvyA pachI temane be saMtAna thayAM. eka hirabhAI ane bIjA dalIcaMdabhAI. tethI temane dhama upara ananya zraddhA thaI. ahIMyA pUjyazrInA ziSya munizrI sumativijayajI ma. ekAeka bhayaMkara mAMdagImAM sapaDAyA, sIrIyasa (serious) thaI gayA. zrIbhagavatIjInA AgADha yAga cAlatA hatA, temAM AvI bhayaMkara khImArI AvI. te paNa teozrIe apUrva ane asAdhAraNa samatA dhAraNa karI hatI. paNa pUjyazrInI kALajIbharI dekharekha ane cAgya sAravArane lIdhe thADA divaseAmAM temane sapUrNa ArAma thaI gayA. ahI'-valabhIpura nivAsI zA. giradharalAla bhagavAnajIe vairAgya pAmIne pUjyazrInI pAse dIkSA lIdhI. temane peAtAnA ziSya karI, temanuM nAma munizrI siddhivijayajI ma. rAkhyu. teo jIvanaparyaMnta vinaya ane bhaktimAM tatpara rahyA hatA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ 78 zAsanasamrAphTa amadAvAda zrIsaMghanA agraNIo pUjyazrInI amadAvAda padhAravAnI vinaMti karavA ahIM AvyA. temanI vinaMti svIkArIne pUjyazrI keDa-gAMgaDa-bAvaLA vi. mArga-Agata gAmane pAvana karatA karatA amadAvAda padhAryA. ahIM gadvAhI traNe munivarene mahotsavapUrvaka gaNi-paMnyAsa pada teozrIe arpaNa karyuM. e traNe munivare anukrame-paMnyAsazrI AnaMda. sAgarajI ma, paMnyAsazrI premavijayajI ma. tathA paMnyAsazrI sumativijayajI ma. tarIke prasiddha thayA. saM. 1960nuM e cemAsuM pUjyazrI tathA zrIsAgarajI ma., maNIvijayajI ma. Adi sarva munivaree amadAvAdamAM sAthe karyuM. pUjyazrIne kaI adbhuta prabhAva hato ke-jyArathI teozrIe svataMtra cAturmAsa karavAnI zarUAta karI, tyArathI dareka comAsA pachI teozrInA upadezathI teozrInI nizrAmAM zrIsiddhAcalajI Adi mahAtIrthonA cha "rI pALatA saMgha prAyaH nIkaLatA hatA. A vakhate paNa comAsuM pUruM thayA bAda zeTha vADIlAla jeThAbhAIe pUjyazrInA upadezathI zrI siddhAcalajI mahAtIrthane che "rI' pALate saMgha kADhaye. pitAnA zimunizrI RddhivijayajI, yazavijyajI, Adi muniono abhyAsa cAlato hovAthI teone amadAvAda rAkhIne bIjA ziSyo tathA zrIsAgarajI me, zrImaNi vijayajI ma. nI sAthe pUjyazrI saMghamAM padhAryA. pAlitANA pahoMcIne haiyAnA umaMgathI saue dAdAne juhAryA. ane pUjayazrInA pavitra haste tIrthamALa paherIne saMghavI vADIlAlabhAI kRtakRtya banyA. [23] tIrtha-AzAtanAnuM nivAraNa ane pitAjIne Atma-saMteSa jainonuM mahAna tIrtha ! jeno mahimA varNavatAM zAstrakAre thAkatAM nathI! jenI pavitratAne kaI pAra nathI ! sakala tIrthonAM je rAjA samuM gaNAya che ! je mahAtIrtha zAzvataprAya che! jyAM prathama tIrthapati, prathama muni pati ane prathama narapati bhagavAn RSabhadeva paramAtmA virAje che ! jenA darzana-mAtra karanAra AtmA mokSe javAnI yegyatA prApta kare che. bhavyatvanI - mahorachApa meLave che! AvuM mahAtIrtha zrI siddhAcalajI! Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ tI AzAtanAnuM nivAraNa ane pitAjInA Atmasa MteASa enI Aje dhAra-AzAtanA thaI rahI hatI, pAlitANAnA nAmadAra mahArAjAnA hAthe. AthI sArAye jaina saMgha-khaLabhaLI uThayeA hatA. vAta evI manelI ke-pAlitANA sTeTanA nAmadAra mahArAjA zrI mAnasiMhajI jainonI lAgaNI dubhAya eTalA ja mATe girirAja upara dAdAnI yAtrAnA bahAne caDhatA, ane pagamAM khUTa (Boot) paherIne, bIDI pItAM pItAM dAdAnA darabAramAM jatA. 79 AthI zraddhALu jainenI lAgaNI ghaNI dubhAvA lAgI, hiMdabharanA janAmAM te viSe jabbara uhApAtu jAmI gayA. kANu evA jaina hAya ke-je peAtAnA maDAna tIrthAdhirAjanI thaI rahelI AvI ghAra AzAtanA sAMkhI le ? zAntipriya jene jee mahArAjA sAthe saMbaMdha dharAvatA hatA, teoe gAmegAma sabhAe caiAjIne AvI AzAtanA baMdha karavA mATenA. mahArAjAne tAra-patra dvArA vinati karI. paNa pariNAmamAM sariyAma niSphaLatA ja maLI. bhAratanA samasta zvetAmbara mUrtipUjaka jaina saMghanu pratinidhitva dharAvatI zeTha zrI ANaMdajI kalyANajInI peDhI upara paNa A khAkhatamAM tAtkAlika ane cAMpatAM pagalAM levAnI sUcanAovALA DhagalA baMdha tAra-TapAla AvavA lAgyA. A vakhate amadAvAdathI zeTha vADIlAla jeThAlAlanA saMghamAM padhArelA ApaNA pUjyazrI pAlitANAmAM birAjatA hatA. peDhInA pratinidhioe teozrInI salAha lIdhI. teozrIe sUcavyu. ke"ane tyAM sudhI zAnti-salAha ane samajAvaTathI kAma pate te sArU. na pate te pachI kATa (coart) teA che ja." pUjyazrInI sUcanAnusAra peDhInA pratinidhioe nAmadAra mahArAjAne samajAvavAnI kAzISa karI, paNa vyartha. mahArAjAe te e AzAtanA cAlu ja rAkhI. AthI peDhIe rAjakoTanI e. jI. jI. (Agent to the Governar General)nI koTamAM nA. mahArAjA sAme kesa (case) dAkhala karyAM. A jANIne nA. mahArAjA khUba krodhita thayA. haThAgrahane vaza thaine jaineAnI lAgaNI vadhAre dubhavavA mATe te taiyAra thayA. temaNe gAmanA musalamAnAne khelAvIne temanA dvArA girirAja upara AvelA IMgArazApIranA sthAnake chAparuM' ane pAkI dIvAle sTeTanA kharce baMdhAvavA mATe iMTa-cunA-patarAM vi. sAmAna pahADa upara meAkalyA. ane pote khelavA lAgyA ke--"huM IMgArazApIranA sthAnake muslImA pAse bakarAne bhega caDhAvarAvIza, ane dAdA AdIzvara upara tenuM leAhI chAMTIza, tyAre ja japIza." 'rakSaka ja jyAre bhakSaka ane," tyAre prajA upara tenA kAbU rahevA bahu muzkela che. joke sattAnA jore te prajAne dabAvI zake che, paNa khaDu te thADA mATe ja hAya'-ema e sattAnu jora lAMbe samaya TakatuM nathI, e anubhava-siddha vAta che. mahArAjAnA AvA vicAranI jANa thatAM ja pAlitANAnA zrI saMghe tyAM rahelA tamAma nAnI eka sabhA (Meeting) ApaNA pUjyazrInI nizrAmAM yAjI. tamAma sAdhu-sAdhvI- zrAvaka-zrAvikAe temAM hAjara rahyA, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsanasamrAT mahArAjAnA pratikAranI vicAraNA cAlI. ajImagaMja nivAsI khaNusAheba zrIchatrapatisihajI paNa A sabhAmAM hAjara hatA. temaNe tyAM ja pratijJA karI ke-"huM bharasabhAmAM mahArAjAne uDAvI daiza, (mArI nAkhIza) paNa mArA pavitra tIrthAdhirAjanI talabhAra paNa AzAtanA nahi thavA dauM.' 80 saunA tana-manamAM eka ja bhAvanA hatI ke-keIpaNa bhAge ApaNA tIrthAdhirAjanI AzAtanA aTakAvavI ja joIe. A sivAya mIjA vicAra ke abhilASAne kAinA dilamAM sthAna na hatuM. munizrI maNIvijayajI ma., tathA ApaNA caritranAyakazrInA ziSya munizrI Rddhivi jayajI ma. Adi munivaro paNa mahAtIrthAMne AzAtanAmAMthI khacAvavA mATe prANAchAvarA karavA taiyAra thaI gayA. kayeA jaina-sapUta peAtAnA prANa-pyArA tonI rakSA mATe--tItha thI AzAtanA aTakAvavA mATe potAnA prANa nyAchAvara karavA taiyAra na hAya bhalA ! paNa samayanA pArakhu pUjyazrIe e saune vAryAM. kAraNake- jaineAnA rAjya sAthenA saMbaMdhA vizeSa na bagaDe te mATe khAsa takedArI rAkhavAnI hatI. vaLI peDhI kAyadesara pagalAM bharI rahI hatI. teozrIe zrIsAgarajI ma. tathA zrImaNIvijayajI ma. Adi munivarone pAlitANAthI vihAra karAvIne bhAvanagara sTeTanI mAM mekalI dIdhA. kAraNa ke-kadAca sTeTa taraphathI kAMIka herAnagati thAya te adhA ya eka sAthe muzkelImAM mUkAI jAya. A pachI-teezrIe zrI bhAIcaMdabhAI nAmanA eka khAheza ane hiMmatavAn zrAvakane khelAvyA. temane A Akhuya prakaraNa samajAvIne have kevAM pagalAM levA ? te samajAvI dIdhuM. bhAIcaMdabhAi paNa pUrA kAmela hatA. pUjyazrInI sUcanA mAtra ja temane basa hatI. temaNe tarata ja peAtAnI kAmagIrI ArabhI dIdhI. sarvaprathama-mahArAjAe iMgArazApIranA chAparA -oraDI mATenA sAmAna te sthAne paheAMcADavA,vi. khAkhatanA ApelA AjJApatranI tathA tenA javAbanI naleA siphatathI meLavI lIdhI. temAM ekAda divasa jelamAM paNa javu' paDayuM, paNa nakakara purAvAnA abhAve khIje divase teo nirdoSa chUTI gayA. tyArapachI teoe pAlitANA ane AjubAjunA gAmeAmAM vasatA Ayara kAmanA bhAIene gupta rIte bhegA karyAM, ane temane samajAvyA ke nA. mahArAjA iMgArazApIrane bakarAonA bhAga ApavA mAge che. jo tame nahI' caitA te akarAM sApha thaI jaze. je bakarAnA AdhAre tamArI AjIvikA che, e jo AvI rIte sApha thai jAya, te tamArAM khALabaccAM khAze zu? AyAnAM manamAM A vAta barAbara ThasI gaI. eTale bhAIca'dabhAi AyarAne pUjyazrI pAse lai AvyA. pUjyazrIne vaMdana karIne AyarAe kahyu` ke-"ame amArAM bALabaccAM mATe paNa Avu. adhama kAya nahi thavA daI e. mATe Apa e khAkhatamAM nizciMta rahejo. pachI tyAMthI gayA. ane tee aMdaroaMdara nakakI karIne kAI na jANe tema eka rAtre girirAja upara iMgAzApIranA sthAnaka AgaLa judI judI dizAethI AvIne ekatra thayA. ane chAparU' tathA dIvAla mAMdhavA mATenA je sTeTa taraphathI AvelA sarasAmAna hatA, tene pahADanI khItheAmAM evI rIte guma karI dIdhA ke koIneya enA pattA ja na maLe. eraDI baMdhAya tA bakarAne bhAga caDhAvAya paNa eraDInA sAmAna ja na hoya tyAM eraDI kayAMthI khAMdhe ? Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ tI-AzAtanAnuM nivAraNa ane pitAne Atma-saMtASa mIjI tarapha-rAjakeATanI e. jI. jI. nI kAmAM cAlI rahelA kesamAM ANuMDhajI kalyANajInI peDhI jItI gai, nA. mahArAjA hArI gayA. keTa taraphathI AzAtanA aMdhakaravAnA temane hukama maLyeA. A parAjayathI nA. mahArAjAnA gava utarI gayA, ane temanI mananI murAda manamAM ja rahI javA pAmI. Ama-ApaNA caritranAyakazrInI yuktio sAMgopAMga pAra paDI. zAsanadevane prabhAva tA hatA ja, emAM pUjyazrInAM AzIrvAda ane mArga-darzIna maLyAM. jANe seAnAmAM sugaMdha maLI. pachI phattehu ja hAya ne ! sakalasaMghanA AnaMdanA kAI pAra na rahyo, hindustAnanA pratyeka jaine te divasa pa`dina tarIke ujanmyA. 81 pAlitANAthI vihAra karI, cAka-jesara thaI ne pUjyazrI chAparIyALI padhAryAM. ANaMdajI kalyANajInI peDhInA vahIvaTavALI ahIMnI pAMjarApALanI vyavasthA teozrIne kharAkhara na jaNAtAM pAlitANAthI munima dulabhajIbhAIne khelAvI, upadeza ApIne vyavasthA sudharAvI. tyAMthI vihAra karIne pUjyazrI pAtAnI janmabhUmi mahuvAmAM padhAryAM. ahI teozrInA saMsArI avasthAnA pitAjI zrI lakSmIca TThabhAI vayeAvRddha thaI gayA hatA. temane pUjyazrInA dana karI khUba AnaMda thayA. pUjyazrIe tyAM thADA divasa sthiratA karI, ane vyAkhyAnamAM zrIharibhadrasUrijI mahArAjanA aSTakajInu vAMcana zarU karyuM. lakSmIcaMdabhAI hamezAM AvatA ane vyAkhyAna ekAgracitte sAMbhaLatA. te pete sArA abhyAsI hAvAthI pUjyazrInA vidvattAbharyAM vyAkhyAnamAM temane khUba rasa paDayA. pUjyazrIe dIkSA lIdhA bAda teozrI pratye temanA manamAM je thADA ghaNA rASa hatA, te AvA-vidvattAthI bharapUra vyAkhyAna sAMbhaLyA khAdya saMtASapaNe pariNamyA. zrI lakSmIcaMdabhAI ne thayelA A Atma-sateSa temaNe 1964nI sAlamAM peAtAnA svavAsanA mahinA pahelAM pUjyazrI upara khaMbhAta mukAme lakhelA patra uparathI jANI zakAya che. A rahyo e patra H 462111 svastizrI pArzva jIna praNamya kha'bhAta mahAzubhasthAne panyAsajI nemavijayajI gaNI, mahuvAthI lI. lakSmIca'da devaca'nI vaDhanA 1008 vAra avadhAraze. * lakhavAnuM ke-je divase tameAe cAritra lIdhuM te dvivase mane dveSa ghaNA utpanna thayA hatA. paNa have, tame seALa varasanI umaramAM dIkSA lIdhI ane sa`sAra uparathI rAga uDADayA, tethI mahArU ataHkaraNa ema kahe che ke tameA ghaNA pUnA AcAryAMnA jevA gaNatarImAM AvyA che. ane amArU kuLa saphaLa karyuM che. vaLI mArAthI tamArA pratye aprIti, avinaya thayA hAya te tamene khamAvu chuM. mane je alpajJAnane bedha thayA che te uparathI anumAna karUM chuM ke pUrvanA kAI paNu bhavamAM zrAvaka athavA sAdhupaNuM meM aMgIkAra kareluM haze. mArAthI mAharA jJAnanA lAbha 11 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsanasamrAT levANA nathI, mATe tamAre koi paNa granthanI racanA karavI, ane lAbha meLavavA. mAre dravya guNa paryAyanuM dhyAna karavuM che. paNa mArA karmAMnA udayathI mArA zarIrane vyAdhi ghaNI utpanna thayelI che, tethI kharAkhara banI zakatuM nathI. paNa saMsAra upara kAI jAtanA mAha rahyo nathI. ra muni mahArAja yazeAvijayajI upAdhyAyajInA graMtha vAMcI mahArA rAmarAyamAM jJAna prasarI rahyu` che. tame chellI vakhata ahIM AvI haribhadrasUrinA aSTaka vAMcI mane je AnaOM ApyA che, te joI te uparathI tamArA jJAnanA vicAra karatAM mane ghaNA Anada thayA che. sa. 1964nA kArataka vadI 2 zukravAra 6. khAlacaMda (pUjyazrInA saMsArI-laghubaMdhu) nI vaMdanA 1008 vAra avadhArazojI.' keve| Atma-satASa nItare che A patranA zabdomAMthI ? jJAnaprAptinI tIvra tamannA, ane ane te ki MciDhaze phaLelI hAvA chatAMya sarvAMge nathI phaLatI-kameyine lIdhe, enu kevu duHkha vyakta karyu che-lakSmIcaMdabhAie ? bhavabhIrUtA ane nikhAlasatA te emAM bhArAbhAra bharI che. peAtAnI meADu-dazAne Ama khulle dile ekarAra karavA-dIkSA vakhate pote je thADo ghaNA aMtarAya ubhA karyAM hatA, te badala kSamA yAcavI, e keAi sAmAnya vyaktithI banI zake tema nathI. e teA zrI lakSmIcaMdabhAI jevA jJAnI-uMDA abhyAsI pitAthI ja banI zake. dhanya che dravyAnuyAganA uMDA abhyAsI e lakSmIcaMdabhAI ne ! ke jemanI AvI bhavya bhAvanAe ApaNA jIvanane paNa ujjavala banAvavA sadaiva prere che. dhanya che e mahAn pitAne, ke jemanA kuLamAM ApaNA caritranAyakazrI jevA putra-yugapurUSa putraratna pAkayA. mahuvAthI vihAra karI, taLAjA, zaheAra, vaLA, baravALA, dhaMdhukA thaI pUjyazrI amadAvAda padhAryAM. sa'. 1961nu' A cAmAsu teozrIe amadAvAda-pAMjarApeALa upAzraye karyu. [24] kSetrapanAnA prabhAva cAmAsu pUrUM thayA bAda amadAvAdathI vihAra karI pUjyazrI zrIbhAyaNItInI yAtrArthe padhAryAM. mAga mAM kalola gAma Avyu. A leAla gAma vaDodarA sTeTanA kaDI prAMtanA kalola tAlukAnuM mukhya gAma hatuM. varSo pUrve ahI" mUrti pUjaka jainonA ghaNA ghara hatA, tathA zrIneminAthaprabhunu eka derAsara paNa hatu. paNa dhIredhIre gAmamAM zrAvakAnI vasati ochI thaI jatAM te prabhujI pethApura laI gayAnI lokavAyakA hatI. derAsara khaDiyeranI dazAmAM paDayuM hatu, ane te jagyA zeTha jeca da khADIdAsanA vArasadAronA kabajAmAM hatI. e jecaMdabhAInA putra zeTha ghelAbhAI tathA temanA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ kSetrasparzanAnA prabhAva pautra zrI govaradhana amulakha, ke je druDhIyA dhama pALatA hatA, teone pUjyazrIe upadeza ApyA. temane mUrti pUjAnI mahattA ane AvazyakatA zAstrAdhAre samajAvI. tethI te tathA bIjA ghaNA huDhakapa'thI gRhasthe pratibedha pAmyA, ane peAtAnA kaDhAgraha tyajIne mUti`pUjAnI sanmukha anyA. mUrti pUjAnA A sanmArgomAM teo dRDha bane, e mATe derAsararUpa AlaMbananI temane jarUra hatI. ene mATe pUjyazrI bhAyaNIjInI yAtrA karIne jyAre amadAvAda padhAryA tyAre teozrIe zeTha zrI jamanAbhAI bhagubhAI ne upadeza ApyA. temaNe e upadeza jhIlI lIdheA, ane peAtAnA sva. dharma patnI zrIsamaratha bahenanA smaraNArthe temaNe jIIddhAra mATe sArI rakama ApI. 83 tyArabAda zeTha jesIgabhAI ne (haThIsiMga kesarIsiMgavALA) upadeza ApIne temanI vADImAM (jesIgabhAInI vADImAM) sundara jinaprAsAda anAvarAvyeA. sa. 1962mAM pUjyazrInA pavitra haste pAMca mumukSu bhAI enI dIkSA thaI. 1. alolanA vatanI eka zrAvakane dIkSA ApI, temanuM nAma munizrI prameAdavijayajI rAkhI peAtAnA ziSya paM. zrI sumativijayajI ma. nA ziSya munizrI RddhivijayajI ma. nA ziSya karyAM. 2. lI'bedarAnA eka gRhasthane dIkSA ApI. temanuM nAma munizrI prabhAvavijayajI ma. rAkhI, peAtAnA ziSya karyo. 3. pethApuranA eka bhAI ne dIkSA ApI, temanu nAma munizrI zubhavijayajI rAkhIne peAtAnA praziSya munizrI RddhivijayajInA ziSya karyAM. 4. pATaNanA vatanI zA. ghelA AkamacaMdanA suputra zA. amRtalAlanA ciraMjIvIzrI bhIkhAbhAi nAmanA kizArane dokSA ApI. temanuM nAma munizrI vijJAnaviSayajI ma. rAkhI, temane svaziSya anAvyA. A cAra dIkSAe amadAvAdamAM ApI tyAMthI vihAra karIne pUjyazrI khaMbhAta padhAryAM. pUrve khaMbhAtamAM sthApelI 'jaMgama pAThazALA' cAlu ja hatI. tenA buddhizALI vidyAthIe --zeTha puruSAttamabhAI popaTalAla, zeTha dalasukhabhAI kasturacaMda, zrI ujamazIbhAI ghIyA vagere kizoro tathA yuvAno pUjayazrI pAse abhyAsArthe AvatA. pUjyazrInA upadezathI e badhAMe caitramAsanI zrI navapadajInI zAzvatI eLI vidhipUrvaka eka dhAnyanA AMkhelathI karI. 5. e sarva vidyArthI emAMthI zrI ujamazIbhAI ghIyA, ke jemaNe 'ja'gama pAThazALA'mAM 'candrapramAM jyAraLa' Adi viziSTa granthonuM adhyayana 16 varSanI kizAra-vaye karelu, temane saMsAranA tyAga karI saMyama levAnI bhAvanA jAgI. temaNe manamAM dRDha-saMkalpa karyAM ke dIkSA levI ja. tyAra pachI temaNe pUjyazrIne peAtAnA sakalpa-nizcaya nivedita karIne potAne prayA ApavA mATe vinaMti karI. emanedIkSA ApavA mATe zeTha purUSAttamadAsabhAI e saMmati ApI. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsanasamrAT zrI mAtara tIrtha pAse melAva nAmanuM gAma hatuM. tyAMnA zrAvake te ujamaNuM karavuM hatuM. tethI teo te prasaMge tyAM padhAravA mATe pUjyazrIne vina*ti karavA AvyA. pUjyazrIe te vinati svIkArIne te tarapha vihAra karyAM. mArgomAM devA' gAme vaizAkha suda pAMcame zrI ujamazIbhAIne dIkSA ApI, temane nija ziSya tarIke sthApyA. temanu nAma munizrI-udaya vijayajI ma. rAkhyu. 'devA'thI 'melAva' padhAryA. tyAM udyApana-maheAtsava dhAmadhUmathI karAyai. 84 munizrI udmavijayajInI dIkSAnA samAcAra temanA saMsArI-kuTuMbIjanone maLatAM te melAva AvyA, ane mehu-vaza thaIne temaNe gheADA kAlAhala karyAM. pUjya mahArAjazrIe temane samajAvyA. navadIkSita munizrIe paNa sapU` makakamatA dAkhavI, eTale teo zAnta thayA. teoe pUjyazrIne vinaMti karI ke-vaDI dIkSA khaMbhAtamAM karo.' pUjyazrIe paNa temanA saOASa mATe vaDI dIkSA khaMbhAtamAM karavAjhuM svIkAryuM. AthI teone satASa thayA. melAvamAM udyApana--mahAtsava pUrNa karIne pUjyazrI khaMbhAta padhAryAM, ane tyAM munizrI udayavijayajI ma.ne ceAgAhana karAvavApUrvaka vaDI dIkSA ApI. sa. 1962nuM A cAturmAsa paNa teozrIe tyAM ja karyuM. A cAturmAsamAM (1) yativarya zrI devaca drajIe pAtAnA prAcIna graMthabhaMDAra pUjayazrIne aNu karyAM. AthI pUjyazrI nA jJAnabhaMDAra samRddha banyA. (2) ceAgendvahana karavAne samartha munione zrI uttarAdhyayana, AcArAMga, sUtra, ADhi AgamAnA cAga vahAvyA. (3) zAstrIzrI dinakararAva, zAstrIzrI zazinAtha A vagere paDitA pAse sAdhuone vividha dAnika zAstronA paddhatipUrvaka abhyAsa karAvyo. cAmAsA pachI surata zrI sa`ghanA agraNIo-zeDa nagInadAsa maMchubhAI, nagInadAsa kapUraca'da, talakacaMdra sarakAra, hIrAlAla machAbhAI vagere pUjyazrIne surata padhAravAnI vinaMti karavA AvyA. tenI atyAgrahabharI vina Mtine mAna ApIne pUjyazrIe surata tarapha vihAra karyAM. paNa kSetrasparzanA sauthI baLavAna vastu che. javAnI pUrI IcchA haiAya, paNa kSetrasparzanA na hAya tA e icchA pAMgaLI ja banI rahe che. javAnI IcchA na heAya, paNa kSetrasparzanA jo hAya, teA tyAM avazya javu paDe che. AvA A baLavAna kSetrasparzInAnA prabhAva che. e ja kSetrasparza nA ahIM paNa ADI AvI. suratanA saMghanI vinaMti hatI. pUjyazrInI tyAM javAnI bhAvanA hatI. madhuM hatuM, naheAtI eka kSetraspanA. anyu' evu` ke-pUjayazrI khabhAtathI vihAra karI, khArasada padhAryAM. teozrInA munizrI nayavijayajI ma. nAmanA eka ziSya, ke jeo Aje 9-9 mAsa thayA AyaMbIlanI oLI karatA hatA, temane cAlu eLImAM haMmeza nAkamAMthI leAhI paDatu, te paNa Aja dina sudhI temaNe AMkhela cAlu ja rAkhyA. pUjyazrI ghaNIvAra temane samajAvatA ke leAhI paDatuM baMdha thAya pachI AMkhela kare. paNa temaNe AMbela na cheDayAM. vihAramAM paNa cAlu ja hatA. rasadathI AgaLa vihAra karavAnA samaye gAma bahAra vaLAvavA Avela zrAvakAne Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ kSetraspardhA nAnA prabhAva 85 pUjyazrI upadeza ApatA hatA tyAM ja e munirAjane cakkara AvavAthI paDI gayA. page jAmaDhA thai gayA. vadhAre pramANamAM leAhI paDavAthI azakata AvI gayelI, tethI Ama banyuM. temanI AvI tabIyata joIne vihAra baMdha rAkhIne pUjyazrI punaH gAmamAM padhAryAM. ane e munizrInI kALajIbharI sAravAra zarU karI. ceAgya auSadheApacAra karyo. zrI saMghe paNa khaDe page bhikata karI. AthI tatkAla te rAhata thaI gaI. tabIyata ghaNI sArI jaNAvA lAgI. paNa kALanI gahana gati kANu kaLI zake? eka divasa teo bapore ekacitte DileNa karatA hatA, temAM ja AyuSyabaLa pUrU thavAthI tee samAdhibhAve zubhalezyAmAM kALadhama pAmyA. AvA tapasvI-bhakitapradhAna munizrInA kALadhathI pUjyazrI Adi saune ghaNuM ja duHkha thayuM. paNa bhAvi AgaLa sau nirUpAya hatA. dukALa varasamAM adhika mAsanI jema A ja divaseAmAM erasadamAM plege dekhA dIdhI. pleganA kesA paNa manavA lAgyA. munizrI nayavijayajI kALadharma pAmyA, e ja divase munizrI danavijayajI ma. ne tAva Avye ane gaLAmAM gAMTha nIkaLI. munizrI udayavijayajI ma. Adi anya munione paNa enAM cihno jaNAtAM pUjyazrIe tatkAla gAmamAMthI vihAra karyAM. ane gAma bahAranI vADImAM AvIne rahyA. tyAM sthiratA karIne yAgya auSadha pacAra karatAM sava munie svastha thaI gayA. A vakhate munizrI daeNzanavijayajI ma. Adi keTalAka munine zrImahAnizItha sUtranA 'para' divasanA AyaMbIlanA AgADha yAga cAlatA hatA. temAM AvI takhIyata narama thavA chatAMya teoe makakamapaNe yAga vahevA cAlu ja rAkhyA. e yAganA pratApe ja temanA roga jaladI dUra thayA hoya ema saune lAgyuM. badhAM munioe svasthatA meLavI lIdhI eTale pUjyazrI vihAra karIne dAela padhAryA. ahI aThavADiyA pUratI sthiratA karI. ahIMyA diga Mbara bhAI AnA ghara ghaNA hatA. zvetAMbaranuM ekeya nahi. pUjyazrInI adbhuta pratibhAthI prabhAvita banIne e diga Mbara zrAvakoe dareka rIte teozrInI ghaNI bhakita karI. dAlathI Ase dara-vAsada thaI ne pUjyazrI chANI padhAryAM. chellAM keTalAMka divaseAnA unnagarA Ahine kAraNe teozrIne peTamAM duHkhAvA rahetA hatA. te aMge upacAra karyA. paNa tenAthI du:khAveza na maTatAM saMgrahaNInuM darda vadhI paDayuM. ene lIdhe teozrInA peTamAM kaMipaNa khArAka TakatA nahI. ThelAM ja thai jatAM. adhUrAmAM pUrU hoya tema teozrInA vidvAna khAla-ziSya munizrI yazeAvijayajI ma. nI tabIyata paNa vizeSa narama thai. pUjyazrInI mAMdagInA samAcAra jANIne paM. zrI AnaMdasAgarajI ma. peAtAnA e ziSyA sAthe chANI padhAryAM. ane pUjyazrInI sAravAramAM- vaiyAvaccamAM joDAyA. zrI yazeAvijayajI ma. nI cintA pUjyazrIne vadhAre rahyA karatI hatI. tethI teozrInI peAtAnI takhIyata paNa sudharatI nahAtI. e joIne zrIsAgarajI ma. Adie pUjyazrI tathA bIjA ATha-daza munione gAma bahAranI vADImAM rAkhyA. ane yajJezavijayajI ma. tathA amuka munione gAmamAM rAkhyA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsanasamrATa zrIsAgarajI ma. tathA pUjyazrInA sarva ziSya teo bannenI apUrva vaiyAvaccamAM rAta-divasa tatpara rahevA lAgyA. pUjyazrI jyAre khaMbhAta birAjatA hatA, tyAre tyAMnI saMskRta pAThazALA mATe paMDita zrIcadradhara jhA AvelA. temanI sAthe nAnakapaMthanA "zrIadvaitAnandajI' nAmanA eka vidvAna saMnyAsI paNa AvelA. teo gaprakriyAnA abhyAsI hatA. ane kherAkamAM kAyama dUdha ane keLAM vi. phaLe ja letA, anAja kadI paNa na letAM. teo jeTalA divasa khaMbhAta rahyA, teTalA divasa sudhI pUjyazrInI preraNAthI zrAvakoe temanI sarva prakAranI vyavasthA sundara rIte sAcavI hatI. tethI tathA pUjayazrInI vidvattAthI teo khUba prabhAvita banyA hatA. e saMnyAsIjI vaidaka zAstramAM vizArada hatA, kSayaroga (T. B) vagere rAjarogonA teo khUba niSNAta ane anubhavI cikitsaka hatA. te kAraNathI teo sArI khyAti pAmelA. temaNe muMbaImAM kaIka zrAvaka mAraphata pUjyazrInI tabIyata nAjuka hovAnA samAcAra jANyA. tatkAla teo pUjyazrI paranA sadUbhAvane lIdhe chANI AvI pahoMcyA. temaNe pUjyazrInI tathA zrIyazovijayajI ma. nI satata sAravAra cAlu karI, niyamita auSadha ane pathyanuM sevana karAvavA mAMDayuM. e auSadhopacAranA pratApe thoDA ja divasamAM pUjyazrInI tabIyata svastha thaI gaI. saMgrahaNI roga nAbUda thaze. zrIyazovijayajI ma. ne paNa vaLatAM pANu jaNAvA lAgyA. eTale pelA saMnyAsIjI svasthAne cAlyA ga paNa emanA gayA pachI munizrIyazovijyajI ma. nI tabIyata vadhAre asvastha banI. gaLAmAM zvAsa rUMdhAvA lAgyA. avAcaka jevA banI gayA. zrIsAgarajI ma. ne temanI sthiti gaMbhIra lAgI. have pUjyazrI bahAra vADImAM birAjatA hatA. teozrInI tabIyata hajI hamaNAM ja sudharI hatI. tethI cintA thAya evI A vAta teozrIne karavI ke nahi. evI dvidhAmAM teo paDyA. chevaTe zrIdinakararAva zAstrInI salAhathI pUjyazrIne e vAta jaNAvavAnuM vicAra karyo. teo zAstrIjIne sAthe laIne vADIe gayA, ane pUjyazrIne AghAta na lAge te mATe pahelAM zAstrIya dRSTAnto ApavA mAMDayA ke : zrI mahAvIra prabhunI vidyamAnatAmAM ja temanA 9. gaNadhara gayelA. vi. vi. A badhAM dRSTAnto sAMbhaLIne cora pUjyazrI badhuM pAmI gayA. temaNe pUchyuM: bIjI badhI vAte pachI, yazovijayajInI tabIyata kema che? te spaSTa kaho. zrIsAgarajI mahArAje temanI gaMbhIra hAlatanI vAta karI. pUjyazrI tarata ja gAmamAM padhAryA. yazovijayajI ma nI tabIyata joI teozrIne lAgyuM ke gaLAmAM kapha aTakI javAthI Ama banavA pAmyuM che. bIjuM kaI kAraNa nathI. eTale teozrIe TaMkaNakhAranA upacArathI ja e kapha gALI nAkhe. ane zakita mATe jarA dUdha vaparAvyuM. dhIre dhIre gaLuM ughaDavA lAgyuM. tyArapachI gheDA divasamAM temanI tabIyata svastha banI ghaI. zarIrabaLa paNa vadhyuM, ne saunI cintA ochI thaI gaI. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ ricakracakravartI paNa zrIyazovijayajI ma. nI tabIyata sArI thaI, tyAM punaH pUjyazrIne saMgrahaNIne upadrava zarU thaye. vaDodarAthI rAjavaidya zrI bApulAla hIrAlAla tathA zrI choTAlAla vigere vaMdanAthe AvyA. temaNe pUjyazrIne vinaMti karI ke vaDedarA padhAro te vyavasthita sAravAra karI zakAya. pUjyazrI paNa kaMIka zakita AvyA pachI vaDodarA padhAryA, ane tyAM rAjavaidya bApulAla bhAInI davAthI teozrIne vyAdhi maTI gaye. A divasomAM zrIzatruMjaya mahAtIrtha aMgenI vATAghATe saMgha ane sTeTa vacce cAlI rahI hatI. tene mATe zeTha zrI manasukhabhAI tathA zeTha zrI lAlabhAIe pUjyazrIne A tarapha ja birAjavAnI vinaMti karatAM pUjyazrIe surata taraphane vihAra baMdha rAkhe. kharekhara! kSetrasparzanA balavatI che. [25] sUrizcakavatI vaDodarAnA zrIsaMghanI vinaMtithI munizrI RddhivijyajI ma. Adi traNa munione pUjyazrIe tyAM comAsuM rAkhyA. ane pote saparivAra DAI padhAryA. ahIM zrIleDhaNa pArzvanAtha bhagavAnanA tathA nyAya vizArada nyAyAcArya pa.pU. mahAmahopAdhyAya zrIyazovijayajI mahArAjanI caraNapAdukAnA darzana karyA. ahIMyA-khaMbhAtanA zeTha pipaTabhAI amaracaMda vagere AgevAna gRhastha khaMbhAtajIrAvalApADAmAM 19 derAsaramAMthI taiyAra thayelA eka bhavya zikharabaMdhI jinAlayanI pratiSThA karAvavA mATe pUjyazrIne vinaMti karavA AvyA. A derAsara pUjyazrInI saoNraNAthI taiyAra thayeluM, ane temAM teozrInI preraNAthI zeTha manasukhabhAI e hajAra rUpiyAnI madada paNa ghaNIvAra karelI. pipaTabhAI zeTha vi. nI ghaNI vinaMti thavAthI pUjyazrI vaizAkha mAsamAM khaMbhAta padhAryA. tyAM meTA mahotsava ane ghaNI dhAmadhUmapUrvaka jeTha suda dazamanA divase e mahAna jinaprAsAdamAM judA judA 19 garbhagRha-gabhArAomAM 19 jinAlayanA mULanAyakajI Adi jinabiMbanI pratiSThA karAvI. ane derAsaranA mULanAyaka tarIke zrIcintAmaNi pArzvanAtha bhagavAnanA AlhAdaka ane camatkArika pratimAjI birAjamAna karyA. A derAsaranA bhUmigRhamAM zrIgiranAra-tIrthapati zrIneminAtha prabhunI pratimA jevI ja zrIneminAtha bhagavAnanI adbhuta ane ramaNIya pratimAnI pratiSThA karavAmAM AvI. - ItihAsa bole che ke-jyAre kAnyakujanareza "Ama" rAjAe zrIgiranAra Adi tIrthone charI pALA saMgha kADhyo, tyAre te rAjAe pratijJA lIdhI ke "jyAM sudhI zrIgiranAra tIrthapati Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ 88 zAsanasamrATa nemanAtha prabhunA darzana na karuM, tyAM sudhI mAre anna-jaLa tyAga che." AvI AkarI pratijJAnuM pAlana karatAM teo khaMbhAta sudhI AvyA. paNa tyAM temanI tabiyata lathaDI. e joIne zrI saMghanI vijJaptithI pa.pU. AcArya bhagavaMta zrIbampaTTisUrIzvarajI mahArAje zrIaMbikAdevIne ArAdhanA karavApUrvaka bolAvIne A paristhitimAM koI upAya sUcavavA vinaMti karI. zrI aMbikAdevIe te ja samaye zrInemanAthaprabhunuM eka biMba lAvI ApIne kahyuM: "A biMbanA darzana-pUjana karavAthI rAjAnI pratijJA pUrNa thaI gaNAze." AthI sakalasaMghamAM AnaMda AnaMda vartAya. rAjAe paNa prabhunAM darzana karI potAnI pratijJA pUrNa karI, ne pAraNuM karyuM. | kiMvadantI evI che ke-aMbikAdevIe AmarAjA mATe lAveluM e biMba, e ja A zrI neminAtha prabhunuM biMba che. bIjI eka lokokti evI paNa che ke A derAsarathI mAMDIne zrI giranAra paryantanuM saLaMga bhoMyaruM che. pratiSThA thayA pachI zrI saMghanI vinaMtithI pUjyazrIe 1963nuM e cAturmAsa paNa tyAM ja karyuM. - A comAsAmAM pUjyazrIe svasaMgRhIta prAcIna hastalikhita grantha-prationI seMdha karIne e badhAM grantha upara saMrakSaNa mATe rUmAla-vi. baMdhAvyA. zeTha manasukhabhAI, tathA zeTha lAlabhAI dalapatabhAI vagere ANaMdajI kalyANajI peDhInA agraNIo zrI zatruMjaya Adi tIrthonA kArya mATe prAyaH dara ravivAre khaMbhAta pUjyazrI pAse AvatA. ane te kAryomAM pUjyazrInuM buddhimattAbharyuM mArgadarzana meLavatA. zeTha popaTabhAI amaracaMdanA kuTuMbamAM e niyama hato ke chokaro uMmaralAyaka thAya eTale eNe upadhAna tapanI ArAdhanA karavI ja joIe. A vakhate paNa zeTha popaTabhAInA nAnAbhAI zrI ujamazIbhAI uMmaralAyaka thayA chatAM zArIrika kAraNane lIdhe upadhAna nahotA karI zakatA. tethI zeTha puruSottamadAsabhAI temane vAraMvAra preraNA karIne pUjyazrI pAse laI AvyA. pUjyazrIe paNa e viSe temane preraNA karI. tethI temane (ujamazIbhAIne) upadhAna karavAnI bhAvanA thaI. eTale A mAsamAM zeTha popaTabhAI amaracaMda taraphathI pUjyazrInI nizrAmAM upadhAna tapanI bhavya-ArAdhanA karavAmAM AvI. zrI ujamazIbhAIe paNa hiMyAnI bhAvanAthI upadhAna karyA. A tarapha-vaDodarAmAM cAturmAsa birAjelA pUjyazrInA ziSya munizrI RddhivijayajI mahArAjane "dama"ne vyAdhi hate. te ja vyAdhimAM teo vaDodarAmAM kALadharma pAmyA. pUjyazrIne eka vinayI-bhaktivaMta tathA abhyAsI ziSya ratnanI khoTa paDI. e munizrI addhivijyajI ma.nA upadezathI vaDedarAnA zrI jecaMdabhAI nAmaka eka bhAvika gRhastha pratibodha pAmelA, teo dIkSA grahaNa karavA mATe comAsA pachI khaMbhAta pUjyazrI pAse AvyA. kArtika vadi 11nA zubha divase pUjyazrIe temane dIkSA ApIne svaziSyaratna munizrI udayavijayajI ma. nA ziSya tarIke munizrI jayavijayajI ma. nAme sthApita karyA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ 89 sUricakracakravatI khaMbhAtamAM chekarAone dhArmika zikSaNa mATe sthAna hatu.. paNa chekarIene mATe evuM kAI sthAna na heAvAthI temane paNa dhArmika-vyavahArika zikSaNa maLe e hetuthI pUjyazrIe zrI saMghane upadeza ApIne zrI vRddhivijayajI jaina kanyAzALA" nI sthApanA karAvI. kanyAzALA mATe pUjyazrInA upadezathI bhAvanagara temaja amadAvAdanA gRhasthA taraphathI eka makAna vecANa levAmAM AvyuM. temAM kanyAzALA cAlavA lAgI. khaMbhAtanA zrIsa ghe e kanyAzALAnA nibhAva mATe pUjyazrInI preraNAthI kAyamI ane sArUM' evuM nibhAvakDa karyuM. cAmAsA pachI-pUjyazrIne kAThiyAvADa tarapha padhAravA mATe vaDIla gurUbaMdhu pU.pa. zrI. gaMbhIravijayajI ma. taraphathI vAra vAra preraNA thatI hatI. teezrIe bhAvanagaranA AgevAnAne vinaMti karavA paNa mokalyA hatA. vaLI cAlu varSImAM (1964mAM) bhAvanagaramAM akhila bhAratIya jaina zvetAmbara mUrti pUjaka kenpharansanuM adhivezana bharAvAnuM hatu, jenA pramukha zeTha zrI manasukhabhAi bhagubhAI thavAnA hatA. temanI paNa te aMge tyAM padhAravAnI AgraDabharI vinaMti hatI. paNa kaleAlamAM pUjyazrInA upadezathI zeTha jamanAbhAI taraphathI taiyAra thayelA jina-madiranI pratiSThA karAvavAnI hAvAthI teozrIe e pratiSThA karAvyA pachI bhAvanagara tarapha javAnA vicAra rAkhyA. tadana tara pUjyazrI khaMbhAtathI vihAra karI amadAvAda padhAryA. tyAM 8 visa sthiratA karIne kalAla padhAryAM. munivarazrI maNIvijayajI ma. nA ziSya munizrI kamalavijayajI ma. ne pUjyazrIe vaDI dIkSA ApI khaMbhAtamAM upadhAnanI pUrNAhUti vakhate zA. aMbAlAla premacaMda nAmanA eka zrAvake upadhAna karavAnI potAnI tIvra abhilASA darzAvI. tethI temanA upara anugraha karIne pUjyazrIe temane upadhAnamAM dAkhala karyo. ane vihAramAM sAthe rAkhIne upadhAnanI kriyA karAvI. te bhAI ne ahI...kaleAlamAM pUjyazrIe mALAropaNa karyuM. tene lAbha zeThazrI jamanAbhAI e lIdhe. zeTha manasukhabhAi eka dhanavAna vyApArI tarIke, tathA jainadharmAMnA agraNI zrAvaka tarIke satra vikhyAta hatA. temanI kArakirdInI suvAsa meTAM meTAM rajavADAomAM paNa phelAyelI hatI. tethI A pratiSThA prasaMge temanA nima...traNathI vaDodarAnuM rAjakuTuMba AvyuM hatuM. amadAvAdathI paNa aneka jaina-jainetarI AvyA hatA. pratiSThA-mahAtsava maMDAyeA. divase divase umaMganA raMga vadhatA ja gayA. zeThanI bhakti ane bhAvanA adbhuta hatI. dhanavyaya paNa temaNe ghaNA karyAM. saunA sahakAra paNa hatA. eTale maheAtsavamAM kAI anerA utsAha vartAvA lAgyA. mahAzuddhi pAMcamanA maMgalamaya divase pUjyazrInA pavitra haste e jinAlayanI pratiSThA thaI. kahevAya che ke AvA pratiSThA-mahe|tsava te samayamAM kAI ThekANe naheAtA thayA. pratiSThA pachI pUjyazrI zrIbheAyaNItI nI mahAzuda 10 nI vaSa~gAMTha prasaMge tyAM padhAryA. zrImallinAtha prabhunI yAtrA karI. va'gAMTha paN utsavanI jema ujavI. e prasa Mge zeTha manasukhabhAI tathA jamanAbhAI taraphathI dara varSanI jema A varSe paNa navakArazI karavAmAM AvI, 12 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsanasamrAT tyAMthI vihAra karI-rAmapurA bhaMkoDA, pAMcAsara, zrI zakhezvarajI tI, pATaDI, bajANA, kheravA thaIne pUjyazrI vaDhavANu padhAryA. tyAM keTalAka divasa sthiratA karI, lIMbaDI, khATAda vagere gAmAmAM thaI ne teezrI bhAvanagara padhAryAM. 90 bhAvanagaramAM akhila bhAratIya jaina zve. mU. pU. saMghanI konpharansanuM chaThThuM adhivezana thayuM. enA pramukha tarIke pUjyazrInA ananya bhakta zeThazrI manasukhabhAI bhagubhAI hatA. bhAratamAM judA judA zaheromAM vasatA meTAM zreSThivo emAM bhAga levA AvyA hatA. e konpharansamAM ApaNA caritranAyakazrIe pratidina kalAke sudhI potAnI prabhAvazAlI chaTAthI ane haiyAseAMsaravI utarI jAya evI vANIthI jaina saMghanA mahAn tIrtho-zrIsametazikharajI, zrIgiranArajI, zrIzatruMjaya vagerenI surakSA mATe upadezanA dheAdha vahAvye. enA paDaghA apUrva paDyo. A pravacanee tItha rakSA mATe lene cetanavaMtA ane jAgRta banAvI dIdhA. pUjyazrInA A vyAkhyAnAmAM bhAvanagara sTeTanA dvivAna sara prabhAzaMkarabhAI paTTaNI, naDiyAdanA gAyakavADI sukha zrInAnAsAheba. tathA junAgaDhanA divAna vage2e rAjyAdhikArIe AvatA, ane upadeza -zravaNu karIne prabhAvita banatA. A vakhate-tapAgacchamAM eka paNa samatha AcAya mahArAja nahAtA. tethI koI samatha -pratibhAsaMpanna ane zAsana prabhAvaka munivarane AcAya pade sthApavAnA vicAra| zrI saMdhamAM cAlatA hatA. jeAe vidhipUrvaka cegeAdvahana karyA hAya, temane AcArya pada Apavu e ja zAstravihita hatu . enI ceAgyatA pU.5. zrI gaMbhIravijayajI ma. tathA munipravara zrI maNIvijayajI mahArAje ApaNA pUjyazrImAM dareka rIte joI. teoe zrIsaMghane e hakIkata jaNAvI, kenpharansa prasaMge bhAratabharanA soMghAgraNIo ekatra thayelA. temaNe A vAta vadhAvI lIdhI. ane pUjyazrIne AcArya padavI ApavA mATe pU. paMnyAsajI ma.ne vina Mti karI. pU. paMnyAsajI mahArAje paNa peAtAnA laghugurUbaMdhu tathA ApaNA caritranAyaka pU. paM. zrI nemivijayajI mahArAjane zrI sUrimaMtranA paMcaprasthAnanI eLInI ArAdhanA zarU karAvI. ane jeTha mahinAmAM zuda pAMcamane divasa AcArya padavI mATe niyata karavAmAM AvyA. e anusAra zrIsa Mghe ghaNA ja ThAThamAThathI maheAtsava ujavave zarU karyAM. e maheAtsavanu' savistara khyAna ApaNe te vakhatanA jaina dhama prakAza" mAsikamAMthI meLavIe. bhAvanagaramAM AcArya padavInA mahAn utsava zAstrAnusAra vicAra karatAM muni mahArAjanA samudAyamAM AcAya upAdhyAyAdi pAMce padanI khAsa AvazyakatA che. zrI vijayasiMhasUri mahArAjanI AjJAthI panyAsajI zrIsatyavijaya e kriyAuddhAra karyAM te vakhate temane Apela paDitapadma te eka prakAranA AcAya ja odhaka che. tyArapachI ghaNA kALa panta pratIkSA karyA chatAM mukhya paTTadhara AvanArA AcArya niparadina vizeSa zithila thatA gayA. kramekrame pAMce mahAvratAnA lApa thayA ane munipaNuM paNa temanAmAMthI kathAzeSa thai gayuM. temanA sudharavAnI - kriyAuddhAra karavAnI ArA bilakula nAbuda thaI gaI, eTale chedasUtranA kathanAnusAra bhagavatI sUtra paryaMtanA yogAdvAhI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUricakracakravartI vidvAna munirAjane vidhividhAna sayukta AcArya pada ApavAnI AvazyakatA jaNAvAthI savegamArgomAM ziromaNimRta muni mahArAjazrI buddhivijayajI (buTerAyajI) mahArAjanA punyapratApI caMdrachAyAvat zItaLatAdAyI ziSya munirAjazrI vRddhicaMdrajI mahArAjanA ziSya panyAsajI zrI nemavijayajI gaNIne te pada ApavAnA niradhAra karavAmAM Avye. panyAsajI zrI nemavijayajI vigere munivanI tathA zrI bhAvanagaranA saMghanI prathama IcchA panyAsajI zrI gabhIravijayajI gaNIne AcArya pada ApavAnI hatI. paraMtu temAM dAyakanI (vidhipUrvaka yogendvahana karIne padmastha thayelA ane teone paDhavI ApI zake tevA vaDIla munirAjanI ) apekSA hovAthI te cchiA phalIbhUta thaI zake tevuM na jAvAthI upara pramANe nirNaya karI bahAragAmathI jaina samudAyanA AgevAna gRhastheA padhArI zake te hetuthI kuMkuma patrikA bahAra pADavAmAM AvI ane te sumAre 300 uparAMta zaherI tathA gAmeAnA saMgha upara ane AgevAna gRhasthA upara mAkalavAmAM AvI. munivane paNa AmaMtraNa karavA mATe khAsa kuMkuma patrikAe mAkalI. tyArabAda jeSTha suDhi 3 magaLavArathI te nimitte aThThAI maheAtsava karavAnuM TharAvI tenu prAgrAma chapAvI bahAra pADayuM. 91 zrIsaMghanA utsAha vizeSa heAvAthI kharcIne mATe eka TIpa zarU karI, ane meATA daherAsaranI adara mahAtsava nimittanA khAsa maMDapamAM zrI merUparyaMtanI su Mdara racanA karavAmAM AvI. A merU cUlikA uparanA jinamaMdira sahita 10 phuTa uparAMta uMcA karavAmAM AvyeA. paheALAI phuTa chanI rAkhI. tenI mAnunI jamInane bhadrazALavana kalpI tenI aMdara cAra kANe cAra bhUmikUTa racI tenA paranI cAra derIomAM caumukha padharAvyA hatA. merU paryaMta upara caDatAM prathama 500 ceAjane AvanArU naMdanavana vanaspati vaDe alaMkRta karyuM hatuM. ane tenI aMdaranA 4 caitya jarA uMMcA jhulAvIne temAM ekeka bakha padharAvyA hatA. tyArapachInA 63000 yAjana uMcA seAmanasa vanamAM ane tenAthI 36000 yAjana uMcA pAMDukavanamAM paNa cAre khAju cAra cAra suze bhata caitye karI temAM ekeka bima padharAvyA hatA. madhyamAM rahelI 40 cAjana UMcI cUlikAnuM caitya ghaNuM ja ramaNIya banAvI temAM caumukha padharAvyA hatA. A AkhA paryaMta suvaNu tathA raupyamaya temaja kudaratI ane kRtrima vanaspatimaya banAvavAmAM AvyA hatA. temaja judAjudA caityAnI aMdara jaDelA arIsAthI rAtrie rAzanI thatAM ghaNA adbhuta dekhAva thaI rahetA hatA. maMDapanI aMdara paNa rozanInA sAdhane tarIke cInIkhAnuM puSkaLa bAMdhelu hatuM. jeSTha suDhi 3 je savAramAM dareka caityamAM prabhu padharAvavAmAM AvyA hatA. ekadare 32 biMba birAjamAna thayA hatA. temanI samakSa AThe divasa khAre kramapura zrI sattarabhedI, zrI paMcakalyANakanI, aSTaprakArI, navANuM prakArI, paMcajJAnanI, navapaDhajInI, khAravratanI ane naMdIzvara dvIpanI pUjA bhaNAvavAmAM AvI hatI. phaLa naivedyAdika vaDe sArI rIte dravyabhakti karavAmAM AvatI hatI. te sAthe bahAragAmathI pravINa bheAjakane paNa meAlAvelA hatA. jethI bhAvabhaktimAM paNa sArA rasa jAmatA hatA. AcArya padmArApaNune dvivasa jeSTha zuddhi pa gurUvAranA hAvAthI zuddhi the bahAragAmathI ghaNA gRhastha padhAryA hatA. amadAvAdathI nagarazeTha zrI cImanabhAI lAlabhAI, kasturabhAi Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsanasamrAT maNIbhAi, zeTha manasukhabhAI bhagubhAI, dalapatabhAi maganabhAI, kALIdAsa umAbhAI, mehanalAlabhAI mULacaMdabhAI tathA vakIla mehanalAla maganalAla ane zrItatvavivecaka sabhAnA AgevAna sabhAsado uparAMta zrI khaMbhAtathI zeTha pApaTabhAI amaracaMda ane parazeAtamabhAI pApaTabhAi, vigere, suratathI jhaverI cheATAbhAI lallubhAI, beTAthI zeDa lallumAI bhAIcaDha tathA chaganalAla mULacaMda ane mahuvAthI zeDa gAMDAlAla ANaMdajI vigere AvyA hatA. amaDhAvAdanA gRhasthA rAjya taraphanA utAre UtaryAM hatA. A zubhaprasaMgamAM saMmati temaja mukhArakabAdI vigere sUcavanArA aneka tArA temaja putrA AvyA hatA. temA mukhya nIce jaNAvelA gRhasthAnA hatA. jhaverI kalyANaca'4 saubhAgacaMda = mukhaI; zA. vADIlAla hIrAcaMda = cANasmA zeTha premacaMda rAyacaMda zrI sa Mgha samasta dholerA zrI sagha samasta lIMbaDI 92 jhaverI meAhanalAla hemacaDha zA. meAhanalAla pUMjAbhAI zA. bhagubhAI phatehacaDha zA. amaracaMdu ghelAbhAI "" 77 "" Jain Educationa International 27 "" kapAsI vardhamAna bhukhaNa zrI saMdha samasta zA, kapUracaMda jhaveracada ,, rA. rA. geApALadAsa vihArIdAsa = naDIyAda. darabAra zrI vakhatasiMhajI megharAjajI = vaLA. rA. rA. jIvarAja AdhavajI = gaDhaDA nyAyAdhIza zA. harIlAla juDAbhAI = dhrAMgadhrA zeTha anupacaMda malukacaMda = bharUca zeDa lAlabhAI dalapatabhAi = amadAvAda zeTha puruSAttamabhAI maganabhAI = ezavALa yunIyana kalama = zeTha cImanabhAI nagInadAsa tathA = aMbAlAla sArAbhAI ,, ,, ' khAbusAheba dhanapatisiMhajI = murzidAbAda khAjIsAheba sItAbacaMdrajI zA. nAraNujI amarazI "" = = For Personal and Private Use Only = cuDA mahuvA = vaDhavANa A sivAya bIjA keTalAka patro tathA tArA gRhasthAnA AvyA hatA. ane keTalAka munirAjanA paNa saMmatipatro AvyA hatA. = AcAya padAre paNunI kriyA zuddhi 5 me prAtaHkALamAM ja dAdAvADInA jinama MdiranI AgaLanA bhAgamAM ubhA karelA khAsa samIyANAmAM zarU karavAmAM AvI hatI. tamAma kriyA paMnyAsajI zrI gaMbhIravijayajI mahArAje karAvI hatI. kriyA karAvanAra ane karanAra ane pravINa hAvAthI apUrva sayAga banyA hatA. sAdhu-sAdhvInA samudAya paNa sAro manyA hatA. sumAre 50 ThANA hatA. bahAragAmanA ane bhAvanagaranA zrAvaka-zrAvikAonA samudAya ahu moTI saMkhyAmAM ekatra maLyA hatA. jenI anumAnagaNanA 4000nI thatI hatI. sau eka dhyAnathI kriyA jotuM
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ ricakacakravartI hatuM. ane zabdaracanA sAMbhaLatuM hatuM. temAM paNa gaNAcArya tarIke caturvidha saMghe vAsakSepa karyo te vakhatanI zobhA ane dekhAva apUrva hatA. zrIsaMgha samakSa AcArya zrI vijayanemisUri nAma sthApana karavAmAM AvyuM hatuM. tyArabAda temane je zikSA ApavAmAM AvI hatI, te temaja AcAryazrIe Apela upadeza hRdayamAM katarI rAkhavA jevo hato. prAMte zrIphaLanI prabhAvanA karavAmAM AvI hatI. tyArabAda sarva samudAya sAthe AcAryazrI zaheranI aMdara mukhya maMdire darzana karavA padhAryA hatA. saMgha taraphathI te prasaMge eka sAro varaghoDo kADhavAmAM Avyo hate. jeTha sudi 7 me jaLayAtrAne varaghoDe ghaNuM dhAmadhuma sAthe kADhavAmAM AvyuM hatuM. jeSTha sudi 9me chappana dizAkumArikA tathA saudharmendranA pAMcarUpane prabhu sahita varaghaDe kADhavAmAM Avyo hato. chappana dizAkumArikAnA 7 vibhAga karI prathamanI 8 saMvarta- vAyu vaDe bhUmi zuddha karanArI kumArikAnA hAthamAM suMdara morapIMcha ApavAmAM AvI hatI. bIjI 8 gaMdaka vaDe vRSTi karanArI kumArikAnA hAthamAM gulAbajaLathI bharelI suMdara gulAba dAnIo ApavAmAM AvI hatI. tyAra pachInI 8nA hAthamAM darpaNa, 8 nA hAthamAM kaLaza, 8 nA hAthamAM vIMjhaNa, 8 nA hAthamAM cAmara, ane chellI 8 nA hAthamAM dIpakayukata phAnase ApavAmAM AvyA hatA. kaLaza 8 paikI be suvarNanA, be 108 nALavALA, be vRSabhAkRtinA ane be vRSabhavadanavALA hatA. 8 paMkhAmAM be ghaNuM suzobhita puSpanA bharelA tathA bAkInA rUpAnI DAMDIvALAM ane kazaba TIpakIne bharelA hatA. dIpaka dhAraNa karanArI 4 kumArikA hoya che. paraMtu sUtikarma karanArI 4 kumArikAonA hAthamAM paNa dIpaka ApavAmAM AvyA hatA. chappana dizAkumArikAonI pAchaLa thoDe dUra saudharmedrane Adeza maLela gRhastha suMdara vastrAbharaNe bhUSita thaI eka suMdara jinabiMbane AMgI racAvI hAthamAM dharI rAkhIne cAlatA hatA. temanI pAchaLa bIjA gRhastha meghADambara chatra dhAraNa karIne cAlatA hatA. be bAju be Idra cAmara vIMjhatA hatA. ane eka AgaLa rUpAnuM suMdara vA uchALatA cAlatA hatA. bAkInA Indrone Adeza meLavela bIjA gRhastha paNa pavitra thaIne pavitra vastra paridhAna karI sAthe cAlatA hatA. AgaLa gItagAna ane vAjIMtra vAgyA karatA hatA. A varaghoDAnI zobhA bahu sarasa AvelI hovAthI jaina uparAMta anya darzanIo paNa anumodanA karatAM najare paDatA hatA. mANasonI ThaTha pArAvAra hatI. A varaghoDo zaheranA bahoLA bhAgamAM pharIne moTA derAsare Avyo hato. tyAM taiyAra karAvI rAkhelA keLanA gharamAM prabhune siMhAsana para padharAvavAmAM AvatAM dizAkumArikAoe potapotAnI kriyA karI hatI. prathama pIMchIvALI kumArikAoe prabhunA zarIra upara ane AjubAju pIMchI vaDe vizuddhi karI hatI. tyArapachI gulAbadAnIvALI kumArikAoe sarvatra gulAbajaLa chAMTI kadalIgRhane sugaMdhI banAvI dIdhuM hatuM. tyArapachI darpaNavALI darpaNa batAvI eka bAju ubhI rahI hatI. cAmaravALI cAmara vIMjhI, paMkhAvALI paMkho karI ane dIpakavALI dIpaka dekhADI cAre dizAe judI judI ubhI rahI hatI. pachI bhaMgAravALI kumArikAoe prabhune abhiSeka karyo hato. sarve kumArikAone te lAbha ApavAmAM Avyo hato. pachI prabhune uttama vastra vaDe nirjaLa karI, aSTaprakArI pUjA karAvI, AbhUSaNa paherAvI AratI utarAvavAmAM AvI hatI. ane eka Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ 94 zAsanasamrAT kumArikAe prabhune rakSA pATalI bAMdhI hatI. e pramANe dizAkumArikAone maheAtsava pU thayA hatA. jeSTha sudi 10 magaLavAre iMdroe merUparvata upara prabhune laI bhiSekavat ahIM paNa khAsa merUnI ja upara cUlikAvALA caityanI Adeza meLavela gRhastha zeThe ratanajI vIrajI prabhune kheALAmAM thALanI hatA. te vakhate tenA cAra bIjA rUpa pAtAtAnA kAryoMmAM sAvadhAna hatA. arthAt eka chatra dharI rahyA hatA, be cAmara vIkhatA hatA, ane eka vajra ulALatA AgaLa ubhA hatA. pachI tresaTha IMdroe kramasara paMcAmRtathI bharelA suvarNAdinA kuMbhA vaDe prabhune abhiSeka karyAM hatA. jethI merUpa te paNa snAtraneA lAbha meLavyeA hateA. tyArakhA IMdrANI tarIke Adeza meLavelI saubhAgyavaMta strIoe meruparyaMta para caDhIne prabhune abhiSeka karyA hatA. tyArapachI sAmAnya devadevIAe abhiSeka karyAM hatA. abhiSekanuM kAma pUrNa thayA pachI vastravaDe niLa karI caMdanAhiMnuM vilepana karyu hatu. tathA puSpa caDAvyAM hatAM. ane agrapUjA karI hatI. A pramANe 63 iMdronA abhiSeka mahAtsava pUrNa thatAM saudharmendranA avasara Avye eTale IzAnedrano Adeza meLavanAra gRhastha prabhune kheALAmAM lai saudharmendravALe Asane merU upara birAjyA hatA. te vakhate saudharmendranA pAMca rUpAe vRSabhAkRtinA kaLaze| vaDe prabhune abhiSeka karyA hatA, ane bIjA iMdro chatra-cAmarAdi dharI rahyA hatA. pachI saudhamendre aSTaprakArI pUjA karI, AratI utArIne prabhunI stavanA karI hatI. prAMte IzAna IndranA kheALAmAMthI prabhune lai ne saudharmendra prabhune mAtRgRhe (svasthAnake) padharAvyA hatA. jaIne karelA snAtrAaMdara saudharmedrano aMdara laI ne beThA A iMdrakRta snAtramaheAtsavanA utsAha apUrva hatA. cAre bAju AnaMdanA ghASa thaI rahyA hatA. vAjIMtra vAgI rahyA hatA. ane jANe sAkSAt Idro ja prabhune erU paryaMta upara laI jaI snAtra karatA hoya tevA bhAsa thatA hatA. A maheAtsavanI upaja paNa ghaNI sArI thaI hatI. TuMkamAM A mahAtsavanA AnaMdanu varNana lakhI zakAya tevuM nathI eTaluM ja lakhavuM asa che. I to bhagavatanA janmecchava karIne naMdIzvaradvIpe jatA heAvAthI te divase apeAre nadIdharadvIpanI pUjA eTalA badhA ThATha sAthe bhaNAvavAmAM AvI hatI ke te vakhatanA AlhAda paNa apUrva dRSTigata thatA hatA. jeSTha suDhi 11ze mahAtsavanI samApti karavAmAM AvI hatI. A mahAtsavamAM traNa varagheADA caDhAvavAmAM AvyA hatA. te dareka rAjyasaMbadhI nagArU nizAna hAthI tathA pAyadaLa senA vagere sAdhanAthI ane indradhvAdi derAsaranA sAdhaneAthI temaja benDa vagere vAjIMtrAthI ghaNA sarasa caDyA hatA. ane tenI aMdara sAjana mahAjana te saMkhyAbaMdha cAlatu hatuM. A maheAtsavane age zrIbhAvanagaranA sa Mghe karelA kharca uparAMta eka divasanI AMgI pUjAno temaja zrIphaLanI prabhAvanAnA kharca ApavAnuM zeTha manasukhabhAI bhagubhAie kahyuM hatu. ane zeTha pApaTabhAI amaracaMDha tathA zeTha ratanajI vIrajIe zukra cha tathA zuda 9 me nAnA nAnA svAmIvAtsalya karyAM hatA. mahuvAnA gRhasthAe zuda 3 je patAsAMnI prabhAvanA karI hatI. AcArya paDhArApaNune divase AkhA zaheranI aMdara tamAma prakAranA AraMbhanA kAryo Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ suricakacakravartI mahAjana taraphathI baMdha rAkhavAmAM AvyA hatA. arthAt mIla, jIna, presa, lAkaDAM veravAnA kArakhAnA, sAkara banAvavAnA kArakhAnA vigere tamAma baMdha rAkhavAmAM AvyA hatA. ane baMdara temaja anAja bajAra ne gaLabajAra vigere paNa baMdha rAkhavAmAM AvyA hatA. mAchInI jALa baMdha rakhAvI hatI, ItyAdi dareka prakAranA AraMbhe baMdha rAkhavAthI prAsaMgika lAbha paNa sAre thaye hate. bhAvanagaranA saMghamAM A mahotsave kAMIka apUrva lAgaNI utpanna karI hatI. jethI rAtre ne divase jinamaMdira zrAvaka-zrAvikAothI bharapUra ja rahetuM hatuM. utsAha avarNanIya hate. have vadhAre laMbANa na karatAM AvA mahotsave vAraMvAra thAo ema IcchI lekha samApta karavAmAM Ave che." (jainadharma prakAza-pustaka 24muM. aMka 3che. saM. 1964-jeTha mAsa) A savistara hevAlathI samajAya che ke-te vakhate ApaNA pUjyazrImAnanI sUripadavIne mahotsava kevA bhavya ThAThathI ujavAyo haze. saM. 1960mAM valabhIpuramAM ujavAyela pUjyazrInI gaNipaMnyAsapadavIna mahotsavamAM bhAvanagaranA zrI saMghane zeDo paNa lAbha na maLe, tenuM teNe jANe ahIM sATuM vALI lIdhuM. arthAta abhUtapUrva ane atibhavya mahotsava ne zrIsaMghe karyo. prastuta mahotsavamAM bhAvanagara rAjyane paNa saMpUrNa bhaktibharyo sahakAra hatA. A mahAmahotsava vakhate jIvadayAne ghaNuM ja prazaMsanIya prAdhAnya ApavAmAM AveluM. padavI-divase samasta zaheranA tamAma prakAranA AraMbhanA kAryo mahAjana taraphathI baMdha rAkhavAmAM AvelA, te uparathI ApaNe samajI zakIe chIe A koIpaNa mahAna prasaMga AMgaNe ujavAta hoya tyAre AvA jIvadayAvardhaka kAryo karavAmAM Ave to tethI zAsananI koI anerI prabhAvanA ane zabhA thAya che. - AcAryapadavI e keI nAnI sUnI ke jevI tevI padavI nathI. AcArya padavInI mahattA te jinazAsanamAM apUrva-asAmAnya che. AcArya eTale samasta gacchanA adhipati, -nAyaka -zAsaka. AcArya eTale zAsanarUpI mahelanA AdhArastaMbha. ochI nathI hotI temanI javAbadArI. sArAye zAsana-saMghane ne gacchano sarva prakArano beje emane zira hoya che. evo bojo ke javAbadArI te lAyaka ane sarvathA yogyane mastake ja mukAya. ane evI gyatA kAMI jematema ke jene tene nathI maLatI. e meLavavA mATe te ghaNuM ghaNuM guNa meLavavA joIe. keTakeTalAM yoga vahevAM paDe. bahuzratapaNuM meLavavuM paDe. namratva ane nirabhimAnIpaNuM keLavavuM paDe. zAsananI sarvAgINa prabhAvanAnI zakti keLavavI paDe. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ 6 zAsanasamrAd suvihita-gItArtha banavuM paDe. AvA te kaMI kaMI guNa meLavavA ane keLavavA paDe, tyAre e mahAmuni A AcArya padavInI yogyatAvALA gaNAya. jainadharma prakAzanA uparanA lakhANa parathI ApaNane jaNAya che ke-pU. paM. zrI gaMbhIravijayajI ma. pachI ApaNuM pUjyazrI AcArya padavI mATe-jJAna-tyAga-zAsanaprabhAvakatAalaukika buddhimattA-gItArthatA-nirdabha paropakAritA ane kAryakuzalatA Adi sarva prakAre gya ane lAyaka ja hatA. ane tethI ja teozrIne AcArya pada arpaNa karavAmAM AvyuM. sAcA arthamAM teozrI bhAvAcArya te hatA ja. have teone dravyAcAryapada zrIsaMghanI sAkhe ApavAmAM AvyuM, tethI teozrInA prabhAvamAM divyatejamAM koI apUrva vadhAre thaze. - bhAratabharamAM vidyamAna saMgI-tapAgacchIya munirAjomAM vidhisahita gadvahana karavA pUrvaka AcArya padavI prApta karanAra ApaNuM caritranAyakazrI sarvaprathama hatA. havethI teozrI samagra tapAgacchanA ekamAtra svAmI-ziratAja-samrATu thayA. sUrionA cakramAM-maMDalamAM teozrI cakravatI samA bhavA lAgyA. [26] jIvadayAnA jyotirdhara saM. 1964nuM A cAturmAsa bhAvanagara-zrIsaMghanA atyAgrahathI ApaNuM caritranAyaka paramapUjya tapAgacchAdhipati sUrizcakacakravatI zAsanasamrATa zrIvijayanemisUrIzvarajI mahArAja sAhebe bhAvanagaramAM karyuM. teozrI tathA munizrI maNIvijayajI ma. (zrI sAgarajI ma. nA bhAI) vagere saparivAra samavasaraNanA vaMDe cAturmAsa birAjyA ane pUjya paMnyAsajI ma. zrI gaMbhIravijayajI mahArAja Adi saparivAra mAravADInA vaDe birAjyA. amadAvAdamAM pagathIyA upAzraya, ke je vimaLa gacchano khAsa upAzraya gaNAta, tenA AgevAna saddagRhastha zeTha sAMkaLacaMda mehanalAla nAme hatA. teo muhapatti bAMdhIne vAMcanAra muninuM vyAkhyAna sAMbhaLavAne ja Agraha rAkhatA, paraMtu jyAre pUjyazrI amadAvAdamAM birAjatA hatA tyAre teozrInI pAse teo vyAkhyAna sivAyanA samaye tattvajJAnanA praznanA javAba meLavavA vAraMvAra AvatA. pUjyazrI paNa temanA praznanA khulAsAvAra saMtoSaprada javAba ApatA hovAthI temane pUjyazrI upara anahada rAga thaye hato. teo A comAsA pUrve pAlitANuM yAtrA karIne bhAvanagara AvyA. ane tyAM-muhapatti na bAMdhanAra sAdhu ma. nuM vyAkhyAna zravaNa na karavuM, e pitAne AgraDa hovA chatAMya, ane kuTuMbIone virodha chatAMya-pUjyazrI uparanI daDha zraddhAne kAraNe temaNe nirNaya karyo ke-cothuM brahmacaryavrata te pUjyazrI pAse ja uccaravuM che. ane te pramANe teoe bhAvanagaramAM nANu maMDAvIne pUjyazrI pAse cothuM brahmacaryavrata tathA bIjAM vrato uzcaryA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ jIvadayAnA jyotirdhara mAsA bAda zeTha zrI hIrAbhAI cakubhAI taraphathI zrIsiddhAcalajI mahAtIrthane che "rI pALato saMgha pUjyazrImAnI nizrAmAM nIkaLe. pAlitANA pahoMcI, tIrthayAtrA karIne zrIsaMgha svasthAne gaye. pUjyazrIe pAlitANAmAM thaDA divasa mATe sthiratA karI. daramiyAna pUjyazrInA ziSyaratna pU. munizrI darzanavijyajI ma. munizrI pratApavijayajI ma. munizrI udayavijayajI ma. vagere munivaroe cauvihAra chaThTha karavApUrvaka girirAjanI sAta yAtrA karI. pAlitANAthI vihAra karI pUjyazrI mahuvA padhAryA. ahIM teo zrImAnanA upadezathI zrInettamadAsa ThAkarazI nAmanA eka vaiSNava gRhasthane pratibaMdha the. mahuvAnI najIkamAM dariyA kAMThe AvelA "naipa" gAmanA teo vatanI hatA. teo pUjyazrIne pitAnA gAme laI gayA, ane tyAM nANuM maMDAvIne zrIsamyaktva sahita zrAvakadharma aMgIkAra karyo. ahIM dariyAkAMThe mAchImAro mAchalAM pakaDatA ane khUba jIva-hiMsA karatA. pUjyazrIe e vAta jANa. jIva-dayAmaya zrIjinazAsananA nAyaka pU. AcArya devathI AvI bhayaMkara jIvahiMsA zuM joI jAya? teozrI A hiMsAne aTakAvavA mATe zrInarottamadAsane sAthe laIne dariyA-kinAre padhAryA. tyAM nitya-niyama pramANe aneka mAchImAre jALa vaDe seMkaDe ne hajAronI saMkhyAmAM mAchalAM pakaDI rahyA hatA. teo khUba ajJAna hatA. paNa sAthe bheLAM paNa eTalA ja hatA. teo AvA devapurUSa jevA sAdhubhagavaMtane potAnI pAse AvelA joIne Azcaryacakita thaI gayA. ane pitAnA kArya choDI daIne tarata ja pUjyazrInA darzana karavA ekatra thaI gayA. pUjyazrIe paNa-jema zrIvRddhivAdisUrIzvarajI mahArAje zrI kumudacaMdra paMDita (zrIsiddhasena divAkarasUri ma) sAthenA vAdavivAdamAM "navi mAriyaI navi ceriyaI." ItyAdi bedhavacane kahIne madhyastha banelA gAmanA abujha kheDUtane pratibaMdha pamADyA hatA, te ja pramANe A bheLAM mAchImAro samaje evI saraLa bhASAmAM dayAdharmane upadeza Apyo-mahimA samajAvyo, ane jIvahiMsAthI thatuM nukazAna paNa samajAvyuM. devapurUSa jevA mahAtmA pitAnA AMgaNe padhAryA, ane teoe pitAnuM kalyANa kare evI vAta kahI, ethI pelAM bhadra dhIre khUba prabhAvita banyA. pUjyazrInI samIpe pitAnA Aja paryantanA pApane ekarAra-pastAvo karatAM karatAM temaNe te ja kSaNe mAchalAM na pakaDavAnI ane jIvahiMsA na karavAnI pratijJA lIdhI. AthI agaNya jIne abhayadAna maLyuM. A mahAna lAbha jeIne narottamadAsane utsAha vadhyo. temaNe mAchImAro pAsethI jALa laI lIdhI. mAchIoe paNa e jaLe have pitAne upayogI nahotI, mATe rAjIkhuzIthI ApI dIdhI. nepa gAmathI vihAra karIne pUjyazrI dariyAkAMThe AvelA vAlAka ane kaMThAla pradezanA vAlara, tallI, jhAMjhamera vigere aneka gAmamAM vicaryA, ane tyAM vasatA seMkaDe mAchIone pratibaMdha pamADIne agaNita jIvanI hiMsA kAyama mATe aTakAvI. mAchIone mahAbhayaMkara 13 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsanasamrATuM pApamAMthI ugAryA. A dareka gAmamAM narottamadAsa sAthe hatA. temaNe gAmegAmanA mAchIonI jALe bhegI karI, ane chevaTe e badhI jALone dAThAgAmanI bajAra vacce agnidevane svAdhIna karI dIdhI. vaLI keTalAMka gAmamAM devInA nAme pADA, bakarAM, vigere abela ane nirdoSa pazuone vadha navarAtri vi. divasamAM thato hato. te paNa pUjyazrIe pitAnA upadeza dvArA baMdha karAvyA. kharekhara ! pUjyazrInA upadeza-vacane, e acitya-phaladAyaka maMtra samA ja hatA, ke jenA mahAna prabhAvathI AvA abujha mAchIe paNa pitAne vaMzaparaMparAgata hiMsaka dhaMdhe choDIne sanmArge joDAyA. ane tyAra pachI teo paiseTake tathA bIjI dareka rIte khUba sukhI thayA. mahApurUSonA aMtaramAM amRtane kapi bharyo hoya che. enAM eka be, phakata eka-be ja bindu paNa je maLe, te kAma thaI jAya. mAchIonI vAtamAM paNa ema ja banyuM. emane paNuM pUjyazrInA aMtaranA amRtakuMpAmAMthI DAMka amIchAMTaNA sAMpaDI gayA, ne emanuM kAma thaI gayuM. bhayaMkara pAtakamAMthI teo te ugaryA, sAthe pelAM jalacara prANione paNa abhayadAna maLyuM. A e amRta-bindune ane prabhAva ja hatuM ne !. jIvadayAnuM A mahAna kArya karatAM pUjyazrI dAThA vi. gAmamAM vicArI rahyA hatA, tyAM teozrIne samAcAra maLyA ke "zrIaMtarIkSajI tIrtha aMgenA digaMbaronI sAthenA kesa(Case)mAM paM. zrI ANaMdasAgarajI ma. (zrIsAgarajI ma.) muzkelImAM mUkAyA che. A samAcAra maLatAM ja pUjyazrIe tAraTapAlanA mathake rahevAno nirNaya karyo, ane taLAjA gAme padhAryA. ane prastuta kesamAM vijaya meLavavA mATe sarva prakAranA prayAsa pUrajhaDape cAlu karyA. amadAvAda-zeTha A. ka. peDhInA agraNIone tAra-patro dvArA jhINavaTa ane kunehabharyuM mArga darzana ApavA lAgyA. bIjI bAju bhAvanagaranA AgevAnone tathA zrI matIcaMda giradharalAla kApaDIyA selIsITarane bolAvIne teone egya salAha-sUcano ApyA. naDiyAdanA sUbA nAnAsAheba, tathA pannA saTeTanA eka mInIsTara (pradhAna) ke jemanI jubAnI upara kerTa (coart) mATe AdhAra rAkhatI hatI, temane belAvI, egya sUcanAo ApIne jubAnI mATe bArasI mokalyA. Ama zakaya eTalA sarva prayatna karavAmAM pUjyazrIe koI khAmI ke kacAza na rAkhI. teozrInI jAjvalyamAna pratibhA, kuneha, ane satata prayAsanA pariNAme, tathA teozrInA mArgadarzana temaja salAha-sUcana mujaba kesa laDavAmAM AvatAM chevaTe kesamAM zeTha A. ka. nI peDhIne eTale ke zvetAmbare jvalaMta vijaya thaye. zrI sAgarajI ma. nA zirethI muzkelInuM vAdaLa dUra thayuM, ane digambarane parAjya thaye. tyArapachI mahuvAnA zrIsaMghanI vinaMtithI pUjyazrI mahuvA cAturmA sAthe padhAryA, ane vi. saM. 1965 nuM cAturmAsa tyAM ja karyuM. pUjyazrInA saMsArI-avasthAnA pitAjI zrIlakSmIcaMdabhAI to be varSa thayA svargavAsa pAmyA hatA. paNa pUjyazrInA mAtuzrI divALIbA, tathA laghu baMdhu zrI bAlacaMdabhAI vigere hatA. pitAnI janmabhUmimAM teozrInuM A bIjuM cemAsuM hatuM. emAM anekavidha zAsanaprabhAvanAnA kAryo thayA, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ jIvadayAnA jotidhara mavAmAM jIvaMta svAmI zrI mahAvIrasvAmI prabhunuM vizALa jinamaMdira che. tenI bAjumAM ja zrIsaMghanI mAlikInuM dharmazALA jevuM "dAnazALA" nAmanuM eka makAna hatuM. ekavAra munizrI udayavijayajI ma. vigere munio derAsare darzana karIne e dAnazALA jevA gayA. dAnazALAnI joDAjoDa ja pUrva tarapha eka junA gharamAM eka brAhmaNa DozImAM rahetA hatA. jotAM jatAM teo e DozImAnA ghara pAse pahoMcyA, tyAre e DozImA kaheH mahArAja ! tamArA gurUmahArAjane janma ahIM-huM rahuM chuM e makAnamAM thayo hato. A sAMbhaLI sau Azcarya pAmyA. kAraNa ke-zrI divALIbena vi. teraNIyA kUvA pAsenA bIjA makAnamAM rahetA hatA. eTale pU. gurudevano janma A DozImAvALA makAnamAM kevI rIte thayo hoya? sAzcaryabhAve teo badhAM upAzraye AvyA, ane vyAkhyAna samaye zrI divALIbA AvyA tyAre temane pUchatAM teoe jaNAvyuM ke-"e DozImAnI vAta sAcI che. ame pahelAM tyAM rahetA hatA, ane mahArAja sAhebane janma paNa te makAnamAM ja thayo hato." A sAMbhaLIne munizrI udayavijayajI ma. ne vicAra Avyo ke-A DozImA jIve tyAM sudhI bhale e makAnamAM rahe. paNa tyArapachI pU. gurudevanuM janmasthAnamAM koI paNa prakArane AraMbha-samAraMbhana ja thavuM joI e. mATe e makAnane vecAtuM laI levAmAM Ave to sAruM. tarataja teozrIe khaMbhAta-zeTha purUSottamadAsa popaTalAlane patra lakhIne badhI hakIkata jaNAvI, ne A makAna kharIdI levA mATe preraNA ApI. zeTha purUSottamabhAIe paNa javAbamAM jaNAvyuM ke "game te kiMmata thAya, te paNa amArA taraphathI e makAna mahuvAne zrIsaMgha kharIdI le." zrIsaMghe paNa e mujaba e makAna kharIdI lIdhuM. Ama pUjya gurubhagavaMtazrInA janmasthAnamAM AraMbha-samAraMbha baMdha thaye. A comAsAmAM pUjyazrI pAse zeTha kastUrabhAI amaracaMda khaMbhAtavALAnA putra zrI dalasukhabhAI vi. vidyAthIo (jaMgama pAThazALAnA) vyAkaraNa-Adine abhyAsa karavA mATe rahyA hatA. temaja-zA. gokaLadAsa amathAzA ke jeo pAchaLathI pUjyazrInA ziSya munizrI subhadravijayajI ma. tarIke thayA, teo paNa ghaNI vAra amadAvAdathI AvIne rahetA. zrI gokaLadAsa meTrika (Matriculation) sudhI ja bhaNela, chatAM iMglIza (English) bhASA upara temanuM ajaba prabhutva hatuM. IglIza lakhavuM, vAMcavuM, ane bolavuM, e traNe upara temane ajaba kAbU hate. vaLI teo IMglIzamA apIle paNa evI saTa lakhatA, ke meTA solIsITare paNa e vAMcIne moMmAM AMgaLI nAkhI jatA. zrIsiddhAcalajI tIrtha saMbaMdhamAM kesa (Case) cAlu hato. emAM apIla lakhavA mATe zeThazrI manasukhabhAIe eka sAre solIsITara rekavAnuM pUjyazrIne jaNAvyuM. eTale teozrIe e kesanA kAgaLo magAvyA, ane te zrIgokaLadAsane ApyA. gokaLadAsabhAI paNa Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsanasamrAT pUjyazrInI sUcanAnusAra te badhA kAgaLA vAMcI, vicArIne potAnI prakRti pramANe rAtre e vAge apIla lakhavA beThA, ane savAre pAMca vAgatAmAM pUrI karI, pUjyazrIne sAMpIne sUI gayA. 100 pUjyazrIe e apIla zeThane batAvI. zeTha teA tAjjuba thaI gayA. gokaLadAsabhAi zeThanA mAmA thatA hatA. temanI AvI mAheAza-seAlIsITarane paNa TAMpI jAya tevI lakhANazakti joI ne zeTha chakaka thaI gayA. zeThe apIla vAMcIne eka phakarA kADhI nAkhavAnuM jaNAvatAM gAkaLadAse kahyuM ke-e phakarA ghaNA ja mahattvanA che, mATe kADhI na nAkhaze. evAmAM zeTha lAlabhAi AvyA. te A lakhANu vAMcIne ghaNA ja rAjI thayA. temaNe A viSayamAM pUjyazrI joDe theDI vicAraNA karI. chevaTe e nakakI thayuM ke--A phakarA ghaNA ja mahattvanA che, mATe ene kADhI nAkhavA nahi. AvI ghaNI khAkhatAmAM geAkaLadAsabhAI apIle taiyAra karatA. e apIleAnA zabdomAM ja evuM eja rahetuM, ke jethI prativAdI ane mejIsTreTa paNa mahAta thaI jatA. pariNAme peDhInA vijaya thatA. mahuvAmAM kAkI pUname zrIsiddhagirijInA paTa bAMdhavAnI yogya jagyA naheAtI. tethI pUjyazrInI sUcanA-anusAra geAkaLadAse bhAvanagarana! nAmadAra mahArAjA zrI bhAvasiMhajI upara zrIsaMgha vatI suMdara bhASAmAM eka arajI ghaDIne meAkalI. emAM sTeTa pAsethI vyAjabI kiMmate dhArmika kArya mATe sAnInI vAvavALI jagyAnI mAMgaNI karavAmAM AvelI. e arajI vAMcIne nA. mahArAjA sAheba prasanna thaI gayA. teAe tarata ja mahuvAnA adhikArIne e jagyA saMghane ApavA mATe hukama karI dIdhA. cAmAsuM purNa thayA bAda pUjyazrIe vihAra karyAM. trApaja padhAryAM, tyAMthI teozrInA padezathI zrIdharamazI vAraiyAe cha 'rI' pALatA zrIsiddhagirirAjanA saMgha kADhayA, tenI sAthe padhAryAM ane girirAjanI yAtrA karI. ahIMyA pUjyazrIe peAtAnA vidvAn mAlaziSya munivara zrI yazeAvijayajI mahArAjane 'prava'ka' paDhavI ApI. tyArabAda pUjyazrI paeNDa pradezanA gAmA-cAka, khedAnA nesa, vi. mAM vicarIne tyAMnA leAkeAmAM vyApelA dArU, cArI, hiMsA, vi. pApa-vyasane nA upadeza-dAna dvArA tyAga karAvavA lAgyA. [27] tIrthaMddhAranA zukaniyALa zrI gaNeza zrI kadambagiri mahAtI. jenA mahimA gAtAM zAstrakAro thAkatAM nathI. je mahAtI, zrI siddhAcalajInA pAMca sajIvana zikhAmAMnu eka zikhara che. zrIzatrujaya mAhAtmya'mAM je mahAtInA mahimA A pramANe varNavyA che:-- Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ tIrthoddhAranA zukaniyALa zrI gaNeza 101 zrI kadambagirijImAM birAjamAna zrI AdIzvaraprabhunA gaNadhara ziSya-zrInAbhagaNadharane cakavatI bharatadeve pUchayuM : he bhagavan ! A ativikhyAta thayelA girirAjane ze prabhAva che? te kahe. gaNadhara bhagavaMta belyAH he cakina ! A girivaranA prabhAvanI tamane jijJAsA che, te tame dhyAna daIne e prabhAva sAMbhaLe. gata-utsarpiNIkALamAM "zrI saMpratijine nAme covIsamA tIrthaMkara thayA. temanA zrI kadamba" nAmanA gaNadhara eka jhADa munivarenI sAthe A girivara para siddhipada pAmyA, mATe A girinuM nAma "zrIkadambagiri prasiddha thayuM. A zrIkadambagirimAM divya prabhAvathI bharapUra auSadhio, rasapAo, ratnakhANe, ane kalpavRkSe vi. divya vastuo rahelI che. uttama vAra yukata divALInA divase, ane ane uttarAyaNa (makara) saMkrAtinA divase je puruSa A giri upara maMtramaMDaLa AlekhIne maMtrajApa kare, tene deve pratyakSa thAya che. A saMsAramAM evI kaI auSadhi nathI, evA koI rasakuM Da nathI, ke evI kaI mahAsiddhio nathI, je A girirAjamAM na hoya. sakaLa siddhionA AvAsa same A girirAja je dezamAM vilasI rahyo che, te saurASTra deza-vAsI leke dAridrayathI na ja pIDAya. ane AvA mahAna prabhAva-bharapUra kadambAcalanI chAyA maLavA chatAMye je AtmAnuM dAridraya naSTa nathI thatuM, te kharekhara ! A duniyAmAM kadAca sarvAdhika nibhaMgI che. je puNyazAlI prANu upara A girivara prasanna thayA, tenI upara kAmadhenu, kalpavRkSa, ane cintAmaNi, e badhAM prasanna ja che, ema samajavuM. nibhaMgI AtmAnuM dAridraya jema A giri dUra kare che, tema A kadaMbagiri upara rahelI dIpaka samI divya auSadhio pitAnA prakAzamAna kiraNo vaDe rAtrine viSe aMdhakArane paNa hare che. rUcakAcalanI jema A giri upara paNa abhISTaphaladAyaka chAyAvRkSo ane kalpavRkSe zAzvatakALathI che, ane te prANione svecchA mujaba phaLa Ape che. varSA RtumAM vAdaLa-daLathI DhaMkAyelA sUryanA kiraNe jema manuSyane dRSTigocara nathI thatA, tema e divya-kalpavRkSAdi A girimAM hovA chatAM kAla-hAninA prabhAve nahi dekhAya. zrIyugAdIzvara prabhunA pagalAM sahita rAyaNavRkSavALa-zrI zatruMjaya girinA mukhya zikharanI jema tenuM A zrI kadambagiri-zikhara paNa pApa-paMkane nAza karanAruM che. A loka ane paralekamAM upakAraka A zikhara atyAre jema ativikhyAta che. tema bhAvimAM paNa khUba khyAtine pAmaze. Avo A mahAtIrthane-kadaMbagirine aciMtya mahimA che." Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ 102 zAsanasamoTuM zrInAbha gaNadharadevanA mukha-kamaLathI nIkaLelA zrIkadaMbagirinA aciMtya prabhAvane sAMbhaLIne zrIbharatamahArAjAe pulakita haiye zrI saudharmedranI anumatithI e girirAja upara AvelA-anekavidha vRkSothI vyApta evA dharmodyAnamAM bhAvi vIzamAM jinezvara zrI mahAvIra prabhune ramaNIya prAsAda vardhaka-ratna pAse karAvyo." zrIsiddhagirinI bAra gAunI pradakSiNAmAM A mahAtIrtha sauthI prathama Ave che. A girinuM nAma bIjI rIte paNa suprasiddha che. gaI vIzInA bIjA tIrthakara zrI nirvANajinanA gaNadhara zrI dakhamuni prabhuvacanathI A tIrtha upara AvyA, ane anazana tapa AdarIne muktipada pAmyA. tethI paNa A tIrthanuM nAma "zrIkadambagiri prasiddha thayuM che. vi. saM. 1158 mAM AcAryazrI devabhadrasUrIzvarajI mahArAje prAkRtamAM racela "zrIkahAra yaNa ko' grantha ke jenuM AgamaprabhAkara munizrI puNyavijayajI mahArAje saMzodhana kareluM che, temAM A tIrthane nIce pramANe ullekha karela che - - saurASTra dezamAM kadaMbagiri nAmano parvata che, ane tyAM lAla dUdhavALA ceranA vRkSo che. tenA prayogathI suvarNa siddhi prApta thAya che." atyAre paNa saMrahaNI tathA brahmadaMDikA vagere prabhAvazAlI auSadhio A tIrthamAM vidyamAna che.1 AvA aciMtyamahimAzAlI A mahAtIrtha svarUpa girirAjanI taLeTI pAse eka nAno nesaDe che. bodAnAnesa enuM nAma. nesaDe eTale alpa vastIvALuM nAnuM gAmaDuM. A nesaDAmAM paNa kAmaLiyA darabAranA (AyaronA) thoDAMka khoraDAM hatAM. e kAmaLiyAe ajJAna ane vividha vyasanae pUrA hatA. teonI laukika mAnyatAnusAra A kadaMbagirijInI TekarI upara derInI bAjumAM "kamaLAmAtAnuM sthAnaka hatuM. e kamaLAmAtAnI A kAmaLiyAo haMmezA pUjA-bhakita karatA, ene lIdhe A girirAja kamaLAmAtAnA DuMgara tarIke paNa prakhyAta hato. tIrthanI dazA te jovA jevI hatI. cheka TekarI upara phakata zrI AdinAthaprabhu tathA zrI kadaMbagaNadharanA caraNapAdukAnI nAnI zI purANuM derI girirAjanA tIrthapaNAnI zAkha pUratI ubhI hatI. 1 A baMne auSadhio ApaNA caritranAyakazrInA bhakta ane teozrInI janmabhUmi mahuvAnA vatanI zrI ramaNabhAI paTaNI nAmanA eka zrAvaka-sagRhastha, ke jemaNe AvI auSadhio, suvarNasiddhi vi. zedhavAmAM tathA dhAtu-pratimA banAvavAnI kArIgarImAM ghaNI mahenata karelI, temane maLI hatI. teoe ekavAra kaMIka vAgI javAthI lehI nIkaLatAM bAjumAM paDelI vanaspati tyAM lagADI, to tarataja te jagyAe rUjha AvI gaI. AthI temaNe charI vaDe pharIthI bIjI jagyAe eka mUkIne lohI kADhayuM, pachI tyAM pelI saMhaNI vanaspati lagADatAM tatkAla rUjha AvI gayelI. AvI ja rIte ekavAra brahmadaMDikA paNa temane maLI gayelI. teoe suvarNasiddhimAM ghaNe aMze saphaLatA meLavelI paNa alpa AyuSa tathA kharcALa kAma hovAthI te jAheramAM mUkI na zakyA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ tIrthAndvAranA zukaniyALa zrI gaNeza nesaDAmAM hatI-eka junI-zeTha hemAbhAInI-paDALIvALI dhama zALA, ahIMyA yAtrALuone bhAtuM apAtuM. annenA vahIvaTa zeTha ANuMdajI kalyANajInI peDhI karatI. ane trIjI hatI girivara upara caDhavAnA rastA-vacce AvatI eka vAva. tarasyA yAtrIenI tarasa peAtAnA nirmaLa jaLa vaDe chIpAvI, peAtAnA jIvanane mahAsAgara karatAMya vadhAre dhanya ane kRtakRtya mAnatI e vAva jANe zeTha hemAbhAinI udAratAnI jIvaMta yazeAgAthA hatI. A sivAya yAtrikAne dana-pUjana karavA mATe kAMI paNa sAdhana naheAtuM. TekarI upara caDhavAnA mA` viSama heAvAthI ghaNA yAtrALuo upara naheAtA caDhatA. paNa tI bhUminI spanA-mAtra karIne cAlyA jatA. 103 12 gAunI yAtrA mATenA tathA khIjA paNa cha 'rI' pALatAM sadyA ahI' AvatA. temAMnA amuka yAtrIo TekarI upara caDhIne yAtrA karatA, paNa bAkInA teA caDhavAnI viSamatA tathA nIce nesaDAmAM dana-pUjananA sAdhananA abhAve tI-spanA karI letA, ane tyAMthI cAka gAme jaI te daza na pUjA vi. karatA. AvI hatI A leAkeAttara tIrthanI dazA. have eneA uddhAra parama Avazyaka hatA. paNa dareka kAryane kALanI apekSA heAya che. jyAre enA samaya paripakava thAya che, tyAre e kArya karanAra kAI yugapurUSa e kAya pAtAne zira upADI laI tene pUtAnI Toce pahAMcADe che. A mahAtIrthaMnA uddhAranA kALa paNa pAkI gayA hatA. ane e uddhAranu` bhagIratha kArya karanAra mahApurUSa paNa tenI tarapha peAtAnA tana-mana kendrita karIne e tIrAjanI zItaLa chAyAmAM padhArI gayA hatA. emanA rU'vADe rUMvADe chyAtimati punabhraMzam"nA nAda gu MjatA hatA. ane e ukitane satya karavAnI prabaLa mahecchA emanA aMtaramAM vyApI rahI hatI. e yugapuruSa hatA, ApaNA mahAn caritranAyaka pUjya zAsanasamrAT sUrirAja, uDa pradezanA gAmeAmAM vicarIne aneka mAnavAne upadeza-dAna vaDe hiMsA, cArI Adi pApakA thI mukata karatAM karatAM teo zrImAna bAdAnAnesa padhAryA. 1966 nI e sAla. tInI paristhiti viSe pUrva sAMbhaLelu tA hatu. ja. paNa Aje te paristhiti sAkSAt svanajare nihALI. jotaveMta ja teozrInA kramezama khaDA thaI gayA. Aha ! A pavitra tIrthanI AvI dazA ? nahIM ! nahIM ! nahI* ! ApaNA A prANapyArA tIrthAdhirAjanI A paristhiti have nahI ja sahI zakAya. have te! A tInA uddhAra mATe prANanA bhAge paNa prayatna karavA ja joIe. enI yAtrA mATe AvatA yAtrikAne darzana-pUjana mATe derAsara vigere banAvavuM ja joI e. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ 104 zAsanasamrATuM ane tyAM ja mane mana tIrthoddhArane nirdhAra thaI gayo. enI sAthe e kArya AraMbha paNa thaI cUke. e pUjya puruSanA upadezAmRtane pravAha dhodhamAra vachUTyo. amRtanuM siMcana game tevI nIrasa dharatIne paNa sarasa ane pallavita banAvI de che, to A te upadezAmRtano dhodhamAra pravAha hate. enAthI kaMIka bhadra pariNamI chanA-kAmaLiyAonA haiyAM Adra banyAM. teoe hiMsA vigere vyasano tyAga karyo. are ! tyAM gAmamAM AgevAna gaNAtA darabAra ApAbhAI kAmaLIyA vi. to pUjyazrInA paramazraddhALu bhakta banI gayA. kharekhara ! jyAM sthAvaratIrtha ane jaMgamatIrtha e ubhayatIrthanI pavitratama chAyA hoya, tyAM ka bhadrajIva emAM ALeTIne pitAnA AtmAne pAvana banAvavAnuM cUke ? pUjyazrInA upadezathI vyasana-mukta banelA kAmaLiyA darabAro pUjyazrIne upakArane badale vALavAnI bhAvanAvALA thayA. pUjyazrI te darabArone laIne girirAja upara padhAryA. tyAM jaIne darabAra samakSa teozrIe pitAnI icchA vyakata karI ke "A girivara uparanI amuka amuka (ame pasaMda karIe te) jagyA tame zeTha A. ka. nI peDhIne vyAjabI kiMmate vecANa Ape. tyAM aneka dharmasthAne ubhAM thaze, temAM dhArmika kAryo thaze, ane tethI tamAruM paNa zreya thaze." | darabAro kahe amAre vecavI nathI. Apane bheTa ApavI che. je Apa sAheba svIkAre te A gAma paNa bheTa ApavA ame taiyAra chIe. - pUjyazrIe temanI parIkSA khAtara judA judA sthAne 9 pleTe bhAre parizrama uThAvIne nakkI karyA. emAM keTalAka divase thayA. tyArapachI te vakhatanA tyAMnA (coka khAtenA eja nsInA) thANadAra zrI vakhatasiMhajI, ke jeo lAlIyAdanA kSatriya hatA, ane pUjyazrInA parama-bhakta hatA temane, ceka gAmanA zrAvaka vakIla zrIgovaradhanadAsane, jesaranA kAmadAra vAsA pAnAcaMdabhAIne, tathA amadAvAdathI zeTha A. ka. nI peDhInA pratinidhione bolAvIne e 9 pleTanA vecANa dastAveja lakhAvavAnI zarUAta karI. - A joIne kAmaLiyAo bolyAH ame te pUjya gurUmahArAjanA nAma upara bheTa ApIe, piDhInA nAme vecANa nahi. pUjyazrIe teone dhArmika niyamAnusAra tema karavA nA kahI. tyAre darabAre kaheH jagaddagurU zrI hIravijayasUrijI mahArAjanA nAme akabara bAdazAhe sanada ApI che, te Apane AmAM zuM bAdha che? pUjyazrIe kahyuM. "bhAI ! huM hIravijayasUri nathI, huM te emanA caraNanI raja samAna chu." paNa darabAronI bhaktie to hada karI. teo kahe: Apa bhale game tema kahe, paNa amAre mana te Apa evA ja mahApurUSa cho. ApazrI bhale A jamIna bheTa tarIke na svIkAro. paNa dastAvejamAM ApanuM nAma te joIe ja, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ tIrthoddhAranA zukaniyALa zrI gaNeza 105 chevaTe nirNaya thaye keH "pUjyazrIe ane (kAmaLiyA darabArone upadeza ApIne amArA durvyasane choDAvyA che." evI hakIkta dastAvejamAM Ave to amAre A dastAveja kabUla che. sau A vAtamAM saMmata thayA. dastAveja lakhAye. temAM uparavALI hakIkata lakhAI. ane kAmaLiyA darabAre e DuMgara upara pasaMda karAyelA 9 oNTe zeTha A. ka.nI peDhIne vyAjabI kiMmate vecANa ApyA. dastAveja rajIsTarDa (Registered)karAvavA mATe sonagaDha thANAnA uparI adhikArI pAse javuM paDatuM, tethI peDhIne munImajIne bolAvI dastAveja laIne sonagaDha mokalyA. badhAnA sahI-sikkA sAthe dastAveja rajIsTarDa thaI gaye. Ama tIrthoddhAranA zrIgaNeza maMDAyA. tIrthoddhAra e ApaNA pUjyazrInA jIvananA aneka uccatama dhyeyamAMnuM eka paramadhyeya hatuM. ane e dhyeya siddha thavAne maMgala-prAraMbha teozrInA pavitra haste nirvighatayA thaI gaye. "minArthe mahAmanAma." bedAnAnesathI pUjyazrI coka padhAryA. ahIMnA kAmaLiyA darabAroe pUjyazrI pratyenI bhakitathI prerAIne zrI hastagirirAjanA DuMgara uparanI amuka jagyA peDhIne vecANa ApavA nakkI karyuM. paNa tatkAlIna amuka saMyegone anusarIne pUjyazrIe te jagyA levAnI nA jaNAvI. cekathI rohizALA gAma najIka hatuM. tyAM padhAryA. ahIM peDhInI eka junI dharmazALA, be eraDA, tathA pazuo mATe ghAsa bharavAnuM eka chAparUM vi. hatuM. pahelAM ahIM garAsiyAo pAse peDhIne amuka rakama leNI hatI. paNa peDhIe te rakama mAMDI vALI, ane bIjI DI rakama ApIne amuka ekara jamIna teonI pAsethI vecANa laI lIdhI hatI. - rahizALAnA pAdare zetruMjI nadI vahetI hatI. ahIMyA zrI AdIzvara prabhunA caraNapAdukAnI varSo junI derI hatI, je rahIzALAnI pAja-pAganA nAme oLakhAtI hatI. ahIMthI zrI zatruMjayagirirAjanI yAtrA mATe caDhAtuM hatuM. upara caDhatAM adha-raste eka kuMDa (kanerAmane kuMDa) Avato hato. reDizALAthI mAMDIne e kuMDa paryantanI sarva jagyA ejansInI hakumata hatI. ane kuMDanI pelI bAjunI sarva jamIna pAlitANA-darabAranI hakumatanI hatI. A pAchalA raste, ghaNuM yAtrIo yAtrA karavA mATe caDhatA. A badhI jamIna vi. joIne ApaNuM pUjyazrImAnane vicAra Avyo ke "ahIM rohizALAnI jamInamAM taLATI-dharmazALA vi. tathA upara caDhatAM kuMDa pAse AvelI sapATa jagyA vecANa laI temAM bhavya jinamaMdira bAMdhavAmAM Ave te ghaNuM uttama kArya thAya. keIkavAra pAlitANA-rAjya taraphathI kanaDagata thAya, ne jayatalATIvALA raste yAtrA baMdha karavAne prasaMga Ave, to A rahIzALAnI pAganA pAchale raste loko sukhapUrvaka dAdAnI yAtrA karI zake, ane sTeTane kAMI paNa rakhevuM ApavuM na paDe. upara caDhatAM mArgamAM kuMDanI pelI tarapha pAlitANa sTeTane rasto Ave, paNa te jAhera mArga-rAhadArI mAga gaNAya, eTale te mATe sTeTa kAyadesara kAMI vAMdhe laI na zake." 14 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ 106 zAsanasamrAphTa AvI radezI bhAvanAthI teozrIe kuMDa pAsenI jamIna garAziyAo pAsethI peDhI dvArA kharIdI levA vicAraNA karI. ane e mATe e garAsiyAone upadeza paNa ApyuM. ethI garAziyAe e jamIna peDhIne vecavA mATe taiyAra thayA. dIrdhadazI pUjyazrInI dUraMdezIpUrvakanI A bhAvanA zeTha kuMvarajI ANaMdajI, zeTha amaracaMda jasarAja, tathA zeTha manasukhabhAI bhagubhAI vagere peDhInA sarva agraNIone khUba ja gamI gaI. teoe vicAryuM ke-lAkho rUpiyAnA kharce na bane evuM kArya pUjyazrInA hAthe saraLatAthI banI rahyuM che. mATe te kAryane vadhAvI laIne, emAM vega maLe tevuM ApaNe karavuM joIe. paNa piDhInA keTalAka pratinidhionuM kahevuM ema thayuM ke peDhI ane pAlitANa-ThAkara, bane vacce samAdhAnanI vAte cAle che. e mATe sImAnA nakazAo paNa taiyAra thAya che. mATe A kArya na karAya to sAruM. AthI, saunA salAha-saMpathI ja kArya karavAmAM mAnanArA pUjyazrImAne e kAma baMdha rAkhyuM, ane rohizALA-DuMgaravALI jamInane ardhA taiyAra thayela dastAveja rada karyo. je A vakhate hizALAnI A jamIna kharIdIne temAM derAsara Adi taiyAra karavAmAM AvyuM hatuM, te saM. 1982 mAM zrI saMghane girirAjanI yAtrA baMdha karavAne dukhada prasaMga na Avata. paNa bhavitavyatA anyathA nathI karAtI. tyArapachI pUjyazrI bhaMDArIyA Adi gAmomAM vicarIne punaH ceka padhAryA. ahIMyA teozrInA ziSyaratna munizrIudayavijayajI mAnI tabIyata ekAeka narama thaI gaI. teozrI Dabala nyumeniyAnA tathA saMnnipAtanI bhayaMkara mAMdagImAM sapaDAyA. teone yogya auSadhopacAra maLI zake, eTalA mATe pUjyazrI tarata ja tyAMthI vihAra karIne pAlitANuM padhAryA. tyAM gya-upacAra zarU karyA. A samAcAra khaMbhAta pahoMcatAM tyAMthI zeDa paraSottamabhAI vigere zrAvake khaMbhAtanA vikhyAta vidyazrI raNachoDabhAIne laIne AvI pahoMcyA. amadAvAdathI zeTha manasukhabhAI e pitAnA phemIlI (Family) DokaTara jhaverabhAIne mekalyA. munirAjazrInI A mAMdagI prANaghAtaka nIvaDe evI hatI. pUjyazrInI sAthe rahetA vidvAna zAstrIzrI zazinAtha jhAe svamAnyatA anusAra mRtyuMjaya maMtrajApa AdarI dIdho hato. saue AzA mUkI dIdhI hatI. paNa Do. jhaverabhAInI kAbeliyate saune Azcarya - garakAva karI dIdhA. teoe addabhuta ane kuzaLatApUrvakanA upacArathI bebhAna munivarane bhAnamAM lAvI dIdhA, ane saunI nirAzAne AzAmAM pheravI dIdhI. tyArapachI te satata upacArathI thoDA divasamAM teone saMpUrNa ArAma thaI gayo. pAlitANAthI caitrIpUnama bAda vihAra karIne pUjyazrImAna saparivAra valabhIpura padhAryA. ahIMnA nA. ThAkora sAheba zrIvakhatasiMhajI pUjyazrInA paramabhakata hatA. teoe pUjyazrIne amRta-mITho upadeza sAMbhaLavA mATe AgrahapUrvaka vinaMti karIne teozrIne thoDA divasa rakyA, ane upadeza-pAnane aNamola lahAve lIdhe. A vakhate vaLA-zrIsaMghe tathA nA. darabArazrIe cemAsA mATe AgrahabharI vinaMti karI. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ zreSTha rAjavinaya vaLAthI vihAra karIne pUjyazrI eTAda padhAryA. ahInA zrIsa`ghe pUjyazrInuM atibhavya ane abhUtapUrva sAmaiyu karyuM.. AkhAye gAmane dhvajA, patAkA, tAraNeA, ane caMdranIethI zaNagAryu. TheraThera nAnA nAnA maMDA bAMdhIne tenI nIce pUjyazrIne birAjavA mATe pATo gADavI. ane te te sthAne aneka gahulIe karIne pUjyazrIne bhaktithI vadhAvyA. eTAdanA itihAsamAM A sAmaiyuM apUrva hatu. A sAmaiyu' joI ne ghaNA bhadrajIvAne zAsana pratye abhirUci jAgI hatI. praveza thayA pachI vyAkhyAna samaye TADha-zrIsa Mghe pUjyazrIne cAturmAsa birAjavA mATe vinaMti karI. A vakhate hAjara rahelA zeThazrI manasukhabhAI bhagubhAi vageree zrIsaMdhane jaNAvyuM ke : A cAturmAsa mATe pUjya mahArAja sAhebane amadAvAda padhAravAnI khAsa AvazyakatA che. tyAM anekavidha zAsananA kAryo karavAnA che. zrIsaMghe kahyuM : zeTha sAheba ! tame te AvA lAbha vAravAra levAnA che. amArA nAnA gAmane-saMghane AvA mahAn lAbha kayAre maLaze ? 107 chevaTe zrIsaMghanI ghaNI bhAvanA tathA vinati joine pUjyazrIe tenA kSetrasparzanAe svIkAra karyAM. tyAra pachI eTAdanI bAjumAM AvelA alAu' gAme navuM jinAlaya taiyAra thayu. hAvAthI, ane tenI pratiSThAnA Adeza rANapuranivAsI zeTha nAgaradAsa purUSottame lIdhelA hAvAthI, tee alAunA saMghanI sAthe pUjyazrIne pratiSThA mATe padhAravAnI vinaMti karavA AvyA. tenA svIkAra karI pUjyazrI alAu padhAryAM ane je zudamAM mahAtsavapUrvaka pratiSThA karAvIne punaH eTAda padhAryA. eTAdamAM eka bhAvika gRhasthane dIkSA ApI. temanuM nAma munizrI bhadravijayajI ma. rAkhIne svaziSTa karyAM. *-- Jain Educationa International [28] zreSTha rAjavinaya eTAda padhAryA pachI pUjyazrI samakSa zAsananA eka vikaTa prazna khaDA thayA, te hatA paMDita lAlana ane zivajIne. paNa sAmAnya janasamAja mATe je vAta vikaTa ke gahana hAya che, te vAta pUjyazrI samA tejasvI ane manasvI purUSo mATe tadna haLavI ja DAya che. mahApurUSanI vilakSaNatAnu A ja meTTha' lakSaNa che. pUjyazrIe A praznane peAtAnA pratibhA-aLe avilaMbe zAsananA zirethI dUra karyAM. For Personal and Private Use Only
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ 108 zAsanasamrAT have cAmAsuM zarU thayuM. mehUlA rAjA ni dhapaNe lUchyA. kheDUtane khetInI mAsama rAr thaI. pUjyazrInI nirmaLa-vANInI saravANI paNuni dhapaNe vahevA lAgI. zrAvakobhAvikAne dhamanI meAsama zarU thaI. zrIpannavAsUtra tathA pariziSTa parvanI pAvana dezanA pUjyazrI pratidina pharamAvavA lAgyA. meghadhvani zI gaMbhIra, ane jaLa bharelI nadI zI nirmaLa e dezanA sAMbhaLavA mAnavAnI 8x jAmatI. vairAgyarasabharapUra e vANIe leAkeAnA haiyA upara adbhuta AkarSaNa jamAvI dIdhuM hatuM. paryuSaNA parva pachI zrIsa Mghe vipula dravya khacI ne aThThAI mahAtsava ujavyo. A cAmAsAmAM pUjyazrIe jaina zve. mU. pU. aiseAsiezana (Assossiation) nAmanI sasthAnI sthApanA karI-- temAM amadAvAdanA gRhasthA paNa sabhya (Members) tarIke joDAyA. Ama anekavidha zAsana prabhAvanAnA kAryo A cAmAsAmAM thayA, ane cAmAsuM pU thayuM. cAmAsAnA varasAdathI jAmI gayelA kAdava-kIcaDa have sukAyA hatA, ane ethI rastA svaccha thaI gayA hatA. makhamalanI vizALa jAjamazI aDhAre bhAra hariyALI vanaspati pRthvI-paTa upara mayUranI jema vidhavidha kaLA karatI sehI rahI hatI. megha-rAjAnI maherathI varSAnI helI pAmIne unmatta banelA mayUro, ane tRpta thayelA cAtaka-mALa azrAntapaNe punaH varSARtunI vATa joI rahyA hatA. zIyALAnI zarUAta thaI cUkI hatI. sUryanArAyaNa potAnA samazIteAdhyu karA vaDe zItathI bhayabhIta banelA lAkone AzvAsI rahyA hatA. cAmAsu pUrNa thavAthI sAdhu-bhagavaMtAnA vihAra paNa chUTA thayA hatA. aneka munivara deza-pradezamAM vicarIne jinadharmAMnA kalyANakara rAhu bhAvikAne dekhADavAmAM tatpara anyA hatA. eve TANe--ApaNA pUjya caritranAyaka sUrideva paNa beTAdathI amadAvAda tarapha vihAra karavAnI taiyArI karavA lAgyA. A vakhate lIMbaDI sTeTanA dharmapremI tathA prajApriya nAmadAra mahArAjA zrI dolatasiMhajI bahAdura koI kAya prasaMge amadAvAda gayelA. zeThazrI manasukhabhAI ane nA. mahArAjAnA sabaMdha khUba ghaniSTha hatA. zeThazrI nA. mahArAjAnA khUba hitaciMtaka hatA. ane tethI nA. mahArAjAnA zeThazrI pratye eTalA badhA AdarabhAva hatA, ke jyAre jyAre zeThazrI lIMbaDI Ave, tyAre nA. mahArAnta peAtAna! eka mahAna hitaiSI vaDIla tarIke temanu enDa-vAjA sAthe sAmaiyu' karatA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ zreSTha rAjavinaya 109 zeThazrI pAsethI teonA gurU tarIke ApaNA pUjyazrInI ghaNI khyAti-prazaMsA nA. mahArAjAe sAMbhaLelI, tethI temane paNa pUjyazrInA darzananI, tathA pUjyazrI lImaDI padhAre evI utkaTa bhAvanA hatI. temaNe amadAvAda AvIne zeThane pUchyuM ke : gurU mahArAja sAheba hAla kAM birAje che ? zeThe kahyuM ke : hAla teozrI beTAi birAje che, ane thADA samayamAM amadAvAda padhAre tevI sa'bhAvanA che. A samAcAra meLavIne mahArAjA thADA divasamAM lIMbaDI gayA. ane lIkhaDI-zrIsaMdhanA AgevAnAne melAvIne temane pUjyazrImAne lI'baDI padhAravA mATe vina Mti karavA mAkalyA. A vakhate pUjyazrI oTAdathI vihAra karI cukayA hatA. lImaDI-saMghe pUjyazrIne mahArAjA vatI tathA sa MghavatI lIMbaDI padhAravAnA atyaMta Agraha karyAM, paNa pUjyazrI kSetrasparzanAe te vakhate te vaDhavANa zahera padhAryAM. ahIMnA zrI jIvaNalAla vakIlane AMtiraka kAraNeAsara jJAti bahAra mUkavAnI vAta cAlatI hatI. tethI sa`ghamAM kaleza thayelA. pUjyazrImAna vaDhavANu padhAratAM jIvaNalAla vakIla vi. ane pakSAe pAtapAtAnI vAta dalIlapUrNAMka teozrI pAse rajU karI. jIvaNalAla jevA sArA mANusa saMghamAM-jJAtimAM hoya, tA saMghanI zAbhA sArI rahe, ane kaleza jAya, e dRSTithI pUjyazrIe temane jJAtikhahAra na mUkavAnI bhalAmaNu zrIsaMghane karI. saMghe paNa e zirAdhAya gaNIne e e ja pramANe karyuM. AthI saghanA kaleza maTI gayA. tyAMthI pUjyazrI vaDhavANu ke pamAM padhAryA. daramyAna nA. lIMbaDInareza muMbaI gayelA. tee pAchAM pharatAM amadAvAda utaryAM. tyAM zeTha pAsethI jANyu ke-pUjyazrI hAla vaDhavANu ke pamAM birAje che, ane thADA divasamAM vIramagAma thaI ne amadAvAda padhAraze. AthI nA. mahArAjAe lIbaDI AvIne turtaja pelA AgevAna-zrAvakone melAvyA, ane kahyuM : "pUjya mahArAjazrI lIkhaDI kema na AvyA ? have tame pharI vina Mti karavA jAva, ane jarUra lAge teA mArU DepyuTezana (Daputation) paNa laI jajo." A sAMbhaLIne zrAvakoe kahyuM : ame pharIvAra jaIne pUjyazrIne AgrahapUrNAMka vinaMti karIne ahI' lAvIzuM. ane te ja divase teoe vaDhavANu ke pa jaI ne pUjyazrIne atyaMta AgrahapUrvaka vina Mti karI. temanA atyAgraha joI ne pUjyazrIe kSetrasparzanAe lI'baDI padhAravAnI temanI vinaMti svIkArI. AthI zrIsa`ghane tathA nA. mahArAjAne ghaNA Anada thayA. vaDhavANu ke'pathI vihAra karIne pUjyazrImAn anukrame lIMbaDI padhAratAM ahIMnA zrIsa`ghe tathA nA. mahArAjAe bhavya sAmaiyuM karyu. sAmaiyAnA benDa vi. sarva sAdhanA sTeTanA hAvAthI sAmaiyAmAM era bhavyatA AvI hatI. prathama--divasanuM pUjyazrInuM maMgalAcaraNa-vyAkhyAna sAMbhaLavA mATe nA. lI'DInareza sahita Akhu' gAma umaTayuM hatuM. pUjyazrIe . maoNMgala-vyAkhyAnamAM pharamAvyuM' keH Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsanasamrAT "huMmezAM prANimAtrane sukhanI ja cAhanA hAya che, maMgaLanI ja kAmanA hAya che. kAine duHkhanI jarUra nathI, koI ne duHkha gamatuM paNa nathI. paNa sAcuM sukha kayuM ? 110 kAI e lakSmImAM sukha mAnyuM. kAI e vADI-khaMgalAmAM sukha mAnyu. koIe vaLI strImAM sukha mAnI lIdhuM. ane koI e putrAdghi parivAramAM ja sukha mAnI lIdhuM. saue peAtAne gamatI cIjane sukha tarIke mAnI. paNa he mAnava ! tuM vicAra kara ke-sAcuM sukha kAne kahevAya ? zAstrakAro AnA uttaramAM eka ja pharamAve che ke-sarve nava duHDyuM. sarvamAtmavA sulam // lakSmI hovI e sukha kharUM. paNa e sukha lakSmIne AdhIna che. e lakSmI meLavavAmAM keTaluM duHkha ? meLavyA pachI ene sAcavavAnuM keTaluM duHkha ? koI cAra-luMTArU upADI jAya tA ya duHkha. ane kadAca na maLe te apAra duHkha. keAI e putramAM sukha mAnyuM. paNa prathama te ene pedA karavAmAM duHkha. ene ucherIne moTA karyAM, ane e nAsI gayA yA marI gayA, tA ca duHkha. e putra durguONI nIvaDyo te ya duHkha ja duHkha. Ama huM Atman ! jene tuM sukha mAnI rahyA che, e badhuM te te vastune AdhIna che. tAre AdhIna nathI. ane je vastu parAdhIna che, te du:khanu ja mULa che. tyAre prazna thAya ke-sAcu' sukha kAne kahevuM ? AnA javAmamAM jJAnIo pharamAve che keynn duHkhena saMbhinnaM, na ca bhraSTamanantaram / abhilASApanItaM ca tajjJeyaM paramaM padam // je sukhamAM duHkhanA aMza paNa na heAya, je maLyA pachI kadI pAchuM na jAya, ane je maLyA pachI AgaLa vadhu sukha meLavavAnI abhilASA paNa na thAya, tenuM nAma sAcuM sukha. tyAre saMsAranA sarva sukhA duHkhathI mizrita ja che. mAnavIe mAneluM kAI paNa sukha evuM nahi hAya ke je du:khamizra na heAya. tema-e sukhA kAyamanA-zAzvata nathI. Aje lakSmI ke srIputrAdi maLyA hAya, e kAle nAza paNu pAme che. eTaluM ja nahi, paNa jema jema e sukha maLatuM jAya, tema tema te vadhAre kema maLe ? tenI abhilASA rahyA ja kare che. mATe e sukha-sAcu sukha na ja manAya. have e sAcuM sukha meLavavAnuM parama sAdhana dhama che. je ahiMsAmaya che, saMyamamaya che, ane tapazcaryAmaya che. temaja-durgatimAM paDatA prANione aTakAvanAra che, pApathI acAvanAra che. AvA maMgalakAra dharmanI ArAdhanAmAM he mAnava ! tuM parAyaNa rahIza, teA ja tane sAcA sukhanI prApti thavAnI che." ItyAdi. | pUjyazrInI sAMbhaLave mIThI, AbAla gopAlane samajAya tevI, ane haiyA sAMsaravI utare evI vANI sAMbhaLIne nA. mahArAjA sahita sajane peAtAnA kAna ne kRtakRtya lAgyA. ane pUjyazrInA zuddha brahma tejathI deddIpyamAna dehanA darzana karIne peAtAnA netrAne pavitra thayelA mAnavA lAgyA. kAraNa ke 'tupukhyahamca tti mAtmAnam'.] mAnavA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ zreSTha rAjavinaya 111 tyArapachI pUjyazrIe lIMbaDImAM nA. mahArAjAnA atyAgrahathI lagabhaga eka mAsa sudhI sthiratA karI. te daramyAna pratidina teozrI be be-aDhI aDhI kalAka sudhI dezanAne akhalita pIyUSa-pravAha vahAvatA. ane e pravAhamAM snAna karIne pAvana thavA mATe nA. mahArAjA sahita aDhAre AlamanA seMkaDe leke eka paNa divasa pADyA vinA niyamitapaNe AvatA. are ! harijane paNa teozrInuM vyAkhyAna sAMbhaLavA mATe tatpara rahetA. teoe A mATe zahera-sudharAI(municipality) pAse rajA ane sagavaDa mAgI. AthI sudharAIe teone mATe eka vibhAgamAM alaga mAMcaDA bAMdhI ApIne vyAkhyAna sAMbhaLavAnI goThavaNa karI ApI. pUjyazrI paNa nitya judAjudA viSayanI vizada chaNAvaTa karatA. Aje zuddha deva, te kAle zuddha guru, vaLI eka divasa zuddha dharma, te bIje divase mUrtipUjA, kyAreka jIvadayA, kayAreka dAnAdi dharma, kayAreka vaLI dharmanIti ane rAjanItinuM svarUpa paNa samajAvatA. Sadarzanano samanvaya sAdhatI pUjyazrInI dezanA lekene mATe apUrva bodhaprada tathA deSanAzaka banI. nA. mahArAjA sAheba ghaNu ja rasapUrvaka zabdezabdane amRta-ghUMTaDAnI jema pItAsAMbhaLatA, ane apUrva AlAda pAmatA. A rIte lIMbaDImAM eka mAsa pasAra thaye. eTale pUjyapAdazrIe vihAranI taiyArI karI. paNa nA. mahArAjAe atyanta Agraha karIne teozrIne rekI rAkhyA. jyAre jyAre pUjyazrI vihAra karavAnuM kahetA, tyAre tyAre nA. mahArAjA vinaMti karIne rokI letA. AthI ekavAra jyAre nA. mahArAjA kArya prasaMge muMbaI gayelA, tyAre pUjyazrImAna vihAra karI gayA. ApaNu pUjya sUridevazrI upara eka sTeTanA mahArAjAnI kevI apratima-vinayapUrvakanI bhakti hatI, te A uparathI ApaNe kalpI zakIe chIe. lIMbaDI narezanI pUjyazrI pratyenI bhakitanuM eka daSTAnta uparanA banAva pachI jyAre pUjyazrI saM. 1979 mAM amadAvAda birAjatA hatA, tyAre nA. mahArAjA pUjyazrInA darzanArthe AvelA. te vakhate pUjyazrIne gesane upadrava rahetuM hovAthI te zamAvavA mATe zekeluM saMcaLa levAnI nA. mahArAjAe sUcanA karelI. ane tyArabAda lIMbaDI jaIne pUjyazrI upara zodheluM zekela saMcaLa mekalavAnI sAthe patra lakhe. e patra vAMcIne ja ApaNe Azcarya ane anumodanAnA sAgaramAM garakAva thaI jaIe. A rahyo e patra : 11-11-23 Dig Bhavan palace, Limbdi. pUjya mahArAjazrI ! ApazrIne darazane huM AvyuM hatuM. te vakhate Apane zekela saMcaLa cAra AnIbhAra jamyA pachI letA javAthI peTane vAyu e che thaI hAjamA mATe paNa ThIka raheze, ema meM vinaMti karI hatI. te zrI bApa karatA haze. kemake mane ethI karIne bahu ja phAyado thayo che. vakhate ApanA vikaTa vahevArane laIne hajI te goThavaNa na thaI zakI hoya tema jANI ahIthI cheDo saMcaLa mArA kuMvarazrI pAse ja taiyAra karavI A sAthe mokaluM chuM te mArI sevA svIkAraze. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ 112 zAsanasamrATuM ane ethI ThIka lAge te Apa mane jaNAvaze to turata bIje taiyAra karAvIne mokalIza temaja ApazrIne phAyado jaNAto raheze to khudAjuda haMmezAM Apa jyAM haze, tyAM mekalato rahIza. ApanI tabIyatanA havephera mATe je Apa lIMbaDI padhAraze te jarUra ArAma thaI jAze. zrI gulAbacaMdajI mane maLavA AvatA ApazrI pAse AvavAnI vAta nIkaLatA mane yAda AvI javAthI mokalAu chuM. rAtre ja taiyAra karAvatA ATale ja hAjara hovAthI cheDe mokalAvyuM che. paNa tethI phAyado jaNAze te vizeSa sevA karavA bhAgyazALI thaIza. eja lI. sevaka daulatasiMhajInA daMDavat svIkAraze." ke vinaya A patranA zabdezabda bharyo che? kharekhara ! ApaNA zAstromAM anekavidha vinAnI gaNanA karatAM jaina-munionA vinaya pachInA zreSTha vinaya tarIke rAja-vinaya gaNAvyuM che, te yathArtha ja che. ane tenuM A javalaMta udAharaNa che. A patrane pUjyazrIe Apelo pratyuttara paNa vAMcavA jevuM che. e A rahyo "amadAvAdathI vijayanemisUri." "tatra nAmadAra ThAkora sAheba, egya dharmalAbha. DhaDhAjI sAthe mokalAvela patra tathA davA malyA. davA zrAvaka pAse che. te zrAvaka pAsethI amArA vyavahAra pramANe vaherI levAya che, ane vAparI che. Aje mArA zarIranI tandurastI mATe rAkhela kALajI ane kumArazrIne Apela tasTI bhUjI zakAya tema nathI. te Apane dharmAnurAga ane guNAnurAga jaNAvI Ape che. bhAratavarSanA rAjA-mahArAjAomAM ApanA jenA dharmAnurAga-viveka-prajAvAtsalyAdi guNo hoya te A bhAratavarSanI jarUra unnati thAya, e dareka sujJa mANasa samajI zake tema che. Ape lIMbaDI AvavA mATe kahevarAvyuM tathA lakhyuM paNa hAla te zArIrika zakti cAlavAnI teTalI nahIM hovAthI banavuM muzkela lAge che. chatAM kSetrasparzanA haze te banI raheze. pavitra AryAvartana AryamAnane dharmArAdhana karavuM te ja gya che. Apa haMmezA temAM yathAzakita tatpara rahe che ane raheze tema IcchuM chuM. A bhavamAM sukhanuM sAdhana ane parabhavamAM sAthe AvanAra ane ucca sthitie pahoMcADanAra te ja che. e ja. Ape mokalAvela davA bIjA be sAdhu bImAra hovAthI temaNe paNa vAparI che." 1 havAphera. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ zreSTha rAjavinaya 113 A tarapha-pUjyazrI grAmAnugrAma viharatAM amadAvAda tarapha AgaLa vadhI rahyA che. tyAM mAgamAM dholerAne zrIsaMgha pUjyazrIne vinaMti karavA Avyo. tyAMnA zA. purUSottamadAsa nAgaradAsanI bhAvanA pUjyazrI dherA padhAre te aThThAI-motsava karavAnI hatI. AthI zrIsaMghane vizeSa Agraha thatAM teozrI ziyANI tIrthanI yAtrA karI, dhaMdhukA thaIne dholerA padhAryA. dholerA-eka vakhata vyApAranuM moTuM mathaka hatuM. amadAvAdanA labdhapratiSa vyApArIo nagarazeTha premAbhAI, zeTha haThIsiMga kesarIsiMga vigerenI peDhIo tyAM hatI. joke atyAre te A dholerAnA rUparaMga pharI gayA hatA. ahIMnA dhamadhokAra vyApAra-vaNaja have ThaMDA paDyA hatA. - saurASTranA bhAla pradezanuM A gAma hovAthI tyAM, dhULa ghaNuM uDyA kare. AthI kaMTALelA keI kavie vartamAna dhULarAnuM "pUDhirs' tarIke varNana karatAM kahyuM ke antadhUlibahiliH, dhUliH sarvadizAsu ca / vadatAM ca mukhe dhUli-dhUlirAT kathyate budhaiH // (aMdara dhULa ne bahAra dhULa, daze dize vaLI dIse dhULa, bolanAranA mukhamAM dhULa, dhAnerA nAmanuM e mULa.) chatAMya e "bhAMgyu teya bharUca nI jema jhAlAvADanA mukhya zahera samuM gaNAtuM. ahIM bhavya jinAlaya, vizALakAya upAzraya, Adi aneka dharmasthAnake hatA, ane che. pUjyazrI padhAratAM ja zA. puruSottamadAse mahotsavanI taiyArIo karavA mAMDI. zrIzatru jya, aSTApada, Abu, vigere pAMca tIrthonI marama racanAo karAvI. ane anerA ThAThathI pUjyazrInI nizrAmAM mahatsava ujaLe. mahotsava ujavAyA pachI pUjyazrImAna peLakA Adi gAmone pitAnA caraNa-kamaLa vaDe pAvana karatA karatA amadAvAda padhAryA. [29] jJAtibhedanivAraNa amadAvAdamAM pUjya mahArAjazrI chaeka varSe padhAryA hovAthI janatAmAM utsAhanI cheLe uchaLI rahI. pUjyazrInA vyAkhyAnamAM jhaverI choTAlAla lallubhAI rAvasAheba mohanalAla lallubhAI vigere samajadAra ane bahuzruta zretAo haMmezA AvatA. - saM. 1967nA A cAturmAsamAM AgevAna zrotAonI bhAvanA pUjyapAdazrInA zrImukhe zrIbhagavatIsUtranI dezanA sAMbhaLavAnI thaI, joke teozrInI vyAkhyAnazailI ja evI ajoDa 15 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ 114 zAsanasamrATr ane adbhuta hatI ke teozrI kAIpaNa sUtra ke graMtha vAMce. teA paNa tattvarUcimAna zrotAone mana te gALanuM gADuM maLyA jevA Anada AvatA. paNa A vakhate lekIne teozrInA mukhathI zrIbhagavatIsUtra sAMbhaLavAnI tIvra utkaMThA thavAthI teoe teozrIne te mATe vinaMti karI. pUjyazrIe teone prastuta sUtra vaMcAya, te te divaseAmAM karavAnA ekAsaNAM karavA, devavaMdana karavuM, dhUpa-dIpanA upayAga sAthe sUtramAM vAraMvAra AvatA zrIgautamasvAmI mahArAjanA nAma para pUjA karavI, vi. vidhi khatAnyA. utsAhI leAkeAe tarata ja te vidhi karavAnuM svIkArI lIdhu. ane aneka AtmAe e vidhi karavA mATe taiyAra thaI gayA. AthI pUjyazrIe zubhamuhUte "paMcamAMga zrI bhagavatIjI sUtra" tathA bhAvanA-adhikAre sUripura dara zrIharibhadrasUrijI mahArAja praNIta "zrI samarAcci-kahA" nI dezanA zarU karI. vAcananA prAra Mbhe zeTha zrImanasukhabhAI bhagubhAI vi.e mahAtsava karyAM. temaja vAcanaprAraMbhadinathI zeTha manasukhabhAI, nagarazeTha cImanalAla lAlabhAI, zeTha dalapatabhAi maganabhAI, zeDha purUSottamadAsa maganabhAI, zeTha mAheAlAla mULacaMda, vigere saMghanA pratiSThita agraNIoe hAjarI ApavA mAMDI. prathama divase te zreSThiee sUtranu suvaNu maheArAthI pUjana karyu hatu. dina-pratidina zrotAonI saMkhyA vadhavA lAgI. AthI upAzrayanI jagyA nAnI paDavAthI najIkamAM AvelI zeThazrI jezIgabhAInI vADImAM vizALa maMDapa bAMdhavAmAM mAnyA. ane pUjyazrI ha MmezA tyAM vyAkhyAna vAMcavA padhAratA. zeThazrI aMbAlAla sArAbhAI paNa pUjyazrInA vyAkhyAnamAM tathA vandranAthe ghaNIvAra AvatA. temanA pUrvaja karamacaMda premacaMde zrIsaddhagirijI upara TuMka khaMdhAvelI. ane zeTha maganalAla karamacaMde paNa aneka sthaLoe dhama zALA-upAzraya-derAsara vi. baMdhAvela che. 1 te dazAzrImALI jJAtinA hatA. temaNe peAtAnI bahenane dheAlerAvALA eka sthAnakavAsI bhAI vere (ghALakhahAra) paraNAvI hatI. joke-e bhAInI pAse sAdhAraNanA eka rUpiyA bharAvI, vIzasthAnakanI pUjA bhaNAvarAvI, ne mUrti`pUjaka tarIke temane svIkAra karAvyo hatA. ane te rahetA hatA e dhanAsutAranI pALanA paMcamAM paNa temane dAkhala karAvyA hatA. paNa A kAya pAte peAtAnA agale jJAtine jaNAvyA sivAya ja karela hAvAthI jJAtinA adha uparAMta lAko virUddha thayA hatA. temaNe A kAraNane AgaLa dharIne zeThane jJAti-mahAra mUkavAnI jhuMbeza upADI. paNa akhAlAlabhAI jJAtinA AgevAna hatA. ane teo ekale hAthe jJAtine pahoMcI vaLavAnI tAkAta dharAvatA hatA. eTale dazAzrImALI jJAtivALAoe vIzAzrImALI jJAtinA AgevAnAne paNa temanI virUddha uzkeryo ke : A to dharma virUddha kAya` che, mATe saMghe A 1-amadAvAdamAM-dozIvADAnI pALanuM aSTApadanuM derAsara, dhIkAMTA paratuM zrI zaMkhezvara pArzvanAthanu derAsara, tathA kAmezvaranI peALanu derAsara-e badhAM emaNe karAvelA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAtibhedanivAraNa 115 prazna upADavA joie. Ama dazA ane vIzA zrImALInA amuka varga A khAkhatamAM eka thaI gayA. ane e vage ane jJAtinA amuka AgevAnAnI sahIe sAthe saMghapati nagarazeTha cImanabhAI upara zeTha akhAlAlabhAI ne saMgha bahAra mUkavAnI arajI meAkalAvI. paNa nagarazeTha vi. saMdhAgraNIe samajadAra hatA. temaNe vicAyuM keH--eka najIvI khAbatane mATuM svarUpa ApIne aMbAlAlabhAI jevI vyakitane saMgha khahAra mUkavAnu kAI prayAjana nathI. ane tema karavuM, te sa Mghane ja hAnikara che. ane A ja kAraNathI ke-kadAca saMdha kAI mahattvanA kArya prasaMge ekaThA thAya, teA ane jJAtivALA lAke 'khAlAlabhAIne saMgha bahAra mUkavAnI hilacAla mATA pramANamAM kare, te mATe teo-nagarazeTha vigere agraNIo saMgha paNa bhegA karatA nahAtA. AthI saMghanA keTalAka mahattvanA kAryoMmAM paNa vilaMba thavA lAgyuM. A daramyAna jJAtinA ja koi mANase zeTha aMbAlAlabhAinA mAtA-pitA upara khATA AkSepa karatuM paeNmphaleTa(Pamphlet)bahAra pADayuM. AthI zeTha AkhI jJAti upara kAyadesara pagalAM le, evI taMga paristhiti sA`NI. A paristhiti thALe pADavA mATe moTA moTA zreSThio-AgevAnAe ghaNA prayAse| karyA, paNu samAdhAna vadhAre azakaya banavA lAgyuM. tyAM sudhI ke-amadAvAdanA sAMghamAM paNa be bhAgalA paDe evI paristhiti ubhI thaI. AthI ApaNA pUjyazrImAn jayAre dheAlerAthI amadAvAda tarapha vihAra karatAM karatAM bAvaLA mukAme padhAryA (cAmAsA pUrva), tyAre tyAM suratanA saMgha vinaMti karavA Avela, paNu tyAM ja zeThazrI manasukhabhAI vi. amadAvAdanA AgevAne AvyA, ane teoe pUjyazrIne vina Mti karatAM kahyuM ke : sAheba ! zeTha aMbAlAlabhAInA praznane atyAre khUba gaMbhIra svarUpa lIdhuM che. enA ukela have Apa zrImAna sivAya keAi lAvI zake tema nathI. mATe kRpA karIne Apa sAheba A varSe te amadAvAda padhAro, ane AnA ukela karo, jethI zrIsaMdhamAM zAnti thAya, ane saMghanA kAya-ratha nivi ApaNe cAlavA lAge, A kAraNathI pUjyazrIe amadAvAda padhAravAnuM svIkAyuM, ane padhAryA. zeTha bAlAlabhAi ne pUjayazrI upara ananya zraddhA-bhakti hatI. eka vAra te vaMdanArthe AvyA, ane pUjyazrIne kahyuM ke ; kAya` sevA pharamAve. samayanA jANu pUjyazrIe kahyuM: "akhAlAlabhAI ! zeTha maganabhAI karamacaMdra AkhI dazA zrImALI jJAtinA 1200 gharanA zeTha hatA. have ApaNe jJAtimAM taDa pADIne a-jJAtinA zeTha anavuM nathI. mATe je rIte jJAtimAM zAnti sthapAya e rIte cAgye samAdhAnanA mAge AvavuM, emAM ja tamArU, jJAtinuM, ane amadAvAdanA zrIsa MghanuM hita samAyeluM che." aMbAlAlabhAinI IcchA patAvavAnI naheAtI. paNa guruvacana zilA yante" e ukitaanusAra pUjyazrIrUpa gurUdevanA vacanane pAtAnI game tevI utkaTa IcchA karatAM paNa adhika mAnanAra aMbAlAlabhAie kahyuM: sAhema ! Apanu vacana mAre AMkhamAthA para che. have ApazrInA mAdAnAnusAra samAdhAna thai jaze. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsanasamrAT A jANIne temanA pakSakAra jJAtijanA temane kahe : zeTha ! Ape samAdhAna karavuM, e koi rIte vyAjabI nathI. ame badhAM ApanA pakSamAM rahyA, ane have Apa samAdhAna karo tA amArUM nAka kapAya. 116 "gurUmahArAjazrI je kahe te mAre zirAmAnya che. tyAM mArI IcchA-anicchAnA savAla ja nathI. teozrI kadAca mane saMghakhahAra mUke ke lAkha rUpiyAnA daMDa kare, to paNa te mAre zirodhAya ja che. ane zAntithI samAdhAna karavAnuM pharamAve, te paNa mAre zirasAvadya ja che. tamAre je sAmA pakSamAM javu hAya teA khuzIthI jai zake che. mArA pakSamAM rAkhavAnA mAre kaMI Agraha nathI." sva-IcchA karatAM paNa gurUvacana adhika ane avazya pAlanIya che, evI bhavya bhAvanAnA raNakArabharyA zabdomAM aMbAlAlabhAI e temane javAba ApI dIdhA. have manyu' evu` ke-rAyapura-kAmezvaranI poLamAM aMbAlAlabhAInA vaDIlee baMdhAvela derAsaranA jIrNoddhAra pUrA thayA heAvAthI te derAsaranI pratiSThA karAvavAnI temane bhAvanA thaI. pratiSThA karAvavAnI vinaMti mATe temaNe potAnA aMgata salAhakAra ane jyubIlI mIlanA menejara zrIjamanAdAsa savacaMda (sAtabhAyAvALA)ne pUjyapAddazrI pAse mAkalyA. pUjyazrIe paNa te vinaMti svIkArI. A daramyAna-pUjyazrIe adbhuta buddhi-kuneha vAparIne zeDa aMbAlAlabhAInI viruddhamAM paDelA vIzA zrImALI jJAtinA mukhya mukhya gRhasthAne upadeza dvArA A virodha karavA iMDI devA samajAvyA. teo paNa paristhiti samajyA, ane nagarazeTha upara aMbAlAlabhAI-virUddha karelI arajI pAchI kheMcI lIdhI. Ama thavAthI dazAzrImALI jJAtinA sAmA pakSamAM gabharATa chavAI gayA. temane vIzAzrImALI jJAtinI meATI etha hatI, te chUTI gaI. emAM vaLI emanA jANavAmAM Avyu' ke pratiSThA prasaMge zeDa taraphathI zrIsa'ghanI navakArazI thaze. eTale tee bevaDI muMjhavaNamAM mUkAyA. A cAlu jhaghaDAne kAraNe zeThanI IcchA naheAtI, paNa pUjyazrInA upadezathI ane nagarazeTha vi. nI salAhathI temaNe navakArazI karavAnuM, tathA kumakumapatrikA chapAvavAnuM nakkI karyuM. hatu. AthI sAmA pakSavALA muMjhAyA ke-have te ApaNe AkhA saMghathI judAM paDI jaIzuM. paNa DUmatA taraNAMne Ale" nI jema te vicAravA lAgyA ke kaMkotrI te zeTha karamacaMdgu premacaMdanA moTA nAmathI bahAra paDaze, mATe navakArazImAM tathA maheAtsavamAM javAmAM ApaNane kAMI vAMdhA nahi Ave, eTale ApaNe saMghathI judA paNu nahi paDIe. paNa zeThe teA peAtAnA nAmathI ja kaMkotrI kADhI. eTale pelA sAmA pakSavALAne bhAre vimAsaNa thaI paDI. have temanI AbarUnA savAla hatA. zeThane saMghabahAra mUkavA jatAM pote ja saMghaSahAra thaI jAya, evI paristhiti ubhI thaI. kare tevuM pAme. have teoe vicAryu ke have pUjya mahArAja sAheba ja ApaNI A vimAsaNa dUra karI zakaze. teo te AvyA pUjyazrI pAse. ane khapeAranA 1 thI 4 vAgyA sudhI ene mATe vinati karavA lAgyA. pUjyazrIe aMbAlAlabhAine khelAvyA. tee Jain Educationa International AvyA. pUjayazrI pAse judAjudA-peAtAnA For Personal and Private Use Only
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ sarvanA hitaciMtaka 117 pakSakAra ane virodhI agraNIone beThelA joIne temane ghaNuM Azcarya thayuM. pUjyazrIe temane tathA sAmA pakSavALAone samAdhAna mATe upadeza ApyuM. aMbAlAlabhAI to e mATe taiyAra ja hatA. temaNe pUjyazrIne kahyuM sAheba! mAre te Apa pharamAve tema karavAnuM che. Apa kahe to korA kAgaLa para sahI karI ApuM. A sAMbhaLI pUjayazrIe sAmA pakSavALAone kahyuM juo ! aMbAlAlabhAI samAdhAna mATe taiyAra che. tame badhAM taiyAra che ? "vAryA na mAne, e hAryA mAne" e paristhitimAM mukAyelA pelA lokoe hakArAtmaka javAba Ape. eTale pUjyazrIe samAdhAnanuM lakhANa karAvyuM. ane aMbAlAlabhAIne vAMcavA ApyuM. tyAre aMbAlAlabhAI kaheH sAheba ! mAre kAMI vAMcavAnuM nathI. huM to Apa pharamAve eTale sahI karI ApuM. Ape je lakhANa karAvyuM haze, te amArA hitane mATe ja haze. A pachI pUjyazrIe sAmA pakSavALAne te vAMcavA ApyuM. temaNe paNa te saharSa mAnya rAkhyuM. baMnee sahIo karI, ane pUjyazrImAnanI samakSa paraspara "micchAmi dukkaDa" dIdhA. tyArapachI te ja vakhate pUjyazrInI preraNAthI zeThe sAmA pakSavALAone navakArazImAM tathA mahotsavamAM AvavAnuM AmaMtraNa karyuM. Ama pUjyazrInA addabhuta buddhiprabhAvathI saMgha ane dazAzrImALI jJAti uparathI bhedavikhavAdanA vAdaLa-daLa vikharAyA, ane enuM sthAna zAnti tathA saMpe lIdhuM. tyArapachI tauttama-maMgalakAri muhurta pratiSThAne vidhi mahotsava pUrvaka saMpanna thaye. temAM navagrahAdipATalApUjana zeTha aMbAlAlabhAIe pote kareluM. amadAvAdanA zrIsaMghanI navakArazI paNa temanA taraphathI suMdara rIte thaI. prastuta vikhavAdane kAraNe be varSathI baMdha paDelI navakArazI A rIte cAlu thaI. [30] sarvanA hitaciMtaka mAnavatAnA mUla ghaTayA hatA. pazutAnA AdaramAna vadhyA hatA. AdamiyatanI Tahela hatI ke mane keIka to svIkAro. pazutAne te paDyo hato, kAraNake-AdamI ene meM mAMgyA mUle kharIdate hate. gata varSamAM megharAjAnI mahera echI thayelI. eTale 198 nuM cAlu varSa duSkALanA oLA laIne AveluM. mAnavInI bhUkha aparaMpAra hatI. ene zamAvavA mATe eNe mAnavatAne Thekare mArI hatI, pazutAne satkArI hatI. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsanasamrAT peTanA khADo pUravA mATe peAtAnA ki MmatI pazu-dhanane mAnava pANInA mUle vecavA mAMDyo. sukha-duHkhanA saMgAthI-nirdoSa prANIe ene bhArarUpa lAgyA. 118 A vakhate ApaNA caritranAyakazrI ahAranI vADIe birAjatA hatA. vyAkhyAna vAMcavA mATe teozrI meza zaheramAM padhAratA. ekavAra nityaniyama pramANe teozrI zaheramAM vyAkhyAnAthe padhArI rahyA hatA. sAthe keTalAka munivara, tathA zA. kezavalAla amathAlAla vakIla, zrI lakSmIcaM4 bhUdhara bagaDIyA (meTAda) vigere zrAvako hatA. savAranA e samaya hatA. leAkeA ullAsabhera prAtaHkA ATopIne sphUrtithI dunika kAyakramamAM pravRtta thaI rahyA hatA. A vakhate mArga para thADe dUra eka mANasa bheMsAnA ToLAne dorI jatA hatA. sahasA pUjyazrInI najara tenA para paDI. bheMsAnI cAla tathA tenA doranAranA dekhAvathI teozrIne aNusAra AvI gayA. tarata ja teozrIe pUchyuM: lakSmIcaMda ! A bheMsA kayAM laI javAya che ? kANu laI jAya che ? lakSmIcaMdabhAI e tapAsa karIne jaNAvyu ke laI janAra kasAI che, ane kasAIkhAne vadhu mATe lesAne laI jAya che. A sAMbhaLIne dayAnA mUrtima Mta avatAra samA pUjyazrInuM haiyuM dravI uThayu'. teozrInA manamAM maMthana cAlyuM keH re ! ama samA dayA dharmAMnA upadezaka ane pAlaka beThAM che, teAya A gheAra hiMsA thAya ? nahi, nahi, nahi, A prANIone keAI paNa bhAge mRtyu-mukhamAMthI ugAravA ja joIe. tarata ja teozrIe zrIkezavalAla vakIlane kahyuM : vakIla ! A nirdoSa prANIo kAI paNa bhAge upAye khacI javA joIe, temanA vadha na ja thavA joI e.' kezavalAlabhAI tathA lakSmIcaMdabhAI e tatkSaNa teozrInA A vacananA amala karyAM. pelA kasAI pAse jaI ne thADI samajAvaTathI, gheADI dhAka-dhamakIthI, bheMsAne cheDAvI lIdhI. ane emane abhayadAna ApIne pAMjarApALa meAkalI ApI. bheMse paNa jANe peAtAnI kRtajJatA vyakta karatI hAya, tema pUjyazrInI sAmuM joIne bhAMbharatI-bhAMbharatI cAlI gaI. A banAvathI pUjyazrInA aMtaramAM ghaNuM ja duHkha thayuM. bheMsAne kasAIkhAne laI javAI rahyAnuM e dRzya hajI emanI AMkhA samakSa taravaratuM hatuM. teozrIne thayu ke; A te ApaNe joI gayA eTale cheDAvI. paNa AvAM te keTalAMya nirdoSa prANI pratidina haNAtAM haze ? re ! A mUMgA prANIonuM kANu ? AvA vicAramAM vicAramAM teezrI upAzraye pahoMcyAM. vyAkhyAna zarU thayuM. Aje teozrIe jIvadayA viSe i-bharyAM ane sAmAnA aMtaratalane spazI jAya evA svare upadeza ApcA. hajAronI saMkhyAmAM haNAI rahelA A prANIonA belI thavAnI teozrIe hAkala karI. ane te ja vakhate jIvadayAnI TIpa zarU karAvI. gaNatrInA ja divasomAM teozrInA preraka upadezanA camatkAra sajAyA. mUMgA prANIone cheADAvavAnI-abhayadAna ApavAnI TIpamAM rU. 1aa lAkha (doDha lAkha) noMdhAyAM. ane abhayadAna Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ sarvanA hitaciMtaka 119 pAmelA pazuone sAcavavA-nIbhAvavA mATenI TIpamAM rUA. 4 lAkha (sADA cAra lAkha) nuM apUrva bhaMDoLa ekatra thayuM. A TIpamAM zeThazrI manasukhabhAIe rU. 25,001 (25 hajAra eka) tathA zeTha aMbAlAla sArAbhAIe rUA. 10,001 (daza hajAra eka) neMdhAvyA. pUjyazrInI sattva-zuddha vANIne A jAdu joIne sau keI ApharIna pokArI uThyA. jAdugara te duniyAmAM ghaNAya hoya che. paNa e badhAM IndrajAlanA sarjaka ane arthanA arjaka ja. A keIIndrajAla ke najarabaMdhIno prayoga nahote, arthanA upArjananI kaI janA (Scheme) nahetI. A te hato pUjyazrInI zAstrapUta vANIne alaukika camatkAra, ane enI pAchaLa hatuM jIvadayAnuM-abhayadAnanuM sarvotkRSTa baLa. IndrajAla jevI vastunuM te enI AgaLa sthAna ja na hatuM, pachI sarakhAmaNInI to vAta ja kyAM ? AvI mAtabara rakama ekatra thavAthI pAMjarApoLa khAte vartAtI paisAnI taMgI dUra thaI hajAre mUMgA prANione prANadAna ane annadAna maLyA. saM. 1968 nuM mAsuM pUjyazrIe amadAvAdamAM karyuM. A cAturmAsa daramyAna-pUrve saMghabahAra mUkAyelA zrIzivajI devazIe muMbaImAM pUjyazrI tathA zeTha amaracaMda jasarAja Adi gRhasthanI viruddhamAM Dephemezana kesa (Case) karyo. paNa pariNAme tene ja parAjaya thaye. muMbaImAM rahetA keTalAMka kaccha-kAThiyAvADa va. prAntonA gRhastha bhegA thaIne amadAvAdamAM rahelI zeTha ANaMdajI kalyANajInI peDhIne muMbaImAM laI AvavI, evI hilacAla karavA mAMDyA. khaTapaTanI duniyAthI ajANa evA gAmaDAnA lekene teo uMdhu catta samajAvatA ke A. ka. peDhInA vahIvaTadAra peDhInA paisAthI pitAnI mIle calAve che. mATe cekhA hisAba mATe peDhI muMbaImAM lAvavI joIe" AthI pelAM gAmaDAvALA bhAI o temane A vAtanA samarthanamAM pitAnI sahI karI ApatA. AvI rIte khoTo pracAra karIne e lokee lagabhaga 250 sahIo ekatra karI. A badhI hakIkata nagarazeTha zrI kastUrabhAI maNIbhAI va. peDhInA agraNIonA jANavAmAM AvatAM, temaNe A lokone samajAvyA ke : peDhI amadAvAdanI bahAra jAya, te peDhIne ghaNuM nukazAna veThavuM paDaze. tIrthonA vahIvaTa paNa avyavasthita thaI jaze. je peDhInA cepaDA vagere tapAsavA hoya te khullA ja che. jene jevA hoya te joI jAya. bAkI vahIvaTadAro upara je asatya AkSepa mUkavAmAM Ave che te bilakula yegya nathI. kadAca peDhI taraphathI kaIvAra ejanTa Tu dha gavarnara janarala (A.g.g) ke Isaroya vagere pratiSThita vyaktione mAnapatrahAratorA vi. karavuM hoya, to tene sarva kharca peDhI khAte na nAkhatA, pratinidhio ja bhogavI le che. vi.vi. paNa pelA loko samajavA ja nahotA mAgatA, pachI kyAMthI samajAya ? temaNe te pitAnI khaTapaTa cAlu ja rAkhI. AthI amadAvAdanA dUraMdezI zreSThioe paNa temane pratIkAra zarU karyo. teo lokone satya hakIkata samajAvavA lAgyA. A vakhate zeThazrI manasukhabhAIne vicAra AvyuM ke : "A bAbatamAM pUjyazrI dhyAna Ape, gAmogAmanA saMghane preraNuM Ape, te peDhI amadAvAdamAM ja rahe." A vicAra AvatAM ja teoe pUjyazrImAnane vAta karI, eTale pUjyazrIe jaina tatvavivecaka sabhAnA sabhya dvArA gAmegAmanA zrIsaMghane A bAbatamAM preraNA ApI. pariNAme Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ 120 zAsanasamrATuM phakta ATha ja divasamAM lagabhaga 1200 (bAra) jeTalI sahIo "zeTha Aka. peDhInA tamAma hitane vAstu mukhya peDhI amadAvAdamAM ja rAkhavI. " enA samarthanamAM AvI gaI. kyAM 250, ne kyAM 1200 ? Ama khaTapaTIyAonI dhAraNuM dhULamAM maLI gaI ane mukhya peDhI amadAvAdamAM ja rahI. A pachI comAsuM pUrNa thaye saM. 1969mAM mAgazara vadamAM peDhInuM baMdhAraNa punaH navesarathI racavAno nirNaya pUjyazrInI samakSa the. ane A mATe hiMdustAnanA sakala saMghane bhego karavAno nirNaya laIne AmaMtraNapatra paNa kADhavAmAM AvyuM. have pUjyazrIe vihAranI taiyArI karI. A vakhate teozrInA sadupadezathI zrIcImanalAla nAmanA eka vaiSNava mAstara pratibodha pAmIne dIkSA levAne utsuka thayA. teo "beDIvALA mAstara tarIke prasiddha hatA. temane aMgrejI bhASAnuM jJAna bahoLI hatI. amadAvAdamAM kaI paNa navA kamiznara, kalekaTara, vi. aMgreja adhikArIo nImAtA, tyAre temane aMgrejI dvArA gujarAtI jJAna meLavavA mATe A mAstaranI khAsa jarUra paDatI. teoe ghaNuM aMgreja amaladAne (A rIte) gujarAtI jJAna ApeluM, tethI te vargamAM temanI khyAti sArI prasarelI. temaNe pitAne dIkSA ApavA mATe pUjyazrIne vijJapti karI. AthI pUjyazrIne elIsabrIja tarapha AvelA nagarazeThanA rasAlAvALA'nA nAme oLakhAtA baMgalAmAM temane dIkSA ApIne pitAnA ziSya karyA, ane temanuM nAma "munizrI candanavijayajI" rAkhyuM. dIkSA ApIne pUjyazrIe joyaNI tarapha vihAra karyo. A vakhate janatattvavivecaka sabhAnA sabhyoe zrI thaLasejane che "rI pALate saMgha kADhyo. ahIM eka jINuM jinAlaya hatuM. tyAMthI bheyIjI padhAryA. ahIM zrImallinAtha prabhunI yAtrA karI. bheNImAM kapaDavaMjane zrIsaMgha vinaMti karavA AvatAM, te tarapha javA mATe bhoyaNuthI kalela padhAryA. pUjyazrI kapaDavaMja tarapha padhAre che, evA samAcAra maLatAM zeThazrI manasukhabhAI vigerene lAgyuM ke jyAre amadAvAdamAM akhila hiMdane zrIsaMgha ekatra thAya che, ane hindustAnanA sakala saMghanI pratinidhi samI peDhInuM baMdhAraNa navesarathI ghaDAya che, te vakhate pUjya mahArAja sAheba amadAvAdamAM birAjamAna hoya, te ghaNo phera paDe. kAraNake dareka vyaktio upara jemanI prabhAvabharI chAyA paDe, tevA mahApuruSa teozrI ja che. mATe teozrInI ahIM khAsa hAjarI joIe. vaLI A prasaMge zeTha manasukhabhAInI IcchA hatI ke-saMgha-vyavahArathI alaga evI kacchI kemane je A saMgha bhego thAya che, te vakhate saMgha vyavahAramAM dAkhala karI devAya, te ghaNuM sAruM. kAraNake-kacchI keme e mATe zeThane vinaMti karI hatI. have A kArya kAThiyAvADanA AgevAnene sahakAra hoya te ja saphaLatAthI pAra paDI zake. ane kAThiyAvADanA rAjA jevA (King of kathiawar) zeTha amaracaMda jasarAja vorA, vi. agraNIo pUjyazrInA ananya bhakta hatA. tethI pUjyazrI temane sahakAra ApavA samajAve, te ja A kArya pAra paDe. mATe paNa pUjyazrInI hAjarI amadAvAdamAM joIe ema temane lAgyuM. AthI teo tathA anya AgevAno pUjyazrImAnane vinaMti karavA kalela AvyA. pUjyazrIe paNa lAbhAlAbhanI daSTie vicAra karIne amadAvAda padhAravAnI vinaMti svIkArI. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaya zerIsAnAtha [31] itihAsanA e prakAra che. sajIva ane niva niva itihAsanI jaDa che kalpanA. managhaDaMta kalpanAone jyAre satya puravAra karavAnA prayatna thAya, pachI te taka zaktithI, ke dalIlabAjIthI, game te rIte-tyAre te itihAsa jarUra bane che; paNa nirjIva. emAM jIva nathI hAtA. evA paNa ItihAsanA prasaMgeA jovA maLe che ke jemAM kalpanA-kevaLa kalpanA sivAya bIjI kAI vAstavikatA haiAtI nathI. pASANumAM kalAtmaka rIte kaMDArelI paNa prANanA samArApa vinAnI deva-pratimA jevA e itihAsa hAya che. sajIva ItihAsanA jIva che--satya, nirbheLa satya. deva-pratimAmAM prANanuM pratiSThAna karavAmAM Ave, tyAre ApaNane sAkSAt e pratimAnA adhiSThAtA deva ja dekhAya che. basa, e ja rIte ItihAsamAM jyAre nirbheLa satya maLe che, tyAre ApaNI sAme jIvaMta ItihAsa khaDA thAya che. atyAre ApaNe ItihAsa viSe vicAraNA karavA nathI mAgatA. ApaNe te| saprANa ItihAsanuM eka pAnu ja phakta vAMcavuM che. A rahyuM e pAnuMH-- avantIpati samrAT vikramAdityanA 12 mA zatakanA pRSThakALa, ane 13 mA zatakanA prArabhakALanI A vAta che. gujarAtanI garavI uravI che. enA para cAlukyacakravatI rAjA kumArapALanuM zAsana-cakra chatravat vistarI rahyu che. jinazAsananA madhyAhna-vi avanI para sahasra karaNAe prakAzI rahyo che. teve vakhate eka mahAn jainAcAya zrIdevendrasUrIzvarajI mahArAja paNa pRthvImaMDaLane peAtAnA pAda- kamaLA vaDe pAvana karatA vicarI rahyA che. bhAre prabhAvazALI che e AcAya deva. zAsana-prabhAvanA emanI rageragamAM vyApelI che. kalikAla sarvaijJa bhagavAn zrI hemacaMdrasUrIzvarajI mahArAjanA samakAlIna ane sahAdhyAyI e sUripuMgava che. dharaNendra ane padmAvatI jevA deva-devIe emanI AjJA pALavA hoMziyAra rahe che, matravidyAmAM teo ajoDa che. nAgendragacchanA zitAja e sUrirAja che, 16 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsanasamrAT AvA e mahAna sUrirAja ekadA zerIsAnagaramAM padhAryAM. ahIM eka sthAna tene ghaNuM ja gamyuM. vAraMvAra teo tyAM AvIne kAyAtsaga dhyAne rahevA lAgyA. A joIne eka bhakta zrAvake savinaya pUchyuM: bhagavan ! mahApurUSAnI eka paNa kriyA niSprayeAjana nathI hAtI. nihetuka pravRtti mahApurUSone tyAjya hAya che. chatAMya ajJAna evA mane jijJAsA thAya che ke A sthAnamAM evI te zuM vizeSatA bharI che, ke jethI Apa pUjya jinAlaya ke upAzrayamAM kAyAtsaga dhyAne na rahetA ahIM padhArIne kAyAtsaga karo cho ? ahIMyA kAyAtsaga karavAnuM Apa samA pujya purUSanuM zuM prayeAjana haze ? prabhA ! jaNAvavA cAgya hAya tA kRpA karIne mArI jijJAsA pUrNa karI. 122 zrAvakanI jijJAsA jANIne sUribhagavaMte miSTa ane ISTa vANIthI pharamAyu : bhadra ! ziSyanI viziSTa pravRtti joIne tamane jijJAsA thAya e svAbhAvika che. huM jina caitya ke upAzraya cheDIne A sthaLe eTalA mATe kAyAtsaga karU chuM ke A sthAna ati pavitra che. atipavitra eTalA mATe ke-ahI eka zreSTha ane moTI pASANanI pATa paDI che. e pATa--purUSAdAnIya zrIpArzvanAtha bhagavaMtanI divya-smRti sarjavA mATe sarvathA cagya ane uttama che. basa ! A ja hetuthI huM ahIM vAravAra kAyAtsaga dhyAna dharU chuM." A sAMbhaLIne pelA bhAvika zrAvakanA haiyAmAM jANe ha nuM pUra AvyuM. e pUranA nIramAM snAna karatA teNe sUribhagava tane gadgada svare vijJapti karI keH bhagavan ! Apa vidyAnA sAgara che. Apa evA kAI upAya karA ke jethI amane e pASANu-pATamAMthI niramAyelI jina mUrtinA jaldI darzana thAya." pachI tA-misAdhyuM mahAtmanAm ?" zrAvakanI vijJapti sAMbhaLIne AcAya bhagavaMte adbhUmatapa karavApUrvaka zrI padmAvatI devInI ArAdhanA karI. ane kharekhara ! acittva che e tapanA prabhAva. aThThamatapanA prabhAvathI AkarSoMcelA padmAvatI devI paNa sUrirAja pAse AvyA, ane pAtAne khelAvavAnA kAraNanI pRcchA karI. sUrideve pASANu-phalahInI vAtanA nirdeza karatAM pUchyuM: "bhagavati ! A phUlahImAMthI kayA upAye jaldI pratimA ane ?" devIe kahyuM: "bhagavan ! sApAraka nagaramAM eka aMdha sthapati-zilpI vase che, te ahI Ave, aThThamatapa kare, sUryAsta pachI mUti ghaDavAnA prAraMbha kare, ane savAre sUrya ugyA pahelAM ja mUrtinu sAMgeApAMga nirmANa karI le, teA mUrti jaldI bane. ane e mUrti aciMtya mahimAvaMta thAya." Ama jaNAvI, sUrirAjanI rajA laI ne padmAvatI svasthAne gayA. sUribhagavaMte e badhI hakIkata zrAvakAne jaNAvI. gurUbhagava'tanI ddivya tapaHzaktine abhinaMdatA e zrAvakeAe prasannacitta gurvAjJA laI ne aMdha-sUtradhArane mAlAvI lAvavA mATe seApArakanagare keTalAMka ceAgya purUSone mokalyA. sUtra dhAra paNa zrIsa MghanA nima MtraNathI saMtuSTa banIne serIsA AvyA. e paNa zraddhALu AtmA hatA. * vividha tIrthaMkalpa=ayeAdhyApurIkalpanA AdhAre. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaya zerIsAnAtha 123 sUribhagavaMte kahelA vidhi pramANe teNe arjumatapanI ArAdhanA karI. ane uttama divase sUryAsta pachI uttama veLAe teNe pelI pASANa phalahI para haLavA hAthe TAMkaNu aDADayuM, ane mUti nirmANu zarU karyu. TAMkaNAnA Ta-Tak avAja bhAvikAne mana sa'gItanI sUrAvalithIye adhika mITho lAgatA hatA. 1 sakalasaMgha prabhudhyAnamAM magna banI gayA hatA. rAta vItatI gaI ema mUrtinA avathavA sajAvA lAgyA. ane pho phATatAM te dharaNendranA prabhAvathI e aMdha zipiratne zreSTha smRti niramI dIdhI. have jyAre e sthapati smRti ghaDatA hatA, tyAre mUrtinA hRdayapradeza para eka masA rahI gayA. sthapatine te vakhate tenuM dhyAna na rahyuM. paNa mUrti pUrNa thayA pachI kAI kSati rahI hoya, te jovA mATe teNe pharIvAra mUrti para hAtha pheravyeA. to pele maseA rahI gayAnI jANa thai. eTale teNe dhIre rahIne e masA upara TAMkaNuM lagAvyuM. mase tUTyo, ane e sAthe ja te pradezamAMthI leAhInI dhArA vachUTI. barAbara A ja samaye sUribhagavaMta tyAM AvyA, ane temaNe A dRzya joyuM. cakAra sUrijI adhI vAta pAmI gayA. temaNe khedapUrvaka zilpIne kahyuM ke : "bhAI ! teM A zuM karyuM ? e maseA tAre rahevA devAnA hatA. kAraNa ke-e masA jo rahyo hAta, tA A mUrti dvivya prabhAvazAlI thAta. khera ! have zuM thAya ? jevI bhavitavyatA." Ama kahIne teoe peAtAne aMgUThA masAnI jagyAe dAkhIne leAhI nIkatuM aTakAvyu. e pratimA rAtre banelI hAvAthI tenA avayavA sApha dekhAtA nathI, haeNveA ja rAtre sUrideva dvavyazakti vaDe ayeAdhyA nagarIthI (athavA-kAntipurI-jainakAMcIthI) cAra mATA ane prAcIna jinaSie AkAzamArge ahIM (serIsA) lAvavAnA hatA. temAM 3 biMba tA te laI AvyA. paNa ceAthuM bikha lAvatAM lAvatAM mAMgamAM ja sUDhiya 1 A. zrI kasUriviracita 'zrI naoNminantanalinodvAra prabaMdha'' anusAre aMdha nahi, paNa AMkhavALA e zilpIe AMkhe vastrapaTTaka bAMdhIne eka rAtrimAM zrIdharaNendranA prabhAvathI zrI zerIsApA - prabhunI ubhI kAusaggAkAra pratimA ghaDI. tyArapachI zrIdevendrasUrijI ma.zrI sammetazikhara girithI tyAM meAkSe gayelA 20 jinavarAnI 20 mUrti tathA kAntipurIthI bIjI 3 pratimA peAtAnI adbhuta maMtra zaktithI zerIsAmAM lAvyA. ane pelI-zilpIe banAvelI mUrtine zrI zerIsApArzvanAtha tarIke, ane bIjI 23 mUrtine, ema kula 24 pratimAone tyAM zerIsAnagare pratiSThita karI. ane tyArathI zerIsAnagara mahAtIrtha tarIke prakhyAta thayuM. jIe'nAbhinaMdanajinAdhAra prabaMdha' prastAva-4=330 thI 334 zloka, zrI jinamaMDanagaNi-praNIta 'kumArapAla prabaMdha'nA mate zrIhemaca MdrAcArya, zrImalayagirijI ma. tathA zrI devendrasUri ma. e traNa munivaree sarasvatInI sAdhanA karI. devI prasanna thayA. eTale hemacaMdrAcArye rAjAne pratiSedha karavAnu, malagirijIe siddhAnta para vRtti racavAnuM, ane devendrasUrijIe bAvana vIrezane rava-vaza rAkhavAnuM, varadAna mAgyuM. devIe ApyuM. tyAra pachI zrIdevendrasUrijI 'para'vIrAnI sahAyathI jaina kAMcI (dakSiNa bhAratamAM-jyAM hAla kAMcIvarama che, te hoi zake) nagarIthI zerIsAnagaramAM ekarAtrimAM meTA jinaprAsAda prabhusahita lAvyA. tethI te zerIsAtI tarIke vikhyAta thayuM. .S Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ 124 zAsanasamrATuM thaI javAthI te biMba teoe jyAM AgaLa sUryodaya thayela te jagyAe dhArAeNaka gAmanA khetaramAM padharAvyuM ane pote serIsA padhAryA. tyArapachI bIjI 24 jinamUtio taiyAra karAvIne te sarva jinabiMbanI serIsAnagaramAM jinAlayamAM pratiSThA karI. sopArakanA aMdhazilpIe eka rAtrimAM banAvelI pratimA-zrIzerIsA pArzvanAtha bhagavaMtanA puNyanAme prasiddhi pAmI. tyArapachI bAkI rahelI cothI pratimAnI jagyAe paramahaMta gurjaranareza zrIkumArapALadeve teTalA ja pramANanI pratimA bharAvIne pratiSThita karI. A pachI e zrI zerIsAmahAtIrtha bhAre khyAti pAmyuM. enA camatkArIe-mahimAe lokone AkarSyA, hajAronI saMkhyAmAM bhAvikagaNa tyAM Avato, ane prabhunA darzana-pUjana karI kRtArtha banate. 13 mA zatakanA gurjararASTranA mahAamAtya zrI vastupALa ane tejapALe ahIMyA pitAnA vaDIla baMdhu zrImAladevanA zreyArthe be devakulikA karAvI. eka devakulikAmAM zrI neminAtha bhagavAnanI saparikara pratimA, ane bIjI devakulikAmAM zrI aMbikA devInI mUrti-ke je vartamAnamAM paNa zrI zerIsAtIrthanA jinAlayamAM birAje che, te nAgendragacchIya AcArya zrIvijayasenasUrIzvarajI mahArAjanA haste pratiSThita karAvI. Ama lagabhaga 17 mA zataka sudhI e tIrtha evuM ja prabhAvazAlI ane bhAratavikhyAta banI rahyuM. - 18 mAsikAnI prathama paccIsImAM e tIrtha upara-zerIsAnagara upara kALadevanI najara jarA vakra banI. kALadevanI karAmata ajaba che. Aje jyAM raMgabharI jyAphato uDatI hoya, tyAM kAle AphatanA oLA utAre, e kALadevanI ja karAmata. kALadevanI mahera jyAM utarI, tyAM lIlAlahera vartAya. pachI bhalene jaMgala hoya, teya e zahera banI jAya. zahera khaMDera bane, nagara gAmaDuM bane, e kALadevanA ja prabhAve. jala sthalamAM pariName, sthalamAM jala sarjAya, e kALanA ja kAma. e ja kALadeve pitAnI ajaba karAmata A zerIsAtIrtha para paNa ajamAvI. enA phaLasvarUpe saM. 1721 mAM mUrtibhaMjaka musalamAnee zerIsApArzvanAthanA A bhavya jinAlayane vidhvaMsa karyo. tyArapachI zerIsAnagara paNa dhvasta thayuM. eka kALanuM sarjana visarjanamAM pariNamyuM. 1 e pratimA to atyAre nathI. paNa enA parikaranI nIcenI gAdI bhAga zerIsAtIrtha-peDhImAM surakSita che, tenA paranA zilAlekhathI uparanI vAta spaSTa jaNAya che. e lekhamAM prastuta tIrthane "zrI pArzvanAtha- mahAtIrtha" nA nAme oLakhAvAyuM che. 2. jaina paraMparAno itihAsa bhAga 2. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaya zerIsAnAtha nagara ane derAsaranA dhva Msa thavA chatAMya zrIsaMghanI kuzaLatAne lIdhe amuka jinami'e akSata rahI javA pAmyA. A banAva banyA pachI gheADA samayamAM tA e tItha ane e khie lAkonA mAnasa-58mAMthI bhUMsAI gayA.1 tyArapachI te tyAM zerIsA gAma paNu vasyuM. tyAM nuM derAsara atyAre khaMDiyera dazAmAM paDayuM hatu. gabhArAnI bArasAkhA jUnI-pattharanI ane kalA-kAtaraNIyukta hatI, paNa te tuTIphUTI avasthAmAM hatI. gabhArAnI aMdara be kAusaggAkAra jinamiba, tathA zrIzerIsA pArzvaprabhunI phaNAyukta pratimA, khirAjatA hatA. derAsaranI bahAra nIkaLI gAma tarapha jatAM thADeka dUra eka TekarA hatA, tenI upara eka bhavya pratimA hatI. te pratimAne patthara-zilA mAnIne loko tenA para chANA thApatA. ane keTalIkavAra zrIphaLa paNa vadheratA. e kAraNathI pratimAnA DhIcaNanA bhAga saheja chelAyeA hato. khAkI sarvAMge akhaMDa hatI. Ama aneka avazeSe jINu-zINu dazAmAM paDyA hatA. keTalIka vastuonA tA kAI ne khyAla paNa na hatA. 125 paNa have leAkeAnA sadbhAgya jAgyA hatA. atyAra sudhI jINu dazAmAM rahelA e mahAtInA uddhAranA samaya pAkI gayA hatA. ane eTalA ja mATe jANe ApaNA mahAn caritranAyaka sUribhagavatazrInuM kaleAla gAme padhAravuM thayuM hatuM. sa. 1969 nA e mAgazara mahinA hatA. amadAvAdanA agraNIonI vinaMtinA svIkAra karyAM pachI amadAvAda javA mATe teozrI kalAla padhAryA hatA. AjathI 9 varSa pUrve A ja gAmanA rahevAsI zA. gAradhanadAsa amulakhabhAI vigere bhadrAtmAo pUjyazrInA pAvana upadezathI huDhIyAmAMthI mUrtipUjaka banelA. e geradhanadAsa tathA mAhanalAla koThIyAnu dhyAna zerIsAnA jinakhi'! pratye dorAyelu'. eTale temaNe pUjyazrIne zerIsA gAma ane pratimAe saMbaMdhI sa` hakIkata nivedana karavA sAthe jaNAvyuM ke--sAheba ! ApazrI jo tyAM padhArA, te| e pratimAonI AzAtanA TaLe. bAkI tA enuM dhyAna rAkhanAra koI nathI. pUjyazrImAn zerIsAtI nA itihAsa-varNana tA jANatA ja hatA. te mahAtInA avazeSA hajI che, e vAta gAradhanabhAI pAsethI jANatAM ja teozrIe vinA vilaMbe zerIsA padhAravAnI taiyArI karI. apeAranA samaye vihAra karyAM. 4 mAilanA patha kApatAM keTalI vAra ? jotajotAmAM pUjyazrI saparivAra zerIsA pahoMcI gayA. te divase te derAsara, temAM rahelI mUrti, ane pelA TekarA para rahelI mUrti vigerenA dana karyAM. pUjyazrIe zrIzerIsA pA-prabhunI gagaka 4-bhaktisabhara haiye 1. ahIM eka mata evA paNa che ke-' pahelAM (13 nA zatakamAM) prajJApura athavA sAnapura nAme vizALa nagara hatuM. tyAM zrIdevendrasUrijI ma. padhAryAM, ane anya sthaLethI zrIpArzvaprabhu vigere jina-pratimA lAvIne tyAM sthApana karyAM. tethI e tInI prasiddhi thaI. je vibhAgamAM derAsara hatuM, tenuM nAma zerIsAMkaDI hatuM. (atigIca vasatine kAraNe derAsaramAM javA mATenI zerI paNu sAMkaDI banI gaI, AthI e sthAna zerIsA ane kaDI nAme vikhyAta thayuM. jaina paraMparAne ItihAsa, bhAga-ra, pRSTha 406). kAlakrame e nagaranA vinAza thayA, derAsarA paNa dhvaMsa thayA. ane zerIsAMkaDI nAmanA e vibhAga hAlanA zerIsA ane kaDI e e gAmarUpe pariNAma pAmyA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsanasamrATuM stavanA karI, tathA tIrthanA uddhAra mATe prArthanA karI. eka veLAnA mahAna tIrthanI AvI jIrNa dazA joIne teozrInuM haiyuM raDI uThayuM. teozrIe te ja vakhate mane mana draDha pratijJA karI ke "A tIrthane uddhAra huM zAsanadevanI sahAyathI avazyameva karIza." pachI bIje divase vizeSa tapAsa karatAM karatAM, derAsaranA pAchaLanA bhAgamAMthI eka khaMDita pratimA-jenI uMcAI mULanAyaka bhagavAn jeTalI ja hatI, te maLI AvyA. AjubAjumAMthI bIjI paNu-saMprati mahArAjAnA samayanI zrI AdinAthanI pratimA, zrI aMbikAdevInI nayanamanahara pratimA, parikaranI gAdI, viharamAna jinanI kAryotsargAkAra khaMDita pratimA, vigere vastuo maLI AvI. parikaranI gAdInA lekha parathI zrIvatupALa maMtrIne ItihAsa meLavyuM. sUma daSTithI khUNe khUNe tapAsI lIdhA pachI pUjyazrIe goradhanadAsane kahyuM eka vADA jevI jagyA atyAre zeTha manasukhalAla bhagubhAInA nAmathI laI le, ane temAM A badhI pratimAo ane anya vastuo vyavasthita goThavI de. goradhanadAse tarata ja eka rabArIne vADe kharIdI lIdhe, ane temAM te sarva pratimAjI vi. vastuo vyavasthita ane surakSita rIte gaThavI dIdhI. A vyavasthA barAbara thaI gayA bAda trIje divase zrI zerIsApAzva prabhunuM akhaMDaekAgracitte dhyAna-smaraNa ane tIrthoddhAranI prArthanA karavApUrvaka pUjyazrIe tyAMthI ogaNaja javA mATe vihAra karyo. teozrInA cittamAM atyAre eka ja raTaNa hatuM, ane te-tIrthoddhAranuM. e raTaNamAM ne raTaNamAM bhAvanAvibhera banIne teozrI cAlI rahyA hatA. sAthe sAdhu-zrAvakane parivAra hate. have banyuM evuM ke-mArgamAM be rastA AvyA. eka ogaNajane, ane bIje bIjI taraphane. emAM je rasto bIjI taraphano hato, tene ogaNajane mAnIne te raste pUjyazrI Adi cAlyA. pUjyazrInA eka ziSya munizrI yazovijayajI mahArAja AgaLa nIkaLI gayelA, tethI pUjyazrIne ciMtA thaI ke yazavijayajI kayA raste gayA haze? paNa vastutaH yazavijayajI mahArAja ogaNajanA sAcA raste gayelA ane pUjyazrI Adi bIjA raste jatA hatA. koIne A vAtane khyAla nahi. eTale sau aviratapaNe cAlyA ja jatA hatA. tyAM ja--ekAeka camatkAra sajA, na kalpI zakAya-e. AkAzanA UMDANamAMthI nIrava vAtAvaraNane bhedatI ke aya vANu pragaTIH "tame je mArge jaI rahyA che, te tamAro abhISTa mAga nathI. tame bIjI bAjunA raste jAva, e ja tamAre Isita rasto che" basa ! dUra-sudUra sudhI pratiSa pADatI e ajJAta vANuM ATaluM jaNAvIne zamI gaI saunA Azcaryane avadhi na rahyo. sau vicAramAM paDI gayA ke AjubAjumAM kyAMya mAnava saMcAra te jAte nathI, te A kone avAja haze? sau A vicAramAM hatA, tyAre ApaNuM pUjyazrI pelI ajJAtavANInA javAbamAM gaMbhIradAra svare bolyA: "A bolanAra vyakita keNa che? je hoya te ahIM Ave ane amane sAcA raste caDhAvo." paNa kAMI pratyuttara maLe. AthI pUjyazrIe vicAryuM ke ApaNane kadAca bhrAnti paNa thaI gaI hoya. kAraNa ke ahIM AjubAju keI mANasane saMcAra te kaLAte ja nathI. mATe cAle AgaLa, Ama vicArIne teozrI AgaLa cAlyA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ peDhInA pUrva-itihAsa, baMdhAraNanI punarracanA, ane gurUbhakta zreSThi'ne svargavAsa. thaDe dUra gayA, tyAM teA vaLI eka AzcaryakAraka dRzya najare paDayuM. jANe AjanA divasa Azcarya ne divasa ja hatA. kharAkhara mAnA madhyamAM eka nIlavaraNA nAgarAja kuMDalAkAre beThA hatA, ane phaNAne chatravat phelAvIne DAlI rahyo hatA. A dRzya joIne pUjyazrIne thayuM ke: "nakkI A adhiSThAyaka-devane ja prabhAva che. ApaNe kheATA raste caDI gayA chIe, mATe ApaNane satya mArga khatADavA mATe ja teo A pramANe kare che." AvA vicAra AvavAthI teozrI tyAM ja beThA. ane have pAchA javu ke AgaLa vadhavu tenI vicAraNA karavA lAgyA. tyAM te 127 pharIvAra AkAzamAM vIjaLI jhabUke ema divya-vANI pragaTI; "tame A jamaNe raste jAva, te raste eka zveta khetara Avaze, temAM rahelI pagadaMDIe cAlaze| tA tamArA abhISTa gAmanI najIkamAM javAze." A vANI viramyA pachI pUjyazrIe punaH pUrvavat vANInA vadanArane AhvAna karyuM. paNa pratyuttaramAM zUnya. AthI teozrIne dRDha nizcaya thaI gayA ke-zrI zerIsAmahAtI nA jAgRta adhiSThAyaka devanA ja A prabhAva che ane emaNe ja AkAzavANI tathA sarUpa * karavA dvArA ApaNane sAcA rastA khatAvyo che. tarata ja teozrI saparivAra jamaNe raste cAlyA. thADe dUra gayA te sAce ja eka zveta (kapAsanu) khetara AvyuM. temAM keDI-rastA paNa hatA. e raste cAlyA, ane gheADI vAramAM tA ogaNaja gAma AvI gayuM. mAgazara suda 10 ne e divasa hatA. mahApuruSAne devA paNa sahAya kare, te AnuM nAma. [32] peDhInA parva -itihAsa, adhAraNanI punaracanA, ane gurUbhakata zreSThivanA svargavAsa. mauna--ekAdazInI maMgaLa ArAdhanA ogaNajamAM karIne khArazanA divase pUjyazrI amadAvAda padhAryA. praveza-samayane vAra hAvAthI teozrI elIsabrIja tarapha AvelA nagarazeThanA 1rasAlAvALA baMgale birAjyA. ahI' nagarazeTha kasturabhAi, zeTha manasukhabhAI, jamanAbhAI, puruSAtamabhAI maganabhAI, dalapatabhAI maganabhAI, vigere zreSThi-zrAvako vaMdana mATe AvyA. te samaye pUjyazrIe temane badhAMne zerIsAnI vAta jaNAvI ane kahyu keH "phkata 15 mAIla ja dUra hAvA chatAMya A tIthanI koie khakhara rAkhI nathI, e khedakAraka vAta che. have te AvI AzAtanA na thAya tevI takedArI saue rAkhavI ja joI e. have A prAcIna mahAtInA uddhAra karavA jevA che." 1. jyAM hAla sidhdha saMnyAsAzrama' che, te jagyAe nagarazeThanA rasAlAvALAne bagalA hatA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsanasamrAT javAkhamAM zeTha manasukhabhAI kahe: Apa sAheba zaheramAM padhAro, tyAM ame badhAM TIpamAM paisA ekatra karIza'. emAMthI e tInA uddhAra karAvIzuM. 128 A sAMbhaLIne pUjyazrIe pharamAvyuM: "zeTha ! AvI rIte khAvAnI lageATI bhegI karIne khugaNuM manAvavA jevuM ApaNe nathI karavu. AmAM kAMi vadhAre khaCnI jarUra nathI. phakata 25 hajAra rUA. jeTale khaca karavAmAM Ave, te tyAM jinAlaya taiyAra thaI jAya tema che." tarata ja manasukhabhAIe kahyuMH te sAhekha ! e 25 hajAra rUA. huM ja ApIza. dhanya tI bhakita, dhanya gurubhakita, kharekhara ! AvAM zreSThiratnAthI ja zAsana ujamALa banyu che. tyArapachI pUjyazrIe bhavya sAmaiyApUrvaka nagara-praveza karyAM. pAMjarApALa-upAzraye padhAryA. have je kArya mATe pUjyazrI puna: amadAvAda padhArelA, te zeTha ANaMdajI kalyANajInI peDhInA baMdhAraNanI punarracanA mATe mAdarzana ApavAnuM kAryaM zarU karyuM.. e pahelAM ApaNe peDhInA pUrva-ItihAsanuM jarA vihaMgAvalAkana karI laI e. nagarazeTha zrI premAbhAI hemAbhAI A peDhInA AdyasaMsthApaka. tI rakSA mATenI temanI ApasUjha ane dhagaza apUrva hatI. zrI zatruMjaya mahAtItha" upara AvelI ujamaphaInI Tuka emaNe baMdhAvelI. dhama zALAupAzraya vigere temaNe aneka gAmemAM baMdhAvelA, I. sa. 1857 nA baLavA prasa`ge temaNe briTIza sarakArane ghaNI madada ApelI. peAtAnA vizALa vyApAra-vyavahArane mATe temaNe amadAvAdathI IMDhAra sudhI peAtAnuM khAnagI TapAla khAtu rAkheluM. te TapAla khAtAnA Azraya san '57 nA baLavA vakhate sarakArane levA paDele. maLavA zamAvavA mATe sarakArane A TapAla khAtu. ghaNuM ja madadagAra nIvaDeluM. A tathA AvAM anya aneka yazasvI kAryAMne lIdhe sarakAre temane rAvabahAdura' ne mAnavatA IlkAkha Apele. A uparAMta teo muMInI dhArAsabhAnA sthApana samayathI ja tenA mAnada sabhya hatA. amadAvAda zahera sudharAI (Municipality) nA pramukha, tathA enararI mAjIsTreTa hatA. ane A badhAthI vadhAre tA tee amadAvAdanA zrImAn nagarazeTha hatA, khaMgALanA jagattyeSThI arAbarI kare evA. chellAM keTalAMka varSothI pAlitANA-rAjya sAthe jaineAnI athaDAmaNa cAlatI hatI. enA lAbha laIne ekavAra (sa.1932- san 1876 mAM) pAlitANA-ThAkore zeThazrI upara cArInA Aropa mUkayA. jo ke tenA pariNAme DhAkArane zeThanI mAphI mAgavI paDI hatI. paNa AvA aniSTa rAjadvArI saMyegA jotAM zeThane tI-rakSaNanI majabUta vyavasthA jarUrI jaNAI. tethI temaNe vi.sa. 1936 mAM akhila hiMdustAnanA samagra saMghanu amadAvAdamAM sa Mmelana karyuM". Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ peDhInA pUrva itihAsa ane te saMmelanamAM tIrakSA mATe zeTha ANuMdajI kalyANajInI peDhI, ke je peDhInuM nAma ghaNA varSoMthI tIrakSA mATe nagarazeTha hemAbhAI tathA premAbhAI calAvatA hatA, tenuM vyavasthita baMdhAraNa (prosIDIMga) ghaDavAmAM AvyuM ane peDhInA pratinidhi tarIke bhAratanA vibhinna prAntAmAMthI cUMTI kADhIne lagabhaga 109 sagRhasthAne nImavAmA AvyA. ane pramukhasthAna nagarazeThe pAte ja saMbhALyuM. pratinidhionI kamiTie TharAvyu` ke: "peDhInA pramukha nagarazeTha zAMtidAsanA va'zaja heAya te ja mane. ane vahIvaTadAra pratinidhi amadAvAdanA sthAnika rahevAsI hAya te ja banI zake." A rIte peDhInI racanAtmaka ane baMdhAraNasahita sthApanA thaI, ane tIrthonI vyavasthA suMdara rIte thavA lAgI. sa. 1943 mAM zeThazrI premAbhAInA svargavAsa pachI peDhInA pramukha tarIke temanA putra nagarazeTha zrI mayAbhAI AvyA. 129 tyArapachI vakhataca' zeThanA va'zaja saradAra zeTha lAlabhAI dalapatabhAI pramukha anyA. eka khAhAza mutsaddI ane peDhInA kuzaLa sukAnI tarIke teo vikhyAta hatA. temanI kA - dakSatAthI briTIza sarakAre temane 'saradAra'tu kharuda Apelu. game tevA saMcAgene paNa adbhuta kuzaLatApUrvaka pAra utAravA, e temanI jIvanasiddhi hatI. ene eka ja dAkhalA joI e. ekavAra briTIza hindanA nAmadAra vAisareya lorDa karjhana AmrUtInA dRnAme AvyA. te vakhate muMbaIthI zeTha vIracaMda dIpacaMda Adi gayelA. ane amadAvAdathI ApaNA pU. caritranAyakazrInI dIrgha daSTibharI sUcanAthI zeThazrI lAlabhAi paNa te vakhate AbU gayA. lADa kA~na eka uttama kalA-pArakhu hatA. teo AmUnA atibhavya jinAlaya joIne cha thaI gayA. ASTranI kalA-kArIgarI temanI AMkhe vasI gaI. A vakhate derAsarA jINu thayA heAvAthI tenA uddhAranI AvazyakatA hatI. lADa ka`ne zeTha pAse mAgaNI mUkI ke "amane (srarakArane) A jINu derAsarAnA uddhAra karavA do." javAkhamAM zeThe namratAthI kahyuMH sAheba ! e jIrNoddhAra tA ame ja karAvI laIzuM. (zeTha ANuMdajI kalyANujI vatI). tyAre lADa kahe: "A jinAlayeAnA chAMddhAra mATe puSkaLa paisA joIe. ane e ame (sarakAra) khacI zuM. tathA bAheAza enjInIyarA pAse jIrNoddhAra karAvIza." pratyutpanna mativALA zeTha lAlabhAI e gauravabharyAM pratyuttara ApyA: "sAheba ! bhAratamAM atyAre 20 lAkha jaino rahe che. huM jhoLI laine eka eka jaina pAse jaiza, ane tIrthAMddhAra mATe 1 rUpiyAnI bhikSA mAgIza. eka paNa jaina evA nahi maLe ke-je eka rUpiyeA na Ape. eTale 20 lAkha rUpiyA tA mArI jhoLImAM saheje bharAi javAnA. enA upayAga ame A derAsarAnA uddhAramAM karIzuM. ane je zilpazAstrajJa meAmapurA zilpIoe AvAM abdubhuta derAsaro mAMdhyA che, tenA vaMzaja ane zilpakalAkuzaLa mAmapurA atyAre paNa vidyamAna che. teonI pAse ame A derAsaronA jIrNoddhAra karAvIzu.'" 17 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsanasamrAT A javAma sAMbhaLIne sasmita ne lADa khelyAH ''lAlabhAI ! huM paNa jANuM chuM kehindustAnanA eka tRtIyAMza vyApAra tamArA jainonA hAthamAM che.' (eTale tame A chodvAranA kharca mATe sama+ che ja, ) zeTha vIracaMda dIpacaM vigerene paNa thayuM ke sArUM' thayuM ke pU. mahArAjazrInI sUcanAthI lAlabhAI zeThe AvyA. 130 AvA mAhAza hatA zeTha lAlabhAI. temane pUjyazrI upara ananya zraddhA hatI. pUjyazrIne teo peAtAnA guru mAnatA. ane zAsananA tIthaeN saMrakSaNanA dareka kAryo te pUjyazrInI salAha-doravaNI anusAra ja karatA. zrI giranAra tI nA vahIvaTa peDhIhastaka thayA, te pUjyazrInA kunehabharyAM mAga daza na ane zeThazrInI kA dakSatAne ja AbhArI che. zrI zatru Mjaya, sametazikhara vagere tIrthAMnI rakSAvyavasthA mATe temaNe ghaNeA ja bhAga ApyA. teo sa. 1968nA je vadi pAMcamanA divase divaMgata thayA. tyArapachI peDhInA pramukhasthAne nagara zeThazrI cImanabhAI lAlabhAI AvyA. phakata be mAsa sudhI tee pramukha tarIke rahyA, ane peAtAnI 28 varSanI laghu-vaye avasAna pAmyA. temanI tejasvI buddhimattAne adhika paricaya ApaNane na maLI zakayeA. temanA pachI nagarazeTha kasturabhAI maNIbhAI peDhInA pramukha manyA, temane pUjyazrI upara avihaDa ane ananya bhakti hatI. kuneha ane buddhimAM teo ajoDa hatA. pUjyazrImAnI salAha lIdhA vinA-peDhInu'--saMghanu kAI paNa kAya te na karatAM. pUjyazrI je salAha Ape, je AjJA pharamAve, e ja anusAra AkhI peDhI tathA nagarazeTha kAya karatA. ane eTalA ja mATe prastuta-baMdhAraNanI punaracanAnA prasa Mge paNa pUjyazrIne zrIsaMghanI vinatithI punaH amadAvAda padhAravuM paDayuM hatuM. Ama pUjyazrI sAcA arthamAM zAsanasamrATa athavA saMdhanA caka hatA. have baMdhAraNanuM kAryaM zarU thayuM'. pUjyazrImAn sa zraSTivAMne ApavA cAgya mA daIna ApatA hatA. akhila bhAratamAMthI lagabhaga 1 hajAra jeTalA pratinidhie AvyA hatA. nagarazeTha premAbhAInA vaDe saMghapati nagarazeThazrI kastUrabhAI maNibhAInA pramukhapaNA heThaLa A akhila bhAratIya zrIjainasaMghanA pratinidhionu sa Mmelana mAgazara vada 5-6-7 (vi. sa'. 1969) ema traNa divasa sudhI maLyuM. emAM "zeTha A.ka.nI mukhya peDhI je amadAvAda khAte che, te tyAM ja rAkhavI" vagere aneka agatyanI khAkhatanA navA baMdhAraNIya TharAveA pasAra karavAmAM AvyA. jUnA baMdhAraNanA keTalAka TharAveAmAM sudhArA-vadhArA karavAmAM AvyA. ane khAkInA TherAvA junA aMdhAraNanA ja rahevA devAmAM AvyA. Ama kula 3 divasamAM peDhInA baMdhAraNanI punaracanA nivijJapaNe sarvAnumate thaI. A vakhate kacchI jaina kAmane saMgha-vyavahAramAM laI levAnI je icchA zeThazrI manasukhabhAInA manamAM hatI, te phaLIbhUta na thaI. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ 131 peDhIne pUrvaitihAsa zeTha manasukhabhAI aharniza zAsananA hitaciMtanamAM rata rahetA. temaNe tana-mana ane dhana e traNe vaDe zAsananI amApa sevA bajAvI. tIrtha-rakSA mATe te temanA haiyAmAM ghaNI ja hAMza ane dhagaza bharelI. A baMdhAraNanA punarracanA-prasaMge ekatra thayelA gAmegAmanA pratiSThita saddagRhasthamAMnA bhAvanagara nivAsI zeTha amaracaMda jasarAja, zeTha ratanajI vIrajI, zeTha kuMvarajI ANaMdajI, tema ja anya surata Adi zaheranA agraNIo sahita zeTha manasukhabhAI ekavAra pUjyazrI pAse beThelA. vAtavAtamAM tIrtharakSAnI vAta nIkaLI. e vakhate zeThazrIe pUjyazrIne pUchyuM: "sAheba ! atyAre zrI zatruMjaya, sametazikhara, giranAra, tAraMgA vigere tIrtho aMgenA prazno ApaNI samakSa paDyA che. tIrthonA hakka-rakSaNa bAbatamAM salAhasUcana ke mArgadarzana levA mATe Apa zrImAna ja amArA saunA AdhArasthAna che. "na kare nArAyaNa ne kaI e guMcavADe ubhe thAya, te ApazrI ahIMthI vihAra karIne keTalA divasamAM rAjakeTa pahoMcI zake ?" (A prazna pUchavAne hetu e ke-rAjakeTamAM piliTikala ejanTa-rahetA hatA. ane AvA prasaMge pi. ejanTane pUjyazrI maLe, samajAve te ghaNo ja phAyado ApaNuM jainasaMghane thAya. ane pUjya zrI rAjakeTa padhAre te pi0 ejanTane vAraMvAra maLavAnuM zakaya bane, mATe pUjyazrIne zeThe Avo prazna pUchelo) javAbamAM pUjyazrIe pharamAvyuM ke, "huM pAdavihAradvArA jaldImAM jaldI 15 divasamAM ahIMthI rAjakoTa khuzIthI pahoMcI zakuM?" A sAMbhaLIne zeThe vinaMti karIH "kRpALu ! zAsananA hita mATe pUrvanA mahApuruSoe apavAda tarIke pAlakhI-DaLI vi.ne upayoga karyAnuM saMbhaLAya che, to ApazrI paNa AvA prasaMge apavAdarUpe DeLIne upayoga na karI zake " zeThanA zabdomAM apUrva gurubhakti nItaratI hatI. pUjyazrIe kahyuM "zeTha ! huM pUrvanA mahApuruSanI koTine nathI, ke jethI huM teonuM anukaraNa karUM." paNa zeThe te kahyuM: "sAheba ! amAre mana te ApazrI mahAna puruSa ja che. kAraNa ke"hIre mukhae nA kahe, lAkha hamArA mola." raga-ragamAM lAgelA gurubhakti ane tIrthabhaktinA caLamajITha raMganuM A prasaMge ApaNane bhavyadarzana thAya che. ane e darzananI sAthe ja ApaNuM mukhamAMthI udgAra sarI paDe che dhanya zeTha! dhanya bhAvanA ! ane dhanya bhakti ! jyAre jyAre pUjyazrI amadAvAdamAM birAjamAna hoya, tyAre zeThazrInI divasabharamAM ekavAra acUka hAjarI pUjyazrInI pAse hoya ja. kadAca divase na avAya te rAtre 10 vAge paNa teo pUjyazrI pAse AvatA ane zAsananA vividha praznone carcatA. AvA e devagurunA avihaDa anurAgI-dilAvaradila zreSTivaryanI tabIyata mAgazara vada 9-10 nA divase bagaDI. traNeka divasa zeDo De tAva AvyuM. ane mAgazara vada 12nA dine e zreSThiva samAdhi ane ArAdhanApUrvaka A duniyAmAMthI ciravidAya laI lIdhI svargalekanA paMthe prayANa karI dIdhuM. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ 132 zAsanasamrATa amadAvAdanA ja nahi, paNa sArAya hindustAnanA jaina saMghamAM A samAcArathI du:khanuM vAdaLa chavAI gayuM. saunA haiyAmAM zAsananA eka sapUtane kheyAno raMja hatA. A viSe "jaina dharmaprakAza" lakhe cheH "amadAvAdanA zrI saMghanA AgevAna, eTaluM ja nahIM paNa AkhA hiMdustAnanA zrAvaka samudAyamAM eka amUlya javAhIra samAna zeTha manasukhabhAI chevaTanI zrIsaMghanI sevA bajAvIne gayA mAgazara vadi 12 zanivAranI rAtrinA 9 kalAke mAtra traNa divasanA jvaranA vyAdhimAM ekAeka, paMcatvane pAmyA che. emanA Akasmika maraNathI je pArAvAra kheda AkhA saMgha samudAyamAM utpanna thAya che, te TUMkamAM batAvI zakAya tema nathI. paramAtmA temanA AtmAne zAntisukha Ape ema IcchIe chIe." A uparathI samajAya che ke-zeThazrIe zrI saMghanI keTalI cAhanA meLavI haze? paNakALabaLa AgaLa konuM cAle che ? zeThazrInA avasAna pachI temanA zrenimitte temanA putraratna zeThazrI mANekalAlabhAIe ghaNuM ghaNuM satkAryo karyA. - sau prathama zrI zerIsA tIrthanA uddhAra mATe sva. zeThazrIe kahelA rUA. 25 hajAranI rakama te mATe temaNe alaga mUkI. bIjuM chAparIyALInA zrIsaMgha upara lagabhaga deDha lAkhanuM (rA) devuM hatuM, te temaNe cUkavI ApyuM. A sivAya bIjI paNa lAkho rUpiyAnI udAra sakhAvate temaNe sva. zeThazrInA zreyArthe karI. Ama jemanuM jIvana satkAryomAM vItyuM, emanA mRtyu pachI paNa satkAryo ja thayA. [33] kapaDavaMjamAM padavIpradAna A pachI pUjyazrI amadAvAda khAte be eka mAsanI sthiratA karIne cAturmAsAthe kapaDavaMja padhAryA. nUtana munizrI caMdanavijayajI ma. sahita zeDA munivarene te pahelAM kalela mukAmethI ja kapaDavaMja tarapha vihAra karAvyA hatA. have pUjyazrI paNa tyAM padhAryA. ahIMyA cAturmAsa pUrve 3 pU. munivarane gaNipada ane paMnyAsapadathI alaMkRta karavAmAM AvyA. pU. munizrI darzanavijyajI ma, pUjya munizrI udayavijayajI ma. tathA pU. munizrI pratApavijayajI ma., e zubhanAme, ane ApaNA mahAna caritranAyakazrInA vidvAn ziSyarane 1 vi. saM1969. poSa mAsa jenadharmaprakAza. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ kapaDavaMjamAM pIpradAna tarIke prasiddha A traNa munirAjone chellA pAMca mAsathI zrI bhagavatIjI sUtranA ceAgendvahananI kriyA pUjyazrInI nizrAmAM suvizuddha vidhipUrNAMka cAlI rahI hatI. e sarvAnuyAgamaya-zrI bhagavatIjI sUtranI anujJAsvarUpa gaNipa, tathA pa MnyAsapathI temane alaMkRta karavAnuM zubha mudbhUta najIkamAM AvI rahyuM hatuM. A prasaMgane kapaDavajamAM zrIsadye ati umaga ane ullAsathI vadhAvI lIdheA. ane tene upalakSIne eka bhavya mahAtsava dhAmadhUmapUrvaka ujavavAnA zrIsa Mghe nirNaya karyAM. aSADhamAsanA zukala pakSamAM A mahAtsavane zubhAraMbha thayA. A maheAtsavanu savistara khyAna ApaNe "jaina dhama prakAza" mAsikamAMthI ja meLavIe 1 kapaDavajamAM ati mAMgalika prasaMga AcArya mahArAja zrI vijayanemisUrijI peAtAnA ziSya parivAra sAthe kapaDavaMja khAte birAje che, tee pAtAnA uttama-nirmaLa cAritra temaja asAdhAraNa vidvattA mATe hajAro jenAthI sevAyelA heAvAthI tenA ziSyA saMbaMdhI koIpaNa dhArmika prasaMga prApta thatAM temanAmAM evA utsAha phelAI rahe che ke--tenA yathAsthita Adarzo je te prasa Mge hAjara rahevA bhAgyazALI thAya che temane ja maLI zake che. temanA ziSyA paikI traNa ziSya-nAme munimahArAjazrI darzanavijayajI, zrI udayavijayajI ane zrI pratApavijayajIne gaNIpada tathA anuyAgAcArya pada (paMnyAsapa4) ApavAnA maheAtsava kapaDavaMjanA zrIsa Mghe ghaNI dhAmadhUmathI ane mATI udAratAthI cAlu aThavADiyAmAM ujajyeA che. 133 A baMne padavI A munimahArAjAe ghaNAM varSonA satata abhyAsa, utkRSTa tapa, ane manonigrahayukta kriyA bAda devagurukRpAthI meLavI zakayA che. ane tevA alaukika prasaMga pAmavA mATe dhamI jaino temane "ahAbhAgya" dhvanithI vadhAvI le te svAbhAvika ja che. traNe munimahArAja saMskRta vyAkaraNa, nyAya, jaina siddhAMta tathA sAhitya vagerenuM ghaNA UMcA prakAranuM jJAna dharAve che. tethI temaja UMcA cAritrakhaLathI ane lAMbA vakhatanA askhalita abhyAsathI temaNe je UMcI padavI prApta karI che, tene mATe te pUratI rIte ceAgya che. A mAMgalika prasaMga upara amadAvAda, bhAvanagara, khaMbhAta, kheATAda, muMbaI, vigere zaherAthI tathA AsapAsanA gAmeAthI ane dUranA gAmAthI hajAra uparAMta jainabhAI A kapaDavaMja AvyA hatA. amadAvAdathI nagarazeTha kasturabhAI maNibhAI, zeTha mANekalAlabhAI manasukhabhAi, zeDa maNilAla manasukhabhAI, tAlukadArI seTalamenTa ophisavALA zeThe mehanalAla lallubhAi, zeTha mAhAlAlabhAI mULaca MdabhAI, zeTha dalapatabhAI maganabhAI, zeTha paraseAtamabhAI maganabhAI, zeTha pratApasiMha mAhAlAlabhAI, zeTha TAlAla lallubhAI vigere gRhasthA AvyA hatA. zeTha abAlAla sArAbhAI, zeDa maNibhAI dalapatabhAI tathA bhAvanagaravALA, kuMvarajI ANudajI vigere AvI zakacA nahAtA. temanI taraphathI temaja (sva.) nagarazeTha cImanabhAI lAlabhAI taraphathI tAra, TapAla, kapaDAM AvyA hatA. 1 jaina dharma prakAza" vi. saM. 1969, zrAvaNa mAsa. pRSTha-150 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ 134 zAsanasamrA - bhAvanagarathI zeTha amaracaMda jasarAja, khaMbhAtathI zeTha popaTabhAI amaracaMda, kheDAthI zeTha bhAIlAlabhAI amRtalAla ane boTAdathI leta chaganalAla mULacaMda vagere gRhastha AvyA hatA. TrenanI agavaDa chatAM phakta amadAvAdathI ja sumAre chassa (100) jaina baMdhuo AvyA hatA. aSADa suda 6-7 ne roja gaNIpada ApavAnI ane zuda 9-10 ne raja anu gAcArya (paMnyAsa) pada ApavAnI kriyA zAktavidhi vidhAnapUrvaka AcArya mahArAjazrIe nirvigha rIte karAvI hatI. ane temaNe temaja zrI saMghe anugAcArya (paMnyAsa) zrI darzanavijayajI gaNa, anugAcArya (paMnyAsa) zrI udayavijayajI gaNI, tathA anugAcArya (paMnyAsa) zrI pratA pavijayajI gaNI tarIke vAsakSepa karI jaya jayakAra dhvanithI temane vadhAvI lIdhA che. AcArya mahArAjazrIe anugAcAryone tathA munione te vakhate je bodha Ape che te ghaNe asarakAraka ane manana karavA yogya hatA. anuyogAcAryapadanuM vidhAna thayA pachI jeone mATe ghaNuM moTA yuropIyana ophisaronA saTaphikeTo che, jemanuM nAma saMsArI avasthAmAM "baDIvALA mAstara" tarIke prasiddha hatuM, ane jeonuM aMgrejI, saMskRta, gujarAtI jJAna ghaNuM UMcuM che, jeo hAla dIkSA laI muni caMdanavijayajI mahArAja tarIke oLakhAya che, teoe bAjaTha upara besI IMglIzamAM eka chaTAdAra TuMkuM bhASaNa karyuM hatuM, ane be hajAre jenAthI vadhAvI levAmAM AvyuM hatuM. AkhuM aThavADiyuM aThThAI mahotsava, pUjA, prabhAvanA, ane svAmivatsala vigere dharmakAryothI ghaNuM AnaMda sAthe pasAra thayuM hatuM. zuda 8 nA roja baDI dhAmadhUmathI rathayAtrAne varaghaDe kADhavAmAM AvyuM hatuM. temAM cAMdInA rathamAM ane pAlakhImAM bhagavAna padharAvavAmAM AvyA hatA. sAthe pUjyapAda AcArya mahArAja zrI tathA sarva muni mahArAja hatA. tenI racanA evI te apUrva thaI hatI ke-hajAro jene uparAMta anyadarzanI bhAIoe paNa ghaNe utsAha batAvI akSaya puNya bAMdhyuM hatuM. vaLI-A mahAna mAMgalika prasaMge evo addabhuta dharma-prabhAva dekhAyo hato ke jyAre gaNapada ane paMnyAsapadanI kriyAnI zarUAta thatI hatI ke tarata ja varSAda taddana baMdha, ane kriyA pUrI thayA pachI varSA zarU. tyArapachI vAjate gAjate bahAranI vADInA derAsare darzana karavA jatI vakhate varSAda baMdha ane varagheDe utaryA pachI pAchA varSAda zarU. ane pAchA kArazI jamatI vakhate varSAda baMdha, ane nokarazI jamyA pachI varSAda zarU. AThamane divase moTe varaghoDo caDyo hato, tyAre paNa varSAda baMdha, ane varaghoDo utaryA pachI varSAda zarU. Ama pAMca divasa thavAthI jainadharmanA prabhAva viSe anya darzanIoe paNa ati anumodanA karI che, ane aneka jIvoe badhibIjanI sanmukha dazA prApta karI che. - kapaDavaMjanA zrIsaMghe bahAragAmathI AvelA jainabhAInI sarabharA karavA mATe tana- mana ane dhanane bhoga ApavAmAM bilakula kacAza rAkhI nathI. teo bahAragAmathI padhArelA jenabhAIonI baradAsa karavAne kaTibaddha thaI rahyA hatA. dhanya che AvI svAmIbhakti ane nirabhimAnatAne. nagarazeTha jezIMgabhAI premAbhAI, zeTha zAmaLabhAI nathubhAIne vivekI ane bAhoza munIma mI. vallabharAma, zeTha jamanAdAsa karamacaMda, zeTha vADIlAla jamanAdAsa, zeTha bAlAbhAI dalasukhabhAI zeTha vADIlAla devacaMda, zeTha cImanabhAI bAlAbhAI, zA. nyAlacaMda kevaLadAsa, tathA premacaMdabhAI vigere gRhastha bahAragAmathI AvelA pazuone pitAne ghera utArI temanI sarabharA karavAmAM ubhA ne ubhA rahyA hatA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ kapaDavaMjamAM padavI pradAna 135 A prasaMge amadAvAdanA nagarazeTha kasturabhAI maNibhAI taraphathI zrIphaLanI prabhAvanA, zeTha zAmaLabhAI nathubhAI taraphathI nakArazI tathA zrIphaLanI be prabhAvanA, zrI jainatatvavivecakasabhA taraphathI nakArazI tathA zrIphaLanI prabhAvanA, bhAvanagaravALA zeTha amaracaMda jasarAja taraphathI zrIphaLanI prabhAvanA, tathA khaMbhAtavALA zeTha amaracaMda premacaMda taraphathI nekArazI, amadAvAdavALA zA. lalubhAI maradAsa taraphathI nakArazI, jhaverI bApAlAla nahAlacaMda taraphathI badAmanI prabhAvanA, kapaDavaMjanA zrIsaMgha taraphathI nakArazI, tathA beTAdanA gRhastho taraphathI lADavAnuM lhANuM vigere satkAryo thayA hatA. vaLI zeTha manasukhabhAI bhagubhAI taraphathI zrIphaLanI prabhAvanA, ane traNa anugAcArya (paMnyAsajI) vigere munione bhaNAvanAra traNa zAstrIenA satkArane mATe moTI rakamanA sonAnA dAgInA tathA zAlaTA vigerenI bakSIsa karavAmAM AvI hatI. tathA bIjA mANasone paNa meTI rakamanA sonArUpAnA dAgInA, pAghaDI, zelA vigerenI sArI bakSIsa ApavAmAM AvI hatI. A mahecchava prasaMge upara mujaba aThThAI mahotsava, pAMca nakArazI, ane cha zrIphaLanI prabhAvanA vigere dharmakArya thayA hatA. vaLI kapaDavaMjanA zrIsaMghe spezIyala Trena mukAvI, AvelA jaina bhAIone sagavaDa karI ApI hatI. pavitra mahAna purUSa jyAM jyAM vicare che, tyAM tyAM dharmane udyota thAya che, temAM kAMI navAI nathI. AvA pavitra purUSathI jaina zAsana jayaMvatu vate che, evI lokavANI prANImAtranuM kalyANa kare, ema IcchI A TuMka lekha samApta karavAmAM Ave che." A lekha uparathI ApaNane-1-pUjyazrImAne prauDha puNyaprabhAva, 2-padavI meLavanAra muni-tripuTInI padavI mATenI sarvatomukhI gyatA. 3-kapaDavaMjanA zrIsaMgha temaja anya zaheranA zreNivarya-gRhasthanI apratima gurUbhakita, A traNa muddAo spaSTatayA jaNAI Ave che. - A mahotsava pachI pUjyazrIe saparivAra kapaDavaMjamAM saM. 196nuM cAturmAsa anerI zAsana prabhAvanA karavA-karAvavApUrvaka vItAvyuM. ane comAsuM pUrNa thaye-amadAvAda-zeThazrI mANekalAla manasukhabhAIne lagna prasaMge aThThAI mahotsava tathA ujamaNuM vi. yojavAmAM Avela hovAthI te prasaMge zeThazrInI vinaMtithI amadAvAda padhAryA. 1 SaDradarzanavettA ane bhAratabharamAM advitIya saMskRta vidvAna zrIzazinAtha jhA, paMDitavarazrI mukuMda jhA, ane paMDitavarazrI vikrama Thakakara, e traNa zAstrIjI. A traNa zAstrIjI tathA bIjAM paNa kezava jhA, vagere zAstrIo varSothI pUjyazrInA ziSyanA adhyApana mATe rahetA. tene pagAra vi. sarva kharca zeThazrI manasukhabhAI ja kAyama ApatA. ane zeThazrIne vargavAsa pachI zeThazrI bhAkubhAIe paNa e ja rIte paMDitono sarva kharca potAnA taraphathI ja varSo sudhI Apyo hato. jJAna ane jJAnInI bhaktinuM A eka javalaMta ane anumodanIya dRSTAMta che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ [34] tI rakSAnA AdhAra-zAsanasamrAT abhinava paMnyAsa-ziSyaratnAdi parivAra sAthe pUjyazrImAn kapaDava jathI viharIne amadAvAda padhAryAM. zeThazrI mANekalAlabhAInA lagnaprasaMge pa1 choDanA udyApana-mahAtsava teozrInI nizrAmAM bhAre ThAThathI ujavAye. A vakhate pUjyazrInA ajoDa ane anupama vidvAn ziSyaratna pravaMka munizrI yazavijayajI mahArAja Adi munirAje sa. 1969nuM cAturmAsa kheDAmAM khirAjamAna hatA. zrIyazeAvijayajI ma.ne chellA keTalAka samayathI jINu javaranA upadrava rahetA hatA. ane emAMthI temane kSayanA vyAdhi lAgu paDyo hatA. enA upacAra te vakhatanA pacchegAmanA khyAtanAma vaidyarAjazrI Izvara bhaTTa-ke jeo sAdhu-sAdhvIone vijayaprazasti mahAkAvya vagere jaina saMskRta kAvyagranthAnuM adhyApana paNa vizadatayA karAvatA hatA teo karatA hatA. paNa rAjarAga gaNAtA e vyAdhi kAbUmAM AvavAne badale vadhatA jatA hatA, tethI munizrInI zArIrika avasthA gaMbhIra khanatI jatI hatI. temanI bhAvanA hatI ke mAre pU. gurUmahArAjazrIjInA darzIna karavA che." pUjyazrIe pa'. zrIpratApavijayajI gaNivarAdi munivarazane prathamathI ja kheDA mAkalI ApyA hatA. teo temanI khaDepage sAravAra ane zuzruSA karatA hatA. temane lAgyuM ke-tabIyata gaMbhIra thatI jAya che, eTale temaNe pUjyazrIne kahevarAvyu ke; zrIyazeAvijayajI ma. nI takhIyata vizeSa asvastha banatI jAya che. jema gautamasvAmI mahArAja zrImahAvIra prabhune maratA hatA, te ja pramANe yazeAvijayajI ma. ApazrInuM smaraNa karI rahyA che, mATe ApazrI ahI padhAro. A samAcAra maLatAM turta ja pUjyazrIe munizrI vijJAnavijayajI ma. ne sAthe laIne kheDA tarapha vihAra karyAM, zeThazrI pratApasIha meAheAlAlabhAI Adi zreSThivaro mATara dvArA kheDA gayA. tyAM temaNe pUjyazrI padhArI rahyAnA samAcAra ApyA. e sAMbhaLIne zrIyaze vijayajI ma.ne paramasa tASa thayA. paNa temanI takhIyata have vadhu ne vadhu asvastha manatI cAlI. vaidharAjo- DokaTarA potapotAnA upacAro karavAmAM, ane takhiyatane kAbUmAM levAmAM tallIna hatA. paNa munizrIne pAtAne ja jANe bhAsa thayA hoya, tema teo ekAeka saunA Azcaya vacce saMthArAmAM beThA thayA. DokaTara-vaidyane dUra karyAM. palAMThI vALI, TaTAra besIne panyAsajI ma.ne kahyuM ke : "tame mane mahAvrata-AlApaka saMbhaLAveA." panyAsazrIe paNa tarata ja AlApaka-AlAvA khelavA zarU karyAM. teo mULapATha khelatA jAya, ane zrIyoAvijayajI ma. tenA spaSTa artha karatA jAya. AvI asvastha takhIyatamAM paNa AvI apUrva samAdhi ane AtmaramaNatA e kharekhara, pa MDitalabhya ja che. AlAvAnuM uccAraNa cAlu hatu. sakaLasadha tyAM hAjara hatA. sau koI stabdha banIne khaDA hatA. paMnyAsajI ma. chellA AlAvA pUrvavat dhIme dhIme khelatA hatA, te vakhate munirAjazrIe temane sUcanA karI keH" have jaldI karo. vadhAre samaya nathI." Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ tIrtharakSAnA AdhAra-zAsanasamrA 137 paMnyAsajI ma. paNa A sAMbhaLIne vicAramAM paDI gayA. temaNe bolavAnI jhaDapa vadhArI, ane e chelle AlA belA, munizrIe ene artha kahyo, ane e pUrNa thatAMnI sAthe ja munizrInA amara AtmAe arihaMtanA uccAra sAthe svargapurInA paMthe prayANa AdarI dIdhAM. sau koIne mastaka jhUkI paDyA. sau bolI rahyAM=dhanya mRtyu ! dhanya samAdhi ! amadAvAdathI savAre nIkaLIne ekadhAre vihAra karI rahelA pUjyazrI atyAre amadAvAdathI 18 mAIla dUra AvelAM nAyakAnuM pAdara oLaMgavAnI taiyArImAM hatA. paNa gurU-ziSyanuM milana kALadevane maMjUra nahatuM. e ja vakhate zeTha pratApasIMhabhAIe AvIne A AghAtajanaka samAcAra ApyA ane kahyuM ke-"sAheba ! have ApazrI ahIM ja sthiratA karo." pUjyazrI paNa zakamagna haiye tyAMnAyakAgAmamAM padhAryA. devavaMdanAdi kriyA karI. teozrInA eka atipriya ane AzAspada vidvAna ziSyane Aje viyoga thaye hate. re kALa! khare ja, tuM duratikama che. tyArapachI amadAvAdathI nagarazeTha kastUrabhAI maNibhAI, zeTha aMbAlAla sArAbhAI zeTha jamanAbhAI bhagubhAI vigere tyAM AvyA, ane pUjyazrIne AzvAsana ApavApUrvaka amadAvAda padhAravA vinaMti karI. pUjyazrI paNa tyArapachI amadAvAda padhAryA. kheDAthI paM. zrI pratApavijayajI ma. Adi munivare paNa thoDA divasamAM amadAvAda AvI gayA. temaNe pUjyazrInI AjJAthI mALavA tarapha vihAra karyo. mArgamAM vaLAda mukAme temaNe boTAdanivAsI zA. hemacaMda zAmajInA 15 varSanI vayanA putraratna zrI narottamabhAIne dikSA ApI. temane pUjyazrInA ziSya paM. zrIudayavijayajI ma. nA ziSya karIne temanuM nAma munizrInandanavijayajI ma. rAkhyuM. A agAu bIjA paNa be gRhasthane pUjyazrIe dIkSA ApI. temanA nAma munizrI kItivijayajI tathA munizrI nidhAnavijyajI rAkhIne anukrame paM. zrI udayavijayajI ma. nA, tathA munizrI vijJAnavijayajI ma. nA ziSya karyA. A badhAM zAsana-prabhAvanAnA kAryonI sAthe sAthe ApaNuM pavitra ane mahAna tIrthozrI zatruMjaya, sametazikhara, giranAra, tAraMgAjI, vigerenA kesanA kAma paNa cAlu ja hatA. pUjyazrInuM mArgadarzana-salAhasUcana e bAbatamAM ghaNuM ja kiMmatI banatuM. zrIgiranAra tIrthane kesa zeThazrI lAlabhAI dalapatabhAInA samayathI cAlu hato. emAM baneluM evuM ke - seMkaDo varSothI giranAra tIrtha upara ApaNe zvetAMbara jainone abAdhita ane svataMtra hakka-vahIvaTa hate. giranAra parvata uparanA derAsare-dharmazALAo-derIo-kuMDa-eTalApaDatara jamIna-vA-guphA, e tamAma vastuonA sarvesarvA ApaNe . jene ja hatA. e badhI vastuo navI karAvavI, tenuM samArakAma karAvavuM, vi. badhAne kharca ApaNe-ve. jene ja bhogavatA ane karatA. temAM keInI dakhalagIrI nahotI. Ama giranAra parvatanI ApaNI svataMtra mAlikI hevAthI ApaNe paNa eka sTeTa (state) jeTalI sattA bhegavatA hatA. ane junAgaDha-sTeTa taraphathI parvata para keIvAra kAMIka aDacaNa thAya, te ApaNe Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsanasamrAT kAraNusara sTeTane arajI ke phariyAda naheAtA karatA, paNa eka sTeTa bIjA sTeTane AvA jema yAdI-nedha meAkalAve, te pramANe yAdI meAkalAvatA. jethI sTeTa te aDacaNA dUra karavA ceAgya karatu. ane junAgaDha sTeTamAM koI paradezI mahemAna AvavAnA hoya, te prasaMge sTeTa ApaNane jaNAvatu, jethI ApaNuM sTeTane padegta upara cAgya sagavaDa karI ApatA. 138 paNa chellAM keTAMka varSothI junAgaDha sTeTane ApaNA mULagarAsiyA sTeTasa (Mulgiras status) AMkhanA kaNAnI jema khUMcatA hatA. teNe ApaNI jagavikhyAta sahanazIlatAnA lAbha laI ne paryaMta para potAnI sattA sthApita karavA, ane ApaNA para parAthI cAlyA AvatA mULagarAsiyA hu nAbUda karavA mATe paryaMta para jAtajAtanI harakatA ubhI karavA mAMDI. jevI ke: "sTeTanI paravAnagI vinA parvata para kyAMya riperakAma na thAya. derAsaranA keTanI aMdara AvelA zeTha kezavajI nAyakanA baMgalA sTeTe kabaje karI, tyAM sTeTanu gesTa hAusa (Gest house) karyuM. zrIneminAthanI TuMkanA pravezadvAra uparanA AraDA kabaje karyAM. killAnI chUTI jamIna kabaje karI, parvata paranI jagyAe ApakhudrIthI nAgaro ane anya leAkeAne vecANa ApavA mAMDI. pAMcamI TuMka ke-jene parApUrvathI ApaNe zrIneminAthaprabhunI nirvANa bhUmi tarIke pUjatA AvyA hatA, ane tyAM derI bAMdhI, temAM prabhunI caraNapAdukA padharAvIne tenI pUjA karatA AvyA hatA, te paNa sTeTe gurUdattAtrayanA anuyAyIone AghAtajanaka rIte ApI dIdhI. ane te derInA Aja sudhInA saghaLA kharce ApaNe bhogavyo hAvA chatAMya have tenI mAlikI sTeTa taraphathI te gurUdattAtrayanA anuyAyIone phALe gaI. vaLI-DuMgara upara AvelI 84 eraDAnA nAme oLakhAtI zeThe narazInAthAnI dhama zALA paNa sTeTe laI lIdhI. A ane AvI khIjI aneka harakatAthI ApaNuM-junAgaDhanI zeTha devacaMda lakSmIcaMdanI peDhI (zeTha A. ka. peDhInI zAkhA)e junAgaDhanI rAjyaprakaraNI keTamAM (In the Rajprakarani Court of the Junagadhstate) potAnA mULagarAsiyA sTeTasa mATe sTeTa-virUddha kesa karyAM. ane e kesamAM khyAtanAma khArisTara DI. bI. zukala (Barrister at law)ne ApaNA taraphathI rokavA. mULagarAsiyA sTeTasa-ke je ApaNane paraMparAthI maLelA te jo ApaNane pAcho maLI jAya teA ApaNI parvata paranI badhI TuMkA--jagyAe vigere punaH ApaNI mAlikInA thAya, ane tethI pAMcamI Tuka-ke je ApaNI ja hatI, te paNa ApaNI thAya. e hetupuraHsara ApaNe mULagarAsiyA sTeTasa meLavavA mATe kesa dAkhala karele, paNa e keTa mAM ApaNane saphaLatA na maLI. e keTe ApaNI mULagarAsiyA sTeTasanI mAMgaNI nAma MjUra karI (I. sa. 1910, vi. sa. 1966mAM.) AvA cukAdo maLavAthI ApaNe AgaLa vadhavAnA- junAgaDhanI hajura kATa.mAM (In the Hazur Adalat of the Junagadh State) apIla (Appeal) karavAnA niNaeNya karyAM. te vakhate paNa khArisTara tarIke zrI zukalane ja rAkayA. A vakhate ApaNA pUjyazrImAne aDhaLaka purAvAo- zAstrapAThI vi. ghaNA ja parizramathI ekatra karela. gAkaLadAsa amathAzAha pAse teozrIe iMglIzamAM lIlA taiyAra karAvI, ane kesa laDavA mATe cIvaTalayu" mArgadazana teozrI zreSThavarAne ApavA lAgyA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ 139 tIrtharakSAnA AdhAra-zAsanasamrATuM have-zukala berisTaranI IcchA evI ke samAdhAna karIe te ghaNuM sAruM. kAraNa ke eka vakhata hAryA, te AgaLa paNa hAravAne saMbhava rahe. pitAne A vicAra temaNe zeTha A. ka. nA pratinidhi zeThazrI aMbAlAla sArAbhAIne jaNAvyuM, tyAre zeThe temane kahyuM tamArI vAta sAcI haze. paNa e vAta amArA vidvAna dharmagurUne tame samajAve. teozrI je saMmata thAya, te tema karIzuM. eTale zrI zukala zeTha aMbAlAlabhAInI sAthe pUjyazrI pAse AvyA, ane sASTAMga daMDavata praNAma karIne beThA. temanA manamAM evuM kharuM ke -A sAdhumahArAja AvI kAyadAnI vAtamAM zuM samaje ? temane samajAvatAM keTalI vAra? A samajIne ja teo pUjyazrI pAse AvelA. AvatA veMta temaNe pitAnI vAta zarU karI ke atyAre hAryA, te AgaLa paNa hAravAne saMbhava rahe, vi. vi. kAraNasara ApaNe sTeTa sAthe samAdhAna karavuM yogya che. A vakhate pUjyazrI kaMIka belavA gayA, ke tarataja zrIzule kahyuM Apa te sAdhu che, kAyadAnI bAbatamAM Apane samaja na paDe. A sAMbhaLIne aMbAlAlabhAI bolyA "mi. zukala! AvI bhASA baMdha kare. mahArAjazrI kahe te sAMbhaLIne dalIlathI savAla-javAba kare." AthI berisTara dhImA paDyA ane pitAnI vAta dalIlathI rajU karI. temanI badhI vAta sAMbhaLyA pachI pUjyazrIe hAsyapUrvaka (zukalane uddezIne kahyuM "tame kahe che ke- sAdhuo kAyadAnI vAtamAM zuM samaje ? paNa huM tamane pUchuM ke-kAyado eTale zuM ? what is law? kAyade eTale samAnya-svAbhAvika buddhi (Comman sence). e svAbhAvika buddhi jemanAmAM kudaratI rIte nahAtI, temane A vakIlAtanuM bhaNavA ane upAdhio (Degrees) levA javuM paDayuM. ane jene e "kemana sensa' svabhAvataH ja hatI temane bhaNavA javAnI jarUra na paDI." zrI zukala te A vAta sAMbhaLIne chaka thaI gayA. sasmita-vadane temaNe pUjyazrInI A A vAta kabUlI. tyArapachI pUjyazrIe kahyuM: "rAjyaprakaraNI keTe je cukAdo Ape, te ja cukAdo uparanI-hajura adAlatamAM paNa maLaze, ema mAnavAne kaI kAraNa nathI. kAraNake-nIcalI (rAjyaprakaraNI) keTe je cukAdo Ape, te haMmezAM sAce ja hoya, evI sarakArane khAtrI hata te tenI upara moTI apIla keTa na rAkhata. ane samAdhAna eTale zuM ? pAMcamI TuMka ane bIjA sthAnake sTeTane seMpI devA e ja ke bIjuM kAMI? mATe amAre evuM samAdhAna nathI karavuM. amArA vRddha purUSoe-pUrvanI DezIoe peTe pATA bAMdhIne A tIrthanka ane derAsara mATe paisA ane prANa ApyA che. e kAIne soMpI devA mATe nathI ApyA. paNa enA saMrakSaNa mATe ApyA che. mATe cAhe te thAya, paNa ApaNe hajura adAlatamAM apIla te karavI ja che. tamane ema lAgatuM hoya, ke emAM hAravAne saMbhava che, te ApaNe briTiza gavarmenTane apIla karIzuM, ane chevaTe prIvI kAunsIla sudhI paNa jaIzuM. paNa samAdhAnanI vAta te karaze ja nahi." Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ 140 zAsanasamrA Ama kahIne pUjyazrIe giranArajI upara ApaNe hakaka darzAvatA zAstrIya purAvAo, tathA bIjA ghaNA purAvAo (lagabhaga 1200) temane dekhADyA. ane zrIgokaLadAsa amathAzAha pAse iMglizamAM lakhAvelA muddAo (points) tathA dalIle paNa dekhADyA. A badhuM jANune tathA joIne zIzukala khUba khuza thaI gayA, ane bolyA ke je ATalI badhI taiyArI hoya, te ApaNe jarUra laDavuM ja. have samAdhAnanI vAta ja na joIe. - A pachI temaNe gokaLadAsabhAIvALa muddAone upayoga karavA devAnI rajA mAgI, pUjyazrIe rajA ApI. A sivAya pUjyazrIe ghaNI ghaNI kiMmatI salAha-sUcanAo temane ApI. jethI temane saMtoSa thavA sAthe pUjyazrI pratye apAra mAna pragayuM. ane sAdhuo kAyadAnI vAtamAM zuM samaje ? evI temanA mananI chApa bhuMsAI gaI. temaNe kahyuM : sAheba ! ApazrI kAThiyAvADanA che, ane huM paNa kAThiyAvADane chuM. mATe ApaNI vacce matabheda hoya ja nahi. Apa jema kahe tema ja thaze. tyArapachI teo gayA. ane I.sa. 1915 mAM (vi. saM. 1972) junAgaDhanI hajura keTamAM ApaNuM taraphathI apIla karI.1 saM. 1970 nA A varSe zeTha ANaMdajI kalyANajInI peDhInA pramukha ane amadAvAda zrIsaMghanA saMghapati nagarazeThazrI kastUrabhAI maNibhAI ke jeo eka bAhoza mutsaddI ane dharma-vyavahAra-kuzaLa purUSa tarIke paMkAyelA hatA, teo paradeza (Foreign)nA pravAse dariyAmArge gayA hatA. mArgamAMthI-sTImarammathI temaNe pUjyazrI upara eka patra lakhelo. te vAMcatAM ApaNe samajI zakIe ke kharekhara ! ApaNu mahAna caritranAyaka sUridevazrI vAstavamAM ApaNuM mahAt tIrthonA haka ane zeTha A. ka. nI peDhInA AdhAra ane mArgadarzaka hatA. A rahyo e patraH tA. 7mI me-114 eDana. "zrI paramapUjya AcArya mahArAjazrI vijayanemisUrIzvarajI. sTImaramAMthI karaturabhAI tathA umAbhAI tathA lAlabhAInA vaMdaNuM 1008 vAra avadhAraze. dharmapasAyathI dariye 1. tyArapachI hajura adAlatano cukAdo paNa ApaNI virUddhamAM AvavAthI ApaNe rAjakoTa-e. jI. che. nI. korTamAM apIla karI. paNa mi. mekenIkIe tyAM paNa ApaNI virUddha pheMsalo ja Ape. A pachI ApaNI dubhAtI lAgaNI joIne sarakAre "ela-grehAma" nAmanA nyAyakhAtAnA adhikArIne A bAbatamAM tapAsa mATe nImyA. mi. grehAme saMpUrNa jAtatapAsane AdhAre sarakArane riporTa karyo. jo ke e riporTamAM temaNe ApaNo mULa garAsiyA rAITa te mAnya nahoto rAkhyo. paNa giranAra parvata paranI je je jagyAo-TuMka vi. ne. kabaje sTeTe ApakhudIthI lIdheluM, athavA digaMbara-brAhmaNadine Apele, tene ayogya jaNAvIne e sarva upara tAMbara jaina ja hakaka che, ane enA kharA mAlika teo ja che, ema purAvA sAthe sAbita karI ApeluM. mULagarAsiyA sTeTasa na maLe to paNa DuMgara lagabhaga ApaNI mAlikIne ja gaNAya, evI paristhiti A riporTathI temaNe sarjelI. paNa A riporTa game te kAraNe sarakAre jAhera na karyo. ane ApaNuM paNa tyArapachI A viSe durlakSya sevAyuM. pariNAme svarAjya pachI saurASTra sarakAra sAthe samAdhAna karIne ApaNe pAMcamI TuMka vi. amuka agatyanAM sthAne ApaNI jAte ja soMpI dIdhA. Ama A vAtano aMta Avyo. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ tI rakSAnA AdhAra-zAsanasamrAT ghaNA ja zAMta che. ane dhama pasAyathI AvI ja rIte amArI musApharI zAMtatAthI pasAra thaze. tInA hakA tathA ANu dajI kalyANajInI peDhInA AdhAra Apa ja che. mATe tene mATe Apane vadhAre lakhavuM te ThIka nahi, jarUra vakhate Apa je je cAgya lAge tema karAvatA rahezeAjI tIrthAnA hako jALavavA Apa amadAvAdamAMthI vihAra karavAnuM hAlamAM nahi rAkhA ema huM dhArUM chu. e ja vinati. panyAsa zrI uddayavijaya vigere sAdhumahArAjone amArA sarvenA 1008 vadaNA paheAMcejI. eja kastUrabhAInA vaMdaNA." A arasAmAM janInA vikhyAta vidvAna, tyAMnI lijhjhIka yunivarsiTInA snAtaka, ane jaina dananA viziSTa abhyAsI DA, haeNna jekeAkhI (Dr. Hermann Jacobi) bhAratanA judA judA zaheramAM birAjatA pUjya AcArya zrI vijayadhama sUrIzvarajI mahArAja Adi AcArya bhagavaMtA tathA munirAjonI mulAkAta letAM letAM amadAvAda AvyA. ane savAre vyAkhyAna uDavAnA samaye vakIla kezavalAla premacaMda modIne (B. A., LL B.) sAthe laI ne pUjyazrI pAse AvyA. pUjyazrI sAthe temaNe vividha viSayAne lagatI carcA karI. pUjyazrI saMskRtamAM khelatA, ane Do. jekeAkhI saMskRta tathA IMglIzamAM paNa khelatA. 141 eka pAzcAtya vidvAnane pUjyazrI pAse AvelA joI ne te vakhate upAzrayamAM jijJAsu janasamUha ekatra thaI gayA. DA. jekeAkhIe zrIbhagavatI sUtra tathA zrI AcArAMga sUtrane IMglIza anuvAda karelA. jemAM keTaleka ThekANe noMdhapAtra kSatio thavA pAmI hatI. te a Mge pUjyazrIe temane prasaMgepAtta sUcana karyuM. A vakhate zA. gokaLadAsa amathAzAhe paNa temane jaina siddhAntanuM saMpUrNa parizIlana karyA pachI ja anuvAda jevuM kArya karavA mATe mIThA zabdomAM anurAdha karyAM. Do. jekAkhIne paNa peAtAnI bhUleA samajANI, eTale temaNe pUjyazrIne kahyuM: huM pharIvAra ApanI pAse AvIza, tyAre ekAntamAM mAre Apane A badhI vAtane lagatA prazno pUchavA che. Ama kahIne teo gayA. tyArapachI pharIvAra AvIne temaNe ekAntamAM pUjyazrI pAsethI peAtAnA praznonuM yAgya ane vizada samAdhAna meLavyuM. pUjayazrInI tejasvitA ane apUrva buddhimattAthI AkarSAyelA DA. jekobI A pachI jyAre pATaNa gayA, tyAre tyAM temane pU. pravartaka munizrI kAntivijayajI mahArAja maLyA. teoe Do. jekoSIne pUchyuM: ATalA sAdhuonA paricaya karyAM, temAM tame zuM anubhava meLavyo ? tyAre DA, jekobIe javAba Apyo ke: A. zrIvijayanemisUrijI ane A. zrI vijayadhama sUrijI, e vyakti sAdhupaNAmAM che. paNa jo kAI rAjyanA divAna heAta te AkhuM rAjataMtra calAvavAnI zaktivALA che. hAla teA jainazAsananuM rAjya ane calAvI rahyA che." A uparathI ApaNe anumAna karI zakIe ke-Do. jekobI jevA khyAtanAma vidvAnDA haiyAmAM phakta be ja vakhatanA paricayathI paNa pUjyazrInI pratibhAe ajakha AkaSa Nu jamAvyu hatuM. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ . zAsanasamrAT A divaso zeSakALanA cAturmAsa pUrvenA divaso hatA. te divaso daramyAna vyAkhyAnamAM pUjyazrI sUripura dura zrIharibhadrasUrijI mahArAja-viracita "zrIpaMcAzakajI''nI dezanA pharamAvatA hatA. temAM atyAre yAtrA-poMcAzaka cAlatuM hatuM. 142 pUjyazrIe peAtAnI amegha vANI vaDe rathayAtrAnuM vizada varNana karyuM. magadhasamrAT zrI saMpratimahArAjAe tathA gujara-samrAT paramAt mahArAjA zrI kumArapALe kevI rItekevA bhAvAllAsathI ane kevI samRddhipUrvaka rathayAtrA kADhI, ane tenAthI kevI adbhuta zAsana- prabhAvanA thaI, e prasagAne rocaka ane preraka zailImAM savistara varNavyA. ane vatamAnakALamAM paNa evI rathayAtrA ApaNe karIe, te tenAthI thanArA lAbha-1, anya danIone paNa meAdhimIjanI sanmukhaTTuzAnI prApti, 2, jaina zAsananA mahimAnu vistaraNu, 3, tathA rathayAtrA karanAra bhAvikAne paNu puNyAnubaMdhI puNyanuM upArjana, vigere agaNita lAbhA varNavyA. . ane antamAM pharamAvyuM ke:" "je zramaNu bhagavAn mahAvIra paramAtmA ApaNA AsannaupakArI che, emanA apAra upakArAnu smaraNa karavu, e ApaNu -jainamAtranuM nityakRtya che. bhagavatanA mahAn upakArane ApaNA smRtipaTamAM sadaiva rAkhavA kAje e zrIvIra paramAtmAnA parama pavitra vizvazAntiAyaka cyavana--4ma-dIkSA-kevaLajJAna-ane nirvANu.' e pAMceya kalyANukenA maMgala divase ApaNe maheAtsavapUrNAMka rathayAtrA karavI joI e." pUjyazrInI A amIrasa samI amegha dezanAne zrotAgaNe sahaSa vadhAvI lIdhI-jhIlI lIdhI, ane prabhunA pAMceya klyANakanA divase rathayAtrAmaheAtsava karavAnA niya karyAM. zrIvIra prabhunA cyavana kalyANakanA-ASADha zuda 6 nA pavitra divasa najIkamAM ja hatA. te divasanI rathayAtrA mATe vyAkhyAnamAM uchAmaNI belAI. emAM adbhuta ucharaMga Avyo. prabhunA rathanI jamaNI tathA DAbI bAjunI dheAMsarIe kheMcavA mATe ja hajAro rUpiyAnI uchAmaNI thai. bIjI uchAmaNIe paNa evI ja thaI. aSADha zuda 6 nuM maMgala prabhAta ugyu', ane varagheADAnI taiyArIo cAlI. amadAvAdanA AMgaNe A apUrva avasara hatA. leAkeAnA ullAsa ane utsAhanA pAra naheAtA. pAMjarApALamAM te jANe mAnava-maherAmaNa umaTaco hatA. niyata samaye derAsaramAM snAtramaheAtsava karyAM khAda prabhujIne rathamAM padharAvyA ane tyArapachI vidhavidha enDa-vAjiMtronA ThATha sAthe rathayAtrA-varagheADAnA prAraMbha thayA. zeThazrI jamanA bhAI bhagubhAI, jhaverI cheTAlAla lallubhAi vagere vAvRddha zreSThiryAM paNa ghaNA uma'gapUrvaka bhagavAnanA ratha khe catA hatA. jyAM jyAM varagheADA jatA, tyAM jaMgI mAnava medanI da'nAthe tatpara rahetI. jainetaro paNa bhAre kutUhalapUrvaka nihALatA hatA. zaheranA meTAvistAramAM varagheADA pharIne punaH pAMjarApALe utaryAM. A pachI bIjA cAra kalyANukAnI rathayAtrAo paNa e ja ullAsathI nIkaLI. Ama cAra-pAMca varSa sudhI cAlyuM. tyArapachI pUjyazrInA upadezathI pAMca puNyAtmA zreSThivAe peAtAnA taraphathI eka rathayAtrA kAyama-dara varSe nIkaLe, tenA lAbha levA mATe amuka rakama vyAje Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ 143 bharUdharamAM dharma-udyota mUkI dIdhI. tenA vyAjamAMthI varSovarSa temanA taraphathI te te rathayAtrA nIkaLatI. ane te ja pramANe Aje paNa e zreSTivare taraphathI kAyama rathayAtrA nIkaLe che. 1. cyavana kalyANakanI rathayAtrA-zeTha vADIlAla lallubhAI ha. caMcaLabena taraphathI. 2. janma kalyANakanI rathayAtrA-zeThajezIMgabhAI kALIdAsa zeradalAla taraphathI. 3. dIkSA kalyANakanI rathayAtrA-zeTha dalapatabhAI maganabhAI ha. lakSamIbhAbhu taraphathI. 4. kevaLajJAna kalyANakanI rathayAtrA-zeTha mANekalAla manasukhabhAI taraphathI. 5. nirvANakalyANakanI rathayAtrA-zeTha dalapatabhAI bhagubhAI. ha. gaMgAbhAbhu taraphathI. (zeThazrI lAlabhAI dalapatabhAI) Ama A pAMca zrImAne taraphathI te te varaghaDAo mATenI sthAyI rakama mUkavAmAM AvI, ane tenA vyAjamAMthI Aje paNa teo te te rathayAtrAne amUlya lAbha laI rahyA che. A pAMca kalyANakenI suMdara ane sthAyI racanA amadAvAda laherIyA paLamAM zrI mahAvIra prabhunA derAsaramAM karavAmAM AvI che. A pachI pUjyapAdazrIe vi. saM. 1970 nuM e cAturmAsa anekavidha zAsana prabhAvanA saha amadAvAdamAM karyuM. - - [36] marUdharamAM dharma-udyota cAturmAsa pUrNa thayA pachI pUjyazrInI bhAvanA mAravADa ane mevADapradeza tarapha viharavAnI thaI. teozrIe saparivAra te tarapha javA mATe zubha muhurta maMgalaprayANa karyuM. prathama divase zeThazrI aMbAlAla sArAbhAIne atyanta Agraha hevAthI temanA zAhIbAgamAM AvelA baMgale padhAryA. tyAMthI bIje divase AgaLa vihAra karavAnI bhAvanA hatI, paNa pUjyazrInA eka ziSyaratna munizrI siddhivijayajI ma. ne te ja divase tAva Ava zarU tharyo. eTale have te teonI tabIyata barAbara svastha thayA pachI ja vihAra karAya, AthI zeThazrInA AgrahathI pUjyazrIe temanA baMgale sthiratA karI. zeThazrIe paNa tarata ja sArA DokaTaranI vyavasthA karI. e DokaTara niyamita egya davA ApatA, ane divasamAM 3 thI 4 vAra tapAsI jatA. AvI cIvaTabharI sAravAra maLavAthI munizrI thaDA divasamAM saMpUrNa svastha banI gayA. eTale pUjyazrIe tyAMthI vihAra karyo. sAbaramatI-raja thaIne zrIsaMgha sAthe zerIsA tIrthe padhAryA. A saMghane lAbha zA. jamanAdAsa hIrAcaMda ghebarIyAe lIdhe. A divasomAM pUjyazrInA ziSya paM. zrIsumativijayajI mahArAje taLAjA pAse eka gAmamAM amadAvAdanivAsI eka kizora gRhasthane dIkSA ApI. temanuM nAma munizrI padmavijayajI ma. rAkhIne temane pUjyazrInA ziSya banAvyA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsanasamrAT zerIsAmAM zrI saghasameta 3-4 divasa sthiratA karI. daramyAna kaleAlavALA zA. gAradhanadAsa amulakhane pelAM 'Dicera dazAmAM rahelA derAsaravALI jagyA ke je gAyakavADa sarakAranA tAmAnI hatI, te temanI pAsethI vecANa laI levAnA upadeza ApyA. gAradhanadAse paNa teozrInA upadezAnusAra te jagyA "zrI. jaina tattvavivecaka sabhA" nA nAme vecANa laI lIdhI, ane tene pAko dastAveja 'tattvavivecaka sabhA'nA nAme karAvI lIdheA. 144 zerIsAthI lAla thaI ne pUjyazrI kaDI padhAryAM. tyAMnA zrIsaMghamAM matabheda paDelA hatA. tethI zrIsaMghane upadeza ApIne Apasa ApasanA e matabheda dUra karAvyA, ane saMghamAM ekatA sthApI. e ekatAnI khuzAlImAM zrIsa ghe pUjyazrInI nizrAmAM aThThAI-maheAtsava ujanmyA. tyArapachI kaDIthI zrI bhAyaNIjItIthe yAtrA karI, sUraja-rAjaparA thaI ne teezrI pAnasara padhAryAM. pAnasaramAM thoDA samaya thayA jamInamAMthI zrImahAvIrasvAmI bhagavAnanI bhavya, prAcIna ane alaukika camatkArika pratimA nIkaLI hatI. te alaukika pratimAnA darzanAthe hajAro jaina-jainetara leAkA AvatA hatA. pUjyazrIe paNa te pratimAnA darzIna karyAM. pratimAnI bhavyatA sau koI ne AkarSatI hatI. eTale pUjyazrIe tyAM upadeza ApyA ke AvA alaukika prabhujIne ahI' ja eka bhavya jinAlaya mAMdhIne pratiSThita karavA joIe." gAmanA ane bahAragAmanA gRhasthAe e upadeza jhIlyuMA. ane enA pariNAme Aje prabhu mahAvIra devanA zAsananI bhavyatAnA pratIka samA gaganeAttuMga trizikharI prAsAda pAnasara gAmane tI tarIke zAbhAvI rahyo che. pAnasarathI vihAra karI pUjyazrI vaDu padhAryA. tyAM be divasa sthiratA karI. bIje divase rAtre DAMgaravAnA zrAvaka zA. chaganalAlabhAI AvyA. ane pUjyazrIne vina Mti karI ke-ApazrI DAMgaravA padhAre, ane amArA saMghamAM be pakSa che, tenI ekatA ApazrI karI Ape. AthI pUjyazrI pravAre vihAra karIne DAMgaravA padhAryA. tyAMnA zrIsaMghane ekatra karIne zAnti ane saMpa mATe upadeza ApyA. pUjyazrInA prabhAva ja evA apUrva hatA ke teozrI je kArya hAthamAM le, te saphaLa thAya--thAya ne thAya ja. ahI paNa varSoM jAnA jhaghaDAo pUjyazrInA eka ja vAranA upadezathI zamI gayA, ane saMghamAM zAnti sthapAI. zrIsaMghe dhaNu e zAntinA harSoMmAM ATheya divasanA svAmIvAtsalyapUrvaka aThThAI-mahA tsava pUjyazrInI nizrAmAM ujanme. DAMgaravAthI lIMca thaI ne mahesANA padhAryAM. ahIthI jaldI AgaLa vadhavAnI bhAvanA hatI, paNa zrIsaMghanA atyAgrahathI ATha divasa sthiratA karI. tyAMthI vIsanagara-vaDanagara thaI ne ziveAra padhAryAM. itihAsa kahe che ke A vaDanagaranu` mULa nAma ANuMdapura nagara hatuM. ahIMnA rAjA dhruvasenanA putramRtyune zAka dUra thAya, te hetuthI zrI saMghasamakSa mahesravapUrvaka paramapavitra zrIkalpasUtranI vAcanA sau prathama ahI thaI hatI. ane A ja vaDanagara prAcIna kALamAM zrIsiddhAcaLa mahAtIrthanI jayataLATI"nu sthAna hatu. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ madharamAM dhama -udyota 145 vaDanagara, sIpAra, kherALu, uMjhA vigere 16 gAmAnI jJAtione gheALa hatA. te 16 mAM meTuM kherALu hatuM. paNa keAIka kAraNasara bAkInA 15 gAmavALAoe kherALu gAma sAthenA vyavahAra baMdha karI dvIdhA hatA. kherALuvALAe samAdhAna karIne vyavahAra cAlu karavA mATe ghaNI mahenata karI, paNa tene saphaLatA na maLI. e arasAmAM ja pUjyazrInuM te tarapha padhAravu... thayu. ane DAMgaravAnA saMghanI ekatA teozrInA upadezathI thai, e jANIne kherALunA AgevAna ane zeTha ANuMdajI kalyANajInI peDhInA pratinidhi zA. geApALajI chaganalAla vagere gRhasthA sIpeAra AvyA. ane pUjyazrIne peAtAnI vAta arthati jaNAvIne vinaMti karI ke sAheba ! ApazrI ahIM padhAryA che, mATe have kRpA karIne amArU samAdhAna karAvI Ape. temanI pAsethI badhI vAta jANI laIne pUjyazrIe 15 gAmamAM mukhya gaNAtA sipeAra gAmanA saghane samAdhAna karavA mATe vikhavAda dUra karavA mATe upadeza ApyA. sipeAravALAne pUjyazrInA upadeza rUcyA. eTale temaNe tarata ja bIjA 14 gAmAnA saMghane sAramAM ekatra karyAM. e sarva-sa MghAne pUjyazrIe upadeza ApyA. AthI te paMdareya gAmavALAoe te ja vakhate salAhapUrvaka ekamate kherALuvALA sAthenA kaleza tyajI dIdhA. ane temanI sAthenA vyavahAra pUrvAMvat zarU karyAM. jethI punaH 16 gAmonI ekatA thaI. Ama TheraThera vavAyelA kalaha-kusa panA viSAMkuro ukhADIne tenA sthAne peAtAnA upadezAmRtathI ekatAnI amRtavela ugADatAM pUjyazrI sipeArathI kherALu padhAryA. tyAM gAmavALAe ekatra thaIne ekatAnA prAsAda para kalazArANurUpa aThThaI-mahAtsava pUjyazrInI nizrAmAM ujajgyA. tyArapachI kherALuthI teozrI zrItAra'gAjI tIrthe padhAryAM. A prasaMge DAMgaravAthI zrIsa'ghanA 50 gRhasthAne saMgha zrItAragAjInI yAtrA karavA AvyA. temaNe pUjyazrInI nizrAmAM pUjyazrInI sAthe saMgItanA sAja sahita zrItAragAjI tIrthanI yAtrA karI. zrItAra gAjI e mahAtInuM khIjuM nAma che zrItAraNagiri. tAradevInuM tyAM prAcInakALathI sthAna che, ethI e paryaMtanuM nAma paNa prAcInakALathI tAragiri paDyu che. A tIrthanA adhinAyaka zrI ajitanAtha prabhu che. zrImunisundarasUrIzvarajI mahArAja A tIrthanI stavanA karatAM kahe che ke : 'he svAmin ! he ajitanAtha prabhA ! tAraNagiri e kharekhara tAraNagiri ja che. kAraNake ApanI jema te paNa bhavyAtmAonA saMsAra samudrathI tAraNahAra, ane bhavyonA khAdya-abhyantara zatruono nAza karanAra che. AthI A pava tanuM "tAraNagiri" evuM nAma sAka che." A girirAja para 13 mA saikAmAM paramAtgu ranareza zrIkumArapALa mahArAjAe kalikAlasarva jJabhagavaMtazrInA upadezathI bhavya prAsAda adhAvele, ane temAM tIpati zrI ajitanAtha prabhunI bhavya ane ramaNIya pratimA pratiSThita karI hatI. stutikAra sUribhagavaMta zrImunisuMdarasUrijI ma. zrI AgaLa vadhatAM pharamAve che ke : je rIte zrI ajitanAtha paramAtmA mAtAnA garbhamAM hatA, tyAre te garbhanA prabhAvathI 1 jainastAtrasaMgraha-ajitajina staMtra zloka 13-14 bIjo bhAga, 19 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ 146 zAsanasamrAra segaThAbAjInI ramatamAM mAtAne vijaya thayo hato, te ja rIte A tAraNadurga (tAraMgAjI) upara zrI ajitanAtha prabhunI pratiSThA karavAnI IcchA solaMkIyuketu mahArAjA zrI kumArapALa devanA hRdayamAM thaI, ane tenA prabhAvathI temane paNa pararASTranI vijaya-lakSamI prApta thaI AvA e zrI tAraNagiri para rahelA-(mahArAjA kumArapAle bhavya prAsAda baMdhAvI, temAM padharAvelA) jagane (nija guNa vaDe) jItanArA-ane maharAja vaDe ajeya evA zrI ajitanAtha prabhune huM stavuM chuM. kumArapAla rAjAe baMdhAvelA e bhavya prAsAdamAM bhamatI hovAthI te bhUmi-prAsAda kahevAya che. A mahAprAsAdano jIrNoddhAra saMghapatizrI goviMda nAmanA zrAvake karAvyuM hatuM. te vakhate-kumArapALa rAjAe padharAvela pratimAne svecchAe vinAza karyo hovAthI goviMda zrAvake navIna biMba bharAvI, tenI pratiSThA zrIsamasuMdarasUrijI mahArAjanA haste karAvI hatI. A tAraMgAtIrtha upara zrIsiddhazilA-keTizilA, tathA mekSanI bArI e traNa nAmanI traNa TekarIo che. ane je tAraNudevInA nAmathI A girivaranuM nAma tAraNagiri thayuM che, te tAraNudevI tathA dhAraNudevInI guphAo paNa che. tAraNudevInI stuti karatAM zrI munisuMdara. sUri mahArAjA pharamAve che ke "bhakatene vipattirUpa nadImAMthI tAravAmAM tatpara he tAraNudevi ! tamane keNu stavatuM nathI ? (arthA-sarva kaI tamArI stuti kare che. kAraNa ke yuddhamAM zatruo upara sadAya jaya meLavanAra tame A (tAraMgA) tIrthane tathA jinezvaradeva pratye bhakita dharAvatA bhavyane haMmezAM rakSaNa Ape che." keTizilA-siddhazilA tathA mokSabArI sahitanuM A Akhuye tIrtha ApaNuM-jaina zve. mU pU. saMghanuM ja che. A tIrthamAM aThavADiyA sudhI sthiratA karIne pUjyazrIe tenuM sAMgopAMga sUkSma nirIkSaNa karyuM. A divasomAM-A tAraMgAtIrtha mATe paNa TIMbA ThAkara- bhAgadAre ane jene vacce takarAra cAlatI hatI. te bAbatamAM paNa pUjyazrIe samyaphatayA jANakArI meLavI. tyArabAda teozrI TIMbA-sudAmaNuM thaIne dAMtA padhAryA. dAMtAnA mahAjananA hAthamAM zrIkuMbhArIyAjI tIrthane vahIvaTa hato. vahIvaTa ane dekharekha beparavAIthI thatA hovAthI. tIrthanI pragati sArI rIte thatI nahatI. dAMtAthI pUjyazrI zrI kuMbhArIyAjI tIthe padhAryA. ahIM gujarAtanA mahAmaMtrIzvarazrI vimalazAe baMdhAvelA pAMca jinAlaya che. ahIM ArasanI moTI khANe che. e khANonA pASANuthI AbujI tathA kuMbhArIyAjInA derAsaro baMdhAyA hatA. sva. zeThazrI manasukhabhAI bhagubhAIe ahIM eka dharmazALA baMdhAvI che. zeThazrIne niyama hatuM ke : divALI tathA besatA varSanA mAMgalika divaso ApaNA pavitra tIrthonI yAtrA1. jainastotrasaMgraha-(jinastotraratnameSa rana 11muM. bleka-1-2) bIjo bhAga, 2. jainastotrasaMgraha-bIjo bhAga. jinastotraratanakoSa zloka-24 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ marUdmaramAM dharma-udyota 147 sevAmAM gALavA." A anumeADhanIya niyamAnusAra teo dara vadhe e mAMgalika visAmAM judA khudA tIrthonI yAtrA karatA. ane je je tIthaeN te jatA, tyAM tyAM teo khArIkAIthI tapAsa karatAM ke-ahIMyA zAnI AvazyakatA che? te tapAsamAM je vastunI jarUriyAta te tI'mAM tene lAge, te jarUriyAta te pUrI karatA. AvI rIte temaNe aneka tIrthAMmAM dha zALAo aMdhAvI che. jIrNoddhAra tathA khIjA khAtAone moTI rakama ApIne saddhara manAvyA che. A zrIku bhArIyAjI tIrthAMmAM paNa temaNe eka dharma zALA baMdhAvelI. pUjyazrIe tIthanI yAtrA karI. tInA yAgya vahIvaTanA abhAve derAsaro jINu banyA hatA. tenA uddhAra karavAnI bhAvanA pUjyazrIne thaI. ahI amadAvAdathI pUjyazrInA tathA tInA danAthe zeThazrI pratApasiMha meheAlAla, zeTha camanalAla lAlabhAI, zeTha lAlabhAI bheAgIlAla, zeTha jagAbhAI bhegIlAla, zeDa mANekalAla manasukhabhAI vigere AgevAna gRhasthA AvyA. kuMbhArIyAjIthI pUjyazrI meATI khareDI thaIne Abu-delavADA padhAryAM. rastAmAM AvatI AraNAnI taLATIe eka divasa sthiratA karI. ahIM sAdhu-sAdhvIone tathA yAtrALuone rahevA mATe ceAgya sagavaDa ke vyavasthA nahAtI. e joI ne pUjyazrIe zeThazrI mANekalAlabhAI ne upadeza ApatAM teoe tyAM eka dharmazALA badhAvI. A vakhate-pU. paM. zrInItivijayajI mahArAja mAravADathI vihAra karIne amadAvAda tarapha jatA hatA, teo ahI ANujI AvyA, ane pUjyazrIne maLyA. teoe amadAvAda javAnI peAtAnI bhAvanA pUjyazrIne jaNAvI. eTale pUjyazrIe kahyuM : "tame amadAvAda jarUra jAva, ane tyAM pAMjarApeALa upAzraye utaravAnuM rAkho, temaja cAturmAsa paNa tyAM ja karajo." 5. zrInItivijayajI mahArAje paNa e vAta svIkArI, ane tyArapachI teoe amadAvAda-pAMjarApALa upAzraye padhArIne saM. 1971 nuM cAturmAsa paNa tyAM-pAMjarApoLe ja karyu. zrIbhutI mAM ATheka divasa sthiratA karIne tyAMnA bhavyatama jinAlayAnI yAtrA karavA pUrNAMka--atihAsika tathA darzanIya tamAma sthAnAnu` pUjyazrIe avaleAkana kyu. acaLagaDhanI paNa yAtrA karI. tyArapachI aNuAdarAne raste thaIne teozrIe jorAmagarAmAM praveza karyAM, jorAmagarAnA-sireADI, seMdaratha, pADIva, UDa, vi. grAmAmAM vicarIne teezrI jAvAla padhAryAM. ane jAvAla-zrIsaMghanI vinaMtithI vi. sa. 1971nuM cAturmAsa teozrI jAvAlamAM birAjyA. A cAmAsA pUrve, cAmAsAmAM, tathA caiAmAsA pachI pUjyazrIe peAtAnA ameAgha upadeza vaDe jAvAlamAM aneka dhamakAryo karAvyA. jAvAla-baraluTa vi. 27 gAmeAnu` mATuM paMca hatuM. temAM moTA jhaghaDA peThA hatA. enA lIdhe dharmAMnA dareka kAryamAM zithilatA AvI gayelI. A jhaghaDAnuM nivAraNa karavA pUjyazrIe UDagAmamAM AkhuM paMca ekatra meLavyuM. ane temAM teozrIe A paMcanA jhaghaDA dUra karavAnA upadeza karyAM. pariNAme 27 gAmeAnA pAMcanA e kalezA dUra thayA, ane saMpa tathA zAnti sthapAyA. kusaMpane nAza thavAthI 27 gAmAvALAe ati-ullAsapUrvaka UDa gAmamAM pUjyazrInI nizrAmAM moTA mahe|tsava ujanmyA, ane svAmIvAtsalyA karyAM. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsanasamrATuM 148 | 'jAvAlamAM upAzrayanI agavaDa hatI, eTale pUjyazrIe te aMge upadeza ApyuM. enA philasvarUpe zrIsaMghe dharmazALAne bhAga vadhAryo, ane tenI sAme upAzraya mATe eka jagyA kharIdI. te jagyAmAM upAzrayanuM makAna bAMdhavA mATe moTI TIpa thaI. A badhe pradeza jerAmagarAnA pradeza tarIke oLakhAtuM. A pradezanA gAmonA gRhastha paradezamAM vyApAra karatA, ane rahetA gAmamAM te phakta dharmadhyAnamaya nivRtti jIvana gALavA mATe ja rahetA. paradezamAM vasatA e gRhastha ghaNuM sukhI hatA. paraMtu jJAnanI khAmIne lIdhe kaI paNa prakAranuM dhArmika zikSaNa teo tathA temanA putrAdi parivAra pAmI zakatA nahi. pAThazALA jevuM paNa kAMI na hatuM. AthI pUjyazrIe zrIsaMghane pAThazALA mATe upadeza Ape. zrIsaMghe paNa pitAnA gAmanI A khAmIne dUra karavA mATe pUjyazrIne e upadeza jhIlI lIdhe, ane eka pAThazALAnuM sthApana karyuM. enuM nAma "tapAgaccha-zrIvRddhicaMdrajI jaina pAThazALA" rAkhyuM. temAM nAnA moTA aneka bhAI-bahene dhArmika abhyAsa karavA lAgyA. vaLI-ahIM mUMgA-prANIonI rakSA mATe kaI sAdhana na hatuM. tethI jIvadayAnA tirdhara ApaNuM pUjyazrIe upadeza ApIne eka "pAMjarApoLa-saMsthA sthapAvI. pATha. zALA tathA pAMjarApoLanA nibhAva mATe pUjyazrInA upadezathI sArI evI TIpa paNa thaI jAvAla-gAmathI mA mAIla dUra aMbAjI mAtAnI eka vADI hatI. tyAM aMbAmAtAnuM sthAna hatuM. vADI ghaNuM vizALa hatI. te joIne pUjyazrIne bhAvanA thaI ke-A vizALa jagyAmAM derAsara thAya te zrIsaMghane caitrI-kArtikI pUname zrIsiddhagirirAjanI yAtrA mATe eka ramya sthAna bane. AvI bhAvanA thatAM teozrIe saMghane te mATe upadeza Ape. saMghe paNa te vadhAvI lIdhe, ane te vADI kharIdI lIdhI. jAvAlamAM-comAsA pUrve beTAdanivAsI desAI himacaMda bhavAnanA suputra zrI amRta lAlane tathA rAjagaDha-mALavAnA vatanI zA. pyArelAla-nAmaka eka gRhasthane pUjyazrIe dIkSA ApI. temanA nAme anukrame-munizrI amRtavijayajI ma. tathA munizrI bhakitavijayajI ma. rAkhyA. bane munivare anukrame pUjyazrInA tathA paM. zrI pratApavijayajI mahArAjanA ziSya thayA. Ama cAturmAsamAM aneka zAsanaprabhAvanAnA kAryo karI-karAvIne comAsA bAda pUjyazrIe vihAranI taiyArI karI. vihAra samaye gAma bahAra maMgalAcaraNa vakhate zrIsaMghe pUjyazrIne AgrahapUrNa vinaMti karI ke " sAheba ! AkhA comAsA daramiyAna ApazrIe amane kaMI kAryasevA pharamAvI nathI, paNa have to kAMI kArya pharamAve." zrIsaMghane atyaMta AgraDa joIne pUjyazrIe pharamAvyuM ke : "pAlitANAmAM dayALu dAdAnI pavitra chAyAmAM aneka dharmazALAo che, paNa mAravADI gRha taraphathI baMdhAyelI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ 149 bharUdhamAM dharma-uta ekeya dharmazALA nathI. te tamArI bhAvanA hoya to pAlitANAmAM jAvAla-saMgha taraphathI eka dharmazALA baMdhAvavAne upaga dekhe". pUjyazrInA A vacanane zrI saMghe takSaNa vadhAvI lIdhuM, ane te ja vakhate rU. 60 hajAranI TIpa karI. pachI pUjyazrInA mArgadarzananusAra jAvAla saMghe pAlitANAmAM zeTha A. ka. nA vaMDAmAM eka dharmazALA baMdhAvI, je Aje paNa jAvAlavALAnI dharmazALA tarIke oLakhAya che. - A divasomAM mAravADa-pradezamAM mUrtividhIonuM jora ghaNuM vadhI gayuM hatuM. TheraThera mUrtividhIonA gurU gaNatA DhaMDhakapaMthI munie pharatA, ane mUti-utthApananI prarUpaNuM karatA. AthI zrIvarakANa vi. "para" gAmanA (gelavADa) paMce ekatra maLIne Ane pratIkAra karavAne nirNaya karyo, ane paMcanA AgevAne pUjyazrI pAse varakANu tarapha padhAravAno vinaMti karavA mATe AvyA. pUjyazrI paNa temanI vinaMtine svIkAra karIne varakANAjI padhAryA. A vakhate sthA. muni vaktAvaramalajI' Adi tyAM hatA. pUjyazrI vAkANuM padhAratAM ja zrIpaMce jAjama nAkhI, ane bAvana gAmanA paMcane ekatra karyuM. temAM zrIpaMce nirNaya lIdho ke " sthAnakavAsIo joDene tamAma vyavahAra AjathI baMdha che." A nirNaya sthAnakavAsIonA jorane DAmavA mATe sarva rIte pUrata hate. have-je dharmazALAmAM pUjyazrI utaryA hatA, te ja vizALa dharmazALAmAM nIcenA sAmA vibhAgamAM pelA sthA. munio utarelA. eka divasa zravakatAvaramalajI pUjyazrI pAse AvyA. pUjyazrIe zAMtipUrvaka temanA jJAnanI cakAsaNI karI. teozrIe pUchayuM keH "karmane rasa eTale zuM . A pahelA ja praznano javAba e sthA. muni ApI na zakyA. ane te vakhate pUjyazrI pAsethI chUTavA mATe vRttimAjha tarIm' ubhA thaI gayA. tyArapachI pharIvAra teo pUjyazrI pAse AvyA, ane te vakhate zAstrArtha karavAnI vAta thaI. bIjA divase zAstrArtha karavAnuM niyata thayuM. e divase saMdhyA samaye pUjyazrInI sAthe rahetA paMDitavarazrI "zazinAtha jhA temane (vaktAvaramalajIne) maLavA gayA, ane teoe te munizrIne AvatI kAle zAstrArtha mATe taiyAra rahevAnI Takera paNa karI. tyArapachI te munizrI pAse keTalAka zrAvake gayA haze, temane teoe kahyuM ke amArA mata virUddha belaze, te huM kAgaDA banAvI daIza. A sAMbhaLIne pelA bhadrika zrAvake pUjyazrI pAse AvyA, ane e vAta jaNAvI. tyAre pUjyazrIe temane nibhIka rahevA kahyuM. paNa bIjA divase eTale zAstrArtha mATe niyata thayelA divase vahelI savAre e munizrI saparivAra vihAra karI gayA. AthI lekemAM temanI apakIti thaI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ 150 zAsanasamrA tyArapachI pUjyazrIe paNa tyAMthI AgaLa vihAra karyo. gAmegAma viharatAM teozrI dAdAvI gAme AvyA. tyAM punaH pelA vaktAvaramalajIne bheTe thaI gaye. te munijInI thekaDA saMbaMdhI zAstrArtha karavAnI vRtti ahIMyA punaH jAgRta thaI. paNa pUjyazrI pAse teo pUrvavat phAvyA nahi. - dAdAvAthI vajevA, nADela, nADalAI vi. sthaLe e yAtrA karIne, tathA ghArAva-mUchALA mahAvIra vi. meTI paMcatIthInI yAtrA karIne pUjyazrI saparivAra desUrI padhAryA. ahIMyA vayevRddha munizrI jItavijayajI ma. (beTAdanA-desAI kuTuMbanA)nI tabIyata narama thatAM ceDA divasa ahIM sthiratA karI. ahIMthI desUrInI nALanA raste uparanA-mevADanA pradezamAM javAya che. te tarapha jatAM gaDhola nAmanuM eka gAma Ave che. e gAma hinduonA cArabhujA tIrtha tarIke vikhyAta che. ahIM eka suMdara derAsara che. temAM zrIzAntinAtha prabhunI atiprAcIna ane darzanIya pratimA hatI. vi. saM. 1967mAM jyAre pUjyazrI amadAvAdamAM birAjatA hatA, tyAre - A gaDhabolamAM ekavAra terApaMthI munio AvyA, ane derAsaramAM (raMgamaMDapa tathA cekIomAM) utaryA. A pradezamAM terApaMthI sAdhuonI jamAvaTa ghaNI hatI. keI-meIka gAmamAM amuka amuka maMdiramAgI zrAvako rahelA, bAkI te badhA terApaMthI banI gayA hatA. terApaMthI munio lekene upadeza ApatAM keH "pattharanI gAyanA AMcaLamAMthI dUdha nIkaLatuM nathI, tema te gAyane khIlA Thoke te temAMthI lohI paNa nIkaLatuM nathI. tevI ja rIte A pASANunI pratimA tamane zuM lAbha ApI zake ? ane tamAre khAtrI karavI hoya te--A bhagavAnanI pratimAmAM khIlA ThokIne juo-ke AmAM jIva che ke nahi ?" A asaduM upadezanI dhArI asara ajJAna cha para thaI ane temaNe te zrIzAntinAtha prabhunI pratimAnA aMge aMge lagabhaga bAvana ghA mAryA. re ! mUrtibhaMjaka musalamAna ane A krUra kRtya karanAra lekamAM kaMI phera kharo ? terApaMthIonA A kALA kRtyanI khabara mUrtipUjaka bhAIone paDatAM temanA duHkhane pAra na rahyo. temanAM tana-manamAM jANe cirADa paDI. pelA terApaMthI sAdhuo te A katya karAvIne tyAMthI jatA rahelA. ane maMdiramAgIe nirbaLa hevAthI teone keIrekaTeka paNa na karI zakyA. vaLI-derAsaranI cAvIo paNa terApaMthI gRhastha pAse rahetI hatI. AthI maMdiramAgI zrAvakoe bhegA thaIne najIkanA ghArAva vigere gAmanA saMghane potAnA gAmanI A duHkhada ghaTanA jaNAvI. sAMbhaLanAra bhAIonI tathA paMDyAonI lAgaNI AthI uzkerANI te ghaNI. temane paNa apAra kheda thayo. paNa-terApaMthIonA jera pAse temanuM cAle tema na hatuM. ane AnI sAme cAMpatAM-tAtkAlika pagalAM na levAya, te bhaviSyanI muzkelI akaya hatI. eTale ghANerAvavALA bhAIo gaDhabalanA gRhasthane sAthe laIne amadAvAda AvyA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ marUdhamAM dharma-udyota 151 - temaNe zeTha A. ke. peDhInA pramukha zeTha zrI lAlabhAI dalapatabhAI tathA zeTha zrI manasukhabhAI bhagubhAI pAse jaIne pitAnA gAmanI karuNa bIne teone raDate haiye jaNAvI, mArgadarzana tathA madada meLavavA ame AvyA chIe. paNa tyAMthI temane saMtoSakAraka javAba na maLatAM teo pAMjarApoLa-upAzraye pUjyazrI pAse AvyA. pUjyazrI pAse temaNe pitAnA gAmanI duHkhaprada vItakakathA nivedana karI. e sAMbhaLIne pUjyazrIne bhAre AghAta thaye. teozrIe emane AzvAsana ApyuM, ane kahyuM ke tame Aje bapore ahIM Avaje, sau sArA vAnAM thaI raheze teo paNa A AzAjanaka AzvAsana maLavAthI zAnta thaIne gayA. tyArapachI pUjyazrIe zeTha lAlabhAI tathA zeTha manasukhabhAIne lAvyA, ane temane gaDhabolanA bhAIo AvyAnI vAta karIne kahyuM ke : "emanI vAta ApaNe sAMbhaLavI joIe, ane temane saMtoSa thAya ema karavuM joIe. tamArAmAM gaLapaNa che, te maMkaDA Ave che. tamArAmAM AgevAnIbharI zakti che, te leke tamAre Azare zodhatAM Ave che." e vakhate ja pelAM gaDhabola ane ghANerAvavALA bhAIo AvI pahoMcyA. eTale baMne zreSTivarAe A bAbatamAM zI rIte kAma karavuM ? te mATe pUjyazrI sAthe vicAraNu karI. pUjyazrIe tattvavivecaka sabhAnA sabhyone lAvIne A badhI bInA jaNAvI. chevaTe nakakI karyuM ke amadAvAdathI vakIla kezavalAla amathAzA (B.A.L.C.B.)ne A mAravADI gRhastha sAthe gaDhabela mokalavA, ane teo tyAM jaIne A bAbatamAM gya kare. pUjyazrIe gaDhabolanA bhAIone kahyuM keH "ahIMthI vakIla Ave che, te tamAre temane barAbara madada ApavI paDaze. pachI tyAM jaIne AghApAchAM thaze te nahi cAle." e bhAIoe e vAta svIkArI. pUjyazrIe vakIlane paNa yogya salAha-sUcane ApI dIdhA. A pachI vakIla kezavalAlabhAI yuropiyana paheravezamAM sajja thaIne te bhAIonI sAthe gaDhala javA ravAnA thayA. temanI sAthe paTAdAra tarIke eka khaDatala bhaiyAne paNa mekalavAmAM AvyuM. ahIMthI zeTha lAlabhAIe paNa peDhInI sAdaDImAM AvelI zAkhAnA munImazrI maNIlAlane jaNAvI dIdhuM ke-vakIla tyAM Ave che, ane tamAre temane joItI sagavaDa ApavI. vakIla sAdaDI pahoMcI gayA. munIma paNa cAlAka hatA. temaNe vakIlanI jema yuropiyana Desa dhAraNa karyo, pachI teo baMne ghoDA para savAra thaI, sAthe beeka bhaiyAone laIne gaDhabola gayA. temane AvatA joIne gaDhabolanA abujha ane bIkaNuM leke (terApaMthI tathA maMdira mAgIo) DaranA mAryA AghApAchA thaI gayA. temanA manamAM phaphaDATa peThe ke A yuropiyana Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ 15ra zAsanasamrATu jevA sAheba AvyA che. have ApaNI zI vale karaze ? vakIle te AvatAveMta iMglIza bhASAmAM bolavAnuM zarU karyuM. lekene dhamakAvyA. loko paNa DaratAM DaratAM temanI pAse AvyA, eTale temaNe derAsaranI cAvIo tenI pAse che ? te jANIne cAvIo maMgAvI. derAsara ughaDAvI, tyAMnA paMDyAne sAthe rAkhIne pratimAjIne khIlAnA ghA paDayA che, te bAbatane paMcakesa karAvyo. ane ahIM "terApaMthI sAdhuo utaryA hatA, teoe upadeza ApIne pratimA para khIlA mAravAnuM A ghAtakI kArya karAvyuM che. A banAva naMdhIne tenI para tyAMnA lokenA sAkSI-purAvA tarIke sahIsikakA lIdhA. pachI tyAMthI udayapura jaIne mahArANA sAheba zrI phatehasiMhajInI korTamAM kesa dAkhala karyo. A kesane pheMsalo ApatAM nA. mahArANAe orDara karyo ke-kaI paNa terApaMthI zase maMdiramAM praveza kare nahi. terApaMthI sAdhue maMdiramAM utaravuM nahi. A hukamanI viruddha je vartaze te rAjyane gunegAra gaNAze ane tene sakhta nazIyata karavAmAM Avaze." A 197nA paricayane kAraNe e gaDhabelanA zrAvake pitAnA-mevADa pradezamAM padhAravAnI vinaMti karavA pUjyazrI pAse desUrI AvyA. temane atyanta Agraha thavAthI tathA glAnamuninA svAthyamAM sudhAro jaNavAthI pUjyazrIe glAnamuni tathA munizrI caMdanavijayajI ma. Adine desUrImAM rAkhIne mevADa tarapha vihAra karyo. [32] mevADamAM mUrtimaMDana desUrInI nALa upara caDhatAM paheluM gAma jhIlavADA hatuM. tyAM pUjyazrI padhAryA. ahIMyA osavALanA 50 ghara hatA, paNa badhAM terApaMthI. gAmamAM eka prAcIna jinAlaya hatuM, tenI dekharekha keI nahetuM rAkhatuM. pUjyazrI gAmanA ThAkarasAhebanA darabAramAM padhAryA, ane tyAM ThAkarasAhebanI anujJA laIne darabAragaDhanA daravAjAnI meDIe utaryA. ThAkarasAheba paNa pUjyazrInA darzanArthe AvyA, ane prathama darzane ja teo pUjyazrInA paramabhakta banI gayA. temaNe pUjyazrIne upadeza ApavAnI vinaMti karI, eTale pUjyazrIe darabAragaDhamAM vyAkhyAna ApavAnuM zarU karyuM. darabAragaDhamAM vyAkhyAna zarU thavAthI, keTalAMka terApaMthI gRhastha kutuhala khAtara sAMbhaLavA AvyA. megha-gajanA zI gaMbhIra vANIe pUjyazrIe dezanAmAM pharamAvyuM keH mUrtipUjA e ja sAco mArga che. kAraNa ke-mUrti e bhagavAnanuM smaraNa karAvavAmAM prabaLa kAraNa che. keI kahetAM hoya ke- "bhagavAna to arUpI che, temanA smaraNa-dhyAna mATe paugalika vastunuM avalaMbana ayogya che. to te vItarAgadevanI amegha vANIsvarUpa Agamane paNa kema mAnI zake? kAraNa ke jinAgamapaNu bhagavAnanA smaraNa dhyAna mATe che, ane te zabdarUpa hovAthI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ mevADamAM mUrtimaMDanA 153 paugalika che. chatAM teo je te zarU5 Agamane mAnatA hoya, te teoe mUrti paNa mAnavI joIe." AvI aneka yukita-prayukitao tathA AgamanA sAkSipAThapura sara pUjyazrIe sabhA samakSa mUrtipUjAnI sAcavaTa pUravAra karI batAvI. e asarakAraka upadezane pariNAme asala mUrtipUjaka paNa pAchaLathI terApaMthI banelA osavALa bhAI e sAcuM tattva samajyA, ane teoe pUjyazrI pAse punaH mUrtipUjaka banavAnI pitAnI zuddha bhAvanA vyakta karI. pUjyazrIe paNa temanI bhAvanA jANIne temane vAsakSepa karavApUrvaka punaH mUrtipUjArUpa satya mArgagAmI tarIkenA AzIrvAda ApyA. - pUjyazrInI tyAM traNeka divasanI sthiratA ane pratidina apAtAM asarakAraka vyAkhyAnathI AkhAye gAmanuM vAtAvaraNa jANe pharI gayuM. gAmanA 50 terApaMthI-gharamAMthI 46 ghara mandiramAgI banyA, ane bAkI rahyA phakta cAra. teo potAnA durAgrahamAM majabUta rahyA. ThAkora sAheba to pUjyazrInA parama anurAgI thaI gayA. mevADamAM pUjyazrIe AdarelA satyamArganA saMdeza-prasAraNanuM A maMgalAcaraNa hatuM. puNyazALIne pagale nidhAna---ema pUjyazrI jyAM padhAre, tyAM saphaLatAne ja nivAsa heya. cothe divase desUrIthI munizrI jItaviyanI tabIyata ekadama gaMbhIra che, evA samAcAra AvatAM ja pUjyazrI vihAra karIne desUrI padhAryA. cAMpatA upacAro zarU karAvyA, paNuM munizrInI tabIyata sArI na thaI. AyuSyanI samApti thavAthI teo kALadharma pAmyA. temanI ArAdhanAnI anumodanAthe zrIsaMghe aThThAI mahotsava ujavyo. tyArapachI pUjyazrIe punaH mevADa tarapha vihAra karyo. somezvaranI nALanA vikaTa raste thaIne teozrI semezvara padhAryA. semezvara-e hiMduonuM tIrthadhAma hatuM. tyAMthI rUpanagara padhAryA. te paNa vaiSNanuM dhAma hatuM. tyAM vasatA terApaMthIone pratibodha ApIne zuddha saMvegI ane mUrtipUjaka banAvyA. tyAMthI lAMbiyA padhAryA. ahIMnA terApaMthIo bahu kaTTara hatA. teo pitAnA sAdhu sivAya koI paNa sAdhune AhArapANI vahorAvavAmAM samakitane nAza mAnatA. A badhAM gAmamAM ghaNIvAra evuM banatuM ke-vaheravA jAya te terApaMthIo AhAradi sacitta-asUjhatuM karI detA. AvuM dareka ghare banavAthI pUjyazrI saparivArane keTalIkavAra upavAsa paNa thatA. kaI kaI vAra cAlu vihAramAM sAdhuone chaThTha tapa paNa thato. utaravAnA sthAnanI agavaDa te Thera Thera paDatI. paNa e badhAMthI Dare ke hAre e pUjyazrI nahi. teo to dharmaprabhAvanI zuddha bhAvanAthI te tarapha padhArelA. temAM game te aMtarAya ke pariSaha sahana karavA paDe te mATe teozrI taiyAra ja hatA. teozrIe A lAMbiyA gAmamAM cAreka divasa sthiratA karIne pratidina traNavAra vyAkhyAna ApavuM zarU karyuM. kaTTara terApaMthIo kutUhala ke mazkarInI daSTithI vyAkhyAnamAM AvavA lAgyA. paNa pUjyazrInA sacoTa upadezanI teo para jAduI asara paDI. kutUhala ane mazkarInA bhAvo zamI gayA. temane haiyApalaTo thaI gayo. cAtatA, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ 154 zAsanasamrAT ane cAra divasamAM te gAmanA moTA bhAganA terApathI kuTubee zuddha mUrtipUjakapaNu aMgIkAra karI lIdhuM. temanA haiyAmAM peAtAnA pUrvanA AcAra-vicAre mATe pazcAttApa thavA lAgyA. e-cAra ghara ke je atyaMta kaTTAgrahI hatA, te khAkI rahyA. bAkI sa leAkA mUrtipUjaka khanI gayA. 'AvyA hatA laDavA, ne besI gayA pUjavA' jevu thayuM. tyAMthI pUjyazrI sAMkhiyA padhAryAM. ahIMyA pAravAla jJAtIya maMdiramAgInA ghara hatA. cAreka terApaMthInA ghara paNa hatA. teo pUjyazrInA upadezathI ma MdiramAgI banI gayA. eTale e gAmamAM eka paNa terApaMthI rahevA pAmyA nahIM. sAMkhiyAthI lILI padhAryAM. tyAM paNa te ja rIte terApaMthIone mUrtipUjaka banAvyA. tyAMthI gaDhamela padhAryA. gaDhamela e mevADanuM hiMdutItha'cArabhujA' tarIke prasiddha che. tyAM madiramAgI' pAMca, ane te sivAya terApa'thIonA ghaNA ghara hatA. vaLI-A vakhate ahIM terApaMthInI sAteka Aryoe AvI hatI. te AryAe darareja vyAkhyAna vAMcatI hatI gAmanA rAjyAdhikArIoe tathA paDayAee pUjyazrInuM vyAkhyAna e AryonA sthAnanI sAme AvelA vizALa sthAnamAM geAThavelu. pUjyazrIe tyAM padhArI seMkaDonI medanI vacce vyAkhyAnanA prAraMbha karyAM. e joIne pelAM sAteya AryAee peAtAnA sthAnamAM ekI sAthe vyAkhyAna zarU karyuM. temanA manamAM ema ke--Ama karavAthI mahArAjajInuM vyAkhyAna koI sAMbhaLI na zake. pazu-pUjyazrInI siMhuganA AgaLa temanu keTaluM jora cAle ? daseka miniTa thatAM tA te AryAene potAnuM vyAkhyAna aMdha karavu paDyuM'. ane ethI tee leAkamAM hAMsIpAtra TharyA. ahIM paNa pUjyazrIe kaTTara terApathIone maMdiramAgI banAvyA. pachI vihAra karI racaDagAme padhAryA. ahInA thAdAra sAheba prathama darzIne ja pUjyazrInA anurAgI banyA. teo huMmezAM vyAkhyAnamAM AvavA lAgyA. ahIM lagabhaga 150 ghara terApathIenA hatA. temAM AgevAna-paisAdAra ane kaTTara eka gulAmacaMdrajI nAme gRhastha hatA. pUjyazrI tA ahIM paNu 3 vAra vyAkhyAna pheramAvatA. thALudAra samayasara hAjara rahetA. gulAmacaMdajI vi. terApa'thIe paNa sAMbhaLavA AvatA. e-traNa divasa pachI gulAbacaMdajIe pUjyazrI pAse zAstrAnI vAta mUkI. thANudAra tyAM hAjara hatA. gulAmaca MdajIe kahyuM; amArA AcArya zrI kALurAmajI mahArAja zAstrArtha karavA mATe ahIM Avaze. pUjyazrIe thANudArane sAkSImAM rAkhIne zAstrAnI hA kahI, ane tene divasa nakakI karyAM. te vakhate gulAbacaMdajIe kahyuM : sAheba ! zAstramAM chApelA pustakanA upayega nahiM thAya, hastalikhitanA ja thaze. paNa pUjyazrI e vAta jANatA ja hatA. gulAkhacaMdrajI kALurAmajI mAne lAvavA mATe vidAya thayA. A bAju pUjyazrIe sthAnakavAsIe joDe zAsrA karavA mATe hastalikhita pustakA varakANAjI maMgAvelA. tyAMthI te sAdaDI laI javAyelA. te pustakA pUjyazrInI sAthe Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ mevADamAM mUrtimaMDana 155 rahetA zrInArAyaNa suMdarajI zatArAta sAmezvaranI nALanA raste uMTa dvArA sAdaDI jaIne pAchAM te ja raste uMTa dvArA ricarDa laI AvyA. mukarrara thayelA divasa upara paNa e divasa vItI gayA, paNa pelA-gulAkhacaMdrajI tA upAzraye DokAyA ja nahi. pUjyazrIe thANudArane kahyuM : jue, hajI sudhI keAI samAcAra ApavA paNa nathI AvyuM. AthI thANudAre gulAkhacaMdane melAvI maMgAvyA. have baneluM evuM ke- zrIkALurAmajI ma. pUjyazrInI satAmukhI pratibhAthI vAkepha hatA. aTale tee AvI vAtathI dUra rahevA icchatA hatA. jyAre gulAbacaMdrajIe temanI pAse jaIne zAsrAnI vAta jaNAvI, tyAre teoe temane dhamakAvyA ke : vagara pUchaye AvuM DahApaNu karavAnuM tamane keNe kahyuM ? jAva, huM zAstrArtha mATe nathI AvavAnA. eTale gulAbacaMdajI kaye mADhe upAzraye Ave ? paNa jyAre thANudAre kheAlAvyA, tyAre tee AvyA. vyAkhyAnanA samaya hAvAthI 500 jeTalI medanI ekatra thayelI. thANudAre zAstrArtha khAkhatamAM pUchatAM temaNe kahyuM ke: amArA AcAyajIne tAva Ave che, eTale vihAra karIne ahI' nahi AvI zake. tyAre pUjyazrIe kahyuM : jue thANudAra ! A Ama kahe che. je hAya te kharU, paNa have zuM karavuM che ? te kaheA. javAmamAM gulAmacaMdujI kahe : "sAhema ! amArA 'AryAne zAsrA mATe lAvIe tA kema ?" temanI dhAraNA hatI ke - mahArAjajI dharAra nA ja bhaNaze. paNa pUjyazrIe kahyuM: "Aryo-turIyA-cIbhaDA-saba lAge. e lAnA hai| seA lAo. AyaMkA lAvegA te bhI hama taiyAra hai"" ane pachI thANudArane uddezIne kahyu : "A e divasamAM Ayone ahI' lAvavAnuM ane tenI joDe zAsrA karavAnu amane kahe che. ame e mATe taiyAra ja chIe. joke haju sudhI mArI jiMdagImAM mAre koi divasa strI sAthe lavAnA prasaMga AvyeA nathI, ane Avaze paNa nahi. paNa A prasaMga evA che ke jemAM mAre strI sAthe kheAlavu paDaze." pachI sau samakSa nakakI karIne gulAmacaMdajI gayA, emanA meATA AryAjI je gAmamAM hatA tyAM. badhI vAta karI. teA AryAjIe te temanA udhaDe ja laI nAkhyuM ke : "tamane AvuM karavAnA adhikAra ANe ApyA ? hu zAstrArtha karavA AvavAnI nathI '" A e ja AryAjI hatA ke-jee! gaDhamelamAM pUjyazrInI sAme vyAkhyAna karavA beThelA. teo te ja vakhate samajI gayelA ke A mahArAjajI pAse ApaNuM' keAInuMya gajuM nathI. gulAbacaMdajI vIle meDhe pAchA AvyA. paNa upAzraye na gayA. pUrvInI jema TharAvelA divasane e divasa vItyA, te ya koi samAcAra na maLavAthI pUjyazrIe thANudArane melAvIne kahyuM : A loko kevA nuThThA che ? zAsrAnI DAlI vAtA karIne phakta amane herAna ja kare che. A sAMbhaLIne thANudAre gulAmacaMdrajIne melAvyA. A vakhate upAzraya mAnava-samUhathI cikakAra hatA gulAbacaMdrujI AvatAM ja pUjyazrIe prazna karyAM : kema, zuM javAkha lAvyA ? Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ 156 zAsanasamrATuM A gulAbacaMdajI bolyA : sAheba ! amArA AcArya ke AryA ahIM nahi Ave. je maMdiramAgI sAthe vAta karIe te amArUM samakita jAya. A javAba sAMbhaLIne pUjyazrIe bulaMda svare kahyuM: "samakita hoya te te jAya ne! paNa tame atyAra sudhI AvI vAta karIne Amatema doDadhAma karatA hatA, tyAre tamAruM samakita kyAM mUkI AvyA hatA ?" pachI teozrIe tyAM thANadArane kahyuM : "juo thANadAra ! A leke kevAM juThThAM che? kAraNake teone mata ja asat che. sAco mArga te mUrtipUjAne ja che." Ama kahIne pUjyazrIe tyAM mUrtipUjAne sacoTa upadeza pharamAvyuM ane chevaTe kahyuM, "jene mUrtipUjAne sAce mArga svIkAre heya te, Ave ahIM amArI pAse, ane vAsakSepa nakhAvIne samyaktva uccArI le." pUjyazrInI A preraNa thatAM te ja vakhate sArAsArane viveka samajanArA gRhastha eka pachI eka AvavA lAgyA. pUjyazrInA pavitra haste vAsakSepa nakhAvIne samyakRtva uccaravA lAgyA. jotajotAmAM to 60 ghara maMdiramAgI banI gayA. pUjyazrIe temane upadeza ApatAM pharamAvyuM : "tamAre sAco dharma te mUrtipUjAne ja che. enA purAvA tarIke atyAre paNa tamArA pradezanA ekeeka gAmamAM paramAtmAnuM derAsara che. mevADanA maMtrIzvara bhAmAzAhe mahArANA pratApane aNunI veLAe madada karI hatI. tenA badalArUpe kaMIka mAgaNuM karavAnI vAta mahArANae karatAM bhAmAzAhe mAgaNI karI ke : mevADanuM kAI paNa gAma evuM na rahevuM joIe ke jyAM jinamaMdira na hoya. ane kaI paNa gAmanI nIMva (pAyo) nakhAya-(navuM gAma vasAvAya), tyAre tyAM sau prathama zrI kaSabhadevanA derAsarane pAyo nakhAya, pachI ja bIjAM kAma thAya." A mAgaNIne mahArANAe svIkAra karIne, tene aMge hukame paNa bahAra pADelA. tenA purAvA tarIke atyAre paNa te vakhatanA zilAlekho mojuda che. A pramANe satya mArgadarzaka upadeza maLavAthI gAmanA 145 ghara custa maMdiramAgI banI gayA. phakta pAMca sAta ghara ja bAkI rahyA. - ricaDathI pUjyazrI majerA padhAryA. tyAM terApaMthIone pratibaMdha ApIne sAcA rahe caDhAvyA. tyAMthI kelavADA padhAryA. ahIMyA paNa terApaMthIone mUti pUjaka banAvyA. A rIta mevADanA nAnA-moTA aneka gAmomAM vicarIne, vividha parISaha sahIne pUjyazrIe lagabhaga 700 terApaMthI-kuTuMbane maMdiramAgI banAvyA-mUrtipUjAnA sAcA mArge caDAvyA. AthI e pradezamAM teozrI terApaMthI-uddhAraka tarIke vikhyAta thayA. teozrInI AvI khyAti thavAthI gabelanA eka terApaMthIe pitAnA A. zrI kALurAmajI ma. ne tIrthakara tarIke navAjIne patra lakhyo ke "thoDAMka bogasa terApaMthIone ja mUrtipUjaka banAvI devAmAM AvyA che. vi. 1 A patra Aje paNa tyAMnA zrAvaka pAse saMrakSita che. patra lekhakanA avasAna pachI tenA putrAdi sAthe punaH vyavahAra cAlu karAyo che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ mevADamAM mUrtimaMDana 157 kudaratanuM karavuM te A patra maMdiramAgI gRhasthanA hAthamAM AvI gaye. te vAMcIne gaDhabela tathA bAjunA gAmavALA mU. pU. zrAvakee bhegAM thaI, te patra lakhanAra terApaMthI pAse Ave patra lakhyAnI kabUlAta karAvIne tene jJAtibahAra mUkyo. pUjyazrInA A pradezamAM padhAravA pUrve A. zrIvijayavallabhasUrijI ma. tathA kAzIvALA A. zrI vijayadharmasUrijI ma. ne ziSya munizrIvidyAvijayajI ma. Adi munivare A pradezamAM AvelA, tyAre temane AhAra-pANInI takalIpha te ghaNI paDatI ja, paNa keTaleka ThekANe te musalamAnanI majIdamAM utaravuM paDeluM. eTale A pradezane teo sAdhuonA vihAra mATe egya lekhatA hatA. paNa saM. 1976mAM zivagaMjathI kesarIyAjIne saMgha laIne viharatA viharatA A. zrI vijayavallabhasUrijI ma. A pradezamAM AvyA, tyAre tyAMnA zrAvakamAM AvuM ajaba parivartana thayeluM joIne teo khUba Azcarya pAmyA. jyAre temaNe jANyuM ke : pU. zAsana samrATazrIne A badhA pratApa che, tyAre teoe kahyuM ke : pUjya AcArya mahArAja zrIvijayanemisUrIzvarajI mahArAja ke pahale maiM jaba mevAr3apradezameM AyA thA, taba eka bhI zvetAMbara mUrtipUjaka zrAvaka kA ghara isa pradezameM nahIM thA. aura Aja saiMkaDo ghara saMvegI bana cuke haiM, aura sAdhu-sAdhvI kI bhakti kara rahe haiM, so pUjya AcArya zrIvijayanemisUrIzvarajI mahArAja kA prabhAva hai| unakA prabhAvako dikhalAne kA prayatna karanA so sUryako aMgulI se dikhAne barAbara hai|" / A uparathI jaNAya che ke pUjyazrIe terApaMthIone uddhAra karIne kevI asAmAnya zAsana-prabhAvanA karI hatI ? kelavADAthI AgaLa vadhavAnI ane vicAravAnI pUjyazrInI bhAvanA hatI. paraMtu sAdaDInA zrIsaMghane lAgyuM ke pU. mahArAjajI A rIte vihAra karatAM AgaLa jaze te udayapura vagere meTAM zaherevALA teozrInA cAturmAsAdine lAbha laI leze. ApaNe e lAbhathI vaMcita rahIza'. AvA vicArathI sAdaDI-saMghanA AgevAno tathA A. ka. peDhInA manImazI bhAIcaMdabhAI padamazI vi. kelavADA AvyA. temaNe pUjyazrIne sAdaDI padhAravA mATe AgrahapUrNa vinaMti karI. tethI pUjyazrIe kSetrasparzanAe e svIkArI ane teozrI kelavADAthI kamaLagaDha upara caDayA. - A kemaLa gaDhanA nava gaDha hatA. e nava killA oLaMgIe pachI rAjamahela Ave evI goThavaNI karavAmAM AvelI. ahIM pUrve 360 jinAlaya hatA. jainetaranA maMdire paNa ghaNu hatA. kahe che ke-saMdhyA samayanI AratI utaratI, tyAre 99 jhAlara raNakAra ekI sAthe thato, ene lIdhe kamaLagaDhanuM vAtAvaraNa pavitratAthI mahekI uThatuM. acaLaDhamAM je pittaLanA caumukhajI bhagavAna- 1444 maNa vajananA kahevAya che, te pratimAo mULa A kemaLagaDhanA che. ahIMyA eka bhavya jinAlayamAM e caumukhajI birAjatA hatA. paNa jyAre e killo tathA zahera muslimonA kaje paDyA, tyAre ApaNuM bAheza zrAvakoe dIrdhadaSTi vAparIne pratimAjI parvatamAge acaLagaDha para pahoMcADI dIdhA. (je atyAre paNa acaLagaDhamAM birAjamAna che.) pittaLiyAjInA maMdira tarIke prasiddha e prabhujInuM maMdira Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ 158 zAsanasamrAr A Aje paNa (pU.zrI kAmaLagaDha gayA tyAre) kAmaLagaDhamAM vidyamAna che. sivAya bIjA paNa 40-50 jinamadirA khaDiyera hAlatamAM tyAM che. temAM seMkaDA pratimA khaMDita sthitimAM paDayA hatA. eka derAsaramAM DhIMcaNunA bhAgamAM khaMDita zrIAdinAtha prabhunI eka mATI pratimA hatI. te maMdiramAM DheDha jAtinA eka mANasa rahetA hatA. e joine pUjyazrIe zrAvakA dvArA te mANasane tyAMthI anyatra rahevAnI goThavaNa karAvI ApI. A badhAM derAsarA-gaDha, vi.nu nirIkSaNa karIne pUjyazrI mUchALA mahAvIrajI javA mATe nIce utaryAM. nIce utaravAnI keDI eTalI sAMkaDI ane vikaTa hatI ke-cAlatAM cAlatAM sheja paNa zaratacUka thAya, teA muzkelInA pAra na rahe. evA vikaTa raste mUchALA mahAvIrajI padhAryA, tyAM yAtrA karIne ghANerAva padhAryAM. 15 mAsa sthiratA karI. tyArabAda pUjayazrI sAdaDI padhAryAM. tyAMthI saMghasameta rANakapurajI yAtrArthe padhAryA. tyAM derAsaramAM rahelA tamAma bhAMyarAonu nirIkSaNa teozrIe karyuM. temAM rahelA pratimAjInA darzana karyAM. bhAMyarAmAM ghaNA samayathI pratimAo hatI, eTale tene lUNA lAgI gayelA, te joine pUjyazrInA manamAM e badhA pratimAAne bheAMyarAmAMthI bahAra kADhAvIne dezaAmAM padharAvI devAnA vicAra AnyA. paNa te vakhate derIe jINuM -zINu dazAmAM hAvAthI tatkAla tema khanavuM azakaya lAgyuM. paNa rANakapurajInA uddhAranu` bIja A vakhate teozrInA manamAM paDayuM. pachI sAdaDI padhAryA, ane sa', 1972nuM cAturmAsa teozrI sAdaDImAM birAjyA. paM. zrI premavijayajI ma. tathA paM. zrI sumativijayajI ma. Adi TITAI cAturmAsAthe pUjyazrInI AjJAthI gayA. -* [37] jesalamera jIhArIe cAturmAsa pUrve khATAdanA vatanI agaDIyA lavajIbhAi jIvaNalAla nAmanA gRhasthane pUjyazrIe dIkSA ApI. temanuM nAma munizrI lAvaNyavijayajI rAkhIne peAtAnA ziSya karyAM. ahIM munizrI vijJAnavijayajI ma. ne zrIbhagavatIjI sUtranA yAgamAM praveza karAvyA. bIjA' munivarone paNa anyAnya sUtronA yAga vahAvyA. Jain Educationa International cAturmAsa pUrNa thavAnI taiyArI hatI, tyAre ghaNerAvanA zrIsaMghe AvIne pUjyazrIne vinaMti karI ke kRpALu ! Ape cAturmAsa teA ahIM kayuM. badhA lAbha sADIvALAne ApyA. have amane paNu kAMika lAbha tA avazya maLavA ja joIe. temanA Agraha joine pUjyazrIe munizrI vijJAnavijayajIne ghANerAvamAM gaNi-panyAsa padma ApavAne kSetrapanAe nirNaya karyo. A vAtanI sAdaDI-saMdhane jANa thatAM teoe e mahAtsava sAdaDImAM karavA mATe ghaNA Agraha karyAM. paNa ghANerAvanA saMghane Adeza apAI gayeA heAvAthI temAM pheraphAra karavAnI pUjyazrIe nA pharamAvI. tyAre sAdaDInA sa Mghe vina Mti karI ke : sAheba ! gaNi-paMnyAsapadya - maheAtsava bhale ghANerAvamAM thAya, paNa amane ya kAMika lAbha tA maLavA ja joI e. ahI paNa kAMika mahAtsavanA prasaMga yAjAvA ja joie. For Personal and Private Use Only
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ 159 jesalamera juhArIe AthI pUjyazrIe 5. zrI premavijayajI gaNivarAdi 4 panyAsavAne sAdaDImAM upAdhyAya padavI ApavAnA niNaeNya karyAM. zrIsaMghanA AnaMdotsAhanA avidha na rahyo, cAmAsA khAi sa. 1973mAM pUjyazrI sAdaDIthI ghAgherAva padhAryAM. tyAM munirAjazrI vijJAnavijayajI ma. ne kA. va. 6nA roja gaNIpada tathA kA. va. 12 nA roja pa MnyAsapadma aNu karyA. e nimittanA mahAtsava zrI mULacaMdajI jAvatarAjajI khIcIyA taraphathI ghaNA ja ThAThamATha pUrvaka ujavAyA. bIjA gRhasthA taraphathI paNa temAM navakArazI-prabhAvanA vagere thayA. ghANerAvathI pUjyazrI zrImUchALA mahAvIrajI yAtrArthe padhAryAM. ahIyA mATe meLeA hatA. ane e meLAmAM eka zrAvakavaye gAlavADanA bAvana gAmeAne nima MtraNa karIne khelAvyA hatA. meLA thayA pachI punaH ghANerAva thaine sAdaDI padhAryA. paM. zrI premavijayajI ma. Adi munivara paNa TI'TAithI vihAra karIne sAdaDI AvI gayA. maMgala muhUte ma Mgala divase aThThAi mahAtsava ane dhAmadhUmapUrNAMka-5 nyAsazrI premavijayajI gaNI, 5. zrI sumativijayajI gaNI, 5. zrI dazanavijayajI gaNI, tathA paM. zrI udayavijayajI gaNI, e cAra panyAsa munivarone pUjyazrIe upAdhyAya padArDha karyo. sAdaDInA sakala saMghanA tathA A prasaMge amaDhAvAda, khaMbhAta, bhAvanagara, eTAda vi. aneka gAmAnA AvelA pratiSThita sadgRhasthAnA uhlAsa apAra hatA. tIrthonA uddhAra ane tIrthAMnI rakSAne ja nijajIvananuM mukhya dhyeya gaNanArA pUjyazrInA manamAM-teozrI kAI paNa kArya karatA hoya, paNa aniza tIthe+ddhAranI bhAvanA ane utka DhA tA rahetI ja. e bhAvanA-prerita upadezadAnanA prabhAve A padavI prasaMge amadAvAda-dezIvADAnI pALa-iMdrakATamAM rahetA jhaverI meAhanalAla gokaLadAsanA suputra zrI kezavalAlabhAie zrI rANakapurajI mahAtInA jIrNoddhAra mATe rU. vIza hajAra ApavAne niNaeNya karyAM. zivaga MjavALA zA. mULacaMdajI khIcIyA tathA mULa DoDavA-gAmanA, paNa kAlindrI gAmamAM rahetA zA. dhrulAcaMdajIne upadeza ApatAM temaNe rANakapurajInI derIe karAvavA mATe sArI rakama zeTha ANu dajI kalyANajInI peDhIne ApI. sAdaDInA ceAmAsA daramyAna zireAhI sTeTanA pAlaDIgAmanA vatanI zA. amIcaMdajI tathA zA. gulAmacaMdajI e e bhAI A pUjyazrI pAse AvyA. temanI bhAvanA pUjyazrInI nizrAmAM zrI siddhagirijInA cha 'rI' pALatA sa Mgha kADhavAnI hatI. e mATe vinati karavA tae AvelA. paNa pUjyazrIe pharamAvyuM keH "ameA hajI be varSa thayA gujarAtathI A tarapha AvyA chIe, ane hajI mAravADa-mevADamAM vicaravAnI bhAvanA che. paNa hamaNAM gujarAta tarapha javAnI bhAvanA nathI. jo tamAre amArI nizrAmAM saMgha kADhavA hAya, tA jesalameranA saMgha kADho, tA amAre paNa yAtrA thAya." pUjyazrInuM A vacana tarata ja e banne bhAI Ae jhIlI lIdhuM-vadhAvI lIdhuM ane te ja vakhate jesalameranA sadha kADhavAno nirNaya karyAM. prayANanu muhUta' paNa pUjayazrI pAse niNI ta karI lIdhuM. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsanasamrAd paNa-teonI bhAvanA zrIsiddhigirirAjanI yAtrA karavAnI hatI, ane te A varSe nahi thaI zake, eTale temaNe girirAjanA bhaMDAra khAte rU. 5001 zeTha A. ka, peDhIne meAkalI ApyA. 160 kevI udAtta bhAvanA ! ApeAApa ApaNA mukhamAMthI dhanyavAdanA zabdo sarI paDe. tyArapachI pUjyazrI sAdaDIthI vihAra karIne meDherA-vAlI-sevADI-vIjApura-rAtA mahAvIrajI -kheDA-nANAnAMdIyA-nAnI meATI paMcatIthI vi.nI yAtrA karatA karatA pAlaDI padhAryA, zrI amIcaMdrajI-gulAmacaMdrajIe saMghanI sava taiyArIo karI rAkhI hatI. A banne bhAIo taraphathI pAlaDImAM eka sadAvrata cAlatu hatuM. emAM nAta-jAtanA bheda vinA sau keAine anna-AdinI sahAya karavAmAM AvatI hatI. eka zubha divase pUjyazrInI pAvana nizrAmAM charI' pALatA zrIsa Mghe tItha yAtrA mATe prayANa karyu. bheva jogAparA-vA. pAlaDI- koraTAjI thaI te saMgha zivaga ja paheAMcyA tyAM munizrI jayavijayajI ma. tu svAsthya ekAeka bagaDyu. te divase teoe upavAsa karelA. derAsare dazana karIne upAzraye AvatAM ja cakarI AvI. ane tyArapachI gheADIvAramAM ja te zubhadhyAna ane samAdhipUrNAMka kALadhama pAmyA. temanA aMtima saMskAra Addhi vidhi thayA bAda zrIsaMgha sAMDherA - pAlI-jodhapura-tivarI-ma DeAra-AsiyA-leAhAvaTa vi. gAmAmAM thaine kyAthI AvyA. gAmegAma zrIsaMghanA bhavya svAgata thatA hatA. ledhI saghamAM e pakSeA hatA. eka bAju gulecchA bhAI e ane bIjI mAjI AkhA saMdha. gulecchAe jJAtibahAra karAyA hatA, tethI A pakSa paDelA. A Rtune zamAvavA mATe pa'. zrI harSoMmunijI ma., rAdhanapuravALA zrI vIravijayajI gaNI, ukezagacchIya munizrI jJAnasu darajI, tathA sthA. munizrIrAjajI vageree ghaNI manaheta karelI, paNa te badhAMne niSphaLatA maLI hatI. munizrI jJAnasu MdarajI saMghamAM sAthe hatA. temaNe pUjyazrIne badhI bInA jaNAvIne kahyuM ke AmAM vacce paDavA jevuM nathI. kAraNa ke ghaNA AvI gayA, kAIthI A kalezanu nivAraNu thai zakayuM nathI. paNa pUjyazrInI buddhi ane kuneha asAdhAraNa hatI. teozrIe badhI vAta jANI lIdhI ane pachI peAtAnI lAkSaNika zailIthI evA sacATa upadeza Apyo ke banne pakSanA--zrI rekhAcaMdajI luMkaDa, saubhAgyacaMdajI lecchA, vakatAvaramalajI leADhA, vi. AgevAnAnA mana haLavA paDI gayA. temanA mana samAdhAna mATe Atura anyA. temaNe pUjayazrIne vinavyuM ke sAheba ! Apa ATha dasa divasa ahIM rahIne upadeza Apaze|, tA jarUra samAdhAna thaI ja jaze eTale pUjyazrI saMgha sAthe tyAM sthiratA karIne pratini samAdhAna mATe preraka upadeza ApavA lAgyA. pariNAme-saMghanA kusaMpanA mULiyAM DhIlA paDI gayA. ane chevaTe pUjyazrInA upadezAnusAra tathA saMghamAM AvelA-sAdaDInA zrIdalIca MdajI, jodhapuranA zrIdIpacaMdajI vagerenI madhyasthatAe banne pakSeA vacce samAdhAna thaI gayuM. saMghamAM ekatA sthapAi. saMghamAM zAnti sthapAtAM ja enI khuzAlImAM judA judA gRhasthA taraphathI svAmivAtsalyeA thavA lAgyA. eka pachI eka sa'dhajamaNunI paraparA cAlI, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________ jesalamera juhArIe 161 phaledhIthI nIkaLIne saMghasahita pUjyazrI khArA-pokaraNa thaIne lAThI padhAryA. ahIM jesalameranA mahArAjAne hukama thavAthI lAThImAM mukAma na karatAM tyAMthI AgaLa cAMdaDamAM saMghe paDAva nAkhe. rAja-khaTapaTanA kAraNe Ama banyuM hatuM. cAMdaDathI vAsaNuM padhAryA. A raNapradezamAM pANInI khUba taMgI hatI. saMghe vAsaNamAM paDAva nAkhe tyAre tyAMnA leke kahe tame amAruM pANI eka divasamAM ja vAparI nAkhaze, pachI amAre kaI rIte divase pasAra karavA ? saMghanA lake tRSAthI vyAkuLa thaI gayA hatA. paNa saMghanuM puNyabaLa kAMIka juduM ja hoya che, e vAta ahIM saune anubhavavA maLI. saMghe paDAva nAkhyAne DI vAra thaI, tyAM te ekAeka varasAda tUTI paDyo. caitra mAsanA e divaso hatA. jyAM comAsAmAM paNa varasAdanA darzana durlabha hoya, tyAM bhara unALAmAM varasAda paDe, e eka Azcarya ja gaNAya ne ? ane varasAda paNa keTalo ? thoDAM chAMTaNAM ke jharamara nahIM; paNuM saMghanA sarvalakane paDAva uThAvIne AjubAjunA makAnamAM bharAI javuM paDyuM, e dhodhamAra. be traNa kalAka sudhI varaselA A varasAde cArekera pANI ja pANI bharI dIdhuM. AthI gAmamAM tathA saMghamAM zAnti thaI, pANInI taMgI na rahI, lokonI tRSA chIpI, ane saMghanA puNyaprabhAvanI lokone jhAMkhI thaI tyAMthI zrIsaMgha jesalamera tIrtha padhAryo. ahIM rAjya saMgha upara muMDakAvere nAkhavAne vicAra karyo. ApaNu pUjyazrIe e vere bharavAnI spaSTa nA jaNAvI dIdhI. kAraNake-muMDakA vero bharavAthI kAyama mATe eka navI muzkelI UbhI thatI hatI. teozrIe saMghamAM AvelA ane vicakSaNa buddhivALA premacaMdabhAI mAstarane bolAvIne AbunA aMgreja resIDenTane tAra dvArA A bAbata jaNAvavA sUcavyuM. A vAtanI khabara mahArAjAne paDatAM ja teo samajI gayA ke-A loke gama khAya evA nathI. have je ApaNe DhIluM nahi mUkIe te resIDenTa sudhI vAta pahoMcaze, ane ApaNane ja muzIbata paDaze. Ama vicArIne tarata ja temaNe potAnA divAnane zrIsaMgha pAse mokalyA. divAnane laIne saMghapati pUjyazrI pAse AvyA. pUjyazrIe temane prAsaMgika upadeza Apyo ane muMDakAverAnI mAgaNI anyAyabharI che, te paNa samajAvyuM. divAne paNa TeTa taraphathI thayelI e mAgaNa choDI dIdhI, saMghane praveza karavAnI rajA ApI, eTaluM ja nahi, paNa saMgha tathA saMghavInuM rAjya taraphathI zAla-duzAlA ApIne sanmAna paNa karyuM. saMghavIe paNa mahArAjAne najarANuM dharyuM. zrIsaMghe ThAThamATha sAthe nagara-praveza karyo. tIrthayAtrA karI. A pachI te mahArAjAe pitAnA mahelamAM AvIne upadeza ApavA mATe pUjyazrIne vinaMtipUrvaka AmaMtraNa karyuM. pUjyazrI paNa dIrdhadaSTithI lAbhAlAbhanI vicAraNA karIne rAjamahele padhAryA. mahArAjAne dharmopadeza ApyuM. mahArAjAe potAnA paMDitane taiyAra rAkhelA. temaNe pUjyazrInI parIkSA karavA mATe nyAya-vyAkaraNa-darzanazAstra AdinA gahana prazno pUchyA. paNa pUjyazrIne kAMI uttara zodhavA javuM paDe ema na hatuM. teozrIe tatkAla tenA sacoTa uttara ApIne te paMDitane mugdha karI dIdhA, 21 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________ 162 zAsanasamrATuM pachI mahArAjAe pUjyazrIne namratApUrvaka vinaMti karI ke A pradeza bahu ja vikaTa che. ahIM AvavuM ghaNuM jokhamabharyuM gaNAya. mArgamAM AMdhI, vaMToLIyAne te pAra nahi. paNa dharmanA keI alaukika prabhAvathI ja Apa tathA saMgha A bAju nirvidane padhAryA che. mATe have ahIM ja sthiratA kare. Ama mahArAjAne Agraha hovA chatAMya pUjyazrIe nA jaNAvI. AthI mahArAjAe pUjyazrIne pAlakhI-chaDI-paTAvALA vigere pitAnA-rAjya taraphathI rAkhavA mATe vijJapti karI. paNa pitAnI sAdhumaryAdA samajAvIne pUjyazrIe e vAtane asvIkAra karyo. AthI pUjyazrInA zuddha cAritryabaLathI mahArAjA khUba prabhAvita thayA. jesalameranA vikhyAta hastalikhita ane tADapatrIya graMthabhaMDAronuM pUjyazrIe avalekana karyuM. pachI zrI saMgha sAthe brahmasAgara-amRtasAgara thaIne zrIledravA pArzvanAthajI tIrtha padhAryA. tyAM yAtrA karIne punaH jesalamera padhAryA. beeka divasa sthiratA karI, zubha muhUrta saMghavIne tIrthamALAropaNa karyuM. saMghavIe paNa aMtaranA ullAsathI pUjA-prabhAvanAdika kAryo karyA. | tIrthayAtrA karyA pachI zrIsaMgha je raste Avele, te ja raste pAcho pharyo. mArgamAM vAsaNa gAme pUrvanI jema A vakhate paNa pANInI taMgI UbhI thaI, pUrvavat varasAda AvyuM, ane pANInI taMgI dUra thaI. je pradezamAM traNa varSe ekavAra dhodhamAra varasAda Ave, e pradezamAM eka ja mahinAmAM be vAra dhodhamAra varasAda Avyo, e banAvane leke camatkArika mAnavA lAgyA. saMgha phaledhI Avyo, tyAre tyAMnA zrIsaMghe pUjyazrIne cAturmAsa mATe AgrahapUrNa vinaMti karI. pUjyazrIe kSetrasparzanAe tene svIkAra karyo A saMgha kADhanAra saMghavI zrIamIcaMdajI-gulAbacaMdajInI bhAvanA doDha lAkha rUA. kharcavAnI hatI. paNa saMgha jedhapura sudhI AvyuM tyAM yAtrIonuM pramANa dhAryA karatAM ghaNuM vadhI gayuM. paNa enI sAthe saMghavI-bhAI enI bhAvanA paNa dviguNita thatI gaI. saMgha je je gAmamAM jAya, tyAM tyAMnA sthAnika saMgha AkhA saMghane nimaMtraNa ApIne navakArazI karIne saMgha-vAtsalya karatA. saMghavI-bhAIo paNa sthAnika saMghanI navakArazI pitAnA taraphathI sarvatra karatA. emAM kharca ghaNe thato eTale pUjyazrIe saMghavIne zire adhika bhAra na paDe, e hetuthI kahyuM keH "moTA moTA zaheromAM tyAMnA saMghane jamADavAne lAbha bIjA bhAvike paNa laI zake che." tyAre saMghavI-bhAIoe vinaMti karI keH "sAheba ! amArA prabaLa puNyayoge Ave uttamottama lAbha levAne avasara Avyo che, mATe A badho lAbha amane ja levA do." temanI bhAvanA joIne pUjyazrIe saMmati ApI. jyAre saMgha pAche phaledhI AvyuM, tyAre kharcane aMdAje rU. 3 lAkhane AvyA. paNa e saMghavI-baMdhuone utsAha te apUrva ja hatA. teo vizuddha cittanI bhAvanAthI A badhe lAbha laI rahyA hatA. ane-puNyamArge vaparAyelI lahamI paNa puNyAnubaMdhI puNyanI lamIne Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________ jesalamera juhArIe vadhAre ja che, ghaTavA detI nathI. phaledhImAM ja saMghavI upara madrAsathI tAra Avyo ke kapUranA vyApAramAM 3 lAkha rU. ne napho thaye che." sakaLa saMgha samakSa e tAra jAhera karatAM saMghavI-bhAIoe kahyuM keH "dharmanA prabhAve zrIsaMghane tamAma kharca AvI gayuM che, ane amArI mULa mUDI te akabaMdha ja rahI che." eTaluM kahIne temaNe umeryuM: "amArA mAtuzrIe ghAsanA bhArA lAvIne amAruM piSaNa karyuM che. keIkavAra ame ghInI mAgaNI karIe te amArA mAtuzrI kahetAM ke-Aje tamane ghI ApuM, to kAle roTalAM kyAMthI khAIzuM? AvI amArI sthiti hatI. paNa keI zubha paLe amane madrAsa javAnI buddhi thaI, ane tyAM bhAgIdArImAM vyApAra karatAM naphe thaye, pahelAM ja varSe ame 15 hajAra kamAyA. emAMthI chA hajAra ame pAlitANuMmAM kharcA ane cha hajAranuM devuM cukavyuM. bIjA varSe ame 22 hajAra kamAyA. Ama kamANI uttarottara vadhatI ja gai. e badhAya prabhAva dharma nA ja che. e lakSamI jema jema ame dharmamAge khacI, tema tema vadhatI gaI. A kevaLa dharmane ja prabhAva che. saMghamAM AvelA koIpaNa bhAI-bahene pratye amArA taraphathI koI paNa avinaya-aparAdha thaye hoya te ame kSamA yAcIe chIe." A pramANe gadgadakaThe nivedana karI, pUjyazrInI anujJA laIne teo saMgha sahita pitAnA gAma gayA. ane pUjyazrI saM. 1973 nuM cAturmAsa phalodhImAM birAjyA. [38] pUjyazrI anubhavanA mahAsAgara hindustAnanA keIpaNa zaheramAM na hoya e -etihAsika upAzraya ahIM-phaledhImAM hatuM. te 84 gachane upAzraya hato. corAzI gacchamAMthI koIpaNa gacchanA sAdhu Ave, te A upAzrayamAM utaratA. bIjAM gAmomAM upAzraya to hoya che, paNa te amuka amuka gacchanA ja. paNa ahIM te tapAgaccha, kharataragaccha, aMcalagaccha, kamaLAgaccha, vi. vividha-gacchanI mAnyatAvALA zrAvake rahetA hovAthI upAzraya paNa 84 gacchane hato. ane bIjo eka caubhujAne upAzraya hate. caubhujAnA upAzraye pUjyazrI saparivAra cAturmAsa birAjyA, ane 84 gacchanA upAzraye haMmezAM vyAkhyAna ApatA. cAturmAsa daramyAna phalodhInA dhanavAna ane AgevAna traNa gRha-zrI mANekalAlajI kacara, zrIzivalAlajI kecara, tathA zrI zivadAnajI kAnugAe bhAgIrathInA bhavya pravAha zA pUjyazrInA amegha upadezane jhIlI laIne eka eka sthAyI-dharmakArya karavA nirNaya karyo. mANekalAlajI kere taLAva-kinAre zrI mahAvIra prabhunuM nUtana jinAlaya baMdhAvavAnuM svIkAryuM. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________ 164 zivalAlajI kAcare tapAgacchanA upAzraya khaMdhAvavAnuM nakkI karyuM. ane zivadAnajI kAnugAe eka dhama zALA baMdhAvI ApavAnA nirNaya karyAM. tyAra pachI e traNeya gRhasthA taraphathI lAdhImAM derAsara-tapagacchIya upAzraya tathA dharmazALA baMdhAyA. zAsanasamrAT kharataragacchIya AgevAna zrI saubhAgyacaMdajI gulecchAne sAmAyika karavAnI rUci ghaNI hatI. tethI teo pUjyazrI pAse AvIne sAmAyika karatA. ane karemibha Mte !' paNa pUjyazrInA zrImukhe ja uccatA. have-kharataragacchamAM sAmAyika letI vakhate 3 vAra karemila te' uccaravAnA vidhi che. jayAre tapagacchamAM eka ja vAra uccaravAnA vidhi che. taddanusAra pUjyazrI ekavAra uccarAvatA. A joIne khIjAM kharataragIya bhAI A saubhAgyaca dajIne e viSe DhakAra karavA lAgyA. tyAre temaNe kahyu': pU. mahArAja sAhebanA zrImukhe eka ja vakhata paNa AvA zuddha ane pavitra zabdo sAMbhaLavA kayAMthI maLe ? mane te vAra paNa 'karemibhaMte' sAMbhaLIne khUba AhlAda thAya che." teozrInA zrImukhathI eka AvA hatA e bhadrapariNAmI ane Agrahamukata zrAvakeA. ledhImAM eka AzcaryakAraka khInA e banI ke-pUjyazrI jyAre vyAkhyAna-samaye vyAkhyAnanI zarUAta kare, tyAre pATanI sAmenI divAlanA eka nAnA gAkhalAmAM eka pArevu (kannutara) AvIne sthira besI jatu' ane vyAkhyAna pUrNa thAya ke tarata ja uDI jatuM. AvuM eka-be divasa nahi, paNa pUjyazrI jyAM sudhI leAdhImAM rahyA, tyAM sudhI kAyama vyAkhyAna samaye e pArevuM AvIne vyAkhyAna sAMbhaLatuM. aneka gRhasthA tathA munivoe e najare joyelI vAta che. jonArAne pratIti thatI ke-tiya camAM paNa koI pUrva saMskAranA prabhAve saMjJA ane samajaNu hoya che. leAdhImAM rathayAtrAnA ratha-indradhvaja vi. sAdhanA nahAtA. te karAvavA mATe pUjyazrIe zrIsaMghane upadeza ApyA. vizALahRdayI pUjyazrIe vicAyu` ke ahI'84 gacchanA upAzraya che, saMghamAM paNa vividhagacchIya zrAvaka che, teA A rathayAtrAnA sAja paNa 84 gacchane thAya, te ghaNuM uttama thAya. teozrIe saMghane e vicAra jaNAvIne rathayAtrAne sAja karAvavA mATe sarvAMgacchIya TIpa zarU karAvI. emAM tapagaccha, kamaLAgaccha vi. gAnI mAnyatAvALA bhAvikoe sArI rakama bharAvI. ahI kamaLAgacchanA yatizrI premasu MdarajI hatA. tee pUjyazrInI sevA mATe AvatA. tapAgacchanA yati zrIkezarIsAgarajI hatA. te khUba anubhavI ane vayAvRddha hatA. teo paNa pUjyazrI pratye pUjyabuddhithI sevA karavA AvatA. tapagacchanA derAsaranA vahIvaTa temanA hastaka hatA, te pUjyazrIe sa Mghane soMpAvI dIdhA. ahI yatie hastalikhita pustako vecavA AvatA. matheNa jAtinA leAkeA paNa jUnA pustake vecavA AvatA. tee tALI tALIne pustake vecatA. pUjyazrI pAse teo AvyA tyAre pUjyazrIe temane sarasvatIne tALavAnI' nA pADI, ane leAkeAnI gaNatrI karIne Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #204
--------------------------------------------------------------------------
________________ pUjyazrI : anubhavanA mahAsAgara 165 vecavA kahyuM. paNa ajJAna lokone phlekenI gaNatrI kyAMthI AvaDe? teo te toLIne ja vecavA lAgyA. AthI pUjyazrIe zrAvakene upadeza ApIne te pustaka kharIdAvI lIdhA. cAturmAsa pUrNa thavAne thoDA divasanI divasanI vAra hatI. tyAre pUjyazrIne melerIyA tAva Ave zarU thaye. A samAcAra amadAvAda pahoMcatAM zeThazrI jamanAbhAI bhagubhAI sahakuTuMba De. trikamabhAIne laIne phodhI gayA. DokaTare karelA gya auSadhopacArathI pUjyazrI svastha banyA, eTale teo mAravADanA tIrthonI yAtrA karIne amadAvAda gayA. comAsA pachI pUjyazrIe bIkAnera tarapha vihAra karyo. vihAramAM phaledhIthI bIkAnera sudhI zrImANekalAlajI kacara, zivadAnamalajI kAnugA vagere phalodhIne 25-30 zrAvaka sAthe rahyA. bIkAnerathI AgaLanA gAme bIkAneranA tapA-kharataragacchIya AgevAne pUjyazrIne vaMdanAthe AvyA. tyAM pUjA prabhAvanA-svAmIvAtsalya vi. zya. bIkAneramAM rAMgaDI cekamAM kharataragacchane upAzraya hatA. tyAM zrIpUjyanuM jora ghaNuM hatuM. te kAraNe-varSo pUrve pU. zrI AtmArAmajI mahArAja Adi munivare ahIM padhAryA, tyAre zrI pUjAe teonuM samiyuM thavA dIdhuM na hatuM. A vakhate paNa bIkAneramAM evI ja carcA thavA lAgI. enI jANa thatAM pUjyazrIe AgevAnane belAvIne kahyuM keH "tamAre sAmaiyA bAbatamAM jarApaNa gabharAvAnI jarUra nathI. saMghamAM matabheda thAya, evuM kArya karavAnI jarUra nathI. tame badhAM sAme Avaze, e mAruM sAmaiyuM ja che." pUjyazrInI AvI audArya pUrNa-nikhAlasa daSTi joIne AgevAnane khUba saMtoSa thaye. temaNe kahyuM ke sAheba ! AmAM kAMI vicAravAnI ke matabheda thAya evI vAta che ja nahi, A te amArA saMghanA AnaMdanI vAta che. ane amAre sAmaiyuM karavAnuM ja che. bIje divase pUjyazrIe saparivAra bIkAneramAM dhAmadhUmapUrvaka svAgata praveza karyo. ahIM munivarya zrI amIvijayajI ma. Adi maLyA. teo tapagacchanA upAzraye hatA, ane e upAzraya nAne hatuM tethI tathA kharataragacchIya saMghanI vinaMtithI rAMgaDIcekanA kharatara gacchanA upAzraye padhAryA. pUjyazrInA vyAkhyAnamAM leke sArA pramANamAM lAbha levA lAgyA. bIkAneramAM zrIcAMdamalajI haddA nAme eka pratiSThita, dhanavAnuM ane AgevAna gRhastha hatA. bIkAnera-nareza temane pitAnA kAkA tarIke mAnatA hatA. temane vidyAbhyAsane paNa zekha hate. sAhitya-viSayanuM temanuM jJAna ghaNuM UMDuM hatuM. vividha zAstrAbhyAsanA pitAnA zokhane lIdhe teoe zrIyadayALa nAmanA eka vidvAna paMDitavarane rAkhyA hatA. temanI sAthe haMmezAM teo be kalAka jeTalo samaya vidyAvida tathA carcA-vicAraNAmAM gALatA hatA. zrIsiddhacakrajInA nava padenA judA judA varNa zA mATe ? A prazna teonA aMtaramAM keTalAka samayathI gheALAte hato. temaNe ghaNuM vidvAne pAse A prazna rajU karele, paNa tene Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #205
--------------------------------------------------------------------------
________________ 166 zAsanasamrAT ceAgya uttara temane kayAMyathI maLyA na hatA. temane pUjyazrInA asAdhAraNa ane sazAstravagADI jJAnanI jANa thaI, eTale teo peAtAnA paDitajIne laIne pUjyazrI pAse AvyA. pUjyazrI sAthe vyAkaraNa, nyAya tathA Agama vigere viSayeAnI carcA teoe zarU karI. pUjyazrIe paNa temanA praznonA uttara ApavA sAthe sAme evA kUTa prazno karavA mAMDayA ke ghaDIbhara paMDitajIne paNa javAba ApatAM vicAra thaI paDayA. pUjyazrInI AvI talaspazI chatAM agava-vidvattA joI ne zrIcAMdramalajI tathA paMDitajInA mana prasanna anyA. pUjyazrI pratye temane khUba bahumAna jAgyuM. pachI dvrAjIe navapadanA varNa viSayaka peAtAnI varSonI aNuukela zaMkA pUjyazrI pAse rajU karI. pUjyazrIe enA samAdhAnamAM pharamAvyuMH sAhityamAM 'rasa' ane tenA 9 bheda Ave che. e 9 rasanA judA judA vaNAM che. jema-zRMgAra rasanA zyAma varNa, zAnta rasanA zvetavaNa vi. joke rasa tA arUpI che. brahmAna da-AtmAnaMda svarUpa che. chatAMya tenA vaNunI sAhityakAroe kalpanA karI, te te rasathI thatAM te te prakAranA anubhavane AdhAre. e ja rIte ahIM navapadanA judA judA vartA che. jema zrIarihaMta devanA vaNu zveta che. te eTalA mATe ke arihaMta prabhu zukaladhyAna dhyAI rahyA che, ane e zukaladhyAnanI temanI avasthAnA khyAla karavA mATe ApaNe temane zvetavarNa vALA mAnI temanI ArAdhanA karIe chIe, siddha bhagavatanA vaNuM lAla hAvAnu kAraNa e che ke-te uddIpta agni jevA lAlaceALa banIne A karUpa kASThane khALe che, e paristhitinuM bhAna karavA mATe emanI ArAdhanA lAla vage karAya che. AcArya devane pILA vaNa sUcave che ke-AcAya e zAsananA rAjA che. rAjA seAnAnA vividha AbhUSaNeAthI zeAlatA hAya che. setu' pILuM hAya che. AcAya paNu rAjA heAvAthI temanA pILeA-kanakavaNuM manAya che. upAdhyAyajIne lIdhe varNa kalpavAne hetu e ke-nIlama ratnanI jema te paNa khUba zItaLa ane AlhAdaka hAya che, temanI kAnti-teja prazAnta hoya che, nIlama lIlu che. mATe upAdhyAyajInI ArAdhanA paNa nIlavaNuM karAya che. sAdhupaNuM pALanAra AtmAe zarIranA tathA vastrAdinA khAhyamaLathI jugupsA--dugacchA na karAya. te te tenuM AbhUSaNa che, A vAtanI kAyama smRti rahe, mATe sAdhu-padanI ArAdhanA zyAmavarNe thAya che. danapada sudarzana cakra samu` che. e cakra ujjavaLa heAvAthI darzana paNa zvetavaNu che. jema aMdhakArane nAzaka prakAza, ema ajJAnanu nAzaka samyagajJAna. eTale e paNa prakAzaka hAvAthI zukala che. e ja rIte cAritra ane meAha duzmana che. mAha-adhArAne ulecanAra cAritra che. mATe tenI ArAdhanA ya zukalavaNe thAya che. ane nikAcita-zyAmavarNo kama-malane dUra karavA mATe tapapada paNa zvetavarNa ArAdhAya che." dhArmika ane sAhityika e ubhayadRSTie AvuM suMdara samAdhAna maLavAthI cAMdamalajI ane paDitajI sAnaMdAzcaya pAmyA. temene apAra sa MtASa thayA. ghaNA samayathI temanA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #206
--------------------------------------------------------------------------
________________ pUjyazrI H anubhavanA mahAsAgara 167 manamAM rahela zaMkA-zalyanA Aje uddhAra thaI gayA. teo melyA ke H mArI pAse ghaNA vidvAne AvyA, paNa kayAMyathI AvA saMtASakAraka khulAsA na maLyA. Apa sAhemane sAhityanA ATalA UMDA ane agAdha bedha che, te huM jANatA na hatA. pachI tA-tee pratiddhina pUjyazrI pAse AvIne, vidvaiASThi karIne, pUjyazrInA jJAnanA lAbha levA lAgyA. teo pUjyazrInA paramabhakta banI gayA. pUjyazrIne bIkAneramAM cAturmAsa birAjavAnA temaNe ghaNA ja Agraha karyAM. ahI'-pUjyazrInA praziSya munizrI naMdanavijayajI ma. nI tiSayata narama thaI. chAtInA du:khAveA thaI AvyA. A joI ne jayapuranA rAjavaidya lakSmIlAlajIne laI ne cAMdamalajI pUjayazrI pAse AvyA. vaidyarAje munizrInI takhiyata tapAsIne jaNAvyuM ke : A mahArAjanuM hRdaya (Heart) bahu nakhaLuM che, mATe hamaNAM temane bilakula parizrama na karAvavA. emane DhavAmAM mANekabhasma vagere dravyeAnI auSadhi ApavI paDaze. zrIDhaDhDhAjIe tarata ja e aMgenI sava vyavasthA karavAnI nakkI karI, paNa pUjyazrIe e mATe sathA nA pADIne kahyuM ke : AvI bhAre davA hamaNAM nathI karavI, hamaNAM te ApaNI gharagaththu davAnA upayAga karIe, pachI jarUra jaNAze teA vaidyarAjanI davAne upayAga karAze. A pachI pUjyazrIe munizrIna danavijayajIne AzvAsana ApIne yogya upacAro zarU karAvyA. bIkAneramAM eka mAsa sthiratA karI. dhIme dhIme tapriyatamAM sudhAro thavA lAgyA. eka mAsanI sthiratA daramyAna AjubAjunA gaMgAsara, bhInAsara, vi. gAmeAnA saMghA pUjyazrInA vaMdanArthe AvatA, ane pUjA-prabhAvanA--svAmIvAtsalyAdvi dhAmadhUma karatAM. mAjImAjInAM jaMgalAmAM daronA upadrava thavA ane vadhavA lAgyA che' evI vAta eka divasa pUjyazrInA jANavAmAM AvI. anubhavanA udgaSi teozrIe tarata ja kahyuM ke : "theADA samayamAM ja A khAjunI havA bagaDavAnA saMbhava che. ahIM pleganA rAga thavAnA sabhava che. mATe amAre have ahIthI vihAra karavA joI e.'' A sAMbhaLIne bhAvika zrAvakoe vinaMti karI ke H sAheba ! Apa Ave! bhaya zA mATe rAkhA che ? ahIMnuM vAtAvaraNa te bilakula svastha ane svaccha ja che. Apa vihAra karavAnI utAvaLa na karo. paNu dIrghadraSTA pUjyazrIe tA vihAranA ni ya jAhera karyAM, ane eka vise tyAMthI vihAra karIne uddAmasara thai dezaneAka padhAryAM. ahIM pUjyazrIne samAcAra maLyA ke-bIkAneranI havA agaDavA lAgI che, ane aneka leAkeA pleganA bhAga manavA lAgyA che. samajI leAkeA pUjyazrInA anubhavajJAnanI tathA dIrghadRSTibharyAM pagalAMnI praza MsA karavA lAgyA. zrIDhaDhDhAjIe ahI paNa vaidya tathA DokaTarane munizrInaRRnavijayajInI sAravAra mATe meAkalyA. paNa pUjyazrIe temanI davA karavAnI spaSTa nA jaNAvI. kAraNa ke-cAlu upacArathI vihAra zAntipUrvaka ane sArI rIte karI zake eTale phAyado thayA ane thatA hatA. dezanAkathI nAgeAra tarapha vihAra karyAM. mArgomAM rAjyanA meDikala khAtAnA mANase khIkAnera taraphathI AvatA tathA te tarapha jatA lAkone aTakAvatA hatA. athavA te pleganI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #207
--------------------------------------------------------------------------
________________ 168 zAsanasamrATr rasI mUkIne ja javA-AvavA detA hatA. Ama pravezama dhI jevu thaI gayuM hatuM. pUjyazrI Adine paNa teoe aTakAvyA. pUjyazrIe temane samajAvyA ke ame jainamunie AhAravihAramAM ghaNA niyamita tathA kaDaka hAI e chIe, mATe amane javA do. tyAre teoe javA dIdhA. krame karIne nAgAra padhAryAM. pa Mdareka divasa sthiratA karI. upAzrayanI bAjumAM eka meTu makAna hatuM, te saMbaMdhI upadeza ApatAM te makAna tenA mAlika-zrAvake upAzraya khAte samaNu karI dIdhuM. nAgeArathI vihAra karatAM mArgamAM khajavANA gAme nAgeAravALA zA. bherUSakSa kAnamalajI samaDhaDIyA vaMdanArthe AvyA, tyAre pUjyazrIe temane preraNAtmaka upadeza ApyA. pariNAme temaNe nAgAramAM tapAgacchanI vADI, dhama zALA tathA derAsara baMdhAvyA. khajavANAthI meDatA roDa-zrIphalavRddhi(phlAdhi) pArzvanAthanA tIthanI yAtrA karIne meDatA padhAryA. meDatA roDamAM sa. 1181mAM pU. A. zrIdhama ASasUrijIe zrIphalAdhIpArzvaprabhunI pratiSThA karelI. tyArabAda sa. 1204mAM pU. A. zrI vAdidevasUrijIe punaH pratiSThA karI. meDatAmAM mahAceAgIzrI AnaMdaghanajI ma. tathA mahAmaheApAdhyAya zrIyazeAvijayajI ma. nA nAmathI prasiddha moTA upAzraya che. kahevAya che ke-e anne mahApurUSa A tarapha ghaNIvAra vicarelA. ahI' pU. upAdhyAyajI ma.e ghaNA graMtha racelA. ahI` 14 derAsaro che. pU. upA. zrIdharma sAgarajI ma.nA samayamAM ahIM tapA, kharatara tathA Ukeza gacchIyAnA zAstrArtha thayelA. jemAM kahe che ke-tapAgacchane vijaya thayelA. zrI dhasAgarajI ma.nA paramabhakta zA. kalyANamalajI ke jemane upAdhyAyajI ma. sAthenA adbhuta prasaMga Aje paNa payuMSaNA pa mAM 'kSamApanA' kavyanA dRSTAnta tarIke varNavAya che teo A meDatAnA zrAvaka hatA. ahIM' aDhavADiyuM sthiratA karIne pUjyazrI jayatAraNa(jetAraNa) padhAryAM. ahI jaineAnI vasati ghaNI hatI. cAra derAsarA hatA. ahIM bhaMDAramAM suvarNa akSare lakhAyela zrI bhagavatI sUtra' vagere graMthA hatA. e sanA dazana karIne grAmanugrAma vicaratA vicaratA pUjyazrI bilADA padhAryA. mArgomAM kekI gAme teozrIne TallA thaI gayA. eka divasa tA 50 hallA thaI gayA. khilADA gAme padhArIne tyAM cAgya upacAro zarU karyA. ethI dhIredhIre svasthatA AvavA lAgI. khilADAmAM pAMca sunnura-prAcIna jinAlayA hatA. sthAnakamAgI enI vasatinA bAhulyane kAraNe derAsaranI AzAtanA thatI joI ne upadezadAnadvArA pUjyazrIe te kha'dha karAvI. ane jINu derAsaranA uddhAra karAvyA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #208
--------------------------------------------------------------------------
________________ [39] kAparaDAne punaruddhAra rAjA, vAjAM, ne vAMdarA, traNe sarakhA. rAjA keIna mitra thaye jANe nathI. kAcA sutarane tAMtaNe ne rAjAnI dostI, banne samAna. kyAre tUTe e khabara na paDe. jodhapura sTeTanA bilADA paragaNAnA sUbedAra zrIbhAnAjI bhaMDArIne A vAtane anubhava eka divasa thaye. vAta Ama banI. jodhapura rAjyanA 22 pragaNuomAM bilADA pragaNuM ghaNuM mahatvanuM hatuM. zrIkAparaDAtIrtha e pragaNAnuM gaurava hatuM. e pragaNAnA hAkema tarIke mahArAjA zrIgajasiMhajIe jenAraNanA bhaMDArI zrI bhAnumalajIne nImelA. teo satyaniSa-svAmibhakata ane paramajaina zrAvaka hatA. vahIvaTI kuzaLatA ane nItimattA, teonA zreSTha guNe hatA. rAjakArabhAra eTale kuTilatA ane khaTapaTanI duniyA. e duniyAthI dUra rahevA mATe sadaiva jAgarUka bhaMDArIjI ekavAra kaIka khaTapaTanA bhoga banI gayA. koka vidmasaMtoSIe mahArAjAnA kAna temanI viruddha bhaMbheryA. eTale mahArAjAe tatkAla temane pakaDI lAvavA mATe mANaso mokalyA. rAjapurUSane AvelA joI tathA temanI hakIkata sAMbhaLIne bhaMDArIjInuM rUMvADuM paNa na pharakyuM. teo sthitaprajJabhAve te purUSa sAthe cAlI nIkaLyA. rAjapurUSaya Azcarya pAmyA. teo prAtaHkALe nIkaLelA. mArgamAM sUryodaya thatAM rAjadUte prAtaHkarma mATe kAparaDAnagaranI sImamAM thaMbhyA. tyAM teoe bhaMDArIjIne prAtaHkriyA karavA kahyuM. temaNe nA kahI. rAjanikoe kAraNa pUchatAM jaNAvyuM ke-huM jaina chuM. ane meM mAvajIva pratijJA lIdhI che ke-jinezvaradevanA darzana karyA vinA annajaLa grahaNa na karavA. mATe tame zirAmaNuM karI le, mAre nathI karavuM. bhaMDArIjI! game tema teya Apa amArA uparI che. ApanA vinA ame kema bhejana karI zakIe ? Apa ahIM beso, huM hamaNAM ja kAparaDAnagaramAM jina-mUrtinI tapAsa karI AvuM. sainikanA nAyake kahyuM. ane tarata ja te seMkaDo dhanAlyothI bharapUra ane lAkho rUpiyAnA kavikrayavALA kAparaDAnagaramAM gaye. tapAsa karatAM eka upAzrayamAM eka yativara pAse mati hovAnuM teNe jANyuM. tarata ja te pAcho Avyo, ne bhaMDArIjIne tyAM laI gayo. bhaMDArIe prabhudarzana tathA gurUvaMdana karyA. yatija jJAnI hatA. temaNe bhaMDArIjInI sarva bInA jANI. ane svarodayazAstranA AdhAre kahyuM ke "tamAre gabharAvuM nahi. tamArI pAse sAcI che, ane haMmezAM sAcane ja vijaya thAya che." yativaranA AzIrvAda laIne teo jodhapura darabAramAM pahoMcyA. saMdigdha mahArAjAe 22 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #209
--------------------------------------------------------------------------
________________ 170 zAsanasamrATuM temane vahIvaTa viSayaka pUchaparacha karI. bhaMDArIe cagya ane sAcA javAba ApatAM mahArAjAnI nArAjI dUra thaI. teoe prasanna thaIne temane 500 rUprimudrAonI bakSisa sAthe temanA adhikAramAM baDhatI ApI. AthI temanA zatruo bheMThA paDyA. bhaMDArIjI paNa A vAtane harSazeka na karatAM ene gurUkRpA tathA pitAnA niyamane prabhAva samajyA. pilAM rAjapurUSo ke-jeo temane levA gayelA ane jemanA manamAM bhaMDArIjIne zikSA thavAnI khAtrI hatI, teo paNa temanA niyamane tathA niyama pAlananI daDhatAne prabhAva joIne chaka thaI gayA. tyAMthI pAchAM pharatAM bhaMDArIjI kAparaDAmAM pelA yatijI pAse gayA ane sarva hakIkata jaNAvIne kAMI kAryasevA pharamAvavA mATe savinaya prArthanA karI. yatijIe pharamAvyuM: bhaMDArIjI! bilADA pragaNAnA A dhanADhya zaheramAM ekapaNa jinAlaya na hoya, te zocanIya gaNAya. je ke-ahIM pUrve jinAlaya hatuM, paNa yavanee tene dhvaMsa karyo che, mATe eka jinAlaya baMdhAvo. paramazraddhAvaMta bhaMDArIjIe A vAtane saharSa vadhAvatAM kahyuMH gurUjI! ApanuM vacana 'tahati che, derAsara bAMdhavA mATe A 500 mudrA huM atyAre ja samarpaNa karUM chuM. jJAnI tivaye e thelI upara vardhamAna vidyAthI abhimaMtrita vAsakSepa karyo. pachI te thelI bhaMDArIne ApatAM kahyuM: "AmAMthI tamAre joIe eTalA rUpiyA nIkaLaze. paNa dhyAna rAkhaje ke-A thelIne kadI paNa UMdhI vALatA nahi." yatijInI vAta svIkArI, thelI laIne teo jetAraNa gayA. ane yatijInI salAha anusAra kuzaLa zilpI-somapurA pAse zubhamuhUrta kAparaDAjImAM jinAlayane pAye nakhA. tyArabAda temaNe somapurA zrIjorAjIne benamUna jinAlaya bAMdhavAne hukama karyo. jerAe te svIkArIne apUrva-prAsAda bAMdhavA pUrve cha mAsa sudhI dezATana karyuM. gAma gAmanA jinAlayanI bAMdhaNInA nakazA karyA. rANakapurajInuM derAsara temane khUba gamyuM. tAraNa AvIne temaNe bhaMDArIjIne kahyuM : rANakapuranA jevuM ja derAsara bAMdhuM ? javAba maLe rANakapurajI jevuM ja bAMdhe te tamArI ane mArI vizeSatA zuM ? kaI navIna prakAranuM bAMdhe. zilpI kahe te rANakapuramAM traNa majalA che. huM ahIM cAra mALanuM bAMdhIza eTale vizeSatA thaze. tarata ja temane hukama maLI gaye ke-game tevuM bAMdhe paNa apUrva bAMdhe. e anusAra saM. 1675mAM jinAlayanA kAryane zubhAraMbha thaye. semapurA jorAjI nipuNa hatA. temaNe zilpazAstranA AdhAre ane ISTabalanA pravegathI mitrIpUrNa bhAvanAthI kArya- prAraMbha karyo. maMdiranuM mukhya dvAra uttara dizAmAM karyuM. dvAra-racanAnI viziSTatA e hatI ke-maMdiranI sanmukha bahAra jamIna para Ubhelo mANasa athavA te ja sthAne hAthI para beThele mANasa paNa prabhudarzana karI zake. maMdiranuM kAma jhaDapI cAlavA lAgyuM. gurUkRpAthI dhananI te taMgI hatI ja nahi. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #210
--------------------------------------------------------------------------
________________ kAparaDAnA punarUddhAra : 191 kA'mAM ghaNI smRti rAkhavA chatAMya traNa varSa mAM--A caumukhA jinamadiramAM mULa garbha gRha, 4 khAnA 12 gavAkSa, zikharanA traNa khaMDa ane mULa gabhArAnI cAre taraph cha khaMDa, 4 vizALa ra'gamaMDapa, zAlabha'jikAo, mukhyadvAra para 4 derIo vagere taiyAra thaI zakyu hatu, ane hajI kAma cAlu hatuM. paNa dhAyuM dharaNIdharanuM thAya'. saunA utsAha vacce kAma cAlatuM hatuM tyAre kudaratanI IcchA kAMI ora ja hatI. banyuM evuM ke-ekavAra rAjyanA kA prasaMge bahAra jatI vakhate bhaMDArIjIe UMghI na vALavAnI sUcanA sAthe thelI peAtAnA suputra zrInarasiMhajIne ApI. narasiMhajI catura hatA, chatAM bhaMDArIjInA manamAM A vAtanI phikara rahyA karatI. narisa MhajI gharanA tathA derAsaranA kArya -eja kuzaLatApUrvaka vahetA hatA. paNa ekavAra emAM zaithilya AvI gayu. majUrAne samayasara pagAra na cUkavavAthI te tagAdo karavA lAgyA. AthI kaMTALIne temaNe vyagratAmAM ja thelI UMdhI pADI dIdhI. paisA te pagAra cukavAya eTalA nIkaLyA, paNa e sAthe ja temane vAstavikatAnu` bhAna thayuM. teo khUba saMtapta banyA. peAtAnI bhUlane temane pArAvAra pastAvA thavA lAgyA. teoe yatijI pAse jaI ne vyatikara jaNAvyA ane kahyu` kekRpA karIne A thelIne punaH maMtrasiddha manAve. yativaye sAMtvanA ApatAM kahyuM: "tamAre AmAM cintA karavAnI jarUra nathI. je thavAnuM hatuM te thayuM. tame teA nimittamAtra che. ane have punaH A thelI ma Mtra-siddha na banI zake. kAraNake jo e sacAga hAta teA tamArAthI AvI bhUla ja na thAta. mATe have Agraha na karaze." yativaranA A vacanAthI narasihajI Azvasta banyA, paNa temane udvega e na thayA. A bAjI-bhaMDArIjI svakArya patAvIne pAchA ghare AvyA. temaNe badhI vAta jANI. tee yatijI pAse gayA, tyAre temaNe temane have pratiSThA karavAnA Adeza ApyA. teoe pratiSThAnI taiyArI prAraMbhI. prathama prazna UbhA thayA mUti kai ane kacAMthI lAvavI ? paNa enA nikAla AvatAM vAra na thaI. kAraNake-e divaseAmAM tyAMnI eka kumArikAne svama AvyuM ke: 'gAma bahAra keranA vRkSa pAse eka gAyanuM dUdha kAyama ApameLe jharI jAya che, e jamInamAM zrIsvaya'bhUpArzvanAtha bhagavAnanI pratimA che, ane te kAle bahAra nIkaLaze." savAre A svasanI vAta kumArikAe preAtAnA pitAjIne karatAM teoe tatkAla bhaDArIjI tathA yativaya ne e vAta jaNAvI. bha'DArIjI paNa saMgha ekatra karIne vAjate gAjate te sthaLe gayA. jyAM gAyanuM dUdha jharatuM hatuM, tyAM jaIne prArthanA karI ke he prabho ! sakalasaMdha darzana mATe Atura che, mATe Apa darzana Ape. ane ekAeka camatkAra sajAyA. jamInamAMthI zrI svayaMbhUpArzva prabhu sahita cAra jinakhi N pragaTa thayA. sau daza`na karIne kRtakRtya banyA. pratimAone mahAtsavapUrvaka gAmamAM-jinAlaye laI javAmAM AvyA. kahevAya che ke A cAre mUrtie eka ja samaye banelI tathA samAna (nIla) vI hatI. temAMthI 3 smRtie jodhapura-sAjata ane pIpADa e traNa gAmAmAM (1-1) padharAvavAmAM AvI, ane svayaMbhUpArzvanAthanI pratimA kAparaDAjImAM birAjamAna karavAmAM AvI. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #211
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsanasamrA AvI alaukika ane camatkArika mUrti maLavAthI bhaMDArIjInA huM nA pAra na rahyo. e mUrtine mULanAyakajI tarIke sthApavAnuM nakkI thayuM. pratiSThA prasa Mge dezadezAvaranA leAkane nimaMtraNa pAThevavAmAM AvyA, ane maheAtsava zarU thayA. 172 sakaLasaMghanI samati ane sahAyatAthI sa. 1678nI vaizAkhI pUname mahAn utsava sahita e jinamadiranI tathA mUrtinI pratiSThA karavAmAM AvI. prabhu-pratiSThAnA mahAn lAbha zrIbha'DArIjIe lIdhA. joke sau koI nI icchA ane kALajI niyata muhUtaeN ane niyata zubhalagna pratiSThA karavAnI hatI. paNa bhavitavyatAnA keAI vicitra sacaiAge pratiSThAnA zubhalagnamAM kaIka pheraphAra thaI gayA, jenA khyAla keAIneya rahyo nahi. bhaDArIjI tathA tivaranI bhAvanA Ama saphaLa banI. kAparaDAjI eka mahAn ane benamUna tIrtha tarIke vikhyAta thayuM. vIsamA sakAnA amuka varSa sudhI A tIrthanI ane A nagaranI AbAdI sArI rahI. paNa tyArapachI enI paDatI thavA lAgI. nagara gaNAtuM kAparaDA gAmaDuM banyuM. samRddha zrAvakonA AvAseAthI ramaNIya kAparaDAmAM phakta eka ja jainanu ghara rahevA pAmyuM. vyApAravaNaja bhAMgI paDyA. tInI dekharekha joIe tevI naheAtI thatI. derAsara atijINu thatu gayu, ane tInI AzAtanA paNa vadhatI gaI. derAsaranA pUDhizAnA maMDapamAM uttara-dakSiNamAM e mATI derI hatI. temAM cAmuMDAmAtAnI ane bhairavajInI mUrti e kharataragacchavALAe adhiSThAyaka tarIke padharAvelI, paNu kAlAMtare te adhiSThAyaka- e jATaleAkeAnA parigRhIta ane mAnyatAvALA thaI gayA. jATamAchImAro vi. leAke peAtAnA khALAnA vALa tyAM-bhairavajI sAme ja utarAvavA lAgyA. eTaluM ja nahi, paNa peAtAnA tahevAranA divase bhairavajIne dAru (madirA) paNa caDAvavA lAgyA. vaLI cAmuMDA AgaLa khakarAnA vadha karIne tenA bhAga paNa dharAvavA lAgyA. derAsaranI AnAthI vadhu bhayAnaka AzAtanA zI hAI zake ? gheAra aMdhakAramAM abujI thatAM TamaTamiyAnI jema kacAreka khilADA tathA pIpADa gAmanA zrAvako ahIM AvatA ane prabhupUjAdi karI jatA. eTalu' vaLI sArUM' hatuM. emane A ghAra AzAtanA nivAravAnI bhAvanA ghaNI thatI, paNa te kaI karI zakatA naheAtA. kAraNa kejATaleAkAnI vAtamAM mAthuM mAravAnI koInI tAkAta nahAtI. eTale AvI AzAtanA sAMkhyA sivAya chUTako ja nahAtA. paNa prakRtinA niyama che ke-vada pachI zuda Ave ja Ave.' ahI paNa ema ja banyuM. pUjya paMnyAsa zrI harSa munijI ma. ekavAra ahI padhAryAM. tInI A avadazA joIne temanA dilamAM pArAvAra kheda thayA. temaNe tIrthAhArapremI zeTha lallubhAI ne upadeza ApIne A tIrthAMnA uddhAra mATe dazeka hajAra rUpiyA apAvyA. joke-ATalA rUpiyAthI kAMI uddhAra thAya tema nahAtA, teAya samayasara AvelA e rUpiyA ghaNA upayogI thaI paDayA. paNa ethIya e tInI AzAtanA na ja nivArAI. te tA pUrvavat cAlu ja rahI. ane AthI vadhu dvavyasahAya na maLavAthI jinacaitya vadhAre jINuM thatuM gayuM. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #212
--------------------------------------------------------------------------
________________ kAparaDAnA punaruddhAra - 173 A divaseAmAM ApaNA mahAna caritranAyakazrI kAparaDAjIthI cha gAu dUra AvelA bilADA gAmamAM birAjatA hatA. lAdhI ceAmAsuM karI, mIkAnera-nAgAra-meDatA-jetAraNa thaI ne teozrI bilADA padhAryA hatA. bilADAnA AgevAna zrAvaka zrI panAlAlajI zarA vagerene lAgyuM ke-pUjyazrI eka samartha zAsananAyaka mahApurUSa che. teozrI jo A tInA uddhAranuM kArya hAthamAM le, te jarUra thaI jAya. A vicArathI tee pUjyazrI pAse AvyA, ane sa vagatathI pUjyazrIne vAkepha karIne vina Mti karI ke : Apa sAheba ahIM padhAryA che, te ekavAra kAparaDAjI padhAro. ApanA upadezathI e tInA uddhAra thaI jAya te ghaNuM sArU. pU. dhasUri ma., pU. meAhanalAlajI ma., jevA muniprava| ahI' padhArI gayA che, paNa hajI sudhI kAMI banyu nathI. paNa have ApazrI kAparaDAjI padhAre!, uddhAra karAveA, ane ghAra AzAtanA nivArA. tIrthoddhArane pAtAnuM paramadhyeya mAnanArA pUjyazrIe e vAta svIkArI, ane be-cAra divasa pachI kAparaDAjI padhAravAnuM nakkI karyuM. A vakhate jodhapuranA vatanI zrIkAnamalajI paTavA, zrI samarathamalajI, zrI jAlamacaMdajI vakIla vi. AgevAne pUjyazrInA vaMdanArthe khilADA AvyA. mArgamAM te zrI kAparaDAjInI yAtrA tathA tyAM prabhujInI pUjA karI, varakha chApIne AvelA. pUjyazrInA dana-vaMdana karI, upadeza zravaNu karIne te jodhapura gayA. A pachI cAreka divasa bAda pUjyazrI-saparivAre kAparaDAjI tarapha vihAra karyAM, sAthe khilADAnA pacIseka gRhastheA hatA. bilADAthI cAra gAu dUra AvelA 'bhAvI' gAmamAM tyAMnA zrI jAvatarAjajIe sarva samudAyanI khUba anumedanIya bhakti karI. tyAM eka divasa rahIne khIje divase kAparaDAjI padhAryA. kAparaDAjImAM derAsaranI pharatA vizALa gaDha che. ane temAM cAre tarapha vizALa ceka che. mukhya praveza dvAra uttara krizAnuM che. paNa te baMdha rahetuM hatuM ane pUrvadizAnA daravAjo cAlu hatA. tenI aMdara banne bAju meTA darIkhAnA hatA. temAM eka eka oraDI hatI, te paNa jINu thayelI. tyAM avagraha mAMgIne pUjyazrIe utAre karyAM. pachI sau derAsare gayA. nIlavarNA ane adbhuta zrIsvayaMbhUpArzvanAthanA dana karIne saue anahada AlhAda anubhavye. jamInathI 95 phuTa UMcA-zikharabaMdhI ane cAra mALanA A caturmukha prAsAdamAM zrI svayaMbhUpArzvanAthanI eka ja pratimA hatI. jodhapuranA gRhasthAe cAreka divasa pUrve je AMgI-pUjA karelI, te ja atyAre vidyamAna hatI. tyAra pachI keAIe paNa nhavaNa ke pUjA karela nahi. derAsara atijINuM banelu hatuM. cAre taraph kabUtara vi. paMkhIoe mALA karyAM hatA. temanI hagAra ane pIMchAnA DhageA sarvatra patharAyelA hatA. eka derImAM cAmuMDAjI, tathA bIjImAM bhairavajI paNa pUjyazrIe joyA. AvI jI dazA tathA ghAra AzAtanA joI ne pUjyazrInuM hRdaya dravI uThayuM. teezrInA haiyAmAM A tInA uddhAranI bhAvanA jAgI. sau prathama teezrIe bilADAvALA pAse dezasara temaja dhama zALAnA kabaje levarAvI lIdhA, niyamita pUjA-sevA pravartAvI, ane vahIvaTa Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #213
--------------------------------------------------------------------------
________________ 174 ziAsanasamrATa tathA dekharekha mATe "zrIkAparaDA tIrtha zeTha ANaMdajI kalyANajI peDhInI maMgaLa sthApanA karI. pAlInA zrIphulacaMdajI nAmanA eka gRhasthane peDhImAM munImajI tarIke rAkhI lIdhA. temaNe paNa tyAM AvIne kAyamI prabhupUjA zarU karI. gaDhanA pravezadvAranI oraDIo sApha karI tyAMdarakhAnAmAM ja peDhInI gAdI bIchAvI. derAsaranuM samArakAma zarU karAvyuM. teo nIDara tathA kaDaka svabhAvanA hovAthI jATake temane Ama karatAM aTakAvI na zakyA. tyArabAda pUjyazrI punaH bilADA padhAryA ane tyAMthI sojata thaIne pAlI padhAryA. pAlI-zrIsaMghanI AgrahapUrNa vinaMtithI saM. 1974 nuM cAturmAsa tyAM karavAnuM svIkAryuM. comAsA pUrve-ghANerAvavALA zrImULacaMdajI jAvaMtarAjajI ahIM pUjyazrIne vaMdana karavA AvyA, ane temaNe vinaMti karI ke sAheba Apa ahIM padhAryA che, te mArI bhAvanA che ke-ApazrInI nizrAmAM eka aThThAI mahotsava tathA navakArazI karavAne lAbha mane maLe. pUjyazrIe pharamAvyuM: "tamArI bhAvanA ghaNI uttama che. paNa zrIkAparaDAjInA uddhAramAM paNa tamAre lAbha levAne che." sAheba! ApanuM vacana mAre pramANa che. paNa mArI A bhAvanA mane pUrNa karavAnI 2jA Apa." eTale pUjyazrIe saMmati ApatAM mULacaMdajIe pAlImAM ghaNA ullAsathI aThThAImahotsava tathA navakArazI vi. zAsana prabhAvanAnA kAryo karyA. A prasaMge temanA bhAgIdAra zrI jasarAjajI anepacaMdajI, sAgaramalajI piravALa tathA salerAjajI vi. AvelA. temaNe pUjyazrInA upadezathI kAparaDAjI mATe rU. sADA traNa hajAra noMdhAvyA. mULacaMdajIe sADA sattarase rUpiyA ApyA. bilADAvALA panAlAlajI vageree paNa TIpamAM sArI rakama noMdhA vatA lagabhaga cha hajAranI TIpa thaI A bAju-comAsAmAM amadAvAdathI zeThazrI mANekalAla manasukhabhAI pUjyazrIne vAMdavA mATe AvyA. temane upadeza karatAM teoe rU. 3 hajAra jIrNoddhAra mATe ApyA. eTale kuzaLa somapurA dvArA kAparaDAine jIrNoddhAra zarU thayo. cAre majale pratimAjI sthApana thaI zake, te mATe pabAsaNa-gAdI vagere vyavasthita karavAmAM AvyuM. have-zrI panAlAlajI, zrI dhUlAcaMdajI rAMkA, gajarAjajI sIMdhI, jAlamacaMdajI vakIla, vagere judA judA gAmanA agraNI gRhastha pAlI AvyA, ane pUjyazrIne vinaMti karI ke - comAsA pachI Apa sAhebanA pavitra haste ja A tIrthanI pratiSThA thavI joIe. pratiSThAnI vAta vicAratAM pUjyazrInA cittamAM evI bhAvanA thaI ke "kAparaDAjInI unnati tathA prasiddhi savizeSapaNe tyAre ja thAya ke jyAre kaI bhAvuka AtmA saMgha laIne tyAM jAya, ane hajAro AtmAo e tIrthanI yAtrA kare. kAraNa ke-saMghamAM AvelA hajAro AtmAonA hRdayamAM tIrthanuM ja eka dhyAna heya, ane te dhyAnanA prabhAve e tIrthakSetranuM mAhAsya paNa jAgRta bane." ane-"kAdazI mAvanA , fsamiti tAdazI." jevI jenI bhAvanA, siddhi paNa ene evI maLe ja. pUjyazrInI A pavitra bhAvanA sadyaH phaLI. phadhIvALA zrAvakavarya zA. kizanalAlajI saMpatalAlajI ke jeo pAlImAM rahetA hatA, temane kAparaDAjI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #214
--------------------------------------------------------------------------
________________ kAparaDAnA punaruddhAra : 175 tIrthaM-yAtrAnA cha-rI pALatA saMdha kADhavAnA upadeza ApatAM teoe tarata ja anerA AnaMdathI ene vadhAvI lIdheA. pUjyazrInI AjJA 'ta'tti' kahIne svIkArI lIdhI. saMgha kADhavA jevI temanI Arthika paristhiti nahatI. A mAmata pAlInA zeTha zrI cAMdamalajI chAjeDa pAsethI pUjyazrIe jANI. eTale tarata ja teozrIe kizanalAlajIne elAvIne samajAvyA ke 'ghara khALIne tIratha karavAnu" kANe kIdhu ? yathAzakita karI paccakkhANu, e che jinavarajInI ANu.' tamArI bhAvanA sAcI ane pUrepUrI che, te huM jANu chuM. paNa have te yogya avasare joyuM jaze, hamaNAM rahevA de." paNa AvelA avasara javA de tA kizanalAlajI zAnA ? te te peAtAnI saMdha kADhavAnI bhAvanAmAM makkama ja rahyA. temaNe pUjyazrIne vijJapti karI ke kRpALu! mArA AvA sadbhAgya kayAMthI ? mane Ave avasara kayAre maLaze ? Apa kRpA karIne mane saMmati Ape. kharcanI keAI cintA nathI. temanI pUrNa bhAvanA joIne pUjyazrIe anumati ApI. saMgha kADhavAnA maMgaLa divasa nakakI karavAmAM Avye. cAturmAsa-pUrNAhutinA dine kArtikI pUname pUjyazrI sa Mghasameta gAma bahAra taLAva pAse AvelI TekarI para zrIsiddhagirijI jIhAravA padhAryA. te divase tyAM birAjIne khIje divase tyAMthI guMdAja padhAryAM. ahI* pUjyazrInA laghu gurUbadhu vayevRddha upAdhyAya zrI premavijayajI mahArAjane nyumeAniyA thaI gayA. ghaNA auSadheApacAra karavA chatAMya temanI tabiyata sArI na thai, ane te tyAM sudara nirmAmaNA sAthe kALadhama pAmyA. pUjyazrIne eka anubhavI ane AkhA gacchane sAcavanAra, premALa gurUma nA viyeAga thayA. viyeAga hu'mezAM du:khajanaka tA hoya ja che, paNa zAstravAridhinA marajIvAone sujJa puruSone e duHkha vairAgyapeASaka ane tyAgavaka ja mane che. gudAjathI vihAra karIne khAMDa gAme padhAryA. ahIMnA saMghamAM kusaMpa hatA, te upadeza dvArA dUra karAbhyeA. tenA harSoMmAM zrIsa Mghe maheAtsava tathA svAmivAtsalyA karyAM. ahI' pUjyazrInI takhiyata narama thaI. tAva-zaradInA upadrava thaI AvyeA. amadAvAdathI zeTha mAkubhAI, zeTha pratApazI mAhAlAlabhAI vi. Do. chAyAne laI ne AvyA. DaoN. dvArA caiAgya upacAra karAvIne teoe amadAvADha padhAravAnI vina Mti pUjyazrIne karI. zeTha aMbAlAla sArAbhAI ne paNa AvavA mATe tAra Avela, paNa pUjyazrIe nA paDAvI, A vAtanI jANa khilADAvALA zrIpanAlAla chagajarAjajI vagerene thatAM ja te tatkAla tyAM AvI pahoMcyA ane pUjyazrIne hAla gujarAta tarapha na javA, ane kAparaDAjInI pratiSThA karAvavA mATe vinavavA lAgyA. kharAkhara A ja vakhate pAlaDIvALA saMghavI zeThazrI gulAmacaMDhajI tyAM AvelA. temanI bhAvanA hatI ke-jesalameratInA saMgha kADhyo, tenA udyApana nimitte pAlaDImAM pUjyazrImAnanI nizrAmAM maheAtsava karAvave. temaNe A badhI vAta jANI. jodhapura sTeTamAM vikhyAta gaNAtA zrIpanAlAlajI (bilADAvALA) tathA zrI cAMdamalajI (pAlIvALA) vagere 'pUjyazrI pratiSThA mATe Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #215
--------------------------------------------------------------------------
________________ 171 zAsanasamrATuM kAparaDAcha nahIM padhAre e vicArathI tyAM gaLagaLA thaI gayA hatA. temanI AMkhe AMsu bhInI thaI gaI hatI. e joIne gulAbacaMdajIe pUjyazrIne vinati karI ke sAheba ! kAparaDAjInI pratiSThA te Ape ja karAvavI joIe. tyAre pUjyazrIe pharamAvyuM: "jo tame pratiSThA karAvatA he te huM jarUra vicAra karUM tarataja teoe ullAsabhera kahyuM sAheba ! ApanuM vacana mAre zirodhArya che. ApanA zubhAzIrvAdathI pratiSThA mAre ja karAvavAnI che. paNa gulAbacaMdajI!" pUjyazrIe temane pharI kahyuM. "kAparaDA gAmamAM mIThuM paNa nathI maLatuM, ane pratiSThAmAM 10-12 hajAra mANaso thavAnA. 12 divasane mahotsava karavAne, ane haMmezAM be TaMka saMghajamaNu karavA paDe. vaLI-cAra majale pratimAjI padharAvavAnA che, te paNa lAvavAnA che." javAbamAM gulAbacaMdajI kahe: "sAheba ! vIze TaMkanI navakArazIne tathA pratiSThAne tamAma Adeza zrIsaMgha mane Ape, evI mArI vinaMti che." eTale te ja vakhate zrIsaMghe temane pratiSThAne Adeza Ape, ane pUjyazrIe kSetrasparzanAe pratiSThAmAM padhAravAnuM svIkAryuM, saune AnaMdano avadhi na rahyo. saMghavI zrI gulAbacaMdajInI bhavya bhAvanAne--anupama zraddhAne sArAye saMgha anumodI rahyo-dhanya bhAvanA ! dhanya zraddhA ! dhanya bhakita ! have pratiSThA mahotsavanA kAryakramanI vicAraNA cAlI. saM. 1975nA mahAzudipane maMgalakArI divasa pratiSThAdina tarIke niyata karavAmAM AvyuM. bIjA pratimAjInI tapAsa zarU karAI. pUjyazrI sAdaDI padhAryA. tyAMthI pratimAjI jevA mATe rANakapura padhAryA. paNa tyAMthI pratimAjI levAnuM ThIka na lAgyuM. - amadAvAda-zekhanA pADAnA zrI bAlAbhAIe pUjyazrInI preraNAthI potAnA jinAlayamAMthI amuka pratimAjI ApyA. bIjAM pratimAjI pAnasarathI lAvavAmAM AvyA. pAlInA navalakhAnA derAsaramAM saMprati mahArAjAnA samayanI zrIzatinAthaprabhunI eka nayanaramya mUti hatI. te mUrti dakSiNa taraphanA eka gRhastha pAMca hajAra rU. ApIne paNa laI javA IcchatA hatA, paNa mAravADanA A mahAtIrthane uddhAra thato hovAthI zrIsaMghe pUjyazrInA sadupadezathI e pratimAjI tyAM-kAparaDAjI mATe ApyA. (alaukika ane prabhAvazALI A biMba nIcenA majalAmAM pUrvasammukha mULanAyaka tarIke (caumukhajImAM) birAjamAna che.) Ama kula 17 mUrtie lAvavAmAM AvI. - pUjyazrI sAdaDIthI khAracI vagere sthaLoe thaIne sojata padhAryA. A bIju-pAlIthI zrIkIzanalAlajI taraphathI kAparaDAjI-tIrthayAtrA mATe che "rI' pALatA saMghanuM maMgaLa prayANa thayuM. saMgha sejata AvI pahoMcatAM, tyAMthI pUjyazrI-saparivAra saMgha sAthe bilADA padhAryA. derAsaramAM rahelA cAmuMDAjI tathA bhairavajIne tyAMthI sthAnAntara karAvavAnuM zrIpanAlAlajIe mAthe lIdheluM. paNa te kArya hajI thayuM nahatuM. have te kArya pUjyazrI tyAM padhAre Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #216
--------------------------------------------------------------------------
________________ kAparaDAne punarUddhAra 177 pachI thAya, te egya na jaNAyAthI pUjyazrI bilADAmAM traNa divasa vadhu rokAyA. te daramiyAna panAlAlajIe kAparaDAjI jaIne cAmuMDAjIne sthAnAMtara karAvavAnuM eka kArya patAvI dIdhuM. A bahu ja muzkela kAma hatuM. jATa lokonI sAme bAtha bhIDavAnI hatI. temanA bhAre virodha ane tophAna vacce paNa addabhuta bAhozIthI panAlAlajIe A kArya pAra pADyuM. tyArapachI pUjyazrI tathA zrIsaMgha kAparaDAjI padhAryA. tIrthayAtrA karyA bAda pUjyazrInA zubhahaste zrIkizanalAlajIne tIrthamALArepaNu-vidhi thaye, ane te pachI saMgha pAchA pAlI sukharUpa pahoMcI gayA. zrIkizanalAlajInI nirmaLa bhAvanA Aje pUrNa thaI. zuddha mananI zubhabhAvanAnuM zubhaphaLa paNa jarUra maLe che. kizanalAlajInI atiucca bhAvanAnuM zubha pariNAma ati-uttama AvyuM. banyuM evuM ke temanA sasarAne saMtAnamAM mAtra eka putrI ja hatI. tenA lagna temanI (kizanalAlajIpI) sAthe thayelA. teo (kizanalAlanA sasarA) siMdha-haidrAbAdamAM vyApArArthe vasatA hatA. pAMca lAkha rUA. nI milakata temanI pAse hatI. te milakata kone ApavI ? e vicArathI teo potAnA getranA chokarAone gaLe levA mATe pitAne tyAM rAkhatA, paNa mana na mAnatAM teo temane gode na letA. eka chokarAnA nAme to vIla paNa taiyAra kareluM, paNa pachI te rada karyuM. chevaTe temane lAgyuM ke-have mAre mRtyu kALa najIka Ave che, tyAre temaNe potAnI putrI suMdarabAI (kizanalAlajInI patnI)nA nAme e saghaLI milakata karI dIdhI. vIla paNa karI dIdhuM. tyArapachI thoDA vakhatamAM teo svarga stha thayA pachI e pAMca lAkhanI milakata kizanalAlajIne maLI. A prasaMge kizanalAlajIe nirabhimAnapaNe ane caDhate pariNAme kahyuM keH dharma ane gurUdeva pratyenI zraddhAne ja A uttama prabhAva che." jokee paNa temanI ucca bhAvanAne anudI. temanA bhAgyane abhinaMchuM. ahIM-kAparaDAmAM pratiSThAnI taiyArIo taDAmAra thavA lAgI-pratiSThA-prasaMganI zrIsaMghanimaMtraNa patrikAo prAMte prAMta mokalavAmAM AvI, pratiSThAno lAbha levA AvelA hajAre bhAvikane nAnA moTA taMbU-rAvaTIo tathA zamiyANaomAM utAre ApavAmAM AvyuM. Akhare-pratiSThA mahotsava zarU thayuM. zrI brahanaMdyAvartapUjana vagere maMgaLa vidhividhAne ane pUjA-saMghajamaNa Adi maMgaLa kAryomAM mahotsavanA divase pasAra thavA lAgyA. merUparvata ane samavasaraNanI manahara racanA karavAmAM AvI hatI. jATa lokonA roSane pAra na hato, teo TeLe vaLIne hAthamAM hathiyAro laIne tephAna macAvavA-nukazAna karavA mATe Amatema pharavA lAgyA. raMgamAM bhaMga pADavAnI temanI burI murAda hatI. zrIpanAlAlajI vi. AgevAnone tathA pUjyazrIne herAna karavA teo taiyAra thaI gayA hatA. AthI pUjyazrIne ahIM prANunta kacchamAM mUkAvuM paDeluM. paNa ahIM bilADAthI zastrasajaja piolIsa lAvIne goThavelI hatI, ane derAsara tathA gaDhanI pAsa sakhta jApta rAkhavAmAM Avyo hato. vaLI bilADAnA hAkema zrI bahAdaramalajI, tathA phojadAra zrI jeThamalajI paNa mahotsava daramyAna hAjara rahelA. eTale teo kAMI karI nahotA zakatA. hajI derAsaramAMthI bhairavajInuM sthAnAMtara karAyuM nahotuM. occhava daramyAna navagrahAdi pUjanano vidhi cAlu hatA, tyAre eka mANasa te bhairava pAse pitAnA chokarAnA vALa utarA 23 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #217
--------------------------------------------------------------------------
________________ 178 zAsanasamrA vavA AvyuM. e joIne pUjyazrIe zrAvakone kahyuM: "jyAre pratiSThAnI AvI vizuddha ane maMgaLa kriyAo cAlI rahI che, tyAre paNa AvI AzAtanA thaI rahI che, te pratiSThA pachI sau saunA sthAne jaze tyAre zuM nahi thAya ? pachI te A jATa leke pAchA bhairavajIne pUrvanI jema ja dArU caDAvaze. mATe A AzAtanAnuM nivAraNa thavuM ja joIe." AthI-jATa lekeno ugra virodha tathA kUra roSa hovA chatAMya rIterAta te bhairavajIne tyAMthI laIne bAjunA upAzrayamAM pUrvasthita bhairavanI sAthe padharAvavAmAM AvyA. Ama thavAthI jATalekenI dhamAla dviguNita banI. paNa pUratA saMrakSaNa ane sakhta jAptAne lIdhe teo eka paNa mANasane ke derAsarane kAMI nukazAna na karI zakyA. joke- cAmuMDAjInA sthAnAntara pachI jATa lokee panAlAlajI upara phejadArI kesa mAMDele. e kesa tyAM taMbUmAM bilADAnA hAkema tathA phejadAra samakSa cAlele. paNa e kesamAM teo phAvyA nahi. hAkema sAhebe jaNAvyuM ke-" jainonA kabajAnA ane jainone mAnya cAmuMDAmAtA ke bhairavajIne jaina pheravI zake che, bIje sthaLe padharAvI zake che." AthI jATalekenA hAtha heThA paDyA. saM. 1975nA mahAzudi pAMcamanA pavitra divase ghaNA ja utsAha ane ullAsathI saMpUrNa vidhividhAna sAthe pratiSThA karavAmAM AvI. cAre majale thaIne kula 18 prabhujI, tathA zrI pArzvayakSa, padmAvatI mAtA, vagerenI pratimAo pratiSThita karavAmAM AvI. pratiSThA pachInuMmULanAyaka zrIsvayaMbhUpAzvanAtha bhagavAnanuM divya teja hajAre mana-nayane AkaSI ane AMjI rahyuM. pratiSThAnA tamAma kharcane mahAna lAbha saMghavIzrI amIcaMdajI tathA gulAbacaMdajIe lIdhe. ra3 TaMkanI navakArazI temanA taraphathI thaI. temaNe 24 TaMkane Adeza lIdhele, paNa pIpADanA eka sthAnakamAgI bhAIne lobha levAnI khUba ja bhAvanA thatAM temanI vinaMtithI tathA pUjyazrInI preraNAthI teoe eka TaMkanI navakArazIne lAbha temane Ape. bAkI 23 TakanI navakArazIo temaNe ja karI. zeThazrI mANekalAla manasukhabhAIe ahIM rUA. 30 hajAra kharcA. moTA-cabUtarAne jIrNoddhAra, eka no baMgalo ane eka navI dharmazALA, temaNe karAvyA. (ane lagabhaga pratiSThA pachI) 20 varSa paryanta varasagAMThane meLA-motsavane lAbha paNa teoe ja lIdhA.) zrI panAlAlajI zarApha, jAlamacaMdajI vakIla vagere agraNIone tana-mana-dhanane sAkAra saMpUrNa paNe hato. apUrva umaMga saha pratiSThA nirvighapaNe thaI. pratiSThAnA divase aSTottarI mahAsnAtra bhaNuI gayuM. svAmIvAtsalya AnaMdathI patI gayuM. kuMbha-navagrahAdikane visarjana vidhi vi. tamAma kArya zAMtithI thayA, ane loke paNa have vikharAvA lAgyA. e vakhate "pAsenA bhAvI gAmamAM 400 jATa leke bhegA thayA che, ane hathiyArothI sajaja banIne ahIM-kAparaDAjImAM AvIne tophAna macAvavAnA che. derAsarane paNa nukazAna karavAnA che. ane A te halakI prajA kahevAya, zuM kare te kAMI kahevAya nahi." A rItanA cekakasa samAcAra AvyA. eTale tarata ja gaDha bahAranA tamAma taMbU-rAvaTI-zamiyANuo saMkelI levAmAM AvyA, ane gaDha bahAra rahelA tamAma loko, tathA pUjyazrI Adi munivaro paNa gaDhamAM AvI gayA, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #218
--------------------------------------------------------------------------
________________ kAparaDAne punarUddhAra 17, bilADAthI zrIpanAlAlajInA kuTuMbIoe mANasa mokalIne kahevarAvyuMH jATalekenA bhayaMkara tephAnamAM tamAre tyAM rahevAnI jarUra nathI. tame jaladI ahIM AvI jAva. javAbamAM temaNe kahevarAvyuM keH "mAre deha paDe to bhale paDe, paNa atyAre huM bilADI nahIM ja AvuM. pU. AcArya mahArAjAdine AvA saMgamAM ahIM mUkIne mArAthI avAya pUjyazrIe panAlAlajIne kahyuM: "tame jarAya ciMtA karaze nahi. kAMI thavAnuM nathI. paNa tamAre tamArA rakSaNa mATenA sAdhane ahIM taiyAra rAkhavA upaga rAkha joIe." "sAheba! panAlAlajIe kahyuM-hamaNu ja tamAma sAdhano ahIM AvI javAnA ja che? ane thoDIvAramAM te bilADAnA eka "rAvaNe nAme gRhastha talavAra-DhAla-baMdUka vi. hathiyAra laIne tyAM AvI pahoMcyA. kAparaDAjIthI sAta gAu dUra, "bilADAmAM teo kaI rIte gayA, ane tamAma sAdhane laIne te ja vakhate pAchA kAparaDAjI kaI rIte AvyA ? e praznane ukela to teo ja karI zake. tyAra pachI hathiyAra laIne panAlAlajI vigere gaDha upara caDI gayA. ane DIvAramAM te jATalekenA hathiyArabaMdha TeLAMo hakArA-paDakArA karatA AvI pahoMcyA. sAMjane samaya hato. aMdhakAra sarvatra vyApI rahyo hato. kAcApocAnI chAtI besI jAya, e A dekhAva hate. gaDhanA dvAra baMdha hovAthI jATaleke gaDhanI cetarapha ghere nAkhIne patharAI gayA. gaDha upara tathA nIce banne pakSavALAe baMdukanA bhaDAkAo karavA lAgyA. A tarapha ApaNuM panAlAlajI vi.e agamacetI vAparIne agAuthI ja eka bAhoza mANasane jodhapuranA. mahArAjA pAse rakSaNa ApavA mATenI vinaMti karavA mokalelo. eTale tyAM zrI jAlamacaMdajI vakIlanA prayAsathI 45 uMTasvAra polIsa tatkAla-rAtorAta kAparaDAjI AvI pahoMcI. AvatAveMta ja te hathiyAra calAvavA lAgI, tophAnI jATalekenI dharapakaDa zarU karI, ane temanA macarakA (jAmIna) paNa levA mAMDI. jATe paNa polIsane joIne Amatema nAsabhAga karavA mAMDayA. thoDIvAramAM te tyAM saMpUrNa zAnti sthapAI gaI. jANe kAMI banyuM ja nahetuM. kaI mANasane ke derAsarane aMzamAtra paNa nukazAna thayuM nahi, ane deva-gurudharmanA prabaLa puNyaprabhAvano jayajayakAra vartAya. bIje divase dvAdughATana vidhi paNa anerA ullAsathI thaye. pUjyazrImAnanA aMtaramAM harSane mahAsAgara UchaLI rahyo. teozrInA punita haste Aje eka mahAn tIrthanI punaH pratiSThA thaI hatI. teozrIne upadeza, preraNA ane prANunta kaSTa sahIne paNa karelA AzAtanA nivAraNanA prayAsa Aje phaLadrupa banyA. uddharavA dhArelA aneka mahAtIrtho paikInA eka mahAtIrthane sAMgopAMga uddhAra Aje teozrInA pavitra haste thaye. zarIra pratye keLavelI saMpUrNa nirmoha dazAne lIdhe ja A tIrthane uddhAra teozrI karI zakyA. kAraNake-A tIrthoddhAramAM sahana kareluM prANunta kaccha teozrIe potAnA jIvanamAM A pUrve ke A pachI kadI anubhavyuM nathI. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #219
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsanasamrAT jATaleAkeAe ghaNI dhamAla karI chatAM temanI kArI na phAvavAthI chevaTe temaNe jodhapura darabArI koTa mAM dAvA mAMDyo. jaine viruddha kesa cAlyA. jaino taraphathI jodhapuranA vikhyAta vakIla zrIjAlamacaMdrajI vigere-ke jee pUjayazrInA ananya bhakta hatA, tee UbhA rahyA. jATalAkA puravAra na karI zakyA ke-'kAparaDAnuM maMdira e jainetara ma Mdira hatuM ane che !" eTale nyAyA dhIze jajamenTa ApatAM jaNAvyu` ke--A (kAparaDAnu) jainonuM ja madira che, ane cAmuDA mAtA tathA bharavajI paNa jainonA ja deva che, emAM kAi saMdeha nathI. ane tethI have bIjA kAIne paNa A maMdiramAM hastakSepa karavAnA adhikAra nathI,'' mahimAnA tathA 120 AthI jATaleAkeAnu' jUThANu. jagajAhera thayuM. navASkRta mahAtInA pUjyazrInA akhaMDa tapastejanA prabhAva saune pratyakSa jovA maLyA. : UkezagacchIya munivara zrI jJAnasuMdarajI ma. lakhe che keH hAya, "jIrNoddhArakA kArya prArambha ho gayA thA paraMtu adhUrA kAma hone se pahale kA saba kiyA karAyA jIrNoddhAra bhI saphAyA hone lagA / TIpeM ityAdi TUTane lagI aura yaha jorNa mandira girane kI hAlata meM ho gayA / usa samaya kudarata ne eka vyakti ke hRdayameM jIrNoddhAra karane kI bhAvanA punaH utpanna kii| yaha vyakti thI jaina zAsana ke ujjvala sitAre tIrthoddhAraka prabalapratApI jainAcArya zrI vijayane misUrIzvarajI mahArAja ! ApakI zubha dRSTi isa tIrthakI ora huI / jaba Apane svayaM padhAra kara isa mandira ko dekhA to Apake romAMca khar3e ho gaye / sahasA Apake antaHkaraNa se yaha dhvani prasphuTita huIhamAre tIrthoMkI Aja yaha dazA ! Apane mana hI mana dRr3ha saMkalpa kiyA ki binA isa tIrthakA jIrNoddhAra karAye maiM gujarAta meM praveza nahIM karU~gA / dRDhapratijJa AcAryazrIjI apane vacana para tule rhe| yoM to Apane aura bhI kaI tIrthoM kA jIrNoddhAra karavAyA thA paraMtu vahAM to saba sAdhanoM Apako anukUla the / dravya sahAyakoM kI bhI puSkalatA thI / jisase una tIrtho kA jIrNoddhAra sAnanda samApta huA thA, parantu yahAM kA vAtAvaraNa to kucha aura hI thA / jIrNoddhAra ke sAdhanoM ko yahA~ juTAnA jarA TeDhI khIra thI / kAryakartAoM kI zithilatA, dravya kA abhAva, jainiyoMkI bastI kA usa grAmameM kama honA Adi kaI bAdhAeM upasthita thIM / dazA yahA~ taka socanIya thI ki Apake Thaharane ke liye bhI koI sthAna nahIM thA / yahA~ taka ki Apako kaIbAra tambU aura sAIvAnameM hI rahane ko sthAna milaa| yaha mandira jainetara janatA ke hastagata honevAlA thA / AcAryazrI kI pakkI lagana ko dekhakara unake jImeM yaha vizvAsa ho gayA ki aba yahA~ kA jIrNoddhAra avazya ho ke rahegA | kAparaDAjI ko AsapAsakI jainetara janatAne inake vipakSa meM Andolana karane ke liye apanA joradAra saMgaThana kiyA / sivAya AcAryazrI kI zaktike aura kisakI sAmarthya thI ki unake samakSa Thahara sake / vipakSiyoMne adhika vighna upasthita kiye | vAdAnuvAda itanA bar3ha gayA ki anta meM isakA eka mukadamA claa| jinakI kAryavAhI jodhapura kI adAlata meM honI prAraMbha huI / jodhapurake jaina vakoloMne usa samaya jI jAna se sahAyatA dii| upadraviyoM kA itanA hoMsalA bar3ha gayA ki yahA~ kucha dinoM ke liye tathA zAntirakSA ke liye pulisa bhI rakhanI pdd'ii| 1. prAcIna tIrtha zrI kAparaDAjI kA sacitra itihAsa pRSTha 50,, - kartA - jJAnasundarajI / Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #220
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAlavIyAjInA gurujI 181 antameM AcAryazrI ke tapatejake pratApase satya hI kI vijaya huI / nyAyAdhIzane prakaTa kiyA ki "isameM koI sandeha nahIM ki yaha jainiyoM kA hI mandira hai| dUsare kisI ko bhI isameM hastakSepa karane kA kisI bhI prakAra kA adhikAra nahIM hai|" vi. saM. 1975 kA mAgha zuklA 5 ko (vasaMtapaMcamI) zubha muhUrta aura zubhalagnameM AcAryazrIke vAsakSepapUrvaka mUlanAyaka zrI svayaMbhU pArzvanAtha bhagavAna kI mUrti (nIlavarNa) jo pahale se hI virAjamAna thI aura 17 bimba AcAryazrI kI anugraha kRpAse khabhAta yA ahamadAbAda aura pAlIse maMgavAe gaye the, isa prakAra 18 mUrtiyoM (cAra maMjiloMmeM 16 tathA mUla gabhAre kI do tAkomeM 2) kI bar3I samAroha se pratiSThA karavAI gii| mahotsava kA varNana akathanIya hai / isa pavitra tIrtha ke jIrNoddhAra va punaH pratiSThA ke kAryake nAyaka to tIrthoddhAraka jainAcArya zrI zrI 1008 zrI vijayanemisUrIzvarajI haiM / ApazrIne aneka kaThinAIyoM kA sAmanA karate hue isa kArya ke liye baddhaparikara ho pUrNa rUpase preraNA aura prayatna kara AzAtIta saphalatA prApta kii| tIrthake Adhunika abhyudayakA prAthamika zreya ApazrI jo I che " jaya kAparaDA ! jaya svayaMbhU pArzvanAtha ! jya zAsanasamrATuM ! [40] mAlavIyAjInA gurUjI zrI kAparaDA tIrthanA uddhAra ane tenI pratiSThA prasaMge pUjyazrIe ghaNerAvanA vatanI zrI kizanalAla nAmaka eka bhAIne dIkSA ApI, temanuM nAma munizrI kamaLavijayajI rAkhIne pitAnA ziSya munizrI rUpavijayajIne ziSya karyA. tyArabAda tyAMthI vihAra karI pAlaDI padhAryA. ahIM zrI amIcaMdajI-gulAbacaMdajI saMghavIe pitAnI bhAvanA pramANe mahatsava-svAmIvAtsalyAdi kAryo karyA. pAlaDIthI AbutIrtha thaIne pAlanapura padhAryA. ahIM zeThazrI veNIca da suracada Adi vaMdanAthe AvyA. pAlanapurathI anukrame kala padhAratAM tyAM zeThazrI sArAbhAI DAhyAbhAI va vaMdana karavA AvyA. A vakhate zeThazrI sArAbhAI e savinaya pUchayuM ke : sAheba ! ApazrI mevADa - mAravADanI bhUmine pavitra karI AvyA, te zrI kesarIyAjI tIrtho paNa padhAryA haze ? pUjyazrIe kahyuM: tuM saMgha kADha, ane saMgha sAthe amane zrI kesarIyAjInI yAtrA karAva. A sAMbhaLIne sArAbhAIe zukananI gAMTha vALatA kahyuM H kRpALu ! Apanu vacana mAre tahatti che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #221
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsanasamrAT lAlathI zerIsA-sAkharamatI thaIne zaheramAM-pAMjarApALe mahAna ADaMbara sAthe pUjya zrIe praveza karyAM. daza nAthI enA ullAsa addazya hatA. zrIsaMghanI vijJaptithI rA'. 1975nu A cemAsu kSetrasparzanAe amadAvAdamAM karavAnI jaya melAvI. 182 A cAmAsAmAM zeThazrI dalapatabhAi maganabhAInA dharma patnI zrIlakSmIbhAbhue pUjyazrInI punita nizrAmAM khahAranI vADImAM zrIpaMcama'galamahAzrutaskaMdhaupadhAnatapanI ArAdhanA dazerAthI zarU karAvI. emAM amadAvADanA agraNIo sahita 75 purUSA tathA bIjA bahenA maLIne kula 450 lagabhaga ArAdhako joDAyA. taLAjAmAM zrIpArzvanAthaprabhunI mUrti nIkaLelI, tene mATe tAladhvajagiri upara nUtana derAsara baMdhAvI temAM prabhune padharAvavAnI bhAvanA tyAMnA saMghane thatAM tyAMnA AgevAnA -zrI kezavajI jhU MjhAbhAI vagere amadAvAda-pUjayazrI pAse AvyA. ane pUjyazrInA vyAkhyAnamAM e bhAvanA jAhera karI. pUjyazrIe zrIlakSmIbhAbhune (sva. zeTha dalapatabhAi maganabhAI-huDIsI ga kesarIsIgavALAnA dharma patnI) upadeza ApatAM teoe e vAta sahu mAnya karI. ane 15 hajAra rUpiyAmAM zrIsa Mgha samakSa temane derAsaranA Adeza ApavAmAM Avye. cAsAsu pUrNa thaye sa. 1976mAM pAMca bhAI ene dIkSA ApI. gAriyAdhAranA e bhAI e zrI hemacaMdabhAI tathA jezI gabhAi, pUjyazrInA saMsArapakSe sagA bhANeja hatA, temane temaja eka kapaDavaMjanA, eka ghANurAvanA, ane eka adarakhAnA--ema kula 5 bhAI Ane dIkSA ApI. pAMceyanA nAme anukrame-munizrI hiraNyavijayajI, gIrvANuvijayajI, vidyAvijayajI, mAnavijayajI, tathA dhanavijaya ma. rAkhIne cArane svaziSya banAvyA ane vidyAvijayajIne munizrI naMdanavijayajI ma.nA ziSya karyo. upadhAnatapanA udyApanasvarUpa mALArApaNu maheAtsava ujavAyA pachI zeThazrI sArAbhAI DAhyAbhAine zrIkesarIyAjItI nA charI' pALatA saMgha kADhavAnI bhAvanA thai. teoe e mATe zrInagarazeTha pAse saMgha samakSa Adeza lIdhA, ane pUjyazrIne saMghamAM padhAravA vinaMti karI, cAturmAsa pUrve kaleAlamAM pUjyazrIe temane kahelAM vacane Aje phalasvarUpe pariNamyA hatA. pASavadamAM pUjayazrInI nizrAmAM e cha 'rI' pALatA sa ghe yAtrArthe prayANa karyuM. amadAvAdathI cAMDhakheDA vi. thaI ne saMgha zrIzerIsAtIthe AvyA. ahIM' pUjyazrInI preraNAthI zeTha zrI mANekalAla manasukhabhAI tathA zeTha zrI sArAbhAI DAhyAbhAIe maLIne A tImAM nUtana jinAlaya aMdhAvavAnA vicAra nakkI karyAM. tyArabAda jamIna nakkI karIne zubhamuhUte jinAlayanuM khAta muhUta karavAmAM AvyuM. pAchaLathI sArAbhAI ne suvAMga jinAlaya peAtAnA taraphathI ja aMdhAvavAnI zubhabhAvanA thatAM temaNe e jinAlaya peAtAnA taraphathI baMdhAvyu, ane emAM lagabhaga 3 lAkha rUpiyA kharcyA. zerIsAthI lAla-pAnasara vagere gAmAne pAvana karatA karatA sagha mahesANA AvyA. ahIMyA mahA suda ceAthe 4 navadIkSita munivarAne vaDIIkSA ApI. munizrI hiraNyavijayajI ma.nI tamiyata asvastha haiAvAthI temane amadAvAda rAkhelA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #222
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAlavIyAjInA gurujI 183 mahesANAthI saMgha zrItAraMgAtIthe pahoMcyuM. tyAM 3 divasa yAtrA karIne IDara gaye. IDaramAM dareka derAsaranA vajAropaNane mahatsava ujavAyo. IlAdurgA (killA) upara AvelA zrIzAntinAtha prabhunA darzana-pUjana karyA. tyAMthI pozInA tIrthe AvyA. pizInAmAM digaMbaronA vadhu rane lIdhe ApaNA derAsaranA prabhujInA cakSu-TIkAo teoe utArI lIdhA hatA, ane te pharI caDAvavA detA na hatA. A vAta tyAMnI peDhInA mANasoe pUjyazrIne jaNAvatAM pUjyazrIe kahyuM : ahIMyA digaMbarene ze adhikAra che? tame atyAre ja prabhune cakSu-TIkA caDhAvI dyo. peDhImAM tatkAla cakSu-TIkA hAjara na hatA. kAraNa ke e digaMbare upADI gayelA. paNa saMghamAM keTalAka gRhastha pAse hatA, te meLavIne dareka prabhujIne caDhAvavAmAM AvyA. A jeIne digaMbaro zeThazrI sArAbhAI pAse AvyA, ane kahevA lAgyA ke : have amane dazanane aMtarAya thaze. ethI amAre upavAsanuM prAyazcitta karavuM paDaze, kAraNa ke-cakSuvALA devanA darzana amArAthI thAya nahi. sArAbhAI teone laIne pUjyazrI pAse AvyA. temanI vAta sAMbhaLIne pUjyazrIe kahyuM : "ApaNe AvatI kAle paNa ahIM ja rahevuM che, ane digaMbanA derAsaramAM paNa prabhujIne cakSu-TIlA caDhAvIne darzana karavA che. kAraNa ke-cakSu vinAnA prabhunA darzana karavAthI amane prAyazcitta Ave. vaLI ame te cakSu vagaranAne cakSu ApIe chIe. jyAre tame digaMbare te cakSu hoya enAya laI le che." A sAMbhaLIne digaMbara vile moDhe cAlyA gayA. ane A pachI teo ThaMDA paDayA. prabhujIne caDhAvelA cakSu-TIkA kAyama rahyAM. ane digaMbarone ApaNuM derAsaramAM thate pagapisAro paNa baMdha thayo. tyArabAda zrI saMgha anukrame kesariyAjI tIrthe pahoMcyA. tyAM zrI kesariyA-AdinAtha prabhunI prAcIna ane zyAmavarNI bhavya pratimAnA darzana-pUjana karIne sakala saMgha kRtakRtya banya. saMghavI zeThazrI sArAbhAIne pUjyazrIe vidhipUrvaka tIrthamALAropaNa karyuM. tyAra bAda 10 divasanI sthiratA karIne saMghe amadAvAda tarapha prayANa karyuM. mArgamAM TITeI gAme udayapurane saMgha pUjyazrIne tyAM padhAravAnI vinaMti karavA Avyo. temanA atiAgrahathI pUjyazrI saparivAra tyAM padhAryA. saMghanI vinaMtithI AgAmI cAturmAsa paNa tyAM karavAnuM nakakI karyuM. comAsAne hajI traNeka mAsanI vAra hovAthI pUjyazrI AjubAjunA pradezamAM viharavA padhAryA. judA judA gAmamAM viharatA pUjyazrI nAI gAmamAM padhAryA. A gAma sthAnakavAsIonI "vilAyata" tarIke oLakhAtuM hatuM. mUrtipUjakanuM phakta eka ja ghara hatuM. paNa pUjyazrInA amRtamaya vANIpravAhathI pratibodha pAmIne ahIMnA zrI akhecaMdajI, cAMdamalajI vagere ghaNA gRhasthoe mUrtipUjAne zuddha mArga svIkAryo. ane pUjyazrI pAse nANa maMDAvIne zrI samyakatva sAthe anya vatI paNa uccaryA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #223
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsanasamrAT A vihAramAM uddayapuranA aneka dhanika bhAie pUjyazrInI sAthe rahyA hatA. pUjyazrInI amegha preraNA pAmIne teee zrI jaina zve. mU. pU. esesiezana epha mevADa" nAmanI eka suMdara sa'sthA sthApI. mevADa pradezamAM derAsaronI rakSA karavI, e A sa MsthAnuM mukhya dhyeya hatuM. A sa MsthAnA sabhya tarIke mAravADa-mevADanA aneka gAmeAnA AgevAne -gRhasthA joDAyA. AthI enI sthiti dareka prakAre saddhara banI. enu kendra uyapura khAte rahyu. A sasthAnA mAdhyame enA sabhyAe mevADanA be traNa gAmeAmAM derAsarAmAM jinamUrtinI thaI rahelI AzAtanAnuM tyAM jaIne nivAraNa karyuM. ane e derAsarA tathA mUrti enA kabje paNa laI lIdheA. 124 tyArabAda pUjyazrI ekaliMgajI thai delavADA padhAryA. A divaseAmAM mevADanA ja keAI gAmamAM pUjyazrInA ziSya paM. zrIvijJAnavijayajI mahAje amadAvAda-khetarapALanI pALanA hevAsI ane dazAzrImALI jJAtinA zrI kAntibhAI nAmanA eka kiArane dIkSA ApI, temanuM nAma munizrI kastUravijayajI ma. rAkhyuM. udayapuranA vatanI zrI jItamalajI nAmanA eka bhAIne paNa pravajyA levAnI utkaTa bhAvanA thatAM teo pUjyazrI pAse delavADA AvyA. paNa temanA bhAi bhUramalajIe e mATe rajA na ApI, ane te temane pAchA lai javA mATe AvyA. paNa jItamalajInI makkamatA tathA esosiezananA pramukha zrIcaturasiMhajInI samajAvaTathI teee dIkSA mATe samati ApI, ane udayapuramAM dIkSA ApavA mATe pUjyazrIne vina Mti karI. pUjyazrI paNa uyapura padhAryA. tyAM ThAThamATha pUrvaka jItamalajInI dIkSA karI. munizrIjItavijayajI ma. nAma rAkhIne temane peAtAnA ziSya anAvyA. A vakhate munirAjazrI valravijayajI ma. (A. zrIvijayavallabhasUrijI ma.) zivagaMjathI cha'rI' pALatA saMgha sameta zrIkesariyAjInI yAtrAe jatA hatA. te mAga mAM TheraThera pUjyazrInA upadezanA prabhAve mUrtipUjaka banelA tarApa'thI tathA sthAnakavAsIone tathA temanI dha zraddhA ane gurUbhakti vagerene nihALatA nihALatA udayapura AvyA. A nihALIne teonA hRdayamAM pUjyazrI pratye ghaNuM bahumAna utpanna thayelu. pUjyazrInA daza`na karavAnI bhAvanAthI te saMdhasahita udayapura AvyA. pUjayazrI paNa tyAM dhama zALAmAM birAjatA hatA. sthAnika sa Mghe teonu svAgata karyuM, ane teAne tathA saMghane cAgya sthAne utAryAM. zrIsaMghe temane mAMgalika pravacana ApavAnI vinaMti karatAM teoe (zrIvallabhavijayajI ma. e) namrabhAve kahyuM ke; ahIMyA (zaheramAM) pUjya AcAya bhagavaMta birAje che, temanI anujJA lIdhA vinA mArAthI vyAkhyAna na vaMcAya.' eTale zrIsa MghanA kathanathI tee tathA sakalasaMgha pUjyazrI pAse-dhama zALAe AvyA. tyAM pUjyazrInI anumati meLavIne teee saMghane maMgalAcaraNu saMbhaLAvyuM, ane pachI te pAte utaryAM hatA te sthAne gayA. apeAranA sumAre tee pUjyazrI pAse AvyA, pUjyazrI sAthenI temanI A prathama mulAkAta hatI. teonA dilamAM zAsana ane saMdha mATe phaIka karI chUTavAnI tamannA hatI. pa MjAbamAM teenA upadezathI ghaNAM zAsananA kAryoM thayelA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #224
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAlavIyAjInA gurujI teo udayapura traNa divasa rahyA. te daramyAna samasta saMghamAM e banneya mahApurUSonA milanathI apUrva AnaMda vyApI rahyo hatA. teoe pUjyazrI sAthe vividha viSayAne lagatI vicAraNA karI, ane peAtAnI zAsaneAnnatinI bhAvanA savinaya vyakata karatAM kahyuM ke : ApazrIe jema tIrthoddhAranuM kAma upADyuM che, tema zAsanAddhAranuM kAma paNa Ape ja upADavu joI e. pU. zrI mULacaMdajI ma., pU. zrI vRddhicaMdrajI ma. pU. zrI AtmArAmajI ma. Adi mahApurUSonA jeTale prabhAva zrIsa Mdha para paDatA hatA, teTalA prabhAva Aje nathI paDatA. enu kAraNa sAdhuonA pArasparika matabhedo che. ApazrI amadAvAdanA zeThiyAo dvArA eka sAdhusa melana bharAvA, teA zAsanane ghaNuM! ja lAbha thAya. sakala sAdhu-samudAya ekatra na thAya, teA ApazrI jevA moTA AcAya-pravarA ekatra thaine paNa zAsanane hitakara vyavasthA sthApe." tenI zAsana sevAnI dAjhathI bharelI A vAta sAMbhaLIne pUjyazrI ghaNA saMtuSTa thayA, ane kahyuM ke; "tamArUM kathana bilakula samucita che, ane saMmelana mATe huM amadAvAda gayA pachI ceAgya karIza." 185 Ama traNa divasa sudhI svajananA meLApa samA AnaMda mANIne teo sagha sAthe kesarIyAjI tarapha gayA. sa. 1976nA cAturmAsanA maMgala prAraMbha thayA. pUjyazrInI dhamadegdezanA-rUpa gaMgAmAM aneka puNyavAn AtmAe snAna karavA lAgyA. 'zrIpannavA sUtra'nI dezanA pUjyazrIe zarU karI. udayapuranA mahArANA zrI phattehasihajI, eka tejasvI, guNiyala ane guNAnurAgI rAjavI hatA. pUjyazrInA guNAnuM varNana teoe karNApaka sAMbhaLeluM. tethI pUjyazrInA dana karavAnI teone bhAvanA thai. prathama teA teoe peAtAnA aMgata matrI (Private Secretary) zrIrohakaraNujIne pUjyazrInA paricaya tathA samAgama karavA mATe meAkalyA. phohakaraNajI rAja-maMtrI hAvA sAthe sa MskRta-prAkRtanA uccakakSAnA vidvAna ane sahRdaya purUSa hatA. darzanazAstramAM temane ghaNA rasa paDatA. te pratidina pUjyazrI pAse AvIne jaina tathA anya danAnA maulika siddhAntA samajatA, jaina dananu tArkika dRSTie jJAna meLavavA mATe temane zrIharibhadrasUrijI mahArAjaviracita 'dharmAMsaMgrahaNI' nAmaka graMtha vAMcavAnI IcchA thaI. pUjyazrIne e mATe vinati karatAM pUjyazrIe e kAya maheApAdhyAya zrIuddayavijayajI gaNIne soMpyuM. upAdhyAyajI ma. paNa tene e jainadarzananA mahAn graMthanuM vizada rIte adhyayana karAvavA lAgyA. zrIphattehakaraNajI jeTalA jJAnI hatA, eTalA ja namra ane jijJAsu hatA. teo niyata karelA samaye hamezAM AvI jatA. rAjya taraphathI pAlakhI-vAhana AdinI sagavaDa maLI hAvA chatAMya teo peAtAnA nivAsasthAnathI dharmazALA sudhI ughADA page cAlIne ja AvatA. teo mAnatA hatA ke--vidyA pratye saMpUrNa` vinayabhAva hoya, tA ja vidyA maLe ane kLe che. rAjyanA eka niSTha ane vidvAna adhikArImAM AvI jijJAsA ane namratAnu mizraNa joIne leAkeAne 'sAnAmAM sugaMdha'nA meLa lAgatA hatA. 2.4 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #225
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsanasamrAh pUjyazrInA asAmAnya guNeAthI te pUrNa paNe AkarSAyA hatA. ane tethI ja e guNNAnu vana teo mahArANA sAheba AgaLa mukata kaThe karatA. AthI mahArANA sAhebe temane kahyuM keH tame mahArAjajInI ahIM-rAjamahAlaye samahumAna padharAmaNI karAveA. 126 kUttehakaraNujIe ekavAra avasara joine pUjyazrIne rAjamahelamAM padhAravA mATe mahA rANA taraphathI vina'ti karI. paNa pUjyazrIe rAjamahAlaye javAnI anicchA batAvI. mahArANAe kahevarAvyu ke, zrIhemacaMdrasUrijI ma., ane zrIhIravijayasUrijI ma; vagere AcAya bhagavaMtA rAjamahAlaye padhAryAMnA dRSTAntA Ave che. tema ApazrI paNu jarUra padhArIne rAjamahelane pAvana karo. javAbamAM pUjyazrIe pharamAvyu ke: "e badhA to mahApuruSA hatA. huM te temanI pAse eka sAmAnya sAdhu chuM, ane tenA caraNanI raja chuM. e mahApuruSonuM anukaraNa mane na zAle." phattehakaraNujIe kahyuMH sAheba ! vamAnamAM paNa zrIvijayadhama sUrijI ma; zrIsAhanavijajI ma; vagere rAjamahAlaye padhAryA che. tema Apa paNa padhAre. pUjyazrIe kahyuM : "minasjidonna" judI judI rUcivALA jIvA hoya che. jene jema rUce tema kare. paNa rAjamahele javA mATe mArI icchA thatI nathI.' A javAbe mahArANAzrInA manamAM pUjyazrI pratyenA saddabhAvamAM apUrva vRddhi karI. teoe pAtAnA pATavIkumAra yuvarAjazrI bhUpAlakumArasihajIne pUjyazrInA dazane javA preraNA karI. yuvarAjazrIe paNa pUjyazrInA darzananA tathA upadezazravaNanA lAbha AnaMdapUrvaka lIdhA. A cAmAsAmAM-bhAratanA vikhyAta dezanetA, asAmAnya vidvAn ane kAzImAM hinduvizvavidyAlayanA sa'sthApaka paMDitazrI manameAhana mAlavIyAjI ekavAra rAjayanA mahemAna tarIke AvelA. temanA eka putra zrIramAkAntajI udayapuranA mukhya nyAyAdhIza hatA. eka divasa mAlavIyAjIe mahArANAne pUchyuM: 'ahI' kAI evA vidvAna purUSa che, ke jemanI vidvattAnA lAbha laIne Ana Mdita banIe mahArANAe kahyuM: 'ahIM jagatanA mahAna vidvAna jainAcAyaM zrIvijayanemisUrIzvarajI mahArAja birAje che. teonI vidvattA ajoDa che.' A sAMbhaLIne mAlavIyAjI pUjyazrI pAse AvyA. prathama-darzane ja tene pratIti thai ke-mahArANAnI vAta sathA satya ja che. teo pUjyazrI pAse kalArkA sudhI beThA, ane tattvacarcA karI. tyArapachI tA teo udayapuramAM rahyA tyAM sudhI pratini pUjyazrI pAse AvIne vidvASThi karatA. pUjyazrI sAthenI tenI carcAmAM dha zAstra-rAjanIti-spRzyAspRzya vicAra vagere aneka viSayAnI mukta-mane vicAraNA thatI. A vicAraNAomAM pUjyazrInI pratibhA, vidvattA, ane udAra-dvIdha dRSTi oIne mAlavIyAjI pUjyazrIne 'gurUjI' kahIne sakhAdhavA lAgyA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #226
--------------------------------------------------------------------------
________________ prabhAvazALI vyaktitvaH 187 A pachI teo amadAvAdamAM-saM. 1977mAM tathA 1978mAM ema be vAra AvelA. che. AnaMdazaMkara bApubhAI dhruva vi. aneka prephesaro tathA vidvAne temanI sAthe hatA. te vakhate-hiMdudharma tathA jainadharmamAM spRzyAspRzyavAdanA astitva bAbatamAM aneka tAtvika vAte thayelI. e viSayamAM paM. zrIudayanAcAryanI "cAra kumArjAinA sAkSipATha paNa pUjyazrIe batAvelA. A sivAya-jaina munionA AcAravicAre-veca, pAdavihAra, tapazcaryA, bhikSAcaryA, brahmacarya vi. nI vAto paNa thayelI. brahmacaryanA prabhAvanuM pratipAdana karatAM ApaNA pUjyazrIe yegazAstranA prANabhUtaM caritrasya, paramabrahmakAraNam / samAcaran brahmacarya, pUjitairapi pUjyate // cirAyuSaH susaMsthAnA, dRDhasaMhananA narAH / te zivano mahAvI-macukSatA " ItyAdi ke pharamAvatAM mAlavIyAjI khUba khuza thayA, ane dhagazAstra-granthanI mAgaNI karI. pUjyazrIe paNa tarata ja bhaMDAramAMthI te graMtha kaDhAvIne mAlavIyAjIne arpaNa karyo. A vakhate mAlavIyAjIe atyaMta Agraha sAthe vinaMti karatAM kaheluM: "gurUjI! Apa jarUra kAzI padhAre. ApanA zrAvakanI jema huM paNa Apane bhaktipUrvaka kAzI laI jaIza." udayapuranuM cAturmAsa pUrNa thaye zrI ujanalAlajI-pharahalAlajI luNAvatane pUjyazrInA upadezathI zrIrANakapurajIno saMgha kADhavAnI bhAvanA thatAM temanI vinaMtithI e che "rI pALatA saMgha sAthe pUjyazrI rANakapurajI padhAryA. tyAM A vakhate bheMyarAomAMthI prAcIna pratimAo bahAra kaDhAvI. sApha karAvIne pharatI derIomAM paNadAkhala birAjamAna karAvyA. [41] prabhAvazALI vyaktitva: rANakapurajInI yAtrA karI, gelavADa-zivagaMja-zirehI vagere sthaLoe vicArIne pUjyazrI jAvAla padhAryA. tyAM beeka mAsa rahIne sAdhuone vividha Agama sUtronA vega vahAvyA. gAma bahAra-vADImAM ArasapahANanuM derAsara nirmAI rahyuM hatuM. vADInA agrabhAgamAM eka dharmazALA jevuM sthAna banAvavAmAM AvyuM. ahIM zA. manarUpamalajI gulAbacaMdajI tathA zA. mUlacaMdajI vanAjIe pUjyazrI pAse AvIne vinaMti karI ke sAheba ! amAre karavA yogya keI uttama dharmakArya Apa kRpA karIne pharamAve, ke je kAryamAM ame amAruM dhana khacIne kRtArtha thaIe. pUjyazrIe pharamAvyuM: " "rI pALatA saMgha sahita tIrthayAtrAne lAbha anupama che. saMsArane pAra pamADe enuM nAma tIrtha. enI yAtrA e samakitanA pAMca bhUSaNemAMnuM eka Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #227
--------------------------------------------------------------------------
________________ 188 zAsanasamrAr bhUSaNa che. je bhAvika AvI-samakitanA bhUSaNusamI tIrthayAtrAne charI' pALatA saMgha kADhe, te saMghavI-saMghapati' padmanA bheAkatA ane. A pada cakravatInI ke IndranI padmavI karatAM aneka gaNuM uccatama che. ane A padane niLabhAve dhAraNa karanAra AtmA samyaktvanI zuddhi meLavavA sAthe tI karanAmakamapaNuM khAMdhavAne samartha thAya che. mATe tamArI bhAvanA hoya te| zrI siddhAcaLajI Adi tI yAtrAnA saMgha kADhavAnA vicAra karo." kaceA puNyazALI jIva A amRta vacaneAne zirAdhAya na kare ? uparyu kata khate gRhasthAe tatkAla ha pulakita haiye A vacanAne mastake caDAvyA, ane sagha kADhavAnA nirdhAra karyAM, tatkAla sa MghanI taiyArI AdarI dIdhI. eTaluM ja nahi, paNa pUjyazrIne paNa saMghamAM padhAravAnI AgrahabharI vinati karI. temanI utkaTa-zubhabhAvanA joI ne pUjyazrIe enA svIkAra karyAM, ane eka zubhamuhUrta teozrInI pAvananizrAmAM charI' pALatA saMdha zrIsiddhAcalajI tI tarapha javA vidAya thayA. mArgomAM jIrAvalAjI tIrthe 3 divasa sthiratA karIne dhvaja-IMDArApaNu maheAtsava ujajgyA. tyAMthI anukrame AbU-acaLagaDhanI yAtrA karIne zrIsaMdha kuMbhAriyAjI tIthe AvyA. ahIM 3 divasa sthiratA karI, ane te daramyAna-dAMtA mahAjana hastaka rahelA A tItha nA vahIvaTa zeTha A. ke. peDhIne soMpAvIne, jINu anelA A tI neA uddhAra navAdita zilpI- sAmapurA zrI prabhAzaMkara eghaDabhAI pAse zarU karAvyo. pUjyazrIne varSothI kAMIka aMgata kAryasevA pharamAvavA mATe vinavatA jAvAlanA zrIsaMghe A vakhate paNa te mATe vinaMti karelI. paNa niHspRha-zekhara pUjyazrIe peAtAnA aMgata kArUpa tIrthoddhAramAM yathAzakti phALe ApavAne upadeza ApyA. pariNAme zrI ku MbhAriyAjI tIrthaMnA uddhAramAM jAvAla- saMghe lagabhaga 70 hendara rU. ApyA. kuMbhArIyAjIthI tAraMgA-siddhapura-metrANA va. tIrtho ane gAmeAnI yAtrA karatA karatA saMgha cArUpa tIthe AvyA. cArUpa tI bhUmi hatI. ahIM prAcIna ane alaukika prabhujI hatA. paNa derAsara nAnuM-ghara derAsara jevuM hatuM. ahIM eka bhavya derAsara baMdhAvavuM, evI zrIsaMghanI bhAvanA hatI. paNa e saphaLa nahAtI thatI. ane saphaLatA ApavA mATe sa Mdha AI mahApuruSanI rAhamAM hatA. tyAM ApaNA pUjyazrI A soMgha sAthe padhAryA. zrIsa Mghe bhegA thaine teozrIne A khAkhata vina Mti karI, AthI pUjyazrIe vyAkhyAnamAM e mATe preraka upadeza ApyA. 'divase camakelI vIjaLI niSphaLa na jAya' ema pUjyazrInA upadeza vacanA ya amegha ja banI rahetA. ahIMyA jinAlaya mATe suMdara rakama (TIpa) thaI. tyArapachI tyAMnA vahIvaTadArAe tyAM zikharakha dhI jinAlaya khaMdhAvyuM.... cArUpathI pATaNa thaIne zrIza khezvara tIrtha padhAryA. tyAM cAreka divasa rahIne sa Mghe pUjAprabhAvanAdi karavApUrvaka prabhubhakita karI. sa Mghapatie pUjyazrInA haste tI mALa paherI, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #228
--------------------------------------------------------------------------
________________ prabhAvazALI vyaktitva 189 ahIM amadAvAdanA saMgha amadAvAda padhAravAnI vina Mti karavA AvatA pUjyazrI bhAyaNIzerIsA thaI ne amadAvAda padhAryA. ane saMgha upAdhyAya zrI danavijayajI ma. (A. vijaya darzanasUrijI ma.)nI nizrAmAM pAlitANA gayA. zerIsA tIthe nUtana jinAlayanuM kAma cAlu thaI gayuM hatuM. pUjyazrInA kathanAnusAra derAsaranI mAMdhaNI (bhUmigRha sameta, tharavaTavALI) thatI hatI zrI saMghanI vinaMtithI saM. 1977nuM' A cAturmAsa teezrI amadAvAdamAM birAjayA. A varSe bhAratanA rASTrapitA mahAtmA gAMdhIjInI asahakAranI caLavaLa hiMMdabharamAM cAlatI hatI. rASTrIya mahAsabhAnu adhivezana amadAvAdamAM thavAnuM hatuM. A vakhate amadAvAdanA hAIkamiznara tarIke prAT sAheba' nAme eka aMgreja adhikAro hatA. temanA sAMbhaLavAmAM pUjyazrInI khyAti AvI. temaNe peAtAnA aMgata salAhakAra zrI vADIlAla kusumagara ane cImanalAla kusumagara nAmanA be bhAI e ke jee jaina zrAvako hAvA sAthe mutsaddI ane buddhizALI hatA, teone pUjyazrIne maLavAnu` sUcana karyuM. taddanusAra temaNe pUjyazrI pAse AvIne vinati karI ke : -- sAheba ! kamiznara sAheba ApanA darzananI abhilASA rAkhe che. Apa temanA kha'gale padhAraze ? pUjyazrIe javAmamAM jaNAvyuM ke : "teo rAjyanA eka adhikArI che. teone evI jarUra hoya nahi. tema ame paNa tyAgI sAdhu chIe, amAre paNa evI jarUra nathI." Ama e traNa vAra teee pUjyazrIne tyAM laI javA mATe prayAsa karyo. paNa pUjyazrIe spaSTa nA jaNAvI. AthI teee kahyuM : te sAheba ! kamiznara sAheba ApanI pAse AvavA icche che. Apa pATa upara birAje, ane teo khurazI para bese emAM kAMI khAdha nathI ne ? "huM to mArA jamIna paranA Asane ja besu chu. rAjA-mahArAjA, 5. mAlavIyAjI, bhUlAbhAI berisTara ke cImanalAla setalavADa vagere darzAnAthe yA maLavA Ave che, tee pazu mArI sAme nIce ja mese che. hA ! amArA zrAvake temanA viveka jarUra sAcave che. jo kamiznara sAhebane ahIM AvavAnI icchA hoya teA teo khuzIthI AvI zake che." pUjyazrIe spaSTa ane nibha pratyuttara ApyuM. A javAba laIne te gayA. tyAra pachI thADA divase mAH-- pUjyazrI bahAranI vADIe birAjatA hatA, tyAre savAranA lagabhaga daza vAge ekAeka kamiznara sAheba AvyA. pUjyazrI vADInA pravezadvAra uparanA huThIbhAI zeThanA khaMgalAnI uttara taraphanI chellI bhurajImAM birAjelA hatA. A vakhate teezrInI pAse upAdhyAya zrI uyavijayajI ma. tathA munizrIna'navijayajI ma., temaja zrAvakamAM zA. vADIlAla ApulAla kApaDiyA beThA hatA. kamiznara te saDasaDATa upara caDI gayA, ane tee pAtAnI heTa (hat) utArIne khUTa (Boot) paherele page eraDAmAM pravezavA gayA. e joine te vakhate kudaratI rIte ja Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #229
--------------------------------------------------------------------------
________________ 190 zAsanasamrA AvI caDelA zeThazrI sArAbhAI DAhyAbhAIne pUjyazrIe sUcanA karI ke temanA pagamAMthI bUTa kADhI nAkho. - sArAbhAI tema karavA gayA, te kamiznare kahyuM ke huM heTa (hat) utArIne Avyo chuM. have bUTa kADhavAnI jarUra nathI. A sAMbhaLIne pUjyazrIe kahyuM "je dharmasthAnamAM jaIe tenI maryAdA jALavavI ja joIe. tamArA carcamAM kaI heTa paherIne Ave te tame tene aMdara javA do kharA ?" kamiznare paNa jANe Aje pUjyazrInI buddhimattA jevA ja AvyA hoya tema javAba Ape ke : "hA ! huM te tene jarUra javA dauM. nA pADuM ja nahi." tarata ja pUjyazrI belyA nathI mAnate ke tame tamArA carcamAM heTa paherIne Ave tene javA de. chatAM ekavAra mAnI le ke heTa paherIne AvanArane paNa tame carcamAM javA de, paNa AvanAra vyakti je sabhya hoya to te sAmA dharmasthAnanI maryAdAne mAna ApIne ja Ave." A sAMbhaLatAM ja hajI sudhI uMbarA vacce UbhA rahelA kamiznare pitAne kAna pakaDIall Right bolIne pitAnI meLe ja bUTa kADhI nAkhyA. pachI aMdara AvI, page lAgIne pUjyazrI pAse beThA. kamiznarane pUjyazrI pAse AvavAno IrAde e hato ke dezamAM jyAre gAMdhIjI vagere netAo briTiza gavarnamenTa sAme satyAgrahAdi karI rahyA hatA, tyAre AvA-vizALa jaina saMghanA netA-dharmagurUne te mATe zuM abhiprAya che, te jANI le. je teo gAMdhIjInI virUddhamAM hoya te A rIte temanA vicAro jANI levA. Ama karavAthI gurUvacanane anusaranArI mahAna jaina kemane Teke sarakArane maLe. briTiza sarakAra sadaiva sajAga rahetI. dezanA-prAMtanA ke zaheranA kayA khUNe zuM banI rahyuM che? ane kyAM kevI pratibhAzALI vyaktio che? tenI mAhitI sarakAra sadA meLavatI rahetI. ethI ja kamiznara pUjyazrI pAse AvyA hatA. temaNe sau prathama prazna karyo: "meM sAMbhaLyuM che ke Apa gAMdhIjInI viruddha che?" prazna gaMbhIra hate. pUjyazrIe paNa gaMbhIratAthI ene uttara ApatAM kahyuM : "keIne paNa avarNavAda na bela, e amAre sAmAnya dharma che. temAMya rAjA ke dezanetAne avarNavAda ke virodha amAre hoya ja nahi. phakata amArA dharmasiddhAntanA virodhI vicAramAM amAre virodha thAya, te te svAbhAvika che. bAkI tamArI (briTiza sarakAranI) karazAhI sArI che, eTale amAro virodha che, evuM nathI." zuM kaI rAjA julmI hoya, dharmane nAzaka hoya, te tene paNa avarNavAda tame na bele? tene virodha paNa na kare ?" kamiznare ne prazna karyo. pUjyazrIe kahyuM: "jyAM le (Law) hoya tyAM ekasezana (exception) hoya ja. utsarga hoya tyAM apavAda hoya ja, ane ekasepzana vinA le kadI paNa jIvI zake ja nahi." Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #230
--------------------------------------------------------------------------
________________ prabhAvazALI vyaktitva pUjyazrIne A TUke paNa mArmika uttara sAMbhaLIne kamiznara khUba prasanna thaI gayA. teo A rahasyabharyA javAbathI mukta-mane hasyA, rAjI thayA. tyArapachI aneka rAjakIya-dhArmika bAbate carcANI. tIrthonA hakaka aMge pUjyazrIe kamiznarane kahyuM: "jene daravarSe sarakArane Inkama (Income) vagerenA karoDo rUpiyA bhare che. chatAM kadI jainoe sarakAra pAse je. pI. jevA IlkAba ke mAna maratAbAnI mAMgaNuM nahi karatAM kevaLa prANathI ye pyArA tIrthonA temaja dharmanA saMrakSaNanI ja mAMgaNI karI che. jainonuM varcasva ochuM nathI. vasatigaNatrImAM jenI je saMkhyA hoya che, te karatAM teonI dazagaNI lAgavaga che. eka nAnA gAmamAM so gharanI vasati haya, ane jainanuM eka ja ghara hoya, paNa e see ghare upara eka jaina-gharanuM ja varcasva hoya che. ane jene haMmezAM dareka ThekANe rAjya ane rASTrane vaphAdAra ja hoya che. AvA amArA jainenA-sametazikhara, zatruMjaya, giranAra, vagere aneka tIrthonA amArA vArasAgata hakakonA saMrakSaNanI javAbadArI sarakAranI che." A badhI yukitasaranI vAta kamiznare paNa kabUlI. pUjyazrInI asAmAnya pratibhA ane buddhimattAnI UMDI chApa temanA mana para paDI. tyArapachI teo pUjyazrInI rajA laI, praNAma karIne tyAMthI bahAra nIkaLyA. bahAra jatAM sArAbhAI vAne temaNe kahyuM ke-"AvI jambara enajI ane varcasvavALI vyaktine paricaya thavAthI mane ghaNuM ja saMtoSa thayo." A pachI thoDA ja divasomAM nivRtta thaIne IglAMDa (England) jatI vakhate kArya kArI kamiznara tarIke rAjakeTanA "zrI gosaLIyA sAhebane pitAne hoddo seMpIne teo gayA. aMgreja adhikArIonI eka paddhati hatI ke teo potAnA adhikAra-samaya daramyAna kALI ane dhaLI neMdhapethI (Black & white Diary) banAvatA. dezanA rAjyavidhI mANasonA nAma ane tenA kAmanI neMdha teo bleka DAyarImAM karatAM. ane vhAITa DAyarImAM sArA-sarakArane upayogI thAya evA mANasenA nAma-kAmanI noMdha karatA. jyAre teo svadeza javAnA hoya tyAre pitAnA anugAmIne hoddo saMpatI vakhate e be DAyarIo paNa soMpI detA. kamiznara pATu sAhebe paNa AvI DAyarIo gesaLIyAne sepelI. ekavAra kapaDavaMjanA zeThazrI zAmaLadAsa nathubhAInA bAhoza munIma zrIvallabhadAsabhAI ke jeo bhAre vicakSaNa, mutsaddI havA sAthe zrIgosaLIyAnA aMgata mitra hatA,-teo temane maLavA gayelA. vAtavAtamAM gesaLIyAe pUchayuM : "tamArA jainomAM zrInemisUrijI koNa che? vallabhadAse kahyuM : "teo jainonA sauthI moTA dharmaguru che. Ape kema pUchayuM?" tyAre temaNe kahyuM : "zrI prAsAheba emane mATe hAITa DAyarImAM nedhI gayA che kezrI nemisUrijI jevI jambara ena (energy)vALI ane prabhAvazALI vyakti hajI sudhI meM joI nathI." A sAMbhaLIne vallabhadAse teone pUjyazrInI pratibhAthI mAhitagAra karyA. A uparathI jaNAya che ke-phakta eka vAranA ane te paNa svalpa samayanA paricaye paNa eka ucca kakSAnA amaladAranA hRdaya upara pUjyazrInI pratibhAnuM kevuM nirmaLa pratibiMba paDayuM hatuM ? For Personal and Private Use Only Jain Educationa International
Page #231
--------------------------------------------------------------------------
________________ 192 zAsanasamrA A mAsAmAM taLAjAvALA zA. kezavajI jhuMjhAe pUjyazrI pAse AvIne vinaMti karIke sAheba ! tAladhvajagirinA navA derAsarane Adeza lahamIbhAbhune 15 hajAramAM Ave che, paNa have te kArya teTalI rakamamAM nahi thaI zake. mATe vadhu rakamanI vyavasthA karI ApavAnI vinaMti karavA ame AvyA chIe. pUjyazrIe zeThazrI lAlabhAI bhogIlAlane bolAvIne A vAta jaNAvI. ane A mATe navI TIpa karavA samajAvyA. paNa teoe TIpa karavAnI nA pADI. have banyuM evuM ke-mAravADa-(zIrehI) pAlaDIvALAM saMghavI zrI amIcaMdajI-gulAbacaMdajI pUjyazrInA vaMdanArthe AvelA. temane upadeza ApatAM temaNe taLAjAnA A derAsara mATe paNe lAkha rUpiyA ApavAnI bhAvanA darzAvI. pUjyazrIe turtaja lAlabhAIne belAvIne A vAta jaNAvatAM kahyuM ke have je tamArI bhAvanA hoya te vadhu rakama Apa, athavA A bhAIne Adeza Ape. eTale lAlabhAIe vinaMti karI ke sAheba! A Adezane lAbha lImIbhAbhune maLyo che, te emane ja levA do. pachI teo tathA zeTha jagAbhAI bhogIlAla, e banne bhAIoe pitAnA 10 hajAra rU. derAsaranA bhUmigraha mATe ApyA. lahamIbhAbhue paNa bIjA 25 hajAra rU. ApyA. A pachI paNa lakSmIbhAbhue sArI rakama ApI. kula 1 lAkha 3 hajAra rU. ApIne e derAsarane sarva lAbha temaNe ja lIdho. cemAsA bAda pUjyazrI zerIsA padhAryA. tyAMthI DAMgaravA jaIne tyAMnA derAsaramAM prabhupratiSThA karAvI. ahIMyA upAzraya nahote. ahIMnA zrAvakee vinaMti karI ke H gurUbhagavaMta! ApanA supasAyathI ahIM derAsara te thayuM, paNa kaI munibhagavaMte ahIM padhAre te temane utaravAnI vyavasthA kaI rIte karIe? ahIM upAzraya nathI. pUjyazrIe temanI vinaMti anusAra upadeza ApIne svAmInArAyaNa maMdiranI vADInI jamIna vecANa levarAvIne temAM zrItattvavivecaka sabhAnA sabhAsado taraphathI eka nAne upAzraya banAvarAvyo. saM. 1978 nA A varSe eka gRhasthane dIkSA ApI, temane munizrI naMdanavijayajI ma. nA ziSya tarIke munizrI samavijayajI nAme sthApyA. - zerIsAthI teozrI punaH amadAvAda padhAryA. zeTha sArAbhAI DAhyAbhAIne AgrahathI teozrI zAhIbAgamAM AvelA sara cImanalAla ha. setalavADanA baMgale birAjyA. sara setalavADa ahIMyA teozrIne maLavA AvelA. te vakhate teozrIe teone zrI zatruMjaya, giranAra, tAraMgA. sametazikhara va. jainatIrthone paricaya tathA prAcIna-navIna ItihAsa sArI rIte samajAvela. te tIrtho aMge te te rAjya sAthenI tathA digaMbara sAthenI cAlu takarAremAM sAcI mAhitI meLavavAne sara setalavADa utsuka hatA, tyAre ja pUjyazrIe teone A ItihAsa-darzana karAvyuM, ethI teo khUba prasanna thayA. teoe kahyuM ke : "jainatIrtho saMbaMdhI spaSTa ane muddAsarane ItihAsa-paricaya mane Aja sudhImAM koI e karAvyuM nathI, Aje ApazrIe pUrNa rIte karAvyo che." Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #232
--------------------------------------------------------------------------
________________ prabhAvazALI vyakitatva 17 sara setalavADanA baMgale eka mAsanI sthiratA pachI pUjyazrI punaH zerIsA tIrthe padhAryA. zerIsA tIrtha ane zrIzerIsApArzvanAtha bhagavAna pratye teozrInA hRdayamAM apUrva zraddhA hatI. zerIsAthI mAtara tIrthe padhAryA. ahIM sAcA deva zrI sumatinAtha prabhunuM bhavya bAvana jinAlayayukta caitya hatuM. tenI 51 devakulikAo atijIrNa thavAthI tene uddhAra karavAne upadeza zeThazrI jamanAbhAI bhagubhAIne ApatAM teoe e saharSa vadhAvI lIdhe, ane chaNedvAra zarU karAvyuM. mAtaramAM khaMbhAtane zrIsaMgha comAsA mATe vinaMti karavA AvatAM temanI vinaMti svIkArIne pUjyazrI khaMbhAta padhAryA, ane saM. 178 nuM mAsuM tyAM birAjayA. khaMbhAtathI eka mAIla dUra zakaraparA nAmanuM gAma che. tyAM zrI sImaMdharasvAmI tathA zrIciMtAmaNipArzvanAthanA be derAsara hatA. te banne jIrNa thavAthI tene upADI levA, ane temAMnA pratimAjIne gAmamAM lAvavAnI zeTha kasturabhAI amaracaMda vagerenI bhAvanA hatI. paNa pUjyazrIe teone tema karatAM aTakAvyA. ane zeThazrI mANekalAla manasukhabhAI va. ne tenA jIrNoddhAra mATe preraNuM karI. teoe te preraNAne bhakitapUrvaka aMgIkAra karIne jIrNoddhAra zarU karAvyuM. AthI badhA pratimAjI mahArAjane tyAM ja rAkhavAmAM AvyA. - A cAturmAsamAM upAdhyAya zrI udayavijyajI ma. nA vidvAna ziSya munirAja zrIkIti vijyajI ma. kAladharma pAmyA. vidvAna tathA laghuvayaska munirAjane Ama acAnaka viyoga thAya, e du:khajanaka hato. paNa kALa AgaLa sau nirUpAya hatA. teonI smRti rAkhavA pUjyazrInI IcchA thatAM teozrIe zakarapurAmAM eka suMdara gurumaMdira banAvavAnI preraNA zeTha zrI kastUrabhAI amaracaMda vagerene karI. teoe paNa pUjyazrInA mArgadarzanAnusAra gurumaMdira baMdhAvavuM zarU karyuM. tema ja zakarapurAnA derAsaranA vizALa cekamAM zeThazrI dalasukhabhAI kasturacaMda tathA zeThazrI mANekalAla manasukhabhAInA munImajI-pethApuravALA zA. amathAlAla jumakharAme dharmazALA baMdhAvI. - A sivAya-mANekakamAM Avela zrI ciMtAmaNipArzvanAtha ane zrI AdIzvara (bheMyarAmAM) bhagavAnanuM derAsara, baLapIpaLAnuM derAsara, temaja saMghavInI piLanuM derAsara, vagere derAsara jIrNa thayA hatA. tIrtha svarUpa A prAcIna jinAlayenI AvI dazA joIne jIrNoddhArane pitAnuM mukhya lakSya mAnanArA ApaNA pUjyazrIne AtmA dravI uThayo. teozrIe amegha upadezadAnamAM jIrNoddhArano mahimA varNavatAM pharamAvyuM: - "aneka navA jinAla baMdhAve, paNa te karatAM eka jIrNacaityane je jIrNoddhAra karAve, te tenuM phaLa aneka gaNuM che." - jIrNoddhAranI pUjyazrIe-upadezelI A mahattAne samajanAra zeThazrI mANekalAlabhAI vagere gRhasthAe ekatra thaIne e badhAM derAsaranuM uddhAra-kArya upADI lIdhuM. pUjyazrIne graMtha-saMgraha aNamela ane anupama hato. paNa enI vyavasthA tathA surakSA mATe koI sthAna na hatuM. e mATe pUjyazrInA upadeza anusAra khAravADAmAM "zrIviyanemisUri 25 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #233
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14 zAsanasamrATa jJAnazALA baMdhAvavAmAM AvI. jIrAvalApADAmAM paNa e ja hetuthI zrIvRddhine myudayayazakItizALA nAme eka bhavya upAzraya ghANe rAvanA zA. mULacaMda jAvaMtarAja, tathA zeTha mAkubhAI, zA. cunIlAla bhagubhAI, zA. chaganalAla amaracaMda vagere zramaNe pAsako taraphathI taiyAra thayA. zA. cunIlAla bhagubhAIne niyama hatuM ke-pUjyazrInI nizrAmAM upadhAnatapa na karAvuM, tyAM sudhI mIThAne mULathI tyAga. chellA sAta varSathI A niyama hate paNa ga jAmatA na hatA. A vakhate temaNe pUjyazrIne vinaMti karIne khaMbhAtamAM upadhAna karAvavAnuM nakkI karyuM. tadanusAra cAturmAsanA aMte upadhAnatapane prAraMbha pUjyazrIe karAvyuM. A ArAdhanAmAM amadAvAdavALA zA. gokaLadAsa amathAzA va. tathA khaMbhAtavALA 50 purUSe, tema ja 250 bahene joDAyA. upadhAna pUrNa thaye mALAropaNa mahotsava ujavAyo. tyArapachI saMsAranA anekavidha anubhavathI ghaDAyelA ane pUjyazrInI amogha dezanAnA prabhAve sAcA virAgyathI suvAsita aMta:karaNavALA pAMca prauDha gRhasthAe pUjyazrI pAse pravajyA aMgIkAra karI. zrIgokaLadAsa amathAzAha, boTAdanA zA. hemacaMda zAmajInA moTA suputra zrIsukhalAlabhAI (munizrAnaMdanavijyajI ma. nA vaDIla baMdhu), dholerAnA be gRhastha, tathA eka jAmanagaranA bhAI, e pAMceya dIkSA lenAranA nAma anukrame-munizrI subhadravijayajI, sumitravijyajI, amaravijayajI, udyotavijyajI, ane vIravijayajI ma. rAkhavAmAM AvyA. zakarapurAnA derAsarane jIrNoddhAra pUrNa thavAthI temaja nUtana gurumaMdira paNa taiyAra thaI javAthI vaizAkhamAsamAM e sarvane pratiSThA mahotsava pUjyazrInI pAvana nizrAmAM zrIsaMghe ujavyo. gurumaMdiramAM zrIgautamasvAmI pramukha gurubhagavaMtanI mUrtio tathA sva. munizrI kIrtivijayajI ma.nI caraNapAdukA padharAvavAmAM AvI. pUjyazrIna paTTadhara ziSyaratna-mahepAdhyAyazrI darzanavijyajI gaNI, tathA mahepAdhyAya zrI udayavijayajI gaNa, ke jeo samyam jJAna-darzana ane cAritrAdi guNothI dedIpyamAna hatA, teone AcArya padavIthI alaMkRta karavA mATe zrIsaMghanI vinaMti thatAM pUjyazrIe vaizAkha vadi 2 nA maMgala divase teo bannene caturvidha saMgha samakSa "AcArya pada' samarpaNa karyuM, ane nyAyavAcaspati, zAstravizArada AcAryazrIvijyadarzanasUrijI, tathA siddhAntavAcaspati nyAyavizArada AcAryazrIvijayedasUrijI tarIke jAhera karyA. A prasaMge zrIsaMghe aSTApadajImerUparvata AdinI marama racanA karavA sAthe aSTAhnikA mahatsava ujaLe. svAmIvAtsalya, navakArazI va. paNa ATheya divasamAM kya. A pachI pUjyazrIne ThaThThA-mAtarAnI upAdhi thaI jatAM keTalAMka DokaTare e mUtra-graMthi hovAne hema nAkhe. eTale zeTha zrI mAkubhAI amadAvAdathI sivila sarjana karnala Do. kUkane tathA De. chAyAne laIne khaMbhAta AvyA. temaNe barAbara tapAsIne riporTa Ape ke-preTeTa glenDa jevI keI cIja nathI ja. A sAthe ThaThThA-mAtAnA vyAdhinA upacAre paNa sUcavyA. A vakhate mAkubhAIe amadAvAda padhAravAnI vinaMti Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #234
--------------------------------------------------------------------------
________________ adbhuta kuneha-daDha Atmabala 15 karatAM pUjyazrI vihAra karI, peTalAda-mAtara-kheDA thaIne amadAvAda padhAryA. zarIranI anukULatA mATe zrAvakanI vinaMti thavAthI saM. 1979nuM e cAturmAsa pUjyazrI amadAvAda-khAnapuramAM zA. hIrAlAla pAMcAnA baMgale birAjyA. [42] addabhuta kuneha-daDha Atmabala bAhucara sTeTanA mahArAjA zrI bahAdurasiMhajI dugaDa ke jeo jainadhamI mahArAjA hatA. teo pagapALA hiMdustAnanA pravAse nIkaLelA. teo amadAvAda AvyA, tyAre pUjyazrInA darzanArthe AvyA. zrIsametazikharajI tIrthanI vahIvaTI dekharekha teo karatA hovAthI te tIrtha aMge digaMbara sAthe cAlatA jhaghaDA mATe keTalIka vicAraNAo pUjyazrI sAthe karavAnI hatI. e vicAraNA mATe pUjyazrI pAse teo beThA, te daramyAna pUjyazrIne ThallAnA vyAdhine lIdhe paMdareka vAra Thale javuM paDayuM. e joIne mahArAjAe potAnI sAthe pravAsamAM rAkhelA homiyopethI DokaTara pAse pUjyazrInI tabiyata tapAsAvarAvIne gya auSadha apAvyuM. e DekaTare be paDIkIo ApI. eka te divase ane bIjI tyArapachI AThame divase levAnI hatI. paNa pUjyazrIne eka paDIkIthI ja ArAma AvI gaye. ghaNA divasathI AhAra na levAte, te paNa te divase levA, ane gesa-ThallA vi. tamAma zAMta thaI gayuM. tyArabAda mahArAjAzrI pUjyazrI sAthe vicAraNA karI, pUjyazrInuM mArgadarzana meLavIne potAnA pravAsamAM AgaLa vadhyA. cAturmAsa-samApti thatAM e cAturmAsa parAvartana pUjyazrIe nAgajI bhUdharanI poLamAM zeTha dalAbhAI giradharalAlane tyAM karyuM. temaNe te prasaMge aThThAI mahetsava tathA amadAvAdanA saMghanI navakArazI vi. kAryo karyA. nAgajI bhUdharanI piLamAM munirAjene cAturmAsika sthiratA mATe ane gRhasthane ArAdhanA karavA mATe upAzraya na hatuM. A khAmI saune khaTakatI hatI. pUjyazrInA dhyAnamAM e khAmI AvatAM teozrIe e mATe piLanA rahIza zrIsAMkaLacaMdabhAI vakIlanA dharmapatnI zrIcaMpAbenane upadeza Ape. caMpAbene pitAne abhAgI mAnavApUrvaka e upadezane jhIlI laIne paLanA nAke AveluM potAnuM makAna zrI saMghane upAzraya mATe samarpaNa karyuM. emAM sAdhu mahArAjena camAsAM thavA lAgyAM. tyArabAda zeSakALamAM pUjyazrI zAhIbAgamAM zeTha maNIlAla manasukhabhAInA baMgala samaya rahIne zeTha haThIsiMha kesarIsiMhanI bahAranI vADImAM birAjyA. A varSe mahAprabhAvazAlI pUjya gaNivara zrImULacaMdajI mahArAjazrInA ziSya AcArya zrIvijyakamaLasUrIzvarajI ma. nA ziSyaratna paM. zrI mohanavijayajI gaNane nAgajI bhUdharanI 1 atyAre e sthAne bhavya upAzraya thayela che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #235
--------------------------------------------------------------------------
________________ 196 zAsanasamrAT pALamAM mahAtsava sAthe sUrimaMtranA pAMca prasthAnanI ArAdhanA karAvavApUrvaka pUjyazrIe sUripada pradAna karyu ane AcArya zrIvijayameAhanasUrijI tarIke sthApyA. jIrNoddhAra ane tI yAtrA e pUjyazrIne atipriya hatA. dharmakArya karavAnI bhAvanAvALA bhAvikane teozrI e mATe khAsa upadeza ApatA. A vakhate paNa jhaverI meAhanalAla geAkaLadAsane tItha yAtrAnA charI' pALatA saMgha kADhavA mATe upadeza pharamAvyeA. charI' pALa saghanI mahattA ane saMghapatipadyanuM saubhAgya samajanAra zrI meAhanabhAie pUjyazrIne kahyu* : kRpAnidhi ! ApazrI jo saMghamAM padhAro tA saMgha kADhavAnA amArA ucchvAsa apAra rahe. tyAre pUjyazrIe kahyuM : "bhAI ! zArIrika pratikULatAne kAraNe huM teA nahi AvI zakuM. paNa zrIdaza`nasUrijI Adi Avaze. tame utsAhathI saMgha kADho, mahAn lAbha meLave." pUjyazrInA A vacanane zirodhAya karIne meAhanabhAie pUjyazrInA paTTadhara A. zrI vijayadaeNzanasUrIzvarajI ma. AdinI nizrAmAM zrIsiddhAcalajI tInA charI' pALatA saMdha kADhyo. taLAjAmAM girivara upara zrIlakSmIbhAbhu taraphathI kha MdhAtuM jinAlaya taiyAra thayuM hovAthI tyAMnA saMghe tathA zrIlakSmIbhAbhue tenI pratiSThA mATe pUjyazrIne vina Mti karI. pUjyazrIe saMgha sAthe pAlitANA gayelA A. zrIvijayadazanasUrijI ma. ne pratiSThA karAvavAnI AjJA pharamAvatAM te taLAjA gayA. tyAM navIna derAsaramAM zrIpAzrva'prabhu Adi jinabibenI, temaja tIrthaMdhinAyaka sAcAdeva zrIsumatinAtha dAdAnI TukamAM navanirmita zuruma MdiramAM-zrIgautama svAmIjI, zrIhemacaMdrAcAya, zrIvRddhicadrajI ma. Adi guru bhagavatAnI mUrtionI pratiSThA vaizAkha zuda 10nA divase karAvI. ahI" amadAvAdamAM pAMjarApALanA upAzraye-mAgazara mAsathI zrIbhagavatIjI sUtranA ga vahI rahelA munizrI naMdanavijayajI mahArAjane pUjyazrIe vaizAkha zuda dazame gaNiSaTTa tathA vaizAkhavada chaThThuM paMnyAsapada arpaNa karyAM. A prasa`ge upAzrayanI joDenI jagyAmAM (jyAM hAla zrIvijayanemisUri jJAnazALA che tyAM) siddhAcalajI Adi tIrthonI bhavya racanAo racavAmAM AvelI, aThThAI maheAtsava pazu bhAre ThATha sAthe bhAvikAe ujajyeA. A paDhavInA vidhAnasamaye vikhyAta vidvAn preA. AnaMdazaMkara bApubhAI dhruva sAdyanta hAjara rahyA. zrIdhruvane pUjyazrI upara apAra sadbhAva hatA. jainadazananA adhyayana-adhyApana ke lekhana kArya mAM kayAre paNu-kAMIpaNa zakA thAya te te tarata ja zrIamRtalAla bApulAla kApaDiyAne sAthe laI ne pUjyazrI pAse AvatA ane te zaMkAnuM samAdhAna meLavI letA. 'syAdvAdamaMjarI'nA aMgrejI anuvAda karatI veLAe tee aneka vAra pUjyazrI pAse AvIne zakAonA nirAkAraNA meLavI gayelA. temaNe A padavIpradAnanI maMgaLakriyA joine tathA padavI lenArane apAtI hitazikSA sAMbhaLIne khUba Anada anubhavyeA. temaNe pUjyazrIne kahyuM : "Ave! padavIdAna-vidhi tA me' ApanI pAse ane prathamavAra ja joyA. padavIpradAna te satra AvI rIte vidhipUrNAMka ja thavuM joie. amAre paNa amArA (keAlejonA) padavIdAna-samAra bhAmAM Ave| vidhi dAkhala karavA joI e, ane padavI lenArane tenA zire kevI javAbadArI mUkavAmAM AvI che, tene khyAla ApatI zikhAmaNa paNa ApavI ja joI e.'' Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #236
--------------------------------------------------------------------------
________________ adbhuta kuneha-dRDha Atmabala tyArabAda sa. 1980 nuM cAturmAsa paNa pUjyazrI ahAranI vADInA pravezadvAra uparanA zrI huThIbhAI zeThanA baMgalAmAM birAjyA. enI nIcenA bhAgamAM kavisamrAT zrI nhAnAlAla dalapatarAma sahaku TuMba rahetA hatA. pUjyazrInI pratibhAthI temaja vikhyAta vidvattAthI teo suparicita hatA. ane e ja kAraNake pUjyazrInA zrImukhe 'gaNudharavAda' nu zravaNu karavu, e jIvananA apUrva lhAvA che, teo 1978 mAM e mATe ja khAsa khabhAta gayelA, ane pUjyazrInA 'gaNadharavAda' sAMbhaLIne uparyukata vAtanI vAstavikatA UMDA satASa sAthe anubhavelI. ahI' teo hamezAM pUjyazrI pAse AvatA, ane saMskRta sAhitya-kAvya-rasa tathA vedAntasAMkhya darzIna vi. vidhavidha jJAnavijJAnanI carcA-vicAraNA karatA. A vakhate paNa teoe pharIvAra pUjyazrInA gaNadharavAdane aNumela zravaNa--lAbha lIdhA. pUjyazrInA ajoDa guNA pratye temanA dilamAM ghaNA ja aheAbhAva hatA. bahAranI vADInA derAsaranI sthAvara milkatAnA tathA bhaMDAranA nANAM vi. nA vahIvaTa vyavasthita karavAnuM kAma nivRtta nyAyAdhIza zrInama dAza MkarabhAIne soMpAyeluM. A kAmanA vyavasthita ukela ekale hAthe lAvavA muzkela jaNAtAM temaNe mahAkavi zrI nhAnAlAlabhAI ne pUchyuM : "jaine mAM koI evI taTastha ane samajadAra vyakita che ke je A mAmalAnA ukela lAvI zake ?" 193 tyAre mahAkavie pUjyazrInu nAma jaNAvyuM. eTale namadAzaMkarabhAI pUjyazrI pAse AvyA. pUjyazrIe paNa nagarazeTha zrI kastUrabhAi maNibhAi, vakIla kezavalAla premacaMda, zeTha jezIgabhAi (vADIvALA), ane zeTha haThIsiMhanA kesarIsiMhanA kuTu bIjanA sAthe ceAgya vicAravinimaya karIne tamAma gu McA adbhuta kuzaLatAthI ukelI saunA mananA suMdara samAdhAna karyAM, ane vyavasthA tathA vahIvaTa mATe 'zeTha haThIsiMha kesarIsi Mha TrasTa"nI sthApanA karI. ceAmAsA pachI tattvavivecaka sabhAnA sabhAsada zrI jamanAdAsa hIrAcaMdra ghevarIyA tathI nIkaLelA zrI zerIsAtInA cha'rI' pALatA saMghamAM pUjyazrI saparivAra padhAryA. ahIM yAtrA karI pAnasara gayA. tyAM paMdareka divasa sthiratA karI. A sthiratA daramyAna AcArya zrI vijayadAna sUrijI ma., tathA temanA ziSya munizrIpremavijayajI ma. (sva. A. zrIvijayapremasUrijI ma.) Adi tathA vAcanAcArya zrImANikayasisUrijI ma. Adi paNa ahIM AvelA. teo sau pUjyazrI pAse AvyA ane kalAko sudhI vividhaviSayaka vicAraNA karI. pAnasarathI pUjayazrI DAMgaravA padhAryAM. A. zrI danasUrijI ma. nA ziSyaratna (beATAdanA) munizrI guNavijayajI ma. ne ahIM nyumeniyA thaI gaye. sAravAra sArI ra te karavA chatAMya teo e tAvamAM samAdhipUrvaka kALadharma pAmyA. te nAnI vayanA ane vidvAn hatA. temaNe 'haimadhAtumALA' nAme graMthanI racanA karI che. DAMgaravAthI vihAra karIne pUjayazrI bhAyaNI padhAryAM, gata cAturmAsa pATaNamAM rahelA pUjyazrInA ziSya 5.zrIvijJAnavijayajI gaNivarAdi paNa ahI. pUjyazrIne AvI maLyA. teoe jodhapuranA eka gRhasthane dIkSA ApelI, ane munizrI vallabhavijayajI ma. nAma rAkhIne peAtAnA ziSya karyAM hatA. zrIvallabhavijayajI ma. pUjayazrInI bhaktimAM avirata tatpara rahetA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #237
--------------------------------------------------------------------------
________________ 108 zAsanasamrA, yaNamAM pAMca divasa rahIne maNuMda padhAryA. ahIMyA cANasmAnA zrIsaMghanI cANasmA padhAravAnI AgrahabharI vinaMti thatAM cANasmA padhAryA. cANasmA AvyAnA bIje divase pUjyazrIne aNuutAra viSamajvara lAgu paDe, te satata be aThavADiyA sudhI rahyo. sAthe harasa-masAne paNa vyAdhi hato. tethI haMmezAM lohI paDatuM. A kAraNe ghaNuM azakti tathA becenI thaI AvI. A badhAnA upacAra mATe amadAvAda-pATaNa vagere gAmanA zrAvake nAmAMkita DokaTara maNibhAI tathA Do. chAyA vagerene laIne AvyA. paNa pUjyazrIe daDha nizcayathI kaI paNa davA levAnI nA pharamAvI, ane kahyuM ke-ukALeluM ane aradhuM baLela pANI sivAya kaI cIja mAre levI nathI. mATe mane kaI davA Apaze nahi. vaidhakanA ucca koTinA graMtha "bhAvaprakAzamAM viSamajavaravALAne aradhuM baLela jaLa parama auSadha kahela che. paNa AthI zeTha cImanalAla lAlabhAI vagere zrAvaka tathA De. chAyA vagere nirAza thaI gayA. pUjyazrInA daDha AtmabalathI teo suparicita hatA, paNa teozrInA A dardIne teo satvara dUra karavA IcchatA hatA. paraMtu pUjyazrInA daDha nirdhAra pAse teo nirUpAya hatA. pATaNane De, hajArIe kahyuM: "daDha AtmabaLavALA purUSane davAnI jarUra na hoya. teo te AtmAnA gabaLathI ja pitAnA rogane dUra karaze." nagarazeTha zrI kastUrabhAI maNibhAI khAsa muMbaIthI homiyopethI DokaTarane laIne AvyA, paNa 14 me divase ja tAva utarI javAthI temanI davAnI paNa jarUra na paDI.pUjyazrInuM daDha AtmabaLa jItI gayuM. tAva utarI gaye, paNa nabaLAI haju ghaNI hatI. ethI tathA sthAnika saMghanI vinaMtithI saM. 1981nuM A cAturmAsa pUjyazrI cANuramAmAM birAjyA. dhIre dhIre pUjyazrInA zarIramAM zakti AvatI gaI. nabaLAI tathA masAne vyAdhi ochAM thatAM gayAM. daramyAna-pUjyazrInA eka ziSyaratna munizrI vidyAvijayajI ma. (kapaDavaMjavALA) mAMdagInA bhoga banyA. auSadhopacArAdi sarva rIte kALajI karavA chatAMya AyuSya pUrNa thavAthI teo samAdhibhAve kALadharma pAmyA. A pachI temanI smRtinimitte temanA agnisaMskAra-sthaLe be khetara jeTalI jamIna (gAma bahAra-Tezana pAse) pUjyazrInA sadupadezathI zihI-pAlaDIvALA saMghavI amIcaMda gulAbacaMdajI taraphathI zrIsaMghe kharIdI lIdhI. e jagyAmAM "zrIvidyAvATikA' nAmanI eka vizALa vADI banAvIne temAM saMghavI bhAIo taraphathI zrI AdIzvara prabhunuM eka nAnuMnAjuka derAsara baMdhAvavAmAM AvyuM. A uparAMta yAtrALuone utaravA mATe "vidyAzALA nAmanuM makAna, tathA jAmanagaravALA zeThazrI popaTalAla dhArazI taraphathI "zrIviyanemisUrijJAnazALA baMdhAvavAmAM AvyA. vaLI-pUjyazrInI sevAmAM 40 varSathI rahela pAlitANAnA nArAyaNa suMdarajI nAmanA mANasanI yAda kAyama rAkhavA zrIsaMghane IcchA thatAM zrIsaMghe A vADImAM zAMtibhuvana" nAme eka suMdara hola baMdhAvyA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #238
--------------------------------------------------------------------------
________________ adbhuta kuneha-dRDha Atmabala je sthAne munizrI banAvavAmAM AvI. ane gaDha karavAmAM AnyA. 199 vidyAvijayajI ma. nA atima sauMskAra thayelA, tyAM eka derI uyapuravALA zeThazrI rAzanalAlajI catura taraphathI vADIne pharatA cAmAsu pUrNa thavAnI sAthe derAsara taiyAra thaI javAthI tenI pratiSThA karavAnu nakkI thayu. khIje kayAMyathI prAcIna prabhu-pratimA na maLavAthI zrIAdIzvara, zrIpuMDarIka-svAmI, zrIgautamasvAmI Adi 4 nUtana khienI aMjanazalAkA tathA pratiSThA mAgazara-mAsamAM maheAtsavapUrvaka pUjyazrIe karAvyA. ane derImAM sva. munizrI vidyAvijayajI ma. nI caraNu pAdukA padharAvI. A pratiSThA maheAtsavamAM sau prathama 291 pUjana tathA 291 hAma sAthe bRhanna dyAvata pUjana' pUjyazrIe karAvyu', pravartAvyu.. ceAmAsA pachI sa'. 1982mAM-vidyAvADInA nirmANa samaye pUjyazrI te sthaLe taMbUmAM birAjatA. tyAre teozrInI pAse zeTha ANuMdajI kalyANajInI peDhInA tamAma vahIvaTadAraza AvelA. nagarazeTha zrI kastUrabhAi maNibhAI ke jeoe peDhInA pramukha tarIke suMdaratama kAryavAhI bajAvI hatI, ane peDhInA vahIvaTanA dareka tIrthonA seMkaDA varSothI cAlyA AvatA hukAne sapUrNa kALajI ane kunehathI sAcavI rAkhyA hatA, temane have nivRtta thavAnuM hAvAthI te aMge, tathA temanA sthAne kenI nImaNuMka karavo, te vicAraNA mATe teo pUjyazrI pAse AvelA. pUjyazrI samakSa sarva prakAranI vicAraNA karyA pachI zeThazrI kastUrabhAI lAlabhAI ne peDhInA pramukhapade sthApavAnA niya thayA. A uparAMta A vakhate zrIsiddhAcalajI tInA muDakAverA mAmata paNa keTalIka vicAraNAo thaI. pratiSThA pachI vihAra karI, vaDAvalI-gAMbhu thaine moDherA padhAryAM, gAMbhumAM AcArya zrI vijayameAhanasUrijI ma. saparivAra vaMdyanAthe AvI maLyA. meADherAthI zaMkhezvara tIthe' padhAryAM. ahI' pATaNanA zrIsa`gha pATaNa padhAravAnI vinati karavA AvyA. zeThazrI nagInadAsa karamacaMdane udyApana-mahAtsava karavAnA hovAthI temane ghaNA Agraha thatAM, e vinaMti svIkArIne pUjyazrI pATaNa padhAryA. pATaNamAM teozrInI pAvana nizrAmAM zrInagInabhAI taraphathI aneka calaracanAe tathA ujamaNAM sahita aThThAi mahAtsava ujavAyA. A mahAtsava pATaNa mATe abhUtapUva hatA. cANasmAthI zrI bhagavatIsUtranA cAga vahI rahelA peAtAnA vidvAna ziSyaratna munizrI padmavijayajI ma.ne ahIM pUjyazrIe gaNi-paMnyAsapa6 aNu karyAM. A pachI-saMdhanI vijJaptithI sa. 1982nu caiAmAsu pATaNa-mahetAnA pADAmAM birAjyA. zeThazrI nagInabhAInA manamAM tIrthayAtrAnA cha rI' pALatA sagha kADhavAnI bhAvanA hatI. paNa pATaNanA zA. hemacaMda mahanalAla nAmanA eka osavALa bhAI ne vIzAzrImALIjJAtie vIzAzrImALI jJAtimAM dAkhala karyo haiAvAthI saMghamAM tathA jJAtimAM be pakSa paDI gayelA. temAM jo ekatra thAya, te saMghanI AAbhA vadhe, e vicArathI zrInagInabhAI vageree pUyazrIne e vAta jaNAvI. pUjyazrIe zeTha bheAgIlAla laheracaMda vi. agraNIone upadeza pharamAvIne A jhaghaDAmAM lavAda tarIke nImyA. temaNe paNa pUjyazrInA mArgadarzanAnusAra vyAkhyAnamAM ceAgya niya ApIne, sakala saMghamAM ekaca sthApyuM. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #239
--------------------------------------------------------------------------
________________ 200 zAsanasamrATuM saM. 1982nA A varSe-nagarazeTha premAbhAI vagere jaina saMghanA AgevAnoe karnala je. Dabalyu voTasana (pa. e. kAThiyAvADa)nI daramyAnagIrIthI pAlitANAnA nA. ThAkara zrI mAnasiMgajI sAthe karelA saM. 194ranA rakhopA karAranI 40 varSanI mudata pUrI thatI hatI. tenI vicAraNA aMge tathA digaMbara sAthe cAlatA sametazikhara vi. tIrthonA kesa Adine aMge nagarazeTha zrI kastUrabhAI maNibhAI vagere AgevAnI kamiTi pUjyazrI pAse vAraMvAra AvatI ane megya mArgadarzana meLavatI. rapa karAramAM nakakI thayA mujaba-muddata pUrI thaye e rakamamAM pheraphAra karAvavAne banne pakSakAro paikI harakeI pakSakArane chUTa hatI." AthI ApaNe mudata pUrI thavAnA eka varSa pUrve ja rakhe! rada karAvavA mATe prayAsa zarU karelA. paNa ThArazrIe paNa rakhepAnI cAlu rakamamAM vadhAro karavA mATe gavarmenTamAM mAgaNI karI hatI. eTale gavarmenTa paNa mudata pUrI thayethI rakhevA aMge nirNaya jAhera na thAya, tyAM sudhI yAtrikonI noMdha karavAnI rajA ThAkarazrIne (temanI-mAgaNI mujaba) ApI. AthI jaino ane ThAkarazrI vacce varSothI bagaDato Avele saMbaMdha vadhAre bagaDavA lAge. samasta bhAratavaSaya jena saMgha sarakAranA tathA ThAkaranA A pagalAMnI viruddha banyA. vaLatAM pagalAM levA mATe zeTha A. ka. nI piDhIe pUjyazrInA kunehabharyA mArgadarzana taLe joradAra kAryavAhI zarU karI. sarakArane arajIo tathA memoriala mokalavA zarU thayA. ane sarakAre ThAkorane yAtrALuo pAsethI muMDakAvero levAne ApelI rajAnA virodhamAM-tIrthanA surakSaNArthe samagra jainasaMghe ekamate nirNaya lIdhe-ke-jyAM sudhI A anyAyI rivAja baMdha na thAya, tyAM sudhI zatruMjaya mahAtIrthanI yAtrArthe javuM nahi. A apUrva ane jabaradasta asahakAra tA. 1 lI eprila sane 12thI zarU thaze. pratyeka jaina A asahakAranA pAlanamAM custa ane makakama rahyo. ApaNA A asahakAranuM phaLa e AvyuM ke-pe. ejanTe ThArazrIne yAtrikonI saMkhyA seMdhavAne ApelI rajA, temaja yAtrikonI gaNatrI mATe ThAkArazrIe goThavelAM thANuM-aphasare, ghaDelA niyama-dhArAo, vi. sarva taddana nirupayogI thaI paDayuM. kAraNake-pAlitANAmAM yAtrA mATe eka paNa yAtrALu Avato na hato. sAdhu-sAdhvIo paNa tyAMthI vihAra karI gayA hatA. haMmezAM yAtrikethI ubharAtAM gAmanA rastAo, dharmazALAo, taLATIne vibhAga, tathA girirAjanA mArgo, atyAre sUmasAma-nirjana ane nIrava banI gayA hatA ApaNe pUjyazrI uparanA eka patramAM A. zrI vijaya mehanasUrijI ma., ke jeo yAtrA-tyAganA pUrva divase ja yAtrA karIne pAlitANAthI vihAra karI gayA hatA, teo lakhe che ke - tA. 1 lI eprilathI pAlitANAmAM eka paNa jAtrALu nathI. tema haju sudhI eka paNa pAsa thayela nathI. sAdhu-sAdhvIo paNa badhA vihAra karI gayA che. keI gharaDI-na cAlI zake tevI be pAMca sAdhvIo bAkI haze." ane A rahyo rANapurathI pragaTa thatAM te vakhatanA) "saurASTra patrane 31 mI mArca tathA 1 lI eprilane AMkhe dekhyA ane vAstavadarzI ahevAlane eka bhAgaH1- 1 4-4-1926no aMka, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #240
--------------------------------------------------------------------------
________________ 201 addabhuta kuneha-daDha Atmabala zihora rahezane svayaMsevakanA paTTA paherelA jena juvAnIyAo cotarapha AMTA mArI rahyA che. jenoe yAtrA baMdha karavI joIe, kRpA karIne ekatrIzamInI sAMje pAlitANA khAlI karaje." vagere AjIjIo karI rahyA che. yAtrALuonI lAgaNImAM dardIne pAra nathI. "yAtrA baMdha' e emane mana mRtyu jevuM lAge che. paNa rAjAnI gulAmI svIkArI levI, e vAta emane ethIye zaramabharelI che, evI svayaMsevakonI dalIla teo mAnya rAkhe che." gaI kAle sAMje paNa ame taLATI joI hatI. Aje paNa ame taLATI joI. e khadabadatI mAnavatA kyAM ane AjanI A sunasAna sthiti kyAM ? lADavA veMcavAnI AkhI pravRtti baMdha che. koI mANasanuM moTuM-vecanArAnuM ke lenArAnuM-tyAM nathI. pANInI paraba nathI ke nAstAnI dukAne nathI. nathI oLIvALA. pelI kula vecanAra mALa nathI. taLATInI AkhI bhUmi Aje khAvA dhAya che, segana khAvA eka manuSya nathI. yAtrika ke yAtrika upara nabhatA ke mAnavI bacce Aje nathI dekhAto. pAlitANAnI AjJA sAme zAMta asahakAra karato pratyeka mAnava Aje taLATI choDI gayA che. uDe che kAgaDA Aje thatuM........." paNa ahIMyA bIjuM kAMIka che. pILA DagalAvALA pAlitANA rAjyanA sikkA dharAvanAra cAra pilise amane joIne pitAnA paTTA samAratA taiyAra thaI gayA. traNa bIjA paTTAvALA jevA mANasa ane eka TikiTa kalekaTara, ATalA mANase kaI bhUkhyuM jAnavara zikAranI rAha jetuM beThuM hoya tema AMkho phADI beThA hatA. paNa ame te emanuM khAja nahotA. ame muMDakAvere ApavAvALA nahI, ame te pAsavALA. "kema bhAI, muMDakaverAvALI keTalI TikiTa ceka karI ?" "eka paNa nahI" "AvI amArA jevI keTalIka ? A tame lAve che e ja." rAjya nAkhele muMDakAvere Ama nAsIpAsa thatA hatA. tethI jANe zaramAtA hoya tema e leka bicArA jANe prArthanA karatA hoya ne-kaI Avo-amArA rAjyanI AbarU bacAvo." DuMgaranAM DAM pagathIyAM caDyA. hajI taLATInA mANase amArI najare paDatA hatA. ame mAnava samudAyanI daSTi-maryAdAmAM hatA. e sthiti na TakI. caDhAva ane vaLAva pachI taLATI dekhAtI baMdha thaI. amArI ekalatA amane sAlavA lAgI. nathI upara kaI dekhAtuM, nathI nIce koI dekhAtuM. badhuM manuSyahIna sUnasAna lAge che." jANe amArA aMtarane viSAda eka karAvavA AvyuM heya tema, ha ha karate eka merale, ane traNa cAra helA amArI bAjumAMthI nIkaLyA. belAI javAyuM : Good we have got some companions at least. paNa nahIM. teNe paNa DuMgara caDavAnI nA pADI. jaina keme zuM pazupaMkhIo upara paNa pitAnI AjJA cheDI che? zuM teo mAtra amane ema kahevA AvyA hatA ke ame paNa caDatA nathI, tame caDaze nahIM." bApu moralA ! ame jainakemanI AjJAnA drohI tarIke nathI AvyA. ame te amArI pharaja bajAvavA-sthiti nihALavA AvyA chIe. ame AgaLa vadhyA." 1. bhAtuM ApavAnI 26 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #241
--------------------------------------------------------------------------
________________ 202 zAsanasamrATuM kelaMbase navI duniyA dhI kADhI tyAre pahela vaheluM mAnavI dekhIne tenA sAthIoe A man ! A man ! mANasa ! mANasa ! evI jema bUma mArI hatI, tema ame paNa hakArI uThyA. ane emane maLavAne AturatAbharyA pagalAM bharavA mAMDyA. Akhare mANasa jAtanA e pahelAM moDhAM ame joyA. ame chApAvALA eTale vAtoDiyA te kharA ja ne ? amAro dhaMdho ja vAto meLavavAne. e kAMI bhUlAya ? ame vAte caDyA. e pAMce veThIyAo hatA. (rAjanA)." cAlatAM sAme eka DALI AvatI hatI. cAra jaNAe upADI hatI. A zuM? nIce te kahetA hatA ne keI nathI gayuM ? amArA sAthIe kahyuM ke e to revanyu kamiznara sAheba jevA lAge che. e ja nIkaLyA. arasaparasa namana karyuM. pite muMDakAverA saMbaMdhanI vyavasthA karavA padhAryA hatA. amArA sAthInA mukhamAMthI zabdo nIkaLI paDyAH "ujajaDa gAmanI jamIna mApavA padhAryA hatA !" A uparathI asahakArane khyAla AvI zake che. paNa-Ama thavAthI te pi. ejanTa cIDAyA. ane temaNe (sI. sI. Tasane) 6 mahine pheMsale A ke:-"jainoe ThAkarazrIne vArSika 1 lAkha rUpiyA rakhopA tarIke ApavA.' temanA manamAM ema ke-A TharAvathI jene gabharAze, ane asahakAra cheDaze. paNa emanI e dhAraNuM khaTI TharI. ApaNe asahakAra vadhu ugra banyuM. ane saMtoSakASTha samAdhAna na thAya tyAM sudhI e asahakAra e ja rIte cAlu rAkhavAne nirNaya levA. zeTha kIkAbhAI premacaMda, zeTha zAntidAsa AzakaraNa vagere mahArathI gRhasthanI eka tIrtharakSaka kamITi sthApavAmAM AvI. ane samagra saMghamAM tIrtharakSAnI bhAvanAthI prerAyelA bhAvike vividha tapatyAga-ArAdhanAmAM joDAI gayA. - have - pUjyazrInI bhAvanA judI ja hatI. varSothI cAlI AvatI pAlitANA rAjyanI . A rokaTokane miTAvavA teozrIe jude ja mAga vicArelo. ane te e hato ke-- bhAvanagara sTeTanI hadamAM taLAjA-kadaMbagiri thaIne rahizALA AvavuM. tyAM zeTha A. ka. nI mAlikInI puSkaLa jamIna che, temAM 100 oraDAnI vizALa dharmazALA bAMdhavI (hizALA gAma ejansInI hakumatanuM hovAthI tyAM pAlitANuM sTeTa kAMI karI zake tema na hatuM). rohizALAnI prAcIna pAje thaIne girirAja upara yAtrALe caDavA-utaravAnuM rAkhavuM.1 je ke-A raste amuka pagathIyAe jIrNa hatA, paNa tenuM samArakAma karI levAya tema hatuM. e raste ardhA DuMgare Avela kanIrAmanA kuMDa sudhI ejansInI hakumata ane hizALAnA kAmaLIyA darabAronI mAlikI hatI, ane pachI pAlitANAnI hakumata hatI. paNa ApaNane A mAge pAlitANA sTeTanA rakSaNanI jarUra na hovAthI te rakhevuM mAgI zake tema na hatuM." 1 girirAjanI 4 pAga. jayatalATInI mukhya pAga, uttara sanmukha. zetrujInI pAga pUrva sanmukha. gheTInI pAga pazcima sanmukha, ane rohizALAnI pAga dakSiNa sanmukha, traNa gAunI pradakSiNA tathA 99 yAtrA karanArAo rahizALAnI pALe utare che, ane tyAM prAcIna derImAM pAdukAnA darzana karI, pAchAM girirAja upara caDhI jAya. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #242
--------------------------------------------------------------------------
________________ anumedanIya yAtrA saMdha 203 Ama thavAthI pAlitANA rAjyanI varSAM jUnI ane kAyamanI herAnagati maTatI hatI. lokA kAyama pUrNa yAtrA karI zaktA hatA. dIgha'dRSTibharyA A vicArathI prerAI ne pUjyazrIe agraNI zrAvakane e mATe upadeza pharamAvatAM teoe ene saharSa svIkAra karyAM. ane e vicArane amalI banAvavAnA cakro gatimAnlR thayA. rAdhanapuravALA zA. kamaLazIbhAI gulAbacaMda vagerene rAhizALA pAganA rastA jovA tathA upara kanIrAmanA kuMDa pAse derAsara- dhama zALA Adinu khAtamuhUta karavuM, e vicArathI mokalavAmAM AvyA. Ama thavAthI girirAjanI yAtrA mATe kAyamane mATe rADizALAnI pAganA mArga nakakI thavAnuM vAtAvaraNa dezabharamAM prasarI gayuM. Ama-A rastA aMgenI pUrNa taiyArI karI rAkhavA chatAMya sahitaci Mtaka pUjya zrImAnI tathA ApaNA AgevAna zreSThivaCnI bhAvanA kharI ke:-- ane tyAM sudhI ThAkeArazrI sAthe samAdhAnane mArga levA, jethI ThAkArazrI ane jaino vaccenA saMbaMdha kAyama jaLavAi rahe. ane e rIte jAtrA khullI thAya te banne pakSane Anaa maMgaLa thAya. ane jo samAdhAnanA mAga koI rIte na ja nIkaLe, tA pachI pAlitANAthI yAtrA baMdha karavI ane rohizALAthI kAyamI yAtrAnA prabaMdha karavA. [43] anumedanIya yAtrA saMgha ahI...-pATaNamAM cAturmAsa pUrNa thaye zeThazrI nagInadAsa karamacaMde charI' pALatA saMghanI taiyArI AdarI. muMDakAvezane kAraNe zrIsiddhagirirAjanI yAtrAnA cAlu virahakALamAM pUjyazrInA sadupadezathI zrIraivatAcala(giranAra) tItha tathA kaccha-bhadrezvaratIrthAMnA saMgha kADhavAnuM nakkI thayuM. zrIgiranAra e tIrthadhAma sAraThanu eka garavuM tI che. zuddha-brahmacaryAvatAra bhagavAn zrIariSTaneminA dIkSA-kevaLajJAna ane nirvANu, e traNa kalyANakAri kalyANakA A mahAtIrthamAM thayA che. bhAvi-utsarpi`NIkALanA zrIpadmanAbhasvAmI Adi 24 tIrthaMkaronI nirvANabhUmi paNa A mahAtIrthaM ja che. ane A zrIraivatAcalatI zrIsiddhAcalajInA eka zikhara svarUpa che. eTale ja-jenA kAMkare kAMkare anaMtA AtmA mukitabhAjana anyA che, te zrIsiddhAcalajInI sAkSAt panA-yAtrA na thAya, teA paNa enA aMgabhUta A tIrthanI yAtrAnA pavitra lAbha maLaze ja, evI zubha bhAvanAthI e tItha'nI yAtrAnA niNaeNya levAye. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #243
--------------------------------------------------------------------------
________________ 204 zAsanasamrA vaLI seraThadezanA baMdhu samA ane soraTha jevA ja gauravazAlI kaccha dezanuM mahAna tIrtha bhadrezvara che. enuM asala nAma bhadrAvatI nagarI. caramatIrthapati zrI mahAvIradevanA jIvanakALa daramyAna e nagarInuM kacchamAM AgavuM sthAna hatuM. sarva rIte samRddha e nagarI hatI. A nagarImAM zrIdevacaMdra nAmanA eka zrAvake bhavya jinAlaya baMdhAvI, temAM prabhunI gaNasaMpadAnA svAmI zrI sudharmAsvAmI bhagavaMtanA pavitra haste aMjanazalAkA karAyela zrI pArzvaprabhunA biMbanI pratiSThA karI. tyArathI e nagarI tIrtha tarIke vikhyAta banI. tyArabAda e nagarIe. ghaNI caDatI-paDatIe jaI. bhadrAvatImAMthI bhadrezvara thayuM. derAsara upara paNa vidhvaMsanA paDachAyA paDayA. jagapitA jagaDUzAhanA vakhatamAM A nagarI punaH samRddha thaI ane saM. 1622mAM zrIsaMghe nUtana jinAlayamAM mULanAyaka tarIke zrI mahAvIra prabhunI sthApanA karI. prAcIna mULanAyaka zrI pArzvaprabhunI pratimA ke-je paDatInA kALamAM eka bAvAnA hAthamAM jaI paDI hatI, tenI pAsethI meLavIne nUtana jinAlayanI bhamatImAM (51 derIonI mukhya derImAM) sthApavAmAM AvI. A derAsarane chelle uddhAra saM. 19mAM thaye. Abu-delavADAnI tulanAe Ave evI A tIrthanI kalA kArIgarI che. cAlu kALamAM (saM. 1982-83) vikaTamArga, dUra deza, pUratI pratikULatA vagere kAraNosara sAdhu-sAdhvIjIo tathA ekaladokala bhAvika gRhastha kacchanA A puNyatIrthanI yAtrAe na jaI zakatA. eTalA mATe A tIrthanI yAtrA karavAnuM paNa niNIta thayuM. gAmegAma nimaMtraNa patrikA pAThavavAmAM AvI. ane mAgasara vadi 13nA maMgaladine zeThazrI nagInadAsa karamacaMdabhAIe pUjyazrInI pavitra nizrAmAM caturvidha zrIsaMgha sahita tIrthayAtrA mATe maMgala prasthAna karyuM. nagarabahAra saMgha cAreka divasa reko. pUjyazrInA vividha viSayone lagatA vyAkhyAne samasta saMghane bhAre AlhAda upajAvavA lAgyA. . A saMghane AMkhe dekhyo ahevAla lakhanAra zrIyuta mohanalAla cunIlAla dhAmI lakhe che ke-piSa zudi ekamane dahADe zAsanaprabhAvaka AcArya zrI vijayanemisUrIzvarajInuM mahatvapUrNa vyAkhyAna thayuM. A vyAkhyAna sAMbhaLavA mATe mAnavamedanIne pAra na hatuM. keI temanA darzanArthe, keI vacanAmRtanI AzAe, te koI temane paDakAra jhIlavA, ema ghaNu bhAIo AvyA hatA. amadAvAdanA temaja bIjA gAmonA zeThIyAo paNa A vyAkhyAnamAM AvyA hatA. jenetaravargane paNa sAre jamAva thayo hato. mahArAjazrIe Atmazakitane vikAsa ane pratimApUjana upara sacoTa dalIla sahita lagabhaga traNa kalAka sudhI suMdara vyAkhyAna ApyuM hatuM.' piSa suda bIje saMgha AgaLa vadhe. kuNaghera-jamaNapura-hAraja-muMjapura thaIne zrIzaMkhezvaratIrtha Avyo. saMghamAM pUjyazrI saparivAra, temaja pU. A. zrI vijayanItisUrijI ma. 1 ka7-giranAranI mahAyAtrA-pR. 44, lekhaka zrIdhAmI. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #244
--------------------------------------------------------------------------
________________ anumodanIya yAtrA saMdha pU. A. zrI vijayabhaktisUrijI ma, vAcanAcArya zrImANikyasiMhasUrijI ma., paM. zrIbhaktivijayajI ma. (rAdhanapuravALA) Adi aneka pUjya munipaMga saparivAra padhAryA hatA. bhAllasita haiye zaMkhezvaratIrthanI yAtrA karyA bAda pUjyazrIe saMghavIjIne vidhipUrvaka tIrthamALA-paridhAna karAvyuM. tyArabAda tyAMthI paMcAsara-dazADA thaIne mAMDala-uparIyALAjI padhAryA. mAMDaLamAM zeTha Aka. nI peDhInI kamiTi siddhAcalajInA prazna aMge pUjyazrI pAse mArga darzana meLavavA AvI. kamiTi ane pUjyazrI vacce te aMge vicAraNA tathA vATAghATe thaI. kamiTie pUjyazrIne sUcavyuM ke : "ApazrI dhrAMgadhrA padhAraze, te tyAMnA dIvAna sAheba zrImAnasiMhajI ApanI sAthe zrIsiddhAcalajI tathA zrIgiranArajI saMbaMdhI vATAghATa karavAnA che. vaLI-tIrthanA hakaka vagere bAbatanI mAhitI, tathA sAmAne samajAvavAnI zakti, je ApazrImAM che, tevI anya keImAM nathI ja. ane ApazrI je karaze te peDhIne temaja hindustAnanA saMghane mAnya karavAnuM hoya ja che." saMgha dhrAMgadhrA tarapha AgaLa vadhe. piSa vadI ethe dhrAMgadhrAmAM praveza hate. ahIM AjubAjunA tathA dUranA gAmomAMthI hajAro leke A vizAla tIrthayAtrAsaMghanA darzanArthe umaTayA hatA. gAma bahAra eka mAIla dUra saMgha AvI pahoMcatAM, tyAM divAna sAheba zrImAnasiMhajI ke jeo pUjyazrInA parama anurAgI bhakata banyA hatA. ane pUjyazrIne "gurUjI mAnatA hatA, teo anya rAjyAdhikArIo temaja dhrAMgadhrAne zrIsaMgha vi. AvI pahoMcyA. pUjyazrInA dazana-vaMdana karIne saMghavIjIne maLyA. tyAra pachI vizALa chatAM suvyavasthita sAmaiyuM zarU thayuM. e sAmaiyAnuM varNana karatAM "zrI dhAmI lakhe che - gAmathI eka mAIla dUrathI varaghoDo caDavAne hovAthI be eka mAIla sudhI saDaka para baMne bAju mANasanI hAra khaDI thaI gaI hatI. varaghoDAmAM prathama saMghavIzrIno nizAnaDaMke hatuM. tyArapachI sTeTanuM vizALa miliTarI benDa hatuM. enI pAchaLa sTeTanA pAyala sainikanI eka sazastra TukaDI hatI. pAchaLa kAThiyAvADanA pANIdAra gheDAo nacAvatA sTeTanA svAra hatA. tyArapachI kuNagherIA gurjaravIre, tenI pAchaLa gheDAgADIonI lAMbI katAra ane zaNagArAyelA sAMbelAo pAchaLa saMghavIjIne suMdara sIgarAma cAlatuM hatuM. enI pAchaLa dhrAMgadhrAnA svayaMsevakonI vizALa TukaDI hatI. tyArabAda saMghapatinI putrI zrI kalAvatIbena sabelA tarIke zobhI rahyA hatA. AnI pAchaLa pacAsa velaMTIyaranI TukaDI hatI. A pachI vaLI sTeTanuM eka suMdara benDa hatuM. ane pAchaLa AcArya mahArAja zrIvijaya. nemisUrIzvarajI, AcArya mahArAja zrIvijyanItisUrIjI, AcArya zrIdarzanasUrijI, AcAryazrI udayasUrijI, paM. zrIbhaktivijayajI temaja bIjA munimaMDaLa sahita lagabhaga poNaso sAdhumahArAjAone vizALa samudAya cAlyuM jatuM hatuM. tyAra pachI saMghavIjI ane temanA baMne bhAIo tathA kuTuMba, temanI bAjumAM dhrAMgadhrA sTeTanA divAna sAheba tathA anya amaladAro, tyArabAda dhrAMgadhrAnA AgevAna jaina gRhastha ane bhAvanagara, jAmanagara, verAvaLa Adi gAmanA zeThIyAo, A uparAMta saMghanA temaja bIjA jevA AvelA bhAIonI apAra saMkhyA hatI. A varagheDAnI laMbAI eTalI vizALa thaI hatI ke jANe kaI nadI maMda maMda gatie vahI For Personal and Private Use Only Jain Educationa International
Page #245
--------------------------------------------------------------------------
________________ 206 zAsanasamrAT rahI na hAya ! A varaghoDA relve pula vaTAvIne gAmanA daravAjA pAse pahoMcyA, tyAM sTeTanA madamasta hAthI UbhA hatA, ane te para 'suvarNa jaDita akhADI zeAlI rahI hatI. A hAthI para saMghapatinA ane putro sevaMtIlAla tathA rasikalAla prabhujInI pratimA laIne beThA. ane e hAthI varagheADA sAthe lIdhA. pAchaLa saMghavIzrInA patnI kesaramhena ane strImaDaLa sAdhvIzrIonA samudAya sAthe cAlI rahyA hatA. saMghanI AvI mahAt bhavyatA nirakhI jonArA bhAIonA haiyAmAMthI acAnaka elAI javAtuM keH--"A saMgha nathI paNa IMdranI svArI che'1 sAmaiyAmAM vacamAM vacamAM divAna sAheba pUjyazrInI bAjumAM vinayapUrvaka cAlatA. cAlu sAmayAmAM ja teee rAjyanA hAI polisa kamiznara zrI dAdabhAsAheba bAlAvyA ane kahyu : dAdabhA sAheba ! Aje ApaNA rAjyamAM sa MghanI padharAmaNInI khuzAlImAM nAmadAra mahArAjA sAheba taraphathI pharamAna che ke 1. ApaNA rAjyanA kedIonI darekane eka mAsanI sajA mApha karavI. ane eka mAsanI sajAvALA kedIone mukata karavA. 2. jyAM sudhI A saMdha atre rahe tyAM sudhI A zaheramAM pazuvadha karavA nahI'. temaja kAIpaNa videzIne tenI khAsa agatya hAya tA paNa tene A sthaLethI te maLI zakaze nahIM." A rIte sa MghanI padharAmaNInI khuzAlImAM nA. mahArAjAzrInI AjJAthI zrIdivAnasAhebe tatkAla e pavitra kramAnA bahAra pADayA. tyArapachI A bhavyatama svAgata yAtrA derAsare darzana karIne saMghanA paDAve utarI. ahI saMgha 3 dvivasa rahyo. khIjA divase nA. mahArAjAne saMghavI tathA sthAnika saMgha taraphathI, ane saMghavIjIne sthA. saMgha taraphathI mAnapatra ApavAnA meLAvaDA ceAjAyA. A prasa Mge nA. mahArAjAe dhrAMgadhrA sTeTamAM nIcenA 12' divasa (huMmeza) amAri pALavAnuM' kramAna karyu. : 1. nAmadAra mahArAjA rAjasAheba bahAduranA zubha janmadivasa. 2. nAmadAra mahArAjakumAra sAhebane janmadivasa. zubha 3. zeTha nagInadAsa karamacaMde kADhela saMghe dhrAMgadhrA zaheramAM mukAma karyAnA divasa pASa vaDhI 4. 4, mahAzivarAtri. 5, rAmanavamI. 6, caitra zudI pUrNimA 7, zrIkRSNa jayaMtI. 8. paryuSaNanA pahelA divasa. 9, bhAdaravA zuda 1. 10, bhAdaravA zuda 4. 11, kArataka zudI pUrNimA. 12, makara saMkrAMti.2 AthI sakaLa zrI saMghamAM temaja prajAmAM niravadhi AnaMda vyApI gayA. 3 divasa dhrAMgadhrAmAM rahIne sa`ghe kaccha tarapha prayANa karyuM. A vakhate pUjyazrIne saghamAM padhAravAnA saMghavIjInA atIva Agraha hatA, jyAre khIjI bAju zrIdivAna sAhebanI AgrahuMpUrNa vina`ti hatI ke-dhrAMgadhrAmAM sthiratA karo, 1 ejana pRSTha-63-64. 2 ejana-pR. 95. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #246
--------------------------------------------------------------------------
________________ anumeAdanIya yAtrA saMdha 207 chevaTe zArIrika anukULatA tathA tIrakSA vi. kAraNeA vicAratAM lAbhAlAbhanI dRSTie pUjyazrI dhrAMgadhrAmAM virAjyA, ane sa Mghe AgaLa prayANa karyuM. A vakhate saMghamAM 65 munirAjo, 267 sAdhvIjIe, 585 gADI-mATaravALA, 428 nAkaracAkarA, 80 cekIyAta, 250 cha rI' pALatA bhAvikA, 2600 yAtrikA, 480 gADImeTara-sigarAma vi., A sivAya rUpAnuM jinama Mdira, taMbU-pAla-zamIyANA vi. aneka sAdhanasAmagrI hatI. dhrAMgadhrAmAM pUjyazrIe 1 mAsa sthiratA karI. te daramyAna zrIdivAna sAheba sAthe tIrthanA hakA, jainonA mULa garAsiyA rAiTa vi. khAkhatAmAM khullA dile vicAraNA thaI. sacATa dalIle ane vyAjakhI muddAe (Points) samajAvavAthI divAna sAheba paNa kabula thayA kezrAvakanI mULagarAsiyA sTeTasanI mAMgaNI taddana vyAjamI che. zeTha A. ka. nI tI rakSaka kamiTi paNa ahI' be-traNavAra AvI. sarakAra sAthe samAdhAnInI vATAghATo cAlu ja hatI. dhrAMgadhrAnareza nAmadAra zrIghanazyAmasiMhajI ahAdura paNa pUjyazrInA ne tathA vyAkhyAnazravaNa mATe traNeka vAra AvyA hatA. eka prasaMge divAna sAhebe pUjyazrIne vinati karI ke H 'ahI rAjyanI aneka jagyAe che, te paikI je jagyA ApazrI pasa Mda karo te jagyA dhakA mATe rAjya apaNu kare.' pUjyazrIe A mATe spaSTa nA pharamAvI. amadAvAdamAM zeThazrI jamanAbhAI bhagubhAInA dharma patnI zrImANekabenane pAte karelI tapazcaryA nimitte bhavya udyApana-maheAtsava ujavavA hatA. temaja zeThazrI mANekalAla manasukhabhAI e navapadajInI ALI Ara MbhelI. temanI bhAvanA AgAmI caitrI eLI pUjyazrInI nizrAmAM ArAdhavAnI hatI. tethI teo pUjyazrIne amadAvAda padhAravAnI vinaMti karavA AvyA. emanI vinatine svIkAra karIne pUjyazrI dhrAMgadhrAthI amadAvAda padhAryAM. A vakhate sakalasa'gha teozrInA svAgate umaTayA hatA. anya samudAyanA munivaro paNa sAmaiyAmAM AvyA hatA. pUjyazrInA dananI teA paDApaDI thaI rahI hatI. ghara AMgaNe AvelI ga'gAmAM nhAvAnA lhAvA kANu jatA kare bhalA ? pUjyazrI pAMjarApeALa-upAzraye birAjyA. ahIM teeAzrInI sAme zAsananA mahattvanA prazno tathA kAryo khaDA thayA. paNa teozrInI kuzAgra buddhi-kuneha eka pachI eka saghaLA praznone hala karavA lAgI, ane sa kAryo vyavasthita rIte thavA lAgyA. caitra mAsamAM pUjyazrI mAdhubhAI zeThanA baMgale padhAryAM. tyAM teozrInA sAMnidhyamAM zeThazrI Adi ghaNA bhavyAtmAe vidhipUrvaka zAzvatI oLI ArAdhavA lAgyA. ALI pUrNa thayA pachI zeThazrI jamanAbhAInA dharmapatnI zeThANI mANekabahene anerA utsAhathI ujamaNAMnI taiyArI AraMbhI, nagarazeThazrI kastUrabhAi maNIbhAI vageree e taiyArImAM 1 ejana-pR. 184 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #247
--------------------------------------------------------------------------
________________ 208 zAsanasamrATa rasapUrvaka bhAga lIdhe, ane mahatsavanI tamAma vyavasthA temanA mArgadarzana anusAra thavA lAgI. zAhIbAgamAM AvelA temanA AlIzAna baMgalAnA cokamAM vizALa maMDapa bAdhI, temAM ujamaNunA 34 choDanI goThavaNI kuzaLatApUrvaka karavAmAM AvI. zrIsiddhAcalajI, giranArajI, merUgiri, samavasaraNa tathA pAvApurI, ema pAMca manahara ane sthAyI racanAo karavAmAM AvI. saMgha nimaMtraNa patrikA sarvatra mokalavAmAM AvI ane vaizAkha mAsamAM A mahotsavane zubhAraMbha the. vividha pUjAe, pratidina svAmivAtsalya, navakArazIo, bhavya jaLayAtrA, rathayAtrA, ane aSTottarI mahAsnAtra-A badhA kAryakrama bhAre ThAThamATha saha saMpanna thayo. - siddhacakra mahApUjana paNa A mahotsavamAM sarva prathama bhaNAvavAmAM AvyuM. A mATe khAsa zeThazrI jamanAbhAI taraphathI zrI siddhacakayaMtranuM cAMdInuM mAMDaluM, temaja judI judI jAtinA sAcA ratna thI jaDita nava kaLaza vagere uttama kaTinI sAmagrI pUjyazrInI sUcanAnusAra banAvarAvavAmAM AvyA hatA. (A badhuM Aje paNa mojuda che.) A mahApUjana vidhi pUjya zrImAnanI dekharekha nIce teozrInA bahuzruta paTTadhara ziSyaratnae taiyAra karela, te vidhi anusAra A mahApUjana A mahatsavamAM bhaNAvAyuM. pAMca racanAo eTalI AkarSaka ane hUbahU banI hatI ke prekSako mahoMmAM AMgaLA nAkhI jatAM. zrI siddhAcalajInI racanAmAM je pramANe girirAja upara TuMke-derIo-derAsara che, te ja pramANe saghaLI goThavaNa karavAmAM AvelI. AthI prekSakane thatuM ke jANe huM sAkSAta girirAjanI yAtrA ja karI rahyo chuM. Ama pAMceya racanAoe janagaNamAM bhAre AkarSaNa jamAvyuM hatuM. darzana mATe AkhAye mahatsava daramyAna divasa-rAta darzakanI bhIDa jAmelI rahetI. 'senAmAM sugaMdha'nI jema A ujamaNunI sAthe bIjo prasaMga bane. AcArya zrI vijayasUrijInA bahuzruta paTTadhara ziSya paMnyAsazrI nandanavijayajI gaNivarane pUjyazrIe upAdhyAyapada tathA AcArya padathI alaMkRta karyA. upAdhyAyapada vaizAkha zuda 7 me ApIne teone sUrimaMtranA pAMca prasthAnanI oLImAM praveza karAvyuM hatuM. zramaNa bhagavAna mahAvIradevanA kevaLajJAna kalyANakane e pavitra divasa hate. hajAranI saMkhyAmAM janasamUha hAjara hate. vizALa maMDapa paNa atyAre nAne lAgatuM hatuM. chatAMye ekeeka vyakti sAMbhaLI zake evA spaSTa ane vizuddha kriyA-uccAre uccarI rahelA pUjyazrIe vaizAkha zudi 10 me zrInaMdanavijayajI ma. ne AcArya padArUDha karyo. ane siddhAnta mArtaDa, kaviratna, nyAyavAcaspati, zAavizArada AcAryazrIvijayanandanasUrijI ma. tarIke jAhera karyA. nUtana sUrirAjane sakala saMgha harSanAda ane jayanAdathI vadhAvI lIdhA. teone cAritra grahaNa karyuM 14 varSa thayA hatA. ane teonI vaya 28 varSanI hatI. jokettara jinazAsananI A eka khUbI che ke-ahIM vayamAM ke kevaLa saMyama paryAyamAM vRddha hoya, tene ja yogya nathI gaNAtA. kiMtu je jinapravacana-varNita guNe meLavavAmAM tathA keLavavAmAM jhaDapI ane viziSTa Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #248
--------------------------------------------------------------------------
________________ anumodanIya yAtrAsaMdhA 209 pragati kare, te ja AvI mahAna javAbadArI mATe yogya gaNAya che. nUtana sUrivarazrImAM AvI gyatA ApaNA pUjyazrIe pitAnA jJAnacakSu vaDe joI hatI. ane tethI ja teozrIe temane A mahattvanuM pada samapyuM hatuM. gukha pUnAthAjo, muLaju na da ji na ra yathA - A padavI nimitte zrI jainatattvavivecaka sabhA taraphathI navakArazI thaI. AcArya padArpaNa dine dhrAMgadhrAnA divAna zrImAnasiMhajI khAsa kAmaLI oDhADavA mATe AvyA hatA. A udyApana-mahotsavanuM recaka varNana "zrIjainadharmaprakAza' mAM A pramANe maLe che : zrI amadAvAda khAte udyApanane apUrva mahatsava- "A udyApana mahema zeTha jamanAbhAInA dharmapatnI mANekabene karelA vIzasthAnaka, navapada, ane jJAnapaMcamI saMbaMdhI tapane aMge karavAmAM AvyuM hatuM. te traNe tapanI saMkhyA pramANe kula 20-9-5 cheDa karavAmAM AvyA hatA. temAM nava choDa jhIka caLakanA bharAvela ghaNuM suMdara hatA. tamAma choDamAM upakaraNo paNa bahu kiMmatI mUkyA hatA. siddhacakranuM maMDaLa dvaNuM jhaverAtathI bahu suMdara banAvyuM hatuM. cheDanI pAchaLa kAcanI bahu sarasa goThavaNa karavAmAM AvI hatI. tyAM madhyamAM samavasaraNa goThavyuM hatuM. bAjunA bhAgamAM bIjA maMDaLamAM zrIsiddhAcaLajInI bahu suMdara racanA karavAmAM AvI hatI. uparanA bhAgamAM tamAma derAsara vigere pattharanA ja banAvyA hatA. tamAma pAge, rastAo, visAmAo vi. taLATI sudhI ane cAre bAjue batAvyA hatA. rozanInI goThavaNa aMdara ane bahAra eTalI badhI ane sarasa rIte karavAmAM AvI hatI ke mAtra te jevA sArU paNa hajAre jainetaro rAtrie AvatA hatA. che. zu. 3 ne divase prabhu padharAvI mahotsava zarU karavAmAM AvyuM hatuM. zudi 9 me jaLayAtrAne varagheDe bahu vistAravALe ane aneka prakAranI sAmagrI saMyukata caDAvyuM hatuM. dhrAMgadhrA sTeTanA be benDa khAsa AvelA hatA. zeThajI mANekalAlabhAI ratha hAMkavA beThA hatA. A mahotsavamAM temaNe agrabhAga lIdhela hovAthI mahotsavanI zobhAmAM vRddhi thaI hatI. bahAragAmathI dhrAMgadhrAnA me. divAna sAheba vi. jene temaja jainetara prANA tarIke temaja mahatsavanA darzana mATe ghaNI moTI saMkhyAmAM AvelA hatA. suda 10 me ne zudi 11 ze navakArazI karavAmAM AvI hatI. bAkInA divasoe paNa svAmIvacchala te zarU ja rAkhelA. jene lAbha sArA levAtuM hatuM. zudi 10 me A. mahArAja zrIvijayanemisUrIzvare paMnyAsajI naMdanavijayajI, jeo zrIvidayasUrijInA ziSya che ane ghaNuM vidvAna thayelA che, temane AcArya padavI tyAM ja khAsa UbhA karAyelA maMDapamAM ApI hatI. A prasaMge paNa puSkaLa zrAvaka-zrAvikAo AvelA hatA. prabhAvanAe cha zrIphaLanI thaI hatI. AcAryapadArehaNanI kriyA mahArAjazrIe bahu kuTa rIte karAvI hatI. je jotAM ne sAMbhaLatAM bahu AnaMda thayo hate. - zudi 11 ze aSTottarI snAtra bhaNAvavAmAM AvyuM hatuM. temAM phaLa-meghanI sAmagrI bahu uMcA prakAranI meLavI hatI. dareka snAtre senAmahora mUkavAmAM AvatI hatI. A 27 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #249
--------------------------------------------------------------------------
________________ 210 zAsanasamrATa prasaMge jIvadayA nimitte amadAvAda-pAMjarApoLamAM rU. 51000 ApavAnuM jAhera karavAmAM AvyuM hatuM. snAtra bhaNAvavAmAM AcAryazrI vijayasiddhisUri vi. e bahu sAre bhAga lIdhe hate. zeThANI mANeka bahene A mahotsava ghaNA udAra dilathI karyo che. temAM be lAkha uparAMta kharca thayAne saMbhava kahevAya che. maLelI lakSamI sArthaka paNa evI rIte vaparAya tyAre ja thAya che.' ekaMdara-A AkhAye mahotsava jaina janetara vargamAM prabhunA zAsananI lokottaratA ane mahattA mATe asAdhAraNa sadUbhAva ane anumodanA janmAvI gayo. [44] sImalA-karAra saM. 1983nuM A varSa "bhIne dukALa' laIne AvyuM hatuM. megharAjAnI vaNamAgI mahera pRthvI para utarI hatI. cAturmAsanA prAraMbhathI ja bAre megha helIbaMdha varasavA lAgyA. pRthvI jANe pANImaya thaI gaI. nadIo paNa gAMDItura thaI hatI. enAM bhayaMkara ghoDApUra keTalAMye gAma-gAmaDAmAM pharI vaLyA. jyAM juo tyAM pANI ja pANI. na khAvAnuM, na rahevAnuM, ke na sUvAnuM ThekANuM. lAkho loko gharabAra vinAnA-nirAdhAra thaI gayA. pazuonI te vAta ja zI karavI ? lAkheNuM pazu-dhana A honAratamAM sApha thaI gayuM. A bhayAnaka jaLahonArata Aje '83nA jaLapralayanA nAme suprasiddha che. A vakhate ApaNuM pUjyazrI pAMjarApoLa upAzraye cAturmAsa birAjatAM hatAM. AcAryazrI vijaya mohanasUrijI mahArAja saparivAra paNa sAthe hatAM. 8-8 divasa paDatI ekadhArI varSA-helIne lIdhe munivaroe upavAsa-cha-aTTama Adi vividha tapazcaryA AdarI. A bhayaMkara pralayane bhoga banelA seMkaDo mAnavene dareka rIte sahAya karavA mATe. sarvatra tana-mana-dhananA prayatna zarU thayA. karUNanA parama AgAra pUjyazrIe paNa A prasaMge sahAya karavA mATe vyAkhyAnamAM bhArapUrvaka upadeza pharamAvyuM. saunA haiyAM dayA te banelAM ja, temAM pUjyazrIne amegha upadezAmRtanI vRSTi thaI. pariNAme sahAyaka phaMDa zarU thayuM. pUjyazrInA parama guNAnurAgI zeTha zrI mANeklAla manasukhabhAIe 30 (trIsa) hajAra rU. ApIne phaMDanI zarUAta karI. anya saddagRhasthoe paNa yathAzakti phALe beMdhAvavA mAMDayo. jota-jotAmAM ja traNa lAkha rUpiyAnuM phaMDa ekatra thayuM. 1 jainadharma prakAza, saM. 1983 je. For Personal and Private Use Only Jain Educationa International
Page #250
--------------------------------------------------------------------------
________________ sImalA-karAra 211 vyavasthita rIte vibhAga pADIne pralayagrasta vistAranA gAmomAM lekene sahAya karavA mATe mANase ravAnA karavAmAM AvyA. anAja, kapaDAM Adi jIvana jarUriyAtanI vividha sAmagrI ekatrita rUpiyA dvArA agaNya lekene pUrI pADavAmAM AvI. zrI jaina tatva vivecaka sabhAnA sabhyae mAnavarAhatanA A prasaMge apUrva umaMgathI bhAga lIdhe. pUjyazrInI preraNAdoravaNI A sarvemAM agresara hatI. A rakamamAMthI amuka rUpiyA baccA. te rUpiyAne jaina sahAyaka phaMDamAM pheravIne tene upayoga duHkhI jenone madada ApavAmAM karavAno nirNaya levAye. A mATe eka khAsa kamiTi nImAI. ane e kamiTi dvArA A bacelI rakamamAMthI varSo paryanta aneka sAdharmika bhAIone jarUrI sahAya karavAmAM AvI. AmAM paNa pUjyazrInI preraNA ja mukhya kAraNa hatI. A badhAMnI sAthe-sAthe pUjyazrIne vicAra Avyo ke "AkhA amadAvAdamAM eka paNa jaina bhejanazALA nathI. tethI bahAragAmathI AvanAra zrAvake ane amadAvAdamAM vasatA nekariyAta jaina bhAIone dharmanI ArAdhanA karavAmAM anukULa evI eka jene bhejanazALA sthApavI joIe." dIrghadraSTA purUSanAM vicAra kevA duradazI hoya che, te A uparathI samajAya che. pitAne A vicAra pUjyazrIe upadezarUpe zrAvakava samakSa pragaTa karyo. tarata ja zrAvake e ene amala zarU karyo. sahAyaka phaMDamAMthI rU. pAMca hajAra janazALA mATe alaga mUkyA. enA vahIvaTa mATe alaga kamiTi paNa racI. have prazna hate sthAnane. bhejanazALA calAvavI kaI jagyAe? paNa enuM ya nivAraNa thaI gayuM. pAMjarApoLamAM AvelI potAnI vizALa jagyAmAM amuka bhAga (ploTa) zeThazrI mANekalAla manasukhabhAIe najIvuM bhADuM TharAvIne jojanazALA mATe suprata karyo. e jagyAmAM kAmacalAu makAna UbhuM karIne temAM bhejanazALA cAlu karavAmAM AvI. sAdharmika bhAIonI sagavaDa ane madada mATe ja A bhejanazALA sthapAI hovAthI temAM jamavAne cArja taddana alpa rakhAya. A bhejanazALA Aje paNa e ja pramANe samayAnurUpa sva5 cArja thI cAla ja che. ane eno lAbha seMkaDe jaina bhAIo kAyama le che. A pramANe pUjyazrInI zubha preraNA ane upadezathI amadAvAdamAM eka cirasthAyI ane yazasvI kArya thayuM. have comAsuM pUruM thavAnI taiyArI hatI. ghAMcInI piALavALA zA. nagInadAsa bahecaradAsanA kuTuMbIo (zeTha kasturacaMda sAMkaLacaMdanI peDhIvALA)e vinaMti karatAM cAturmAsa parivartana temane tyAM karyuM. A nimitte teoe aThThAI mahotsava ane zrIsaMghanI navakArazI vagere zubhakAryo karyA. DhALanI piLanA derAsarane jIrNoddhAra keTalAMka varSothI cAlu hatuM. te have pUre thaye hevAthI tenI pratiSThA karAvavA mATe tyAMnA saMghane Agraha thatAM pUjyazrI tyAM padhAryA. ane zubhamuhUrta mahotsavapUrvaka pratiSThA karAvI. A prasaMge zeTha kALIdAsa dheLIdAse zrI saMghanI navakArazI karI. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #251
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsanasamrAr mahAmAsamAM masura (dakSiNa bhArata)nA vatanI zeTha amulakha tArAcaMdanA suputra zrI gAviMdabhAIne 59 vaSe dIkSA levAnI bhAvanA thatAM teone pUjyazrIe dIkSA ApI, ne svaziSya tarIke 'munizrI saMpata vijayajI" nAme sthApyA. 16 varSe dIkSA pALI teo khaMbhAtamAM svaga vAsa pAmyA. 212 saM. 1978mAM pUjyazrI mAtara tIthe padhArelA. tyAre tyAMnA bhavya jinAlayanI paNu derIe atijI Na thaI heAvAthI tenA uddhAra karavAnA sadupadeza teozrIe zeThazrI jamanAbhAI bhagubhAI ne ApelA. teoe paNa e upadeza sahu jhIlI laine tatkAla jIIddhAranu kAya zarU karAvI dIdheluM. temanI bhAvanA hatI ke mArI hayAtImAM ja A kAma pUrU thAya, ane mane A derIonI pratiSThAnA lAbha maLe. paNa kALanI lIlA akaLa che. sa. 1981mAM ja teo dhadegbhAvanA bhAvatAM bhAvatAM svargavAsI anyA. AthI temanA e maneAtha pUrNa na thayA. paNa teonA dharmaniSTha dharma patnI zrI mANekbahene e adhUrU kArya upADI lIdhu. have e derIe pUrNa paNe taiyAra thai hatI. enA sa'pUrNa uddhAra karavAmAM lagabhaga cAra lAkha rUpiyAnA sadvyaya zeThazrI taraphathI thayeleA. te derIonI punaH pratiSThA karAvavA mATe zeThANIe tathA zeTha zrI mANekalAla manasukhabhAIe pUjyazrIne vinati karatAM pUjyazrI saparivAra mAtama tIrthe padhAryAM. zubha divase a MjanazalAkA-pratiSThA mahAtsava zarU thayA. bRhannadhAvAMDha pUjana ane pacakalyANukanA vidhAnapUrvaka bhAre ThAThathI 51 devakulikAomAM prabhu-pratiSThA thaI. A prasaMge kha MbhAtanA zrIsa dha pUjyazrIne vina Mti karavA Avyo. kAraNa ke--mahAprabhAvazALI tIrthAdhinAyaka zrIsta MbhanapArzvanAtha prabhunu atiprAcIna jinAlaya jINuM thayeluM. pUjyazrInA preraka upadezathI te derAsaranA pAyAmAMthI uddhAra karIne te sthAne traNa zikhara saMyukta navIna tIrthaM svarUpa jinama Mdira zrIsaMgha taraphathI adhAtu hatu. te have sAMgeApAMga pUrNa thayu hAvAthI temAM tIrthapati zrIsta bhanapArzvanAtha Adi jinami kheAnI pratiSThA karavAnuM nakkI thayuM hatu. te prasaMge tyAM padhAravA mATenI vinaMti karavA zrIsadha Avele. saMghanI A bhAvapUNa vina Mti pUjyazrIe svIkArI, ane mAtarathI khaMbhAta padhAryAM. khaMbhAtamAM mahe|tsavanuM AyeAjana vizALa pAyA para thayuM hatuM. zrI siddhagirijI, aSTApadajI, samavasaraNa, pAvApurI, tathA mefiri, A pAMca tIrthonI atIva manArama racanAo karavAmAM AvelI. mahAvida 11 ze. A aMjanazalAkA-pratiSThA mahAtsavanA zubhAraMbha thayA. suvizuddha vidhividhAna mATe pUjyazrImAn tathA temanA ziSyaratnA ajoDa hatA. teonA zrImukhe khelAtAM pavitra maMtrAkSara vAtAvaraNamAM anerI divyatA pragaTAvatA hatA. zubhamuhUrta-zubhalagna 75 nUtana jinabiMbenI prANapratiSThA svarUpa aMjanazalAkA pUjyazrInA pavitra haste thaI, ane phAgaNa zudi trIjanA maMgaLakArI divase zrIsta bhana pArzvanAtha bhagavAna Adi jinabiMbanA gAdInazonividha thayA. sakalasaMghamAM apAra AnaMda vatI rahI.. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #252
--------------------------------------------------------------------------
________________ sImalA-karAra - 213 A pachI zrIsaMghanI vinaMtithI saM. 1984nuM e comAsuM pUjyazrI khaMbhAtamAM birAjyA. zrIsiddhagirijInI yAtrAne tyAga be varSathI cAlu hate. A be varSa daramiyAna eka paNa jaina yAtrike pAlitANAmAM paga naheAte mUko. A akaya asahakArathI pAlitANAnA ThAkArazrInI akaLAmaNane kaI pAra na hatA. nAmadAra briTiza sarakArane paNa A asahakArathI bhAre cintA thaI hatI. sI. sI. Tasana dvArA apAyelA pheMsalAnI agyatA sarakAranI samajamAM AvI gaI hatI. have sarakAra IcchatI hatI ke-jene tathA ThAkarazrI vaccenI A takarArane tvarita aMta Ave ja joIe, ane A asahakAra haTAva ja joIe. Ama na thAya te paristhiti vadhAre kathaLavAne pUrepUro saMbhava hatuM. kAraNa ke-apIla karI karIne thAkele ApaNe pakSa have IMglAMDa prIvI kAunsIlamAM apIla karavAne taiyArI karate hate. ane enI javAbadArI hiMdI sarakArane mAthe AvI paDe tema hatI. te vakhatanA briTiza hiMdanA Isaroya lorDa IravIne A javAbadArIthI mukta rahevA mATe banne pakSo vacce samajatI sAdhavA mATe sImalA khAte eka goLamejI pariSada (Round Table Conferance) goThavI. temAM bhAga levA jainene ane ThAkaeNrazrIne teDAvyA. e kenpharansamAM banne pakSee ekadilIthI maMtraNAo karIne pArasparika matabhedonuM nirAkaraNa ApyuM. rakhepAnI rakama peTe jene ThArazrIne prativarSa 60 hajAra rUpiyA Ape, evuM laoNrDa IravInanI samajAvaTathI ThAkarazrI sAthenA saMbaMdha sudharavAnI AzAthI ApaNu pakSe mAnya karyuM. A karAranI samayamaryAdA 35 varSanI hatI. AmAM ApaNu pakSe-zeTha kIkAbhAI premacaMda rAyacaMda, nagarazeTha kasturabhAI maNibhAI, zeTha mANekalAla manasukhabhAI, zeTha sArAbhAI DAhyAbhAI, zeTha amRtalAla kALIdAsa, zeTha pratApasiMha halAlabhAIe tathA sAmA pakSe ThArazrI bahAdurasiMgAe sahI karI. vikhyAta dhArAzAstrIo sara sI. eca. setalavADa, tathA zrI bhulAbhAI je. dezAInI hAjarImAM A sahIo karavAmAM AvI, ane A karArane hindustAnane Isaroya lorDa IravIne maMjurI ApI. jo ke-A karArathI ApaNane thayeluM nukazAna ochuM na hatuM. chellAM 40-40 varSathI phakta rakSaNa mATe 15 hajAra rU. nI rakama ApaNe ThAkorazrIne ApatA hatA. (rakSaNa mATe darabArazrIe amuka khAsa pilisane baMdobasta karela. khAsa karIne A baMdobastane upayoga karavAnI jarUra paDI ja nahotI. eTale have A thaDA baMdobastanI paNa ApaNane jarUra nahotI ja. tethI te peTe have eka pAI paNa ApavAnI rahetI ja nahotI.) ane have je ApaNane jarUra nathI, te rakSaNanA baMdobasta mATe thaIne ApaNe ThArazrIne 15 ne badale 60 hajAra rUpiyA 35-35 varSa sudhI ApavA paDe, e dekhItuM nukazAna hatuM. ane ATalI rakama prativarSa bharIe teya mULa garAsiyA hakaka ke jene mATe ApaNe varSothI laDatA AvyA chIe. te te alabhya ja rahyo. ApaNane te amuka maryAdita hakaka ja maLe. A badhuM nukazAna ghaNuM ja khedajanaka hatuM. paNa anya koI upAya na hovAthI Apadadharma tarIke A karArane svIkAryA sivAya ApaNA AgevAnone cAle evuM nahotuM ja. A vAta pUjyazrI paNa sArI rIte samajatA hatA. ApaNuM AgevAna zreSThiva sarva bAbatamAM pUjyazrInA anubhava ane buddhinA niHsvarUpa mArgadarzana-meLavatAM. te anusAra ja sarva kArya karatAM, ane tema karavAthI ja teo phatteha meLavatAM. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #253
--------------------------------------------------------------------------
________________ 214 zAsanasamrATuM - have-A vakhate A badhuM nukazAna dekhavA chatAMya A karAra karavAmAM Avyo, (kare paDyo) te pachI zrInagarazeTha vagere zreSThivane manamAM lAgyuM ke- pUjya mahArAja sAheba ApaNA tIrtho, ane tenA hakako jALavI rAkhavA mATe athAga jahemata uThAve che, ane asAdhAraNa buddhikunehathI sAdhavAmAM ApaNane mArgadarzana karAve che. teozrIne A karArathI kharekhara dukha thayuM haze." Ama vicAra AvavAthI e gurUbhakta zreSThivane Apadudharma tarIke paNa karavI paDelI bhUla aMge khUba lAgI AvyuM. ane temaNe (kamiTie) pUjyazrI upara eka patra lakhyo. e patramAM teoe pUjyazrI pAse antaHkaraNapUrvaka kSamAyAcanA karI. paNa-pUjyazrI te vizALa hadayanA hatA. teozrIne eka siddhAnta hate ke--paDhI je kare, tene virodha na karavo." ane A kArya peDhIe saMghanA hitanI rakSA mATe ja kareluM. je te A kArya na kare, te saMghane muzkelImAM mUkAvAne pUro bhaya hate. A sImalA-karAra thavAthI zrIsaMghanA mastaka para babe varSathI laTakatuM duHkhanuM vAdaLa dUra thayuM. saMgha ane sTeTa vacce punaH sArA saMbaMdha sthapAyAM. asahakAranuM AMdolana pUruM thayuM. be be varSathI prANapyArA girirAjanA darzana ane sparzana mATe Atura banelA bhAvukene maherAmaNa pAlitANAmAM ubharAye. jANe tRSAtura cAtakabALane managamata mehaliyo maLe, hajAro bhavyAtmAe varSathI aneka prakAranA tapa-japa AdaryA hatA, te Aje saphaLa thayA. 24 mahinA sudhI veThelA yAtrA-virahanA duHkhane dayALadAdAnA darzanathI leke visarI ja gayA. ahIM khaMbhAtamAM-mAsu pUrNa thatAM zA. tArAcaMda sAMkaLacaMda paTavAnI vinaMtithI pUjyazrIe temane tyAM comAsuM badalAvyuM. kArtikI pUrNimAnA pavitra divase girirAjane paTa juhAratI veLAe pUjyazrInuM aMtara girirAjanI sparzanA mATe utsuka ane utkaMTha banyuM. dayALadAdAnA darzana mATe gaddagada kaMThe teozrI prArthanA karI rahyA. e bhAvanAmaya svaramAM ja teozrIe te divasanA vyAkhyAnamAM girirAjane ane tenI yAtrA mATe cha rI' pALate saMgha kADhavAne mahimA varNavyo. ane zrI tArAcaMdabhAIne A mahAtIrthane saMgha kADhavAne upadeza Apyo. tArAcaMdabhAIe e upadeza ullAsapUrvaka vadhAvI lIdhe, ane saMghanI taiyArIo AdarI. eka maMgala-divase pUjyazrInI pAvana nizrAmAM che "rI pALatA e saMghe girirAja tarapha prayANa karyuM. seMkaDe kalyANakAMkSI AtmAo emAM joDAyA. gAmegAma navakArazI, pUjA, bhAvanA ane vividha ArAdhanA karatA-karAvate e saMgha pAlitANA pahoMce. yAtrA chUTI thayA pachI A prathama cha "rIpALa saMgha hato. eTale pAlitANAmAM A saMghanuM svAgata apUrva thayuM. pAlitANA rAjyanA divAnasAheba zrI cImanabhAI paNa sAmaiyAmAM AvyA hatA. thoDA divasanI sthiratA daramyAna zrIsaMghe girirAjanI yAtrAno-pUjA bhaktine mahAna lAbha lIdhe. zubhadine 1. peDhIne paNa siddhAMta hato ke-pUjyazrIne pUchayA sivAya peDhInuM-tIrtha aMgenuM ke zAsananuM nAnuM paNa kArya na ja karavuM. teo baMne (peDhI tathA pUjyazrI) A rIte ekamamAM otaprota thaI gayA hevAthI ja zAsananA mahAna kAryo thavA pAmyA, e nirvivAda che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #254
--------------------------------------------------------------------------
________________ sImalA karAra saMghavI zrItArAcaMdabhAI e pUjyazrInA pavitra haste tItha.mALA paridhAna karI. saMdhavIjIe pAlitANAmAM saMghanI navakArazI karI. yAtrA chUTI thayA pachInI A prathama navakArazI hatI. pachI saMgha svasthAne gayA. pUjyazrIe pAlitANAmAM sthiratA karI. A varSe mULa prAMtIjanA vatanI paNu khaMbhAtamAM rahetA zrI mAhanalAla nAme eka gRhasthane dIkSA ApI. munizrI merUvijayajI ma. nAma rAkhIne A. zrIvijayAyasUrijI ma. nA ziSya karyAM. 15 pAlitANA-rAjyanA divAnazrI cImanalAlabhAI khAheAza mutsaddI hatA. jaino sAthenA jhaghaDAmAM ThAkara sAhebe je je pagalAM lIdhAM, temAM temanI buddhi ja agrabhAga bhajavatI. te pUjyazrI pAse AvyA. pUjyazrIe avasara joIne jainAnA hakko, ane te mATenI mAMgaNIo sapUrNa vyAjabI che, e vAtane samarthana ApatAM viziSTa muddAo (Points) temane samajAvyA. mutsaddI divAnajI A poinTo barAbara samajyA, ane te acaiAgya che evA pratIkAra na karI zakayA. A vAtacIta pachI divAna sAhebanA manamAM pUjyazrInI kuneha ane pratibhA mATe ahumAna peTThA thayuM. pUjyazrInA vyAkhyAnamAM te avAranavAra AvavA lAgyA. ekavAra pAThazALAnA meLAvaDA yeAjAyA. temAM zrIdivAnasAhebanA hAthe mALakAne InAma ApavAnu' hatuM. pUjyazrInA vyAkhyAna pachI InAma ApatI vakhate divAna sAheba dareka bALakAne kahetAM kemahArAja sAhemane vaMdana karIne jAva.' divAna sAhebane pUjyazrI pratyenA sadUbhAva A prasa`ga parathI spaSTa jaNAya che, zrIkaDha magirinI nikaTamAM AvelA bhaMDAriyA gAmamAM zrIpArzvanAtha prabhunuM nUtana zikharaadhI jinAlaya taiyAra thayu hatuM. tenI pratiSThA karavAnI tyAMnA zrIsaMghanI bhAvanA thatAM te pUjyazrIne vina Mti karavA pAlitANA AvyA. pUjyazrIne paNa kabagiri javu hatu, eTale e vina'tinA svIkAra karyAM, ane rahizALA thaI ne tyAM padhAryAM. maheAtsavapUrvaka maMgaLadine prabhu-pratiSThA karAvI. tyArabAda teozrI kadamagiri mahAtIrthe padhAryA. X agatyanI noMdhaH sa. 1984nA A varSe kiMga kharA sAthe cAlatA sametazikhara tIthaeNnA kesanI samApti thaI. jyAM A cAvIzInA 20 jinavarA meAkSapadane pAmyA che, te zrI sametazikharanA pavitra DuMgara mogala zahenazAheAnA vakhatathI ja ApaNI suvAMga mAlikInA hatA. paNa pAchaLathI pAlagajanA rAjAe johukamIthI te DuMgara para potAnI mAlikI jamAvI dIdhI. megala zahenazAhatanI paDatI ane a MgrejonA AgamanathI phelAyelI aMdhAdhUMdhI enuM kAraNa hatI. pAlaga MjanA rAjA pAsethI A AkhA ce DuMgara kharIdI levA mATe saradAra zeTha lAlabhAI dalapatabhAI e bhAre jahemata uThAvI, ane bhAremAM bhAre phi mata cukavIne sametazikharanA AkhA DuMgara zvetAMbara jainA vatI zeTha ANu dajI kalyANajInI peDhI mATe kharIdI lIdheA. e pahADanA tamAma bhAgavaTe-tyAM derAsara mAMdhavA, samArakAma karAvavu', tyAMnI AvakanA vahIvaTa karavA, vagere tamAma khAkhatanA adhikAro ApaNA hastaka AvyA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #255
--------------------------------------------------------------------------
________________ 216 zAsanasamrATa te paNa mIThuM mIThuM belIne pagapesAro kare, pachI kulamukhatyAra thavA mATe kajiye kare, e jemane jAtisvabhAva che, tevAM digaMbara baMdhuo ApaNuM A niravarodha adhikArane na khamI zakyA. temaNe managhaDaMta purAvAo ekatra karIne A DuMgara para potAne adhikAra sthApavA prayAsa AdaryA. sametazikhara bAbatamAM tapAsa karI rahela amaladAra samakSa temaNe dalIla karI ke H ahIMyA pUjA karavAne amAre paNa haka che. - temanI khaTapaTa ane AvaDatane lIdhe teo e hakka meLavavAmAM saphaLa thayA. ane e vAta jANyA pachI ApaNI UMgha UDI. tyAra pachI ApaNA (ve. jene) vatI bAlucara sTeTanA nA. mahArAjAzrI bahAdurasiMhajIe digaMbarAne pUjA-hakaka rada karAvavA mATe hajArIbAganI keTamAM dA mAMDyo. mahArAjA bahAdurasiMhajI peDhI vatI A tIrthanI vahIvaTI dekharekha rAkhatAM. kesa laDatAM thatAM kharcane mATe teo vAraMvAra peDhI pAsethI rUpiyA maMgAvatA. peDhI mekale kharI, paNa dhIme dhIme. moTI rakama maMgAvI hoya to nAnI rakama mokale. A zithilatAthI rAjAsAhebane kesa laDavAmAM ghaNuM agavaDa paDatI. temaNe pUjyazrIne A bAbatamAM lakSya ApavA-apAvavA vinaMti karatAM pUjyazrIe peDhInA pratinidhione te aMge durlakSya na sevavA sUcana karyuM eTale peDhIe rAjAsAhebane rakama mokalavA mAMDI. paNa vadhu paDatI gaNI zakAya evI A ane AvI zithilatAnA pariNAme hajArIbAga keTe jajamenTa ApyuM ke : "zrI ajitanAtha-saMbhavanAtha vagere 21 sivAyanA bAkInA takarArI derAsaramAM digaMbarene vetAMbaranI maMjUrI sivAya pUjA karavAne keI hakka nathI." - je DuMgaranA tathA temAM AvelA tamAma dharmasthAnanA kAyadesara kulamukhatyAra ApaNe. jeno ja hatA, ane digaMbarone jyAM koI paNa levAdevA nahotI, te DuMgaranA 21-21 derAsaromAM pUjA karavAnA bahAnA taLe kAyadesara rIte ane salukAIthI digaMbare pagapesAro karI gayA. - A pachI tAMbara ane digaMbaro vaccenA mamAlinyane nAza thAya e mATe kalakattA agara dilhI khAte banne pakSanI eka konpharansa (maMtraNA-pariSadu) javAnI vicAraNA cAlI. emAM sametazikharajI Adi tIrtho mATe cAlatI takarAranuM saMtoSaprada samAdhAna karavuM, evI digaMbaronI dekhItI murAda hatI. paNa aMdarathI te teo A DuMgaranI-tIrthanI suvAMga mAlikI pitAne maLe te mATe bhedI cAla cAlI rahyA hatA. ApaNu AgevAne A cAlathI tadana ajANa hatA, ema te nahotuM ja. paNa pUratI upekSA te avazya sevatAM hatAM. joke-amadAvAda vagere jAgRta saMghanI nAmarajI thavAthI uparyukta konpharansa te na ja bharAI - paNa digaMbaranI DakhalagirI dinadahADe vadhatI gaI. temaNe paTaNA-hAIkeTamAM ApaNA para dAvo karyo. e kesa lAMbo samaya cAlyo. ApaNuM (ve. jene) pakSamAM pArasparika matabhedoe kusaMpanuM vAtAvaraNa khaDuM kareluM. A tIrthanA cAlu kesamAM paNa be pakSa paDelAM. eka pakSa digaMbara sAthe samAdhAna karavAnA vicArane hate. . jaine taraphathI ubhelA bArisTara mi. bhulAbhAI desAI e ja matanA hatA. jyAre bIjo pakSa kahetuM hatuM ke-digaMbare sAthe samAdhAna na karavuM. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #256
--------------------------------------------------------------------------
________________ sImalA-karAra 217 ApaNu pUjyazrIe zeTha mANekalAla mahAsukhabhAI, vakIla iTAlAla trikamalAla, kArabhArI narazIdAsa nathubhAI, tathA udayapuranA zrIrAzanalAlajI catura vagerene lAvIne A tIrtha aMgenA ApaNuM kAyadesara hakkanI tathA kesa laDavA mATenA vyAjabI muddAonI samajaNa ApI. pachI kahyuM ke : "digaMbare sA samAdhAna karavuM eTale zuM ?--jemane A tIrthamAM talabhAra paNa mAlikI-adhikAra nathI temane e adhikAra ApaNe ja suprata karavo, (jethI atyAra sudhI ApaNI saccAI puravAra karavA mATe kharcelA paisA tathA laDelA keso nirarthaka ja gaNAya.) digaMbarene ApaNuM dharmasthAnamAM bhAga Apa, digaMbarenA ja zaratI kathana mujaba teo kahe te ja ApaNe A tIrthamAM pratimA padharAvAya, ane teo kahe tevAM ja caraNa-pagalAM ApaNe padharAvavA paDe. AvuM samAdhAna karavuM e ApaNA mATe bhAre hAnikAraka che. ane A samAdhAnathI vigaMbane paisA kharacA vagara ane lega ApyA vinA ja joItA adhikAra sastAmAM maLI jaze. mATe A samAdhAnanI vAto javA de, ane kesa laDe. - pUjyazrInI A dIrdhadaSTibharI salAha AgevAnonA gaLe utarI. ane temaNe keeNhAIjhamAM virodha uThA. kesa cAle. e kesane pheMsale A 1984nA varSe AvI gaye. emAM ApaNe AMzika vijya tha. khApaNI zithilatA, ApaNuM matabhede ja AnuM kAraNa hatAM. digaMbarene te AMzika parAjaya maLyA chatAMya amuka aMze pUrvanA karatAM adhika adhikAra meLavavAne teo samartha banyA hatA, tethI AnaMda ja hate. A kesa patyA pachInA divasamAM A kesamAM mahattvane bhAga lenAra bAheza zrAvaka vakIla kezavalAla amathAzAhe pUjyazrI upara eka patra lakhyo hato, e patramAM teo ApaNuM vijyanI AMzikatAnA hetune ullekha karatAM jaNAve che ke - bavetAMbaramAM gujarAtamAM paNa kusaMpa che, e spaSTa rIte dekhAI AvyuM hatuM. Apa jevA mahAna AcArya deva zAsanaratha calAve che. paraMtu hAlane nAdAna varga ApanI salAha lete nahIM hovAthI tIrthonuM saMrakSaNa barAbara thaI zakatuM nathI. digaMbarIomAM paisA che, vidvAne che, saMpa che, enA karatAM vadhAre ApaNAmAM che, e pArA anubhava uparathI huM spaSTa rIte kahI zakuM tema chuM. ApaNAmAM paisA che, vidyA che, tsAha che, paraMtu kahI)nI durlabhatA ? ghaNA paisA ArAma thAya che. paraMtu dhAryuM kArya nathI thaI zakatuM. keTalAMka kesa na laDavA jevA laDAya che. ane pahelethI purAve barAbara karavuM joIe te pramANe thatuM bacI." Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #257
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 45 ] saphaLatAnA prathama pagathiye kharAkhara vIsa varSe pUjyazrI ka...khagiri padhArI rahyA hatA. 20 varSe pUnA eka dhanyatama divase A tInA uddhAranA zukaniyALa zrIgaNeza pUjyazrInA sAnnidhyamAM maMDAyA hatA. zeTha A. ka. . peDhInA nAme 9 pleTa aghATa vecANu levAyA hatA, pUjyazrInI preraNAthI. pUjyazrInI dhAraNA hatI ke peDhI A pleTAmAM derAsaradhama zALA vagere karAvaze, ane A tItha vizeSa prakAzamAM Avaze. paNa-- Aje 20-20 varSa thaI gayA, pUjyazrInI e dhAraNA pAra nahAtI paDI. A vAta pUjyazrInA khyAlamAM ja hatI. teozrInI vAraMvAra preraNA thavA chatAMya peDhI taraphathI kazu ja na thayuM, eTale ja have teozrI makkama niya sAthe A mahAtIrthAMmAM padhAryA hatA. teozrIe vicAyu" ke have teA judA judA gRhasthAnA nAmathI ahIM navI jamIneA kharIdAya, ane temAM derAsara vigere khane, te ja ceAgya che. A arasAmAM zeTha nagInadAsa karamacaMa saMghavI pATaNavALA, zA. harilAla jIThAbhAI dhrAMgadhrAvALA, zA. premajI nAgaradAsa verAvaLavALA, vagere zrAvakA pUjyazrIne vaMdana karavA mATe AvyA. pUjyazrIe temane zrIka bagiritInA adbhuta mahimA, tenI jINu dazA, tathA tenA uddhAranI AvazyakatA samajAvyA. nagInabhAI e kahyuM : sAheba ! AvA mahAn tInA uddhAranuM kArya" avazya thavu ja joI e. pUjyazrIe pharamAvyuM : teA have A uddhAranI pAyAnI zarUAta tame ja karI. derAsara mATe jamIna levAnI vicAraNA cAle che. tarata ja nagInabhAI vageree 2000/- rUA. ApavAnu nakkI karyu ane enI sAthe peAtAnA gharaderAsaramAMthI paNa 2000/- rUA. ApavAnuM kabUla karyuM . eTale pAyAnA prazna-paisAnA tA hala thaI gayA. A pachI pUjyazrIe caiAka'nA rahIza saleAta gevaradhanadAsa jhaveracaMdanA suputra zrI vIracaMdabhAI tathA 'jesara'nA vatanI vAsA pAnAcaMda kALIdAsanA suputra zrI amaracaMdabhAine khelAvyA. vIracaMdabhAi cAka'mAM ejansIthANAnAM vakIla hatA ane amaracaMdabhAI 'rANI' gAmanA darabAranA kAmadAra hatA. vIsa va pUrve pUjyazrIe peDhInA nAme 9 plATA levaDAvyA, tyAre A banne gRhasthAnA pitA hayAta hatA. temanI rUbarUmAM ja te plATA kharIdavAmAM AvelA. paNa have te svaga vAso banelA DAvAthI teonA suputrAne khelAvyA. teo mane paNa pUjyazrI pratyenI bhaktithI prerAine AvyA. pUjyazrIe peAtAnI maneAbhAvanA jaNAvIne jamIna levAnuM kAma temane seAMpI dIdhuM. temaNe paNa e saharSa svIkArI lIdhuM. sau prathama e niya levAmAM AvyA ke--pahelAM nIce ja eka dezasara khAMdhavuM. ene mATe lAyaka jagyAnI tapAsa karavAnuM nakkI thayuM. pUjyazrInI najaramAM eka TekarAvALI vizALa jamIna vasI gayelI. e mATe teozrIe banne gRhasthAne upayoga ApyA. pachI teozrI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #258
--------------------------------------------------------------------------
________________ saphaLatAnA prathama pagathiye 219 taLAjA tarapha vihAra karI gayA. mahuvA-zrIsaMghanA AgrahathI AgAmI cAturmAsa tyAM karavAnuM hatuM. hajI comAsAne vAra hovAthI teozrI AsapAsanA pradezamAM vicAravA lAgyA. vakIla tathA kAmadAra paNa svasthAne gayA. ............ ..... .............. have-bedAnAnesamAM eka divasavAta phelAI ke atItA keLIne svama AvyuM. zenuM ? te ke - "eka moTI jamIna che. enI aMdara moTuM goLa kuMDALuM che. e kuMDALAmAM vANiyAnA bhagavAna beThA che. ane AjubAju ghInA dIvA baLe che. e dIvA pAse ghI DhoLAyAnA DAghAM che." (AvuM svama AvyuM che.) pachI te- vAra vAtane laI jAya. vAta phelAtI "ceka sudhI pahoMcI. zrIvIracaMdabhAI vakIle A vAta sAMbhaLI. emaNe turtaja jesara kAmadAra amaracaMdabhAI upara khabara mokalyA ke huM tyAM (bedAnAnesa) jAu chuM. tame tyAM Ave. ApaNe A bAbatanI tapAsa karIe. thaDIvAramAM baMne AvI pahoMcyA. tItA keLIne maLyA. badhI vAta jANI. pachI pUchyuM : alyA! e svamAvALI jamIna ahIM kyAMya che ke nahIM ? tame lokee enI tapAsa karI? tItAe kahyuM : hA ! ame tapAsa karI che. eka jagyA che. tyAM hajI paNa kuMDALuM dekhAya che. ane ghInAM DAghAM ya che. hAla ! tamane dekhADuM. badhAM pilI jamIna pAse gayA. joyuM te sAce ja goLa kuMDALuM hatuM. ane enI aMdara ghI DhoLAyAnA DAghA paNa spaSTa dekhAtAM hatAM. kAmadAra ane vakIla te tAjuba thaI gayA. A e ja jamIna hatI, je pUjyazrInI najaramAM vasI gayelI. banne gRhasthAe e jamIna have vahelI take laI levAnI tajavIja zarU karI. thoDIka pUchaparacha karIne jANI lIdhuM ke-A jamIna 19 tAlukadAra garAsiyAonA bhAganI che. eka jamInanA be-cAra nahi, paNa 19 bhAgadAre che. A badhI vigata meLavIne teo baMne pahoMcyA-pUjyazrI jyAM birAjatA hatA, te gAme. pUjyazrIne badhI hakIkta vigatavAra karI. pUjyazrI paNa khUba AnaMdita thayA, ane kahyuM ke-je e jamIna maLatI hoya te ene mATe ja prayAsa kare." pUjyazrInA zubhAzIrvAda laIne baMne pAchAM AvyA, ane e jamIna meLavavA prayAsa zarU karyo. sau prathama-e ogaNIseya garAsiyAnA nAma ane ThAma-ThekANuM meLavyA. emAM sauthI mukhya to pUjyazrInA paramabhakta ApAbhAI kAmaLiyA ja hatA. eTale bannene lAgyuM keApAbhAInI madadathI kAma saraLa banI jaze. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #259
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsana eka pachI eka saune maLIne vAta karI, ke-amAre A jamIna vecAtI levI che. tamAre joie te kaMmata le ane amane Ape. amAre tyAM dezasara mAMdhavu che. 120 paNa A teA garAsiyAnI jAta. manamAM jo na bharAi jAya teA pachI sIMdarI maLe, paNa vaLa na cheADe, evI vAta. badhAMe kahI dIdhuM ke amArI IcchA nathI. ApAbhAI jevAM becAra jaNAnI icchA hatI. paNa khadhAMe nA pADI, ne jo e hA pADe te pachI mArAmArI sivAya bIjI vAta ja na rahe. eTale e bIke emaNe paNa nA pADI. ghaNI mahenata karI. paNa keAI samajyuM ja nahi. chevaTe ane gRhasthA ApAbhAI kAmaLiyA pAse gayA ane temane samajAvIne kahyu : ApAbhAI ! have te A jamIna apAvavI tamArA ja hAthamAM che. "paNa bhA ! emAM huM zuM karU ? mArA ekalA hAthanI vAta heAta tA A ghaDIye ja patAvI deta. koine pUchavAya nA re'ta. paNa A ta| 19-19 daramArAnI jhiyArI jamIna. emAM mArU' ekalanuM zu cAle ? hA ! tame e badhAMyanI maMjUrI lai AvA pachI bac huM patAvI dRIza.'' ApAbhAIe kahyuM. "e ja paMcAta che ne ? e badhAMyane keTalAM samajAvyA. paNa na samajyA tyAre tamArI pAse AvyA. tame gAmamAM moTAM ne tAlukadAra gaNAva. e aDhAra tamArI pAse khelatA vicAra kare, ane temAMya tame te pUjyapAda gurUbhagava'tanA parama bhakta che. mATe tamAre AmAM kAMika rastA tA kADhavA ja paDaze." vakIla-kAmadAre kahyu. bhA ! vAta to tamArI sAcI. tamane A jamIna maLe emAM mArAthI khanatuM huM badhuMya karU'. are ! mArI sahI paNa karI dau' dastAvejamAM. paNa huM mATe taiya ekale, ne AlyA rahyA aDhAra. jo emane khabara paDe ke ApAbhAIe jamInanI majUrI ApI dIdhI che, te te pachI mAre AMhI ubhAM re'vuMya bhAre thai paDe. hAM ! eka rastA jaDe che. e jamIna na maLe te kAMi nahi, paNa tame mArI bhegAM hAlA. e jamInanI khAjumAM ja mArI svataMtra mAlikInI jamIna che. e tamane game te huM ApI u.' " ApAbhAI! amAre te| tItA kALInuM svapnuM' sAcuM karavuM che. e jamInamAM sAcesAca bhagavAna padharAvIne ghInA dIvA karavA che. jyArathI e svapnAnI vAta sAMbhaLI, tyArathI pUjya gurUmahArAjazrIjInA manamAM ane amArA manamAM A ekaja jhaMkhanA che. paNa hAla te e tAtkAlika zakya lAgatu' nathI. cAlA ! atyAre tamArI jamIna tA dekhADA. pasaMda paDe tA e laI laIe. Aja e maLaze te kAla mULa jamIneya dAdAnI kRpAthI maLI raheze.'' vakIla-kAmadAre kahyu. ane badhAM upaDayAM jamIna jovA. jamIna joI. banne gRhasthAne gamI gaI. ApAbhAInI paNa rAjIkhuzIthI ApavAnI IcchA hatI. eTale tarataja vakIla-kAmadAra-ApAbhAI tathA cAkanA thANudAra sAheSa, zrI narabherAmabhAI vagere pUjyazrI pAse gayA. pUjyazrI atyAre 'dAThA'gAme birAjatA hatA. tyAM adhI vAta rajU karI. pUjyazrIe paNa ApAbhAInI jamIna levA anumatti sUcavI. eTale te ja Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #260
--------------------------------------------------------------------------
________________ saphaLatAnA prathama pagathiye rA vakhate zeTha nagInadAsa karamacaMda, zeTha jagAbhAI bhegIlAla vagerenA nAmane pAko dastAveja karavAmAM Avyo. ApAbhAI pAsethI emanI jamIna aghATa vecANa laI lIdhI. "zumajI zIjha' e nyAye A jamInamAM derAsara bAMdhavAno nirNaya levA. (jo ke -hajI pelI jamIna mATe prayAso te cAlu ja hatA.) baMne gRhasthAe vinaMti karatAM kahyuM : sAheba ! ApanI AjJA heya te A jamInamAM jina maMdiranuM khAta muhUrta tathA zilA sthApana karIe. tene mATe zubha muhUrta pharamAve. pUjyazrIe paNa zubha muhUrta kADhI ApyuM. muhUrtane maMgala divasa hata-zrAvaNa suda 1 . (saM. 1985) A pachI pUjyazrInI rajA laIne teo kadaMbagiri gayA. pUjyazrI paNa tyAMthI vihAra karIne mahuvA mAsA mATe padhAryA. gata varSe pUjyazrI khaMbhAtamAM birAjamAna hatA, te vakhate mahuvAmAM vasulAtI khAtAnA adhikArI tathA mahAkavi zrI dalapatarAma DAhyAbhAInA putra zrI choTamalAlabhAI vagere pUjyazrInI comera prasarelI khyAtithI prabhAvita thaIne pUjyazrInI janmabhUminA darzana karavA AvelA. temaNe zrAvakane khAsa bhalAmaNa karI ke-"mahArAjajI jevA mahAna puruSanA janmasthAnamAM sArAmAM sAruM kArya karavuM joIe. A uparAMta teoe pUjyazrIne mahavA padhAravAno vinaMtipatra paNa lakhelo. A patrathI pUjyazrInA ziSyaratnanA manamAM pUrNa bhAvanA thayelI ke-ApaNe mahuvA jaIe te gurU mahArAjanA janmasthAnamAM koI suMdara-sthAyI kArya karAvIe. Aje teonI bhAvanA saphaLa banAvavAno avasara AvI pahoMcyuM hatuM. mahuvAmAM pUjya zrI praveza thaye, te divase teozrInA ziSya samudAye nirNaya karyo ke-gurUbhagavaMtanA janmasthAnanA darzana karyA pachI ja paccakhANa pAravuM. te anusAra-vyAkhyAnAdi patI gayA pachI teo e pavitra sthAnanA darzane gayA. e vakhate teone vicAra thayo ke-A sthAna upara eka nAnuM paNa suMdara derAsara baMdhAya te ghaNuM uttama. A vicAra karIne teo upAzraye AvyA. devayoge A vakhate zeTha jamanAbhAI bhagubhAInA dharmapatnI zrI mANekabena tathA zA. delatacaMda giradharavALA babAbhAI vagere pUjyazrInA vaMdanAthe AvyA. teone A aMge upadeza pharamAvatAM babAbhAIe eka hajAra rUpiyA ApIne TIpa zarU karI. anya gRhasthoe paNa sArI rakama noMdhAvatA te ja vakhate rUA. pAMca hajAra ekatra thayA zrAvaNa mAsamAM pUjyazrInA janmasthAne jinAlayanuM khAtamuhUrta karavAmAM AvyuM. A tarapha kadaMbagirijImAM zrAvaNa sudi 10 nA maMgala divase khanananuM vidhAna cAlI rahyuM che. vidhikArake zuddha maMtroccArapUrvaka vidhAna karAvI rahyAM che. lagabhaga vidhi pUrNa thavA AvyA che. For Personal and Private Use Only Jain Educationa International
Page #261
--------------------------------------------------------------------------
________________ 222 zAsanasamrATa che tyAM ja eka darabAra khabhe cheke nAkhIne tyAMthI nIkaLyA. vidhinuM dazya jotAM ja e barADI uThayAH zuM kare che. ahIM ? A te ahIM derAsaranuM khAtamuhUrta karIe chIe, darabAra ! vakIla vi. e javAba Ape. "paNa kene pUchIne ahIM kare che? ahIM karavAnI tamane rajA koNe ApI ? amane ApAbhAIe kahyuM ke tame A ThekANe kare, eTale ame ahIM karIe chIe." ema? tamane ApAbhAIe kahyuM? paNa enI AMhIM zI sattA che? A jamIna elA ApAbhAInI mAlikInI nathI. A te 19 jaNAnA bhAganI che. atyAre ne atyAre ahIMthI UbhAM thaI jAva. nahitara A dhoko joyo che? tamane badhAyane bhAre paDI jaze. jo tamAre derAsara bAMdhavuM hoya te cAle, huM tamane bIjI jamIna dekhADuM. tyAM tamAre je karavuM hoya te karo. vakIlakAmadAre kahyuM ke darabAra ! ame emaja karIzuM paNa have ahIyAM theDIka kriyA bAkI rahI che, te pUrI karI levA de. pachI tame kahe tyAM AvIe, ane tyAM vidhi karIe. darabAra mAnI gayA, eTale vidhi pUro karIne ane tenI sAthe gayA. darabAre eka jagyA batAvIne kahyuM ke-ahIM tamAre khAta-bAta je karavuM hoya te kare. tame karI le tyAM sudhI huM ahIM UbhuM chuM. A jagyA joIne vakIla ne kAmadAra sAma-sAmuM jotAM malakyAM, ane mUchamAM hasavA lAgyA. kAraNa ke jene mATe ghaNI mahenata karI, toya je jagyA na maLI, te jagyA anAyAse maLatI hatI. eTale e baMne khuba rAjI thayA. maMgala muhUrtanA phaLa maMgala hoya che, teno A pratyakSa dAkhale. je vAMchita hatuM te ja thayuM. paNa-bIjI muzkelI UbhI ja hatI. khAtamuhUrtano zubha samaya vItI gayo hato. tenA mATenI sAmagrI khalAsa thaI gaI hatI. ane pelA darabArazrI te hAthamAM che ke laIne UbhA hatA ke-tame tamAruM muhUrta kare. pachI ja huM ahIMthI khasIza. ene bhIti hatI ke-kadAca A loke pAchAM pelI jagyAe vidhi karI nAkhe che? A paNa vakIla ane kAmadArane evuM karavAnI jarUra na hatI. temaNe te tarata ja mANasa mokalIne cekathI joItI sAmagrI maMgAvI lIdhI, ane e jamInamAM khanana-muhUrta karyuM. tyArabAda teo baMne punaH mahuvA poMcyA. pUjyazrIne badhI vAta jaNAvIne kahyuM : sAheba ! A pramANe be ThekANe khAtamuhUrta karyA che. ane badhuM AnaMdathI patI gayuM che. pUjyazrIe kahyuM: "je thAya te sArA mATe. paNa have paheluM kAma e kare-A jamIna vecAtI laI le. ApAbhAI tathA cekanA thANadArane A vAtamAM vacce rAkhavA. eTale jarUra phateha thaI jaze. e jamAnAmAM thANadAra eTale zI vAte ? enAM nAmathI bhalabhalAM darabAra-ThAkore Dare. eka rAjA je ene rUvAba. evA thANadAra sAheba A vAtamAM dhyAna Ape, to pUjyazrInA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #262
--------------------------------------------------------------------------
________________ saphaLatAnA prathama pagathiye 227 kathana mujaba phatteha thAya ja. Ama vicArI pUjyazrInI AjJA laIne ane cAka' mAnyA. vakIlanuM te| gAma hatuM. ane pAchAM te thANAmAM vakIlAta paNa karatAM. eTale pUrvabhUmikA niSkaMTaka ja hatI. teo thANudArane maLyAM, badhI vAta jaNAvIne AmAM sahAya karavA vinaMti karI. thANudAra paNa hatAM dhasI jIva. jAte brAhmaNa hatA. sAthe buddhizALI paNa. nAma hatuM narabherAmabhAI.dhanA kAmeAmAM sahakAra ApavAnuM emane gamatuM. vaLI-pujyazrInA paNa te paricita hatA. eTale temaNe A kAya mAM pUrNa sahakAra ApavAnI hA kahI. temaNe-kahyuM : tame ane mukhIne maLe. tene badhI vAtathI vAkepha karIne mArI pAse lAve. vakIla ane kAmadAra mukhI pAse gayA. mukhI eTale peAlIsa paTela. gAma AkhAmAM enI sattA, ane enA upara eka thANudAra sAheba sivAya khIjAM kAInI sattA nahi. AvA eka mukhI hatA. jAdavajI mukhI emanu' nAma. emane badhI vAta baMne jaNAe khI. mukhI e sAMbhaLIne thANudAra pAse AvyA. thANudAre kahyu... ke : mukhI ! A leAkA pAsethI tame badhI vAta jANI. have emane e jamIna apAvavI che. ane AvatI kAle ja e mATe tyAM (bedAnAnesa) javuM che. te tyAM kaI rIte javuM ? ane e jamIna kevI rIte meLavavI ? enI pU bhUmikA tame nakkI karo. mukhIe vicAra karIne kahyu : juo ! ApaNe ve'la joDIne javu. 15 mANusanuM sIdhu. (rasAInA sAmAna) sAthe levuM. eka rasoI e brAhmaNu paNa laI levA. tyAM je darabAra ApaNA vadhAre virodhI che, enI DelIe ApaNI ve'la cheADavI. bIjA kAI ne tyAM nahi, tyAM jaIne ApaNe ApaNAM taraphathI lADavAnuM jamaNu karavAnu. enA gharanA sane nAtarU daI ne jamADavAnA. khasa ! khAkInuM badhu huM sabhALI laIza.' badhAMne A vAta rUcI gaI. vakIla-kAmadAre badhI vastuo maMgAvI lIdhI. mIjA' divase sAMje ve'la joDIne temAM badhI vastuo bharI. thANuDhAra-sukhI-kAmadAra tathA vakIla ve'lamAM esIne cAkathI meDhAnAnesa javA ravAnA thayA. rAta paDavA AvI tyAM pahAMcI gayA. ane nakkI karyA mujaba pelA mAthAbhAre darakhAranI DelIe vela cheADI. rastAmAM ApAbhAInI DelI AvI, tyAM ApAbhAine kahetAM AvyA ke Aja tA. ame amuka darabAranI me'mAnagati mANIzuM. pelA darabArane khabara paDI ke-ceAkanA thANudAra sA'ba peAtAnA ghare padhArI rahyA che, eTale e te doDatA bahAra AvyeA. sAhebanI AgatA-svAgatA karavA lAgyA. rAta paDI gaI hatI. eTale vALu pANI (bheAjana) teA kacAranA patI gayelA. paNa tAju dohela zeDakahuM dUdha lAvIne eNe badhAMne pIvaDAvyu, pachI sau sUI gayA. bIjA dvivase savAre taka sAdhIne jAdavajI mukhI pelAM darakhArane eka bAju lai gayA, ane kahyuM : "darakhAra ! Aja te tamArAM bhAgya ughaDI gayAM samajo. thANudAra sAheba pAte tamArA ghare vagara nAtare padhAryAM. bIjA neAtarAM daI daine thAkI jAya tyAre mAMDa sAhebanA dana maLe, ne Aje teA tamArA ghare ja e AvyA che. mATe tamArI te janamArI saphaLa thaI gayA samajajo. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #263
--------------------------------------------------------------------------
________________ 4 zAsanasamrat ane A sAheba tamArI pAse pelI tItA kALInA svapnavALI jamInanI mAgaNI karavA AvyA che. eka nAnI evI jamIna mATe sAheba jevAmAM sAheba tamArA ghare Ave, ane tamArI pAse enI mAMgaNI kare, e zu' enDru kahevAya ? mATe have tA tamAre tamArA viveka karavA ja joIe. mArU mAnatA hA te sAheba pAsejaIne vagara mAgye ja e jamIna ApavAnI hA kahI do. tA sAheba tamArI upara khUba ja prasanna thaze. ane eka vAta mane pahelAM ja kahI do ke tamAre A jamInanA khadalAmAM zuM joie che ? eTale huM' sAhebane khyAla ApI zakuM." eka tA sAraThI mANusa. emAMya pAchA khApu, (davAra) eTale pUchyu ja zu ? e tA A sAMbhaLIne ghelA ghelA thai gayA. temaNe kahyuM keH mukhI ! huM teA rAjIkhuzIthI A jamIna sAMpI devA taiyAra ja chu, mAre| milakula virAdha nathI. ane badalAmAM phakta eka kaLathI gAra mane joIe. AhA ! emAM zuM ? tamAre joie te ne 2 mukhIe punaH pUchyuM. huM apAvu.lA, khIjuM kAMI nathI joitu nA, nA, mane teA eka kaLazI jAra maLI eTale ghaNuM. eka kaLazI jAra eTale te vakhate 20 maNa gaNAya. darabAra tA thAdAra pAse pahoMcI gama ne kahI dIdhu ke H sA'ba ! Apa je jamIna levA mATe AvyA che, e jamInanI majUrI huM ApI dauM chuM.. thANudAre tu Mja vakIla ane kAmadArane kahyuM ; namaza hastAveja lAve, ane AdaramAranI sahI laI lyA. bIjI vAtta pachI. ema ja karavAmAM AvyuM. enI sAthe e khannene kahIne darabArane eka kaLazI jAra paNa apAvI dIdhI. have mA ekadama saraLa thaI gayA. A eka darabAranI kSo maLI, eTale badhAM TAkSa sahI karavAnA ja. ApAbhAI e kahI rAkhelu ke mArI sahI sauthI chellI lejo. pahelethI zA tA A badhAM pAchAM UMdhA thaze. tyArapachI tatkALa tyAM ja bhANusa dvArA bAkInA 18 garAsiyAne melAvIne badhI vAta samajAvI. paNa e badhAM vAta karatAM thANudAranA kaSNane vadhAre sArI rIte samajatA hatA, eTale tarata ja sa'mati ApI dIdhI. thANadAre kahyu : kheleA ! A jamInanA badalAmAM tamAre zI ka"mata levI che ? e atyAre ja nakkI karIne kahI de. badhAM darabAroe adarAa Mdara vicArI nakkI karIne kahyuM ke : sAba ! amArA gAmamAM sArA ekeya nathI, mATe eka sArI cAro aMdhAvI Ape. e ja enI ki Mmata. amAre rUpiyA nathI joItA. adhAMnI kabulAta thaI gaI. sahIo levAI gaI. vakIla ane kAmadAra paNa cArA baMdhAvI ApavAne kabula thayA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #264
--------------------------------------------------------------------------
________________ Apane ucita lAge che... 225 pachI TuMka samayamAM ja jamInanI mApaNI karI ane pAkAM 45 hAtha lAMbI-pahoLI jamIna aghATa vecANa laI lIdhI. | darabAranI mAMgaNI pramANe gAmamAM eka suMdara caro paNa baMdhAvI Ape. emAM te vakhate 400 rUpiyAno kharca tha. vakIla tathA kAmadAra mahuvA-pUjyazrI pAse jaI AvyA. sarva bInA jaNAvI. pUjyazrIne ethI apAra harSa thayA. teo zrImAnanI varSonI bhAvanA Aje saphaLatAnA prathama pagathiye pahoMcI gaI hatI. [46] Apane ucita lAge che....... jamIna levAI gaI. khAtamuhuta ane zilA sthApana te prathamathI ja thayelA hatA. have e jamInamAM 72 jinAlayanA nirmANane tathA tene Adeza ApavAne vicAra cAlyA. prathama te pUjyazrIno vicAra eka nAnuM sarakhuM derAsara bAMdhavAne hato ke jethI yAtrikone prabhudarzana-pUjanane lAbha maLI zake. paNa pachIthI e vicAra badalAye. "zrInAbhagaNadhara bhagavaMtanA mukhethI A girivarano mahimA sAMbhaLIne zrI bharata mahArAjAe zrImahAvIra prabhune bhavya prAsAda ahIM karAvyo hato." e vAta teozrInA smaraNapathamAM hatI ja. eTale teozrIne lAgyuM ke e bhavya prAsAdanI smRti karAve e zrI mahAvIra prabhune 71 devakulikAsameta mahAna prAsAda baMdhAva. temAM gaI, cAlu, ane AvatI covIzI, vIza viharamAna tathA cAra zodhatA jina temaja zrIgaNadharabhagavaMtanI mUrtio padharAvavI. A umadA vicAra teozrIe ziSyagaNane tathA vakIla, kAmadAra ane zeTha cImanalAla lAlabhAI (hIrAcaMda ratanacaMdavALA) vagere zreSThigaNune jaNAvyuM. saue ekI avAje e vadhAvI lIdhuM. saune javAba hato : "ApazrImAne bola paDe. e amAre karavAnuM A pramANe mahAprAsAda banAvavAnuM nakakI thayuM. pachI e jinAlayanA AdezanI vAta AvI. jinAlayane Adeza eTale-e jinAlaya Adeza lenAra gRhastha taraphathI baMdhAya, mULanAyaka prabhujI enA nAmanA bharAvAya, ane temane gAdInazIna paNa te ja kare. A mahAmUle Adeza levA mATe zeTha mAkubhAI zeTha cImanalAlabhAI vagere aneka zreSThivare taiyAra thayA. amadAvAdanA vatanI sva. zA. karamacaMda kulacaMda pUjyazrInA paramabhakta hatA. pUjyazrInI sapreraNAnusAra zerIsA pAsenA "vAmaja gAmamAM eka derAsara baMdhAvavAnI temane bhAvanA thayelI. (vAmaja gAmamAM jamInamAMthI prAcIna bhavya jinabi be pragaTa thayA hatA.) paNa e 1. 30 hAtha lAMbI ane eka hAtha pahoLI jamIna=pAke eka hAtha lAMbI paheLI jamIna gaNAya. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #265
--------------------------------------------------------------------------
________________ 226 zAsanasamrATa bhAvanA amalI bane te pahelAM ja teo svargavAsI banyA AthI e kAma na thayuM. temanI derAsara khAtAnI te milakata suradAsa zeThanI piLamAM rahetA temanA suputrI zrIpuMjIbena dalapatarAma pAse paDI hatI. emAMthI pitAjInI mahecchA pUrNa karavAnI taka teo zedhI rahyA hatA. e avasare zrIkadaMbagiritIrthanA prastuta derAsaranA AdezanI temane jANa thaI tarata ja teo mahuvA gayA. tyAM pUjyazrIne vinaMti karI : "sAheba ! amAre Adeza levAnI bhAvanA che. huM Adeza lIdhA vagara pANI paNa vAparavAnI nathI. Apa sAhebanI kRpA hoya te Adeza maLaze." pUjyazrIe puMjIbenanI Adeza levAnI daDha abhilASA pArakhI. teozrIe saune vAta karI ke : bele! tamArA saunI IcchA hoya te A puMjIbenane Adeza ApIe. ApaNe rUpiyAno vicAra nathI karavAne. paNa sAmI vyaktinI bhAvanA javAnI che. mATe tamArA saunI IcchA thatI hoya te Adeza ApIe. sIe kahyuM ke sAheba ! AmAM amane zuM pUchavAnuM ? ApazrImAna dIrghadraSTA cho-mahApuruSa che. Apane je ucita lAge te karavAnuM ja hoya. ane emAM amArI saMmati ja hoya. Ama saunI saMmati jaNAtAM pUjyazrInA sAnidhyamAM zrIkadaMbagiri tIrthamAM baMdhAnAra bhavya zikharabaMdhI derAsarane Adeza zA. karamacaMda phulacaMda vatI temanA suputrI zrIpuMcha benane apAye. puMjIbenanI prasannatAne pAra na rahyo. temanA svargastha pitAnI ane temanI varSonI zubhabhAvanA Aje pUjyazrInI kRpAthI saphaLa thaI kharekhara, mahApuruSonI dayAne prakAra keI nirALo ja hoya che. A pachI eka maMgalamahate e jamIna upara zrI mahAvIra prabhune mahAprAsAda navedita zilpI semapurA zrIprabhAzaMkarabhAI e ghaDadAsanI dekharekha taLe baMdhAva zarU thaye. e jinAlaya mATe prAcIna suMdara prabhupratimAnI tapAsa zarU thaI. pUjyazronI bhAvanA hatI ke jyAM sudhI zrIvIraprabhunI prAcIna pratimA maLI jAya, tyAM sudhI navo na bharAvavA. zrIvIraprabhunI saMprati mahArAjAnA vakhatanI suMdarakAra pratimA zaMkhalapuramAM che, e vAta teozrInA dhyAnamAM hatI. teozrIe zrAvakene te pratimA meLavavAno prayAsa karavA upayoga Ape. amadAvAdanA zA. sArAbhAI jezIMgabhAI tathA sAta phulacaMda chaganalAla vagere gRhastho tyAM gayA. pUjyazrIe sUcavelI mUrtinA darzana karIne teo ati-AlhAda pAmyA. sthAnika saMgha pAse temaNe e mUrti mATe mAgaNI mUkI. gAmanA zeThe saMgha bhego karyo. vicAraNapUrvaka amuka nakaro laIne pratimAjI ApavAnuM saMghe nakkI karyuM. banne gRhastha bIje divase pratimAjInI pUjA karIne laI javA taiyAra thayA. tyAM ja ekAeka zeThe nA pADI. pratimAjI ApavAnA nathI ema jaNAvyuM. kulacaMdabhAI vageree temane ghaNuM samajAvyA ke- A tIrthanA mULanAyaka thaze. pU. gurUmahArAjane ghaNA gamyA che, mATe tame Apo. paNa e leke na mAnyA. chevaTe saMghe ApelAM prAcIna parikarane vegana bharIne teo pAchAM AvyA. A pachI bIje paNa tapAsa karI, paNa manamAnI mUrti na maLI, eTale pUjyazrInI anujJA laIne navI For Personal and Private Use Only Jain Educationa International
Page #266
--------------------------------------------------------------------------
________________ Apane cita lAge te... 227 pratimA bharAvavAnA niNaya levAyA. e pratimA manAvavAnA era jayapuranA kuzaLa zilpIne ApavAmAM Avye. eNe paNa era anusAra zubha divase zuddhi ane vidhipuraHsara e pratimA ghaDavAnA maMgalaprAraMbha karI dvIdhA. A tarapha mahuvAmAM-- pUjyazrInA pavitra janmasthAnamAM khAtamuhUta thayA pachI derAsaranu bAMdhakAma zarU thayuM. tyAM paNa nAnuM ane sAduM dezasara bAMdhavAnA ja vicAra hatA. paNa pachIthI pUjyazrInA paTTadhara cyA. zrIvijrAdayasUrijI ma. tathA temanA paTTadhara A.zrIvijayanaMdanasUrijI ma. nI zubhapreraNAthI bhaktazrAvakonI bhAvanAmAM vRddhi thatAM bAvana jinAlayayukta cAra majalAnuM zikharamAMdhI derAsara bAMdhavAnA nirNaya thayA ane e mujaba plAna karIne kAma AgaLa dhapAvavAmAM AvyuM. A cAturmAsanI zarUAtamAM pUjyazrIe potAnA vidvAn ziSya munizrI amRtavijayajI mahArAjane gaNipada tathA paMnyAsa pada ane munizrI lAvaNyavijayajIne prava kapada ApyAM. zrIamRtavijayajI ma. gayA mahA mahinAthI zrIbhagavatIsUtranA ceAga vahI rahyA hatA. padavIprasaMge zrIsa Mghe bhavya mahAtsava caiAnyA. cAturmAsa pachI derAsaranA kAmakAjane aMge keTalAka samaya mahuvAmAM sthiratA karI. te daramyAna--zeTha kasaLacaMda kamaLazInA kuTuMbamAM vyAvahArika kAraNeAsara vikhavAda thatAM tenA chAMTA jJAtimAM tathA saMghamAM paNa uDyAM. AthI saMghamAM paNa vikhavAdanuM vAtAvaraNa sarjAyu'. e pakSA paDI gayA. paNa pUjyazrIe anne pakSane ekatra karIne zAMti tathA sauMpa jALavavAnA upadeza karyAM. ane nAnA nAnA hetuone AgaLa dharIne saMghamAM tathA jJAtimAM vikhavAda UbheA na karavA samajAvyA. anne pakSavALA peAtAnI bhUle! samajyA, kabula thayA, ane pUjyazrI samakSa parasparanI kSamA yAcIne vikhavAdanA aMta ANyA. mahuvAmAM 'zrIyazeAvijayajI jaina khAlAzrama' bAMdhavA mATe kasaLacaMdabhAI e udAradile sArI rakama ApI hatI. e bAlAzramanu bAMdhakAma A vikhavAdane lIdhe aTakelu. paNa have te pUrU karavAnu saMghe kabUlyuM. have pUjyazrIe vihAranI taiyArI karI. e prasaMge A samAdhAnathI khUba AnaMda pAmelA zrIkasaLacaMdabhAI ne zrIsiddhagirirAjanA charI pALatA saMgha kADhavAnI bhAvanA thaI. pUjyazrIe upadeza ApIne e bhAvanAne dRDha banAvI. e dRDha bhAvanAnusAra temaNe pUjyazrInI nizrAmAM saMgha kADhyo. saMghamAM joDAyelA sekaDo yAtrALuo tapa-japa-prabhubhakita-zusevA Adi dhama kAryAM karatAM karatAM umaNIyAvadara, kuMbhaNu, khuMTavaDA, sedaraDA, chAparIyALI, jesara, rAjapara, cAka thaI ne kada MbagirijI AvyA, girivaranI yAtrA karI. pUjyazrInA zrImukhe A tIrthanA mahAna mahimA zravaNu karIne sakala saMgha pulakita banyA. girirAjanI chAyAmAM nirmAI rahelAM bhavya derAsarane joIne sau kAI pUjyazrInA tIIddhAramaya AtmAne abhivaMdI rahyA. pUjyazrInA kalyANukara Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #267
--------------------------------------------------------------------------
________________ 228 zAsanasamrATuM upadezane pariNAme zA. kasaLacaMdabhAIe kadaMbagirijInI taLeTImAM bhAtAkhAtAne eka eAraDe baMdhAvyuM. ahIMthI saMgha pAlitANA Avyo. girirAjanI yAtrA karIne saMghapatie pUjyazrInA haste tIrthamALa paherI. pachI saMgha svasthAne gaye. zeThazrI mANekalAla manasukhabhAIne navapadajInI zAzvatI oLInuM ArAdhana cAluM hatuM. tenI pUrNAhuti A varSe thatI hatI. temane abhilASA thaI ke-pUjyazrI A mAsuM amadAvAdamAM kare, ane teozrInI nizrAmAM ArAdhanAnI samApti thAya te vadhAre sArUM. ethI teo amadAvAda padhAravAnI vinaMti karavA AvyA. pUjyazrIe kSetrasparzanAe e vinaMtine svIkAra karyo. pachI pAlitANAthI kadaMbagiri jaI tyAMthI ceka-jALIlA-gheTIne raste valabhIpura padhAryA. ahIMnA nAmadAra ThAkora sAhebanA bhakitapUrNa Agrahane mAna ApIne thoDA divasa sthiratA karI. pachI AgaLa vadhyA. mAgamAM dhaMdhukA pAsenA kharaDa gAmamAM teozrInI preraNAthI zeThazrI mANekalAlabhAIe upAzraya baMdhAvyuM. kaThathI dhULakA jatAM vacce AvatAM saraMDhI gAmamAM paNa sAdhu-sAdhvIone utaravAnuM koI sthAna na hatuM. te mATe pUjyazrIe upadeza ApatAM mANekabhAI zeThe gAmamAM eka makAna vecANa laIne upAzraya mATe samapyuM. kaThamAM paNa upAzraya nAne hevAne kAraNe muzkelI paDatI. paNa pUjyazrInA sadupadezathI zrAvakoe e upAzrayane vizAla ane vyavasthita banAvyuM. mahAmaMtrIzrI vastupALa ane tejapALanA samayanI gujarAtanI rAjadhAnI dhoLakAmAM pUjyazrI padhAryA. tyAMnA traNa jINuM derAsarane uddhAra pUjyazrInA upadezathI vibhinna zrAvakee karAvyuM. tyAMthI anukrame sarakheja padhAryA. vacamAM badarakhA tathA kAsIMdrAnA jIrNa derAsarene uddhAra teozrInA upadezathI thaye. A AkhAye vihAra daramyAna pratidina gAma-bahAragAmanA seMkaDo bhAvike pUjyazrIne vaMdana karavA kAje AvatAM ja rahetAM. sarakhejamAM svAmIvAtsalya thayuM. tene lAbha hajAra uparAMta bhAvikoe lIdhe. tyAMthI bhavya sAmaiyA saha amadAvAda zaheramAM padhAryA. amadAvAda padhAryA pachI hAMlA-paLanA jIrNoddhata jinAlanI pratiSThA karAvI. 1986 nI sAlanuM A cAturmAsa amadAvAdamAM birAjyA. A mAsanI eALI prasaMge zeThazrI mANekalAlabhAInI vinaMtithI temanA baMgale padhAryA. tyAM teozrInI nizrAmAM zeTha sahita seMkaDo bhAvikoe utsava ane vidhipUrvaka oLInI ArAdhanA karI. comAsA pachI elIsabrIja-kocaraba vistAramAM AvelI jaina-sosAyaTImAM rahetA zrAvakenA AgrahathI tyAM padhAryA. zeTha maNalAla suracaMdanA baMgale rahyA. vyAkhyAna haMmezAM cAlu rahevAthI bhAvike sArA pramANamAM lAbha letA hatA. ahIM derAsara nahatuM. e khoTa saune sAlatI. paNa kaI preraka nahatuM, eTale ema ne ema cAlatuM hatuM, pUjyazrIe tyAMnA zrAvakene preraNA karI. "jainane bALaka prabhudarzanathI vaMcita na ja rahevuM joIe." e vAtane bhArapUrvaka upadezI. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #268
--------------------------------------------------------------------------
________________ anumedanAnA nidAna 219 A vAta saune abhISTa ja hatI. pUjyazrInA A upadeze temanI suSupta bhAvanAne jagADI. saMghe derAsara baMdhAvavAnA niNya karyAM. zA. maNIlAla sAMkaLacaMdanI peDhIvALA maNIbhAI tathA kezubhAI e aMtaranA umaLakAthI derAzaranA Adeza lIdhe. ane e derAsara temanA taraphathI baMdhAvu zarU thayuM. A pachI pUjayazrI zaheramAM padhAryAM. ghAMcInI zeTha nagInadAsa bahecaradAsavALA zeTha caMdulAla devazAnA pADAnA derAsaranI paNa pratiSThA karAvI. pALamAM-vIzA zrImALI jJAtinA agraNI cunIlAlanA gharaderAsaranI pratiSThA karAvI. A cAmAsA pachI kAka vRddhi trIje pUjyazrIe potAnA ziSyaratna panyAsazrI vijJAnavijayajI gaNivarane upAdhyAya padathI alaMkRta karyAM. akha'Da vinaya ane zukitamAM tatpara rahenArA e panyAsa-munivara A padavI mATe pUrA lAyaka ja hatA. A prasaMge zrIsaMghe suMdara utsava ujavyeA. [47] anumeAdanAnA nidAna "tAlAzAha ! tamAro bhAgyavaMta putra AvAM ja jinAlayeA zrIzatru Mjaya upara badhAvaze." prabhA !, AcArya zrInA vacanAne vineAda samajelA teAlAzAhe kahyuM ; amArA evAM bhAgya kayAM ? evI zakti kayAM ? e tA kAI mahAbhAgyazALInuM ja kAma. "nA,nA tAlAzAha ! tame A vAtane vinA na samajaze!. huM sAce ja kahuM chuM ke-tamArA karmAMzA bhAre saubhAgyazALI che. e mATo thaine avazya siddhAcalajI para AvAM derAsaro mAMdhaze. emAM mInamekha nathI.'' teAlAzAha Ana divaeAra khanI gayA. natamastake teo khelyAM : kRpALu ! mAreA karmAMzA AvuM mahAkAya karavA bhAgyavaMta thAya, enAthI vadhAre rUDuM zuM ? ApanAM vacanA saphaLa aneA. ApanA AzIrvAda phaLeA. cittoDanA mahArAjA saMgrAmasiMhajInA maMtrI tAlAzAha ane jainAcAya zrI dha ratnasUrijI vacce uparanA vArtAlApa thayeA. teAlAzAha eka dhanika zrAvaka hatA. viziSTha AvaDatane kAraNe te rAjamaMtrIpade pahoMcyA hatA. paNa ethI dha bhUlyA na hatA. balke-dharmArAdhanamAM siva zeSa udyamavaMta rahetA hatA. temaNe cittoDagaDhamAM zrIpArzvanAtha tathA zrIsupArzvanAthanA ramaNIyabhavya jinabhavanA badhAvyA hatA. Jain Educationa International DholatAkhAda (devagiri)thI nIkaLelA cha'rI' pALatA tIthayAtrA saMghamAM A. zrIdharanasUrijI paNu hatA. tee saMgha sAthe cittoDamAM AvyA. A jinAlaye nA darzana karyAM. jinAlayAnI ramaNIya kArIgarI tathA gaganeAttuMga bhavyatAe emanI AMkhAne AkaSI. teozrI AnadathI e jinAlayA nirakhI ja rahyA. sAthe mahAmatrI tAlAzAha ane temanA khAlaputra For Personal and Private Use Only
Page #269
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsanasamrATa karmAzAha hatA. ekAeka AcAryazrInI daSTi karmAzAnA tejasvI lalATa para sthira thaI geDI. vAra mATe teo kaI gahana vicAramAM khovAI gayA. jyAre teo vicAra-vamaLamAMthI bahAra nIkaLyA, tyAre temaNe tolAzAha sAthe upara pramANe vAtacIta karI. pachI teo saMgha sAthe yAtrAthe AgaLa vihAra karI gayA. ahIM kALakrame telAzAha svargagAmI banyA. pachI temanA yuvAna ane dhImAna putra karmAzAhane maMtrIpada maLyuM. teo paNa pitA jevI ja kunehathI kArabhAra calAvatA hatA. ekavAra-amadAvAdanA sulatAna mujhapharazAhano nAne zAhajAdo bahAdurazAha keI kAraNe pitAnI sAthe laDIne bhAgIne cittoDa AvyuM. sulatAnanuM pharamAna hatuM ke tene keIe Azraya na Ape," paNa e pharamAnane gaNakAryA vinA karmazAhe zAhajAdAne Adara sahita Azraya Apyo. ene joItI rakamanI sahAya karI. pachI premathI samajAvIne enA pitA sAthe samAdhAna karAvyuM. - have jyAre e zAhajAda amadAvAdane sulatAna thaye, tyAre teNe pitAnA parama upakArI mitra maMtrI karmazAne yAda karIne bolAvyA. ane kahyuM tamAre je jAgIra-saMpattinI jarUra hoya te mAge, huM ApIza. karmAzAha vaNika hatA. temane dhanasaMpattinI koI jarUra na hatI. e te temane tyAM vAparI na khUTe eTalI hatI. temane pU. A. zrIdharmaratnasUrijI ma. nuM vacana yAda AvyuM. temaNe vicAryuM ke sulatAna je sulatAna rIjha che, te ApaNuM mahAtIrtha zrI siddhAcalajInA uddhAranI tathA dezanA jaina dharmasthAnanA saMrakSaNanI anujJA ja zA mATe na meLavavI ? tarata ja temaNe pitAnI e mAMga zAha pAse rajU karI, zAha temanA para ghaNe prasanna hatuM. teNe e baMne mAMgaNIo maMjUra karI. ane tatkALa saurASTranA sUbA upara zAhI pharamAna lakhI mekahyuM ke "kamazAhane tIrthoddhAra mATe sarva savalata Apo." - zAhI pharamAnathI atI AnaMda pAmelA karmAzAha tyAMthI sIdhA khaMbhAta gayA. tyAM birAjatA pU. A. zrI vinayamaMDala sUrijIne tamAma pInAthI vAkepha karyA ane tIrthoddhAraprAraMbhanA muhUrta tathA vidhi aMge pRcchA karI. AcAryazrIe paNa zubhamuhUrta ApavA sAthe karaNIya vidhi samajAvyuM. e jANI laIne karmazAhe kuzaLa zilpIone nimaMtryA. ane e zilpIo zAstrAnusAra kArya kare te mATe, tathA egya vidhividhAna mATe teo tiSa, zilpAdi zAstromAM pAraMgata zrIvivekadhIragaNi, tathA zrIvivekamaMDana pAThakane vinaMtipUrvaka pAlitANuM laI gayA. girirAja upara te munivaranI dekharekha tathA sUcanAnusAra dAdAnA jinAlayane jIrNoddhAra zarU karyo. zrI puMDarIkasvAmInuM jinAlaya baMdhAvyuM. dAdA AdinAtha prabhunI nUtana bhavya pratimA kuzaLa kArIgara pAse zAstrokta pramANayukta banAvarAvI. jIrNoddhAra pUro thavA AvyuM, tyAre teoe vibhinna sthaLoe birAjatAM vividhagacchIya AcAryAdi munivarone vinaMti karIne nimaMtryA. aneka AcArya bhagavaMtenA sAMnidhyamAM e mahAprAsAdamAM prabhunI aMjanazalAkA-pratiSThAno mahAmahotsava temanA taraphathI ujavAye. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #270
--------------------------------------------------------------------------
________________ anumAnAnA nidAna 231 hiMdabharanA lAkho bhAvike A prasaMge tyAM upasthita thayA hatA, pratiSThAkAraka AcAryo sarvagacchoya hovAthI A pratiSThA keNe karAvI? e matabheda ubhuM na thavA pAme, mATe karmAzAhe tathA zAsana subhaTa sUrIzvarae dIrdhadaSTi vAparIne dAdAnI palAMThInA lekhamAM lakhyuM "prati tiM sarvapUrNimA " vi. saM. 1587nI e sAla hatI. vaizAkha vada chaThane e mahAna divasa hato. vi. saM. 1987nA cAlu varSe girirAja upara dayALadAdAnI pratiSThA thayAne barAbara cAraso (400) varSa pUrA thatA hatA. amadAvAdanA nagarazeTha zrI kastUrabhAI maNibhAInI, zeTha A. ka. nI peDhInA pratinidhionI tathA zaheranA agraNIonI bhAvanA thaI ke-A 400mI varSagAMThanA zubhaprasaMge tenI ujavaNI karIe. A vicAra AvavAthI zeTha pratApasiMha mehalAla, zeTha sArAbhAI DAhyAbhAI, giradharalAla choTAlAla, jezaMgabhAI kALIdAsa, jamanAdAsa hIrAcaMda ghevarIyA vagere A bAbatamAM pUjyazrInI salAha levA AvyA. pUjyazrIe pharamAvyuM keH "A ApaNe mahAna divasa che. A divase sarva prakAranA AraMbha-samAraMbhe baMdha rahevA joIe. male paNa baMdha rahe. rathayAtrA tathA saMghanI navakArazI thAya. jethI lekene paNa khyAla Ave ke-Aje jenene eka mahAna divasa che. piLanA derAsaranI varSagAMTha Ave, tyAre ApaNe pUjA-jamaNa vagere karIe chIe, te A te traNa jagatanA nAtha paramadayALu dAdA zrI AdIzvara prabhunI varSagAMThane divasa che, enI ujavaNI apUrva rIte ja karavI ghaTe." pratApasiMhabhAI kaheH viziSTa rIte-Apa pharamAve che tema ujavaNI thAya-karIe. paNa mIle baMdha na rahe. mIlamAlike mAne ke kema e eka prazna che. pUjyazrI kahe: tame prayAsa te karI juo. baMdha rahe te ghaNI sArI vAta. zeThiyAoe mIlamAlikane maLIne potAnI bhAvanA jaNAvI. sAcI dharma-bhAvanAne paDaze ene anurUpa ja paDe che. mIlamAliko tarata mAnI gayA. dAdAnI varSagAMThanA divase mIle baMdha rAkhavAnuM temaNe saharSa kabUlyuM. zaheranA kasAIe paNa mAnI gayA. - have AvI navakArazInI vAta. divasa TuMkA hatA. jhaDapI nirNaya levAno hate. konA taraphathI karavI ? e vicAra cAlatAM pUjyazrIe kahyuM : "zeTha mAkubhAI (mANekalAla manasukhabhAI) ane zeTha kastUrabhAI lAlabhAI taSphathI navakArazI rAkhe. ene kharca baMne bhAge paDate vaheMcI le." mAkabhAIe "tahatti kahI ene AnaMda saha svIkAra karyo. kastUrabhAIne bolAvavAmAM AvyA. temane vAta kahI. paNa navakArazI karavA mATe temanuM mana kAMIka ochuM jaNAyuM. temanuM kahevuM thayuM. atyAre gAMdhIjI vagere dezanetAo kedamAM che, te samaye navakArazI karavI yogya nathI. AnA karatAM sAdharmika bhakti mATe kAMIka karIe te vadhAre sAruM che. 1. sarva AcAryoe A biMbanI pratiSThA karI che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #271
--------------------------------------------------------------------------
________________ 232 zAsanasamrATuM * tyAre pUjyazrIe spaSTa pharamAvyuM ke dezanetAo kedamAM che te barAbara che. paNa tamArA zeThiyAomAM ja vivAhanA-lagnanA prasaMge ujavAya che, ane svajane-nehI-saMbaMdhIo mATe jamaNamAM pistAnI baraphIe karAya che, ne khavaDAvAya che. tyAM gyAyegyane vicAra nathI AvatuM. ane dAdAnI 400mI varasagAMThanI navakArazI ke jemAM-caNunA lADavA, caNAnA gAMThIyA, caNAnuM zAka ane caNAnA loTanI kaDhI karAya che, ane tamArA eka lagnathIye ochuM kharca Ave che, tyAM ja dezanetAonuM bahAnuM mUkAya che." pUjyazrInI sAcI vAta sAMbhaLIne sau stabdha banI gayA. thoDI vAra pachI zeTha jezaMgabhAIe teDa kADhatAM kahyuM ke ApaNe be TIpa karIe. eka TIpa sAdhamika-sahAyanI, ne bIjI navakArazInI. jenI jemAM IcchA hoya, te temAM lakhAve. kastUrabhAI kaheH "huM mArI meLe sAdharmika-bhaktimAM be hajAra rUpiyA vAparIza. paNa ApaNe saMghamAM vikhavAda paDe evuM nathI karavuM. saMgha ekamatathI ne eka vicArathI je nakakI kare te karavAnuM che." A pachI sau chUTA paDyA. navakArazI aMge koI nirNaya na levAye, AthI zaheramAM hA macI gaI ke-kasturabhAI zeThe navakArazI baMdha rakhAvI. A hovAthI agraNIo akaLAyA. te ja divase bapore zeTha pratApasiMhabhAI hAMphaLAhAMphaLA pUjyazrI pAse AvyA, ane pUchyuM : sAheba! A bAbatamAM zuM karavuM che? pUjyazrIe kahyuM : "zuM karavuM kema ? navakArazI karavAnI che. ane e mATe TIpa karo. pahelAM dezaviratisamAja ane yaMgamensa jaina sesAyaTIvALAne pUchI le ke tamAre navakArazI karAvavI che? nahitara pAchaLathI e loko khAlI juThANuM phelAvaze." e baMne saMsthAvALAne pUchI levAmAM AvyuM. temanI nA AvatAM pUjyazrInI pAse ja zreSThivane ekatra karIne TIpa karI, zrItattvavivecakasabhA taraphathI navakArazI karavAnuM jAhera thayuM. bIjA divase vahelI savAre zeTha sArAbhAI DAhyAbhAI tathA zA. giradharalAla choTAlAla pUjyazrI pAse AvyA. temane jotAM veMta pUjyazrIe pUchayuM kema atyAre vahelA? navakArazI mATe ja AvyA che ne ? temaNe hA pADatAM kahyuM ke sAheba ! navakArazI na karavI evuM kastUrabhAInuM kahevuM nathI. teo te ema kahe che ke e mATe paisA ApavAnI mArI ruci nathI. bate pachI navakArazIne Adeza levA mATe nagarazeTha pAse saunI sAthe kasturabhAIe javuM paDaze, ane navakArazI-samaye AvIne pATa upara besavuM paDaze. e nakkI karI lAve." pUjyazrIe spaSTatA mAgI. tarata ja teo zeTha pAse gayA, ane nakkI karI AvyA. vaizAkha vada chaThane eka ja divasa bAkI rahele. eka divasa pahelAM ja A nakkI thayuM. amadAvAdanA samasta saMghanI navakArazInI taiyArIo eka divasamAM kema thAya? e vimAsaNa hatI. paNa AkhA amadAvAdane eka rUpiyAmAM jamADavAnI kAbeliyata dharAvatAM amadAvAdanA zreSThio muMjhAya zAnA? zeTha camanalAla lAlabhAI vageree kamara kasIne mahenata AdarI, gaNatrInA kalAkamAM te navakArazI aMgenI sarva sAmagrI taiyAra. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #272
--------------------------------------------------------------------------
________________ Adarza anuzAsaka 237 che. va. pAMcamanA divase zeTha karaturabhAInI AgevAnI taLe zreSThiva nagarazeTha zrI kastUrabhAI maNibhAIne tyAM Adeza levA gayA. nagarazeThe paNa saune cAMllA karIne zrIphaLa ApavApUrvaka Adeza ApyA. vai. va. nA savAre nagarazeThanA vaDe hajAranI mAnava medanInI vizALa hAjarImAM bhavya snAtrotsA ujavAye. tyArabAda rathayAtrA nIkaLI. amadAvAdamAM abhUtapUrva e jaina rathayAtrA nIkaLI pUjyazrI vagere seMkaDe munirAja, hajAro bhAvika AtmAo, benDavAjAM ne nizAna DaMkA vagerethI varagheDAno ThATha apUrva banyA hatA. - sakalasaMghanI navakArazI paNa apUrva ulaTabhera thaI. navakArazI vakhate zeThazrI kastUrabhAI saunI sAthe tyAM AvIne pATa para beThA. bapore zeTha jezIMgabhAInI vADInA zrI AdIzvaraparamAtmAnA jinAlayamAM navANuM prakAranI pUjA paNa mahotsavanI jema bhaNAvAI. tyAM tathA jhaverIvADamAM bhoMyarAnA zrI AdIzvaraprabhune lAkheNuM aMgaracanA racavAmAM AvI. ekaMdare eka divasanI vyavasthita ujavaNuM moTAM mahotsavane paNa jhAMkhI pADe evI thaI ane ethI jenetaromAM enI khUba anumodanA thaI. e anumodanAnA nidAna ApaNe pUjyazrI ja hatA. [48] Adarza anuzAsaka pUjyazrInI anuzAsana-paddhati ajoDa hatI. tapAgacchAdhirAja zrImULacaMdajI mahArAjanA vArasArUpe teozrIe e meLavelI. - sAdhuone abhyAsa kema vikase-sAre thAya e bAbatanI teozrI ghaNI cIvaTa rAkhatA. koIpaNa muni ALasu na bane, bhaNavAmAM ke cAritrArAdhanamAM pramatta na bane, e mATe teozrI pUratI takedArI rAkhatAM. teozrI svayaM sAdhuone bhaNAvatA. kizatAjunIya, raghuvaMza ke tilakamaMjarI-kAdaMbarI jevAM kAvyo hoya, paribhASabduzekhara je vyAkaraNane koI graMtha hoya, ke Agama yA dazanazAstrane kaI mahAgraMtha heya, ene eka pleka ke eka gAthA paNa teozrI evI vizada rIte bhaNAvatAM ke-bhaNanArane e AkhuM kAvya ane A graMtha ApameLe bhaNatAM-vAMcatA AvaDI ja jAya. soTI vAge camacama, ne vidyA Ave ramajhama' A vAtane teozrI daDhapaNe mAnatA hatA. bhaNAvatI vakhate teozrI taraparNanA derAne paNa upayoga karatAM. teozrInA vikhyAta vidvAna banelA ekapaNa ziSya-praziSya evA nahi haya, jeNe e derA na khAdhAM hoya. paNa e 30 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #273
--------------------------------------------------------------------------
________________ 234 zAsanasamrATa zikSA khamanArA ziSya Aje kahe che ke-gurU mahArAjane eka eka dore Aje amArAmAM eka eka viziSTa guNapaNe pariName che. pUjyazrI pATha ApatAM hoya tyAre moTAM dhanavAna zreSThio ke gAma-paragAmanA saMgha AvIne bese te paNa teozrI yathAvat pATha cAlu ja rAkhatAM, ne zikSA paNa karatAM. teozrI bhaNAvavAmAM eTalAM to ekAgra banI jatAM ke koInA AvyA-gayAne paNa khyAla na Avata. AvanArane te pATha pUre thAya tyAM sudhI besavuM paDe. e rIte besanArA keTalAMya gRhasthAe pUjyazrInI adhyApanazailI ane kaDaka zikSA najare joI che. teo AthI khUba prabhAvita thatAM. pUjyazrI dareka ThekANe upAzrayanI madhyamAM birAjatAM. cAre tarapha vyavasthitapaNe ziSyasamudAye beThA hoya, ne jJAne pArjanamAM tanmaya hoya. e dazya jevuM e paNa aNamola lhAve hate. keI paNa zrAvakane e munivare pAse javAnI manAI hatI. dUrathI vaMdana karI levAnuM. keIvAra zrAvaka zAtA pUche, ane munirAja UMcuM joIne dharmalAbha Ape ke saheja vAtacIta kare, to e zrAvakane ja pUjyazrI Thapake ApatAM ke-tAre vAta karAvIne sAdhuone bagADavA che ? abhyAsa karatI vakhate sAdhuone vAte karAvavAnI hoya nahi. - rAtre pratikramaNa pachI sarva abhyAsI munivarone punarAvartana-AvRtti moDe sudhI karavAne niyama hato. sahAdhyAyI munivare bhegAM maLIne svAdhyAya kare. e svAdhyAyaramaNamAM rAtrinA 11-12 vAgI jAya to paNa khyAla na Ave. ziSyonuM ekAMta hita vAMchanArA pUjyazrI rAtre meDethI pitAnI sAthenA mANasa "nArAyaNane ekale ke jA ! joI Ava, badhAM bhaNe che ke vAte kare che ?' nArAyaNe paNa bhAre kAbela hatA. koIne khabara na paDe evI cupakIdIthI sarvatra tapAsa karI Ave. emAM je kaIvAra koI sAdhu vAta karatAM jhaDapAI jAya, te thaI rahyuM. pUjyazrI tarata ja ene bolAve ane kaDaka zikSA ApatAM kahe ke : "alyA ! barAbara mahenata nahi kare, nahi bhaNe, te vANiyAnA roTalA nahi pace. marIne bharUcanA pADA thaze. mATe barAbara bhaNe, barAbara dhyAna rAkhe." e ziSya paNa evA vinayI ane AjJApAlaka ke eka vAranI Takera ja emane basa thaI paDe. pharI kadI paNa evI bhUla teonA hAthe na ja thAya. A prabhAva hato pUjyazrInI kaDaka paNa kalyANakArI adhyApana paddhatine ane kaDaka AcAraparipAlanane. enuM ja pariNAma che ke--jinazAsanane nava nava AcAryo ane aneka jJAnIdhyAnI-tapasvI munivare sAMpaDyA.' sAdhuone vividha viSayenuM adhyayana karAvavA mATe pUjyazrIe bihAra pradezanA bhAratavikhyAta paMDitavara zrIzazinAtha jhA, vagere zAstrIone 45-45 varSa sudhI rAkhelA. nyAyakusumAMjali, khaMDanakhaMDakhAdya, bAdhAMta gadAdharI sudhIne navIna nyAya, vyutpattivAda, gItA, advaitasiddhi-zAstradIpikA, saMmatitarka tathA syAdvAdaratnAkara vagere aneka AkaragraMthane kaMThasthanI jema rAkhanAra tathA evAM graMtho racanAra e mahAvidvAn zAstrIjI pAse pUjyazrInA 1. pUjyazrInI A adhyApana paddhatine Aje paNa teozrInA ziSya praziSyo tathA parasamudAyanA samartha sAdhuo AdarapUrvaka ane kRtajJabhAve saMbhAre che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #274
--------------------------------------------------------------------------
________________ Adarza anuzAsaka ziSyaratnA nyAya-vyAkaraNa-sAhitya-SaDjhana vagere gahana viSayAmAM pAragAmitva meLavatAM. zAstrIjI paNa AchAM kaDaka nahAtAM. koI sAdhu kharAbara na bhaNe, te tene teo kaDaka zabdomAM zikhAmaNa ApatAM paNa khacakAtA nahi. pUjyazrIe ziSyAne vyavasthita rIte bhaNAvavA mATe eka suMdara ane sarvopayAgI (janarala) pAThyakrama taiyAra karAvyo hatA. e pramANe bhaNanAra-pachI te maMdabuddhivALA hoya ke medhAvI hAya, paNa avazya vidvattA meLavavA samartha thatA. 275 A pAThyakrama teezrIe 1987nA A cAturmAsamAM preA. AnaMdazaMkara bApubhAI dhruvane dekhADyo. Ana'dazaMkarabhAI A divaseAmAM syAdvAdamaMjarI'nu' aMgrejI bhASAMtara karatA hatA. emAM AvatAM saptabhaMgI- saptanaya-nikSepa-mu DakevalI-zrutvA kaivalI-azrutvA kevalI vagere viSayAnu vistRta varNana samajavA tathA te viSayA kayA kayA graMthAmAM kayA sthAne carcavAmAM AvyA che, tenI jANakArI meLavavA teo ghaNIvAra pUjyazrI pAse AvatA. pUjyazrInI agAdha vidvattA mATe temane ghaNu bahumAna hatuM. tee A pAThyakrama joIne khUba prasanna thayA. ane pUjyazrInI paThana-pAThana aMgenI satata kALajInI prazaMsA karI. e pAThyakramanI temaNe noMdha paNa karI lIdhI. A cAmAsAmAM pUjyazrInI tathA AcArya zrIvijayanandanasUrIzvarajI ma. nI zArIrika asvasthatAne kAraNe teozrI zAhIbAgamAM AvelI zeTha bheALAbhAI jezI gabhAInI jAsudakhAI seneTArIyamanA upAzrayamAM ghaNI vakhata rahyA. ekavAra zeThazrI mANekalAla jeThAbhAI tathA zeThazrI bhALAbhAI jezIgabhAI e AvIne pUjyazrIne vijJapti karI ke : ApazrI eka sthAyI saMskRta pAThazALAnI cAjanA amane sUcaveA. te pramANe ame e pAThazALA sthApIe. emAM eka lAkha rUpiyA ame ApIe ane khIjA pAMca lAkha rUpiyA muMbai jevA sthaLethI ekatra karI lAvIe. jethI e pAThazALA yuddhagiri jevAM pavitra sthaLe kAyama vyavasthita rIte cAlu rahe. pUjyazrIne A vAta samayAnusAra ghaNI yeAgya jaNAI. paNa te samayanA amuka saMcAgAnA vicAra karIne teozrIe e mATe nA pharamAvI. A pachI zeTha mANekalAla jeThAlAle sArvajanika graMthAlaya (ema. je. lAyabrerI) mATe meATI rakamanuM dAna karyuM. cAturmAsa pUrNa thatAM zeTha cImanalAla lAlabhAInI vina MtithI ThANAeThANuM tyAM karyuM. temaNe pUjyazrInI padharAmaNInA ha mAM aThThAI maheAtsava karyAM. A varSe pUjyazrInA ziSyAe vairAgyarIMgathI vAsata thayelA aneka kizora-yuvake tathA prauDha bhAvikAne bhAgavatI pravrajyA ApI. pUjyazrInA amegha upadezathI bhAvita thayelA zeThazrI sArAbhAI DAhyAbhAI zrIzerIsAtInA uddhAra tana-mana ane dhananA bhAga ApavApUrvaka karAvI rahyA hatA. jodhapurI lAla pASANajaDita tyAMnuM nUtana jinamadira lagabhaga taiyAra thavA AvyuM hatuM. emAM sArAbhAie lagabhaga 35 lAkha rUpiyAnA sadUbhyaya karelA. te jinAlayamAM prabhujInA maMgala-praveza karA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #275
--------------------------------------------------------------------------
________________ 236 zAsanasAda vavAnI temanI bhAvanA thatAM temaNe pUjyazrIne vinaMti karI ke ; Apa sAheba tyAM padhAro, ane mahAtvapUrvaka prabhujInA maMdira-praveza karAvA. te a Mgenu' magala-muhUta paNa pharamAveA. pUjyazrIe temanI vinaMti svIkArI. jo ke-teozrIe teA A pravezanI sAthe pratiSThA karavAnI paNa preraNA ApI. paNa sArAbhAInI bhAvanA udAtta hatI. temanA vicAra hatA ke- derAsaranI pharatI su Mdara derIe-khAMdhIne khAvana jinAlaya banAvavuM. pachI pratiSThA bhavya rIte karAvavI. A mATe temaNe jagyA paNa rAkhelI. A bhavya bhAvanAthI temaNe tatkAla prabhu pravezanA zubha muhUta mATe ja pUjyazrIne vinaMti karI. pUjyazrIe pravezanu mahA-maMgalakAri muhUta kADhyuM. pravezacakra tathA viyAga sAthene mahA zuddhi pAMcamanA divasa nakakI thayA. sArAbhAie e muhUta ne saharSa vadhAvI lIdhuM. mahe|tsavanI taiyArIe AdarI. yeAgya samaye pUjyazrI paNu vihAra karIne zerIsA padhAryA. maheAtsava aMgenA vidhi-vidhAnA zarU thayA. kuMbhasthApanA-navagrahADhi pUjana-naMdyAvata pUjana vagere viziSTa pUjane bhaNAvA lAgyA. sAthe nava divasanI navakArazIo paNa noMdhAI gaI. ane ghaNAM varSathI apUjanIya rahelA prAcIna khi`benI zuddhi tathA pUjyatA mATenA gurUparaparAgata khIjA paNa keTalAMka vidhAnA karavAmAM AvyA. jotajotAmAM pravezanA mAMgalakArI divasa Avye. ahIM eka guMca UbhI thaI hatI. enA ukela keAinAthI nahAtA thatA. banelu evu ke-zrI zerIsApArzva prabhunI e prAcIna pratimAe hatI. baMne prAcIna. baMne zyAma. te eka mApanI. have A bemAMthI mULanAyaka tarIke kaI pratimA-rAkhavI, gaNavI ? ane mULanAyaka tarIke konA praveza karAvavA? e prazna thaI paDayo. enA ukela kAI na karI zakayuM. chevaTe pUjyazrIe kahyuM ; ane prabhujInA praveza karAveA.' emaja thayuM". seMkaDo bhAvikAnI hAjarImAM maMgaLa veLAe vizuddha ma MtroccArapUrvaka e banne prabhu-mUrti enA gabhArAmAM praveza AvavAmAM Avye. pUjyazrI tathA zeTha sArAbhAI amApa AnaMda anubhavI rahyA hatAM. prabhujIne pakhAsaNa para kharAkhara birAjamAna karyAM khAda sakala saMghe pUjayazrI sAthe caityavaMdanAdi kriyA karI. vidhikArakoe svayeAgya kriyAo karI. pachI sau vikharAyA. pUjyazrI Adi paNa upAzraye padhAryA. phakta A. zrIvijayana dainasUrijI ma. tathA vidhikAraka zrIbhAgIbhAI gulAbacaMda ane zeTha pratApasiMha mAheAlAlabhAI gabhArAmAM rahyA. tee ekatra thaine kriyA aMgenI vicAraNA karatA hatA. AkhA derAsaramAM temanA sivAya ceAthuM kAi na hatu. tyAM ja--ekAeka adbhuta camatkAra sarjAya. kAraNathI te aMdhe kArya thAya che. paNa kAraNa vinA kArya thAya tyAre te camatkAra kahevAya che. ahI paNa evuM banyu. emAMthI eka pratimAnA aMgAmAMthI amI jharavu' zarU thayuM'. Adhunika lokA kahe che ke-seMkaDo leAkeA bhegAM thayA hAya, temanA zvAsocchvAsanA kAraNe thatA baphArA ja A kahevAtAM 'amIjharaNAM' che. paNa temanuM mAneluM A kAraNa ahI' na hatuM. A derAsaramAM te phakta traNa ja vyaktio hatI. mATe ja aDhI kAraNa vinAnA kArya svarUpa camatkAra thayA. pratApazIbhAInI tathA AcArya ma.nI daSTi sahasA tyAM gaI. pAse jaine prabhujIne hAtha lagADaco tA hAtha bhInA bhInA. bhogIbhAI e paNa e nihALyuM. jema samaya vItatA gayA, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #276
--------------------------------------------------------------------------
________________ 237 Adarza anuzAsaka tema amIjharaNuM vadhatAM ja gayA. thoDIvAramAM te prabhujIne jANe hamaNuM ja abhiSeka karyo hoya tevuM lAgavA mAMDyuM. AcArya mahArAja tarata ja pUjyazrI pAse gayA ne A vAta nivedana karI. - pUjyazrI paNa tarata derAsaramAM padhAryA. amIjharaNuM nihALyAM. thoDIvAramAM A vAta tyAM hAjara rahelA vizALa saMkhyaka saMghamAM phelAI. sau darzana mATe umaTI paDayA. keIke A khabara amadAvAda pahoMcADatAM tyAMthI hajAre leke AvavA mAMDayA. prabhunA darzana mATe dhasAre thaI rahyo. A amIjharaNAM barAbara bAra kalAka sudhI cAlyAM. e daramyAna eTaluM amI jharyuM kekaLaza te zuM-Dela bharavI hoya to paNa sukhethI bharI zakAya. amIjharaNAmAM ane tevAM anya camatkAmAM zraddhA nahi dharAvanAre seMkaDo ne A banAvane najare joyA pachI pitAnI mAnyatA pheravavAnI pharaja paDI. are ! khuda pratApasiMha bhAI paNa bolyA ke : je huM gerahAjara hota ne mane A vAta kahevAmAM AvI hota, to huM na ja mAnata. paNa A te najare jouM chuM, eTale mAnavuM ja rahyuM. - sAmAnya janasamUha sAnaMdAzcarya bhAve A amIvarSaNa jevA mATe talasatuM hatuM. prabhunA prabhAvathI mugdha thaI rahyo hato. tyAre ApaNuM pUjyazrInuM mana keI anirvacanIya bhAvathI gadgad banI rahyuM hatuM. teozrInI AMkhamAMthI harSAzru vahI rahyA hatA. mukhamAMthI prabhunA stutivacane nIkaLatA hatA. romeroma pulakita banyA hatA. teozrIe tyAM upasthita saune kahyuM : "ApaNe sau dvidhAmAM hatA ke bemAMthI mULanAyaka kayA prabhujI? paNa juo ! prabhue ApaNane nizcita karI dIdhA. A prabhujI ja mULanAyaka tarIke birAjamAna thaze." pUjyazrInI A Urmisabhara vANI saue natamastake vadhAvI. e prabhujIne mULanAyakajI tarIke padharAvavAnuM nakkI karavAmAM AvyuM. A pachI bapore arTottarI snAtra vagere vidhi adamya utsAhathI thaye. A mahAna kArya patAvIne pUjyazrI punaH amadAvAda padhAryA. ahIM zeTha lallu rAyajInI DigamAM zA. caMdulAla lalubhAI rAyajI taraphathI nUtana jinAlaya taiyAra thayuM hatuM. temAM bahAragAmathI lavAyelA prAcIna prabhujInI pratiSThA karavAnI hatI, te mATe zeTha kasturabhAI lAlabhAI vageree vinaMti karatAM pUjyazrI padhAryA hatA. pratiSThA aMge mahotsava cAlu hatuM. mahA zudi dazame pratiSThA karavAmAM AvI. pratiSThA prasaMge pUjyazrIe derAsaranuM nirIkSaNa karyuM. raMgamaMDapamAM eka gokhalAmAM raheluM zrI neminAtha prabhujInuM zyAmaprAcIna biMba teozrIe joyuM. teozrIe pUchyuM: A prabhujI ahIM kema mUkI rAkhyA che ? zeThazrI kastUrabhAI vageree jaNAvyuM sAheba ! ahIMyA mULanAyaka tarIke padharAvavA mATe A prabhujI vAlamatIrthamAMthI ame lAvelA. paNa ahIMnA pramANamAM A prabhujI moTAM hovAthI ame zveta pASANanA bIjA prabhujI laI AvyA ethI A prabhujI hAla ahIM paNadAkhala padharAvyA che. keIne jarUra haze te ApI daIzuM. pUjyazrInA upadezathI zrIkadaMbagirimAM derAsara taiyAra thaI rahyuM hatuM. raMgamaMDapa-gabhAro vagere ghaNuM aMga taiyAra thaI gayA hatA. have tyAM tIrthanI pravRtti thAya ane yAtrikone pUjA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #277
--------------------------------------------------------------------------
________________ 238 vAsanasamrATa bhakitane lAbha maLe e mATe eka pUjanIya prabhujI padharAvavAnI jarUra hatI. A vAta pUjyazrInA lakSyamAM ja hatI. A zrI neminAthanI bhavya pratimA jotAM ja teozrIne e vAta pyurI AvI. teozrIe kahyuM. A prabhujI tamAre ApI devAnA hoya, te amane zrIkadaMbagirijI mATe Apo. kasturabhAI Adi badhAMe kahyuM enAthI vadhu rUDuM zuM? A pratimAjI khuzIthI Apa kadaMbagirijI mokalI Apo. tatkAla e pratimAjI tyAMthI laIne zrIkadaMbagirijI tIthe mokalI apAyA. tyAM baMdhAtA jinAlayanA raMgamaMDapamAM madhyabhAgamAM eka pIThikA banAvI tenI upara padharAvavAmAM AvyA. AvanAra yAtrALuvarga e prabhunI pUjA-sevAno lAbha levA lAgyA. zrIsaMghanI vinaMtithI 1988nI sAlanuM A comAsuM paNa amadAvAdamAM birAjavAnuM nakakI thayuM. paNa vaizAkhamAsamAM ekAeka beTAdathI AcAryazrI vijayanaMdanasUrijI ma.nA sAMsArika bhAI zrIharagoviMdadAsabhAI boTAda zrIsaMghanA AgevAnone sAthe laIne AvyA. temaNe vinaMti karI ke mArA pU. pitAjI (zrIhimacaMda zAmajI) vavRddha ane pathArIvaza thayAM che. temanI aMtaranI bhAvanA ane utkaMThA che ke-A mAsuM ApazrI boTAda kare, ane mane samAdhi maLe tevI ArAdhanA karAve. A sAMbhaLIne pUjyazrI vicAramAM paDI gayA. AdrA nakSatra besavAne have phakta 13 divasanI vAra hatI. ane Adra beThA pachI teozrI vihAra nahatA karatAM. dhama unALe dhakhate hate. - thoDI ja vAramAM kAMIka nirNayAtmaka vicAra karI, pratApasiMhabhAI vagerenI salAha laIne teozrIe emanI vinaMti svIkArI. sAdhuone AjJA pharamAvI ke Aje sAMje boTAda tarapha vihAra karavAne che. taiyAra thaI jAva. - sAdhuo paNa gaNatrInA kalAkamAM taiyAra thaI gayA. te ja sAMje pUjyazrIe pAMcakuvAdaravAjAne mAge vihAra karyo. pAMcakuvA kApaDa mahAjananA pramukha zeTha puMjAbhAI dIpacaMdanA vizeSa AgrahathI eka divasa tyAM rokAyA. zaheramAM te A samAcAra phelAtAM Azcarya chavAI gayuM. keInI kalpanAmAM ya na Ave evI vAta banI hatI. sau dhAratAM hatA ke pUjyazrInuM A comAsuM amadAvAdamAM ja thaze. tene badale A aNaciMtaLe pheraphAra thavAthI loko devAdeDa darzana-vaMdanAthe AvavA lAgyA. vadhu to e Azcarya thatuM ke-je pustaka-upAdhi vagere upakaraNane sAcavIne goThavavA-sAthe levA vagere taiyArI karatAM saheje ATheka divasa thaI jAya, te badhI taiyArI A munivaree be-cAra kalAkamAM kaI rIte karI ? ane teo vihAra mATe sajja paNa zI rIte banyA ? Ane javAba vicAratAM saune thatuM ke-sAdhujIvana te AnuM nAma. pAMcakuvA vistAramAM eka divasa rahIne AgaLa vihAra zarU karyo. dhoLakA-dhaMdhukA vagere nAnA-moTAM gAmane pAvana karatAM teozrI ugravihAra dvArA phakta 12 divase boTAda padhAryA. bhavya svAgata saha cAturmAsa praveza karyo. cAturmAsa zarU thayuM. jemane zAnti ane samAdhimaya ArAdhanA karAvavA mATe pUjyazrI dIrdha vihAra karIne ahIM padhAryA hatA, te zrIhimacaMdabhAIne tyAM teozrI ghaNIvAra Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #278
--------------------------------------------------------------------------
________________ Adarza anuzAsaka 239 padhAratAM, ane ucita arAdhanA karAvatAM. AthI himacaMdabhAIne AtmA khUba prasannatA anubhavavA lAgyo. e ArAdhanAthI upajelI prasannatAmAM ja teo paryuSaNa parva AvatAM pUrve svargavAsI banyA. aMtima-samaye pUjyazrIe suMdara nirmANa karAvI. e samayanI temanI samAdhi letAM sau koIne thayuM ke-A AtmA pitAnuM kalyANa sAdhI gaye. paryuSaNa pachI zrIsaMghe samavasaraNanI bhavya racanA karavApUrvaka aThThAI mahotsava ujavyo. AThe divasa saMghajamaNa karyA. A vakhate viziSTa bInA e banI ke-varSothI cAlyA AvelA tapA-DhuMDhIyAnA jhaghaDAo zamI gayA. banne saMghamAM saMpa thayo. pUjyazrI pAse tathA vyAkhyAnamAM sthAnakavAsI bhAIo AvatAM ane sAre lAbha letAM. A utsavamAM thayelI navakArazImAM bane saMgha eka sAthe besIne jamyA. beTAdanA parA vistAramAM lagabhaga 80 zrAvakenA ghara hatAM. temane gAmanA derAsaraupAzraya dUra paDatAM hovAthI najIkanAM dharmArAdhana mATe kAMI sAdhana na hatuM. e jANIne pUjyazrIe desAI lakSamIcaMda bhavAnane upadeza Ape ke ATalA badhAM jIvone AradhAna karAvavAne A suMdara avasara che. tame ahIM derAsara-upAzraya karAve. - pUjyazrInA A vacanAmRta temaNe jhIlI lIdhAM. ane pUjyazrInI sUcanAnusAra eka vizALa jamIna vecAtI levAnuM tathA te jamInamAM nUtana zikharabaMdhI derAsara temaja upAzraya bAMdhavAnuM nakkI karyuM. zrIkadaMbagirijI tIrthamAM zrI mahAvIra prabhune tera jinAlayasameta prAsAda taiyAra thaI gaye hate. tenI pratiSThA karAvavA mATe tyAMnAM vahIvaTadArane Agraha thatAM comAsA pachI te tarapha javA mATe pUjyazrIe vicAra karyo. paNa e ja vakhate dholerAnivAsI dezI purU tamadAsa nAgaradAsanA suputro zrIharilAla tathA zrI dalIcaMdabhAI temaja zrAviMdajI mAstaranA dIkarA dezI cunIbhAI tathA zrIpAnAcaMdabhAI jhaveracaMda gAMdhI teozrI pAse AvyA. temanI bhAvanA hatI ke-pUjyazrInI nizrAmAM lerAthI zrIsiddhagirijIne charI' pALato saMgha kADha. e mATe vinaMti karatAM pUjyazrI dholerA padhAryA. tyAMthI maMgalamurtI Azare hajAreka bhAvikothI parivarelA zrIsaMgha girirAja tarapha prayANa karyuM. sAMDheDA-hebatapura-ratanapura-navAgAma-veLAvadara-meNupura-vaLA-umarALA-saNosarAbeMghaNavadara-AkelAlI-jamaNavAva vagere gAmane pAvana karate, ane tyAM pUjA-prabhAvanAdi dharmakAryo karate saMgha pAlitANA pahoMcyA. ahIM saMghanuM bhavya svAgata thayuM. girirAjanI yAtrA karIne pUjyazrIe saMghavIne tIrthamALA paherAvI. zrIsaMghane bAra gAunI pradakSiNA karavAnI bhAvanA thatAM tenI sAthe pUjyazrI paNa padhAryA. - - - - - 1. atyAre te ghaNuM che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #279
--------------------------------------------------------------------------
________________ [49] namaste kAdu ! Aje pUjyazrIne gAmamAM (bedAnAnesamAM) maMgala praveza hatA. nUtana jinAlayanI pratiSTha mATe teozrI padhArI rahyA hatA. nAnuM chatAM raLiyAmaNuM e gAma jANe koI meATA tahevAra hAya, tema utsAhanA bhavya vAtAvaraNathI dIpI uThayuM hatuM. amadAvAdanA AgevAna zreSThivareA zeTha cImanalAla lAlabhAI vagere hAjara ja hatA. emanA Anandva mAtA naheAte. emAMya kAmadAra tathA vakIla tA AnandvanA mahAsAgaramAM ja majjanAnmajajana karI rahyA hatA. pelA darabarA sAmaiyAmAM mekhare hatA. yathAsamaya praveza thai gayA. derAsara joIne pUjyazrI satASa pAmyA. maMgalAcaraNu khAda leAkeA vikharAyA. tyArapachI pUjyazrInI sUcanAnusAra zrIka'bagirijInA vahIvaTa mATe tyAM eka sthAnika peDhInI sthApanA karavAmAM AvI. enu nAma "tapAgacchIya zeThazrI jinadAsa dhadyAsanI peDhI" rAkhyuM. kevuM suMdara nAma ? jinanA dAsa ate dharmanAdAsanI peDhI eTale ja jinadAsa dharmadAsanI peDhI. ane sAce ja-enA vahIvaTa karanAra sagRhasthA paNa zrIjina ane dhamA~nA dAsa-bhakta ja hatA. tethI e nAma sArthaka banyuM. peDhInA vahIvaTa mATe amadAvAdanivAsI zeThazrI cImanalAla lAlabhAInA pramukhapaNA nIce vyavasthita pratinidhimaMDaLa sthApavAmAM AvyuM. sthAnika pratinidhi tarIke zrI vIracaMdabhAI vakIla tathA zrIamaracaMdabhAI kAmadAranI niyukti thaI. ane atyAranA vahIvaTadAra pratinidhi zrIbhagavAnabhAI meghajI saMghavI (jesaravALA) ne peDhInA mukhya munImajI tarIke nImavAmAM AvyA. * Jain Educationa International * have tA aMjanazalAkA pratiSThA mahAmahAtsavanA divase najIka AvatA hatA. zeThazrI jinadAsa dharmadAsa taraphathI deza-paradezamAM zrIsa Mgha nimaMtraNa patrikA pAThavavAmAM AvI. aMjanazalAkA e jinazAsananuM parama mahattva bhayu* suvidhAna che. chellAM ghaNAM varSothI kayAMya aMjanazalAkA thaI na hatI. kAraNa ke--pAlitANAmAM varSoM pUrve thayelI eka-be aMjanazalAkA vakhate koIpaNa kAraNeAsara marakInA bhayAnaka upadrava thayAM hatA. ethI lAko aMjanazalAkAnA nAmathI phaphaDatAM. pUjyazrInA keTalAMka tejodveSIee A dAkhalA AgaLa dharIne leAkeAne ema ThasAvavA prayAsa paNa karelA ke-AmAM paNa AvAM upadravA thAya tA zu 1 sa. 1989, peASavadi 7 nA divasa tyAMnA zilAlekhamAM che. For Personal and Private Use Only
Page #280
--------------------------------------------------------------------------
________________ namaste kAba! 241 thaze? paNa emanI e vAta te sahasa kiraNe tapatAM sUryane DhAMkavA mATe dhULa pheMkavA jevI ja banI rahI. pUjyazrInA akhaMDa brahmatejathI leke suparicita hatA. ethI temane kaI vidgone Dara na hato, ane eja kAraNe-zeTha A. ka. nI peDhI, bAbunI TuMka, motIzA zeThanI TuMka, narazI kezavajInuM derAsara, vagere derAsaranA vahIvaTadAroe pitapatAnA derAsaramAM padharAvavA mATe aneka nUtana jinabiMba karAvIne A mahotsavamAM aMjanazalAkA mATe mUkyA. khaMbhAta mAravADa-mALavA-mevADa vagere pradezanA zrAvake e paNa dhAtunA-pASANunA pratimAo A aMjanazalAkAmAM mUkyA. navIna jinamaMdiranI bhamatImAM 71 devakulikAo hatI. emAM paNa zikharabaMdhI, ane 20 derIo ghumaTIvALI hatI. 51 mAM paNa 13 maTI ane 38 nAnI derIo hatI. e ekAvaneya derIonA tathA temAM padharAvavAnA prabhujInA Adeza zeTha mANekalAla manasukhabhAI zeTha jamanAbhAI bhagubhAI, zeTha kastUrabhAI lAlabhAInA pU. dAdImA zrIgaMgAbhAbhU, pratApasiMha mehalAla, zeTha cImanalAla lAlabhAI, zeTha jezIMgabhAI kALIdAsa, zeTha bheLAbhAI jezIMgabhAI, zeTha nagInadAsa karamacaMda, zeTha amubhAI ratanacaMda, zeTha caMdulAla cunIlAla, zeTha popaTalAla dhArazIbhAI, nagarazeTha kastUrabhAI maNibhAInA bahena zrIprabhAvatI bena, nagarazeTha cImanalAla lAlabhAInA dharmapatnI zrImahAlakSmIbena, zeTha jezIMgabhAI ugaracaMda, zeTha caMdulAla bulAkhIdAsa tathA zeTha haThIsiMha kesarIsiMhanA kuTuMbIo vagere boTAda-bhAvanagara-jAmanagara-amadAvAda-vaDedarA vi. gAmanA zrAvakavae lIdhelA hatA. eka ghumaTavALI derIne Adeza paNa apAyela. e sarva sthAnamAM padharAvavA mATenA navIna jinabiMba tathA zrIgaNadharabiMbe AvI gayA hatA. ane mULanAyaka bhagavAn ? ApaNuM zAsananA carama tIrthapatiApaNuM Asanna upakArItraNa jagatanA nAtha devAdhideva zrI mahAvIra prabhu emanI divya chatAM bhavyatama-45 iMca UMcI saparikara pratimA jayapurathI taiyAra thaIne AvI gaI hatI. enuM divya ane prasanna mukhamaMDaLa-jANe zarada pUnamane caMdra ja joI le. ane enI pAsa vyApeluM divya teja jANe e caMdranI snA. bhAvuka che te nirakhatAM ja nahatA dharAtAM. jANe amRtAsvAdane anupama AlhAda anubhavI rahyA hoya. mahAkavi dhanapAle karelI "rAmanimara" stuti ahIM khare ja pitAnI satyatA puravAra karAvI rahI hatI. A alaukika mUrti sahita lagabhaga eka hajAra jinabhUtio A mahotsavamAM aMjanazalAkA mATe AvI hatI. 31. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #281
--------------------------------------------------------------------------
________________ 242 * zAsanasamrATa A saghaLAM pratimAjInI palAMThImAM zilAlekha lakhavA-ketaravAnuM kArya pUrajhaDape cAlu hatuM. eka zubha coghaDiye zrImULanAyaka prabhu upara zilAlekha karavAnI zarUAta karavAmAM AvI. kuzaLa kArIgara snAnAdithI zuddha thaIne ketaravA beThA. paNa Azcarya. TAMkaNuM cAle ja nahi. ghaNAM prayatna karyA. kemeya TAMkaNuM aDe ja nahi. TAMkaNAnI tIkSNa dhArane vadhu teja karI. TAMkaNuM badalyAM. are! kArIgara paNa badalyAM. paNa badhuMya nirarthaka. zilAlekhane eka akSara paNa na ja ketarA. sau vicAramAM paDI gayA, gabharAyA ke A zuM? pUjyazrIne jANa karavAmAM AvI. pUjyazrI tarata tyAM padhAryA. paLavAramAM ja teozrI jJAna-daSTi vaDe badhuM pAmI gayA. teozrI tyAMthI derAsaramAM-jyAM zrIneminAtha prabhu hatA, tyAM gayA ane bhakitasabhara svare prArthanA karI ke pratye ! Apane A tIrthamAM suMdara jinAlaya baMdhAvIne temAM mULanAyaka tarIke ja padharAvavAnI amArI bhAvanA che, te saphaLa bane. he nAtha ! have kRpA karo." A pachI pUjyazrInI sUcanAthI e ja kArIgare lekha ketaravA mATe TAMkaNuM aDADayuM ke tarata ja akSare sahelAIthI chetarAvA lAgyA. prabhunA alaukika prabhAvathI sau vismita banI rahyA. derAsaranI bahAra vizALa cogAnamAM moTe majabUta maMDapa bAMdhavAmAM AvyuM hatuM. e maMDapamAM zAstrIya vidhipura sara suvizALa vedikA racavAmAM AvI. tenI upara AkarSaka rIte 1000 pratimAjI padharAvavAmAM AvyA. jenArA paNa vicAramAM paDI jatAM ke A te pratimA nagara che ke zuM? mahA zudi 13 nA maMgala divase jalayAtrA ane kuMbhasthApanAnA maMgala vidhAnapUrvaka 22 divasanA A mahAmahotsavane prAraMbha thaye. lokone mATenI vyavasthA apUrva hatI. zrI vakIla, kAmadAra, tathA anya zreSThi zrAvakee ene mATe khUba jahemata uThAvI hatI. A vAta saM. 1989 (I.sa.193)nI sAlanI che. mahA-phAgaNa mAsamAM A mahotsava ujavAyo hato. te vakhate tyAM hemAbhAI zeThanI dharmazALA sivAya bIjuM eke ya sthAna nahi. hAla jyAM peDhI bese che, te oraDAo hatA. temAM pUjyazrI saparivAra birAjatA hatA. A sivAya utArA mATe anya sthAna hatuM nahi. ane mahotsava prasaMge hajAro mANaso tyAM AvyA hatA. pratiSThAnA divase te 25 hajAranI medanI e tIrthamAM ekatra thayelI. e badhAne utaravA mATe 300 upara te pAkI-kaMtAnanI oraDAo bAMdhI hatI, aneka taMbU, zamiyANuM tathA rAvaTIonI suMdara sagavaDa karI hatI. A taMbU-zamiyANuM vagerenI rAjasI sagavaDa bhAvanagara sTeTanA nAmadAra mahArAjA zrIkRSNakumArasiMhajI tathA temanA mukhya divAna sara prabhAzaMkara paTTaNI sAheba ke jeo pUjyazrInA ananya bhakta hatA, temanA taraphathI maLI hatI. bIjI paNu-jamaNunI-pANInI sarva sagavaDa saMpUrNapaNe tyAM karavAmAM AvelI. AvAM jaMgalamAM paNa maMgalasamI A adbhuta sagavaDa tathA vyavasthA joIne leke meMmAM AMgaLa nAkhI gayA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #282
--------------------------------------------------------------------------
________________ namaste kadaMba ! 243 eka bAju-vizALakAya maMDapamAM prabhunI sanmukha pUjyazrImAna, AcAryazrI vijayasUrijI ma. A. zrI vijayanaMdana sUrijI ma. Adi munibhagavaMte tathA vidhikArake vizuddha ane pavitra vidhividhAne karAvI rahyA hatA. Aje siddhacakra pUjana te kAle brahanaMdyAvatapUjana. Ama vividha pUjane ane pachI prabhujInA jagajajaMtuhitakAraka pAMca kalyANakenA mahAna vidhAne kamasara cAlI rahyA hatA. jANe tyAMnI duniyA divya ane maMtramaya banI gaI bIjI bAju-haMmezAM navakArazI (saMghajamaNu) thavA lAgI. Aje A zeTha taraphathI te kAle vaLI bIjA zeTha taraphathI--ema bAvIza navakArazIo thaI ke khAtAM thAkyA. jotajotAmAM 20 divasa utsAha ne ullAsamAM vahI gayA. ekavIsa-phAgaNa zudi bIjane mahAna divasa A Aje-aMjanazalAkAnuM sarvotkRSTa vidhAna thavAnuM hatuM. arUpImAM rUpane Arepa karavAne hate. siddhamAM sAdhyapaNAnI samApti karavAnI hatI. dhAtu-ratna-pASANumaya prabhupratimAmAM prANanI pratiSThA eTale ja aMjanazalAkA. jinazAsanamAM sarvotkRSTa-sarvottama ane mahatvapUrNa vidhAna eTale ja prANapratiSThA. Aje e ja vidhAna ahIM thavAnuM hatuM- jinazAsananA ziratAja mahAsattvazAlItapAgacchAdhirAjasAkSAta brahmamUrti samA ApaNu mahAna sUrirAjanA pavitra haste. nebata-zaraNAI vagere vividha vAjiMtronA madhura ane komaLa sUre vAtAvaraNanI maMjulatAmAM vRddhi karI rahyA hatA. lekonA haiyAmAM harSa ane kutUhalanI mizra lAgaNI prakaTa svarUpa laI rahI hatI. ane-mahAnuM pavitra paLe aMjana vidhAna(prabhunuM kevaLajJAna kalyANaka) nirvighapaNe thayuM. jina bhagavAnamAM jJAnanI anaMta jota pragaTI, ane samasta jagata ko' anirvacanIya AnaMdanI lAgaNI anubhavI rahyuM. hajAre lekenA kaMThamAMthI jayajayanA gaganabhedI nAda nIkaLI rahyA. Aje zeTha caMdulAla bulAkhIdAsa-amadAvAdavALA taraphathI navakArazI thaI. A aMjanazalAkAnI AgalI rAtre bhayAnaka vAvAjhoDuM thayuM. evo bhayaMkara vaMToLI UDa ke taMbU-rAvaTI-kaMtAnanI oraDIo vagere astavyasta thaI gayuM. joke te A vaMToLIyAnI khabara ja na hoya, tema jyAM tyAM sUtA hatA. jANe keIe avasthApinI nidrAne prayoga karyo hoya. paNa A vaMTeLIyo zamI gayA pachI pUjyazrIe potAnA bahuzruta ziSya A. zrIudayasUrijI ma. ne prazna karyo : "udayasUri ! A keI jega hato kharo ?" temaNe kahyuM : "hA sAheba ! A joga hatuM. ane hajI savAre sADA pAMca vAge A joga che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #283
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAyanasamar tarata ja pUjyazrIe peAtAnI pAchalI mAjue sUtelA zrI phulacaMdabhAI chaganalAla saleAtane(eTAdavALA) hAka mArI : alyA phulacaMda ! jAge che ? 244 phulacaMdabhAI jAgatA ja hatA. jJAnI gurU-ziSyanA rahasyamaya vArtAlApa temaNe sAMbhaLelA. teo pUjyazrI pAse AvyA, ne kahyuM : jI sAheba ! pharamAve. pUjyazrIe kahyuM : jA ! madhe tapAsa karI Ava. badhuM salAmata che ne ? phulacaMdabhAi cAre tarapha AMTA mArI AvyA. khadhu astavyasta hatuM. lAke! pragADha nidrAmAM ane veravikhera dazAmAM paDacA hatA. te badhu joyuM. paNa tee pratimAvALA ma'DapamAM na jai zakayA. pUjyazrI pAse AvIne vAta karI. pUjyazrIe kahyuM : jA ! nadanasUrizte uDADa, zrInaMdanasUrijI ma. uThIne AvyA eTale pUjyazrIe anene kahyuM : 'tame baMne maMDapamAM jaI AveA." ane gayA. maMDapamAM satra phrI AvyA. paNa kayAMya unI AMca naheAtI AvI. eTale nirAMta anubhavI. pUjyazrIne e jaNAvyuM. A pachI zrI udayasUrijI ma. tathA zrInaMdanasUrijI ma, e baMne sUrivAe derAsaramAM zeSa AkhI rAtriparyaMta viziSTa maMtrajApa karyAM. savAranA pAMca vAgyA. lagabhaga maMDapanA thAMbhale thAMbhale pAMca-pAMca-sAtasAta mANaseAne geAThavI devAmAM AvyA. teo te te thAMbhalAne majabUta rIte pakaDIne UbhA. barAbara sADA pAMca vAgyA ne bhayaMkara vaTALIce vachUTayA-vAvAjhoDuM phuMkAyuM. jo thAMbhalAdITha mANasAnI gADhavaNI na karI hota teA maDapa verivakhera thai jAta. sAthe pratimAjIne paNa nukazAna thAta. ardhA kalAka e vaMTALIyA ekadhArA rahyo. pachI ekAeka jema Avele tema cAlyA gayA. pUratI sAvadhAnI rAkhI hAvAthI jarA paNa nukazAna na thayuM. tyArapachI ja pUjyazrI, baMne sUrivAM ane phulacaMdabhAi vageree nirAMtanA dama lIdho. phAgaNa suda 3-- Aje prabhujIne gAdInazIna karavAnA hatA. prathama te| derAsarajInA maMDapamAM parANAdAkhala birAjamAna zrInaminAtha prabhune tyAMthI prabhujInI AjJA yAcavApUrvaka utthApavAnI kriyA karavAmAM AvI paNa Azcaya -- prabhujI tyAMthI khasyA ja nahi. ghaNI mahenata karI, paNa niSphaLa. chevaTe pUjyazrI tyAM padhAryAM. teozrIe zuddhabhAvapUrvaka gaddagada kaMThe prabhunI stuti ane vina`ti karI ke : he nAtha ! ApanA mahimA kAnAthI ajANyA che ? Apa jyArathI ahIM padhAryA, tyArathI dinapratiddina A mahAtIrthanA uddhAranu" mahAkAya saralatama ja khanatuM jAya che. e ApanA ja aciMtya prabhAva che. he devAdhideva ! Apa amArI vinati svIkArA. ame ahIMyA A tIrthamAM girirAja upara nUtana jinAlaya baMdhAvIne temAM Apane mULanAyaka tarIke birAjamAna karIzuM, mATe he nAtha ! amArA para kRpA karIne AjJA Ape! ane girirAja upara padhAre.'' A stuti pUrNa thatAM vAra ja girirAja upara pUjayazrInA upadeza Jain Educationa International hajAro lokonA Azraya vacce pratimAjI UMcakAyA. anusAra bAvana jinAlaya khaMdhAtuM hatuM. tenI keTalIka For Personal and Private Use Only
Page #284
--------------------------------------------------------------------------
________________ namarate kAdaMba ! 245 devakulikAe taiyAra thai gaI hatI. tene Adeza paNa bhAvikoe lIdhela hatA. emAMnI eka derImAM A prabhujIne vidhipUrvaka pANAdAkhala padharAvyA. tyArabAda zubhalagna zrImahAvIrasvAmiprAsAda aparanAma zrIkada khavihAraprAsAdamAM (maMDapa tathA gabhArAmAM) ane tenI bhamatInI derIomAM yathAsthAne aneka prabhujInI pratiSThA karavAmAM AvI. temAM mULanAyaka zrImahAvIra svAmI prabhu tathA temanI AjubAjunA 1 zrI AdIzvara, 2 zrI sa Mpratijinezvara, A traNa prabhunI pratiSThA zrIpuMjIbene karI. temanI bhAvanA temanA svagIya pitAjInI mana: kAmanA Aje paripUrNa thaI. te peAtAne kRtakRtya mAnI rahyA. gabhArAmAM-maDapamAM tathA bhamatInI derIemAM padharAvavAnA anya sava prabhujInA gAdInazInividha te te Adeza lenAra sagRhasthAe pAtAnA vizALa parivAra sAthe karyAM. pratiSThA samaye mAnavamedanI teA mAtI na hatI. cArekAra mANasa ja mANasa. jANe mAnavAneA maherAmaNa ubharAyA. jI mukhyadaM puLvAda', ne 'proyantAM proyantAM" nI pAvana ghASaNA cAre tarapha vyApakarUpe thaI rahI hatI. amadAvAdanivAsI zeTha zrI sArAbhAI DAhyAbhAI te vakhate vimAnamAM ArUDha thaIne gagana--gAkhathI vividha puSpAnI vRSTi karI vAtAvaraNane suvAsita banAvatA hatA. prabhujI gAdInazIna thayA pachI eka adbhuta banAva banyA. mULanAyaka prabhujInI mUrti mAMthI bya amI jharavA lAgyA. hajArA AMkhAe bhakti ane kutUhala sAthe e amIvarSa Nu nihALyu. A pachI prabhujInuM alaukika svarUpa joyu hAya tA-- jaLahaLAyamAna dehakAnti netrone AMjatI hatI. mukhakamaLa teA hasu hasuM thaI rahyuM hatuM. jANe hamaNAM ja bhagavAn melI uThaze--evuM lAgatu. pratiSThAnA divase zrIpu jIbena taraphathI gAmadhumADA madha rAkhavAmAM AvyeAgAma jhape ceAkhA karavAmAM AvyA. lagabhaga 25 hajAra mANasAe tenA lAbha lIdhA. prabhAvanAnI vyavasthA teA apUrva ja hatI. zrIphaLanI prabhAvanA rAkhI hatI. meATA cAkamAM zrIphaLanA DhagalA karavAmAM Avye. nAnA ze! DuMgara ja khaDA thai gaye! samajo ne ! ane temAMthI dareka vyakita svayaM eka zrIphaLa laI le. A uparathI ja kalpI zakAya che ke tyAM te vakhate keTalI mAnavamedanI ekatra thaI haze ? pratiSThA thayA pachI zrIjinadevAdhiSThita eka khavihAra prAsAdane ramaNIya dekhAva apUrva AlhAdaka hatA. enA gaganatalaspazI (zakhara upara laherAI rahelI manohara dhvajA bhAvikAne mana sAkSAt jinezvaradevanI kItidhvA ja hatI. maDha-zItala samIranI preraNAthI vAgI rahelI, zikharanA uttuMga daMDa upara jhUlI rahelI nAnI nAnI ka MkiNIonA sumadhura raNakArathI nIrava gaganamAM aNukalpI komaLatA vyApI rahI hatI. 1. gaI cAvIzInA covIzamA jinezvara. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #285
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsanasamrAT zikhara para eka nayanaramca matta mayUra beThA hatA, ane peAtAnA sumadhura kekAravathI vAtAvaraNamAM adbhuta prasannatAnA pamarATa prasarAvI rahyo hatA. A anupama dRzya jeNe joyuM haze, te ene peAtAnI jindagIbhara nahIM ja bhUlI zake. 246 ane-saMpUrNa jinAlayanuM vihaM'gama dazana karIe te sAce ja zrInAbhagaNadharadevanA upadezathI zrI bharata mahArAjAe ahIyA girirAja upara dharmadyAnamAM aMdhAvela caramatIpati zrIvIra paramAtmAnA gaganAntuMga madiranI smRti thatI hatI. A samaye dUra sudUra kAI bhakta kavinA keli kaDamAMthI madhura lekAvali sarI rahI hatIH kadA'haM kAdambe vimalagirizRGgAratilake, vasAnaH santApaM trividhamapi tIvraM prazamayan / parAtmanyAtmAnaM samarasavilInaM ca vidadhat samAne soshaM - dhvanita hRdayo'zeSa divasAnU // namaste kAdambA mara nara namasyAya ca namonamaste kAdambAdharitaparatIrthAya ca namaH / namaste kAdambAvanitalalalAmAya ca namo namaste kAdambAdadbhuta guNanidhAnAya ca namaH // eka maMgalakAryanI samApti paNa anya maMgalakAyanI zarUAtathI ja thAya che. ahI paNa evuM banyuM. girizaja upara zrIAdinAtha prabhunuM nUtana jinAlaya adhAtu hatu. tenA Adeza pratiSThAnA divase ApavAnA hatA. rAtre pratikramaNa thayA pachI sau zreSThivaryAM pUjyazrInA sAMnidhyamAM ekatra thayA. e badhAmAM eka zrItArAcaMdajI meAtIjI paNu hatA. te jAvAla (rAjasthAna)nA vatanI hatA. temanI pAse te vakhate sthAvara-jaMgama sarva maLIne kula 80 hajAra rUpiyAnI milakata hatI. temane A Adeza levAnA bhAva jAgyA. temanI bhAvanA te| zrI mahAvIra svAmInI pratiSTha karavAnI hatI. paNa e mATe te meADA paDayA hatA. Adeza puMjIbenane apAi gayelA. ethI have kaI paNa rIte A jinAlayanA Adeza levA ja, evA nirNaya karIne te pUjyazrI pAse beThA. pUjyazrI temanI sAcI bhAvanA jANI gayA hatA. aMtaranA bhAva kaDhI achatAM rahe kharA ? Adeza keTalAmAM ApavA ? enI vicAraNA cAlI. tyAre tArAcaMDhajI khelyA : 21 hajAra rUpiyA. pUjyazrIe kahyuM: bhAI ! A te! DuMgara upara zikharakha dhI derAsara thavAnu che, e 21 hajAramAM na thAya. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #286
--------------------------------------------------------------------------
________________ namaste kA ! A sAMbhaLatA tArAcaMdrajI kahe: tA 31 haeNjAra. puna: Agraha thaye! ke AgaLa vadhA. temaNe chellA AMka khAlI dIdhA : 41 hajAra rUpiyA. have adarAaMdara vicAraNA cAlI. zeTha mANekalAla manasukhabhAI, zeTha pratApasiMha mAheAlAlabhAI vagere kaheH 41 hajAramAM AveA Adeza na apayA. tattvavivecaka sabhAnA sabhyA TIpa kare, ne sabhAnA nAme Adeza le. 247 zeTha mANekalAlabhAI e TIpanI zarUAta karI. rU. 51 hajAra noMdhAvyA. vaLI temaNe pratApasiMhabhAI dvArA rU. 65 hajAramAM potAnI svataMtra mAgaNI paNa mUkAvI. A vakhate pUjyazrI elyA : tame tA karoDapati che. tame game teTalI moTI rakama Ape, te paNa te tamArI milakatanA sahasrAMza paNa nathI. jyAre A tArAcaMdrajI te peAtAnI samagra milakatamAMthI adha bhAga (eka dvitIyAMza) ApavA taiyAra che. mATe enI ucca bhAvanA jotAM A Adeza emane ja ApavA ucita che. meleA AdIzvara bhagavAnnI jaya. badhAMe A jayakAra jhIlI lIdheA. sau tArAcaMdajInA bhAgyane abhina'dI rahyA. tArAcaMdrajInA ullAsa avanIya hatA. teo harSAzruthI pUjyazrInA caraNa pakhALI rahyA hatA. * caitra mAsanI zrInavapadajInI zAzvatI ALI najIka AvatI hatI. zrInavapada ArAdhaka samAja'nA upakrame e eLInI ArAdhanA prativaSa judA judA tIrthasthaLe vibhinna sagRhasthAnA sahakArathI thatI hatI. e mujaba A ALI zrI tAladhvajagiri (taLAjA) tItha'mAM karavAnA ni ya thayA hatA. sa'sthAnA pramukha zrInagInadAsa karamacaMda saMghavI vagere gRhasthAne A ArAdhanA pUjyazrInI puNyanizrAmAM karAvavAnI bhAvanA thai. temaNe e mATe pUjyazrIne vinati karI. eTale pUjyazrI taLAjA padhAryAM. nimaMtraNapatrikA dvArA sakalazrIsaMghane AmaMtraNa pAThavavAmAM AvyuM. seMkaDo bhAviko tyAM ekatra thayA, ne vidhipUrvaka oLInuM ArAdhana karyuM. nave divasa pUjA-prabhAvanA thai. A prasa Mge mahuvA tathA bhAvanagaranA zrIsa MghA cAmAsAnI vinati karavA AvyA. anne sagha peAtAne tyAM padhAravAnA Agraha karavA lAgyA. mahuvAmAM jinAlayanuM kArya cAlatuM hAvAthI cAmAsA pUrve ekavAra mahuvA jaI AvavAnI pUjyazrInI bhAvanA hatI. ethI mahuvAvALAe vadhAre jora karyuM". tyAre bhAvanagaranA sa Mghe kahyuM ke : ApazrI mahuvA jarUra padhAre, paNa pachI bhAvanagara padhAravAnuM ja che. tyAM padhAryA sivAya cAmAsAnA nirNaya nahi letAM, evI amArI vinaMti che. emAM vAta mAnIne pUjyazrI mahuvA padhAryAM. derAsaranuM kAma cAlu hatu. derAsaranI joDenu' eka jINu makAna zrIvijayanemisUri jJAnazALA mATe zrItattvavivecaka sabhAe kharIdelu. tenuM samArakAma paNa cAlatuM hatuM. te khadhAMnuM nirIkSaNa karIne teozrI tyAMthI bhAvanagara padhAryA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #287
--------------------------------------------------------------------------
________________ 24. * zAsanasamrATa pUjyazrI bhAvanagara padhAre che, evA samAcArathI ja samasta saMghamAM apAra harSa vyApI ga. saMghe anerA ADaMbarathI pUjyazrInuM svAgata karyuM. nagara-praveza thayA bAda mAravADInA vaMDe pUjyazrIe maMgala-pravacana pharamAvyuM. sarvamaMgala thayA pachI tarata ja samagra saMghe comAsA mATe Agraha karavA mAMDe. pUjyazrIe dhIraja dharavA kahyuM, tyAre saMghe pitAne makkama nirNaya jaNAvyuM ke : Aje comAsAnI ya na bolAya tyAM sudhI ame ahIMthI uThavAnA nathI. chevaTe kSetrasparzanAe tyAM comAsuM karavAnuM pUjyazrIe svIkAryuM. upAzraya jayajayakArathI gAjI uTho. zaherabharamAM AnaMdanuM vAtAvaraNa thayuM. pUjyazrI sAthe vizALa muni parivAra hatuM. temaja vyAkhyAna zravaNa mATe AvanAra vizALa janasamudAyane samAveza A upAzrayamAM nahoto thatA eTale pUjyazrI samavasaraNane vaMDe padhAryA, comAsuM tyAM ja birAjyA. mAsA daramyAna sara prabhAzaMkara paTTaNI vagere rAjyAdhikArIo avAranavAra pUjyazrInA darzanArthe AvatA hatA. aSADa mAsamAM pravartaka munizrI lAvaNyavijayajIne bhagavatI sUtranA yogamAM praveza karAve. temane comAsA pachI dAdAsAhebanI vADImAM mahatsavapUrvaka gaNi-paMnyAsapada ApyAM. tyArabAda zrInavakhaMDA pAprabhunI yAtrA karavA mATe ghoghA padhAryA. memememe [ 50 ] aitihAsika muni saMmelana samasta jainasaMgha atyAre matabheda ane vicArabhedabharyA samayamAMthI pasAra thaI rahyo hato. saMghamAM keTaleka aMze anicchanIya vAtAvaraNanuM vAdaLa chavAyuM hatuM. divase divase e vadhatuM jatuM hatuM. AnuM mukhya kAraNe saMghanI upekSAvRtti hatI. devadravyane prazna saMgha mATe bhayaprada nIvaDyo hate. keTalAMka svataMtra vicArake devadravyanA manaphAvatA artha karIne ene zAstra tathA dravya-kSetra-kALa-bhAvanA anusaraNano opa ApavAmAM pAchuM vALIne nahotA jotAM. AthI saMghamAM parApUrvathI cAlI AvatI praNAlikAmAM bhaMgANa paDayuM. pArasparika virodho vadhyA. pakSo paDyA, rUDhivAdI pakSa ane sudhArAvAdI pakSa evAM nAmo apAyAM. A vikhavAdano lAbha keTalAMka evAM tattvae lIdhe ke-jeo zAstrAdhyayana karIne te ja zAstronA zabdone svakalpita arthavAcaka banAvI bALajInA aNaghaDa mAnasamAM ThasAvavA lAgyA hatA. ane pitAnI jAtane krAMtikArI ke sudhAraka tarIke oLakhAvatA hatA. A kahevAtA krAMtikAra upara zrIsaMghe kaDaka hAthe kAma calAvyuM, ane temane saMghavyavahArathI judA karavA sudhInI zikSA paNa karI. Ama thavAthI saMghasattA zI vastu che ? ane saMgha tathA zAstraviddha belavAnA ke vartavAnA phaLa kevAM hoya che? e saune samajAyuM. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #288
--------------------------------------------------------------------------
________________ aitihAsika munisaMmelana 249 amuka vargamAM ziSyamoha paNa amaryAda banyuM hatuM. enA phalasvarUpe bAladIkSAnuM prakaraNa ItihAsamAM umerAyuM. jyAre vaDodarA rAjya bAladIkSA-pratibaMdhaka dhAro pasAra karyo, tyAre paNa keTalAMka te bejavAbadArInA khyAlomAMthI ja bahAra nahotA nIkaLatA. AthI kahevAtA sudhArakone tamAro jovA maLato hato. e tamAzAne teo evAM te zabdadeha ApavA lAgyA ke-enI asararUpe bIjA rAjyamAM paNa dIkSA pratibaMdhaka bilanA bhaNakArA vAgavA lAgyA. haMmezAM nakkara karatA pilAMne avAja joradAra hoya che, e niyama ahIM barAbara anubhavAte hatA. ane A badhI dhamAla-dhAMdhala nihALI nihALIne taTastha hitaciMtaka varga pUro trAsI garyo hato. sarva-zAsananI svalpa paNa niMdA ke hilanA teo svamamAM paNa nahotA khamI zaktA. chatAM Aje evo avasara Avyo hato ke-temane rAtadivasa A takarAre ane tethI thatI hilanAo najare jevI ane sahevI paDatI hatI. ane tethI ja temanA duHkhane pAra na hatA. AvI ja eka taTastha vicAra dharAvanAra vyakti zrIyuta motIcaMda giradharabhAI kApaDiyAselIsiTara A paristhitithI thAkIne ApaNuM pUjyazrIne eka patramAM lakhe che ke - muMbaInuM A cAturmAsa bagaDavAmAM bAkI rahI nathI. cAre tarapha leke A vakhata Araudra dhyAna kare che, ane dina uge aneka henDabole ane lekho bahAra paDe che. keTalAka hetusaranA ane ghaNuM aMgataSanA lekho Ave che. eTale janatA te jarUra mUMjhAya evI pari. sthiti thaI che. AgevAne pakSamAM vaheMcAI gayA che, eTale satya karatAM pakSa vadhAre baLavAna thaI paDyA che. ahIM to zrIvRddhicaMdrajI mahArAja kahetA hatA te pAkako pAMcamo Are huMDAavasarpiNI vatI rahyo che. atyAre e sthitimAMthI nIkaLI zakAya te mAga nathI. anya dhamamAM vagovaNI khUba thaI che ane thAya che. ane enA nAyaka te sukhethI joyA kare che. AmAM zAsananI dAjha jevI cIja nathI. aMgata mAnApamAna, pUrvakALanA vaira ane paTTadharanA pUMchaDAM vadhAre ADA AvatA hoya tevuM dekhAya che. je thAya te joyA karavA jevI sthiti thaI rahI che. kaI paDakAra pADI besADI de tevI samartha vyakti muMbaImAM nathI. jaina dharma ke kemanuM lAgatuM hoya tene koI sAMbhaLe tema nathI, pavana saddha kuMkAya che. e upara uparanuM tophAna che ke taLIyA sudhI che te samajAtuM nathI. paNa atyAre te mahAkheda thAya tevI dazA vatI rahI che. ApanA jevA keI mArga batAve to rasto thAya. sAMbhaLatA to ghAyuM haze, avasara joI rahyA haze. vakhata joI kAMI karaze to haju paNa zAsana bacaze. navayuganA hAthamAM presa ane pleTaphorma che. junAne tene upayoga AvaDatuM nathI eTale gALAgALIe caDhI gayA che. jyAMthI lAbha laI zakAya te ja sAdhane jainene hAla ulaTAM paDyAM che. sAdhuvarga kemane rasto batAve tene badale hAla te ulaTI sthiti thaI gaI che. je hakIkatathI vAkepha thayA che te yogya karaze. Apa pratye ahIM te sarvatra mAnanI najara saMbhaLAya che. Jain Educationa Interational For Personal and Private Use Only
Page #289
--------------------------------------------------------------------------
________________ 250 zAsanasamrATa atra yogya kAryasevA lakhaze. * sevaka khetIcaMdanI vaMdaNA" A patrane zabdezabda tatkAlIna kalezamaya vAtAvaraNane tAdaza citAra rajU kare che. eka tarapha A badhuM dhAMdhala cAlI rahyuM hatuM, tyAre bIjI tarapha- zAsananA samartha hitaciMtaka ane ajoDa daradarzitAvALA sAdhusaMghanA nAyake ane zrAvakasaMghanA agraNIo paNa saMpUrNa sajAga hatA. zAsananA nAme thaI rahelI avahelanAo temanA lakSya bahAra na hatI. teo yogya avasaranI rAhamAM hatA. chellAM keTalAMka varSo thayA saMghanAyake eka vyavasthita muni saMmelananI yejanA vicArI rahyA hatA. have te munisaMmelana ja A paristhitinA pratikAra mATe zaktimAna nIvaDe tema hatuM. A mATe vaDIlomAM paraspara vATAghATa cAlatI hatI. zAsanamAM sarvocca ApaNuM pUjyazrI hatA. saunI mITa temanA tarapha maMDAyelI hatI. sau daDhapaNe mAnatA ke-pUjyazrI je A kArya hAthamAM le, te te avazya thAya ane saphaLa thAya. e mATe sau vAraMvAra pUjyazrIne vInavatAM paNa kharA. paNa pUjyazrI dIrghadaSTA hatA. koI bAbata temanI najara bahAra na hatI. teozrI avasaranI rAhamAM hatA. paripakava avasare karelA kAryanuM phaLa paripakava nIpaje che, ema teozrI daDhapaNe mAnatA. avasarane paripakava banAvavA mATe teozrInA prayAso cAlu ja hatA. anya AcArya mahArAje sAthe tathA saMghanA agraNIo sAthe patravyavahAra vagere dvArA vicAronI Apa le teozrI karI rahyA hatA. chellAM beeka varSathI teozrIe joyuM ke-have A kArya karavAno avasara AvI pahoMcyo che. tarata ja te aMgenA sakriya prayAso zarU thayA. 89 nI sAlamAM saMmelana bharAya, evo teozrIne vicAra hatuM. paNa e varSamAM pU. AcArya zrI vijayavallabhasUrIzvarajI ma. vagere aneka munivare dUrapradezamAM vicaratA hovAthI nizcita sthAne saunuM pahoMcavuM azakya jaNAtAM e vicAra mulatavI rakhAyo. ane 90 nI sAlamAM saMmelana bharavAnA cakro gatimAna thayA. bhAvanagaranA gata cAturmAsamAM A aMgenA prayatna cAlu hatA. judA judA gRhasthAdi dvArA anya variSTha sUrivaryonA abhiprAya meLavavAmAM AvyA. amadAvAdanA nagarazeTha zrI kastUrabhAI maNibhAIe bhAvanagara AvIne saMmelana mATe pUjyazrIne vinaMti karI. temanI sAthe pUjyazrIe saMmelana aMgenAM saghaLAM pAsAonI jhINavaTabharI vicAraNA karI ane nakkI karavAmAM AvyuM ke vidyamAna tamAma gacchanA agraNI AcArya-upAdhyAyAdi munirAje pAse nagarazeTha jAte jaI Ave, ane saMmelana mATe vinaMti karI Ave. A rIte saMmelananA vicArane mUrtarUpa ApavAne nirNaya levAI gaye. 1. eka vAta ahIM dayAnamAM rAkhavI ghaTe kesarva gacchanA sarve munirAjo tathA sAdhvIjIo pratye nagarazeThanuM hRdaya pUrNa bhakti ane zraddhA dharAvatuM hatuM. ane e atIva anumodanIya gaNAya, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #290
--------------------------------------------------------------------------
________________ aitihAsika munisaMmelana 251 zrAvakasaMghanA AgevAna nagarazeTha kastUrabhAI tathA zeTha kastUrabhAI lAlabhAI A kAryanA sUtradhAra hatA. teo baMne saMmelana bharavAmAM sahamata hatA. paNa kyAM bharavuM ? temAM matabheda thato hate. nagarazeThanuM kathana hatuM ke-amadAvAdamAM ja bharavuM. jyAre zeTha kastUrabhAInuM kahevuM hatuM ke-je amadAvAdamAM bharAya, ne temAM kadAca saphaLatA na maLe, to amadAvAdane zire nAmathI Ave. mATe kaI tIrthasthaLamAM saMmelana yojavuM. bane agraNIonA vicAra eka na thAya tyAM sudhI kAma AgaLa dhape tema na hatuM. e aya lAvavA mATe nagarazeThane laIne zeTha pratApasiMha mAholAlabhAI pUjyazrI pAse ghoghA baMdare AvyA. temanA vicAre pUjyazrIe barAbara sAMbhaLyA-jANyA. pachI zeTha sArAbhAI DAhyAbhAI tathA zeTha kastUrabhAI pUjyazrI pAse AvyA. teonI sAthe paNa pUjyazrIe vicAra vinimaya karyo. judAM judAM kSetronI vicAraNA karatAM amuka prakAranI pratikULatA sarvatra jovAmAM AvI. pUjyazrIe temanA vicAro jANyA pachI temane samajAvyAM ke-"saMmelana prasaMge seMkaDo sAdhu-sAvIo Ave, teone mATe gocarI-pANI vagerenI sarva vyavasthA amadAvAdane saMgha ja sAcavI zake. A ane AvI sarva sagavaDa amadAvAdamAM che. mATe saMmelana tyAM bharavuM, e ja barAbara jaNAya che." zeThe paNa A vAtamAM sahamati ApI. eTale amadAvAdane nirNaya thaI gaye. A pachI saMmelananuM zubhamuhUrta kADhI ApavA nagarazeThe vinaMti karatAM pUjyazrIe phAgaNa vada 3 no zubha divasa pharamAvyuM. divasa nakkI thatAM ja zrInagarazeTha svayaM te te sthaLe birAjatAM te te gaccha ane samudAyanA AgevAna AcAryAdi munirAje pAse jaI AvyA. saMmelanamAM tenI saMmati temaja saMmelanamAM padhAravAnI vijJapti karavApUrvaka teonA padhAravAno nirNaya meLavI AvyA. saMmelanane hajI cAra mAsanI vAra hatI. eTale dUra rahelA munirAje paNa nirAMte AvI zake tema hatuM. have ghAmAM pUjyazrInA pavitra upadezanA pariNAme zA. rAyacaMda lallubhAIne saMgha kADhavAnA bhAva thayA. temaNe pUjyazrInI nizrAmAM che "rI pALa saMgha kADhyo. saMgha pAlitANA AvatA tyAM girirAjanI yAtrA karI, tIrthamALA paherAvIne pUjyazrI kadaMbagirijI padhAryA. thoDA divasa rahIne gheTI AvyA. nagarazeTha zrIkastUrabhAI saMmelananA nimaMtraNapatrane kA musaddo taiyAra karIne ahIM lAvyA. pUjyazrIe te barAbara tapAsI lIdhA pachI teoe te AkarSaka Dhabe chapAvIne sarvatra munivarone mokalI ApyuM. munirAje paNa te maLatAM potapotAnI anukULatA pramANe amadAvAda bhaNI vihAra karavA lAgyA. pUjyazrI paNa gheTIthI seMdhaNavadara-saNosarA-vaLAnA raste pelerA AvyA. A. zrI vijayanaMdana sUrijI ma. Adi sAta munivara kaMdabagirithI zrIraivatagirinI yAtrAe gayelA, teo tyAMthI yAtrA karIne gaMDalanA raste pUjyazrInI sevAmAM AvI gayA. ahIMthI anukrame amadAvAda padhAryA. saMmelananI hajI vAra levAthI thoDA divasa zeTha bhagubhAI sutariyAnA baMgale birAjyA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #291
--------------------------------------------------------------------------
________________ 252 zAsanasamrATa e daramyAna A. zrIvijayadAnasUri ma; viyalabdhisUri ma vijyanItisUri ma., vijayavallabhasUri ma. vagere sarva AcAryAdi munivara saparivAra AvI pahoMcyA. zrIvallabhasUrijI ma. pAlitANAthI amadAvAda padhAratA hatA, tyAre mArgamAM sonagaDha gAmamAM cAritra ratnAzramanA sthApaka munizrI cAritravijayajI maLyA. temaNe AcAryazrIne sUcavyuM keH "mahAbhAratanA yuddhamAM jema kaurae kRSNanI senA mAgI, paNa kRSNa pite te pAMDenA pakSe ja rahyA. ne chevaTe mahAbhAratamAM pAMDavonI ja jIta thaI tema bIjAM ghaNAM eka pakSamAM bhale thaI jAya. paNa AcAryazrI nemisUrijI ma. je pakSamAM haze, tene vijaya nizcita che. arthAta-teo je kArya karavA dhAraze te ja thaze, e dhyAnamAM rAkhaje." A pachI zrI nItisUrijI ma. zrIvallabhasUrijI ma., zrI vidyAvijayajI ma. vagere munirAje saMmelananI saphaLatAne vicAra karavA mATe ane eka majabUta jUtha UbhuM karavA mATe dahegAmamAM bhegA thayA. keTalAka TharAvo paNa karyA. paNa tyAMthI teo amadAvAdamAM AvyA, ne tyAM pUjyazrInA vyApaka varcasvane joyuM, tyAre teo saune khAtrI thaI cUkI ke-zAsanasamrArnI AgevAnIthI ja saMmelana saphaLa banaze, te sivAya nahi. pU. A. zrI sAgarAnaMdasUrijI ma. paNa chANIthI vihAra karIne AvI rahyA hatA. eka samaya e hato ke zrIsiddhisUri ma., dAnasUri ma, labdhisUri ma., tathA zrIsAgarajI ma. , Adine pArasparika suMdara manameLa hato. paNa pachIthI keTalAMka kAraNasara e manameLanuM sthAna 'matabheda ane manabhede lIdhuM hatuM, have A vakhate nagarazeThanI IcchA evI ke- pUjyazrI tathA zrIsAgarajI ma. sAthe ja rahe. temaNe e paNa jANI lIdhuM ke-zrIsAgarajI ma. nI paNa evI ja IcchA che. - pUjyazrI te udAradila hatA. temanA manamAM mAmakA pArakAnA bhedane sthAna na hatuM. teozrI paNa zrIsAgarajI ma. ne sAthe utAravAnA vicAravALA ja hatA. sAgarajI ma. nA padhAravAnA divase zrIvijayadayasUrijI Adi munivarene teozrIe sAme paNa mokalyA. teo AvI gayA pachI temanI sAthe ja nagarapraveza karyo. sau pAMjarApoLa-upAzraye birAjyA. pUjyazrIe pitAnI vilakSaNa buddhi, kuneha ane dRSTAntarUpa dhIraja tathA udAratA vaDe AMtarika matabhedene dUra karIne saMpanuM vAtAvaraNa saryuM. Ama thavAthI zrIsAgarajI ma. tathA zrIvallabhasUrijI ma. vagere saMtoSa pAmyA. je ke-keTalAMka vijJasaMtoSI paribaLa paNa hatAM. teo A saMmelanane mATe te avyavasthita hovAthI niSphaLa jaze evI AgAhIo uccAratAM pharatA hatAM. paNa kharUM kahe te mahAna kAryo ane mahAna puruSanI kharI mahattA enA virodhI paribaLe parathI ja aMkAya che. AmAM paNa evuM ja banyuM. e virodhI paribaLonI pravRttithIsaMmelana kevuM bhagIratha kArya che? ane tethI ja A kAryane hAtha dharanAra puruSo kevAM mahAna che? e vAta janatA sArI rIte samajatI thaI. pariNAma e AvyuM ke-lokoe virodhIonI avagaNanA karI. niyata karelA phAgaNa vadi trIja-ravivAra tA. 4-3-1934nA zubha divase zrInagarazeThanA vaMDAvIlAmAM bAMdhavAmAM Avela vizALa chatAM suMdara maMDapamAM zubha coghaDiye A aitihAsika Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #292
--------------------------------------------------------------------------
________________ atihAsika munisaMmelana 253 munisaMmelananA maMgaLa-prArabha karavAmAM AvyeA. zarUAtamAM saunI vinaMtine mAna ApIne pUjyazrIe maMgalAcaraNa karyuM. pachI-saMmelana nividmapaNe saphaLa thAya e hetuthI tyAM bhavya snAtra mahe|tsava ujavavAmAM AvyA. 450 AcAryAdi munivare, 700 sAdhvIjIe, ane hajAro zrAvaka-zrAvikAonI hAjarImAM A snAtrotsava anerA ThAThathI ujavAye. e pachI zrImAn nagarazeThe peAtAnuM ejasvI svAgata-pravacana ApatAM kahyuM keH-- Asanna upakArI caramatIrthaMkara zrIvIraparamAtmAne, ane atre birAjatA tI svarUpa caturvidha zrIsa Mghane bhAvapUrvaka pramANu karI, amArA rAjanagaramAM samasta zrIsaMghanA vinatiyukta nimaMtraNathI kRpA karI, dUra dUranA pradezAmAMthI-ugra vihAra karI padhArelA pUjya AcArya mahArAjo, pUjya upAdhyAyajI mahArAje, Adi pUjya munirAjone atrenA samasta zrIsaMgha taraphathI huM hRdayapUrvaka AvakAra ApatAM AnaMda pradaziMta karU chu. praznala puNyAye prApta thAya, evA A mahAn aitihAsika prasaMganA lAbha amarA nagaranA zrIsa Mghane maLavAthI ame amArAM ahAbhAgya mAnIe chIe. nimaMtraNapatrikAmAM darzAvelA anicchanIya vAtAvaraNanA je je nimitto hAya, te sarvenA vicAra karI zuddha zAMtimaya vAtAvaraNa utpanna karavAne Apa sahu pUjyane prayAsa karavA mArI vinaMti che. ApanA A puNya prayatnamAM Apa sau pUrNa saphaLa thAo, jethI ApaNuM mahAna gauravazALI zrI jainazAsana vadhu gauravazALI thAya, ane A prasaMga eka ajoDa aitihAsika prakaraNa banI rahe. munisaMmelananA kAryakramamAM AthI adhika ApazrIne kahevAnA adhikAra mane na hAya. chatAM ApaNI tyAgapradhAna vItarAgazAsananI utkRSTa Adarzo sAdhu saMsthA A saMmelananA prayatnathI vadhu ne vadhu utkRSTa thAya, ane jaina samAja paNa AvI Adaza sAdhu saMsthAthI peAtAnI sAcI dizA pAmI, vadhu ne vadhu unnati ka, evI mArI bhAvanA che. vinatirUpe sUcanA karU chu ke A sa MmelananA kAryakramamAM gaccha sAmAcArI ane muhapattinA viSaya viSe carcA thaze nahi', ema huM jyAre sagAnA munione AmaMtraNa ApavAne maLye hatA, tyAre meM kabUla karyuM che. tethI saMmelanamAM A viSayeAnI carcA nA thAya, tema karavA mArI vinaMti che. A saMmelananA kAryoMmAM je je bhAI ee peAtAnI sevAo ApI sahakAra karyAM che, te saune huM A sthaLe AbhAra mAnu chuM. munisa MmelananI saphaLatA IcchanArA je je saMrdazAe mane maLyA che, te huM Apa samakSa vAMcI saMbhaLAvuM chuM. tenI pUrNAhuti pachI Apa sau pUjaya munirAjone samelana mATenA maMDapamAM padhArI, sa MmelananA ma MgalakAya nI zubha zarUAta vizALa hRdayanI udAra bhAvanAthI karavAne vinaMti karU chuM. udAra bhAvanAthI thayelA niSNu cAnA prabhAva ApaNA jainasamAjamAM cirakALa zirAdhAya thaI rahe. 'tamAM A kAne laIne ApazrInA samAgamamAM AvatAM mArAthI keI paNa jAtanA avinaya thayA hAya, teA tenI huM namrabhAve kSamA yAcuM chu. judAjudA gAmA yA zaherAmAM birAjatA munimahArAjone huM jyAre AmaMtraNA karavA gayA hatA, tyAre te sau sthaLenA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #293
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsanasamrAT zrIsa Ae ane atyaMta bhAvapUrNAMka AvakAra ApelA che, te sau zrIsaMghAnA paNa huM AbhAra mAnuM chuM.' pachI bahAragAmathI AvelA sadezAo vaMcAyA. ane kharAkhara traNa vAge ApaNA pUjyazrInA netRttva taLe samagra sAdhumaMDaLa sa Mmelana-maMtraNA mATe racAyelA baMdha maDapamAM padhAyuM sAdhugaNu sivAya tamAma sAdhvI-zrAvaka-zrAvikAe svasthAne gayA. zrIphaLanI prabhAvanA karavAmAM AvI. 254 A sa MmelananI viziSTatA ane aitihAsikatA e hatI ke vata mAnamAM koI sabhA, maDaLa ke kAnpharanse bharAya che, tyAre jema pramukha-matrI-vyavasthApaka vagerenI varaNI karavAmAM Ave che, tema ahI` nahAtu karAyuM. koI pramukha nahi, ne koI maMtrI nahi. sau munie pAtapAtAnI maryAdAnusAra dareka viSayamAM cAre ApI zakatA hatA. vastutaH A paddhati prAcIna temaja nirdoSa hatI. enAthI kAIne kacAreya kaTutA AvavAnA saMbhava na hatA, tethI ja A prAcIna praNAlikA pramANe saMmelana karavAnu prathamathI ja nakakI karavAmAM AveluM. 34 divasa paryaMta cAlelA A samelane sava prathama 72 ane temAMthI 30 munivarenI viSaya vicAriNI samiti racI. e samitie-dIkSA, devadravya, sa Mgha, sAdhuonI pavitratA, tIrtho, sAdhusa sthAmAM jJAnAdinI vRddhi, dezanA, zrAvakeAnnati, parspara saMpanI vRddhi, dhama upara thatA AkSepone aMge, dhamamAM rAjasattAnA praveza, A 11 vicAraNIya viSayA nakkI karyAM. e viSayeA upara ghaNA divasa sudhI carcA-vicAraNA cAlI. zAstranA artho vicArAyAM, chevaTe e 11 muddAo viSe TharAveAnA kharaDA ghaDavA mATe A. zrIvijayanaMdanasUri ma; 5. zrIrAma vijayajI ma., zrIpuNyavijayajI ma., ane zrIcaMdrasAgarajI ma., e cAranI kamiTa racAI. temane e kharaDA ghaDavAnuM kArya suprata thayuM. rajU aDhI divasanI vicAraNAne aMte e cAranI kamiTie paTTakarUpe TharAveA ghaDI, sa melanamAM karyAM. enA upara punaH carcA cAlI. ghaNA divasa vItI gayA, teA ya ene aMta Ave evuM na jaNAtAM saue vicAryuM" ke: AnA aMta carcAthI nahi Ave. mATe ApaNA AgevAna pUjya puruSAne A paTTakanA kharaDA para vicAraNA karavAnu vinavIe. tee vicAraNA karIne je TharAve, te saMmelanane mAra. A vAtamAM sau sahamata thatAM ApaNA pUjyazrI, zrIsAgarajI ma., zrInItisUrijI ma., zrIjayasiMhasUrijI ma., zrIvallabhasUrijI ma., zrIbhUpendrasUrijI ma., munizrI sAgaracaMdrajI ma., zrIsiddhisUrijI ma, zrIdAnasUrijI ma., A nava vRddha mahApuruSane e musaddA seAMpAyA, e nava pUjgyAe dIgha'dRSTibharyAM vicAra vinimayane aMte vicAraNIya 11 muddAe upara cAranI kimiTae ghaDelA paTTakamAM ja cAgya sudhArA vadhArA karIne tene mAnya rAkhyuM. ane tenI nIce zrIzramaNazradhanA nAyaka tarIke teoe potAnA hastAkSara karyAM. caitravadi chaTha (1990) ne e aitihAsika divasa hatA. caitra vadi sAtamanA cetrIsamA divase e paTTaka sa MmelanamAM jAhera karAyA. samagra munimaDaLamAM AthI apAra AnaMdanI lAgaNI janmI. jene mATe teo dUra dUrathI dIrgha vihAra kheDIne amadAvAda AvyA hatA, te aitihAsika munisa`melana Aje saphaLatA sAthe pUrNa thayuM hatuM. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #294
--------------------------------------------------------------------------
________________ aitihAsika munisaMmelana caitra vada agiyArase vaDAvIlAmAM caturvidha sa dha bhegA thayA. sava sAdhu-sAdhvI mahArAjo ane gAma-paragAmanA hajAro zrAvaka-zrAvikAo hAjara rahyA hatA. teo samakSa zrInagarazeThe sa MmelananA pagaraNanA prAra'bhathI mAMDIne pUrNAhuti sudhInI sa` bInAone AvarI letuM TUMkuM paNa sacATa bhASaNa ApyuMH-- parama tAraka zrItIrthaMkara devAthI namaskRta thayelA catuvidha zrIsa MghamAM agrapade virAjatA zAsana rAdhArI paramapUjya AcArya devAdi munipuMgavA, pUjyazrI sAdhvIjIe, zrAddhaguNavibhUSita bhAIo ane bahena ! 255 Apa zramaNapradhAna catuvidha zrIsaMghanA dana karIne huM kRtArtha thAuM chuM. AjanA divasa zrIjainazAsananA ItihAsamAM eka puNya smAraka tarIke ciraMjIva raheze. chellAM gheADAMka varSothI ApaNA jaina samAjamAM keTaleka aMze anicchanIya vAtAvaraNu utpanna thayu hatuM. ATaluM paNa ApaNA avicchinna prabhAvazAlI trikAlAbAdhita zrIvItarAga zAsanamAM chAje nahi, ane pUjyazrI munisaMgha ekatrita thaI ne carcAspada praznonA nicA jAhera kare teA e vAtAvaraNane dUra karI zakAya, ema ApaNA samAjanA vicArazIla muniva ane gRhasthAne lAgavAthI jude jude sthaLe cAturmAsA birAjatA pUjya AcAryAdi munivace sAthe jarUrI vATAghATa (gRhasthA dvArA) cAlI rahI hatI, ane teozrIe peAtAnu saMmelana bharavAnuM nakkI karyuM. hatuM. A zubha samAcAra prApta thatAM cAlu varSanA kArtika suda 13nA ApaNA rAjanagaranA zrIsaMghanA AgevAna gRhasthAe maLI pUjya zrIjaina zvetAMkhara munisa Mmelana bharavAnuM AmaMtraNa karavA mATe paramapUjya AcArya deva zrImadvijayanemisUrIzvarajI mahArAja pAse javAnuM nakkI karyu hatu. A nirNuya mujaba cAlu varSanA pASa suda 6 nA roja huM ane bIjA trIsa gRhasthA pAlitANA gayA ane tyAM birAjatA pa. pU. AcAryAdi munivaryaMne maLyA. paramapUjya AcAdeva zrImadremisUrIzvarajI mahArAje munisa Mmelana mATe phAgaNavada trIjanuM muhUta kADhI Apyu. A pachIthI munisaMmelanamAM padhAravA mATe lAThIDhaDa, surata, dhamaja, vaDhavANu, khaMbhAta, pATaNa, IndroDA, bAmaNavADA, bhInamAla, serIsA, sANaMda, vIramagAma, valAda, vaTavA vagere sthaLe temaja atre judA judA upAzraye birAjatA pUjya AcArya devAdi munivaryAMne Ama traNa ApavA keTalAka gRhasthA sAthe huM gayelA ane dareka sthaLe munisa'melanane AvakAradAyaka jaNAvavAmAM Avyu ane munisa MmelanamAM padhAravAnA cAkkasa javAba pUchatAM teozrInI dhama maryAdAne cAgya AzAbharyAM javAbe maLyA hatA. ane ApaNe joi zakayA chIe ke lagabhaga badhA munimahArAjAe atre padhAryAM hatA. sAdhusa melana bharavA mATenu ApaNu AmaMtraNa svIkArAyA bAda tene aMgenI sa geADhavaNA karavA mATe mahA suda khIjanA atre maLelI ApaNA zrIsaMghanI sabhAmAM svAgata maMDaLanI nimaNUka karavAmAM AvI. A svAgata maMDaLe kAryaMnI suvyavasthA mATe vaiyAvacca samiti, sevAdaLa samiti, ane maDaLa samiti nImI hatI. ane A samitie Aja sudhI ghaNI ghaNI mITIMge bharI temanI pharaja satASakAraka rIte khajAvI che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #295
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsanasamrAT mahAsuda pAMcamathI nisaMmelananI nima MtraNa patrikAe dareka pU. AcAryAdri munivaryAMna anI zakayuM tyAM sudhI gRhasthA dvArA hAthohAtha pahAMcADavAnI gAThavaNu karavAmAM AvI hatI. phAgaNa suddha pUrNimAnI rAtanA ATha vAge zrIsaMghanI sabhA meLavIne tyAM sudhImAM thayelu kArya jaNAvavAmAM AvyuM hatuM. 256 agAuthI jAhera thayA mujaba phAgaNa vada trIjanA khAranA vijayamuhUta mAM caturvidha zrIsa'dha ekatrita thayA hatA. A prasa Mge cArasA uparAMta pUjya munivaryAM, sAtaseA uparAMta sAdhvIjIe ane agiyAra hajAra uparAMta zrAvaka-zrAvikAonI bhavya hAjarImAM zarUmAM maMgala tarIke zrIsnAtrapUjA tathA zAMtikalaza bhaNAvavAmAM AvyA. ane mArU AvakAranuM bhASaNa tathA sa MmelananI saphaLatAnA saMdezA vAMcI sa MbhaLAvyA khAda zrIsa Mghe padhArelA munivaryAne vaMdana karyu. hatuM. tyArapachI pU. munivaryAM munisa Mmelana mATe khAsa khAMdhelA bhavya ma`DapamAM padhAryA hatA. A AkhAya anupama prasaMga hatA. darekanI mukhamudrA upara apUrva AnaMda ane utsAha jhaLakI rahelA jaNAtA hatA. jemaNe e puNya dRzya nirakhyu che, temanA aMtarapaTa upara e cirasmaraNIya raheze, e niHzaMka che. muni samelananuM kAya prathamathI ja khadhakhAraNe cAlatu hatu. ane mArI mAraphata sa'melana taraphathI jAhera karavAmAM Avyu` hatu` ke-'kAI chApAmAM AvatI keAI paNa khakharAne vajana ApavuM nahi.' A khInA dhyAnamAM laI ApaNA samAje nava AcAryAMnI kamiTimAMthI amuka amuka AcAryAM uThI gayA vagere binasattAvAra anucita khakharAthI doravAI nahi jatAM, je zAMti rAkhI che, tene mATe huM ApaNA samAjanA upakAra mAnu chuM. munisa melana zarU thayA pachIthI keTalIka vicAraNA khAda phAgaNa vada pAMcamanA rAja maheAMtara munirAjonI eka maMDaLI nImAI hatI. tyArabAda kAryAMnI saraLatA mATe phAgaNa vada AThamanA rAja trIsa munirAjonI ma`DaLI nImAI. ane te maMDaLIe niNaeNya karavA mATe phAgaNa vada 10nA rAja agiyAra muddAe vicArI, tenA upara peAtAnA niOyane kharaDo taiyAra karavAnu kArya pUjya AcArya zrI vijayana danasUrijI, pUjya paMnyAsazrI rAmavijayajI, munimahArAja zrIpuNyavijayajI ane munirAja zrIcadrasAgarajI, e cAra munirAjone caitra zudgha khIjanA rAja soMpyu hatu. jeAe e ja divasamAM temane taiyAra karelA kharaDA trIsa munirAjonI maMDaLImAM rajU karyA hatA. A kharaDA upara vicAraNA karatAM eka navI maMDaLI nImavAnI jarUra jaNAvAthI--paramapUjya AcArya zrImad vijayanemisUrIzvarajI, paramapUjya A. zrIvijayavallabhasUrIzvarajI, pa. pU. A. zrI sAgarAnaMdasUrIzvarajI, pa. pU. A zrIvijayabhUpedrasUrIzvarajI. pa. pU. A. vijayasiddhisUrIzvarajI, pa.pU.A. zrIvijayanItisUrIzvarajI, pa.pU. A. zrIvijayadAnasUrIzvarajIpa. pU. A. vijayajayasUrIzvarajI, pUjya munirAjazrI sAgaracaMdrajI, e navanI sarvene baMdhanakAraka niNu yakArI maMDaLI caitra zuda 11nA rAja sarva sattA sAthe nImAI hatI. A maMDaLIe caitra vada 6 sudhI agiyAra muddAonI dIrgha vicAraNA karIne sarvAnumate karelA niIyA caitra vada sAtamanA roja savAre badhA munirAjo samakSa jAhera karyAM hatA. A Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #296
--------------------------------------------------------------------------
________________ etahAsika munisamelana 257 nirNaye hiMdustAnanA sakala zrIsaMghane atre nimaMtrI prasiddha karavAnuM ApaNe nakkI karyuM hatuM. paraMtu-hAla ApaNuM zaheramAM cAlatAM menInajAITIsanA upadravane aMge tema karavuM azakya heI ApaNe lAcAra chIe, jethI A nirNanI nakala dareka gAmane zrIsaMghane mokalI ApavAnuM nakakI karyuM che. Apa sarva samakSa te nirNaye paramapUjya AcArya zrImata sAgarAnaMda sUrIzvarajI mahArAja vAMcI saMbhaLAvaze. A aitihAsika ne yazasvI munisaMmelanamAM aneka viziSTatAo paikInI keTalIka khAsa AdarzarUpe che. jemake-nava vRddha mahApuruSoe agiyAre muddAnA nirNaye kAMI paNa virUddhatA vinA eka ja mate karI ghaNuM ja uttama daSTAMta pUruM pADyuM che. saMmelana pahelAM aneka pakSabheda ane vicArabhedamAM vaheMcAyelA jaNAtA pUjya munioe saMmelana maMDapamAM teonI beThaka maryAdA mujaba laI lIdhI hatI. vartamAna samayanI paddhati mujaba kaI paNa pramukhanI nimaNuka karyA vinA, parApUrvanI zAstrIya prathA mujaba pUjya AcAryAdi vaDIlenI AmanyA barAbara jALavIne tetrIsa divasa sudhI kArya karyuM. dararoja*parama pUjya AcArya zrImad vijayanemisUrIzvarajI mahArAja punita navakAramaMtrathI maMgaLAcaraNa karI, kAryanI pUrNAhuti paNa maMgalAtmaka lekathI karatAM. rojanA mAtra ra thI 3 kalAka evAM phakata tetrIsa ja divasamAM nirNaya karavA viSaye tAravyA, te saMbaMdhI zAstrIya carcAo karI, dravya-kSetra-kALa-bhAva vicAryA, aneka maMDaLIo nImI, ane sarvAnumate saphaLa nirNaya karyo. saMmelananA maLavA agAu badhA sAdhuo ekatrita thAya, e zakya manAtuM. maLyA pachI premabhAve varte e paNa duHzakya manAtuM, ane chevaTe sarvAnumate nirNa karI zake te azakya manAtuM. paraMtu ApaNe pUjya munirAje e badhI ja mAnyatAone temanI hRdayanI udAratAthI cheTI pADI che. eTaluM ja nahi, paNa amuka svArtha khAtara kiMvA pitAnI mAnyatA bIjAne mAthe ThekI besADavA khAtara A munisaMmelana UbhuM karAyuM che, evI vAte munisaMmelananA sarvamAnya nirNayethI binapAyAdAra karI che. huM te pahelethI ja kahete A chuM ke, "ApaNA sAdhu te sAdhu ja che." kaccha-kAThiyAvADa-mALavA-mAravADa-muMbaI ane dilhI jevAM dUra dUranA temaja najadIkanA pradezamAMthI satata ane muzkelIbharyo pAdavihAra karIne TUMka samayamAM ApaNA nimaMtraNathI munimahArAjee tathA sAdhvIjIoe atre padhArI, ApaNuM zrIsaMghane atyaMta ANI banAvyA che, ne Aje ApaNuM rAjanagarane je suyaza prApta thayA che, te sarva pratApa A muni mahArAje che. aMtamAM AvAM mahAna aitihAsika munisaMmelanane nimaMtraNa karI, tenI suvyavasthA jALavavI e atyaMta kaThina chatAM je apUrva saphaLatA maLI che, te ApaNuM zrIsaMghanA ullAsabharyA saMpUrNa sahakArane ja AbhArI che. je je bhAIoe judI judI samitiomAM rahIne, ane keTalAkae mArI sAthe ja rahIne A zubha kAryamAM je sevAo ApI che, te sane aMtaHkaraNapUrvaka AbhAra mAnuM chuM." 33. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #297
--------------------------------------------------------------------------
________________ 258 zAsanasamrAT A bhASaNa pachI samasta sa`gha vatI zeTha kastUrabhAI lAlabhAIe zrInagarazeThanA praza MsanIya athAga prayatnAne biradAvyA. A pachI saMdhanI jANakArI mATe zrImAn sAgarajI mahArAje 'saMmelananA niNuM yAtmaka paTTaka' tyAM vAMcI saMbhaLAvyeA. pachI e paTTaka nagarazeThane soMpatA teoe e asala paTTaka zeTha ANuMdajI kalyANajInI peDhIne suprata karyAM. saMmelananA nima traNathI laIne paTTaka paya tanI upayeAgI mamatAnI hiMdI tathA gujarAtImAM pustikA chapAvavAmAM AvI. ane te bhAratabharanA sadyAne mekalI apAI. Ama zrInagarazeThanA zAsanasevAnI tamannAmUlaka avirata prayAsathI, zrIsaMghanA sahakArathI, tathA ApaNA mahAn caritranoyakazrInA buddhi-kuneha ane udAratAthI bharapUra netRtvanA prabhAvathI A aitihAsika munisa melana saphaLa banyuM. [51] A yuganuM bhagIratha kAmaH pUjyazrInuM cA cAturmAsa kSetraspa`nAe jAvAla (rAjasthAna)mAM karavAnuM niNI ta thayuM hatuM. ahIM bahAranI vADImAM teozrInA upadezathI kha'dhAI rahela nUtana jinAlaya have taiyAra thayuM hatuM. emAM padharAvavA mATe zrIsa Mprati mahArAjAnA samayanI zrIAdinAtha bhagavAnanI alaukika pratimA khaMbhAtathI lAvavAmAM AvelI. AjubAjunA e prAcIna mA paNa zirAhIthI maLI gayelA. e derAsaranI pratiSThA karAvavAnI tathA ceAmAsu` kharAjavAnI vinaMti karavA ahIMnA zrIsaMgha bhAvanagara AvelA. sadhanI AgrahapUrNu vinatinA pUjyazrIe kSetraspazanAe svIkAra karyAM, ane pratiSThAnA muhUta mATe khIjA vaizAkha zuda trIja (akSayatRtIyA)nA zubha divasa mAnyeA. zrIsa dhe apAra AnaMdathI e vadhAvI lIdhe. A pachI-amadAvAdathI ane teTalA vahelAsara vihAra karavAnI bhAvanA hatI. kAraNake amadAvAdathI 150 mAIla jeTale paMtha hatA. unALA paNa AvatA hatA. paraMtu- saMmelananA prasaMga ceAjAtAM teozrI dhAraNA pramANe vihAra na karI zakayA. sadbhAgye A varSe vaizAkha e hatA, eTale kAMIka nirAMta hatI. sa Mmelana a MgenI tamAma kAryavAhI pUrNa thaI jatAM pUjyazrIe prathama vaizAkha zukramAM pistAlIza ziSya-praziSyAnA parivAra sAthe jAvAla tarapha vihAra karyAM. pUjya AcArya zrI vijayavallabhasUrijI mahArAja Addhi munivare| vihAramAM pAnasara sudhI sAthe rahyA. pAnasarathI te puna: amadAvAda gayA, ane pUjyazrI mahesANA-pAlanapura-jIrAvalAjInA raste anukrame jAvAla padhAryA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #298
--------------------------------------------------------------------------
________________ atihAsika muni saMmelana 259 ahIM saMghe ane umaLakAthI svAgata karyuM. pratiSThA-utsavanA divaso bilakula najIkamAM AvatA hatA. lokene ullAsa paNa vadhI rahyo hate. AmaMtraNa patrikA sarvatra pAThavavAmAM AvI. prathama vai. va. 10 thI mahotsavano prAraMbha thaye. AThe divasa navanavAM pUjA-pUjana ane prabhAvanAo thavA lAgyA. paMcatIrthanI bhavya racanA utsavanuM AkarSaNa kendra banI. dvivai. zu. trIjanA divase zubhalagna pUjyazrInA punita sAMnidhyamAM prabhujInI gAdI sthApanakriyA bhavya rIte saMpanna thaI. pratiSThA pachI bhinnamAlanA vatanI zA. tArAcaMdajI nAmanA eka bhAvikane dIkSA ApI. munizrI premavijayajI nAma rAkhIne svaziSTa karyA. pachI pUjyazrI Abu-acalagaDha yAtrArthe padhAryA. yAtrA karIne puna: jAvAla AvyA. comAsAmAM A. zrIvidayasUrijInA ziSya ane paM. zrIamRtavijayajInA saMsArIpitA vRddha munizrI harSavijayajI mahArAja pAMca varSane cAritra paryAya pALIne aMta veLAe suMdara nirdhAmaNApUrvaka kALadharma pAmyA. temaNe saM. 1985 mAM mahuvA mukAme dikSA aMgIkAra karelI. pAkaTa uMmare paNa temaNe cAritranuM niraticAra pAlana karyuM. enI anumodanA nimitte jAvAla-saMghe tathA temanA kuTuMbIjanee mahotsava karyo. comAsuM utaravAnI taiyArI hatI, tyAre zeTha zrI mANekalAla manasukhabhAI vagere zrAvako AvyA. amadAvAdathI zrIsiddhAcalajI tathA zrIgiranAra mahAtIrthane charI pALate saMgha kADhavAnI zeThanI bhAvanA hatI. yAtrA-saMghamAM joDAyelA yAtrikone pALavAnA cha niyame. e dareka niyamane cheDe "rI" zabda hoya. eTale e cha niyama pALanArA saMghane che "rI' pALato saMgha kahyo. emAM-pahelI "rI ekAhArI. ekavAra AhAra (bhajana) kare te ekAhArI. saMghamAM joDAyele yAtrika vihAranI sAthe AhArane paNa niyama pALe. e niyamanA phAyadA be daSTie joIe,-dhArmika dRSTithI e niyama pAlakane tapazcaryAne mahA-lAbha maLe. vyavahAra daSTiepage cAlanAre tabiyata svastha rAkhavA mATe AhAramAM niyama rAkhavo ghaTe. te A ekAzanathI ApameLe AvI jAya che. eTale zarIra paNa nIrogI ja rahe. bIjI rI' meMya saMthArI. bhUmi para kaThera zayyAmAM sUe te bhUmisaMthArI. kemaLa zayyA mAnasika vikAra jAgRta kare. ethI mana apavitra bane. tIrthayAtrike te manane sadA sApha rAkhavuM ghaTe. mATe ja te bhUmizagyAne niyama pALe. trIjIrI" pAdacArI. pagapALA cAle te pAdacArI. zarIrane kasavAno-khaDatala banAvavAne A umadA upAya che. ane mAtra page cAlavAthI ja pAdacArI nathI banAtuM. eNe te jayaNA rAkhavI ghaTe. jinazAsanamAM to jaleNuM e ja dharma. mArge cAlyA jAya, paNa paga taLe jhINI paNa jIvAta te nathI dabAtI ne? ene upaga rAkhIne yAtrALu cAle. cothI ? zuddha samyaphavadhArI. jaina yAtrInA cittamAM eka ja bhAva hoya ke te ja satya che, asaMdeha che, je jinabhagavAne upadezya che. A nirmala manebhAvane dhAraka zuddha samyakuvadhArI bane che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #299
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsanasamrAT pAMcamI 'rI' che sacittaparihArI. jayaNAne ja nijadhama mAnanArA yAtrike sacittane parihAra-tyAga karavA ghaTe. koInA ajANye paNa vadha thAya, evI pravRti e na kare 20 ane chellI-chaThThI 'rI' che--brahmacArI. cha e 'rI'mAM ziramera che A 'rI'. viSaya-vAsanAmAM gaLAbUDa rAcelA yAtrike yAtrAnA avasare viveka keLavavA ghaTe. vivekInu citta vizuddha bane che. vizuddha cittavALAnI vAsanAe vilaya pAme che, ane vAsanA vinAnA AtmA nima`La brahmacarya nuM adhiSThAna ane ja che. A mahAn cha niyamanuM pAlana karanAra yAtrikAnA samudAya maLIne tItha yAtrA kare te charI' pALatA saMgha kahevAya. kAI puNyazALI AtmAne bhAva thAya ke-yathAzakita AvA yAtrALuone huM yAtrA karAvuM. te! e nimaMtradvArA yAtrALuone bhegA kare, je yAtrA karAva ne sadhapati ane, saMghapati eTale 'saMghanA pati' nahi, paNa sa Mgha jenA pati-svAmI anya tesa ghasevaka. zAstro kahe che ke : "Indrapada ane cakravatI padma praza'sanIya kharAM. paNa ethI adhika zlAghya tA 'sa'ghapatipadma' ja che. kAraNa ke-e mahAna puNyAye ja pamAya che." prAcInakALamAM aneka puNyAtmAe A padanA bhAjana banyA che. samrAT saMprati, mahArAjA kumArapALa, ane maMtrIzvara vastupALa vagere emAM agresara che. e puNyAtmAoe aneka vAra mahAn saMghayAtrAe kADhelI. saMghayAtrA kADhavAnA phAyadA anekavidha che. sauthI pahelA lAbha sa Mghapatine. kahe che ke--- AvA saMgha kADhanAra AtmA caturvidha saMghanA darzana karIne-bhakita karIne kramazaH tIrthaMkarapadma meLavavA paNa kitamAna bane che. pUrva varNavelA cha niyameAnA pAlaka yAtrALuene te apUva Atmika lAbha che ja. e sAthe emanA maneAkhaLanI kyAreka kasATI paNa thAya che. mAga mAM ekalAM paDavu, bhUlA paDavuM, hiMsaka vanyapazu tathA cAra AdinA Akasmika bhaya, vagere aneka sakAmAMthI pasAra thavu' paDe, ethI emanu maneAkhaLa majabUta ane-nIDara bane. A paNa eka suMdara phAyadA che. saMgha jyAM jyAM jAya, pachI te gAmaDuM hAya ke nagara hAya, tyAMnA jaina-jainetara leAkeAnA haiyAmAM A yAtrikone joI ne eka apUrva bhAva pedA thAya che--anumADhanAnA. enA pratApe kaIka bhadrajIvA peAtAnu kalyANa sAdhI jAya che. keTalAMya adhamI e dhama'sanmukhatA meLave che. mithyAtvIene paNa samyaktvanA sparza thAya che. kAI sthaLe rAjazAsakamAM jinazAsananA virodhI tattvA hAya, ane tethI sa Mghane hAni thatI hAya, teA enu nivAraNa A yAtrA-saMgha dvArA thaI zake. yAtrikAnI pavitra bhAvanA, saMghapatinI vilakSaNa pratibhA, ane gurubhagavaMtAnI ahiMsApradhAna dezanA e rAjazAsakonA dveSabhAvane DAmavA samatha ane che. pariNAme sthAnika janatAne tathA AgaMtuka sa Mghane viziSTa lALA maLe che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #300
--------------------------------------------------------------------------
________________ A yuganuM bhagIratha kAmaH 261 eka yAtrA-sagha nIkaLe, teA sekaDo mArI vagere mAnavAne vibhinna prakAre rAjIroTI maLe che. ethI samAjane garIbava sArA pramANamAM pASAya che. e sAmAjika lAbha paNa che. AdhyAtmika tathA sAmAjika dRSTie AvAM agaNita lAbha ApanAra mahAn saMgha kADhavAnI bhAvanA zeTha mAkubhAI ne thaI hatI. ane e saMgha pUjyazrInI pAvana nizrAmAM nIkaLe, evI IcchAthI tee vinati karavA jAvAla AvelA. temaNe pUjyazrIne amadAvAda padhAravA mATe bhArapUrvaka Agraha karyAM. jo ke-pUjayazrInI preraNAthI amadAvAdanA tathA mAravADanA gRhasthA taraphathI zrIrANakapurajI tI nA jIrNoddhAra cAlu hatA. tenI pratiSThA karavAnA vicAra cAlatA hatA. e nimitte judA judA gRhasthA taraphathI navakArazIe paNa nAMdhAvA lAgI hatI. sAdaDI tathA golavADanA saMgha pratiSThA mATe pUjyazrIne vina Mti karI gayele. jodhapuranA vakIla zrIjAlamacaMdrajI vagere gRhasthA paNa vinati karI gayelA ke 'eka vAra kAparaDAjInI yAtrAe padhAro.' pUjyazrInI paNa bhAvanA hatI ke - mAravADamAM eeka varSI rahevuM. paNa jyAMnA annajaLa khaLavAna hAya, tyAM avazya javu' paDe che. ahI' paNa ema ja anyuM. lAbhAlAbhanA vicAra karatAM amadAvAda javuM ucita jaNAvAthI pUjyazrIe zeThanI vinati svIkArI ane vihAra karIne amadAvAda padhAryA, zeThazrIe sa MdhanI bhavya taiyArIo karI hatI. zeTha pratApasiMha mehAlAla vagere zreSThiva emanA A mahAkAya mAM sarva prakAre sahakAra ApI rahyA hatA. AmaMtraNa patrikA satra mAkalela hAvAthI saMghamAM joDAvA mATe bhAvika va` TheraTherathI AvI rahyo hatA. mAgazara viThTha dazamanA divasa saMghanA magalaprayANa mATe niyata thayA. A pahelAM viznonA vinAza mATe zeThazrIe hana dyAvatta pUjana karAvyuM, ane tI yAtrAnA vidhi karavApUrvaka mAgazara vide dazame zrIsa Mghe pUjyazrInI nizrA sAthe anupama TADhathI moMgalaprasthAna karyuM. saMghaprayANanA varaghADo khUba maDhamAbharyAM nIkaLyA. hajArA mAnavA emAM joDAyA hatA. bhAvanagaranA divAna sara prabhAzaMkara paTTaNI vagere rAjyAdhikArIo paNa A prayANayAtrAmAM sAmela thayA hatA. are ! lagabhaga cAra lAkha jeTalI mAnavamedyanI tA A mahAna saMghane jovA mATe ja umaTI hatI. zaheranA vAhana vyavahAra khuda sarakAre cAra kalAka baMdha rakhAvelA. ApaNA mahAn ciratranAyakazrI, pU. sAgarajI ma., A. zrI vijayameAhanasUrijI ma., A. zrIvijayameghasUrijI ma., vagere 27pa jeTalAM munibhagavaMtA, 400 uparAMta sAdhvIjI mahArAja, lagabhaga 13 hajAra cha 'rI' pALatAM yAtriko, 850 baLadagADIe ane aneka meTaro-khaTArAe sahita 1300 jeTalAM vAhanA, cAMdInA mahendradhvaja, suvarNa raselA cAMdrIne ratha, cAMdInA meruparyaMta, cAMdInu jinamaMdira (phAlDiMga), tathA cAMdInI manArama aMbADI ane hAddAthI dIpI rahelA bhAvanagara ane dhrAMgadhrA sTeTanA e mahAkAya gujarAo, vagerethI lAkamAnasamAM anerI bhAta pADatI A saMghaprayANayAtrA zaheranA mukhya mukhya vistAromAM pharatI pharatI be kalAke traNa daravAjA pAse pahAMcI. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #301
--------------------------------------------------------------------------
________________ 212 zAsanasamrATuM - A pUrve apAra bhIDa ane dhakkAmukkImAM paNa pUjyazrInI sAthe zAntabhAve cAlatA vayevRddha zrI paTTaNI sAhebane keIke kahyuM ke sAheba ! A bhayAnaka bhIDamAM Apane ghaNI bhIMsa paDaze, mATe AmAMthI nIkaLIne bahAra padhAre. A sAMbhaLIne paTTaNI sAheba kahe : ahIM huM eka sattAdhIza tarIke nathI AvyuM. paNa eka dharmakAryamAM bhAga levA Avyo chuM. atyAre huM pUjya mahArAjazrI tathA saMghavIjInA kabajAmAM chuM. teozrInI AjJA ja atyAre sarvopari che." Ama kahIne teo traNa daravAjA sudhI nirAMte pharyA, tyAMthI teone AgaLa laI javAmAM AvyA. saMghane pahele paDAva jaina sesAyaTImAM kare ke jaina maracaMTa sosAyaTImAM ? e prazna upasthita thaye. bane sAyaTIvALA bhAIo pitAne tyAM padhAravAne ati Agraha karI rahyA hatA. chevaTe-jena sosAyaTIvALAne Adeza apAyo. saMgha tyAM padhAryo. tyAM traNa divasa sakAma karyo. traNeya divasa jana sosAyaTIvALAe saMghanI sarva bhakti karIne mahAna lAbha meLavyuM. AgaLa mukAmenI goThavaNa ane sagavaDa barAbara thaI jatAM mAgazara vada terase saMgha sarakheja AvyuM. tyAM be divasa rahIne dhoLakA A.. saMghane paDAva jyAM nAkhavAnuM hoya, e jagyA "manasukhanagaramAM pheravAI jatI. bhavya kamAnathI suzobhita traNa pravezadvAravALA A manasukhanagaranI madhyamAM "mANeka coka racAte, emAM cAMdInuM nAjuka chatAM suMdara jinAlaya beThavAtuM. enI pAchaLa pilisa thANuM rahetuM, ane catarapha yAtrikanA taMbUo tathA rAvaTIo chavAI jatAM. emAM sarvaprathama saMghapatine suvarNa kaLazathI zebhato vizALa, rajavADI ThAThayukta taMbU nakhAte. pachI kacerI vagerenA taMbUo, tenI sAme pUjyazrI mATe vizALa taMbU, pachI sAgarajI ma. Adi sUrivaro ane sarva munivaro mATenA nAnA moTAM taMbUe nakhAtA. e badhAMnI pharatAM yAtrALu gRhasthonA ta rahetAM. ane eka nirALI chatAM madhyavatI jagyAmAM sAdhvagaNane utAre apAte. ekaMdara 75 moTAM taMbUo ane 1500 uparAMta nAnI moTI rAvaTIo vagere bahoLuM sAdhana hatuM. pratyeka sAdhana bevaDuM hatuM. eTale AgalA mukAmanI racanA eka divasa agAu ja thaI jatI. AthI bIjA divase saMgha tyAM pahoMce tyAre agavaDa veThavI na paDatI. bhAvanagara ane dhrAMgadhrA vagere rAjyanA bhaktipUrNa sahaganuM e pariNAma hatuM. jyAM jyAM saMghane paDAva thAya, tyAM eka vijayI mahArAjAnI chAvaNanI zobhA jAmI jatI. daDamajala karata saMgha eka pachI eka mukAma vaTAvate AgaLa vadhavA lAgyo. lIMbaDI AvyuM. saMgha je je gAme AvatA, te te gAmanA ThAkara-divAna vagere rAjazAsake ghaNA umaMgathI saMghane satkAra karatAM, ane joItI saghaLI sagavaDa karI ApatAM. pUjyazrInI sarvataMtra svataMtra pratibhA ane saMghavIjInI udAratA sau koIne AkarSatI hatI. lIMbaDImAM saMgha AvyA, tyAre tyAMnA mahAjane tathA mahArAjA zrI dolatasiMhajIe sTeTanA samagra sAja sAthe saMghanuM dabadabAbharyuM sAmaiyuM karyuM. A sAmaiyuM jevA samagra jhAlAvADa-lIMbaDImAM ThalavAyuM hatuM. vaDhavANathI te eka spezyala Trena saMgha-darzana mATe AvI hatI. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #302
--------------------------------------------------------------------------
________________ A yuganuM bhagIratha kAmaH 243 saMghamAM pratikrina vibhinna gRDasthA taraphathI navakArazI thatI. emAM rAja lagabhaga 1510 ke 20 hajAra leAkeA lAbha letAM. kahe che ke-saMghanA mukhya rasoDAmAM sAmAnyataH hu'mezAM 300 maNu pakavAnna, 400 maNu pharasANu, 45 maNu bhAta, 20 maNa dALa ane 60 maNu zAka, ATalI rasAI thatI hatI. 800 maNa tA sarapaNa (baLataNu) joituM hatuM. lIkhaDInI navakArazImAM 20000 mANasAe lAbha lIdhA. ahIM sa dha e divasa rAkAyA, mIje divase mahAjane nA. lIbaDI-narezanA pramukhapade eka meLAvaDA caiAjyA. emAM suzI`dAkhAdanA mAjIsAheba zrIpatasi`hujI, AMkhaliyAnA kArabhArI traMbakalAlabhAI vagere aneka adhikArIoe hAjarI ApI, A meLAvaDAmAM nA. mahArAjAe saMghavIjIne mAnapatra ApyuM. sa'dhavIjIe bhAre namratAthI ene svIkAra karIne lIMbaDInI pAMjarApeALa, eDiMga vagere saMsthAomAM udAra rakamanuM dAna jAhera karyu. lIMbaDInA saMghamAM vhANuM paNa karyuM. lImaDIthI sa'gha cuDA gayA. cuDAnA ThAkeAra sAhebe tathA saMghe suMdara svAgata-sanmAna kayu". lIMbaDInareze tathA cuDA-darabAre potAnA rAjyamAM saMgha padhAryAM te divase kAyama jIvadayA pALavAnA hukama jAhera karyAM. A pachI pUjyazrIe asarakAraka upadeza pharamAvatAM saMgha je mahinAmAM ALye, te AkhA mahinA jIvadayA pALavAnI jAherAta karI. saMgha AgaLa vadhyA. saravAmAM saMghavIjI taraphathI upAzraya karAvI ApavAnuM jAhera thayuM. vIchIyA-jasadaNa-ATakoTa vagere gAme sathe pasAra karyAM. AgaLa gAMDala AvatuM hatuM. paNu gAMDalanA mahArAjAe saMgha pAsethI jakAta levAnuM nakakI karyuM. A vAta jANatAM ja saMghavIjIe tatkAla navA nirNaya lIdhA. gAMDalane paDatuM mUkIne khArAmAra vaDIyA javAnuM jAhera karyuM. jo sa Mgha jakAta bharIne gAMDala jAya, teA bhaviSyanA sa yAtrAsaMghA mATe jakAta bharavAnA cIle| khullA thatA hatA, je sarvathA anicchanIya hatA. e ja kAraNe kA kramamAMthI geAMDala paDatu mukAyu. vaDIyAnA nAnA saMgha tathA tyAMnA DhAkArazrI sa Mghane tana-mana-dhananI badhI sagavaDa ApavA taiyAra thayA. saMgha peAtAne tyAM padhAre, e temane mana ullAsa ane umaMga vadhAranArI vAta hatI. A tarapha sa MghanA bhavya svAgata mATe gAMDalanA jaina saMgha ja nahi, paNa tyAMnu mahAjana paNa ghaNuM Atura hatu. mahAjane taiyArI paNa sArI karelI. paNa saMgha goMDala nathI AvavAnA e jANIne ene ghaNA kheda thayA. AvA mahAn saMgha pAse jakAtanI mAMgaNI karavI, e ene khUba anucita jaNAyuM. nA.mahArANI sAhebA paNa e vicArane maLatA hatA. vaLI eka jakAtane ja kAraNe AvA mATe sagha gAMDalane TALIne jAya, e mahAjana mATe asahya vAta hatI. eNe tarata ja pAtAnA mahArAjAnA ni ya pheravavA mATe prayAse AdaryAM. rAjAjIne samajAvyA ke: "A tA ge MDalanI AbarUnA savAla che. badhAMya rajavADAoe sadhane premathI AvakAryA che, ane sanmAnyA che. are ! A vaDIyA jevI nAnI ThakarAta pazu geAMDalanuM nAka kapAtu' joIne harakhAya che, ane saMghane peAtAne tyAM laI jAya che. A paristhitimAM ApaNI AbarUne khAtara paNa jakAtanI vAta javA daIne saMghane ahIM lAvavA ja joie." mahAjananI vAta mahArAjAne yAgya jaNAI. temaNe saghanI jakAta mApha karavAnA hukama Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #303
--------------------------------------------------------------------------
________________ 214 zAsanasamrA, ApatAM kahyuM ke: "tame jAva, ane saMghane tathA mahArAjazrIne amArA vatI ghaNuM mAnapUrvaka vinaMti karIne ahIM laI Ave." mahArAjAne Adeza maLatAM ja mahAjana upaDayuM mAyApAdara. saMghane mukAma tyAM hate. goMDalanA bejA tathA vahorA komanA koDapati AgevAna mahAjananI mekhare hatA. teo sIdhA pUjyazrI pAse gayA, ane saMgha sAthe geMDela padhAravAnI pUjyazrIne vinaMti karI. bejA tathA vahorA kemanA kreDapati movaDIoe mAthA parathI TepIo utArIne kahyuM keH "amArA mahArAjAnI IcchA che ke-ahIMthI TheTha goMDala sudhI jAjama pAtharIne saMghane gaMDala padharAva che. mATe Apa A vinaMti mAnya kare." pUjyazrIe temane saMghavIjI pAse javA jaNAvyuM. mahAjana saMghavIjI pAse AvyuM. saMghavIjIe saune ucita satkAra karyo. mahAjane mahArAjA tathA goMDalanI prajA vatI namratAbharI vinaMti karI ke H saMgha laIne goMDala padhAro. javAbamAM saMghavIjIe kahyuM : saghaLe kAryakrama vyavasthita nakkI thayo che, eTale have geDala AvavAnuM kaI rIte bane ? paNa mahAjana na mAnyuM. e kahe : cAhe te thAya, paNa saMghe gaMDala padhAravAnuM ja che. bhale badhe kAryakrama phera paDe. mahAjananI makakama vAta sAMbhaLIne saMghavIjI vicAramAM paDyA. teo saMghanA vyavasthApake sAthe pUjyazrI pAse gayA. lAbhAlAbhanI vicAraNA karIne chevaTe gaMDalavALAnI vinaMti svIkArI, tyAM javAnuM nakkI karyuM. vaDIyAne progrAma mulatavI rakhAye. nizcita vyavasthAmAM ekAeka jhaDapI pheraphAra thavAthI garabaDa thavAnI dahezata hatI. paNa tenI javAbadArI vyavasthApakoe upADI lIdhI. geMDalanA mahAjanane harSa apAra hatuM. teo geDala jaIne svAgatanI apUrva taiyArImAM macI paDyA. nA. mahArAjA paNa A samAcArathI prasanna banyA. mahArANI sAhebA sahita AkhA rAjakuTuMbanI IcchA pUrNa thaI mAyApAdarathI khaMbhALIyA-rejaDI thaIne saMgha geMDala zaheramAM AvyuM, tyAre nA. mahArAjA sahita samasta prajAe bhavya sAmaiyuM karyuM. vyAkhyAnamAM paNa mahArAjA sAthe AkhuM rAjakuTuMba AvyuM hatuM. ahIM saMgha be divasa reko. ekavAra saMgha pAsethI jakAtanI mAMgaNI karanAra mahArAjAe be divasa sudhI pANI-baLataNa vagerenI saMpUrNa sagavaDa sTeTa taraphaeNthI ApI. Ama gaMDalanI mIThI memAnagati mANIne trIje divase saMgha AgaLa vadhe. vIrapura, jetapura, cekI ane vaDAla thaIne junAgaDha Ave. saMghanA svAgatanI taiyArIo mahAjane moTA pAyA para karelI. saMgha AvavAnA divase sTeTa taraphathI paNa Thera Thera pANIne tathA saMrakSaNane baMdebasta karI hatI. sTeTanA rUAbadAra miliTarI benDa sAthe mahAjane saMghanuM bhavya sAmaiyuM karyuM. mukhya divAna sAheba vagere amaladAre paNa emAM sAmela hatA. sAmaiyuM zaheramAM pharIne taLeTI pAsenI vizALa jagyAmAM utaryuM. saMghane paDAva tyAM nakhAye. pravezanA divase junAgaDha-saMgha taraphathI saMghajamaNa thayuM. sAMje khAsa UbhA karAyelA maMDapamAM meTo meLAvaDo jAye. sTeTanA mukhya divAna sara paTrIka keDale emAM pramukhasthAna Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #304
--------------------------------------------------------------------------
________________ A yuganuM bhagIratha kAma 265 saMbhALyuM. e meLAvaDAmAM junAgaDhanA mahAjana vatI saMghavIjIne mAnapatra enAyata karatAM divAnasAhebe kahyuM ke : "junAgaDha sTeTa vatI zeThazrI mAkubhAI manasukhabhAI ane saMghanA yAtrikenuM svAgata karatAM mane AnaMda thayela che. saMghanA kAryane pAra pADavA mATe zeThe je zubhaprayAsa karyo che, ane pavitra yAtrAne lAbha ApavA mATe je A taka upasthita karI che, te badala A mAnapatra mahAjana taraphathI zeThane arpaNa karatAM mane AnaMda thAya che." zeThazrIe paNa ghaNuM namratAthI tene pratyuttara vALIne zaheranI ra sthAomAM hajAro rUpiyAnI udAra sakhAvate jAhera karI. A pachI bIjI aneka saMsthAo e temane mAnapatra ApyAM. bIje divase eTale ke mahAzudi trIjane divase samasta saMghe giranAra mahAtIrthanI yAtrA karI. zrI neminAtha bhagavAnanI dIkSA tathA kevalajJAna kalyANakanI bhUmirUpa sahasAvana (sahassAmra vana) ane nirvANa kalyANakanI bhUmi-pAMcamI TuMka vagere sarva TuMkenI spanA ane yAtrA karIne, prabhunA darzana-pUjana karIne sau kRtArtha banyA. saMghavIjIe paNa haiyAnA vizuddha bhAva anusAra girirAjanI sevA pUjA karIne lagabhaga trIsa hajAranI kiMmatanA ratnajaDita suvarNa hArathI mULanAyaka devAdhideva zrImanAtha prabhunI pUjA karI. e pachI sakala saMghanI hAjarImAM pUjyazrIe mAlArepaNa vidhi karAvIne saMghavIjInA kAkI zeThANa zrImANekabena (zeTha jamanAbhAI bhagubhAInA dharmapatnI) ne tIrthamALA paherAvI. A prasaMge pUjya paM. zrIgaMbhIravijayajI ma. nA ziSya munizrI avadyAtavijayajIne tathA pU. zrImaNivijayajI ma. nA praziSya munizrI - nayavijayajIne paMnyAsapada paNa apAyuM. mALAropaNanA avasare tyAM ekatra thayelA janasamahanI jayagajenAthI Akho giranAra jANe zabdamaya thaI gayA. vidhi pUrNa thayA bAda sau nIce AvyA. junAgaDhamAM cAra divasanI sthiratA karIne tyAMthI vaDAla-vAvaDI-tArI-kuMkAvAva-AMkaDIyA thaIne saMgha amarelI A. amarelI gAyakavADI mahAla hatuM. gAyakavADI rAjyanI hadamAM saMgha pravezatAM ja agAunA sarva rAjyanI jema gAyakavADa sarakAre paNa saMghane suMdara sagavaDa karI ApI. amarelInA pravezamAM tyAMnA subA zrI pIlAjIrAva gAyakavADe hAjarI ApI. mahAjananuM mAnapatra paNa temanA hAthe saMghavIjIne apAyuM. amarelIthI AgaLa vadhele saMgha bhAvanagaranI hadamAM praveze. zarUAtathI ja saMghane viziSTa sahakAra ApanAra A rAye ahIM paNa ghaNe suMdara baMdobasta karI rAkhyuM hatuM. sAvarakuMDalAnA saMghanI vinaMtithI amuka Aptavarga sAthe saMghavajI tyAM gayA. tyAM sara prabhAzaMkara paTTaNInA pramukhapade yojAyelA eka meLAvaDAmAM kuMDalAnA mahAjane abhinaMdanapatra ApyuM. e veLA zrIpaTTaNI sAhebe saMghavIjInA pitAjI zeTha manasukhabhAInA bhAvanagara rAjya sAthenA mIThA saMbaMdhonuM premapUrvaka smaraNa karIne hArdika abhinaMdanathI saMghavIjIne satkAya. ane "dharmasattA e eka mahAnU sattA che, jenI AgaLa rAjasattAe namavAnuM ja hoya che. e pitAnA zraddhApUrNa vicArane A prasaMge jAhera rIte vyakta karyo. - bhAvanagaranI hada pUrI karIne saMgha pAlitANAnI hadamAM-gAriyAdhAramAM pravezyo. pAlitANanA divAna zrImULarAjakumArasiMhajI ahIM darzanArthe AvI gayA. haMmezanI jema ahIM 34 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #305
--------------------------------------------------------------------------
________________ 26 sAsanasamrAT paNa cAtaraphathI mAnatramedanI umaTI paDelI. ahIthI sAmala-gheTI thaIne saMgha pAlitANAnA pAdare pahoMcyA. yAtriMgaNanA hRdayamAM Aje ullAsanI cheLA uchaLatI hatI. girirAjanA punita daIne saune pulakita banAvyA hatA. Aje mahAvida khIja hatI. nava vAge maMgalapravezanu cAghaDiyu hAvAthI sa`ghe gAma bahAra visAmA lIdhA. gheADI vAramAM ANa MdajI kalyANajInI peDhIethI sAmaiyu AvI pahAMcatAM sau taiyAra thayA. samayasara svAgata zarU thayuM. yAtrALuo uparAMta gAmanA tathA bahAragAmathI saMghanA darzana mATe AvelA lAkonI saMkhyA cAlIsa hajAranA AMka vaTAvI gaI huMtI. khAsa saMghanA daCna mATe madrAsathI paNa spezyala Trena AvI hatI. divAna sAheba pra5thI hAjara hatA. nA. DhAkAra sAheba paNa thADe sudhI AvyA hatA. gAmamAM aDALA vistAramAM pharIne sAmaiyuM saghanA paDAvamAM-manasukhanAramAM utaryu. pachI pUjyazrIe khuladasvara dharmAMdezanA pharamAvI. saghavIjIe gAna pATI cAjIne nA. DhAkArazrIne saparivAra nAtaryAM. temAM temanA parivArane vividha paherAmaNIe ApI. tI mALArApaNunA maMgala divasa mahAvadi pAMcamanA niIta karavAmAM AvyeA. A ma'gala prasa`gane nihALavA mATe gAma-paragAmanA hajAro jainone ekatra thayelAM joI ne zeTha ANu dajI kalyANajInI peDhIe lAkho rUpiyAnA kharce taiyAra karAvelA sAcAM hIrA ane ratnAthI bharapUra mugaTa-tilaka--huM sa--mAjI dha ane zrIphaLa vagere AbhUSaNe mALAropaNanA zubha divase ja dayALu dAdAne caDhAvavAnA vicAra peDhInA vahIvaTadAroe karyAM. e mATe pUjyazrInI saMmati maLatAM mahAvida khIje eka majabUta ane sarva khAjuthI susaMrakSita tabUmAM e AbhUSaNeA saMghanA daCna mATe khullA mukAyAM. ane e AbhUSaNA prabhujIne paherAvavAnI uchAmaNI zarU karI. e be divasa cAlI. hAddhi ceAthe peDhInA kAya vAhaka- zeTha kastUrabhAI lAlabhAI, zeTha mANekalAla manasukhabhAI, zeTha prApasiMha mAhAlAla, zeTha sArAbhAI DAhyAbhAI, zeTha cImanalAla lAlabhAI, zeTha bhagubhAI cunIlAla sutarIyA vagere tathA anya hajAro bhAI baheneAnI hAjarImAM e AbhUSaNAne Adeza apAyA. mugaTa caDAvavAneA Adeza suratavALA kharataragacchIya zeTha phattehacaMdra premacaMda jhaverIe rU. 150016 mAM lIdhA. tilakanA Adeza zeTha mayAbhAI makaracaMde, hasane Adeza zeTha ratilAla nAthAlAla lallubhAI e, zrIphaLanA Adeza zeTha bhagubhAI cunIlAle, ane bAju dhanA Adeza zeThe gulAbaca Mda nagInadAse lIdhe. mugaTa caDAvanArane dAdAnI prathama pUjAnA Adeza paNa ApavAmAM Avye. A uparAMta dayALu dAdAnA jinAlayanA zikhara upara caDAvavA mATe navA cAMdIne kalaza taiyAra karAvyeA hatA. nava hajAra traNa seA ane cha tAlA cAMdIthI banelA e kalazane 187 teAlA ane Ata vAla jeTalA zuddha seAnAthI rasavAmAM AvelA e lazanI pratiSThAnI uchAmaNI paNa khelAI. bhAre rasAkasIne aMte enA Adeza zeTha cImanalAla lAlabhAI e (hIrAcaMda ratanacaMdavALA) rU. 45016 mAM lIdhA. bIjI ghumaTIonA kalazenA Adeza paNa bhAvikAe lIdhA. anyAnya Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #306
--------------------------------------------------------------------------
________________ A yuganuM bhagIratha kAmaH 267 mahAvada pAMcame savAre aneka vAjiMtronA maMgaLanAda sAthe saMgha girirAja caDha zarU karyo. deDha mAsanA pravAsanuM dhyeya Aje pUruM thatuM hatuM. ethI harSa mAM AvIne yAtrike madhuragaMbhIra avAje girirAjanI stavanAnA gIta lalakAratAM caDhI rahyA hatA. hajAro yAtrikanA stuti-svarane lIdhe girirAja jANe zabdAdvaitamaya banI gayo hato, ane sAdhu-sAdhvI-zrAvakazrAvikArUpa caturvidha saMghane pitAnA pavitra rajakaNane sparza karAvavA dvArA jANe pavitra thaDanAvato hate. hoMze hoMze girirAjanuM caDhANa pUruM karIne sau dAdAnA darabAramAM pahoMcyA. vIsa hajAranI medanIne lIdhe dAdAnA darabAre jANe mAnava-samudranuM svarUpa dhAraNa karyuM hoya tema bhAsatuM hatuM. A vakhate prathama pUjAne lAbha mugaTa caDAvanAra puNyAtmA phattehacaMda premacaMde laIne dAdAnA mastake hIrA-ratna maDhele mugaTa caDAvyo. hajAro netra Atura-nayane A dazya joI rahyA hatA. mugaTa calyA bAda dAdAnuM alaukika teja nihALIne sau keInA mukhamAMthI gaganabhedI jyanAda nIkaLI rahyAM. bIjA bhAvikoe paNa te te AbhUSaNe caDAvyA. zikhara tathA ghumaTa u52 kalazanI pratiSThA paNa pUjyazrInA vizuddha maMtroccAra ane vAsakSepapura sara karavAmAM AvI. A pachI samasta saMgha dayALu dAdAne anerA bhAvathI pUjyA-juhAyo. pachI-dAdAnA suvizALa darabAramAM (sanAtramaMDapamAM) pUjyazrIe agaNya janasamUhanI hAjarImAM saMghavIjI tathA saMdhavaNa zeThANI zrIsaubhAgyalakSamI bena vagerene vidhipUrvaka tIrthamALA paherAvI. e avasare saMghavIjIe harSapulakita haiye dayALu dAdAne kaMThe rU. pacAsa hajAranI kiMmatane ratna khacita hAra paherAvyA. pUjyazrIe ApelI prasaMgacita ane bhAvatpAdaka dharmadezanA sAMbhaLyA pachI sau nIce-manasukhanagaramAM AvI gayA. saunA mukha para kAMIka pAmyAna sateSa taravarato hate. pAlitANathI saMgha girirAjanI bAra gAune pradakSiNA karavA gaye. hastagiri-kadaMbagirinI yAtrA karIne punaH pAlitANA Avyo, ane pUjyazrI Adi munivaro kadaMbagirimAM rokAyA. saMgha punaH pAlitANAmAM AvyA pachI aneka saMsthAoe saMghavIjIne mAnapatra ApyAM. yazovijayajI jaina gurukula tathA pAlitANu-mahAjane zrIdivAnasAhebanA pramukhapade mAnapatra ApyAM. saMghavIjIe sarvatra udAra rakamanuM dAna jAhera karyuM. ane mahAvadi dazamanA divase teoe meTara dvArA amadAvAda bhaNI prayANa karyuM. deDha mAsa sudhI cAlele A yAtrAsaMdha je je rAjyamAM gaye, te te rAjo coka divasa, eka mahinA ke tethI ochAvattA divaso amAri pALavAnuM jAhera karyuM hatuM. - saMgha jyAM jyAM jo, tyAM hajAronI saMkhyAmAM janasamUha darzanArthe umaTate. lIMbaDI, junAgaDha, pAlitANa vagere sthaLoe te e mATe spezyala TreIne doDAvAI hatI. haMmezAM judAM judAM gRhastha taraphathI navakArazIo thatI. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #307
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsanasamrAr saMghavIjI satra udAratApUrNAMka dAna kaye ja jatA hatA. e udAratAnA prabhAva vyApaka paDatA hatA. dhrAMgadhra.-lIkhaDI-vaLA-bhAvanagara vagere rAjyAnA sahakAra avismaraNIya rahyo. te te rAjAonA pUjyazrI pratyenA bhakitabhAva ane saMdhavIjInA saunI sAthenA mIThAM samadhAnu e pariNAma hatuM. 270 saMghavIjIne lagabhaga ATha lAkha rUpiyAne (te vakhatanA) kharca thayA hatA. e sivAya -saghamAM zeTha cImanalAla lAlabhAI vagere nAnA saMdhavIenA svataMtra raseDAM saMghabhaktipUrvaka cAlatAM. teone paNa pratyekane 40-40 hajAra jevA khaca thayeleA. TAImsa oNpha inDiyA'' (Times of India) e A mahAn saMghanuM varNana karatAM tene kumArapALa mahArAjAnA saMghanI sAthe sarakhAvyA. khIjA. vartamAnapatroe paNa saMgha tathA saMghIjIne suMdara zabdomAM biradAvyA. AvA kALamAM paNa AvA mahAna saMgha kADhavA, tene hemakhema pAra pADavA, e kharekhara bhagIratha kAma hatuM. pUjyazrImAnanA AzIrvAdathI e bhagIratha kAma zeTha mAkubhAI e karIne jagane batAvI ApyuM ke, kALA mAthAMne mAnavI dhAre te karI zake che enI sAthe-kadI Avu na thAya, evuM puNyAnubaMdhI puNya paNa upAyuM. 101 [ para ] punita preraNA ane bhavya bhAvanA : kadamagirinA uddhAra, e pUjyazrInA jIvananu' mahAn katavya hatuM. e katavya sapUrNa pAra pADavAnI temanI nema hatI. tethI ja teozrI tyAM rokAyA hatA. DuMgara upara nUtana jinAlayanA nirmANunuM mahAkArya cAlu hatu temAM cAgya mAna dvArA sudhArAvadhArA sUcavyA karAvyA. ahIM sAvarakuMDalAnA sagha tyAM padhAravAnI vina Mti karavA ALye, kSetraspazanAe tenA svIkAra karIne pUjyazrIe vihAra karyAM. bhaMDAriyA AvyA. Jain Educationa International ahIM' acAnaka zeTha sArAbhAI DAhyAbhAI AvyA. pUjyazrIne pAlitANA laI javA mATe tee AvelA. kAraNa ke kAThiyAvADanA te vakhatanA pAliTikala ejanTa pAlitANA AvavAnA hatA. A vakhate je pUjyazrI tyAM mirAjatA heAya, teA teozrInI pAse peAliTikala ejanTane lAvavAnI sArAbhAInI IcchA hatI. pUjyazrI temanI sAthe tItha sabadhI vAtacIta kare, ane temane ApaNA hakka aMgenA muddAo samajAve tA ghaNA praznonA nikAla vinA prayatne AvI jAya tema hatuM. A dRSTithI teo AvyA. temanI vAta sAMbhaLIne pUjyazrIe pAlitANA padhAravAnI hA kahI. ekAda divasamAM vihAra karavAnuM vicAyu. paNa re ! kudaratanI lIlA akaLa che. ghaNIvAra mAnavIne game che, e kudaratane nathI rucatuM. For Personal and Private Use Only
Page #308
--------------------------------------------------------------------------
________________ punita preraNA ane bhavya-bhAvanA "zAM ivaEURvi ahIM evuM ja banyuM. bIje ja divase pUjyazrIne cakarIne vyAdhi thaI gayo. saM. 1970nI sAlamAM teozrIne A vyAdhi thayele, te A varSe punaH udbhavyo. ene lIdhe vihAra kare te azakya ja hatuM. eTale bhaMDAriyAmAM ja sthiratA karavI paDI. pAlitANAnI vAta jatI karavI paDI. A aMge pUjyazrInA manamAM ghaNe aphasesa thayo. tIrthonI jaTila samasyAono sahelAIthI niveDe AvavAnI sarve anukULatAo bhegI thaI, te TANe ja A vyAdhinA uddabhavathI teozrIne ghaNuM duHkha thayuM. paNa AthI teozrI nirAza te na ja thayA. nirAzAne ke nirutsAhatAne teozrInA jIvanamAM sthAna ja na hatuM. Aje nahi te kAle, dhAreluM kAma thavAnuM ja che, evI makkamatA teozrInI rageragamAM vyApelI hatI. ane enAM ja pariNAma che ke--aneka mahAtIrtho uddhArane pAmyAM,--ane tenA hakko surakSita rahyAM. ekAda aThavADiyAmAM A vyAdhi zamI gayo. A ja arasAmAM - vAlI (rAjasthAna) nA vatanI zrI hajArImalajI nAmanA eka gRhastha AvyA. temanA eka putre pUjyazrInA ziSya paM. zrI amRtavijayajI pAse muni zrI khAnitavijayajInA nAme dIkSA lIdhI hatI. temanA bIjA putra navalamalanI bhAvanA paNa dIkSA levAnI hatI. tenI daDhatA joIne tenA pitA vagere ahIM pUjyazrI pAse AvyA ne vinaMti karI ke amArA putranI dIkSA ApanA pavitra haste kadaMbagirimAM karavAnI amArI bhAvanA che. eTale pUjyazrI kadaMbagiri padhAryA. caitra vadi bIje navalamalane dIkSA pradAna karyuM. tenuM nAma muni niraMjanavijayajI rAkhIne muni khAMtivijayajInA ziSya banAvyA. pUjyazrInA kAkAgurU pUjyazrI nItivijayajI dAdAnA praziSya paM. zrI maNivijayajI ma. (pU. sAgarajI ma. nA saMsArI vaDIlabhAI) nA ziSya paM. zrI kumudavijayajI ma. Adi munivaro ahIM AvyA hatA. zrI kumudavijayajInI dIkSA - saM. 1958mAM pUjyazrIe karelI. emane ahIM caitra vadi pAMcame upAdhyAya padavI dhAmadhUma sAthe arpaNa karI. A pachI kadaMbagirithI vAvaDI-koTIyA-ThaLiyA-kAmaroLa thaIne taLAjA padhAryA. ahIM aneka gAmonA saMghe cAturmAsanI vinaMti karavA AvyA. temAM mahavAnI vinaMti pUjyazrIe svIkArI, ane mahuvA padhAryA. saM. 1991nuM A mAsuM tyAM birAjyA. A comAsAmAM pUjyazrIne sAdhu-sAdhvIone parivAra vizAla pramANamAM hato. sAdhu bhagavaMtonI ThANA-50 tathA sAdhvIjI mahArAjenA ThANa-55 hatA. aneka sUtronA godvahana paNa ahIM pUjyazrI e sAdhu-sAdhvIone karAvyA hatAM. mahuvA zrI saMghanI bhakti paNa kaI alaukika hatI. comAsA pUrve jeTha zudi agiyArasanA divase upAdhyAya zrIvijJAnavijajI gaNivarane AcArya padavI, tathA paM. zrI amRtavijayajI gaNi ane paM. zrI lAvaNyavijayajI gaNine upAdhyAyapadavI mahotsavapuraHsara arpaNa karI. godharA paMcamahAla) nivAsI ane yuvAna vayamAM ja vairAgyavAsita banelA zA. zAMtilAla vADIlAla nAmanA yuvAna dIkSA paNa ApI. muni zubhaMkaravijayajI nAma rAkhIne zrI vijayavijJAnasUrijInA ziSya pra. kastUravijayajInA ziSya muni zrI yazobhadravijayajInA ziSya banAvyA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #309
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsanasamrAT pUjyazrInA magaLa janmasthAna upara cAra majalAnA devagurUprAsAda baMdhAI rahyo hatA. tenI khAjumAM bIjo eka prAsAda aMdhAvavAnuM A cemAsAmAM nakkI thayuM. banyu N evuM ke kaI khagirijI mATe nAnImeATI pratimAonA ADara jayapura apAyelA ja hatAM. e Ara evI rIte apAyelAM ke-kArIgara jeTalI mUrti banAve, e sa` mUrti pUjyazrI jyAM hAya tyAM lAvIne dekhADe. jo pUjyazrIne pasaMda paDe, to e mUti kaRRkhagirinI peDhI kharIdI letI. anyathA nahi. 270 A niyamAnusAra A varSe 91 IMcanI zyAmalavaNI ane kasATI jevA pASANamAMthI ni`ita zrI AdIzvaraprabhunI evI ja zyAma smRti tathA khIjI paNa nAnI-moTI su Mdara smRtiA laIne kArIgara mahuvA AvyeA. eTalI AlhAdadAyaka e mUrti e hatI ke : AkhA sa'dha enA darzanathI AnaMdamagna banI gayA. bhAvika gRhasthA tA enI sanmukha bhakti bhAvanA karavA lAgI gayA. mUtinI vAta jema jema gAmamAM phelAtI gaI, tema tema loko TALe maLIne darzana karavA AvavA lAgyA. eka-be divasamAM te AkhuM gAma enA darzana karI gayuM. musalamAnA paNa bAkI na rahyA. jaina jainetara sau kaheH A bhagavAnane ahIMyA ja rAkhA. jyAre pUjayazrIe kahyuM ke : A tA kada giri mATe AvyA che, ane tyAM laI javAnA che, tyAre tA loGAe jANe haTha pakaDI keH ame A bhagavAnane ahIMthI kayAMya nahi laI javA daI e. mAtra saMgha ja nahi, AkhuM gAma A Agraha karavA lAgyuM. Ave| Agraha joIne pUjyazrIe saune samajAvyA ke : AvA mATA bhagavAn padharAva vAstu ahIM sthAna kayAM che ? ane e vinA A bhagavAne ahIM rAkhavAthI ze phAyado ? A sAMbhaLatAM ja Akhe sadya eTalI UThyo H sAheba ! ame ahIMyA bIjI derAsara baMdhAvIne emAM A prabhujI padharAvIzu. paNa ahI thI laI javA nahi daI e. nagarazeTha zrIharilAlabhAI e paNa e ja Agraha karyo. sau kAinA AvA bhAveAllAsa joI ne pUjyazrIe e mUrti tyAM rAkhavAnA Adeza ApyA. AthI AkhA gAmamAM hanu meAju prasarI gayu. e khuzAlImAM zrIsa dhai aThThAI mahAtsava ane saMghajamaNu karyAM, have e prabhujI mATe nUtana jinAlaya RSabhazAntivihAranA plAna ghaDAyA. ane dhImedhIme tenu bAMdhakAma Ara bhAyuM, pUjyazrInA ziSyaratna sva. munizrI subhadravijayajI ma. (geAkaLadAsa amathAzA)nA sa MsArI laghubaMdhu zrI trikamalAla amathAzAha amadAvAdanA prakhyAta hAmipethIka DokaTara hatA. DokTarInA amuka abhyAsa bhAratamAM karIne vadhu abhyAsa mATe tee nyU cAka (amerikA) gayelA. tyAM viziSTa abhyAsa dvArA ema. DI. nI DIgrI meLavelI. videzamAM jaIne DAkaTarI lAInanI AvI ucca DIgrI meLavanArA jainomAM kdAca te sa`prathama hatA. temaNe yuropanA pravAsa karelA. amadAvAdamAM temanI dhIkatI prekaTIsa cAlatI hatI. zeTha jamanAbhAI vAra Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #310
--------------------------------------------------------------------------
________________ punita preraNA ane bhavya bhAvanA 21 bhagubhAInA davAkhAnAnA teo mukhya DekaTara hatA. rahevAnuM paNa zeThanA baMgalAmAM ja hatuM. homiyopethIka DokaTaremAM teo sarvAdhika anubhavI ane bAhoza hatA. baMgalethI davAkhAnA sudhI paNa teo kadI moTara vinA-page cAlIne na jatA. amadAvAdanI bahAra kaI vIjhITe belAve, te eka divasanI phI tarIke rU. 200 teo letA. AvA-navayuganA raMge pUrNapaNe raMgAyelA e DokaTaranA vaDIla bhAI muni zrIsubhadravijayajI ma. saM. 1988mAM kALadharma pAmyA, te vakhate temanI samatA ane samAdhi sau keIne anumodanA upajAvanAra hatI. e samAdhie DekaTaranA haiyAmAM vairAgyanA vicAro utpanna karyA. DokaTarane lAgyuM keH sAce ja, A saMsAra asAra che. badhA ja bhegavilAsa bhegavIzuM, paNa aMtakALe AvI samAdhi nahi maLe, te jIvana ane maraNuM barabAda thaI jaze. mATe AtmakalyANa sAdhavuM ja joIe. ane chevaTe-eka divasa paNa cAritranuM ArAdhana karavuM ja joIe." A vicAra have mAtra vicAra ja na rahyo. tatkAla ene amala zarU thayo. DokaTara dhIme dhIme vizeSapaNe gRhasthAcita dharmakAryo karavAmAM tatpara banyA. bhagubhAI zeThanA vaDe pU. A. zrIvijayasiddhisUrIzvarajI mahArAjanI nizrAmAM saM. 1989mAM temaNe 450 gRhasthane upadhAna karAvyAM. emAM pote paNa sajoDe upadhAna karIne mALa paherI. A upadhAnamAM 350 te prathama upadhAnavALAnamALa paheranArA hatA. A prasaMge temaNe ghaNo dhanavyaya karyo. A badhI ArAdhanA karatAM karatAM temanA dharmapatnI zrI ratanabena paNa vairAgya raMgavAsita banyA. temane paNa dIkSA levAnA bhAva jAgyA. be varSa sudhI dhamarAdhanA karyA pachI temane vicAra daDha banatAM teo A comAsAmAM mahavA AvyA, ane pUjyazrIne vinaMti karI keH Apa amadAvAda padhAre, ane amane bannene dIkSA ApIne kRtArtha kare. pUjyazrI paNa e svIkArI, ane cemAsA bAda vihAra karI amadAvAda padhAryA. DokaTara pADApaLanA rahevAsI hatA. tyAM temanuM ghara hatuM. AthI teo pUjyazrIne pApaLa laI gayA. pUjA-prabhAvanAdi kAryo karyA. piLamAM vizALa maMDapa bAMdhelo. temAM haMmezA pUjyazrI hajAre mAnavane vyAkhyAna dvArA saMsAranI asAratA ane tyAganI mahattA samajAvatAM. mahA zudi chaThanuM muhUrta hatuM. e divase savAre vArSikadAnane bhavya varagheDa pADApALathI caDhyo. banne dIkSAthIo chUTe hAthe vaSIdAna varasAvIne janatAne jANe tyAgadharmane mUka upadeza ApI rahyA hatAM. varaghoDe haThIsiMha kesarIsiMhanI bahAranI vADIe utaryo. pUjyazrI saparivAra tyAM padhAryA hatAM. vADImAM baMdhAyelA suvizALa maMDapamAM dIkSA vidhi zarU thayo. vidhinI vizuddhatA ane sarvajanone sugama artha samajAvaTanI paddhati mATe pUjyazrI prakhyAta hatA. eTale zrotAprekSaka gaNane apUrva hA maLI gaye. DokaTaranuM sarkala bahoLuM hevAthI seMkaDo zikSito-zeThiyAo-DokaTare A prasaMge hAjara rahyA hatA. ucca kakSAnuM vaijJAnika zikSaNa pAmelAM DokaTara Avo tyAga mAge jAya, e dazya keTalAMkane mATe navI AMkhe jUnuM jovA jevuM hatuM, bhAre Azcaryajanaka hatuM. mitra Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #311
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsanasAzrad DAkaTaro A prasaMge khUma gamagIna banI gayA hatA. De. nANAvaTI tA kahe che ke-te vakhate dhrusake dhrusa* raDI paDyA hatAM. e badhAMne teA peAtAne eka sajjana ne zikSita mitra Aje saunA saMghathI sadAne mATe nirALA banI rahyAnuM duHkha pIDI rahyuM hatuM. enI sAthe-jaina zAsananI mahuttA paNa e badhAMne samajAtI hatI. 272 pUjyazrIe baMnene dIkSita karyAM, ane DokaTaranuM nAma munizrI ratnaprabhavijayajI rAkhIne svaziSya karyAM. ratanabenanuM nAma sAdhvIzrI rAjulazrIjI' sthApyuM. A prasa Mge pUjyazrIe jinazAsananA tyAga-dharmonI mahattA sarala zailImAM samajAvI. A pachI DAkaTara munizrI ratnaprabhavijayajIe ghaNAM varSoM paryaMta cAritra pALyu. e daramyAna temaNe 'zramaNa bhagavAn mahAvIra prabhu'nA jIvanane peAtAnI AgavI zailIthI a MgrejImAM Alekhyu. e caritra ATha bhAgamAM (velyumamAM) mudrita thayu' che. vaizAkha mAsamAM peAtAnA traNa vidvAna ziSyA-upAdhyAya zrI padmavijayajI ma., amRtavijayajI ma., lAvaNyavicajI ma.ne pUjyazrIe maheAtsavapUrvaka AcAya padavI ApI. sa. 1992nuM A cAmAsu amadAvAdamAM karyuM. A varSanA bhAdaravA mAsamAM (laukika poMcAMgamAM) zuddhi pAMcama e hatI. pUjyazrI mADhi zrIsa`ghe varSothI avicchinnapaNe cAlI AvatI zAstrAnusArI zrIvijaya devasUrIya para'parA pramANe e ceAtha karI--mAnIne uddayAt mIjI cAthanA ravivAre saMvatsarI mahApava nI Aza dhanA karI. amuka varga A ArAdhanAmAM sakala sa*ghathI judo paDayo. e vage prathama te| zrIsaMdhanA niyAnusAra ravivAranI savatsarI ja jAhera karI. paNa pAchaLathI ekAeka ane zrIsaMghanA koIpaNa agraNIne pUchyA ke jazuAvyA sivAya ja zanivAranI savatsarI karavAnI jAherAta karI. peAtAnI udAratA, satyapriyatA, zAstrAnusAritA ane niSpakSatAthI sa janamAnya banelA ApaNA pUjayazrIe e vargane gaMbhIrabhAve sUcavyu ke A varSe te je pramANe ArAdhanAnA ni ya thayA che, te ja pramANe karavI ane karAvavI. hajI AvatA varSe paNa A ja mujaba tithi AvavAnI che. mATe e pUrve A cAmAsA pachI ApaNe sau bhegA maLIne A aMge zAstra ane paraparAne anusAre cAgya carcA, vicAraNA ane niNya karIzuM." paNa teozrInA A taTastha mane hitakArI kathananA e vage asvIkAra karyAM, ane peAtAnI navI mAnyatA mujaba ja ArAdhanA karI. jo ke A banAvane pUjyazrIe bahu mahattvanA na gaNyA. teozrI mAnatA hatA ke khATA mANasane ane khATI vAtane jema vadhu mahattva ApIe, tema te vadhAre ne vadhAre caDhI vAge che.' A cAmAsAmAM paramANu H kuMvarajI kApaDiyA'nuM prakaraNa banyuM. cAmAsu pUrNa thatAM pADApeALavALA zA. cImanalAla geAkaLadAsane tyAM ThANAo ThANu karyu. e prasa Mge temaNe pUjA-prabhAvanA karI ane pachI tarata ja zerIsA tInA charI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #312
--------------------------------------------------------------------------
________________ punita preraNA ane bhavya bhAvanA: pALatA saMgha kADhyo. pUjyazrI saMgha sahita zerIsA padhAryAM. tyAM zrIcImanabhAI e samyaktva sahita bAre vrata pUjyazrI pAse uccaryAM. emAM brahmacaryAM vrata yAvajIva uccayuM. zerIsAthI pUjayazrI saparivAra bheAyaNI tIrthe padhAryAM. ahI' cAreka divasa rahyA. ahIMnA derAsaranA bhoMyarAmAM zrI zAntinAtha prabhunI eka pratimA hatI. A pratimA tIrthaM pati zrI mallinAtha jevI ja hatI. e baMne pratimAe sAthe ja pragaTa thayelI. paNa A zAntinAthajInI pratimAnA kAna tathA aMgUThAnA bhAga saheja khaMDita hatA, tethI bheAMyarAmAM apUjanIya avasthAmAM mUkI rAkhelI. 273 enA darzInathI pUjyazrIne ghaNI prasannatA thaI. AvI alaukika ane prAcIna pratimA apUjanIya rahe e teozrIne na gamyuM. tarata ja teezrInI preraNAthI zeTha jinadAsa dhadAsanA peDhI (kadamagiri)e bheAyaNInA vahIvaTadArA pAse e mUrtinI mAMgaNI karI. vahIvaTadArAnI samati maLatAM e mUrti tyAMthI mahuvA laI javAI. tyAM peDhIe e mUrtinA khaMDita bhAge para sAcAM meAtInA lepa karAvIne ane akhaDa banAvI, A mUrti mahuvAmAM baMdhAtA zrI RSabha zAMti vihAramAM uparanA majale mULanAyaka tarIke zeTha mANekalAla cunIlAla taraphathI padharAvavAnA niNu ya thayA. bheAyaNIthI pUjyazrI madrIsANA padhAryA. ahIM` upAzrayanI jarUra hatI. e mATe gRhasthAne upadeza ApIne TIpa karAvI ApI. ahIMthI zaMteja padhAryAM. ahIMyA eka TekarA jevI jamIna para bAvana jinAlayavALu' jINu derAsara hatuM. A derAsaranA jIrNoddhAra pUjyazrInA sadupadezathI zeTha jamanAbhAI bhagubhAI e karAvyA. rAMtejathI anukrame za Mkhalapura thaIne chApAvADA AvyA. ahIM pazu upAzrayanI agavaDa dUra karAvI. ahIMthI phUvaDa-kuMvArada thaI zakhezvara AvyA. phUvaDa--kuMvAradanA degasarA jIrNoddhAra za MkhezvarajInA kArakhAnA mAraphata karAvyA.za MkhezvaramAM ATha divasa rahyA. amadAvAda--jaina sAsAyaTIvALA zrI ratilAla kezavalAlane pUjyazrInI nizrAmAM mahe tsava karAvavAnI bhAvanA hatI. e mATe teo ahI vina Mti karavA AvyA. pUjyazrIe tenA svIkAra karyAM. evAmAM ja khaMbhAtathI zeTha mULacaMda bulAkhIdAsa vagere AgevAnA AvyA. temaNe kha'bhAta padhAravAnI vina Mti karI. mULacaMdabhAinI bhAvanA peAtAnA ci. ratibhAI nA lagna prasaMge mATuM. ujamaNuM karavAnI hatI, pUjyazrIe karyuM ; atyAre te A mahAtsava prasaMge amadAvAda javu' che. e pachI joIzuM. A pachI teezrI vihAra karIne amadAvAda padhAryAM. mArgamAM pAnasara mukAme khaMbhAtavALA punaH AvyA, ane Agraha karIne khaMbhAta padhAravAnI jaya elI gayA. amadAvAdamAM ratibhAIe aSTottarI snAtra sAthe aThThAI mahAtsava bhavya ThAThathI ujanmyA. amadAvAdathI vihAra karIne pUjyazrI khaMbhAta padhAryA. ahI` pUjaya AcArya zrIvijaya. vallabhasUrIzvarajI mahArAja saparivAra birAjatA hatA. teonA pUjyazrI sAthe ghaNAM mIThAM 35 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #313
--------------------------------------------------------------------------
________________ 274 saMbaMdho hatA. teo pUjyazrInA sAmaiyAmAM karI. saMmelana pachInA mIThAM-kaDavA khanAvA vicAraNA karI. gamanasAr AvyA. ane pUjyavaryA maLyA. aneka carcAo ane tenA pratyAghAtAne aMge paNa mukta hRdaye zubha muhUte zeTha mULacaMda bulAkhIdAse anerA ullAsathI ghaNA dhanavyaya karIne bhavya udyApana mahAtsava ujanmyA. A arasAmAM ja jAmanagaranA zeThazrI peApaTalAla dhArazIbhAI tathA temanA bhatrIjA zeTha cunIlAla lakSmIcaMda vagere zrAvakA pUjyazrIne jAmanagara padhAravAnI vina Mti karavA AvyA. zeThazrI cunIbhAIe ujamaNuM karAvavAnuM nakkI kareluM. te mATe pUjyazrIne tyAM laI javA teo AvyA hatA. vaLI zrImAkubhAI zeThe sadha kAvyo, tyAre junAgaDhamAM zeThazrI pApaTabhAIe eka sadhajamaNu kareluM. te vakhate temanA cittamAM paNa tevA saMgha kADhavAnA zubha manAratha thayelA. e vakhate teoe pratijJA paNa dhAraNa karelI keH 'AvA saMgha huM na kADhuM, tyAM sudhI eka viziSTa khAdya padArthonA tyAga.' have e pratijJAne saphaLa banAvavA te vicAratA hatA. te mATe paNa te pUjyazrIne jAmanagara laI javA IcchatA hatA. tenI zubhabhAvanApUrNa vinaMtine svIkAra karIne pUjyazrIe khaMbhAtathI jAmanagara mAjI vihAra karyAM. mAga mAM Thera Thera seMkaDo bhAvikone dharmalAbha ApatAM ApatAM ane aneka dha kAryo karAvatAM pUjyazrI dheAlerA-dhaMdhukA-rANapura-pALiyAda-vIMchIyA thaIne rAjakoTa padhAryAM. ahIMyA mUrti pUjaka tathA sthAnakavAsI e ubhaya sa Mghe sAthe maLIne sAmaiyu karyuM. ATha divasa rokAyA. vIzA zrImALI saMghe dazA zrImALInI vizALa vADImAM pUjA-sAdhami ka-vAtsalyAdi karyuM. hamezAM vyAkhyAna paNa tyAM vaMcAtuM. pAMca pAMca hajAranI medyanI pUjyazrInI dezanA sAMbhaLavA umaTatI. rAjakeTathI pUjyazrIe vihAra karyAM, tyAre pahelA mukAme AkhA sa Mgha ALye, ane tyAM pUjA-jamaNu vagere karIne lAbha lIdheA. ahI'thI AgaLa vadhatAM alIyAvADA gAmamAM kevaLa sthAnakavAsI bhAI enI ja vasati hatI. atyAre teonI AryAe paNa ahIM hatI. paNa pUjyazrI jyAM jatAM, te pahelAM ja tyAM teozrInA prabhAva paheAMcI jatA. ahI paNa evu ja thayelu, eTale AryAe sahita ekeeka sthAnakavAsI gRhasthe teozrInu bhaktipUrNa svAgata karyuM. potAnA sthAnakamAM laI jaIne vyAkhyAna paNa sAMbhaLyu. ahI'thI jAma-vaNathaLI AvyA. jAmanagaramAM vIzA zrImALI ane esavAla jJAtimAM ane saghamAM keTalAka samayathI jhaghaDA cAlatA hatA. e pakSa paDI gayelA. e baMne pakSanA zrAvakAe ahI' AvIne pAtapAtAnA upAzraye padhAravAnI vinaMti karI. paNa pUjyazrIe samayasUcakatAthI kahyuM ke: atyAre te huM cunIbhAinA ujamaNAnA prasaMge AvyA che. eTale tyAM AvavA de. pachI sau sArAM vAnAM thaze. pachI teezrI svAgatasahu jAmanagara padhAryAM. pUjya zrIsAgarajI mahArAja sapiravAra gata cAturmAsathI ahIM birAjamAna hatA. te paNa sAmaiyAmAM AvyA, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #314
--------------------------------------------------------------------------
________________ punita preraNA ane bhavya bhAvanA ra75 e bane pUnI nizrAmAM udyApana-mahotsava bhavya rIte ujavAye. saMghamAM ane jJAtimAM matabheda hatA. parasparanA upAzraye javAne paNa vyavahAra na hatuM. paraMtu-pUjyazrI jyAM birAjyA, ane vyAkhyAna zarU karyuM, ke haMmezAM baMne pakSanA sarva lekane pravAha tyAM Avo zarU thaI gaye. pUjyazrInAM vyAkhyAna sAMbhaLavAne aNamela lAbha maLato hoya, tyAM jJAtinA jhaghaDAne kaNa gaNakAre ? je ke-saMghamAM aya lAvavAnA prayAse cAlu ja hatA. pUjyazrI vagerenA upadeza-siMcanane pariNAme zeTha pipaTabhAInI tathA zeTha cunIbhAInI saMgha kADhavAnI bhAvanA daDha banI gaI hatI. cAturmAsa pachI turta ja saMgha kADhavAne nirNaya levAI gaye. eTale teonI tathA saMghanI vinaMtithI saM. 1993 nuM A mAsuM pUjyazrIe tathA zrIsAgarajI mahArAje tyAM ja karyuM. A comAsAmAM paNa saMvatsarI-bheda hate. bhA. zu. be pAMcamanA sthAne zAstrIya paraM. parAnusAra pUjyazrI Adi zrIsaMghe be cotha karIne udayAt bIjI cotha-gurUvAre saMvatsarI parva ArAdhyuM. jyAre gata varSe judA paDelA amuka varga A varSe paNa budhavAre ja ArAdhanA karI. "avayaMbhAvI bhAva anyathA nathI karAto" ema vicArIne saMghe zAMtipUrvaka ArAdhanA karI. jAmanagaramAM jaina bhajanazALAnI tathA AyaMbilazALAnI jarUra hatI. pUjyazrI vagerenA sadupadezathI e baMne jarUriyAte zeTha pipaTabhAI tathA cunIbhAIe A varSe pUrNa karI. zrI kadaMbagiri-tIrthamAM eka upAzrayanI AvazyakatA hatI. khaMbhAta pAse "devA' gAmamAM paNa upAzrayanI agavaDa hatI. e aMge pUjyazrIe preraNA karatAM zeTha pipaTabhAI e kadaMbagirinA upAzrayane Adeza lIdhe. ane devAmAM eka makAna kharIdIne saMdhane upAzraya mATe samapyuM. ' yAtrA saMgha aMgenI taiyArIo cAlu hatI. anubhavI AgevAnI salAha-anusAra vyavasthA goThavAtI hatI. sAmagrIo ekatra karAtI hatI. suMdara pustikAkAre nimaMtraNa patrikA chapAvIne sarvatra mokalavAmAM AvI. comAsuM pUrNa thatAM pUjyazrIe AcAryazrAvivijJAnasUrijInA ziSya pravartaka munizrI kasturavijayajIne, tathA AcAryazrIvijayanaMdanasUrijInA ziSya munizrI semavijayajIne kArtaka vadi agiyArase gaNipada, tathA mAgazara zudi trIje paMnyAsapada samapyuM. A pachI zudi pAMcame zAntisnAtra karIne aThThAI mahotsavanI pUrNAhuti thayA bAda pUjyazrI tathA pU. sAgarajI ma., AcAryazrIvijaya mehanasUrijI ma. vagere aneka gurubhagavaMtonI pavitra nizrAmAM charI" pALatAM hajAro bhAvikanA saMgha sAthe zeTha popaTabhAI tathA zeTha cunIbhAIe bhAre dabadabApUrvaka saurASTra tarapha maMgaLaprayANa karyuM. jAmanagara rAjyanA divAna sAheba Adi adhikArIo ane sarva nagarajane saMghane vidAya ApavA hAjara rahyA. traNa divasa gAma bahAra rahIne saMgha AgaLa vadhyA. saMghane paDAva jyAM thatuM, tyAM devanagaranI manahara racanA thatI. saune mATe rahevAnI khAvApIvAnI vagere tamAma bAbatanI vyavasthA suMdara karAI hatI. TapAlakhAtuM, tema ja saunI phariyAda sAMbhaLIne tene nikAla karavA mATenI kacerI vagerenI suMdara vyavasthA hatI. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #315
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsanasamrAT mAganA badhA mukAmeAnA doSasta mATe nagarazeTha kastUrabhAI maNibhAI, zeTha mANekalAla manasukhabhAI, zeTha nagInadAsa karamacaMda, zeTha pratApasiMhu mAhAlAla vagerenA sakriya cIvaTabharyo sahakAre sa MghavIjIne nizcita manAvyA hatA. 271 saMdhanuM svAgata satra bhavya rIte thatu. te te gAmeAnA ane rAjyAnA rAjA-AdhikArIo ane nagarajanA saMghane joItA sahakAra ApatA hatA. saMghavIjI paNu gAmegAma ceAgyatA pramANe sArI rakamAnuM dAna vahAvye ja jatA hatA. jAmanagarathI nIkaLelA A saMgha kAlAvaDa-dhArAjInA raste junAgaDha Avye. badhe ThekANe saMdhavIjI upara mAnapAne jANe varasAda varasatA hatA. junAgaDhanA bhavya sAmaiyAmAM tyAMnA aMgreja divAna sara mATIthanI hAjarI noMdhapAtra hatI. ahIM saMgha pAMca divasa rahyo. mAgazara vaDhi dazame saue giranAratIrthanI yAtrA karI. te avasare sauMdhavIjIe rUA. dasa hajAranI kiMmatanA hIrA-mANeka jaDeleA hAra prabhunA kaMThe sthApyA. e pachI pUjayazrI Adi gurubhagavatAe vizALa samudAyanI hAjarImAM saMghavIjIne tIthamALArepaNunA vidhi karAvye. junAgaDhathI thalI-mAMgarALa-cAravADa-verAvaLa-prabhAsapATaNa-koDInAra-unA-ajarA delavADA, vagere saurASTranA prAcIna aitihAsika tIrthonI yAtrA karatA, ane sarvatra rAjasI sanmAna meLavatA A saMgha anukrame mahuvA ba Mdare padhAryAM. A gAma bhAvanagara rAjyanu hatu, tema ja ApaNA pUjyazrInuM pavitra janmasthaLa hatuM. eTale bhAvanagara rAjye sa'ghanI sagavaDa mATe karele dAkharata addabhuta hatA. bhAvanagaranA vayavRddha divAna sara prabhAzaMkara paTTaNo peAtAnI nAdurasta takhiyate paNa ahI AvyA. temanI icchA pUjayazrIne maLavAnI hatI. teoe sau pahelAM pUjyazrIne maLavAnuM kArya karyuM". AvI tabiyatamAM paNa temanA cittotsAha avaNya jaNAtA hatA. pUjyazrInI sAthe teee prasannatAthI vAtacIta karI. tyArabAda temanA pramukhapade saMghavIjIne mAnapatra apAyu. pachI teo gayA. mahuvAthI dAThA thaIne saMdha taLAjAtIrthe AvyA. traNa divasa rahyo. ahIM zrI anantarAya paTTaNI Adi adhikArIe bhAvanagarathI darzana mATe AvyA. temanA pramukhapade . mAnapatraneA meLAvaDA thayA. taLAjAthI devaLiyA-rAthaLI-pANiyAlI thaIne saMgha pAlitANA AvI pahoMcyA. ahIM saMghanuM abhUtapUrva svAgata thayu. pAlitANAnI samagra janatA ane rAjyanA dvivAna zrI mULarAjasiMhajI Adi amaladArA sAmaiyAmAM joDAyA. barAbara cAra kalAka pharIne e sAmaiyu taLATI pAse nakhAyelA saMghanA paDAve utaryu. khIje divase apeAre dvivAna sAheba pUjyazrI pAse AvyA, ane e kalAka sudhI aneka vAtA karI. e divasa pachI saue girirAjanI yAtrA karI. te vakhate zubha cAghaDiye pUjyazrI Aphri gurudevae saMghavIjIne tI mALa paherAvI. pachI saMdhavIjIe zrIAdinAtha paramAtmAnI pUjAbhakti karavA sAthe rU. 21 hajAranI ki MmatanA ratnajaDita hAra paherAvyA, tItha mALAnA divasane pAlitANAnA ThAkArasAhebe kAyama mATe ahiMsAdina tarIke pALavAnA hukama jAhera karyAM. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #316
--------------------------------------------------------------------------
________________ lAga viruddhacA 277 A pachI saMgha bAra gAunI pradakSiNAe gayA. rAhizALA thaIne kadaMbagirinI yAtrA karI. ahI' saghavIjIe Adeza lIdhela traNa majalAnA bhavya upAzraya taiyAra thavA Agye hatA. ahIthI hastagirinI yAtrA karIne saMgha punaH pAlitANA AvyA, ane pUjyazrI Adi kada giri rokAyA. sagha pAlitANA AvatAM tyAM jAmanagaranA nA. jAmasAheba zrIkrivijayasi'hajI saMghanI mulAkAte AvyA. saMdhavIjIe tathA pAlitANA rAjye teonuM caiAgya sanmAna karyuM.. te pAchA gayA khAda pAlitANAnA ThAkArazrInI prItipUrNa mulAkAta vakhate saMdhavIjIe pacIsa hajAra rUpiyAnuM dAna kSayanA dardI ene rahevA mATenI seneTarIyama khAMdhavA mATe jAhera karyuM. khIjI paNa ghaNI rakamA temaNe pAlitANAnI bhinna bhinna saMsthAone dAnamAM ApI. lagabhaga 75 hajAra rUpiyAnA sadgRya temaNe pAlitANAmAM ja karyAM. pUjayazrI AdinI pavitra preraNAthI saMghavIjIne saMgha kADhavAnI bhavya bhAvanA thaI, ane e bhAvanAnA mUrta svarUpa samAna A avismaraNIya yAtrAsaMgha dvArA jinazAsananI jayapatAkA pharakAvIne saMghavIjI saparivAra relve dvArA jAmanagara tarapha vidAya thayA. --X---X--X-X-- [53] lAgavidrAe kardamagirimAM DuMgara upara baMdhAtA zrIRSabhavihAraprAsAda taiyAra thaI gayA hatA. temAM zrIAdIzvara prabhunI 91 iMcanI zvetapASANunirmita bhavya pratimA parikara sAthe padharAvavAnI hatI. bhamatInI khAvana devakulikAomAM paNa aneka khime padharAvavAnA hatA. enI sAthe-sUkuMDanI pAsenI jamInamAM zeTha jinadAsa dharmadAsanI peDhIe e mALa ane bhUmigRha sameta zrIgiranArAvatAra prAsAda' badhAnyA hatA. temAM vacalA mALe mULanAyaka tarIke zrIneminAtha prabhu padharAvavAnA hatA. enA Adeza bhAvanagaranA zeTha mANekacaMda jecaMda jApAne lIdheA hatA. uparanA mALe zrIsIma dharasvAmI padharAvavAnA hatA. tenA (derAsara sAthe) Adeza khaMbhAtavALA zeTha bulAkhIdAsa nAnacaMdanA suputrA zeTha mULacaMdabhAI vageree lIdhe hatA. banne zreSThiva pUjyazrInA ananya guNAnurAgI bhakata hatA. pUjyazrInA upadezathI teoe A Adeza lIdhelA. A banne mahAprAsAdonI pratiSThA karavAnA niya levAyA hatA. te a MgenA zubhamuhUrto pUjyazrIe pharamAvyA. te mujaba caitra vikre 11 thI vaizAkha zuddhi 12 sudhI sattara divasanA mahAmaheAtsava ujavavAnA nirNaya thayA. e aMgenI taiyArIe zarU thaI. nima...traNA pAThavavAmAM AvyA. pUjyazrInA pavitra haste aMjanazalAkA karAvavA mATe Thera-TherathI leAkeA jinaSimA lAvavA lAgyA. kadaMbagirimAM padharAvavAnA ane bahAragAmathI ajana mATe AvelAM, badhAM maLIne kula 500 uparAMta jinakhie ekatra thayA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #317
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra78, * * zAsanasamrATuM| . mahatsavane haju mahinAnI vAra hovAthI pUjyazrI AjubAjunA gAmamAM vicaravA padhAryA. e gAmonA bhAvikene bhakitabharyo Agraha ghaNuM samayatho hate. bhaMDAriyA, vAvaDI, keTIyA, vagere gAmomAM vicaratA teozrI taLAjA padhAryA. tyAM caitrI pUnamanI yAtrA karIne pachI kadaMbagiri AvyA. | DuMgara upara vizALa maMDapa racavAmAM Avyo hato. je je bhAvike e derIne tathA prabhu padharAvavAne Adeza lIdhela, teo sahakuTuMba tathA anya hajAre saddagRhastha A prasaMge AvyA hatA. caitra vadi agiyAraze kuMbhasthApanA karavApUrvaka mahotsavane zubhAraMbha thaye. haMmezAM navAM-navAM vidhAne vizuddha rIte thavA lAgyA. judAM-judAM zreSThio taraphathI saMghajamaNa paNa thavA lAgyA. vaizAkha zudi sAtamanA mahAmaMgalakAri divase zrI AdIzvara prabhu sahita samagra jinabiMbanI prANapratiSThA svarUpa aMjanazalAkA pUjyazrI Adi sUridevee karI. Aje zA. mANekacaMda jecaMda jApAna taraphathI gAmajhAMpe cekhAyukta navakArazI thaI. ane vaizAkha zudi dazamanA maMgala dine mULanAyakajI sahita seMkaDo jinabiMbane gAdInazIna vidhi apUrva ullAsabhera thaye. iSabhavihAraprAsAdamAM mULanAyaka zrI AdinAtha paramAtmAnI divya pratimAnI pratiSThA e prAsAdane Adeza lenAra bhAgyavaMta zA. tArAcaMdajI matIjI (jAvAlavALA) e karI. emane AnaMda niravadhi hato. A prasaMge temaNe hajAra rUpiyAno sadvyaya karyo. pratiSThAne divase temaNe gAmajhAMpe cekhAyukata navakArazI karI. pUjyazrInA pavitra AzIrvAdathI ja A mahAna lAbha pitAne maLe, ema vicArIne teo pUjyazrInA caraNomAM bhAvasabhara haiye vaMdana karI rahyAM. e jinAlayamAM gabhArAmAM-raMgamaMDapamAM tathA bAvana devakulikAomAM bhAvikoe aneka jinabiMbonI pratiSThA karI. giranArAvatAra prAsAdamAM zeTha mANekacaMda jecaMda jApAne zrIneminAtha prabhunI, tathA zeTha bulAkhIdAsa nAnacaMdanA suputre zeTha nemacaMdabhAI mULacaMdabhAI hIrAlAlabhAI, kezavalAlabhAI vageree zrI sImaMdhara svAmInI pratiSThA karI. e derAsaramAM paNa bIjA aneka gRhasthoe pote Adeza lIdhelAM vartamAna-24 jinavaranA biMba gAdInazIna karyA. A uparAMta-girirAja upara zrIsiddhAcalajInI nAnI chatAM sarvAga pUrNa ane sthAyI racanA karavAmAM AvelI. temAM keTalIka derIomAM paNa prabhujInI pratiSThA thaI mahAprabhAvazAlI zrIneminAtha prabhune padharAvavA mATe eka bhavya zikharabaMdhI prAsAda taiyAra thaI rahyo hate. eno Adeza zeTha mANekalAla cunIlAle lIdhuM hatuM. e derAsaranA taiyAra thayelA gabhArAmAM te prabhujIne praveza paNa A mahotsava prasaMge karavAmAM AvyuM. A mahotsavanuM varNana nedhatAM zrIvIrazAsana patra jaNAve che ke - caitra-vaizAkhanI unALAnI sakhta garamI chatAM lagabhaga sattarathI aDhAra hajAra jeTalA vizAla mAnava samudAya dUra-dUrathI A mahAn mahotsavanA darzanArthe ubharAtAM, ThekANe -ThekANe mANasanA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #318
--------------------------------------------------------------------------
________________ lAlaviruddhacA TALAM sivAya khIjuM kazuMya najare paDatuM nahi. ATale vizAla samudAya, garamInA divase, chatAM paNa bhAjananI uttama vyavasthA, ThekANe-ThekANe pANInI pA ane rahevAnI vyavasthA ghaNI ja Adaza hatI, ema kahyA sivAya nahi ja cAle. utaravA mATe vizAla dhama zALAo uparAMta bhAvanagara sTeTa taraphathI phrI cAje ApavAmAM Avela bhavya samIyANA, taMbu, rAvaTIone jaMgI saraMjAma tathA zeTha mANekalAlabhAI saMghavI taraphathI Avela tabue, rAvaTIonA samUha, eka vakhata rAjAmahArAjAnI chAvaNI bhUlAvI de tevA hatA. ane tenI geAThavaNI eka zahenazAhI kempa jevI suMdara dekhAtI hatI. ghaNAM lakA te ema ja kahetA hatA ke AvA dekhAva dIllI darakhAra vakhate thayA hatA. " 209 R pratiSThA temaja aMjanazalAkAnu sarva vidhividhAna DuMgara upara karavAmAM AvatuM hatuM. A nimitte mukhya derAsaranI AgaLanA cAkamAM eka khAsa maDapa ghaNeA ja suMdara banAvavAmAM Avyo hatA. temAM aSTApadajI, merUparvata temaja ArasanA siMhAsana upara trigaDA gaDhanI AkarSIka racanA uparAMta aMjanazalAkA karavA ceAgya vizAla vaizvikAe taiyAra thaI hatI. ane tenA upara lagabhaga cArasAthI pAMcase pratimAjIe aMjanazalAkA mATe geAThavAi hatI. tene dekhIne prekSA maMtramugdha banI jatA hatA. DuMgara upara prekSakone visAme levA sArU eka khAsa alAyado bhAvanagara sTeTanA vizAla zamIyANu! Ubhe karavAmAM Avyo hatA, temaja sAdhu-sAdhvIo rahI zake te mATe dezasaranI pAchaLanA bhAgamAM nAnA taMbU tathA rAvaTIe vagere geAThavavAmAM AvyA hatA. A pratiSThAnA zubha prasaMga upara pAlitANAthI AcArya zrI vijayameAhanasUrIzvarajI, AcArya zrI vijayapratApasUrijI, Adi ziSya parivAra sAthe temaja AgamAddhAraka. pU. AcAya zrIsAgarAna dasUrIzvarajInA ziSya AcAya zrImANekasAgarasUrIzvarajI Adi sAdhumahArAjAe mATI sakhyAmAM padhAryA hatA. lagabhaga doDhaseAthI khasA sAdhvIjIe AvyA hatA. pratiSThAnA zubha divase bhAvanagaranA nekanAmadAra hIjha hAI nesa kRSNakumArasiMhajI taraphathI zeThazrIjinadAsa dharmadAsanI peDhIne rUA. 101ne cAMllA karavAmAM AvyeA hatA. eka dezI rAjya ApaNA jaina dhArmika prasaMganuM AvuM bahumAna kare te ghaNuM ja prazaMsanIya che. ane tene mATe teozrIne kharekhara dhanyavAda ApavA ghaTe che. pratiSThA-mahAtsava patyA pachI thoDA samaya pUjyazrIe kabagirimAM sthiratA karI. A visAmAM rAjyakrAMti (pheDarezana) cAlatI hatI. ejansInI hukumatanI tamAma nAnI ThakarAtAne (nAnAM gAmAne) briTiza sarakAre hukama karele ke; "tame sau tamArI najIkanA tamane phAve te rAjyamAM bhaLI jAva.' eTale e aMgenI khaTapaTA cAlatI hatI. medAnAnesa (kada giri) cAka thANAnuM gAma hatuM. ceAthANAnA gAmA mATe be vikalpa hatAM. 1-kAMtA bhAvanagara rAjayamAM bhaLavuM, athavA tA 2-gAyakavADa sarakAramAM bhaLavu. ane rAjyAnA amaladArA A gAmAne peAtAnA rAjyamAM bheLavavA mATe khaTapaTa dvArA bauddhika yuddha khelI rahyA hatA. enA cakkaramAM sapaDAyelA A gAmAnA bheALAM darabArone samaja nahAtI paDatI ke ApaNe zemAM bhaLavuM? ghaDIkamAM teo gAyakavADa tarapha DhaLatAM, te thADIvAra pachI vaLI bhAvanagaramAM bhaLavA taiyAra thatAM. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #319
--------------------------------------------------------------------------
________________ 280 zAsanasamrAj e vakhate-gAyakavADI adhikArIone pUjyazrInI pratibhA aMge viziSTa mAhitI sAMpaDI. e mAhitI anusAra teee vicAyu ke A mahArAjazrI cAka thANAnA gAmeAnA darakhArA upara sArU vaCrava dharAve che. teo jo e darakhArAne upadezarUpe samajAve, te A badhAMya gAmA ApaNI hadamAM bhaLI jAya. A vicArathI gAyakavADI amaladArA vAravAra pUjyazrI pAse avarajavara karavA lAgyA. prasa`ga maLe ke-tee pAtAnI vAta mUkatAM. ekavAra A khAtAnA (pheDarezana a MgenA) mukhya adhikArI zrIraNachoDalAla paTavArI kadagiri upara cAlatA pratiSThAnA prasaMge AvyA. te kAyela mutsaddI gaNAtA. peAtAnA buddhimaLane lIdhe teo 'nAnA paTTaNI' tarIke paMkAyelA. mutsaddInI adAthI temaNe pUjyazrIne kahyuM ; "vaDodarA rAjye karelA dIkSA pratikha'dhaka kAyado Apane apeAgya lAgatA hoya, te e kAyado huM kaDhAvI nAkhuM. eTaluM ja nahi, ApanA A tInA vahIvaTa mATe A meDhAnAnesa gAma ka'khagirinI peDhIne trAMbAne patare lakhI ApIe. paNa A gAmeAnA darakhArAne amArA rAjyamAM bhaLavAne upadeza Ape.' pUjyazrIe AnA ucita javAba ApatAM kahyuM : "gAyakavADa sarakArane lAgatuM hAya ke dIkSApratikha dhaka kAyado ayAgya ja che, te tee ene jarUra kADhI nAkhe, khAkI huM darakhArAne tamArAmAM bhaLavAne upadeza ApuM, ane enA badalArUpe tame e kAyado kADhI nAkhavAnI vAta karatA hA te e azakaya ja che. vaLI bhAvanagara rAjya dezI ane sadA dharma parAyaNu che. ane amArAM tIrthAMnuM rakSaNa paNa te kare che. mATe paNa AvA upadeza amAzathI koIne na apAya. paTavArI vagere amaladAro A javAma sAMbhaLIne stabdha thaI gayA. teo samajI gayA ke ahIM ApaNI mutsaddIgIrI cAle tema nathI. pUjyazrInA A javAkhamAM je rAjyanA Azraye rahetAM hAI e, tenA varAdhanA tyAganI pratijJA (srovinattvo)nA pAlananI dRDhatA zu'jatI hatI. zAsanane ane tIne dvita karanArI UMDI dIrghadRSTi A javAbamAM samAyelI hatI. kada bagirithI vihAra karIne pUjyazrI pAlitANA AvyA. gheADA divasa rahIne girirAjanI yAtrAe karI. bhAvanagaranA saMgha vina Mti karavA AvatAM cAmAsAnI jaya elAvIne bhAvanagara padhAryAM. bhAvanagaramAM aneka bhAvikAe zrIsamyaktva sahita vividha tratA nANu ma`DAvIne uccaryA, ghAghAnA vatanI harageviMdabhAI nAmanA eka mumukSue pUjyazrI pAse dIkSA paNa lIdhI. AcAya zrI vijaceAdayasUrijInA ziSya tarIke temanuM nAma munizrI hemaprabhavijayajI rAkhyuM. gAmanA meTAM derAsaranI uparanA bhAganA jIrNoddhAra pUNa thayA hAvAthI tyAM zrIpArzvanAtha bhagavAna vagerenI, tathA karacalIyA parAnA navIna dezasaranI pratiSThA zrIsa Mghe pUjyazrInI nizrAmAM karI. Ama mAMgalika kAryAMthI zarU thayelu 1994nI sAlanu A ceAmAsu` paNa ma'galamaya rIte pasAra thayuM. cAmAsAmAM pUjayazrInA saMsAri bhANeja-munizrI gIrvANavijayajI mahAzaja Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #320
--------------------------------------------------------------------------
________________ lega viruddhacA 21 samAdhipUrvaka kALadharma pAmyA. tene cAreka varSoMthI kSayano vyAdhi thayele, chatAM caritranI nimaLa ArAdhanAmAM teoe khAmI AvavA nahotI dIdhI. aMta samaye pUjyazrIe paNa ghaNI sudara niryAmaNA karAvI. teo vidvAna saraLa ane khUbaja kriyAkAMDamAM rUcivALA hatA. cAturmAsa pUrNa thayA pachI tarata ja kAka varditeze lAThIdaDanA rahevAsI saMghavI meAhanalAla lAlacaMdanA suputra zrI cheoTAlAlane tyAgabhAvanA thavAthI pUjyazrIe dIkSA ApI. temanuM nAma munizrI kIrti prabhavijayajI rAkhIne zrIvijayAdayasUrijInA ziSya banAvyA. A pachI pUjyazrI gheAdhA padhAryA. tyAM thADA divasa rahyA, teeAzrInA prabhAvaka upadezanA pariNAme tyAMnA zA. kAMtilAla viThThaladAse teeAzrInI nizrAmAM siddhAcalajInA charI' pAtA saMgha kADhyo. e saMgha sAthe pAlitANA padhAryA, yAtrA karI, saMghavIne tIrthaM mALa paherAvIne teozrI kabagiri AvIne rahyA. A mahAtIrthanI jAheAjalAlI huve jAmI rahI hatI. yAtrikA sArA pramANamAM AvatA, ne lAbha letA. emane utArA mATe pUjyazrInA upadezathI sAta eraDAnI, agiyAra oraDAnI dharmAMzALAe boMdhAI hatI. emAM sAta eraDAnI dharmazALA pUjyazrInA praziSya munizrI vallabhavijayajI ma. nI preraNAthI zeDa mANekalAla cunIlAle aMdhAvelI. 'zrIvijayAdayasUri jJAnazALAnuM traNa mALanuM bhavya makAna paNa temaNe ahIM adhAveluM. A badhI suMdara vyavasthAne lIdhe yAtrikAne rahevAnI pUratI sagavaDa hatI. have ahI jarUra hatI eka bheAjanazALAnI. yAtriko game tyAre yAtrA karIne Ave, tyAre temane jamavAnI sagavaDa maLavI ja joIe. A vicAra AvatAM pUjyazrIe peDhInA vahIvaTadAra zeTha IzvaradAsa mULacaMda vagerene e mATe upadeza karyAM. tInI samunnati ane sAdhami kAnI sevAnA mahAn lAbha meLavavAnA rAjamArga dekhADayA. teozrInA A amegha upadeza vahIvaTa dvArAe jhIlI lIdhA, ane bheAjanazALAnA makAna aMge hilacAla zarU karI. pUjyazrI te| ahI thI mahuvA padhAryAM. tyAM dezasaranuM kAmakAja cAlu hatu. bheAyaNIthI temaja prabhAsapATaNathI lAvelA atiprAcIna jinamine ahIM derAsaramAM parANA dAkhala birAjamAna karAvyA. ahIMthI teozrI vihAra karatAM karatAM sAvarakuMDalA AvyA. ahIMnA saghanI varSoMthI vina Mti hatI. ekavAra te ahIM AvavA vihAra karelA, ne nahAtu avAyuM. ethI A vakhate saMghanA jozvAra Agrahane mAna ApIne teezrI tyAM padhAryAM. sa Mghe paNa bhavya svAgata vagere prabhAvanAnA kAryo karIne apUrva bhakti pradarzita karI. ahIM eka mAsa rahyA. vyAkhyAna pratidghina thatu. jaina-jainetara sau enA lAbha acUka letAM. ahIM saMghamAM paNa traNa pakSa hatA. temAM eka pakSa acalagacchane ane be pakSa leAMkAgacchane mAnatA hatA. mAtra 10-12 ghara ja tapAgacchanI mAnyatAvALA hatA. pUjyazrIe e adhuM jANyA pachI sau prathama e traNa pakSeAnA pArasparika kaleze| dUra karIne ekatA sthApI. pachI tene upadeza ApIne tapAgacchanI kriyA karavAne sanmukha banAvyA. sa Mghane meTA bhAga tapAgacchanI mAnyatA dharAvatA thayA, eTale pUjyazrIe bhaMDAriyAnA vatanI zA. devacaMda gulAma'da vagerene tapAgacchIya upAzraya karAvavAnI preraNA ApI. eTale e gRhasthAe e mATe jamIna vecANu laI, temAM sa MghanA sahakArathI tapAgacchIya upAzraya a dhAnyo. 36 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #321
--------------------------------------------------------------------------
________________ 282 zAsanasamrATa A badhAM nAha dhArelAM kAryo thavAthI saMghamAM apAra utsAha vyApI gaye. saMghe pUjyazrIne cAturmAsa mATe vinaMti karI. paNa pUjyazrInI bhAvanA hatI ke : A comAsuM pAlitANAmAM karavuM. kAraNa ke-sau sAdhuone kArtikI pUnamanI girirAjanI yAtrA karavAnI utkaTa abhilASA hatI. e abhilASA te pAlitANAmAM comAsuM kare, tyAre ja pUrNa thAya. ethI ja pUjyazrI saMpazviAranI bhAvanA pAlitANAmAM rahevAnI hatI. e bhAvanAnusAra kuMDalAnI vinaMtine asvIkAra karIne teozrI kadaMbagiri padhAryA. tyAM vizAkha zuda 10nI kadaMbagiri uparanA derAsaranI varSagAMTha ujavIne pAlitANuM AvyA. 195nA A cAturmAsamAM sAta oraDAnI dharmazALAmAM birAjatA, ane vIzA zrImALI jJAtinI vADImAM vyAkhyAna mATe niyamita padhAratA. vyAkhyAnamAM zrIbhagavatIsUtra vAMcavA mATe saMghanI vinaMti thatAM tene vidhipUrvaka prAraMbha karyo. bhagavatIsUtrane varagheDa, haMmezAM ekAzanAdi tapa, akhaMDa dIpaka-dhUpa temaja haMmezAM zarUAtamAM sonAmahora vaDe ane pachI pratyeka praznane rUpA-nANAMthI sUtranuM pUjana vagere vidhi sadugRhastha ghaNuM bahumAnapUrvaka karatA hatAM. ane bhAvanAdhikAre zatruMjaya mAhAmya zarU karyuM. pUjyazrI pAlitANAmAM comAsuM birAje che, e jANIne bahAragAmanA aneka ArAdhaka bhakto sahakuTuMba cemAsuM karavA AvyA. suratanA suracaMdra purUSottamadAsa badAmI jaja sAheba, amadAvAdanA zeTha camanalAla lAlabhAI zeTha jezIMgabhAI kALIdAsa, cunIlAla bhagubhAI vagere emAM mukhya hatA. teoe A comAsAmAM tIrtharAjanI ArAdhanA sAthe tapa-japa, kriyA vagere ArAdhanA ane pUjyazrInI sevAbhaktine ghaNe lAbha lIdhe. comAsAnI samApti veLAe pUjyazrI Adi samagra munimaMDaLe kArtikI pUnamanI yAtrA anerA umaMgathI karIne varSonI abhilASA pUrNa karI. zrI zatruMjaya tIrthAdhinAtha zrI AdIzvara prabhunA amuka aMge keTalAka samaya pUrve lepa karAvAyela. te kAraNe tathA bIjA paNa amuka AzAtanAnA kAraNe jaNAtAM mAgazara mAsamAM pUjyazrInA upadezathI zeTha camanabhAIe 18 abhiSekanI maMgaLakriyA karAvI. A uparAMta girirAjanI jya taLATImAM bhavya maMDapamAM zeTha camanabhAI tathA zeTha mANekalAla manasukhabhAI e ubhaya zreSTivaryoe pUjyazrInI preraNA pAmIne zAMtika vidhAna (mahenmahApUjana) karAvyuM. seMkaDo varSothI vyasta banelA A vidhAnane pUjyazrInA paTTAlaMkAra A. zrIvijayasUrijI ma. tathA A. zrIvijayanandanasUrijI mahArAje apAra jahemata laIne sAMge pAMga vizuddha rIte vyavasthita banAvyuM hatuM, te sarvaprathama ahIM pUjyazrInI nizrAmAM bhaNAyuM. A prabhAva zAlI prAcIna vidhAnane nihALavA hajAre leke ekatra thayelA. A prasaMge zeTha dalapatabhAI maganabhAInA dharmapatnI zrIlImIbhAbhu (haThIsiMha kesarIsiMha vALA) tyAM AvelAM. temaNe pUjyazrIne vinaMti karI ke kAMIka kArya pharamAve. tyAre pUjyazrIe kadaMbagiri tIrthane saMgha kADhavAne upadeza karyo. e upadeza anusAra lakSamIbhAbhue pUjyazrInI nizrAmAM saMgha kADhyo. lagabhaga 1500 yAtrALuo emAM joDAyA. prathama paDAva rahizALAmAM karyo. pUjyazrInI bhAvanA ahIM dezasara-dharmazALA karAvavAnI hatI. e bhAvanAthI ja teozrIe agAuthI kadaMbagirinI peDhI pAse 16 vIghAM jeTalI jamIna tyAMnA garAsadAro pAsethI aghATa vecANa levarAvI rAkhI hatI. A kAryane pUrNa karavAno vicAra teozrI karI rahyA hatA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #322
--------------------------------------------------------------------------
________________ eka ja dhyeyaH tIrthAMnnati tyAM ja amadAvAdanA vatanI ane mULa pATIdAra jJAtinA chatAM peAtAnA mitra purUSAttamadAsa amIcaMda-ke jee bhUgALa ane khageALavidyAnA ghaNA sArA abhyAsI hatA, temanA sahavAsathI pUjyazrInA guNAnurAgI banelA zA. ca MdulAla zivalAla girizajanI yAtrArthe AvelA, te rAhizALA saMghanA darzane AvyA. pUjyazrIe sacATa dharmapadeza ApatAM teone kAMIka dhama kAya karavAnI ruci jAgI. e joIne pUjyazrIe rAhizALAmAM dharmazALA karavAnI preraNA ApI. temaNe paNa tarata ja e mATe tera hajAra rUpiyA ApavAnuM jAhera karyuM .. A maMgaLakAya karIne khIje divase saMdha kabagiri paheAMmyA. tItha mALAropaNa vidhi patyA bAda pUjyazrI tyAM ja rahyA. thADA divasa khAda tyAMthI taLAjA dAThA thaI ne mahuvA padhAryA. ahI A. zrIvijayana'nasUrijI ma. nI takhiyata asvastha thai. lIvaranA duHkhAvA tathA gesanA upadrava temane vAravAra thaI AvatA hatA. te mATe yAgya upacAra karavAnI jarUra jaNAtAM vaidyonI salAhathI mahuvAthI vihAra karI vaLA thaIne pacchegAma padhAryAM. A pacchegAma te vakhate vaidyonuM vilAyata gaNAtuM. tyAM Azare doDha mAsa rahIne zrInAgaradAsabhAI vagere pIyUSapANi ane niSNAta vaidyonI sAravAra karAvI, cAturmAsanA kALa najIka AvatA hatA. te mATe khATAda vagerenA sa MghAnI vinaMti hatI, paNa vaLAnA saMghanA savizeSa mAgraha thatAM pUjyazrI tyAM cAturmAsa karavA padhAryA (sa'. 1996). [54] s ekaja dhyeya H tIrthAMnnati-- vaLAnA zrIsaMgha tathA tyAMnA rAjaparivAra pUjyazrI pratye ananya anurAga dharAvatA hatA. temanA bhaktipUrNa AgrahathI tathA A aitihAsika nagaranA uddhAranA abhilASathI pUjyazrI ahI' cAmAsu` rahelA. ahIMnA upAzraya jINu khanI gayeA hatA. zeTha cImanabhAI lAlabhAI vagere amadAvAdanA dhanikAne upadeza ApatAM teee ceAgya sudhArAvadhArA sAthe samArakAma karAvIne upAzrayane suMdara banAvI dIdhA. ahIMnA zrIsaMdha upara paMjAkharatna pa. pU. gurubhagavaMta zrIvRddhicaMdrajI ma.nA mahAn upakAra hatA. teozrIe sa. 1936-37nA e cAmAsAM ahI' karelA. ane atyAranuM zrIpAzva nAtha prabhunuM jinAlaya teozrInA upadezathI ja baMdhAyela che. e badhA upakArAnI smRti kAyama kahyA kare, e bhAvanAthI ApaNA pUjyazrIe ApelA upadezane anusarIne kagirinI zeTha jinadAsa dharaidAsanI peDhIe upAzrayanI pAchaLa Avela zA. vadhamAna lallubhAInu makAna laI, tene sudharAvIne 'zrIvRddhiudaya jJAnazALA' tarIke sthApyuM. Jain Educationa International paryuSaNA pachI Ase| mAsamAM pUjyazrIne sakhta tAva AvavA zarU thayA. pacIseka divasa enu jora rahyuM. azikata ghaNI AvI gaI. A samAcAra maLatAM amadAvAda-bhAvanagara vagere For Personal and Private Use Only
Page #323
--------------------------------------------------------------------------
________________ 284 zAsanasamrAT gAmAnA keTalAMye gurubhakata zrAvake vAravAra zAtA pRcchA mATe AvavA lAgyA. zeTha IzvaradAsa mULacaMda tA pUjyazrIne tAva AvavA zarU thayA, tyArathI, teozrI saMpUrNa svastha thayA tyAM sudhI vaLAmAM ja rahyA. ceAmAsu` samApta thatAM ja pUjyazrInA paramabhakata rAjakuTu e gAma bahAra vizALa ta MbU nakhAvyo, ane tyAM havAphera mATe pUjyazrIne laI javAyA. saMghanA sa gRhasthA khaDe page vaiyAvacca karavA hAjara rahetA. teo haMmezAM pUjA tathA ravAmIvAtsalya karavA lAgyA. svaccha havA ane pathyasevana pUrNAMkanA ceAgya upacArathI pUjyazrI svastha banI jatAM tyAM ja keTalAMka gRhasthAe nANu maDAvIne vividha vratA uccayaeN. vaLAnA nAmadAra ThAkAra sAheba zrI vakhatasi'hajI keTalAMka kAraNesara atyAra sudhI rAjakoTa hatA. teo cAmAsa pachI AvyA. tyAra pachI teo huMmezAM pUjyazrInA darzane AvavA lAgyA. ahIM prAcIna kALathI zrIAdIzvaraprabhunuM mahAna zikharabaMdhI derAsara hatu. mahAmaMtrI zrI vastupALa ane tejapALa jyAre saMgha laIne siddhagirijI AvyA, tyAre mArgomAM (vaLA) gAmanA AdIzvara prabhunA caityanA jIrNoddhAra teoe karAvele, evA ullekha temanA caritramAM maLe che. A pachI pharIvAra valabhIpuraneA bhaMga thayeA heAvAnu sa'bhave che. 17-18mA saikAmAM thayela punarUddhAra vakhate ahIM eka nAnu' derAsara (mATI derI jevu) baMdhAvIne temAM AIzvaraprabhunI nAnI mUrti padharAvavAmAM AvelI. e smRti ane e derAsara sa'. 1942 sudhI rahyAM. paNa tyAra pachI pUjyazrI vRddhicadrajI ma.nA sadupadezathI baMdhAyelA meATA derAsara mATe e pratimAjI nAnA jaNAtAM pU.zrI AtmArAmajI ma.nA praziSya munirAja zrI haMsavijayajI ma.nI preraNAthI burAnapurAnA saMghe Apela zrIpArzvanAthaprabhu ahIM lAvavAmAM AvyA. ane sa. 1960mAM pU. gaMbhIravijayajI ma., tathA ApaNA pUjyazrI AdinI punita nizrAmAM thayelI pratiSThA vakhate e pArzvanAtha prabhu mULanAyaka tarIke birAjamAna karavAmAM AvyA. A pratiSThA pachInI gAmanI paristhiti nihALatAM AgevAnAnA dilamAM kAMIka vahema rahI gayelA. e vahemanu... nivAraNa thAya, e mATe hI AdIzvaraprabhunuM jinAlaya kha'dhAvavAnI pUjyazrInI bhAvanA hatI. vaLI pU`dhara bhagava ta zrIdevadhi gaNikSamAzramaNa tathA zrImalavAdIsUrijI ma. vagere prabhAvaka mahApuruSAnA aitihAsika mahAkAryAMnI A bhUmi hatI. pU. gurudeva zrIvRddhica MdrajI ma.nA manamAM e mahAna kAryAnu sthAyI smAraka banAvavAnI bhAvanA hatI. gurUdevanI e bhAvanAne sAkAra banAvavAnI pUjyazrIne abhilASA hatI. e smArakamAM valabhI-vAcanAnA puNya avasare zrIdevadhigaNikSama zramaNanA netRtva taLe maLelI 500 AcAryanI padAne mUrti svarUpe padharAvavAnI teozrInI icchA hatI. (eka mukhya mUrti ane temAM parikarUpe 500 AcAryAMnA pratIko, ane devadha gaNi mahArAjA sahita pAMcasAe AcAryaMnI alaga alaga mUtio, A rIte). A bhavya abhilASAne mUrtimaMta banAvavA teozrI vicArI rahelA. gAma bahAra ceAgya jagyAnI tapAsa paNa teozrInA bhakata zrAvakA karI rahelA. e vAtanI jANa nA. ThAkeArasAhebane Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #324
--------------------------------------------------------------------------
________________ eka ja zeyara tIrthonati 285 thatAM teoe pUjyazrIne bhAvapUrvaka vinaMti karI ke gurudeva! Apane jyAM ane je jagyA pasaMda paDe te jaNAve. pUjyazrIne pUrva dizAthI gAmamAM pravezatAM mukhya jhAMpAnI sAmenI vizALa jagyA anukULa jaNAI; teozrIe e jagyA rAjya pAsethI vecANa levAne gRhasthane upadeza karyo. e jANIne ThAkArazrIe kahyuM: "AvuM aitihAsika smAraka svarUpa dharmasthAna thAya, e te mArA rAjyanI ja zobhA vadhAranAruM che. mATe zrIsaMgha A jagyA rAjya taraphathI bheTa svIkAre, evI mArI IcchA che. ane AvA dharmakArya mATe koI paNa rAjya kimatarUpe eka keDI paNa le, te te rAjya nAlAyaka gaNAya. mATe kiMmata ApyA vinA mArI ATalI bheTa svIkAro." temaNe pUjyazrIne paNa vinaMti karI ke "sAheba ! Apa padhAro, ane jeTalI jagyAmAM Apa pharo, teTalI jagyA Apane bheTa dharavAnI mArI bhAvanA che, te pUrI kare." 'paNa dIrghadraSTA pUjyazrIe pitAnI sAdhumaryAdA ThAkarazrIne samajAvI e jagyA vecANa ApavAne upadeza Ape. ghaNI AnAkAnIne aMte taddana najIvI kiMmate ThAkora sAhebe e jagyA zeTha jinadAsa dharmadAsanI peDhIne aghATa vecANa karI ApI. jamInano nirNaya thaI jatAM pUjyazrIe tyAMthI vihAra karyo ThAkora sAheba vakhatasiMhajI vRddha hatA, ane tabiyata paNa sArI nahotI. te paNa prathama mukAma umarALAmAM A jagyAnI maMjUrIne kAgaLa (khalI) laIne teo pUjyazrIne ApavA gayA. pUjyazrI vihAra karatAM karatAM kadaMbagirijI padhAryA. tyAM thoDA divasa rahIne upadeza dvArA janazALA mATe jamIna vecANa levarAvI. emAM bhejanazALAnA makAnanuM kAma zarU thayA pachI tyAMthI vihAra karIne gAmaDAomAM vicaratAM vicaratAM taLAjA padhAryA. - taLAjA tIrthanI vahIvaTI vyavasthA hajI barAbara nahatI thayelI. yogya kAryakartAnA abhAve tIrthanA vahIvaTa aMge leke saMdigdha rahetA hatA. cAlu vahIvaTadAro avyavasthita hatA. e kAraNe-tIrthanI unnati joIe tevI nahotI thaI zakatI. bhAvanagara rAjya tathA keTalAka samajadAra AgevAnee A tIrthanA vahIvaTamAM bahAranA mANasone levA sUcaveluM. paNa e sUcana amalI nahotuM banatuM. AthI zrI anaMtarAya paTTaNI sAheba vageree pUjyazrIne A kArya hAtha dharavA vinaMti karelI. te uparathI A vakhate teozrInA hRdayamAM tIrthavyavasthAne vicAra udbhavatAM teozrIe sthAnika saMghane samajAvyuM. paNa sthAnika saMghane te pUjyazrI pharamAve e maMjUra ja hatuM. eTale pUjyazrIe A tIrthanA vahIvaTa mATe pAMca sabhyanI kamiTi nImI. bhAvanagaranI mahAlakSmI mIlanA menejara zrI bhogIlAla maganalAlane enA pramukha banAvIne temane A vahIvaTa pA . A kamiTinI nimaNuMkano prasaMga zeThazrI bhogIlAla maganalAla "mArA jIvananAM saMsmara" nAmaka pustikAmAM varNavatAM lakhe che ke A pahelAM sane 1938-3lmAM teozrInuM sahaparivAra taLAjAmAM mAsuM thayuM 1 mArA jIvananA saMsmaraNa" patra 98. 2 pUjyazrInuM. 3. 1938-39 nahi, paNa 194041 saMbhave che. ane taLAjAmAM comAsuM nahi. paNa zeSakALamAM rahyA che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #325
--------------------------------------------------------------------------
________________ 286 grAsanasamrAT tyAre eka vakhata emaNe mane ane bhAI khAMtilAla amaracaMda vArAne khelAvyA ane kahyuM : "taLAjAnA saMgha atyAre taLAjAtI nA vahIvaTa karI zake ema nathI, mATe tame A vahIvaTa hAthamAM laI lye..' me kahyuM : "sAhekha ! ame 35 mAila dUrathI zI rIte vahIvaTa karI zakIe ?" mahArAjazrIe kahyuM: "huM kahu chuM ke tame vahIvaTa lai lyA. ane tamArI sAthe khAMtibhAIne rAkhA. e amaracaMda jasarAjanA dIkarA che. eTale pachI tamAre bIjI ciMtA nahIM rahe, jo A vahIvaTa nahIM lye tA mAre A vahIvaTa ANu dajI kalyANajIne soMpI devA paDaze. paNa "Ama karavuM paDe te kharAkhara nahi. mATe tame vahIvaTa leze te vAMdhA nahIM Ave." me kahyuM ke: "eka zarate e vahIvaTa laI e. ane te e rIte ke kimiTamAM amArA e uparAMta taLAjAnA saghanA be traNa gRhasthA amArI sAthe rahe." mahArAja sAhebe hA pADI. ane huM, khAMtibhAI, vallabhadAsa gulAmaca'da, puruSAttama mAvajIbhAI zAha tathA vIracaMda karasanadAsanI tItha kamiTi sthApavAmAM AvI. te vakhate purUSAttamadAsa jo ke hAjara nahAtA. paNa emanu nAma mUkavAmAM AveluM. A vakhate sagha pAse geAThIoneA pagAra karavAnA paNa paisA na hatA. A vakhatamAM gAThIonA pagAra 20thI 25 rUpiyA hatA. dareka mekhare vahIvaTa mATe pAMcase pAMcaso rUpiyA kADhelA. A kAmamAM mahArAja sAhebanA AzIrvAdathI amane sAre| yaza maLye." Ama A kamiTie A mahAtIrthanA vahIvaTa pUjyazrInA mArgadarzana mujaba sabhALI lIdheA. A pachI e tIrthInI unnati ane jAheAjalAlI uttarottara vadhyuM ja gaI ane vacce ja jAya che. e viSe zeThazrI bhAgIbhAI lakhe che ke-- " A pramANe sa. 1998 nA zrAvaNa zuddhi 1thI taLAjA tInA vahIvaTa kamiTie hAthamAM lIdhe| tyAra pachI A tImAM atyAra sudhImAM eka pachI eka sArAM kAme thatAM AvyA che. A tIrtha kSetramAM khAvana jinAlayanI yAjanA, zAMtikuMDa, cAmukhajI jA~ddhAra, sAcAdeva jI..dvAra, snAnagRha, nUtana bheAjanAlaya, kIti staMbhanA jIrNoddhAra, dhama zALAnA jIbhe ddhAra, TekarI upara javAnAM pagathiyAM ane zrAvaka-zrAvikAnA be upAzraya tathA jaina vidyAthI gRha vigere thayAM che.13, ahI bhAvanagaranA zrIsa Mgha cAmAsAnI vinaMti karavA AvyA. e svIkArIne 1997nA cAturmAsa mATe pUjyazrIe bhAvanagara tarapha vihAra karyAM. mA mAM rAjaparA gAma Avyu. ahIMnA suMdara derAsaramAM zrIAdinAthaprabhunI pratimA keTalAMka varSothI parANA dAkhala mizajamAna hatI. e jANIne pUjyazrIe zrIsaMghane tenI pratiSThA mATe preraNA karI. sa Mghe te habhera vadhAvI lIdhI, ane AvatAM varSoMmAM pratiSThA karAvavAnA nirNaya karyAM. tyAMthI pUjyazrI taNasA gAme AvyA. tyAM rAjaparAnA dhanavAn zrAvaka lavajI meghajI vagere AvyA. lavajIbhAI sava prakAre sukhI hatA, paNa dharmImAmAM hajI sudhI temaNe bilakula dhanavyaya karelA nahi. pUjyazrIe avasAcita upadeza ApatAM kahyuM ke: mULanAyaka prabhu tame padharAve. pUjyazrInA vacananA prabhAva kaheA ke camatkAra kahA, kaiI divasa dharma mAM kAMI na vAparanAra e lavajIbhAI e te ja ghaDIe rU. 2111,mAM mULanAyakajInI pratiSThAnA Adeza lIdhA. AjIkhAjI khIjA' e pratimAjI padharAvavAnu N nakakI thatAM tenA Adeza paNa e gRhasthAe lIdhA. 1. ejana-pR. 99-100 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #326
--------------------------------------------------------------------------
________________ eka ja Hi tInati 187 Ama nahi dhAreluM banavAthI rAjaparA saMgha harSaghele banI gaye. A pachI pUjyazrI bhAvanagara padhAryA. bhAvanagaramAM gAmabahAranI dAdAsAhebanI vADImAM pUjyazrI thaDA divasa rahyA. e vakhate zeTha izvaradAsa mULacaMda sahakuTuMba tyAM AvyA, ane nANuM maMDAvIne pUjyazrI pAse caturthavrata aMgIkAra karyuM. nagara-praveza mATe eka maMgala divasa nakkI karavAmAM AvyuM. e divase bhAvanagaranA saMghe karelI taiyArIo adbhuta hatI. rAjya paNa darabArI benDa, hAthI, ghoDA vagere sAmagrI ApI hatI. saMghane ekeeka sabhya svAgata arthe zarUAtathI ja hAjara thaI gayeluM. rAjyanA divAna sAheba zrI anaMtarAya paTTaNI, nAyaba divAna zrI naTavaralAlabhAI, vasulAtI adhikArI gajAnanabhAI, piolisa uparI zrI chelazaMkarabhAI vagere adhikArIonuM samagra maMDaLa paNa prathamathI ja hAjara hatuM. rAjya paNa rAjyanI rIte sAmaiyAnI apUrva goThavaNa karelI. pitAnI karaDAkI mATe sarvatra jANItA pilisa uparI zrIchelazaMkarabhAI samagra palisa-sa sTAphane susajaja banAvIne lAvelA. Isaroya jevA uMcca kakSAnA mANase Ave, tyAre polisanI jevI goThavaNI karAtI, te ja pramANe temaNe pilisaTAphane goThavyA. sAmaiyuM pasAra thavAnA vizALa mArgavistAramAM lagabhaga 10-10 DagalAnA aMtare temaNe eka eka pilisa goThavI dIdhe. sAmaiyuM te sthAnethI pasAra thAya, tyAre e pilise salAmI ApatA. - rAjye tathA saMghe kareluM A sAmaiyuM sarvatra carcA ane prazaMsAne viSaya banI rahyuM. eka pharsTakalAsa dezI rAjya jainasaMghanA eka prabhAvazAlI dharmagurUne AvuM-veIsaroyathI adhika mAna Ape, e joIne-jANIne jena-jenetaro tathA anya rajavADAMo paNa Azcarya pAmavA sAthe pUjyazrInI pratibhAthI mAhitagAra banyA. sAmeyuM zaheramAM pharIne samavasaraNanA vaDe UtaryuM. pUjyazrI tyAM ja comAsuM birAjyA. comAsAmAM paTTaNI sAheba vagere rAjyAdhikArIo vAraMvAra AvatA, ane dharmopadeza sAMbhaLatA. paryuSaNa pachI pUjyazrIne tAva AvavA lAge. cheDA thoDA samaye dekhA daI te A tAva jANe teozrInI bhAIbaMdhI IcchatA hatA, paNa teozrI ene gaNakAratA nahi. phakta ardha baLela ukALeluM pANI vagere upAyothI enuM nivAraNa karatA. tAvane lIdhe azakta banelA zarIrane joIne bhaktazrAvakoe vinaMti karI ke sAheba ! svasthatA mATe mukta vAtAvaraNanI jarUra che. mATe Apa kRSNanagara padhAre. tyAM raho. tyAMnuM vAtAvaraNa Apane anukULa raheze. A vAta egya lAgatAM pUjyazrI tyAM jaIne thoDA divasa rahyA. tyAMnA khullAM vAtAvaraNathI tabiyata paNa svastha banI. comAsuM pUrNa thatAM vihAra karIne ghoghA-keLiyAka-khaDasalIyA-vADI-paDavA-nAgadhaNIbAnA raste rAjaparA padhAryA. pUjyazrInA dareka vihAramAM gAmegAma seMkaDo bhAvika TheraTherathI darzana vaMdana karavA AvatAM. dareka mukAme pUjA-prabhAvanA tathA saMghajamaNa kAyama thatAM. - rAjaparAnA saMdhanI vinaMtithI tyAMnI pratiSThA karAvavAnuM svIkArIne tenuM zubha muhUrta kADhI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #327
--------------------------------------------------------------------------
________________ 28 zAsanasamrAT ApyuM. muhUta kALajI mAsamAM hatu, eTale teozrI gAmaDAmAM vicaratAM vicaratAM taLAjA padhAryA. tyAM tIrthAMnA vahIvaTa aMge thADA divasa rahIne punaH rAjaparA padhAryAM. sau dhaNA udbhAsathI pratiSThA-mahAtsava prAraMbhyA. mahA vada teraze e zarU thayA. phrA.zu. pAMcamanA maMgala divase pUjyazrInA pavitra sAMnidhyamAM e traNe kha MkhAne gAdInazIna karavAmAM AvyA. AThe divasa saMghajamaNu ane pratiSThAdine gAmajhAMpe cAkhAyukata navakArazI karIne saMghe mahAn lAbha lIdheA. pratiSThA pachI tyAMthI taLAjA padhAryA. avAranavAra DAkiyAM karI jatA tAva ahIM paNa AvyA. ene lIdhe ahI sthiratA karI. khATAdanA saMghanI vina MtithI sa. 1998nI sAlatu AvatuM cAmAsuM tyAM karavAnuM svIkAyu ane takhiyata svastha thatAM vihAra karIne baLA AvyA. ahI plATamAM derAsara-dharmazALAnuM bAMdhakAma cAlI rahyuM hatuM. tenuM nirIkSaNa karI, cAgya sUcanAo ApIne tyAMthI anukrame khATAi AvyA. ahIMnA sadhanA utsAha apAra hatA. sAmaiyuM paNa ene anurUpa karyuM. gAmanA upAzraye e divasa rahIne parAmAM AvelI zA. ratilAla harilAla kAnTrAkaTaranI jInanA lAmAM padhAryA. zArIrika anukULatAno dRSTie e cAmAsuM tyAM ja rahyA. zarUAtamAM eka mahinA vyAkhyAna paNa tyAM ja vAMcyuM. ga pUrva-1988nA cAmAsAmAM parAmAM rahetAM seAsavAse| jaina kuTu ene ArAdhanA karAvavAno lAbha maLe, tevI bhAvanAthI ane pUjayazrInA upadezathI desAI lakSmIca'da bhavAne parAmAM ja eka vizALa jamIna laI rAkhelI. temAM pUjyazrInA upadezAnusAra peAtAnA vaDIla badhu munizrI harSa vijayajInA smaraNArthe zrIharSavijayajI jJAnazALA' nAmanA upAzraya tathA zrI mahAvIra svAmInuM derAsara teo khaMdhAvI rahyA hatA. upAzraya tA lagabhaga taiyAra thaI javA AvyA hatA. paNa te ghaNA nAnA hateA. eTAdanA samasta saMdha tyAM besIne vyAkhyAna zravaNAdvi kAryA karI zake tevA na hatA. eTale pUjyazrIe desAI kuTuM banA zrInareAttamadAsa khImacaMda, tArAcaMda himacaMda, giradharalAla (hamacaMdna, tathA vIracaMda himarca'da vagerene upadeza ApyA haiM, thADI vadhu jagyA AmAM umerIne upAzrayane vizALa banAve. teoe tarata tenA amala karyAM. gheADIka vadhu jagyA emAM bheLavIne e upAzrayane eka mahinAmAM ja vizALa banAvI dIdhe e taiyAra thai jatAM khAkInuM AkhuM cAmAsu tyAM ja vyAkhyAna vaMcAyu. derAsaranuM kAmakAja paNa cAlu hatu. e mATe pahelAM lakSmIcaMdabhAie amuka kama kADhelI. paNa zikharamaMdhI derAsara mATe te apUratI hatI, eTale temanI ImhA nAnuM gharaderAsara karavAnI hatI, paNa pUjyazrIe temane tathA AkhA desAi kuTuMbane upadeza ApatAM desAI kuTu e sArI rakama kADhIne zikharabaMdhI ane traNa gabhArAvALA e derAsaranuM kAma AgaLa dhapAvyuM. gAmanuM jUnu derAsara paNa nAnuM hatuM. atyAranI vasatine mATe sAMkaDuM paDatuM hatuM. e saMkaDAmaNune dUra karavA mATe saMghe pUjyazrInu mAga daza na meLavIne te anusAra-derAsaranI AgaLanA moTA upAzrayanA amuka bhAga derAsara khAte lIdhA, ane tyAM tribhUmika prAsAduM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #328
--------------------------------------------------------------------------
________________ eka ja dhyeya : tIrthAMnnati 28 baMdhAvavA zarU karyAM. madhyabhUtala, bhUmigRha, ane zikhara ema traNe bhUmimAM prabhujI padhAvavAnA vicArathI A prAsAdanuM kAma zarU thayuM. Ama eka pachI eka sthAyI kAryAMnA niNuya levAtA gayA, ne saMghanA umaMga vadhatA ja gayA. paryuSaNA pa AvyA. ArAdhako sava khAdya vyApArAnA tyAga karIne pUjyazrInI nizrAmAM ArAdhanA karavA tatpara banyA. pUjyazrInA zrImukhe thatAM kalpasUtranA vAMcananA lAbha levA sa'ghanA nAnAmAM nAneA khALaka paNa acUka hAjara rahetA. emAMye gaNudharavAdanA zravaNa mATe tA surendranagara, lImaDI, vagere aneka gAmAnA zrAvako tathA rAjyAdhikArIe paNa AvelA. jotajotAmAM parvanA divase pUrA thayA. sa Mghe aTThAi maheAtsava karyAM. cAmAsA daramyAna ekavAra bhAvanagaranA mahArAjA zrIkRSNakumArasiMhajI khAsa pUjyazrInA kanAthe AvyA. e vakhate gRhasthAe eka meTAM khaMDanA eka bhAgamAM suMdara gAlIcA pAtharI tenA para gAdI-takiyA vagere bichAvI rAkhyuM. mahArAjA AvyAM ke tarata svAgata vidhipUrvaka temane e khaMDamAM laI javAyA. te gAdI upara beThA. have temanI samaja evI hatI ke--mahArAjazrI paNa ahIM-gAdI para ja besaze. thoDIvAramAM pUjyazrI parivAra sAthe padhAryAM, nA. mahArAjAe UbhAM thaIne vaMdana karyu. pachI teo UbhAM ja rahyA. mahArAjazrI gAdI upara bese, tenI rAhamAM te hatA. tyAM ja pUjyazrI tA sAdhue bhUmipramAja napUrvaka pAtharelA Asana para birAjI gayA. e joine nA. mahArAjAe gAdI upara padhAravA vina Mti karI. tyAre pUjyazrIe sAdhudhama pramANe enA para paga paNa nA mUkAya, e samajAvyuM. nA. mahArAjA A sAMbhaLIne ghaNuM Azcaya pAmyA. enI sAthe AvAM kaDaka sAdhudhama prati tenA bahumAnamAM vRddhi thaI. pachI te paNa jamIna para ja besI gayA. zrAvakoe gAdI upara besavA kahyuM te tee kaheH guru mahArAjathI UMcA Asane mArAthI na besAya.' ane te nIce ja beThA. pachI tA lagabhaga bethI aDhI kalAka sudhI dharmAMpadeza sAMbhaLye.. pUjyazrI jyAM birAjamAna hoya, tyAM haMmezA teozrIne vaMdana karavA mATe seMkaDo anurAgIo AvyA ja karatAM, temAM jaina paNa AvatAM ne jainetara paNa. najIkanA gAmAmAMthI AvatAM, ne dUranA gAmAmAMthI paNa. AvIne pUjyazrIne bhAvapUrvaka vAMDhatAM. upadeza zravaNu karatAM, kAMika sevA pharamAvavA vinavatA, yathAzakti sevA karatAM, ne kaMika pAmyAnI tRpti anubhavatA. ahIMyA pazu ekavAra-pADIva (rAjasthAna)thI zeTha RSabhadAsa mULacaMdajI ane jAvAlathI zeTha kapUracakrejI hAMsAjI vaMdanArthe AvyAM. kAMika dhakA nA lAbha AvavA vina Mti karI. tyAre pUjyazrIe kada bagirimAM trIjI Tuka-vAvaDI ploTamAM eka jinAlaya baMdhAvavA upadeza karyAM. teo bannee bhAgIdArImAM e vAta hu thI svIkArI lIdhI, ne e derAsaranA Adeza laI .lIdhe. cAmAsu pUrNa thatAM zeTha kulacaMda chaganalAla salAtanI vinatithI temane tyAM ThANAeThANu kayu. temaNe e prasa Mge aThThAI mahAtsava, zAMtisnAtra vagere dharmAMkAryAM karyAM, 37 Jain Educationa International --X---X--X--X-- For Personal and Private Use Only
Page #329
--------------------------------------------------------------------------
________________ [5] bhAvanA-siddhi zrIsiddhagizmijanA dakSiNa pRSThabhAgamAM rahizALA gAma hatuM. ahIthI rAhizALAnI pAjanA raste girirAjanI yAtrA karI zakAtI. ghaNA lAko pAlitANAthI yAtrA karavA caDhatAM, ne pAchalAM raste ahIM utarIne kagiri tarapha jatAM. A gAmamAM pUjyazrInA dIrgha daSTibharyAM upadezathI kaI magirinI peDhIe keTalAMka vIghAM jamIna kharIdelI. te jamInamAM zikharakha dhI derAsara temaja dharmazALA vagerenuM nirmANu pUjyazrInA upadeza thaI rahyu hatu. A varSa' e derAsaranI pratiSThA karavAnA peDhIe nirNaya karyo. pUjyazrIe e mATenA a MjanazalAkA mahAtsavanA zubhamuhUtAM mahA-phAgaNa mAsamAM pharamAvyA. A derAsaramAM 27 IMcanA mULanAyaka zrIAdinAtha prabhu (saparikara) tathA anya nava khaM bharAvIne padharAvavAnA Adeza zeTha cImanalAla lAlabhAI (kagirinI peDhInA pramukha)e lIdhA. zikhara upara caumukhajInA Adeza zeTha kasturaca Mdra sAMkaLacaMdavALA zA. meAhanalAla sAkaLacaMda tathA zA. caMdulAla cunIlAle lIdhA. A sivAya-zeTha jezIgabhAI kALIdAse traNa khiAnA, tathA zeTha bhagubhAI cunIlAla sutariyAe, zeTha jamanAbhAI bhagubhAI e, ane pUnAnA eka gRhasthe-eka eka kha MkhanA Adeza lIdhe. A prasaMge paheAMcavA mATe pUjyazrIe beTADhathI dhImedhIme vihAra karyAM. anukrame vaLA padhAryAM, ahI` cAra mALanA bhavya derAsaranuM kAma ghaNu kharU thaI gayuM. hatuM, ane bAkInuM cAlu hatuM. te aMge thADA divasa rahIne umarALA AvyA. pUjyazrInI bhAvanA khAre|khAra gheTInA raste rAhizALA javAnI hatI. paNa pAlitANAnA saMghane e vAtanI jANa thatAM te tarata vinati karavA AvyA. Agraha karIne pAlitANA padhAravAnu nakkI karI gayA. eTale sa(c)AsarAnAMdhaNavadara-haNAla-jamaNavAva-rAthaLI thaI ne pAlitANA padhAryAM. zathaLImAM pAlitANAnA nA. ThAkAra sAheba zrI mahAdurasiMhajI ekalA ja gheADA upara pharatAM AvyA. pUjyazrI Aje aI' birAje che, evI khabara paDatAM ja tee pUjyazrI pAse AvyA. darzana karI, zAtA pUchIne teo gayA. temanA manamAM pUjyazrI pratye akhUTa sadbhAva hatA. teo vAraMvAra pUjyazrInI khamara meLavatA rahetA. pAlitANAmAM prathama divase gAma bahAra AvelA meAdI dharamazI jasarAjanA moMgale pUjyazrI rahyA. tyAM pU. sAgarajI ma.nA meLApa thayA. nAnI TALI-saMghanA AgevAnA temaja 5. zrI maMgaLavijayajI ma. (nItisUrijI ma.nA ziSya) vagere munivaro ujamaphainI dharmazALAe 1 mahuvA--jesara vi. gAmavALA kArtIkI pUnama Adi divase prAyaH A pAge caDhIne yAtrA kare che. tathA 99 yAtrAvALA dareka traNa gAunI pradakSiNAmAM reAhizALAnI pAge utarI, tyAM dairIe caityavaMdana karI. pAchAM upara caDI, dAdAnI mAtrA karI, jamataLATIe utarI jAya che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #330
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAvanA-siTi, 21 padhAravAnI vinaMti karavA AvatAM tene svIkAra karyo. bIje divase savAre sAmaiyApUrvaka tyAM praveza karyo. pAlaDI (rAjasthAna) vALA saMghavI amIcaMdajInA suputra zeTha kezarImalajIe saMghane Adeza meLavI A sAmaiyAne lAbha lIdhe. sAteka divasa rokAIne ahIMthI rohizALA AvyA. ahIMyA teozrInA upadezathI zeTha cImanalAla lAlabhAI zeTha jezIMgabhAI kALIdAsa, zeTha bhagubhAI cunIlAla sutariyA tathA zivagaMjavALA zeTha phattehacaMdajI gemarAjajI vagere zreSTiveryoe 24-24 jinabiMba (eka eka vIzI) bharAvavAne Adeza lIdhe. zA. caMdulAla cunIlAle 39 ane zA. zakaracaMda dalasukhabhAIe 15 biMba bharAvavAno Adeza lIdhe. A sivAya bIjA aneka gRhasthoe paNa pitAnI zakti ane bhAvanA pramANe jinabiMbane Adeza lIdhe. e badhAM biMba kadaMbagiri-vAvaDI pleTanA mUrti-bhaMDAramAMthI lAvavAnA hatA. pUjyazrInA dUraMdezIbharyA vicAranA phalasvarUpe peDhIe tyAM be majalAnuM bhavya makAna banAveluM. emAM jayapuranA kArIgaro pAsethI dara varSe levAtI seMkaDo nAnI moTI mUtionuM saMrakSaNa thatuM. emAMthI pasaMda karIne A badhAM biMba lAvavAnA hatA, eTale pUjyazrI kadaMbagiri AvyA. keTalAka divase rahI, biMbenI pasaMdagI karIne punaH rahizALA AvyA. e biMba paNa rahizALA lAvavAmAM AvyA. | dara vakhatanI jema ja A vakhate paNa mahatsavanI vizALa taiyArIo karavAmAM AvI, jinadAsa dharmadAsanI peDhInA vahIvaTadAre tathA bIjAM pUjyazrInA bhakta gRhasthAe emAM tana-mana ane dhanane sahakAra Ape. mahotsavanI taiyArIomAM mukhya taiyArI jamaNanI karavAnI hatI. e taiyArI karatAM sauthI pahelI eka muzkelI AvI-khAMDanI. khAMDanuM kaDaka rezaniMga atyAre cAlatuM hatuM. be-pAMca hajAra mANasane mATe te A zreSThiva ja svayaM pahoMcI vaLe tema hatA. paNa ahIM te bArathI paMdara hajAra mANase ekatra thavAnI dhAraNA hatI. eTalI badhI khAMDa A kaDaka rezaniMgamAM kyAMthI maLe? vicAraNA karatAM ghaNAne mata thaye ke-khAMDane badale goLane upayoga kare. paNa pUjyazrInI sAthe vAtacIta karatAM zeTha cImanabhAIne thayuM ke "geALa vApare yogya nathI. game te rIte paNa khAMDa meLavavI ja joIe. ApaNe bhAvanagaranA divAna sAheba pAse jaIe, ane A muMjhavaNa dUra karavA vinaMti karIe, te kaMIka raste nIkaLe. A vicAra temaNe saune jaNAvyuM. pachI pUjyazrInI saMmati maLatAM teo tathA kAmadAra amaracaMdabhAI vagere gRhastha bhAvanagara gayA. tyAM rahetAM peDhInA pratinidhi zeTha jogIlAla maganalAla tathA verA khAMtilAla amaracaMda vagerene laIne divAnasAheba zrI anaMtarAya paTTaNIne teo maLyA. aupacArika vidhi thayA pachI temaNe vAta karI ke : sAheba ! pa. pU. zAsanasamrATa zrIgurumahArAja rahizALAmAM pratiSThA karAve che. tyAM padhAravAnI Apane vinati karavA ame AvyA chIe. paTTaNI sAhebe tarata kahyuM ke mahArAjazrIne mArI vaMdanA sAthe kahejo ke-huM cokkasa AvIza. rAjyanA zamiyANA-taMbU vagerenI mAMgaNI karatAM temaNe tarata ja te badhI vastuo Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #331
--------------------------------------------------------------------------
________________ 292 zAsanasamrAT apAvI. eTalu' ja nahi, paNa e badhI vastuo rAhizALA laI javA mATe rAjyanI e mATI paNa ApI. have muddAnI vAta rajU karI ke : sAheba ! pratiSThA tA` lIdhI che, paNa khAMDanI mATI takalIpha che. 15thI 20 hajAra mANusa bhegu thAya, temane khAMDa zI rIte pUrI pADavI ? e muMjhavaNa UbhI thaI che. mATe amane khAMDa maLe evA kAI raste kADhI Ape. paTTaNI sAheba kahe : e kaI rIte bane ? zrIvaLAmAM amAza bhAi AmAM lagnaprasaMga che, tyAM paNa khAMDa nathI ApI. A sAMbhaLIne cImanabhAi vageree araja karI mArga te Ape kADhI ApavA ja paDaze. ApanI vAta kharAkhara che. chatAM koI paTTaNI sAhema mAga vicAravAmAM paDyA. te vakhate tyAM beThelA eka adhikArI zrIgajA nanabhAI ne ekAeka rastA sUjhI AvyeA. temaNe pUchyuM : khAMDane badale sAkara cAle nahi ? (kAraNa ke- rezaniMga khAMDanu hatuM, sAkaravuM nahi.) saue A vAtane vadhAvI letAM kahyuM : 'sAkara teA jarUra cAlaze, sAheba !" eTale tarata ja paTTaNI sAhebanA hukamathI sADA pAMca maNiyA pacIsa kAthaLA sAkara' dasa rUpiyAnA bhAvathI ApavAmAM AvI. Ama mATI ciMtA dUra thavAthI sau khUba AnaMdita thaIne rAhizALA AvyA. vaDhavANu kepamAM zrIkhAroTa sAheba karIne eka DepyuTI pAliTikala ejanTa hatA. temaNe paNa A gRhasthAnI vAta dhyAnamAM laIne cAka dADhAnA thANudArAne hukama karyAM ke : 'varA joga khAMDa ApavI.' AthI e thANudArAe paNa A gRhasthAne kahI dIdhuM ke : AvA hukama che, mATe tamAre joie teTalI khAMDa laI jAva. have kAMI vAMdhA nathI. A rIte pUjyazrInA AzIrvAdathI khAMDanA prazna hala thaI jatAM bAkInI tamAma taiyArIe jhaDapabhera karIne mahAvida dazame mahAtsavanI zarUAta karavAmAM AvI. matsavamAM saunI dhAraNA mujaba padara hajArathI vadhu mANasA ekatra thayA. aMjanazalAkA mATe 500 uparAMta jinami N AvyA hatA. phAgaNu zuddhi khIjanA divase e badhAMnI a MjanazalAkA pUjyazrI Adi sUrivoe karI. ane phAgaNa zuddhi trIjanA divase zubha cAghaDiye dezasaramAM mULanAyaka zrI AdIzvaraprabhu sahita vIsa jinakhiMbAne gAdIsthApanavidhi thayA. pUjyazrInI ghaNAM varSonI dIrgha draSTibharI bhAvanA pUrNa thaI. 1. A gAma zetruMjI nadInA kinArA para hatuM. keTalAMka varSoM pachI sarakAra taraphathI zetruMjI nadInA baMdha (Dema) nI yAjanA amalamAM AvatAM nadI kinArAnA dhaNAM gAme pANImAM gayA. e sAthe A rAhizALA paNa pANImAM gayuM. e vakhate hiMmatavAna bAhAza zrAvakoe A derAsaramAMnA tamAma jinabiMbe tathA anya ghaNI sAmagrI laI lIdhI, derAsara pANImAM gayuM. DUbelA gAmeAnA lokone temanI mAMgaNI anusAra sarakAre bIjI jamIna tathA sArI ramatuM vaLatara ApyuM. e jamIneAmAM te gAmA navAM vasyAM. jinadAsa dhadAsanI peDhInI rAhizALAmAM 32 vIdhAM jamIna hatI, tenI pherabadalImAM pAlitANAthI cha mAIla dUra Avela zetruMjI DemanI nikaTamAM IrIgezana khAtAe khAsa pasaMda karelI (ekvAyara karelI ) nava vIdhAM jamIna peDhIe sarakAra pAse mAgI. te vakhatanA gujarAtanA IrIgezana khAtAnA cIpha ek eMjinIyara zrI naTavaralAlabhAI saMdhavI sAhebanA pUrA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #332
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAvanA-siddhi 23 pratiSThA prasa Mge bhAvanagarathI zrIpaTTaNIsAhema vagere adhikArIo paNa AvyA hatA. A mahAtsava daramyAna keTalAMka navadIkSita munivarAne pUjyazrIe vaDIdIkSA ApI. e prasaMge zeTha cImanalAla lAlabhAI vageree khAra vrata paNa uccaryAM. mahAtsava pachI tarata pUjyazrI kadamagiri AvyA. ahIM eka mAsa rahyA. vaizAkhamAsamAM zuddhi trIje mahAtsavapUrvaka keTalAMka navIna jinabiMbeAne judAM judAM derAsaromAM gAdInazIna karAvyAM. e bhikhA vibhinna gRhasthAe rAhizALAnI aMjanazalAkAmAM bharAvyA hatA. amadAvAda nivAsI zA. cunIlAla bhagubhAI mazarUvALAne pUjyazrInA ziSya A. zrI vijayalAvaNyasUrijInA upadezathI saMsAra tyAgIne dIkSA levAnI bhAvanA thaI hatI. temanI vinatithI ahI' vai. zu. pAMcame temane pUjyazrIe dIkSA ApI. zrIlAvaNyasUrijInA ziSya tarIke temanuM nAma munizrI caraNukAntavijayajI sthApyuM. AgAmI cAturmAsa mATe mahuvAnA zrIsaMgha ahI vina Mti karavA AvyA. emanI vina'tine kSetrasparzInAe svIkAra karIne vai. vaDhamAM pUjyazrIe mahuvA tarapha vihAra karyAM. bagadANA-mANupara-nAnA bhUMTavaDA-bhAdrarADa thaI ne mahuvA padhAryAM. sa. 1999nuM A cAmAsu ahI' mirAjyA. sahakArathI e jamIna peDhIne prApta thaI. prathama 5 vIdhAM jamIna maLI. pachI rA vIdhAM maLI. ane hajI sarakAra pAse 1!! vIdho jamIna levAnI bAkI che. pa. pU. A. zrI vijayanaMdanasUrIzvarajI ma. nA upadeza anusAra peDhIe A jamInamAM zrI vijayanemisUridharmAghAna taiyAra karAvyuM. A sthAnamAM rAhizALAnI kheATa pUre tevu eka bhag zikharabaMdhI jinAlaya tathA dharmAMzALA vagere badhAvavA, ane A sthAnane 'zatruMjayA tI' tarIke vikasAvavuM, evI zubhabhAvanA pUjya AcArya ma. ne thaI. e bhAvanAne upadeza rUpe teozrIe kramAvatAM peDhIe ene vadhAvI lIdhI. tyArabAda vi. saM. 2021mAM teozrInI zubhanizrAmAM tathA teozrInI preraNAnusAra 5. pU. zAsanasamrATazrInA paTTadhara pU. A. zrI vijayavijJAnasUrijI ma. nA tathA temanA para pU. A. zrIvijayakastUrasUrijI ma. nA sadupadezathI amadAvAda nivAsI zeTha sAmacaMda cunIlAlabhAI e tathA maMDAra ( rAjasthAna ) nivAsI zeTha khumacaMdabhAI ( ratanacaMda jorAjIvALA ) e A derAsara baMdhAvavA ane temAM mULanAyaka-zyAma sahastraphaNAvALA ane 91 IMcanA zrI pArzvanAtha bhagavAn padharAvavAnA Adeza lIdhA. e zikharabaMdhI derAsara sa. 2028mAM taiyAra thatAM te varSanA bIjA vaizAkha zuddhi dazame pU. AcArya ma. zrI vijayana'danasurIzvarajI ma. zrI Adi gurUbhagavaMtAnI pavitra nizrAmAM aMjanazalAkA mahAmaheAtsavapUrvaka tenI pratiSThA thaI. emAM uparyukta baMne bhAgyazALIe pUniNI ta zrI zatrujayapArzvanAtha sahita traNa jinabiMbe, e devIo vagerenI pratiSThA karI. vizALa ragama DapamAM bAra kAlAmAM khAvana biAnI pratiSThA thaI. temAM reAhizALAvALA vIseya jinabiM tenA bharAvanArA gRhasthAe padharAvyA. A uparAMta zrI zAsanasamrATanI tathA temanA paTTadhara pU. A. zrI vijayAdayasarijI ma. nI dehapramANa UbhI mUrtio paNa padharAvavAmAM AvI. pratiSThA pachI A-zatrujayAtInI unnati uttare|uttara vadhI rahI che. mahuvAvALA zeTha kezavalAla giradharalAle ahIM bhAjanazALAnI sthApanAnA Adeza lIdhA che. e phrI cAle che. dharmazALAnA rUmA paNa judAM judAM bhAvikA taraphathI badhAyA che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #333
--------------------------------------------------------------------------
________________ 294. zAsanasamrATa comAsA daramyAna-paryuSaNa prasaMge tapazcaryAo abhUtapUrva saMkhyAmAM thaI. pAMca upavAsathI mAMDIne mAsakhamaNa sudhInI lagabhaga traNa tapazcaryAo thaI. nAmanuM eka paNa ghara tapazcaryA vinAnuM na rahyuM. pUjyazrInI pavitra chatrachAyAmAM saue hoMzapUrvaka ArAdhanA karI. enI anumodanA nimitte saMghe aThThAI mahatsava karyo. bhAvanagarathI zrIpaTTaNI sAheba tathA anya adhikArIo rAjyanA kArya prasaMge ahIM avAranavAra AvatAM, tyAre pUjyazrI pAse acUka AvatAM, ane upadeza sAMbhaLIne ja jatAM. cemAsA pachI pUjyazrI kadaMbagiri AvyA. mArgamAM-junApAdara gAme khaMbhAta-zrIsaMghanA agraNIo zeTha hIrAlAla parazotamadAsa, zeTha mULacaMda bulAkhIdAsa vagere vIzeka jaNA AgAmI comAsAnI vinaMti karavA AvyA. varSothI temanI vinaMti hatI. paNa saMcAga jAmatuM na hatuM. ethI A varSe te teo comAsuM utaratAveMta vinaMti karavA AvyA. temanI AgrahapUrNa vinaMtinA javAbamAM pUjyazrIe haiyAdhAraNa ApI ke- "kSetrasparzanA balavAna che. te haze, te khaMbhAtanuM jarUra vicArIzuM." moDe sudhI paccakhANa pAryA vinA daDha Agraha karatA besI rahelA khaMbhAtanA AgevAnoe A haiyAdhAraNa maLyA pachI ja paccakkhANa pAyuM. kadaMbagiri-vAvaDI ploTamAM tathA DuMgara upara derAsaro baMdhAI rahyA hatA. ene aMge tyAM sthiratA karI. nIce-mahAvIra prabhunAM derAsaramAM cekIyALAnI be derIonuM kAmakAja zarU karAvyuM. A divasomAM-pheDarezananuM kArya samApta thayuM hatuM. gAyakavADanI tamAma mahenata niSphaLa gaI hatI. ceka-dAThAnA 102 gAmee bhAvanagaranI AdhInatA savIkArI lIdhI hatI. AthI ghaNI khuzI pAmelA bhAvanagaranA mahArAjA zrIkRSNakumArasiMhajI pUjyazrInA darzana mATe ane have pitAnA rAjyanA mahAna tIrthadhAma zrIkadaMbagirijInI yAtrA mATe AvyA. pilisa-uparI zrI chelazaMkarabhAI vagere adhikArIo sAthe hatA. teonA svAgata mATe bhAvanagarathI zeTha bhegIlAla maganalAla vagere tathA amadAvAdathI zeTha cImanalAla lAlabhAI vagere cAra jeTalA saddagRhastha hAjara rahyA hatAM. temaNe kareluM sanmAna svIkArI, thoDo ArAma laIne peDhIe jelA samAraMbhamAM mahArAjAe bhAga lIdhe. e vakhate peDhIe rU.501 nuM najarANuM dharyuM. pachI temAM DuMgara upara darzana mATe gayA. peDhIe peLI vagere sAdhanonI vyavasthA karI rAkhelI. temAM besavAnI vinaMtine asvIkAra karatAM mahArAjAe kahyuM : 'mANasanI kAMdhe nahi caDuM. mane cAlIne ja upara javA de." ane amaladAra tathA zeThiyAonA samudAya sAthe mahArAjA cAlIne ja DuMgara para caDayA. dareka derAsaranAM darzana karyA. zrI tArAcaMdajInI TuMkamAM mULanAyaka zrI AdIzvaraprabhunI bhavya mUrti nihALIne teo dasa miniTa sudhI dhyAnamagna banI gayA. pachI teo bolyA ke : "devanI mUrti to AvI saumya ane prasanna bhAvavAhI hovI joIe." pachI teo kadaMba gaNadharanI derIvALI sIdhAM caDhANanI TekarI para paNa cAlatA ja gayA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #334
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAvanA-siddhi 295 pUrI nirAMtathI AkhAye tIthanuM prAkRtika temaja AdhyAtmika sauya nihALIne ghaNAM AnaMdita khanelAM mahArAjA khapeAre traNa vAge nIce utaryA. gheADIvAra visAmA laI, bhAjana karIne teo pUjyazrI pAse AvyA. kalAka sudhI eka dhyAne pUjyazrIne dharmapadeza zravaNu karIne teo khUba prasanna banyA. pUjyazrIe prasaMgeAcita upadeza ApatAM kahyuM ke : 'have A tItha` bhAvanagara rAjyanu che. enI dareka prakAre pragati thAya, tevA prayAseA rAjye karavA joie." A vakhate mahArAjAe peAtAnI mana:kAmanA pragaTa karI ke : "huM bhAvanagarathI mahuvAtaLAjAnA raste ahI. relve lAvIza, ane A tInI satAmukhI pragati thAya tevA prayatna karIza."1 uMpadezazravaNu pachI mahAzajA nIcenA dezasare dazana karI, jJAnazALA, upAzraya vagere sthAnA joine bhAjanazALAmAM AvyA. e samaye teoe bhejanazALA mATe rU. 1001) peDhIne bheTa ApyA. pachI tee bhAvanagara javA vidAya thayA. pUjyazrI paNa kabagirithI vihAra karIne zahizALA thaI pAlitANA padhAryAM. tyAM yAtrA mATe aThavADiyu kSTrIne vaLA tarapha vihAra karyAM. mAga mAM kuMbhaNa gAme sAdaDIvALA zeTha mULacaMdrajI rAjamalajI vagere cha gRhasthA AvyA. temaNe vinaMti karI ke : ame gAlavADanA saMghavatI rANakapuranI pratiSThA mATe vina Mti karavA AvyA chIe. pU. AcArya zrIvijayavaTTabha sUrijI ma. tathA pU. AcArya zrI vijayalalitasUrijI ma. atyAre mAravADamAM birAje che. teoe paNa khAsa AgrahathI kahyuM che ke : "varavALA aura pALapujI pratiSThA para pUchya misUrijI mahArAja bhI padhAre, aura sAthameM hama bhI AveMge / usa avasara para zAsana ke feast kucha bAteM bhI kareMge / ataH hamArI orase khAsa vinati karanA // " pUjyazrInI bhAvanA jarUra hatI. rANakapuranA uddhAra teozrInA upadeza ane mAdana anusAra thaI rahyo hatA, paNa have teozrInA zarIre vRddhAvasthAnI asara jaNAtI hatI. 72 vaSa~nI uMmara thavA sAthe tabiyata paNa pUrvanA jevI svastha naheAtI. tAva AvavA, masAnA dardIne kAraNe lAhI paDavuM, vagere zArIrika takalIfA teozrIne vAravAra thai AvatI hato. lAM vihAra karavA paNa have azakayaprAya anyA hatA. e badhAM kAraNeAsara rANakapuranI vinati teozrIe na svIkArI, kuMbhaNuthI ziheAra-cAgaDha thaI ne vaLA AvyA. kuMbhaNa tathA cAgaDhamAM derAsara-upAzraya mATe upadeza karyAM. vaLAmAM paMdara divasanI sthiratAmAM khaMbhAtanA zrIsaMgha vAravAra AvIne cAmAsAnA Agraha karavA lAgyA. pazu peAtAnI ane A.zrI vijayanaMdanasUrijI ma.nI tabiyatanA vicAra karatAM pUjyazrI teone cAkkasa niya ApatAM na hatAM. vaLAthI teozrI pacchegAma AvyA, vaidyonA upacAra cAlu hatA, eTale thADA divasa rahyA. cAlu varSanA poSa mahinAmAM vaLAnA ThAkora sAhebazrInI vaCgAMThanA prasaMge temaNe kaztAra bharyAM hatA. e darakhAramAM DhAkAra sAhebe pUjyazrI pratyenI bhakti vyakata karavA mATe svarAjya pachI saurASTranuM ekama thatAM A vicAra amalI na banyo. theADAMka varSoM vadhu vItyAM 1 hota te| mahArAjA o vacana avazya pALata. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #335
--------------------------------------------------------------------------
________________ 296 zAsanasamrATa pUrve-jinadAsa dharmadAsanI peDhIne vecANa ApelI 13 thI 14 hajAra vAra jamInanI sAthe saMkaLAyelI eka vizALa jamIna (lagabhaga 4 thI 5 hajAra vAra) bheTa jAhera karI. A vAta pUjyazrIe jANe hatI. teozrIe A vakhate e jamIna bheTa svIkAravA nA pharamAvI. ThAkerazrIe ghaNe Agraha karyo. paNa chevaTe pUjyazrInI sUcanAnusAra teoe pUrvavatu A jamIna paNa najIvI kiMmate peDhIne vecAtI ApI. vecANakhata paNa karI ApyuM. pUjyazrInI ajaba dIrghadraSTi ane nirIhatA ThArazrInA dilamAM vadhu ne vadhu anurAga upajAvatI hatI. khaMbhAtane saMgha ahIM paNuM AvyuM. enI aMtaranI bhAvanAne pUjyazrIe svIkArI, ane pachegAmathI vihAra karIne lIMbaDI AvyA. tyAM A zrIvijayanaMdanasUrijI ma.ne ekAeka 60 jeTalAM ThallA thaI gayA. lIvarane dukhAve, gesane bharA vagerenI takalIphe zera karyuM. tarata ja pachegAmathI zrI Izvara bhaTTanA dIkarA vaidya bhAskararAva, vedya nAgaradAsa tathA De. vallabhadAsa bhAyANI vagere AvI gayA. temaNe egya upacAro zarU karyA. emAM bhAskarabhAInA davA anukULa lAgI. enAthI ThallAM baMdha thayA, paNa nabaLAI ghaNI AvI gaI. vaLI ane pachegAmanA zrAvakee punaH pachegAma padhAravA vinaMti karI. vidyonI paNa e ja salAha maLI. khaMbhAtavALA hAjara hatAM. temane pUjyazrIe kahyuM ke A sthitimAM pacchegAma javAnI paNa tAkAta nathI. te khaMbhAta kayAMthI avAya ? mATe hamaNAM khaMbhAtanuM anizcita che. have zrInaMdanasUrijI ma. ne pachegAma kaI rIte laI javA ? e vicAra cAlatuM hatuM. paNa bIje divase savAre temaNe pote ja makkama AtmabaLa dAkhavyuM. ane dhIme dhIme cAlIne pachegAma AvyA. daseka divasa rahyA. saMpUrNa ArAma ane yaMgya auSadhopacArathI tabiyata sudhArA para AvavA lAgI. e joIne Aja sudhI vaiyAvacca mATe hAjara rahelA khaMbhAtanA zrAvakoe khUba Agraha karyo ke sAheba ! have te Apa cemAsAnI hA pADe, pachI ja ame paccakakhANa pArIzuM. A daDha Agraha thatAM pUjyazrIe e svIkAryo, ane zrInaMdanasUri ma.nI tabiyata bilakula svastha banI jatAM khaMbhAta tarapha vihAra karyo. vaLA thaIne baravALA AvyA. tyAM traNa divasa rahI pelerA AvyA. ahIne saMgha pUjyazrIne ananya guNAnurAgI ho, enA AgrahathI ahIM sAteka divasa rahyA. saMghe gurubhakti ane te nimitte prabhubhaktine ghaNe sAre lAbha lIdhe. dholerAthI AMbalI-kedarI-pIpaLI-bheLAda-nAnI berU thaIne moTI - berU AvyA. ahIMthI thoDe dUra sAbaramatI nadIne bheTe 5Ta Are AvatuM hatuM. e Are 1 oLaMgIne sAme gAma javAya. dariyAmAM pANIne juvALa Ave, tyAre ahIM paNa puSkaLa pANI bharAya. dariyAmAM oTa hoya, tyAre paNa ahIM DhIMcaNapUra pANI kAyama rahetuM. pajyazrIne A A utaravAnA divase khaMbhAtathI 300 jeTalAM graha hAjara rahyA hatA. eTI bArUthI nIkaLIne miyAe dekhADelA raste dhIme dhIme Aro oLaMgIne sAme kAMThe pahoMcyA, tyAre teozrI thAkI gayA. ahIMthI sAmuM gAma pAMca mAIla dUra hatuM. eTale paMtha cAlavAnI pUjyazrInI azakti jatAM gRhasthoe tyAM ja taMbU-rAvaTIo nAkhI dIdhI. nAnAzA saMghanA paDAva jevI beThavaNa thaI gaI. e divase tyAM rahyA. bIje divase mITalIAkhela-vahUcI thaIne khaMbhAta gAma bahAra padhAryA. saTezananA raste AvelA zeTha mULacaMda Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #336
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAvanA-siddhi 25 bulAkhIdAsanA baMgale be divasa rahyA. ahIM teoe sAdhamika vAtsalya vagere bhaktinA kAryo karyA. ahIMthI zakarapara padhAryA. tyAM beeka divasa rahIne zubhamuhUte ghaNAM ThAThathI nagarapraveza karyo. praveza vakhate khaMbhAtane amaladAra varga tathA janetare ghaNuM sArA pramANamAM hAjara rahyA hatA. sakala saMgha sAthe besIne vyAkhyAna sAMbhaLI zake tevuM kaI sthAna na hovAthI staMbhana pArzvanAthanA jinAlayanI joDenA vizALa cekamAM saMghe maMDapa baMdhAvyo hatuM, temAM pUjyazrIe maMgalAcaraNa karyuM. Aja sudhI khaMbhAtamAM AvanAra ne rahenAra tapAgacchIya dareka sAdhu bhagavaMto mATe zrIamara tapAgaccha jainazALA" eka ja upAzraya hate. khaMbhAtamAM pUjyazrInA sarva cemAsAM tyAM ja thayelAM. paNa keTalAMka varSathI nIkaLelAM navAM be tithimatane kAraNe A upAzrayamAM besanArA vizAzrImALI saMghamAM be pakSa paDyA hatA. baMne pakSemAM prasaMge prasaMge kaleza thatA hatAM. paNa svabhAvathI sarala ane udAra, tathA zrI vijayadevasUrIya tapAgacchIya avi. chinna zAstrAnusAri paraMparA pramANe parvatithinI ArAdhanA karanArA eka tithi pakSe kajiyAnuM meM kALuM karIne alaga sthAnamAM dhamanI tathA parvanI ArAdhanA karavA mAMDI. ArAdhanAmAM kaleza thAya, e teone na rucyuM. tethI teoe A vyavasthA karelI. sAdhu mahArAjene mAsAM paNa alaga sthAnamAM karAvavAnA nakkI karelA. e anusAra-pUjyazrIsaparivArane paNa nAnA celAvADAnA upAzraya tarIke oLakhAtA zeTha mULacaMda bulAkhIdAsanA e makAnamAM cAturmAsa rAkhyA. A upAzrayanI bAjumAM ja AyaMbilazALA hatI. temAM vyAkhyAnano prabaMdha thayo. ane paryuSaNa parvamAM vyAkhyAna-pratikramaNadi kriyAo khAravADAmAM AvelA bhaMpaLanA vizALa upAzrayamAM sakala saMghe pUjyazrInI chAyAmAM ghaNAM ja ullAsabhera karI. pUjyazrInI pAvana nizrA ghaNu varSe maLI, ethI bhAvika gRhastha puSkaLa dravyavyaya karIne anupama ArAdhanA karavA-karAvavAne lAbha letAM ja hatA, to paNa upAzrayanI agavaDa dUra karavI jarUra hatI. e agavaDa dUra thAya te saMgha kAyama IcchAnukULa ArAdhanAne lAbha laI zake, ane sAdhu bhagavaMtanA comAsA paNa kAyama karAvI zakAya. A vAta pUjyazrInA lakSya bahAra na hatI. teozrIe AgevAnone A mATe preraNA karI. saunI bhAvanA to hatI ja, emAM pUjyazrInI punita preraNA maLI, eTale zuM bAkI rahe ? jotajotAmAM pacAsa hajAra rUpiyAnI TIpa thaI gaI. zeTha somacaMda popaTacaMda tathA gAMdhI kasturacaMda jecaMde lADavADAmAM eka jamIna kharIdelI. pUjyazrInA upadezathI e jamIna temaNe upAzraya mATe samarpaNa karI. upAzrayane nirNaya thatAM pUjyazrIe "zrIstaMbhatIrtha tapAgaccha jaina saMghanI paNa sthApanA karI. cemAsA daramyAna pUjyazrInA praziSya munizrI kumudavijayajI mahArAja kALadharma pAmyA. temanI tabiyata te sArI rahetI hatI. chellAM be divasa kAMIka asvastha rahI, ne tarata teo kALadharma pAmyA. temanI puNyasmRti kAyama rahe e mATe saMghe mahotsava karavA sAthe kadaMbagirimAM nesaDA' tarIke oLakhAtA-11 ane 7 eraDAnI dharmazALA, upAzraya, jJAnazALAvALA vizALa kaMpAunDanA pravezadvAranI upara yAtrALuone mATe "vRddhivATikA" nAme eka mATe hela baMdhAvyuM. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #337
--------------------------------------------------------------------------
________________ [56] vArdhakyane kAThe tithicarcAnA ukaLatA carU jevA praznane kAraNe zrI jaina zvetAMbara mUrtipUjaka tapAgacchIya saMghanuM vAtAvaraNa ghaNuM kaluSita banyuM hatuM. e kaluSitatAne dUra karavA mATe navA tithipakSanA vRddhapuruSa paNa ghaNuM utsuka hatA. teo e mATe yegya prayatna karatAM hatAM. paNa temanA AMtarika paribaLe ja temanA e prayatnane nAkAmayAba banAvatA hatAM. e paribaLe bhedamAM mAnatA hatA, aikyamAM nahi. AthI vRddha mahApuruSenA prayatnonA phaLamAM nirAzA ja maLatI. A varSe paNa evuM banyuM. saM. 2000nA A cemAsAmAM pU. A. zrI vijayalabdhisUrijI ma. saparivAra khaMbhAtamAM jainazALAnA upAzraye birAjamAna hatA. teonI bhAvanA hatI ke prastuta praznane keI paNa prakAre ukela Ave. A praznane ukela lAvavAne eka saMgIna-suMdara chatAM niSphaLa prayatna A cAturmAsa daramiyAna thaye. banyuM evuM ke-paryuSaNa parvanI ArAdhanA bhaMpaLanA upAzraye karAvavA mATe pUjyazrI Adi khAravADAnI zrI vijayanemisUri jJAnazALAmAM padhAryA hatA. darzana karavA mATe haMmezAM savAre pUjyazrI zrI staMbhana pArzvanAthanA jinAlaye padhAratAM. pU. zrIlabdhisUrijI mahArAja paNa tyAM ja darzana mATe AvatAM. eka divasa acAnaka ja bane pUjya derAsaranI bahAra bhegAM thaI gayAM. zrI labdhisUrijI mahArAja pUjyazrIne hAtha jhAlIne pagathiyAM caDyAM. derAsaramAM badhAe sAthe caityavaMdanAdi kriyA karI. te pachI bahAra nIkaLIne pagathiyA utaratAM utaratAM zrIlabdhisUrijI mahArAje pUjyazrIne kahyuM: "tamArI uMmara vRddha thaI che. ane mArI uMmara paNa vRddha thaI che. have A tithine jhaghaDe patI jAya te sArUM." AnA javAbamAM pUjyazrIe tarata kahyuM: "tame jema kahe tema ApaNe karIe. huM e mATe taiyAra ja chuM." ATalI vAta karI ane pUjya puruSa chUTAM paDyAM. paNa te vakhate bannenA cittamAM eka prakArane viziSTa AnaMda-tithicarcAnA anicchanIya kalezane dUra karavAne hate. paryuSaNa pUrAM thayAnA bIje ja divase zrIvijayalakSamaNasUrijI ma., zrIvikramavijyajI ma. (hAla AcArya), tathA zrI bhAskaravijayajI ma. vagere munirAje pUjyazrI pAse jJAnazALAmAM AvyA. zrI lakSmaNasUrimahArAje vAtanI zarUAta karatAM kahyuM ke "tithi bAbatane kaleza dUra karavA ApaNe kaI rIte karavuM? kaye rasto le ? te aMge Apa deravaNI Ape." pUjyazrIe pharamAvyuM: "zrIlabdhisUrijI mahArAja je rIte kahe te rIte huM taiyAra ja chuM. meM taMbhanAjImAM paNa A ja kahyuM che." paraspara prati keTale aDaga vizvAsa haze e bane pUjya puruSamAM ? zrI lakSamaNusUrijI ma. e zrInaMdanasUrijI ma. tarapha joIne kahyuM "Apa kAMIrasto batAvo.' Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #338
--------------------------------------------------------------------------
________________ vAkayane kAMThe 299 javAmamAM vyAjabI mArga dekhADatAM zrInaMdanasUrijI mahArAje kahyuM keH " sa. 1992 pahelAM ApaNe kaI e paNa tapAgacchamAM e bIja, pAMcama, AThama, agiyAraza, caudaza, pUnama ke amAsa kayAreya karela nathI. temaja bIja, vagere patithine kSaya paNa karyAM nathI. laukika paMcAMgamAM khIja vagere tithinI vRddhi ke kSaya hAya te paNa ArAdhanAmAM e mAre patithinI vRddhi hAni ApaNe karI nathI, ane karAtI paNa nathI. A praNAlikA Aja sudhI avicchinnapaNe cAlI AvI che. have e praNAlikAmAM sa'. 1992mAM tathA 1993mAM bhAdaravA zuda pAMcama e karI, saMvatsarI judI karIne pahelA pheraphAra tamArA pakSavALAe karyAM, ane tithimAM matabheda pADyo. ethI kalezanI paraparA vadhI. eTale have-tamArA pakSavALAe e vRddhi hAni cheDI devI joI e. ema thavAthI A tithicarcAnA aMta AvI jAya che, ane kaluSita vAtAvaraNanA aMta paNa Ape|Apa AvI jAya che. A eka rastA che. khIjA rastA e che ke-1992-93mAM rAmacaMdrasUrijI vageree ravivAranI tathA budhavAranI saMvatsarI tapAgacchathI judA paDIne karI, ane tapAgacchanA tamAma AcArcIne jaNAvyA vinA tathA temanI sa`mati vinA karI che. tA te 1992-93nI saMvatsarI zAstra ane para parA pramANe vyAjamI che, tema jAhera ane maukhika rIte sAbita karI Ape teA tithicarcAnA ata Ave.', A banne mAnA pratyuttaramAM zrI lakSmaNusUrijI ma. kahe ke : huve zAsrA vagerenI vAta javA do. ane khIje kAI rastA batAveA." tyAre zrIna MdanasUrijI ma. e jaNAvyuM ke : "A sivAya khIjo rasto mArI pAse nathI. have tA tame ja mAga kADho.'' prathama divase ATalI vAta thaI. bIjA divase teo punaH pUjyazrI pAse AvyA ane AgalA divasanA anusaMdhAnamAM vAta prAraMbhI. temaNe kahyu : kAI mA nIkaLe te sAruM.' tyAre pUjyazrIe pUchyuM: "labdhisUrijInA ze vicAra che ?" temaNe zrIlabdhisUrijI ma. nA vicAra rajU karatAM kahyu` ke: "sAhekha ! mane ema lAge che ke ApazrI tathA amArA gurudeva-mane maLIne saMvatsarI ane tithi bAbatamAM jai eka niNya Ape te saOmAnya gaNAya. te niN ya tapAgacchanA tamAma AcAryoM-upAdhyAya -sAdhuo-zrAvaka ane zrAvikAe kabUla rAkhe." pUjyazrIe A vicArane yAgya gaNAvatAM kahyuM ke : "Ama karavAmAM kAI jAtanA vAMdhA nathI. labdhisUrijI mahArAjanA vicAra A rIte hAya tA huM' paNa temAM saMmata chuM. have eka vAta nakakI karo ke--tamArAvALA mukhya mukhya AcAryAMnI tamAre lekhita sahIo lAvavAnI ane amAre amArAvALA mukhya mukhya AcAryaMnI lekhita sahIe lAvavAnI." pUjyazrInI A vAtane vadhAvatAM zrI lakSmaNusUrijI mahArAja kahe ke : "ApanI vAta kharAkhara che, ane amAre e kabUla che." pachI temaNe eka zaMkA vyakata karI ke : "sAhekha ! jo ke Apa bannemAM kAI jAtanA matabheda rahevAnA nathI. paNa kadAca kAI vicArabheda rahe, tA kai rIte karavu ? e eka prazna thAya che." Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #339
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsanasamrAT AnA samAdhAnamAM pUjyazrIe pUrNa saraLatAthI pharamAvyuM ke : "evuM banavAnuM ja nathI. chatAM kadAca koI khAkhatamAM vicArabheda rahe te ame baMne (huM tathA labdhisUrijI) sahamata thaI ne tapAgacchanA traNa ke pAMca AcAryaMne te khAkhata soMpI daIzuM. ane teo je eka niz ya lAvaze, te ApaNe badhAMne kabUla maMjura raheze, khele ! have kAMI kahevAnuM rahe che ?" zrIlakSmaNusUcchi ma.ne A saraLa ane ceAgya mA ghaNu! ja gamI gayA. temaNe bIjI koI mAmata bAkI rahI haiAvAnI nA pADI. ane have kAyanA prAraMbha karavA taiyAra thayA. A rIte samAdhAnaneA mA levAyAthI zaheramAM sarvatra AnaMda AnaMda prasaravA lAgyA. vRddha mahApuruSAnI saraLatA ane udAratA prati sau kAI ne apAra mAna upajayuM. 30. tithi aMgenI A vATAghATamAM zrIlabdhisUrijI mahArAjanA svabhAvamAM pUjyazrInA jevI ja saraLatA ane sAcI bhAvanA jovA maLI hatI. ane ene kAraNe ja A mArga apanAvavAnuM zakaca anyu hatu. paNa emanI A saraLatArUpa seAnAnI thALImAM eka leADhAnI mekha hatI, jenuM dhyAna emane hajI nahAtu. jo ke e paNa emanI udAratAnuM ja pariNAma hatuM. niNaeNya levAyAne aThavADiyuM vItyu haze, tyAM zrIvikramavijayajI tathA zrIbhAskaravijayajI pUjyazrI pAse AvyA. teoe pUjyazrIne kahyuM ke : "amArA jANavAmAM AvyuM che ke-- Apane ApanA prayAsamAM saphaLatA maLI che. ApanAvALAnI-amuka amukanI lekhita sa Mmati ane sahI AvI paNa gaI che. e vAta jANIne e mAkhatanA AnaMda vyakata karavA ame AvyA chIe." tenI A mAhitI sAcI hatI. zrIsAgarAna dasUrijI ma. tathA zrIvijayanItisUrijI ma., e ane vRddha AcAryAMnI lekhita sa Mmati pUjyazrI upara AvI gaI hatI. tyAraoAda zrInaMdanasUrijI ma.e temane pUchyuM : tamArUM kAma kayAM sudhI cAlyuM ?" teo kahe ke : "prayAsa cAlu che. hajI vAra lAgaze." zrI naMdanasUrijI ma.e kahyu` keH "jyAre 1992mAM tame badhAe jIddI saMvatsarI--zanivAranI karI, tyAre rAmacaMdrasUrijIe 'sAdaDI'mAM cAmAsu rahelA tamArA pUjya gurudeva zrIlabdhi sUjIi mahArAjanI AjJA meLavI, temanI AjJAthI zanivAranI saMvatsarI jAhera karI hatI. ane tenA mATAM moTAM pAsTaza chapAvI mahAra pADyAM hatAM, je atyAre paNa mAjIda che. tA A vakhate jyAre-khuda labdhisUrijI ma. samAdhAnanA mArga kADhe che, ane samAdhAnanA niNu ya lAvavAnA che, tyAre rAmacaMdrasUrijIe peAte emaja kahI devu' joI e ke--pUjya labdhisUri mahArAjanI AjJAthI 1992mAM bhA. zu. pa e karI, zanivAranI saMvatsarI mAnya karI hatI, tA atyAre pUjya labdhisUri mahArAja je samAdhAna kare, ane je eka niNaeNya lAve te mAre ane amAre sane kabUla ja che. ane kabUla hoya ja.' A rIte temaNe labdhisUrijI mahArAja upara lekhita saMmita mAkalI ApavI ja joie." zrI bhAskaravijayajI A sAMbhaLIne kahe ke ; sAdaDInI A vAta huM jANatA nathI. tyAre zrIvikramavijayajIe kahyuM ke : 'naMdanasUrijI mahArAja je kahe che, te kharAkhara che.' Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #340
--------------------------------------------------------------------------
________________ vAkayane kAMThe : 3-1 A pachI ekavAra pharI zrIlakSmaNusUrijI pUjyazrI pAse AvyA. temaNe kahyu` ke : "rAmacaMdrasUrijInI sahI kadAca na Ave te cAle ke kema ? kAraNa ke--premasUrijInI sahI Ave, eTale temAM temanI sahI AvI ja jAya che." AneA spaSTa javAba ApatAM zrInaMdanasUrijI ma.e kahyu` ke : "AmAM te| zrIrAmacaMdrasUrijInI peAtAnI sahI joI e ja. jayAre tithicarcAnA niz ya lAvavA mATe sAgarajI ma. ane rAmacaMdrasUrijIe pI. ela. vaidyanI madhyasthatA svIkArI, tyAre lavAdanA pratijJApatramAM rAmacaMdrasUrijIe potAnA gurU zrIpremasUrijInI hayAtI chatAMya peAtAnI ja sahI karI hatI. paNa premamasUrijInI sahI temAM nahAtI karAvI. teA pachI A niNyamAM paNa rAmacaMdrasUrijInI peAtAnI ja sahI haiAvI joI e." A sAMbhaLIne zrIlakSmaNarajIe kahyuM : "temaNe pI. ela. vedyamAM sahI ApI che, eTale AmAM ApavA vicAra nathI." Ane uttara pUjyazrIe ApyA ke : "te vicAra vyAjabI nathI. kAraNa-huM tathA labdhisUri mahArAja je niSNuya lAvIe, te kadAca pI. ela. vaidyanA cukAdAne maLatA Ave te temAM rAmacaMdrasUrine kAMI vAMdhA nathI, ane kadAca amArA nirNaya pI. ela. vaidyathI judA Ave, tA te pI. ela. vaidya amArA bannenI sAthe zAstrArtha karI zake che. eTale emAM paNa rAmacaMdrasUrine vAMdhA hoya ja nahi." A uttaranI pUravaNImAM zrInaMdanasUrijI mAe spaSTa kahyu ke : pI. ela. vaidyanA niNaeNyamAM rAmacaMdrasUrijIe sahI ApI che, eTale AmAM ApavAnI jarUra nathI, e temanu kathana bilakula vyAjabI nathI. paNa mAtra khahAnuM ja che." thADA divase pachI pUjyazrI saparivAra khaMbhAtathI zakarapara padhAryA. tyAM pATaNavALA saMghavI zeTha nagInadAsa karamacaMduM pUjyazrIne vaMdana karavA AvyA. khabhAtanA zeTha kezavalAla khulAkhIdAsa te vakhate tyAM beThelA. nagInadAsabhAI vaMdana karIne beThA ane khelyA ke : "sAhekha ! have A tithinuM badhu cAkkasa patI jaze." ATaluM kahI, khissAmAMthI eka kAgaLa kADhIne zrInaMdanasUri ma. ne va'cAvyeA. e vAMcIne tarata ja zrIna danasUrijI mAe zeTha nagInabhAI ne kahyuM ke : "have patavAnu` nathI. e lakhI rAkhajo." Apa Ama kema kaheA che, sAheba ?' nagInabhAInA A praznanA uttaramAM temaNe kahyuM : A patramAM rAmaca`drasUrijI khabhAta AvavAnu' lakhe che. eTale mane lAge ke have patavAnuM nathI. kharI rIte te-temaNe labdhisUrijI mahArAjane ema ja lakhI devuM joI e ke tithi khAkhatamAM Apa je samAdhAna lAvaze. te mAre kabUla-majUra che.' ahI' AvavAnA ze a che?" me' te ekavAra labdhisUrijI mahArAjane paNu staMbhanAjInA dare bhegA thayA, tyAre kahyuM hatu` ke : "mahArAja ! ApanI bhAvanA ghaNI uttama che,saraLatA bharelI che.koI rIte Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #341
--------------------------------------------------------------------------
________________ 32. zAsanasamrAd A tithicarcAne aMta Ave, ane saMghamAM ekatA sthapAya tevI ApanI sAcI bhAvanA che. paNa A bAbatamAM ApaNe ja maLe, ke Apane jaza Apavo, e ApanA hAthamAM nathI, ema mane lAge che." A soTasatya vAta sAMbhaLIne zrI nagInabhAI-avAka thaI gayAM. paNa chevaTe banyuM : paNa evuM ja. zrInaMdanasUrijI mahArAje kahyA pramANe-pUjyazrI labdhisUrijI mahArAje tithicarcAno miDe lAvIne samasta tapAgacchamAM zAMtimaya ejya sthApavAnuM je mahAkArya hAthamAM lIdhuM hatuM, te kArya zrI rAmacaMdrasUrijInA khabhAtamAM Agamana pachI DahoLAI javA pAmyuM. pariNAme zrIlabdhisUri mahArAjanI pavitra hAdika bhAvanA hovA chatAM kAMI na banI zakyuM. zA. jIvatalAla pratApazI, zA. nagInadAsa karamacaMda vagere zrAvakoe paNa ekya mATe prayAsa karyA, paNa pariNAmamAM zUnya ja sAMpaDyuM. Akhare zrI vijayalamaNasUrijI mahArAje gulAbacaMda pipaTalAla nAmanA AgevAna zrAvaka joDe pUjyazrIne kahevarAvyuM ke : "ame amArA prayatnamAM niSphaLa nIvaDyA chIe. have samAdhAna nahi thAya. Apa khuzIthI vihAra karaze." pUjyazrIne zrI labdhisUrijI mahArAja pratye sadbhAva hato. teonI vizuddha bhAvanA paNa - pUjyazrIe pArakhI hatI, ane tethI ja koI khaTapaTamAM paDavAnI anicchA chatAM A vAtamAM prayatna karavAnuM teozrIe svIkAreluM. paNa zrIlabdhisUrijI ma.nA A zubha prayAsanuM AvuM niSphaLa pariNAma paNa teozrInI dIrghadraSTimAM prathamathI ja vasI gayuM hatuM. bhavitavyatAne anyathA karI zakAya kharI ? zeTha somacaMda piopaTacaMde pitAnA ghara AMgaNe nAnuM chatAM ramaNIya derAsara baMdhAvyuM hatuM. temAM zrIratnaciMtAmaNi pArzvanAthanI pratiSThA saM. 2001 nA mAgazara sudi dazame pUjyazrIe karAvI. daMtAravADAmAM nAtanI vADInI sAmenI puNyazALInI khaDakImAM zrI zAntinAtha prabhunA derAsarane jIrNoddhAra thaye hate. pioravADa-zrIsaMghanI vinaMtithI enI pratiSThA paNa karAvI. poSa mAsamAM pUjyazrInA vAvRddha ziSya munizrI saMpatavijayajI ma. 16 varSa dIkSA paryAya pALane kALadharma pAmyA. temane keTalAka samayathI sojAnI bimArI thayelI. vRddha chatAM temane bhaktiya vacca guNa apUrva ha. nAnAM ke meTAM darekanI vinardhapUrvaka vaiyAvacca karavAnA svabhAvane lIdhe teo savapriya thaI paDelAM. aMta samaye nimaNe ane samAdhi paNa temane suMdara, maLI temanI puNyasmRti nimitte zrI mahotsava karyo. ( zAsananAM AgevAna sAdhu tathA zrAvako paNa have eka pachI eke svargavAsI banavA lAgyA hatA. cAlu varSe DabhoImAM AcArya zrI vijaya mehanasUrijI ma. kALadharma pAmyA. zrAvakamAM bhAvanagaranA zA. kuMvarajI ANaMdajI tathA amadAvAdanA zeTha cImanalAla lAlabhAI vagere svargavAsI banyA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #342
--------------------------------------------------------------------------
________________ vAdha jyane kAMTha: 703 zeTha cImanabhAIne svargavAsa pachI temanA kuTuMbIo zeTha sArAbhAI jayaMtIbhAI tathA maNilAla telI vagere pUjyazrIne amadAvAda vadhAravAnI vinaMti karavA AvyA. temane pUjyazrInI nizrAmAM zeTha cImanabhAInA svargavAsa nimitte mahatsava kara hatA. pUjyazrInI IcchA kAThiyAvADa tarapha javAnI hatI. paNa A lekenA AgrahathI teozrI dhIme dhIme vihAra karatAM 25 divase amadAvAda AvyA. zArIrika azakitane kAraNe gAu- deDha gAuthI vadhu vihAra thatuM na hatuM. vacamAM-mAtaratIthe peDhInA pratinidhio-zeTha bhagubhAI, zeTha jogIbhAI, zeTha kezubhAI jhaverI vagere vadanAthe AvyA. amadAvAdamAM zahera bahAra sesAyaTIomAM adhika phAgaNa mahino pasAra karIne bhavya svAgata sAthe pAMjarApoLa padhAryA. zubha divase mAM zeTha cImanabhAInA kuTuMbIoe teozrInI nizrAmAM mahotsava ujavyuM. zrIsaMghanI vinaMtithI saM. 2001nuM A cAturmAsa pAMjarApoLamAM rahyA. mULa ahIMnA (pAMjarApoLanA) vatanI paNa jaina maracaMTa esAyaTImAM rahetAM sI. lakSamIcaMdanI peDhIvALA zeTha chaganalAla lakSmIcaMda, maNIlAla lakSmIcaMda tathA bhegIlAla lakSmIcaMda pUjyazrInA ananya guNAnurAgI hatA. pUjyazrInI preraNA pAmIne temaNe pitAnA baMgalAnA kaMpAuMDamAM eka suMdara jinAlaya baMdhAvyuM hatuM. zrAvaNa mAsamAM e derAsaranI pratiSThA pUjyazrIe karAvI. maracaMTa esAyaTImAM saMghanA derAsara-upAzraya baMdhAvavAno nirNaya A prasaMge pUjyazrInI preraNAthI tha. A uparAMta bIjAM paNa akSayanidhi vagere tapanI ArAdhanA ane aneka mahotsavanI ujavaNI sAthe A mAsuM pasAra thayuM. cAturmAsa-parAvartana mATe zeTha phulacaMda chaganalAla salatanI vinaMti svIkArIne temane tyAM lAlAbhAInI piLe padhAryA. e avasare aThThAI mahotsava - zAMtisnAtra vagere suMdara kAryo karIne temaNe pUjyazrI pratyenI potAnI bhakti vyakta karI. A prasaMge piLanA saMghe paNa aSTottarI snAtra-mahotsava karyo. senAmAM sugaMdhanI jema A ja prasaMge nAgajIbhUdharanI poLamAM A. zrI vijaya mehanasUrijI ma. nA paTTadhara A. zrIvijyapratApasUrijI ma. nA paTTadhara paM. zrI dharmavijayajI mahArAjane pUjyazrIe upAdhyAyapadavI arpaNa karI. piALanA zrIsaMghe ghaNA ADaMbarapUrvaka mahotsava karyo. vaDhavANa zaheramAM ghaNAM varSo pUrve zrIzAntinAtha prabhunuM prAcIna ramaNIya biMba bhUmimAMthI pragaTa thayeluM. te prabhune mATe paM. zrI dharmavijayajI ma. nA upadezathI tyAMnA saMghe eka zikharabaMdhI derAsara taiyAra karAvyuM hatuM. temAM gayA zrAvaNamAsamAM prabhujIne praveza thaI gayA hatA. have pratiSThA karavAnI hatI. tyAMnA saMghane pUjyazrI upara anahada zraddhA-bhakti hatI. pUjyazrInI nizrAmAM ja pratiSThA karAvavAnI temanI bhAvanA hatI. e mATe teo ahIM ( lAlAbhAInI piLanA cAlu mahatsavamAM) vinaMti karavA AvyA. pUjyazrAe kSetrasparzanAe vartamAnaga kahIne e vinaMtine svIkAra karyo. mahotsava patyA pachI pUjyazrI punaH pAMjarApoLe padhAryA. laheriyApALanA derAsaramAM zrI mahAvIrasvAmInA paMcakalyANakanA paTa tathA pAdukAnI pratiSThA karAvI. jaina sosAyaTInA derAsaramAM prabhujIne praveza karAvyuM. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #343
--------------------------------------------------------------------------
________________ sanasamrATa have banyuM evuM ke-pUjyazrInI aMtaranI bhAvanA ane preraNAthI zeTha sArAbhAI DAhyAbhAI taraphathI 3aaaa lAkha rUpiyAnA kharce zrIzerIsAtIrthamAM zikharabaMdhI derAsara taiyAra thayuM hatuM. ane ethI eka mahAna tIrthane punarUddhAra thaye hato. A tIrthano vahIvaTa zeTha A. ka. peDhIne seMpAyela. saM. 1988mAM A derAsaramAM zrIzerIsApArzvanAtha Adi prabhupratimAone praveza te thaI gayeluM. tenI pratiSThA karavAnI hatI, e mATe peDhInA vahIvaTadAro-zeTha kasturabhAI lAlabhAI, zeTha bhagubhAI sutariyA, mayAbhAI sAMkaLacaMda, kAMtibhAI nANAvaTI, kezavalAla lallubhAI bhegIlAla sutariyA, caMdrakAMta sI. gAMdhI vagere tathA zeTha pratApasiMha mehalAla pUjyazrI pAse AvyA. ane pratiSThAna' mahata pharamAvavA tathA pratiSThA karAvavAnI vinaMti karI. A vakhate zeTha sArAbhAI jezIMgabhAI (hIrAcaMda ratanacaMdavALA) nA gharaderAsaranI pratiSThA karAvavA mATe temanA baMgalAnI najIkamAM AvelA zeTha pipaTalAla hemacaMdanA baMgale pUjyazrI birAjatAM hatAM. vinaMtinA javAbamAM pUjyazrIe kahyuM ke "vaDhavANa-saMghanI vinaMti amoe kSetrasparzanAe mAnI che. eTale have temAM pheraphAra na karI zakAya. chatAM vaDhavANane saMgha saMmati Apaze ane temane saMteSa thaze te kSetrasparzanAe zerIsAno vicAra karAze." A vAtanI jANa thatAM ja vaDhavANane saMgha pUjyazrI pAse AvyuM. ane kaI paNa hisAbe vaDhavANu padhAravAne Agraha karavA lAgyA. e vakhate peDhInA pratinidhio paNa AvyA, ane vaDhavANuvALAne samajAvavA lAgyA. temaNe pUjyazrIne kahyuM sAheba ! kevaLa ApanI pavitra bhAvanAnA pariNAma svarUpe ja zerIsAno uddhAra thayuM che. have tenI pratiSThA paNa Ape ja karAvavI joIe. to ja e tIrthane pUrNa uddhAra thayo gaNAya. mATe A varSe amArI vinaMti svIkAro. pachI vaDhavANa zaheranI pratiSThA paNa ApazrIe ja karavAnI che. pUjyazrInI aMtarachA paNa A ja hatI. teozrIe vaDhavANavALAne samajAvyA. chevaTe teo mAnyA, ane saMmati ApI. saMmati maLatAM ja peDhIvALAnI vinaMtithI pUjyazrIe vaizAkha mAsamAM zerIsAnI pratiSThAnuM maha pharamAvyuM. zerIsAnI sAthe sAthe vAmajanA derAsaranI pratiSThA karavAnuM nakkI thayuM. vAmajamAM varSo pUrve prAcIna prabhujI bhUmimAMthI pragaTa thayelAM. te prabhujI mATe tyAM eka derAsara baMdhAvavAnI bhAvanA pUjyazrInA parama bhakta zA. karamacaMda kulacaMda ( kamAzA ) nI hatI. paNa kALabaLe te phaLIbhUta na thaI. have sva. zeTha sArAbhAI DAhyAbhAInI IcchA hatI ke A prabhujIne paNa zerIsA laI AvavA. te mATe temaNe prayAsa karyo. paraMtu-vAmaja gAmamAM zrAvakanuM ghara te ekeya na hatuM. paNa tyAMnA ItarakomanA paTeliyA va. lokone A prabhujI upara khUba zraddhA hatI. tethI teoe laI javAnI nA kahI. sArAbhAIe gupta rIte prabhujI laI levAnI yejanA karI, te tethI te pilA ke khUba vipharyA pariNAma sArAbhAIne tyAM javuM paNa bhAre thaI paDyuM. eka vAra pUjyazrI mAravADa taraphathI vihAra karIne AvatAM hatAM, tyAre A gAmamAM padhAryA. e jANI pilAM paTeliyA samajyAM ke-A lake bhagavAnU levA AvyA che. eTale teo hAthamAM lAkaDI -DAMga-dhAriyA laI AvyAM. pUjyazrI te gAma bahAra zAntabhAve UbhAM rahyAM. pelAM lokoe Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #344
--------------------------------------------------------------------------
________________ vAkyane kAMThe : karelA gAkIrA dhImA paDyA pachI pUjyazrIe temane samajAvyAM ke ame bhagavAna levA nathI AvyA. ane A bhagavAna ahIM ja rAkhavAnA che, kayAM ya lai javAnA nathI. 305 pelA lokone pUjyazrInI A vAta para vizvAsa beThA, pachI te temaNe ja Dhola-nagArAM lAvIne pUjyazrInuM sAmaiyuM karyuM. A pachI ahIM jhaverI DAhyAbhAi kapuracaMdanA kuMTubIoe jinAlaya badhAvyuM hatuM. temAM e pratimAnI pratiSThA karavAnI hatI. te paNa zerIsAnI pratiSThA pachI tarata karI levAnA niNaeNya thayA. caitramAsamAM 15-2 mAilanA dhImA dhImA vihAra karIne daseka mukAme pUjyazrI zerIsA paheAMcyAM. tyAM vaizAkhazuda dazamanA divase ghaNAM ThAThamAThapUrvaka mULanAyakajI zrIzerIsApArzvanAtha, tathA bheAMyarAmAM eka geAkhalAmAM prAcIna zrIpArzvanAtha, bIjA geAkhalAmAM zrI kesariyAjI prabhu vagere jinakhie ane derAsaranI bahAra e cAkiyALAmAM zrI khikAdevI tathA zrIpadmAvatI devI vagerenI pratiSThA karAvI. A prasa Mge pUjyazrInA ananya bhaktazrAvaka zeTha pratApasiMha bhAInI bhAvanA aMjanazalAkA karAvavAnI hatI, paNa tee be mahinA pahelAM ja mubaImAM svavAsI thayA, eTale emanI e bhAvanA saphaLa na thaI zakI. zerIsAthI vAmaja padhArIne tyAM vaizAkha zudi teraze pratiSThA karAvI. pachI punaH amadAvAda padhAryAM. sAbaramatInA saMghanA cAmAsA mATe atiAgraha thayA, paNa kSetraspanAe sa. 2002nuM A cAmAsuM paNa amadAvAda-pAMjarApoLe mirAjyAM. cAmAsAmAM nizApeALa devazAnA pADA vagere sthaLonA derAsarAmAM zrIsiddhagirijI vagere tIrthonA paTAnI pratiSThA karAvI. khIjA paNa mahAtsave thayAM. cAmAsu pUrNa thatAM ja vaDhavANunA AgevAne AvI pahoMcyAM. e AgevAnAe abhigraha dhAryAM hatA ke pUjyazrI vaDhavANu padhArIne pratiSThA na karAve, tyAM sudhI 'dhI' tyAga. teo ema paNa nakkI karIne AvelAM ke-amuka jaNAe vihAramAM cheka sudhI sAthe rahevuM. emanI AvI bhAvanA ane vinati joI ne pUjyazrIe te tarapha vihAra karavAnA niya karyAM, ane mAgazara vada 11nA divase vihAra zarU karyAM. pahelA mukAma elisabrIja vistAramAM AvelAM zeTha hIrAcaMda ratanacaMdnanA 'zAntisadana' agale karyAM. pAMjarApALathI A maMgalA doDha mAIla dUra hatA. pUjyazrInuM zarIra ghaNuM azakta banI gayuM hatuM. ATalA TuMko paMtha kApatAM paNa keTalIye vAra visAmA mATe besavuM paDayuM. be-traNavAra teA sUI javuM paNa paDayuM. be vAra cakkara AvI gayA. TuMkamAM-ghaNAM pari zrame magale paheAcyAM. tamiyatanA kAraNe baMgale ATha divasa sthiratA karI. A badhA banAva vaDhavANavALA bhAIoe najare joyA. temane thayuM ke AvI avasthAe ane takhiyata gurumahArAjane vaDhavANu lai javA vyAjabI nathI. tema teozrI A varSe Avaze paNa nahI ja. 39 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #345
--------------------------------------------------------------------------
________________ 306 zAsanasamrATuM ane banyuM paNa ema ja. pUjyazrIe A saMgamAM A varSe vaDhavANa javAnI nA pha2mAvI. zAntisadanathI pAchA pharI zeTha bhagubhAI sutariyAnA baMgale temanA AgrahathI sAta divasa rahyA. tyAMthI jaina sesAyaTImAM padhAryA. tyAM zA. ratilAla kezavalAle aThThAI mahetsava karyo. A prasaMge sata kulacaMda chaganalAlanA saMsArI suputrI - sAdhvIjI zrIhetaprabhAzrIjI ma. ne pUjyazrIe vaDIdIkSA paNa ApI. ahIM amadAvAdane saMgha comAsAnI vinaMti karavA AvyA. sAbaramatI-rAmanagaranA saMghanI paNa vinaMti hatI. emane gaI sAlathI Agraha hovAthI, temaja amadAvAdamAM be mAsAM karyA hovAthI pUjyazrIe sAbaramatI-saMghanI vinaMti svIkArI. ane pharlAga- pharlAga jeTale vihAra karI, te te gRhasthanA AgrahathI temanA baMgale sthiratA karatAM karatAM bAra mukAme sAbaramatI padhAryA. avasthAne kAraNe azaktinuM pramANa dinAnudina vadhatuM hatuM. have te be mANasa jhAlI rAkhe tyAre ja cAlI zake, evI nabaLAI AvI gaI hatI. tabiyatanI glAni mukha para vartAtI hatI. te paNa teozrInuM mabaLa gajabanuM makkama hatuM. ziSyagaNa ane bhaktagaNa vAraMvAra DoLInA upayoga mATe vinavate. paNa pUjyazrI pUrI makkamatAthI nA ja pADatAM. ane be pharlAMga, paNa cAlIne ja jatAM. saM. 2003nuM mAsu sAbaramatI-rAmanagaramAM birAjyA. ahIMnA saMgha para pUjyazrInA asIma upakAro hatA. saMghanI savA~mukhI AbAdImAM pUjyazrIne puNyaprabhAva ja mukhya kAraNa che, e vAta Aje paNa tyAMnA vRddha AgevAne-zrAvako niHzaMkapaNe kabUle che. eka jamAnAmAM A sAbaramatImAM jainAnA ATha ghara paNa parANe hatAM. paNa pUjyazrInA puNyaprabhAve e kSetranA bhAgya jAgyA. enA phalasvarUpe-Aje e ja sAbaramatImAM sukha-saMpatti ane dharmazraddhA dharAvanAra AThase uparAMta zrAvaka-gharanI vasati che. - dara ravivAre pUjyazrInA darzana mATe zaheramAMthI 100-125 mANase AvatAM ja rahetAM. bahAragAmathI paNa seMkaDo bhAviko AvyA karatAM. e badhAMnI bhaktine lAbha satyavAdI zA. jasavaMtalAla maNilAla vagere bhaktivALA bhAviko ghaNI hoMzapUrvaka letA hatAM. cAturmAsa-samApti prasaMge jasavaMtalAla maNilAla satyavAhInI vinaMti thatAM temane tyAM ThANuo ThANuM karyuM. temaNe te prasaMge udyApana mahatsava karyo. A prasaMge bhAvanagarathI zeTha bhegIlAla maganalAla, verA khAMtilAla amaracaMda, pAli. tANAthI nagarazeTha vanamALIdAsa, modI dharamazI jasarAja vagere AvyA hatA. vaDhavANanA AgevAno paNa AvelA. teo te eka ja Agraha laIne beThAM ke-A vakhate te kaI paNa hisAbe Apane vaDhavANa padhAravuM paDaze. amAre ApanI nizrAmAM ja pratiSThA karavAnI che. amArA para tathA jhAlAvADanA gAmo para Apane anahada upakAra che. temAM vizeSa vRddhi karavA mATe paNa Apa tyAM padhAre ja. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #346
--------------------------------------------------------------------------
________________ vAkayane kAMThe 307 paNa pUjyazrInI nAjuka takhiyata jotAM koI paNa kahI zake ke - pUjyazrIthI have ATale vihAra na ja thAya. teozrIe javAbamAM e ja kahyu ke AvI tamiyate mArAthI ATale lAMbe vidvAra thaI zake tema nathI. tyAre vaDhavANavALA kahe : te sAheba ! Apa DALImAM besIne vihAra karo. ame badhAM sAthe ja rahIzuM. ApanA zarIrane jarA paNu takalIph na paDe tevI rIte DALImAM Apane laI jaIzuM'. paNa DALImAM besavAnI pUjyazrInI bilakula anicchA hatI. Aja sudhImAM A vAta ghaNIvAra teozrI pAse mukAyelI. paNa teozrI pUrNa daDhatAthI enA InkAra karatAM. 1981mAM cANasmAmAM teozrInI tabiyata vadhu paDatI khagaDI, tyAre nagarazeTha kastUrabhAI e kahelu keH sAheba ! Apa DALImAM besIne mahesANA padhAre, te ApanI tamiyata a Mge ceAgya upacArA sArI rIte karAvI zakAya. DAkaTarAne tathA amane saune paNa AvavA-javAnI anu. kULatA rahe. AnA javAkhamAM pUjyazrIe nAdurasta tamiyate paNa kaDaka zabdomAM kahela ke : "ekavAra A deha paDI jAya, ke uparathI devatA AvIne vinave, te paNa A dehe DALI ke miyAnAne upayAga karavAnI bhAvanA nathI.'" ane te vakhate ke te pachI Aja sudhImAM kyAreya tezrIe DALInA upayoga nahAtA ja karyAM. A vakhate vaDhavANuvALAe e vAta mUkI, tyAre paNa teozrIe e ja dRDhatAthI enA InkAra karyAM. sAme vaDhavANavALA paNa makkama hatAM. temaNe peAtAnI vinaMti bhArapUrvaka cAlu rAkhI. traNa traNa varSoMthI emanI vina Mti hatI. zraddhApUrNa bhakti hatI. atyAre paNa e zraddhA ja AvA Agraha karAvI rahelI. eTale pUjyazrI nA na pADI zakayA. kSetrapa nAe vaDhavANu padhAravAnI hA kahI. AthI satra AnaMda vyApI gaye. have sAbaramatIthI vihAra karavAnI taiyArI cAlI. pUjyazrInI punita bhAvanA ane preraNAnusAra zrI jaina tattvavivecaka sabhA'nA nAmathI te sabhAnA sabhya salAta kulacaMda chaganalAla vageree pUjyazrInI nizrAmAM sAkharamatIthI zerIsA tInA charI' pALatA saMgha kADhavAnA ni ya karyAM. saMghapatinuM zrIphaLa phulacaMdabhAI e lIdhuM. mahA vadyamAM zubha divase pUjyazrIe ziSyaparivAra tathA saMgha sameta prayANa karyuM. pUjyazrI have ApameLe cAlI zakatA nahAtAM. eTale banne bAjue be jaNAne hAtha jhAlIne dhIme dhIme gAma bahAra paheoMcyA. ATaluM cAlavAmAM ya teozrI khUba parizrAnta thaI gayA. hajI teA sAmuM gAma traNa mAila dUra hatuM. eTaleA mAga pUjyazrIthI kema calAze ? e mUMjhavaNa saune thatI hatI. vihAranuM nakkI thayuM, tyArathI DALImAM besIne vihAra karavAnI AjIjI karate ziSyagaNa tathA bhaktagaNu atyAre paNa khUba karagaravA lAgyA. ziSyA ane bhaktonI ananya bhakti DALImAM besavA vinanI rahI hatI, jyAre Aja sudhI peAtAnA sava niSNudhAmAM aphara rahenAra ane game te bhAge paNa apavAda na sevavAne Agraha rAkhanAra pUjyazrI eneA InkAra karI rahyA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #347
--------------------------------------------------------------------------
________________ 308 zAsanasamrA, hatA. pUjyazrIne vaLAvavA tema ja saMghamAM AvelA hajAro bhAvike sajaLa netre A dazya joI rahyAM. chevaTe bhaktine vijaya thaye, anichA chatAM paNa zarIrasvAthyanI anukULatA mATe ziSyanI AjIjI pUjyazrIe svIkArI, ane DeLImAM birAjyA. pUjyazrInA zAstrAnusArI zuddha jIvanamAM kadAca A sarva prathama apavAdano Azraya levAne prasaMga hato,-tabiyatanA kAraNe. pUjyazrInA parama bhakta zreSThi zrAvake DALI upADavA mATe paDApaDI karavA lAgyA. sAbaramatIthI raja thaIne zerIsA padhAryA. tyAM traNa divasa saMgha sAthe rahyA. tIrthamALAdi vidhi karAvyuM. tyAMthI DAbhalA-godhAvInA raste sANaMda padhAryA. ahIMnA saMghanA ati AgrahathI ATha divasa sthiratA karI. A daramyAna-amadAvAdathI harareja seMkaDe mANaso vaMdanAthe umaTavA mAMDayA. ATaluM badhuM mANasa kAyama AvatuM joIne saune Azcarya thavA lAgyuM. ATha divasamAM te lagabhaga amadAvAdanI moTA bhAganI jaina janatA vaMdana karI gaI haze. jANe saune bhAsa thayo hoya ke-have pUjyazrI punaH amadAvAda nahi Ave. sANaMdanA saMghe e badhAM sAdhamikenI bhakti paNa apUrva karI. vaDhavANunA AgevAne ahIM pratiSThAnA muhUrta mATe AvyA. pUjyazrIe uM. va. chaThane divasa zubha muhUrta tarIke pharamAvyo. sANaMdathI goraja-bora-talasANa Adi gAmanA raste vihAra karyo. sAbaramatIthI vaDhavANa sudhInA AkhAye vihAramAM pUjyazrInI sAthe aneka bhakata zrAvake rahyAM. emAM mukhyatApAlitANAnA vakIla vIracaMda gevaradhanadAsa, jesaranA kAmadAra amaracaMda pAnAcaMda ane saMghavI bhagavAnadAsa meghajI, tathA salota kulacaMda chaganalAla, choTAlAla kasturacaMda nemANI- (khaMbhAtavALA), sAbaramatInA zA. cImanalAla phulacaMda, DokaTara choTAlAla phulacaMda, tathA bacubhAI phulacaMda (traNe bhAI -kaThA) pAlitANunA, mIstrI nAkubhAI vagere hatAM. vaDhavANanA bhAIo paNa hatAM. teo badhAM khaDepage pUjyazrInI sevAmAM hAjara rahetAM. DoLI upADavA mATe pAlitANAnA DeLIvALA-kAnAbhAI nAraNabhAI jAdavabhAI tathA lakhAbhAI ema cAra mAse sAthe hatAM. te paNa pUjyazrInI sevAne lAbha levAnI abhilASAthI sAthe rahelAM e gRhastha pite vArApharatI oLI upADavAne lAbha paNa letAM. dareka mukAmenI vyavasthA, haMmezAM darzanArthe AvatAM seMkaDo bhAvikenI sagavaDa vagere kAma paNa teo ja saMbhALatAM. TUMkamAMdareka mukAme nAnA-zA saMghanA paDAva jevuM svarUpa thatuM. roja boTAda-vaDhavANa zahera-vaDhavANa kepa-lIMbaDI vagere judAM judAM gAmanA saMghe vaMdana mATe AvatAM rahetAM. Ama asvastha tabiyata chatAM ullAsamaya vAtAvaraNamAM pUjyazrI anukrame rAjapara AvyA. tyAMthI zeTha ratilAla vardhamAnanA baMgale eka divasa rahyAM. ahIM-vaDhavANa ke5 (surendranagara) tathA zaheranA saMghe vacce sAmaiyA mATe rasAkasI cAlI. baMne saMghe prathama praveza pitAne tyAM karavAno Agraha karavA lAgyA. chevaTe pUjyazrInI sUcanA mujaba-vaDhavANa zaheramAM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #348
--------------------------------------------------------------------------
________________ chellI prANapratiSThA pratiSThA mATe javAnuM hovAthI atyAre kaMpamAM praveza karavAnuM nakakI thayuM. bIje divase kepanA saMghe ghaNAM utsAha sahita sAmaiyuM karyuM. aneka gAmanA saMghe A sAmaiyAmAM hAjara rahyAM. praveza pachInA maMgalAcaraNa vakhate saMghane pUjyazrIne mAsuM rAkhavAnI bhAvanA jAgI. tarata ja vinaMti karI. have-devaLiyA mukAme boTAdane saMgha mAsAnI vinaMti mATe Avele, tyAre pUjyazrIe kSetraparzane jaNAvelI. paNa boTAdavALA pUjyazrI pAse eTaluM te nakakI karI gayelAM ke - amane jaNAvyA sivAya bIjA gAmanI jaya na bolAvavI, evI amArI vinaMti che. e anusAra pUjayazrIe boTAdavALAne belAvavAnuM kahyuM. tarata ja boTAda samAcAra mokalAyA. e maLatAM ja boTAda-saMghanA pacAseka bhAIo AvI pahoMcyA, ane comAsAne Agraha karavA lAgyA. thoDI vAra te banne saMgha vacce rasAkasI jAmI. chevaTe pUjyazrIe svayaMmeva nirNaya Apyo ke-ahIM (vaDhavANa kaMpamAM) ekeya cAturmAsa karyuM nathI. mATe kSetrasparzanAe A comAsuM ahIM karIzuM. vaDhavANa kaeNpane saMgha bhAre AnaMdamAM AvI gaye. upAzraya jyajayakArathI gAjI rahyo. [57] chellI prANapratiSThA - have vaDhavANamAM aMjanazalAkA tathA pratiSThAnAM divase najIka AvI rahyA hatA. enI taiyArIo cAlI rahI hatI. AmaMtraNa patrikAo sarvatra mekalavAmAM AvI. aMjanazalAkA aMgenI-prabhujI para zilAlekha lakhAvavA-va. taiyArIo mATe pUjyazrInI hAjarI jarUrI jaNAtAM saMghe vaDhavANa padhAravA vinaMti karI. eTale pUjyazrI bhavya svAgata sAthe vaDhavANa padhAryA. sphaTikanI, pASANanI tathA dhAtunI lagabhaga 400 mUrtio Thera TherathI aMjana mATe AvelI. tenA para lekha lakhAvavAnuM kArya zarU thayuM. merUparvata, samavasaraNa tathA hastinApurI vagere tIrthonI manarama racanAo karavAmAM AvI. mULanAyaka zrI zAntinAtha prabhu (saparikara) tathA vija-daMDa-kalaza vagerenI pratiSThAne Adeza zeTha jIvaNa abajInA suputra zeThazrI zAMtilAlabhAIe rU. 51 hajAramAM lIdhe. vaizAkha suda 10thI mahotsavane maMgala prAraMbha thaye. saMghanI dharmabhAvanA ane zraddhA tathA pUjyazrInI pAvana nizrAnA sumeLa vAtAvaraNamAM raMgata jamAvI dIdhI. pAMce kalyANakanI ujavaNapuraHsara vai. va. pAMcamanA divase zubha lagna pUjyazrI Adi sUrivae 400 prabhujInI prANa pratiSThA karI. che. va. 6 nA divase zubha coghaDiye prabhujIne gAdInazIne karyA. saMghanA ekeeka bhAvi kane ullAsa apAra hate. jIvaNa abajIvALAe prabhujInA Adeza sahita AMbela khAtAmAM tathA sAdharmika bhakita vageremAM lagabhaga 15 lAkha rUpiyAne sadvyaya karyo. zA. zAMtilAla Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #349
--------------------------------------------------------------------------
________________ 310 zAsanasamrATuM chaganalAla jerAje 60 hajAra rU. ne ane zeTha ratilAla vardhamAne rU. 35 hajAra jeTalA sadvya ya karyo. saMghanA jinAlayanI pratiSThAnI sAthe sAthe zA. phulacaMda lAlacaMda vageree dhoLIpaLamAM baMdhAvelA nUtana jinAlayanI pratiSThA paNa pUjyazrIe karAvI. eka ja muhUrta baMne sthaLe pratiSThA thaI pratiSThA bAda thoDA divasa rahIne pUjyazrI jerAvanagara padhAryA. aThavADiyuM rahyA. ahIM rahetA zrI puruSottamadAsa ela. bAvIzI teozrInA paricayathI dharmAnurAgI banyA. ahIMthI zubha divase vaDhavANa kaMpamAM cAturmAsa mATe praveza karyo. saM. 2004nuM A comAsuM tyAM birAjyA. comAsAmAM mAsakSamaNadi tapanI ArAdhanA tathA devadravya vagerenI Avaka ghaNuM sarasa thaI. paryuSaNa pachI saMghe mahAva karyo. ahIMnA-derAsara, zrAvaka-zrAvikA upAzraye, saMghanI peDhI, AMbalazALA, dharmazALA, jJAnamaMdira vagere tamAma dharmasthAnake eka ja kaMpAuMDamAM hatAM. derAsara savAso varSa purANuM hatuM. te vakhatanI alpa vasati pramANe derAsara nAnuM baMdhAyeluM. have vadhelI ane vadhatI vasatine mATe e nAnuM jaNAtAM saMghe derAsaranI pharatI 24 derIo tathA mULa derAsaranI sAme mATe raMgamaMDapa taiyAra karAvyA. paNa-zilpInI bekALajIne lIdhe emAM keTalIka kSatio rahI gayelI. te tarapha pUjyazrInuM dhyAna derAyuM. teozrInI sUcanA thatAM saMghe bIjA kuzaLa zilpI pAse e kSatio dUra karAvI. comAsuM pUruM thatAM cAturmAsa parivartanane lAbha zeTha rAyacaMdabhAI amulakhe lIdhe. rAyacaMdabhAIne pUjyazrI pratye avihaDa zraddhA hatI. e zraddhAsabhara AgrahathI ja pUjyazrI temane tyAM padhAryA hatAM. pUjyazrI temane tyAM padhAryA, tyArathI temanA gharanI agAzImAM kesaranA chAMTaNa paDavA lAgyAM. enI sugaMdha sarvatra phelAtI. kesaranA DAghA paNa agAzI para pahelAM dekhAtAM. ATaluM ja nahi, paNa rAyacaMdabhAInI pUjyazrI uparanI zraddhAne prabhAva eve apUrva hatuM ke-teo ghaNIvAra gharamAM-gAmamAM ke bahAragAma kyAMka beThAM hoya, tyAre acAnaka ja (game tyAre) temanI AsapAsa divya sugaMdha phelAI jAya. A sugaMdha emanI pAse beThelAne Ave. sau emane pUche ke-A zuM haze ? tyAre teo ene "gurUkRpA' gaNAvatAM. A prabhAva rAjakeTanA vakIla zA. cImanalAlabhAIe sAkSAt anubhavele. rAyacaMdabhAIne tyAMthI pUjyazrI zeTha ratilAla vardhamAnanA baMgale padhAryA. temaNe pUjyazrInI preraNAthI pitAnA baMgalAnA kaMpAuMDamAM gharaderAsara baMdhAvavuM zarU karyuM. boTAdanA zrIsaMghane boTAda padhAravA mATe gata varSathI Agraha cAlu hatuM. A vakhate pUjyazrInA upadeza ane mArgadarzanapUrvaka nirmAI rahele tribhUmika prAsAda taiyAra thavA Avela. tenI pratiSThA pUjyazrInA sAMnidhyamAM karavAne zrIsaMghe nirNaya lIdhe, ane te vinaMti karavA AvyuM. baTAda-parAmAM desAI lakhamIcaMda bhavAnanA kuTuMba taraphathI pUjyazrInA upadezAnusAra, zrI mahAvIrasvAmInuM zikharabaMdhI jinamaMdira taiyAra thayuM hovAthI tenI pratiSThA paNa karavAnI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #350
--------------------------------------------------------------------------
________________ chellI prANapratiSThA 311 hatI. eTale zrIsaMghanI vinaMti svIkArIne pUjyazrIe kA. va. sAtame zeTha ratibhAInA baMgalethI boTAda tarapha vihAra karyo. lIMbaDI-rANapuranA raste paMdara divase teozrI beTAda pahoMcyA. bane derAsaranA aMjanazalAkA-pratiSThA mahotsavanA zubhamuhUrto mahA mahinAmAM AvatA hatAM. eTale tyAM sudhI tyAM ja birAjyA. piSa vadamAM banne sthAne mahatsavane zubhAraMbha thaye. pUjyazrInuM prabhAvapUrNa sAMnidhya saMghamAM utsAha ane umaMganI apUrva bhAratI lAvI rahyuM hatuM. e bharatImAM ja mahotsavanA viziSTa kAryakrama nirvighapaNe thavA lAgyA. brahanaMdAvartAdi pUjana ane pAMca kalyANakanI mahAna kriyAo pUjyazrI ane teozrInA sUriziSya karAvavA lAgyA. aMjana mATe TheraTherathI seMkaDo jinabiMbe AvyA hatAM. e badhAM ya biMbanI aMjanazalAkA mahA zudi 6 nA zubhadine savAre zubhalagna pUjyazrI Adi sUribhavatee karI. parAnA derAsaranA mULanAyaka zrI mahAvIra svAmI, tathA gAmanA tribhUmika prAsAdamAMmULanAyaka zrImunisuvratasvAmI ane bheMyarAnA mULanAyaka zrIneminAtha prabhunI bhavya mUrtionI aMjanazalAkA pUjyazrIe svahaste karI. neminAtha prabhunI mUrti pUjyazrI pratye parama anurAga dharAvatAM zrAvakavarya sata kulacaMdabhAI chaganalAle bharAvI hatI. teonI bhaktipUrNa vinaMtithI asvastha zarIre paNa be jaNanA TekApUrvaka pUjyazrI bhoMyarAmAM UtaryA, ane e prabhunI aMjanazalAkA karI. basa, pUjyazrInA pavitra haste A aMtima aMjanavidhAna thayuM. tyAra pachI te ja divase zubha coghaDiye tribhUmika prAsAdamAM traNe majale tathA parAnA derAsare eka sAthe prabhujIne gAdInazIna karavAmAM AvyA. pratiSThA pachI aSTottarInAtra tathA ahaMnmahApUjana bhaNAvAyA. Ama ane ullAsa sAthe A mahotsava pUrNa thayA bAda mahA vada ekame pUjyazrIe vihAra karyo. vaLa-pAli. tANuM thaIne rohizALA padhAryA. phAgaNa mAsanI aThThAI tyAM ja ArAdhI. pUjyazrInI sthiratAmAM ane vihAramAM kAyama gAma-paragAmanA seMkaDo mANase acUka darzana mATe AvatAM ja rahetAM. keTalAMka gRhastha te pUjyazrInI bhaktino lAbha meLavavAnA hetuthI amadAvAdathI nIkaLyA tyArathI haju sudhI (ane pachI mahuvA pahoMcyA tyAM sudhI) sAthe ja rahyAM hatA. ahIM hizALAmAM paNa seMkaDe bhAvike AvatAM hatAM. e badhAMnA AThe divasanA sAdhamika vAtsalyane lAbha zA. jayaMtilAla jezIMgabhAI (hIrAcaMda ratanacaMdavALA) e lIdhe. . vaDhavANa ke pathI beTAda, ane tyAMthI pAlitANA sudhInA rastAmAM ekeeka mukAme kAyama navakArazI (saMghajamaNa) thatI. sAthe rahelA gRhastha uparAMta dararoja se-base ke tethI vadhu bhAvike bahAragAmathI darzana mATe AvatAM. e uparAMta jyAM javAnuM hoya, te gAmane saMgha. ATalAM sAdhamikenI navakArazI kAyama judI judI vyaktio ke saMgha taraphathI thatI. je gAma je rAjyanuM hoya, te rAjya taraphathI te gAmamAM agAuthI samAcAra pahoMcI jatAM ke-"guru mahArAja padhAre che. tamAma baMdobasta sAcavavAne che. rAjyanA AvA hukamathI te te gAmanA sukhI-adhikArIo tamAma baMdebasta karI ApavA sAthe pUjyazrInI pAse hAjara rahetAM. mukhya mukhya sthaLe te te rAjyanA rAjA-divAna ke anya amaladAre svayaM darzana mATe AvatAM. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #351
--------------------------------------------------------------------------
________________ 312 zAsanasamrATu A vihAramAM keTalIka vAra avanavA anubhava paNa thatAM. ekavAra evuM banyuM ke lAkhiyANIthI jALiyA javAnuM hatuM. aMdAje doDhasaka mANasanuM tyAM saMghajamaNa karavAnuM hatuM. Agale divase tenI tathA tyAM pUjyazrI Adi mATe utArAnI tamAma vyavasthA thaI gaI. te divase rAtre pUjyazrIe zrInaMdanasUrijI ma. ne tathA kulacaMdabhAIne bolAvyAM. pUchyuM : phulacaMda! kAle jALiyA javAnuM che ne ? temaNe hA kahI, te pUjyazrI kahe : "tamAre javuM hoya te jaje. huM te nathI AvavAne. mAre jALiyA nathI AvavuM." A sAMbhaLIne kulacaMdabhAI stabdha thaI gayA. pUjyazrIe nA pADI, paNa tyAM te badhI goThavaNa thaI gayelI. vaLI rAtane samaya, eTale emAM pheraphAra kare paNa A jaMgalamAM kyAMthI pAlave ? teo te pU. udayasUri ma, naMdanasUri ma AdinI salAha laIne bIjA be jaNA sAthe phAnasa laI te ja vakhate cAlatAM cAlatAM nasiyatapara (jALiyA pachInA mukAme) gayAM. vaLA sTeTanAM A gAme hatAM, eTale bIjI kaI bIka nahotI. rAtre tyAM jaI tyAMnA mukhInI DelI ughaDAvI. mukhIne vAta karI ke-AvatI kAle mahArAjajI ahIM padhAravAnA che, ane vaLAthI ThAkora sAheba paNa padhAravAnA che. mATe tamAma baMdebasta atyAre ja karI Ape. mukhIe tatkAla utArAne tathA bIje joIne baMdobasta karI Ape. badhuM barAbara goThavAI jatAM teo savAra paDatAM pahelAM punaH lAkhiyANuM AvI gayAM ane tyAMthI pUjyazrIne nasiyatapura tarapha vihAra karAvIne teo jALiyA gayAM. ane tyAMthI badho sarasAmAna laIne nasiyatapura pahoMcI gayAM. vaLA paNa khabara pahoMcADyA tyAMthI ThAkora sAheba vagere darzanArthe AvyAM. paNa hajI keIne mananI zaMkA dUra nahotI thatI ke pUjyazrIe jALiyA javAnI ekAeka nA kema pADI ? - bapore gocarI-pANI tathA jamaNa, badhuM patyA pachI pUjyazrIe kahyuM: "kema, tAre te jALiyA javuM'tuM ne ? paNa khabara che ? tyAM jAta te A badhAne lU lAgI jAta. te mArAM sAdhuonI zI dazA thAta ? A vAta sAMbhaLatAM ja saunI zaMkA dUra thaI. vAta ema hatI ke jALiyAnuM pANI bhAla paMthakamAM bahu kharAba gaNAtuM. tyAMnuM pANI je pIe, tene lU lAgI jAya, ane jhADA paNa thaI jAya, eTaluM kharAba pANI hatuM. tyAM rahenArA sivAya bIjA keInuM kAma nahi. e kAraNe ja pUjyazrIe A pheraphAra karAvela. A prasaMgathI pUjyazrInA agAdha anubhava jJAnane ghaNane sAkSAtkAra thaye. AvAM te aneka prasaMge banatAM. rohizALAthI phAgaNavadamAM kadaMbagirijI padhAryA. tyAM tabiyatanI anukULatA mATe - vAvaDI pleTanI dharmazALAmAM birAjyA. caitrIpUnama tyAM ja karI. pachI nIce-bedAnAnesamAM zrI mahAvIraprabhunA derAsaranI sAmenA peDhInA oraDAnI uparanA bhAganA oraDAmAM UtaryA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #352
--------------------------------------------------------------------------
________________ [58] mahAprayANa caitra mAsanA kRSNa pakSanI eka saMdhyA DhaLI rahI hatI. zatarANanI aMdhAra-pacheDI AkhA jagane vIMTaLAvAnI taiyArI karI rahI hatI. - udara piSaNa mATe Akho divasa bhamIne zAMta banelAM paMkhIo killola karatAM ghara tarapha AvI rahyAM hatAM. duniyAnA cheDA jevA gharanI uSmAbharI otha ane prANAdhika priya baccAMone mIThe kalarava emane dainika thAka nivAratAM hatAM. makhamalI hariyALI dharatIne divasabhara khUMdI, managamatAM tRNabhajana vaDe sAtvika piSaNa meLavIne have pitAnAM vahAlasoyAM vadhezane bheTavAne Atura-gAyanAM ghaNu gAma bhaNI pAchAM AvI rahyAM hatAM. enA AgamanathI UDelI dhULa vaDe AkhuM AkAza chavAI gayuM hatuM. jANe AkAzamAM paNa dhUlimArga taiyAra thatuM hoya tema dIsatuM hatuM. divasabharanA dUdhavihoNAM vacherAMne AzAbharyo pikAra sAMbhaLIne gAyo tvarita gatie ghare pahoMcavA tatpara banI hatI. ene mATe have eka eka DagaluM eka gAu jevuM banyuM hatuM. eka eka kSaNa eka divasa jeTalI vItatI hatI. putravatsala mAtAne mana putrane kSaNika viyoga paNa AkhA yuganA viyegathI adhika vasame nathI hota? zrI kadaMbavihAra prAsAdanA uttaga zikharanI bhavya dhvajA maMda-zItala vAyunI sAthe AmathI tema deDavAnI ramata ramI rahI hatI. pItavarNa daMDanI pATalI upara eka matta ane masta mayUrarAja game tevAM pracaMDa pavananI sAme paNa jANe aDagatA dAkhavavAno makkama nirdhAra karIne beTho hato. daMDa upara rahelI-Abe lacelI kerI samI-kiMkiNue madhura raNajhaNATa karI rahI hatI. - sAyaM-pratikramaNanI taiyArI karI rahelAM ApaNuM pUjyazrInA haiyAmAM e pharaktI dhvajA nihALIne-e kiMkiNI-ninAda sAMbhaLIne apAra AlhAda AvirbhAva laI rahyo hate. jIvanabharanI jahemate karelI A tIrthanI uddhArarUpa sevAthI emanA cittamAM vyApelA apUrva AtmasaMtoSane paDagho e kikiNIonA rakAramAM emane saMbhaLAte jaNAyo. e apUrva ane apAra AlhAde pUjyazrIne AgAmI cAturmAsa ahIM ja karavAnI jANe preraNA ApI. vArdhakya, nAjuka tabiyata, ane te chatAM lAbhAlAbhane kAraNe anicchAe kALIne vihAra, e badhAMya kAraNe vicAratAM pUjyazrIne thayuM ke "AvAM AlhAdajanaka tIrthasthAnamAM A mAsuM zAntithI karavuM. A suMdara bhAva teozrIe ziSya samUhane jaNAvyuM. rageragamAM guru AjJAne ne gurusevAne dhAranArAM ziSyoe ene pUrI hoMzathI vadhAvI lIdhe. gRhasthagaNane A vAtanI jANa thaI. te-jesara, ceka amadAvAda, pAlitANA va. gAmonA bhAvanAzIla zrAvakee paNa e cAturmAsa kadaMbagirimAM pUjyazrInA punita sAMnidhyamAM karavA nirNaya karyo. sthAvara ane jaMgama tIrthanuM ekI sAthe sAnidhya kyAre maLe bhalA ? Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #353
--------------------------------------------------------------------------
________________ 314 zAsanasamrATa paNa je kSetrapazanA ! apAra che tArUM baLa, teM ahIM paNa tArUM baLa dAkhavyuM. kadaMbagirimAM comAsAnI vAta jANatAM ja pUjyazrInI janmabhUmi "mahuvAne zrIsaMgha ane nagarazeTha zrI haribhAI manadAsa vagere AvyA. temaNe ghaNuM AgrahapUrvaka comAsAnI vinaMti karI. - nagarazeTha haribhAI pUjyazrInA saMsArIpaNAnAM zALA-mitra hatAM. temaNe ghaNe Agraha karyo. temaNe kahyuM ke sAheba ! mahuvAmAM be bhavya nUtana jinAlo taiyAra thavA AvyAM che. e ApazrInA upadezanuM tathA asIma kRpAnuM ja pariNAma che. baMne derAsarAnI pratiSThA ApanA haste ja thavI joIe. mATe Apa mahuvA padhAre ja nagarazeThanA ane saMghanA AvA daDha Agraha sAme Akhare pUjyazrIne namatuM jokhavuM paDayuM. paNa teozrIe kahyuM: "bhAI! mahavAnI pratiSThA mArA hAthe nathI thavAnI. chatAM tame mane Agraha karIne laI jAo che, ane huM AvIza." pUjyazrInAM A vacane sAMbhaLIne sau vicAramAM paDI gayAM. A vacane saune kaI akaLa bhAvinA sUcaka lAgyA. paNa e akaLa bhAvI-je pUjyazrInI jJAnadaSTimAM hatuM, tene kaI kaLI na zakyuM. emAM ja e bhAvinA bhAkhaNahAranI mahattA hatIne! ane-caitra vadi 11the pUjyazrIe kadaMbagirithI prayANa karyuM. pitAnA prANa-pyArA tIrthanI chellI vidAya letAM hoya, tema kyAMya sudhI tIrthanA darzana teozrI karI rahyA. ceka, depalA, jesaranA raste vihAra AgaLa vadhyA. sAthe aneka bhAvika hatAM. DaLI upADavAthI laIne sarva prakAranI bhakita teo karatAM. pUjyazrIne ziSyagaNa paNa upayoga ane vinayapUrvaka vaiyAvaccane lAbha khaDe page rAtadivasa leta hate. kadaMbagirithI nIkaLyAnA barAbara paMdarame divase mahuvA-gAma bahAranI dharmazALAmAM padhArI gayAM. vaizAkha zudi 11the gAmamAM cAturmAsa praveza karyo. mahuvA saMgha te zuM, paNa mahuvAne pratyeka mAnavI e svAgatamAM joDAye. zuM musalamAna ke zuM vorA, zuM kapALa ke zuM vaiSNa, badhAM ya A pravezayAtrAmAM AvyA. mahuvAnA A patAM ratna "dAdAnA darzana karIne sau pitAne kRtakRtya mAnavA lAgyA. samasta mahuvAe karelA A ajoDa svAgatapura:sara pUjyazrIne nagara praveza thaye. "vijayanemisUri jJAnazALAnA nIcalA eka rUmamAM ( jyAM atyAre caraNapAdukA che ) pUjyazrI birAjyAM. unALAnA divase hatAM. Ama te vaizAkha-jeThanI garamI asahA haya, paNa mahuvAnA samazItoSNa havAmAnane lIdhe e sahA banI hatI. pUjyazrInI azakta avasthA mATe A vAtAvaraNa kAMIka anukULa jaNAyuM. unALAnI samApti sAthe comAsAno prAraMbha thaye. ASADhI meghanA gaMbhIra gajanathI AkAza gAjI uThayuM. varSAne nIre dharatIne A banAvI. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #354
--------------------------------------------------------------------------
________________ mahAprayANa : tyAre--pUjyazrInA paTTaziSyA-zrI uyasUri ma., zrI na MdanasUri ma., ane zrI amRtasUrima.nI dha dezanAnA gabhIra-kaNuM priya nirdoSa paNa mAnava-samudra-zA upAzrayane gajavavA lAgyA. bhAvikAnI hRdaya-bhUmi e vacanAmRtanI varSothI kUNI khanI. bhAvikAnA haiyAmAM ane dharatImAM a'kurA phuTavA lAgyAM,-dhanA ane dhAnyanA. sAdhue jJAna-dhyAnamAM lIna banyAM. bhAvikA tapa-tyAgamAM etaprAMta thayAM. ArAdhanAnI anarAdhAra helI varasI rahI. 315 paryuSaNA AvyAM. jANe khALakane mana dezAvara gayelAM dAdA AvyAM. saMsAranA saghaLAM sAvadya yAgIne chAMDIne ArAdhakAe pavarAdhana Ayu. tapa-japapratikramaNa-pauSadha ane pUjAmAM AkhA ya saMgha joDAI gayA. eka nAnuM bALaka paNa A ArAdhanathI va Mcita na rahyu. eka tA mahApaM, temAM vaLI pUjyazrInI pavitra nizrAmAM enI ArAdhanA, AvA bevaDA lAbha levAnu kANu cUke ? eka pachI eka divaseA vItatAM cAlyAM. ceAthA-kalpadharanA divasa (zrA. 1. 0))) ALye, Aje eka navInatA jovA maLI. madhyAhnakALa pUrA thayelA. sUryanArAyaNa pazcima tarapha DhaLavAnI taiyArI karatAM hatAM. tevakhate ekAeka emanI AsapAsa eka pariveza (mAMDaluM-kuMDALu) racAI gayA. bhUkhaza raMganA e pariveza hatA. gheADI ja vAramAM DhaLatAM DhaLatAM sUryanArAyaNa pUjyazrInA rUmamAM jyAM teezrI pATa para beThAM hatAM, tyAMthI sApha dekhAya te rIte-sAme AvyAM. ane samayanI sAthe teo AgaLa paNa vadhI gayAM. jyAtiSazAstra kahe che--AvA sUrya pariveza kAM tA dezamAM dukALa saje, ane kAM te duniyAne kAI mahAn puruSanA viyeAga karAve.' AkAze kuMDuM ne malakanuM bhUMDuM' ghaNAMe A ma MDala nihALyuM, ane joyuM na joyuM karIne sau pavarAdhanamAM pAvAI gayAM. khIjA traNa dahADA vItyAM. chelle kalaza svarUpa divasa Avye-savatsarIneA. AkhA divasa caityaparipATI, kalpazravaNa vagere ArAdhanAmAM vyatIta thayeA. sAMje pratikramaNanI veLA thaI. AkhA saMgha pratikramaNa karavA bese, eTalI jagyA jJAnazALAmAM ke upAzrayamAM na hatI. tethI gAma mahAra AvelA vaDAnI uparanI vizALa esarImAM sakala saMgha saMvatsarI pratikramaNa karatA. e vaMDAmAM nIce madhyamAM eka moTuM vaDanuM jhADa hatuM. aneka zAkhA-prazAkhAone kAraNe khAssA gherAvAvALu' e jhADa hatuM. niyata samaya pUrve+ seMkaDo bhAI e ahI AvI gayelAM, ane A jhADa taLe ekatra thaI ne beThelAM. pU. AcArya bhagava Mta zrI udayasUri ma. Adi munibhagavaMtA padhArI jatAM, ane pratikramaNane samaya thatAM sau upara jaIne osarImAM yathAsthAne geAThavAI gayAM. eka paNa vyakti have bAkI nathI, ema khAtrI thatAM sAmAyikanI kriyA prArabhAI. e ja vakhate eka bhayAnaka kaDAkA thayA. ethI camakI uThelA gRhasthAe bahAra jaine joyu' tA-pelAM jhADanI sauthI 1. zrI lAvaNyasUrijI ma. atyAra sudhI sAthe ja hatAM. paNa jAmanagaranA saMdhanI ati AgrahabharI vinaMti thatAM peAtAnI anicchA chatAM pUjyazrInI AjJAthI teo jAmanagara comAsA mATe gamAM. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #355
--------------------------------------------------------------------------
________________ 316 zAsanasamrAT mATI ane jADI zAkhA Akasmika rIte tUTI paDI hatI. A bhayAnaka kaDAko paNa ene ja sabhaLAyA hatA. badhAM leAkeAne tyAMthI uThavAmAM gheADo vilaMba thayA haiAta, te kadAca 20 thI 25 mANusAnI jAnahAni e zAkhA vaDe jarUra thaI hAta, paNu re ! zAsana devanI kRpAnu ane pavanA ArAdhananuM mAhAtmya anerU' ja che. A pachI sau zAsanadevanI kRpAnuM phaLa samajIne hRttacitte pratikramaNamAM lIna khanI gayA, paNa-- A vakhate kAInI kalpanAmAMya nahAtuM ke-jinazAsanarUpa kalpavRkSanI eka mahAn zAkhA A vakhate jagatamAMthI adRzya thavAnI che. ane enI ja A eka nizAnI che. pacu SaSNu pUrAM thayAM. have zrIMsa Mdha nUtana jinAlayAnI pratiSThA a MgenI vyavasthA vicAravA lAgyA. pUjayazrInI sUcanA ane preraNA anusAra cAmAsA pachI tarata pratiSThA karavAnA nirNaya thayA. A arasAmAM ja (prAyaH bhA. su. 11 ze) amadAvAdathI zeTha bhagubhAI sutariyA, bhAgI lAla cunIlAla dIpacaMda, rAkaracaMda maNilAla vagere 32 jeTalAM agraNI zreSThiva pUjyazrIne vaMdana karavA mATe AvyAM. te vakhate pUjyazrIe preraNA ApatAM teee pratiSThAnI TIpamAM rU. 18 hajAra noMdhAvyAM. A badhAMnI sAthe maganalAla harajIvanadAsa bhAvanagarI phATAgrApharanA dIkarA zrI khANubhAI paNa AvelA. temaNe pUjyazrIne vinaMti karI ke ; sAheba ! ApanA eka phoTogrApha mAre levA che. pUjyazrI sathArAmAM sUtAM hatAM. teozrIe nA pharamAvI. paNa zeTha bhagubhAI vagerainA vizeSa Agraha thatAM zrInaMdanasUrijI ma. e vinaMti karIne pUjyazrIne dhIme dhIme eThAM karyA, teozrI kapaDAM paherIne svastha rIte beThAM bAda AkhubhAI e phoTA pADI lIdhe. tyAre kAne kalpanA hatI ke-pUjyazrInA A aMtima phoTogrAphu banI raheze ? samayane vItatAM kAI vAra lAge che ? jotajotAmAM bhAdaravA vikre.)) AvI. Aje pazu eka AzcaryakArI vastu khanI. rAtrinA nava vAge ekAeka AkAzamAMthI eka meTA tArA kharyAM. AMkhane AMjI nAkhe evA tejavALA e tArA pazcimamAMthI pUrva tarapha jatA jaNAyA. e vakhate AkAzamAM patharAyelu ajavALu saca lAiTa ke kiTsanalAITanA prakAzathI ce jhAjhuM hatuM. tArA kharyAM, enI sAthe ja AkAzamAM eka bhayajanaka avAja paNa thayA. eka tApanA paDAkA jevA e avAja hatA. zAstramAM AvA avAjane nirbhrAta kahe che 1 A Avyaya kara ulkApAta ane nirdhAMta jANe sUcavI gayAM ke- A duniyAne keAI eka mahAn AtmAnA ciravicAga nikaTanA bhaviSyamAM sAMpaDavAnA che. bhAdaravA dvi amAsanI kAjaLagherI zatrie eka bIjI paNa vaicitrya anyuM. eka pAna -seApArInI hATaDInA mAlikane eka svasa lAdhyuM. khIje divase savAre jAhera mArga paranI 1. jyeArja dhI phrIkthe (paMcama jyorja) A duniyAnA tyAga karyAM, tenA thADA Tvisa pUrve Ave ja ulkApAta ane nirbhrAta thayelA. eDavarDa dhI sevantha (sAtamA eDava`) nA mRtyu pUrve pazcima dizAmAM mATe pU MchaDiyA tArA ugelA, ane mahAtmA gAMdhIjInA svargavAsa pUrve paNa AvA ja eka meTA tArA kharI paDavAnuM cihna thayeluM. A cihno thayA pachI thoDA ja samayamAM te te mahAna vyaktinA avasAna thayelA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #356
--------------------------------------------------------------------------
________________ jAprayANa : zvetAnI dukAna khAlIne beThelA e bhAIe pUjyazrInA sa'sArI bhatrIjA zA. caMpakalAla khAlacaMdane joyAM. teNe tarata ja khUma pADI: kema capakabhAI ! atyAre Ama kayAMthI ? caMpakabhAI e kahyu: dAdAne vaMdana karavA gayA' teA. tyAMthI AvuM chuM. A sAMbhaLIne dukAnadAre caMpakabhAI ne besADIne kahevA mAMDyuM: caMpakabhAI ! mane te lAge che ke-dAdA A vakhate AMhI ja rahI javAnA che. Aja rAtre mane svagna AvyuM che ke " DhADhAe A duniyAmAMthI ciravidAya lIdhI che. temanI smazAnayAtrA mArI dukAna pAsethI nIkaLI che. emAM aDhAre varaNanA hajAro loko joDAyAM che. gulAlanA tA Dhagale DhagalAM uchaLI aaN che. AgaLa enDavAjuM vAgI rahyuM che. A yAtrA mArI dukAna pAsethI pasAra thaI tyAre me' saune chA pIvaDAvI, ' 317 A sAMbhaLI ca'pakabhAI stabdha thaI gayAM. temaNe tathA pelA dukAnadAre A vAta ahI' ja bhaMDArI dIdhI. jo ke - A vAta koI ne karatAMya ca MpakabhAInI jIbha upaDatI ja nahotI. 1 A pachI gheADA divasa vahI gayAM. A daramyAna pUjyazrIne page-DhI'caNu pAse khujalI thaI AvelI. vadhu paDatI khujalIne lIdhe kayAreka khaNu AvatAM leAhI paNa nIkaLI AvatuM. AnA pratIkArarUpe hAmiyApethIka upacAra cAlu karyAM. ethI gheADI rAhata thavA lAgI. paNa pUjyazrI kAI kAI vAra kheAlatA ke: ' ahIM mane ThIka rahetu nathI. ane cAmAsu uttare tarata ja vihAra karavA che." sAce ja, mAvArtAnusArekha, vAyughdhAMta napattAm // Ase| mahinAnI zAzrvatI oLI nivigha samApta thaI. AseA vaddhi trIjanA dvivase amadAra amaracaMa pAnAcaMda, vakIla vIracaMda gevaradhanadAsa, ane saMghavI bhagavAnabhAI meAjI vagere AvyA. rAhizALAnI bAkInI AdhI jamIna (16 vIghAM) ne dastAveja karavAnA hajI khAkI rahelA. e dastAveja zeTha sArAbhAI jezIgabhAI (hIrAcaMda ratanacaMdavALA) nA nAmanA karavAnA hatA. eneA tamAma kharca paNa teo ja ApavAnA hatAM. e pAkA dastAveja have taiyAra thaI gayA haiAvAthI te laIne tee AvelAM. dastAvejanI vAta pUjyazrIne karIne kahyuM keH sAheba ! A eka kAma bAkI raheluM, te Aje pUrNa thayu che. pachI dastAveja paNa pUjyazrIne vAMcI saMbhaLAvye. zeTha ANaMdajI kalyANajInI peDhI ane junAgaDha sTeTa vacce varSoMthI giranAra tItha saMbaMdhI takarAra cAlatI hatI. te a Mge saurASTranA ekama vakhate zrI zAmaLadAsa gAMdhInI madhyasthatAe peDhIe sTeTa sAthenI takarAra cheDIne samAdhAna karyu' hatuM. e samAdhAnanA lakhANanI eka phApI surendranagarathI zeTha ratilAla vardhamAne pUjyazrI upara rajIsTara pAsTa dvArA melAvI. je ke - nagarazeTha kastUrabhAI maNibhAInA svargavAsa pachI pUjyazrI pUrvanI jema peDhInA 1. AvuM ja eka svama pUjyazrI kheATAda hatAM, tyAre teozrInA parama bhakta salAta phulacaMdabhAine paNa AveluM. temAM temaNe joyuM ke-vizALa coka che. emAM pUjyazrI je DeLImAM besatAM, te DALI upADIne cAra mAse ubhAM che. paNu e DALI khAlI che. emAM pUjyazrI nathI beThAM. A svamanI vAta temaNe pU. naMdanasUri ma. sivAya kAIne kahelI niha. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #357
--------------------------------------------------------------------------
________________ 18 zAsana sAru mAmalAmAM rasa nahetAM letAM. te paNa A giranAratIrthanI bAbata AvatAM pUjyazrIe te samAdhAnanuM lakhANa sAMbhaLavA IcchA darzAvI. have- A ja vakhate junAgaDhanA nIcenA derAsaranI pratiSThAnA kArya aMge peDhInA mukhya menejara zrI nAgaradAsabhAI pUjyazrI pAse AvIne beThelAM. lakhANa aMgrejImAM hovAthI pa. naMdanasUrijI ma.e te vAMcI saMbhaLAvavA temane kahyuM. temaNe te lakhANane gujarAtI artha kahI saMbhaLAvyo. e sAMbhaLatAMnI sAthe ja pUjyazrIe kahyuM: " jene mATe ApaNe sTeTa sAthe Aja sudhI laDatAM AvyA chIe, ane ghaNuM sahana karyuM che, temaja je sthAna zrIneminAthaprabhunA kevaLajJAna tathA nirvANa kalyANakanI bhUmi che, te pavitra pAMcamI TuMka ApaNe hAthekarIne A samA dhAnamAM sTeTane seMpI dIdhI che. eTaluM ja nahi, paNa tyAMnA mukhya daravAjA uparane baMgalo, ke jemAM ApaNe tIrtha rakSaNa aMgenA sAdhano rAkhIe chIe, te tathA gaDhanA mukhya daravAjAthI aMdara javAne raste, A badhuM ApaNuM - peDhInI mAlikInuM ja che. te daravAje-baMgale tathA raste paNa ApaNe A samAdhAnamAM sTeTane seMpI dIdhAM che. e vAta A samAdhAna sAMbhaLatAM spaSTa jaNAI Ave che. A kaI rIte vyAjabI thayuM nathI. khera ! jevI bhavitavyatA." A vAta prathama te nAgaradAsabhAInA mAnyAmAM na AvI. tyAre pU. naMdanasUri ma. e kahyuM keH "nAgaradAsa ! tame barAbara pharI vAra A vAMce, pachI nirNaya kare.' nAgarabhAIe punaH nirAMte e lakhANa vAMcI, vicArIne Akhare pUjyazrInI vAta kabUla karI. A pachI vaLI be divasa vItyAM. A vadi chaThe bapore 12-30 vAge pUjyazrI Ukilazuddhi mATe padhAryA, tyAMthI pAchAM pharatAM TekA mATe pU. udayasUri ma. tathA pU. naMdanasUri ma. sAthe te hatAM ja, te paNa sahasA belensa khasI jatAM hAtha chUTI javAthI pUjyazrI ADe paDakhe paDI gayAM. tatkALa tyAMthI upADIne teozrIne pATa para sUvarAvavAmAM AvyAM. IjanI, tapAsa karatAM jaNAyuM ke - keI hADakuM utarI nathI gayuM, ane phrekacara paNa nathI thayuM. paNa mUDhamAra vadhAre paDate vAge hate. DAbA paganA goThaNe tathA pIMDInA bhAgamAM naLI upara vadhAre vAgyuM hatuM. goThaNa upara seje paNa AvI gaye. pachADa lAgavAthI baMne paDakhe duHkhAvo thaI AvyuM. tatkAla talanA telanuM mAliza, pILIyAne lepa ane zeka va. upacAra zarU karAyA. sthAnika hADavaidya ane DokaTarane bolAvavAmAM AvyA. hADavaidya barAbara tapAsIne kahyuM ke : phekacara ke hADakuM utarI gayuM nathI. sojo ane mUDhamAra vadhAre jaNAya che. paNa mAliza va. upacArAthI ArAma AvI jaze. Ama kahIne temaNe pATe bAMdhI dIdhe. adhUrAmAM pUruM A divasamAM ja pUjyazrIne saLekhama tathA udharasanuM khokharIyuM paNa thaI AveluM. eka te azakata avasthA, emAM udharasanuM jora, ane emAMya vaLI A paDI javAne banAva banavAthI pIDA tathA duHkhAve asahya hatAM. paNa Azcarya, Aja sudhI te thoDI paNa asvasthatA AvatAM narvasa banI jatAM pUjyazrI A asahya pIDAne apUrva zAntithI sahI rahyA hatAM. keIne dukhAvAnI phariyAda nahotA karatA. jANe kazuM ja nathI banya, evAM AnaMda ane zAMtimAM teozrI magna rahevA lAgyAM. keIne UMcA sAde bolAvatAM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #358
--------------------------------------------------------------------------
________________ mahAprayANu : pazu nahi. A AnaMdamagnatA ane zAMti joIne sau sAnaMda Azrcaya pAmavA lAgyAM. AsA vida sAtame bhAvanagarathI kuzaLa hADavaidhe AvIne jhaDapI sAravAra prAraMbhI. ethI thoDIka rAhata rahevA lAgI. pATe babbe divase kheAlAtA hatA. cAra divasamAM ja sejo Ache jaNAvA lAgyuM. pUjyazrInI sevA mATe mahuvAnA zrIsaMdha khaDe page hAjara rahetA hatA. jesara-bhAvanagara va. gAmAnA bhakata zrAvako paNa kAyama AvajA karatAM hatAM. amadAvAda AsA vadi 10me pUjyazrIne tAva AvavA zarU thayA. mAMdagI eka pachI eka vadhatI hatI. enI sAthe pUjyazrInI AtmajAgRti ane zAMti paNa avirata vadhye jatI hatI. AkhA divasa tAva 103 DigrI rahyo. enI sAthe traNeka vAra ulaTI paNa thaI. 319 A tAva cintAneA viSaya banyA. gAmanA meATA DAkaTara vAraMvAra tapAsavA mATe AvavA lAgyA. davAe cAlu ja hatI. agiyArase savAre 101 DIgrI tAva hatA. tyAra pachI dhIme dhIme nAramala thaI gayA. khAraze savAre punaH tAva caDhavA zarU thayA. tharmoMmITaranA pArA ane Temparecara jANe saMtAkukaDI ramatAMDhAya tema savAre 104 thayA. pANInA potAM mUkavAM, va. upacArathI moDI sAMje ghaTIne rA thayA. paNa pachI pANA kalAkamAM 105 thaI gayA. AthI sau cintita banI gayAM. pANInA pAtAM ane kAMsAnA vADakAthI page ghI ghasavAnuM kAma cAlu ja hatuM. barAbara rAtanA eka vAge Temparecara nAramala-99 thayuM tyAre sau Azvasta thayAM. sau sAdhue tathA saMdha tyAM sudhI tyAM ja besI rahyAM hatAM. tAva nAramala thayAM chatAM becenI AkhI rAta rahI. divase ulaTI e-eka vAra thayelI. ghenane kAraNe sathArAmAM ThallA paNa thaI gayelAM. A badhAM kAraNe nabaLAI paNa vizeSa AvI gai. khIje divase dhanateraza hatI. AkhA divasa gheADA-thADo tAva rahyA karyAM. pazu khAza karatAM sArUM jaNAtuM hatuM. savAre zrInadanasUrijI ma. vagere pUjyazrI pAse beThelAM. temaNe pUjyazrIne kahyuM ; sAheba ! parama divase dIvALI che. ane pahele divase ApanA janmadivasa che. tyAre pUjyazrI kAi agama vANI bhAkhatAM hoya, tema khelyAM : "ApaNe kayAM dIvALI jovAnI che ?'' A sAMbhaLIne zrInanasUrijI ma. Ardra svare melyAM : "sAheba ! Apa Ama kaeNma elA che ?" ane te tathA khAjumAM beThelAM sau raDI paDyAM, te divase bapAre pUjyazrIe zrInaMdanasUri ma. te khelAvIne kahyuM : "naMdana ! tuM mArI pAse besa, mane geAThatu nathI." teo beThAM. pachI dhIre dhIre pUjyazrIe aneka ceAgya khAmatAnI bhalAmaNe temane karI, sUcanAo ApI. sAthe e paNa kahyu ke : "jyAre ahI' zeTha jinadAsa dharmIdAsanI peDhInA A mane derAsarAno pratiSThA thAya, tyAre eTaluM cAsa dhyAnamAM rAkhaje ke - vijJAnasUri ane padmasUrinA sa'sArI pitAnA nAmanI eka eka mUti Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #359
--------------------------------------------------------------------------
________________ 320: zAsanasam cAkkasa padharAvavAnI che." A badhI vArtA-sUcanAe temaNe 'tatti' kahevApUrvaka svIkArI.' caudaze savArathI kAMIka svasthatA jaNAtI hatI. tAva taddana utarI gayA hatA. Temparecara 95thI vadhIne 9LA sudhI thayuM hatuM. becenI paNa echI jaNAtI hatI. paNa parasevA ghaNA thatA hatA. keAIe zAtA pUchI, teA tenA javAbamAM pUjyazrIe kahyu : "mane ThIka nathI. A vakhatanI dIvALI sArI nahi jAya." A sAMbhaLI sau gamagIna banI gayAM. te divase meTAM DokaTara jayaMtibhAI jhaverI takhiyata tapAsavA AvyAM, temaNe khArAkamAM kevaLa mAsa khIne rasa vAparavA sUcana karyu. jo ke--pUjyazrI chellAM keTalAMka divasathI davA ane pravAhI sivAya bIjo khArAka nahAtAM letAM. paNa DAkaTare zakti mATe A sUcana karelu. e vakhate pUjyazrIe maMda svare kahyuM : "mArAM jIvanamAM koi vakhate saMtarUM ke mAsa`khInA rasanA me' upayega nathI karyAM. tA atyAre mane te vastu zA mATe vaparAvA che ?" asvastha avasthAmAM paNa AtmajAgRtinI apUtA A zabdomAM pratyakSa jaNAya che. DokaTara samajI hatA. pUjyazrIno anupama saMyama-sAdhanAmAM saheja paNa DhIlAza Ave, evuM karavu. acegya lAgatAM temaNe kahyuM ke : jo ema hoya, tA mAsa'bInA rasa ApaNe nathI vAparavA. A pachI tarata pUjyazrIe zrInaMdanasUrijI ma, ne kahyu` ke : "DokaTara kevAM bhalAM che ? mArI icchA viruddha kazA Agraha nathI karatAM sAMje 99 Temparecara Avyu. vadhatI jatI nakhaLAInA samAcAra amadAvAda va.nA Age. vAna gRhasthAne tAraTapAla dvArA ApavAmAM AvelA. tethI phulacaMdabhAI tathA bhAvanagara-saMdhanA zrI khAMtibhAi va. trIseka gRhasthA khAsa TrolI dvArA Aje AvI pahocyAM hatAM. rAtre pakSI pratikramaNa pUrI nirAMtathI ane upayegapUrvaka sarasa rIte karyu. pachI teozrI melyAM ke : "Aja pratikramaNa acchI tarahase thayuM che.' tyArabAda zrIkhAMtilAla amacaMda veArA, izvaradAsa mULacaMda, sArAbhAI jezIgabhAI vagere sAthe vAtacIta paNa karI. bIje divase dIvALI heAvAthI, ane pUjyazrInI takhiyata rAjanI apekSAe sArI jaNAvAthI 1 saM. 2006mAM phAgaNa mahine mahuvAmAM taiyAra thayela zrI nemipA vihAra tathA zrIRSabhazAnti vihArane aMjanazalAkA - pratiSThA maheAtsava pUjyazrInA ziSyaratneAnA vizALa samudAyanA sAMnidhyamAM ujavAyA. temAM zrInemipArzvavihAramAM (devagurUmaMdiramAM - jyAM pUjyazrIne janma thayelA) mULanAyakajI zrIpArzvanAtha, bhoMyarAmAM mULanAyaka zrIneminAtha prabhu, ane uparanA majale zrI AdinAtha prabhunI, tathA zrIRSabha zAnti vihAramAM mULanAyaka 91 IMcanA zyAma zrI kesariyAjI, tenI AjubAju 83 IMcanA kaNAvALA zyAma zrI pArzvanAtha prabhu, - 1 pUjyazrInA pitA zrI lakSmIcaMdabhAInA tathA 1 pUjyazrInA mAtuzrI dIvALIbenanA zreyArthe, temaja uparanA majale zrIzAMtinAthaprabhu (bhoMyaNIthI lAvela) vagere bhikhAnI pratiSThA karavAmAM AvI. A prasaMge pUjyazrIe sUcavyA mujaba pU. mA. zrI vijayavijJAnasUrijI ma. tathA pU, A. zrIvijayapadmasUrijI ma.nA sa'sArI pitAjInA zremA paNa eka eka biMba bharAvIne padharAvavAmAM AvyAM. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #360
--------------------------------------------------------------------------
________________ mahAprayANa 321 khAMtibhAI vagere bhAvanagaranA gRhasthAe pUjyazrI pAse bhAvanagara javAnI rajA mAgI. pUjyazrIe nA kahI. te khAMtibhAIe kahyuM ke sAheba ! cepaDApUjana karIne tarata ja AvI jaIza. eTale pUjyazrI kahe : "te tAre javuM hoya to jA."(A javAbamAM spaSTa anicchA dekhAtI hatI.) ane khAntibhAI gayA. - rAtre zeSa paDavo zarU thaze. uMgha bilakula AvI nahi. sAdhuo tathA zrAvake AkhI rAta sevAmAM hAjara hatAM. Ama ne Ama rAtri pasAra thaI, ne amAsanI savAra paDI. tyAre 9lA Temparecara hatuM. Aje dIvALI hatI. zrI vIraprabhunA nirvANa kalyANaka mahAna divasa hato. paDhiye pratikramaNa karIne tarata zrI naMdanasUri ma.ne bolAvIne pUchayuM : "naMdana ! sUrya keTalA vAge uge che?" temaNe kahyuM : 6/37 miniTe uge che, sAheba ! eTale pUjyazrIe kahyuM : "tame kaI navakArazIno samaya thayA pahelAM mane paccakakhANa parAvaze nahi. ane Aje mAre pAchu sivAya koI cIja vAparavAnI nathI." ema ja banyuM. e AkhA divasamAM pUjyazrIe phakta eka ja vAra pANI ja vAparyuM. te sivAya bIjI koI cIja ke bIjI vAra pANI paNa nahotuM lIdhuM. agiyAra vAgyA pachI tabiyata bagaDavA lAgI. TemparecaranI vadhaghaTa thavA mAMDI. ghaDIke 103 thAya, te thoDIvAramAM ekadama 9 thaI jAya. savAre 11 vAgyA sudhImAM ThallA paNa thayAM. pachI ekeya vAra na thayA. paNa zArIrika zuddhi taddana sArI hatI. nabaLAI, becenI ghaNI hatI. DokaTaro vAraMvAra tapAsavA AvatAM, ne cintita banatA hatAM. zrI saMgha, bahAranA aneka gRhastha, tathA samasta sAdhuparivAra citita vadane tyAM khaDA hatAM. sau manamAM prArthanA karI rahyAM hatAM. A vakhate-pUjyazrInA mukha para apUrva upazamapUrNa prasannatA jovA maLatI hatI. tAvanI garamI, nabaLAI ane becenI pUrA pramANamAM hovA chatAMya teozrInA mukhAraviMda para ko" apUrva zAntimaya teja camakI rahyuM hatuM. jANe-divaso pUrve mahAprayANa mATe bhAtuM taiyAra karI dIdheluM, eTale have te kaI mahatsavanI majA mANavA javA mATe nizcintapaNe teozrI taiyAra hoya, tema lAgatuM hatuM. - dAdAnI tabiyata Aje vadhAre bagaDatI jAya che, e samAcAra karNopakarNa zaheramAM prasaravA lAgyAM. thoDIvAramAM upAzrayamAM seMkaDo mANase darzane AvavA lAgyAM. jenetara Alama vizeSapaNe umaTI. "dAdA" to saunA hatAM ne ! - bapora pachI gAmanA moTA DokaTara jayaMtibhAIe tathA sTezana vibhAganA moTA DokaTare tapAsatAM temane tabiyata gaMbhIra lAgI. temaNe tarata nagarazeTha haribhAI sAthe vicAraNA karIne zrI udayasUri ma., zrI naMdanasUri ma., zrI amRtasUri ma. vagerene kahyuM keH hArTa mATe eka Ijekazana ApavAnI jarUra jaNAya che, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #361
--------------------------------------------------------------------------
________________ 322 zAsanasamrATa - zrInaMdanasUri ma.e pUchayuM : tamane mahArAjajInA zarIranI paristhiti atyAre kevI lAge che ?' nagarazeTha sIrIyasa hovAnuM kahyuM, tyAre che. jayaMtibhAI kaheH sIrIyasa nahIM, paNa verI sIrIyasa che. DekaTarane A javAba sAMbhaLIne zrInaMdanasUri ma.e kahyuM: "DokaTara ! mahArAjazrIjIe AkhI jIMdagImAM Ijekazana lIdhuM nathI. ane teo Ijekazana levAnA vicAranA paNa na hatA, to pachI atyAre-AvI sthitimAM Ijekazana ApavuM, te mane jarAya vyAjabI nathI lAgatuM. Ijekazana ApavAthI tame AyuSyabaLa vadhArI zakatA ho te kadAca ApavAne vicAra thAya. paNa A te Ijekazana ApavAthI zAnti ane samAdhimAM rahelA mahArAjazrIjInA AtmAne nAhakanI vedanA thaze." A vAta pUrI thatAM ja DokaTara tathA nagarazeTha bolyA ke : Apa kaho che, te bilakula barAbara che. Ijekazana ApavuM nathI, ApavAnI jarUra paNa nathI, ane ApavAne kaI artha paNa have nathI. have to mahArAjane vadhu ne vadhu zAMti ane samAdhi rahe, tevuM vAtAtaraNa cAlu rAkho. mAnava-gaNathI cikkAra bharAI gayelA upAzrayamAM sannATo chavAI gayo hato. nIrava vAtAvaraNa gahanatA pakaDI rahyuM hatuM. saunA dilamAM sIrIyasa zabda zULanI jema bheMkAte hato. glAna vadane sau prArthanAmagna banavA prayatna karatA hatA. sAMje pAMca vAgyA. have pUjyazrIne pratikamaNAdi Avazyaka kriyAo karAvavAnI taiyArI karI. emAM khalela na paDe, e mATe sau zAMtipUrvaka bahAra beThAM. ane zrI naMdanasUrijI mahArAjanI sAthe muni zrI dhuraMdharavijayajIe pUjyazrIne zuddha uccArapUrvaka pratikramaNa karAvyuM. saMthArAparisInI kriyA paNa karAvI. sarva jIvarAzinI sAthe khAmaNAM karAvyAM. jagatanA jIvamAtrane abhayane saMdezo ApatI kSamAnuM AdAna-pradAna karIne pUjyazrI saMsArathI nirlepa banyAM. have mRtyu Ave yA na Ave, enI pUjyazrIne paravA na hatI. badhe chAtIkaThuM banatuM mRtyu ahIM Ave, to paNa enI kAyaratA chatI thaI jAya, evAM-kSamA vIdhArI zramaNa pUjyazrI banI gayAM hatAM. kaho ke teozrI mRtyuMjaya mahAmAnava banIne mRtyune mahotsavanI jema vadhAvavA mATe sAbadAM hatAM, kAyaranI nahi, paNa vIranI mardAnagI dharIne. re ! mRtyunazullavAya, e AnuM ja nAma ne ! Avazyaka kriyA pUrI thaI, tyAre cha vAgavA AvyA hatAM. e pachI sAdhu, sAdhvI, zrAvaka ane zrAvikArUpa caturvidha saMgha bahoLA pramANamAM tyAM ekatra thaI gaye. paMca mahAvratanA zravaNa pura:sara navakAra maMtranuM raTaNa ane maraNa zarU thayuM. namo arihaMtANuM" ane "cattAri saraNe pavanajAminA upazama nItaratAM vacano pUjyazrIne karNane tathA cittane AlhAdI rahyAM hatAM. ane e AlhAda teozrInA saumya Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #362
--------------------------------------------------------------------------
________________ mahAyAtrA zAMta vadana para spaSTapaNe aMkita thaI rahyo hatA. teeAzrInA jIvanabharanI aNIzuddha sayamanI sAdhanAne eka divyapuja jANe e samAdhirUpe dekhAtA hatA. bIjo eka kalAka pasAra thayeA. medanImAM ane dhUnanA gabhIra svareAmAM bharatI thaye jatI hatI. sacArAmAM sUtelAM pUjyazrInA-vadana para patharAyelI alaukika samAdhi-yeAtine nihALavAmAM sau lIna khanI gayA hatAM, tyAre-- eka divya tejanA lIseATA samA pUjyazrInA amara AtmAe kazI vedyanA vinA, ane asAmAnya purUSane chAje tevI niryAmaNA sAthe A pArthiva vinazvara dehanA tyAga karIne svaleAkanA pathe mahAprayANa karyu. ghaDiyALanA kAMTA tyAre cha' kalAkanA samaya darzAvatA avirata gatie cAlyeA jatA hatA. re ! mahAn AtmA, mahAna jIvana ane enu' mRtyu paNa mahAn. kevu' saubhAgya ? **-- mahAyAtrA 323 [59] nemi nemasamrAT, jaththo na jo mAnavI, ?? jananI jaNe hajAra, paNa eke evA nahIM... gayA. zrIjinazAsananA rakhevALa sUrisamrAT cAlyA gayA. jenI chAyA taLe sAdhu-saMsthA nibhaya banI rahelI, e chatra naSTa thayu. samasta saMghanA zekanA kAI pAra na rahyo. satra AMsuenI dhArAe jovA maLatI hatI. kSaNavAra pahelAMnI AnaMdahelIne AMsu-helImAM palaTAvIne maheAza anelA krUra kALa jagat para jANe aTTahAsya verI rahyo hatA. AkhuM mahuvA dharatIkaMpaneA AMcakA anubhavI rahyuM hatuM. stabdhatA, niHzabdatA ane gahanatA cApAsa pharI vaLI hatI. ane pUjyazrInA ziSyagaNu ? mAviheANAM paMkhI--khALa jevI enI asahAya dazA hatI. ceAdhAra AMsu sArI rahelA e munisamUha mAnavane ja nahi, upAzrayanA pattharane paNa jANe pIgaLAvI rahyo hateA, jene kAje pAte prANa avA paNa sadA taiyAra hatA, e bhavAdhitAraka gurudeva Aje A jagatmAMthI cAlyA gayAM; e vicAre ja emanu haiyuM hacamacI uThatuM hatuM. najare jovA chatAM na mAnyAmAM Ave evA ghATa hatA. Jain Educationa International pUjyazrInI jIvanabharanI anaticAra AtmasAdhanA ane vahAlapa varSAvatI zILI hunI yAda AvatAM ja ziSyeAnA cittamAM AnAda pragaTatA hatA--re! e te gayAM, For Personal and Private Use Only
Page #363
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsanasamrAT have amArU kANu ?' ane samajInA AzvAsane mAMDamAMDa thaMbhelAM AMsunA pUra ni dhapaNe vahevA lAgatAM. 324 dIvALInI A rAta saune bheMkAra bhAsI rahI hatI. dIvaDA te ghaNAM pragaTyA hatAM, paNa e badhAMya Aje nisteja dIsatAM hatAM. emanu teja Aje haNAI gayuM hatuM. kAraNa ?-- --(mA) dIvALIneA eka jyeAtiya dIvaDA Aje aleApa banyA hatA--AlavAI gayA hatA. re ! aneka dIvAomAM akhUTa nUra pUranAra e dIvaDAnI divya jgyAta have kAM jovA maLaze ? * bhagnahRdaya anelA pUjyazrI udayasUrijI mahArAja Adie zrI saMghanI vina MtithI pUjyazrInA sayamapUta dehane vAsarAvavAnI kriyA karyA bAda gRhasthAe ucita snAna- vilepanAdi karyu. bAda zuddha nUtana vacceA paridhAna karAvIne pUjyazrInA dehane te ja sthAne padmAsane padharAvavAmAM AvyeA. * ** enA atima darzana mATe AkhuM gAma umaTayu'. eka mANasa enA dana vinAnA na rahyo. AkhI rAta upAzrayamAM leAkeAnI avarajavara cAlu ja rahI. sau dAdAnA darzana karIne gamagIna hRdaye ane AMsubhInI AMkhe pAchAM vaLatA hatAM. khIjI tarapha--AMsunA vegane kaI rIte na rokI zakavA chatAM paNa pU. zrI naMdanasUrijI mahArAje nagarazeTha hirabhAI sAthe besIne pUjyazrInA saMsArI bhANeja prA. haThIcaMda jIvaNalAla pAse bhAratabharamAM tamAma gAmeAnA sa`gheA, pU. munivarA tathA bhakta gRhasthA vagere upara pUjyazrInA samAdhimaya kALadharmanA samAcAra jaNAvatA tAra zarU karAvyA. lagabhaga 450 tAra te rAtre ja thaI gayA. khIje divase paNa 300 jeTalAM khAkInA tAra thayA. A tAra jyAM jyAM paheAMcyA, tyAM tyAM gherA zekanuM vAtAvaraNa chavAvA lAgyuM. te te gAmAnA zrAvaka-saghA je maLe te sAdhanamAM besIne vahelI take mahuvA ravAnA thavA lAgyA. e jamAnAmAM AjanA jevI TreIna ane khasanI sisA dula bha hatI. rastAe patharALa, kAcA hatA. rAtanA samaya hateA eTale meTara-gADI vagere sAdhanA maLavA paNa ghaNAM muzkela hatAM, te paNa bhaktivALA zrAvakA seMkaDAnI saMkhyAmAM game te rIte mahuvA AvI paheAMcavA lAgyA. tArane teA jANe daroDA paDyo. dilagIrI darzAvatAM seMkaDA tAra mahuvAnI peAsTa ephise utaravA lAgyA. bhAvanagaramAM khAMtibhAI vArAne A khabara maLyA, tyAre temanA duHkhane-zAkane pAra na rahyo. temane have samajAyu ke--pUjyazrIe te divase javAnI nA kema pADelI ? temanA haiyAmAM pArAvAra pastAvA thavA lAgyA. paNa have zuM thAya ? Jain Educationa International pUjyazrInA parama anurAgI ane zrI kadaMbagiri tInA punaruddhAranA pAyAthI mAMDIne Aja sudhI ane AjIvana peAtAnA tana-mana-dhanane samapI denAra kAmadAra amaracaMdabhAI caudazanA divase ja pUjyazrInI taaiyata sArI jaNAyAthI dara besatA mahine yAtrA For Personal and Private Use Only
Page #364
--------------------------------------------------------------------------
________________ mahAyAtrA 325 karavAnA peAtAnA niyama pramANe kada aMgirinI yAtrAe gayA hatA. temanA manamAM ema ke besatA varSanI yAtrA karIne tarata mahuvA paheAMcIzuM. paNa jyAre tee mahuvA AvI paheAMcyA, tyAre temaNe A vAghAtajanaka banAva nihALyo. pachI teA pUchavuM ja zuM ? niravidha du:khanI lAgaNI aMtastalane hatavihata banAvI rahI. zrIsa'ghe rAteArAta sAcA kinakhAkhathI maDhelI suMdara pAlakhI taiyAra karI. saM. 2006 nA prAraMbhanA divase-kAka zudi ekama zanivAre 9-0 vAge pUjayazrInA dehane e pAlakhImAM birAjamAna karAyeA. ane tarata aMtima mahAyAtrA zarU thaI. hajArAnI medanIthI sAre ce mAga cikkAra hatA. aDhAre Alama peAtAnA dAdA' ne aMtima vidAya ApavA mATe AMsubhInA cahere ekatra maLyA hatAM. jaya jaya naMdA, jaya jaya bhaddA'nA gaganabhedI avAja sAthe pUjyazrInA kuTuMbIjaneAe ane saMghanA AgevAne e jyAre pAlakhI upADI, tyAraneA karuNa dekhAva hRdayadrAvaka banI gayA. ziSyagaNunuM mUka rudana, ethI janmatI hRdayaspazI karuNA, ane enAthI vyApatI stabdhatA pASANu dilane paNa pANI banAvavA samartha hatI. re kALa ! tuM kevA niSThura che ? atimayAtrAnI AgalI hurALamAM benDa vAgI rahyuM hatuM. enA karuNa vairAgyapreraka sarAdA haiyA sAMsaravA utaratAM hatAM. tyArabAda dhUpanA goTegoTAM uDADatAM kuMDAe, gulAlanA uchaLatAM DhagalAMe, ane hajArAnI medanI vacce cAlI rahelI bhavya jariyAna pAlakhI najare paDatI hatI. pAlakhInI pAchaLa dInajanAne anukaMpAdAnarUpe anAja, lADu, keLAM, mAsI vagere khAdya padArtho tathA reAkaDa nANAMnuM chUTe hAthe dAna ApatAM bhAvikajaneA najara paDatAM hatAM. jaya jaya noMdA, jaya jaya bhaddA'nI gheASaNAothI AkhuM gAma zabdamaya banI gayuM. hatuM. e zabdo jANu sUcavatAM hatAM ke--AvAM mahApuruSane mana tA mRtyu paNa eka vijayayAtrA che. A mahAyAtrA pharatI pharatI jAhera rastA para AvI ke jyAM pelA pAnasepArIvALAnI dukAna AvelI. bhA.va. amAse tene AveluM svasa atyAre akSarazaH satyasvarUpe teNe nihALyuM. e ja--svapnAmAM dIThelI pAlakhI, hAreAnI medanI ane gulAlanA DhagalA atyAre tene jovA maLyA. phakta teNe kAI ne chA na pIvaDAvI. (svapnamAM badhAMne rachA pIvaDAvelI.) ATaleA taphAvata svapnamAM ane satyamAM rahyo. mahAyAtrA gAmamAM phrIne gAma bahAra vAzItaLAvanA jhAMpe AvelA khAlAzramanA makAnanI uttaradizAe khAlAzramanI jagyAnA ja eka bhAgamAM bhUmi-pramAna karavApUrvaka pAlakhIne padharAvavAmAM AvI. pachI pUjyazrInA AkhA dehane pharatAM zuddha caMdananA kASTha geAThavavAmAM AvyA. phakata mukhAraviMdanA bhAga khullA rakhAyeA. paNa e vakhate mukhAraviMda para evu' alaukika teja ane prasannatA chavAyelAM ke--jonArAne lAge ke--hamaNAM ja mahArAjajI khelI uThaze. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #365
--------------------------------------------------------------------------
________________ 326 zAsanasamrATuM amadAvAda-bhAvanagara-pAlitANuM-jesara-kuMDalA-taLAjA-boTAda vagere aneka gAmonA seMkaDo zrAvake Avye ja jatAM hatAM. ghaNAM rAtre AvI gayAM hatAM. keTalAMka paroDhiye, keTalAMka aMtima yAtrAmAM ane keTalAMka agnidAhanI zarUAta pUrve hAjara thaI gayAM. hajI paNa lake Age ja jatAM hatAM. ekatra karAyela trIsa maNa pramANa caMdanakASThanI goThavaNuM vyavasthita thaI gayA pachI pUjyazrInA bhAI zrI bAlacaMdabhAInA suputra zrI kapuracaMdabhAI tathA zrI caMpakabhAIe bhAre haiye agnidAha dIdhe. pAlakhImAMthI vastrano ke bIjI koI cIjano eka kakaDo paNa keIne levA na devAye. dhIme dhIme agni prajavalita banato gayo. javAlAe UMcI ne UMcI uDavA lAgI. agnidAhanI samApti sudhI hajAro mANaso nirAnaMdabhAve tyAM ja hAjara rahyAM. teonuM mana tyAMthI khasavA mATe saMmata nahotuM thatuM. keI mahAmUlI vastu pote khoI che, evo bhAra saunA cittamAM vyApI gayo hato. agnidAha zarU hato, tyAre saune eka AzcaryakAraka vAta jovA maLI. amuka gAmavALA bhAIe mahuvA AvavA mATe kayAranA ravAnA thaI cukelAM. paNa sAdhananI tathA rastAnI agavaDane kAraNe agnidAha zarU thaI gayA chatAM teo pahoMcyA na hatAM, paNa jyAM sudhI AvI na pahoMcyAM, tyAM sudhI pUjyazrInA zarIranA amuka bhAga agnijavALAthI aspRzya-kore ja rahyo. jyAre nakkI thaI gayuM ke-have eka paNa vyakti AvavAnI bAkI nathI rahI, sau AvI gayAM che, ane saue darzana karI lIdhAM che, tyAre tarata ja e bhAga paNa agnisAt banI gayo. tyAre trIje dainika prahara cAlato hato. "20 ghaDI ane 15 paLa" A samaya barAbara thayo hato. * AjathI barAbara 77 varSa pUrve-saM. 1929nI kArtaka zudi ekamane zanivAre A mahuvAmAM ja pUjyazrIno janma thayo, tyArano ekkasa samaya paNa "20 ghaDI ane 15 paLa" ja hatA. mahuvAmAM janma, ne mahuvAmAM aMtima vidAya. besavAM varSe janma. besatAM varSo pUrNa vilaya. zanivAre janma, zanivAre pUrNa deha vilaya. 20 ghaDI, 15 paLe janma, ne te ja samaye pUrNa vilaya. pUjyazrInA vinazvara pArthiva dehe barAbara 77 varSa pUrAM karyA. kevI mahAna ghaTanA ! seMkaDo varSomAM kadI na banelI A mahAna ghaTanAnI noMdha koI ItihAsakAra leze, tyAre tene potAnA itihAsanI aneka navInatAmAM eka noMdhapAtraviziSTa navInatA A "mahAna ghaTanA" cokkasa pUrI pADaze. agnisaMskAranI pUrNapaNe samApti thayAM bAda sau hatAza haiye ne bhAre pagale pAchAM vaLyAM. upAzraye jaIne guru mahArAjanA zrImukhe zAnti pATha sAMbhaLavA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #366
--------------------------------------------------------------------------
________________ mahAyAtrA 027 upAzrayamAM pU. AcArya bhagavaMtAdi caturvidha saMghe bapora pachI vidhipUrvaka devavaMdana karyuM. tyAM sudhImAM aMtima yAtrAmAM gayelAM gRhastha AvI pahoMcyA. pU. zrInaMdanasUrijI mahArAje teo saune moTI zAntine zAntidAyaka pATha saMbhaLAve. pachI pUjyazrInA svargagamananA sthAne suMdara derI banAvavAno nirNaya levAye. mahuvA saMghe pUjyazrInI puNyasmRti nimitte aThThAI mahotsava ujavavAno nirNaya lIdho.1 bAda sau vikharAyAM. atyAra sudhI kriyAmAM rata rahelAM pU. munivaryo have nivRtta thayAM. kAryavyagratAne kAraNe mahAparANe avarodhAyelAM AMsunA baMdha have tUTI gayAM. samatAnA jIvanavratanA pAlanahAra e munibhagavaMte A zokanA ne azrunA vegane rokavA mahenata karI rahyAM hatAM. paNa re ! jyAM e jIvanavratanA dAtA, ane pitAnA tuccha jIvananA uddhAraka guru bhagavaMta ja jyAre ciraviraha karAvIne cAlyAM gayAM, tyAre e vega zuM aTake ? guru bhagavaMta vinAne upAzraya jANe khAvA dhAte hate. upAzraya te ThIka, paNa he zAsanadeva ! A tapAgacchanuM zuM thaze ? anAtha banelAM ene sAce adhinAyaka have keNa banaze? A savAlano javAba mAMgate koI bhaktajana Artasvare vilapI rahyo hate - "tapagaccha thaze anAtha, zuM khAI dhIMge dhaNuM ? gho bIje jinarAja, madhumatInA e lAlasama..." 1. mahuvA saMghe A mahatsava kA. zu. 6 thI 14 sudhI ujavyo. noMdha - saM. 2006nA phAgaNamAsamAM thayelA pratiSThA-utsava vakhate pUjyazrInA aMtima saMskAranI bhUmimAM uttama smAraka banAvavAno zrIsaMdhane vicAra thatAM, tyAM zrIzAntinAtha prabhuno zikharabaMdhI prAsAda baMdhAvavAno nirNaya levAyo. emAM pUjyazrInI caraNapAdukA paNa padharAvavAnuM nakkI thayuM. e prAsAda taiyAra thaye saM. 2015mAM ene aMjanazalAkA--pratiSThA mahotsava mahuvA-saMghe ghaNAM umaMgathI karyo. jo ke prAsAda baMdhAyA pahelAM paNa saM. 2013mAM tyAM yAtrikone darzana mATe pUjyazrInI pAdukA virAjamAna karelI. e pAdukAmAMthI aneka vAra amIjharaNuM thatAM. pratiSThA pachI paNa e amIjharaNAM avAranavAra thatAM ja rahetAM. pUjayazrInA svargagamana-sthAne paNa zrIsaMdhanA AdezathI sata phUlacaMdabhAI chaganalAle suMdara karI baMdhAvI, temAM caraNapAdukA padharAvyA. A pagalAMmAMthI varSamAM keTalIya vAra amIjharaNuM va. camatkAro thatAM ja rahe che. je pUjyazrInA mahAna saubhAgya ane uccagatinA sUcaka che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #367
--------------------------------------------------------------------------
________________ [60] ane chelle...... prabhAvazALI vyaktitva, tejasvI nayane, gaMbhIra vANI, bhavya kapALa ane khaDatala kAyA.... Aja emanuM citra AMkha sAme jAgRta thAya che. : jaina samAjanA kalyANa mATe teoe aneka kAryo karyA che, je kAryo koI paNa samAjathI ke lAgavagathI na thaI zake, te kAryo emanA prabhAvika puruSArthathI thayAM che. | mahuvAnI dharatI para e jamyA hatA, ane vidhinA akaLa vidhAna pramANe mahuvAmAM ja teo kALadharma pAmyA. je divase bhagavAna mahAvIra kAyAno chello saMparka dUra karIne mokSe gayA hatA, te ja divase-e dIpotsavInI saMdhyAe AcArya vijayanemisUrIzvarajI paNa nazvara kAyA cheDIne cirakALa mATe vidAya thayAM che. * jaina saMskRtimAM janmanuM gaurava nathI....mRtyunuM gaurava che... ane pharIvAra na janmavuM paDe evA bhavya mRtyunuM gaurava che. - jene mAne che ke janma ane mRtyu e to ja teonI lIlA che. kadI janmavuM na paDe evA mRtyunI siddhi e ja mAnavInA puruSArthanI aMtima siddhi che. AcArya vijayanemisUrIzvarajI mahArAja evI ja bhavya siddhinA paMthe hatA......... emanuM mRtyu-sAmAnya mAnavInuM mRtyu nathI.. mRtyune jItanAra saMpradAyanA eka agragaNya mazAlacInuM mRtyu che. emanA mRtyu para zekanA zabdo veravA eTale e tejasvI saMtane na oLakhavA jevuM che. ame eka ja vastu IcchIe chIe ke jaina samAjane emanuM mRtyu no mArga dekhADe jaina samAjamAM vyApta banI rahelA aMdhakArane e mRtyunI tejarekhA bhede ! - zAsanadeva e jIvanavijetAnA AtmAne saMpUrNa zAMti arpe. ane emanA ziSyasamudAyamAM tejanI dhArA cAlu rAkhe." - pUjya zAsanasamrATanA kALadharma pachI eka vartamAnapatranA taMtrIlekhamAM levAyelI nedhana A zabdo emanI himAlaya sama unnata bhavyatAnI AcherI jhAMkhI karAve che. ( janmavuM, jIvavuM ane maravuM e te saune mATe sAmAnya che. janmIne je jIvana jIvI jANe che-jIvana vijetA bane che, ane prAMte mRtyuMjayatvanA mAge Agekadama baDhAvato mRtyune vare che, e vyakti mahAmAnava bane che. pUjya zAsanasamrATu AvA ja eka mahAmAnava hatA. emanA bhavya jIvana-darpaNamAM eka vAra DekiyuM karIe to Thera Thera emanI bhavyatA aneka svarUpe pratibiMbita thatI dekhAze. emanI e bhivyatAnI niSkalaMka pratiSThAyA emanA ziSyaratnamAM Aje paNa jaIe chIe, tyAre sahaja rIte ja ApaNuM mastaka gauravannata banI jAya che. zAsanasamrATranA jIvananI ane mRtyunI A bhavyatA ApaNane cirakALaparyata preraNuMnA pIyUSa pAya . 1. jayahiMda, tA, 25-10-49 na taMtrIlekha. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #368
--------------------------------------------------------------------------
________________ guruviraha-vedanA hameM dIna dukhiyArAM cha 2, tuja viraha aganamAM vasatAM. jalI uThe che jvalaMta vALe aMgeaMga hamArA gurUjI mArA ! aMgeaMga hamArAM tuja darzananA pUraNa pAsAM, samartha sarajanahAra ! hame dIna dukhiyArAM jI re...... (masta kavi) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #369
--------------------------------------------------------------------------
________________ pariziSTa-1 pUjya zAsanasamrA kALadhama pachI aneka sthaLonA saMghae sabhA bharIne karelA virahanA TharAvo, tathA mahuvA AvelA sahAnubhUti-saMdezAo. amadAvAda-nagarazeThanA vaMDAvIlAmAM nagarazeTha zrI vimaLabhAI mayAbhAInA pramukhasthAne maLelI zrIsaMghanI miTiMgamAM thayela TharAva- tA. 24-10-49 zrI jaina zAsananA staMbharUpa, aneka tIrthoddhAraka, SazAstravizArada, zAsanasamrA, parama tAraka, prAtaHsmaraNIya pUjyapAda AcArya bhagavaMta zrI vijayanemisUrIzvarajI mahArAjazrIjInuM vIra saMvata 2475nA Aso vada 0)) carama tIrthapati bhagavAna zrI mahAvIra prabhunA nirvANakalyANakanA mahAmAMgalika-dIvALInA parva divase sAMjanA sAta vAge, mahuvA mukAme, samAdhipUrvaka svargArohaNa thayuM che, jethI jagatane eka AdhyAtmika mahAna AtmAne viraha thayo che. teo zrImAnanA aneka upakArane ane asahA virahane punaH punaH smaraNa karatAM amadAvAdane zrIsakaLa saMgha tIvra vedanA anubhave che. sAthe AvA aneka ucca cAritryavALA ane zAsananA sevake avicchinnaprabhAvazALI vItarAga zAsanamAM pragaTa thAo ane vItarAga zAsanane jaLahaLatuM banAve evI zrIsakaLasaMgha prArthanA kare che." vimaLabhAI mayAbhAI nagarazeTha. zrI jaina tatvavivecaka sabhA (amadAvAda)e pasAra karela TharAva zrI jaina tatvavivecaka sabhAnA sabhyonI A sabhA paramapUjyapAda prAtaHsmaraNIya AcArya mahArAja zrI vijayenemisUrIzvarajI mahArAjanA vi. sa. 2005 nA Aso vadi amAsanA prabhu zrI mahAvIradevanA nirvANanA parama pavitra divase thayela kALadharma prasaMge asahya virahanA duHkhanI UMDI lAgaNI anubhave che. svargastha sUrijI mahArAja A sabhAnA sthApaka-preraka ane mArgadarzaka hatA. ane temanA jevA zirachatranA cAlyA javAthI sabhAne na pUrI zakAya evI khoTa AvI paDI che. A sabhA uparAMta AkhA jaina saMghane mATe pUjya AcArya mahArAjazrI samartha AdhArastaMbharUpa hatA. tethI AkhA jaina saMghane, ane eka mahAna dharmagurUnA cAlyA javAthI AkhA dezane moTI khoTa AvI paDI che. svargastha sUrijI mahArAja te parama ujajavaLa cAritranuM pAlana karIne uccagatinA adhikArI banyA che. eTale teozrInA mATe zokamagna na thatAM teozrInI uttama dharmabhAvanA ane zAsanasevAnuM punaH punaH smaraNa karIe chIe ane teozrInA AtmAne parama zAMti IcchIe chIe, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #370
--------------------------------------------------------------------------
________________ pariziSTa-1 svargastha sUrijI mahArAja pitAnI pAchaLa vidvAna ane cAritrapAtra ziSya-praziSyone bahALo samudAya ane aneka dharmakAryone vArase mUkatA gayA che. e bInA A sabhAne tema ja jaina saMghane mATe khUba AzvAsanarUpa che. pUjya AcArya mahArAjanA vidvAna ziSya pUjya AcArya mahArAjanI jema ja A sabhAne dhArmika daravaNI ApatA raheze, ane svargastha sUrijI mahArAjano pavitra AtmA amane dharmakAryomAM preraNA karatA raheze evI AzA sAthe ame sUrijI mahArAjanA ziSya-praziSyo sAthe sahAnubhUti ane samavedanA vyakta karIe chIe. narendrabhAI sArAbhAI zrI jaina saMgha-bhAvanagare karelo TharAva tA. 24-10-49 zrIbhAvanagara jaina ve. mU. pU. tapAsaMghanI Ajaroja maLelI mITIMga ApaNuM samasta jaina saMghanA mahAna AcArya zrImad vijayanemisUrIzvarajI mahArAja saMvata 2005 nA A vadi 0)) zukavAra, tA. 21-10-49 nA roja zrImahuvA mukAme kALadharma pAmyA te khabara jANuM bhAvanagara jaina saMgha atyaMta dilagIrI darzAve che. AvA parama upakArI mahAna pavitra AcAryazrInA svargavAsathI zrIsaMghane pUrI zakAya nahi tevI khoTa paDI che tema mAne che. ane teonA AtmAnI zAMti cAhe che." (sarvAnumate pasAra) li. verA khAMtilAla amaracaMda (miTiMganA pramukha) suratanA zrIsaMghanI miTiMga karelo TharAva - tA. 25-10-49 paramapUjya tIrthoddhAraka samartha vidvAna AcArya mahArAjazrI vijayanemisUrIzvarajI saMvata 2005 nA Avada amAsa eTale dIvALInA divase mahuvA mukAme kALadharma pAmyA tethI zrIsakalasaMghanI A sabhA sakheda duHkhanI lAgaNI pradarzita kare che, ane prabhu emanA AtmAne zAMti Ape evI hAdika prArthanA kare che." li. nagarazeTha bAbubhAI gulAbabhAI - (dhI nagarazeTha enDa jaina saMghapati-surata) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #371
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsanasamrAm zrI mahuvA yuvaka samAja-muMbaI e karelo TharAva - tA. 29-10-49 jainAcArya zrI vijayanemisUrIzvarajI mahArAja ghaNuM lAMbA samaye samasta prajAnA AgrahathI potAnI janmabhUmimAM comAsuM rahevA padhAryA. teozrI mahuvA (saurASTra) mukAme pitAnA vatanamAM saM. 2005 nA divALInA divase kALadharma pAmyA. teTalA mATe muMbaInI jAhera prajA, mahuvA tathA mahuvA mahAlanA nAgarikenI AjanI A sabhA potAnA UMDA khedanI lAgaNI anubhave che. teozrInA kALadharmathI janatAne ghaNuM meTI khoTa paDI che. - teozrI bALabrahmacArI, agAdha jJAnI, uMca cAritryazALI, ane mahAna tyAgI AcArya hatA. temanA vizALa jJAna ane sevAne lIdhe sArAye hindImAM teo uccatara sthAna dharAvatA hatA. teozrIe pitAnI janmabhUmi-mahuvAne sArAye hindamAM gauravazALI banAvI hatI. teozrInI smRtio khAsa karIne gujarAta ane saurASTramAM Thera Thera najare paDe che. temanA AtmAne parama zAnti maLe te mATe paramAtmAne prArthanA karIe chIe. li. jayaMtilAla vI. mahetA dolatarAma je. pArekha (mAnada maMtrIo) metIcaMda giradharalAla kApaDIA (sabhAnA pramukha) muMbaInA jainenI miTige karelo TharAva tA. 24-10-49 pUjyapAda jainAcAryazrI 1008 zrI vijyadarzanasUrIzvarajI mahArAja sAhebanI sevAmAM--pAMjarApoLa jaina upAzraya, amadAvAda. savinaya vaMdanApUrvaka nivedana ke-zrI jaina zvetAMbara konpharansa, zrI a. bhA. vetAMbara sthAnakavAsI jaina konpharansa ane zrIdigaMbara jaina tIrtha kSetra kamiTInA saMyukta Azraya heThaLa ravivAra, tA. 23-10-49 nA roja zrI naminAthajI ma. jaina derAsaranA upAzrayamAM maLelI jainonI jAherasabhAmAM pUjyapAda jainAcArya zrI 1008 zrI vijayanemisUrIzvarajI mahArAja sAhebanA svargavAsa aMge nIce mujaba TharAva sarvAnumate pasAra thayela che. -TharAvajainAcArya zrI 1008 zrIvijayanemisUrIzvarajI mahArAja saurASTramAM mahuvA mukAme saMvat 2005 nA dIpAvalInI rAtrie kALadharma pAmyAnA samAcArathI jaina samAjane atyaMta AghAta thayela che. teozrInA virahathI jaina samAjane eka mahAna vidvAna, siddhAMtapravINa, cAritrazIla, zAsanaprabhAvaka ane agragaNya AcAryanI na pUrAya evI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #372
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1 pariziSTa-1 khATa paDI che. teozrInA AtmAne ana ta ane zAzrvata zAMti maLe evI A sabhA prAthanA kare che." -*1 dAmajI jeThAbhAI phulacaMda zAmajI (cIpha sekreTarIjha) --pramukhasthAnethI : sarvAnumate pasAra li. sevaka amaratalAla kAlIdAsa muMbainA jaineAnI jAhera sabhAnA pramukha zrI jaina zve. mU. pU. konpharansa-mu MbaI nA TharAva tA. 24-10-49 pUjyapAda jainAcArya zrI 1008 zrI vijayeAyasUrIzvarajI mahArAja sAhekhanI sevAmAM-mahuvA. savinaya vaMdanApUrvaka nivedana ke--saurASTramAM mahuvA mukAme sa Mvat 2005 nI dIpAvalInI rAtrie pUjyapAda zAsanasamrAT jainAcAya zrI 1008 zrIvijayanemisUrIzvarajI mahArAja sAhebanA svargavAsanA samAcArathI atyaMta AghAta thayela che. teozrInA virahathI jaina samAjane eka mahAn vidvAn, siddhAMtapravINa, cAritrazIla, zAsanaprabhAvaka ane agragaNya AcAya nI na pUrAya evI kheATa paDI che. teozrInA AtmAne anaMta ane zAzrvata zAMti maLe evI zAsanadevane prArthanA che. Jain Educationa International zrI jainadhama prasAraka sabhA-bhAvanagaranA TharAva zrIbhAvanagara jaina dharma prasAraka sabhA taraphathI nimaMtrita thayela sabhAnA sabhya ane anya gRhasthAnI A mITIMga pUjya AcArya mahArAja zrIvijayanemisUrIzvarajI mahArAja sa. 2005nA AseA vada 0))ne zukravAranA rAja mahuvA mukAme kALadhama pAmyA te mATe peAtAnA atyaMta zAka vyakta kare che, teozrInA kALadharma pAmavAthI samasta jaina saMghamAM na pUrAya tevI bhAre kheATa paDela che. sadUgata AcAya mahArAjazrIe peAtAnA sATha varSa jeTalA lAMmA dIkSA paryAyanA samayamAM jaina tattvajJAnanA abhyAsa ane pracAra mATe, jaina dharmanA udyota mATe, tIthInA rakSaNa ane vRddhi mATe, sAdhu saMsthAnI pavitratA ane ekatA sAcavavA mATe AjIvana avirata prayatna karI, je ujjavaLa dRSTAMta peAtAnA jIvanathI jaina samAja samakSa rajU karyuM che, tenu' smaraNa karatAM A sabhAne teezrIne mATe atyaMta mAna thAya che. ane tenI saha` noMdha levAmAM Ave che. svargasthane AtmA akhaMDa zAMtimAM rahe evI paramAtmA pAse amArI prArthInA che. li. li. sevakameghajI seAjapALa (pramukha) jaina dharma prasAraka sabhA. jIvarAja AdhavajI dezI (pramukha) For Personal and Private Use Only
Page #373
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsanasamrATuM dhI jana esesiezana opha InDiyAne TharAva (muMbaI) tA. 24-10-49 pUjyapAda jainAcArya zrI 1008 zrI vijayadarzana sUrIzvarajI mahArAjanI sevAmAM-mu. amadAvAda. savinaya vaMdanApUrvaka nivedana ke-saM. 2005nA dIvALInI rAtrie pUjyapAda zAsanasamrATra jainAcArya zrI 1008 zrI vijayanemisUrIzvarajI mahArAja sAhebanA mahuvA mukAme svargavAsa thayAnA samAcAra sAMbhaLI atyaMta AghAta thayo che. teozrInA virahathI jaina samAjane eka mahAna vidvAna, siddhAMta pravINa, tIrthoddhAraka, cAritrazIla, zAsanaprabhAvaka, dezakALanA jJAtA, ane agragaNya AcAryanI na pUrAya evI khoTa paDI che. teozrInA AtmAne anaMta ane zAzvata zAMti maLe evI zAsanadevane prArthanA karIe chIe. - li. sevaka mehanalAla bhagavAnadAsa jhaverI - e. se.nI vaMdanA zrI mahAvIra jaina vidyAlaya-muMbaIe karelo TharAva "tA. 21-10-1949nA roja mahavAmAM. AcArya zrIvijayanemisUrIzvarajI kALadharma pAmyA tenI Ajaroja maLela zrI mahAvIra jaina vidyAlayanI vyavasthApaka samiti sakheda noMdha le che. zraddhA ane bhaktinA pratIkarUpa evA vidvAna AcAryazrI vijayanemisUrIzvarajInI khoTa AvA viSamakALamAM saheje pUrI zakAya tevI nathI. jene-zrAvake ane zramaNone AthI maTI eAtha gaI che. dhArmika ane tene pariNAme sAmAjika kSetra para gurUdevanI addabhuta zakti pravartatI hatI. temanI pratibhA, vidyA ane ujajavala cAritra saghaLA jaina samAja mATe AdarapAtra Adarza banI rahe ema Icche che. sUrIzvarajInA ziSyagaNa ane bhaktanI sAthe A samiti zekanuM saMvedana kare che, ane sUrIzvarajInA AtmAne parama zAMti prArthe che." ___ snehAjalI - "Aja eka aise hI jyotirdhara ko hama snehAJjalI se tRpta kara rahe haiM / jo ki yugameM dhIra-vIra aura gaMbhora the / nAma jinakA vizvavikhyAta sUrisamrAT vijayanemisUri thA / hamAre vo sacce hRdayaMgama hRdaya ke hAra the| jaina jAtike sacce zRgAra the| unakA adhatAra bhUmibhAra ko halakA karane ke lie thaa| unhoMne vo kAma kara batalAe jo ki azakya to nahIM apitu sAmAnya vyaktiyoM ke lie duHzakya the| unakI tIrthabhakti, unakI zAsana dAjha, unakA prakhara pratApa aura vizuddha cAritra asaMkhya RSiyoM muniyoM-ke lie anukaraNIya thaa| jaba se rAjanagara ke vizAlAMganameM munirAjoM kA ekatrI-bhAva huA taba Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #374
--------------------------------------------------------------------------
________________ pariziSTa-1 se hamAre aura unake hRdayakSetroM meM sneha-balliyAM aisI aMkurita huI ki jo dinapratidina bar3hatI hI gaI aura anta taka miSTa phala detI rhii| Aja vaha uccAtmA saMsAra se uTha gayA / jinakI guNagAthAeM bhArata ke bhaktajana pratyeka grAma-nagara meM gA rahe haiM / unakA saMsAra se prasthAna karanA mAnoM jaina samAjakA eka pratApapuJja kA bikharanA hai / unake svargastha hone se hamAre AtmAmeM jo samavedanA ho rahI hai, ise hama kina zabdoM meM vyakta kareM ? zAsanadeva aise prabhAvika udyotaka zAsanabhaktoM ko isa bhUmimaMDala meM punaH punaH avatIrNa kareM, yahI hamArI antaraMga abhyarthanA hai / hamArA unakA yaha asahya viyoga punaH bhavAMtara meM saMyoga rUpase pariNata hokara hamAre saMtapta hRdayoMko zAMtiprada ho, yaha manaH kAmanA hai // ' kArtika zudi 10 } bhAvanagaranA mahArAjA ane madrAsanA gavanara zrIkRSNakumArasi MhajI (ke. sI. esa. AI.)nA saMdezA sUrisamrAT AcArya mahArAja zrIvijayanemisUrIzvarajInA svargavAsa dIvALInA rAja mahuvA mukAme thayAnA samAcAra jANI mane ghaNI dilagIrI thaI. svastha AcA` mahArAjanA paricayamAM huM e traNa vakhata ALyeA hateA. kada khagirinA tImAM mahArAjazrIne huM eka vakhata maLyo hatA. kadaMbagirimAM mahArAjazrInA upadezathI baMdhAyela derAsara joI mane ghaNA AnaMda thayA hatA. khIje eka prasa Mge eTAda zaheramAM mahArAjazrInA dana karavAnA mane lAbha maLyo hatA. mahArAjazrInI apUrva vidvattA, zuddha cAritrya, prakhara vyAkhyAna zailI ane sadharma pratye samabhAvanA joI temanA tarapha mAna thayA sivAya rahe nahi. vijayavallabhasUri : sAdaDI (mAravADa) AvA prabhAvazALI dharmopadezaka bhAvanagara rAjyamAM janmyA hatA, bhAvanagara rAjyamAM AcAya padavIne pAmyA hatA ane bhAvanagara rAjyamAM ja svavAsa pAmyA hatA te mane eka gauravane viSaya che. Jain Educationa International pUjya AcArya mahArAjazrIneA amara AtmA cirasthAyI zAnti bhAgave evI prabhu pAse mArI prArthanA che. - kRSNakumArasiMh -* 1. jainadharmAM prakAza- sa. 2006, kArtikanA aMkamAMthI uddhRta nIlama khAga pelesa, bhAvanagara. For Personal and Private Use Only
Page #375
--------------------------------------------------------------------------
________________ bAlucara sTeTanA mahArAjA zrI bahAdurasi MhajInA sa MdezA AcAya mahArAja zrI uThThayasUrIzvarajI mahArAja, muH mahuvA mAhArAja mAhAdurasidhakA mehata vaMdanA avadhAriye ! TeligrAma ApakA milA. paDhake kheAhata duHkha bhayA. AcAya mAhArAja vijayanemisUrijI mAhArAja sAhakhake svargavAsa hAne se jainasamAjakA behAta nukazAna bhayA. isa samaya unake rahane se jaina kAmakA eheAta phAyadA thA--aSa unakA 1jaghe Apa pUrana karane se kheAhAta khuzI. aura sArA jaina kAmakA hita hAyagA. te dharmAMkA unnati DAyagA, hemare lAyaka sevA cAkarI kamAI egA. valabhIpuranA ThAkora sAheba zrI gaMbhIrasiMhajInA hajUra hukama zvAsanasamrAT tA. 1-11-49 na- 1 sane- 1949-50 AdhAta tIrthaM svarUpa sUricakracakravatI zrImad vijayanemisUrIzvarajI mahArAja sAheba kALadharma pAmyAnA samAcAra sAMbhaLI amane ane amArA rAjakuTu ane bahu ja thayela che. pUjyapAda AcArya zrInA dharmaprema amArA rAjakuTu a pratye tema ja valabhIpuranI prajA pratye adbhuta hatA. prAtaHsmaraNIya mahArAjazrInI khATa amAne ane jaina zAsanane kadI pUrI thaI zake tema nathI. Jain Educationa International vinIta mAhArAja mAhAdurasiMgha AjanA navA varSInI kacerI pUjya AcAryazrInA mAnamAM khaMdha rAkhavAnuM kramAvavAmAM Ave che. 1. emanuM sthAna, A TharAvanI nakala pUjyazrI udayasUrIzvarajI mahArAjazrI, zrImahAlakArI, zrIpeAlIsa saba InspekaTara, zrI valabhIpura myunisipAliTInA pramukhazrI ane zrIjaina saMgha valabhIpura tarapha jANa thavA mATe meAkalavI. valabhIpura gabhIrasihajI va. geAhila ThAkAra sAheba- saM. vaLA tA. 22-10-1949 jANu thavA pUjyazrI udayasUrIzvarajI mahArAjazrI tarapha va`dana sAthe ravAnA. tA. 2210-1949. valabhIpura. prAI veTa sekTarI For Personal and Private Use Only
Page #376
--------------------------------------------------------------------------
________________ pani : ... rAjakumAra zrI jasavaMtasiMhajI (vaLA)no patra - tA. 29-10-49 - ' vaLA *'" paramapUjya udayasUrIzvarajI ane naMdanasUrIzvarajI mahArAja, prAtaHsmaraNIya tIrthasvarUpa mahArAjazrInA kALadharma pAmyAnA samAcAra divALInI rAtre maLatAM amane saune ghaNe ja AghAta lAgyo hato. huM Apane vahelA lakhata, paNa di. A. dAdAsAhebane kALI caturdazIthI tAva zarU thayo te tA. 24 mIe utaryo. eTale eka te te upAdhi hatI, temAM pUjya mahArAjazrInI tabiyata kharAbanA samAcAra sAMbhaLyA eTale AMhI ullAsa jevuM rAjyakuTuMbanA mATe rahyuM ja na hatuM. parama pUjya mahArAjazrIne dharmaprema amArA-di. A. dAdA ane mArI upara keTalo hato, te bhAgye ja keIthI ajANa haze. valabhIpuranI aMdara chelluM comAsuM amArA AgrahathI ja pote kabula kareluM. valabhIpura nAma pharIne vaLAne ApavAnuM paNa baMdha pitAno ja hato. chellI vakhate mahelAtamAM padharAmaNI karI, amane saune vAsakSepa Ape. te rAjyakuTuMba pratye prema dekhADI Ape che. di. A. dAdAnI tabIyata sArI na hatI. nahitara kahevAnI jarUra nathI. paNa ame smazAnayAtrAmAM paNa hota, teTalAM amArA kamabhAgya ke te IzvarI AtmAnA chellA darzana na thaI zakyA. paNa di. A. dAdA ane mane saMpUrNa hRdayathI khAtrI che ke amArA jIvananA dareka kAryomAM potAnI amArA upara daSTi hatI ane haze. ane temanA AzISa varSatA ane varSaze. li. Apane rAjakumAra jasavaMtasiMhajInA vaMdana zrI anaMtarAya pra. paTTaNI (bhAvanagaranA divAna)ne saMdezo sva. AcArya zrI vijayanemisUrijI saMbaMdhI saMdeza te zuM mokaluM? eTaluM jANuM chuM ke-teozrInA AzIrvAda ane prema huM kadI bhUluM tema nathI. manuSya jIvanamAM dharma ane nItine prathama sthAna hovuM joIe evo bodha teozrI badhAMne ApatAM e paNa eTaluM ja yAda raheze. - anaMtarAya prabhAzaMkara mahuvAnA nagarazeThane saMdeza pUjyapAda mahArAjazrIne mane je paricaya thayo che, te aMge huM lekha ApI deravaNI ApI zakuM tema mane lAgatuM nathI. ATaluM huM jANuM chuM ke-teo eka custa dharmAnurAgI vayavI ane tattvajJa hatA. vyavahAra choDayA chatAM vyAvahArika rIte udbhavatA praznanone Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #377
--------------------------------------------------------------------------
________________ 10 zAsanasamrAT suMdara teADa kADhI zakatA, saMgaThana sAdhI zakatA, ane khIjAne zAsaka tarIke pUjyabhAva utpanna karI dorI zakatA hatA. atyAranI pravRttimAM emane rasa nahAtA. amArA mahuvAnA bhAvI itihAsamAM mahAna dharmaguru tarIke temanuM sthAna amara che. rilAla meAnadAsa-nagarazeTha, mahuvA. -* zrI meAtIcaMda giradharalAla kApaDiyAnA patra 25-10-49 aneka guNAlaMkRta--vijaya uyasUri mahArAja Adi parivAranI pavitra sevAmAM--zrI mahuvA. Apane tAra maLye. te vAMcyA pahelAM e divasathI samAcAra maLI gayA hatA. vijayanemisUri samAdhimAM kALadharma pAmyA te vAMcI khinnatA thaI. teo kharekhara guNuvAt jaina muni hatA. huM te! temanA paricayamAM dIkSAdinathI AvyeA hatA. ane teonI mArA para khAsa kRpA hatI. teo jevA guNavAna sAdhunI Aje khAsa jarUra hatI. temanu zAMta sthAna le tevuM atyAre keAI sUjhatu nathI. Ape te yathAzakti temane Apyu ane nijhAmaNA karI jIvana kRtArtha karyuM che. jaina keAmanA atyAranA asaragI muddAomAM temanI salAhanI jarUra hatI. te khALabrahmacArI, sadaiva javalata ane prAye niSpakSapAtI hatA. temanA AtmAne zAMti maLe evuM huM aMtaraMgathI icchuM chuM. sava munirAjone vadaNA. sevaka meAtIcaMdna giradharalAla kApaDIAnI vaDhaNA vAMcazeAjI Jain Educationa International vartamAnapatromAMthI tAravelu (jaya hiMda, tA. 28-10-49) AcAya samrAT vijayanemisUrIzvarajInI aMtima yAtrA smazAnayAtrAne maLeluM abhUtapUrva mAna mahuvA tA. 27 tahevArAmAM mahAna tahevAra dIvALInI rAtre, AcAryamAM mahAna AcAya surisamrAT vijayanemisUrIzvarajI mahArAja kALadharma pAmyAnA samAcArA gAmamAM vAyuvege pharI vaLatAM hajArA mANase temanA darzana mATe utarI paDayA hatAM. rAtathI te savAra sudhI saurASTranA judA judA zaheramAMthI temaja mukhaImAMthI saMkhyAbaMdha tArA zApradarzananA utarI paDayA hatA. bhAvanagarathI speziyala pesenjara TrAlImAM temanA bhakto AvI paheAMcyA hatA. smazAnayAtrA savAranA 9-30 kalAke nIkaLI hatI. temAM jaine temaja jainetara janatAnI hAjarI For Personal and Private Use Only
Page #378
--------------------------------------------------------------------------
________________ pariziSTa-1 hajAronI saMkhyAmAM hatI. temanI pAlakhIne AkhA zaheramAM pheravavAmAM AvI hatI. ane mahA jaina bALAzramanI bAjunI eka suMdara zAMta jagyAe agnisaMskAra Ape hate. temanA mAnamAM kAmakAja baMdha besatA varSanA zubha tahevAra hovA chatAM A mahAna AtmAnA mAnamAM badhA kAmakAje adha rAkhavAmAM AvyA hatA. mahArAjazrIne janmadivasa kArataka zAM 1 no hato. teo kALadharma pAmyA te divase teozrIne 77 varSa purA thatA hatA. temane je zaheramAM janma thaye, te ja zaheramAM teo nirvANa pAmyA. temanI pavitra bhasmane dariyAmAM padharAvavAmAM AvI che. zokasabhA sAMjanA cAra vAge temanA mAnamAM zekasabhA rAkhavAmAM AvI hatI. temanA jIvana viSenA mahAna prasaMge yAda karI temanA mahAna AtmAne aMjali arpavAmAM AvI hatI. zoka TharAva pasAra karavAmAM Avyo hato. (saMdeza tA. 25-10-49). jainAcArya zrI vijayanemisUrIzvarajI mahArAjane svargavAsa amadAvAda, somavAra mahAna jainAcArya zrI vijayanemisUrIzvarajI mahArAjazrIe A vada amAsa divALI parvane divase sAMjanA sAta vAge mahuvA mukAme samAdhipUrvaka svargArohaNa karyuM che. * amadAvAda jaina saMghanI sabhA AcAryazrInA avasAna aMge prastAva karavA Aje savAre maLI hatI, ane temAM TharAva karI jaina zAsananA sthaMbharUpa, aneka tIrthoddhAraka, SazAstra vizArada, AcAryazrI vijayanemisUrIzvarajInuM svargArohaNa thayuM tethI jagatane eka mahAna AdhyAtmika AtmAnI khoTa paDI che, ema jaNAvI AvA aneka ucca cAritryavALA ane zAsananA sevake avicchinna prabhAvazALI vItarAga zAsanamAM pragaTa thAe evI prArthanA karI hatI. svargastha AcAryanA mAnamAM Aje zaheranA tamAma bajAre baMdha rahyA hatA, ane kAle maMgaLavAre paNa baMdha rahenAra che. (vartamAna tA. 25-10-49) mA AcArya zrI vijayanemisUrIzvarajI mahArAjazrInA dehotsarga aMge amadAvAda jaina saMghanI aMjali amadAvAda, somavAra. jaina zAsananA jANItA AcArya mahArAja zrI vijayanemisUrIzvarajI mahArAjazrI 77 varSanI vaye mahuvA mukAme samAdhipUrvaka svargastha thayA che, te badala Aje saMghapati Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #379
--------------------------------------------------------------------------
________________ nagarazeTha zrI vimaLabhAI mayAbhAIe sakaLa saMghanI sabhA bolAvI hatI. te vakhate karavAmAM Avela TharAvamAM jaNAvavAmAM AvyuM hatuM ke AvA aneka ucca cAritryavALA ane zAsananA sevake vItarAga zAsanamAM thAo ane zAsanane jaLahaLatuM bane. zrI vijayanemisUrIzvarajIne janma saurASTramAM mahuvAmAM vikrama saMvata 1929mAM thayo hate. sattara varasanI nAnI vaye temaNe saMsAratyAga karyo ane 35 varSanI vaye temane AcAryapada apAyuM. teo sarvatra bahu paMkAyelA hatA. akhaMDa brahmateja, apUrva pratibhA, temaja zAsanasevAnI dhagazanA kAraNe teo jaina jagatamAM "sUrisamrATunA gauravavaMtA nAmathI oLakhAya che. temano janma 192hnA kArtaka suda 1 ne zanivAra tathA agnidAha 2006 nA kArtaka suda 13ne zanivAre mahuvAmAM ja thaye. A janma ane mRtyunA samaya ane sthaLane saMvAda virala che. (muMbaI samAcAra, tA. 10-11-49) muMbaI tA. 9 mI naveMbara jainAcArya zrI vijayanemisUrIzvarajI mahArAja sAhebanA svargArohaNathI sI jaina saMghane paDelI boTa badala dilagIrI batAvavA mATe Aje muMbaInA jainenI zerUbhA zrInaminAthajI mahArAja derAsarajInA upAzrayamAM maLI hatI. A sabhA muMbaInI 58 saMsthAo taraphathI belAvavAmAM AvI hatI. ane temAM muMbaInA judA judA upAzrayamAM birAjatA jainAcAryoe hAjarI ApI hatI. sabhAmAM zeTha phulacaMda zAmajI, zeTha mehanalAla dIpacaMda coksI, zeTha zAMtilAla maganalAla zAha, zeTha dIpacaMda zAha, zeTha varadhIlAla vamaLazI, zeTha maganalAla mULacaMda, zeTha dAmajI jeThAbhAI zAha vageree hAjarI ApI hatI. mahAna beTa zarUAtamAM zeTha kulacaMda zAmajIbhAIe jaNAvyuM hatuM ke H pUjyapAda zrI vijayanemisUrijI kALadharma pAmavAthI jainasaMghane mahAna beTa paDI che, jainasaMgha para temanuM apUrva varcasva hatuM. ane temaNe jaina tIrtho tathA zAsananI bajAvelI sevA jaina tavArIkha mAM suvarNAkSare ketarAI jaze. ekatAnA prakhara himAyatI zeTha zAMtilAla maganalAla zAhe jaNAvyuM hatuM ke Aje jyAre temanI jarUra hatI tyAre ja teo kALadharma pAmyA che. tethI ApaNane ghaNuM duHkha thAya che. Aje jaina dharma para prahAro thaI rahyA che tyAre AvA ekatAnA himAyatI mahAna AcAryanI hayAtI ApaNane mArgadarzaka thaI paData. - temaNe jaNAvyuM hatuM ke-zrI vijayanemisUrIzvarajI mahArAja saMgaThanapremI hatA. e emanA jIvananuM dhyeya hatuM. ApaNe emanA mArakarUpe saMgaThita thaIe ema huM IcchuM chuM. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #380
--------------------------------------------------------------------------
________________ pariziSTa-1 1. zeTha maganalAla mULacaMde zrI vijayanemisUrIzvarajIne aMjali arpatAM jaNAvyuM hatu ke-- teo jIvananI chellI ghaDI sudhI jainasaMgha temaja sAdhu samAjanI ekatA mATe jhajhumyA hatA. pahelI harALamAM mAkharAnuM sthAna zrI maNIlAla mehanalAla pAdarAkare jaNAvyu` hatu` ke- bhAratabharamAM jaina dhama mATe sava kAMI karI chUTanAra jainAcAryanI harALamAM sadgata sUrisamrATna nAma mAkhare Ave che. temaNe jaNAvyu` hatu` ke--Aje ApaNA pUjaya munivarezane bhIkha mAgavAnA ane aLe pATIsuM mAMdhavAnA vakhata Avye che. paNa jo risamrAT hayAta ha|ta te teo kaheta ke--khayAM jelamAM jAva ane tyAM navakAra maMtra gaNe....huM A kalpanAthI kahuM chuM. damagiri tItha zrI meAhanalAla dIpacaMda cAkasIe jaNAvyu` hatu` ke--zrI vijayanemisUrIzvarajI mahArAje tItha rakSA mATe khajAvelI sevA anupama che. temaNe ka`giri tItha evA sthAnamAM mUkayu` che ke siddhakSetranI yAtrAe janAra tenA darzana karyA vinA rahe nahi. temaNe sUcanA karI hatI ke ApaNe ApaNAM tIrtho--kaLAdhAmA vagere jagat AgaLa mUkIe teA jagat jaina dharma zuM che te jANI zakaze. temaNe jaNAvyuM hatuM ke--ApaNe sadgatanuM evuM smAraka ghaDavuM' ke jenI bhaviSyamAM itihAsakArane noMdha levI paDe. lAkhAnA lADIlA munizrI kAntisAgarajI mahArAja sAhebe jaNAvyuM hatuM ke--zrI vijayanemisUrIdharajImAM adbhuta hRdayakhaLa hatuM. ane ethI tee lAkhAnA hRdayamAM sthAna dharAvatA hatA. kAparaDA tI munizrI gulAkhamunie jaNAvyu` hatu` ke--zrI vijayanemisUrIzvarajI mahArAje mAravADamAM kAparaDA tIrthanA jIrNoddhAra karAvIne jaina temaja jainetarAmAM apUrva nAmanA meLavI che. eka vakhata evA hatA ke-kAparaDAnA derAsarajImAM AzAtanAe thatI hatI. bhairavajInI mUrti AgaLa seMkaDA bakarAone vadha karavAmAM AvatA. lAhI chaMTAtA hatA. paNa zrIvijayanemisUrIzvarajI mahArAje jyAre A najaronajara joyu tyAre temanu dila hacamacI uThayu hatu. temaNe vidhIone premathI jItI laIne derAsarajImAMthI bhairavajInI mUrti bahAra kaDhAvI ane A tIne jIrNoddhAra karAbyA hatA. jainasaMghanu bahumAna kyu panyAsajI bhAnuvijayajI mahArAja sAhebe jaNAvyuM hatu` ke--Aje zAsanane eka mahAn sitArAnI kheATa paDI che. ethI ApaNe zAkamagna thaI gayA chIe. paNa mane adA karyA tyAre ja kahevAya ke jyAre ApaNe zrI vijayanemisUrIzvarajI mahArAjanI uttama karaNIe-Adarza vagere apanAvI laI e. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #381
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsanasamrATuM - AcArya zrIvijaya lakSmaNasUri mahArAja sAhebe jaNAvyuM hatuM ke hIravijaya ma. pachI keAI mahAna jainAcArya thayA hoya te te vijayAnaMdasUri (AtmArAmajI) mahArAja hatA. te pachI vijayakamaLasUrIzvarajI ane tyAra pachInA AcArya hoya te zrI vijaya nemisUrIzvarajI mahArAja che. - . . zeka TharAva . zeTha dAmajIbhAI jeThAbhAIe nIcene zoka TharAva rajU karyo hato. * jaina dharmasiddhAMtapravINa, prakhara vidvAna, saccAritranI javalaMta pratimAsvarUpa, zAsana prabhAvaka, pUjyapAda jainAcArya zrI 1008 zrI vijayanemisUrIzvarajI mahArAja sAhebanA mahuvA mukAme saMvat 2005 nI dIrpotsavInA divase thayelA svargArehaNathI jainasaMgha mahAna khATa anubhave che. jaina zAsana ane tIrthonA rakSaNa tathA uddhArArthe teozrInI ardha zatAbdI paryantanI akhaMDa ane aNamela sevAo Adarza mArgadarzanIya, anukara'ya ane sadaiva preraNuM svarUpa banI rahe ema muMbaInA jainonI A jAhera sabhA Icche che, ane sUrIzvarajInA viraha paratve kheda pragaTa kare che." - AcArya zrI vijayapratApasUrIzvarajI mahArAje upasaMhAramAM zrI vijayanemisUrIvirajI mahArAjane aMjali ApI hatI. karAva sarvAnumate pasAra thaye hatuM. bAda sabhA visarjana thaI hatI. (zAsana sudhAkara tA. 19-11-49) pU. AcArya zrIvijayanemisUrIzvara mahArAjAne svargavAsa. jaina samAje gumAvela zAsana taMbha-e bhavyamUti have kayAM maLe? e prabhutAmayI sthAna have keNa pUraze? (taMtrI sthAnethI). jaina samAja pU. sUrisamrATa AcArya devezazrInI hayAtithI potAne chatravAna mAnavAmAM magarUra hato. samAjanuM e chatra 2005nI Aso vada amAsanI kALarAtrie sAMjanA sAta vAge pitAne krUra karALa paMjAthI bharakhI lIdhuM. samAjano staMbha haNI lIdhe ! zAsanane thAMbhale jamInadosta karyo ! samAjane nirAdhAra prAyaH banAvI dIdho ! samAjane have e bhavya mUrti kyAM maLe? e abhuta pratibhAzALI bhImakAya bhavyamUrtinuM prabhutAmayI sthAna have kaNa pUraze ? samAjane pU. zAsanasamrAhna virahathI kadI na pUrAya tevI khoTa paDI che. teo zrImad kALadharma pAmyAnA duHkhada samAcAra zrImahuvA saMghe sADI - sAta tAre karIne sthAne sthAne pahoMcADyA hatA. Aje to e samAcAra dareka peparamAM ' jhaNajhaNa rahyA che. pAlitANA khAte aneka sthaLe te duHkhada samAcAranA tAre AvatAM zrI pAlitANA saMghanA nAnA meTA 80 bhAIo kA. zu. 1 nI savAre dasa baje be meTara khaTArA dvArA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #382
--------------------------------------------------------------------------
________________ pariziSTamahuvA pahoMcI gayela. A mujaba bhAvanagarathI paNa TrolI dvArA 30 bhAIo, kuMDalAthI 30 bhAIone eka khaTAra, trApaja, talAjA ane dAThAthI vIsa-vIsa bhAIone eka khaTAro, buMTavaDAthI vIseka bhAIo, jesara ane ThaLIyAthI keTalAka bhAIe, vaDhavANa ane beTAdathI Trena mAraphata 20 thI 25 bhAIe vagere maLI bahAragAmathI kula 250 thI 300 mANasa smazAna yAtrAmAM joDAvAnI bhAvanAe mahuvA deDela, paNa te dareka meDA paDavAnA cage chellA lAbhathI paNa vaMcita rahevA badala gamagIna banela. pUjyazrInA kAladharmathI zekAtura banelA mahuvAnA khATakIoe paNa sAmethI AvIne te divase kasAIkhAnA baMdha rAkhavAnI murAda batAvela ane baMdha rAkhela. - pUjyazrInI smazAnayAtrA kA. zu. 1 nI savAre 9-35 miniTe nIkaLela. smazAna yAtrAmAM AkhAye zaheranI hiMdu-muslIma vagere badhI ja prajAe sakhata haDatALa pALIne hajAronI saMkhyAmAM bhAga lIdhela. suMdaratara pAlakhImAM padharAvela pU. AcArya deveza zrInA mRtadehane nIrakhI nIrakhIne rastAmAM musalamAno paNa raDI paDela. pAlakhI pAchaLa jainee te chUTathI nANuM-lADu vagere uchALela. paraMtu anya varNoe paNa keLAM vagere phuTe uchALela. agAuthI niyata karyA mujaba bAlAzramanA makAnanI joDenI junI mahAjananI jagyA e pAlakhI pharIne bAra vAge Avela. ane trIsa maNa ekaThI thayela sukhaDathI pUjyazrInA puNyadehane 12 ne cAlIse te jagyAmAM agnisaMskAra thayela. - pUjyazrInA puNya dehane khAMdhe levAne ane agnisaMskAra karavAne haka zrIsaMghe udAratAthI pUjyazrInA saMsArI baMdhu vagaDA bAlacaMdabhAInA suputro Adi kuTuMbIjanone ja A hate. agnisaMskAra thatAM janatA codhAra AMsue raDela. A prasaMge jIvadayAnI TIpa paNa sArI thayela. kuMDalA saMghe ja rU. 200) bharAvela. prathama divase AkhAye zaheramAM ane bIjA divase samasta jainee sakhata haDatAla pADela. talAjA, dAThA, ThaLIyA paNa haDatAla rahela. pU. AcArya devezazrInA puNyadeha parathI keAIne eka kapaDuM te nahi, paNa kapaDAno TukaDo paNa nahi levA devAno sakhata baMdobasta heIne cemAM te puNyadehane pAlakhI sahita agnisaMskAra karavAmAM Avela. sAMjanA sAta baje te puNyadeha sarvataH khAkha thaI javA pAmI samAjanI AMkhethI sadAne mATe naSTa thaye. aneka gAmee te badala zekasabhAo bharI ane dIlagIrInA tAro karyA. pUjya AcAryadeva zrI vijayaudayasUrIzvarajI mahArAja tathA pUjya AcAryadeva vijayanaMdanasUrIzvarajI ma. ne A tAraka gurUdevanA hRdayaphATa virahaduHkhathI mukhAkRti para prasarelI zakachAyAnuM yatkiMcit paNa svarUpa kalamamAM utAravA azakta chIe. teozrInI nizrAmAM zrI caturvidha saMghe karela devavaMdana vakhate pU. udayasUrIzvarajI mahArAjAe je gadagadu svare zAMti kahela te uparathI e viraha-duHkha akathya hatuM, ema sakaLa saMghane jaNAI AvatuM hatuM. pAlitANA khAte motI kaDIyAnI meDImAM pU. muni zrImaMgaLavijayajI mahArAja, 5. muni zrI amaravijayajI mahArAja, tathA pU. munizrI haMsasAgarajI mahArAja Adi sAdhu Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #383
--------------------------------------------------------------------------
________________ } sana mahAsajA, sAghvI mahArAje ane zrAvaka-zrAvikAe maLI caturvidha sathe zekAtura dile devavadana karela. saMgha taraphathI vepAra aMdha rAkhavAnuM pharamAna chUTela. mATI TALI sadhe aThThAI maheAtsava nimitte rU. sAtaseAnI TIpa karela. meAtI kaDIyAnI meDImAM kA. zu. 10 thI aThThAI mahAtsava zarU thaela che. pUjya AcArya devezazrI vijayanemisUrIzvarajI mahArAjA jevA ati prauDha, ati anubhavI ane mahAn mutsaddI AcArya samrATnA virahathI samAjane je kheATa paDI che, te purAvI muzkela che. pUjyazrInA puNyAtmAnI zAMti sAthe ame pUjyazrInA parivAramAMnA dareka pUjya AcAya bhagavatA-sAdhvIjI mahArAjo temaja zrAvaka-zrAvikA gaNane AthI U'DI lAgaNIbharyAM hRdayaMgama dilAsA pAThavIe chIe. | pUjyazrInA avasAna nimitte zrImahuvA sa Mghe mahAn aThThAI ecchava karavAnuM tathA bRhat zAMtisnAtra bhaNAvavAnuM nakkI karela. kA. zu. 6 thI ja aThThAI mahAtsava zarU thayela che. pUjya AcArya devezazrI vijaaAdayasUrIzvarajI mahArAjA Adi ThANA kArtika vada sAtamanA rAja mahuvAthI vihAra karI kagiri padhAravAnA che. ane tyAM hAla keTalAka samaya sthiratA karaze. Jain Educationa International * For Personal and Private Use Only
Page #384
--------------------------------------------------------------------------
________________ 12 - harzala pariziSTa-2 parama pUjya zAsanasamrA AcArya mahArAja zrIvajayanemisUrIzvarajInuM jIvana: - jyotiSazAstranI dRSTie lekhaka-amRtalAla lakSmIcaMda zAha gaNitAlaMkAra, jyotiSadinamaNi, muhUrta divAkara, jotiSAlaMkAra. paramapUjya zAsanasamrATa AcAryadeva - 10 / zrIvijayanemisUrIzvarajIne janma saurASTramAM mahuvA zaheramAM vikrama saMvat 1929, zAlivAhana zake 1794 ta re caMdra grI nA kArataka sudI pratipadA zanivAra tA. 2 jI naveMbara 1872nA divase - budha sthAnika sUryodayathI ISTa ghaDI gha. 20XgurU 5 maMgaLa) 5. 15 samaye janma thayela hato. te samaye hAlamAM cAlatA bhArata sTA. TA.nuM astitva nahotuM, eTale kalAka -miniTamAM gaNatAM janmano sthAnika janma kuMDalI' samaya bapore ka. 2-mi. 13, ane tene hAlamAM cAlatA sTA. TA. mAM pheravatAM temano janma samaya bapore ka. 02-mi. pa6 hato. te mujaba temanI kunDalI tathA spaSTa graha atre Apela che. janma lagna kuMbha rAzinuM 19 mA aMzanuM Ave che. kuMbha rAzinuM svarUpa khabhe ghaDe lIdhelA puruSanuM che, manuSya rAzi che, sthira svabhAvanI che, te anusAra A rAzinuM lagna sArI magajazakti-bhASA, zAstra, ane kaLAena zekha, majabUta manobaLa, daDha abhiprAya, sthira, gaMbhIra, khaMta ane ekanizcayapaNuM Ape che. teo khullA dilanA, dayALu, vizvAsu, AnaMdI, sArI yAdadAstavALA, vidvAna aneka zAstronA jJAtA, chaTAdAra bhASaNakartA, tAvajJAnI, ane sahanazIla ane dhairyavAna bane. A lagnanA adhipati zani hoI te bhautika sukha mATe bahu anukULa banate heta nathI; kuMbha lagnano 19mo aMza udaya pAmate hAI bahuzruta, vizALa vAMcana, tIkSaNa buddhiprabhA, ane bhagavAna prerita jJAna ApanAra banato hAI divyajJAnamAM sArI saphaLatA meLave. lagneza zani heI gaMbhIra, vicAravaMta ane svastha svabhAva Ape, jAta para kAbu rAkhanAra, samaju ane sAvadha bane. kAryo tathA mANasonI vyavasthA sArI rIte karI zake. dIrdhadaSTivALI janAo ghaDanAra ane tene amalamAM mUkavAne lAMbA samaya gALanAra bane. Agraha, jAta para kAbu, DahApaNa, bairya, jIteMdriyatA, ane satyAsatyane nirNaya karavAnI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #385
--------------------------------------------------------------------------
________________ grAsanasamrAT zakti maLe. lagneza zani lAbhasthAnamAM gurunI rAzimAM ane lAbheza gurunI dRSTimAM rahelA hAvAthI vizALa kSetramAM AgaLa Ave. maheALA maMDaLamAM AgaLa paDatu sthAna meLave ane jIvananI AzA-AkAMkSAe jIvananA uttarArdhamAM pUrNa thAya. 18 janma kuMDalInu' tRtIya sthAna lakhANA, vAMcana, pravAsa tathA bhrAtRvarganA nirdeza kare che. A sthAna para sUrya tathA gurUnI dRSTi che. tRtIyeza maMgaLa tRtIya sthAnathI navapacamamAM guru sAthe raheleA heAvAthI vizALa vAMcana ane ghaNuM lekhana kArya karavAmAM saphaLatA maLe. potAnI buddhizakti tathA kudaratI guNAthI samAjamAM agrapada meLave ane meTA janasamudAya dvArA mAna maLe. janmakuMDalInuM ceAthuM sthAna sukha-vaibhava, ghara-jamInanA nirdeza kare che. A sthAnamAM rAhu che te sAMsArika sukhA mATe anukULa banatA nathI. sukheza zukra dazama kendramAM vRzcika rAzimAM caMdra-budha sAthe ane magaLanI dRSTimAM rahelA hAI dazama sthAnamAM cAra graheAnI hAjarI ane pAMcamA maMgaLanI dRSTi temaja meAkSakAraka ketunuM A yAgamAM sAthe hAvuM pravajayA yAga darzAve che. tethI sAMsArika sukhAnA tyAga ane tyAgI tarIkenA jIvanamAM uttama saphaLatA maLe. caturthAM sthAnane svAmI zukra hAvAthI jIvananA pUrvAmAM saMsAra tyAga karavAnA cAga ane, ane tyAgamA mAM daivI anukULatAne kAraNe uttama pragati sAdhI yazakIti meLave. janma samaye vizeAttarI guru mahAdazA 6 mAsanI bAkI che. tyArakhAda 19 varSanI zina mahAdazA zarU thAya che. zita A kuMDalI mATe lagneza tathA vyayeza hAI lAbhasthAnamAM zubhagraha gurUnI STimAM rahelA heAvAthI A mahAdazA pUrI thatAM pahelAM ja saMsAra tyAga karavAnA cAga ane che. sAmAnyapaNe seALamA varSe guru jJAnamAM AgaLa vadhAravAnuM baLa meLavatA hAI dIkSAnA ceAga thAya. janmakuMDalI pAMcamA sthAnamAM pUrva puNya, vidyA, buddhi, sAhasa, saMtAna tathA ziSya vize jovAya che. A sthAna para zaninI STi che. zina bhAgane mATe anukULa nathI. paraMtu tyAgane mATe ane sevAne mATe khUba ja anukULa khanatA heAvAthI tema te vyayeza paNa hAvAthI dIkSA grahaNa karyAM khAda vidyAkAraka budhanI mahAdazA AvatI hAvAthI vidyAbhyAsamAM sArI saphaLatA maLe. budha e dazamakendramAM rAjyeAgakAraka zukra sAthe rahele hAvAthI A samaya daramyAna tyAgamAnI ucca padavI maLe. A dazA pUrI thatAM pahelAM ucca kakSAnuM mAna, uparAMta ziSya samudAya paNa maLe. ane janasamAjamAM agragaNya dharmAMguru tarIkenuM sthAna maLe. janmakuMDalInA sAtamA sthAnamAM lekasa pa`, janasamudAya, tathA jAhera jIvana vize jovAya che. ahI siMhu rAzi che. siMha rAzi e sUryanA AdhipatyanI rAjarAzi heAI temAM sUryanA mitragraMhe guru tathA maMgaLa rahelA che. guru A kuMDalI mATe lAbheza tathA kuTu beza ane vANIsthAnanA adhipati heAI temaja magaLa parAkrameza tathA karmeza hoI A sthAnamAM A anne graheAnI yuti rAjayogakAraka banatI haiAvAthI janasamUhanI dhArmika AgevAnI lenAra, dhArmika netA khane. guru jJAnanA kAraka hAvAthI, jJAnanA pracAra mATenA ghaNAM prakAzaneA mahAra pADavAnuM tathA lakhavAnuM ane. ane janasamUhamAM dhArmika jJAnanA pracAra karavAmAM temaja Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #386
--------------------------------------------------------------------------
________________ pariziSTa-2 janasamudAyanI dhArmika zraddhA ane bhakti vadhAravAmAM advitIya saphaLatA maLe. janmakuMDalInuM(no) A uttama prakArane ga jIvanamAM aNadhArI saphaLatAo ApI jJAnamArgamAM bahu AgaLa lAve. virodhIo paNa zaraNe Ave. siMha rAzino guru zatru para vijaya apAvanAra, mutsaddIgIrIbharyA kAryomAM saphaLatA ApanAra, sArAsArane nirNaya karavAnI zakti ApanAra, ane dhArmika kAryomAM temaja jJAnamArgamAM yaza ApanAra bane. janmakALanI pahelI ja mahAdazA gurunI hoI jIvanamAM A guru-maMgaLane yoga khUba ja yazadAyaka banI rahe. A kuMDalImAM sakSama keMdramAM rahelo guru dazamakeMdramAM rahelA caMdra sAthe gajakesarI roga karato hovAthI jema hAthIone samUha kesarIsiMhane jotAM bhAgI jAya tema virodhIo tathA ajJAnIono samUha temanI hAjarI mAtrathI ja veravikhera thaI zaraNe Ave ane temanuM netRtva svIkAre. A gurunA kAraNe budhanI mahAdazA daramyAna 36 varSanI vaya sudhImAM jIvadayAnA kAryo tathA pAThazALAonI sthApanA thavA pAme. AThamA sthAnamAM AyuSya, saMkaTa viSe jovAya che. mRtyune kAragraha zani che, ane te zani A kuMDalImAM pitAne sthAna para daSTi karato hovAthI temaja baLavAna zubhagraha guru kendramAM raheluM hovAthI dIrdhAyuSI bane ane lAMbuM AyuSya bhogave. jIvananA uttarArdha mAM rAjAo taraphathI paNa mAna-sanmAna maLe. navamAM sthAnamAM dharma bhAgya, guru, pitA, pravAsa, vize jovAya che. A sthAnamAM saptameza sUrya nIca banI rahelo hovAthI sAMsArika bhAgIdArIne niSedha sUcave che. paraMtu dhArmika pragatine mATe te khUba ja anukULa banI rahe che. calitamAM caMdra-budha paNa A sthAnamAM AvatA hovAthI dhArmika bAbatonuM ucca prakAranuM jJAna maLe ane dhArmika pustakanA lekhana-prakAzana moTA pramANamAM karavAmAM sArI saphaLatA maLe. bhAgyeza zukra dazama kendramAM mokSakAraka ketu sAthe rahelo hovAthI A janmamAM tyAgamArge AgaLa vadhI mokSaprApti mATenI sArI kamAIno saMcaya A janmamAM kare ke je have pachInA janma mATe A janma karatAM ghaNuM uMcuM sthAna punarjanmamAM Ape. janmakaMDalInuM dazamuM sthAna kartavya, adhikAra, mAna, pratiSThA, tathA kAryakSetrano nirdeza kare che. A sthAnamAM vRzcika rAzimAM caMdra-budha-zuka-ketu cAra grahonI hAjarI tathA gurunI daSTi che. zAstrakAra kahe che ke je koI paNa sthAnamAM traNathI vadhAre graho rahelA hoya te sthAnanI puSTi kare che. A sthAnamAMno mekSakAraka ketu jIvananI mokSamArga pratye AgaLa vadhavAnI pravRtti tathA kAryakSetranuM sUcana kare che. te mujaba tyAgamArga ane dharma kSetra e kAryakSetra bane. karmeza maMgaLa samaleMdramAM guru sAthe rahI rAjayoga karato hovAthI tema ja navamAMzamAM te svanavamAMzI thate hAI dhArmika kSetre ja mAna-pratiSThA, adhikAra ane agrapada maLe. bIjAone na maLyuM hoya tevuM advitIya mAna ke padavI maLe. ahIM A sthAnamAM caMdra nIca bane che paraMtu caMdra SaDaeNza che. SaTTezanuM nIca hovuM e zubha tattva che. te roga, zatru ane traNa para vijaya apAvanAra bane che. uparAMta caMdra navamAMzamAM svanavamAMzI banatA hAI tenuM nIcava ochuM thavA pAme che. A kuMDalInA be mahattvanA cAge saptama ane karmasthAnarUpI be mahatvanA keMdramAM thatA hovAthI devIkRpAthI jIvanamAM ochI mahenate vadhAre yaza ane saLaphatA maLe. samAjamAM pravartatA matabheda ke virodha dUra karavAmAM yaza maLe. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #387
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsanasamrATTa janmakuM DalInA agiyAramA sthAnamAM lAbha, yaza, maitrI tathA AzA-AkAMkSAnI saphaLatA viSe jovAya che. 20 A sthAnamAM dhana rAzimAM zani che. te tattvajJAnI, dharmiSTha, nirbhIya, spaSTavaktA anAvI sArI leAkaprazaMsA tathA mAnIti ApanAra ane, jIvanane anta samaya kalyANakArI ane AzA AkAMkSAnI saphaLatA ApanAra ane. uMmara varSa 36 thI 43 sudhI ketunI mahAdazA rahe che. ketu e mAneA kAraka hAI aneka prakAranA dhArmika kArya, jIvadayA, jJAnazALA,dhama zALA tathA pAThazALAe rUpI kA thavA pAme. tyArabAda 43 varSanI vaya pachI zukranI mahAdazA varSa 20 nI Ave che. zukra A kuMDalIne mATe rAjyeAga kAraka banatA haiAvAthI jIvananI uccatama saphalatA ApanAra tema ja kAcanI siddhi ane yaza ApanAra-A mahAdazAnA samaya anI rahe. vaya va 43 thI 63 sudhIne samaya jIvanane yAdagAra samaya banI rahe. te samaya daramyAna aneka prakAranA dharmAMkAryAM, utsaveA, sa yAtrAe tathA pratiSThAe thavA pAme, ane jIvanane aMtima samaya samAdhiyukta ane. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #388
--------------------------------------------------------------------------
________________ pariziSTa-3 keTalIka upalabdha cAkkasa mAhitIonI noMdha. 1. zAsanasamrATvI saMsAripaNAmAM-mahuvAmAM ja (bhAvanagara pU. gurUdeva zrIvRddhi caMdrajI ma. pAse gayA pahelAM) tyAMnA 'zrImAnajI joSI' nAme eka vidvAna vipraya pAse 'sArasvata vyAkaraNa' bhaNyAM hatAM. A vAta teozrIne bacapaNathI ja saMskRta bhaNuvAnI asAdhAraNa ruci hatI, te jaNAve che. 2. zAsanasamrATjhInA prathama paTTadhara ziSya pU. munizrI devendravijayajI mahArAja' hatAM. saM. 1948mAM temanI dIkSA thayelI. tyArapachI pU. upAdhyAya zrIsumativijayajI mahArAja vagere ziSyeA thayAM. zrIdevendravijayajI ma. aMgenI khIjI mAhitI upalabdha nathI. 3. zAsanasamrATvI tathA zrIAnaMdasAgarajI mahArAja- manne khaMbhAtanA cAmAsAmAM (sa. 1954) sAthe hatAM. tyAre paryuSaNAmAM 'gaNadharavAda' ane pUjyeAe sAthe vAMcelA. te A rIte = "zrIsAgarajI ma. prazna kare, ane pUjyazrI ane javAba Ape." Ama AkhA gaNadharavAda praznottarIrUpe sabhA samakSa vAMcelA. (A vAta kha MbhAtanA vRddha puruSa pAsethI jANavA maLI che.) 4. DaoN. hana jekeAkhI khaMbhAtamAM zAsanasamrATvI pAse AvelAM. teo jaina zAsana-siddhAnta-zAstra ane samAjane lagatAM lagabhaga 1300 praznonI sUci taiyAra karI lAvelAM. emAMthI pUjyazrIe 500 jeTalA praznonA pUrNa sateASakAraka javAba e divasamAM ApyAM. pachI DaoN. jekeAkhIne teozrIe kahyuM ke-tame vadhu rokANa karo, tA khadhAM praznone javAkha nirAMte apAya. mArkA Ama be divasamAM 1300 praznonA javAba nirAMte ApI zakAya nahi. paNa tAya mahattvanA praznonA javAkha maLI javAthI DaoN. jekeAkhI ati Ana`dita banelAM. (A vAta paNa khaMbhAtanA vRddha puruSa pAsethI jANavA maLI che.) pa. saM. 1966mAM pUjya zAsanasamrATcIe eTAda cAmAsu* karyuM, tyAranA A alaukika prasaMga che. e vakhate gujarAtanA prasiddha jAdugara mahammada chela paNa eTAdamAM rahetAM. temaNe gAmamAM sarvotra phelAyelI pUjyazrInI khyAti sAMbhaLI eTale tee pUjyazrIne maLavA mATe upAzraye AvyA. vilakSaNa mANasane svabhAva hAya che ke- teo sAmAMne peAtAneA paricaya sAmAnya mANasanI jema nathI ApatAM paNa kAMIka vilakSaNa kA dvArA ja Ape che. ahIM paNu evuM ja banyuM. pUjyazrIne page lAgIne beThAM pachI vidyAnA kAI prayAga karIne mahammada chele pUjyazrIne peAtAneA paricaya ApyuM. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #389
--------------------------------------------------------------------------
________________ 22 zAsanasamrA paNa A prayogathI jarIke nahi aMjAyelA pUjyazrInA mukhamAMthI sahasA upadezavacano sarI paDayAM : "mahammada chela tamArI A vidyAno prayoga kayAre kaI paNa sAdhu-saMtanI mazkarI ke ThekaDI mATe na thaI jAya, enI khAsa takedArI rAkhaje." mahammada chelane potAnI vidyA karatAM A vacanomAM alaukika eja vartAyuM. teo namratAthI e sAMbhaLI rahyA. tyArabAda pUjyazrIe traNa bAjoTha maMgAvyA. ane enI upara eka, ema traNe goThavAvyAM. enA upara pite birAjamAna thayA. pachI mahammada chelane kahyuM ke : "AmAM vacale bAjoTha tame kheMcI le." kaMIka navuM jovAnI jijJAsAthI prerAyelA mahammada chele dhIme rahIne vacalo bAjoTha kheMcI lIdhe. temane ema ke hamaNAM ja mahArAja nIce paDaze. paNa bhAre navAInI vAta banI. traNa bAjoThamAMthI vacale laI levAthI taddana nirAdhAra banelo upalo bAjoTha saheja paNa AghApAchA thayA vinA-emane ema ja (addhara) rahI gayo, ane pUjyazrI prasannabhAve enA para beThAM ja rahyAM. A joIne mahammada che. pUjyazrIne namI paDayAM. temane pratIti thaI ke : jaina sAdhuomAM Aje paNa AvI mahAna prabhAvazakti vidyamAna che. thaDIvAra addhara-sthira rahyA pachI pUjyazrI tyAMthI UbhAM thaI gayAM, ane bAjoThane yathAsthAne mUkAvI dIdhAM. mahammada chela paNa pUjyazrInA vacanane namratAthI svIkArI, vaMdana karIne svasthAne gayAM. noMdha -A jIvanacaritra lakhAI gayuM ane chapAI gayuM, tyArabAda A mAhitIo pUjyapura pAsethI cokkasa rUpe prApta thaI. eTale tene ahIM pariziSTamAM dAkhala karI che. mahammada chelane prasaMga ghaNuMne atizayokti lAgaze. paNa A vAtamAM bilakula atizayokti nathI ja karI. vAstavamAM pUjyazrI mahAna satvazAlI puruSa hatA. emanuM brahmateja paNa apUrva-alaukika hatuM. evAM sattva-brahmanA dhAraka puruSane guruparaMparAe sAttvika siddhio prApta thaI hoya, e avazya banavA joga che. prastuta prasaMga paNa emanA divya sattvane ja vyakta kare che. kalikAlasarvajJa pUjyazrI hemacaMdra sUri mahArAjAnA jIvanamAM paNa A prasaMga banelo che. emAM sAta pATa uparAuparI teozrI mUkAve che. ane vyAkhyAna zarU kare che. sAme rAjA-maMtrI-saMgha rasapUrvaka zravaNa karatAM beThAM che. sI tanmaya banyAM che. te vakhate pUrvathI apAyelI sUcanA pramANe zikhe nIcenI chellI pATathI AraMbhIne eka pachI eka sAteya pATo kheMcI le che ane saunA Azcarya vacce kalikAlasarvajJa addhara rahelAM Asana para ja dezanA de che. prastuta prasaMga paNa pUjyazrInI AvI kaI divya sAtvika zaktinA prabhAve banya hoya tema lAge che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #390
--------------------------------------------------------------------------
________________ pariziSTa-4 vaMza-vRkSa zAsanasamrA A. zrIvijayanemisUrIzvarajI mahArAja (zrI sudharmA svAmI ma. nI 74 mI pATe=paTTadhara) temanI pATa paraMparA (ziSyapraziSyAdi) 1. munizrI devendravijayajI, 2. upAdhyAya zrIsumativijayajI gaNi, 3. zrI saubhAgyavijyajI, 4. pravartakazrIyazavijayajI, pa. zrInavijayajI 6. A. zrI vijyadarzanasUrijI, 7. paMnyAsa zrI pratApavijayajI gaNi, 8. paM. zrI siddhivijayajI gaNi, 9 zrIprabhAvavijayajI,10. A. zrI vijayaudayasUrijI, 11. A. zrI vijayavijJAnasUrijI, 12. zrI bhadravijayajI, 13. zrIjItavijayajI,14:zrI caMdanavijayajI, 15 A. zrI vijaya pavasUrijI, 16. A. zrI vijaya amRtasUrijI, 17. A. zrI vijayalAvaNyasUrijI, 18. zrIrUpavijayajI; 19. zrI hiraNyavijayajI, 20 pravartaka zrIgIrvANavijayajI, 21. zrIvidyAvi yajI, 22. zrImAnavijayajI 23. zrI dhanavijayajI, 24. A. zrI vijayajitendrasUrijI, 25. zrI subhadravijayajI, 26. zrI saMpatavijayajI, ra7. zrI nItivijayajI, 28. zrI premavijyajI, 29. pravartaka zrIratnaprabhavijayajI, 30. zrIcaitanyavijyajI, 31 zrI caMdrapravijayajI, 32. zrI vinayapravijayajI, 33. paM. zrInItipravijayajI gaNi, (A 33 ziSya pUjyazrInA che.) praziSyAdi parivAranI anukrame nAmAvalI - (2) upA. sumativijayajInA-1. muni RddhivijayajI. temanA-1. zrI pramodavijayajI, 2. zrI zubhavijayajI. (6) A. vijayadarzanasUrijInA-1 zrI kusumavijayajI, 2 zrI guNavijayajI, 3 A. zrI vijayajayAnaMdasUrijI, 4 zrI mahodayavijayajI, 5 A. zrI vijayapriyaMkarasUrijI. (temAM)-- - zrI guNavijayajInA--1 zrI tilakavijayajI. - zrI yAnaMdasUrijInA--1 zrI zAMtipravijayajI, 2 zrI ratnAkaravijayajI, 3 zrI haribhadravijayajI, 4 zrI subodhavijayajI. emAM--zrI haribhadravijayajInA 1 zrI mahAyazavijayajI. zrI priyaMkarasUrijInA--1 zrI harSacaMdravijayajI, 2 zrI prakAzacaMdravijayajI. (7) 5. pratApavijayajInA-1 zrI bhaktivijayajI. temanA 1 zrI rAjavijayajI. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #391
--------------------------------------------------------------------------
________________ 34 (8) 5'0 siddhivijayajInA 1 zrIvikhyAtavijayajI * (10) A. udayasUrijInA--1 zrI jayavijayajI, 2 zrI kIrtivijayajI, 3 A. zrI vijayanaMdanasUrijI, 4 upAdhyAya zrI sumitravijayajI gaNi, 5 A. zrI vijayamAtIprabhasUrijI, 6 A. zrIvijayameruprabhasUrijI, 7 zrIvijayajI, 8 zrIkumudavijayajI, 9 zrI hemaprabhavijayajI, 10 zrI kIti prabhavijayajI, 11 zrI mahAkhalavijayajI, 12 zrI bhadra'karavijayajI, 13 zrI caMdrasenavijayajI. (temAM)~~ zAsanasamrAT A. nanasUrijInA--1 5. zrI seAmavijayajI gaNi, 2 zrI amaravijayajI, 3 zrI vIravijayajI, 4 5'. zrI zivAnaMdavijayajI gaNi, 5 zrI amaracaMdravijayajI. emAM~~5. seAmavijayajInA 1 meAkSAna vijayajI, pU. zrI zivAnaMdavijayajInA 1 zrI seAmaca'dravijayajI. zrI amaracaMdra vijayajInA 1 zrI zAMticaMdravijayajI. A. mAtIprabhasUrijInA--1 zrI cidAnaMdavijayajI, 2 zrI nayavijayajI. zrI nayavijayajInA--1 zrIyazeAdevavijayajI, 2 zrI labdhivijayajI. A. meruprabhasUrijInA--1 zrI ratanavijayajI, 2 zrI mAnatu MgavijayajI, 3 zrIhIravijayajI, 4 zrI indrasenavijayajI, 5 zrI siMhasenavijayajI, zAMtiSeNuvijayajI, 7 zrI kIrtiSeNu vijayajI. * 11 A. vijJAnasUrijInA-1 zrI nidhAnavijayajI, ra A. zrI vijayakastUrasUrijI, 3. 5'. zrI vallabhavijayajI gaNi, 4 zrIsiddhicaMdravijayajI, 5 zrIprasannacaMdravijayajI. (emAM)-- A. kastUrasUrijInA - 1 A. zrIvijayayazeAbhadrasUrijI, 2 zrIguNacaMdravijayajI, 3 A. zrI vijayakumudacaMdrasUrijI, 4 A. zrIvijayacaMdrodayasUrijI, 5 zrIpadmacaMdravijayajI, 6 A. zrIvijayakIrti caMdrasUrijI, 7 zrIpUrNa caMdravijayajI, 8 5. zrIazeAkacaMdravijayajI gaNi; 9 zrI ajayacaMdravijayajI, 10 zrInaracaMdravijayajI, 11 zrIdhanaca'dravijayajI, 12 prazAMtacaMdravijayajI, 13 zrIkalyANacaMdravijayajI, 14 zrIkuzalacaMdravijayajI. temAM---- A. yaze|bhadrasUrijInA--1 A. zrIvijayazubhaMkarasUrijI, 2 zrIdevacaMdravijayajI, 3 zrIjinacaMdnavijayajI, 4 zrInayacaMdravijayajI, 5 zrIzreyAMsacaMdravijayajI. A. zubhaMkarasUrijInA--1 zrIjayavijayajI, 2 paM. zrIsUryadayavijayajI gaNi, 3 zrI suzIlacaMdravijayajI, 4 zrIvidyAcaMdravijayajI, 5 zrI cArUsenavijayajI, 6 zrIvimalasenavijayajI 5'. sUI~dayavijayajInA-1 zrI zIlacaMdravijayajI, 2 zrI bhadrasenavijayajI. zrI devacaMdravijayajInA--1 zrItItha caMdravijayajI. zrI zreyAMsacadravijayajInA 1 zrI puSyaca'dravijayajI, tenA-1 zrIratnaprabhavijayajI. A. kumudacaMdrasUrijInA--1 zrI proAdhacaMdravijayajI, temanA--1 zrIratnacaMdravijayajI, 2 zrIjitacaMdravijayajI, 3 zrI hitacaMdravijayajI. A. caMdrodayasUrijInA-1 5. zrI bhAnucadravijayajI gaNi, 2 paM. zrI vijayacaMdravijayajI gaNi, 3 zrI jayacaMdravijayajI, 4 zrI abhayacaMdravijayajI, 5 zrI pramAdacandra Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #392
--------------------------------------------------------------------------
________________ pariziSTa-4 vijayajI, 6 zrI ajitacaMdravijayajI, 7 zrI vinItacaMdravijayajI, 8 zrI pradIpacadravijayajI, 9 zrI hrI kAracaMdravijayajI, 10 zrI mukticaMdravijayajI. emAM--5. bhAnucaMdravijayajInA 1 zrI sthUlibhadravijayajI. paM. zrI vijayacaMdravijayajInA-1 zrI pArzvacaMdravijayajI. zrI jayacaMdravijayajInA-1 zrIlalitaca dravijayajI. zrIabhayacaMdravijayajInA 1 zrI amitaca'dravijayajI. zrIpadmacaMdravijayajInA-1 zrI khalabhadravijayajI. A. kIti caMdrasUrijInA-1 5.zrImunicaMdravijayajI gaNi, 2 zrI jayakIti vijayajI, 3 zrI nayakItivijayajI. jayakItivijayajInA-1 zrI prakAzacaMdravijayajI. 5. zrI azeAkacaMdravijayajInA-1 zrI puSpadma'dravijayajI, 2 zrI sAmaca dravijayajI. 3 zrI kailAsacaMdravijayajI. zrI ajayacaMdravijayajInA--1 zrI vivekaca dravijayajI. 5. zrI. vallabhavijayajInA 1 zrI vinayacaMdravijayajI, temanA--1 zrI RddhicaMdravijayajI. (15) A. padmasUrijInA--1 zrI prakAzavijayajI, ra zrI lakSmIprabhavijayajI, 3. zrI vidyAprabhavijayajI. 25 * (16) A. amRtasUrijInA--1 A.zrIvijayarAmasUrijI, 2 A. zrIvijayaMdevasUrijI, 3 5. zrIpuNyavijayajI gaNi, 4. A. zrI vijayaparamaprabhasUrijI, 5 zrI khAMtivijayajI, 6 zrI zazIprabhavijayajI, 7 zrI pravINavijayajI, 8 zrIdAnavijayajI, huM zrI yazeAvijayajI, emAM-A.rAmasUrijInA--1 zrI vinedaprabhavijayajI, 2 zrI rAjavijayajI, 3 zrI saMyamavijayajI, 4 zrI nirmaLavijayajI, 5 zrI sadguNavijayajI, 6 zrI ANu dhruvijayajI, 7 zrI jinadAsavijayajI. emAM--zrI sadguNavijayajInA-1 zrI vIravijayajI; 2 zrI sAgaracaMdravijayajI. A. devasUrijInA-1 5. zrI hemacaMdravijayajI gaNi. emanA-1 zrI pradyumnavijayajI, 2 zrI darzanavijayajI. zrI darzInavijayajInA--1 zrI puMDarIkavijayajI, 2 zrI caMdrakrIti vijayajI. 5. puNyavijayajInA--1 A. vijayadhara dharasUrijI, 2 zrI bhaktivijayache. emAM zrIra dharasUrijInA--1 zrI dharmavijayajI, 2 zrI. maneAnavijayajI, 3.zrI ku Mdaku MdavijayajI, 4 zrI siddhasenavijayajI, pa, zrI dharmadhvajavijayajI. 6 zrI hariSetruvijayajI, 7 zrIamIvijayajI, 8 zrIvidyAdharavijayajI. zrI siddhasenavijayajInA--1 zrI guNusenavijayajI. Jain Educationa International zrIbhaktivijayajInA--1 zrI vizALavijayajI, temanA----1 zrI rAjazekharavijayajI, 2 zrI ravIndravijayajI, 3 zrI guNuzekharavijayajI, 4 zrI bhadraSAhuvijayajI. A. paramaprabhasUrijInA--1 zrI tattvaprabhavijayajI, 2 zrI caitanyavijayajI, 3 zrI kuMdanavijayajI. 45 For Personal and Private Use Only
Page #393
--------------------------------------------------------------------------
________________ 26 zrI khAMtivijayajInA-1 zrI nirajanavijayajI, temanA 1 zrI uttamavijayajI. (17) A. lAvaNyasUrijInA--1 zrI narendravijayajI, 2 zrI jayantavijayajI, 3 A. zrI vijayadakSasUrijI, 4 zrI kalyANuprabhavijayajI, 5 5'. zrIcaMdanavijayajI gaNi, 6 zrI caraNukAMtavijayajI, 7 zrI mativijayajI, 8 zrI kaMcanavijayajI, 9 zrI vikAsavijayajI, 10 zrI saneharavijayajI. emAM- A. dakSasUrijInA---1 A. zrI vijayasuzIlasUrijI, 2 zrI kevalaprabhavijayajI, 3 zrI ma...gaLavijayajI, 4 zrIdivyavijayajI, 5 zrIcandrazekharavijayajI, 6 zrIprabhAkaravijayajI, 7 zrIsudarzanavijayajI. A. suzIlasUrijInA-1 5. zrIvineAdavijayajI gaNi, 2 5. zrIviSNudhavijayajI gaNi, 3 zrI jitendravijayajI, 4 zrI devabhadravijayajI, 5 zrI zAlibhadravijayajI, 6 zrI jinAttamavijayajI, 5. vineAdavijayajInA 1 zrI kesaravijayajI. pa. viSNudhavijayajInA-1 zrI ramaNIkavijayajI, 2 zrIrAmacaMdravijayajI. 5. caMdanavijayajInA--1 zrI ratnazekharavijayajI, temanA 1 zrI abhayazekharavijayajI. zrI maneAharavijayajInA-1 zrI prameAdavijayajI, 2 zrI zramaNukapavijayajI. zrI pramAdavijayajInA-1 zrI vimalayazavijayajI. * (18) zrIrUpavijayajInA--1 5. zrI kamaLavijayajI gaNi, ra zrI ANu davijayajI, jI, 3 zrI bharatavijayajI, 4 zrI bhAnuvijayajI. bovamalA thepara temanA nai, zAsanasamrAT (23) zrIdhanavijayajInA--1 A. zrIvijayamahimAprabhasUrijI. temanA 1 zrI vivekavijayajI, 2 zrI surendravijayajI. * (24) A. jitendrasUrijInA--1 zrI vidyAnaMdavijayajI, ra zrI amrutaprabhavijayajI. zrIvidyAna dhruvijayajInA--1 zrI jayaMtaprabhavijayajI, * (33) 5'. nItiprabhavijayajInA--1 zrI devabhavijayajI. Jain Educationa International --- kula munisa khyAH--238-- AcArya :-27 upAdhyAyaH- 2 panyAsaH- 17 pravata kaH 3 *-*-*-* For Personal and Private Use Only
Page #394
--------------------------------------------------------------------------
________________ sthaLa amadAvAda bhAvanagara pAlitANA khaMbhAta mahuvA maTAda jAmanagara vaLA jAvAla (rAjasthAna) sAdaDI ledhI pAlI uddayapura kapaDava ja vaDhavANa zahera vaDhavANu ke pa sAmaramatI pATaNa cANasmA Jain Educationa International ,, 27 "" ,, pariziSTa-pa pUjyazrInA cAturmAMsAnI noMdha va vi. sa. 1953, 56, 57, 58, 60, 21, 67, 68, 70, 75, 77, 79, 80,83, 86, 87, 2001, 2002. vi. sa'. 1945, 46, 47, 48, 59, 64, 89, 94, 97. vi. sa. 19496 95. vi. saM. 1954, 55, 62, 63, 78, 84, 2000. vi. sa'. 1951, 65, 85, 91, 99, 2005. vi. saM. 1966, 88, 98. vi. sa'. 1950, 93. vi. sa". 1996. vi. saM. 1971, 90 vi. sa. 1972 vi. sa'. 1973 vi. sa. 1974 vi. sa. 1976 vi. sa. 1969 vi. saM. 1952 vi. saM. 2004 vi. sa. 2003 vi. sa. 1982 vi. sa. 1981 == For Personal and Private Use Only kula sakhyA sa. 1992, amadAvAda 18 9 2 7 E 3 ra ra 1 1 1 1 1 ioe
Page #395
--------------------------------------------------------------------------
________________ viSaya pariziSTa-6 pUjyazrInI aNamola prasAdI svaracita graMthonI yAdI graMtha-nAma parihArya mImAMsA che. harmana jekebIne temanA (zrI sAgarajI mahArAja sAthe) ayukta vidhAnane pratyuttara. bRhadu hemaprabhA haima vyAkaraNa laghu hemaprabhA parama laghuhemaprabhA nyAya siMdhu nyAya (padyabaddha) nyAyAlaka-tattvaprabhA , (vivaraNa) nyAya khaMDana khaMDa khAdyanyAyaprabhA pratimA mArtaDa anekAnta tattvamImAMsA mULa tathA paNa vRtti saptabhaMgI upaniSat nepaniSatra sampatitarka TakA para vivaraNa anekAnta vyavasthA-TIkA raghuvaMza-dvitIya sarganA 29 kaleka para apUrva TIkA kAvya (vivaraNa) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #396
--------------------------------------------------------------------------
________________ aMka pariziTa-7 pUjyazrInI Adarza sutasevA (prakazita-sadhita karAvelAM prAcIna graMthonI yAdI) graMthanAma siddhahema bRhadvatti-laghunyAdvAra sameta tatvArthAdhigamasUtra-bRhaddIkA syAdvAda ratnAkara nyAya khaMDanakhaMDa khAdya nyAyAlAka aSTaka prakaraNa-saTIka upadeza rahasya saTIka anekAnta jayapatAkA bhASArahasya-pajJa vivaraNayukta pramANamImAMsA pramAlakSaNa adhyAtma ka95ma sammatitarka prakaraNavRtti anekAntavyavasthA jJAnArNava-savivaraNa jJAnabiMdu-savivaraNa nayarahasya napadeza nayapradIpa saptabhaMgIpradIpa pAtaMjala yogadarzana-vivRti aSTasahastrI vivaraNa dharmaparIkSA-pajJa vivaraNayukta nizAbhakta deSa vivaraNa vAdamAlA tathA utpAdAdi siddhi prakaraNa 15 17 w w m s s h y Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #397
--------------------------------------------------------------------------
________________ 30 26 27 28 29 30 >>>> >> 34 cegavizikA-vRtti sahita krUpa dRSTAntavizaDhIkaraNa prakaraNa-savRtti ceAgaSTi samuccaya-savivaraNa yAgabiMdu "" zrI haribhadrasUrigraMtha saMgraha 1. ceAgaSTi samuccaya, 2. cAgarSiMdu, 3. zAstravArtAsamuAya, 4. SaTTha na samuccaya, 5. dvAtriMzadaSTaka prakaraNa, 6. leAtattva niz ya, cha. zcama biMdu prakaraNa, 8. hiMsAlASTaka, 9. saCjJa siddhi prAcIna stavanAdi saMgraha adhyAtmasArAdi pAramaSa svAdhyAya graMthasaMgraha samedha prakaraNa Jain Educationa International "" zAsanasamrAr For Personal and Private Use Only
Page #398
--------------------------------------------------------------------------
________________ pRSTha na. ra ra 16 17 15 19 24 32. 5. : 37 Yo 5 x 57 **** .103 103 'X': 109 114 11 126 130 134 155 15 160 Jain Educationa International 2 33 2 17 11 24 . 10 1 pa 26 E 17 13 ' 23 * heDIMga 12 1 1. 23 ma . 38 23 14 p 25 1 zuddhipatraka azuddha pamelA vivekAnandanI tema jaLakaena karatAM tevA nyAyadhIza mArA mANa caritra divase kAmudI 1040 mAhanalAla dIkSAnA Piorrhoea siddhigirijI apU Coart ' * 17 .. maiM varSa thayA naitiSara darzana Assossiation Daputation karavAnA jenA pratyuttara maLyo. mAgadarzIna ane khe aTale smRtipUjaka manaheta For Personal and Private Use Only zuddha pAmelA vivekAnandanA ane jalaena karatA levA nyAyAdhIza mAra cAritra divasA kaumudI 1947 mAtIcaMdabhAI dIkSAno Pyorrhoea siddhagirijI apU Court 33 29 eka varSa thayA yAtira na "" Association Deputation karavAnA jevA pratyuttara na maLyo. mAda na ane e eTale mUrtipUjaka mahenata
Page #399
--------------------------------------------------------------------------
________________ 32 * puSpa na. 188 196 201 204 212 216 229 239 238 239 20 241 Pag 242 247 253 255 255 355 258. 259 260 20 272 281 20 298 326 pariziSTa-pR. 18 ,, =}, 19 Jain Educationa International pakti 26 25 3. 31 34 1 3 zIka 1 12 ra ' 3 5 7 12 25 34 11 sUDIMga 9 9 ra 33 5 zI rA 3. zuddha ane prava nirAkAro kAraja sva. pAraparika derAzara anubhAnA madhanA AravAnA pratiSTha emAM paNa zikharabaMdhI snAnAdidhI apamA pramANa niNyA dandrAya ma cA aitihAsika musi gelana, je karAvane mane gulAbada upadeza kAThe mesavAM janmakuMDaLI saLatA For Personal and Private Use Only zAsanasamrATr zuddha ene dhruva nirAkaraNA hArIja ro. pArasparika derAsara anumAdanA ArAdhanA ArAdhanA pratiSThA emAM paNa pa zikharabaMdhI snAnAdithI apAya praNAma niSTa yA Indro pa A aa yuganuM bhagIratha kAma ne karAvIne ane gulAbacaMda upadezathI kAMThe besatAM janmakuMDalInA saphaLatA
Page #400
--------------------------------------------------------------------------
________________ %9333333333@@@@g kaiyttiymaajpraajaappurmaakaaymaataapaayaakraayraajaaymaannnaayaajaayaajaalmaak 50 zA sana samrA nI tee C8908962962962962962962964904202289 CROCHES 29639GRA GRAGADGE2639633633639939939 ci trama ya ktaaymaannnaayaajaappnnnaappaarppaannnaayaajaappyaajaapaallaiyaaraajaapaapaapaakaayraajraajyaiyaak 2339 jIvana gAthA GO PRESS vee ctyraayaarru py paapaayoo pyaapptyaa raapyooaapaayooraayeeyaapaatyaa Jain Educationa International For Personal and Private Use Only )
Page #401
--------------------------------------------------------------------------
________________ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #402
--------------------------------------------------------------------------
________________ Jain Educationa International savegI-saMgha-ziratAja pa. pU. munirAjazrI yuTerAyajI (buddhivijayajI) mahArAja ( pra. 3, pA. 5) For Personal and Private Use Only
Page #403
--------------------------------------------------------------------------
________________ Jain Educationa International Adarza tapAgacchAdhirAja pa. pU. vira zrImULacaMdajI ( mukitativejayajI) mahArAja ( pra. 3, pA. 5) For Personal and Private Use Only
Page #404
--------------------------------------------------------------------------
________________ Jain Educationa International paramagurudeva pa jAkharatna pa. pU. zrI rRciMdrajI ( vRddhivijayajI ) mahArAja ( pra. 6, pA. 12 ) For Personal and Private Use Only
Page #405
--------------------------------------------------------------------------
________________ nyAyAbhAnidhi AcAryazrI vijyAnaMdasUrIzvarajI (AtmArAmajI) ma. (pra. 3, pA. 6) Jain Educationa Intemational For Personal and Private Use Only
Page #406
--------------------------------------------------------------------------
________________ Jain Educationa International gItA mUrdhanya pa. pU. paMnyAsazrI gaMbhIravijayajI gaNivara (pra. 20, pA. 70 ) For Personal and Private Use Only
Page #407
--------------------------------------------------------------------------
________________ S.L.E pa. pU. paMnyAsa zrI pratApavijayajI gaNivara (lavAranI paLavALA) (pra. 12, pA. 33) Jain Educationa Interational For Personal and Private Use Only
Page #408
--------------------------------------------------------------------------
________________ Jain Educationa Intemational For Personal and Private Use Only zAsanasamrATa (saM. 1985) zAstravizArada A. zrIvijyadharmasUrijI mahArAja (kAzIvALA) (pra. 11, pA. 3ra)
Page #409
--------------------------------------------------------------------------
________________ Jain Educationa International sUrisamrATnA pavitra pAda-kamale jAgrajjvalantajyotirmayAya bAlabrahmacAriNe / zrIvijayane misUrIzvarAya gurubhagavate namaH // For Personal and Private Use Only
Page #410
--------------------------------------------------------------------------
________________ Jain Educationa Intemational For Personal and Private Use Only eka apUrva samUha-chabI. (prAyaH AcArya pada-samayanI). vacamAM pU. paM. zrI gaMbhIravijayajI mahArAja, ane temanA jamaNA paDakhe pU. sUrisamrATa beThelAM jaNAya che. (saM. 1964. p. 25, pA. 90).
Page #411
--------------------------------------------------------------------------
________________ svasti zrI mukAmacalAyI gaMbhIra vijaya gANevigerenI mukAmazrI gholerAbaMdaramadhye pa nemavinayagaNitI tayAmuninedasAgarajIta zAmunipremavijayajI tathA muni supativijayajI nagereyogya anuvaMdanAvaMdanAcIca zo vizeSa suravAtumArI sukhavatopatra vo aAjAdaneAyo temadhye pracAdhpAyanokha balAsomagApotenIcamu jaba cainasudapapatte tithi nAdAnivAvRddhihoyato paNa paMcAnInAntrarANa badInAntasUdhIprasvAdhyAya niyamita nadina rAnA (zAcA AthAyeM esarvasammatale sena mAyAgapaMcamInI prasAdhyAyano lekhale tejAnavI kammaNyaDinAdinApanA 68 zAstrI dinakararAine suppAle bAkI nAsamAre vAcatAnAte rAjyAce amadAvAda mAstarana ramedacaMdane parato pa cAeka pratimA zataka paMcatastunI mokalI nayItema kulatemAlo muni kalyANavijaya vijaya kesaravijaya cAlAune zrIbhAvanagara mokalyA be munitilaka vijayane cUDAnAsaMghAce dIpasUcI revAnIrajA prANIle munimANavijaya pAho se devadara nisaMbhArAsa 6 mA badale vaLAthI pU. paM. zrI gaMbhIravijayajI ma. e dholerA baMdare pU. sUrisamrAT (te vakhate pa nemavijayajI gaNI) upara svahaste lakhela patra, patramAM zrI sAgarajI ma. nuM nAma paNa trIjI lITImAM vaMcAya che. A patra lakhAyA tyAre temane sUrisamrAT bhagavatIjInA yoga vahAvI rahelAM. ( sa. 1860 pra. 22, 5.77 ) For Personal and Private Use Only Jain Educationa International
Page #412
--------------------------------------------------------------------------
________________ mahAtIrtha kAparaDAnuM jamInathI 95 phuTa UMcuM gagano raMga jinamaMdira. (pra. 39, 5. 178) Jain Educationa Intemational For Personal and Private Use Only
Page #413
--------------------------------------------------------------------------
________________ Jain Educationa International kAparaDA tIrthAdhinAyaka zrI svayaMbhU pArzvanAtha ( pra. 39, pA. 178 ) For Personal and Private Use Only
Page #414
--------------------------------------------------------------------------
________________ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only 38. Te upAdhyAya zrI darzanavijayajI tathA zrI udayavijayajIne AcArya pada ' ApyA pachInA grupa phATA-khaMbhAta (pra. 41, pA. 194 ) gRhasthAmAM zeTha chaganalAla kasturacaMda, nAnajIbhAI popaTalAla, jabulAla dalasukhabhAi kasturacaMda, tathA zeTha cunIlAla bhagubhAi va. UbhAM che. C
Page #415
--------------------------------------------------------------------------
________________ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only pUjyazrI, ane be abhinava-AcArya-ziSyA, zrI vijayadarzanasUrijI, tathA zrI vijayAdayasUrijI mahArAja-khabhAta ( pra. 41, pA. 194 )
Page #416
--------------------------------------------------------------------------
________________ Jain Educationa Intemational For Personal and Private Use Only zItArAcaMda paTavAnA saMghane pAlitANAmAM maMgala praveza khaMbhAtathI nIkaLelAM zrI tArAcaMda paTavAnA saMghano dholerAmAM praveza (pra. 44, pA. 214)
Page #417
--------------------------------------------------------------------------
________________ Jain Educationa Intemational nivara zrIjai..nyU yuni. saMmelana.nAphora .. For Personal and Private Use Only aitihAsika munisaMmelananA zubha prAraMbhanuM ajoDa-anupama-apUrva dRzya. (saM. 1990, amadAvAda ) (pra. 50, pA. 253)
Page #418
--------------------------------------------------------------------------
________________ AWSU Jain Educationa International zeTha mANekalAla manasukhabhAInA saghanuM maMgala dRzya (1), pUjyazrI, tathA pU. sAgarajI ma. vagere UbhAM jaNAya che. (pra. 51, pA. 262) For Personal and Private Use Only
Page #419
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMghanuM maMgala dRzya (2), pUjyazrI, pU. darzanasUrima; uDDayasUrima; mohanasUrima; naMdanasUrima; va. dekhAya che. (pra. 51, pA. 262) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #420
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMghanuM maMgala dazya (3) pAlitANA-taLATIe cityavaMdana. girivara darizana viralA pAve" (pra. 51, pA. ra67) Jain Educationa Intemational For Personal and Private Use Only
Page #421
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMghanuM maMgala dRzya (4) pUjyazrI ane pU. udayasUri ma. Adi zrIsiddhagirirAja paranI eka derI pAse besIne caityavaMdana karI rahyAM che. (pra. 51, pA. ra77) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #422
--------------------------------------------------------------------------
________________ DaoN. trikamalAla amathAzAha (munizrI ratnaprabhavijyajI) ne dIkSA ApyAM pachI caturvidha saMgha sAthe (pra. para, pA. ra71) (zeTha jamanAbhAI bhagubhAIne baMgalo) Jain Educationa Intemational For Personal and Private Use Only
Page #423
--------------------------------------------------------------------------
________________ Jain Educationa International pUjyazrInA pavitra haste sajoDe caturthI vrata uccarI rahelAM salAta phulacaMdabhAI chaganalAla (lAlAbhAinI pALa, saM. 1992) For Personal and Private Use Only
Page #424
--------------------------------------------------------------------------
________________ zeTha mULacaMda bulAkhIdAsanA uMjamaNA prasaMge padhArelAM pUjyazrInuM khaMbhAtamAM bhavya sAmaiyuM. pUjyazrInI sAthe pUjya A. zrI valabhasUrijI ma. dekhAya che. (pra. para, pA. ra74) Jain Educationa Intemational For Personal and Private Use Only
Page #425
--------------------------------------------------------------------------
________________ jAmanagaramAM zeTha cunIlAla lakSmIcaMdanA udyApana prasaMge pUjyazrIno maMgala praveza. (pra. para, pA. 274) pUjyazrI, 5. sAgarajI ma; tathA saMghavI zeTha popaTalAla dhArazIbhAI va. no rUpa pheTa (pra. para, pA. ra76) Jain Educationa Intemational For Personal and Private Use Only
Page #426
--------------------------------------------------------------------------
________________ Jain Educationa Intemational paMcAcAraIvatra paMcaprasthAnAjitachatrIsa saMyuta AcArya mahArAjala phAvAravaMdana ho For Personal and Private Use Only udyApana prasaMge padhArelAM pUjya zrI dharmadezanA Ape che. ane paDakhe pU. sAgarajI ma; tathA udayasUri ma; beThAM che. (pra. para, pA. ra75) zeTha popaTalAla dhArazIbhAinA saMghanuM eka dRzya. pra. zrI, pU. mohanasUri ma. vagere dekhAya che. (pra. pa2, pA. 276)
Page #427
--------------------------------------------------------------------------
________________ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only mahuvAnuM e pavitra gRha, jyAM pU. zAsanasamrATnanA janma thayA hatA. atyAre tyAM bhavya jinAlaya che. (pra. 45, pA. 221)
Page #428
--------------------------------------------------------------------------
________________ pU. zrInA janmasthAna (mahuvA) para nirmita thatAM jinAlayanA maMDapamAM pUjyazrI tathA ziSyo UbhA che. (pra. 53, pA. 281) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #429
--------------------------------------------------------------------------
________________ Jain Educationa Intemational For Personal and Private Use Only bhAvanagara-saMghe tathA rAjya kareluM pU. zAsanasamrAnuM aitihAsika sAmaiyuM. pU. zrI sAthe zrI anaMtarAya paTTaNI va. daSTigocara thAya che. (pra. pa4, pA. 287)
Page #430
--------------------------------------------------------------------------
________________ Jain Educationa International bhAvanagara-nareza zrI kRSNakumArasiMhajIe pADelA pU. zAsanasamrATnanA phoTA-kada giri (pra. 55, pA. ra94) For Personal and Private Use Only
Page #431
--------------------------------------------------------------------------
________________ pU. zAsanasamrATno phoTo pADI rahelAM nAmadAra bhAvanagara-nareza (pra. 55, pA. 24) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #432
--------------------------------------------------------------------------
________________ pUjyazrInI vANInA zravaNano AnaMdamagna banIne lAbha letAM nAmadAra bhAvanagara-nareza. (pra. 55, pA. ra5) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #433
--------------------------------------------------------------------------
________________ tapAgacchIca zrIvijayodayasrazAnamALA. zrI kadaMbagirimAM pUjyazrInI preraNAthI baMdhAyela dharmasthAnA nihALIne prasanna banatAM nA. mahArAjA, sAthe pU. zrI na...danasUri ma. paNa che. (pra. 55, pA. 295) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #434
--------------------------------------------------------------------------
________________ Jain Educationa Intemational nadI For Personal and Private Use Only zrIzerIsA mahAtIrthanuM ramaNIya jinAlaya (pra. pa6, pA. 304). zrIzerIsAnI pratiSThA pachI derAsaranA pRSTha bhAgamAM pUjyazrI Adi munigaNa (pra. pa6, pA. 305)
Page #435
--------------------------------------------------------------------------
________________ Jain Educationa International dheAlerA ' mAM levAyelA grupa phoTo. beThelAmAM pa. zizanAtha A paNa jaNAya che. For Personal and Private Use Only
Page #436
--------------------------------------------------------------------------
________________ Jain Educationa International cAturmAsa-parivartana mATe saleAta phulacaMdabhAi chaganalAlane tyAM (lAlAbhAinI poLa) padhArI rahelAM pUjyazrI vagere. (sa. 2002) For Personal and Private Use Only
Page #437
--------------------------------------------------------------------------
________________ vacanAma 500 mAno muda bApAno o lakhAve 8.S THE YEARS badhA talAlamalAlA avAIamadavAda Q-200: Jain Educationa International 10 Ano saranA jAmA samaNA suMdarI tyA jamAI maratI vakha pAlavA nIlA pA svagAya POG sa. 2003 mAM levAyela pUjyazrInI eka chabI. ( sAbaramatI ) ( pra. pada, pA. 306) For Personal and Private Use Only pAvikAnA vratamA XyRkle AbhAnumi amArIpravartana satyavAna jasavaMta namI mubaimA
Page #438
--------------------------------------------------------------------------
________________ Jain Educationa International vaDhavANa kempamAM levAyelI pUjyazrInI lAkSaNika chabI. sa. 2004 For Personal and Private Use Only
Page #439
--------------------------------------------------------------------------
________________ zeTha kezavalAla giradharalAlanA ghare padhAratAM pU. zAsanasamrAmahuvA (saM. 2005) Jain Educationa Intemational For Personal and Private Use Only
Page #440
--------------------------------------------------------------------------
________________ kone khabara, ke- pUjyazrIno A aMtima phoTo banaze? (tasvIrakAra : bAbulAla maganalAla bhAvanagara-mahuvA.) (pra. pa8, pA. 316 ) Jain Educationa Intemational For Personal and Private Use Only
Page #441
--------------------------------------------------------------------------
________________ mahAyAtrA (2) mahAyAtrA (1) Jain Educationa Intemational For Personal and Private Use Only
Page #442
--------------------------------------------------------------------------
________________ Jain Educationa International cira zAnti For Personal and Private Use Only
Page #443
--------------------------------------------------------------------------
________________ anittama darzana Jain Educationa Intemational For Personal and Private Use Only
Page #444
--------------------------------------------------------------------------
________________ Jain Educationa International vinazvara zarIranA atima saMskAra-dAhAdhIna IMDa ( pra. 59 ) For Personal and Private Use Only
Page #445
--------------------------------------------------------------------------
________________ Jain Educationa Intemational For Personal and Private Use Only ne mA mA che riya. 1 nA gAma mA para mArA , prakA gayAdakA - pUjyazrInA dehanA aMtima saMskAra sthaLe baMdhAyela zrI zAntinAtha prabhunuM jinAlaya. nIce gokhamAM pU.zrInI caraNapAdukA che. (mahuvA) pUjyazrIe jyAM aMtima zvAsa lIdho, te sthAne pratiSThita thayela smRtimaMdira ane caraNapAdukA (mahuvA)
Page #446
--------------------------------------------------------------------------
________________ pUjyazrInA janmasthAna para baMdhAyela devagurUprAsAdanA bhUmigRhanA mULanAyaka zrIneminAtha prabhu (mahuvA) zrI mahAvIrasvAmIne prAsAda Jain Educationa International zrI kesarIyAjI bhagavAnanA prAsAda-mahuvA For Personal and Private Use Only zrI nemi-pArzva vihAra
Page #447
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkadaMbavihAra prAsAdanuM ramya darzana (pra. 49, pA. 246) Jain Educationa Intemational For Personal and Private Use Only
Page #448
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkadaMbavihAraprAsAda" nA mULanAyaka zrI mahAvIra svAmI (pra. 49, pA. 241) Jain Educationa Intemational For Personal and Private Use Only
Page #449
--------------------------------------------------------------------------
________________ Jain Educationa International * zrIRSabha vihAra prAsAda" nA mULanAyakazrIRSabhadevaprabhu ( kada agiri-upara ) (pra. 53, pA. 278) For Personal and Private Use Only
Page #450
--------------------------------------------------------------------------
________________ vAvaDI ploTa (trIjI TuMka) no tribhUmika pratimA-bhaMDAra (kadaMbagiri) (pra. 55, pA. 291) pratimA-bhaMDAra (aMdaranuM eka dazya)-kadaMbagiri (pra. 55, pA. 291) Jain Educationa Intemational For Personal and Private Use Only
Page #451
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkadaMbagiri-sarvocca TekarInuM nisarga darzana. mahAprabhAvika zrInaminAthaprabhuno dvibhUmika prAsAda (kadaMbagiri-upara) (pra. pa3, pA. 278) Jain Educationa Intemational For Personal and Private Use Only
Page #452
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIkadaMbagiri para racAyela bhavya sthApatya. 1, zrIkadaMbagaNadhara maMdira, 2. tArAcaMdanI duka, 3. paMcamerUprAsAda, 4. zrInaminAtha prAsAda A citramAM dekhAya che. zrIkadaMba gaNadhara-maMdira (eDana-saMgha taraphathI baMdhAyela) (kadaMbagiri upara) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #453
--------------------------------------------------------------------------
________________ Jain Educationa International zrIkadaba gaNadhara bhagavAnanI bhavya pratimA kabigira-upara, sa. 2026 mAM eDana saghe padharAvelI. For Personal and Private Use Only
Page #454
--------------------------------------------------------------------------
________________ Jain Educationa Intemational 145ra gaNadharapagalAnuM tathA aSTApadajInuM daherAsara (kadaMbagiri-upara) paMcamerU prAsAda, (kadaMbagiri-upara) For Personal and Private Use Only zrI zatruMjaya girirAjanI sthAyI racanA (kadaMbagiri-upara)
Page #455
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI neminAtha bhagavAna tathA zrI sImaMdhara svAmInuM covIzInuM daherAsara (kadaMbagiri-upara) zrI AdIzvara maMdira rohIzALA (pra. pa5, pA. 292) zrI devardhigaNI kSamA-zramaNanuM zrI devagurU maMdira valabhIpura (pra. pa4, pA. 288) Jain Educationa Intemational For Personal and Private Use Only
Page #456
--------------------------------------------------------------------------
________________ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only pa. pU. AcArya zrI vijaya darzanasUrIzvarajI mahArAja pa. pU. AcArya zrI vijaya udayasUrIzvarajI mahArAja
Page #457
--------------------------------------------------------------------------
________________ Jain Educationa Intemational For Personal and Private Use Only pa. pU. AcArya zrI vijaya nandanasUrIzvarajI mahArAja pa. pU. AcAryazrI vijaya vijJAnasUrIzvarajI mahArAja
Page #458
--------------------------------------------------------------------------
________________ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only pa. pU. AcArya zrI vijaya padmasUrIzvarajI mahArAja pa. pU. AcArya zrI vijaya amRtasUrIzvarajI mahArAja
Page #459
--------------------------------------------------------------------------
________________ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only pa. pU. AcAryazrI vijaya lAvaNyasUrIzvarajI mahArAja pa. pU. AcAryazrI vijaya kastUrasUrIzvarajI mahArAja
Page #460
--------------------------------------------------------------------------
________________ pravartaka zrImad Jain Educationa International dedIpyamAna rUpa ane asAdhAraNa jJAnanA bhaMDAra pa. pU. pravaka munizrI yazeAvijayajI mahArAja yazovijayajI For Personal and Private Use Only
Page #461
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAlitANAnA eka jinAlayanA pagathiyAM para pUjyazrI. pAchaLa pU. udayasUrijI, pU. dharmasUrijI ma. vagere dekhAya che. Jain Educationa Intemational For Personal and Private Use Only
Page #462
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAsthAya prakAre yavetathA bagha samedhAvI AdizadaM yarthadAharaNAniyA mAdI ghoSa bAhmAdayo varNAH ghAva devadattA da b staMnAdayogRhAH eteSAM yayA saMrayamarthA jJeyAH yAmasamIpe isa rthaH vibhinna sNtaanaa| kumera sthitA isarvaH 2 mrATpatvena isi6mpa caivaspa sAhayenA. ameAdyAjJAyate caiva sahArA itparya : 3 nAvayavAsI tvAro'rthA: hama vasthA vambI ne naye yadanuMbadhA vyAveto - 20 demavRdaSTaca tipatparya ghathamAdipadezAnAmnaH prathamaika dvivadAdityAdayaH 19 s dirdina ktiH saityutsRSTAnubaMdha sAsaryad y zilikA yI vyavasthApitA | tadanusa karmAdayo'tha taeva atraepa te vAzrAdibhya iti sarvAta prathamA = padmanidhi zeSalaM tato vi tadizi balamaMta OM= nenaiva jJAta spa basaMtyAta pUrvana tiityutsaSTAnubaMdhaspativAdido vyavasthA vambI spA dayaM sti bAdayaM ca pratyayAH sapUspAma diparyatA kliktisaM vicAryaita jJAnavati vinakti pradezadhAkniktivAkyamarthavatrAmaitpAdayaH 128 tadanepadaM syAdyeta vyAdyataMcanAdarUpaM pa manayA (vajana dasaMjJanatuti dharmodaH svaM dadAtinaH zAstratayahaNaM pUrvavai tadaM taM pratiSedhArthI" padapradezA: padasyetyAdayaH 1 nAma sidvyaMjane " sitipratyaye yakA svarjita yaMjanA dauvariza vega mapadasaMna vatti' navadIyaH UrNAyuH adeyuH tArija yojaTa yuyuH vyaMjane payobhyAM payansa' rAjato hakkaM rAjakAmpati nAmeM tikiM dhAtormAbhUt vavi yajvA hi dadyAM janaitikiM navaMtI rAjAnau yavarjana kiM vAcamiti vAcyati aMtarvarttinIva dinAM tadaMtapaMpa datvaisihaMsi 'ha N niyamArthe tena'va'tpyAMtarena bhavati sautenAgataM 20 naMko kAitiutsRSTAnubaMdhAnAM kAna kAkA zyAyAM vile nakArAMta nAma kI pratpayeM pare pada saMbhavRtti rAjAnamiddhati karana rAjIyati rAjevAcarati kA rAjAyate' avalamitya navatiM kA ye varmAyati varmAya te padatvAnnaloyaM naumati kim ' bAcyati kA itikim' sAma nisAdhuH sAmanA evaMve tyA dezAma menokamanAH chayitipratiSedhAnaM pUrvaprAkvinaM 21 na taM matvarthesa kA ro nAmaM matvarthe'tyaye pare padasaMjJananavati yazava strI matau vimatvarthAvya nicArAtaM matvardharASTena grahaNaM perkhuSmAna' di'SmAn' yazasvAna' taDitvAn' marutvAnna' vidyutvA na na stamitikim takSavAn rAjakAne macarthaiti kim prayojya amejana iti prApratiSedhauTA 52 manurnanoM girovarti anusnanasa aMgirasa ityetAninAmA nivRniSatyaye pare pada saMjJAnabhavata manu evenana svata aMgirasvata samApa gRhayukta nanurvatrana = = sasmina ayoga trikiMno b = sthAnIya vidhAvitinyAyenApada hampadi 1 hai zubha mobadalyA iAdeza saMtatvAne padayAta asAmarthyA anAkAra yajJAdidhaunItijJA tenani tobhayati nanadani janava tA: pUjayazrIe bhaNelI siddhahema-bRhatkRtti ( hastalikhita ) nuM eka patra. emAM pUjyazrInA hastAkSara hAvAnuM manAya che. i konaveti vikale nAma nepadaM=0= noTaspata nokiyAna w For Personal and Private Use Only Jain Educationa International
Page #463
--------------------------------------------------------------------------
________________ maradaha 450 sAnubaMdhaka spa' ekAnubaMdhyadarzana ghanu baMdha karUpaM nAnubaMdhatAnyasArUpyAne kasvaratvAneka varSa tvAni' samAsAM tAgamasaMjJA jJApa ka galanaj nirdizan nitpAti pUrvepavAdAnaMta rAna vivIna bAMdhatenottarAna' madhye apavAdA pUrvAn vidhivadezInartha kaH savidhirbAdhyate yaspana vidhernimittamevanAsaubAdhyate yenanAprApteyo vidhirAsnA tesa taspa bAdhakaH valavaliyama nitpAta aMtaraMgaMba diraMgAta nisva kAzaM sAvakAzAnaM varNAnAkRtaM bRndAzrayeva upapadaknikteH kAraka vibhaktiH subaMtaraM genyaH sa polopaH sopAtasvarAdezaH pradizAdAgamaH ArmAtsarvAdezaH parAnnityaM nitpAdataraMga aMtarAcA navakAza utsargAdapada daH 'apavAdA takka vi'tsargavinA niSTArthAzAstra hanirinibi indrAryazrI damayaM vira vidyArthI zrI siise macaM zani ||dhAnasvopajJaghAcAnuvAsanaSTajJausaptamasvAdhyAya urthaH pAdasmamAptaH // // sptmossaayH|| ||shrii samatara0e5 jAba vA vd13|| nAdanagare // lipIkRta mAravADI jo DarakAralA birAmaNa jJAtIyaboDAuna mavaMdarAma kisana idaM viphata jJAnavijJAradArada vijJAradI dilyApAste daMsugIna visphUrjanakAra zrImatatyAgarA na yo knomala patizrImahuddidijayavAda caraNAraviMdamilindAyamAnAntevAsinAnAyaM janmaramAna dhurI suvidita zrIma munizrI ne mekjiyama vanArtham // ||saayN janyaH // candrAvara nAma " pUjyazrIe bhaNelI siddhahema-bRhaddhattinuM aMtima patra, prAMte pUgyazrInA nAmanI puSpiA vaMzAya che. (a. 14, pA. 38) For Personal and Private Use Only Jain Educationa International
Page #464
--------------------------------------------------------------------------
________________ Pa 0.S.N.Co. S.S. Caledonia "- 9 th ph . 4v 134 31. Y3 % ~x2 2.2, 4 2.3s31 ekhs 4 1 33 17 2 4 2 1 1 1 - 1 - 452) n. GAS n. 5115 k: 4:( 1. 1 4 2.1 2. k k cch 1. 2 % e3128 4 (.s 2. k aa h 33 2 20. 1 1 1 7 m1 . 1 1 1 3 11 2. k k 4411 2 3 4 - 2 2 2 3 4 .. 22 ( 3 -2 (ae) 1 - 21: 22. 2. 3 th~ 9 S hit 61 .3 2 4 4 .1 (nv3 13 kaa x3 1 4 0 Ln. s . 2. 3. ewn ah 1 1 0 1 2 3:02 - 2 3 >> ht 1k 4444 h: nth ed 24 3 4 43 2 1 eph: 1 : : 19 20 ekhsYe4,430 3 . Mr 2 153 ain 5 h!erng* 29 hn! d: 10.6 " ( Ye: : e nagarazeTha kasturabhAI maNibhAIe pUjyazrI upara lakhela eka patra (pra. 34, pA. 140) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #465
--------------------------------------------------------------------------
________________ KASTOORBHAI M. NAGERSHETH 34. - 14 ph.~ aip 16 r . . eech 011 Mr 431) rathaith 1. A Ste 4 34 8 12 4 (kh. 196 444 444 44 45 - 1.2 1 naathii 249 ai34 : : (6. s aa ~ 115 6+ h8 + hnod 23 24 .. 3. 4.7 n* 1- 24 . aim 57 5.6 n. 3.9 kk. 49 % on 4.her4.21n, 3 , 54 4.33 h = 219 220 2 3 0% 14% 4 449 4 saa AMA%. " + hngaa - 31 4- 1974 1ecchkh 6\n 21.2. 2 1 4 9 e: 201 - - + 23ec, .35 23 244 - - sa ning on counni aar Ernaninda h~ 2.34 63+ et n (ech 2 (1 4 93 24 54 11 . .ek34 13.3 M 18344.. q13). Nm 4. 44 11. . 82.30 n. ) daa (1. ai1.6 4.4 205 24 : chw hdeg nagarazeThazrI kastUrabhAIe perisathI lakhela eka bIjo patra. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #466
--------------------------------------------------------------------------
________________ SHETH ANANDJI KALIANJI, REPRESENTINO AN Indla Swetamber Jalns. JAVERIWADA, Ahmedabad, 01-98-3-ras ane ja lana jana ja -- nemi rozvaranA bhavamAM nA dAvAda za La na da jaai pama na ja tenA jaLa DAtAjAnI namra naMdanA 10 jAma najaranA? 8 9 .... tabinama-janA karavAno nA tAje.nAra 99 jo 62 mata sonTenTezananI rAjana pavitra mA dAda mAM ja karaje nijha janma karavAno bI 500 manana karI jAbanA nAma jAjo - racanA karavAnI maheka che khIne ja na kkI maoNlavAnI to . sababa ba ba (jeni)-tana- nAnA-nAnuM che ane jInara lajA khajAnI jo ke A dAkhala karavAmAM che. A vinaMti 4 ( 12reta najArAne madha nAma - sanama_ nii dhAM mana - ra - 2 kA phula- >> >> o lI mane te che 2.6 Mw prajAI ja mada jharataba4 e jAnabAIkanTa zatruMjaya-muMDakAverA prasaMganA anusaMdhAnamAM zeTha ANaMdajI kalyANajI peDhIe pUjyazrI para lakhela eka patra. jemAM pUjyazrInA mArga-darzananI prArthanA che. nIce zeTha sArAbhAI DAhyAbhAInA hastAkSara che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #467
--------------------------------------------------------------------------
________________ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only ra huM pADA vakhatamAM khAretyAM suMghe ane temanI sAthe betraNa564 tI vAhI karmavIche. ekaMdara pe dhUpI mAre temane ghaNuMja mAnaze. e jAnuM tuM ne khadho prabhAva jU sAthe thayelI(mulAkAta daramyAna temAM bheda dvArA Ape paDelI ajaba vaSa nI che . ejIya! hA5ka cenA camAvaze. kRSTimAM vRderIo . bsoyV 'dre-4rjeaoo-ni ms-n''i-ch5'phebsYm-sk0. zaya tyAM dhImI pAcana hai '-1914 1. canA kiMkara. vata kIi sevinTa vedanA adhIve ane vindha naMdhi viSe vadhuIe tane vaMdanA mukha Get rAntyAyaneka grAma saMkRta, bhImabhAskara pArzvati pradipura, sapezImsana dinakara ta57 kAnadanarmANa sUciMcUDAmaNi samAdhirtAnedhAdipaMcaprasthAna mamaLIsurimaMtra sahetaMtra svataMtra. svapa samayaparAvAnTa,parINa. tIra prayaNa thaseE. kokArpitakara, prAtaH smaraNIya. jagaduMke jaMgApata bhaTTAramadhye mArA dhi 108 zrImAn 'leyanemisUrIzvai mAja bhArekha tathA mAntavAhi nyuyISA AcAryazrImad vijayaMdalankrorendra prA mu, dore. pAlItANAthI vi. annA kita sevaka. mIhanamuni. pratApasUda nI karaza vaMdanA vadhArA Apa paramakRpAlunI kRpAthI mana sukhatiche. Apa sArebajI saparivAra bhukharatAmAM hUenDa munijAnaMda vijaya ane traNa divasa tatva AvIyo, paraMtu UllA divasa zrI sabhya bilaka pI. Aje bArebai taraphethI te mATe khAsa sukhanetA. bilakula na pI . uthA eka bhAI musA (pudhA vela, tenI sAthe paNa khAcare, kahavvA che. ho japAnaMdavI sabIyata na rIte ja ati teja a kRpAthI huM I nI.. viASa. pratApabhUmijI. dhamevapara zetre khAne daramyAna, jAmasAba da avazya hovAthI temanI karvA bhAre DAyA hatA, sAthe ahiMnA DhAkAra saba kora paNa upara batrA karI mAre.. AvyArA, lagabhaga iMTha hanumAna dhArA sudhA judIjudI retathA e pratApasUrikA ghigere sAtha sAdhuyo sAthai yo prasaMga nIduLatA koArekha. 25ne bAda tanesAravA, ane ApanI AsAhanA rvata kare bahu guna karatA. te uparAMta teo bolyA? potAnI meLe ja pAlitANA-darabAranA pUjyazrI pratyenA aheAbhAva pragaTa karatA eka patra, pAlitANAthI pU. meAhanasUrijI mahArAje pUjyazrI para lakhelA. A
Page #468
--------------------------------------------------------------------------
________________ kho mana na maLyuM ke nivara nAja khArya ne Una nagara khamAbAda zomAM tAro bhAn tibhAI mInAInA putha pramAtI ane rAjanagaranA mane rIbanA mAnasamAM Ama to juvAnu mAnA yuniTAyAjAonuM amalana khAtaka jIvita thayuM ane sAr3a ghara mAM Adhu vAta AvI nAnA pherA dhAka mAka mAM bahu maLatunA meLAvaDAmAM jekhAdevano nApUva ke mALa bhAI bhAInA vaMza nA hata nAma munionuM eka maMDaLa, kAnamAM nAnuM guNa judI mImA khAma carcamA jevA gaNImAM muddAno kyA nAnIkhAra purRSono kAyo kaDo taiy navA taiyAra karAvela banA rUpamAM badhA sagAne evA kharA khAnAma nomana Atre vikAranaviSayanI zarUAta karI. DerI dvArAvAra gaNA jI camAra AI jIda para munionA samati rAma tuM, keLA ane zIkhare purA kesamitine soMpyA. mitie potAnuM moTA ema pharI gosana pazitimA soLe 18. mAra nAM nIane bhitimAM sarvAnumata nava vRkSo nirNaya karavA kAryo khaDo noMdhavAmAM Avyo. te keLa te e tane mUko je nirNaya sarvAnumate a o.sarva munioe mAnya rAkhano A pachI tene mANo.mI sadInA nirNayanA aMtamAM pagelA che, e strota priniSedha kAmata rAkho, ba DAba khAnane vicArI je nirNayo che ke kharva munimArAo manasa re mAmATe Ave che !! Word10nA soLa sudhI mAtAnI athavA rasamaya je bAbI doya tenI na zanAmadIkSA ApI zakAya nahi ke tyA supa pragati o che.vaDa no soLa varSanALAmAM teNAmAM dIkSA denAranA gAma baMdhanA to hAtha nAkhata sAthe enI, ke gAmamAM tezA AAno komanA sthanI pratiSThita be bALo kAya, oNgina ti pramANe ti mAti ApanArA maeNnAranA kharA mAtA ciMtA adhanA tatA che. varNaya ? mane temAM Ama A nirNa sakarane aMte nirNaya zrama parI No AdhanoNA zeramAM cetAnI parI sAmAnya ke pote kAMpachI zo satine Are che. nAma potAnA bar3A siAma nA bIjA sevAvAnA e khAmI athavA to nIlanA po potAne karInA karAvI tepachI dIkSA ApI.je gaya ke zudAyamAM jA muMbADA roDa temaNe potAnA samudAmanA ne yogya sAdhuonA pAe momatAnI pUrIthA sI, sAti meLavI dIkSA ApavI TrIka mA mAnA, nA rIte muLa kathanI dIvA baeNnarane doNA ApI, paraNa zikSakana mena mATe nA patano supta guNAni sAdhuonA pAse rAkhano yogya che, ne anA tAra TibaMdhI khAdhu hela gema ane te ma kaNa kaLanuM A nANuM. baMdhAraNa vAInano ghUme abhiyAnonuM mAtAnane thaIne rA bAMdhavAmAM AvyuM che,tene ja anusaranuM khavAmA Ave che. bhogathI bahAra gAyonA rALa na to te sAdhunuMane tArI khAma paNa nakAmAM vAMdho najIrU La varSa pachInI dIzAmAM zakana zivaneratI najA ta nAyuSyano rA temane paNa tenA nAma patra nAma patramAM dezAnApo phanahAranAra mItva nA terA lenAra mAtA pitA bhamite bhAryA re je maNe tuM ja roga tene anumati eNnenAmATe te te pramatno karyAM hatAM paNa anubhUti ne mane no saMyA laI zo je ma teA tenI potAnI mimi anusAre potAnA dudakhAtA nitAno ane nAno putra pujAnA minhAno pUrNaoN o e ii devA, dakSA lenAramAM bahAra hoya vInA I doSa na roya ne dhyAnamAM rAkhavuM preraNA RtunA kAmAM, tinayaMtra Adi murtta jevuM zanine ApI 5 manI apekSAne aMtima yunasthA ne dhAma mAM mukha dIkSA ApazrI madana, nIla ke pura,khAdhA game te ekane kRSNA dAm aa ApanI nI naoN-stikane tamA namU hinAma bIjA koI kSetramAM te navaramamA meM khatanA bediramAM DuM[phara baTara ane temaNe khaMtunA nittei jelomAM baoNkSAmAM te saghaLuMnA nAma 13 upadhAna saMbaMdhI mALA khAdI ja phremamAM laI A jamAne zenA majA prabhunA putra vagereno lAla teneja jeIe paraMtu koI ne anya mAthInA khabhAne prabhuno putra mAM tolo ana to javAya to te mArI pravurtino prabaMdha pharI tene paNa prabhunA mukha Adi ne meM- pI je prameya tIrtha ane maMdironA rITone tIrtha ane maMdiraaMba UMcA jarUrI jAkhAna tenI bhAvInI vAtamAM tIhira ane hira tathA strIne bhImATe nAma kada mApano eIemamAM A maLela bhAga raheta "calana athati ke saMdha teM gaNarmA" ne pu pradhAna mAM teno sAbu, tAlI,A,JAnika rUSa pavidha saMgha te pramasevakoya muvi ane nAlAyamAM jhAM anunaoN mukhya rastA che. punamaM nAMdhI, mAriyAnA nurama upara zAsanapunAnIbAbatamAM yogya karavA ta A rogo Ave sahu mane zAkhAnuM gAnavitAmAna, ImAna ane mitratAmATe puna marAme naranuM hola che. vadhumAM temane maraNa pratye jarUrI ke khArI karo. tema ja gADAnA vatananA dubhA yaoNna zeke nAya, nam suvAnA vana cAsa) mAnArtavuM ke nainA te 9mANuonA pavitra saMbaMvezavAnA ne potAnA gaMgADAnA sAdhunA bhAtimatita karoSAye nirmaLatA vadhe tenA DaoN. prayatna karavAnA eka manoramA 5 mAM nAnA sudayanA banI tumaya jA samAve rAphena mA Ano te Apane sonAnuM e traNa thI ochI sooe vinuM yogya nathI. piyuza sAjo tathA manikA sAthe sAdhue nira karano nIi.temAM naLa bhAvaka sAthe dAna ne rA mAM ! ne". vize nara pramAAtIrthAMnI 51 nInuMnAma teja vahAre sAdhue vizeSaNe udeza khAdhano 13nIrthamAM sAdhAraNa khAtAnI nirodhakRti pAma teno uzkerA gAmano 18 nIcenA maLanuM kAma nAone kaubhaka gAmIna zilpAbA tathA zilAlekha Adi thAI te bhama tenI pUratI sAvacetI rAkha vAno deza AinaoNna khone ko lejenA II AdhusaMsthAmAM jJAnAdinAMkamaLanuM Agamono bhAra gAmanA nIle anyanA te te khaLakanA jAra munione sA mAno yuvaka no savA gayo muAmanA nAte AnA ceIneinAmAmAM sAthe tatpara ra tenI Atha, nIte anama nathI eIne rasad sAdhuno mApaNa ma satya AvI che ano zAnAbhyAma me mane paI zake jethI e saMsthA prathama gAma e mArA saMmane sAdhuoe navo moma i chaLa dezanA Akrame, motA mithyAtvAda manamAM uttamata na rAma ane nItarAga devanI zraddhA tathA pApI nirano poSaka dhAma te dhyAnamAM rA moM mAMtagamata dhabaMdhana zA mANI 15konani Avaka zrAntime, dhana dhAnya na! aA ahiM soyA tanujA varSanI unnati khanesthitame khulIne kAyA nizrIpatti tathA zrI mInAbahena,sAdhu ane dharmapratye nadInA banAvAya bhAkhata karavI e bAbatamA sAdhuo vede khANade praNavambara saMpanI kRander sImA ke tenA mumanA anid lolanA rAt khaseoNA teke chApAM lakhanA huM khAna nI rakSA mAnamAM paNa pharavA naLYIno koIno prema jAya che ane tene sudhAro karanA ke' hatI. mane teNe paNa te doSa sudhAratA badhA rahezeja omAM bhinnatA na devAma tema varasa tatAkhe nartanuM # NRI dharmapara batA AkSeponA aMgezakhavA parama pavitra mujaba Ao tathA tIrvAda upas thatA AkSeponA samApanane aMge(13) rAta- matsnAnaMda mUrra) (2)AcArja karArAja d vijayalIijI,paMnyAsanuM keTa- jApamimajI buniyara eniyAni manu ane vAyunika jIrzatanijayanuM-nI maMDI ImAM che. te maMDaLae te kArya, niyALa taiyAra karI paN anusa bhajana nI mota e bAbatamAM yoA meMdA { thI.tema ja e maMDaLane joItI mAtra ApanA koI paNa preraNa ane paddeza Ayano." UrmamAM rAjasattAnA dezasaMbaMdhamAM bAvanArI rAjasattAnI ne A daelana khaga mATe che. 1938mAM batAvela niSi-niSedha DAmanane mATe ImArI lanA aniAma nAnAvaraNI nninemATe kharRpe AA niyamo pharyA koI paNa sAcuM ke bhAna. A niyamo niha no tAra ane jAjAne nita nartanAnuM kAraNa khAvaze nI enI khA aa AkhavAmAM Ave che.! cinera UgamaNI rahya jayAra AnandasAgara || zrIcItarAya namaH|! suti sakhano nirNaya. vIra sanat2460 patra hiM ke jInar nijhama saMvat 1996 patraka guranAra kunIan 14 emila khAsa tA-1 vaDA bIlA amadAvAda arnika sAdhi jai gAna murone sarvanumate "kaze. A no karyA che, te mane khA "khasalapaTTa" meM Aja raoNna adAvAdanI che. moM DahmAjInI peDhIne saMpyo che S ramata bhuta jayasiM vinaya nakha sUra vijayabhUri mAne sAkAra sama Jain Educationa International Zmes.. saMghapati tA-1-4-1934 vi. sa. 1990mAM amadAvAdamAM bharAyela munisa melane sarvAnumate karela niyAnA paTTakanI nakala. jemAM nIce huM vRddha mahApuruSonA hastAkSara jovA maLe che. (pra. 50, pA. 254) mukhata karela. tena For Personal and Private Use Only
Page #469
--------------------------------------------------------------------------
________________ zeThazrI manasukhabhAI bhagubhAI (pra. 21, pA. 73) saradAra zeThazrI lAlabhAI dalapatabhAI (pra. 3ra. pA. 129) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only zeThazrI jamanAbhAI bhagubhAI (pra. 24, pA. 83) nagarazeTha zrI kastUrabhAI maNibhAI (pra. 3ra, pA. 130)
Page #470
--------------------------------------------------------------------------
________________ Jain Educationa Intemational For Personal and Private Use Only zeThazrI ratanajI vIrajI (bhAvanagara) (pra. 25, pA. 94) zeTha amaracaMda jasarAja-bhAvanagara ('kiMga opha kAThiyAvADa" nA nAme sukhyAta) (pra. 30, pA. 120)
Page #471
--------------------------------------------------------------------------
________________ Jain Educationa Intemational For Personal and Private Use Only hae 9 solo balotooftolatka zeThazrI amaracaMda premacaMda (khaMbhAta) (pra. 17, pA. 54) zeThazrI popaTalAla amaracaMda (khaMbhAta) (pra. 17, pA. pa8).
Page #472
--------------------------------------------------------------------------
________________ saghavI zeThazrI mANekalAla manasukhabhAI (amadAvAda) (pra. 33, pA. 135) Jain Educationa International zeThazrI abAlAla sArAbhAI ( amadAvAda ) (pra. 29, pA. 114) zA. bAlacaMda lakSmIcaMda (pUjyazrInA saMsArI laghubaMdhu-mahuvA) (pra. 5, pA. 9) For Personal and Private Use Only
Page #473
--------------------------------------------------------------------------
________________ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #474
--------------------------------------------------------------------------
________________ pU. zAsanasamrAzrInA jIvanacaritranA prakAzana mATe udAra rakama arpaNa karanAra saMgrahasthanI zubha nA mA valI rU. 1001 zeThazrI mANekalAla manasukhabhAI-amadAvAda 1001 pU.munizrI prabodhacaMdra vijayajI ma.nAupadezathI, pra.A.zrI vijayakumudacaMdrasUrijI ma.nI AcAryapadavI nimitte 1001 zrI khuzAlabhuvana upAzraya jainasaMdhanA jJAnakhAtAmAMthI-amadAvAda ha. zeTha bhogIlAla cunIlAla sutarIyA 1000 zA. kAMtilAla mehanalAla ghArI-muMbaI, pU.A.zrI vijayadharmasUrIzvarajI ma.nA upadezathI. pAlItANAmAM ujavAyela janmazatAbdI prasaMge arpaNa. 701 eka sadbhahastha pU.sA.zrI suzIlAzrIjI, pU sAthI kaMcanazrIjI ma. (khaMbhAtavALA)nA upadezathI 501 zA. zAMtilAla chaganalAla-vaDhavANa sITI zA. nagInadAsa kIlAbhAI, ha. anubhAI-amadAvAda zA. mULacaMda tribhovanadAsa 501 zrI caMpAprabhAzrIjI jJAnazALA-khaMbhAta, pU. sA. zrI pradazrIjI, pU. sA. zrI puSpAzrIjI ma.nA upadezathI 501 zrI gulAbaguNa svAdhyAyamaMdira ha. nagInadAsa vADIlAla gAMdhI-vejalapura pU.sA.zrI pravINAzrIjI ma.nA upadezathI 300 zeTha semacaMda popaTacaMda-khaMbhAta 302 eka sadagRhastha, pU.sA.zrI cAritrazrIjI ma.nA upadezathI 301 , ,, pU.sA.zrI jinendrazrIjI ma.nA upadezathI 251 zeTha lakSmIcaMda tribhovanadAsa jAMbuvALA-surendranagara 251 zA. zAMtilAla gulAbacaMda che, 250 zA. haragoviMdadAsa zAmajIbhAI-mubaI 251 mesarsa padamazI mULajInI kuAM. ', 251 vorA dhArazIbhAI mANekacaMda-surendranagara 251 zA. kALIdAsa gulAbacaMda-sAvarakuMDalA, pU.A.zrI vijaya yazebhadrasUrIzvarajI ma.nA sadupadezathI 251 zA. pAzavIra hIrajI-karacha sutharI : , , 4 ka. ke . ke . 2 ( . , , , Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #475
--------------------------------------------------------------------------
________________ rU. 251 zA. jayaMtIlAla vIracaMda-kAmaroLa 251 zeTha padmA tArAnI peDhI-mahuvA 250 zA. amaracaMda becaradAsa 251 zA. mohanalAla somacaMda-berasada 251 zA. ratilAla kesarIcaMda ha. samarathabena vIracaMda-bhAvanagara 251 zA. vIracaMda jIvarAja ghoghAvALA ha. samaratha bena ,, 251 zA. narottamadAsa motIcaMda ha. IcchAbena , 201 ramezacaMdranI kAM. hA. giradharalAla manasukhalAla dIpacaMda-muMbaI (kamaLeja) che? zAMtilAla amRtalAla baMsInI ka.vALA-kamaLeja 201 borasada jaina saMgha, pU.sA.zrI divyazrIjI mannA upadezathI 200 eka sadagRhastha, pU.sA.zrI caMdraprabhAzrIjI manA upadezathI 201 , , , suzIlAzrIjI ma.nA upadezathI 201 , , , devAnaMdAzrIjI ma.ne upadezathI 201 zrIvIzAnImA jaina paMcanA jJAnakhAtAmAMthI, ha. vADIlAla chaganalAla zarApha-godharA 201 zrI vizAzrImALI tapagaccha jaina saMgha jAmanagara pU.A.zrI vijaya yazobhadrasUrIzvarajI ma.nA sadupadezathI 201 zrI vizA ozavAla tapagaccha jaina saMgha . 201 zrIvIzA ozavAla aMcalagaccha jaina saMgha 201 zrIvIzA ozavALa kharataragaccha jaina saMgha 151 dezI jagajIvana kezavajI-dAThA 151 sva.mAtuzrI narmadAbAInA smaraNArthe gAMdhI maNIlAla , 151 modI dharamazI jasarAja-pAlitANuM 151 zrIvIzA nImA jaina paMca, ha. dozI maNilAla pAnAcaMda-godharA 135 dhAmI abhecaMda devajI ha. zAMtibhAI-mahuvA 101 zA. pratAparAya premajI-verAvaLa, pU. A. zrI yazobhadrasUrijI ma.nA upadezathI 101 zA. prabhudAsabhAI prANalAla verAvaLavALA-muMbaI, pU. munizrI dAnavijayajI ma. nI preraNAthI 101 zrI jaina saMdha-vejalapura, pU. sA. zrI kavIzrIjI ma. nA upadezathI 101 zrAvikAnA upAzraya taraphathI-godharA, pU. sA. zrI caMdrakAMtAzrIjI ma. nA upadezathI 101 sadagRhastha, pU. sA. zrI zrImatIzrIjI, mRgAvatIzrIjI ma. nA upadezathI 101 pU. sva. sA. zrI devIzrIjI ma. nI smRti nimitte, pU. sA. zrI rAjendraprabhAzrIjI ma.nA upadezathI 101 eka sadagRhastha, pU. sA. zrI lalitaprabhAzrIjI ma.nA upadezathI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #476
--------------------------------------------------------------------------
________________ 3. 75 vora taLasIdAsa jAdavajI 51 zA. jayaMtIlAla nAthAlAla 51 zA. tArAcaMda nathubhAI 51 zA. jagajIvanadAsa somacaMda 51 zA. nAthAbhAI haThIcaMdanA suputrI zrI caMdrikAbena 51 saMghavI rAyacaMda lalubhAI-ghoghA, pU. A. zrI yazobhadrasUrijI ma.nA upadezathI pa1 sAta varacaMda gevaradhanadAsa vakIla-pAlitANA 51 kAmadAra amaracaMda pAnAcaMda-jesara 51 saMghavI bhagavAnadAsa meghajI , 51 zA. cunIlAla bheralAlajI 25 zA. gulAbacaMda lalubhAI-bhAvanagara 1001 zeTha jezIMgabhAI kALIdAsa zeradalAla-amadAvAda 501 gAMdhI harakhacaMda vIracaMda-mahuvA 501 zA. kasturacaMda sAMkaLacaMda-amadAvAda 500 zA. bhabhutamala rIkhavadAsajI-jAvAla 401 zA. vADIlAla bApulAla kApaDiyA-amadAvAda 301 sAta chaganalAla motIcaMda-boTAda 300 zA. jayaMtIlAla maganalAla jorAvaranagara 351 verA dhArazIbhAI mANekacaMda-surendranagara 251 zA. nAnacaMda paramANaMdadAsa (mahuvA)-muMbaI 251 zA. maNilAla manasukhalAla khAdIvALA-muMbaI 201 zA. vADIlAla DAhyAbhAI ha. bhIkhAbhAI maNilAla-amadAvAda nedha : A 11 saddagRhasthAe pU. zAsanasamrATanA jIvanacaritra, derI tathA gumUrti, e traNe mATe A rakama arpaNa karelI che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #477
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa. pU. zAsanasamrA paramagurudevane janmazatAbdInA varSa saM. 2009mAM amadAvAda pAMjarApoLa khAte ujavAyela mahAna zatAbdI mahotsava prasaMge jIvanacaritra mATe udAra rama arpaNa karanAre sahasthAnI zubha nAmAvalI 4001 zeTha zrI jezIMgabhAI kALIdAsa zeradalAla cerITI TrasTa taraphathI-amadAvAda ha. sArAbhAI jezIMgabhAI, manubhAI jezIMgabhAI 1501 zeTha kasturacaMda saubhAgyacaMdanI peDhI-amadAvAda 1001 zeTha jamanAbhAI bhagubhAI , 1001 zeTha mANekalAla manasukhabhAI ,, 1001 zeTha ramaNalAla nagInadAsa parIkha dilhIvALA-muMbaI 1001 zeTha khumacaMda ratanacaMda jerAjI 751 zeTha kezavalAla vADIlAla vakIla-amadAvAda 751 zeTha kulacaMda chaganalAla salata ,, 751 zeTha jayaMtabhAI mAvajIbhAI zAha-muMbaI 501 zeTha surendrabhAI cImanalAla gokaLadAsa-amadAvAda 101 junA mahAjanavADA jainasaMdha-amadAvAda, pU. munizrI niraMjanavijayajI ma. nA upadezathI 101 zA. dalasukhabhAI pAnAcaMda vADIgAmavALA , , 1001 vaDodarA-kepaLa jaina saMgha, A. zrIvijayakaticaMdrasUri ma.nA upadezathI 1501 surata-vaDAcauTA-saMgI jaina upAzraya saMghanA jJAnakhAtAmAMthI pU. munizrIprabodhacaMdravijayajInA upadezathI 501 june mahAjanavADa-amadAvAdanA jaina upAzrayanA , Jain Educationa International For Personal and Private Use Only
Page #478
--------------------------------------------------------------------------
________________ Jain Educationa Intemational For Personal and Private Use Only