________________
આવે ! કેમ સહેવાય ? કેમ રહેવાય આમ? મને તો થાય છે કે હવે એમની સાથે બરાબરનો કજિયો માંડું ! આપણને દીધેલો કોલ એ ભૂલી કેમ જાય? અરે, કોઈ વખત ભૂલીયે જવાય, ભલે. પણ પછી આપણને જુએ તોય યાદ ન આવે, કે આપણે યાદ કરાવીએ તોય ધ્યાન ના આપે, એ કેમ ખમાય? કેમ ચલાવી લેવાય? હું તો ના ચલાવું. નહિ ચલાવું.
હું જ શા માટે ? આ પ્રભુનો કોઈપણ સાચુકલો ભગત હોય, ખરેખરો બાળગોઠિયો હોય, એ આવું ન જ ચલાવે. મને યાદ આવે છે અહીં આપણા એક ભક્ત-કવિ. એ એક સાધુપુરુષ હતા. સાધુ તો હતા જ, સાથે સાથે અરિહંતના પરમ ભક્ત હતા. એમની ભક્તિ, કહેવાય છે કે, અદ્ભુત હતી. અજોડ હતી. પાછા એ કવિ હતા. એટલે એમના અંતરમાં ઊગતી – ઉભરાતી ભક્તિ કવિતારૂપે - ભક્તિકવિતારૂપે દેહ ધરીને વહેવા લાગતી. પરંતુ એમની ભક્તિ ભગવાનનાં મીઠાં મીઠાં ગુણગાન ગાયા કરવા કે પછી ભગવંત સામે દીન બનીને માંગણીઓ કર્યા કરવી – એટલામાં જ નહોતી સમાઈ જતી. એ તો ભગવાન સામે બરાબરનો મોરચો માંડતા, અને એ બાળપણની મિત્રતાને વીસરી બેઠા છે એ જોઈને ભગવાનને જબરો ઓળંભો - ઉપાલંભ - ઠપકો આપતા. હા, ભગવાનને ય ઠપકો આપી જ શકાય, અને એની કળા શીખવી હોય તો આપણે આ કવિરાજનો સહારો લેવો જ પડે.
એ કવિવરનું નામ છે – પંડિત શ્રીમોહનવિજયજી મહારાજ. વીસમા સૈકામાં થઈ ગયેલા આ સાધુપુરુષે ભગવાનની સામે મોરચો માંડીને ભગવાનને એવાં તો લાડ લડાવ્યાં છે, ભગવાનને ઠપકો આપવાના બહાને ભગવાનની એવી તો લાડઘેલી સ્તવના કરી છે કે જગતમાં તેઓ મોહનવિજયજી “લટકાળા તરીકે ઓળખાયા. એમના એ લાડભર્યા ઠપકાની એક અદભુત ચીજ આજે આપણે માણવી છે, ચાખવી છે.
ભગવાન સાથેની પોતાની બાળપણની મિત્રતા આ ભક્ત-કવિને બરાબર યાદ હતી. તો ભગવાન પોતે પોતાની ગરીબીને અને મિત્રને આપેલા કોલને ભૂલી ગયા એ વાત એ ભારે નારાજ પણ હતા. એટલે આ બધી વાતો યાદ આપતાં જવું અને ભગવાનને ઠપકારવા – એવા રસિક મિજાજમાં આવીને તેમણે, પોતાની વાત આ રીતે માંડી :
