________________
ખોટાં કામ, ચોરી તથા કામચોરી વગેરે કર્યા વિના રહે નહિ. અને એ રીતે જામી ગયેલા માણસો બીજા સારા માણસને ટકવા પણ ન દે અથવા તો સારાને સારો રહેવા પણ ન જ દે. થોડા પૈસાની બચત - ઓછા પગાર આપીને કરનારાઓને, સરવાળે થતા અગણિત નુકસાનનું ગણિત કોણ સમજાવે ?
• હમણાં હમણાં અપણી અમુક અગ્રણી સંસ્થાઓ, પેઢી તથા ટ્રસ્ટ વગેરેના વહીવટદારોમાં એક ફેશન (પ્રથા) પડી ગઈ છે કે અમને સંયમી મહાત્માઓ બહુ બહુ પરેશાન કરે છે. તાજેતરમાં જ આવા મિત્રો મને મળેલા અને બળાપા સાથે કહી ગયેલા કે અમે બધા એટલું બધું કામ કરીએ છીએ, જવાબદારી સંભાળીએ છીએ, પણ અમને સાધુ મહારાજો થકવી દે છે. નવા નવા પ્રશ્નો લાવીને અમારાં કામો વધારી મૂકે છે; અમે હેરાન થઈ જઈએ છીએ.
બળાપો કાઢવો અને ફરિયાદ કર્યા કરવી, એ કુશળ વહીવટકર્તાની નિશાની નથી, અને શોભા પણ નથી. કુશળ ટ્રસ્ટી તો આવી સ્થિતિ કેમ થાય છે તેના મળમાં ઊંડા ઊતરે અને એની એવી તો મજાની વ્યવસ્થા ગોઠવે કે ફરીવાર તેમણે ફરિયાદ કરવી પડે તેવી સ્થિતિ જ પેદા ન થાય.
ખરી વાત એ છે કે કેટલાક લોકોને આવી કઢંગી સ્થિતિ પેદા થતી રહે અને તેનો લાભ ઉઠાવી સાધુ-સાધ્વીઓને બદનામ કર્યા કરીને તેમનો અવાજ હંમેશાં માટે રૂંધી દેવાય તેમાં ભારે રસ હોય છે. તેમની અણઘડ તથા અયોગ્ય મુત્સદ્દીવટનો આ એક પ્રકાર ગણાય.
મેં તે મિત્રોને જે જવાબ આપ્યો તેનો સાર કાંઈક આવો છે સૌ પહેલાં તો સાધુસાધ્વીઓ અજ્ઞાન હોય છે, માટે જ તેઓ દ્વારા તમારી સામે પ્રશ્નો આવે છે. તેમને જો યોગ્ય સ્થાનેથી યોગ્ય રીતે આવશ્યક જાણકારી મળી જતી હોય; વાતને છૂપાવવામાં ન આવે, તો ૯૦ ટકા પ્રશ્નો ઊઠે જ નહિ. પણ ઉપાશ્રયોની ચાર દીવાલોમાં વસતા સંયમીઓ ક્યાંકથી કોઈક ખરી ખોટી વાત સાંભળે, એટલે તેમની લાગણી દૂભાય. તેની ચોકસાઈ કરવા તેઓ તમારા મેનેજરો, મુનીમ-ગુમાસ્તાઓ તથા નોકરો પાસે આવે અને પૃચ્છા કરે; ત્યારે તેમને ઉડાઉ-આડાટેડા જવાબો અપાય, મકરી કે અપમાન કરવામાં આવે, સાચી માહિતી ન અપાય; ટ્રસ્ટીઓને પૂછે કે પત્ર લખે તો પણ જવાબ ટાળવામાં આવે; સાધુ-સાધ્વી જાણે કે નકામી અને નડતરરૂપ હસ્તી હોય તે રીતે ઉપેક્ષા કરવામાં આવે; આના પ્રત્યાઘાતો માઠા જ પડે અને તમારી
સમક્ષ સમસ્યાઓ ઉત્પન્ન થાય જ, તેમાં શંકા નથી. પણ આમાં ખરો દોષ કોનો? ૧૧૨
