________________
૧૦
ઘણીવાર આપણને ગુરુની વાત ગમતી નથી. રીસ ચડે છે. પૂ. સાહેબ કાયમ કહેતા કે “ભાગ્યશાળી હોય તેને જ ગુરુનો ઠપકો મળે. ગુરુ તેની ખામી સુધારીને તેને વધુ લાયક બનાવવા મથતા હોય ત્યારે જ ઠપકો મળે. ટાંકણું ફરે તો જ પત્થર પ્રતિમા બની શકે. છતાં જો ઠપકો સાંભળીને આપણને રીસ ચડે તો એટલા આપણે કમભાગી.” “રીસ ચડે દેતાં શીખામણ, ભાગ્યદશા પરવારી જી’
૧૧
પોતાની ઇચ્છાથી તથા પોતાના ગમા - અણગમાને આધારે વર્તવું તે સંસાર. ગુરુની ઇચ્છાને તથા ગમા અણગમાને અનુસરીને વર્તવું તે ચારિત્ર.
૧૨
-
જેમ આપણી સમક્ષ બિરાજમાન જિનપ્રતિમાને વંદન કરવાથી, ઉત્કૃષ્ટ કાળે વિહરતાં ૧૭૦ જિનને, અથવા તો ત્રણે લોકમાં વર્તતાં તમામ જિનબિંબોને વંદન થઈ જાય છે, તેમ પ્રત્યક્ષ ગુરુભગવંતને—ગુરુપદને વંદન કરવાથી, શ્રીગૌતમસ્વામી તથા શ્રીસુધર્માસ્વામી સુધીના સર્વ ગુરુઓને વંદન પહોંચે છે.
૧૩
શિષ્યની ગરજ રાખવી પડે તેવા ગુરુઓ ઘણાં જડે. પણ જેમને ગુરુની ગરજ હોય તેવા શિષ્ય ક્યાં જડે ? બીજી રીતે આ વાત આમ કહી શકાય. શિષ્યની ગરજ રાખીને જ જીવે તેવા ગુરુ ‘ગુરુ’ તરીકેની પાત્રતા ગુમાવી બેસે છે, અને જેને ગુરુની લેશ પણ – સ્વાર્થ સાધવા સિવાય - ગરજ નથી હોતી તે શિષ્ય ‘શિષ્ય’ તરીકે લાયકાત ગુમાવે છે.
પૂ. ગુરુભગવંતશ્રીના ગુરુમંદિર અને તેમાં ગુરુમૂર્તિની પ્રતિષ્ઠાના પાવન પ્રસંગે ‘ગુરુ’ તત્ત્વ વિષે આ ચિન્તન થયું છે. પૂ. સાહેબ ગુરુ - સદ્ગુરુ તરીકે કેવા મહાન હતા, કેટલા ઉદાર હતા અને કેવા ધીર-ગંભીર હતા, તે તો તેમના અંતરંગને જેમણે નિકટથી જોયું છે તેઓ સુપેરે જાણે છે. આવા સદ્ગુરુની ખોટ જીવનભર તેમના શિષ્યોને – ચાહકોને સાલવાની. પરંતુ, ‘ગુરુ’ સદેહે ન હોવા છતાં ‘ગુરુતત્ત્વ’ સદાસર્વદા આપણી ચોપાસ છવાયેલું જ છે, એવી ખાતરી રાખવાનું ગમે છે, અને તેથી જ આટલું ચિન્તન પ્રસ્તુત કર્યું છે.
(નન્દનવનતીર્થ, તગડી, ગુરુમંદિરની પ્રતિષ્ઠા - પત્રિકામાંથી)
(મહા, ૨૦૬૮) ગુરુતત્ત્વ ૨૨૯
