________________
જૂઠું બોલવાનું બંધ કરવા કહે તો માનીએ ખરા? કાવાદાવા કે કૂડકપટ કરવાની ના પાડે તો તેમ કરીએ ખરા ? ખોટાં કામો કરવાનો નિષેધ કરે તો તેવાં કામો ન કરવાની પ્રતિજ્ઞા લઈએ ખરા ?
બધા સવાલોનો સામાન્ય જવાબ એક સરખો હશે : ના. અને એ જવાબ પણ આપણે પ્રમાણિક હોઈએ તો જ આપીએ. બાકી તો હા પાડીને એવા છટકીએ કે ફરી વાર સવાલ-જવાબની તક જ ઊભી થવા ન દઈએ !
સામાન્ય અનુભવ એવો છે કે આપણને, આપણે ઇચ્છીએ તેમ કરવા દે, આપણે કહીએ તેને સાચું માની લે, અને આપણું ધાર્યું કરે તેવા જ ગુરુ ખપતા હોય છે, ગમે છે. આપણે જે કરીએ તેમાં સંમત થાય, ભૂલ ન કાઢે, ટોકે નહિ, ચલાવી તો લે જ પણ ઉપરથી શાબાશી આપે, એવા ગુરુ જ આપણી કલ્પનામૂર્તિ હોય છે.
જો ગુરુ આપણું કહ્યું ન માને, ધાર્યું ન કરે, કરીએ તો ચલાવી ન લે, તો તેવા ગુરુની ઉપેક્ષા, અવહેલના અને ક્વચિત્ નિંદા પણ કરતાં વાર નહિ લાગે. પછી તેવા ગુરુની વાતો કે સૂચનાઓ પ્રત્યે દુર્લક્ષ્ય સેવીએ, બહાનાં કાઢીએ, હાહા કરીને તે વાતોને ટાળવાનું કરીએ.
ગુરુ સિવાયની વ્યક્તિઓ સાથે જ, જો જરૂર પડે તો, કરવાનું આ બધું વર્તન, જ્યારે ગુરુ તરીકે સ્વીકારેલી વ્યક્તિઓ સાથે, વગર જરૂરે પણ, થવા માંડે, ત્યારે સમજવું પડે કે એ ગુરુ “ગુરુ” નથી રહ્યા, એ માત્ર ઓઠું જ રહ્યા હોય છે.
ગુરુ ગમે, તો જ તેનું કહ્યું કરવું ગમે. ગુરુનું કહ્યું કરવું ગમે તો જ ગુરુપૂર્ણિમાની સાર્થક ઉજવણી કરી ગણાય. જ્યાં સુધી જૈનશાસનને લાગેવળગે છે ત્યાં સુધી તો આજ્ઞા જ ભક્તિ છે. અર્થાત્, ગુરુની ઇચ્છા/આજ્ઞાને અનુસરવામાં જ ગુરુભક્તિ છે, ગુરુપૂર્ણિમા છે. અન્યથા લૌકિક વ્યવહારમાત્ર છે, જે આપણો જીવાત્મા અનંત કાળથી આચરતો આવ્યો છે. અસ્તુ.
(શ્રાવણ ૨૦૬૯)
-
ગુરવ
૨૨૩
