________________
અંગત વાત કરું તો ગુરુભગવંતોના ઉપકારનો જવાબ વળે તેવું શાસનનું કોઈ કામ કર્યું નથી. સંયમ અને ધર્મ દીપે તેવી કોઈ નિર્મળ આરાધના હજી કરી શકાઈ નથી. ગુણીજનો રાજી થાય અને શાબાશી આપે એવી કોઈ અદ્ભુત કરણી કરી નથી. એક પૃથજન જીવે તેવું જીવન અને સામાન્ય જીવ પાળે તેવું સંયમ જીવવા-પાળવાનું બન્યું છે. નિર્દોષ, શુદ્ધ પાલન તો હજી દૂર દૂરનું સ્વમું લાગે છે. આવી સ્થિતિમાં જન્મદિન કે દીક્ષાદિનના અભિનંદન કે શુભેચ્છાઓ કેમ પાલવે? અથવા કેટલું વિચિત્ર લાગે ?
હા, સંઘ કે શાસનની ઉન્નતિનું કે સમુદાયને વધુ ઊજળો કરે તેવું કાંઈ કર્યું હોય કે થાય, ત્યારે જરૂર આવી શુભેચ્છા માટે પાત્ર બન્યા ગણાઈએ. ત્યાં સુધી, માત્ર સ્નેહ છે, પરિચય છે કે પછી વ્યવહારવશ પણ, આવા દિવસોએ શુભેચ્છા માટે ફોન, પત્ર મોકલવાનું કે કોઈક પણ રીતની ઉજવણી કરવાનું ટાળવું ઘટે.
વાસ્તવમાં તો આવું કરવું તે ઘણીવાર આપણા અભિમાનને પોષવાની પ્રક્રિયા બની જાય છે. સરવાળે ગુણાત્મક દૃષ્ટિએ વિકાસ થવાને બદલે આપણું આંતરિક પોત નબળું પડતું હોય છે. મને મારા ગુરુ ભગવંતે બચપણથી સમજાવ્યું છે કે લોકપ્રિયતા એ ધીમું પણ ઘાતક ઝેર છે. લોકસંગ્રહ ઓછો થશે તો ચાલશે, પણ લોકચાહનામાં ડૂબી જાવ તે નહિ ચાલે.
અનુભવે સમજાયું છે કે જ્યારે જ્યારે લોકચાહના મળી કે વધી છે, અને જ્યારે જયારે વાહ વાહ થઈ કે શાબાશી/વખાણ સાંપડ્યાં છે, ત્યારે ત્યારે આ કે તે રીતે અંદર અહંકાર અનુભવાયો જ છે; એષણાઓ વધતી અનુભવાઈ છે; પોતાની ખામીઓને કે ભૂલોને સંતાડવાનો પ્રયત્ન થયો છે. આત્મિક પ્રગતિ માટે જ જો આપણે નીકળ્યા હોવાનો દાવો રાખતા હોઈએ, તો આ બધું વાજબી છે તેવું કેમ મનાય ?
ના, દીક્ષાદિવસના ને જન્મદિવસના અભિનંદન, વધાઈ કે શુભેચ્છા નથી ખપતાં, હવે તો નિર્દોષ અને નિર્મળ સંયમ સાધવામાં બળ મળે અને શાસન - સંઘ - સંઘાડાના ઉત્કર્ષ માટે કાંઈક કરી શકવાનું સામર્થ્ય પાંગરે, તેવો સહુનો સદ્ભાવ જ ખપે છે. ગુરુભગવંત તો હવે નથી રહ્યા, પણ તેમનાં નામ-કામને, તેમના ઉપકારોને દીપાવવાની ક્ષમતા જરા-તરા પણ મળી જાય તો ઉગભર્યા મનને સમાધાન સાંપડશે. અસ્તુ.
(માગશર, ૨૦૬૮)
ધર્મતત્ત્વ |૧પપ