________________
(૫૧)
અમારા રે અવગુણ રે,
ગુરુજીમાં ગુણ તો ઘણા રે... આજે વૈશાખ શુદિ એકમ છે.
ગયે વર્ષે આ જ દિવસે, ચૈત્ર વદિ અમાસની મધરાતે અને બેસતા મહિનાની વહેલી સવારે, પૂજ્યપાદ ગુરુભગવંત શ્રીવિજયસૂર્યોદયસૂરીશ્વરજી મહારાજ, આપણા સહુના સાહેબ, આપણી વચ્ચેથી ચિરવિદાય લઈને ચાલ્યા ગયા હતા.
એ રાત, એ ક્ષણો, એ ઉચાટભરી સ્થિતિ હજી વીસરાતી નથી. એ યાદ આવે છે અને મન ગમગીન બની જાય છે, આંખો ભરાઈ આવે છે.
નિવારી શકાતું નથી, એ વાત પાકા પાયે સમજાઈ છે છતાં, રહી રહીને એમ થાય છે કે, સાહેબને બચાવી શક્યો હોત ! આપણે કાળસત્તાની ચાલને પારખવામાં ઊણા ઊતર્યા, મોડા પડ્યા. ખબર નહિ, અંતર આમ ક્યાં સુધી વલોવાતું રહેશે ?
ઘણા મિત્રો-સ્વજનો આવી રીતે ન વિચારવા સૂચવે છે. શોક કે ઉદ્વેગ કરીને તબિયત તથા કાર્યો ન બગાડવાની ભલામણો પણ થતી જ રહે છે. આ તકે એક સ્પષ્ટતા કરવી જોઈએ કે એક શિષ્યને પોતાના સદ્ગુરુ પ્રત્યે હોવા જોઈએ તેવો રાગ અને લગાવ જરૂર છે, પરંતુ બુદ્ધિગમ્ય ન હોય તેવી અંધશ્રદ્ધા કે અંધ વ્યક્તિરાગ મનના કોઈ ખૂણે નથી.
જે બન્યું છે, બને છે, તે બધું કર્મ, કાળ અને કુદરતને આધીન જ હોય છે, તેનો સ્વીકાર – હસીને કે રડીને - કરવામાં જ શ્રેય છે, વાસ્તવિકતા છે. એટલે રુદનનો કે શોક કરવાનો કોઈ અર્થ નથી. તેઓ હોત તો આમ થાત ને આવું ન હોત - એવા અર્થહીન વિકલ્પોનો પણ કોઈ અવસર નથી. એ બધું છેવટે તો આપણા સ્વાર્થની જ નીપજ ગણાય. માત્ર ઉપકારોનું સ્મરણ અને ગુરુ તરીકેની તેમની સત્તાનો વિરહ - આ બે જ બાબતો મનમાં હોય છે. હું આવા કારણે થઈ આવતી સ્મૃતિ અને તેના લીધે ઉદ્દભવતા આંસુને, “શોક' તરીકે સ્વીકારવા નથી ઇચ્છતો. ખરેખર તો આ પ્રકારનો લગાવ આપણને ગુરુગૌતમસ્વામી તરફથી વારસામાં પ્રાપ્ત થયો છે, જે
આપણા ભીતરની વેદનાને સંવેદનામાં પરિવર્તિત કરીને છેવટે તત્ત્વબોધમાં રૂપાંતરિત ૨૧૦||
