________________
(૩૨)
આ વર્ષની ગરમી એ સાચા રૂપમાં કાળઝાળ ગરમી રહી. ઉષ્ણતામાન તો દરેક વરસે રહે જ છે, પણ આ વખતે તેમાં જે તીવ્રતા અને ઉગ્રતા હતી તે અસહ્ય માત્રામાં રહી. આવા કાતિલ દિવસોમાં એક સ્થાનમાં સ્થિરતા કરી હોય તો પણ તન-મનને વ્યાકુળ બનાવી મૂકે તેવો ઉકળાટ, ઘામ હોય છે, તો વિહાર કરવાનો હોય તો તો કેવી કપરી કસોટી થાય તેની કલ્પના તો વિહાર કરનારા સાધુસાધ્વીઓને જ આવી શકે. વિહારક્ષેત્રમાં અણધાર્યા, જુદા જુદા રસ્તેથી આવતાં સાધુ-સાધ્વી ભેગાં થઈ જાય, જગ્યા એક જ હોય અથવા નાની હોય, ત્યારે ઘણીવાર ખુલ્લી ઓસરી કે પરશાળમાં રહેવાનું આવે જ્યાં ઉઘાડો તડકો પથરાતો હોય. ક્યાંક વળી ઉપર પતરાં હોય તેવી શાળામાં જગ્યા મળે, ત્યારે દિવસ-રાત ભઠ્ઠીની આગમાં શેકાવાનો લ્હાવો મળી જાય. તો અમદાવાદ, વડોદરા જેવાં શહેરોમાં ધોમ ધખતા તાપમાં બળતા રસ્તા પર દૂર દૂર ચાલીને જવાનું હોય - આહારાદિ માટે.
ડૉક્ટરો આ બધું જોઈ-જાણીને ઠપકો આપે કે તમે જૈન સાધુઓ કેવા મૂર્ખ છો કે આવી સ્થિતિમાં રહો છો ! આમાં ઝાડા-ઉલટી-ડિહાઈડ્રેશન બધું જ થઈ શકે ! તમારે હવે અમુક તમુક વસ્તુ વાપરવી જોઈએ, વગેરે વગેરે.
તો ભાવિક લોકો સહાનુભૂતિભર્યા બોલ બોલે કે આપણે તો એ.સી. ને પંખાનો ઉપયોગ કરીએ, ફ્રીજનાં ને બરફનાં પાણી પણ પીએ; મહારાજ સાહેબને તો આ બધું કશું જ ન મળે, તો તેમનું શું થતું હશે? આવા લોકોની આવી વાતો સાંભળીએ ત્યારે, ઠંડીની ઋતુમાં જળાશયના કિનારે કાઉસગ્ગ કરનારા સાધુ મને જોયા પછી, ભરઉંઘમાંથી જાગી ગયેલાં મહારાણી ચેલ્લણાની, “તે સાધુ મ.નું શું થતું હશે ?' તેવી વાત યાદ આવી જાય.
ક્યારેક આરોગ્યની વિષમ સમસ્યાને કારણે અનિવાર્યપણે, કોઈક સાધુસાધ્વીને, અપવાદોનું સેવન કરવું જ પડે તેવી સ્થિતિ પણ પેદા થાય. આવે વખતે સહાનુભૂતિની સાથે સાથે દબાયેલા સ્વરથી ટીકા પણ થતી રહે છે. આવી ક્ષણો આવે ત્યારે, અપવાદસેવનને લીધે દુઃખી થયેલા તે સાધુ-સાધ્વી બેવડું કષ્ટ અનુભવે એવું પણ બને છે.
આ બધીયે વાતો ભલે હોય, પરંતુ એ એક વાસ્તવિક તથ્ય-સત્ય છે કે હજારો સંયમી આત્માઓ આવી ભીષણ અને કોઈ રીતે સહન ન કરી શકાય તેવી ગરમીમાં