________________
ચૌદ રાજલોક-પ્રમાણ આ સૃષ્ટિ. તેમાં નીચેના તળિયેથી સાત રાજલોક કાપીએ ત્યાં – તિછલોકમાં અમારું, મનુષ્યોનું નિવાસસ્થાન આવે. પણ અહીંથીયે બીજા સાત રાજલોક આગળ જઈએ ત્યારે તમારું સ્થાન-સિદ્ધશિલા આવે. સાહેબ ! આટલા બધા દૂર જઈને વસેલા તમને, ત્યાંથી અહીં લાવવા – એ કાંઈ જેવું તેવું સાહસ તો નથી જ. પણ અમારા માટે એ ચિંતાનો વિષય એટલા માટે નથી કે અમારા હાથમાં ‘ભક્તિ' નો અદ્દભુત તંતુ છે.
તમે અમારા પ્રિયતમ ! તમારા ઉપર અનન્ય અને સમર્પણભાવથી મહેકતો પ્રેમ એ અમારી ભક્તિ ! આ પરમતત્ત્વ પ્રત્યેના પરમ પ્રેમ સ્વરૂપ ભક્તિનું સાધન અમારા હૈયામાં રમતું હોય, પછી તમે ગમે તેટલા વેગળા જઈને બેસી ને ભલે; અમે તમને ત્યાંથી અમારા દિલમાં લાવીને જ અને પ્રતિષ્ઠિત કરીને જ રહીશું. સાચી વાત તો એ છે કે સાત સાત રાજલોક દૂર જઈને બેઠેલા તમે પણ, અમારી ભક્તિના આકર્ષણથી ખેંચાઈને આવ્યા છો, આવવું પડ્યું છે, અને અમારા મનમાં પ્રવેશીને – પેસીને સ્થિર થવું પડ્યું છે.
બાકી તો અળગા થઈ ગયેલા પ્રીતમને વળગતાં જવું, વળગેલા રહેવું, એ તો ભાણા ખડ ખડ દુ:ખ સહન કરવા જેવું જ ગણાય. કોઈ માણસ જમવા માટે ભાણું માંડીને બેઠો હોય ; એને એક વખત જમવાની વાનગીઓ પીરસવામાં આવી હોય પણ એ પૂરી થઈ ગઈ હોય; એ બીજીવાર કોઈ પીરસે તેની રાહમાં બેઠો હોય, અને એ વખતે ક્યાંય સુધી કોઈ એને કશું પીરસે જ નહિ, ત્યારે એને રાહ જોતાં જે બેસી રહેવું પડે તેનું નામ “ભાણા ખડખડ દુઃખ'. એ બાપડો ખાલી થાળી ખખડાવ્યા કરે અને પીરસનારાનું ધ્યાન ખેંચવા મથ્યા કરે, અને પેલા ન આવતાં દુઃખી થાય. પ્રભુ! જો ભક્તિનું સાધન ન મળ્યું હોત તો અમારે પણ તમારી વાટ જોતાં બેસી રહેવું પડ્યું હોત, અને તે અમને પણ “ભાણા ખડ ખડ દુઃખ જેવું આકરૂં થઈ પડત. પણ અમારું પુણ્ય પાંસરું, કે અમારા હૈયે તમારી ભક્તિ બરાબર વસી ગઈ, અને તમને સિદ્ધશિલાથી ઉપાડીને અમારા હૃદય-મંદિરમાં અમે લઈ આવી શક્યા.
અને હવે તો અમે પણ સાવધાન અને સુસજજ થઈ ગયા છીએ. એક વખત પ્રભુ-પરમાત્મા હાથમાં આવી લાગ્યા છે, તો હવે ક્યારેય એમનો વિયોગ વ્હોરવોવેઠવો ન પડે એ માટે અમે પાકો નિર્ધાર કર્યો છે :
“ધ્યાતા - ધ્યેય - ધ્યાનગુણ એકે, ભેદચ્છેદ કરશું હવે ટેકે
ક્ષીર-નીર પરે તુમશું મલશું, “વાચક જશ” કહે હેજે હળશું.” (૫) |