________________
હાલ મારવાડમાં લગ્નની મોસમ હોવાથી ગામે ગામના લોકો દેશાવરથી આવ્યા છે અને પ્રસંગો ચાલુ છે તેથી ઘરો ને ગામો ભર્યા ભર્યા લાગે છે. પણ એ બધું થોડા દિવસ પછી ગામ સાવ ખાલી, સૂમસામ.
ગામો કચ્છનાં ગામો જેવાં સુઆયોજિત, ગ્રામરચનાના આદર્શ નમૂના જેવા. દરેક ગામમાં રસ્તા પાકા, બે તરફ ખુલ્લી વહેતી ખાળ. રસ્તા પર ગંદકી નહિ. જ્ઞાતિ-વાર વિભાજિત મહોલ્લા. જૈનોની આખી વસાહત એક તરફ. બીજી બધી કોમોની પણ તે જ રીતે વ્યવસ્થિત વહેંચણી જોવા મળે. પરસ્પર સહકાર અને પ્રેમ. જૈનો બધા આંધ્ર, કર્ણાટક, તમિળનાડુ, મહારાષ્ટ્રમાં રહે, ત્યાં જ ઘર અને ત્યાં જ ધંધા. પણ મરણ-પરણનાં તમામ કાર્યો દેશમાં આવીને જ કરવાનાં. ગામેગામ લોકો પત્થરનાં પાકાં બંગલા જેવાં ઘરો બનાવે અને અદ્યતન સુવિધાથી સજ્જ રાખે. સર્વત્ર આરસ મઢે, છતાં બાંધણી કે ઘરરચના પુરાણી પદ્ધતિની જ. દેશાવરમાં ગમે તે હોય, અહીં ઊભાં રસોડા નહિ; બેઠાં જ રસોઈ.
ગામેગામ ભવ્ય જિનાલય, ઉપાશ્રય, ભોજનશાળા - અચૂક ઉપાશ્રય આરસમક્યા ને આલીશાન. દેરાસરો ૧ નં. ના આરસનાં દૂધ જેવાં. સિરોહી – વિસ્તારનાં ગામોમાં દેરાસર – ઉપાશ્રયમાં ઈલેકટ્રીક-ફિટીંગ નહિ. ઘીના દીવા અને ફાનસ થકી બધું નભે. પૈસાની ભારી છૂટ, અને વાત વાતમાં ઇજ્જત-નાકના સવાલ ખડા કરીને લડવાડ થાય, વિભાજન થાય, તેથી નવાં ને સારાં દેરાસરો પણ તૂટે અને નવાં બનાવે. બુદ્ધિમાન છતાં અજ્ઞાન પ્રજા. તેનો લાભ-ગેરલાભ ઉઠાવવામાં ચતુર જનોને વાર ન લાગે. વહેમીલી અને ચમત્કારઘેલી અંધશ્રદ્ધાળુ પણ ભોળી પ્રજા. રીઝે તો માથું આપે, ખીજે તો ક્યાંયના ન રહેવા દે.
આ પ્રદેશમાં અનોપ મંડળ નામે જૈનદ્રષી સંસ્થા-સંપ્રદાય છે, અને છેલ્લાં વર્ષોમાં થતાં આકસ્મિક મરણ (સાધુ-સાધ્વીનાં) પાછળ તેનું કાવતરું હોય છે, તેવી વાતો હમણાં ખૂબ ચાલે છે. સિરોહીના આગેવાનોએ તેમજ અન્ય શ્રાવકોએ અમને સ્પષ્ટ કહ્યું કે આવું કાંઈ જ નથી. ખોટી માન્યતા છે. ખોટા આક્ષેપો થાય છે. ખરેખર તો અમારે ત્યાં એ લોકો તરફથી કોઈ જ કનડગત નથી કે ભય રાખવાનું કારણ પણ નથી. સાધુ-સાધ્વીજી ખોટા ડરે છે. રાજસ્થાનમાં કાયમ કેટલાંય ભગવંતો વિચરે જ છે, કોઈને કોઈ ભય નથી હોતો. હા, ક્યારેક અકસ્માત્ તો થાય છે, પણ તે સ્વાભાવિક હોય છે; કોઈના ઈરાદાપૂર્વક કરેલા નથી હોતા.
ધર્મતત્ત્વ
|૮૦
