________________
(૧૨)
તીર્થ-વિહારયાત્રા સંઘ સાથે તીર્થયાત્રા થઈ, તે મિષે તીર્થ અને યાત્રા વિષે થોડુંક ચિંતન-વાંચન થયું, તો કેટલાક ભાવો-મુદ્દા બહુ મજાના, પ્રેરણાત્મક સાંપડ્યા. એવા મુદ્દા અહીં નોંધું.
કર્માશાએ વિ.સં.૧૫૮૭ માં તીર્થનો ઉદ્ધાર કર્યો અને દયાળુ દાદાની પ્રતિષ્ઠા કરી. તે અગાઉ જાવડશાહ શેઠે તક્ષશિલાના ધર્મચક્રતીર્થેથી આણેલી અને ગિરિરાજ ઉપર સ્થાપેલી પ્રભુપ્રતિમા પ્રતિષ્ઠિત હતી. તે પ્રતિમા સમરાશા ઓશવાલના તીર્થોદ્ધાર વખતે પણ યથાવત હતી. પરંતુ સંવત્ ૧૬૩૯માં અલ્લાઉદ્દીન ખિલજીએ ગુજરાત ઉપર આક્રમણ કર્યું ત્યારે તેણે આ મહાતીર્થને પણ મૂક્યું નહોતું, અને જાવડશાહવાળા જિનબિંબને ખંડિત કર્યું હતું. તે પછીના ૨૦૦ વર્ષ કરતાં વધારે વર્ષો સુધી, વિધર્મીઓની જોહુકમી તથા જોરજુલમને કારણે નવો જીર્ણોદ્ધાર અને પ્રતિષ્ઠા તો બાજુ પર, પણ તીર્થની યાત્રા કરવાનું પણ વિકટ બની રહેલું. સંઘે એટલો વખત મસ્તક વિનાની તે ખંડિત પ્રતિમાની જ પૂજા કર્યા કરેલી.
આ સ્થિતિમાં જ્યારે કર્માશાહ ગિરિરાજની યાત્રાએ આવ્યા અને રાજસ્થાનથી ગુજરાતમાં ખંભાત અને ત્યાંથી આગળ વધતાં વધતાં જે સ્થાને ગિરિરાજનાં પ્રથમ દર્શન તેમને થયાં તે સ્થાને તેમણે સોના-રૂપા-રત્નાદિથી ગિરિરાજને વધાવ્યો, અને પછી તીર્થની સ્તુતિ કરતાં તેઓ બોલ્યા :
હે ગિરિરાજ ! તમારા એક એક અણુ પર અનંતા સિદ્ધ ભગવંતો પ્રતિષ્ઠિત થયા છે; એટલે તમારા કરતાં વધારે પુણ્યવંત-પાવન ક્ષેત્ર ત્રિભુવનમાં બીજું નથી.
હે ગિરિવર! તમારા શિખર પર પ્રભુજીની પ્રતિમા હોય કે ન હોય, તે બહુ અગત્યનું નથી; ખરેખર તો તમે સ્વયં જ પર્વતરૂપી તીર્થ છો. તમારું દર્શન અને તમારી સ્પર્શના કરનારા લોકોનાં સઘળાં પાપોને તમે ભેદી નાખો છો.
શ્રી સીમંધરસ્વામી ભગવાન પણ ભરતક્ષેત્રના મનુષ્યોનાં વખાણ કરતા હોય છે; આનું એકમાત્ર કારણ, હે ગિરિરાજ ! તમે જ છો. અર્થાતુ, શત્રુંજય તીર્થને કારણે જ વિહરમાન પ્રભુ પણ ભારતવર્ષના લોકોને પ્રશંસે છે.