________________
આગળ કહ્યું છે તેમ, એકવાર ગૌતમપ્રભુને મનમાં ખૂબ આકુળતા થઈ આવી કે રે ! મને કેવળજ્ઞાન નહિ થાય શું ? ક્યારે થશે ? શું કરું તો થશે ? હું કેવો કમભાગી છું કે મારા પછીના, અરે ! મારા હાથે દીક્ષા લેનારાઓને કેવળજ્ઞાનેય થઈ ગયું ને કેટલાક તો મોક્ષે પણ પહોંચી ગયા, ને હું જ એથી બાકાત ?
પરમ ગુરુભક્ત પટ્ટશિષ્યની આ વેદનાને ભગવાન પામી ગયા. તેમણે આશ્વાસન આપતાં કહ્યું : “ગૌતમ ! જે આપબળે - કોઈની સહાય વિના, અષ્ટાપદની યાત્રા કરે, તે તદ્દભવ મોક્ષગામી હોય.” આ સાંભળ્યું કે ગૌતમગુરુના મનમાં તાલાવેલી જાગી. પ્રભુની આજ્ઞા લીધી ને અષ્ટાપદ તીર્થે પહોંચ્યા. આપબળે સૂર્યનાં કિરણોનું આલંબન લઈને તીર્થયાત્રા કરી. પાછા વળ્યા ત્યારે ત્યાં ઉગ્ર તપસ્યા બોધ આપી કરી રહેલા ૧૫૦૩ તાપસીને પારણું કરાવી, દીક્ષા આપી. એ પ્રસંગનું પ્રતીકાત્મક વર્ણન કવિ આ રીતે કરે છે :
“તીર્થ અષ્ટાપદે આપ લબ્ધ જઈ, પન્નરસે ત્રણને દિલ્મ દીધી; અટ્ટમ પારણે તાપસ કારણે,
ક્ષીર લબ્ધ કરી અખૂટ કીધી.” સૌભાગ્યના પરમનિધાન અને સર્વાતિશાયી યશકીર્તિસંપન્ન ભગવાન ગૌતમસ્વામીના જીવનની પ્રમુખ ઘટનાઓનું બયાન આપતાં કવિ ગાય છે :
“વરસ પચાસ લગે ગૃહવાસે વસ્યા, વરસ વળી ત્રીસ કરી વીરસેવા; બાર વરસાં લગે કેવળ ભોગવ્યું,
ભક્તિ જેની કરે નિત્ય દેવા...” રે ! આવી મહાન અને લોકોત્તર વિભૂતિની સેવા દેવો ન કરે તો કોની કરે?
અને છેલ્લે, નવનિધાનનું સ્મરણ કરાવતી નવ ગાથાઓના બનેલા આ સ્તવનની નવમી ગાથામાં, માત્ર પોતાની જ નહિ પણ જનજનના અંતરમાં વસેલી ગુરુગૌતમસ્વામી પ્રત્યેની પરા ભક્તિને વાચા આપતા કવિ હર્ષગદ્ગદ્ સ્વરે સ્તુતિગાન કરે છે ત્યારે ઘડીભર શ્રોતાનું ચિત્ત “ગૌતમ' નામ સાથે તદાકાર બની
|
ભકિતત્ત્વ | oo