________________
મોક્ષે જતું નથી, ગયું નથી. ખુદ શ્રેણિકની જ વાત લો ને ! તમારી ગમે તેટલી ઉપાસના કરી, પણ નરકે જ ગયો ને એ ? ભવસ્થિતિ પૂર્ણ ન થાય ત્યાં સુધી એ શું કરી પણ શકે ? એટલે પ્રભુ ! મને તમારું ધ્યાન ધરીને તમારા જેવા થવાની વાતમાં મુદ્દલ રસ નથી, અને મારી - અમારી માંગ યથાવત્ રહે છે.
કદાચ તમે એમ કહેવા ઇચ્છતા હો કે “જો ધ્યાન ધરવાથી મોક્ષ ન મળતો હોત તો મારા સેંકડો – હજારો સાધુ - સાધ્વી - શ્રાવક - શ્રાવિકા મારી નજર સામે મોક્ષપદ પામ્યાં તે શી રીતે બને ? તારે મોક્ષ જવું ન હોય અને તે કારણે ધ્યાન ના ધરવું હોય તો અલગ વાત છે. બાકી ધ્યાન ધરનારને જ મોક્ષ મળે
એ વાત, ઉપરોક્ત દાખલાથી, પાકી છે.”
તો, આ વાતનો પણ જવાબ મારી પાસે તૈયાર છે. સાંભળી લ્યો : “સિદ્ધનિવાસ લહે ભવસિધ્ધિ, તેમાં શો પાડ તુમારો ? તો ઉપકાર તમારો લહીએ જો, અભવસિદ્ધને તારો હો પ્રભુજી' ... ૩
હું એટલું જ પૂછીશ કે સાહેબ ! મોક્ષ પામનારાની સરખામણીમાં મોક્ષ નહિ પામનારા ભક્તો વધુ સંખ્યામાં હતા. પ્રભુ ! શું એ બધાએ ધ્યાન નહોતું ધર્યું ? એ લોકોના ‘ધ્યાન’માં ગરબડો હતી ? અમને ખાતરી છે કે એ બધાએ પણ સાચા ભાવ રેડીને જ તમારૂં ધ્યાન આરાધ્યું હતું. તો જો ‘ધ્યાન’ ધરનારાઓને તમે મોક્ષ આપતા હોત – આપી શકતા હોત તો આ બધાને કેમ ન આપ્યું ભગવંત ! ?
-
....
અહીં તમારે કહેવું જ પડશે કે ‘‘બે પ્રકારના જીવો હોય : ભવસિદ્ધિ અને અભવસિદ્ધિ. તે જ ભવમાં જે સિદ્ધ થવાપાત્ર હોય તે ભવસિદ્ધિયા અને જેમનામાં તેવી પાત્રતા ન હોય તે અભવસિદ્ધિયા. જે ભવસિદ્ધિયા હતા તે મોક્ષ પામ્યા, નહોતા તે ના પામ્યા.”
તો આનો અર્થ સ્પષ્ટ થયો કે જે લોકો તમારૂં ધ્યાન ધરતાં મોક્ષ પામ્યા તેઓ ભવસિદ્ધિયા હતા માટે પામ્યા, આમાં તમારો ઉપકાર શો પ્રભુ ! ? તમારું કર્તૃત્વ આમાં કયાં છે ? એ તો એમની ભવિતવ્યતા પાકી હોવાને કારણે સિદ્ધ થયા, એમાં તમારો કોઈ પા’ડ – ઉપકાર નથી. અર્થાત્ તમારું ધ્યાન તેમણે ભલે ધર્યું હોય, પણ તેમને મોક્ષ મળ્યો તેનું કારણ તો તેઓ ભવસિદ્ધિયા હતા તે જ છે.
હા, એક વાતે તમારો ઉપકાર માની શકું. જો મારા જેવા અભવસિદ્ધિયા જીવને તમે તારો, મોક્ષ પમાડો, તો માનું કે તમે મોક્ષ આપી શકો છો. તો માનું
ભક્તિતત્ત્વ ૨૦