Book Title: Shrimad Devchandraji Vistrut Jivan Charitra Tatha Devvilas
Author(s): Buddhisagar, Manilal Mohanlal Padrakar, Kaviyan
Publisher: Adhyatma Gyan Prasarak Mandal
Catalog link: https://jainqq.org/explore/035267/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ibolleborc bl dAdAsAheba, bhAvanagara, phona : 0278-2425322 30 04846. 'Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 868866666666666888888888 zrImad buddhisAgarasUri graMthamAlA graMthAMka 103-104 zrImad devacaMdrajI vistRta jIvanacaritra tathA devavilAsa. ( nirvANarAsa ) :99:1:1:1:1:9:9:9:2 preraka ane saMzodhaka yoganiSTa zrImad buddhisAgara sUrizvarajI. caritra lekhaka maNIlAla mohanalAla pAdarAkara. rAsa lekhaka zrImad devacaMdrajI ziSya zrI kaviyaNa. chapAvI prasiddha karanAra zrI adhyAtma jJAna prasAraka maMDaLa. hA. vakIla mohanalAla hImacaMda - pAdarA. amadAvAda - zAhapura navopoLamAM AveLA bhI prajAhitArtha mudrAlayamAM paTela somAbhAi daDapatarAme chAyu. prathamAvRtti prata 1000 kimata ru. 0- 12-0 68888888886.8688888888888 saMvata 1982 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat sane 1926 :9999:1:4:39:9:56 eeeeeeeeeeeeeeeeeeee eeeeee www.umaragyanbhandar.com Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nivedana. zrI buddhisAgarasUri graMthamALA graMthAMka 173-4 tarIke A graMtha jJAnarasIka sajananA karakamaLamAM mukatAM AnaMda thAya che. saddagat AcArya mahArAja zrImad buddhisAgara sUrizvarajI jeone adhyAtmajJAnarasIka paMDitapravara zrImad devacaMdrajI mahArAja pratye ghaNe AdarabhAva hato temanI khAsa preraNuM ane jAtI parizramathI aneka sthaLoe zodhakhoLa karAvI zrI adhyAtmajJAna prasAraka maMDaLa dvArA jJAnamasta na nikSepasujANa kavivara zrImad devacaMdrajI mahArAjanA banAvelA maLI Ave teTalA tamAma graMthe meLavI ekatra saMcaya karI zrImad devacaMdrajI bhAga 1-2 e nAmathI daLadAra graMthe bahAra paDelA che. paraMtu te vakhate temanA jIvanacaritra mATe ghaNuM zodha cheLa karAvavA chatAM te maLI zakyuM nahatuM chatAMye zedhaLate cAluja hatI. daramyAna saM. 1980mAM surata khAte zrI jana sAhitya pariSad bharAI tenA kAryanA pariNAme saddagurU mahArAje maMDaLanA vyavasthApakone jaina dharmanAM chapAyelAM maLIzakatAM pustakonI atravat nAmAvalI pustaka rUpe prakaTa thAya evI preraNA karavAthI te kAma mATe maMDaLa taraphathI judA judA jJAna bhaMDAromAM zodhakheALa ne lIsTa karavA rA. vakIla vardhamAna svarUpacaMdane mokalavAmAM AvyA te prasaMge pravartakazrI kAMtivijayajI mahArAjanA vaDedarAnA jJAna bhaMDAramAMthI devavilAsa (zrImad devacaMdrajI nirvANa rAsa) nI eka suMdara prata maLI AvI. je devavilAsa e nAmathI A graMthamAM dAkhala karavAmAM AvI che. zrImad devacaMdrajI mahArAjanA eka ziSya jemaNe potAnuM nAma na ApatAM "kaviyaNa" e saMjJAthI te rAsa lakhela che je ghaNo suMdara jaNAya che. A prati prakaTa karavA ApavA badala pravartakajI mahArAjanA A sthaLe upakAra mAnIe chIe. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ukta rAsa uparathI gujarAtImAM vistRta jIvanacAratra lakhAya te te janasamAjane vizeSa upayAgI thAya evA hetuthI gurU mahArAje pAdarAnA rA. maNIlAla. meAhanalAla. pAdarAkarane te rAsa parathI vistRta jIvanacaritra lakhavA preraNA karI. te uparathI temaNe pethApura mukAme gurUzrI pAse rahI gurjara bhASAmAM zrImad devacaMdrajI mahArAjanuM vistRta jIvanacaritra lakhyuM je samAjane upayegI thaze ema AzA che. A jIvanacaritra lakhatAM pahelAM bhAvanagara khAte bharAyalI gujarAtI sAhitya pariSamAM vAMcavA sArU zrImad devacaMdrajI ane temanuM gujarasAhitya nAme eka vigatavAra niSadha rA. pAdarAkare sa 1980 mAM taiyAra karelA je adhyAtmajJAna prasAraka maMDaLa taraphathI prasiddha karavAmAM Avela che. temAM zrImad devacaMdrajI mahArAjanuM TuMku jIvanacaritra dAkhala karavAmAM Avelu paraMtu A vistRta jIvanacaritramAM maLI AvelI tamAma hakIkata dAkhala karavAmAM AvelI hAvAthI ghaNu sArUM ajavALu zrImadnA jIvanapara paDaze. zrImad devacaMdrajI mahArAjanA samayamAM phrAMTAnI pravRtti na hAvAthI teozrIno phoTo ( citrapaTa ) maLI na zake e svAbhAvIka hAvAthI temanA hastAkSaranI zodha khALa calAvatAM surata zrImad mehanalAlajI mahArAjanA bhaDAramAMthI zrIsaMyA poliIsUtra nAmanI zrImad devacaMdrajI mahArAjanA hAthe lakhelI eka prata maLI AvatAM tenA phrATa levarAvI A graMthamAM dAkhala karavAnI anukuLatA prApta thaI che je jJAnarasIkAne AnaMda dAyaka thaI paDaze. A graMthanI prastAvanA lakhavA zrIyut mAhanalAla dRlicaMda dezAI bI. e. ela. ela. bI. ke e zeAdha khALa mATe umaMgI, jaina sAhityanA upAsaka temaja zrImad devacaMdrajI mahArAja saMbadhI sArA jANakAra che teAne vinaMtI karatAM te Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ teoe saharSa svikArI pitAne vakIlAtanA dhadhAnI, jaina kenpharansa, tene aMge cAlatA "jainayuga" mAsikanA taMtrI tarIkenI tathA anya aneka pravRttio chatAM vakhata kADhI ghaNuM parizrama pUrvaka vistRta prastAvanA (vaktavya) lakhI Apela che jethI zrImaddanA saMbaMdhamAM temaja A graMthanA upagIpaNAmAM saMgIna vadhAre thavA pAmyuM che te mATe maMDaLa temanuM rUNI che. A maMDaLanA mUkhya praNetA tathA paramepakAraka, A graMthanA mUkhya preraka yoganiSThAdhyAtmajJAnadivAkara saddagurU mahArAje zrImad buddhisAgarajI mahArAja ke jeozrInI preraNAthI ja A graMtha prakaTa thavA pAmyo che teozrIne atyaMta bhaktibhAve upakAra mAnavAmAM Ave che. A graMtha chapAvavAmAM pethApura nivAsI suzrArvikA bAI sItA bAIe rU 500 ) nI udAra madada AvI che te mATe maMDaLa temane upakAra mAne che ane temanuM anukarANaya Tuka jIvanacaritra A graMthamAM dAkhala karavAnuM gya vicAre che. A graMthanI paDatara kiMmata vadhAre AvavA chatAM maMDaLanA hamezanA niyama pramANe tenI kiMmata paDatarathIe ochI eTale mAtra bAra AnA rAkhavAmAM AvI che ke jethI tamAma varganA manuSya tene bahoLA pramANamAM lAbha laI zake. chevaTe AvAM jIvanacA se jIjJAsu manuSyane uttama Atmika lAbha dAtA bane che tema A graMtha paNa thAo evuM IcchIe chIe OM zAMti zAMti zAMti. pAdarA sadagurU caraNopAsaka mAgazara vada 10) vakIla. mehanalAla hImacaMda. saM. 1982 zrI adhyAtmajJAna pra. maM0 taraphathI. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A graMthanA dravyasahAyaka mAi sItAbAInI jIvana mAMdha jJAnIAe jJAnane sarva karatAM adhika mahatva ApyuM che. kAraNu jJAnaja mAnavane A bhava ane para bhavamAM tAravA zaktivAna thai zake che, ane jJAna para rUci paNu ucca jIvAtmAneja thAya che. pethApuranA vatanI ane pUnA zaheramAM lAMbA vakhatathI rahetA javerI mAtIcaMda bhagavAnadAsanAM suputrI ena sItAkhAi je gAma pethApuranA vatanI ane zahera kAlA nivAsI sadgata zeTha. cunIlAla DosalacaMdanAM dharmapatni thAya che emaNe peAtAnI lakSminA sadupayoga Tuka samayamAM dhamArge ghaNA sArA karI anya zrAvIkA baheneAne dAkhalA levA jevA prasa`zApAtra dhaDA Apela hAvAthI, temaja A graMthamAM peAtAnA saddagat patinA smaraNArthe rU. 500) nI madada ApI jJAnanI sevA bhaktine bahumAna karyuM hAvAthI A graMthamAM temane Tuka paricaya ApyA che. mahIkAMThA aja'sInA pethApura gAmamAM jainazvetAMbara vIsA pAravADanA jathA muthIja vadhAre che. emAM e bhAga che. eka zrI sAgaragaccha tathA eka zrI vimalagaccha. e ane vibhAga prathama ghaNA varSoM upara ekatra bhegA ekaja sthalamAM besI dhama sAdhana karatA hatA paNa keTalAka varSoMthI e baMne vibhAga de de sthaLe besI dha' sAdhana kare che. asalamAM pethApuranA samagra vIsA pAravADa jaina zrI purUSo mATe alAyadAM sthAna dharmakriyA mATe hatAM. lagabhaga pacAsa varSoM upara vizeSa savaDa mATe zrIsAgaragacchanA meATA jathAe prAtaHsmaraNIya zrImad nemasAgarajI mahArAjanA vakhatamAM dharmakriyA karavA mATe eka navina makAna baMdhAvyuM je hAla paNa zrI sAgaragaccha dharmazALA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tarIke mojUda che. te makAna hAlamAM zrI sAgaragathvIya strIonI dhama kiyAo mATe vaparAya che. bAI sItAbAInA mahuMma pati zeTha cunIlAla DesalacaMda pethApuranA vatanI hAI varADa jIllAnA AkelA zaheramAM vyApA. rArthe jaI vaselA ane pitAnI bAhazIthI sArI saMpatti prApta karI saM. 1977 nA citara zuda 5 nA reja AkelAmAMja svarga vAsI thayA. pethApuramAM prathama sAgaragacchamAM sAdhu munirAjonAM alpa cAturmAsane lIdhe ekaja upAzrayamAM eTale dharmazAlAmAM judA judA oraDAomAM dharmasAdhana mATe zrAvake temaja zrAvakoe besatAM ne alaga alaga bAraNuo hovAthI aDacaNa paDatI nahotI. sAgaragaccha ziromaNI prAtaHsmaraNiya AcArya mahArAja zrImad buddhisAgara sUrizvaranuM AvAgamana pethApuramAM thavA lAgyuM ane pethApuranA zrI samagra jaina saMgha taraphathI zrI sAgaragachanA kharce teozrIne 1970 mAM AcArya padathI vibhUSIta karavAmAM AvyA ane sAgaragacchanA junA upAzrayamAM ja temaNe pahela vaheluM mAsu pethApuramAM karyuM. AthI sAdhvIjIoe pethApuranA gRhasthonA judA khAlI makAnamAM comAsu karyuM. ane saM. 1973 mAM paNa sAdhu sAdhvIonA cAturmAsa mATe AvI ja aDacaNa pI. AcArya mahArAjanA comAsA daramIyAna june upAzraya eTale dharmazAlA sAdhu vA sAdhvInA camAsA mATe anukuLa na hovAthI aDacaNa paDavA lAgI. ane sAgaragacchane vicAra bIje eka navina upAzraya baMdhAvavAno thayo ane upAzrayanI bAjunI derAsaranI be eraddhao vecANa rAkhI. A mATe vimalaga che vAMdho levAthI kerTomAM kesa cAlyA paNa chevaTe 1977 mAM aMdara aMdara samAdhAna thaI te jagyAe Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eka vizALa manahara upAzraya 1978 mAM zarU karI 1979 mAM pUrNa karyo. Ama thavAthI A navina upAzraya purUSa varga mATe temaja june strI varga mATe vaparAya che. A navina upAzrayamAMja sUrizvarajI zrImad buddhisAgarajI mahArAje saM. 1980 nuM pitAnuM aMtima cAturmAsa karyuM hatuM. A upAzraya mATe ghaNo kharca thavA saMbhava hoIne suzrAvikA sItAbAIne sAgaragacche te baMdhAvI ApavA vinaMtI karatAM temaNe te saharSa svikArI jaNAvyuM je "mArU sadbhAgya ke mArI lakSmIne sadupayega thaze " Ama jaNAvIne vizAla suMdara upAzraya potAnA patinI AjJAnusAra sAgaragacchanI jamIna para baMdhAvI sAgaragacchane mATe dharma kriyA karavA sAgarane arpaNa karyo. AvI udAravRttivALAM suzrAvikA sItAbAIe pitAnA patinA svargagamana bAda paNa aneka sukAryo nIce pramANe karyo che. 1 pitAnA patinA svagamana bAda zahera AkelAthI pethApura AvIne vizAporavADa samasta jJAtImAM pItalanI naLIenuM 1978 mAM lhANuM karIne rU. 3000) Azare kharyA hatA. 2 pitAnA pati pAchaLa cAkhaLAne vare eTale bahAlI nAta karI rU. 1500) Azare kharyA hatA. 3 saM 1979 mAM zrI ( zatruMjaya ) pAlItANAne saMdha spezIyala TreIna maphate (pitAnA mAthe javA AvavAne kharca rAkhI) pethApura (sTezana rAMdhejA thaI) thI kADhI Azare rU. 20000) kharcA hatA. 4 hAlane sAgaragacchane navina upAzraya rU. 20000) kharca baMdhAvyuM. 5 A upAzrayanA vAstu muhurtamAM 1979 mAM zAMtisnAtra bhaNAvI Azare rU. 2000) kharyA hatA. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6 pAlItANAne saMgha pethApura lAvyA pachI aThThAI mahesava zAMtisnAtra navakArazI karI Azare rU. 3000) kharcA hatA. 7 pethApuramAM sAgaragaccha mATe sItAbAIvADI (jamIna kharIdI te para) baMdhAvI ApI Azare rU. 5500) kharcA hatA. 8 1979 thI adyApa sudhI daravarSe be vakhata AMbelanI oLIe karAve che jemAM prati varSe Azare rU. 250 kharce che. 9 saM. 1981 mAM zahera AMkelAmAM navapadanI ArAdhanAnuM nava cheDanuM ujamaNuM karI jJAnArAdhana kareluM tathA pethApurathI pitAnA kharce ghaNAM mANasone teDAvelAM AmAM rU. 17000) kharcelA. 10 Aja prasaMge zrI pAlItANA nagurUkulane rU. 1000) ApelA. 11 A graMtha prakAzanamAM rU. 500) ApyA che. 12 AkolAmAM rU. 2500) kharacI derAsaramAM cAMdIne maMDapa karAvyo che. 13 AkelAmAM jaina pAThazAlAne mATe rU. 1500) khaca haila baMdhAvI Ape che. A rIte suthArIkA sItAbAIe TuMka samayamAM dhama kAmAM tathA zubha kAryomAM potAnI lakSmIne sadupayeAga karI anya suzrAvakA bhAIone mATe sAro dAkhale besADe che. AzA che ke anya zrAvaka zrAvIkAe temane dAkhale laI zubha kAryamAM pravRtI karaze. zrI saMgha sevaka hAla amadAvAda, vakIla. nagInadAsa sAMkalacA. caMgaLa-nIzAnI khaDakI.) (sAgaragathvIya) pethApuravALA. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI adhyAtmajJAnaprasAraka maMDaLa taraphathI zrImad buddhisAgarasUrijI granthamALAmAM pragaTa thayelA grantho. Com granyAka pRSTa kiMmata. * 1 adhyAtma vyAkhyAnamALA. 206 0-4-0 - 2 bhajanasaMgraha bhAga 2 jo. 0-8-0 3 bhajanasaMgraha bhAga 3 jo. 225 4 samAdhizatakam 612 * 5 anubhavapacizI. 248 0-8-0 / 6 AtmamadIpa. 315 0-8-0 7 bhajanasaMgraha bhAga 4 yo. 304 0-8-0 8 paramAtmadarzana. 400 0.12.0 * 9 paramAtmajyoti 500 0.12.0 * 10 tattvabiMdu. 230 0-4-0 * 11 guNAnurAga ( AvRtti bIjI) 24 12-13 bhajanasaMgraha bhAga 5 mo tayA jJAnadIpikA. 100 0-6-0 * 14 tIrthayAtrAnuM vimAna (A.pIjI) 64 0-2-0 * 15 adhyAtmabhajanasaMgraha 190 0-6-0 * 16 gurupoSa. A03 290 0-6-0 * 17 tattvajJAnadIpikA 124 0-6-0 * 18 gahUMlIsaMgraha bhA. 1 0-3-0 * 19-20 zrAvadharmasvarUpa bhAga 1-2 40-40 / / 0-1-0 * 21 bhajanapadasaMgraha bhAga 6 ho. 208 0.12.0 . 22 vacanAmRta. 830 0.14.0 23 yogadIpaka. 308 24 jena aitihAsika rAsamAga. 112 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * * 2-0-0 0-3-0 0-8-0 0-2-0 0-6-0 0-4-0 0-4-0 0-4-0 0-6-0 0-5-0 * 110 * 25 Anandaghanapada (108) saMgraha, 808 * 26 adhyAtmazAnti (Arati bIjI) 132 27 kAvyasaMgraha bhAga 7 mo. 166 28 jainadharmanI prAcIna ane arvAcIna sthiti 96 29 kumArapAla (hiMdI) 287 * 30 thI 34 sukhasAgara gurugItA. 30 35 SaDdravyavicAra. 240 *:36 vijApuravRttAMta. 4 37 sAbaramatI guNazikSaNa kAvya. 192 38 pratijJApAlana. * 39-40-41 jainagacchamatapabaMdha, saMghapragati, jainagItA. 304 42 jainadhAtupratimA lekhasaMgraha bhA. 1 43 mitramaitrI. * 44 ziSyopaniSad, 48 45 jainopaniSad 48 46-47 dhArmika gadyasaMgraha tathA sadupadeza bhAga 1 lo. 48 bhajanasaMgraha bhA. 8 976 * 49 zrImad devacaMdra bhA. 1 1028 * 50 karmayoga. . 1012 * 51 Atmatattvadarzana. 112 :52 bhAratasahakArazikSaNa kAvya. * 53 zrImad devacaMdra bhA. 2 1200 54 gahulI saMgraha bhA. 2 * 55 karmaprakRtiTIkAbhASAMtara. 800 56 gurugIta guMhalIsaMgraha. 190 1-0-0 1-0-0 0-8-0 0-2-0 0-2-0 976 3-0-0 3-0-0 2-0-0 3-0-0 0.10.0 0.10.0 168 0-4-0 3-0-0 0.12-0 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 0-6-0 0-4-0 1-0-0 200 1-0-0 1-8-0 1-.-0 57.58 AgamasAra ane adhyAtmagInA. 470 59 devavaMdana stuti stavana saMgraha. 176 60 pUjAsaMgraha bhA. 1 lo. 416 61 bhajanapadasaMgraha bhA. 9 580 62 bhajanapadasaMgraha bhA. 10 63 patrasadupadeza bhA. 2 576 64 dhAtupratimAlekha saMgraha bhAga 2 180 65 jainadRSTie IzAvAsyopaniSad bhAvArthavivecana. 360 66 pUnAsaMgraha bhAga 1-2 415 67 snAtrapUjA. 68 zrImad devacaMdrajI ane temanuM jIvanacaritra. 69-72 zuddhopayoga vi. saMskRta graya 4 180 73-77 saghakartavya vi. saMskRta graMtha 5168 78 lAlA lAjapatarAya ane jainadharma. 100 79 cintAmaNi 120 80-81 jainadharma ane khristi dharmano mukAbalo tayA jainastristi saMvAda 220 82 satyasvarUpa. 200 83 dhyAnavicAra. AtmazaktiprakAza. 140 85 sAMvatsarika kSamApanA. 80 86 Atmadarzana ( maNIcaMdrajIkRta sajjAyo) nuM vivecana. 150 87 jainadhArmika zaMkAsamAdhAna. 88 kanyAvikraya niSedha 200 89 AtmazikSA bhAvanAprakAza. 115 90 AtmaprakAza. 91 zoka vinAzaka graMtha 1-0-0 2-0-0 0-2-0 0-4-0 0-12.0 0-12-0 0-4-0 0-4-0 1-0-0 0-6-0 0-8-0 0-3-0 0-4-0 0-2-0 0-6-0 0-7-0 1-8-0 0-1-0 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 92 tattvavicAra. 0-6-0 93-97 adhyAtmagItA vi.saMskRta graMtha. 205 1-0-0 98 jainasUtramA mUrtipUjA. 0-3-0 99 zrI yazovijayajI nibaMdha. 210 0-6-0 100 bhajanapadasaMgraha bhAga 11 220 0-12-0 101 bhAga 1 A. 4thI 200 0-8-0 102 gujarAta bRhada vijApura vRttAMta 103-4 zrImad devacaMdrajI vistRtajIvana caritra tathA devavilAsa 105 mudritajaina zve. graMthagAiDa 106 kakAvalI-subodha 107 stavana saMgraha (devavaMdana sahita ) 108 patra sadupadeza bhAga 3 * A nizAnIvAlA graMtho zilakamAM nathI. - A graMtho brITIza keLavaNI khAtAe maMjura karelA che. - A graMtho zrImaMta gAyakavADa sarakAranA keLavaNI. khAtAe maMjura karelA che. graMtho malavAnAM ThekANAM 1 vakIla mohanalAla hImacaMda-pAdarA(gujarAta) 2 zA. AtmArAma khemacaMda-sANaMda. 3 zA. nagInadAsa rAyacaMda nAkharIyA-mahesANA 4. zA. caMdulAla gokaLabhAz-vijApura 5 zA. ratIlAla kezavalAla-prAMtija 6 zrI buddhisAgarasUri jainasamAja-pethApura 7 zA. mohanalAla naganidAsa bhAMkharIyA 192-94 bajAra geTa, koTa, muMbAI. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ GAINMMERAMASTE pathAvItarAgA rikSatavikSaramAgatamAna sahasinemAharutama pavavikSavAdhArayAjanAviNakSArakavAvAyA samyanamaHnamaskAra saMpadAraskAraja saMpadAmAdahInamaskAra saMpadAvamAsamaskAra e Sudharmaswami Gyanbhandar Umaira. Surat EMPITIOLENYLI DIPPIERRIEREDIOSANI SUSPEHLIDE sAkamevi namasakAra zemerintisepingle Ball Bubenti Etekle bez lake Rate | Steret yadA pwww.umaragyanbhandar.com: mAyAnamAloesavasAtapAyasIyaMcatamakkA macayAvayANAmaNI maMgalAca pacamamaMgalIkae jamAvamaMgalI saMyadA padapa baghuyaza guru sarvaca kamokSasyIyosapanAye tamATesapa dA maniyamanavamagalAzAsayadAmAyadAnavazAyamA sarvaprakSaya zrImad devacaMdrajImahArAjanAhastazira. Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ MAS www.umaragyanbhandar.com - itizrI saMthArA porisI sUtra saMpUrNa // zrIbRhat kharatara gacche pAtizyA akavara syAha pratibodhika savAi yuga pradhAna zrI bhaTTAraka zrI 109 zrI jinacaMdra sUrizAkhAyAM mahopAdhyAya zrI 105 zrIrAjasArajI tatsISya mahopAdhyAya zrIjJAna dharmajI taziSya upAdhyAya zrI dIpacaMdra gaNi taziSya paMDita pravara devacaMdra gaNi lipI kRtaM // bAIrUpa kuyara paThanArthaM FEED subhaM bhavatu // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat Krishna Art Works, Vithaldas Road, Bombay 2. Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vakatavya. adhyAtmarasika paDita devacaMdrajI. "anukrame saMyama sparzatAjI, pApe kSayika bhAva re saMyamazreNI kulaDeja, pUjuM pada niSpAva 2 -saMyama zreNInI svAdhyAya. -(AtmAnI abheda ciMtArUpa) saMyamanA eka pachI eka kamane anubhavIne lAyakabhAva (jaDapariNatine tyAga) ne pAmele e je zrI siddhArtha putra, tenA nirmaLa caraNakamaLane saMyamazreNirUpa kulathI pUjuM chuM." A atizaya gaMbhIra vacane che. te dvArA, zrImad mahAvIra prabhunuM smaraNa karI, zrI vIranA eka suputranuM smaraNa guNadvIttanacaritrAlekhana the huM mArI adhUrI vANImAM karavA pravRtta thAuM chuM. 1. devacaMdrajInA jIvanane ItihAsa alabdha hatuM, paNa hamaNAM eka "kaviyaNa"no temanA svargavAsa pachI tera varSe 1-devacaMdrajInuM saMkSipta jIvana lakhavAnuM bhAgya mane rA. rA. mohanalAla hImacaMda vakIle temanA AgamasAra-AgamasAroddhAra e nAmane graMtha temanA taraphathI judo ne eka nAnI cApaDInA AkAre chapAno hato temAM mUkavA preraNA karelI tyAre thayuM hatuM. tene Aje 15 varSa thaI gayAM. te vakhate juja hakIkata maLI te parathI lakheluM TuMka jIvana mAM temaja jena . kaoNnpharansa herAmAM temaja jana kAvyadehana (rA. manasukhalAla ravajI prakAzita) mAM prakaTa thayuM che. tyArathI te atyAra sudhImAM zrI adhyAtma jJAnaprasAraka maMDaLa taraphathI temanA sarva prathA be bhAgamAM "zrImad devacaMdra" e nAmathI prakaTa thayA che ane hamaNAM A sAtheja "devavilAsa' e nAmane rAsa prakaTa thayo che te sarva parathI, temanA saMbaMdhI ghaNuM jANuvAnuM maLe che. temAMthI ahIM jarA vistArathI jaNAvavAnuM subhAgya pharIthI una ra. mohanalAla hImacaMda vakIla pAdarAvALAnI punaH preraNAthI mane prApta thAya che. sAmAM zrImad devacaMdranA bane bhAgone sthaLe sthaLe ullekha Apela che, temAM pahelA bhAgane 1 ne bIjA bhAgane 2 ema jaNAvI pachI ADI lITI derI te tenA pUMI saMkhyA javuvI che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ I (sa. 1825 AzA zuda 8 ravivAra) racelA ' devavilAsarAsa ' prApta thatAM temAMthI maLatI Tuka hakIkata laI laI e. tt 2. marUsthA--mAravADanA vIkAnera pAsenA eka gAmamAM AsavAla vaMzIya lUNI gAtranA zAha tulasIdAsajI vasatA hatA. tene dhanabAI nAmanI bhAryA hatI. upAdhyAya rAjasAgara AvatAM teNIe jaNAvyuM ke peAtAne je putra thaze te te gurUne bhAvapUrNAMka vaheArAvaze. dhanakhAIne gabha vadhatA cAlyA, ane zubha svapnA AvavA lAgyAM. tyAM kharataragacchanA AcAya zrI rajinacaMdrasUri vihAra karatAM karatAM te gAme AvI caDhyA, ne temane A patie svapnA jaNAvyAM, te parathI temaNe svapnazAstrAdhAre jaNAvyuM ke putra eka mahAna thaze, kAMtA te chatrapati thaze ane kAMte patrapati thaze-dIkSA-saMnyAsa leze. sUrijI gayA pachI sa. 1746mAM putra 2--devacaMdrajI peAtAne yugapradhAna kharatara gucchAcAya jinacadrasUrinI paraMparA zAkhAmAM thayela jagAve che. ( jue vicAramAra prasta ) ane te jinacaMdrajI ke jemaNe bAdazAha akabarane pratimAdhele, ane te akabara pAsethIja ' yugapradhAna ' e nAmanuM birUda meLaveluM. tenA janma sa. 155, dIkSA sa. 1604, sUripada sa. 1612, svargavAsa sa. 16mAM thayA hatA tethI teo 1746 mAM devacaMdrajInA janma pahelAM cha varSe svastha thayelA. e kAraNe je jinacaMdrasUrie devacaMdranI mAtAnAM svapnanA vicAra ko ane jemaNe devacaMdrajIne vaDI dIkSA ApI te uta sugapradhAna kharataragacchanI paTTAlinA 61 mA paTTadhara nahi, pazu te pachInA 6pa mA paTTadhara samajavA. temanA gadharacApaDA gotranA sAha, sahasara! pitA, ane suvicAra devI mAtA hatAM. mUla nAma hemarAja ane dIkSA nAma ha`lAbha. temanI padasthApanA saM. 1711 nA bhAdrapada 16 10 ne rAja rAjanagaramAM nAhaTA gAtranA sAhu jayamalla tejasInI mAtA sturabAie mar3eAtsavapUrvaka karI hatI. tyAra pachI temaNe joSapuravAsI sAha manehuradAse karAvelA caityamAM RSabhAdi 24 jinanI pratiSThA krUrI. e rIte vividha dezavihArI siddhAMtajJAtA jinacaMdrasUri sUrata khare sa. 1763 mAM sva`stha thayA. ( jIe kSamAANukRta kharataragaccha paTTAvali. ) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ III 3 janmyA ke nAma devaca'dna ApyuM. te ATha varSanA thA tyA~ anukrame vihAra karatAM karatAM uparokata rAjasAgara vAcaka padhAryA. devacaMdrane mAtapitAe vaheArAbyA, ne zubha muhUrte te gurUe sa 1756mAM tene ladhudIkSA ApI. pachI ukta jinacadra sUrie vaDI dIkSA ApI, ne nAma rAjavimala rAkhyuM. pachI rAjasAgarajIe dIkSitane sarasvatI maMtra ApatAM ziSya devacaMdrajIe tenu dhyAna khelADA gAmamAM ramya veNAtaTe bhUmigRhamAM (bhAMyarAmAM) yathArtha karatAM sarasvatIe prasanna thaI rasanAmAM vAsa karyAM zAstrAbhyAsa zarU karyAM. SaDAvazyaka sUtra, anyadarzananAM zAsra, paMcakAvyanaiSadhAdi, nATaka, yAtiSa, 18 koSa, kAmudI mahAbhASyAti vyAkaraNA, piMgaLa, svarodaya, tattvArtha sUtra, Avazyaka mahavRtti, vizeSAvazyaka, zrI haribhadra sUri, hemAcAya', ane yazeAvijayajInA racelA graMthA, cha kama graMtha, kamaprakRti Adi aneka zAstronI jaina a snAyathI sudha laI matijJAna ane zrutajJAna meLavyuM. ( devaca'drajIe mulatAnamAM sa. 1766nA vaizAkhamAM dhyAnadIpikA lakhI; mulatAna tathA vIkAneramAM ceAmAsAM karyo, ne sa. 1767nA poSa mAsamAM dravyaprakAza banAvyeA. ) sa. 1774mAM rAjasAgara vAcaka devalAke gayA. sa. 1775 mAM jJAnadhama pAThaka svastha thayA. 3. devacaMdrajIe vimalAdAsanI be putrI nAme mAIlDa ane amAjI mATe AgamasAra nAmanA gadyamAM graMtha cceA." te 3-Ama hAya tA devacaMdrajIe game tyAM paNa sarasvatinI avazya karI haze ema manamAM AvatAM tenA maceAnA ane bhAga pheravI gayA, paNa mArA jovAmAM na AvI. stuti 4-jyAre devacaMdrajI pate te graMthanA matanI prazastimAM svacitra dudAsane zubhacitte samajAvavA mATe mareATakATamAM sa. 1776 nA Asatha suda 3 kramavAre gamasAra racyA ema kahe che. saMvata sattara huittare, mana zuddha phAguNu mAsa, mATe kATa mADha me, vasatA sukha Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat semAsa 4 x www.umaragyanbhandar.com Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ IV sa. 1777mAM gujarAta AvI pATaNamAM padhAryA, tyAM pUrNima gacchanA bhAvaprabhasUri"nA upadezathI pUNima gacchanA zrAvaka nagarazeTha zrImAlI vaMzIya desI tejasI jetasIe sahasarUTa jina biMba bharAvyAM hatAM, ane te bhAvaprabhasUripAse temAM pratiSThA Agama sAroddhAra eha, prAkRta saMskRta rUpa, graMtha kiyo devacaMdra muni, jJAnAmRta rasa 5. karyo IhAM sadAya ati, dudAsa zubha citta, samajAvana nija mitraE, kIno graMtha pavitta. dharmamitra jina dharma ratana, bhavijana samakitavaMta, zuddha amarapada elakhaNa, graMtha kIyo guNavaMta. * * graMtha kio manaraMgase, sitapakha phAgaNa mAsa, bhamavAra arU tIja tithi, saphala phalI mana Aza. pa-bhAvaprabhasUri-parNamika gacchanA sthApaka caMdraprabhasUri saM. 150-teno pada paraMparAmAM pradhAna zAkhAmAM vidyAprabhasari-tenA pade lalitaprabhasUri-tenI pATe vinayaprabhasUri-tenI pATe mahimAprabhasUri ane tenI pATe bhAvaprabhasUri. temaNe saM. 1793 nA mAgha zuda 8 gurUe yazovijaya upAdhyAyakRta saMskRta pratimAnaka para saM. TIkA racI che. temane sUripada motsava pATaNamAM mAtA rAmA ane pitA jayasInA putra tejasI (ke jemaNe sahastraTa maMdiramAM biMba temanAja hastathI bharAvyA hatA) e karyo hato. temaNe saM. 1797 mAM pATaNamAM subhadrA satI rAsa, saM. 1799 mAM pATaNamAM buddhi vimalA satI rAsa, saM. 1800 mAM aMbADarAsa tathA navatADa sajhAya, 13 kADIyA sajhAya, adhyAtma thaI vagere gUrjara bhASAmAM racela che. A devacaMdrajInA samakAlIna hatA. teo pATaNamAM DhaDheravADAnA apAsarAmAM rahetA ne tenI zAkhA DhaDhera paDI hatI. devacaMdrajI pite A pATaNanA sahastrapUTa saMbaMdhe stavana racyuM che (zrImadda devacaMdrajI bhAga 2 je 5. 923-924) temAM jaNAvyuM che ke sahastrakUTa siddhAcala upare, timahija dharaNuM vihAra, tethI addabhUta e che sthApanA, pATaNa nagara majhAra 9 tIrtha sakala vaLI tIrthakara sahu, eNe pUjA te pUjAya, . eka hathI mahimA eha, kizuM bhAte kahevAya. 10 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karAvI hatI, te zeThane devacaMdra pUchayuM ke tame sahasarUTanAM jinabiMba te bharAvyAM, paNa te sahasarUTanA 1024 jinanAM nAma gurUmukhe kadi dhAryA che? zeThe ajANapaNuM batAvyuM. e avasare tapagacchIya jJAnavimala mUri hatA tenI pAse jaI zeThe sahastra phUTanAM nAma pUchayAM, tyAre temaNe ema kahyuM ke avasare jaNAvIzuM. eka vakhata tyAM zAhanI piLamAM cAmukha vAkapAnAthanA mAdaramAM sattarabhedI pUjA ne stavanA thatI hatI tyAM jJAnavimala sUri AvyA ne temane sahasaTanAM nAme pUchatAM temaNe jaNAvyuM ke prAyaH zAstramAM te nAme nathI. keI zAe kadAcit hoya. eTale ene pratirodha devacaMdrajIe karI chevaTe pote sahastranAme batAvI ApyAM. AthI baMne vacce (devacaMdrajI ane jJAnavimala sUri vacce) prIti jAmI. rAjasAgaranA ziSyanI khyAti thaI-temaNe pachI bhavya pratiSThA ane navA occhava karAvyA, ane koddhAra karyo. temAM aparigraha para bahu bhAra mUka-satya prabhumArgamAM mUccha tajavIja ghaTe ne te tajI. saM. 1787 ()! mAM amadAvAda AvI nAgorI sarAhamAM utarI bhagavatI sUtranI vAcanA karI, ne tyAM DhaMDhaka mANekalAlane mUttipUjaka karyo; navuM citya karAvI temAM pratimA sthApI. tyAM zrImALI kuLa dIpaka jetasI, zeTha saguNa bhaMDAra, tasa suta zeTha ziromaNI tejasI, pATaNa nagarameM dAtAra. 11 teNe e biMba bharAvyA bhAvazuM, sahasa adhikA covIsa, kIdhI pratISThA punamagaradhara, bhAvaprabha surIsa. 12 A sahasaMkaTanuM maMdira pATaNamAM tAMgaDIyA vADAmAM sahANa pArzvanAthajI pramukha sAta deharAsara che temAMnuM eka che. 7 jJAnavimalasUri-bhinnamAlanA vIsA osavAla vAsava cheka ane kanakAvatInA putra janma saM. 1694 nAma nathumala; saM. 1702 mAM tapagacchanA dhIravimala gaNi pAse dIkSA. nAma navimala. saM. 1748 mAM pATaNa pAse saMDeramAM ripada nAma gAnavimala suri; temanA upadezathI saM. 1777 mAM suratanA eka premajI pArekhe zatruMjayane saMdha maho. saM. 182 mA vada 4 ne bei khaMbhAtamAM svargastha Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jI zAMtinAthanI paLamAM sahasakaNA biMba sthApyuM. sahakuTa jinabiMbanI pratiSThA karI. saM 1779 mAM khaMbhAta comAsuM karyuM pachI zatrujya para navAM citya karAvI jIrNoddhAra karyo. mahAjane te siddhAcalapara jIrNoddhAranuM kArakhAnuM maMDAvyuM. saM. 1781, 1782 ane 1783 mAM kArIgara pAse kAma karAvI zatruMjayane mahimA vadhAryo pachI gurU rAjanagara (amadAvAda) AvyA. (A saM. 1784 mAM mUkAya ne te vakhate temaNe sahastraphaNA pArzvanAthanI pratiSThA kuTaneTamAM batAvI che te karI jaNAya che), tyAMthI surata AvyA. 4. saM. 1785, 1786 ane 1787 mAM "pAlItANAmAM pratiSThA karI pachI pharI rAjanagara AvI cAturmAsa rahyA. saM. 1788 mAM ASADha zudi 2 ne dine dIpacaMdrajI pAThaka svarge 8-amadAvAdamAM hAjA paTelanI poLamAMnI zAMtinAtha paLanA bIjA derAsaranA vacalA bhaMyarAmAM sahastrapha pArzvanAthanI * devacaMdrajIe karelI pratiSThAne zilAlekha saM. 17 4 mAgazara vada 5 ne maLI Ave che juo A pustakamAM jIvanacaritra pAnuM 31. jyAre A kaviyaNa saM. 1787 nI sAla Ape che. te kadAca 1777 nI haze. vaLI te tya 2 pachI 1778 thI vAta kahevA mAMDe che-to A varSanukrama AgaLa pAchaLa ulaTa rAkhavAnuM kAraNa samajAtuM nathI. 9-pAlItANAnA zatruMjayagiri paranA 118 zilAlekhonI TIpa DA. buhula karI che temAM teNe 3. lekho mULa saMskRtamAM Apela che ane bIjAne mAtra aMgrejImAM sAra Apyo che te paikI na 34 kharataravasI TuMkanA dakSiNu bAjunA khullA vibhAgamAM siddhacakra zilAparanA lekhano sAra e che ke saMvata 1783 mAgha sudi 5 siddhacaka, ghaNupuranA rahevAsI, zrImAlI laghu zAkhAnA jetA (khetAnI strI ANunDa bAIe arpaNa karyuM (banAvyuM). bRhata kharataragacchanI mukhya zAkhAmAM jinacaMdrasUri thayA jene akabara bAdazAhe badhAnanuM pada ApyuM. tenA ziSya mahA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ VII padhAryA. devacaMdajI hatA kharataragacchanA, chatAM temanI pAse tapagacchanA vivekavijya muni bhaNyA. pAdhyAya rAjasAgarajI thayA. tenA ziSya mahepAdhyAya jJAnadharmajI, tenA ziSya upAdhyAya dIpacaMdra, tenA ziSya paMDitavara devacaM? pratiSThA karI naM. 5 paMca pAMDava devAlayanI mukhya mUrtinI jamaNI bAjue AvelI eka mUrtinI besaNuM uparano lekha che tene sAra e che ke;saMvata 1788, mAgha sudi 6, zukravAra, kharatara gacchanA sA (7) kIkAnA putra lIcade bhImamuninI eka pratimA arpaNa karI; upAdhyAya dIpacaMdra gaNie pratiSThA karI. (A dIpacaMdrajI vacaMdrajInA gurU jaNAya che.) naM. 38 chIpAvasI TuMkamAMnA eka devAyatA maMdiranI bahAra - hiMsu bhIMta uparanA lekha: sa 2 be 2 ke:-saMvata 76 . zaka 16 59, ASADha sudi 10, ravivAra savaMza Tha zAkhA naphula ge nA bhaDArI bhAnAjInA putra bhaMDArI nArAyaNujInA putra bhaMDA' tArAcadatA pura bhaMDArI rUpacaMdanA putra bhaMDArI nicaMdanA putra bhaMDArI karavayaMde, e devAlaya samarAvyuM ane pArzvanAthanI eka pratimA arpaNa karI (karALa ); bUData kharataragacchanA jinacaMdrasUrinA vijaya ra mAM mahApAdhyAya rAjala marajInA ziSya upAdhyAya 1 nadharmajInA ziSya upAdhyAya jJAnadharmajInA ziSya upAdhyAya dIpacaMdrajInA ziSya paMDita devacaMdrajIe pratiSThita karI. (juo sAkSara zrI jinavijayajI sapAdita prAcIna jaina lekha saMgraha bhAga 2 jAnA chevaTanA avalokana . 51 ane para.) A uparAMta zajjaya upara cAMmukhanI TuMkamAM maMdiranA cekamAM jatAM DAbA hAthe eka sihacakanI sthApanA che temAM devacaMdrajI saMbaMdhI ullekha che te lekha munizrI kalyANavijayajI kRpAthI lakhI jaNAvyo che ke - "saMvat 1784 varSe // migadhira vadi 5 tiyo rAjanagara vA. stanya zrI siddhacakra kArApitaM ca zrI mahAvIradevAvicchinna paraM. parAyAva thI hatkharataragacchAdhirAjazrI akabarasAhi prativoSaka satpadacayugamaSAna bhaTTAraka zrI jinacaMdramari zAkhAyAM mahopAdhyAya zrI zrI rAjasArajI tat ziSya upAdhyAya bAnaparpajI va ziSya upAdhyAya bhI dIpacaMdrajI va piNya paMDita devacaMdra yutena // " Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ VIII 5. amadAvAdamAM ratanasiMha bhaMDArI sUbe hato. tene ISTa priya zeTha ANaMdarAma, devacaMdrajI pAse AvI dharmacarcA karate hatuM. tene gurUe carcAmAM che. ANaMdarAme gurUnI prazaMsA karatAM ratnasiMha bhaMDArIe gurU pAse AvI vaMdanA karI; tyAra pachI tyAM mRgI upadrava-rogacALo cAlyo. te bhaMDArInI ane mahAjananI vinatithI gurUe zamAvyuM. tyAra pachI raNakuMjIe 10-ratnasiMha bhaMDArI-mAravADa jodhapuranI gAdI para mahArAjA abhayasiMhanA vi. saM. 1780 thI saM. 1806 nA amalamAM ratnasiMha bhaMDArIe udaya pAmI pitAnI nAmanA kADhI hatI. te jena osavAla kuTuMbanA hatA. saMvata 1786 mAM gujarAtanA subAdAra sarabulaMdakhAM svataMtra thavAthI bAdazAha muhammadazAhe abhayasiMhajIne te subAne dabAvavA mATe mokalyA ne ajamera ane gujarAtanI subAdArI ApI. A mahArAjAe gujarAtanuM rAjya sara karavAne amadAvAda tarapha moTA lazkara sAthe kuca karI tyAre temaNe moTI phejamAM ratnasiMhane pitAnI sAthe rAkhyA hatA. amadAvAdamAM keTalIka khunakhvAra laDAI pachI mahArAjAe sarabulaMdakhAnane jIvate pakaDI dIllI mekalAvI gUjarAta prAMta kabaje karyo ane ratnasiMhane pitAnA madanIza tarIke nImyA. traNa varSa gujarAta upara amala karyA pachI abhayasiMha dIlhI pAchA gayA ne ratnasiMha bhaMDArIne dIlhI rAjyanA vatI gUjarAta upara amala karavAne namatA gayAM. itihAsamAM DepyuTI vAIsaraoNya-nAyabasubA tarIke prasiddha thayelA ratnasiMhe saM. 1789 thI sa. 1793 sudhI amala calAvyuM. A vakhate samasta hiMdamAM azAMti ne avyavasthA hatI. marAThAo potAnA saradAra jAdajI dAbhADanI saradArI nIce gUjarAta upara caDhI AvyA tyAre ratnasiMhane pitAnA navA hoddA para rahevAnuM muzkela thatuM gayuM chatAM te nAyaba subA asAdhAraNa kharcathI AvatA humalA pAchA kADhatA hatA. viramagAmano bhAvasiMha herAnagatI Apate tene pakaDavA mATe javAnamakkhAnane sa. 1780 mAM ratnasiMhe hukama karatAM teNe tene pakaDI paNa pachI tene choDI devuM paDe. saM 1780 mAM marAThAoe vaDodarA lIdhuM. tyAMnA subA zerakhAna bAbIe ratnasiMhanI madada mAgatAM khaMbhAtanA subA meminakhAname tenI kumake meka paNa mahAdajI gAyakavADe A jANI laI zerakhAnane harAvyo ne mamInakhAna pAcho khaMbhAta gayo. gAyakavADe vaDerA sara karyuM. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ IX sensa lAvI bhaMDArI sAthe yuddhane paDakAra karyo. gurUe bephikara rahevA bhaMDArIne kahyuM. yuddhamAM bhaMDArI cha. dholakAvAsI jayacaMda zeThe eka viSNu yogIne gurU pAse Ayo, tene gurUe jaina banAvyA. saM. 1785 mAM pAlItANA ane saM. 1796 mAM Aja varSamAM peTalAdane sUbo dhanarUpa bhaMDArI maraNa pAmyo ne zAMtidAsa zeThanA pautra khuzAlacaMda zeTha ( A zAMtidAsa zeThe saM. 1694 mAM bApapuramAM pArzvanAtha maMdira karyuM hatuM ke jene te vakhatanA gujarAtanA subA raMgajee toDI tyAM sa. 1700 mAM masIda baMdhAvI hatI te pachI te madirane zAhajahAMe pAchuM baMdhAvI ApyuM hatuM. ) ne amadAvAda bhaMDArInI kahA thatAM cAlI javuM paDayuM hatuM. ( A khuzAlacaMda saM. 1804 mAM maraNa pAmyA. juo mArI jema aitihAsika rAsamALA bhAga 1 le prastAvanA pR. 8 thI 10 ). saM. 1799 mAM ratnasiMhane dholakAnI subAgIrI apAI. viramagAmanI soharAbakhAnane apAI. A bIjI vAta ratnasiMhane na gamatAM te abhayasiMhane apAvI. pachI laDAI thaI ne soharAbakhAna ghavAye ne mRtyu pAmyo. ratnasiMha para eka ghoDesvAre khUna karavAno prayatna karatAM tene pakaDI mArI nAMkhavAmAM Avyo. ratnasiMha thayelA ghAthI be mahIne sAje thayo. vIramagAmanA bhAvasiMhe marAThA sAthe maLI temane gupta rIte gAmamAM belAvyA. dAmAe mAravADI adhikArIne kADhI mUkyo ne goLane tyAM rAkhI pote sArA tarapha jatAM vacamAM ratnasiMha bhaMDArI sAme thaze, ne raMgejIne vIramagAma hAMkI mUko. marAThAono sAmAna laNo kabaje karyo ne pachI vIramagAmane ghero ghAlyo. A sAme yukti karI marAThAe pratAparAane amadAvAda ghero ghAlavA moko. AthI bhArIe vIramagAmano ghero tacha amadAvAda javuM paDayuM. sa. 1783 mahamadazAha sulatAne abhapasiMha pAsethI laI momInakhAnane gujarAtanI subAgIrI ApI. abhayasiMhe bhaMDArIne momInakhAnane sUbo thatAM aTakAvavA kahyuM. momInakhAne amadAvAda gheryuM. bhaMDArIe jabaro bacAva karyo. Akhare dAmAjI ne momInakhAna bane maLI gayA. Akhare salAha thaI. momInakhAne kharcanA dAma bhaMDArIne ApI ravAnA karyo ne pote sUbAgIrI lIdhI. saM. 1801 mAM vIkaneranA rAjA maravuM pAmatAM be hakadAra jagyA. eke mAdI lIdhI bIje ajayasiMha pAse jatAM teNe sahAya ApavA kabUla karyuM. bhamarIne senApatipada mApI sAthe laDavA nIkaLyo. saM. 1803 mAM cahasAja pAse Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane saM. 177 mAM navAnagara gurU rahyA, ne tyAM DhaMDhakane jItyA navAnagaramAM citye lepyAM hatAM ne pUjA baMdha thaI hatI tenuM nivAraNa karI pharI sthApyAM. tyAMthI paDadharImAM tyAMnA ThAkurane pratize. tyAMthI pharI pAlItANe ane pharI navAnagaramAM gayA. 6. pachI saM 1802 mAM-1803 mAM rANAvAva rahRAA. tyAMnA adhIzane (rANAne) bhagaMdara roga hatuM te TALe. saM. 1804 mAM bhAvanagara AvI DheDhaka metA ThAkarasIne mUrtipUjaka karyo ane tyAMnA rAjAne jaina dharma pratye prItivAna banAvyo [A rAjAnuM nAma bhAvasiMhajI hatuM ke jeNe potAnA nAma parathI bhAvanagara sthApyuM hatuM. ( A vAta anya sthaLethI sAbIta thAya che. ) 7. tyAMthI teja varSamAM pAlItANA jaI tyAMne mRgI nAmane regacALe dUra karyo. saM. 1805 ane 1806 mAM lIMbaDI rahI khUnakhAra laDAI thaI. vikAneranA lazkare Akhare jera karyuM. bhaMDArI Dage nahi ne pitAne AMkhamAM bANa vAgyuM chatAM lo. Akhare joyuM ke pitAnA sAthI ochA che ne phAvavAne dAva nathI eTale pAchA haThavAne hukama Apyo. Ama haThatAM eka vAkAnerI bhAlAdAre humalo karyo ane ratnasiMha bhaMDArI vIratAthI maraNa pAmyA. (zrIyuta umarAvasiMha TAMkanA lekhaparathI.) ATalo lAMbo paricaya karAvavAnuM kAraNa e che ke A vakhate gujarAtanI kevI azAMta sthiti hatI tenuM digdarzana thAya. 11-navAnagara te kAThiyAvADanuM jAmanagara. tyAM devacaMdrajIe saM. 178 nA kArtika suda 5 mI rAja jJAnasAra para TIkA nAme jJAnamaMjarI karI. aSTa pravacana mAtAnI sajhA paNa tyAM ja racI. navAnagaranA Adi jinapara stavana (2-918) racyuM che temAM "zeTha vihAra" nA AdIzvarano ullekha che. 12-saM. 1810 A saMdha nIkaLyo hato tema devavilAsa rAsakAra kahe che jyAre devacaMdrajI pote siddhAcala stavanamAM cokhkhuM kahe che ke saM. 1804 nA mAgazara suda 10 ne dine suratathI te saMdha kacarA kAkAe mahayeA hatA - Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tyAMnA AgevAna zeThIne zAstrAbhyAsa karAyeA. lIbI mAMgadhrA ane cUDA ema traNa sthaLoe khiMkha pratiSThA karAvI. (A traNe kAThiyAvADanAM zaherAmAMnAM madirA tapAsI temAMnI pratimAnA pratiSThAlekhA jevA ghaTe che.) dhAMgadhrAmAM sukhAnaMdajI maLyA hatA. sa. 1808 mAM gujarAtathI zatruMjaya saMgha kaDhALyA ne zatrujyamAM bahu drabya khacAvI pUjA arcA karAvI. sa. 1809 ane 1810 mAM gujarAtamAM cAmAmAM gALyAM. saM. 1810 mAM kacarAzAhe zatruMjayanA saMgha kADhayA te sAthe devacaMdrajI padhAryAM ane e, saMvata aDhAra cIDAttara varase, sita mRgasara terasIye zrI suratathI bhakti harakhathI, saMdha sahita ullasIye carA phIkA jinavara bhakti, rUpacaMda (guNavaMta) zrI sadhane prabhujI bheTAvyA, jagapati prathama jiSNu da zrImad devacaMdrajI bhAga 2. pR. 917, devacaMdrajInA ziSya matiratne siddhAcala tIrthayAtrA e nAmanI paghakRti pAMcaDhALamAM racI che temAM te A kacarA kIkAdinA saMdhanI AkhI vigata Ape che. racyA saMvat Apela nathI tema sadha nIkaLyAne saMvat Apela nathI paNa tenI miti kArttika zuda 13 ma'gala Ape che. te upara mAgazara zuda 13 ApI che. AmAM vigata e che ke "6 mULa pATaNunA rahIza ane ravagnAnA pulamAM thayelA vRddhazAkhIya zrImAlI carA kIkA ema pAte traNa bhAi sahita surata AvyA. teNe zatruMjayane ( kArtika su. 17 te dine savat ApyA nathI ) krADhayA. rUpacaMda nAmanA zeTha pazu saMdhavI tarIke joDAyA. DuMbasa ( Dumasa ) AvI tyAMthI bhAvanagara AvyA ke jyAM bhAvasiMhujI (ke jemaNe sa. 1979 nA vaizAkha zuda 3 ne dine bhAvanagara vasAvyuM hatu. ane jee 61 varSa sudhI svataMtrapaNe rAjya karI sa 1820 mAM svastha thayA) rAjya karatA hatA. temaNe cAMcImAne jera karI jamAta ochI karI samudrane nirbhaya ane vepArIone AbAda karyA hatA. A sadhane bha:vatagaranA sadhapati arajI zeThe mAna ApyuM. temAMnA maMdiramAM sadhapatie pUjA karI. rAjAjIne sAthe AvA vinati karI te rAjAe te mATe cAdara vagera mATenuM lAgata kha mAMgyu: kayarAzAe dastura mAphaka devA kabUDyu eTala rANAjI lazkara sAthe sadha bemA nIra ( kArttika di 13). cece dina Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ XI zatrujayapara sATha hajA2 dravya khaca jinabiMbanI pratiSThA karI saM. 1811 mAM lIMbadhamAM pratiSThA karI ane vaDhavANamAM DhaMDhaka varateja, pachI kanADe AvyA. sAthe uttamavijaya paMnyAsa, givimala tapasvI, kharataragacchI devacaMdrajI (ApaNuM jIvananAyaka ) hatA. pAlItANAnA rAjA pRthvIrAjajInA kuMvara sAmA AvyA ke jene saMghavIe paherAmaNuM karI. kuMvarazrI navadhana saMgha sAthe gArIyAdhara sudhI AvyA. ne mAgazara sudi terasa dine zatruMjayanI yAtrA karI. pachI pAlItANu AvyA. tyAM " vidhi upadezaka zrata jaladhi devacaMda gurUrAya, saMvegI jinamAragI uttamavijaya sahAya devacaMdrajI ne uttamavijaya hatA eTale khaMbhAtathI jIvaNasAha saMdhavI saMdha laI AvyA. veLAvaLa pATaNathI rAmacaMdrazA, dakSiNathI mesara gAmane saMgha laI galAlasA ema aneka saMghe te tenA saMdhapati sahita AvyA. sUratathI vidhipakSa (AMcala gacchanA) udayasAgarasUri (mULa navAnagaranA zA kalyANajI ane bhAryA jayavaMtInA udayacaMda nAme putra janma saM. 1763. dIkSA saM. 1777, AcAryapada saM. 197, svargavAsa saM. 1826 Asa su. 2 suratamAM.) AvyA. tapAgacchanA pAThaka sumativijaya ema aneka yatio ane caturvidha sa dha maLyo. poza zudi 13 dine IkamAlane utsava thayo. A pramANe yAtrA saphala thai." AmAM jaNAvelA udayasAgarasUrie saM. 1804 nA (abdhikhAe~dumite) nA piSa sudi 15 ne somavArane divase snAtra paMcAzikA" nAmano graMtha surASTranA pAlItANAmAMja racyo temAM A saMdhanA saMdhapati "devagurUbhakta kIkAnA putra kacarAe kADhelA saMdhanI sAthe yAtrA karatAM jinarAjanI bhaktine mATe A graMtha race che" evuM spaSTa jaNAveluM che. ( juo pITarsanano trIje rIporTa pR. 239 ) -AthI paNa spaSTa thAya che ke saMdhavI kacarA kIkAe A saMdha 1804 mAM kADhayo hato.-" kacarA kIkAe pAlItANAnA saMgho ghaNI vakhata kADhayAnuM judAM judAM stavana tathA caritra parathI jaNAya che ane tevAM traNa cAra prasaMgo mArA vAMcavAmAM paNa AvyAM che emAM saM. 1804 mAM zrImadda saMdha sAthe pAlItANe gayA hoya ane saM. 1810 mAM karI gayA hoya e banavA joga che. temAM asaMbhavita jevuM kazuMe nathI, " ema rA. mohanalAla hImacaMda vakIla pAdarAvALA jaNAve che. AmAMnA bhAvanagaramAM RSabha prAsAdamAM divAlI dine vIra jinavara nivANu racI devacaMdrajIe pUruM karyuM. (2009) 13-A saMbaMdhI eka lekha zatruMjaya para hAthIpaLa tarapha jatAM dakSiNe Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ XM zrAvakane bujhAvyA. ne tyAM tethI ghaNAM citya thayA. devacaMdrajInA ziSya manarUpajI ane tarkazAstranA abhyAsI vijayacaMda hatA. manarUpajInA ziSya vakatucha ane rAyacaMdajI hatA. saM. 1812mAM gurU rAjanagara AvyA. gacchanAyakane teDAvI mahocchava karyA. devacaMdrajIne gapatie (A jinalAbha sUri havA ghaTe) vAcaka pada ApyuM. 8. devacaMdrajI uttama vyAkhyAna tatvajJAnamaya ApatA hatA. temaNe zvetAMbarIya haribhadra sUri tathA yazavijaya vAcakakRta grathane abhyAsa karavA uparAMta digaMbarIya zAstra-gAmaThThasArAdi vAMcyAM hatAM. ane gujarAta uparAMta mulatAna, vikAneramAM paNa comAsAM karyAM hatAM. temaNe navA graMtha TIkA sahIta karyA tenAM nAma-de nAsAra (aprakaTa), nayacaka, jJAnasAra aSTaka para saM. TIkA, karmagraMthapara TIkA vagere. A devacaMdrajI amadAvAdamAM dezIvADAmAM birAjatA hatA, tyAM eka dina vAyu prakopathI vamanAdi vyAdhi thatAM nija ziSyane bolAvI zikSA ApI ke "sUrijInI AjJA vahe, samayAnusAre vicarajo, paga pramANe seDa tANI saMghanI AjJA dhArajo." A vakhate ziSyomAM mukhya manarUpajI ne tenA ziSya rAmacaMdrajI, vaLI bIjA ziSya vijayacaMdrajI ne tenA ziSya rUpacaMdrajI, temaja sabhAcaMdajI vagere hAjara hatA. pachI dazavakAlika, uttarAdhyayana e sUtronAM adhyayana sAMbhaLatAM arihaMtanuM dhyAna dharatAM saM. 1812nA bhAdrapada amAvAsyAne dine rAta eka prahara jatAM devacaMdrajI devagati AvelA devAlayamAM (vimaLavaNI liTsa 5. 207 naM. 285 bulara saMgraha) maLI Ave che tene sAra A pramANe che - saMvata 1810 mAha sudi 10, maMgaLavAra saMdhavI kacarA TIkA vigere AkhA kuTuMbe sumatinAthanI pratimA arpaNa karI; sarva rie pratiSThA karI. " zrI jinavijayajI saMpAdita prA. je. le. saMgraha bhA. 2 avalokana pR. para. www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ XIV pAmyA. pAchaLa utsavathI mAMDavI karI ghaNuM dravya dAnAthe aca sarva zrAvakee maLI zabane dAha dIdhe. 9 rAsakartA kahe che ke teo Asannasiddha hatA, ne anumAne je dareka bhavamAM AraMbhamAM bhAvathI karmane vaMsa karatA rahI dhamavanamAMja jIvana satata gALaze te sAta ATha bhave siddhine varaze. vaLI te kahe che ke temanA mastakamAM maNi hatI te hAtha AvI nahi. mahAjane dAhasthaLe stUpa karAvI pAdukA prAtaSThita karI. (A mATe vizeSa bArIka zekheLa karavAnI jarUra che) tyAra pachI thoDA divase manarUpajI svargastha thayA. temanA ziSya rAyacaMdajI rahyA ke je gurU pramANe vartAne rAkhI gurUnuM dhyAna dharatA hatA. temaNe kartAne gurUnI stavanA karavA kahyuM tethI teNe A saM. 1825 A suda 8 ravivAre devavilAsa rAsa racI pUrNa karyo. vizeSamAM kartA A rAsanA prAraMbhamAM ja devacaMdrajImAM 22 guNe jaNAve che te nedhavA lAyaka che -"1 satyavaktA 2 buddhimAna 3 jJAnavaMta, 4 zAstrathAnI, 5 niSkapaTI, 6 akrodhI, 7 nirahaMkArI, 8 sUtra nipuNa (Agama, karmagraMtha, karma prakRti AdimAM niSNAta), 9 anya sakala zAsanA pAraMgAmI (alaMkAra, kaimudI, bhASya, 18 keSa, sakaLa bhASA, piMgala, naiSadhAdi kAvya, varedaya, jyotiSa, siddhAnta, nyAyazAsa, sAhityazAsAdi vapara zAstramAM pravINa). 10 dAnezvarI (dInapara upakAra karanArA), 21 vidyAnA dAnanI zALApara premI (aneka gacchanA munione vidyAdAna denAra tema ja anya dhamIne vidyA zikhavanAra) 12 pustaka saMgrAhaka 13 vAcaka pada prApta, 14 vAdIpaka, 15 nutana cityakAraka, 16 vacanAtizayavALA ( tethI dharmasthAne dravya kharcAvanAra), 17 rAjendra pradhAna pUjita, 18 mAra upadrava nAzaka, 19 suvikhyAta, 20 kriAddhAraka, 21 mastakamAM maNidhAraka ane 22 prabhAvaka." AmAnAM ghaNAMka vizeSaNe prAyaH egya ane sArthaka gaNI zakAya. have ApaNe svataMtra rIte devacaMdrajI saMbadhI jaddha jadI hakIkata jadI jadI daSTithI joIzuM. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thayA che je baLavyuM hatuM. sAdhaka kha3 guruparaMparA - 11. teo kharatara ga7mAM thayA hatA. te ga7mAM 61 mI pATe jinacaMdra sUri thayA ke jeo samrATu akabaranA samayamAM thayA ne jemaNe te samrApara pitAne prabhAva pADI tenI pAsethI "yugapradhAna " birUda meLavyuM hatuM (juo mAre nibaMdha nAme kavivara samayasuMdara-jaina sAhitya saMzodhaka khaMDa 2 aMka 3-4 tathA agAunI naM. 2 nI phuTanaTa) temanAthI mAMDene devacaMdrajI pitAnI guruparaMparA Ape che. A jinacaMdra sUrinuM nIce pramANe pote varNana kare che - teSAM vaMze jAto guNamaNiratnAkare mahAbhAgyaH / kalikArapaMka manAMllokAnnistAraNe dhIraH / zrIjinacaMdAhaH sUri nvyaadiidhitiprtaapH| tasyAvadAtasaMkhyA gaNyate no surAdhIzAH // ( jJAnamaMjarI prazasti pR. 421. bhA. 1 le. ) 12. tenA ziSya puNyapradhAna upAdhyAya thayA-tenA ziSya sumatisAgara-sumatisAra "vidyAvazArada' thayA, temanA sAdhuraMgajI ane temanA ziSya rAjasA(gorajI "zrI jina vacananuM mukhya sAratatva temAM pravINa" (vicArasAraprakaraNa prazasti ), "suvihita kahetAM paMcAMgI pramANu, ratnatrayInI hetu ketAM kAraNa evI jenI samAcAra-ehave je kharatara ga7-te madhye vara kahetAM pradhAna, sarvazAstranipuNa, marUsthaLa viSe aneka jina caitya pratiSThAkAraka, AvazyadvAra pramukha graMthanA ka7 evA mahApAdhyAya (gujarAtI covIsInA pajJa bAlAvabaMdhanA aMtamAM), AvazyakoddhArAdi sagraMtha karaNa, aneka citya pratiSThA sthApita aneka jina bibAlaya jeNe karela che evA" (vicArasAra prakaraNa TIkA), "sarva darzanazAstrArtha tatvadezana tatpara evA supAThaka" ( jJAnamaMjarI prazasti ) thayA, temanA ziSya "paramottama pAThaka, jenAgama rahasyAdAyaka guNanAyaka " ( jJAnamaMjarI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ XVI prazasti ), "nyAyAdika graMthAdhyApaka jeNe sATha varSa paryata jinhAnA rasa tajI zAkajAta tajIne saMvega vRtti dharI evA" ( covIzIne bAlAvabodha ), jJAnadharma upAdhyAya thayA, temanA ziSya "rUDA yazanA dhaNI, sukhanA devAvAlA, ehavA tathA jeNe zrI zatruMjaya tIrtha upara zivA somajI kRta mukhanI aneka biMba pratiSThA karI tathA pAMca pAMDavanA biMbanI pratiSThA karI, tathA samesaraNa catya tathA kuMthunAtha citya pratiSThA karI, zrI rAjanagare sahastraphaNA pArzvaprabhunI pratiSThA karI ehavA " (covIsIne paNa Tabe) eTale ke "zrI zatruMjya samavasaraNa merU pramukha aneka citya zrI rAjanagare sahastraphaNAdi aneka satIthanI pratiSThA karI jeNe AtmasAphalya karyuM che evA" (vicArasAra prakaraNa TIkA)-eTale ke - 'yena zatrunaye tIrthe kuMthunAthAItaH punaH caitye samavasaraNe pratiSThA vihitA varAH // caturmukhe somajItA kRte yaH pUrNatAM vyadhAt / pratiSThAM naikabiMbAnAM cakre siddhAcale girau / / ahammadAvAda madhye sahasraphaNAdhanekaviMbAnAM / caityAnAM ca pratiSThAM cakAra yo dharmadaye // -jJAnamaMjarI prazasti. e jeNe karyuM che evA mahApuNya karma saMsAdhanamAM ughata evA dIpacaMdrapAThaka upAdhyAya thayA, ane tehanA "adhyAtma tattvarasanA svAdana rasika, jinAgamanA abhyAsathI jeNe jinAjJA rUci prApta karI che evA" (vicArasAra prakaraNa TIkAne aMte), saMvega pakSI" (vicArasAra prazasti), "dhImAn" vineya-ziSya devacaMdra gaNi-paMDita thayA. . 13. devacaMdrajIe traNa ThekANe potAnA gurU tarIke rAjahaMsa gaNi (gurU paraMparAmAM jJAna dhama pachI) jaNAvyA che ane te jaNAvatAM dIpacaMdrajIne ullekha karyo nathI, jemake - Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ XVII rAjahaMsa sahagurU supAye, mujha mana sukha nita pAvejI; eha sugraMtha race zubha bhAve, bhaNatAM Ata sukha pAcha. -dhyAna dIpikA catuSpadI 1-579 suyavAyagA guNahA, nANayammA sunANa dhammavarA / nivaINavisapujA, rAjahaMsA gaNippavarA // 173 / / -karmasaMvedya prakaraNa 1-992 rAjahaMsa sahagurU mupAye, devacaMdra guNa gAya, bhavika jIva je bhAvanA bhAve, te amita sukha pAyajI. -sAdhunI paMca bhAvanA 2-92 14. A parathI kAMte ema dhArI zakAya ke prathamanA kAlamAM pite A traNe kRtio banAvI hoya ne te vakhate rAjahaMsa nAmanA gaNi pAsa pate abhyAsa karyo hoya eTale ke pitAnA vidyAgurU heya (dIkSA gurU te devavilAsa pramANe rAjasA(gIra hatA.) ane pachI pote dIpacaMdranI AjJAmAM rahI temane gurU svIkAryA hoya, ane kAMte rAjahaMsa gaNi ane dIpacaMdrajI baMne eka ja heya ane pahelAM rAjahaMsa nAma hoya te pAchaLathI dIpacaMdrajI nAma thayuM hoya. bIjo vikalpa vadhAre saMbhavita lAge che. 15. devavilAsamAM jaNAvela dIkSA nAma nAme rAjavimala te devacaMdrajIe pite pitAne mATe kayAMya paNa vAparyuM jaNAtuM nathI. ziSya - 16. pitAnA ziSya paikI keTalAka mATe jJAnamaMjarI nAmanI TakA racI ema tenI chevaTanI prazastimAM kathela che te pramANe. matiratna rAjalAmAdyAH zrutAbhyAsaparAyaNAH / zAnAzalasadrAjapramoda ziSyAvabodhAya // e parathI matiratna, rAjalAbha, jJAnakuzala ane rAjapramAda e nAmanA temane zikhyA hatA. matirane siddhAcala tIrthayAtrA e nAmanI kRti pAMca DhALamAM racI che temAM saM. 1804mAM kac Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sisa garimathI ja vijayaca XVIII te tAsanI yAtrAnuM varNana che. (prAcIna tIrtha mAlA saMgrahabhAga. 1. 5. 176 thI 188) temAM chevaTanI kIo A che - "uvajhAya vara zrI dIpacaMde, zisa gaNi devacaMda e, tasa sisa gaNi matiratna bhASe, sakala saMgha ANaMda e. 17. devavilAsamAMthI jaNAya che ke temane (anya) ziSya nAme manarUpajI ane zAstra abhyAsI vijayacaMda hatA. manarUpajInA zikhya vakatu jI ane rAyacaMda hatA. kavi 18. devacaMdrajI philasupha gaNAya che ane tenI philasuphInI kaThinatA jyAM tyAM daSTigocara thAya che. covIza jinapara eka eka ema vIza stavane racyAM ane temAM potAnI dRSTie tattvajJAna kuTI kuTIne bharyuM che tethI te samajAvavAne pitAne svapajJa -bAlAvabodha racavo paDaze. vIza viharamAna jinaparanAM vIza stavane covIzInI apekSAe ochI philasukhI vALAM ane ochAM kaThina-viSama che; AthI potAnA kAvyamAM prAsAdika guNa sahaja bhabhukI uThate nathI, jyAre yazovijayajInI temaja anya pUrvagAmI kAvaonI ne samakAlIna temaja pachInA kavionI cAvIzI-vIzI Adi stavane leke samajI temAM AnaMda saralatAthI laI zake tema che; AnaMdaghanajInAM stavamAM leke samajI zake tevI kAvyatvavALI philasuphI anupameya bharI che? chatAM paNa devacaMdrajInuM prAsAdika kavipaNuM taddana asiddha thaI zakatuM nathI. kyAMka kyAMka te te evuM suMdara rUpe darzana Ape che ke ApaNe be ghaDI mugdha thaI jaIe. AnAM ceDAM udAharaNa atra ApIzuM - 19. cAvIzImAMthI prathama jina stavana kevuM sarala chatAM taka. buddhi mizrita bhAvanA-bhaktimaya che te eka vakhata gAIne samajatAM tarataja jaNAya tema che. traSabha jijdazuM prIta, kima kIje he kaho catura vicAra, prabhujI jaI aLagA vasyA, tihAM kizuM navi che ke vacana uracAra kara0 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ IXX kAgaLa paNa pahoMce nahIM, nAya pahoMce hA tihAM aa paradhAna, je pahoMce te tuma samA, nAva bhAMkhe hA kAinuM vyavadhAna 40 prIti kare te rAgIyA, jinavarajI he tume te vItarAga, prAMtI jeha arAgIthI, bhelavI te hA leAkeAttara mAga-0 prIti anAdinI viSabharI, ta rIte hA karavA mujha bhAva, karavI nirviSa prItaDI, kiNa bhAte hA kahe bane banAva-40 prIti anaMtI para thakI, je tADaeN hA te joDe eha, parama purUSathI rAgatA, ekatvatA ho dAkhI guNageha-RR0 prabhujIne avalakhatAM, nija prabhutA hA pragaTe guNarAsa, devacaMdranI sevanA. Ape muja he avicala sukhavAsa-0 20. AmAM saralatA jaNAya che, paNa bahu spaSTatA-vizadatA nathI; tenuM kAraNa kavimAM raheluM Mysticism che. AmAM kaDI prIti anAdinI viSabharI, te rIte heA karavA mujha bhAva' e lye. temAM 8 rIte * eTale viSabharI rIte ?--sAmAnya rIte ema samajAya, paNa kavinA tevA bhAva nathI. kavine svApanna khAlAvAdhamAM spaSTa karavuM paDe che ke " jIvane prItinI pariNati anAdanI che. te prIti pudgalAdinA manane sukha ApanAra saMcAganI ISTatApara nira che, tethI te prIti aprazasta che-viSa bharI che. jema aizvaryAdika dekhIne pudgala-azuddhatA upara je ISTatA te rAga viSamaya che; te rAga svajana, kuTuMba, parigraha upara che, te rIte prabhujI ! tuma upara rAga karavAnA mArA bhAva che.... 79 " 21. chevuM mahAvIra prabhuparanuM stavana tAra hA tAra prabhu muja sevaka bhaNI, jagatamAM eTale suyaza lIje' e AtmAnI dInatA ane mananI aNutAthI bhareluM che ane dareka rasagrAhIne bhaktimAM lIna kare tevuM che. 22. je kavie keI AkhyAna lai tepara kAvya karyuM heta tA je aneka bhAve sAmAnya rIte temAM upasthita thAya tene vikasAvavA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ XX -praphula karavA je vANInA upayoga thAta te parathI temanuM geyarasa bharyuM kavitva ApaNe prApta karI zakata; paNa temane adhyAtyarasika svabhAva AkhyAnamAM rasa laI nathI zakayeA. chatAMye evI chUTI chUTI kRAtae che ke jemAM evA prasaMgeA AvyA che ke jemAM peAtAnI umionA manArama AvirbhAva thayA che. 23. zrI gAtama zrI mahAvIra prabhunA paTTa ziSya-mukhya gaNadhara hetA. prabhu upara ati rAga-prazasta rAga hatA. prabhue nirvANu thatA pahelAM gAtamane khIje sthaLe meAkalyA; prabhunuM nirvANa thatAM gAtamane AghAta lAgyA. A gAtamavilApa devacaMdrajI 'vIra jinavara nirvANumAM kevA TukAmAM AtmazreNi khatAvI madhuratAthI *ve che?-- he prabhu ! muja khAlaka bhaNijI phye na jaNAyuM Ama, mUkI lye mane vegalAjI, e nipAvyA kAma, nAthajI mATe tuja AdhAra. have kuNu sazaya meTazejI, kaheze sUkSama bhAva, kAne vAMdiza bhaktimyuMjI, kahyuM vinaya svabhAva--nAthajI. vIra vinA kema thAyaspejI, mune Atamasiddhi, vIra AdhAre etalAjI, pAmyA pUraNa samRddhi--nAthajI. Ima citavatAM upanyAjI, vastu dhama upayAga, karatA sahu nija kAnAjI, prabhu naimittika ceAga--nAthajI. dhyAnAla ana nAthane cha, te te sadA abhaMga, tiNa prabhu guNane joivejI, joItuM AtamaaMga----nAthajI. AtamabhAsanaramaNathIjI, bhede jJAna pRthakatva, teDu abheda pariNamyAjI, pAmyA tattva ekatva--nAthajI. dhyAnalIna gItama prabhujI. kSapakazreNi AreAhi, ghanaghAti savi zUriyAMjI, kIdhA Atma ameAha--nAthajI. leAkalAkanI astitAjI, sava sva-para paryAya tina kAlanA jANiyAjI, kevalajJAna pasAya--nAthajI. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ XX1 prabhu prabhu karatAM prabhu thayAjI, zrI gotama gaNarAya, takSaNa IMdrAdika bhajI, eha vadhAI thAya-nAthajI. 2-04 ane 905 24. A karatAM paNa vizeSa mehaka ane suzliSTa eka judA zrI vIra prabhunuM stavana ' e nAmanA stavanamAM vIra prabhune viraha darzAve che - "mAragadezaka mekSanere, kevalajJAnanidhAna, bhAvadayAsAgara prabhure, paraupagArI pradhAna re vIra prabhu siddha thayA. vIra prabhu siddha thayA, saMgha sakala AdhAra have INa bhAratamAM koNa karaze pagAra re-vIra. nAtha vihaNuM sanya kyuM re, vIra vihaNe re saMdha, sAdhe koNa AdhArathI re, paramAnaMda abhaMga re-vIra, mAta vihaNe bAla kyuM re, arahoparaho athaDAya, vIra virRNa jIvaDAre, AkuLavyAkula thAya re-vIra saMzayachedaka vIrane re, viraha te kema khamAya ? je dIThe mukha upaje re, te viNa kema rahevAya re-vIra nirdhAmaka bhavasamudrane re, bhava-aDavI satyavAha, te paramezvara viNa mare, kema vadhe utsAha re-vIra vIra thakAM paNa zrutataNe re, hoM parama AdhAra, have IlAM yuta AdhAra che re, ahe jinamudrA sAra re-vIra traNa kAle savi jIvane re, AgamathI ANaMda, seve dhyAve bhavijanAre, jinapaDimA sukhakaMda-vIra gaNadhara AcAraja muni re, sahune eNipari siddhi, bhavabhava Agama-saMgathI re, devacaMdra pada lIdha re vIra ( 2-98) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ XXII 25. gajasukumAla munipara eka svAdhyAya racI che temAM te rAjakumAra dIkSA laI dhyAnamAM kAyAtsaga karI sthita hatA tyAM tenA mastakapara krodhAvezamAM AvelA temanA sasarA sAmile sagaDI saLagAvI hatI, chatAM te dhyAnI munie hRdayamAM leza paNa vairabhAva na ANutAM siddhi prApta karI-e prasaMganuM varNana kavi A pramANe Ape cheH-- -- zirapara sagaDI seAmile karIre, samatAzItala gajasukumAla re, kSamA-nIre havarAjyeA AtamA re, zyuM dAjhe tene e vAla redhanya dhanya je munivara dhyAne ramyA re. dahanadhama te dAje aganithI re, huM teA parama adAja agAha re, je dAjhe te te mAharA dhana nathI re, akSaya cinmaya tattvapravAha re dhanya kSapakazreNi dhyAna-ArahaNe re, pudgala Atama bhinna svabhAva re, nija guNa anubhava vaLI ekAgratA hai, bhajatAM kIdheA kramaabhAva re dhanya0 nirdela dhyAne tattva abhedatA re, nirvikalpa dhyAne tarUpa re, jAtakakSaye nija guNa udghasyA re, nirmala kevalajJAna anUpa re.-dhanya0 thaI AyegI zailezI karI re, TALyA sa' sayAgIbhAva re, Atama AtamarUpe pariNamyA re, pragaTayeA pUraNa vastu svabhAva re, -dhanya saheja akRtrima vaLI asaMgatA hai, nirUpacarita vaLI ni 2, nirUpama avyAkhAdha sukhI thayA re, zrI gajasukumAla munI re--dhanya ( 6--1035 ) www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ XXII kRtio - 26. zrI devacaMdrajInI saMskRta, prAkRta, raja ane gujarAtI bhASAmAM racelI sarva kRtio "zrImad devacaMdrajI" e nAmethI be bhAgamAM zrI buddhisAgarajI graMthamALA graMthAMka 49 ane 53 mAM pragaTa thayela che tethI tenAM nAmanI sUci vagerene atre ullekha kara nirarthaka che. chatAM sAthe jaNAvI devAnuM atra cogya lAge che ke bIjA bhAgamAM pR. 873 thI 883 mAM zrAvaka guNa upara 21 prakArI pUjA chapAI che te devacaMdrajI kRta nathI paNa chelle prazastimAM banAvyA pramANe tenA racanAra jJAnasAgara upAdhyAyanA ziSya (jJAnaughAta ?) che ne tenI racanA (guNa yuga acala Idu-saM. 1743 mAM) thaI che ke je samaye devacaMdrajIne janma paNa thaye hete teja pramANe teja bIjA bhAgamAM tyAra pachI pR. 884 thI 891 para pragaTa karelI aSTaprakArI pUjA paNa devacaMdrajI kRta nathI paNa ukta jJAnasAgarajInA ziSyanIja saM. 1743 mAM racelI che ( jue pR. 889 paranA dehA. ) 27. vizeSamAM e paNa kahevuM atra prApta thAya che ke pahelA bhAgamAM pragaTa thayela vicAraratnasAramAM te zrImadda devacaMdrajIthI anyane hastaprakSepa thayo hoya evuM eka pramANa cokkasa maLI AvyuM che ane te e che ke te vicAraratnasAranA prazna 274 nA uttaramAM pR. 909 para " mATe jJAnI kahe che je " ema kahI te jJAnInuM kAvya nIcenuM TAMkavAmAM AvyuM che - viSayavAsanA tyAge cetana, sAce mAraga lAre ta5 ja5 kiyA dAnAdika sahu; gINati eka na Ave idriyasukhameM kahyuM e mana, vada turaMga nyuM dhAvere. ItyAdi A kAvya kayA jJAnInuM haze te zodhatAM Akhara e maLI AvyuM ke te zrI cidAnaMdajInuM che ke jeo devacaMdrajInA puragAmI nahi, paNa hamaNAM ja vIsamI sadImAM thayelA gIpurUSa-ravijaya urphe cidAnaMdajI che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ XXIV dezIAH-- 28 potAnA bhASAmAM karelAM kAvyeyamAM peAtAnA pUrvagAmI kavionI temaja bIjI dezIe lIdhI che:--adhyAtma gItAmAM DhAla bhamara gItAnI ( ke je bhamara gItA vinayavijayajIe racI che) rAkhI che; cAvIsImAM 1 nidrI veraNa huI rahI. ra dekhA gati daivanIre, 3 dhaNurA DhAlA 4 brahmacarya pada pUjIye' pa kaDakhAnI, 6 huM tuja AgaLa zI kahu kesariyA lAla, cha hai| suMdara tapa sarakhuM jaga kAI nahIM. 8 zrI zreyAMsa jina aMtarajAmI, 9 thArA mahela upara meha jarUkhe vIjalI hA lAla, 10 Adara jIva mAM guNa Adara ( samayasuMdarajInI kSamAchatrIsInI) 11 prANI vANI jinataNI, tume dhArA citta majhArare. ( bIjI pratamAM pAMce pAMDava vAMdatAM mana mohyAre) 12 pathaDa nihAluMre trIjA jina tAre ( Ana dhanajI ajitastavananI), 13 dAsa aradAsa sIre karecha (jinarAja sUriSkRta malri jina sta) 14 dIThI hA prabhu dIThI jaga gurU tuja (yazAvijayajIkRta abhinaMdana jina sta0) 15 saphala sa`sAra avatAra e huM gaNu, 16 AMkhaDIye me Aja zetruMjo dIThAre ( udayaratna) 17 parama jiNesar ( jinarAjasUri vIra sta. ) 18 rAmacaMdake mAga cAMpe! mArI rahyA 2 19 dekhI kAmInI dAI ke, kAme vyApIyAre (bIjI pratamAM-karatAM setI prIti sahu huMsI kare 2) 20 elagaDI elagaDI suhelI hai| zrI zreyAMsanIre. ( jinarAjasUrinuM zreyAMsa jina sta0) 21 pIlAri pAla, ubhA doya rAjavIre, rara padmaprabha jina jaI aLagA vasyA ( yazeAvijayajIkRta padmaprabha sta0) 23 ane 24 kaDakhAnI; kalaza-kAla khelavAnI; vIzI-1 siddhacakrapada vaMdo ( zrIpALarAsamAMthI ) 2 nArAyaNAnI 3 sa*bhajina avadhArIe ( mAnavijayakRta sa'bhava jina sta. ) 4 mAherA vAlA brAhmacArI, 5 dehuM dehuM naNaMda haThIlI, 6 mA manaDA heDAu hA misari ThAkuro mahadI ( rAjasthAnI gIta lAge che) 7 vArIre gADI pAsane 8 caraNAlI ` cAmuDA raNa Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com .. Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ XXV caDe 9 kaDakhAnI 10 prANa vANI jinatANuM (uparanI cAvI sInA 17 mA stavananI Aja dezI che) 11 nadI yamunAne tIra (umera-uDe doya paMkhIyA), 12 vIrA caMdalA. (jina rAjasUri vIzImAM bIjuM yugamaMdhara jina sta0 che tenI dezI), 13 zrI aranAtha upAsanA (mAnavijayajIkRta aranAtha kha0 nI) 14 lUaranI, 15 kAla anaMtAnaMta (jinarAja sUrinuM zAMti sta7) 16 araja araja suNone rUDA rAjIyA hejI, 17 lAchalade mAta malhAra 18 taTa yamunAnuM ati raLiyAmaNuMre 19 mahAvidehakSetra sehAmaNuM 20 nathI mUkI. kalaza dhanyAzrI gata rovIsImAM ra-vIrajI pyArA vIrajI pyArA. 3 caumAsI pAraNuM -bIjI prata zItala jina sahajAnaMdI, ( jinavajayajIkRta zItala kha0) 4 rAga phAga 5 kaDakhAnI 6 jagajIvana jaga vAlA (yazovijayakRta RSabha sta0 nI) 7 rasIyAnI, 8 rAga dhamAla 9 merA sAheba he zrI zItalanAyake, 10 nathI 11 2ThA raho rahA vAhaDA, 12 namaNI khamaNI ne mana gama! 11 kAyA lAla 14 thorA mehalA upara meha jhabUke vIjalIho lAla 15 mana mehuM amArUM prabhu guNe, 16 ha pIu paMkhIDA 17 dekhe gati devanI re, 18 rAga mArU, 19 adhikA tAhara huM aparAdhi, 20 akhIyAM harakhana lAgI hamArI akhIyAM. rAga parabhAti. 21 zrI jina pratimA che jina sarakhI kahI, (samayasuMdarakUta jina pratimA stavana juo janayuga pu. 1 aMka 2 pR. 62); snAtra pUjAmAM vastu chaMda, caMdrAvalA che ne keTalIka dezIo A che --zrI janane kalaza kahizuM premasAgara pUra, 2 jaganAyaka tribhuvana jana hitakAra e, paramAtamajI, cidAnaMda ghanasAra e 3 tIrthakamala udaka bharIne puSkara sAgara Ave, 4 rAga velAvalaH vIrAjananirvANamAM-1 zrI supAsa jinarAja 2 jIrIyAnI athavA sehalAnI, 3 yatinI 4 bahinI rahI na saki tiseja 5 prabhu tuM savayaM buddha siddho azuddho 6 mere naMdanA, 7 megha munIsara kAMI mahela , 8 kumata ima sakala dUra kAra, 9 bharata Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ XXYI nRpa bhAvazuM (ASabhadAsa kRta); sAdhuvaMdanAmAM 1 saphala saMsAra avatAra e huM giNuM 2 vIra jiNesara caraNa kamala kamalAkara vAse gatama rAsa) 3 zrI navakAra japI manaraMge 4 gautama samudra kumAra saMsAra gaMbhIrA, 5 arANaka munivara cAlyA gecarI (samayasuMdara) 6 sukhakAraNa bhaviyaNa samarI nIta navakAra, vizAlIyA piMgala, 8 catura vicArIyere, paMcabhAvanA 1 lokasvarUpa vicAre Atama hitabhare 2 anumati dIdhI mAe revatI, 3 have rANI padamAvatI (samayasuMdara cArapratyekabuddharAsa) 4 prANI dharIe saMvega vicAra, 5 INipare caMcala AukhuM jIva jAgore, 6 zalaga zetruje siddhA, aSTapravacana mAtA sajhAya 1 prathama gevAla taNe bhavecha ( samayasuMdara zAlibhadra sa. ), 2 bhAvanA mAlatI cUsIe, 3 jhAMjharIyA munivara 4 bhelIDa haMsAre viSaya na rAcIe 5 cetana cetajore, 6 vairAgI thayere 7 sumati sadAe dilameM dhare, 8 kulanA cerasa prabhujIne zira caDe, maMjanA sa0 mAM 1 nATakIyAnI naMdanI 2 huM vAre dhanA tujha jANa na desa 3 aThe tuThe re muja sAheba jagane tu, vanitA vihasIne vinave-Asa phaLI merI Aza phaLI, vahilaDA Avaje dhana dhana sAdhu zimaNuM DhaDhaNe. 29. dhyAnadIpikA cepAImAMthI-1 varavakhANuM rANuM celaNAjI (samayasuMdaranI sajhAyanI) 2 Azrava kAraNa e jaga jANIye, mere naMdanA 4 tiNe avasara bAje tihAMre, DhaDherAne DhAla, 5 nAyaka meha nacAvIyA (jinarAjasUrikRta vAsupUjya stao ) 6 ramaNi AThe ati bhalI-jina pratimA jina sarIkhI vaMdanIka, 7 karama parIkSA karaNa kumara cAre (samayasuMdarakRta priyamelakarAsa) 8 kekeI vara lAdhyAM, 9 jatInI-vata nIma na sAje ANuM. 10 tAra kiratAra saMsAra sAgara thakI ( jinarAjasUrikRta ajita sta), 11 dharama suNI rAjA pratibaMdha 12 cughale cobara kilara. 13 IDara AMbA AMbalI 14 mayA mehi dakSiNa Athi milAI 15 pAradhIyArI 16 sAMjha thaI dina Athamyo 17 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ XXVII phIre rabAraNa rAmathI padamInIre, 18 heriyA mana lAgyA 19 rAga gADI. jIvA gArI 20 ToDaramallu chatAre athavA AdIzvara tUThAre 21 dvAna ulaTe dharI dIjIye, 22 elagInA, 23 eka laherI che gAralA, 24 mArA mana mAhyA Icchu DuMgare 25 pAMcama tapavidha sAMbhaleA, 26 nAyakAnI 27 mele thApi calyA vile rAvaNu, 28 pAsa jiNa'da jIsArice, 29 gItamasAmI samAsaryo, 30 dhaNurI khi'ThThalI raMga lAgA, 31 sItA ati sAhe, 32 prabhu praNamu re pAsa jijJesara thAMbhaNeA, 33 ceAga liye. rAjA bharatharI 34 ra'gIle Atama, 35 mhAre bhIbhalIyAM nayachANA pANI lAgaNeA pANI rUjI (rAjasthAnI ) 36 e be munivara viharaNa pAMDuryA re (matisArakRta zAlindrarAsa ) 37 lAja gamAvere lAlacI, 38 suguNa seAbhAgI hA sAhiba mArA, 39 sUraja sAmhA hai| pAli, 40 kumarI khulAve kUbaDA 41 vAha vAha traNAyA vIjhA 42 muSThire tuM jhire tU mUJi prANI 43 rAme sItA khabara karI 44 INa pari bhAva bhagata mana ANI. 30. A dezI parathI jaNAya che ke devaca'drajIe rAsA Adi bhASAsAhitya ghaNuM vAMcyuM hatuM, temaja AnaMdaghanajI, yazeAvijayajI mAnavijayajI, jinarAjasUri, samayasuMdarajI vagerenAM stavanA khAsa avadhAryA hatAM. temanA vakhatamAM bharatharInAM gItA kheAlAtAM hatAM. rAjasthAnI gItAnA upayAga pAte karyAM che. sarakhAmaNIH-- 31. uparokta zrImad devacaMdranA khane bhAgA prakaTa thavAthI ghaNI hakIkata maLI khAvI che. 'jJAnasArajI karIne eka masta muni 14-jJAnasAra-kharataragamAM jinalAla sarinA ziSya rahnAjanA ziSya thayA. temaNe saM. 1861 nA poSa suda 7 sAme jayapuramAM daMDaka bhASA garbhita sta, teja vaSa~nA mAdha mAsamAM teja sthaLe jIva vicAra garbhita sta. temaja sa. 1861 mAM navatatva bhASA garbhita sta. racela che. te uparAMta mAna dhanajInI ceAvIsI para vicArapUrvaka bAlAvabAdha racyA che ane tema karatAM jJAnavimalasUrie tenA paraja khAlAvabAdha karyAM che tenA paNa doSa batALyA che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ XXVIII zrI kharatara ga7mAM thaI gayA temaNe AnaMdaghanajInI vIzIpara bAlAvabodha racya che; ane devacaMdrajInI " sAdhaka sAdhajyAM re nija sattA Ika citta" e padathI zarU thatI sAdhu padaparanI svAdhyAyapara paNa Ta ra che. temaNe temAM zrI AnaMdaghanajI, zrI yazovijayajI, jinarAjasUri, devacaMdrajI, ane mehanavijayanA saMbaMdhamAM gujarAtamAM paDelI kahevata jaNAvI che te ati upacArga che, devacaMdrajInI ukta svAdhyAyanI pahelI kaDI para vivecana karatAM tenA saMbaMdhamAM jaNAve che ke - - - 32. "e kavirAjanA (devacaMdrajInI) yojanAne eja subhAva che. teja vAtane gaTarapaTara-AgenI pAche, pAchaMnI Age hakate cAlyA jAya che, te tame pite vicAra (karI) le. saMbaMdha virUddha aMgepAMga bhaMga kavitA vAraMvAra eka pada guthANe te punarUkti dUSaNa kavitA e ehIja sijhAyameM tahIM joI le. eka nija pada daza jAgA (jagyAe) zuM che te giyuM (ga) leekalo mUjane dUSaNa mata de. bIjuM ene (emana) chuTaka likhata sapta nayAyazrayI saptabhaMgyAzrayI custa che, svarUpanA kathananI cejanA temAM te (paNa) gaTarapaTara che, e vinA bIjI sahija chUTaka pejanA saTaka che, enA karavI e piNa vidyA jArI che. kemudI kauMce ziSyathI Adya leka karAye, ApathI na thayuM. valI e vAta khulI na likhuM te e likhatA vAMcaNavAlo mUrkhazekhara jANe e kAraNe likhuM" - 33. A parathI devacaMdrajInA saMbaMdhamAM jJAnasArajI je adhyAtmI purUSa je kahe te upekSaNaya nathI. adhyAtmIne adhyAmIja vizeSa ane yathAgya pichANI zake; tethI jJAnasArajIne abhiprAya bahu vajanadAra ane prAmANika gaNAya. ane te mata e che ke-AtmasvarUpanuM kathana karatAM gaTarapaTarapaNuM Ave che eTale ke AgaLanuM pAchaLa ane pAchaLanuM AgaLa ema thAya che. vicAranI sAMkaLa barAbara rahetI nathI-temAM punarUkti deSa paNa thaI jAya che. te sivAyanA lakhANamAM temanuM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gaTapaTarapaNuM dekhAtuM nathI-temAM paNa eTaluM nizcitA. paNuM jovAya che--keTalAMka chUTAM lakhAmAM sahAya ane sabaMgIne custapaNe vaLagI rahevAnuM dekhAya che temAM gaTarapaTarapaNuM AvI jAya che. sarTakayojanA-zRMkhalAbaddha vicArene javA e vidyA-kaLA nyArI che sanI pAse hotI nathI-viralA pAse hoya che. 34. tyAre AvI yojanA-saTaka vicAronI vyavasthita sahaja guMthaNI kenI pAse che? te tene uttara temaNe ApelI kahevatamAMthI maLI Ave che - gujarAtamAM e kahevata che ke AnaMdaghana TaMkazAli, "jinarajasUri bAbA te avaLavacanI, u. yazovijaya TATunariyA-pita thAye teja uthApe, u0 devacaMdra jIne (gorajIne) eka pUrvanuM jJAna hatuM tethI gaTara paTarIyA, mehanavijaya panyAsa te laTakAlA." 15. jinarAjasari--bIja) pitA zA dharmasI, mAtA dhAralade, netra bahityarA. janma saM. 1647 vi. zu. 7, dIkSA bIkAneramAM saM. 1656 mAgazara che. 3 dIkSAnAma rAjasamudra vAcaka (upAdhyAya ) pada saM. 1668 ane mUripada mAsa karaNe karelA mahesava pUrvaka meDatAmAM saM. 1678 phA. za. 7. temaNe ghaNuM pratiSThA karI dAkhala tarIke sa. 1675 nA vaizAkha sudi 13 ke zatrujya para aSTama uddhArakAraka amadAvAdanA saMghavI samajI zivajIe aSabha ane bIjA jinanI 501 mUrtio banAvarAvI tenI pratiSThA karI. bhANavaDamAM pArzvanAtha sthApyA. sa. 177 jeTha vadi 5 gurUvAre ukta A kAraNe banAvelA mammANa (sagemamaranA) paththaranA suMdara vihAra (maMdira) mAM metAmAM zAMtinAthanI mUrtinI pratiSThA karI. evuM kahevAya che ke temane aaikAdevIe vara mAryo hato. temaNe naiSadhIya kAvya para janarAjI nAmanI vRti racI che, ane bIjA graMthe rahyA che. bhASAkRtimAM dhanAzAlibhadra rAsa () saM. 1699 vIzI ane vozI racela che. jUo mAre saMgraha nAme jena marjara kavio pR. 55 thI 561. teo saM. 268 nA aSADha zuti 9 ne dine svargastha thayA. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3pa. eTale AnadadhanajI saka kahenArA, tenAM vacanA TakAkIzuM --pattharanI zilApara kAtarelAM evAM, TaMkazALamAM mudrA paDe tevAM TazAlI, pUrNa anubhavInAM ja vacana AvAM hAya. jinarAjasUri ke je kharataragacchanA 62mA paTTadhara (svargastha sa. 1999) hatA tenAM vacanA avaSya-akhAdhya hatAM; yazeovijyajIe nayASTithI aneka vAtA lakhI che, temanA zveta vastra sivAya anya vasrA-ra'gIna vastra pratye virAdha hatA, vijayaprabha sUrine pahelAM mAnavA-paTTa2 mAnavA mATe AnAkAnI hatI pachI mAnyA hatA evI evI temanA jIvanamAM aneka vAtA mAnavAmAM Ave che tethI tee! TAnaTunariyA leAkeAmAM gaNAyA hAya. vAstavika rIte temanuM jJAna apUrva hatu, tArkika zirAmaNa hatA ane temanA jevA jJAnI mahApurUSa ghaNAM saikAo thayAM--haribhadra sUri pachI kAI paNa kALe thayA nahotA ema keTalAka vidvAna paMDitAnuM mAnavuM che. A vAta paMDita sukhalAlajI yazeAvijayajInA sabadhamAM vistArathI lakhavA dhAre che te lakhAze tyAre siddha thaze. devacadrajIne eka pUttu jJAna hatuM te zenA parathI kahevAyu che te samajI zakAtu nathI; ane tema hAya tA te kAraNa ApI tethI te gaTarapaTarI hatA' evuM kahevAmAM Ave che te samajI zakAtu nathI. khUba vicAra karI te kahevAtA meLa khavarAvIe teA ema bhAvArtha kADhI zakAya ke eka pUrva karatAM vadhu jJAna na hatuM tethI tenA vaktavyamAM AgaLa te pAchaLa ne pAchaLa te AgaLa ema bhAvatu ne punarUkti DhASa paNa thA; tethI te 'gaTarapaTarImA' rahetA. ( mULa jJAnasArane TaMbA jovAnI jarUra, sadeha TALavA mATe, rahe che. meAhanaviSaya 1 16. mAhanavijaya-ta. vijayasenasUrinA ziSya kIrttivijya tenA mAnavijaya tenA rUvijaya ne tenA ziSya. temaNe mahesANAmAM sa. 1755 mAM rivAhana rAjAnA rAsa, pATaNamAM saM. 1760 mAM mAnanuMgamAnava tIneA rAsa, saM. 1761 mAM pATaNamAM ratnapALanA rAsa, saM. 1763 mAM pATamAM puNyapAla guNasuMdarI rAsa. ane sa 1783 mAM amadAvAdamAM yadarAjAnA rAsa, ane samInagaramAM 17( )5 mAM na dAsuMdarInA rAsa tathA cAvIthI racela che. devacaMdrajInA samakAlIna. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te caMdarAja rAsa AdinA kartA) laTakAtA oLakhAya che. temanI vyAkhyAnazelI temaja kAvyacAturIthI rasa mUkavAnI kuzalatA parathI te laTakAlA gaNAyA che ema lAge che. bhASAprema - 36. devacaMdrajI saMskRtanA piote jJAtA hatA chatAM keDI bajabhASAmAM ane vizeSa gujarAtI bhASAmAM temaNe racanA karI che. bhASAmAM racavAnAM kAraNumAM temaNe pitAnI 20 varSanI vaye jaNAvyuM che ke - saMkRta vANI vAcaNI, keIka jANa jANu, jJAtAjanane hitakara jANI, bhASA karUM vaSANu. 1-453 dhyAnadIpikA catuSpadI saMskRtavANI paMDita jANe, sarava chava sukhadANIjI. jJAtAjanane hitakara jANI, bhASArUpa vakhANI 1-578 saMyamI - 27. pote daza varSanI kumAravaye dIkSA laI jIvana paryaMta brahAcaryastha sAdhu tarIke jIvana gALyuM, e brahmacarya, e saMyama, AtmAnA uMcA pariNAma karI tene ucca bhUmikA para laI javA mATe ochA kAraNarUpa nathI. mahAtmAjI kahe che ke -"brahacarya eTale rasarva Idriya upara saMpUrNa kAbu. je pUrNa brahmacArI che, tene maTe A saMsAramAM kazuMja asAdhya nathI. mana vANI, ne karmathI te pUrNa saMyama pALyA vinA AdhyAtmika pUrNatA prApta na thaI zaH" saMyama sAthenuM zAstrajJAna zebhe che ane adhyAtma mArga para laI jAya che. Agama-jinadharma-yiA-rUci - 38. pitAne vartamAna Agama, ane jinadharmapara manana pratIti hatI:-ane sAmAcArI kharataragacchanI rAkhatA hatA - Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ XXXL vartamAnakAla sthita Agama sakla vitta, jagameM pradhAna jJAnavAna saba kahe che, jinavara dharmapari jAkI paratIti sthira, Ara mata vAta cittamAMhi nahi rahe che, jinadatta sUrivara kahI je kriyA pravara, kharatara kharatara zuddha rIti vahe che, puNayake pradhAna dhyAna sAgara sumatihI ke, sAdhuraga sAdhuraMga rAjasAra vahe hai. teo samyagdaSTi ane mRtadharmapremI hatA. 39. "mana mahilAtuM vhAlA upare bIjA kAma karaMtara, tema kRtadharma mana dRDha dhare, jJAnAkSepakavaMta re, -yazavijayajI ATha dRSTi sajhAya. -ghara saMbaMdhI bIjA samasta kArya karatAM chatAM paNa jema pativratA (mahIlA zabdane artha) strInuM mana potAnA priya evA bhattarane viSe lIna che, tema samyagdaSTi evA jIvanuM citta saMsAramAM rahI samasta kArya prasaMge vartavuM paDatAM chatAM jJAnI saMbaMdhI zravaNa karyo che e je upadezadharma tene viSe lInapaNe varte che. -"vikSepa rahita evuM jenuM vicArajJAna thayuM che, e AtmakalyANanI IcchAvALapurUSa (jJAnAkSepakavata) hoya te, jJAnI sukhethI zravaNa thaye che e je AtmakalyANarUpa dharma tene viSe nizcaLa pariNAme manane dhAraNa kare. athavA-te purUSathI prApta thayelI evI AtmapaddhatisUcaka bhASA temAM AkSepaka thayuM che vicArajJAna jenuM e purUSa (AnAkSepakavata, te AtmakalyANane artha te purUSa jANI, te zrata (zravaNa) dharmamAM mana (AtmA) dhAraNa-te rUpe pariNAma kare che. te pariNAma kevuM karavA yogya che? te dRSTAMta-mana mahilAnuM vahAlA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ XXXIII upare, bIjAM kAma karaMtare ApI samarthana karyuM che. ghaTe che te ema ke purUSapratye strIne je kAmya prema te saMsAranA bIjA bhAvonI apekSAe ziromaNi che, tathApi te premathI anaMtaguNa viziSTa e prema satparUSa pratyethI prApta thayo je AtmArUpa tadharma tene viSe cagya che." Anu nAma samyagdaSTi. 40. samyakatvapara eka suMdara svAdhyAya racI che temAM devacaMdrajIe spaSTa jaNAvyuM che ke samyagdarzana vagaranI sarva kiyAo bhavabhramarUpa che. samakita navi laI re, e rU caturgati mAMhi. trasa thAvarakI karUNA kInI, jIva na eka virALe tIna kALa sAmAyika karatAM, zuddha upaga na sAkhyo-samakti, jUTha bolavA ke vata lIne, corIke paNa tyAgI, vyavahArAdika mahAnipuNa bhaye, paNa aMtaradRSTina jAgI-nsamakti Urdhva bAhu karI uMdho laTake, bhasma lagA dhuma ghaTaka, jaTA jaTa zira muDe jUTha, viNa zraddhA bhava bhaTake samakti. nija paranArI tyAga ja karake, brahmacArI vrata lIne, svarNAdika yAko phaLa pAmI, nija kAraja navi sIdhe-samakti. bAhya kriyA saba tyAga parigraha, dravyaliMga dhara lIne, devacaMdra kahe yAviNa to hama, bahuta vAra kara lIne-samakti. - 2-131. tatkAlIna sthiti - 41. A chatAM gacchanuM mamatva pitAne hatuM nahi. potAnA kALamAM gaccha ghaNu vadhI paDayA hatA ethI AnaMdaghanajIne jema kahevuM paDayuM hatuM ke - gacchanA bheda bahu nayaNu nihALatAM tattvanI vAta karatAM va lAje, udarabharAdi nija kArya karatA thakA, meha naDIyA kalikAla rAje dhAra-anaMtanAtha sta Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ XXXIV " dharma dharama karatA jaga sahu phare, dharmanA jANe na ma jinezvara0-dharmajina sta. 66 zruta anusAra vicArI eluM, sugurU tathAvidhi na mile 2, kiriyA karI navi sAdhI zakIye, e viSavAda citta saghaLe ph 10-naminAtha stu 4ra. temaja devacaMdrajIne uccAravu' paDayuM hatuM keH-- bhAvadharUci hIna, kare jIva navIna-caMdrAnana jina, bahujanasaMmata je, sugurU kahAva teha re--20 leke mAnyAre dharma, mUla na jANvA mamAM re--20 mAne dharma prasiddha, dharma najANe zuddha T--20 khaDulA jana savAda, saghaleA ehu vivAdare--ca' caMdrAnanajina sta. bhA. 2, pR. 798 'dvavyakriyArUci jIvaDA hai, upadezaka paNa tehavAre, zuM tattvAMgama jANuMga tajI re, mUDha heThI jana AdaryAM re, ANA sAdhyavinA kriyA 2, dasaNu nANu cittanA re, gaccha kadAgraha sAcave re, AtamaNu akaSAyatA re, tattvarasika jana thADalA OM, jANe! che jinarAjajI re, nAma-jaina jana bahuta che, tiNuthI siddha na kAMya, samyagnAnI zuddha mati, bhAvajaina zivarAya-bhA. 1 leA pR. 577 4 Aja keTalAka jJAnahIna kriyAnA ADaMbara dekhADe che te Thaga che, tenA saMga karavA nahI. e mAhya karaNI alabhya jIvane pazu Ave mATe e khAhya karaNI upara rAcavu nahI ane AtmAnuM svarUpa AlakhyA vinA sAmAyaka paDikamAM paccakhANu karavAM te sarva nikSepAmAM puNyAtsava che paNa saMvara nathI. ' * je kriyAleApI AcArahIna ane jJAnahIna che, mAtra gacchanI lAje siddhAnta bhaNe vAMce che, vrata paccakhANa kare che te paNa draSya nikSepeA jANavA. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ XXXV * jene chakAyanI dayA nathI, gheADAnI pere unmatta che, hAthIne peThe niraMkuza che, peAtAnA zarIrane dhAvatAM masalatA ujale paDe ziNagAra karI gacchanA mamatvabhAve mAcatA svecchAcArI vItarAganI AjJA bhAMtA je tapa kriyA kare che te paNa vyanikSepamAM che. * athavA jyAtiSa vaidyaka kare che ane peAtAne AcAya upAdhyAya kahevarAvIne leAka pAse mahimA kare che ( karAve che) te patrI dha khATA rUpaiyA jevA che. ghaNA bhava bhramaze mATe avanI che. * keTalAka ema kahe che je ame sUtra upara artha kariye IMce tA niyukti tathA TIkA pramukhanu zuM kAma che te paNa mRSAvAda che. --30 varSanIvaye lakhela Agama sAramAMthI( 1-pu. 23 thI 25) 43. zrImad yazeAvijayajIe peAtAnA samayanI sthiti peAtAnA sImadhara svAmIparanA 350 gAthAnA stavanamAM Abehuba AlekhI che, temaja anya kRtiomAM paNa tenuM pratibiMba pADayuM che te vicArI ghaNuM ghaNuM samajavAnuM rahe che, paNa te ahIM vistArabhayathI samajAvavAnuM kArya vhArI lai zaktA nathI. 44. jinarAjasUri ke je sa. 169 mAM svastha thayA temaNe paNa caMdrAnana jinastavanamAM nIce pramANe jaNAvyuM cheH-- * sAmAcArI jIjIire, Ave mana sadeha zI zI cAkarI sAdhu re, sakhaLa vimAsaNa ehare caMdrAnana jina 1, kIje vaNu prakArare zu du:Sama Are, meM lAgye avatAro-- Agama baLa tehaveA nahIre, sathaya paDe sIva, sudhI samaja na kA paDera, bhArIkaramI jIvaredRSTirAga rAtA khere, kehane pUre jAI, ApaNA thApe sahure; tiSNu mAM mana cahAyare Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ XXXVI 5. vidivasUrinA ziSya kSatiSavijaya sImadhara svA mInA stavanamAM jaNAve che ke - gADarIo parivAra mile re, ghaNu kare te khAsa, parIkSAvaMta thoDA huA, zraddhAne visavAsa re-svAmI dharamInI hAMsI kare re, pakSa vihu sidAya, lebha ghaNe jage vyApI re, teNe sA navi thAyara-svAmI sAmAcArI jujuI re, sahu kahe mAhare dharma, khoTe kharA kema jAye re, te kuNu bhAMje bharama_vAmI. -zrI caityavaMdana stuti stavanAdisaMgraha. 3-- 28. 46. AthI pitAnA hRdayanA uddagAra devacaMdrajI kADhe che ke - bhAva caraNa sthAnaka pharasyA vinA na have saMyama dharma, te sthAne jUTha te uccare, je jANe pravacanamarma-suguNanAra, yaza lAbhe nija sammata thApatA, 15rajana jana kAja, jJAnakriyA dravyata vidhi sAcave, tehe nAha munirAja-saNa bAhyadayA ekAMte upadize, zruta AmnAya vihINu, baga pere ThagatA mUrakha lekane, bahu bhamase teha dIna-saguNa aAtamapariNati sAdhana brahI, ucita vahe AMcA 17-sarakhA yazovijyajI lokapati kiriyA kare, mana mele anANuM re bhavaIrachAnA jorathI re, viNa ziva sukha vijANu -prabhu tuja vANuM mIThaDI kAmakuMbha sama dharmanuM re, bhUla karI ema tucacha re, janaraMjana kevala lahe re, na lahe zivatara guccha re-prabhu, x x x -350 gAthAnuM sImaMdhara sta, DhAla 10 kAmakuMbhAdika adhikanuM, dharmanuM ke navi mUla 2, dokaDe kugurU te dAkhave, zuM thayuM eha jagazala 25 viSaya rasamAM gRhI mAciyA nAciyA kugurU madapura re, dhUmadhAme dhamAdhama calI, jJAnamAraga rahyo dUra re-7 ( 125 gAthAnuM sIvAra do ) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ XXXVII jina ANA avirAdhaka purUSa je, dhanya tene avatAra saguNa pachI kriyA saMbaMdhI kahe che ke - vyakriyA namittika hetu che, bhAvadharma layalIna, 1 nirUpAdhikatA je nija aMzanI, mAne lAbha navIna-suguNana20 pasthiti deSa bhaNuM je niMdatA, kahetA pariNati dharma, ga graMthanA bhAva prakAzatA, teha vidAre hA karmaatpaTiyA paNa upakArI paNa, jJAni sAdhe ho siddha, devacaMdra suvihata munivRMdane, praNamyAM sayala samRddhi- -aSTapravacana mAtA svAdhyAya 2-1180 gaguphAnA tyAga-vanavAsa pratye bhAva 47. pite gaca7mAM rahevA chatAM potAnuM hRdaya, je dhanya munivara gRhano tyAga karI snehane chedI niHsaMga vanavAsa seve, tapazcaryA Adare ane temAM abhigraho lIdhAMja kare, je dhanya sunIMdrA ga7-guphA Adi Azraya tacha jinakalpa AdarI adI thaI parihAravizuddhi tapa tape teozrIne abhinada-vadatuM. dhanya! teha je dhana graha taja, tanasnehane karI stu, nAsaMga vanavAse vase, tapadhArI che te abhigraha geha- bhaviyaNa dhanya tela gaccha-guphA tajI, jinakalpa bhAva ajaM, parihAravizuddhi tapa tape, te vaMde he devacaMdra munIda-bhaviyANa ane te tarapha AkarSAtuM - sAdhu bhaNI grahavAsanIre, chuTI mamatA te, tepaNa gacchavAsIpaNere, gaNu gurUpara che neha - 18-" sarakhA yazovijayajInuM nIcenuM kathana ke je devacaMdrajIe sumatijina sva. nA bAlAvabedhamAM avatAryuM che - je je aMze nirUpAdhikapaNuM, te te kahIye re dhama, samaSTi 2 guNa ThANa thakI, jAva lake ziva . " Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat abhiva ane vihAraviliza tatha www.umaragyanbhandar.com Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ XXXVII vanamaganIpare tehathI 5, chAMDI sakala pratibaMdha tuM ekAki anAdine re, kiNathI tuja pratibaMdha che. 48 paNa A paMcamakAlamAM zrutabala ghaTayuM che, tyAM zrutaja AdhAra che. paMcamakAle mRtabala paNa ghaTe che. te paNa e AdhAra, devacaMdra jina matane tava e re, zrataryu dharajo pyAra-zrata, 49 e svIkArI, A pacamakAle 19ekAkIpaNuM-jinakalpavyavahAra, vanavAsa dugha Ta ane khAMDAnI dhArarUpa azakaya che tyAM ga7mAM rahI e mRtabhAvanA sAthe anya cAra nAme tapabhAvanA, sattvabhAvanA, ekatAbhAvanA ane sutattvabhAvanA bhAvavI e hitakara che zrutabhAvanA mana thira kare, TAle bhavane kheda, tapabhAvanA kAyA dame, vAme veda umeda. satvabhAva nirbhaya dazA, nija laghutA Ika bhAva, tattvabhAvanA AtmaguNa, siddha sAdhanA dAva, TUMkAmAM kahevAnuM ke - 'parasaMgathI baMdha che re, paraviyogathI mekSa, teNe tajI para-melAvare, ekapaNe nija piSa che. anya gacachanA pratye samabhAva. (1) yazovijayajI, 50 zrImadda yazovijayajI tapagacchanA hatA-teo saM. 1743 mAM svargastha thayA te pachI devacaMdrajI be varSamAM janmyA temaNe 19 yazovijayajI kahe che ke - kAraNathI ekAkIpaNuM, paNa bhAkhyuM tAsa, viSamakAlamAM te paNa, rUDo bhela vAsa " - 50 gAthAnuM sImaMdhara sta, DhAla 7 kaDI 10. 20. A vAta yazovijayajI bhAsa e nAmanI kRti maLI AvI che te parathI nizcita thaI che. DabhoimAM temanI pAdukAnI pratiSThA thaI che te para lekha "saM. 1745 zake 1610 mAgazira suda 11 ekAdazI ne che te Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ IXL yazovijyajInA graMthane bahu premathI abhyAsa karyo hato, ane temanA para atizaya pUjyabhAva rAkhatA hatA. eka sthaLe potAnA mATeja jANe pite kahetAja heya nahi tema "mehavilAsa kathana" TAMkatAM temAM yazovijayajIkRta "adhyAtmasAra " graMthane sAMbhaLI tene rasa laI pote potAnuM zuddha tava grahaNa karyuM che e pramANe vrajabhASAmAM jaNAve che - lo te Arijakula gurUke saMjoga vali, pUravake puNyabala eso jega laoN che adhyAtama graMtha sAra suNo kAna dharI pathAra, ( pIye tAke rasa nija tatva zuddha 2 he, tAbhi yaha tere jIva cAhata vizeSa dIva, bhegakI mamatvatAse mAcirAci rahe che, jagane jIvanahAra ete saba mohabhAra, meDakI mArameM jagata lalaoN che. -dravyaprakAza. 2-482. [ A adhyAtmasArane ulekhI vicAraratnasAramAM 200 mo prattara rUpe pite kahe che ke "adhyAmasAra granthamAM traNa prakAranA jIva kahyA che te kayA ?-bhavAbhinaMdI te mithyASTi 1, bIje pudagalAnaMdI te cethA pAMcamA guNa ThANAvALA sabhya daSTi 2, AtmAnaMdI te muni. 3. juo 1---861.] 51 yazovijayajIkRta jJAnasAra-aSTaka para pite saMskRta TIkA nAme jJAnamaMjarI (tatvabodhinI) saM. 1796 nA kArtika suda 5 ne dine navAnagaramAM (saiArASTranA karI che te vAta yazovi para pote ApharIna hatA ema sUcave che. temAM yazovijayajI mATe temaNe je vizeSa ApyAM che te khAsa nedhavA lAyaka che - pratiSThAmiti ane svargatithi baMne mitra che ane svargagamana saM. 1743 mAM thayeluM ne pachI pAdukApratiSThA saM 1745 mAM thai e vAta niSita Thare che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ XL "tathA zrImadatA siddhaparamAtmanA kSAyikepayogavatA nyAyasarasvatI birUdadhareNu zrImadyazavijapAdhyAyena" (prathama zlekanI TIkA. 1-10)-AmAM huM bhUlatA na heu te temane ahaMndu ane siddha paramAtmA paNa kahI nAMkhyA che ane sAyikepagavALA jaNAvyA che eTale ke AtmAnI uMcAmAM uMcI dazAvALA jaNAvyA che. [ prathamanAM vizeSaNe pAse ca eTale ane kevA eTale athavA e zabda kadAca rahI gaye hoya te prabhu jANe; ne je tema hoya te ahaMta ane siddha paramAtmA e judA rahI eka bAju svataMtra gaNAya; chatAM A TaluM to cokakasa che ke devacaMdrajI yazovijayajImAM kSAyika upacoga hovAnuM svIkAratA hatA.] e uparAMta teja graMthanA chevaTanA bleka upara temane mATe pote jaNAve che ke "zrImadda yazovijapAdhyAyAH nyAyAcAryA vAvAdine labdhavarA durvAdimadAzvapaTelakhaMDana pavanepamA -te nyAyAcArya-nyAyasarasvatI birUda dharAvanArA vAgyAdI, vara jeNe ( sarasvatI pAsethI ) prApta karyo che evA, ane durvAdInA madarUpI AkAzanAM paDene tela nAMkhanArA pavananI upamAvALA-pavana sarakhA hatA-A zabdo kahI yavijayajI eka mahAna tArkika hatA e nirvivAda vAta pite svIkArI che. (1-420) vaLI 1-404 para "temane parama rahamyajJAtA zrImadda yazavijApAzcAya" e tarIke, 1 412-para zrImatpAThakeMdra tarIke saMbodhela che. temanA adhyAtmasAra uparAMta saMskRta graMthane ullekha karyo che. (pratimAzataka 1-943, upadeza rahasya. 2-1969) nayarahasya 2-1077, para-vizeSamAM yazevijayajInI bhASA-kAvyakRtimAMnAM paNa uttama kathane pitAnA viSayanI puSTimAM TAMkayAM che. juo - (1) vicAraratnasArane 79 me prazranettara (1-789 ) "prazna-samyagdASTa, dezavirati, tathA sarvavirati mahAtmAo samyagdarzana vaDe AtmAne anubhava kevI rIte kare? Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ XLI uttara jema vastu vicAratAM, dhyAna dharatAM mana vizrAma pAme che, rasasvAda sukha upaje che, pariNAma kare che, te anubhava pratyakSa jANavuM, jema sAkaranA eka gAMgaDAne cAkhI jotAM hajAra maNa sAkarane anubhava thAya che, tema samyagdaSTi jIva aMze AtmAne vaLI kevaLI sadRza pratyakSa anubhave. tethI ja kahyuM che je - aMze heya hAM avinAzI, pudgala ( jAla) tamAsIre, cidAnaMda ghana sujasa vilAsI, kema hoya jagane AsIre. e guNa vIrataNe na visArUM, saMbhAruM dinarAtare, pazu TALI surarUpa kare je, samAkatane avadAtare. -1 ( AThadaSTi savAdhyAya-DhAla 5 mI) 80 mA praznottaramAM jaNAvyuM che ke - (1-70) "Atmadarzana jeNe kahyuM "teNe muMdya bhavabhayapaNe" ema zrI yazevijayajIe paNa kahyuM che. AnI sAthe ne sAthe jaNAvyuM che ke " tathA " pravacana-aMjana je saddagurU kare, te dekhe parama nidhAna jinezara "evuM zrI lAbhAnaMdajIe paNa kahyuM che."--A parathI te lAbhAradajI teja ApaNA AnaMdaghanajI siddha thAya che. (2) ya0 nA dravya guNaparyAyanA rAsane ullekha 2-608 ane 2-693 mAM karyo che; "have bheda guNanA bhAkhIe, tihAM AstikatA lahiyeMjI"--e pAThamAM dravya guNaparyAyanA rAsamAM yazovijayajI upAdhyAye paNa AstikatA dharmane guNa kahI belAvyo che. " (supArzvajina stapara bAlA ) "(vastunA) e svabhAva mahApAdhyAya zrI yazovijayajI svakRta dravya guNaparyAyanA rAsa mathe sama che. tihAMthI joI - levA. (dharmajina sta, para bAlA ) (3) ATha daSTi svAdhyAya yazovijayajInI che temAMthI nA pramANe ullekha karyo che - Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ XLII " tyAre zuddhAtmapaga avasthAnarUpa nirmaLa jJAnadazAnI parama zItala zAMta sugaMdhinI anubhava laherIonuM AtmA AsvAdana kare, te sukha ApaNe pigalika sukhanA bhIkhArIo zuM jANIe. kahyuM che je-- "saghaLuM paravaza te duHkha lakSaNa, nijavaza te sukha lahIe, e daSTa AtamaguNa pragaTe, kaho sukha te keNe kahIe -bhavikA vIra vacana citta dharIe. nAgara sukha pAmara navI jANe, vallabha sukha na kumArI, anubhava viNa tema dhyAna taNuM sukha, koNa jANe naranArIre-bha. viSayabhegakSaya zAMtavAhitA, ziva mAraga dhruva nAma, kahe asaMga kriyA IhAM pegI, vimala sujasa pariNAmare-bhA. 3 (4) paMcama sumati stad mAM TAMke che ke (2-194) "bAkI sarva saMsArI jIva, sattAryo paramaguNa che, paNa jenA guNa pragaTa thayA te pUjya jANavA. mATe zrI yazovijayacha upAdhyAyeM kahyuM che-gAthA je je aMze nirUpASikapaNuM, te te kahire (jANere) dharma, samyagdaSTire guNaThANuM thakI, jAva lahe ziva zarma. (juo sImaMdhara sta0 125 gAthAnuM DhAla 2 kI 20 ) 53. (2) AnaMdaghanajI. AnuM mULa nAma lAbhAnaMdajI hatuM e ekkasa devacaMdrajInA upara jaNAvela ane ullekhela kathanathI pratIta thAya che. temane bIjo ulekha 1-811 mAM vicAraratnasAranA 114 mA prattaramAM A pramANe karyo che - "prazna-sApekSa ane nirapekSa te kevI rIte? uttara-sApekSa eTale apekSA sahita eTale kArya paDe tyAre kadAca prasaMgane laIne tADanA tajanAdi karavuM paDe te paNa te aMtarathI ke bahArathI nirdayapaNe, avicArI rIti na kare, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ XLI jIvane ke vyathA na upaje tenI saMbhALa rAkhIne kAma jeTale AkrozAdi hoya te kare, ane tethI viparIta paNe nirdaya rIte niSkAraNa game tema mADuM bele tathA kare te nirapekSa vyavahAra jANa, vaLI dhamane viSe sApekSa eTale vastusvarUpanI apekSA rAkhIne utsargane tathA nizcayane pAmavA mATe je apavAda ke vyavahAranuM sevana karavuM te, ane te thakI rahita ekAMta vyavahAra pravRtti, aviveke Acare te nirapekSa jUThe vyavahAra jANo, ane jyAM vyavahAra jUTho che, tyAM dharma to heyaja kayAMthI. kahyuM che je vacana nirapekSa vyavahAra jUThe kaho, vacana sApekSa vyavahAra sAce; vacana nirapekSa vyavahAra saMsAraphala, sAMbhaLI AdarI kAMI rAce." (AnaMdaghananuM anaMtanAtha stara) 54 Ama AnaMdaghanajI ane yazovijayajIne pUjya mahApurUSa gaNuM temanAM avataraNe lIdhAM che. vaLI tapagacchanA jayasema (chae karma graMthanA saM. 1716 mAM bAlAvabodha kartA) ne ullekha paNa karyo che (1-56); svaga7 kharataranA zrIsAra muninI ANaMda zrAvaka saMdhimAMthI avataraNa lIdhuM che. (1-870, vicAraratnasAra praznottara naM. 224) ane samayasuMdaranI kalpaTIkAmAMthI avataraNa lIdhuM che (1-91). puNyarUci ziSya ANuMdarUcinI eka TUMkI kRti paNa utArI che (1-803) ane piArNamika gacchanA bhAvaprabhasUrine potAnA sahasarUTa stavanamAM ullekha karyo che (2-24). kaTukamati ke jeo kharA sAdhunI A kAlamAM vidyamAnatA mAnatA nathI teonA maMtavyone uttara maMDanazailImAM pramANapUrvaka Apela che (1-937). ane amUtipUjaka evA TUMkIA sthAnakavAsIonA maMtavyanA uttararUpa pratimApupapAsiTi nAmane gadyalekha teja pramANe lakhela che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ XLIY kahukamatinA praznane utara paNa Apela che (1-961). acaLa gacchanAyakanA kathanane ulekha paNa karela che (1-801). digaMbara graMthe - 55-digaMbara graMthamAM mukhyatve nizcaya upara bhAra mUkavAmAM Avye che, ane temanAmAM thayelA samartha purUSonA graMthanAM pramANa paNa keTaleka sthaLe jovAmAM Ave che te parathI te te graMthane abhyAsa paNa temaNe karyo he joIe e nakkI thAya che. dAkhalA tarIke juo samaMtabhadra, devanaMdI ane jinasenane ullekha - saMmatabhadrAdika kavinI vANi, dIpaMtI prabhave supramANi, tihAM jJAnavadhara jana kahe, khajuA pari hAse te lahe. 11 vividha kalaMka jinavANi taNe, nAsaka devanaMdIthe chu, jayavaMte jinasena vacanna, jANe jogI jiNa nija dhanna. 12 zrI jinavANuM pavitrita matI, anekAMta nabha sasi dIdhiti, bhavi kalesapIDita AtamA, jogI patha dharUM cittamAM. 13 pada-A 20 varSanI vaye racela dhyAnadIpikA catuSpadImAM AdibhAgamAM Apela che (1-454) ane te catuSpadI paNa digaMbarAcArya zubhacaMdranA saMskRta graMtha jJAnArNava mAMthI bhASAmAM karela bhAvAnuvAda che. prasanna hRdaya jogI taNe e, bhAvanA kare udAra, zubhacaMdrAcArija kahyo e, bhAvanAne adhikAra. (1-459) paMDitajanamanasAgara ThANuM, pUraNacaMdra samAna che, zubhacaMdrAcArijanI vANuM, jJAnI jana mana bhANa jI. 21-A graMtha zrI rAmacaMdra jaina zAstramAlAmAM paramakRtaprabhAvaka maMDaLa, jhaverIbajAra muMbAI taraphathI prakaTa thayo che Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tur zanika jIva hitakaraNI dharaNI, pUrvocArija varaNa 7, graMtha jJAnAIva mehaka taraNI, bhavasamudra jala taraNI che. saMskRta vANI pati jANe, sarava jIva sukhadANI jI, jJAtAjanane hitakara jANI, bhASArUpa vakhANI jI. ( 1--577 ane 578 ) 57 bIjA graMthAnA ullekha mATe jue 'pravacanasAra (1 392 jJAnamaMjarI TIkAmAM; tathA 6-884 vicAraratnasAra praznAttara naM. 243 ), gAmaTTasAra (1-961 ), AptamImAMsA ( 2-668 vAsupUjya sta. para bAlA.), 5'cAstikAya (2-761 neminAya sta. para bAlA. ). jainetara graMthAH-- 58 dAnika ane ceAgaparanA graMthA devacaMdrajIe jarUra vilekrayA che. yeAgasUtrakAra pataMjaline mahAtmA' kahI bolAvyA che. juo jJAnama'jarITIkA (5-226 ) vizAla vAcana ane mananaH-- 59 devacaMdrajInI sa`kRti tapAsatAM te savamAM peAtAnA kathananI puSTimAM TAMkelAM graMthAnAM pramANeA eTalAM badhAM maLI Ave che ke temanA AvA vipula vAMcana mATe sAnaMdAzcaya utpanna thAya che; vaLI meTe bhAge je avatarA TAMke che te yataH, kahyuM che ke, iti ukta-ema kahIne paNa TAMke che paNa banatAM sukhI te te graMthA yA rnonAM nAma paNa sAthe mApI TAMke che. AnI TIpa karIzuM te meTI thAya tema che. tenAM nAma gaNAvIzuM. aMga upAMgeA Adi 45 sUtra, te paranA niyukti bhASya TIkA sUNi Adi, sammati sUtra, syAdvAdaratnAvatArikA, jinabhadragaNi kSamAzramaNa, tattvArtha sUtra, tattvA TIkA, tattvArtha bhASyagama 22 pravayanasAra, meAmaTTasAra, AsamImAMsA, paMcAstikAya e sa graMthA mudrIta thaI gayA che. pUche!-jaina maMtharatna praryAlaya, mAMdAvADI muMbaI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ XLVI hastibhASya, anekAMtajayapatAkA, haribhadrasAMkRta bhAvuka nAme prakaraNa, dvAdazAranayacakra, bhadrAhu, zAMti vAdivetAlasUri; adhyAbiMdu (ha vana kRta), saMvegara`gazAlA, yazodhanapaTu haribhadrasUriSkRta yAgaSTi samuccaya, kamaprakRti, dhyAnaprakAza, haribhadrapujyakRta vizatikA,-dazavaikAlika vRtti,-SADazaka, pacavastu saTIka, dhasaMgrahiNI, ceAga''du, pacAzaka vRtti, siddhasena divAkara, hemacaMdrasUri, kSemeMdra muni, samaya prAkRta, prAkRtA, bhavabhAvanA, cegazAsra savRtti, vItarAga stAtra, vidhiprayA, prazamarati, ratnAkarapacIzI, upamitibhavapra pacA, upadezamAlA, pravacanasArAhAra, kAlikAcAya kRta kAlasittarI, tapa0 bhAvavijayakRta uttarAdhyayanaTIkA, zAMtinAthacaritra, zrAddhadinakRti, zrAddha iSi, kagraMthA, bhuvanabhAnu kevalI caritra, 32 yeAgasa graha, hIraprazna, 45kiraNAvali ( dharma sAgara u0 kRta ), guNasthAnakramAroha TIkA, abhayadevasUriSkRta TIkA, taMddulaveyAlI Adi prakaraNa, gaNura zA zataka savRtti, navapadaprakaraNa, zrIpAlacaritra, zatrujayamAhAtmya, jJAnapa'camI kathA, bRhatkramastava bhASya, saghadAsa gaNikRta vasudeva hI'DI, drabyANu va saMgrahiNI, laghutA 60. Ama chatAM paNa potAnAmAM ati laghubhAva-namratA hatI. peAte kahe che keH-- 8 kavitA taNA abhimAna nahi, kIrati icchA kAI nAhi, graMthaukta je mAharI, kevala medhana cAhi. ( 1-454. dhyAnadIpikA catuSpaddI ) kAu khAla maMda mati cittase kare ukita, nabhake pradeza sakha ni devA karase, kaiAu jana chIna tana purAtana vayAtIta, vacanasA kahe ese buddha karI haAi, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ XLVII bhacara vAmana se sakati vinu kahe ese, laMbI kari bhUjA mete merUcUlA paraso taise meM alapa buddhi mahA vRddha graMtha maMDyo paMDita haseMge nija jJAnake gahara. (2-482-dravyaprakAza) meM jina Agate je ulaMghike, je kachu vAta virUddha vakhAnI, se tuma sedhike bhAkhatu paMDita, khaMDita jAhIkI meha nisAnI, gahe gunAbhi sunake tuma sarjana, zAstrake arthasutava pichAnI, badhisubodhaka graMtha gaha budha kArike saMpati eha virAnI. 2-5ra dravyaprakAza. bhakti 1. bhaktitavane janamAM acUka sthAna che. e koI paNa manuSya saMsAramAM rahI zakatuM nathI ke je mUrtine upAsaka na hoya athavA paramAtmAnI mUttimAM avalaMbana lete na heya. mUrtiArA paramAtmAnI upAsanA karavAmAM Ave che. mUtti paramAtmAnI pratirUpa che, pratibimba che ane tethI tene pratimA paNa kahevAmAM Ave che. buddhimAna loka temAM paramAtmAnuM darzana athavA tenI madadathI potAnA AtmAne anubhava karyA kare che. paramAtmAnI stuti Adi dvArA zubha bhAvene utpanna karIne ApaNe je rIte ApaNAM thoDAM ghaNAM hitasAdhana karIe chIe te rIte A mUrtionI sahAyatAthI ApaNuM kAma thAya che. mUttionAM darzanathI ApaNane paramAtmAnuM smaraNa thAya che ane tethI vaLI AtmasudhAraNa tarapha ApaNI pravRtti thatI jaya che. jenI sannie namudrAmAM parama pavirAga ane Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ XLVIII zAMtasvarUpa hovAthI tenAM dazanathI ghaNI zAMti maLe che ane AtmasvarUpanI smRti thAya che.--evA bhAva utpanna thAya che ke tuM Ane bhUlIne sa`sAranI mAyAjALamAM ane kaSAyeAnA kndrAmAM zAne sAyelA rahyA che-Anu pariNAma e Ave che ( jo vacamAM kaMi aDacaNu na Ave te ) te vyakti yamaniyamAdidvArAvratadvArA peAtAnI AtmasudhAraNAnA mArgamAM lIna rahe che. bAkI kAI manuSya netrahIna (viveka rahita ) hAya ane mUtti rUpI daMpaNumAM paramAtmAnuM pratiSimba paDeluM che te jo tene na dekhAya te, yA tenuM hRdaya dasamAna svacchatA vagaranu` mATInA piMDa jevuM hoya ne te pratiAmambha na jhIlI zake te te jUdI vAta che; paraMtu temAM mUrttinA kaI doSa nathI temaja AvI khAkhatathI mUttinI upayeAgitA maTI jatI nathI; temaja tenI hitApadezakatAmAM kAI aDacaNa AvatI nathI. AvI paramahitApadezaka mUttio ni:sa Mdeha abhivaMdmanIyaja che. AthI eka AcAye jaNAvyuM che ke kathayanti kaSAyamukti lakSmIM yasyA zAMtatayA bhavAntakAnAM / praNamAmi vizuddhaye jinAnAM pratirUpANya bhirUpamUrttimaMti // -saMsArathI mukta zrI jinendradevanI temanA tadAkArarUpa suMdara mUrtio ke je peAtAnI parama zAntatA dvArA sa`sArI jIvAnA kaSAyAnI muktinA upadeza Ape che tene huM potAnI Atmazuddhi mATe praNAma karUM chuM. 62. devacaMdrajI kahe che keH -- prabhumudrAnA yAga, prabhu prabhutA lakhe hA lAla, mukhyataNe sAmya svapatti meLo lAla Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ oLakhatAM bahumAna, sAhata rUci paNa vadhe che lAla, rUci anuyAyI vIya caraNa dhArA sadhe he lAla suvidhinAtha stava 2-642. - anaMtajJAnI parama amehI) prabhunI mudrAne yoga maLe tyAre (anaMtaguNa rUpa sakala jJAyaka zuddhAtmarUpa evI) zrI prabhunI prabhutA (ApaNe AtmA) lakhe- jANe. (te oLakhyA pachI) temanA ane ApaNA jIva vaccenuM dravya thakI sAdhamya- sarakhApaNuM (te siddha te paNa jIva ane huM chajastha te paNa jIvasattAe sarakhA chIe evuM) temaja baMnenI saMpadA sattAe sarakhI che (A jIva paNa prabhunI saMpadA jeTalI saMpadAne dhaNI ema) eLakhe ane te eLakhyA pachI te saMpadA para) bahumAna Ave tethI (te saMpadA para) rUci prakaTe-vadhe (ke mAre kayAre tevI saMpadA nipajaze?) ane tevI rUci anusAra (te dizA pratye) vIrya guNanuM kuraNa thAya tenuM ja nIpajavAnuM AcaraNa thAya (eTale prabhu dIThe prabhunI prabhutA bhAse, te prabhutA pitAmAM jANe, ) pachI te prabhutA pitAmAM jANe pachI te prakaTa karavAnI rUci upaje, tethI rUcinuM vIrya tathA cAritra rUpa ramaNa te paNa te dizAe sadhAya-siddhatA pragaTe. AthI jinamudrAne ga te badhuM sAdhana che-e mArga kA. hAsabhAva-sevA 63. devacaMdrajI jaNAve che ke - prabhu chetribhuvananAtha, dAsa huM tAhare che lAla, karUNAnidhi ! abhilASa, ache mujha e khare che lAla, Atamavastu svabhAva, sadA mujha sAMbhare che lAla, bhAsana vAsana eha, caraNa dhyAne dhare he lAla, suvidhi sta0 2-640 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 64. A dAsabhAva e ke je sevAnuM phala na yAce tema na Icache. evI yAcanA te "bhADUtI bhakti" gaNAya. sevA karavI te paNa vidhipUrvaka karavI. sevA sAra jinajI mana sAce, paNa mata mAge bhAI, mahenatanuM phala mAgI letAM, dAsabhAva savi jA-sevA bhakti nahi te te bhADAyata, je sevA phala jAge, dAsa tike je ghana bhari nirakhI, kekInI pare mAce sevA sArI vidhi sevA sAratAM, ANa na kAMI bhAje, hukama hAjara khIjamate rahetAM, sahaje nAtha nivAje-sevA tuja sevA phala mA detAM, devapaNe thAye kAca, viNa mAgyAM vaMchita phala Ape, tiNe devacaMdrapada sA-sevA -21 mA atIta jina kRtArtha kha0 2-844 "tuja sarIkhe sAhiba milyo, bhAMje bhavabhrama Teva lAlare, puSTAlaMbana prabhu lahI, keNa kare paraseva lAladevajasA. dInadayAla kRpAlu , nAtha bhavika AdhAra lAlare, devacaMdra jinasevanA, paramAmRta sukhakAra lAlare-devajasA. ( 19 mA viharamAna stava 2-804). ejyabhAva. 65. pitAnAmAM ane paramAtmAmAM sattAe ekapaNuM che chatAM baMnemAM bheda zuM kAraNathI che te saMbaMdhamAM pite kahe che ke - pUchuM pUrvavirAdhanA, zI kIdhI INe jIva, lAla avirati meha Tale nahI, dIThe Agama dIva, lAla. 5. (19mA viharamAna janastaka 2-804) mAharI pUrvavirAdhanA, jege paDe e bheda, paNa vastudharma vicAratAM, tuja muja nahI che bheda-15 sImaMdhara vinatirUpa sta7 2-912 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ LI jina prAMtamAM jina sarakhI--AtmapU 66 jina pratimA-pUjA karavAthI jinanI pUjA thAya che, ane jinavaranI pUjAthI AtmapUjA-nijapUjA thAya che, ema peAte kahe che:-- ema pUjA bhakte karA, Atama hita kAja tajja vibhAva nija bhAvamAM, ramatA zivarAja, devacaMdra jina pUjanA, karatAM bhavapAra, jina paDimA jina sArakhI, kahI sUtramajhAra. x ( snAtrapUjA kaLaza, 2-868) + x jinavara pUjAre te nija pUjanAre, pragaTe anvaya zakti, paramAnada vilAsI anubhavere, devacaMdrapada vyakti(vAsupUjya sta02-675) prAnanda prApti. 60-vibhAva tajI devAya ne nijabhAvamAM ramAya te mATe pahelAM puSTAlaMbana jina pratimA sevI te dvArA AtmaguNa-Atma sapanI puSTI karI anubhavathI karmAvaraNathI AvRtta thayelI paramAtmatA -puSu tA-nirAvaraNutA, nirAmayatA, tattvaeAgatA, svarUpAnaMdatA rUpa prakaTa karavI ghaTe; mATe prabhune vinatirUpa kahe che:-- * prabhu dhyAnaraMga abhedathI, karI AtmabhAva abheda. TvI vibhAva anAdi, anubhavuM rasasa vaidya 16 vinavuM anubhava mitrane, tuM zuddhAtmarasaraMgI thaI, kara pU zakti na karIza pararasa cAha, amAra, 17 x X nija zakti prabhu guNumAM rame, te kare pUrNAnanda, guNI bheda abhedathI, pIjIe guNa zamamarada 20 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabhu siddha buddha nija devacaMdra pada te LII mAcI, dhyAne thaI lIna, lahe, nityAtma rasa sukha pIna. 21 sImadhara vinati sta. ra-912. ' 68. A vinatirUpa stavanamAM kavi potAnA maneAratha batAve che temAM peAtAnA AtmAmAM apUrva zraddhA ulluse che. kavi potAnA dInabhAva sarvAnubhUti jina stavanamAM (2-818 ) jagAraka prabhu vInavuM, vinatI avadhArare, tuja darazana viSNu huM bhamyA, kAla anaMta apArare' ema kahI batAve che ne chevaTe peAtA pramala AtmazraddhA batAvI Atmasiddhi prApta karI pUrNAnandanA vilAsanA manoratha ate batAvavAnuM cUkatA nathI. adhyAtmarasikatA. 69. temanuM citta adhyAtma viSayamAM peAtAnI cAvanAvasthAthIja hatuM e pratIta thAya che. saM. 1767 mAM peAtAnI 21 varSoMnI vace vraja bhASAmAM racela dravyaprakAzamAMja peAte lakhe che ke: * adhyAtama zailI sarasa, je mAnata seA jaina, te vAce'ge' graMtha yaha, jJAnAmRta rasa lIna. guna lacchana pahicAnike, heya vastu kari heya, cidAna'nlR cinmaya agama, zuddha brahma deya. paramAtma ( ? paramA ) naya zuddha dhira, zava mAraga ehIja, he mehame nava bhame, yahuM graMthakA khIja. ( 2-544) --pAramArthika--nizcaya naya upAdeya karI zuddha brahma-paramAtmAnAM guNa lakSaNu jANI jJAnAmRtarasalIna thaI adhyAtmazaili mAnya rAkhe teja kharA jaina. tethIja meAhabhramaNa na karatAM zivamAganI prApti thaze. 70. A racyA pahelAM eka varSa--20 varSanI vaye eTale - 1766 mAM pAte zubhacaMdrAcAryanA jJAnAvane bhASAnuvAda Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ LII dhyAnakIpikA catuSpadI e nAmathI karI nAMkhyo hato. adhyAtma paranI rasikatA te temaNe racela adhyAtmagItA parathIja jaNAya che-temAM pote dharmabhAvaadhyAtma zene mAne che te para kahe che ke - AtmaguNarakSaNa teha dharma, svaguNavidhvaMsaNA te adharma, bhAva adhyAtama anugata pravRtti, tehathI heya saMsArachitti. 17 -AtmaguNa-jJAnAdine zuddha upagamAM rAkhavA teja dharma-Atmika dharma che, nija AtmAnA te jJAnAdi guNene azuddha upage-parabhAvanA anusaravAthI nAza thAya te Avarita thAya te adharma che. nAma sthApanA ane dravyathI adhyAtma che, paNa kharuM-nizcaya nayathI--pAramArthika nayebhAva adhyAtma e che ke jJAnAdika zuddha upaga anusAra pravRtti ane tethI ja saMsArane cheda-nAza thAya ane siddhi prApta thAya. 71 janadharmamAM adhyAtmamArga bharyo che ema jaNAvI pikArI kahe che ke - 24 " ahe bhavya tu oLakhe jana dharma, jiNe pAmImeM zuddha adhyAtmamarma, alpakALe TaLe duSTa karma pAmIye seya AnaMda zarma-45 -ahe bhavya che--ahe devAnupriya! tame janadharma- jine bhAkhele dharma-nizcaya Atmika dhama-jJAnAdika zuddha 23 sarakhA bhagavadagItA vAkya "vA jina bAda - dho bhayAvahaH / 24 yazovijayajI kahe che ke 24 adhyAtma viNa je kriyA, te tanamala tela, camakArAdika yogathI, ema jJAnI bele. 125 gAthAnuM sImaMdhara sta* Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ LIV upayoga lakSaNarUpa dhama, aMtaraga sattAgate rahyA che--tene e LakhA tenI oLakhANa karA; jehathI--vastusvabhAva eLakhyAthI zuddha adhyAtmanuM ma--rahasya prApta thAya eTale AtmasvarUpa prakaTa thAya--vizeSamAM alpa kALamAM duSTa--du:khadAyI jJAnAvaraNIya AThe karmanA nAza thaI nityAnaMda, paramasukha prApta thAya. 72. A pAmavA AtmajJAnI munirAjanuM avazya avala khana ghaTe; tevA muninuM varNana kare che: ---- ranaya nikSepa pramANe jANe jIvAjIva, svapara vivecana karatAM thAye lAbha dIva, nizcaya ne vyavahAre vicare je munirAja, bhavasAyaranA tAraNa nirbhaya teha jihAja, 46 25 sarakhAve yazeAvijayajI. 25--jeha ahaMkAra mamakAranuM baMdhana, zuddha naya te he dahana jima iMdhana, zuddha naya dIpikA mukti mAraga bhaNI, zuddha naya Atha che sAdhune ApaNI--10 sakala gaNuM piTakanuM sAra jeNe lahyuM, tehate paNa parama sAra eha AniyuktimAM eviSNu vi miTe, duHkha savi vacana e prathama zuddha naya mAya tehane sadA pariName, jehane zuddha vyavahAra hIyaDe rame, malina vacce yathA rAga kuMkuma taNA, kahyuM, aMge Te--11 hIna vyavahAra citta ehuthI vi guNA--12 --300 gAthA sImaMdhara sta. DhAla. 16 nizcaya dRSTi hRdaya dharIjI, pAme je vyavahAra, puNyavata te pAmazejI, bhatrasamudranA pAra. seAbhAgI jina ! 55 -13pa.gAyA sImaMdhara sta. DhAla 5. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ LV vastu ta ramyA te niya, tatva abhyAsa tihAM sAdhu paMtha, tize gItArtha caraNe rahIe, zuddha siddhAMta rasa te lahi je. -sAta naya ( sApekSa tattvajJAna), cAra nikSepa, pramANa (pratyakSapakSa) Adi anusAra je jIva ajIva-navatatvAdinuM svarUpa jANe, sva-AtmaguNa ane para eTale pudagalanA dharmanI vaheMcaNa karatAM haMmeza svarUpalAbha thAya. nizcaya nayathI AtmasvarUpamAM daSTi rAkhI oLakhIne vyavahArazuddha vicare-zuddha kiyA -AcaraNAe pravarte evA munirAja nizcaya-vyavahArane upadeza de-nizcayadharma nirjarA hetu che, bAhya vyavahAradhama puNyabaMdhane hetu che-evA upadeza daIne bhavasamudrathI tAravAne jahAja-vahANa samAna jANavA. nirbhayapaNe-bhayarAhata jema vahANanuM AlaMbana karI samudrane tarIe tema AtmajJAnI munirAjane AlaMbI bhavya prANI saMsArane pAra pAme. -vastudharma-AtmadharmamAM ramaNa jeNe karyuM hoya te nigraMtha - graMtha vagaranA zuddha sAdhu, tarava-Atmatatvane abhyAsa kyAM hoya, jyAM sadAkALa teneja upaga varco kare te sAdhupaMtha-sAdhune mArga kahIe. mATe AtmasvarUpanA jANa evA gItArtha muninA caraNakamala sevIe ke jethI zuddha-nirmaLa yathArtha ni:saMdeha evA siddhAMta-Agama-jinavANIne jJAnarasa cAkhIe. 73. pagavijJAnIoe ganA cAritranI bhinnatAnAM kAraNa rUpe pAMca vibhAga karyA che. 1 adhyAtma 2 bhAvanA 3 dhyAna 4 samatA ane 5 vRttisaMkSaya. temAM adhyAtmanI vyAkhyA evI karavAmAM AvI che ke vRttiyukta prANI eTale samyodhapUrvaka aNuvrata athavA mahAvratarUpa yamene dhAraNa karanAra prANuM cityapUrvaka-ucita pravRtti jALavIpitAnA AgaLa vadhelA rUpane anurUpa mithyAdi bhAva saMyukta eTale maitrI, prameha, muditA ane karUNA e cAra bhAvanAthI saMyukta thaI, zivacanAnusAra--maharSioe batAvela AgamAna Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ LVI sAra tattvaciMtana karavuM te adhyAtma. devaca'drajInI dareka kRtimAM peAtAnuM tattvaciMtana jaLahaLe che. jyAM jue tyAM eja dekhAya che ne tethI temanI kavitA sAmAnya leAkane kilaSTa--nasamajAya tevI lAge te svAbhAvika che; temAM AvatA zabdo athagaMbhIra vA pAMDityamaya hAya ane te zabdonA samanvaya rUpenAM vAkayeA te zabdothI paNa vizeSa pAMDityamaya ane agaMbhIra ane, ne pachI te ekadama sahelAithI kavinAM vAkacA samajI na zakAya ane tene mATe bAlAvabeAdhanI jarUra raheja. A kAraNeja devacaMdrajIne ' adhyAtmarasika paDita devaca'drajI ' ema A nimayanA mathALe oLakhAvyA che. yajJezavijayajInA dravyaguNuparyAyarAsa paNa tenA viSayane aMge kaThina ane ekadama samajI na zakAya tevA svAbhAvika rIteja thAya tema thayA che. 74. bhASA hamezAM viSayane anurUpaja hAvI ghaTe; viSayanI gaMbhIratA ane viSamatAne laine te viSaya zabdodvArA ane teTalI sarala rIte samajAvavAnuM kArya kavinA--masta kavinA mAthe kAI lAvIne baLAtkAre mUkatuM nathI, paNa tenuM hRdayaja uchaLIne te viSayane anurUpa zabdonA AvirbhAva kare che ane tene pachI stavanAdi kAvyanuM mUtta svarUpa maLe che. devacaMdrajInAM cAvIzI ane vIzI--e stavanA lyAH temAM AvelA zabdoja evA che ke te temanA aMtaraMganI sthiti batAvI Ape che. te darekamAM parama zrutAbhyAsa, dIrghaciMtana, AtmayeAga sthaLe sthaLe khAI Ave che. anya svAdhyAyA--sajhAyAmAM paNa tevuMja jaNAze. vasata--DhArI ( adhyAtma ) 75 hArI be manAvI che ( 2--815 ane 2--823) temAM paNa AkhuM vasaMtanuM varNana adhyAtmapara laI javAmAM AvyuM che. pahelI hArI TUMkI che. Atmapradeza ra`gasthala anupama, samyagdarzana raga re Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat nija sukhake saraiyA, www.umaragyanbhandar.com 3 Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ LVII tute nijaguNa bela vasaMtara, ji sukhake sapaiyA. para pariNati ciMtA tachanijameM, jJAna sakhAke saMga re,-nija vAsa barAsa surUci kezara ghana, choTe parama prame re, AtamaramaNa gulAlakI lAlI, sAdhaka zakti vineda -nija mana sudhArasa pAna maganatA, bhajana sahaja svabhega re, riza ekatvatA tAnameM vAje, vAjiMtrasamukha ga re-nija zukaladhyAna herIkI javAlA, jAle karma kaThera re zeSa prakRti dalakhiraNa nirjarA bhasma khela atipera re-nija deva mahAjasa guNa avalaMbana, nirbhaya pariNati vyaktire sAne dhyAne ati bahumAne, sAdhe munanija zakti renanija sakala aga aleza sagata, nahi have siddha re (2) devacaMdra ANAmeM khele, uttama yuhi prasiddha -nija 76-bIjI horImAM vasaMta horImAM vaparAtAM sarva sAdhanene vistAra adhyAtmadaSTie karavAmAM AvyuM che. jina sevArthe pAIe ho zuddhAtama makaraMda:- tatvapratIti "vasaMtaRtu" pragaTI, gaI zizira kupratIta, duramati janI laghu bhAI ho, sadadha divasa vadI-jina, sAdhyarUci susakhA milI ho,nija guNa carcA "khela, bAdhaka bhAvakI niMdanA ho, budha mukha "gArika meha-jina prabhuguNagAna sumuMho, vAjitra atizaya tAna, zuddhatatva bahu mAnatA, khelata prabhu guNadhyAna-jina guNa bahumAna "gulAlaso' ho, lAla bhaye bhavi jIva, rAga prazastaka "dhamameM' he, vibhAva vikAre atIva-jina jinaguNa balameM khelate hai, pragaTaye nijaguNa khela, Atama ghara Atama rame che, samatA sumatike mela-jina. tatva pratIti "pyAle" bhare che, jinavANI "rasapAna, nirmala bhakti "lAlI jagI he, rIjhe ekavatA "tAna'-jina Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ LVII bhava vairAga 'amirazuM? hA, caraNaramaNu sumahaMta, samiti gupati 'nitA' rame hA, khele heA 'zuddhavasa'ta'-jina. 'cAcara' guNarasIyA liye hA, nija sAdhaka pariNAma, kamaprakRti arati gaI hA, ulasIta Amrata uddAma-jina sthira upayega sAdhana mukhe hA, 'picakArIkI dhAra'. upazama 'rasa' bharI 'chAMTatAM' hA, gaI tatAI apAra-jina. guNa paryAya vicAratAM hA, zakti vyakti anubhUti, dravyAstika avalakhatAM hA, dhyAna ekatva prasUti jina. rAga prazasta 'prabhAvanA' hA, nimitta karaNa upabheda nirvikalpa 'susamAdhime' hA, bhaye he triguNa abhedya-jina ima zrIdatta prabhu guNe hA, 'phAga' rame matimata parapariNAta'raja' dhAyake hA, nirmala siddhi 'vasaMta'-jina. kAraNathe kAraja sadhe hA, eha anAdikI cAla, devacaMdra pada pAice... hA, karata nija bhAva saMbhAla-jina. 77 AgamAmAM varNavelI sAdhucaryA zvetAM pAMca cama-vrata, tapa, svAdhyAya Adi niyama, indriyajaya rUpa pratyAhAra ityAdi je khAsa cAganAM agA che teneja sAdhujIvananA mukhya prANa mAnavAmAM Ave che. jainazAstramAM yeAga upara tyAM sudhI bhAra mUkavAmAM Avye che ke, prathama te jainazAstra mumukSuone Atmacintana sivAya anya kAryAmAM pravRtti karavAnI saMmatija nathI ApatuM, ane na Take pravRtti karavAnI AvazyakatA hoya te te nivRttimaya pravRtti karavAnuM kahe che. eja nivRttimaya pravRttinuM bIjuM nAma jainazAstramAM ' aSTapravacana mAtA' evuM che. sAdhujIvananI dainika temaja rAtrika carcAmAM tRtIya prahara sivAya bAkInA traNe praharamAM mukhyapaNe svAdhyAya ane dhyAna karavAnuMja vidhAna che " ( paDita sukhalAlajI. ' ceAgadazana ' ) cr 78 devaca drajIe aSTa pravacana mAtA ( pAMca samiti ane traNa gupti) para khAsa svAdhyAya suMdara ane ucca vicAra Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ LIX matha racI che. tenI ane pite vade ke - pariNati doSa bhaNI je niMdatA, kahetA pariNati dharma, gagraMthanA bhAva prakAzatA, teha vidAre he karma-surANunara. a5kriyA paNa upakArI paNa, jJAnI sAthe ho siddha, devacaMdra muvihita muni-vRMdane, praNamyA sayala samRddhi-suguNunara. te tariyAre bhAI te tariyA, je jina zAsana anusariyA, jeha kare suvihita muni kiriyA, jJAnAmRta rasa dariyAjIne0 viSaya kaSAya sahu parihariyA, uttama samatA variyALa, zIla saMnAha thakI pAkhariyA, bhavasamudra jala tariyAjIne0 samiti gupatizuM je paravariyA, AtmAnaMde bhariyAjI, AsavadvAra sakala AvayA, vara saMvara saMvariyAcha-te. 79 devacaMdrajIe gagraMtha vAMcyA vicAryA hatA. AgamAM cAga mATe dhyAna zabda prAyaH vaparAyelo che, pachI khAsa vegane viSaya dAkhala karanAra zrImadda haribhadrasUri che. "temaNe pAtaMjala yoga sUtramAM varNavelI yoga prakriyA tathA tenI khAsa paribhASAo sAthe jaina saMketanuM milana paNa karela che ane yogadaSTi samuracaya ( ke jenuM bhASAMtara ATha dRSTinI sajhAya tarIke yazovijayajIe karela che) mAM varNavelI ATha yogadaSTie te upalabdha samasta yogasAhityamAM navIna dizA che! pachI hemacaMdrAcAryanuM yogazAstra Ave che, ne temAM pAtaMjalanA yogAMge sahita temaja zubhacaMdrAcAryanA jJAnA vanA padasthAdi dhyAnanuM varNana che. pachI najara Thare tevA yogagraMtha racanAra zrI yazovijayajI che. vAMce adhyAtmasAra, adhyA paniSa ane 3ra batrIzIe temaja jJAnasAra, zAstravArtAsamuzcaya-gaviMzikA ane choDazaka-para TIkA, ne maharSi pataMjala yogasUtra para laghu vRtti. A sarva jaina prakriyA anusAra che. upAdhyAyajInuM zAstrajJAna taka kauzala ane yogAnubhava ghaNAM gaMbhIra hatAM. temaNe potAnI vivecanAmAM je madhyasthatA, guNagrAhakatA, sakSama samanvayazakita ane spaSTabhASitA batAvelI che Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tevI anya AcAryonI kRtimAM ochI najare paDe che." (pati sukhalAlajI.) devacaMdrajIe A graMze vicAryA jaNAya che; ne jainazAsa dhyAnapara vadhu bhAra mUke che tethI dhyAnapara pate paNa vadhu dhyAna ApyuM hatuM. dhyAnapara prIti. 80. dhyAna e rAjaganuM aMga che. dharmadhyAna ane zukala dhyAna e jainayogamAM rAjayoga che. adhyAtma ne dhyAnane arasparasa nikaTa saMbaMdha che. adhyAtmAgamAM tavaciMtana che, vAnamAM paNa tatvaciMtana che. lakSyane uddezIne prazasta artha thAya ane sUkSamadhathI sahita hoya tene dhyAnayoga kahe che. temAM ekAgratA AvatAM ghaNe uDe baMdha thaI jAya che. cittanA kheda udvegAdi ATha dene anukrame nAza thAya che. ane samatAga prApta thAya che. vyAvahArika daSTithI amuka vastuo ISTa ane amuka aniSTa che tevI kalpanApara vivekapUrvaka tavanirNaya buddhithI rAgadveSane tyAga te samatAga che. 81. devacaMdrajI vicAraratnasAramAM (1-883) "Atmasama avasthAna upagarUpa dhyAnadazA kevI rIte pamAya ?" e prazna upasthita karI uttara Ape che - mehavaza" jIva parabhAva anuyAyi pravRtti kare che. mithyA sukhanI tRSNAe bhUlyo thake saMsArabhramaNa kare che, jyAre mehasthiti ghaTe tyAre parapravRtti chuTe, ane jyAre parapravRtti TaLe tyAre viSaya thakI virakta buddhi thAya, ane ane teNe karI mane rAdha thAya, kema ke kAraNa vinA kArya banatuM nathI, manane bhamavAnuM keI kAraNa ke kAma na hovAthI te saMkalapa vikalpa sthAnA kare? jema tRNa vinAnI bhUmimAM eTale ukhara bhUmimAM paDele agni kene Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAne?-sthat potAnI meLe upazamI jAya che tema viSayavAMchA TaLavAthI mana pitAnI meLe ja thAya ane mana rUMdhAyAthI mananI caMcaLatA maTe, te vAre mana ekAgra thaIne AtmAne viSe pravarte.............e sUtre paNa cAritrane AtmapariNamaja kahIe chIe, paNa bAhya kriyArUpa nathI kahyuM......... tyAre zuddhAtmapaga avasthAnarUpa nirmaLa dhyAnadazAnI parama zItaLa zAMta sugaMdhinI anubhava leherIenuM AtmA AsvAdana kare, te sukha ApaNe pArgalika sukhanA bhIkhArIo zuM jANIe ? 82. devacaMdrajIne dhyAna upara ati prema hatuM. teparanA graMtha vAMcyA vicAryA hatA. zubhacaMdrAcAryanA jJAnArNava vagere parathI "dhyAnadIpikA catuSpadI " pite cha khaMDamAM banAvI che tene hetu A rIte jaNAvyo che ke - vRthA jANI jama taja, jAgo mikSa nimitta grahe rAjya samabhAvane, saMbhAlI nIja tatta. valI keNu upAya kari, janma jAta duHkha jAya, tRgaNa viSaya taNI prabala, prazame keNa upAya. pUjya teha gamAvivA, kAraNa kahIye graMtha, kari udhama apane kahuM, baMdha mekSane paMtha. ucI dhvani kari bhavikane, gurU che e upadeza jiNa Avenija zuddhatA, rahe na durgati leza. (1-55) 83. A A graMtha vAMcI manana karavA cogya che. dhyAna saMbadhI AgamasAramAM paNa TukAmAM tenA prakAra vigere batA vyA che. (1 lo bhAga pR. 48 thI 54). bhAvanA saMbadhI paNa tyAMja kahevAmAM AvyuM che. temaja "muni paMcabhAvanA'uttama prakAre varNavI che (bIjo bhAga pR. ~1 thI 92). A sarva uparathI devacaMdrajI prabala adhyAtmarasika hatA e nirvivAda che. temanA saMbaSamAM temaja temanA graMtha saMbadhI ghaNuM ghaNuM lakhIShree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ LXII kahI zakAya tema che ane thoDuM thoDuM lakhatA kahetAM paNa ghaNe vistAra thaI gayo che te bIjuM kaI bIja samaye ane sthaLe kahevA lakhavAnuM rAkhI vistArabhayathI ATaluM jaNAvIne atyAre saMteSa pakaDe che. 84. devacaMdrajI ghaNe prasaMge zuSka kavi lAge che. AnaMdaghanajI zAMta sAthe rasika kavi che, devacaMdrajInuM bahuzrutapaNuM che ane jJAnI kavi tarIke zAstranA kaThina siddhAMta saraLa bhASAmAM lAvavA devacaMdrajIe prayatna karyo che paNa temAM saMpUrNa saphaLatA maLI nathI ema mAre namra mata che. akho ema mAnato hato ke jJAnInI kavitA na gaNIza tevuM devacaMdrajI saMbaMdhe kahI zakAya. devacaMdrajIe bhakti kayAMka kayAMka gAI che paNa samuccaye tenAmAM vicAra ane buddhivAdanuM prAdhAnya che. A nibaMdhanuM mathALuM bAMdhavAmAM devacaMdrajIne paMDita kahelA che te khAsa hetupUrvaka ja che kAraNa ke tenA zabdo paMDitAIne vizeSa pramANamAM jhaLakATa mAre che. te zabdomAM, joIe tevuM suMdara-rasika kavine zobhAve tevuM padalAlitya sarvatra nathI-AnaMdaghanajI ne yazeviyAdimAM jevAmAM Ave che tevuM nathI. jenetara kavio paikI akhe, prItama, dhIre, bheje Adi sAthe devacaMdrajIne sarakhAvI zakAya paNa te karavAne prayAsa 'vistArabhayathI atra sevyo nathI. "akhAnI vANamAM saraLatA atizaya che-kaThina siddhAntanuM sUma pratipAdana che; paNa prItamanI vANu pAse akhAnI vANI zuSka lAge che. prItamanI paMktiomAM maLatI madhuratAnathI akhAmAM, nathI dhIrAmAM, nathI bhejAmAM ane nathI niSkuLAnaMdamAM. padalAlitya jeTaluM prItamamAM tathA dhIrAmAM che teTaluM akhAmAM nathI. prItama zAMta tathA zRMgAra rasamAM sarakhI zakti prakaTa karavA jAya che, paNa zRMgAranI chAyA tenA zAMta rasamAM paNa praveze che. prItamamAM jJAna ane bhakitanuM samAna baLa che, akhAmAM vicAraprAdhAnya che. bhejAmAM mama vANuM jabarI che ane ghaNe prasaMge kAra che. Ave che tevuM nathI. sana ne yazovijads Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ LXIII je eka sAdo niSkapaTI paramezvarane bhakta che. eka vicArazIla ane catura kavi che. narasiMha ane prItama paramezvaranA anugrahane Irache che. ane svAzrayI che, akhAmAM jJAnanI kaMIka khumArI che." (rA. na. de. mahetA.) -jue akhAnI vANInI prastAvanA) AmAM jaNAvelA dRSTibiMdutho devacaMdrajIno te jainetara kAvae sAthe temaja jaina kavio sAthe sarakhAmaNuM karI zakAya. narasiMha ane devacaMdrachanA pura gAmI che ne prItama Adi tenA pachI thayelA che. temanA hRdayano Azaya nayacakasArane ane je rIte jaNAvyuM che teja Azaya dareka bhAvika pitAnA hRdayamAM AlekhI rAkhe ne te pramANe vartana rAkhe te kalyANa mArga samajAya ne maLe - sUmabedha viNa bhAvakane, na heye tava patIti, tavAlaMbana jJAna viSNu, na Tale bhavabhrama bhIti. 1 tava te Atma svarUpa che, zuddhadharma paNa teha, parabhAvAnuga cetanA, kaha che eha 2 tachaparapariNatiramANutA, bhaja nija bhAva vizuddha, AtmabhAvathI ektA, paramAnaMda prasiddha. 3 syAdavAda guNa pariNamana, ramatA samatA saMga, sAdhe zuddhAnaMdatA, nirvikalpa rasa raMga. 4 makSa sAdhanataNuM mUla te, samyagdarzana-jJAna, vastudharma avadha viNa, tusakhaMDana samAna. Atmabodha viNa je kyiA, te te bAlacAla, tatvArthanI vRttimeM, je vacana saMbhAla 6 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ LXIV ratnatrayI viNa sAdhanA, niSphala kahI sadIva, lokavijaya-adhyayanameM, dhare uttama jIva. 7 Idriya viSaya AsaMsanA, karatA je munaliMga, khatA te bhavapakameM, bhAkhe AcArAMga. Ima jANI jANI guNI, na kare pugala Asa, zuddhAtma guNameM rame, te pAme siddhi vilAsa. satyArtha nayajJAna viNa, na haiye samyajJAna, satyajJAna viNa dezanA, na kahe zrI jina bhANa. 10 vakatA zrAtA nathI, zruta-anubhava-rasa pIna, dhyAna dhyeyanI ektA, karatA zivasukha lIna. 11 1-187. A pachI teozrI kahe che ke - Ima jANI zAsanarUci, karaje zruta-abhyAsa, pAmI cAritrasaMpadA, laheze lIlavilAsa , 1-188. 86-chevaTe AgamasAramAM (1-5) je gAthA zrImadda devacaMdrajIe ApelI che te gAthA dareka sujJa vAcakane bhaLAvI mAruM vaktavya vizeSa na vistAratAM hAla huM zAnta thAuM chuM - jaM sakaM taM kirai, ahavA na sakei tahaya sadvahai / sadahamANo jIvo, pAvai ayarAmaraM ThANaM // -je banI zake te karaje, athavA je na banI zake te tathA prakAre saddavahae-zraddhA rAkhaje. saddavahaNa-zraddhA rAkhanAra jIva ajarAmara sthAna pAme che. vIrAta 2451 Azvina zukla aSTamI. ) saMtacaraNopAsaka. tavAvAlA bIlDiMga trIje mALe - mohanalAla dalIca dezANya. lohAra cAla muM . U bI. e. ela, eya bI. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ OM aInamaH mahopAdhyAya zrImad devacandramahArAja ane tatkRtapustako. zAnadarzanadhAritra-vyaktarUpAya yogine zrImate devacandrAya, saMyatAya namonamaH dravyAnuyogagItArthI, vratAcArapramAlakaH devacandrasamaH sAdhu, rarvAcIno na dRzyate. // 4 // vAcakasya pahArAgI, sarvanopakArakaH saMpati yasya sadgranyai, stattvabodhaH prajAyate // 5 // AtmodgArAmRtaM yasya, stavaneSu prahazyate trividhatApataptAnAM,-pUrNazAntipradAyakam AnandaghanagItArtha-padastavanapUjakaH gacchekharataretasya, samAko'pinayogirAT // 7 // mAtmazamAmRtasvAdI, zAstrodyAnavihAravAn yaskRtazAkhapAyodhau, snAnaMkurvanti sajjanAH // 8 // sidAntapArahavA yo, guNAnurAgizekharaH mAdhyasthyaMyasyasacite, tasmai nityaM namonamaH // 9 // gurjaroyAca sorASTra, medapATeca mAlave, lATadezeca paJjAve, marudeze svapAdataH // 10 // vihArAmakRtAnake, lokAnAM boghahetave zAnine devacandrAya, pUrNapremNA namonamaH // 11 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMbhRta antarAtmA ya, AtmAnubhava vedakaH apramattadazAyogI, jinendrANAMmasevakaH bhutAgamamalInAya, bhaktAyatrahmarAgiNe cidAnandasvarUpAya, sarva saMtrasyarAgiNe dhyAnasamAdhiraktAya, vizvatranyAyasAdhave zrImate devacandrAya, pUrNaprItyA namonamaH jaina saMghasya sevAye, sarvasvArpaNakAriNe zrImate devacandrAya zuddhAtmane namonamaH bhArata jainasaMghe yaH, prAdurbhUto mahAmuniH mohatamovinAzena, devacandro hibhAskaraH zItalaH sarvalokAnA-mAntarazAntikArakaH kSamApRthvIsamA yasya, gAMbhIrya sAgaropam // 17 // dhairya merusamaM yasya, gaMgAvannirmalaM manaH tasmai zrIdevacandrAya pUrNaprItyA namonamaH kAyo dharmamayoyasya, vanazva vizvapAvakam mana AtmanisaMlagna mAtmAlInaH prabhausadA tasmai zrIdevacandrAya, tyAgine dharmarAgiNe namaH zrIvizvapUjAya, vizvakalyANakAriNe // 20 // bhAvamegha svarUpAya vizvopagrahakAriNe namaH zrIdevacandrAya siddhAMtapAragAmine sarvagaccheSu mAdhyasthyaM yasya satyaM pratiSThitam tasmai zrIdevacandrAya, pUrNaprItyA namonamaH svaparagacchamAdhyasthyaM yasya jJAnena zobhate sarva gacchasa ! zrImad! devacandra namo'stute // 23 // // 21 // // 22 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com " // 12 // // 13 // 11 28 11 // 15 // // 16 // // 18 // // 19 // Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tapAgacchIyasAdhubhiH sArdhaM maitrI pravartakaH . . Adarzo devacandro'bhUt sarva sAdhu ziromaNiH // 24 // devacandranagranyAn , stuve'haM bhaktibhAvataH amRtasAgarA yatra, vidyante mukhakArakAH // 25 // guNAnurAgayogena, devacandramahAmuneH stutiHkatA tapAgacche, buddhisAgaramUriNA // 26 // guNinAM guNarAgeNa, vyaktAbhavanti sadguNAH doSAstyAjyA guNAgrAhyAbhApate buddhisAgaraH // 27 // le. buddhimAgarasUri. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thAganiSAdhyAtmajJAnavira jainAcArya zrImada phuddhisAgara sUrIzvara caraNasaroje namaH zrImavacandrajInuM jIvanacaritra. vipakAraka vimaladilanA, saMta purU virala che; adhyAtma jJAnI masta tyAgI, hRdaya jevAM sarala che. gI samartha mahAkavi, yaza vizvamAM jasa vimala che. adhyAtma jJAna divAkara, tapatija tenAM tarala che. zrI sakalasaMta suvaMdamAM, yaza caMdra sama jasa amala che. maNimaya mahAjJAnI supAThaka, seva caraNe namana che. pAdarAka2, Ama, * * * * :::: * * * * *::**** * * * * * * * * ::: : hAna purUnA janma hamezAM vizvanA kalyANa ane sadharmanA pracArArtheja hoya che, gaganagAmI garUDanI jema saMtamahAtmAo vizvamAM lapakArArtheja jI vicare che, jIvana dhAre che, ane nijAtmAnA ArAdhane sAdhya sAdhI A parizyamAna vizvamAMthI vidAya le che. jJAna kiyA dharma ane siddhAMtanA uddhAra karanAra mahAtmAo A bhUminA bhUSaNa samAna gaNAya che. teo mAnane AdhyAtmika, Adhibhautika, Adhidaivika sthitie laI jaI AtmArAdhana karAvatA karAvatA yAvat mukita mArga pradarzaka banI zake che. saMte, hRdaya, AtmabaLa, lekhinI ane pavitra prabaLa divya vANIvaDe vizva ane vizvavAsIonA uddhArArtheja kamarakasI vizvamAM ubhA hoya che. vizvaprema, karUNA, dayA, saralatA, samAnatA ane parama zAMtithI bharelAM netrakamalayugala dvArA vizva kalyANanI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parama javalaMta jatinI dhArAo varasAvatA vizvamAM vicaratA mahA adhyAtmajJAnI-prakhara tyAgI tapasvI, saMta kavio, jJAnIe, vivecake, upadeSTAonA caraNamAM te mastaka name che. anya zuM? AvAja uttama koTinA saMta mahAtmAo paikI jena dharmanA kharatara gacchIya, adhyAtmajJAna gagana dinamaNi paMDita pravara kaviratna aneka mahAna tava jJAnagraMthanA racayitA zrImad devacandrajI mahArAja aDhAramA sakAmAM pRthvItalane pAvana karatA hatA. bhArata varSanA ghaNAka bhAgomAM sadadharmanA pracArArthe paribhramaNa karI tene jANa banAvI janAra, atrathI sthala de cAlyA javA chatAM amegha graMtharAzavaDe akSaradeha jIvaMta evA zrImada devacandrajI mahArAjanuM sAvaMta jIvana caritra zodhavA aneka prayAse sevavA chatAM te anupalabdhaja rahela, ane tethI vartamAnakALe maLI AvatA zrImadanA adhyAtmajJAnanA ucca koTinA graMthomAM zrImade kADhelA vANInA udagAro temAM vahI jatA jJAnasAgaranA vigavALA kAvALA vaheLIAonA rasAsvAda pasthI temanuM jIvanacaritra doravAnA prayAsa karyA hatA ane te uparathI vi. saM. 1980 nA caitra mAsamAM bhAvanagara khAte bharAyelI gurjara sAhitya pariSadanA sakSama adhivezanamAM vAMcavA niba dharUpe zrImadanuM jIvana caritra taiyAra kareluM. chatAM temAMye A prakhara tatvajJAnI, alakha masta kaviratna sAhatya dharma ane jJAnanA ananya upAsakanA janma ke svarga gAmananAM cokkasa samayanAM nidAna hetAM thaI zakayAM. daramIAna sUtakhAne jaina sAhitya pariSadbharAI ane te pariSade karelA jainasAhitya prakAzananA trIjA TharAvamAM samarthanamAM zrI adhyAtmajJAna prasAraka maMDaLe jainagraMtha gAIDa taiyAra karAvavA mATe bhinna bhinna bhaMDAronI yAdI karavA mANasa rekela te dvArA zrImada devacaMdrajInA ziSyanA ziSya zrI kaviyaNa saMsAthI lakhela zrI devavilAsa rAsamaLI AvatAM zrImadanA jIvanacaritra para Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ghaNe prakAza paDI zake. je parathI vaLI vadhu pratIta thaI zakI ke zrImad jainadharmanA mahAna upadeSTA, ananya AtmajJAnI, jainadharma saMrakSaka gItArthajJAnI, mahAna adhyAtmI, samAna daSTi paMDita kavaratna aneka mahAgraMthanA racayitA saMta munirAja hatA. temaja temanAM janma svargagamanAdikanI hakIkate paNa maLI AvI. A uparathIja A jIvana caritra punaH AlekhAya che. AbhAra. A jIvana caritra AlekhanamAM mukhya upakArane mahArA paramepakArI, zrImadda devacaMdrajInA guNAnurAgI, adhyAtmajJAnI paMDita kaviratna AcArya mahArAja zrImad buddhisAgarajI sUrIzvarajI tathA mahArA adhyAtmajJAnarAsika pUjya pitAzrI vakIla mehanalAla hiMmacaMda e bene che. A saMbaMdhI vistRta vivecana meM pUrve lakhela "zrImada devacandrajI temanuM jIvana tathA gurjara sAhitya " e nibaMdhamAM Apela hovAthI atre te saMbaMdhI ullekha karyo nathI. paNa A banne paramepakArakene AbhAra mukta kaThe mAnyA zivAya atra huM rahI zakatuM nathI. - saMbhava che ke hajIpaNa vadhu prakAza pADanAra sAhitya upalabdha thAya temaja A lakhANamAM paNa truTio rahI jAya, to te mATe huM chamastha hovAthI sajanenI kSamAyAcI, mane mArI truTio mATe sajane sUcanAo Apaze to tevA sajIne ne AbhArI thaIza. janmasthaLa. mahApurUSanA janmathI-janmabhUminuM gAma, pAvana thaI paMkAya che-vizve tenuM nAma. mahApurUnAM janmasthaLa pavitra evaMdanIya che. e puNya bhUmionAM yazagAna satparUnA prAkaTayathI ja gavAya che. suvarNa mRttikAmAMthI ane rane kelasAnI khANamAMthI jema prakaTe che temaja prAtaHsamaraNIya bAla brahmacArI zrImadda devathajIne janma puNyaka bhArata varSanA marU sthaLa mAravADanA vikAnera Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zahera pAsenA eka ramya ( caga ) gAmamAM thayeA hateA. mAravADamAM ghaNA narapuMgavo prakayA che. vIratva aDagaTeka pavitratA, rASTraprema prakhara Atma tyAga, satItva saMrakSaNamATe dehanAM balidAna ane dharmabhAvanA mATe sajjaDa sadbhAvanA Adi guNAvALA narake sarIe ane zrI nArIsiMhaNeAthI vibhUSita evA masthaLane zrImade peAtAnA prAdurbhAvathI alaMkRta karyuM hatuM. A jANI mAravADa te mATe magarUra banI raheze. tatsamayanu mAravADe. devavilAsanA varNana parathI tatsamayanuM eTale aDhAramA saikAnu" mAravADa kevI jhAheAjhalAlI bhAgavatuM hatuM, temaja tyAM jainadharmanI jayeAti kevI javalaMta haze tenuM nidarzana nIcenI kaDIAparathI thaI zake che. marUsthala deza tihAM suMdarU. tehame vikAnera daMga. tehane nikaTa eka ramyatA, grAma ake zubha caga. riddhivaMta mahAjana ghaNA, riddhe karI samR; amArI zabdanI gheASaNA, sukhiA jana subuddhi. vi vi2 sAM. vi vi0 3 sAM. de vi. pR. 7. AvA mAravADa deza e zrImadnI janmabhrAma hatA, ane zrImade e bhUmine pUchu premathI upakAra buddhithI vAraMvAra vicarI tene vibhUSita karI hatI. zrImadanuM janmabhUminuM gAma paNa atiramya, kudaratanA anupama sAdavALu hovuM joIe. jemAM mahAjana ghaNA riddhivaMta, samRddha temaja amArI zabdanI udghoSaNA karAvanAra dharmiSTha, sattAvAn purUSanuM baneluM hovuM joIe. nahita zabda ghoSaNA karAvavAnuM duSkara kArya karAvI zakavA amArI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAmAnya jana samudAya zaktimAna thaI zake nahi. rANA pratApane Teka TakAvI rAkhavAmAM tathA tene svataMtratAmAM ja rahevAmAM mukhya kAraNabhUta bhAmAzAne temaja rADeDa durgAdAzane prakaTAvanAra vIra bhUmi eja ApaNuM cAritranAyakanI janmabhUmi hatI ane emAM prakaTela vIra, kamarAyathI yuddhakarI vijyI thAya. zrImadrane janma. vizva kalyANane mATe, virala vibhUti avatare, dharma paritrANane mATe, jIvana pRthvapaTe dhare, mAta paNa puNyazALI je divya svapna jue are, janma pAmI mahAtmAo, jagane dhanyaja kare. ( zrA; mada devacandrajIne janma suprasiddha esavALa jJAtimAM thayuM hatuM. temanuM gotra luNiA hatuM. temanAM mahA bhAgyazAlI mAtA pitAnAM nAma dhanabAI tathA tulasIdAsa hatAM. temanI prasaMzA karatAM kavi paNa kahe che ke - ezavaMze jJAti jANIe, lUMNie getra sujAta. vi. sahAzrI tulasIdAsanI, dharmabuddhi vikhyAta. vi. 4 sA. tulasIdAsanI bhArayA, dhanabAI punyavaMta vivekI. vi. zIla AcAre zebhatI, satyavaktA kSamAvaMta. vi. 5 sA. de. vi. pR. 8 kharekhara! mahApurUnAM janakajananI paNa bahuM zubhaguNae alaMkRta, zIlavaMta, satyavaktA, kSamAdi subhalakSaNe vaDe vibhUSitaja hoya che. vaLI A banne patipatnImAM prIti paNa uttama ane pArAvAra hatI. teNuja dharmamArgamAM prItivaMta tathA lakSmI vyaya karanAra hatAM. daMpatI prIti paraMparA-dhame kharce dAmaH de. vi. pR. 8 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A daMpatImAM saMpa, prIti. AnaMda ane zAMti bharyA jIvananI kevI paraMparA haze te uparokta paMktiothI sahaja pratIta thAya che. jyAM svabhAve kaleza kusaMpa aprAni svArthanA jhagaDA jAmelA rahe che tevA daMpatI ne AvA uttamottama putra ratnanI prApti saMbhavatIjanathI, paNa satya tathA svAbhAvikaja vizuddha prema, dharmabhAvanAnA page raMgAI, ekatAnA anahada AnaMde jaDAI sArika jIvane jyAM javAnuM hoya tyAM ja AvA suputra ratnanuM prAkaTaya saMbhave che. zrImanAM mAtApitAne gurUbhakita para paNa ke utkaTa prema hate te kavi paNa kahe che - anukrame gurutihAM AvIyA, vAMdavA daMpanI nAma. vi. dhana bAI zrI gurUne kahe, zuNe gurU suguNanuM dhAma. vi. sa. 8 patra vacce jeha mAhare, harAvIsa dharI bhAva. vi. yathArtha vayanI japanA. mugurue jA prastAva. vi. sAM. 9 de. vi. pR. 9. puNyazALI, dharma bhAvanA vALA manuSyone ja sadgurU para AMtarika ulAsa bharyo premabhaktibhAva ubharAya che. dhanabAI zrIrAjasAgarajI vAcakajIne vaMdana karavA Avela che, tyAM dharmazravaNane pariNAme, putra paramapada pAme evA uttama sthaLe, gurU caraNe arpaNa karavAne saMkalpa karI te gurUne jAhera kare che. putra para mAtAne prema ane meha te vizvavikhyAta che. jagaparanA koI paNa dezanI mAtAne putra prema nyuna nathI sAMbhaLe, chatAM paNa putrane tenA pAralaukika hitArthe guru caraNe sAMpavAnA dhanabAInA saMkalpathI tatsamayanI bhAgyazALI lalanAonA Adarza svArtha tyAganI paraMparA spaSTa thAya che. mevADa mAravADanA uddhAraka durgAdAsa bhAmAzA Adi nIti vizArada. dhama mUtisamA kamavIranI pUjya jananIonAM jevAMja dhanabAI hatAM, potAnA putra para sAMsArika meha ghaTADIne tene amarakaravA gurUcaraNe soMpavAnA saMka9pamAM putra prema ane apUrva tyAga spaSTa thAya che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tatpazcAt gurUzrI vihAra karI jAya che. ane, garbha pratipAlana karatAM jIvana dharmArAdhanamAM vitAvatAM dhana bAIne-- zubhayoge zubha muhurte, supana laghuM ekadIna, vi. sa. 10 zayyAmAM sutAM thakAM, kiMcit jAgrat niMda. vi. merU parvata upare, mIlI cosaTha Inda. jina paDimAne occhavakare, milIyA devanAvRda. vi. arcA karatA prabhutaNI, ehavuM supane dITha. vi. airAvaNa para besIne, detA sahune dAna. vi. sa. 12 ehavuM supana te dekhIne, thayA jAgrata takAla. vi. arUNodaya thayo takSiNe, manameM thaye ujamALa. vi. sa. 13 de. vi. pR. 10 AvuM uttama svapna Ave che. zubhAge zubha muhUrte, pAchalI rAtre keka jAgrat suSatijevI avasthAmAM "merU girivarapara cesaTha IndramaLI jinapratimAne utsava kare che. devAnA vRMda prabhune arcA kare che. tathA airAvata hAthI para besIne sahune dAna de che." AvuM uttama svapna joIne dhanabAI jAgRta thAya che, ne tatkALa arUNodaya thAya che. pote tanamAM bahuja raLiAta thaI amedane pAme che. mahAna purUSanA prAkaTayanAM A pUrva cinho che. ane e svapna darzana pramANe ja zrImadda (dhanabAInA putra) tevAja prakAre pRthvItalane pAvana karI aneka bhavyajIne, saMyama rUpI hAthI para besI adhyAtma tattavajJAnanuM mahAdivya dAna detA detA, AtmAnuM ArAdhana karatA karatA ucca padArUDha thaI gayA che. eja batAvI Ape che ke zramadunAM mAtAne Avela uttama svapna satya ane sArthaka hatuM ja. rakhATa uparokata zubha svapna joI jAgRta thaI pUrNa pramodane pAmatAM dhanabAI te sundara svapna kone kahI saMbhaLAvavuM tene vicAra karavA lAgyAM. je koI apAtranA sAnidhyamAM te divya svani kahI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kI kutarAna e temane potAnI bhAvanA janana saMbhaLAvAvAtAM Ave te tenuM phaLa pUrNapaNe prApta na thatAM alpazeja maLe. jema eka jaTile svapnamAM potAnA mukhane viSe caMdrapravezate je. ne svapna keI apAtrane kahetAM teNe tenuM phaLa miSTa bhajananI prApti kahI ne emaja thayuM. Ama vicArakarI yogya pAtra zodhatAM hatAM tevAmAM sadbhAgye vihArakaratA karatA mahA zrI pUjya zrI jinacaMdrasUrijI tyAM padhAryA. zrImanAM janaka jananI temane vAMdavA tyAM AvyAM, ane bhakti bhAvapUrvaka vaMdana karI dhanabAIe sUrijIne pote temane pitAne hAtha joyA vinaMtI karI. temaNe zrutajJAna AdhAre garbhamAM rahela putrane bahuzubha lakSaNavaMta dekhe. ane tenuM bhaviSya dhanabAIne jaNAvyuM. te pachI pitAne Avela svapna sUrijIne nivedana karI phaLa pUchatAM aneka zubha AtmaguNe vibhUSita mahAtyAgI putra ratana temane thaze ema phaLa kahyuM. paNa te putraratna nidhAna temanA jevA raMkane tyAM raheze nahIM ema jaNAvI vicarI gayA, te pachI pUrNa samaye saM. 1746 mAM dhanabAIne putra janme. lAlanapAlana karAtA te putranuM nAma devacaMdra rAkhavAmAM AvyuM, ane ATha varSanI zizuvayamAM te temaNe jJAnanA pATha bhaNavA mAMDayA, ane putranAM lakSaNa pAraNAmAMthIja prakaa thavA lAgyAM. gurUcaraNe arpaNa. evAmAM pRthvItalane pAvana karatA vicaratA vicaratA zrImad rAjasAgarajI pAThakajI tyAM padhAryA, ane tethI zrImanAM mAtApitA gurUzrIne dekhI ghaNAMja haryAnvita banyAM, ane putra janmanI hakIkata kahI. temaNe bahu guNayukta bAla ziromaNi zrI devacaMdrane gurUcara mukaye. A zubha lakSaNavaMta bhavyAtmA devacaMdrane joI harSita banI gurUzrIe tene aMtathI zubhAziSa daI ami najhara vavI. A prasaMge harSavaDe pulakita aMgavALAM te banne pati panIe gurUdevane te divya bALaka vaherAve. gurUdeve paNa bhavi. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 SyamAM ghaNA lAbhane dekhI dharmalAbha kahI tene brahmaNa karyAM. Ama A devacaMdrarUpI amUlya ratna vAcaka zrIrAjasAgarajIrUpI kuMdanamAM jaDAyuM, kanaka ratnanA suryAga thayA, jene pariNAme e ratna vizva prakAzata anI uDayuM. dIkSA. devavilAsanA raciyatA zrI kaviyaNe devavilAsamAM vAcakazrI rAjasAgarajIne ' kAvida maiM ziratAja ' evuM birUda ApyuM che. teozrIe yAgya pAtra jANI zrI devacaMdrane dIkSA ApavAnA vicAra karyA. mukti mArganA daravAnI cAvI samAna sacama ratnane yAgya jANI te vicAra, zrIsaMghane prakaTapaNe jaNAvyeA. zrIsaMghe paNa gurU mahArAjanuM vacana pramANa karI bhAre ADaMbarayukta aneka mahAtsavapUrvaka sa, 1756 mAM mAtra 10 varSanI kumaLI vayamAM gurUzrI rAjasAgarajIe A bAla ziSyane laghu dIkSA, saMgha samakSa ApI temane kRtArtha karyA ane pAte kRtA thayA. jANe bhAratavarSane eka mahApurUSanuM dAna karatA hoyane? temaja zrImad devacaMdrajIne muktimArgane dekhADavAnA saMketa karatA hAya tema ane aneka bhavyajIvAne hitakara tathA aneka gRhana AtmajJAna tathA adhyAtmajJAnagraMthAnA praNetA sarasvatIputra jevA A purUSa ratnane joI pramAda dhAratA hoya tema maheAtsavamAM naranArIA deva devIAnI mAphka harSa pAmyAM. A avasare bhArata varSanA jaina saMghane eka aNumUla vidvatna-utkRSTa kavi samatha paDita lAlyA. te pachI zrAjinacaMdrasUrie zrImad devacaMdrajIne vaDIdIkSA ApI rAjavimaLa nAma sthApyuM, paNa mULa devacaMdra nAmaja prasiddha tA thayu. zrImad tapazcAta zuddhAcArathI dIkSA prati pAlana karatA vicaravA lAgyA. sarasvatI maMtranI ArAdhanA tathA prasannatA. zrI rAjasAgarajI mahArAja have A bhAgyazALI ziSyaratnathI ( rAjavimaLane ) devacaMdrajIne hita karanAra evA vicAra Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karavA mAMDe. kaI rIte zrI devacaMdra utkRSTa adhyayana karI vizva vikhyAta thaI potAnA AtmAnuM hita sAdhI zake ? A vicAra karatAM karatAM vicAra khuryoke devacaMdrane je sarasvatI maMtranuM ArAdhana karAvI zakAya te ghaNuM ja uttama. ema dhArIne sundara veNAtaTaparanA velADu gAmanA eka bhoMyarAmAM zrI devacaMdrajIne rAkhIne temanI pAse vAcaka zrI rAjasAgarajIe ekAgracitte zrI sarasvatInI ArAdhanA karAvavA mAMDI, ane bhAgyazALI evA zrI devacaMdrajIe paNa pitAne atizaya hitakara evI A ArAdhanA prasanna ane eka cite karavA mAMDI. pariNAme zrI zAradAe A bhaktanI ekAgra ane zuddha bhaktithI prasanna thaI tenI jInhA vAsa karyo. A pachI zrImada vizeSa udyama ane bhAva pUrvaka abhyAsamAM dattacitta banyA, ane sadagurU zrI rAjasAgarajI pAThaka, abhyAsamAM hemane skAyakavA lAgyA. ane sarasvatI prasanna thatAM tattvajJAnanA vikaTa adhyayanamAM paNa zrImadda devacandrajInI tIvratA atizaya vRdhiMgata thaI zAstrAvyAsa, - have zrImade zAstrAbhyAsa karavA mAMDaze. prathama vaDu Avazyaka ane jenalInuM pUrNa tathA Adhyayana karyuM. tatpazcAta zrIna vIrajInezvare bhAkhelAM sUva siddhAMta avagata karI lIdhAM. jethI karIne mithyAmata TaLatAM svamAga poSaka banyA. A badhu zIkhI praDha banyA pachI anya darzananAM zAstra jeyAM. vyAkaraNa. paMcakAvya, Adi aneka zAkhAnAM adhyayana karI tenA ane anya svarUpamAM jANI lIdhA. Sadha kAvya, nATaka, nyAtaSa joyAM. tathA zIkhI lIdhAM, aDhAre kapa, kaumudI, mahAbhASya piMgaLa. svarodaya, Adi tamAma upayogI sAhitya graMtha zIkhI lIdhA. vaLI tavArtha, Avazyaka bRhadavRtti, kalikAla sarvajJa zrImada hemacaMdrAcAryajI viracita yoga zAstra Adi aneka graMtho, zrI haribhadrasUri tathA zrI yazovijayajI virAsata tamAma mahAgraMthanuM adhyayana karI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lIdhuM. cha karmagraMtha, kamaprakRti zAstra ( kammayaDI ) padravya, Adi jaina AmnAyanA tamAma jANavA bhaNavA yogya graMthe jANe sakala zAstra pAraMgata thayA. A ane anya bhaNavA gya zAstragraMtha tathA bhASA sAhitya, tattvajJAna. adhyAtma jJAna, kAvya, alaMkAra, AditamAma prakAranAM zAstrAzIkhI pUrNatayA paMDita thayA ane devavilAsanA racayitA zrI kaviyaNa devavilAsamAM kahe che tema - sikala zAstra lAyaka thayA ho. jehane thayuM maI suI jJAnare. de. vi. pu. 17 zrI devacaMdrajIne matijJAna ane zrutajJAna thayAM. pUrvakamanI prabaLa zubhasattA pUrvakane pazama, gurUkRpA, sarasvatInI pUrNa prasannatA tathA akhalita zAstrAbhyAse udyama ATalAM vAnAM jene upalabdha che evA zrI devacaMdrajI mahApaMDita kavirAja adhyAmajJAnI ane temAM zI navAI? ane uttama pazamane lIdhe matizruta jJAna prApta kare te svAbhAvika gaNAya. zrI rAjasAgara svargagamana. vi. saM. 1774 mAM zrImanA gurUdeva vAcaka rAjasAgarajI svargavAsI thayA, ane zrImad A gurUvirahane ghA sata lAge. gurUbhakta ziSyane ja gurUvirahanA kaSTanI khabara paDe che. vaLI turtAmAMja eTale saM. 175 mAM pAThaka jJAnadharamajI paNa svargavAsI thayA. Ama A beu pAThakanA svarga gamanathI zrImadda jANe ekalA banI gayA hoya tema thayuM. zrI dhyAnadIpikA catuSpadI, vi. saM. 1766nA vaizAkha mAsamAM paMjhAbamAM mulatAna naga2mAM zrImade dhyAnadIpikA catuSpadI nAmane dhyAnaviSaya para advitIya graMthara, A graMthamAM zrImade dhyAnanA tamAma prakAra, tenAM sAdhya upakaraNene vyaguNa paryAyathI ghaTAvI kevA muni yAte Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhyAna karanAra dhyAna yogya gaNAya, samyag jJAnadarzana cAritranu svarUpa, paD-dravya, navatattva nirUpaNa, brahmacaya svarUpa, Adi aneka uttamAttama viSayAnAM vivecana karI dhyAnanA dIpaka prakaTAvavAnI utkRSTa sAmagrI bhavijanA mATe taiyAra karI che. yamaniyama Asana prANAyAma dhyAna dhAraNu samAdhi sAde dhyAnamAM skula ane sUkSma svarUpA ghaNAja vistRta vivecana pUrvaka padyabaddha varNavyAM che. vyavahAra ane nizcayathI bahirAtmA, aMtarAtmA ane zuddhAtmAnA prakAra batAvI, kayA zuddhAtmA dhyAnane yAgya hAya ? dhyAnanuM zuddha satya saMpUrNa svarUpa kevuM hoya ? dhyAna zAnuM karavAnuM che ? AtmA kayAre kevA yAnathI paramAtmA thaI zake ! A sarva bAmatAnA smATa ghaNIja uttamarIta A graMthamA zrImade vijanAnA hitArthe karyo che, ane chevaTe zuddhAtama dhyAnanA prAtapAdanamAM--nija zuddhAtama dhyAnane dhyAvA. ema jaNAve che. dravyaprakAza, sa. 1767 nA pASa mAsamAM zrImadde hindI bhASAmAM - vikAnera nagaramAM dravyaprakAza graMthanI racanA kIdhI. A graMtha vraja bhASAmAM racavAmAM AvyA che, emAM AtmAnuM paramAtmAnu svarUpa tathA jIvanuM svarUpa batAvI mukhyatAe chae dravyanu svarUpa ghaNAja vistAravALA vivecanapUrvaka carcavAmAM AvyuM che. nayanuM svarUpa bahuja suMdara rIte khanAvavAmAM AvyuM che. dravyaguNa paryAya, jIvapudagala kathana, aSTakama vivaraNa, tenA nivAraNanA upAyA, navatattvanuM svarUpa, syAdavAda svarUpa, Adi aneka mahutvanA praznA adhyAtmika draSTi temaja vyavahAradraSTie tathA nizcayadraSTie carcA che. vrajabhASA ( mAnI ) bahuja suMdara hAya che. temAM paNa AvA gahana viSayarUpI sUtramAM jJAna ane dravya nayatattva nikSepA pakSa pramANa Adi AtmasuvAsa varatAM puSpA guthI Atma sAdhaka bhavyAtmAMnA kaMThamAM te upakAra buddhithI arpaNa karavAmAM Avela che tethI tenI sundaranA hujhArA ghaNI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vadhI jAya che. A badhA viSathI bharele Aye dravyaprakAza savaiyA ekatrIsA dehA-copAI-savaiyA, tevIsAmAM padhabaddha racanAmAM ra che-tenI vAnagI DIka nIce ApI che. ropAI karama karamakI rajAM nyArA, je dhyAhi cetanakI dhArA, lahe nitya pada teha anaMta. syAdvAdayuta saMta mahaMta. jerase rajaju sara5 bhramamAne tye ajAna mithyAmati ThAne. deha buddhike Atma pichAne, yAte bramahetu pasAre. graMthamahimA varNana. savaiyA ekatrIsA parasu pratIta nAMhi, puNya pApa bhItinAMhi, rAgadeSa rItinAMhi, Atama vilAsa hai. sAdhakake siddhi haiki, bu kubuddhi haiki, rijeke riddhijJAna bhAnake vikAsa hai, sarjana suhAya kuja, caMda kyuM caDhAva haiki, upasamabhAva yAmaM Adhaka. ullAsa hai, anyamata aphaMda, baMdata haya devacaMda, ese jena AgamameM -dravya ke prakAza hai. saMvata kathana. vikrama saMvata mAnayaha, bhayalesyAke bheda, zuddha saMyama anumadike, karI Asavake che. ( 1767 ) ekaMdara-dravya prakAzamAM evA mahatvanA jJAnAmRtanA sAgara uchaLe che ke tenA vAcanane anubhava kArya zivAya bhAgyeja tene khyAla AvI zake. A graMthamAM zrImadune dravyAnubhava keTale tIvra haze tene khyAla Ave che, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAgamasAha. zrImade meTAkaTa mareTamAM mR. 1776nA prazna mAsamAM AgamasAra nAmanA advitIya graMthanI racanA karI. A graMthamAM traNa karaNa, padravya, AThapakSa, satanaya, cAranikSepa, cAra pramANe, samabhaMgI, nigoda, cAra dhyAna, bhAvanA, samakita, nizcaya vyavahAra svarUpa, paMca samavAya vigere adbhuta ane atIva upayogI viSane samAveza karavAmAM Avyo che. kahe ke sarva AgAmone sAra dehana karI temAM samAvavAmAM Ave che. bALajIne AgamAM praveza karAvavAnI cAvIrUpa A graMtha che, ane te zrImade bALapara atyaMta karUNA karI u5kArabuddhie race che. A graMthanA saMbaMdhamAM pUrNAhutimAM zrImada karyo che ke - tatvajJAnamaya graMtha yaha, je bAlA; nijAra sattA saba lIkhe, pretA lahe pradha. tA kAraNa devacaMda muni, kIne AgamagraMtha bhaNaze guNaze je bhAvika, leze te zivapaMtha. kathaka zuddha pretA rUci, bhilo eha saMga; tattvajJAna zraddhA sahita, valI kAya niroga. paramAgamazuM rAcaje, laheze paramAnaMda; dharmarAga gurU dharma che, dharaje e sukhakaMda. graMtha kayo mana raMga, sita pakha phAguNamAsa; bhamavAra arU tIja tithi, saphala phaLI manaAza. A AgamasAra graMthanI racanA maragAmamAM zrImade pitAnA zrAvaka vimaladAsanI be putrIo mAI ane amAIjhanA mATe khAsa ra. che. je bALAonA khAtara A gahana jJAna gAMdhIryAdi guNe yukta graMtha lakhyo te bALAo kevI bhAgyazALI-jJAna AyamasAranI racanAnA kAramAM uparokta kathana zrI kaviyanA kathana pramANe che. jyAre zrImadda pine AgamasAranI pUrNAhutimAM nIce pramANe bhuve che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rapipAsu ane bhaktimAna haze? te vicAravA gya che. pitAnA bhakatane mATe paga AvA uttama graMthanI racanA karavI e ati AdaraNIya evuM anukaraNIya che. A graMthanA saMbaMdhamAM devavilAsanA racayitA nIce pramANe lakhe che - maraTa gAme gurUe bhalehalAla, AgamasAra kIdhe graMthare. vimaladAsa putrI hoya bhalI holAla, mAIjI amAI zubha puSpare. deya putrIne kAraNe halA. kIdhe graMthane AgamasArare tAsaziSya AgaLarUci, jainadharmadAsa. devacaMda AnaMdameM, kIne graMtha prakAza. AgamasA dvAra yaha, prAkRta saMskRtarUpa. graMthakI devacaMdamuni, jJAnAmRta rasakupa. karyohAM sahAya ati, durgAdAsa zubha citta. samajAvana nija mittaku, kIne graMtha pavitra. gujarAta pATaNamAM Agamana. siddhAMtanA jJAtA, jenamatakuzaLa, svAnubhava masta zrImad gujarAta tarapha padhAryA. zrI khImAvijayajIe potAnA ziSya jinavijayajIne vizeSAvazyaka dharAvavAmATe zrImane khAsa AmaMtraNa karI pATaNa bolAvyA hatA ane jJAnadAnanA parama rasIA, samAnadaSTi, tatvajJAna bhAskara zrImade te vinaMtI kabUla rAkhI tyAM gayA hatA. gujarAtanA pATanagara aNahilapura pATaNamAM zrImad vi. saM. 1777 mAM padhAryA, ane vidvAna brAtA zrAvakonA abhilASathI tathA vinaMtithI vyAkhyAna vAMcavA lAgyA. tatsamayanA pATaNamAM jenadharmanI jAhejhalAlI jhaLakatI hoya ema lAge che. temaja zrAvake paNa siddhAMtanA jANu tathA uccAdhyAtmajJAnanA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com www. Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jANu havA saMbhava che. eTale enuM ane sugaMdhane suyoga thayo. jJAnarUci bhavyAtmAo tevA rUcimata zretAo ane sthAvAda relI ane jaDa caitanyanI vaheMcaNa karI batAvanAra gRDhagaMbhIra udAra jInavANIne prarUpanAra evA jJAnI zrImad devacaMdrajI vaktA! Ama vaktAzcAtA yogathI pATaNane upAzraya, bhavya prAtAethI cIkAra thaI javA lAgyA. have hamezAM pATaNamAM zrImad devacaMdrajI, bhavijane AgaLa jenAgamanuM syAdavAdu zailIyukta vakhANa vAMcavA lAgyA. ane jJAnAnaMda ubharAvA lAgyo. syAdavAda lIyukta dravyAnuyeganI vAcanA jyAre tenA khapI jIvanI pAse vAMcavAmAM Ave che ane e vAcanAmAM carcAnI rasabharI jhIo uDe che tyAre vaktA chetAone ke ane keTalo adabhuta AnaMda thAya che, svAnubhavanI kevI lalita laharie temanAM dharmabhAvanA bharyA mastake DelAve che tene anubhavato tevA jJAnarasika bhavyAtmAone ja thAya. A vakhate pATanagaramAM punamiyA gacchanA tejasI desI nAme mahA dhanADhaya vaibhavazALI-kAvyarasika-zrImALI kulabhUSaNa nagarazeTha hatA. jenI AjJAmAM kaMka rAjA rANuo rahetA. te jainadharmanA AbhUSaNarUpa gaNAtA hatA. kAvyakalA vizArada vidvAna ziromaNi zrIbhAvaprabhasUrine (pustaka saMgraha ) jJAna bhaMDAra pATaNamAM vizALa hatA. jyAM aneka vidyAthIo adhyayana karatA hatA. evA zrI bhAvaprabhasUrinA upadezathI akhuTa trAddhi samRddhivALA nagarazeTha tejasI desIe sahaTa bharAvela che. A nagarazeThane tyAM pATaNamAM paravArela zrImadda devacaMdrajI pite eka vakhata padhAryA, ne vArtAlApamAM zeThane zrImade bahuja amane zrImaddanuM potAnuM lakhANa vadhAre vizvAsapAtra jaNAya che ke pitAnA mitra durgAdAsanA mATeja AgamasAra zrImada ro hovA joie. kAraNa zrI kaviyanA lakhavA karatAM AgamasAranA racayitAnuM pitAnuM lakhANa vidhAre pramANapatra bAda rAke.. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mIThI vANIthI puchayuM ke "he devANupiyA ! Ape sahasarUTa bharAvela che te sahastrakUTanA sahastra jInanAM nAma te Ape. zrI gurUnA pAse dhAryA hazeja nahi vArU? ke have dhAraze?" A prazna sAMbhaLI nagarazeTha bolyA ke "mahArAja huM nathI jANatuM ! " A javAba ApatAM sAthe zeThanI jIjJAsA vadhI. A samaye pATaNamAM saMgImuni ziradAra zrImada jJAnavimalasUrijI birAjatA hatA. temanI pAse zeThajI gayA ane vidhi pura:sara vaMdanA karI sahastranAM sahastra jInanAM nAma AgamamAMthI kADhI jaNAvavA vinaMtI karI. A parathI zrI jJAnavimalasUrijIe zeThane kahyuM ke -" sahasaTanAM nAma avasare jaNAvazuM." kavi paNa kartha che ke AgamanI kuMcI te kaI viralAja jANI zake. ane kharekhara Agama rUpI mahAvajUdvAra khelavA mATenI cAvI te kaI mahAna vibudha jana ja prApta karI zake che, vaLI abhyAsa karatAM paNa svAnubhavanI vAta kAMI oraja che. ahiM zrI jJAnavimaLAjIne sahakuTanAM nAma smaraNamAM na hovAthI avasare jaNAvavA kahI zeThane vidAya karyA. eka samaye zrI pATaNamAM zAnI paLamAM cAmukhavADa pAsenA jInAlayamAM sattarabhedI pUjA bhaNAvavAmAM AvI, ane prabhu guNa stavanAnI jhaDI varasavA mAMDI. A pUjAmAM zrImad jJAnavimasUrijI padhAryA, ane zrAvakanAM mana bahuja harakhyAM. tyAM darzanArthe zrImada devacaMdrajI paNa bahujanavRMda sameta padhAryA, ane prabhune namI stavI beThA. evAmAM nagarazeTha saMsAra samudrathI tAranAra pravahaNarUpa evA zrI jInezvaranAM darzanArthe AvyA, ane - derAsaramAM zrI jJAnavimalasUrijIne joI prathama pate sahastrakuTanAM nAma mATe karela prazna yAdI devarAvI khulAso karavA kahyuM, ne kahyuM ke "mahArAja ! avalokana karatAM ghaNe samaya gayo ! Ama dharmanAM kAma kema thAya ?" tyAre zrImad jJAnAvamalajI bolyA ke Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "prAye sahasaTana nAmanI nAsti thaI jaNAya che, ane kadAca keI graMthamAM ati hoya te hoya." A sAMbhaLI jJAna zamazerataNA jhalakArA ! devacaMdra bolyA tevA ! zrIjI tame mRSA kima bele ? cittathI vAta te bele ( khole re ?). prabhu mandirameM yathArtha nI vyakti, kima upaje zrAvaka bhaktire ! tame kavi kahevAo che! ayathArtha kahe te ne ! A sAMbhaLI zrI jJAnavimaLAjI nArAja thayA ane vicAravA lAgyA ke A mAravADI AvI mahAna jJAnanI vAtamAM zuM jANe? ema samajI beyA je - tava jJAnavimalajI traTakI bolyA ! tame zAsa Agama navI khelyAre ! tame te marusthalIAnA vAsIre ! tame vAkya bolone vimAsIre ! zAstra abhyAsa karyo hoya jehane ! pUchIe vAkya te tehane ! tame eha vArtAmAM nahi gamya ! ame kahIe te tuma nisampare ! A uparathI lAge che ke A bAbatanI carcA barAbara derAsaramAM jAmI hevI joIe. A uparathI zeThane ghaNe harakha thavo ne be ke - zrI ja tame ayadhAdhuM na bole, eha vAtane kara nivAre. tyAre zrI jJAnavimaLa che. yA ke - Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jJAnavimala kahe suNe devacaMda, tumane carcAnA upakaMdare, je tame bole che te tame lAve, sahaTa jina nAma saMbhaLAvere. sa. A uparathI zrImada devacandrajI temane sahasa jinanAM nAma Ape che ane zrI jJAnavimaLa sUrijIne temanI vidvattAthI ghaNeja AnaMda thAya che. A 1024 jinanI vigata sAthe te sahasranTa nA nAmanuM stavana zrImade tyAM ja banAvyuM che. je zrImadda devacaMdra nAmaka graMthanA bIjA bhAganA pR. 923 para chapAI gayuM che. AthI zrI jJAnavimalasUrijI harSa pAmatA thakA zrImane puche che ke - mauna rahIne puche jJAna, tame kehanA ziSya nidhAnare ! sa. upAdhyAya rAjasAgaranA ziSya ! mIThI vANI jehavI Izkare ! namratA guNa karI bele jJAna, devacaMdrane ApyAM mAre! sa. A pramANe prema bharela vArtAlApa thatAM ane mahApurUne araspara premabhAva vadhe. Ama thavAthI nagarazeTha tejasI desInuM kAma thayuM. kAraNa ke temane te sahasacina nAma jANavAM hatAM. je sahakuTanAM nAma aprakaTa hatAM te zrI devacaMdrajIe prakaTa karyo. A uparathI tyAM pratiSThA karI ane mahAna navA navA utsa maMDAyA. te pachI zrImadda devacaMdrajIe kiyA uddhAra karyo. A parathI zrImannI jJAnanI tiNutA tathA satya vastupara : - draDha prema pratIta thAya che, tathA zrI jJAnavimala sUrijInI satya vastu grahaNa karavAnI jIjJAsAnI prabaLatA pratyakSa thAya che. pite meTA jJAnI sUrIzvara hovA chatAM jyAre zrImadu temane sahastrakuTanAM nAma saMbhaLAve che tyAre te mAnya rAkhI zrImane mAna sanmAna ApI mIThA vacane belAvI temanuM nAma vigere Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 23 pucheche. A saralatA eja sAdhutAnuM mukhya lakSaNa che. mahAna purUSA paNa satya grahaNamAMja moTAI mAnatA ane "mArUM te sArUM nahiM paNa sArUM te mArUM " eja sUtrane zirodhAya rAkhatA. e prasa zanIya che. zrI jInavijayajIne karAvela abhyAsa. zrI khImAvijayajInA ziSyaratna zrI jInavijayajI jee e dravyAnuyoga tathA zrIA upayogI viSayeApara graMtho racyA che teoe Aja arasAmAM zrI pATaNanagaramAMja vizeSAvazyaka tathA anya gahana graMthA zrImada devacaMdrajI mahArAja pAse dhAryA hatA. khImAvijayajIe pAte zrImad devacadrajIne kheolAvyA hatA. ( sa'. 1770 thI 1775 sudhI. ) tenI sAkSI nIce pramANeH---- gurUbhakti vinayI ghaNA, munimAM tilaka samAna, zrI jinavijaya sugurUtaNA,-ketAM kahu vakhANuM. gurUnI mahira nijara bahu, vidyA vinaya vizALa; paMDita jananI sevanA, pAme jJAna rasALa. khImAvijaya gurU kahaNathI pATaNamAM gurU pAsa, svapara samaya avaleAkatAM, kIdhAM bahu cAmAsa. jJAnavimala sUrikane, vAMcI bhagavatI khAsa. mahAbhASya amRta laye', detraza'dagaNa pAsa kAvya chaH nATika pramukha, abhyAsiyA bahu graMtha, anukrame gItAratha thayA, vicaratA zubha patha. zrI rAsamALA pR. 145 A parathI zrImad devacaMdrajI mahArAja keTalA vidvAna haze tenA khyAla sahuja AvI zake ema che. mahArAje dIkSA lIdhI te sAla 1770 che. A jinavijayajI saMvata sattara sittere, kArtika mAsa budhavAra, vaDhI chaDa dine bhAvasyuM, saMyama grahyA sukhakAra. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ igita AkAre karI, jANuM suguNa nidhAna, kSamAvijayajI gurU have, jinavijaya abhidhAna. zrI jana rAsamALA, jinavijaya rAsa pR. 15 A zrImad jinavijayajI mahArAje vizeSAvazyaka vigere jevA mahA Dhagahana tattvajJAnanA graMtha zrImadda devacaMdrajI pAse dhAryA hatA te parathI zrImanA siddhAMtane pAgatapaNAne khyAla AvI zake che. zrI uttamavijayane zrImade alyANa karAvya saM 1777 zrI jinavijayanA vidvAna siddhAMtanA pAragAmI ziSyaratna zrI uttamavijaya thayAH-- tasa kapuravijaya kavi, kSamAvijaya tasa ziSya; jinavijaya jagamAM jo, pratApa keDI vIza. aMtevAsI tehanA, vidyA siddha samAna, zAstrAbhyAsI je sadA, bahu ziSya saMtAna. jasa karatI bahu vistarI, mahIM maMDaLa vikhyAta, te gurU uttamavijayane, kahu uttama avadAta. jaina rAsamALA. zrI uttamavijaya nirvANa rAsa. pR. 154 A uttamavijayajInuM saMsArIpaNe nAma pUjAzA hatuM. A pUMjAzAne saMsArIpaNAmAM ja temanA sadabhAgye zrImad devacaMdrajI mahArAjane puNya samAgama amadAvAdamAM (puMjAzAnA gAmamAM ja) thaye hate - DhALa. kharataragaccha mAMhi thayA re lola, nAme zrI devacaMdare bhAgI jena siddhAMta ziromaNIre lela, gheryAdika guNavaMdare bhAgI. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dezanA jAsa savarUpanIre lola, te gurUnA pada padmare lebhAgI; vaMde amadAvAdamAM re lola, pUMjAzA ni chaghare ! bhAgI. duhA. te gurUnI vANI suNa, harakhe citta kumAra; jJAna abhyAsa karuM have, tame pAsa niradhAra. igita AkAre karI, jANI teha suvAsa, jJAna abhyAsa karAvavA, kIdhe tehane chAtra. zrI uttamavijaya rAsa pR. 155. Ama pUMjAzAne zrImad devacaMdrajIe cagya pAtra jANI jJAnAbhyAsa karAvavA mAMDaze. temaNe keTalo abhyAsa karAvyuM te jaNAvatAM zrI uttamavijayajI rAsamAM zrI padyavijayajI nIce pramANe jaNAve che - have kuMvara nita nita bhaNe, prakaraNa jenanAM sAra. lalanA. daMDaka ne navatAva je, bhaNyA jIva vicAra. la. ha. traNa lokanI dIpikA, saMgrahaNa suvicAra. 1. ha. bhASya caitya gurU vaMdanA, vaLI paccakhANa prakAra. kSetra samAsa sehAma, siddha paMcAzikA nAma. sita daMDikA tima vaLI, cau saraNa ati abhirAma. karma graMtha arthe karyA, kammapaya mukha pATha. paMca saMgraha mukha graMthamAM, vistaryo kama je ATha. kAla vicAra aMgulavaLI, vanaspati tima jANu. la. ha. darzana pAkhI sittarI, karatA ehanuM nANa. la. ha. khaMDa pudagala tima vaLI, nigoda chatrIzI jeha. vaLI aticAra paMcAzIkA, nija abhidhA para teha, vRti sahita vAMce sarve, te gurUne upagAra. baMgabala bahu mukha bhaNe, rahasya te Agama apAra che che ke tuM tuM che ke che tuM huM . ha* Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26 sapta bhaMgI naya sAta je, vaLI nikSepanI vAta. tina bhaMgIpaNe grahe, ketA kahu avadAta. Ima karatAM have anyadA, gurUjI kare vihAra, surata aMdara AvIyA, sAthe teha kumAra, zabda zAstra te zaheramAM, bhaNiyA yatna apAra. uttama gurUpada padmanI, sevA kare zrIkAra. la. he. la. ha. la. he. la. ha. la. ha. la. ha. zrI uttamavijaya rAsa-jaina rA. rA. pR. 155 AvA vidvAna bahu zruta ziSya pUjAzA gurUcaraNa sevatA gurU pAseja vase che. tevAmAM pATaNa zaheranA zeTha kacarA kIkA jee sUratamAM AvI vaselA che, temanA vicAra pAte sanmAge upArjelI lakSmInA sandhyaya karavA yAtrA javAnA nirdhAra karI zrImad devacaMdrajI pAse Ave che ane peAtAnI sAthe koI vidvAna guNiyala siddhAMta pAragAmI satapurUSane ApavA vinaMtI kare che. pATaNa zaheranA vANI, kacarA kIkA nAma; AvI sUratamAM rahyA, suMdara jehanuM dhAma, puNya prAkRta jorA thayA, lahI kSetrAMtara yAga; mana cite saTle karUM, lakSmInA sacaiAga; AvI gurUne vinave, karaNuM tiratha Atra; Thita purUSa jo koI kriyA, tA hAye saphLI vAta. gurU paNa teha kumArane, jANI catura sujANa; tasa AgrahathI ApIyeA, lakSaNa rUpa nidhAna. 3 jaina rAsamALA. zrI u. vi. ni. rAsa-pR. 156 A pUjAzAne yAtrAmAM sameda zikharajImAM jyAM yAtrALuAne upara caDhavAnA gAma dhaNIneA hUkama nathI maLatA tyAre rAtre adbhuta svapna Ave che. ne pote bhavya che tathA samakIta pAmaze ema zrI madira svAmI kahe che ne savAramAMja upara caDhavA AjJA maLe che ( A tamAma adhikAra vistArathI jANavA mATe zrI uttamavijayajI nirvANu rAsa. pR. 156 mAM jaina Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAsamALAmAM jevuM,) A yAtrI maMDaLa pharatAM pharatAM buThThANapUra Ave che tyAM kasturazAjIne tyAM utare che. tyAM himacaMdajI nAme sAdhu ghaNA tIvra tapasvI che. temanA vairAgyathI ubharAtAM vyAkhyAna, pUMjAzA sAMbhaLe che ane saMyamanA rAgI banI puMjAzA himacaMdajIne pite dikSA na le tyAM sudhI ghahuM na vAparavA abhigraha kare che. meM saze temanI pAse dIkSA levA vinaMtI karI paNa paMjAzAe temanI dezanAmAM jinapUjAnI anumodanA na sAMbhaLavAthI pine temanI pAse dIkSA na letAM gujarAta Ave che. gujarAta suratamAM AvI tyAM vizeSAvazyaka vAMcyuM tyAMthI amadAvAda AvyA, jyAM zrI vimala gaNa tathA jina vijaya panyAsa AvI rahelA hatA. temane vAMdI raLiyAta banelA paMjAzAe pitAnI mAtA pAse AvI kSiA levA devAnI AjJA ApavA vinaMti karI. paNa putra premavALAM mAtAjI mehavaza pote jIvatAM hatAM dIkSA na levAnuM kahetAM mAtAnA upakAranA jANa mana rahelA pUMjAzAe tema karyuM. kAraNa mAtA uttama tIrthathI paNa adhika che have pate tyAMja raja vyAkhyAna sAMbhaLe che ane zrIjina vijaya jevA vyAkhyAnanA tathA zrI - pUMjAzA (uttama vijaya) jevA chatA maLatAM vakatAzrAtA yoganI uttamatAe karI siddhAMtanI carcAnI jhIo varasavA mAM AvI alakha AtmAnaMdanI carcA karatA dhama dhyAna karatAM pUMjAzA tyAM rahyA, thoDA vakhatamAM ja temanAM mAtAjI saMvargavAsI thayAM ane temanuM mRta kArya Adi karI zeka parihari vrata levAnI IcchAmAM tatpara thayA ane gurUzrI jina vijayajI ne dIkSA ApavA prArthanA karI. amadAvAda gusA pArekhanI poLamAM saM. 17998 nA vaizAkha suda chaThThanA roja ghaNuM moTA Ava ADaMbara sahita jana samudAyanI bhAre prazaMsA pAmatA thakA svAmibhakita karI corAzI gacchanA sAdhuone bhejana dAna daI bahena bhANa jene saMtoSI zAmaLAnI pone zAmaLA pramunI sanicamAM sagha samakSa saghanI AziSa Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 sahita zrIjina vijaya pAse bhavajala tAranAra pravaheNa samAna dIkSA aMgIkAra karI zrI uttama vijaya nAma, gurUjIe rAkhyuM. zrI jina vijaya samAna gurU tathA zrI (pUjAzA) uttama vijaya sarakhA ziSyanI ati uttama joDI (ke jevI malavI du'bha) joI vidvAnAjJAnIo-tathA zrAvaka zrAvikA sAdhu sAdhvI dhanya dhanya ucaravA lAgyAM A uttamavijayajIne zrImad devacaMdrajIeja bhaNAvI siddhAMtanA pAragAmI banAvI A sthitie pahoMcADayA tyAMthI premApUra cAmAsu karyuM ane utaryuM cAmAse surata AvyA tyAMthIH--- maLyuM pAdarA gAma gurUe koI kAraNe anukrame AvyA pAdarA gAmane bAraNe. sAmaiyuM saMge karI gurU padharAvI. Agraha karIne bhagavatI sUtra maDAvI. vi. sa'. 1799 mAM pAdarAmAM padhAryA mhArA lAla. mhArA lAla. mhArA lAla. mhArA lAla. zrI uttama vijayajIne laIne zrI jina vijayajI pAdarA gAme khAsa IcchA pUrNAMka padhAryAM A vakhate pAdarA (lekhakanu gAma ) nI jAheAjhalAlI sArI sabhave che temaja tyAM tatsamaye zvetAe paNa dravyAnu cega tathA siddhAMtanA vyAkhyAnAnI rasadhArA jhIlI zake tevA hAvAja joie, nahIM tA AvA ratna sarakhA gurUjIne sAmaiyuM karI lAvI bhagavatI sUtra jevA gahana viSaya Agraha karI vaMcAve nahI. ( ane atyAre paNa pAdarA gAmamAM dravyAnuMyoganA jJAtA zreAtA che tathA vidvAna munirAjonAM cAturmAsa thAya che. ahiM zrI jinavijayajIe uttamavijayajIne nadisUtra vaMcAvyuM. ane zrAvaNa mAsanI zukalAdazamIe bhagavatIsUtra vAMcatAM vAMcatAMja jinavijayajIe dehAtsaga karyAM, ane jyAM temane agni dAha dIdhelA tyAM taLAva kAMThe tenA smaraNu staMbha ( derI) adyApi tenI sAkSI pUrI rahelI che. tyAMthI grAmAnu gAma vihAra karatA karatA teo bhAvanagara AvyA ane tyAMja Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ comAsu karyuM. ahIM rahelA zrI uttama vijayajIe siddhAMtanA vadhu abhyAsa mATe zrImadda devacaMdrajIne AmaMtraNa karI lAvyA hatA. teo kharatara ga7nA hatA chatAM temaja uttama vijayajI tapagacachanA hovA chatAM paNa potAnA bhUtakALanA priyaziSya paranI upakAra buddhithI prerAI bhAvanagara gayA - bhAvanagara Adeza rahyA bhavi hita kare mArA lAla, teDAvyA devacaMdrajIne, have Adare mArA lAla. vAMce zrI devacaMdrajI pAse, bhagavatI mArA lAla, pannavaNA anuga dvAra, vaLI zubha mati mArA lAla. sarva AgamanI AjJA dIdhI, devacaMdrajI mArA lAla, jANuM cogya tathA guNagaNunA vRMdajI mArA lAla. je. rA. mA. zrI uttamavijaya nirvANa rAsa. pR. 163 vi. saM. 1775 sudhI zrImadda devacaMdrajI pATaNamAM hatA. tatpazcAt teozrI moTA koTanagara pAsenA mareTa gAmamAM cAturmAsa rahyA hatA. te pachI 1778 mAM gujarAta amadAvAda AvyA hatA. tyAM 1778-1779 1780 nA cAturmAsa thayA hoya ema saMbhave che. te pachI zrImada vihAra karI khaMbhAta vaDedarA pAdarA bharUca thaI sUrata vihAra karyo. tyAMthI vicaratA vicaratA punaH 1787 mAM amadAvAda padhAryA hatA. amadAvAdanA zraddhAvaMta zrAvakoe bahu bhaktibhAva pUrvaka A mahA samartha siddhAMta pAraMgata jJAnI purUSane nAgarisarAhamAM padharAvyA - saMvat sattara satyAsIe, AvyA amadAvAda, leka sahu tihAM vAMdavA, AvyA mana AhalAda. nAgarisarAha jihAMa che, tihAM DavIyA munirAja, nirlobhI niSkapaTatA, sakala sAdhu ziratAja. sAdhu zrI devacaMdajI, syAdavAdanI yuti, jIva-dravyanA bhAvane, dekhADe te vyakti. devavilAsa. pR. 24. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ have zrImadda devacaMdrajIe rAjanagara kSetramAM pitAnI syAvAda zailI yukta gUDha gaMbhIra jJAna sAdhanI varSonI jhaDIo varasAvavA mAMDI. rAjanagarane tattvajJAsu zretA samudAya cAtakanI peThe ati ullAsa pUrvaka A aNamUla upadeza rUpI amRtanuM pAna karavA lAgyA. A samaye zrImanA vANuM sudhAvarSaNa mATe kavi paNa kartha che ke - te have dezanA sAMbhaLe, zrAvaka zrAvikA jeha. vAva jala ASADha ma. varase devanI ghanageha. zrI. ke. vi. pR. 24. AvI tattvajJAsu zrotA maMDaLa pAse zrImad aDhAra pApasthAnakane adhikAra vistAra pUrvaka sAMbhaLavA lAgyA, ane A aDhAra vApasthAnaka nivArI samakIta prAptinA hetu rUpa samanaya, nikSepa, jIvAjIva, coda guNa sthAnaka Adi atIva upayogI ane jANavA gya viSa para bahu uttama prakAranI jhINavaTathI vyAkhyA karI. A pachI bhagavatI sUtra jevA gahana graMthanuM vAMcana zarU karyuM - bhagavAI sUtranI vAMcanA, sAMbhaLe jananA vRda. vANI mIThI pIyuSa sama, bhAMkhe zrI devacaMda. zrI. ke. vi. pR. 29 A amRta samAna upadezanA zravaNathI mANekalAlajI nAme eka zrAvaka ke jene DhaMDhakane pAsa hovAthI pratimA pUjA paranI tenI zraddhA DagI gayelI, tene ghaNIja uttama asara thaI. gurUzrIe tene khAsa upadeza ApI bujha tathA pratimA pUjAnI 8. zraddhA karavI tenI mithyAtvanI kAza kADhI naMkhAvI. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A navIna janma thAya teve samaya gaNI mANekalAlajIe navIna caitya karAvyuM temAM pratimAnI pratiSThA karAvI navA navA eccha mAMDayA. jina cityamAM prabhu pUjA prabhAvanAnI lahera uDavA lAgI. A uparAMta hAjhA paTelanI piLamAM zrI zAMtinAthajInI pALamAM jina cetyanA bheAMyarAmAM sahastra phaNA Adi sahasaTa jina biMbanI pratiSThA karAvI behenI lakSmIne sadavyaya kalAsa pUrvaka karyo. zrI sahastraphaNAne lekha nIce pramANe che - zrI sahasraSNune lekha. A lekha amadAvAdamAM hAjhA paTelanI piLamAM zAMtinAthanI piLanA bIjA derAsaranA vacalA bhoMyarAmAM zrI sahastraphaNA pArzvanAthanI pratiSThA karI che tene zilA lekha che je adyApi mejuda che. saMvata 1784 varSe mAgazIra vadi 5 dina sahastra phaNAyI maMDita zrI zrI pArzvanAtha paramezvara vivaM kAritaM ukeza vaMze sAha pratApazA bhAyA pratamade putra zA. ThAkarazI kena ANaMdabAI bhaganI jhabara yutena bRhana kharatara gacche bhaTTAraka zrI yuga pradhAna zrI nina rAri zALA kapAdhyAya thI......... ziSya upAdhyAya zrI devacandra gaNi ziSya yutaiH khaMbhAta cAturmAsa saMvata 1779 (?) meM. cAturmAsa khaMbhAta. nihAMnA bhavine bujhavyA jehanA avadAna devavilAsa pR 30 saMvata 1779 mAM zrImada devacaMdrajI khaMbhAta baMdare tyAMnA vijanene dhamadezanA devA padhAryA tyAM cAturmAsamAM dezanA matanI jhaDI varasathI zarU thaI ane zatrujya mahAtIrthAdhirAShree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3ra janA mahimA varNavavA mAMDayA zrI rUSabhajINudanI vANI mukitamA gamananuM mahAn tI je zAsvata che tenA prabhAva tathA zatruMjaya tIrthanA uddhAra paMcama viSama ArA je 21000 varSanA che te samayamAM A zAsvatA mahAtIrthanuM rahasya evuM te - bhUta rIte cacce ke zrI staMbhanatI (khaMbhAta) nA dhanADhaya zreSThi varSa zrAvakAe A mahAtItha upara tIrthoddhAra karAvavA mAMDayA temaja navAM navAM caityeA karAvavA mAMDayAM temaja DuMgara upara kArakhAnuM zarU karI jIrNodvAramAM agaNita dravya kharacavA mAMDayAM je kAya joi sAnAM mana hRdaya haSa~llAse ubharAvA lAgyAM. saMvata 1781--1782-1783 DuMgaraparanAM caityAmAM adbhUta prakAre jINuAddhAra thayA temaja nayanamanArajaka mi prakaTamAM AvAM adbhUta jIrNoddhAranAM satkArya karAvI punaH zrImad rAjanagara padhAryAM tyAMtA surata aMdaranI suzrAzrAta zrAvakAnI cAturmAsa mATe vinati AvI ane pote tyAM padhAryA tyAM 17851786-1787 rahI tyAMnA dharmAM rakta zrAvakA ne mahudhA prakAre tattvajJAna temaja siddhAMtAnA amUlya upadezA dai kRtAtha karyAM. A prasaMge suratamAM zAsaneAnnatinAM ghaNAM satkAryo thayAM hatAM. ahIMthI zrImad pAlItANe siddha giri upara gayA tathA zreSThi va zrI vadhuzAye adhAvela bhalA jina maMdiramAM tathA khIjAM anupama jina caityAnI pratiSThA karI zAzana sevA tathA prabhAvanA karI. - dIpacaMda svagamana, ahiMthI pAchA vaLI gAmanagara AkAra prati krUratA kratA punaH rAjanagara AvyA ahIM 1788 nuM cAmAsuM rahyA A cAturmAsa daramIyAna zrImad devacaMdrajInA gurUzrI paDita zizamANu vAcaka zrI dIpacaMdajI pAkane udaranA vyAdhi lAgu paDayA tathA sa * 1788 mAM zrImad pAlItANe peAtAnA guru sAthe zrIkyunA jInI pratikA vakhate hAjara hovAthI dezAi mA. 60 jaNAve che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 33 kriyAo karatA thakA 1788 nA azADa sudi 2 nA roja zubha dhyAnamAM magna evA zrI dIpacaMdajIe svAMgamana karyuM. Aja samaye rAjanagaranA zrI tapAgacchanA vivekI vicakSaNa zrI vivekavijaya munirAja zrImadda devacaMdrajI mahArAja pAse vinaya tathA udyama pUrvaka abhyAsa karatA hatA. jo ke zrImad devacaMdrajI zrI vivekavijayajInA dIkSA gurU nahatA chatAM paNa jJAna dAna denAra gurU mahArAja zrImadda devacaMdrajI upara zrI vivekavijayajI gurU jeTalAja bhaktibhAva rAkhatA. tathA temanI khIjamatamAM (tahenAtamAM-sevAmAM ) bhaktibhAva pUrvaka hamezAM rahetA. A utkRSTa bhaktibhAva dekhI zrImada devacaMdrajIne prema paNa zrI vivekavijayajI upara ghaNe thaye. A samaye rAjanagaramAM ratna bhaMDArInAM agresara kArabhArIjI suprasiddha zAha ANaMdarAma rahetA hatA. jeo jJAnI tathA siddhAMtanI carcA karI zake tevA vidvAna hatA tethI zrImad tathA ANaMdarAmane hamezAM dharmAcarcA thayA karatI. A carcAomAM zrImadda, ANaMdarAmane jItatA, Ama ANaMdarAmanI zrImadda upara gurU bhakita vadhI. ane hamezAM AvI uttama carcAmAM samaya javA lAgyA. carcA karanAra banne pakSavALA paNa suyogyajJAnI hoya tyAre carcAmAM era ane AnaMda-rasa Ave che. zAha ANaMdarAmane gurU para ghaNe prIti bhAva vadhatAM temaNe zrI ratna bhaMDArIjIne zrImanA AtmaguNenI hakIkata kahI saMbhaLAvI, ke jaina dharmamAM vRSabha samAna jJAnIonA ziremaNi evA saddagurU rAja zrImadda devacaMdrajI, marU sthaLa (mAravADa) thI ane sadbhAgye padhAryA che. jeo sakala vidyA vizArada, bhedajJAnathI vibhUSita, mahA adhyAtmajJAnI, prakhara tyAgI che, jJAnanA bhaMDAra tathA Agama siddhAMtanA pAragAmI che. Ama prazaMsA sAMbhaLI zrI ratnasiMha bhaMDArI gurU mahArAjane vaMdana karavA upAzrayamAM AvyA. gurU mahArAje paNa temane naya upa Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ naya Adi vaDe yukata e surasALa sadha saMbhaLAvye je sAMbhaLI teo ghaNAja prasanna thayA. zrImadunA upadezathI ratna bhaMDArI have mokSa madiranI nisarI samAna zrI jinavaranI pUjA bhakita karavA lAgyA. gurU vacane jInazAsana ujavaLa karyuM. bhaMDArIjI musalamAna bAdazAha taraphanA gujarAtanA subA hatA. temane zrImade namAvyA. pratibodhyA tathA dharma mArgamAM udyamavaMta karyA. ratnasiMhajIe jina cemAM vividha prakArI pUjAe bhaNavavA racAvavA mAMDI tathA ghaNuM biMbanI pratiSThAo thavA lAgI. tathA bhaMDArIjI lAkheNo lhAvo levA lAgyA tathA vicAravA lAgyA ke A gurU samAna anya koI gurU nathI. EAma rakI) evAmAM vidhinI vakradraSTinA ge rAjanagaramAM marakIne duSTa upadrava phATI nIkaLyo ane bahoLo jana samudAya kALane vaza thavA lAge AthI sarve vyavahA==I rIone sAthe laI zrI ratnasiMhajI bhaMDArI gurUmahArAja pAse padhAryA tathA zira namAvI marakInA upadrava saMbaMdhI tamAma hakIkata saMbhaLAvI bolyA je rAjanagaramAM A upadrava ghaNe utpAta macAvI muke che vaLI enI zAMti mATe Apa sarakhA samartha gurU amArA mAthe beThA chatAM bIjA kene zaraNe amAre javuM tame sarva duHkhane haravA zakitamAna che garUzrIe paNa jaina mArganA maMtrAdithI maMtrelA leha khIlA ThakyA ane tethI rAjanagaramAMthI mRgI (marakI) upadrava dUra bhAgyo ane tethI lokonA prANahAraka bhaya TaLyA, AthI sarvatra zrImad devacaMdrajInI bhAre prazaMsA thavA lAgI. A take dukhamAre paMcama Are jina zAsananA uddhAra karanAra tathA AvA mahA upadravane dUra karanAra sarvanAM duHkha TALanAra eka zrI devacaMdrajI che, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ evAmAM dakSiNa dezanA raNakucha nAma saradAra, ratna siMhajI bhaMDArI sAthe koI rAjakIya bAbatamAM takarAranA kAraNe yuddha karavA AvyA. ane yuddhanA AvAhanane ke dIdhuM. A joI ratnasiMhajI tatkALa gurUmahArAja pAse AvyA. ehave same raNakucha AvyA, bahula anya laIne re; yuddha karavA bhaMDArI sAthe, A nagAruM daInere. ratanasiMgha bhaMDArI takSiNa, Avyo zrI gurU pAse re; kAMI karaNe dala bahetaja AvyuM, meM chAM thAke vizvAsere. dhana, 9 phikara mata kare bhaMDArIjI, prabhujI A karanspere; jIta vAda thAharo aba heye, karaNI pAra utaratyere. dhana. 10 camatakAra zrI jina AkhAyAnI, gurUjIe te dIdho, phateha karIne Aje vahilA, thAke kAraja sidhare. dhana. 11 ratnasiMdhacha sanya laIne, cuddha karavAne sAhamAre, raNakucha sAthe te pakhAne, cAlyA ja kare khALere. dhana. 1ra paraspare yuddha raNa kucha hAryo. thaI bhaMDArInI chatare ! e sarva devacaMdrajI gurU pasAthe. hemAcArya kumArapALa prItare. ghana. 13 zrI. ke. vi. pR. 35. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ama zrImad zrI jina AmnAyanA maMtra taMtrAdithI gurU bhakta evA zrI ratnAsa dhrUjIne bahu rIte shAya karI tenA yazane vistAratA vijaya apAve che. cAturmAsa pUrNa thaye zrImad vihAra karI dhoLakA AvyA. tyAM anya mAtanuM prakhaLa jora hatuM. ahiM satya dharmanI prarpaNA karatAM upadezAmRta varasAvatA zrImad nivase che. ahi jina zAsanamAM ratna samAna zeTha jayacaMdra vase che tene gurU pratApe carcAvAdamAM eka purUSotama nAme cegIne jItIne gurUzrI pAse ANyA ane page lagADayA. gurUzrIe paNa tenu mithyAttva zalya upadeza zalAkAthI kADhI nAMkhIne tene mujhabyA. tathA jaina dharmamAM draDha zraddhAvata banAvyeA. samatha jJAnI evA zrImad devacaMdrajI Ama vinA para bahu upakAra karatA vicaratA vicatharatA 1795 mAM zrI pAlItANe AvyA. ane temaNe ahiM ja zrI vIza viharamAna vIzI banAvI che. ane jina caityamAM pratiSThA karAvI. tyAMthI 1796 mAM zrI navAnagara padhAryA tathA tyAM 1796 nA kArataka zuda 1 nA rAja vicArasAra graMtha pUrNa karyA tathA kArataka sudi 5 jJAna pacamIe zrI jJAnamaMjarI TIkA pUrNa karI che. ahIM 1796-97 nA e cAturmAsa zramade karyo che. navAnagaramAM Dhakamata vizeSa prasarelA heAvAthI DhUMDhakAnA pAsathI jainAnA keTalAka bhAga zrI jina caityeAmAM pUjA vigere karatA adha paDelA, temane zrImade potAnA prakhara upadeza, zAstrathI mujhavI puna: temane jina caityeAmAM pUjA karavA vigere satkAceMmAM joDayA tathA zrI navAnagara Ada jina stavananI racanA karI. (zrImadde. caM. bhA. 2 pR. 919. ) Ama navAnagaramAM zrImade DhUMDhaka sAdhune jItI je pratimApUjaka na hatA temane pratimA pUjaka banAvyA tathA jina zAsananA yaza piramala vistArI padharI gAmanA hAkArane yujhavI jina bhakta tathA peAtAnA anuyAyI manAvyeA. syAdvAda razailInA jANupurUSo svaparane atizaya upakArI thaI zake che te AthI spaSTa thAya che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vi. saMvata 1798 mAM zrImadda punarapi pAlItANe padhAryA, ane tyAMja cAturmAsa karyuM. A cAturmAsamAM paNa zrImanA varada hate zAsanannatinAM ghaNAM satkAryo thayAM. zrImad zrI zatruMjaya tIrthAdhirAja para keTalo badhe utkRSTa bhaktibhAva haze tene khyAla teozrIe karelI yAtrAo tathA karAvelA uddhAra pratiSThAo uparathI spaSTa jaNAI Ave che. A pachInA cAturmAsa mATe kaviyaNanA kacyA pramANe punarapi pAlItANe gurU punarapi nUtana najha. zrI. de. vi. pra. 38 1799 che. A kArane jaNAvyuM che eTale 179 thI 1801 ne cAturmAsa pAlItANA tathA navAnagaramAM thayAM hatAM. A cAturmAsa pachI 1802-03 mAM navAnagara najIka rANAvAva gAmanA ThAkarane bhagaMdarane asAdhya vyASi nivArI tene bujhavI pitAne bhakta banAvyuM hatuM, ane tyAMja cAturmAsa karyA hatAM. daramIAna zezakALamAM eTale 1803 mAM zrImad paM. uttamavijayajI bhAvanagara cAturmAsa rahelA hatA, temaNe zrImadda devacandrajIne abhyAsa karAvavA AmaMtraNa karI bolAvavAthI pite tyAM gayA hatA. tyAM temaNe paM. uttamavijayajIne bhagavatIsUtra, pannavaNAjI, anuyogadvAra vigere gahana sa dharAvyAM hatAM. A hakIkata varNavatAM zrI uttamavijayajInA nirvANa rAsamAM zrI padyavijayajI mahArAja nIce pramANe jaNAve che - bhAvanagara A rahyA bhavihita kare mArA lAla. teDAvyA devacaMdrajIne have Adare mArA lAla. vAMce zrI devacaMdrajI pAse bhagavatI mArA lAla. pajavavuM anuyoga dvAravALI zubhamati mArA lAla. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sarva AgamanI AjJA dIdhI. devacaMdrajI mArA lAla. jANI yeAga tathA guNagaNanA vRMdajI mArA lAla. jaina rAsamALA zrI u. vi. ni. rAsa pra. zrImadda devacandrajI pAse pUrve saMsArIpaNAmAM paNa uttamavijayajI (paMjAzAe) siddhAMtone abhyAsa karyo hate. tathA punaHpaNa temaNe zrImanI pAseja gahana viSayathI pUrNa evA siddhAMte dhAryA che. uttamavijyajI jevA samartha purUSane paNa sUtra siddhAMtanuM adhyayana karAvanAra zrImad devacandrane kSayapazama tathA siddhAMtanuM pAragAmIpaNuM keTaluM prakhara haze tene tene khyAla Avazeja. 1803 nA comAsA pachI zrImad surata gayA, ane tyAMthI pAchA zeTha kacarA kIkAzAnA saMghamAM pAlItANe AvyA hatA. zeTha kacarAzA kIkAza e mULa pATaNanA rahevAsI jaina zreNI hatA. tathA surata baMdare vyApArArthe jaI tyAMja kAyama nivAsa karI rahyA hatA, teo ghaNAja zrImaMta, jainazAsananA rasiyA, zraddhAvaMta, tathA yAtrAdimAM dravyavyaya karavAmAM bahuja hoMzIlA hatA. temaNe pUrve zrImad devacandrajI pAse zrI sameta zikharajI yAtrA mATe jatAM kaI jJAnI gya purUSa sAthe laI javA mAMgela hatA, ane zrImade pUMjAzA (pAchaLathI zrI uttamavijayajI) ne ApelA hatA. A parathI temane jJAna carcA parane prabaLa prema vyakata thAya che. temaNe zatruMjayanA saMgha, ghaNI vakhata kADhayA hatA. A vakhate teo zrImad devacandrajIne sAthe laI zrI siddhagiri yAtrA nimitte zrI saMgha laI AvyA che. Aja prasaMge bhAvanagarathI pAlItANu AvelA saMghamAM zrI uttamavijayajI paNa AvyA che, ane zrImadda devacandrajI tathA zrI uttamavijayajI banne arasaparTsa maLI ghaNAja Anandita banyA che. saMsArI paNAmAMthIja zrImad devacandrajI5ra zrI uttamavijayajIne pUjya Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAva hatuM, ane temanI pAse zAstrAbhyAsa karyo hate. sAdhupaNAmAM paNa zrImada pAse sUtra siddhAMta temaNe dhAryA hatAM. ane punaH siddhAcaLa jevA parama sAtvika pUrNa sthaLe bannenuM milana kevuM AhAda janaka banyuM haze tene khyAlatA kekane ja AvI zake. A yAtrAnA prasaMge zrImade saMghavInuM siddhAcaLajInuM stavana lakhyuM che temAM nIce pramANe ulekha karyo che te uparathI zeTha kacarA kAkAne bhaktibhAva jaNAI Ave che. saMvata aDhAra ciDAtera varase sitamRga siterasIye, ! zrI suratathI bhakti harakhathI saMdha sAhata ulasIye ! kacarA kIkA jinavara bhakita rUpacaMda guNavaMtajI e ! zrI saMghane prabhucha bheTAvyA, jagapati prathama niNaMdajIe ! jJAnAnadita tribhuvana vandita paramezvara guNabhInA ! devacaMdra pAme adbhuta. parama maMgaLa layalInA ! zrI de. caM. kRta zrI zatruMjaya saMghavI stavana racanA vi. saM. 1804 mAgasara su. 13 tyAMthI zrImadda bhAvanagara vihAra karI gayA hatA. bhAvanagaramAM mahetA ThAkarasI nAme eka jaina ne TuMkane sajIDa pAsa hevAthI tene zrImade bujavI satya dharmanI pUrNa zraddhA karAvI dharmamAM zubhamAga gAmI banAkhyuM hatuM. temaja tyAMnA ThAkArane sadupadeza daI bujAvI jinamatAlaMbI banAvyA hatA. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vi. saM. 1804 mAM pAlItANAmAM mRgI (marakI) ne bhayaMkara upadrava phATI nIkaLyo hato. te zrImade jaina maMnA pratApe baMdha karI punaH zAMtinI sthApanA karI hatI. A bAbatane ullekha zrI kaviyaNa nIce pramANe kare che. saMvata aSTAdaza cArame, pAlItANe gAma! metA ThAkarazI bhale, daMDhakane bahu pAsa (pyAra?) zrI devacaMdra bujhavI, zubha mAgane vAsa! tatranA ThAkura taNI -mata kIdhI jaina pAsa ! saMvat aSTAdaza cArame, pAlItANe gAma! mRgI TALI gurUjIe, zrI gurUjIne nAma ! zrI. ke. vi. pR. saM. 1805-06 nAM cAturmAsa zrImade lIMmI nagara karyA hatAM. A cAturmAsamAM zrImade dharma upadezAmRtavarSathI tyAMnA dharma jIjJAsu zrAvakane pratibodhyA hatA. temaja ghaNuM mithyAtvIone satya ane zubha mArgagAmI banAvyA hatA. temaja lImaDInA AgevAna zreSThi zrAvake DesarA tathA zAha dhArazIbhAI tathA zAha jayacaMda tathA zAha jeThAzAha tathA zeTha kapAsI Adi jJAnapipAsu zrAvakene sUtra siddhAMte bhaNAvyAM temaja jaina dharmamAM draDha karI aneka upakAre karyA hatA. teo paNa zrImadbhA A ananya upakArane na visaratAM dharmamArgamAM tatpara thayA hatA, temaja pite upArjana karelI lakSamIne zubha mAge vyaya karatA hatA. dhAMgadhrA, cUDA, vigere zaherAnA zrAvakane sadupadeza varSathI bujhavI zubha mArgagAmI banAvyA hatA, lImadha, cUDA, dhrAgadhrA A traNe ThekANe zrImade jinabiMbonI pratiSThA karAvI hatI. prAgadhrAmAM zrI sukhAnaMdajI temane maLyA hatA. jemanA para zrImane ghaNe yAra hate A saMbaMdhI ulekha nIce pramANe - Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMvata aSTAdaza paMca paTTameM, lImaDI gAma udAra kAle vADo Di dhArazI. anya zrAvaka mane hAra. zAha zrI jayacaMda jANue, sADA jeThA buddhivaMta. rahI kapAsI Adi deI, bhaNAvyA gurUI tata, gurU sau pratibadhIyA, jaina dharmameM satya, gurU upagAra na visaratA, dhame kharce vitta, lImI dhrAMgadhrA gAma e, anya cUDA vaLI gAma, pratiSThA traNa thaI biMbanI, _vya kharA AbharAma, dhrAMgadhra jinabiMbanI, thaI pratiSTA sAra, sukhAnaMdajI tihAM milyA, devacaMdrane pyAra, dhrAMgadhrAthI vihAra karatA karatA zrImad devacaMdrajI gujarAta tarapha AvyA hatA, teozrInA sadupadezathI gujarAtathI zrIguM.. jyane saMdha nIkaLyuM hate. A saMghamAM zrImada sAtheja hatA. girirAja para bahu dravyavyayathI nAnAvidha mahotsava thayA. tathA navanava jAtanI pUjAe rANI, temaja saMdhasamudAye prabhu pUnAne mahAna lAbha uThAvye. ahiMthI upa soraThanI yAtrA karate karate saMgha gujarAta AvyuM hatuM. saM. 1808-09 nAM cAturmAsa mATe gujarAtamAM kayA. chella 1810 nuM cAturmAsa Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrImade surata karyuM jaNAya che. 1810 mAM suratathI zeTha kacarA kAkAe gurUupadezathI pAlItANAne saMgha kADhayo che. jemAM zrImadda sAthe ja hatA. dhanya che e zA. kacarAzA kIkAzAne ke jemaNe gurU upadezathI aneka veLAe yAtrArthe saMgha kADhI lakSamIne sadupayeAga karI lhAvA laI puNya upArjana karyuM. vaLI zrImadda jevA mahAna AtmajJAnI, siddhAMtanA pAragAmI, mahA paMDita sAdhupurUSa saMghamAM sAthe hoya, jJAnacarcA karatAM karatAM dharmaArAdhana pUrvaka saMgha sAthe tIrthAdhirAja zrI siddhAcalajInI yAtrA kare tathA sAdhamika baMdhuone yAtrA karAve, A lAbha kAMI je te na gaNAya, jyAre relave vigere sagavaDe nahatI tevA pUrvanA samayamAM bahujana parivAra sAthe suratathI saurASTra eTale dUra saMgha kADhI vAraMvAra javAmAM muzkelIo parizrama tathA kharca keTaluM badhuM thatuM haze, tenI kalpanA te AvA re, tAra, paSTanI sagavaDavALA vakhatamAM paNa nAnakaDA saMgha kADhanArane ja sahelAIthI na AvI zake. A parathI zrImanA upadezanI tIvratA sacoTatA tathA zeThakacarAzAnI gurU tathA tIrthabhakita jaNAI Ave che. ahIM saMghamAM sAthe zeTha metIcaMda lAlacaMda jainamArgamAM pravINa tathA dAna bhakitamAM agragaNya zrAvikA avalabAI temaja aneka bIjA vyavahArIA sAthe sAthe saMgha pAlItANe AvyuM hatuM. ahiM zeThe gurUupadezathI sAThahajAradravya kharacI zrIjinabiMbanI pratiSThA karAvI che. Ane ulekha zrI kavi paNa nIce pramANe kare che - saMvata daza aSTAdazaM - kacarAzAhAI saMdha.zrI zatruMjaya tIrthane, sAthe padhAryA devacaMda.- lalanA zAha metIyA lAlacaMda,jANai jaina mAragameM pravINa lalanA lalanA0 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lalanA zrAvikA avala te bhakitamAM, dAnezvarImAM nahiM khINa. lalanA saMdhameM zrI devacaMdajI, anya vyavahArIA sAtha.- lalanA zrI zatruMjaya giri AvIyA, levA dharmanuM pAtha. pratiSThA jIna biMbanI,gurUjII kIdhI taMtra.sATha sahastra dravya kharacIye - gurUvacane te yatra.- lalanA A uparathI zrIma ijinabhaktine rAga tathA zeThazrI kacarAzAno tIrthayAtrAne bhakitabhAva spaSTa jaNAI Ave che. pUrva purUSonA bhakitabhAva ne vyakata A devavilAsa uttama rIte lalanA A ra a baktine Ave saMvata 1811 zrImade lIMbadha nagare pratiSThA karAvI che. temaja vaDhavANamAM DhaMDhaka zrAvakene bujhavI suMdara citya karAvyAM. ne pUjA cacAnA ThAThathI dedIpyamAna banI rahyAM hatAM. saMvat aDhAra agyArameM - pratiSThA lImI madhya- lalanA vaDhavANe zrAvaka daMDhI, mujhavyA kharacI rUddhi - lalanA caitya karAvyAM suMdara, jina carcAnA ThAThaprabhAvika purUSa devacaMdajI, dhanya enAM mAta. lalanA sImanA pAse A vakhate suvinIta tathA da, evA manarUpajI, tathA prabaLa buddhizALI vijayacaMda nAme be ziSyo hatA. teo vidvAna, vAya, tarka AdinA jANu tathA AgamanA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com la90. Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAragAmI hatA. jeoe cerAzagacchanA anekavAdI sAdhuene vAdamAM jItyA hatA. vaLI zrImadevacaMdrajI pAse manarUpajInA vakatucha tathA rAyacaMda nAme baMne zi tarkavAda bhaNatA hatA. teo gurUsevA bhakita tathA AjJA pratipAlanamAM datta citta rahetA hatA. saM. 1712 mAM zrImad rAjanagara padhAyA hatA. tathA nagaranA AgevAna zrAvakAnA AgrahathI ga7pati paNa tyAM padhAryA ane teo tathA zrI saMghanA samakSa zrImane moTA ADaMbarathI ane mahotsava pUrvaka saMghe gapati pAse kharataragacchanI vAcaka padavI apAvI hatI. zrImane be vidvAna ane jaina matamAM nipuNa ziSya hatA. 1 manarUpajI 2 tarkavAdI vijayacaMdra tathA manarUpajIne 1 vakatuja 2 rAyacaMdajI nAme be ziSya hatA. A pachInI paraMparA jANavAmAM AvI zakI nathI. saM. 1712 nuM cAtumAsa zrImade amadAvAdamAM ja karyuM hatuM tyAM vyAkhyAnamAM zrImad jIvAjIva, paddhavyAdi nikSepA, samaya, Adi yukata syAdvAdazailIvALe upadeza varasAvatA hatA. zrImade haribhadrasUrIzvara tathA vAcaka zrImadda yazovijayajI nA racelA uttamottama dravyAnuyoganA tathA Itara vAMcyA hatA. taduparAMta gemadRsArAdi graMthe paNa vAMcyA hatA. ahiM zrImade keTalAka navIna adhyAtmajJAnanA graMtha TIkA sahita racyA tathA keTalAka para TIkAo lakhI Taba bhaya, dezanAsAra, nayacakacAra jJAnasAra, aSTaka, karmagraMthaAdinI TIkAo lakhI aneka graMtha taiyAra karyo. A vakhate rAjanagaramAM DezIvADAnI poLamAM upAzraye thokabaMdha cheAtAzrAvake atiutsAhapUrvaka zrImadanuM vyAkhyAna zravaNa kazyA AvatA hatA. vyAkhyAnamAM siddhAMtanI vyAkhyA ati sapUrvaka thatI hatI. tathA jJAnarasanI jhIe varasatI hatI. dravyAnuShree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paganuM vyAkhyAna tathA zrImad vyAkhyAtA tathA rAjanagaranA vidvAna zrAtAo, A vakatA zrotAone apUrvayoga adabhUta hato tyAM jJAnAnaMdanI luMTa luMTa thAya temAM zI navAI? zrImad devacaMdrajInuM svargagamana. ahiM zrImane vAyu prakopathI vamana ( ulaTI) ne akasmAt vyAdhi thayo ane tethI zarIre asamAdhi utpanna thaI tathA aMgopAMga zithila thatAM zarIranI kSINatA thavA lAgI. pudagalanI anityatA temaja padArthamAtranI anityatA e anAdisvabhAva hovA chatAM mUrkha jana te para prema rAkhe che. tathA paMDita jano te para bIlakula rAga dharatA nathI. vaLI zAmAM paNa be prakAranAM maraNa kahyAM che. bAla maraNa tathA paMDita maraNa. temAM paNa paMDita maraNa uttama gayuM che. zarIranI anityatAne vicAra karI nikaTa mRtyu, buddhiva jANe zrImade pitAnA zine pAse bolAvyA ane zikhAmaNa ApavA mAMa ane jaNAvyuM ke mArI avasthA narama che, zarIra kSINa thatuM jAya che, pudagalane svabhAva eveja che. mATe tame zeka karaze nahIM ane dharma mArgamAM lIna rahe. zrImanA zimAM ziromaNi zrI manarUpajI vAcaka hatA. je guNavaMta tathA catura tathA samayanA jANa hatA. temanI gurU bhakita anupama hatI, temanI caturAIthI zrAvake tathA ziSya gurUnI sevA zuzraSA prabaLa bhaktibhAvathI karavA lAgyA tathA gurUjInI AjJA uThAvI temanA padapadma sevavA lAgyA. vinayI vivekI vicikSaNa siddhAMtanA jANa paMDita mana57 vAcakane joI zrImada manamAM vicAravA lAgyA ke mAhara ziSya manarUpajI supAtra che. vaLI bIjA ziva rAyacaMda jeo vinayI tathA gurUbhakata hatA. vaLI ghaNI vidyAonA bhedanA jANa hatA. A tathA anya ziSya samudAya ghaNe vidvAna hatA. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jemaNe gurUjInA chatAMja aneka vAdIone parAjita karI suyaza prApta karyo hate. - have e saghaLA ziSya parivAra bheguM karI zrImade sarvane premapUrvaka hitabuddhie zikhAmaNa devA mAMDI. tame sarve saMpathI cAlaze. samayAnusAra vartAze. hRdayamAM pApabuddhi bIlakula dharaze nahiM. seDa pramANe sAtharo tANaze. zrIsaMghanI AjJA zirodhArya haMmezAM karaze. sUrIzvaranI AjJA pramANa karaze. vaLI sUtrazAstranuM jJAna hamezAM prApta karatA raheze. vaLI te manarUpajI! tame mArI pAchaLa samartha che, mane keIpaNa jAtanI bIlakula ciMtA nathI. temaja A badho parivAra tAharA kheALe huM mUkuM chuM. temane saMbhALaje. tathA sAdhu dharma babara pratipAlana karaze. Ama gurUdevanI aMtima samayanI zikhAmaNa sAMbhaLI manarUpajI hAtha joDI gurU pratye belyA ke he ! gurUdeva ! Apa te vaDabhAgI che. ame to pAmara chIe chatAM hamArA zara para Apa sarakhA gurU gAje che e amArAM dhanabhAgya che. A pramANe gurUvinayabhaktivaDe temaNe gurUne javAba dIdhe. pachI tamAma zine bhegA karI senA zirapara pitAne varadAyaka karakamaLa, ke je karakamaLe jagane upakAraka tathA utkRSTa dravyAnuga jevA gahanagraMthanI ratnarazIo pragaTAvI che. tathA anekane tAryA che e te kara, pratyeka ziSyanA zirapara sthApI jaNAvyuM ke-he ziSya ! have paralokamAM prayANane amAre avasara thayo che. mATe tame tamArUM kartavya samajI tamene egya e dharma hamezAM ArAdhaze. vizvanA upakAraka thaze, tathA dharmanI jAta vizvamAM jhaLahalatI rAkhaje. A pramANe gaMgAnA pravAha samAna pavitra vegavALI hRdayapUrvaka ucca evI sAgara garjanazI madhuravANu vaDe ziSyasamudAyane sAdha, zrImad devacaMdrajI mahArAje dIdhe. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pachI vinIta evA saMtazie gurUdevane dazavaikAlika sUtra tathA uttarAdhyayanasUtra saMbhaLAvavA mAMDayAM. je zrImade upavegapUrvaka sAMbhaLavA mAMDayAM tathA te tamAma sUtrene jevAM kahe che tevAM ja satya yathArtha jANatA gaNatA thakA zrI arihaMtanuM ekAgra citte dhyAna, hRdayamAM dharavA lAgyA. Ama zrI jinezvaranA dhyAnapUrvaka namaskAra maMtranI ArAdhanapUrvaka pRthvItalane pitAnA lalAmabhUtajJAnavaDe vibhUSita karatA evA mahAna adhyAtma jJAnagAganadinamaNi-satkavikAnanakezarI prakharavAdI vinetA aneka mahAgraMthapraNetA, vidyAbhAskara kharataragaccha ziratAja zrImadevacaMdrajI mahArAja saM. 1912 nA bhAdrapada amAvAsyAnI eka prahararAta vyatIta thaye DezIvADAnA upAzrayamAM devagatine prApta thayA, ane temanA ziSya parivAra temaja tapagacchanA sAdhu tathA zrAvaka zrAvikA Adi saMghamAM sarvatra hAhAkAra pUrvaka eka chavAi rahyo. zrI saMgha have pitAnA kartavya pratipAlanamAM tatpara banI rahyo. temaNe uttama kASTanI zabavAhikA (pAlakhI) banAvI. tathA cArAzIgacchanA zrAvaka bheLA maLyA. ane bhAre ADaMbarapUrvaka e mAMDavImAM zrImanA dehane padharAvI smazAna lAvavAmAM AvI. tathA kasturI, kezara agara-caMdana Adi suvAsita tathA bahu mUlya vastuonI citA racIne temAM raDate mukhe zrImanA culaacetana-mRtadehane pratipadAe anidAha devAmAM AvyuM. A dahanakriyAmAM gurUbhakta zrAvakee - gurU puThI dravya ghaNe kharacaMtaH * ghaNuM dravya kharacyuM. tathA temanI mRtyutithie sAmi vAtsalya jamADatA tathA anya achAlikA mahAtmavAdimAM ghaNuM dravya kharacavAmAM AvyuM. - je gurUchInA vacanathI pUrve paNa aneka zrAvakoe sanmArge pitAnA dravyane vAparI pitAnI lakSmIne vibhUSita karI hatI. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tathA ghaNA tIrthoddhAra thayA, saMgha nIkaLyA. pratiSThA karAvI, navIna ce baMdhAvarAvyAM tathA evA evA agaNita satkAryomAM jenA vacanathI kATi game dravya kharacAyAM te gurUdevanA pAchaLa paNa zrAvakee gurUnItithi e dharma mArge anargaLa dravya kharacyuM. e A zrImATe kavi paNa lakhe che ke dazamI dALa hAmaNI, nAma dharIyuM ho gAya devavilAsa. Asana siddha je thayA, kaIka bhave helpe muktine vAsa. dhana dhana e gurU vaMdIe. Ama A mahAna purUSa kALadharma pALatAM-badhe zekarUpI aMdhakAra chavAI rahyo. atre zrIkaviyaNa kahe che ke zrImad A jotAM sAta ATha bhave mokSe jaze. ke jemaNe zrIjinezvaraprabhune mAga vistAravA dravya ane bhAvathI zuddha, vizvane parama AhAdakAraka evI jina vANune parama jJAtA, jinabiMbanI sthApanA, karavAnI sa buddhine paramautkRSTaupadeNa, cAra nikSepA ane yunivaDe vastu tatvamarUpaka, syAdvAdazailIthI zuddha prarUpaNa karanAra, satyane ja anusaravAthI jenI karAmata sarvatra vijayavaMta nIvaDe che, evA tathA jainemAM parama marda-vIryazALI-bAhyAvyaMtarathI vIra purUSa ke jeNe mithyAtvIone mahAta karI parAbhava pamADyuM hatuM, jenI varadAyaka lekhinIe vipakAraka uttama tatvajJAna aneka graMtha racyA, evA zrImadda devacaMdrajI mahArAja svarge sidhAvyA, Ama nIcenA duhAmAM zrI kaviyaNa kathe che, tethI zrImadanI Atma jAgRtidazA vidvattA bahumAna tathA temanI anupama kRti pragaTa thAya che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 49 duhA. sAta ATha bhava ahuvA, jo dharaze eha jIva, bhAva bAlyakALa vidhvaMsanA, dharmayAvanameM sadIva, anumAne karI ANIyaM, dravya thakI vizeSa; sAta ATha bhava ulaMdhIne, ziva kamalAne pekha. prabhu mAraga vistAravA, dravya bhAvathI zuddha; vizva AlhAdakArI thayA, jinavANInI buddha. zrIjinabiMbanI thApanA, karavA nija subuddhi; cAra nikSepA yuktasyuM, syAdavAda bhAkhe zuddha. ekapAIe sAce sakala, tasa cAle karAmAta; rAjI marda e jainanA, mithyAtvI kIyA mahAta. zrI devavilAsa rR. 47 zrI kavipaNu kathe che ke zrImad devacaMdrajI rUSirAja zuddha ane zubhadhyAnathI svage pahoMcyA, sUya caMdra ane Indra, avadhi jJAnathI joI manamAM cintave che ke zrI jInazAsanane mahAna staMbha zrImad devacaMdrajI svagamana karI amarApurImAM avataryo. dezadezamAM A svargagamananI vAta pahAMcI ane e sAMbhaLI leka vilakhA thayA. zAkAcasI anyA ane jANe anAtha khanI gayA hoya tevA banI gayA. ne vicAravA lAgyA ke kalpatarU samAna A zrImad devacaMdrajI sadgurUsama vizvamAM bahuja thoDA haze ke jemanA mastake maNi hatA je dehane dahana karatI veLAe agnimAM uchaLI paDayA, je pRthvImAM cAhyA gayA ane kaInAce hAthamAM na AvyeA. AvA maNi kAI mahAn purUSanAja mastakane viSe saMbhave che. ane jenA mastakamAM A maNi hAya te vizvanA Adaza mahApurUSa heAyaja. rAjanagaranA mahAjana ane teozrInA ziSya samudAya maLI zrImanA dehane dahana karyAM te sthaLe eka smaraNa cinha Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 50 (derI) karAvI, te jagyAe teozrInA pagalAM ( pAdukA ) nI pratiSThA karAvI. jenI ghaNI zodhakheALa karavA chatAM atyAre kALa ghaNA thavAthI sthAna pheraphAra thaI javAthI te sthAna upalabdha thatu nathI. A pAdukAnI pUjA prabhAvanA zrAvakA ghaNIja bhakti bhAvathI karatA hatA. zrImanA avasAna khAda temanA ziSyaratna zrImanA ghaNA guNA dhAraNa karanAra jJAnI vAcakazrI manarUpajI svagamana karI gurUzrIne maLyA. temanI pAchaLa zrI rAyacaMdajI rahyA. teozrI pAtAnA ane gurUonA viraha khamI zakatAM nahI. ane haMmezA gurUzrInA smaraNamAMja lIna rahetA. zrI rAyacaMdajI havethI gurUzrIe kahelI anitya bhAvanAne cintavavA lAgyA ke jeenAM paDyeApama AyuSya hatAM tepaNu pUrNa thayelAM zAstramAM kahyAM che to A pAkRta alpAyuSI jIvananI zI vAta karavI ? temaja temAM rAga thAvA e mUDhatAja che. tIrthaMkara, gaNadhara, surapati, cakrI, kezava, rAmaAdi sA gayA tA anyanI zI vAta karavI ? Ama jANI gurUjInA nAmanI stavanA manamAM zrI rAyacaMdajI karavA lAgyA. zrI gurUdeva samAna vizvamAM koi prakAzakaranAra dIpaka nathI. gurU pAchaLa zrIrAyacaMda jIvaNa gurUjI e batAvyA pramANe teja paddhatie vyAkhyAna vAMcavA lAgyA ane gurU kRpAnA baLe sarva zreAtAone rasa paDe tevA upadeza hamezA varasAvavA lAgyA. kAraNa teozrI paNa mahAjJAnI hatA. zrI rAyacaMdajI jainaAgama zailImAM pUrNa pravINa hatA. ane gurUpasAye gurU sarakhAja thayA. emAM kAine zaMkA na rahI suvihita mAnA jANa zilAdikaguNe vibhUSita tathA aneka AtmaguNa sumati zrI rAyadacaMjI gurUsmaraNathI temaja virahathI vihavaLa banI uThayA ane kavine kahevA lAgyA je amArA sadgurUdevanI stavanA karo. stavanA teA hame paNa karIe paNa svakIti karavI e ghaTIta nahIM mATe mArA kahevAthI tamAja zrI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa1 suradevanA guNagAna tathA satya hakIkatanI stavanA banAve- eka dIna zrI rAyacaMda kavine re, kahe ama gurU stavanA kare. ame je kahIye stava eha aNaghaTere, svakIti karavI agyatA. te mATe kahyuM tuma stavanAre. tuma buddhi pramANe janAre. kaviyaNe A pramANe zrI rAyacaMdajInA kahevAthI A graMthanI racanA karI ane ghaNe harSa pAmyA kaviyaNe deva vilAsa kIdhe mana harSita ulaspere. kIdhe deva vilAsa zubha dine re, saMvata 1825 arADa pacIza A sudire, aSTamI ravivAra re, stakameM devavilAsa kIdhare, kiMcit guNa grahIne stavyAre, bahALe che adhikAra jotAMre, graMtha thAye meTo ghaNere. bhaNase devavilAsa sAMbhaLe. tasa ghare kamaLA vistarI re. rapa) zrI devavilAsa pR. 51 A pramANe gurUgAnanA rasIyA zrIrAyacaMdajInA kahevAthI karI kaviyaNe saM. 1825 nA Aso sudi aSTamIne ravivAre A sura rasALa devavilAsa graMtha racyo. vihAra. mad devacaMdrajI mahArAja pitAnuM samasta sAdhujIvana bhAratavarSanA bhinnabhinna pradezomAM dharmopadezAtheja upakAra Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pura buddhie paryaTana karavAmAM vitAvyuM hatuM. temanA AgamanathI dha jIjJAsu jaina sa`gha varSAthI hanvita thaI jatA. mayura jema AnaMda magna banI rahetA, ane zrImade paNa vividhasthaLeAne peAtAnA vihArathI alaMkRta kayA hatAM. teeAzrI samasta gujarAta, kAThIyAvADa, dakSiNamAM surata sudhInA pradeza, mAravADa, mevADa, paMjAba, mulatAna, bIkAnera, jesalamIra Adi sthaLe e vicaryA hatA. paMjAbathI vicarI sidha vagere sthaLAe thaI meATA keATanagara pAsenA maraTazaheramAM cAmAsuM karyu hatuM ane tyAMja 1776nA phAgaNa mAsamAM AgamasAra graMtha banAvyeA hateA. 1796 mAM ( kAThIyAvADa ) navAnagaramAM vicArasAra ane jJAnamajarI TIkA racyAM hatAM. pa'.jInavijayajIne bhaNAvavA pATaNa AvyA hatA, ane pATaNathI amadAvAda, khaMbhAta, vaDodarA, pAdarA, bharUca thaI cAmAsu surata rahyA hatA. te vakhate pUjAzA ( sAdhu avasthAmAM padmavijayajI) paNa sAtheja hatA. Ama zrImad gujarAta, kAThIyAvADa, kaccha, lATa, mAravADa. mevADa, sidha, pa'jAma, mulatAna vigere dezamAM vicaryA hatA. Ama paropakArArthe pRthvI talane pAvana karatA aMta samaya sudhI vicaryAM hatA. zrImada karAvela jinamadirAnI pratiSTAonAM kAya. zrImadanA dIkSAparyAya 56 vanA rahyA hatA. vi. sa. 1746mAM janma tathA vi. saM. 1812 mAM nirvANu. A pramANe zrImadde 6 vanA jIvana daramyAna zrImade zrIsiddhAcalajIpara aneka pratiSThA karAvI che. tenuM temanA graMtho tathA zilAlekhAthI jaNAya che. temanA gurUjI sAthe zatrujayapara zrIkuMthunAthajInI pratiSThA vakhate hAjara hatA. amadAvAdamAM sahasAnI pratiSThA temaNe karAvI che. lI'maDI derAsaramAM mULanAyakanI mAnunI be derIonI pratiSThA temaNe karAvI hatI. temanA upadezathIja pATaNamAM nagarazeTha tejazI dAsIe sahastrakUTanI racanA karAvI zrImadbhAseja pratiSThA karAvI cheH---- Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sahasakaTanAM nAma aprazasti, devacaMdra kIdhAM prazasti; pratiSThA tihAM kIdhI bhalI, occhava kIdhA navanavyare, - zrI. de. vi. pR. 23. vaLI amadAvAda nAgerIsarAhamAM rahyA hatA tyAre bhagavatI sUtra vaMcAtuM hatuM te vakhate mANekalAlajI nAme eka suMDhakamatane rAgI jaina hatuM tene mujhavI sAcI zraddhA vALe karyo teNe navIna racaya karAvI pratimAnI pratiSThA zrImad pAse karAvI hatI - mANekalAlajI jAlamI, DhuMDhakane mana vAsa; tehane gurUe bujhavyA, TALI mithyAtvanIkAza. 2 naitama caitya karAvIne, padhamA thApI tAsa; devacaMda upadezathI, occhava huA ulAsa. 3 zrI. de. vi. pR. 30. vaLI rAjanagara zAMtinAthanI piALamAM bhoMyarAmAM sahasakaNuM Adi sahaTa jinabiMbanI pratiSThA zrImade karAvI che. zrI zAMtinAthanI piLameM, bhUmi gRhameM biMba sahasakaNA Ade deI, sahakakeTa jina biMba. 4 tehanI pratiSThA tihAM karI, dhana kharacANAM pUra; jainadharma prakAzIo, dinadina caDhate nUra. 5 zrI. de. vi. pR. 30. pAlItANA zrI siddhagiripara.-- tIrtha mahAgyanI prarUpaNa. su. gurUtaNa sAMbhaLa zrAvaka jana. siddhAcaLa upara navanavA catyanI; chatAra kare mudina. - su. 5 tI. zrI de. vi. pR. 31. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaLI - pAlItANe pratiSThA karI bhalI- kharace dravya bharapUra. vadhusAe caitya zatruMjaya upare, pratiSThA devacaMdranI bhUri. su. 10 tI. zrI. de. vi. pR. 32 vaLI navAnagaranAM je DhaMDhakonI mUrtipUjAparanI zraddhA uThI gayelI te pharI zraddhA karAvI. TUMDhako ke jeo pratimAne pUjatA nahatA teone zrImade te jItI pharIthI prabhupratimA pUjatA karyA hatA. navAnagare caitya je meTAM, DhaMDhaka je hatAM lepyAre; arcA pUjA nIvAraNa kIdhI, te saghaLAM pharIne thApyAre. dhana. 17 zrI. de. vi pR. 37. vaLI lIMmaDI, dhrAMgadhrA, cUDA e traNa nagaranA jinacaityamAM zrImade pratiSThA karAvI che. lImaDI dhrAMgadhrA gAmae, anya cUDA vaLI gAma; pratiSThA thaI traNa biMbanI, dravya kharA abhirAma. dhrAMgadhra jina biMbanI, thaI pratiSThA sAra; sukhAnaMdajI tihAM malyA, devacaMdrane yAra. zrI. de. vi. 39 - 10 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMvata 1810 mAM zeDa kacarA kIkAnA saMghamAM zrImad pAlIkarAvI hatI.saMvata deza aSTAdaze kacarA zAhAi saMgha la zrI zatruMjaya tInA, sAthe padhAryA devacaMda. 90 4 gurU X x X pratiSThA jIna khikhanI gurUjII kIdhI taMtra. la sADI sahasra dravya kharacIyA, gurUvacane te yatra. la0 8 ku. lIMmaDI vaDhavANa pratiSThA mATe tANe AvyA hatA. tyAre temaNe tyAM pratiSThA x saMvata aDhAra agiyArameM pratiSThA lImaDI madhya; vaDhavANe zrAvaka DhUMDhIyA, bujhavyA kharacI rUddhi. caitya karAvyA sundara, jina carcAnA DAs; prabhAvika purUSa devacaMdrajI, dhanya ehanI mAta. la0 10 gu. Ama A sivAya bIjI na jaNAyelI paNa aneka pratiSThA zrImade karAvI saMbhave che. A prabhAvika purUSanA hAthe aneka pratiSThAA uparAMta navina caityabaMdhAvavAnA upadeza ApavAnuM jIrNoddhAranA upadeza devAnu Adi mahAnzAsanaprabhAvaka satkAryo thayAM che, mahAn prabhAvikapurUSonI vANIpaNa evI asarakAraka hAya che ke keAI e vANIne amAnya karIja na zake, graMtha. zrImattu sAhitya. la zrImadnA 66 varSanA jIvanamAM gRhasthAvAsanA 10 varSa tathA trIjA khAda karatAM bAkInA samayamAM temaNe zrI jaina sAhityanI sevA aDaga ane akhaDapaNa bajAvI che. temanI lekhinIe askhalitapaNe jainadharmanA mahAna adhyAtmajJAnanAM amUlya tattvAnA pratipAdanapUrvaka vyavahAra tathA nizcaya zailI paDe bhavijIveAnA hitArthe rAtrIdivasa parizrama sevI aneka vidyApakAraka mahAgraMthA racyA che, je hAla paNa vidyamAna che. je Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ abhyAsapUrvaka vaMcAya te tamAma darzananA jIjJAsuone temAMthI pitAne yogya e uttama bedha malI Ave che. A graMthanuM paThana pAThana vartamAna kAle paNa bhavyAtmAone Atma sAkSAtkAra karAvanAra tathA ati upayogI nivaDyA sivAya rahetuM nathI. zrImanA aneka graMthe paikI cheDA hAtha lAgyA che te parathI temanuM badhu upalabdha sAhitya maLI Ave to keTaluM badhuM ajavALuM pI zake? A sAhitya parathI zrImadbhA pazama tathA jJAnanI prakharatA tathA zaktine saheje khyAla Avaze. zrImadanA racelA the. zrImaddana vipakAraka tattvajJAna vibhUSita amUlA maLI AvelA graMthanI saMkhyA sattAvananI che, je adhyAtmajJAna prasAraka maMDaLe chapAvyAM che. A graMtha paikI eka eka graMtha letA jaIe ne avelekIe to AtmAne atizaya AhvAda upaje che, pUrve bAMdhelAM karma kheravavA tathA navIna karma nA baMdhAya evI pariNati sAthe jIvana jIvavAmAM madadarUpa thaI zake te mitra te sAcAM dhArmika pustaka che. zrImaddanI apUrva rasajJatAthI chalakAtI aneka kRtio vizvamAM adyApi aprakaTe paNa vidyamAna haze. maLI AvelI kRtionI yAdI nIce ApI che. ( ane je koI sAdhu sAdhvI yA jaina bhAI yA bahena ne anya kRti maLI Ave agara bhALa maLe te vinAvilaMbe A lekhakane khabara ApavA maherabAnI karavI. ) upAdhyAya zrImad devacaMdrajI mahArAje AgamAMthI sAramAMsAra tattva dravyAnuyoga tene sAra bhAga kheMcI graMthanI racanA . karI che temanA graMtharUpI saravare kharekhara tattvajJAnarUpI jaLathI chalakAI jAya che. temanA graMtho paikI agamasAra, nayacaka, ane vicArasAra e traNa graMthe te khAsa tatvajJAnathI ja bharelA che. A traNa te sAcA sAthe karavA tathA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa7 graMthane khAsa gurUgamapUrvaka abhyAsa karavAthI sarvaAgamAM praveza thaI zake che. tathA sarva AgAmene pAra pAmI zakAya che. anaMta jJAnasAgarane pAra nathI, paNa temAM praveza thave kaThIna che ne A graMthanA sevanathI te saraLa thaI zake che, praznottara nAmane zrIma graMtha kharekhara anubhavajJAnathI bharapUra che mana nIya che ane jethI zAstro vAMcyA vicAryA bAda ja prakAra graMthamAM karelA prakAnA uttarArthano anubhava thaI zake tema che. adhyAtmajJAnamAM uMDA utaravA mATe jJAnasAraparanI zrIjJAnamaMjarITIkA apUrva che. AtmajJAna saMbaMdhI jenemAM zrI lakika bhagavadgItAthI paNa kaI mahAna satyathI bharelo graMtha hoya te A lokottara jJAnasAragraMtha che. tenA para TIkA racIne pitAnA AtmajJAna saMbaMdhI vicAra zrImadu jIvatA mUkI gayA che. arvAcIna kALamAM jJAnasAranI upagitA-mahattA sarvatra prasarI che ane te sarva phIrakAomAM atiAdarathI vaMcAya che-bhaNAya che. adhyAtmajJAnIonuM-jJAnasAra graMtha kharekhara Anandamaya hRdaya che. tenA para TIkA racIne zrImade utkRSTa vivecana karyuM che. ekaMdara rIte kahIe to temanA graMthomAM jJAnayoga, karmayoga, kriyAyoga, bhakti ga, dhyAnayoga, tapAga, upAsanAga vigere sarva yogenuM svarUpa sAkSAtkAra thAya che. temanA graMthe ekaMdara rItie AgamAM prakaraNe ane pUrvAcAryonA graMthane anusarIne racAyelA che. zrI jine dhara pratimAne puSpa caDhAvavAnA pATha AgamenA AdhAre darzAvyA che. temAM khUbI e che ke, temaNe magajanI samatalatA gumAvI nathI. temanA zabdomAM snehanA, madhuratA, aMdAya ane AkarSaka zakti rahelAM che. temanA cAritranI cArUtA temanA graMtheja prakaTa karI Ape che. pitAnA graMthomAM abhimAna jaNAya te eka paNa zabda te nathIlekane jainadharmanA tane sarala rIta kema baMdha thAya eja daSTi dhyAnamAM rAkhIne zrImade graMtha lakhyA che tethI temAM temaNe zabdalAlitya, pAMDitya ke praDhatA tarapha lakSaja Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 58 dIdhuM nathI. jainadharmanuM tattvajJAna zuM che, e jovuM hoya trA tenI AMkhI karavI hoya to temanA graMthenA gurUzcamapUrvaka abhyAsa kara vAnI jarUra che. temanA banAvelA vicArasAra graMthamAM mAgamAM AvelI sa bAbatAne anukrame gADhavI varNavI che. tethI te kama graMtha vigeremAM AvelA viSayA uparAMta ghaNA viSayeAthI bharapUra che. kAI pAkelI kerIno rasa kADhIye tevI rIte temaNe jaina zAstrAmAMthI rasa kADhIne AgamasAra, nayacakra, vicArasAra vigere graMthA raccA che. jainadharmatattvajJAnathI bharelA temanA graMthAnI jeTalI prazaMsA karIe teTalI ochI che. zrImadanA vivASakAraka graMthA mATe yAganiSThAdhyAtmajJAnadivAkara AcArya zrImad buddhisAgarajI surIzvarajIe zrImadda devacaMdrajI mahArAjanI stuti rUpe racelI laMbANu prazastimAMthI be traNa zlokA atre DhAMkIye chIe. AtmodvArAmRtaM yasya, stavaneSu pradRzyateH trividhatApataptAnAM pUrNazAMti pradAyakam AtmazamAmRtAsvAdI, zAmrAdhAnavihAravAna yatkRtazAstrapAthodhau, snAnaM kurvanti sanjanA: devacandrakRtagranthAna, stuve'haM bhaktibhAvataH amRtasAgarA yatra, vidyante sukhakArakAH // 2 // | k // 23 || jJAnasAranI mahattAmAM vRddhinA prakAza pADayo che. zrImad upAdhyAyaziAmaLiyazovijayaupAdhyAyanA iMllAmAM chelle adhyAtmajJAnarasanA aza jemAM vahyA che te graMtha kharekhara jJAnasAra che ane upAdhyAyajI mahArAja zrImad devacaMdrajInI chellI jIMdagInA adhyAtmajJAnarsanA jIvatA jemAM vahyA che te TIkA kharekhara jJAnamApanI jJAnama'jarITIkA che. pachI temAM adhyAtmajJAnarasanI mIThAza saMkhazrI puchavuMja zuM ? sa paMcanA jenA ekI avAje jJAnasAra ane jJAnamaMjarInA parimaLa AAsvAdamATe madhu gAvI prasaMzA karI uThe che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrImadanI covIzImAM jJAna ane bhakti rasa chalakAI jAya che. dareka gacchavALA A stavana gAvAmAM gArava samaje che. e zrImanI vizALa daSTinuM ja kAraNa che. temanA sarvagrasthAne abhyAsa karanAra kaMipaNa manuSya, pakaka na banI zake che ane te gADarIA pravAhamAMthI mukta banI jJAnapravAha tarapha vaLe che. temanA graMthomAM paDadravya, navatatva, karmanI vyAkhyA, saptanaya, saptabhaMgI aneka pakSa pramANa AgamavyAkhyA AbhanavasvarUpa vigere bAbata bharapUra che. zrImadanAM prabhustavane. zrImadanA prabhunA tavanomAM AtmadazAnA udagAre che temAMthI saMpathI keTalAka nIce pramANe jaNAvavAmAM Ave che- AzApana sukha ma ra re, bhAye avyAbAdha; samaye abhilASIpore, katAM sAdhana sAdhya. cAhakanA ravAmi-vatA re, vyApaka bhanAbhAva, kAraNanA kAraja dazA re, sakala cahyuM nija bhAva. a ae prabhu darisaNa mahAmahatamAM praveza mera, paramAnanda subhikSa thaye muja dezamaeNre. A0 1 nina bhuvana nAyaka zuddhAtama tasvAmRta rasa luhura, sakala bhAvika? vIlA mArU mana paNa na ra A0 2 manahana jinavarajI mujane, anubhava hAla dIra, parNananda akSaya avicala rasa, bhakti pavitra thaI pIra. 3 jJAnasudhAlAlInI kahera, anAdivibhAva vicAra, pAmyajJAna sahaja anubhava, zathi nijAka samAryora. 4 jina guNa rAgaparAgathIre, vAsina muja pariNAma tajaze. dula vibhAvatA, sara Atama kAmare, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jina bhaktirata cittare, vedhakarasa guNa prema, sevaka jinapada pAmazere, rasadhata aya je mare. nAtha bhaktirasa bhAvathI, tRNa jANuM para devare; cintAmaNi suratarU thakI re, adhikI arihaMta sevare. paramAtama guNa smRti thakI, pharo AtamarAma; niyamA kaMcanatA lahere, leha kyuM pArasa pAmare. saheje pragaTa nija parabhAva viveka, antara Atama haha sAdhana sAdhavare lola; sAdhyAlaMbI thaI jJAyakatA cheka, nija pariNati thira nija dharma rasa Thare lAla. tyAgIne savi papariNati rasa rIjaje. jagI che nija Atama anubhava IchatAre lela.. sahaja chUTI Asrava bhAvanI cAlaje, jAlama e pragaTI saMvara ziSTatAre lela. baMdhanA hetu je che pAyasthAna je, te tuja bhakato pAmyA paNa prazastAre lAla. dhyeya guNe vaLage pUraNa upaga je. tehathI pAme dhyAtA ceya samastatA re lola. je ati dustara jalAdhasame saMsAre je, te gopada sama kIdhe prabhu avalaMbanere lola. ja pUrNAnanda te AtamapAsa je, avalaM nirvika65 paramAtama tattvanere lola. bhAsya AtmasvarUpa anAdine visaryo ho lAla, sakalavibhAva upAdhithakI mana Asaryo lAla. sattA sAdhana mArgabha e saMcaryo ho lAla. dAnAdika nijabhAva hatA je paravazA he lAla. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te nija sanmukhabhA rahI vahI tuja dazA he lAla. sApazamika guNasarva thayA tuja guNarasI he lAla. sattA sAMdhanazakita vyaktata ullasI he lAla. have saMpUraNa siddhataNa zI vAra che he lAla. devacandra jinarAja jagata AdhAra che ho lAla. zrImadanI saMskRta hindI prAkRta tathA gurjara bhASAnI vidvatA. zrImade saMskRta, prAkRta, gurjara, hindI bhASAnA racelA graMtha parathI temanI bhASA saMbaMdhI vidvatAne khyAla saheje Ave tema che. bAla jIvAne samajAvavA mATe saMskRta bhASAmAM temaNe bahu sarala zabdamAM racanA karI che. jema bane tema bhASAnI liSTatA duavagAhanA tathA asAdhya (Laboured style) zailI vigere pitAnA pustakamAM AvavA dIdhAM nathI. dravyAnuyoganA viSayamAM sAmAnya saMskRta jANanArAo paNa rasa laI zake tevA prayatna tamAM spaSTa jaNAya che. jJAnamaMjarI tathA vicArasAdi TIkA vaDe saMskRta bhASAmAM janasAhityanI sevA temaNe uttama rIte bajAvI che. jJAnamaMjarITIkA e eka asAdhAraNagraMtha paranI TIkA che ke je sA ke phIrakAmAM ati Adara pAmI rahelA che tenA paranI TIkA e sAmAnya na kahevAya ane e temanA pAMDityane paricaya pUrNatayA karAvI zake che. Adhunika keTalAka saMskRtabhASAjJavidvAnene mata evA che ke zrImadu saMskRta bhASAnA praDha vidvAna nahatA. paNa ame emAM evuM sudhArIzuM ke zrImade dravyAnuyegAdi gahana viSane sAdI saMskRta bhASAmAM bALajIne samajAvavA para khAsa lakSa dIdhuM che tethI ja teoe praDha saMskRta bhASA vAparI nathI. temaja temanuM bhAthAdvArA vidvattA dekhADavA tarapha bilakula lakSa nahotuM teja emAM kAraNa che. AtmajJAnI mahAtmAe bhASAne zaNagAra sajAvavA tarapha bIlakula haNa detA nathI. teo te bhASAdvArA hRdayanA Atmika bhAva jaNAve che. kavimAM ane nAnIbhakatamAM bhASA www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Dian paratve taphAvata rAja kare che. kavi bhASAne zaNagAra sAvavAnI upAsanA kare che ane jJAnI bhAvasanA bhAgI AvAthI te potAnuM vaktavya sAdI bhASAmAMja jaNAve che. zrImanA prAkRtabhASAnA graMthapakI vicArasArAdi graMthAche. hindI bhASAmAM savaiyA, duhA, cApArka, Adi racyA che. trajabhASAnI mAnImAM te zrImadde mAlaja karI che. dravyaprakAzamAM je khAnI zrImadre pIrasI che temAM uMcA AtmajJAnanI vyavahAra nizcayanI vairAgya tyAganI Adi aneka viSayanI racanAtrajabhASAmAM suMdara padalAlityavaDe karI che. jIjJAsu vAcakane maneAmugdha evI vrajabhASAnI AnI bhAre mIDI ne mehaka chatAM pUrNa Adhaprada ane AtmapAkAraka che. zrImA gurjarabhASAnA graMthA paNa ucA darano bhAgave che. mAravADa, mevADa sidha, kaccha Adi sthaLoe pharavA chatAMpaNa gurjara bhASApara temaneA kANu advitIya hatA ne rahyA ane game te dezamAM paNa zrImadzI gurjara bhASAnI upAsanA akha'Ditaja hatI. gurjarasAhityanA baLamAM temanI puSTinA phALA sA maLyA hatA. dravyAnuyAga jevA Ata gahanaviSayAne cAvIzI vigere padmagraMthomAM ghaNIja sAdI ne sundara rItyA guMthyA che. ekadara zrImate gurjarabhASAmAM gadyapadya jena tattvajJAnanA gahanagraMthA lakhIne bhASAjJAnanI vidvatAnI mahettA janasamAjane batAvI ApI gujarasAhityane pAmyuM che. saMskRta, prAkRta, vraja, hindI, gurjara bhASAmAM ati uttama mundara graMthA racIne zrImadre vizvamAM bhASAsAhityanI vRddhimAM sArA kALeA ApavA uparAMta jaina tattvajJAnanA uMcAmAM uMcA tattvAnA prakAza ane uSAdhana karI pAtAnI pApakAra STi tathA jJAnanA DAbha nizvana ApyA che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAvA racanAkalI ghaNukanI saraLa te keTalAkanI gaMbhIra ne ghaNAkanI laboured atrl- (zrama sAdhya relI) vALI hoya che. paNa sarvadA sarvatra sarakhA vegathI jatI arthazAMbAya rasa saralatA vALI dharmanA na samajAve chatAM mehaka mIThAzamAM uNapa na Ave evI rItanI bhASAnI racanA karI tene mahAna tattvajJAnanA (graMtha) nA pracAra karavA bahAra ekalI de evI rIte vApare evA naravaranI bhASAnI bhavyatA rasikanA tathA artha pUnA prasaMzanIya ja gaNAya. kavi zakita. kavie banAvAya nahi, ene ja eja. zrImanA padyamAM temanI apUrva bhAvanA vahe che. tyAga 5 tathA saMyamanI tripuTathI AtmArAdhananI siddhinAM darzana karAvatI vyakitanI bhavyatAnAM bhabhaka bharyA darzana karAvatI lekhinI jhaLakI uThe che. kavitva zakinane bhakitamAM vyaya karanAra bhakata kaviomAM zreSTha evA ApaNA zrImada devacaMdrajI kAvatva zakitane bhakitarUpamAM pariNamAve che. teo aneka rUpakethI prabhunuM varNana kare che. upamAlaMkArene prabhubhakitanA rUpamAM meDavI AdhyAtmika daSTie meghane prabhunI rUpakabhakitamAM jhavee jhIe varasAvyo che. alaMkAranA sAgara uchALyA che. devacaMdrajI !! jJAnanI gaMbhIramUni !! tamene te rasaalaMkAra paNa bhakitamAMja bhaNavA gamyA ? jana jagasanmukha bhakitastavana rUpe je miSTa prasAdI kImate raju karI che tethI bhAkatastavanakatA rasika dharma jIjJAsuonA AtmAmAM zItaLatAnA saMcAra te prasAdI avaya karAvI zake che. AtmAmAM nirmaLatA, baLa, zAMti, AhAda apUrva AnaMda nathA AtmajJAnanA kola uchALanI taraMgavatI jevI guDha vizuddha pariNaninI kalInI ( nI) nA sumadhura Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kalaravathI tathA AtmadhyAna kamAga upAsanAmanA pUrNa parimalathI AtmajJAnI vAcakanA mastaka unnata tathA kaMpAyamAna thayA sivAya na ja rahe. AvAM aneka kAvyo tathA stavane tathA padyalakhANarUpe zrImad eka uccakoTinA gurjara kavi tarIke sAhitya prANamAM ubhA rahe che. temAM paNa adhyAtma jJAna je mahA vikaTa ane gahana viSaya chatAM temAM rasanI rele relAya ne jJAna pipAsue ghanaghaTA joI nAcatA mayUranI mAphaka A rasAsvAdathI nAcI TahekI UThe, e Azcarya janaka che. kavi eTale naisargikatAnI pratimA. bAdyavizvadu:khabhAnane bhUlI bhUlAve te. AnaMdamAM DubI DUbAve che. saMsAramAM rahevA chatAM jenA aMtaHmAMthI saMsAra jatuM rahe che. pitAnA mUka vicArone padyabaddha zailImAM jIvaMta cItarI batAve te. zrImad te AthI e ghaNI ja uMcI keTinA kavi hatA. temaNe te potAnAM kAvya, stavane, padyagraMthamAM hArdika viSayane utama rItyA ghaTAvIne AtmajJAnanA prakAzane ghaNIja uttama rIte vistAryo che. e mATe temanI bhUri bhUri prazaMsA karatAM AlhAda upaje che. vaLI zrImanA AtmAmAM guNone subhikSa kALa thaye hato te temanA stavananA sahArathI samajAya che. teo dravyAnuyoganA sarvaviSamAM kuzaLa hatA. AtmA ane paramAtmAnA guNomAM AdhyAtmika rUpakothI aMtamAM pariNAma pAmatA hatA ane tethI AMtara zuddhajIvana apramatta masta dazArUpa hatuM te temanA bhAvathI spaSTa jaNAya che. pAramAtmika AtmajJAnanA gahanabhAne jIvaMta kavitAmAM utArI kartavya baMsImAM tenA sUra pheMkanAra evA sukavine hamArAM vaMdana he. zrImade kavitva zakitano bhaktimAM vyaya karyo che. bhakta leka kavitva zakti bhakitanA zrImadanI kavitva zakti. lAkI * rUpamAM pariNamAve che. teo aneka rUpakethI prabhunuM varNana kare che. zrImade upamAlaMkArene prabhubhaktinA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rUpakomAM pariNamAvyA che. temaNe AdhyAtmika daSTie meghane prabhunI bhaktimAM rUpakathI pariNumAvyA che te joIe - zrI naminavara seva, ghanAghana unamyo, dha dIThe mithyA rora, bhavika cittathI gajore. || bha che zuci AcaraNa rIti te, aba vadhe vaDAM che A che Atama pariNati zuddha, te vIja jhabukaDAMre che vI che1 vAje vAyu suvAyu, te pAvana bhAvanAre che pA che Indra dhanuSa trikaga, te bhakita ekamanAre | bha nirmaLa prabhustava zeSa, dhvani ghagarjanAre che 4 che tRSNa grISamakALa, te tApanI tarjanAre , tA . 2. zubha lesthAnI Ali, te baga paMkita banI. che e che zreNi saravara haMsa, vase zuciguNa muni :va .. caugati mAraga baMdha, bhavika nija ghara rahyA che. te bha che ? cetana samatA saMga, raMgameM umaTyA re. che re che 3 samyagadraSTi mera, tihAM harakhe ghaNuM re. . . " ni che dekhI addabhuta rUpa, parama jinavarataNuM re. che 5 che prabhu guNane upadeza, te jaladhArA vahI re. . ja che dharmarUci citta bhUmi, mAMhe nizcaLa rahI che. che mAM che 4 cAtaka zramaNa samuha, kare tava pAraNe re. che ke che anubhava rasa AsvAda, sakaLa dukha vAraNe re. che sa che azubhAcAra nivAraNa, tRNA aMkuratAre. | tu che viratitaNA pariNAma, te bIjanI pUratA re. che bI che paMca mahAvrata, dhAnya taNAM karSaNa vadhyAM re. . ta che sAdhya bhAva nIja sthApI, sAdhanatAe saMdhyAM che. sA che kSAyika darzana jJAna, caraNa guNa upanyA re. ne ca Adika bahu guNa zazya, Atama ghara nipajyA che. A che 6 prabhu darzana mahAme,-taNe pravezamaeNre. | | ta | paramAnaMda sabhA, thaye muja zire che . ! Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devacaMdra jinacaMdra,-taNe anubhava kare che. je te che sAdi anaMta kALa, Atama sukha anusare che. meM A che 7 zrImanI upamA ApavAnI AdhyAtmika kAvyazakti bahu uttama che. bAhya bhAvene AdhyAtmika rUpamAM goThavIne jana samAjane te tarapha vALavA temaNe kAvyazakitane dharmamArgamAM sadupayoga karyo che. zrImade AlaMkArika kAvyazAkatane AdhyAtmika bhAva prakaTa karI darzAvyuM che. AvAM aneka stavane tathA kALe rUpi zrImadda eka ucca koTinA gurjara kavi tarIke sAhitya sRSTimAM ubhA rahe che, te paNa adhyAtmajJAna jevA mahA vikaTane gahana viSayamAM. chanAM rasanI rele relAya ne jJAnapipAsuo ghanaghaTa joI nAcatA mayuronI mAphaka te AvAdI nAcI- TahukI ke e Azcaryajanaka che. zrImada jyAre prabhu bhaktimAM lIna thaI-masta banI jAya zrImatI varNanazakti che tyAre bAhabhAvane bhUlI jAya che ane pite dehAtIta banI Atma ramaNutAmAM rasabasa banI rahe che. chatAM prabhuprema khumArInA rasIyA eozrI jyAre AtmapradezanA rasALa kSetranA rUpakonA kayAre kayAre bramaNa karI jJAna, vINatA, alakha mastImAM mahAle che tyAre temanAM vacanAmAM varNanazakitane adbhuta prAdurbhAva udbhave che. evAM aneka udAharaNe paikI eka joIe. AmAM zrImad nijAnaMda mastIne phAga khele che-khelAve che. rAga phaga- Atmapradeza raMga thala anepama, samyaga dazane raMgare ! nija sukhake sadhaIyA tuM, te nija guNa bela vasaMta re. nIja. para pariNati ciMtA tajI nijameM, jJAna sakhA, saMgare. nI. 1 vAsa barAsa surUci kezara ghana, chAMTe parama pramAda re. nI. AtamarAmaNa gulAlakI lAlI, sAdhaka zakti vineda . nI. 2 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhyAna sudhArasa pAna maganatA, bhajana sahaja svAga . nI.. rijha ekatvatA tAnameM vAje, vAtri sanamukha yoga che. nI. 3 zukaladhyAna herIkI vAlA. jAle karma kaThora re. nI. zeSa prakRti dala ziraNu nirjara, bhasma khela ati jera. nI. 4 sakala aga aleza asaMgata, nAhiM have siddha re. nI. devacaMdra ANAme khela, uttama yuti prasiddha che. nI. 5 have bIju udAharaNa-aSTa prakArI pUjAmAM navadyapUjA- hA. sarasa ruci pakavAna bhara, zAla dAla dhRtapUra: dharo navadya jina AgaLa, kSudhA deSa tasu tara. dAla-lapanazrI varavara, mRdutara motIcura; siMha kesarIyA sevaiyA, daliyA medakapUra. sAkara DhAkha siMgaDA, bhakatavyaMjana dhRtarAya; dhare nivedya jina AgaLa, jIma mile sukha anavadya. 3 cAle DhovatAM bhejya parabhAva tyAge, bhavijana nija guNa bhejya mAge; ahA bhaNu adyatanuM sarUpa bhAnya,-Apaze tAtajI jagata pUjya. zrImadanI premalakSaNA bhakita uca koTinI hatI; e sAthe . sAthe ja temane bhASAprabhAva keTale premalakSaNA bhakitamAM. ucca koTine hatA tenI pratIti mATe - rAga parabhAtI. huM te prabhArI chuM tuma sukhanI, huM te lina balihArI tuma mukhanI !; samatA amRtamaya ruprasannanI, treya nahiM rAga rUpanI. jamara adhara ziva dhanulara kamace, kara hIra punama zazinI, zobhA tuma prabhu deva thA. kAyara hAthe ama AyanI. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manamohana tuma sanamukha nirakhata, AMkha na tRpati amaci; meha timira ravi haraSacaMdra chabI, murata e upazAmaci. he0 mIna cakara mera matagaja, jalazazi ghananI cananI; tima me prati sAhiba suratathI, ora na cAhu manathI. huM jJAnAnaMdana pAyAnaMdana, Aza dAsanI yatanIthI; devacaMda vanameM ahaniza ramaje pariNati cittanI. huM zrImad paramAtmAnA jJAnI bhakata hatA, temaNe hRdayanA pUrNa zrImannI bhakitadazA. bhAvathI vAstavika paramAtmAnA guNenuM varNana karyuM che temanI bhakitamAM laghutA ane paramAtmAnI prabhutAnuM drazya che. prabhune maLavA mATe pate aneka AzAmaya suramya bhAvanAone hadaya AgaLa khI kare che. zrImanAM bhakitarasanA pado joIe. hevata je tanu pAMkha, Avata nAtha hajura lAlare; je hatI citta AMkha, dekhata nitya prabhu nara lAlare De. mIThe he prabhu mIThI surata tuja diThI he prabhu dIThI rUci bahu mAnathI ja ! tuja guNa ho prabhu tuja guNa bhAsanayukata, seve he prabhu seve tasu bhavabhaya nathI jI. bhalu thayu he prabhuguNa gAyA rasanAne phaLa lIdho re devacaMdra kahe hArA manane, sakala mane ratha sidhare bha0 kaDakhAnI dezI. tAra che tAra prabhu muja sevaka bhaNI. jagatamAM eTaluM sujaza lIje !! Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAsa avaguNa bharyo jANI pitAtaNe, dayAnidhi dInapara dayA kIje. tAraka rAga dveSe bharyo-meharI naDa, lekanI rItimAM ghaNuMya rAte kadhavaza dhamadhamya, zuddhaguNa navI ramyo, bhamya bhavamAMhi huM viSaya mA tAra jagavatsala mahAvIra jinavara muNa, citta prabhucaraNane zaraNu vAste, tAra bApajI birUda nija rAkhavA, dAsanI sevanI rakhe joze. tAra vadanapara vArI he jazodhara ! vadana para vArI! . meha rahita mehana yAke, upazama rasa kayArI ! meha chava lohaMko kaMcana, karave pArasa bhArI che ! samakita suratarU vana secaka, vara puSkara jaladhArI he ! zrImad prabhu prema khumArImAM masta-layalIna rahI jhIlatA. temanA - stavanamAM jaNAya che. emanuM bhakata zrImadane prabhu prema na hRdaya prabhu prema hiMcoLe hiMcatu temanI kRtiomAM spaSTa tare che - rUSabhaNuM chuM prIta, kIma kIje he kare catura vicAra, prabhujI jaI aLagA vasyA, tihAM ke nahi te kaI vacana uccAra. kAgaLa paNa pahoMce nahi, navi pahoMce te tIhAM ke paradhAna, je pahoMce te tuma sama, navi bhAMkhe che keInuM vyavadhAna. prabhu jIva jIvana bhavyanA, prabhu muja jIvana prANa! hare darzana sukha la, tuhiMja gati sthiti jANa ! Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ huM Indra candra narendrane, pada na mAgu tilamAtra mArA prabhu muja mana thakI, na visare kSaNamAtra; jyAM pUrNa zuddha svabhAvanI, navI karI zakuM muja rUri, tahAM caraNa zaraNa tumArI, ehija muMja navani. zarIranI tathA saMsAranI asAratAnuM pUrNa svarUpa jagyA saMsAra tathA zarIranI a ne mADyA zivAya zuddha AtmasvarUpanI jhAMkhI naja thAya. adhyAtmajJAnIosAratAnA uddagAra. nAM zarIra-bAhyasaMsArathI kayAranA ge marI paravAryA hoya che ane e zarIranuM ne bAhyasaMsAranuM mRtyu zrImadbhA zabdomAM TapakatuM ApaNe joIe. bhAve ekala bhAvanA, saMga na kaI saMsAre re! * Ina caMdra nAgaeNke, aMte nahi AdhAre re 10 e saMsAra asAra, mura nara nAgakumAra; rahI na zake palabhAra, taTe Ayu jivAra. bhUvana yama sApe DasyAre hAM, bahItA purUSa pradhAna; deva upAye nahiM raheze hAM ! teM naraka hai jJAna. bAla vRddha dhana nIrajanI re hAM, jIma kAyara tima zara; maMtrauSadha sene sahure hAM ! jUThI kAla hajhura. harihara haLadhara ravizazIre hAM! deva pavana AhanAtha; ItyAdika rAkhe nahiM hAM ! sAhe yama yadi hAtha. nAse mRgalI cetanAre hAM ! yama kaMDArava nAda; te tuM rAkhI zake nahiM hAM! teM bhege kizo savATa, Ima aMtara muSa khADamere hAM! tine leka samAya; kAma bhAga lAlaca paDayAre hAM! te nara durgati jAya; have zarIranI asAratAnA uddagAra- eha zarIra je ApaNe re, viMTayAu camana heI, te mAlamIkatAthI re, rAkhI na zake kaIra. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ deha azuci rege bharI re, patana sarUpa zarIra; ehane phaLa eja grAhya re, dhAre dharma sadhIre. kezara agara ne mRgamada re, harI caMdana kapUra, mAIla grahe vapu saMgathI re, deha azuci bharapUra. 3 asthi carama paMjara are, kuthita mRtaka samAna; je pAyama ? rogAdinAre, prItI dhare nahi tA re 4 zrImAnI vairAgya dazAnA uddagArathI te graMthonA graMthe bharyA virAgya dazAnA uddagAra paDayA che. ApaNe temAMnI eka vAnagI laIe - dIThe suvidhi jirNa, samAdhi rase bharyo che lAla ! bhAye Atama sarUpa anAdine visaryo ho lAla ! sakala vibhAva upAdhithakI mana e ho lAla ! hArdikanI ghami anAdinI utare he lAla ! ama, akhaMDa alisa svabhAvaja sAMbhare che lAla ? tatvaramaNa zucidhyAna bhaNuM je Adare hi lAla te samatA rasa dhAma svAmi mukAvare ho lAla ! rAgI saMgere rAgadazA vadhe thAye tiNe saMsAre nirAgIthI rAganuM joDavuM kahIe bhavane pArare. sahaja guNa Aga svAAma sukha sAgare jJAna vairAgare prabhu sevA zutA ekatA tiNutA bhAvathI moha ripu jInI jaya paDacha vajA. zrImanA aMtamAM virAgya tathA sAdhutA raga rage keTale , darajaje vyApta haze te teonI vANI sAdhu dazAnA ugAra * ApaNane kahe che ja. jyAM deha chatAM hAnIta dazA varte che, jyAM bAda zarIrane bAhya vizva marIja jAya tyAM sAdhune sAdhunA zivAya zuM rahyuM ? sAdhudazAnI utkRSTatAnA svAnubhavake ugAre zrImade A pramANe kADhayA che - Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jagatameM sadA sukhI munirAja, paravibhAva pAraNatI ke tyAgI jAge AtmasvabhAva, nijaguNa anubhava ke upayogi jegI dhyAna jahAja nirbhaya nirmaLa citta nirAkuLa, vilage dhyAna abhyAsa; dehAdika mamatAsavi vArI, vicare sadA udAsa. aH bAhya sAdhana je eka cittathIre, bhAva sAdhana nija bhAva bhAvasiddha sAmagrI hetutere, niHsaMgI muni bhAva. sAdhaka heya tyAgathI grahaNa svadharmane re, kare bhagave sAdhya sva svabhAva rasIyA te anubhavere, nija sukha avyAbAdha. sAdhake. niHspRha nirbhaya nirmama nirmalAre, karatA nija sAmrAja. devacaMdra ANAye vicaratAM, namiye te munirAja sAdhaka zrImane svasvarUpanI jhAMkhI avazya thaI hatIja ane e svarUpa jhAMkhInA udagAra satya temanA zabda zabda belI * uThe che. svAsvarUpanI jhAMkhI thayA zivAya ATalA badhA nijAnaMdI mastInA uchALA Ave ja nahIM zrImaddanA AvI dazAnA ugAre joIe AtmaguNa rakSaNa teha dharma, svaguNa vidhvaMsaNuM te adharma. bhAva adhyAtma anugata pravRtti, tehathI heya saMsAra chitti. jJAnanI tikSNatA caraNa teha, jJAna ekatvatA dhyAna geha. Atma tAdAmyapUrNa bhAve, tadA nirmalAnaMda saMpUrNa bhAve. vastu tave ramyA te nigraMtha, tava abhyAsa tihAM sAdhu paMtha. tiNe gItArtha caraNe rahie, zuddha siddhAMta rasa te lahIje. AtmaguNa ramaNa karavA abhyAse, zuddha sattA rasIne u9lAse. devacaMde racI adhyAtmagItA, AtmaramaNa munI supratItA. -adhyAtmagItA. darzana jJAnAdika guNa AtmanAre prabhu prabhutA layalIna. zu svarUpI rUpe tanmayIre Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tuma Aravadana pIna. pUjanAte kIje0 zuddhatattva rasa raMgI cetanA, pAme AtmasvabhAva. AtmAlaMbI nija guNa sAdhAre prakaTe pUjya svabhAva. pUjanAte kIje re, jinavara pUjAre te nija pUjanAre prakaTe anvaya zakita. saMskRtabhASAzrImade saMskRta bhASAmAM racelA graMthe paikImAM jJAnamaMjarI TIkA uMcA darajajo bhagave che. mahAmahopAdhyAyajI zrImada yazavijayajI mahArAje zrI jJAnasAra sUtra saMskRtamAM racyuM che jenuM nAma ja jJAnAra che te parathI temAM zuM bharyuM haze tene khyAla vidvAna vAcakane saheje AvI zakaze. A jJAnasAra sUtra aSTakakahevAya che, kAraNa tenA ATha ATha kalekanA 32 vibhAga pADI judA judA jJAnaviSayaka viSaye temAM atyaMta babIthI carcA che. A viSaSya ghaNo kaThIna hoi tenA5ra zrImade saMskRtamAMja TIkA racI che jenuM nAma jJAnamaMjarI TIkA rAkhyuM che. zrImadane zrImad yavijayajI para temane keTalo prema ane sadabhAva haze temaja TIkAkAra tarIkenI temanI keTalI zakita haze? ene khyAlato jJAnamaMjarIne jJAnasvAda lIdhA zivAya. kalamathI bhAgyeja varNavI zakAya. jema jJAnasAranA 256 zlekemAM kaleke ke adbhuta jJAnarasa Tapake che tethIpaNa vadhu masta banAvI nAMkhanAra A jJAnamaMjarInA parimala nayanakSepa bhaMga pakSa pramANayukata jJAnasAra ane jJAnamaMjarIne rasAsvAda manuSyane akSayasukha ApanAra hovAthI vadhu sundarane amUlya cheA parathI vAcakane zrImanI saMskRta bhASA kevI sundara che tenuM bhAna thAya che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAkRta mAgadhI bhASA zrImanI mAgadhI bhASA paNa ghaNIja uttama ane sumadhura che. jaina sAdhuo ane paMDite e mAgadhI prAkRta bhASAnA pitAe che. putranI jema lADathI lAlanapAlana pAmatI mAgadhI bhASAne teoja chatra chAyA sarakhA che. zrImad paNa A bhASAne ghaNI ja saraLatAthI uttama rIte ramADe che. zrImadbhA prAkRta mAgadhI bhASAnA aneka graMthe che. abhyAsIone tenA rasAsvAdanI khabara che. bAkI upara cATIyA vAcake tene rasa kema jhIlI zake ? zrImade 1796 mAM jAmanagaramAM kArtika suda ekame vicArasAra nAme eka graMtha racyo che. vicArasAra prAkRtamAM saMskRta TIkA sAthe mahAna graMtha che. te vAMcavA anubhavavA lAyaka graMtha che jenA upasaMhAramAM zrImad kathe che ke - jA jinavANI vijayai, tAva thiraM ciTThara imaM vayaNaM / nRtaNapUrammi iyaM, devacaMdeNa nANahu~ / rasAnahIsaMjamavarise sirigoyama keralassa varadivase / AyatyaM uddhariyo, samaya samudAo rudaao| rasa 6 nidhi 9 sayama 17 eTale 1796 nA varase zrI gatamasvAmI kevaLajJAna pAmyA te divase eTale kArataka suda-1 nA roja Atmabodha arthe uddharyo. phakta mAgadhInA ekaja kaloka parathI zrImanI mAgadhI bhASA temAMnI varNana zakita tathA sundaratA jaNAI Ave che. zrImanI kRtiopara anyavidvAnenA TAo. pUrve paMDitapurUSe guNAnurAga draSTithI bIjA jJAnIonI kRtio para TabA bharatA, TIkAo racatA tathA tenA abhyAsapUrvaka paThana pAThana karatA. zrImadevacaMdrajI mahArAjanI uttama kRti para paNa uttamottama mahAna tyAgI samartha purUe TabA tathA TIkAo racyAM che. zrImannI adhyAtmagItA jainemAM . Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ K ghaNIja vikhyAta che. hinduomAM prasiddha bhagavadgItAnI jema jenAmAM adhyAtmagItA atiprasiddha che. adhyAtmagItApara A zrI kuMvaravijayajI ( amikuMvara ) ne TA che. khInne zrImad jJAnasArajInA ToA che tathA trIje Take sUratamAMthI mAhanalAlajInA bhaMDAramAM che. ceAtheA e zrImad devacaMdra bhA. 2 jA mAM chapAyA che. tenA kartA jaNAyA nathI. zrImadna paNa hoya zrImaddbhuta sAdhupada svAdhyAya para zrI jJAnasArajI ce girAje vistArathI TakhA bharyA che. temAM zrImad devacaMdrajI mahArAjane ekapUrvanuM jJAna hatuM ema zrImad jJAnasArajIe jaNAvyuM che. zrImad jJAnasArajI ceAgAbhyAsI samartha saMta mahAtmA ane gItAtha hatA. temaja teozrI mAravADamAM vikAneranA smazAnanA maThamAM rahetA hatA. temaNe zrI AnaMdaghanajI cAvIzIpara Tame bharyAM che, temaja aneka parUpe AtmadazAnA udgAra bahAra kahADyA che, teozrIe zrImad devacaMdrajI mATe uttama abhiprAya darzAvye che ane temana sAdhupada svAdhyAya para Dhabe pUrIne guNAnurAga darzAvyA che. saMta mahAtmAonI guNAnurAga dazA apUrva hoya che. rAgadveSata adhUrAmAMja prakaTe, bAkI jJAnIetA guNAnurAga dazAneja vare che. zrImanA graMthA jema anupalabdha che temaja temanA graMthA para khIjAAe bharelA TabaA TIkA paNa adhArAmAM keTalAka haze upalabdha thayethI atidhA AnaMda upajaze. sAkSI. Authorites. pUrve paDita purUSo peAtAnA graMthAmAM peAtAnA lakhANanI satyatAnI puSTimAM bIjA vidvAnenAM lakhANAnI sAkSIe ratA, ane emAM lakhANe pramANu gaNAya che. zrImadre paNa potAnA graMthAmAM vAcaka yazeAvijayajInA gayAnI sAkSI ApI che. tethI te| guz2AnurAgI hatA e spaSTa siddha thAya che, temaja te Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrImad AnaMdadhanajI mahArAja ke jee arvAcInakAlIna adhyAtmajJAnAddhAraka hatA temanA vacanAnI paNa pAtAnA graMthAmAM sAkSIe ApI che. tethI te kALamAM tapAgacchIya zrImad AnaMdaghanajInA vicAre AkhI jaina AlamamAM jaladI prasarI gayAhatA ema siddha thAya che. zrImanA graMtheAnA pUrNa rAgI yeAgivara zrI ami ( kuMvarajI ) vijayajI hatA. temaNe navatattvapraznAtaramAM zrImad devacaMdrajISkRta graMtheAnI sAkSI ApI che. bhinna bhinna gacchanA AcAryae sAdhue peAtapotAnA graMthomAM ekabIjAnA savicArAnI sAkSIA ApyA vinA rahetA naheAtA. traNa munionI bhegI pUjA :. saMvata 1777 mAM zrImada pATaNa cAmAsu rahyA hatA. teja vakhate tyAM zrImad jJAnavimaLasUrijI paNa cAmAsu hatA. te samaye zAhanIpALamAM cAmukha vADI najIkanA jinAlayamAM sattarabhedI pUjA bhaNAvatAM zrImad tathA zrImad jJAnavimalajI maLyA hatA tathA tyAMnA nagarazeThazrI tejazI dAsInA bharAvelA zrI sahasrakUTanA saMbaMdhamAM carcA thatAM zrImadda devacaMdrajIpara zrImad jJAnavimalajIne ghaNA premabhAva AvyA hatA ane paraspara bahuja premabhAvathI maLyA hatA-- mAna rahIne pUche nAna tume kehanA ziSya nidhAna. sa. upAdhyAya rAjasAgaranA ziSya, mIThI vANI jevI sure. sa. namratA guNa karI beAle jJAna; devacaMdrane ApyAM. mAnare. sa. tuma vAcakatA jainanA kAjIre, tume jainanA thaMbha che gAjIre. sa. Adi ghara che tamArUM bhavya. tume paNa kima na heAye kavya, sa, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat 15 16 17 www.umaragyanbhandar.com Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7 zreNIpare paraspara yukti milIyA, zeTha tejazInAM kAraja phaLIyAre. sa, ityAdi. zrI. je. vi. rR. 22. A milana vakhata zrImada jJAnavimaLasUrijIne zrImad para bahubhAva Avye hAvAthI A samAgamanA dharmasnehanA smaraNArthe traNa munienI bhegI pUjAonI racanA thaI hAya ema jaNAya che. A yAjanA pAte paNa kare yAto pAchaLathI padmavijayAji. vi. karelI hAya tA tema paNa banavA saMbhava che. A vakhate kharatara gaccha tathA tapAgacchanA AcAryAmAM sapa hatA. sthAnakavAsIe sAme ane gacchavALA kusa'pane bhulI kSullaka mAnyatAAnA bhedone upazamAvI eka thayA hatA. pratimAnA utthApakA sAme pratimA siddhinA vicAro ApavAmAM eka sarakhI rIte yuropI mitra rAjgyAnI paDe. sapAne varyA hatA. zrImad yazovijayajI upAdhyAyakRta navapada stuti DhALA tathA zrI jJAnavimaLa sUriSkRta, navapada stuti zrImadda devacaMdrajIkRta navapadanI ulALA DhALeArUpa stuti ema traNenI stavanA bhegI karIne taA kharatara tapAgacchanA sarjano eka sarakhI rIte pUrjAmAM lAbha le ane bhAvaSyamAM saMpIne pUjAmAM abhedapaNe varte te mATe navapada pUja bhaNAvavAnI vyavasthA karI hatI te vyavasthA hAla paNa navapada mULa tarIke prasiddha che ane hava jenA aja navapada pUjAne mukhyatAe bhaNAve che. hAlamAM jeTalI pujAA bhaNAvavAmAM Ave che temAM jeTalI pUrvokta vyavasthAvALI navapada pUjA jeTalI uttama ane samAM rUcikara jaNAya che teTalI keAI jaNAtI nathI. A parathI zrIjJAnavimaLa sUrijIne zrIma5ra keTalA prema haze. tathA zrImane zrIjJAnavimalajI tathA zrImada yazeAvijayajI para keTalA prema haze te spaSTa thAya che. temaja zrImad yAvijayajInI sAtheja zrImadna paNa laI peAtAnI kRtI sAthe meLavI traNenI bhegI pUjA banAvavAmAM traNe saMta mahAtmAonA mahattAnu makavuM thaI zake che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrImanI apUrva rasasAgarathI chalakAtI aneka kRtio vi zvamAM vidyamAna haze, paNa ApaNe te upazrImadanI kRtio. labdha thayela kRtio zivAya anya kRti ethI taddana ajJAtaja gaNAIe, upalabdha thaelI uttama kRtio nIce pramANe che - zrImadda devacaMdrajInI kRtio. ! pustakanuM nAma racyAne saMvata kayAM racI. prata kayAMthI maLI. 1 aSTaprakArI pUjA 1743 2 ekavIzaprakArI pUja , 3 pAdarA bhaMDAramAMthI 3 dhyAnadIpikA 1766 vi. vi. mulatAna AcArya zrIvicatuSpadI 13 (paMjAba) jayakamalasUri (mU.ma.) dhorAjI bhaMDAra. 8 dravyaprakAra. 1767 pa. va. vikAnera amadAvAda vi13 dyAzALA jJAna bhaM. tathA paM. lA. vi. 5 AgamasAra. 1776 phA. su. meTakeTa pAdarAnA bhaMDA mATa. ramAMthI be prate. surata zrI mehanalAlajI mahArAjanA bhaMDAramAMthI tathA mu nilAbha vijaya. 6 nayacaka surata zrI mehanalAlajI bhaMDAmAMthI drazyamakAza. 16 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7 vicArasAra. 8 jJAnamajarI TIkA. - vizaviharamAna vIzI. 1096 kA. su. 1 navAnagara (jAmanagara) zrI amaracaMdajI mAtharA mAte zrI jinayazaHsUri pu. bhaMDAra. 10 siddhAcaLa stavana. 1804 mA. su. 13,. 11 gurUguNaSatri'zinA Tama 13 vicAraratnasAra 1796 ka. 3. navAnagara (jInI be pratA su rata meAhanalAlajI pAlItANA ( bhaMDAra. bIjI e|4 chapAyela prata hamaNAMja maLI. 12 pAMcaka graMthanA Tama. 14 praznAttara 15 ka' savedha (praznAttararUpa ) 16 pratimA puSpavRjAsiddhi 17 guNasthAnaka adhikAra.... Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat 5. gu.vi. pAsethI bhAjaka. gi. huM. meLavI ApI. (5". gulAbavijaya jI pAsethIleAjaka garadharabhAI hemacaMdre meLavIApI. pravaka zrI kAM. vi. 1 amadAvAda zAMtisAgarajI bhaMDAra 1 muni lA.Ava. zrI kAMtIvijaya pAsethI amadAvAda DahelAnA upAzrayethI javerI bheA. tA. pAdarAnA bhaMDAramAMthI tathA suratanA bhaMDAramAMthI tathA lAbhavijayajI pAsethImaLI. www.umaragyanbhandar.com Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 adhyAtmagItA (prAya: 1743) lImaDI. 2 pratA surata mehana lAlajI mahArAjanA bhaMDAramAMthI. pravakazrI kAM. vi. 19 vamAna cAvIzI, 20 atIta cAvIzI paikI ekavIzI 21 snAtrapUjA 22' navapadapujA ulALA. 23 vIranirvANanAM stavananI DhALeAM. .... 24 khAhujina stavana ane me. 25 bhAvi cAvIzI paikI padmanAbhajina stavana .... .... .... 26 zrI sImaMdhara jina stavana. .... 27 dIvALInuM stavana laghu 28 navAnagara Adijina stavana.... 29 dhRva padma stavana. 30 samavasaraNa stavana. 31 kuMbha sthApanA. 32 sahasraTa stavana. 33 ajitanAthajina hArI. .... .... 80 .... .... {pAdarA bhaMDAramAMthI. bhAvanagaramAM. amadAvAda vidyAzALAnA bhaMDAramAMthI bhA gi. hai. 34 prabhu stuti 35 siddhAcaLa stuti 36 giranAra stuti 37 viMzasthAnaka stuti 38 jJAnamahumAna stuti Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat .... .... .... .... ... .... DelAnA zrI amaracaMdrajI kheAtharAjI tathA` bhAjaka giradhara hemacaMdra bhAjaka gi. he. pAdarA bhaMDAramAMthI. zrImAn amaracaMdajI 1metharAjI. bheA. gi. he. amadAvAda upAzrayethI. hArI sagrahamAM chapA celuM. zrIyut amaracaMdrajI kheAtha rAjI taraphathI. www.umaragyanbhandar.com Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40 3 silAcaLa stavana. pAdarA bhaMDAramAMthI pa1 I paDyo. 42 bI sAdhuvaMdanA zrI amaracaMdajI bayarAjI. 43 abdapravacanamAtAnI sajajAya jAmanagara ! ja prabhUjanAnI sajajAya 5 DhaMDhaNa rUASanI sajajAya . ** ? chapAyelA che. " 49 samakitanI sajajAya 47 gajasukumAranI sajajAya .. .. 48 paMcendriya viSaya tyAga pada . zrIyuta a. betharAjI. | zrImade lakhelA be AtmAnada pra. mAM chapAyelA eka zrI kAM. vi. mahArAja, para sAdhu svAdhyAya tenA para jJAnasArane To 53 sajAya AcAryazrI ajItasAgaracha taraphathI maLela. 54 sAdhunI paMca bhAvanA 55 zrI AnaMdaghanajI vIzImAM jJAnavimaLAjI ane zrImade bhegA thaI banAvelAM 23-24 mAM prabhunAM stavane. jesalamera pada Ajake lAhe lIye (prAya zrImanI kRti jaNAya che) 57 ratnAkara paccIzInA anuvAdarUpa stavana. 58 laghu dhyAnadIpikA-21 gAthAo (paramAtmadarzanamAM chapAI gaI che. ) zrImanA vipakAraka graMtha mATe yoganiSTha adhyAtmajJAnadivAkara AcAryazrI zrImad buddhisAgarajI (vartamAna kALe vidvAna ) sUrIzvarajInI lAMbI prazastimAMthI be bleka ava TAMkavA ISTa che. AtmodgArAmRtaM yasya, stavaneSu prahazyateH trividhatApatamAnAM, pUrNazAMti pradAyakam. AtmacamAmRtAsvAdI, zAkhAdhAnavihAravAn ; matkRtazAsapAyoSau, snAnaM kurvanti sajjanAH // 6 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devacandakRtagranthAna, stuve'haM bhaktibhAvataH; amRtasAgarA yatra, vidyante sukhakArakAH // 23 // . AcAryazrI zrImad buddhisAgarasUri. zrImaddanA parathI temanI uccaprakAranI AtmadazAnI zrImadanI AtmadazA sA sahaja pratIti thAya che. teo vyavahAramAM * sthira hatA, temaja nizcayamAM vizeSa sthira hatA. temaNe pitAnA stavanamAM prabhubhakti prasaMge aTalaubharAtI bhakti bharyA udagAra kADhayA che. koI paNa bhakta, hRdayanA udgAre, niraMkuza-svataMtra rItyA vizvasammukha raju kare che. hRdayanA uddagAramAM kRtrimatA hotI nathI, paraMtu naisagika AtmadazAnA ubharAoja hoya che. kavinI kavitA e kavinA hRdayane Arise che. bhaktanI stadhanA eja bhakatanuM hRdaya che. jJAnInA graMze e jJAnInuM atyaMtara jIvana che. bhakita bharyA uddagAre vahevarAvatAM temAM AtmadazAnI kharI khumArInI chAMTa chaMTAyA zivAya rahetI nathI. AtmAnA sukhane anubhavarasa pIdhAthI temane bAhya viSayarasa te rasatarIke bhArateja nathI. AtmAne zuddhAnubhavarUpa AnaMdarasa prApta thayA vinA ane bAhyakAmane rasa naSTa thayA vinA aMtarmukha vRtti thatI nathI. AtmA pitAnA svabhAvamAM dehAdhyAsanA nAzapUrvaka pravRtti kare che tyAreja Atmasukhane anubhava thAya che. zrImane AvI uttamadazA prakaTa thaI hatI ane evI dazAmAM avadhUna banelA hatA ke te prasaMge bahAra paDelA ugAremAM AtmadazAnI khumArI nItarI rahI che. teo lImane derAsaranA seMyarAmAM kalAke payaMta dhyAnamagna thaIne besI rahetA. zuddhapAgamAM tallIna temaja AtmasamAdhimAM magna rahetA. temaNe savikalpa samAdhi uparAMta nirvikalpa samAdhine apUrvasa paNa jhIlyo hato, chatAM pate dehAtIta dazAmAM vartatA hatA. tethI ja teozrIe zuddhapaganA tAnamAM stavanenI aMdara ammadazAno amUle rasa re che, jeTalA pramANamAM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AtmadazA prakaTI hoya teTalAja pramANamAM ugAre prakaTe che ane Ama chatAM paNa temanI racanAmAM gurjara sAhityane sarasara vaheto vaheLIo vahyA ja jAya che. zrImatuM pustaka mAM bhareluM sAhitya eja temanuM AMtara jIvana che. zrImaddanAM prabhustavamAM AtmadazAnA ugAremAM thoDAka joie"Arepita sukha bhrama Tare, bhAye avyAbAdha; samayaeN abhilASIpaNere, kartA sAdhana sAdhya. che a0 , grAhakatA svAmitvatAre, vyApaka bhaktA bhAva; kAraNutA kAraja dazAre, sakala grahyuM nija bhAva. | a | tinabhuvana nAyaka zuddhAtama, tasvAmRta rasa vaDuM; sakala bhavika vasudhAnI vANuM, mAruM mana paNa tuTuMre, e A che manamohana jinavarajI mujane, anubhava piyAlo dIdho, pUraNAnaMda akSaya avicalarasa, bhakita pavitra thaI pIdhere. A0 che jJAnasudhA lAlInI lahere, anAdi vicAra visAyaeNre, samyaga jJAna sahaja anubhava rasa, zuci nija bodha samAryo. jinaguNa rAga parAgathI, vAsita muja pAraNAmare, taze duSTa vibhAvatA, saraze Atama kAmare che jina bhAkatarata cittane, vedhaka rasa guNa prema, sevaka jinapada pAmazere, rasa vedhita aya jema bhAsyo Atma svabhAva, anAdine visaryo ho lAla; sakala vibhAva upAdhi thakI, mana esa he lAla che zrImanI bhatadazA. - zrImad paramAtmAnA jJAnI bhakta hatA, temaNe hadayanA pUrNa bhAvathI vAstavika paramAtmAnA guNenuM varNana karyuM che. temanI bhakitamAM laghutA ane prabhunI prabhutAnuM dazya che. prabhune maLavA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mATe pote aneka AzAmaya suramya sUkSma-bhAvanAone hRdaya AgaLa khaDI kare che. bhakatanuM hRdaya eja prabhune nivasavAnuM gya sthaLa che. acaLa bhakita bhAvavALo bhakata-ziSyaja prabhune oLakhI pAmI zake che. pUrve paNa bhakata aneka kaSTo veThI prabhune pAmI gayA che. bhakatanI vANImAM jharate prabhu bhakitagAna rasa ApaNane mIThe lAge che. chatAM bhakatane te te gAna prabhune saMbhaLAvavAne pUrAM nahI paNa adhurAM adhUrAMja lAgatAM hoya che. prabhune maLavAne Atura bheTavAne Atura bhakta hRdayanI talInatA AturatA virahatA taraphaDATa te prabhupremIja jANe che. saMsArIo je taraphaDATa saMsArIka milanamAM anubhave che tethI anaMta ghaNuM uMcA prakAranI AturatA prabhu milananI prabhu bhakatane heAya che. A bAbata svAnubhavathIja samajAya tevI che. zrImadanAM bhaktirasanAM pade. hevata je tanu pAMkhaDi Avata nAtha hajura lAlare ja hotI citta AMkha, dekhata nitya prabhu nUra lAlare devA mIThI he prabhu mIThI surata tuMja, dIThI ho prabhu dIThI, rUci bahu mAnathI tuja guNa he prabhu tuja guNa bhAsana yukata, seho prabhu seve-tasu bhava bhaya nathI. bhaluM thayuM meM prabhu guNa gAyA, rasanAne phaLa lIdhere, devacaMdra kahe mArA manane, sakala mane ratha sidhere. bha che kaDakhAnI dezI. tAra ho tAra prabhu muja sevaka gaNuM, jagamAM eTaluM sujasa lIje; dAsa avaguNa bharyo jANI pitAtaNe, dayAnidhi dinapara dayA kIje. tAra 1 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tAra0 2 tAra0 3. rAga bharyo meha varI naDa, mehanI rItimAM ghaNuMe rAte; kodhavaza dhamadhamyo zuddha guNa navI ramyo, bhakhya bhavamAMDI huM viSaya mAte. AdayuM AcaraNa leka upacArathI, zAstra abhyAsa paNa kAMI kIdhe; zuddha zraddhAna viNa Atma avalaMba viSNu, teha kArya teNe ko ne siddha. svAmI guNa elakhI svAmIne je bhaje, darzana zuddhatA teha pAme; jJAna cAritra tapa vIrya ullAsathI, kamaM chatI vase mukita dhAme. jagat vatsala mahAvIra jinavara suNI, citta prabhu caraNane zaraNa vA ; tAraje bApajI birUda nija rAkhavA, dAsanI sevanA rakhe kheze. tAra0 4 tAra0 5 vadana para vArI he jazeyara ! vacana para vArI meha rahita mehana jamAke, upazama rasa kayArI he meha jIvana lehako kaMcana, kare pArasa bhArI ho samakita suratarU vana seMcanake, vara puSkara jaladhArI he Ama zrImadda bhaktivaza prabhune stave che. zrImaddamAM bhakita dazanAM bhajana, stavane aneka che temanI cAvIzImAM bhakitadazA-tyAga dazA tathA adabhUta AtmajJAnanA rasa ubharAya che. sAcA bhakate prabhune pAmI prabhurUpa banI zake che. e satya che. zrImadane prabhu prema. zrImadda prabhu prema khumArImAM masta layalIna rahI jhIlatA hoya che temanAM stavamAM daSTie Ave che. prabhu mATe taraphaDatA-viyeShree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gInI dazAmAM prabhu zeAdhatA-prabhu para ananyabhAve sarvasva samarpaNa karatA prabhu vihoNA anAtha jevA zrImad pitAnI kRtimAM jaNAya che. emanuM bhakata hRdaya prabhu prema hicALe hiMcatuM temanI kRtiomAM spaSTa tare che - rUSabha ANaMdazuM prIta, kImakIje ho kaho catura vicAra; prabhujI jaI aLagA vasyA, tihAM kiNe navI ho kaI vacana uccAra. rUSabha. kAgaLa paNa pace nahiM, navI pahoMce che tihAM ke paradhAna je pahoMce te tuma same, navI bhAMkhehe keInuM vyavadhAna. rUSabha. prabhu jIva jIvana bhavyanA, prabhu muja jIvana prANa; tyAre darzana sukha lahu, tuhika gati sthiti jANu. he Indra caMdra nareMdrane, pada na mAguM tila mAtra mAguM prabhu muja mana thakI, na visare kSaNa mAtra. jyAM pUrNa zuddha svabhAvanI, navI karI zaku muja rUddhi, tihAM caraNa zaraNa tumAra, ehIja muja navaniddha. A ugAre parathI sahajarItyA zrImane prabhuprema jaNAI Ave che. prabhu premanI khumArImAM masta AtmajJAna sumaMDita apUrva tyAgadazAvALA zrImad pitAnAM padya lakhANamAM padepa prabhu prema rasa relI rahyA che, ane A rasa taraMgamAM vAMcakane jhulAvI rahyA che. zrImad kacerI mahAtmA. AjakAla je AtmajJAnIo dekhAya che temAM moTA bhAga zuSka jJAnIone baneluM hoya che. AtmAnuM samyagajJAna prApta ryA vinA zuSkajJAnIpaNuM prApta thAya che ane tethI vAcakonI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tarIke upahAsane pAtra thAya che. koTAbuMdInA bhAvanA bhAvavALA zeThanI peThe banIne jeo kahevA pramANe vartatA nathI teo pite tarI zakatA nathI ane anyone tArI zakatA nathI. kriyA vinAnuM zuSkajJAna kaMI karI zakatuM nathI. laukikazAstro paikI bhagavaddagItAmAM zrIkRSNa arjunane karmayogI thavA mATe sArI rIte upadeza Ape hate. kaMI karavuM nahIM ane besI rahevuM. lAMbI lAMbI vAta karyA karavI. svaparanuM zreya thAya evAM kAryo karavAM nahIM ethI svaparanuM kalyANa thatuM nathI. vyavahAramAM rahIne svAdhikAre yogya dhammapravRtti karyA vinA AtmajJAna, IMDAnI peThe kAcuM rahe che vA kAcA pArAnA jevuM rahe che. zubha pravRtti, sevA, paramArtha kAryo vagere kAryo karyA vinA keIne AtmajJAnanI pakavatA thaI nathI ane thaze nahI. vAta karyAthI vaDAM thatAM nathI. tema zAmAMthI AtmajJAnanuM svarUpa vAgyuM eTalA mAtrathI AtmajJAnI thavAtuM nathI. deva, gurU. dharmanI bhakita karavAthI ane svAdhikAra pravRttithI pravRtta thatAM AtmajJAna pariNAma pAmyuM ke nahIM tene anubhava Ave che. sevA karyA vinA AtmajJAna je che te AtmAmAM pariNamatuM nathI. deza sevA, kuTuMba sevA, gurUjana sevA, prabhu gurU bhakita, samAja sevA, jAhera upadeza pravRtti, aneka granthanI racanA, vagere zubha karmo karavAthI adhyAtmazAstro dvArA vAMceluM AtmajJAna kharekhara AtmajJAnarUpe pariNAma pAme che. zrImadda devacaMdrajIe dIkSita thayA bAda potAnA gurU zrI dIpacaMda mahArAjanI mana vANuM kAyAthI sevA uThAvI hatI. dharmavidyA gurU zrI jJAnasAgarajInI pUrNa premathI sevA karI hatI. teo gurUkuLamAMthI chuTA paDayA nahotA, gurUkuLa vAsamAM rahIne temaNe paraMparA sahita jJAna prApta karyuM hatuM. zAstrajJAtA thatAM pitAnI mAnatA pUjA vadhAravA mATe gurUthI judA paDayA nahatA. dharmavyavahAranI zubhAcaraNAne tiraskAra karyo nahoto. nizcaya jJAnamAM paripUrNa thayA chanAM zuSkajJAnI banyA nahotA. pratimA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ re stavanarUpa bhAvapUjA, tIthaeNyAtrA, vihAra, pratikramaNAdi zubha dhama kriyAone tyAga karyAM naheAtA, gAmegAma pharIne tathA dezadeza kIne dharmopadeza ApIne tathA grantha lakhIne karmayegInI padavIne temaNe zeAbhAvI che. sAdhuA, sAdhvIo, zrAvaka zrAvikAone dharmazAstrAnA abhyAsa karAvI dharmapravRttimAM jIvana gALI Adaza ka yAgInuM jIvana, pAchaLanI duniyA mATe mUkI gayA che. lagabhaga 60 varSo sudhI nAnI kacegInuM sAdhu jIvana gALI teoe jainadhamanI pUrNa sevA karIne jainakAmanI apUrva sevA bajAvI che te temanA granthA raheze tyAMsudhI jainene upakAra karyA karaze. zrImad jevA kacegIothI jagamAM dharmanI jAheAjalAlI varte che. zrImad yazovijayajI, upAdhyAya zrImad yazeAvijayajI mahArAja jevA jJAnI kayAgIoe aDhAramA saikAnI jAheAjalAlI dIpAvI che ane hAla paNa temanA zAsrarUpa akSara deheAthI jainakAmamAM jAheAjalAlI vartI rahI che ane bhaviSyamAM varto. ( e pramANe gurUzrI jaNAve che. ) zrImad devacaMdrajInA mahAvideha kSetramAM kevalI tarIke avatAra. ( gurUzrI nIce pramANe jaNAve che. ) zrImad adhyAtmajJAnI, AtmazuddhApayeAgI devacandrajI mahArAja hAlamAM mahAvideha kSetramAM kevalI tarIke vicare che ema aneka manuSyAnA mukhe ki`vadantI tarIke zravaNa karyuM che. sAMbhaLavA pramANe zrImadnA rAgI adhyAtmajJAnI zrAvake pATaNamAM mahAn tapa karyuM hatuM. te tapanA prabhAve bhuvanapati ve temane sAkSAt darzana ApyuM te vakhate te zrAvake bhuvanapati devane zrImad kaI gatimAM gayA evuM prazna karyuM tenA uttaramAM deve kahyuM ke zrIdevacaMdrajI mahAvideha kSetramAM janmyA che ane hAla kevalajJAnI tarIke vicare che ane aneka bhavyajIvAne dezanA dei tAre che. amadAvAdamAM sAragapura taLIyAnI peALamAM AtmajJAnI dhyAnI parama vairAgI zrI maNicaMdrajI nAmanA yati-sAdhu hatA, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ huM temaNe AtamarAmere munirame vagere apUrva vairAgyamaya sajjhA, pada racyAM che teo mahA tapasvI dhyAnI hatA. temanA tapa prabhAve temanI pAse dharaNendra sAkSAt dana dIdhuM ane maNicaMdrajIne zAtA pucchI. maNicaMdrajIne kaDha, raktapItanA mahA bhayaMkara roga hatA, te dardathI pIDAtA hatA. deve maNicaMdrajIne varadAna mAgavAnuM kahyuM ane kahyuM ke te gabhAgavyA vinA chuTakA nathI, kacarcA kama udayamAM Ave che, tenuM lheNu rAga bhAgavIne ApavuM joie. prArabdhaka tAtIrthaMkara bhagavAnane paNa bhAgavavuM paDe che te mAre paNa bhAgavavuM joie ke jethI parabhavamAM kanuM leNuMdeNuM rahe nahI.. zrI maNicaMdrajIe dharaNendra devane zrImad devacaMdrajInI gati viSe puchyuM tyAre dharaNendra kahyuM ke zrImAna devaca'drajI hAlamAM mahAvideha kSetramAM kevalI tarIke vicare che. zrImad AnandaghananI gati viSe puchyuM tyAre kahyuM ke te ekAvatArI che. ema zrImad yavijayajI upAdhyAya saMkhathI puchayuM hatuM. tenA uttara ekAvatArI tarIke ApyA hatA. eka vRddha zretA zrAvake amane e pramANe kiMvadantI paraMparAthI cAlatI AvelI kahI hatI. A pramANe kiMvadantIe atra jaNAvI che. kalakattAmAM rahenAra adhyAtmajJAnI suzrAvaka hIrajIbhAIe paNa uparanA bhAvavALI eka kiMvadantI kahI hatI paNa tenA vistAra thAya tethI atra lakhI nathI. ( gurUzrI nIce pramANe kahe che. ) zrImanA camatkArI, zrImad devacaMdrajInA camatkAra sabadhI aneka kivadantIo sAMbhaLavAmAM Ave che. kAzIvALA ma`DalAcArya zrIkhAlacandrasUri mahAvidvAna thai gayA che temanA samayamAM temanI sAthe vicaranAra eMzI varSanA eka vRdghayatijI amane sa`sArIpaNAmAM vijApura tAluke Ajola gAmamAM maLyA hatA temaNe aneka vAtA karI hatI. te kahetA ke mArA gurU nevuM varSanA hatA te vakhate meM bAlyAvasthAmAM zrImad devacaMdra sakhakhI vAtA sAMbhaLI hatI. . 12 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saM. 152 nI sAlamAM amAruM be varSa sudhI AjelamAM dhArmika abhyAsa karAvavA mATe saMghanA AgrahathI rahevAnuM thayuM hatuM te prasaMge zrImanI vIzI vagere kaThAgra karI hatI. vRddha yatijI vageree Aja sudhI kahelI kiMvadantIe nIce pramANe lakhavAmAM Ave che. zrImade jyAre dIkSA lIdhI hatI tyAre te bAlyAvasthAmAM hatA. te eka vakhate kAusaggamAM hatA tyAre eka bhayaMkara sarSa Abe ane zrImannA zarIra para caDhavA lAgyo. zarIra para caDhIne te zrImanA kheALAmAM beThe. te vakhate AjubAjunA sAdhue gabharAvavA lAgyA te paNa zrImad jarAmAtra calAyamAna thayA nahIM, zrImade kAusagga pAryo tyAre te sarSe kutkAra karate kheALAmAMthI utaryo ane sAme beThe. zrImade tene samatA bhAvanAM vacane kahyAM te teNe mastaka DelAvIne sAMbhaLyAM. AvI sthitine dekhIne bIjA sAdhuo kharA hRdayathI zrImaddanA dheryanI prazaMsA karavA lAgyA ke ke zrImamAM AtmAnI nirbhaya dazA pragaTa thaI che. teo bAlyAvasthAmAM eka divasamAM base kaleka mukhe karatA hatA ane te visarI jatA nahotA. dharaNendranuM vyAkhyAna sAMbhaLavA mATe brAhmaNanA rUpe AvAgamana. zrImad mAravADamAM meTAkaTa moTamAM comAsuM rahelA hatA temanI dezanA AtmasvarUpanI hatI. dararoja vyAkhyAnamAM sarva darzananA leke AvatA hatA ane AtmajJAna prApta karatA hatA. temanA vyAkhyAnamAM eka vRddha brAhmaNa je manuSya Avate hate tenI keIne khabara paDatI nahotI. zrImadda mahApAdhyAya yazavijayajI kRta jJAnasAranuM dararoja vyAkhyAna karavAmAM AvatuM hatuM. zrIdevacaMdrajI mahArAja tenuM anubhava pUrvaka uMDA utarIne vyAkhyAna karatA hatA. tethI zrotAonA AtmAomAM jJAnarasa chalakAI jate hate. pele vRddha brAhmaNa paNa AnaMdathI ullasita thaI jatuM hatuM. te bela nahote temaja vyAkhyAna pUrNa thayA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAda kayAM jatA hatA tenI keIne samajaNa paDatI nahotI, eka vakhate rAtrIe te brAhmaNa upAzrayamAM AvyA ane zrImane vanadanA karI beTho te vakhate anya sAdhuo paNa jAgatA hatA. vRddha brAhmaNe jaNAvyuM ke huM dharaNendra chuM. tamArI AtmasvarUpanI dezanA meM cAra mAsa sudhI sAMbhaLI. A vakhate bharatakSetramAM tIrthakaranI peThe AtmasvarUpa vyAkhyA kare che tethI huM ghaNe prasanna thayo chuM. dharaNendra zrImane kaMI mAgavAnuM kahyuM tyAre zrImade kahyuM ke anaMta duHkhane nAza karanAra ane anaMta sukhane pragaTAvanAra AtmAnA zuddhApAga vinA mAre anya koI vastunI cAhanA rahI nathI. dharaNendra AvuM sAMbhaLIne temane dhanyavAda Ape. dharaNendra sarvasAdhuone potAnI pratIta thavA mATe ekadama uttara vaikriya zarIra pragaTa karI dekhADayuM tethI sarvenI AMkhe aMjAI gaI ane upAzrayamAM ajavALuM ajavALuM thaI gayuM. AthI sAdhuene zrImad devacaMdra mahApurUSa che ane temanAM vacana ArAdhya che e nizcaya thayo. mahAtmAe devatAone ArAdhatA nathI to paNa devatAo temanI pAse Ave che. adhyAtmajJAnImahAtmAemAM aneka prakAranI labdhi prakaTe che temAM kaMI Azcarya nathI. siha zAMta thaI page lAgyo. zrImadda eka vakhata paMjAba tarapha vihAra karatA hatA. parva tenI pAse thaI javAne raste hatuM, parvatanI nIce eka siMha beThele hate. ghaNI vakhata tyAM thaI janAra manune te khAI jate have, zrImad tyAM vihAra karavA lAgyA. temane keTalAka lekee vAryA te paNa teo pAchA vaLyA nahIM, ane kahA lAgyA ke mAre sarvajInI sAthe maitrIbhAva thayo che mATe bhaya nathI, teo jyAM siMha beTho hato tyAM thaI javA lAgyA. A vakhate sAthe A prasaMga dekhI gRhastha paNa AvyA hatA. pelA siMha pAse zrImAna AvI pahoMcyA. zrImadane dekhI siMha barADA pAdhi uTha ane bImAnI pAse Avyo ane temanA page paDI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kara : sAme ubhA rahyA. zrImade tene zAMta karyo, pachI te cAlyo gaye. pAchaLa AvanAra gRhastho te AvuM dekhI Azcarya pAmyA. ahiM sAyA pratiSThAmAM vairatyAga: A mahAna sUtra vacana kharUM paDayuM. jAmanagaramAM jaina derAsaranAM tALAM toDayAM. eka vakhata jAmanagaramAM musalamAnenuM sAmrAjya vadhI gayuM hatuM. eka jaina derAsara hatuM tenI mUtine bheMyarAmAM saMtADavAmAM AvI hatI, musalamAnee jabarAIthI tene kabaje leIma jIda tarIke tene upayoga karyo hate. keTalAka varSa sudhI jenee A bAbata sahana karI lIdhI paNa pAchuM temanuM jora ochuM thatAM ane hindurAjyanuM jora vadhatAM jainee rAjA AgaLa phariyAda karI, paNa jainenuM kaMI vaLyuM nahIM. bAhyathI ane aMtathI te jainaderAsara hatuM ema tyAMnI aDhAravaNuM kabula karatI hatI paNa camatkAra vinA namaskAra thAya nahIM evI sthiti thaI che. evAmAM zrImadda devacandrajI mahArAja vihAra karatA karatA tyAM AvI pahoMcyA. temaNe rAjAnI samakSa jaina derAsara siddha karavA prayatna karyo ane musabhAnee majIda siddha karavA prayatna karyo chevaTe rAjAe e TharAva karyo ke derAsarane tALAM lagAvavAmAM Ave ane je pitAnA prabhunA nAme prArthanA karI ughADe ane ughaDe tene tene kabaje seMpavAmAM Avaze. A pramANe TharAva karIne phakIrene pahelI taka ApI, phakIrAe khudAnA nAme kurAna vAMcI prArthanA karI paNa mULa jaina derAsara hatuM tethI tALAM tUTayAM nahIM. pachIthI zrImadda devacaMdrajIne vAro Avyo. temaNe jinendra paramAtmAnI stuti karIke taDAka daIne tALAM tUTIne heThAM paDyAM. pazcAta vRddha zrAvakae rAjAne bhoMyaruM je gupta hatuM te dekhADayuM ane tenA dvAranAM tALAM paNa jinendra paramAtmAnI stutithI tUTI gayAM ane temAMthI ghaNuM mUrti nIkaLI te pAchI vidhipUrvaka derAsaramAM sthApana karavAmAM AvI. zrImadunA camatkAre dekhIne jAmagarane rAja ane prajA khuza thaMI gaI ane jaina dharmanI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prazaMsA sarvatra prasarI. zrI kRpAcaMdrasUrijI vagere sAdhuo ane vRddha zrAvakanA mukhathI AvI vAta sAMbhaLI hatI te atra lakhI che. jJAnIdhyAnI mahAtmAo svayaM camatkArarUpa che. AtmAnI anaMta zakti che. AtmAnI jeo upAsanA kare che teo paramAtmAnI peThe zaktio pheravI batAve che ahe anantavIzya mAtmAvizvaprakAzakaH railokayaMcAlayabheva dhyAnazaktiprabhAvataH che (jJAnArNava ) anaMta vIryarU5 AtmA che ane vizvane prakAzaka che. te dhyAnazAkta prabhAve traNa lokane calAvavA zaktimAna che. siddhAcalapara kAgaDA AvatAM baMdha karyA. zrImad devacandrajI ghaNI vakhata sarvatIrthAzimaNi siddhAcala tIrthanI yAtrA karavA jatA hatA. siddhAcalamAM temaNe viharamAna vizI racI hatI. temaNe siddhAcalanI aneka yAtrA karI hatI. rASabhajikuMda prItaDI. e stavana temaNe kiMvadantI pramANe siddhAcala AdIzvara bhagavAn AgaLa racyuM hatuM. zrI dIpacaMdrajI mahArAjanI sAthe ghaNI yAtrAe karI hatI. duSamakAlanA yoge siddhAcala tIrthapara kAgaDAo AvavA lAgyA. jeo mahA prabhAvaka hatA teo vAraMvAra zAMtisnAtra bhaNAvIne kAgaDAenuM AvAgamana baMdha karatA hatA. sike be siMke kaI prabhAvaka mahAtmA janamamAM pragaTI nIkaLe che ane jana dharmanI prabhAvanA kare che. zrImadda devacandrajInA kAlamAM siddhAcalapara kAgaDAo AvavA lAgyA hatA. tethI jenakemamAM ane anya kAmamAM aniSTane bhaya lAge. rAjya badalavAne prasaMga AvavAne hoya che, vA duSkALa paDavAne hoya che tyAre tathA mahAroga phATI nIkaLavAnuM hoya che tyAre tathA dharmarAjayanI paDatI thavAne prasaMga Ave che tyAre siddhAcala tIrtha para kAgaDAo Ave che. je bhAvabhAva banavAne hoya tenAM tevAM nimitta cinha pragaTayA kare che. je kAle je banavAnuM hoya che te banyA kare che. aniSTa Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'nimittothI aniSTa thAya che. saM. 1975 nA mAha mAsamAM vijApura pAse varasaDA gAmamAM jaina derAsara para vijaLI paDI paDI tethI eka mAsamAM tyAMnA ThAkora rAoLazrI surajamallachA mRtyu pAmyA. AvA aniSTa sUcaka cinhAthI loke bhaya pAme che. nimittazAstra satya paDe che. jainakemamAM siddhAcalapara kAgaDAenA AvAgamananA utpAdathI saMghamAMkaleza, bheda, jainanI hAni AgevAnI paDatI vagere zaMkAo thavA lAgI. zrImad devacaMdrajI mahArAja suratanA kacarA kAkAnA saMghamAM saM. 1804 mAM siddhAcala AvyA. prasaMga pAmIne jainasaMghanI vinaMtithI temaNe siddhAcala parvata para AdIzvara bhagavAnanI dukamAM zAMtisnAtra bhaNAvyuM ane parvatanI cAre tarapha zAMti jalanI dhArA devarAvI, tethI kAgaDAo AvatA baMdha thayA. tethI jaina komamAM AnaMda-zAMti prasarI ane aniSTa upadravano nAza thaze. zrImad yazovijayajIe tathA jJAnavimaLasUrie prasaMgepAta aneka camatyAre batAvyA che. prasaMga vinA amuka mahAtmAmAM amuka zakita che te mAluma paDatI nathI. mahAtmAo kaMI jAdugaranI peThe vA vAdInI peThe khela karI batAvatA nathI. temanA AtmAmAM je kaMI siddhiye utpanna thAya che tenI teone paNa mAluma paDatI nathI paraMtu prasaMga prApta thAya che tyAre teo paNa jANI zake che. temaNe mAravADamAM saMgha jamaNa prasaMge gatamasvAminA dhyAnathI eka hajAra zrAvake jame teTalA jamaNamAM ATha hajAra zrAvakane jamADavAnI maMtrazakti vAparI hatI. temane siddhAMtane tINa upaga hato. aneka prakAranI avadhAna zaktio temanAmAM khIlI hatI paraMtu teo te keInI AgaLa prasaMga vinA jaNAvatA nahotA. hAlanI peThe te prasaMge mahAtmAo avadhAna khele karatA nahatA. jemAM vA hinduomAM jeTalI avadhAna zakti khIle che teTalI pAzcAtya lekamAM khIlatI nathI. teo jyAM comAsuM karatA agara padhAratA tyAM lokomAM zAMti prasaratI hatI. temanAmAM vacana Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siddhi pragaTI hatI. teo varI manuSyanA varane sahajamAM upadeza ApI nAza karatA hatA. gacchanA khaMDanamaMDanamAM teo paDatA nahatA. tethI sarvagacchavALAone teo priya thaI paDyA hatA. zrImadda yazovijayajI upAdhyAya ane zrImad AnaMdaghanajI mahArAjanI AdhyAtmika vicArazreNinuM temaNe anukaraNa karI teo vastutaH bannanA Atmika anuyAyI banyA hatA tethI jainakomamAM teo tattvajJAnano pracAra karavAne zaktimAna thayA hatA. temanA pUrvabhavanA dhArmika saMskAre ghaNA tIvra havA jeIe. pUrvabhavanA saMskAra vinA mRtadharma ane cAritra dhAmapara raMga lAgato nathI, temaja adhyAtmajJAnapara raMga lAgave ete atyaMta durlabha vAta che. teone sarvanI AtmajJAnanI prApti thaI mATe temanA AtmAne namaskAra thAo, (A pramANe gurUzrI kahe che.) zrImada devandra mahArAjanA racita prasthAne sAra zrImadda devacaMdrajI upAdhyAye AgamAMthI sAramAMsAra tatva ke je dravyAnuga kahevAya che tene sAra bhAga kheMcIne granthonI racanA karI che. dravyAnuyogajJAna, adhyAtmajJAna, zAnta rasa ane vairAgyarasa te tenA granthamAMthI jyAM tyAM nItaryA kare che. temanA grantharUpI saravare kharekhara tatvajJAnathI chalakAI jAya che. temanA banAvelA grantha paikI AgamasAra, nayacaka ane vicArasAra e traNa grantha te khAsa tatvajJAnathI bharelA che. e traNa granthane gurUgama pUrvaka abhyAsa karavAthI savaM AgamamAM praveza thAya che ane sarvaAgamane sAra pAmI zakAya che. anaMtajJAnasAgarane pAra nathI paraMtu temAM praveza thavA mATe traNa grantha ghaNA upayogI che. praznottara nAmane temane grantha kharekhara anubhavajJAnathI bharapUra che tethI mAnanIya che. aneka jainazA vAMcyAbAda praznottara granthamAM karelA praznonA uttarArthanA anubhava thaI zake tema che. zrImad gacchanI kriyA bAbatanI takarAra saMbaMdhI prazna ke uttara nathI tethI sarva gacchanA jene mATe prottara granthanI upagitA eka sarakhI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra rIte siddha kare che. vAMcakA jo sthiracittathI praznottara granthanA abhyAsa karaze te te tattvajJAnamAM uMDA utarI zakaze. adhyAtmajJAnamAM uMDA utaravA mATe zrI jJAnasAra anthapara lakhelI jJAnamaMjarI TIkA apUrva che. AtmajJAna saMbaMdhI jenAmAM bhagavadgItAthI paNu kAI mahAna satyathI bharelA grantha hoya teA jJAnasAra grantha che tenApara zrImadde TIkA racIne peAtAnA adhyAtmajJAna saMbaMdhI vicArAne jIvatA mUkI gayA che. arvAcIna kALamAM jJAnasAranI mahattA, upayeAgitA sarvatra pracAra pAmI che. jainAnA save phIrakAomAM jJAnasAra grantha vaheMcAya che. adhyAtmajJAnIonuM jJAnasAra grantha kharekhara Anandamaya hRdaya che tenA para TIkA racIne zrImade jJAnasAranI mahattAmAM vRddhinA prakAza pADayA che. zrImad upAdhyAya zizamANa yajJezavijayajI upAdhyAyanA chellAmAM chelleA adhyAtma jIvanarasane jhare jemAM vahyA che te graMtha kharekhara jJAnasAra che ane zrImad devacaMdrajI mahArAjanI chellI jIMdagInA adhyAtmajJAnarasanA jIvatA jharA jemAM vahyA che te TIkA kharekhara jJAnasAraparanI jJAnamaMjarI TIkA che. pachI temAM adhyAtmAnandarasa mIThAza saMbadhI zuM puchavuM. sarve phIrakAnA jaine ekI avAje jJAnasAranI stuti kare che ane jJAnama jarInI sugadhI mATe mAthuM dhuNAvI prasaMzA karI nAce kude che. saMskRtabhASAmAM jJAnamaMjarI TIkA che temAM zabda pAMDitya karatAM bhAva ghaNA bharelA che te vAMcakAne saheje samajAze. zrImadnI racita cAvIzImAM jJAna ane bhaktinA rasa chala kAI jAya che. temanAM stavanAne dareka gacchavALA mukhe kare che ane prabhunI pratimA AgaLa gAya che. vIzamI sadImAM gacchaka dAgrahAnuM mamatva dhIme dhIme vilaya thatuM jAya che ane je kAI gacchanI mArAmArI kare che tenA tarapha jene, dayAnI lAgaNIthI dekhe che. devacandra cAvIzInA jaine abhyAsa kare che. temanA sa granthAnA abhyAsa karanAra kAI paNa manuSya pakkA jaina manI zake che ane te gADarIyA pravAhamAMthI mukta thaI jJAnapravAha tarapha Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaLe che. temanA granthamAM padravya, navatatva, karmavyAkhyA, sAtanaya, saptabhaMgI, anekapakSa, Agama vyAkhyAna, AtmatatvasvarUpa, vagere sarvabAbatenuM vivecana karavAmAM AvyuM che. ekaMdara rIte kahIe te temanA granthamAM jJAnayoga, kAga, bhaktiga, upAsanAyoga, vagere sarvanuM svarUpa AvyuM che ane tethI temanA grajo kharekhara vAcakepara sArI asara karyA vinA rahetA nathI. teo sanAtana jainamArgopAsaka hatA. temanA grantha ekaMdara rItie Agame, prakaraNe ane pUrvAcAryonA granthane anusarIne racAyelA che tethI teo pUrvaparaparAnA mArge gati karIne janadhamapravartaka hatA. temaNe jinezvara pratimAne puSpa caDhAvavAnA pAThane AgamanA AdhAre darzAvyA che temAM khUbI e che ke tene maNe magajanI samatalatA khAI nathI. temanA zabdamAM madhuratA, snehatA ane AkarSatA che temaNe potAnA granthamAM asabhya zabdo vagerethI kaThoratA AvavA dIdhI nathI. temanA hRdayamAM zuM cAritra hatuM te temanA grantha batAvI Ape che. temaNe grantha racavAmAM pAMDityanuM abhimAna dekhAya e eka zabda vAparyo nathI. lekone jaina dharmanA tane kema sarala rIte baMdha thAya eja daSTi, dhyAnamAM rAkhIne grantha lakhyA che tethI temAM temaNe zabdalAlitya pAMDitya ke praDhatA tarapha lakSaja dIdhuM nathI. jainadharmanuM taravajJAna zuM che tenI dizA dekhavI hoya vA tenI jhAMkhI karavI hoya te temanA granthane gurUgamapUrvaka abhyAsa karavAnI jarUra che. temanA banAvelA vicArasAra granthamAM AgamAM AvelI sarvabAbatene anukrame goThavI varNavI che tethI te karmagrantha vageremAM AvelA viSayo uparAMta ghaNA viSayothI bharapUra che. pAkelI kerIne kaI rasa kADhI le tevI rIte temaNe jainazAstromAMthI rasa kADhIne AgamasAra, nayacakra, vicArasAra vagere grantha racyA che. pahelA bhAgamAM ane dvitIya bhAgamAM AvelA granthane vAcako je sAvaMta vAMcI jaze te pachI amAruM lakhavuM vyAjabI che ema guNAnurAgI sajajanene barAbara samajAze. janadharma tavaShree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 98 teTalI jJAnathI bharelA temanA granthAnI jeTalI prazaMsA karIe nyUna che. temAM ekaMdara rIte jainazAstrAnA prAyaH ghaNA sAra AvI gayA che. dravyAnuyAganA viSayamAM sAmAnya saMskRta bhASA jANunArAe teo te vakhatanA kharatara gacchIya paTTadhara AcAya sAthe pUrNa saMbaMdhI hatA ke nahIM te vicAravA yeAgya che. temaNe AtmAne zAMtarasa anubhavyeA hatA, dhamapravRttivALA ane saMsArapravRttithI virUddha hAvAthI teo nivRttimArganA cegI hatA, temanA paNa virezrIo hatA chatAM paNa temanA uttamavicArA jainasamAjamAM jaldI prasaryAM hatA. zrImAnuM devacaMdrajI mahArAjanA granthAparathI ane temanA jIvanaparathI grahavA ceAgya zikSaNa zrImad devacandra mahArAja granthA ane temanA caritraparathI pratyeka manuSye zikSaNa grahaNa karavuM joIe. eja A lekhane mULa uddeza che, temanA granthA ane caritraparathI AdhyAtmika zaktiyA khIlavavAnI jarUra che. samAnabhAva ane tattvajJAnanI prApti karavA mATe temanuM jIvana ghaNuM upayegI che. jainakAme AtmajJAna tarapha vaLavuM oIe, vyakti svAtaMtrya tathA saMghasvAtaMtrya pragaTa karavuM joie. adhyAtmajJAnanI prApti vinA vizAla vicArI ane matasahiSNutA pragaTavAnI nathI. temanI peThe vyavahAranayanuM avala ane grahI pravRttidhama yAne sevAdhama ceAgI. anavu joIe. zrAvikAonI pragati karanAra dhArmika keLavaNInA pracAra karavA joie. jaDakriyAvAdI ane zuSkajJAnIna anavu joIe. temanI peThe pUvapurUSAnA vicArAcArAne mAna ApI. vavuM joie ane je asatya lAge teno tyAga karavA joie paNa kadAgrahI na banavuM joie. kayAga ane jJAnayeAga e baMnnene svIkArI syAdvAdI anavuM joie. sAdhuoe ane sAdhvIAe vIzamI sadImAM temanI peThe pragati karavI joie. gacchanA nAme nakAsI kvezanI hIraNA karanArA vivAdo ane jhaghaDA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karIne jainakAmanI zaktiyAnA nAza na karavA joie. temanI peThe ugravihArI banavuM joIe. anya gacchIyAnI sAthe maitrI, prameAda, mAdhyastha vagere bhAvanAone AcAramAMmUkI vartavuM joIe. jJAna rUci dhAraNa karIne gADariyA pravAhamAM taNAtA baMdha thavuM oie, bhinnabhinna gacchIya sAdhuomAM paraspara gacchakriyAdi matabheda chatAM jainakAmanAM sArvajanika pragatikara kAryomAM aikya dhAraNa karavuM joie. samaSTinI sAthe paraspara samavartI banavuM joie. game te gacchanA sAdhupAsethI jJAna grahaNa karavuM ane satya te mArU evA nizcaya karI pravartAvuM joIe. sagacchanA sAdhuonA sagha eka sthAne bhegA karIne jainakAmanI astitA rahe evA upAyeA hastamAM dharavA joIe. AMtarajIvana vikasAvavAmAM Atmabhega ApavAnuM zikSaNa grahavuM oIe. temanI peThe vaktA, lekhaka ane jJAnI anavuM joIe. janakAmanA kAI paNa rikAnI nindA na karavI joIe, ane sarikAonI sAthe maitrIbhAva dhAraNa karI maLatI khAkhatAmAM ekameLa dhArI phavya kAryo karavAM eie. have te gRhastha jainAe daSTirAganA tyAga karIne janAnI saMkhyA vadhe ane jainadharmanA phelAvA thAya tevA upAyAmAM bhega ApavA joIe. jaina tattvajJAnanA dAvA thAya evA upAyA levAnA samaya ne cUkavAmAM Avaze te jaina manI AstatAmAM harakata AvavAnA sabhava che. mATe sakala sathe samayanI kiMmata AMkI sayAgAne anukUla karI levA joI e. upasaMhAra. ya upara pramANe zrImad devacandrajI upAdhyAyanA granthA ane temanA carita sakhIMyata icitta prastAvanA yathAzakti jaina samAja AgaLa jI karIne jainasalanI sevA karatAM dRSTithI je kaMi doSa vagere thayA hoya tenI jainasadha AgaLa kSamA yAcu chuM. mithyA duSkRta dauM chuM. jainasaMdhanI sevA karatAM je kaMI spadanA thAya te jainasaMghe kSamavuM joIe. lekhaka tapA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 100 gacchIya hovA chatAM AtmabhAve-jainadharma samAna bhAve zrImad devacandrajInuM jIvana caritra lakhyuM che. game te gacchane manuSya pote jena hovAthI jenadharmanI samAna bhAve ArAdhanA karIne mutipada pAme che. DALa, pAMkhaDAM, pAtarAne vaLagavAnA judA judA matabhedamAM madhyastha banI vRkSamAM vahetA sajIvanarasa bhaNuM lakSya ApavAnI jarUra che. sarvanenA hadayamAM jenadeva eka che te pachI bhedabhAvathI kaleza karavAnI kaMI jarUra nathI. lekhakane vyavahArathI tapAgacchImAnyatAnI zraddhA che paraMtu tethI anya gaNe para dveSa nathI. nAgame, prakaraNa, pUrvAcAryonA grantha, paraMparA vageremAM sApekSapaNe svane pUrNa zraddhA che. asaMkhya kharekhara mukti pAmavAne mATe hetuo che. sApekSapaNe game te ganI ArAdhanA karatAM mukti che evI mArI zraddhA che. lekhakane samyagadaSTithI jUnAga ane mithyAzA, samyakatvarUpe pariName che evI nadisUtranI mAnyatA pramANe vicArapravRtti che. jainAgamanuM jJAna prApta karIne vyavahAranayathI vartAvAmAM Ave ane nizcayane hadayamAM dhAravAmAM Ave teja muktinI prApti thAya che e upadeza satya che. vyavahAranayane ucheda karatAM jainasaMgha ane dhamane uchera thaze mATe keIe dharmavyavahAranI utthApanA na karavI joIe. sAdhyabiMdu lakSyamAM rAkhIne sApekSapaNe sAdhana vaDe dharmanI ArAdhanA karavI joIe, ane eja kalpatarU samAna zrI vIraprabhu kathita jainadharma, AtmAnA uddhArArthe thaze. evI pUrNa zraddhApUrvaka A saMkSipta jIvanacaritra samApta karatAM pahelAM Icachu chuM ke zrImad devacaMdrajI mahArAja jevA prakhara vidvAna utkRSTa kavirAja, ananya AtmajJAna, dravyAnuyeAganA mahAna upadeSTA jJAtA jinazAsananA pUrNapremI, prabhupratimAnA rasIlA aneka sAdhu munirAje amArA bhAratavarSanI jainakAmamAM prakaTo ane jaina dharmanI jIta jhaLahaLatI rahI samasta vizvamAM prasare. 8 sagurU deva zrImad buddhisAgarajI caraNa kamaleSa namana OM zAMti zAMti zAMti. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ deva vilAsa. (devacaMdrajI mahArAjano rAsa) sukRtapremarAjIvane,-prollAsanacihaMsa; te tema ridaye akSatA, AdinAtha avataMsa. 1 kurudezeM karuNAnidhi, utpanna zrIjinazAnti; zAMnti thai savijanapade, kArtasvara jasa kAnti. 2 brahmacArIcUDAmaNi, yogIzvarameM caMda; tAraka rAjulanArino, praNamuM nemajiNaMda. 3 yazanAmika kRtya tAharu, purIsAdANI birudaH vAmAkulavaDabhAgIyo, pArasanAtha marada. jinazAsano bhUpati, varddhamAna jinabhANa; dUSama paMcama Arake, sakala pravatteM ANa. paMca parameSThijinavarA, praNamu huM triNakALa; anya ekonaviMzatijinA, tasa praNamuM suvizAla. 6 sarasatI varasatI mukhakaje, mAghakavine sAdhya; . kAlidAsa mUrakha prateM, kIyo kavi kIdha padya. 7 mallavAdI tuja sAMnidhe, jItyA bauddha aneka tuja darisaNe pada labdhinI, utpanna thai viveka. 8 sh m Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tima mAtAnA sAhAyyathI, gAjI marda devacaMdra; devavilAsa racuM bhalaM, kharataragacche diNaMda. 9 koi devANupriya kahe, e stavanA kare kima; syA ? guNa joi varaNave, zyuM ? bole jima tima. 10 paMcamakALe devacaMdanA, guNa dAkhivaneM yatra; yathArthapaNe muja prateM, to satya mAnu atra. 11 sAMbhali !! mUDhaziromaNi, achatA guNa kahe jeha; prasaMsa kima kovida kare, guNa kahuM sAMbhali !! teha. 12 paMcamakAle devacaMdrajI, gaMdhahasti je tulya; prabhAvaka zrIvIrano, thayo adhunA bahumUlya. 13 ratnAkarasiMdhu sadRza, caturvidha saMghajinabhUpa; kahI gayA te satya che, sAMbhala ! tAsa sarUpa. 14 DhALa. kapura hoye ati ujaLUre e dezI. zrI devacaMdrajInA guNa kahuMre, sAMbhala ! catura sujANa; ghaTatA guNanI prarUpaNAre, kahevAne sAvadhAnare. bhavikA!!! sAMbhaLo mUkI pramAda. Teka. ....1 prathama guNe satya jalpanAre', bIje guNa buddhimAna; Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ trIje guNe jJAnavaMtatAre', cothe zAstrameM dhyAnareM. bhavikA0 sAM0 2 paMcama guNe niHkapaTatAre', guNa chaThe nahI krodha saMjalano te jAMNIyere, nahI anaMtAnI (no ?) yodhare. bhavi0 sAM03 ahaMkAra nahI guNa sAtamere, AThame sUtranI vyakti jIvadravyanI prarUpaNAre, jANe tehanI yuktire. bha0 sAM04 sakala Agama ridaye ramyAre, tehanA bhAMgA jeha; karmagraMtha kammapayaDInAre, svapnamAM arthanA nehare. bha0 sAM05 navameM sakala te zAkhanAre, pAraMgAmI pUjya; alaMkAra kaumudI bhASyajere, aSTAdazakozanA guhyare. bha0 sAM06 sakaLa bhASAmeM pravINatAre, piMgala kRtazeSa nAga; Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bha0 sAM07 bha0 sAM08 10 bha0 sAM0 9 kAvyAdika naiSadha bhalAre, svarodaya zAstre athAgare. jotiSa siddhAnta ziromaNire, nyAyazAstre pravINa sAhitya zAstre suratarure, svaparazAstre lINare. dazame guNe dAnezvarIre, dInane kare upagAra; ekAdaze vidyAtaNIre, dAnazALAno pyArare. gacha corAsI munivarure, levA Ave vidyAdAna; nAkAro nahI mukhathakore, naya upanAM vidhAnare. apara mithyAtva jIvaDAre, tehanI vidyAno posa; apUrva zAstranI vAcanAre, / detAM na kare sosare. vidyAdAnathI adhikatAre, nahI koi avara te dAna; bha0 sAM010 bha0 sAM0 11 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sara na kare pramAda bhaNAvatAre, vyasana nA nahI tophAnare. pustaka saMcaya dvAdaza guNere, " jIrNane kare nUtana; svagaName apara gaNere, pratiSTAdhAraka janare. 14 vAcaka padavI trayodaza guNere, caudame vAdIjIta " panarame jehanA upadezathIre, " 15 13 caityanUtanI prIti; solame vacanAtizayadhIre, " dravya racAvyo dharmathAna; saptadaze rAjendra pAya namyore, AjJA mAne pradhAnare, mAri upadrava TALIore, aSTAdaze guNe jeha' deza deze guNa kIrttinIre, pravartta vikhyAtanuM gehare. ekonaviMzatiguNagaNere, AjAnabAhu devacaMdra; ' 18 15 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat bha0 sa0 12 bha0 sAM0 13 bha0 sAM0 14 bha0 sAM0 15 bha0 sa0 16 www.umaragyanbhandar.com Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kriyA uddhAra vIsame guNere, avadhi jANe surendrare. bha0 sAM0 17 jima zeSanAgane ziramaNire, tehanA guNa che ananta; tima devacaMdra maNi maMjure, (mastakere) ekavIsa guNa mahaMtare. bha0 sAM0 18 prabhAvika puruSa Age thayAre, adhunA tedane tulyA e guNa bAvIsa sthUlatAre, sUkSma guNa bahumUlyare. bha0 sAM0 19 paDhama DhALa e guNataNIre, kaviyaNe bhAkhI jehA alpabhavI hasye te sadahere, ehavA purisa thoDA jagarehare. bha0 sAM0 20 duhA. prathama DhALa e guNataNI, kaviyaNa bhASI jeha; vipakSIne jANavA, manameM jANe teha. guNato sarvatra pragaTa che, deza videza vikhyAta; kaviyaNanI adhikAitA, syuM ? ehame che vAta. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaviyaNa kahe eka jIbhathe, kima guNavarNana jAya; sAgarameM pANI ghaNo, gAgarameM (na?) samAya. 3 vaLI koi bhavi puchasye, kavaNa jJAti kuNa jAti; mAtapitA kihAM ehanAM, te saMbhaLAvo bhAti. 4 deza kihAM kihA janmabhU, kuMNa gurunA e ziSya; kuNa zrI pUjyavAre huvA, bhalIulaTe lIdhi dIkSa. 5 vidyAvizArada kihAM thayA, kima sarasvatI prasanna kihAM sAdhanA kIdhI bhalI, suNatAM citta prasanna. 6 devacaMdranA vacanathI, kima kharacANo dravya; kima bhUpati pAye namyA. te virataMta kahu bhavya. 7 sarvaguNa gaNanI vAratA, bhASe kaviyaNa jeha; sAMbhaLajo bhavijana tume, pAvana thAye deha. . dezI hamIrAnI. thAlI AkAre thira bhalo, jaMbudvIpa vidIta vivekI; tehameM bharatakSetra ramyatA, Araja deza supratIta. vi0.1 bhaviyaNa bhAva dharI suNo. vi0 marusthala deza tihAM suMdaru, tehameM vikAnera daMga. vi0 . Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vi0 2 sA. vi0 vi0 3 sAM0 vi0 vi0 4 sA0 tehane nikaTa eka ramyatA, grAma ache subha caMga. riddhivaMta mahAjana ghaNA, riddhekarI samRddha; amArIzabdanI ghoSaNA, suSIA jana subuddhi. ozavaMze jJAti jANIye, TNIyo gotra sujAta. sAhAzrI tulasIdAsanI, dharmabuddhi vikhyAta. tulasIdAsanI bhArayA, dhanabAi punyavaMta, vivekI; zIla AcAre sobhatI, satyavaktA kSamAvaMta, yathAzakti kraya vikrayatA, vyavahAranuM je dhAma. daMpatI prItiparaMparA, dharme kharace dAma. suvihitagacchameM jAmalI, vAcakameM ziradAra. vi05 sAM0 vi0 vi06 sAM0 vi0 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAcaka rAjasAgara sudhI, jainakAjI manohAra. anukrame guru tihAM AvIyA, vAMdavA daMpatI tAma. dhanabAi zrI gurune kahe, suNo guru suguNanuM dhAma. putra hasye jeha mAhare, voharAtrIsa dharI bhAva. yathArthavayaNanI jalpanA, suguruye jANyo prastAva. vihAra kare guru tihAMthakI, garbha vadhe dina dina. zubhayoge subhamuhUrate, supana laghu eka dina. zayyA meM sutAMthakAM, kiMcit jAgrata niMda. meruparvata upare, milI causaTha indra. jina paDimAno ochava kare, milIyA devanA vRMda. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat vi0 7 sAM0 vi0 vi0 8 sAM0 vi0 vi0 9 sAM0 vi0 vi0 10 sAM0 tri0 vi0 vi0 11 sAM0 www.umaragyanbhandar.com Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10. vi0 12 sAM0 vi0 vi0 13 sAM0 vi0 arcA karatA prabhutaNI, ehavaM supane dITha. arAvaNapara besIne, detA sahUne dAna. ehavaM supana te dekhIne, thayA jAgrata tatkAla. aruNodaya thayo takSiNe, manameM thayo ujamAla. uttama supana je dekhIu, paNa prAkRtane pAsa. kahevu mujane navi ghaTe, jeha bole teha phale Asa. dRSTAMta ihAM mUladevano, supana laDaM hatuM caMdra. mukhakajameM pravezatAM, te thayo narano indra. jaTila eke te caMdramA, mukhameM karato praveza. mUrakhane phala puchatAM, bhojana ladhuM suviveka. vi0 14 sAM0 vi. vi0 15 sAM0 vi0 vi0 16 sAM0 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11 yAdRza tAdRza Agale, supanataNe avadAta. kahI ( te ? ) ne pazcAttApa upaje, e zAstre vikhyAta. anukrame vihAra karatAthakA, zrI jinacaMda sUrIza. teha gAme padhArIyA, jehanI prabala jagIsa. vidhisyuM vAMde daMpatI, dhanabAi kahe tAsa; hasta jUo svAmI mujataNo, AgaLa sukhanuM dhAma. eka putra vidyamAna che, anya sagarbhA dITha; zrutajJAne jANIo, putra dujo haze iSTa. e bIjA putrane ama dejyo, paNa vAcakane dIdhu vacana; bIjI DhALameM kavi kahe, manamAM (nyA ) nAnuM manna. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat vi0 vi0 17 sAM0 vi0 vi0 18 sAM0 vi0 vi0 19 sAM0 vi0 vi0 20 sAM0 vi0 vi0 21 sAM0 www.umaragyanbhandar.com Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dahA soraThA. daMpatI zrI gurupAsa, karajoDI kare vinatI, tuma upara vizvAsa, yathArtha kaho zrIsvAmijI. 1 supanAdhyAyanA graMtha, kADhyA gurue takhiNe; satya bole nigraMtha, lAbhAnulAbha te joine. zrI guru zira dhuNAvIyu, camatkRti thai citta; sAmAnya ghara e supana syuM ? paNa ihAM ehavi thIti.3 he devANupriya! sAMbhalo, supanataNo je artha; zAstra anusAre huM kahuM, navi bolu ame vyartha. 4 dezI-manamohanAM jinarAyA. tuma dharaNIme gajapatidITho, teto zAstre kahyo garIThore, kuMvara thAsye lADakaDo, hAre supanaprabhAve thAsyere; kuMvara dhAsye lADakaDo, gajapara besIne dAna; pali anamiSa seve vidhAnare. 1 kuM0 doya kAraNa che e supane, deve jo prabhAve e tapanere. . Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chatrapati thAye e putra ke, patrapati dharmanuM sUtrare. jo rAja rAjesarI thAsye, sarvadezano iza ilAsa; jo patrapati- pada pAme, to deza vihAra suThAmere. kuMvara thAsye lADakaDo, guru taba te jANo gajarAja, tepari besameM ziratAjare. devatArUpa jana cAkarIye, siMha bAlakane vaLI pAkharIyere. dAna desye te vidyAdAna, buddhi abhayadAna nIdAnare. jina ochava karatA iMndra, dIDhuM vRMdAraka vRMdare. jinazAsanano hosye thaMbha, vidyAno hosye sara kuMbha. petya nyutana paDimA thApana, tejasvI meM tapanano tApanare. daMpati kahe munirAja, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAMbhalatA na dharasyo lAjare. krodhabhAva na ANasyo citta, putra tejasvimeM Adityare. tuma rAMkataNe ghera ratna, rahesye nahI karasye yatnare. daMpati manamAMhi ciMte, dhAryu che voharAvAnuM nimittare. saMvata sattara (16) chetAlA varakhe, janmyo te putra cha (che ? ) haraSere. guNa niSpanna te nAma nidhAna, devacaMdra abhidhAnare, varasa thayA te putrane ATha, dhAre te vijJAnanA pAThare. kaviyaNa bhAkhI trIjI DhALa, Agala vAta rasAlare. duhA. anukrame vihAra karatA thakA, AdhyA pAThaka tatra, rAjasAgara ziromaNi, arbhaka prasavyo yatra. guru dekhI harSita thayA, vahurAvyo putra ratana. dharmalAbha guru tava dIye, karajo putra jatana. 2 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15 vAcaka zrI rAjasAgaru, kovidameM ziratAja; dina ketalAeka gayA pachI, mana ciMtyu zubhakAja. 3 dIkSA devI ziSyane, subha mahurata joi josa; subha coghaDIe dekhIne, to thAye saMtosa. saMgha sakalane teDIne, dIkSAnI kahI vAta; vacana pramANa kare tihAM, ulasyAM sahUnAM gAtra. zubha ochava mahochave, dIkSA dIye gururAya; saMvata chapane jANIye, laghu dIkSA dIye gururAya. 6 zrI jinacaMdasUrIzvare, vaDI dIkSA dIye sAra; rAjavimala abhidhA dIu, zrIjIno ghaNo pyAra. 7 rAjasAgarajIye hitadharI, sarasvatIkeze maMtra; ApuM ziSya devacaMdane, manameM kIdho taMtra. gAma belADu jANIye, veNAtaTa subharamya; bhUmigRha meM rAkhIne, sAdhana kare tAratamya. thai prasanna sarasvatI, rasanAgre kIyo vAsa; bhagavAno udyama kare, zrI gurusAhAjya ulAsa. 10 dezI-bArI mhArA sAhibA 4 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat 5 9 devacaMdra aNagArane ho lAla, subha zAstrataNA abhyAsare, dekhIne Thare loyaNA. 1 www.umaragyanbhandar.com Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prathama SaDAvazyaka bhaNe ho lola, ke pachI jainazailIno vAsare. sUtra siddhAnta bhaNAvIyA ho. vIrajinajIe bhAkhyA jehare. svamArgameM poSaka thayA ho. TAle mithyAmatanuM gehare. anyadarzananA zAstrano ho. bhaNavAne karatA udyamare. vaiyAkaraNa paMcakAvyanA ho. artha kare karAve sugamyare. naiSadha nATaka jyotiSa zikhe ho0 aSTAdaza joyA koSare. kaumudI mahAbhASya manoramA ho piMgaLa svarodaya toSare. bhAkhA (bhASya ?) graMthaje kaThiNatA ho. tatvAratha AvazyakabRhavRtti ho. hemAcAryakRtazAstranAre, ho. haribhadra jasa kRta graMthacittare. SaTkarmagraMtha avagAhatA ho. kammapayaDIye prakRti saMbaMdhare. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17 ityAdika zAstre bhalA ho0 jaina AmnAye kIdha sugaMdhare. sakalazAstre lAyaka thayA ho0 jehane thayuM mai sui jJAnare. saMvat ( 1774 ) satara cumotare ho0 vAcaka rAjasAgara devalokare. saMvat ( 1775 ) satara paMcotare ho0 pAThaka jJAnadhara devalokare. maraTa grAme guruye bhalo ho lA0 AgamasAra kIdho graMthare. vimalAdAsa putrI doyabhalI ho0 mAijI amAijI zubha puSpare. doya putrIne kAraNe ho0 kIdho graMtha te AgamasArare. saMvata ( 1777 ) satara sItotare ho0 gujarAta AvyA devacaMdare. pATaNamAMhi padhArIyA ho0 vyAkhyAne mile janavRMdare. kaviyaNa kahe cothI DhALameM ho0 ko eha varataMta prasiddha re. 3 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat 6 de0 de0 7 de de0 8 de0 de0 9 de0 10 de0 de0 www.umaragyanbhandar.com Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 AgaLa have bhavi sAMbhalore ho. dharmakaraNInI vRddhire. 11 de0 dUhA. pATaNameM devacaMdajI, jainAgamanI vANi; vAMcI bhavIjana Agale, syAdvAdayuktavakhANa. 1 zrImAlI kulaseharo, nagarazeTha vikhyAta; rAya rANA jasa AgnA kare, pramANa sarve vAta. 2 nAme tejasI dosIjI, dhana samRddhe pUra; zrAvaka pUrNimagacchano,-jainadharamarnu nUra. 3 kovidameM agresarI, zrI bhAvaprabhasUri; pustakano saMpradAya bahula, chAtra bhaNyA jihAM bhUri. 4 te gurunA upadezathI, bharAvyo sahasa kUTa; tejasI dosIne ghare, ruddhi samRddha akhUTa. te seTha tejasI ghare, devacaMdra munirAja; tava tihAM zeTha pratye kahe, he devANupriyatAja. 6 sahasakUTanA sahasa jina, tehanA je abhidhAna; gurumukhe tame dhAryA hasye ke, have dhArasyo kAna. 7 mIThe vayaNe guru kahe, sAMbhaLIyuM tava seTha; svAmI hu~ jANuM nahIM, camatkRti thai draDha. e have avasare tihAM hatA, saMvegI ziradAra; Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 19 jJAnavimala sUrijI, tihAM gayA zeTha udAra. vidhisyuM vAMdI puchIyuM, sahakUTa sahasranAma; AgameMthI pRthakatA, nikAsI subhadhAma. jJAnavimalasUri kahe, sahasakUTanAM nAma; avasare prAye jaNAvasyuM, kahesyuM nAma ne ThAma. 11 sakalazAstre upayogatA, tihAM upayoga na koi; Agama kuMcI jANavI, te to viralA koi. e dezI : - mAharI sahIre samANI. eka dina zrI pATaNa majhAra, syAhAnI poliM udArare. sahasajinano rasIyo devacadraM, vayaNe ulasIyo. te poliM comukhavADI pAsa, sahunI pUre Asare. satarabhedI pUjA racANI, prabhu guNanI stavanA macANIre. jJAnavimaLa sUri pUjAmeM AvyA, bhAvakane mana bhAvyAre. tihAM valI yAtrAye devacaMdra, AvyA bahujanane vRndare. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat 1 sa0 Teka. sa0 9 10 sa0 1 sa0 12 sa0 2 www.umaragyanbhandar.com Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sa03 sa04 20 prabhune praNAma karIne beThA, prabhudhyAna dhare te garIThAre. ehave tihAM zeTha darzana karavA, saMsAra samudrane taravAre. prazna kare zeTha, jJAnavimalane, sahasakUTa nAma amalanere. bahu dina thayA tuma avalokana karatAM, ima dharmanAM kArya kima saratAre. prAye sahasakUTanA nAmanI nAsti, kadAci koi zAstre astire. jJAnasamaserataNA jhalakArA, devacaMdra bolyA teNivArare. zrIjI tume mRSA kima bolo, cittathI vAta te bolore (kholore) prabhu maMdirame yathArthanI vyakti, kima upaje zrAvaka bhaktire. tume kovidameM kahevAyo zreSTha, ayathArtha kaho te neSTare. tava jJAnavimalajI traTakI bolyA, tume zAstra Agama navI kholyAre. sa05 6 sa0 7 sa0 sa0 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sa. 9 tame to marusthalIyAnA vAsI, tume vAkya bolone vimAsIre. zAstra abhyAsa karyo hoya jehane, pUchIye vAkya te tehanere. tume eha vArtAmA nahI gamya, ame kahIye te tuma nisamyare. ima paraspara vAda karatAM, taba zeTha bolA harkha bharamAre. zrIjI tame ayathArtha na bolo, eha vAtano karavo nicolore. jJAnavimala kahe suNo devacaMda, tumane carcAno upachaMdare. jo tume bolo cho to tume lAvo, sahasa kUTajina nAma saMbhaLAvore. tava devacaMda kahe sugurupasAye, satya yukti have na khasAyare. tava devacaMdajI ziSyane sAhamuM, joi lAvo sahasa jinanuM nAmure. suvinIta sUlakSane vidvAna, gurubhaktimAhI nidhAnare, sa0 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sa0 13 sa0 14 sa0 __ 22 manarupajI rajoharaNathI, patra Ape gurujIne tatrare. jJAnavimaLasUri tava vAMcI, eha khaDatare mArI phAMcIre. satkulaguruno eha che ziSya, jehanI jagamAMhi che abhikhyare. zAstramayArdAye sahasanAma, sAkhayukta te nAma suThAmare. mauna rahIne puche jJAna, tume kehanA ziSya nidhAnare. upAdhyAya rAjasAgarajInA ziSya, miThI vANI jehavI ikSure. namratA guNa karI bole jJAna, devacaMdrane ApyA mAnare. tuma vAcakato jainanA kAjI, tume jainanA thaMbha cho gAjIre. Adi ghara che te (ta?) mAruM bhavya, tume paNa kima na hoye kavyare. iNipare paraspare yuktiM milIyA, zeTha tejasInA kAraja phalIyAre. sa015 sa. sa016 sa. 17 sa0 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sa0 sahasakUTanAM nAma aprasasti, devacaMdre kIdhA prasastire. sa0 18 pratiSTA tihAM kIdhI bhavya, occhava kIdhA navanavyare. kriyA udhAra kIdho devacaMdra, kADhyA pApa parigrahaphaMdare. sa. 19 DhALa kahI e pAMcamI ruDI, e vAta na jANasyo kUDIre. kaviyaNa kahe AgaLa saMbaMdha, vaLI sonune sugaMdhare. sa0 20 duhA. kriyA uddhAra devacaMdajI, kIdho manathI jeha; e parigraha savi kArimo, aMte duHkhanuM geha. 1 navanaMdanI nava DuMgarI, kIdhI sovanarAzi; sAthe koi AvI nahIM, jUThI dharavI Asi. 2 dhana dhana zrI zAlibhadrajI, dhana dhana dhanno sujAta, agaNita Rdhine pariharI, e kA thoDI vAta. 3 batrI ko TasovanataNI, dhanno kAkaMdI jeha, mUkI zrI jinavIranI, dIkSA lIdhI neha. 4 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 devacaMda maname ciMtave, huM pAmara manamAhi, mUrchA dharute phoka savi,satyaprabhumAragavAMhiM (mAhi?)5 saMvatasatarasatyAsIye, AvyA amadAvAda; loka sahu tihAvAMdavA, AvyA mana AlhAda. 6 nAgorIsarA jihAM ache, tihAM ThavIyA munirAja; nilobhI nikapaTatA, sakala sAdhuziratAja. 7 sAdhuzrI devacaMdajI, syAdavAdanI yukti, jIvadravyanA bhAvane, dekhADe te vyakti. 8 te have dezanA sAMbhaLo, zrAvaka zrAvikA jeha, vANI jaLa ASADhasama, varase dhvani ghanageha. 9 pApa sthAna aDhAra che, te mUko bhavijanna, jinavare bhASyAM je ache, te suNIye eka manna. 10 DhALa. aLagI rahenI. e dezI. vIra jiNesara mukhathI prakAse, pApa sthAna aDhAra; tehathI dUra raho bhavi prANI, muNIye AgAra aNagAra. jinavara kahejI, kahe jI. .2 jinavara kahejI. Teka. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 25 pApa thAnika pahila tume jANo, jIvahiMsA navi karIye; beMdrI teMndrI coriMdrI paMceMdrI, vadhamAM mana navI dharIye. 2 ji0 ekeMdriyAdika anaMtakAyAdika, tehanA karo pacakhANa; ekeMdrIya to saMsArinI karaNI, anumodanA navi ANa. 3 ji0 aNagArIne sarvanI jayaNA, SaTakAyAnA trAtA; ko jIvane duHkha navi deve, upajAve bahu sAtA. 4 ji0 mari kahetA dukha upaje sahune, mAre kima navi hoya; rudradhyAne narakagati pAmyo, brahmadatta cakravatti joya. 5 ji0 mRSAvAda pApa thAnika bIjeM, juTuM navI bolIje; vaira vikhAdeM (viSavAde) mRkhA vacana bole, patIyAro kima kIje. 6 ji0 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26 7 ji0 8 ji0 jhuTha bolyAthI vasubhUpatinu, siMhAsana bhuiM paDIyu; kAla karIne duragati pohato, jhuTha vayaNa te jaDIyu. jhuTu miMTu lAge janane, kaDuyAM phaLa che teha AgArI aNagAri mukhathI, jhuTha na bolasyo reha. trIju thAnika kahe jinavarajI, nAma adattAdAna; agadIdhI vastunI jayaNA, dharavAno karo syAna. corI vyasane duragati pAme, tehano ko na sAkhI; coradravya khAtAM nRpa jo jANe, jima bhojanamA mAkhI. tRNa jAcyuM kalpe sAdhune, navi le adattAdAna; ghorataNo valI saMga na kIje, zma kahe jina vardhamAna. 9 ji0 10 ji0 11 ji0 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 27 12 ji0 13 ji. pApasthAnaka cothu bhavi jANo, brahmacarya manamAM dhAro; rUpavaMta rAmA dekhIne, mana navi kIje vikAro. viSayI nara rAmAe rAce, te duHkha pAme narake; loha putalI dhakhAve aMgane, AliMgAve dharake. viSavallI sadRza che lalanA, tehano saMga na kIje; manamA kapaTa capaTa kare janane, zubha prANI kima rIjhe. rAvaNa muja Ade de bhUpA, nArIthI viguANA; sItA sudarzana soLa satInA, jagame jasa gavANA. khIsaMge nava lAkha haNAi, jIvataNI bahurAzi; brahmacarya cokhaM cita na dhare to, pAme narakano vAsa. 14 ji. 15 ji. 16 ji. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28 17 ji0 18 ji0 pAMca, thAnika parigraharnu, karIye tehano pramANa; graMthI nahI te nigraMtha kahIye, nidravye muni sujANa. krodha mAna mAyA lobha jANo, rAgadveSa kalaha na kIje; abhyAkhyAna paizuna rati vajoM, arati paraparivAda na lIje. pApathAnaka aDhAramuM bhA, mithyAtvazalya navi dharIye; sattarathI e bhAre kahIye, mithyAtve kema tarIye. mithyAtvasalya kADhIne prANI, samakitamAMhi bhalIye; jinavarabhASitavacana sadahIye, bhavabhavapherA TalIe. naigama saMgraha Ade deisaptanayanI bhaMgI; tehanI racanA karatA gurujI, apavAdane utsaMgI. . 19 ji. 20 ji. 21 ji0 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cyAra nikhepe sUtra vAMcanA, nAma dravya ThavaNAbhAva; kumati, ThavaNAdikane uvekhe, kima nikSepa jamAva. 22 ji. jIva ajIva puNya pApa, Ade dei "zrI navatattvanI" vAcA; bheda bheda karIne bhavine, samajAve artha te sAcA. 23 ji. guNa ThANAM caturdaza kahIye, mithyA sAsana mIsse; e Adi prakRtiyo bAdhI, karma graMthI lahIsye. 24 ji0 dezanA vANI devacaMdra bhAkhe, bhaviyaNane hitakArI; chaThI DhALa e kaviyaNe bhAkhI, suguru malyA upagArI. 25 ji0 duhA. bhagavai sUtranI vAcanA, sAbhale jananA baMda, vANI miMThI piyuSasama, bhAkhe zrI devacaMda. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mANikalAlajI jAlimI, DhuMDhakano mana pAsa, tehane gurue bujhavyo, TAlI mithyAtvanIkA(vA?)sa.2 nautana caitya karAvIne, paDImA thApI tA sisa, devacaMda upadezathI, ochava huyA ulAsa. 3 zrI zAMtinAthanI polameM, bhUmigRhameM viMba, sahasaphaNA Ade dei, sahasakoDa jinabiMba. 4 tehanI pratiSTA tihAM karI, dhana kharacANAM pUra, jainadharama prakAsIyo, dina dina caDhate nUra. 5 saMvata 1779 satara ogaNIsa (egnyAaiMzI?) me __cAturmAsa khaMbhAta, tihAMnA bhavine bujhavA, jehanA avadAta.. rasIyAnI dezI. . zrI devacaMdra munIMdra te jainano, staMbha sadRza thayo satya sujJAnI; dezanAmeM zrI zatrujayatIrthano, mahimA prakAze nitya. tIrtha mahimA zatrujayano suNo. 1 zrI siddhAcaLa mahimA moTako, zrI ruSabha jiNaMdanI vANI. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mukti gamana- tIratha ea che, sAsvata tIrtha pramANa. su0 2 tIratha. duHkhama Aro paMcamo jina kahyo, ekaviMsati sahasa varSa. bArayojana zrI zatrujayagiri, ehanuM kuMNa kahe rahasya. 3 tI0 kAMkare kAMkare sAdhu siddha thayA, bharate kIyore uddhAra. karmAzA Ade dei jANIe, sola uddhAra udAra. tIrtha mAhAtmyanI prarUpaNA, gurutaNI sAMbhaLe zrAvakajanna. siddhAcala upara navanavA caityanI, jIrNoddhAra kare sudinna. su0 5 tI0 kArakhAno tihAM siddhAdhaLa upare, maMDAvyo mahAjana dravya kharacAye agaNita giri upare, ulasIta thAyere tanna. su. 6 tI0 saMvata (1781) sattara ekAsIye, byAsIye jyAsIye kArIgare kAma. 10 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32 citrakArasudhAnAM kAma te, dRSad ujvalatAre nAma. su0 7 tI0 tIratha mahimA zatrujaya suMNo, phirIne zrI guru rAjanagare bhalA tIhAM bhavine upadeza. su. vinatI surati baMdiranI bhalI, comAsAnIre vizeSa. su0 8 tI zrI devacaMdajI surati baMdire, kIdhA bhavine upagAra. paMcAsaye chayAsIye satyAsIye, jANIye buddhitaNA je bhaMDAra. su0 9 tI0 pAlItANe pratiSTA karI bhalI, kharacyo dravya bharapUra. vadhusAye caitya zatrujaya upare, pratiSTA devacaMdanI bhUri. su0 10 tI0 punarapi zrI guru rAjanagara pratye, AvyA comAsure sAra. su0 saMvata sattara (88) aThyAsIyamAhi, paMDitamAMhi ziradAra. su0 11 tI0 vAcaka zrI dIpacaMdajI pratye, upara (ra?) nI vyAdhinI vyAdhI, su0 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AsADha sudi bIja dIne te jANIye, puhatA svarga pradhAna. su0 12 tI0 tapagacchamAhe vinIta vicakSaNa, zrI vivekavijaya munIMdra. bhaNavA udyama karatA vinayI gha udyame bhaNAve devacaMdra. su0 13 tI0 gurusadRza mana jANe vivekajI, khijamatimeM nisadinna. su0 vinayAdika guNa zrI guru dekhIne, vivekajI upara manna. su0 14 tI amadAvAdame ekasame bhalo, ANaMdarAma sAha zreSTa. ratanabhaMDArInA agresvarI, jehanA manare iSTa. su0 15 tI0 zrIgurune valI ANaMdarAmane, carcA thAyare nitya. carcAe te jItyo gurujIe, ANaMdanI gurupari prIti. su0 16 tI0 kaviyaNa bhAkhI sAtamI DhALa e, paMcama ArAremAdi. su0 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ehavA puruSa thoDA prabhumArganA, prakAza karavAne uchAMhiM. su0 17 tI0 duhA. zAhA zrI ANaMdarAmajI, gurunI gurutA dekhi, bhaMDArI ratnasiMgha Agale, prasaMza karI suvizeSa. 1 guru jJAnI ziromaNi, jinadharme vRSabha samAna; maru sthaLathI ihAM AvIA, sakalavidyAnuM nidhAna.2 ratanasiMha guru vAMdavA, Avyo Alaya tAsa; naya upanaya saMbhalAvIne, mana prasanna karyu tAsa. 3 dezI:-dhana dhana zrI rISirAya anAthI. pUjA aracA ratana bhaMDArI, karatA zrI jinavaranIre; zrI devacaMdrajInA upadezathI, zivamaMdiranI nisaraNIre. dhana dhana e gururAyane vayaNe, jinazAsana dIpAvyore, paMcama Are uttamakaraNI, gujarAtino so (su ?) bo namAvyore. Teka. 2 biMba pratiSTA bahulI thAye, sattara bhedI pUjAre; Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhana03 dhana04 dhana0 5 bhaMDArIjI lAho letA, e guru sama nahI dujAre. vidhiyoge te rAjanagarameM, mRgI upadrava vyApyore; gurune bhaMDArI sarva vyavahArI, araja karI sIsa namAvyore. svAmI upadrava rAjanagarameM, thayo che sarva duHkha kAre; tuma beThA ame kehane kahIye, tume cho duHkhanA hAre. jainamArganA maMtra yaMtrAdika, karIne khIlA gADayAre; mRgI upadrava nATho duriM, lokanA duHkha nasADyAre. jinazAsanano udaya te karatA, duHkhama Are devacaMdare, prasaMsA saghale zAzanakerI, TAlyo duHkhano daMdare. ehave same raNakuMjI AvyA, bahuluM sainya leinere; dhana06 bhana0 7 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhana.8 dhana0 9 dhana. 10 yuddha karavA bhaMDArI sAthe, Avyo nagAruM deinere. ratanasiMgha bhaMDArI takSiNa, Avyo zrI gurupAsere; kAMi karaNo dala bahotaja Ayo, meM chAM thAMke visvAsere. phikara mata karo bhaMDArIjI, prabhujI Acho karasyere; jIta vAda thAharo aba hosye, karaNI pAra utarasyere. camatkAra zrI jina AmnAyonI, gurujIye te dIdhAre; phateha karIne Ajyo vahilA, thAMko kAraja sIdhore. ratanasaMghajI sainya leine, yuddha karavAne sAhamore; raNakujI sAthe topakhAne, cAlyo na kare khAmore. paraspare yuddhe raNakuMjI hAyoM, thai bhaMDArInI jItare; dhana0 11 dhana0 12 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e sarva devacaMdra gurupasAye, hemAcArya kumArapAla prItare. dhana0 13 gholakAvAsI seTha jayacaMde, purisotama yogIre; gurune lAvI pAyo lagADyo, jainadharmano bhogIre. dhana014 yogiMdra eka gira purusottamane, (nA?) mithyAtva zalyane kADhyore; bujhavine jinadharma mArgamAM, zrutiye mana tasa vAlyore. dhana0 15 paMcA[i pAlItANe AvyA, chanuMye sattA[ye navAnagarere; DhuMDhaka TolAM devacaMdre jItyAM, caitya cAlyA sarva jhagarere. dhana0 16 navAnagare caitya je moTAM, DhuMDhake je hatAM lopyAre; arcA pUjA nivAraNa kIdhI, te saghalAM phirI thApyAre. dhana017 paradharI gAmame ThAkura bujhavyo, gurunI AjJA mAnere; Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38 kaviyaNe AThamI DhALa te ruDI, e vAta na jANo kuDire. dhana0 18 duhA. punarapi pAlItANe guru, punarapi nutana nama; saMvata (18) aDhAra doya triNamAM rANAvAva uchAMhiM. 1 tatranA adhIsane, roga bhagaMdara jeha; TAlyo tattSaNa gurujiI, guru upara bahu neha. 2 saMvata aSTAdaza cyAra meM, bhAvanagara majhAra; metA ThAkurasI bhalo, DhuMDhakano bahu pAsa. (pyAra?) 3 zrI devacaMdre bujhavI, zubhamArgino vAsa; tatranA ThAkurataNI, mata kIdhI jainapAsa. saMvata aSTAdaza cyArame, pAlItANo gAma, mRgITAlI gurujIye, zrI gurujIne nAma. saMvata aSTAdaza paMcaSaSThameM, lIMbaDI gAma udAra, Doso vohoro sAhA dhArasI, anya zrAvaka manohAra. 6 sAhA zrI jayacaMda jANIye, sAhA jeThA buddhivaMta, rahI kapAsI Adi dei, bhaNAvyA guruI taMta. guruI sahu pratibodhIyA, jainadharma meM satya, guru upagAra na vIsAratA, dhameM kharce vitta. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat " www.umaragyanbhandar.com Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 39 liMvaDI dhrAgaMdrA gAma e, anya cuDA valI gAma; pratiSTA triNa thai biMvanI, dravya kharacyA abhirAma. 9 dhAMgadre jinabiMvanI, thai pratiSThA sAra, sukhAnaMdajI tihAMmalyA, devacaMdrano pyAra. 10 dezI:-lalanAnI che. saMvata aDhArane AThameM, gujarAtithI kADhyo saMgha. lalanA. zrIgurunA guru upadezathI, zatrujayano abhaMga. guruvayaNAM te sahaho. Teka. giri upara uchava thayA, kharacyAM bahulAM dravya. pUjA aracA bahuvidhi, anumode te bhavya. la0 2 guru0 ubhI soraTha jAtarA, karatA te bhavijanna. aSTAdaza nava dazameM, zrI gujarAti comAsa. la03 guru0 saMvata daza aSTAdazeM, kacarAsAhAjIiM saMgha. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ la0 4 guru0 la. 5 guru0 40 zrI zatrujaya tIrthano, sAthe padhAryA devacaMdra. sAha motIyA lAlacaMda, jANIiM jainamAragameM pravINa. zrAvikA avala te bhaktimAM, dAnezvarImA nahIM khINa. saMghameM zrI devacaMdajI, anya vyavahArIyA sAtha. zrI zatrujaya giri AvIyA, levA dharmanuM pAtha. pratiSTA jinabiMbanI, gurujiiM kidhI tatra. sAThI sahastra dravya kharacIyo, guru vacaneM te yatra. saMvata aDhAra igyArameM, pratiSThA lIMbaDI madhya. vaDhavANe zrAvaka DhuMkI, bujhavyA kharacI ruddhi. caitya karavyAM suMdara, jina arthAnA ThATha. la07 guru0 la0 la0 8 guru0 la. la0 9 guru0 la. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 41 prabhAvika puruSa devacaMdrajI, dhanya ehanI mAta. ziSya suvinIta pAse bhalA, zrI manarupajI dakSa. vijayacaMda buddhiye prabaLatA, nyAya zAkhanA pakSa. vAdI aneka te jItIyA, gaccha corAsInA sAdha; bhaNe tarkavAdI bhalo, zrI devacaMdrano hAtha. manarupajInA ziSya douM, vaktujI rAyacaMda; guru bhakti AjJA ghare, sevA meM sukhakaMda. saMvata aDhAranA bArameM, guru AvyA rAjavaMga. gachanAyakane teDAvIA. mahochatra kIvA abhaMga. vAcakapada devacaMdane, gachapatideve sAra. 6 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat la0 10 guru 0 kha0 11 guru0 la0 la0 12 guru0 la0 0 la0 13 guru0 la0 la0 14 guru0 im www.umaragyanbhandar.com Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ la0 15 guru0 42 mahAjane dravya kharacyo bahu, eha saMbaMdha udAra. navamI DhALa sohAmaNI, kaviyaNa bhAkhI eha eka jIbhe guNa varNatAM, kahitAM nAve cheha. la la016 guru0 ___ duhA. vAcaka zrI devacaMdrajI, dezanA pIyUSa samAna; jIvadravyanA bhedasyuM, naya upanaya pradhAna. graMtha bhalA haribhadranA, vAcaka jasakRta jeha; gomaTa sAra digaMbarI, vAcanA kare hita neha. 2 mulatAne devacaMdrajI, valI anya vIkAnera, comAsAM guru tihAM karI, jJAnataNI samasera... 3 navAgraMtha jhene karyA, TIkA sahita teha yukta; desanAsAra nayacakra, zubha jJAnasAranI bhakti. 4 aSTakaTIkA yuktithI, karmagraMtha valI jeha; tehanI.TIkA Adi dei, graMtha karyA bahuneha. rAjanagare devacaMdajI, dosIvADAmAMhi, thokA thoka vyAkhyAnameM, sAMbhaLatA uchAhiM..... 6 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 43 ekadina vAyuprakopathI, vamanAdikanI vyAdhi; akasmAta utpanna thai, zarIre thai asamAdhi. zAstra maraNa dou kahyAM, paMDita maraNa che jeha; bAla maraNa to dusaro, uttama paMDita mRtyu neha. 8 tava zarIrani kSakSiNA, (kSINatA ? ) zithila thayAM aMgopAMga; buddhi karIne jAMNI, anitya padAratharaMga. pudgaLa to anityatA, anAdino svabhAva; mUrakha tepariM raMga dhare, paMDita dhare vibhAva. nija ziSyone teDIne, de zikSA hitakAra; muja avasthA kSINa che, e pudgala vyavahAra. niMdaDalI veraNa hUi rahI e desI . ziSya ziromaNI jANIiM, manarUpajI ho vAcaka guNavaMta; 7 9 10 11 catura cANAkya ziromaNi, guru upara bahu bhaktivaMta, dhana dhana e guru vaMdIe. 1 dhanya pahanI caturAine, guru beThA ho zrAvaka kare seva; padakaja seve jer3anA, AjJA mAne ho nita nita meva. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat 2 50 www.umaragyanbhandar.com Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 44 3 dha0 vinayI viSakSaNe paMDite, guNAlaMkRta ho jehanu bhayu gAtra, zrIguru maname ciMtave, mujha manarUpa ho ziSya ghaNu supAtra. manarUpa ziSya vidyamAnatA, rAyacaMdajI ho dujalA pUjya; gurusevAmeM vinayI ghaj, vidyAnA ho jeha jANe guhya. zrI rUpacaMda ziSya suzIlatA, vijayacaMdajI ho pAThaka guNayukta; dvitIya ziSya vijayacaMdajI, tarkavAde ho jItyA vAdIbaMda. vidyAbhare hasti malapato, meghadhvani sama ho udghoSaNA chaMda; tasa sIsa doya susIlatA, pUjya pUjA ho sabhAcaMda viveka; guruno prema ziSya upare, guru vidyamAne ho vAdI kIyA bheka. zikSAdeve upAdhyAyajI, sarvaziSyane ho kahe dhArI prema 50 6 gha0 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 70 8dha0 45 samayAnusAre vicarajyo, pApabuddhi ho navi dharasyo vema. paga pramANe soDi tANajyo, zrI saMghanI ho dhArajyo tame ANa; vahijyo sUrinI AjJA, sUtra zAne ho tume dharajyo jJAna. tUja samaratha cho muja puThe, mujha ciMtA ho nAsti lavalesa; saparivAra e tAhare khole che, ho mukyA suvizeSa. tava manarUpajI guru pratye, kahe vANI ho joDI hAya%3; gurujI tUme vaDabhAgIyA, pAmara ame ho paNa zira tUma hAtha. sakala ziSya bhelA karI, gurujIye ho sahune thApyo hAtha; prayANa avasthA amataNI, bAgI kehavI ho jehavo gaMgApAya. dazavakAlika uttarAdhyayananA, adhyayanane sAMbhaLe gururAyaH 9gha0 1050 1150 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 46 yathArtha sarva mana jAMNatA, arihaMtano ho dhyAna ghare cittalAya. saMvata aDhAra bArame, bhAdrapada mAse ho amAvAsyA dina; prahara ekarajanI jAtAM, devagati lahe devacaMdra dhana dhanya. moTe ADaMbare mAMDavI, corAsI gacchanA ho zrAvaka malyA vRMda agaracaMdane kASThe bhalI, citA racitA ho mahAjana mukhakaMda. c pratipadAe dahana dIyuM, gurupuMThI dravya ghaNo kharavaMta; tithiyo jamADi baholatA, jANe aSADho ho ghanekarI varasaMta. : 12 60 : e devacaMdranA vayaNathI, dravya kharacyA ho agaNIta subhaThAma; dharme dhana kharacAiyuM, ehavA gurunA ho kIdhA guNagrAma. dazamI DhALa sohAmaNI, nAma dharIyuM ho gAyo devavilAsa; Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat 13 60 14 dha0 15 60 16 dha0 www.umaragyanbhandar.com Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 47 Asanna siddhi je thayA, koika bhave hosye muktino vAsa. 17 dha0 duhA. sAta ATha bhava ehavA, jo dharaseM eha jIva; bhAva bAlyakAla vidhvaMsanA, dharma yovanameM sadIva. 1 anumAne karI jANIyeM, dravyathakI vizeSa; sAta ATha bhava ulaMghIne, ziva kamalAne pekha. 2 prabhu mAraga vistAravA, dravya bhAvathI zuddha; vizva AlhAdakArI thayo, jinavANInI buddha. 3 zrI jinabiMbanI thApanA, karavA nija sudhuddhi cyAra nikSepA yuktasyu, syAdvAda bhAkhe zuddha, eka pAie sAce sakala, tasa cAle karAmAta; gAjI marda e jainano, mithyAtvI kIyA mahAta. 5 rAga dhanAzrI pAMpI te pratibodhaH dezI. zrI devacaMdra RSirAya svargere (2) pahotA te subha dhyAnathIre. sUraya (sUrya) caMdra nai iMdra avaghire (2) dekhI mana ciMte ehadure. jinazAsanano thaMbha devacaMdare (2) amarapurImeM avataryAre, . cha. 4 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 48 deza dezamAM vAta pohotIre (2 sAMbhalI bhavi vilakhA thayAre. kalpatarusama eha devacaMdare (2) sarikhA puruSa thoDA hasyere. mastakeM maNi hatI jeha gurunere (2) dahana samaya uchalI paDIre. te gai pRthvI madhya koinere ( 2 ) hAthe te AvI nahIre. mahAjana ziSya samudAya bhelA thaire (2) stupa karAvI gurutaNIre. pratiSTA karI tatra pAdukAre (2) pUjA prabhAvanA bahuvidhire. ketale dina vAcaka manarUpare ( 2 ) svarga gati gurune milyAre. rAyacaMda ziSya nidhAna gurunAre (2) viraha khamyo jAye nahIre. mana ciMte rAyacaMda e savire ( 2 ) anityatA zrI guruye kare. palyopama purava Ayu tepaNare (2) pUrAM thayAM zAstre kajhAMre. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat 5 6 7 8 9 10 11 12 .13 www.umaragyanbhandar.com Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A paNa prAkRta jIva juThore (5) sneha dharavo te mUDhatAre. titthayara gaNadhara jeha surapatire (9) cakkI kesavarAma ehanere. kRtAMte saMhAryA sarva kA gaNanAre (2) zyara jananI jANavIre. ima mana ciMtI rAyacaMda guruMnore () stavanA nAmanI mana dheraire. guru sarakho nahIM iSTa dIvAre (2) gurui jJAna dekhADIvure. guru puMThe rAyacaMda paddhatire (2) palave vyAkhyAnanI saMpadAre. guru jehavI kihAMthI buddhi gurunAre (2) jJAna biMdu kiMcita sparzatAre. jainazailImA pravINa rAyacaMdrare (2) guru pasAye tAdRza thayAre. manamo nahIM zaleza koidhIre (2) vAgvAda koithI navi kare. suvihitamArgano joNa rAyacaMdareM (1) zIlAdika guNa saMpato. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 50 AThamAM mohanIkarma vrata mere ( 2 ) co vrata jItanuM dohilaMre. zIla taNere prabhAva saMkaTa TaLe ( 2 ) nAse tadakSiNa e thakIre. janamAM jehano sobhAgya akSaya re ( 2 ) riddhi vRddhi aNagaNitatAre. eka dina zrI rAyacaMda kavinere ( 2 ) kahe ama guru stavanA karore. ame jo karIyeM stava eha aNaghaTere (2) svakIrtti karavI ayogyatAre. te mATe karUM tUmha stavanAre (2) tUma buddhi pramANe yojanAre. kaviyaNe deva vilAsa kIdho ( 2 ) mana harSita ullasyore. kIdho deva vilAsa zubhadinere ( 2 ) jayapatAkA vistarI te. 24 stoka meM devavilAsa kIdhore ( 2 ) kiMcit guNa grahIne stavyore Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat 25 26 27 28 29 30 - 31 saMvata 1825 aDhAra pacIsa Asosudire (2) aSTamI ravivAra racyore. 32 33 www.umaragyanbhandar.com Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 51 boholo che adhikAra jotAre ( 2 ) graMtha thAye moTo ghaNore. bhaNasye deva vilAsa sAMbhalere ( 2 ) tasaghare kamalA vistarere. 34 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat 35 kalasa. zrI vIra jinavara sohama gaNadhara jaMbu munivara anukrame, kharatara gaccha udyotakAraka, zrI jinadatta sUrayopame; tAsa pATa jina kuzalaM sUri, jinacaMdra sUri tasapaTe; yuga pradhAnano biruda jehano, nAmacI duHkRta kaTe. 1 gaccha staMbhaka upAdhyAyajI, puNyapradhAne pradhAnatA; sumati dhArI sumati pAThaka, sAdhuraMga vAcaka bhRtA; zrI rAjasAgara upAdhyAyajI, jJAna dharma pAThaka thayA; sukRtI dIpacaMda pAThakeM, devacaMdra pAThakeM jaya jayA. 2 manarUpa vAcaka~ vijayacaMdajI, pAThakano pada bhAgyatA; manarUpa padakaja merugirivara, rAyacaMda ravi udgatA; sujJAnatAyeM vinayatraMte, buddhi yukti suraguru; caMdra' sUra 'dhu' tAra tAraka, raho avicala jayakaru. 3 iti zrI devacaMdrajIno nivArNa rAsa saMpUrNa. www.umaragyanbhandar.com Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ elclb Karpe Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com