________________
સદૃયવસ-સાવલિ ગા
૧૪૫
નીકાલ કરી દીધા.’
આ નિણૅયથી મંત્રીને ખૂબ આનંદ થયા. પણ મનને ભાવ છુપાવીને ગંભીર બની ગયા. થાડી વાર અને મૌન રહ્યા. પછી મત્રી જ માહ્યેા—
આટલા કડક કઠોર દંડ ! આ તા અતિશય થશે.’ હવે તમે એના પક્ષ લેા છે ?તેને યુવરાજ ન બનાવું. એ તા કેાઈ દડ ન કહેવાય. દંડ તા એ છે કે સત્યવત્સ હવે મારા નગરમાં ન રહે.’
સયવત્સને આજ્ઞાપત્ર મળી ગયા. સવારે અને સવારે જ ઉજ્જયિનીમાં સનસનાટી ફેલાઈ ગઈ. રાત ભરમાં કેવી રીતે પાસા બદલાઈ ગયા ? રામ યુવરાજ બનવાના હતા અને કૈકેયીએ વનવાસ અપાવ્યુ. સયવસની તા કાઈ એરમાન માતા પણ નથી.
કાઇનેય ખબર નહાતી કે મહામત્રી જ કૈકેયી બની ગયા હતા. રામ દ્વારા લાક હિત થયુ અને સયવત્સ દ્વારા પણ થાડુ થવાનું હતું તેથી આ બધું થયું. જેવી રીતે સીતા રામની સાથે ગઇ તેવી જ રીતે સાલિંગા પશ્ સયવન્સની સાથે ગઈ.
રાજાની આજ્ઞાની કંડારતા આગળ મહારાણી મહાલક્ષ્મીને પણ ઝુકવું પડયું. તેને તો બસ એટલું જ હતુ` કે આંસુ વહાવતી રહે તેથી રડતી રહી. પણ એકલી તે જ ના રડી.
५०
