________________
૩૪,
સત્યવાદી હરિશ્ચન્દ્ર-૧
રાજન! હું બધું જ સાંભળી ચૂક છું. સૂવરબૂવર ક્યાંય કશું જ નહોતું. આ તે પાખંડીઓએ પહેલેથી જ કેઈ હરણ સંતાડી રાખી હશે. તમે પણ ઘણા ભેળા છો. હું તે પાખંડીઓની પોલ ખોલીને જ રહીશ.”
“અરે ! તમે કશું જ ના કરશે. દાન આપેલી વસ્તુ શું પાછી લઈ શકાય છે? ઘૂંકીને કણ ચાટે છે? જે આ દુષ્યક જ છે તે ભાવિનું દુષ્યક છે, તપસ્વીઓનું નહીં. એમ તે એક દિવસ રાજ્ય છૂટી જ જાત. હું વચન આપી ચૂક્યો છું. હવે હું અયોધ્યાની પ્રજા છું. જ્યાં સુધી કુલપતિ ન આવે ત્યાં સુધી તેમને પ્રતિનિધિ છું.’
મંત્રી વસુભૂતિ આગળ કાંઈ જ ન બેલી શકશે. હવે કાંઈ કહેવાની જરૂર જ નહોતી. રાજસભા વિસર્જિત કરીને મહારાજ મહારાણી સુતારાની પાસે આવી પહોંચ્યા. તેમને દુઃખી જોઈને તે સુકુમારી-સન્નારી પણ દુઃખી થઈ અને જ્યારે દુઃખનું કારણ પૂછયું તે મહારાજ હરિશ્ચન્દ્રએ બધું જ જણાવી દીધું. આનાથી સુતારા જરા પણ દુઃખી ન થઈ અને બેલી
સ્વામી ! આ સમાચારથી હું ઘણી જ ખુશ છું. તમને તમારી ચિંતા નથી, તમારા સત્યની ચિંતા છે. તે
