________________
સત્યવાદી હરિશ્ચંદ્ર-૨
પતિવ્રતા મહારાણી સુતારાના થોડા નિયમ હતા. તે પર પુરુષ સાથે વાતચીત કરતી નહોતી. બ્રાહ્મણે તેને દાસત્વ માટે ખરીદી હતી, તેનું પણ તે કામ કરતી નહોતી. હિતાશ્વ બ્રાહ્મણને માટે ફૂલની વાડીમાંથી ફૂલે ચૂંટી લાવતે હતો. ક્યારેક કયારેક તે પંખાથી બ્રાહ્મણને હવા નાખતે હતો. મહારાણી સુતારા બ્રાહ્મણની સેવા કરતી હતી. ગંગા નદીએથી પાણી ભરી લાવતી, કપડાં ધોતી તથા ઘરનું બધું કામ કરીને સ્વામિનીના પગ પણ દબાવતી. તેને ભલા કામને અભ્યાસ જ કયાં હતો ?
એક દિવસ એ પણ હતું, જ્યારે તે પથારીમાંથી ઊઠતી તે દાસીઓ ચંપલ લઈને તૈયાર ઉભી રહેતી. કયારેય પાણી પણ પોતાના હાથે નહતી પીતી. તેને દાસીઓ ઘેરાયેલી રહેતી. અને આજે તે પિતે કેદની દાસી હતી. આવા કપરા સંકટમાં પણ તેણે પોતાનું શીલ અખંડ રાખ્યું. તે પતિને ભજન કરાવીને જ ભજન કરતી હતી. કામ કરતાં ૨૪