________________
૩૯૨
સત્યવાદી હરિશ્ચન્દ્ર-ર
સ્વર ગ્રૂ'જ્યાઅનેક દેવા ધરતી પર ઉતરી આવ્યા. હરિયા હરિયા' કરતા ‘હરિશ્ચન્દ્ર સમેા રાજા ન ભૂતા ન ભવિષ્યાતિ.’
હરિશ્ચન્દ્ર અને સુતારા આંખેા ફાડી ફાડીને જોવા લાગ્યાં. અનેક દેવા ધરતી પર ઉતરી આવ્યા. હરિયા હરિયા કરતા કાલદંડ પણ ત્યાં આવી પહોંચ્યો અને તે પણ દેવ રુપમાં પરિવર્તિત થઇ ગયા. આકાશમાંથી દેવગણ પુષ્પવૃષ્ટિ કરી રહ્યા હતા. દુન્દુભિનાદ અને જય-જયકારથી ધરતી અને ગગન બંને જ ગૂંજી ઊઠયાં. રાહિતાશ્વકુમાર પણ જીવતા થઈને સ્તબ્ધ બનીને આમતેમ જોઈ રહ્યો હતા. જયારે ય જયકાર અને દુન્દુભિનાદના કાલાહલ શાંત થયા ત્યારે એક દેવ આ રીતે ખેલ્યા
‘રાન્ ! સત્યની છેલ્લી પરીક્ષા થઈ ગઇ. તમારા જેવા સત્યવાદી મનુષ્યામાં જ શું, દેવ, ગધર્યાં અને કિન્નરીમાં પણ ન તો કાઇ થયુ' છે અને ન તા કાઈ થશે. મહારાણી સુતારા જેવી પતિવ્રતા પણ ત્રિલેાકમાં નથી.
‘રાજન્ ! તમારી સત્યની પરીક્ષા માટે આ બધા દેવાના પ્રપ`ચ રચાયેલા હતા. કુલપતિ આચાર્ય, અ‘ગારમુખ *પિ'જલ વિગેરે ઋષિ-કન્યા વંચના, ઋષિ-પત્ની નિકૃતિ, સૂવરના ત્રાસની સૃષ્ટિ, ગર્ભવતી હરણીના વધ વિગેરે બધી