________________
સત્યવાદી હરિશ્ચન્દ્ર-૧ દારૂ, જુગાર અથવા ભેગ માટે તે તમે મને નથી વેચી રહ્યા. આ દુર્ગણેથી તે તમે એવી રીતે દૂર છે, જેવી રીતે સસલાથી શિંગડાં દૂર રહે છે. તમે તે ગુરુદક્ષિણ ચૂકવવા માટે જ મને વેચી રહ્યા છે, કારણ કે મને વેચીને તમે. તમારા સત્યવ્રતની રક્ષા કરશે.
મહારાજ હરિશ્ચન્દ્ર ઉંચા અવાજે બૂમ પાડવા લાગ્યા
કલેકે સાંભળો ! કેઈને દાસીની જરૂર હોય તો આને ખરીદી લે. હું મારી પત્નીને વેચું છું. જલદી કરે,
જ્યાં સુધી મારા દેહમાં જીવ છે, ત્યાં સુધી ખરીદી લે. પછી કેની પાસેથી ખરીદશે?... શું કહ્યું? હું કોણ છું? મારે પરિચય પૂછે છે ? તે સાંભળે! નરાધમ છું. હું રાક્ષસ છું. હું પથ્થર હૃદયને છું. હું મારી પત્નીને વેચી. રહ્યો છું.”
સુતારા પગમાં પડી ગઈ અને બેલી
સ્વામી! એવું ના કહો. તમે સત્યવાદી છે. તમે ધર્મના રક્ષક છો.”
ચારેય તરફ ભીડ જામી ગઈ. બધા જેવા લાગ્યા.. એટલામાં એક બ્રાહ્યણ ભીડમાંથી બહાર આવ્યો અને એક પિટલીમાં બાંધેલા સેનાના સિક્કા મહારાજ હરિશ્ચન્દ્રને.