________________
૩૩૮
સત્યવાદી હરિશ્ચન્દ્ર
દગામાં જ તેમનું બાણ હરણીને વાગી ગયું. તેથી કંઈ પણ રીતે તેમને માફ તો કરવા જ જોઈએ. તે સત્યવતી તમારા બતાવેલા પ્રાયશ્ચિતને અવશ્ય સ્વીકાર કરશે.”
રાજાનું મેં કમળની જેમ ખીલી ઊઠયું. અંગારમુખની વાતે તેમને ડૂબતાને કિનારે મળી જાય એવી લાગી અને તેમનામાં સત્યપાલન અને ઉત્સાહના તરંગો ઊઠવા લાગ્યા. આજે સવારે જ સ્વપ્નમાં જે વચને તેમણે સાંભળ્યાં હતાં, તેની સ્મૃતિ થઈ આવી અને જાતે જ આ વાકય તેમના મનમાં ગણગણવા લાગ્યા કે સત્યની રક્ષાથી વધીને કેાઈ ધર્મ નથી અને જેનું વચન નિરર્થક થઈ જાય છે, તેનાં બધાં જ પુણ્યો નષ્ટ થઈ જાય છે. સત્યવ્રતી પ્રાણ જાય પણ સત્યને છેડતા નથી. આમ વિચારતાં મહારાજ હરિશ્ચન્ટે કૃતજ્ઞતાથી તપસ્વી અંગારમુખ તરફ જોયું અને નત મસ્તકે બોલ્યા
મહાત્મા! મારા આ પાપ માટે તમે જે પણ ઉપાય પ્રાયશ્ચિત જણાવશો. તે હું ચોકકસ જ કરીશ. જે મારા પ્રાણ જ એનું પ્રાયશ્ચિત હોય તે હું મારા પ્રાણ આપવા પણ તૈયાર
અંગારમુખ બોલ્યા
એ તો હું જાણું જ છું કે તમે સત્યવ્રતી છે. તેથી હું ચોક્કસ જ એવો ઉપાય કાઢીશ કે ઋષિની કન્યા વિંચના,
