________________
સત્યવાદી હરિશ્ચન્દ્ર
તાજા વિકસિત કમળની જેમ સદા રહેવાવાળા ધર્માત્મા રાજા હરિશ્ચન્દ્રના મુખને જ્યારે સુતારાએ ઉદાસ અને દુખી જોયું તો ચિંતાના સાગરમાં ડૂબી ગઈ. પતિના સુખમાં સુખ અને દુઃખમાં દુઃખ માનવાવાળી પતિવ્રતા રાણું સુતારા પિતાના સ્વામીને દુઃખી કેવી રીતે જોઈ શકે ? સાથે આશ્ચર્ય એ વાતનું હતું કે મેટામાં મોટી આફતમાં પણ મહારાજા હરિશ્ચન્દ્ર શાંત અને પ્રસન્ન રહેતા હતા. ધર્મ અને ધીરજ તે તેમના બે હાથ જેવા હતા. એટલા માટે સુતારા દુઃખી અને ચકિત હતી.
ભારતની અગણિત સીતાઓ, દમયંતી, મૃગાવતી વિગેરે વિશ્વને માટે આદર્શ રહી છે. ભારતની સતી સન્નારીઓમાં આવી ઘણી છે, જે સુખ અને સંપત્તિમાં પતિને અનુકૂળ રહે છે. પણ દુઃખ અને આફતમાં પણ જેને પતિ-પ્રેમ ઓછો થતું નથી અને જે આવા કપરા સમયે પણ પતિની સેવાની વધારે તક મળવાને કારણે સંતોષને અનુભવ કરે છે, એવી