Agam 29 Mool 02 Dasvaikalik Sutra Part 01 Sthanakvasi

Author(s): Kanhaiyalal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

Page 88

-
' श्रीदशवकालिकात्रे णिस्थितया पायुवत्रिकया पोपकं परिपिधाये' त्यागीकारेण समाधानं मुशकमिति वाच्यम् , सकृदुच्चरितन्यायविरोधेन तादृशार्थकल्पनायाः कर्तुमशक्यत्वात् ।
किञ्च तेषामयोगपद्येऽपि पायुपिधायकवस्त्रखण्डे मुखवस्त्रिकात्वकल्पनं परमभ्रान्तिमूलम् , मुखपालोरक्याभावात् । अनास्तस्यैव मुखादेरावरणे तात्पर्यसत्त्वे परिपिधायेत्यत्र परीत्युपसर्गप्रयोगस्याऽऽनर्थक्यापत्तिश्च, अपिपूर्वकादपि ल्यपूप्रत्ययसिद्धेः।
किञ्च-'आहतस्य पुनरावरणं व्यर्थमेवेति हेतोरनाहतस्यैवाऽऽवरणार्थमयमुपदेशः' इति वदतस्तव इस्तवत्रिकाधारकस्य मते पोषकस्य परिधानवसनानावरणीयहाथके पायुवस्त्रसे मलद्वार ढक लेवेंगे, सो ठीक नहीं है। 'सकृदुचरितन्याय' से ऐसी कल्पना करना शक्य नहीं है। ___ अघोवायु और छोंक आदि एक साथ न भी हों तो भी अधोवायुकी यतना करनेवाले वस्त्रको मुखवस्त्रिका कहना भारी भूल है, क्योंकि मुख
और मलद्वार एक चीज नहीं हैं-दोनों अलग अलग हैं। यदि खुले मुख योलनेका तात्पर्य हो तो 'परिपेहित्ता' पदमें 'परि' उपसर्ग व्यर्थ हो जायगा, क्योंकि 'अपि' उपसर्गपूर्वक धातुसे भी ल्यप् प्रत्यय होता है।
'के हुएको फिर ढाँकना पृथा ही है, इसलिए वगैर ढंके हुए को ढंकनेके लिए यह उपदेश दिया है। यदि हाथमें मुँहपत्ति रखने वाले ऐसा कहेंगे तो यह सिद्ध हो जायगा कि उनका मलद्वार सदा अनावृत ( उघड़ा हुआ) रहता है। नहीं तो आवृतको મુહપત્તિથી મુખ અને બીજા હાથના પાયુવઐથી મળદ્વાર ઢાકી લેવાશે, તે તે २५२ नथी, २९ सकृदुच्चरितन्यायथा मेवी ४८पना ४२वी २४५ नथी. '
અધેવાયુ અને છીક આદિ એકી સાથે ન હોય તોપણું અધેવાયુની યતના કરનારા અને મુખવસ્ત્રિકા કહેવી એ મેટી ભૂલ છે, કારણ કે મુખ અને મળદ્વાર એક ચીજ નથી. બેઉ અલગ અલગ છે જે ખુલે મુખે બોલવાનું તાત્પર્ય હોય तो परिपेहित्ता शण्डमा परि उपस व्यर्थ थ ये ४२५ अपि SYA પૂર્વક ધાતુથી પણ પ્રત્યય થાય છે
ઢકિલાને ફરીથી ઢાંકવું એ વૃથા છે, તેથી ઢાંકયા વગરનાને ઢાંકવાને માટે આ ઉપદેશ આપે છે.”—જે હાથમાં સુહપત્તી રાખનાર એમ કહેશે તે એમ સિદ્ધ થશે કે એનું મળદ્વાર સદા અનાવૃત ( ઉઘાડું) રહે છે