________________
D
अध्ययन ३ गा. ५ शय्यातरगृहे कल्प्याकल्प्यविधिः
१७३ (१) तृणम् , (२) लोष्टम् , (३) शिलापट्टकः (पेषणी), (४) शिलापुत्रकः, (४) भस्म, (६) पाषाणखण्डम् , (७) इष्टका, (८) धूलिः, (९) पीठम् , (१०) फलकम् (आसनविशेषः), (११) शय्या (शरीरप्रमाणा), (१२) संस्तारकम् (सार्द्धद्वयहस्तप्रमाण आसनविशेषः), (१३) गोमयम् , (१४) सोपधिकशिष्यः, (१५) स्वाध्यायार्थ प्रातिहारिकं (पडिहारी) पुस्तकम् , इत्यादीनि । इदमप्यनुसन्धेयम्यस्योपाश्रयस्य स्वामिने निवासशुल्कं दत्त्वा गृहस्थो निवासाथै साधु निमन्त्रयेत् स उपाश्रयः साधोरकल्प्य इति । उपाश्रयस्यानेकस्वामिनि सति कश्चिदेक एव शय्यातरत्वेन स्थापनीयः, न तु सर्वेऽपि ।
एतादृशशय्यातरस्य पिण्डे चत्वारो भङ्गा भवन्ति, यथा
(१) एकत्र रन्धनम् , एकत्र भोजनम् , तिनका, (२) पत्थर, (३) शिला, (४) लोढ़ी, (५) राख, (६) पत्थरकाटुकड़ा, (७) ईट, (८) धूल, (९) छोटा बाजोट, (१०) फलक (आसन), (११) शय्या (शरीरप्रमाण), (१२) संस्तारक (ढाइ हाथका आसन ), (१३) गोबर, (१४) उपधि-सहित शिष्य, (१५) स्वाध्याय आदिके लिए पडिहारी (वापस दी जानेवाली) पुस्तक आदि। _ यह भी स्मरण रखना चाहिए कि जिस उपाश्रयको भाड़ेपर साधुके लिए खरीदा हो वह उपाश्रय साधुको कल्पनीय नहीं है।
उपाश्रयके अनेक स्वामी हों तो उनमेंसे एक शय्यातर होता है। ऐसे शय्यातरके पिण्डमें चार भंग होते हैं । वे इस प्रकार(१) उसी घरमें बनाना उसी घरमें जीमना।
(१)तम, (२) पत्थर, (3) शिक्षा, (४) वाढी, (५) २04, (6) पत्थरने। टु४31, (७) ४८, (८) धूम, (८) नाना मा०४४, (१०) ५१४ (मासन), (११) शय्या (शरी२प्रभाशुनी), (१२) सस्ता२४ (मढी हाथ, मासन), (१3) छ, (१४) पछि સહિત શિષ્ય, (૧૫) સ્વાધ્યાય આદિને માટે પડિહારી (પાછી આપી દેવાય તેવી) પુસ્તક આદિ
એ પણ યાદ રાખવું જોઈએ કે જે ઉપાશ્રય સાધુને માટે ભાડે રાખે હોય તે ઉપાશ્રય સાધુને કહપે નહિ.
ઉપાશ્રયના અનેક સ્વામીઓ હોય તે તેમાથી એક શય્યાતર થાય છે. એવા શય્યાતરના પિંડમાં ચાર ભાગ હોય છે, તે આ પ્રમાણે-(૧) એજ ઘરમાં
