________________
३८८
श्रीदशवेकालिकसूत्रे
ब्रह्मचारिणः = साधोर्विस्रोतसिका = तदूपलावण्यावलोकनचिन्तनादि कचवरेण चेतोनलिकासमागच्छद्भावनासलिलप्रवाह निरोधे श्रद्धाभूमिसमुत्पन्नब्रह्मचर्यमूलका - हिंसासत्यास्तेयाऽपरिग्रहरूपाऽऽलवालसंवर्द्धित - ज्ञान - क्रियास्कन्धसुदृढ - समितिगुप्त्यादिशाखामशाखावितता - ऽष्टादशसहस्त्रशीलाङ्गपत्र-ध्यान- कुसुमाऽपवर्ग-फलसम्पसमृद्धसंयमद्रुमशोषिणी चित्तविकृतिर्भवेदिति सूत्रार्थः ॥ ९ ॥ सकृद्गमनदोषं प्रतिपाद्येदानीमसकृद्गमनदोषान् प्रदर्शयति- 'अणाययणे' इत्यादि ।
૧
3
४
२
मूलम् - अणाययणे वरंतस्स, संसग्गीए अभिक्खणं ।
૫
७
५
वयाणं पीला, सामन्नम्म य संसओ ||१०|
१०
हुज्ज
१ ' कूड़ा-करकट ' 'कचरा' इति भाषा |
चारी साधुके भी मनमें विकार उत्पन्न होसकता है। अर्थात् वेश्याके रूप- लावण्यका अवलोकन करने और विचार करनेरूप कचरे से चित्तरूपी नलद्वारा आत्मामें आता हुआ विशुद्ध भावनारूप जलका प्रवाह रुक जाता है । भावना-जलका प्रवाह रुक जानेसे वह संयमरूपी तरु सूख जाता है, जो तरु श्रद्धारूपी भूमिमें उत्पन्न होता है, ब्रह्मचर्य जिसकी जड़े हैं, अहिंसा-सत्य- अस्तेय - अपरिग्रह- रूपी क्यारी है, जो ज्ञान और क्रियारूपी स्कन्धसे दृढ़ है, समिति-गुप्ति आदि शाखा प्रशाखाएँ जिसकी फैली हुई हैं, अठारह हजार शीलाङ्ग जिसके पत्ते हैं, ध्यान ही जिसके पुष्प है, और मुक्ति-सम्पत्तिही जिस वृक्षके फल हैं ||९||
एकबार गमन करनेके दोष बताकर बारंबार गमन करनेके दोष कहते है- 'अणाययणे० ' इत्यादि ।
સાધુના મનમા પણ વિકાર ઉત્પન્ન થઈ શકે છે. અર્થાત્ વેશ્યાના રૂપ-લાવણ્યનું અવલેાકન, વિચાર, ઇત્યાદિરૂપ કચરાથી ચિત્તરૂપી નળદ્વારા આત્મામાં આવતા વિશુદ્ધ ભાવનાજળના પ્રવાહ રોકાઈ જવાથી એ સચમરૂપી તરૂ સુકાઈ જાય છે, કે જે તરૂ શ્રદ્ધારૂપી ભૂમિમાં ઉત્પન્ન થાય છે, પ્રાચય જેના મૂળ છે, અહિંસાસત્ય-અસ્તેય-અગ્રહરૂપી કયારી છે, જે જ્ઞાન અને ક્રિયારૂપી થડ વડે દૃઢ છે, સમિતિ-ગુપ્તિ આદિ શાખા-પ્રશાખા જેની ફેલાઇ રહી છે, અઢાર હજાર શીલાગ જેના પાદડા છે, ધ્યાન જ જેના પુષ્પ છે અને મુક્તિસ પત્તિજ તે તના ફળ છે (૯). એકવાર ગમન કરવાના દેષ પતાવીને વારવાર ગમન तावे छे- अणाययणे० धत्याहि
કરવાના પે
