________________
3 ४५
अध्ययन ५ उ. २ गा. ३७-मद्यपायिनो दोषप्रकटनम्
५३३ केवल्यादीनां साक्षित्वं कदापि कचिदपि प्रतिरोद्धमशक्यं, तेषां सर्वज्ञत्वात्सर्वदशित्वाच, तेन एकान्तेऽपि न पिवेदित्यर्थः ॥३६॥ मूलम्-पियए एगओ तेणो, न मे कोई वियाणइ ।
१० . . . १२ १३ १४ १3 तस्स पस्सह दोसाइं, नियडिं च सुणेह मे ॥३७॥ छाया-पिबति एककः स्तेनः, न मे कोऽपि विजानाति ।
___तस्य पश्यत दोपान् , निकृतिं च शृणुत मे ॥३७॥ सान्वयार्थः-तेणो-जो भगवानकी आज्ञाके विना ग्रहण करनेवाला होनेके कारण चोर साधु एगओ अकेला, एकान्तमें रहा हुआ अर्थात् अपने सहचर धर्मको भी छोड़ा हुआ, 'मे-मेरे-इस मदिरापान-को या मुझे कोई-कोईभी न वियाणइ-नहीं जानता है' (ऐसा समझ कर) पियए-मदिरा पीता है, तस्सउस साधुके दोसाइंसंयममें मलिनता पैदा करनेवाले दोषोंको पस्सह-देखो,
च-और नियडिं-एक कपटको छिपाने के लिए किये जानेवाले दूसरे कपटको __ मे=मेरेसे सुणेह-मुनो ॥३७॥
टीका-'पियए' इत्यादि । यः स्तेनः तीर्थङ्करानादिष्टत्वेनाऽदत्ताऽऽदायित्वाचौरः, एकका-एकान्तस्थितः आत्मसहचरं धर्ममपि विहाय वर्तमानः सन् 'न मे=न मां, न मम सुरादिपानं वा कोऽपि विजानाति' इति मत्वा पिबतिम्गलविलाधःसंयोगानुकूलव्यापारविपयं करोति सुरादिकमिति शेषः, तस्य-द्रव्यलिसाक्षी कभी कहीं नहीं रुक सकती, क्योंकि वे सर्वदर्शी हैं, अतः तात्पर्य यह हुआ कि एकान्तमें भी मद्य न पिये ॥ ३६॥ ___ 'पियए' इत्यादि । है शिष्य ! भगवान् तीर्थङ्करकी आज्ञाके विना ग्रहण करनेवाला, अत एव चोर, आत्माके सहचर धर्मको भी त्याग कर एकान्तमें स्थित होकर ऐसा समझता है कि-'मुझे या मेरे मदिरा-पानको कोई नहीं जानता' ऐसा जानकर मदिरा-पान करता है, उस द्रव्यलिंगी કદાપિ કયાંય રેકાતી નથી, કારણ કે તે સર્વદશી છે, એટલે તાત્પર્ય એ છે કે એકાતમાં પણ મદ્ય પીવે નહિ (૩૬)
पियए० /त्याहि शिष्य ! भगवान् ती ४२नी माज्ञा विना अय ४२नार એટલે ચેર, આત્માના સહચર ધર્મને પણ ત્યાગીને એકાતમાં સ્થિત થઈને એમ સમજે છે કે-“મારા આ મદિરાપાનને કેઈ જાણતું નથી ” એમ સમજીને જે મદિરાપાન કરે છે તે દ્રવ્યલિ ગી સાધુના સયમને દુષિત કરનારી ચેષ્ટાઓ