________________
अध्ययन ५ उ. १ गा. ७८-८१ - पानग्रहणविधिः
४७५
टीका—आस्वादनार्थम्-उपयोगित्वाऽनुपयोगित्वज्ञानार्थं स्तोकं स्वल्पं तिलतण्डुलादिजलं मे मम हस्ते 'देहि' इति दात्रीमुद्दिश्य वदेदिति भावः । तद्दत्तं धौतजलमास्वाद्य निश्चिनुयात् इदम् अत्यम्लं पूति = अनिष्टगन्धयुक्त तृष्णां = पिपासां विनेतुम्=अपाकर्त्तुं नालं=न समर्थम्, इति मे मम मा= नहि उपयोगीति शेषः ॥७८॥ निश्चयानन्तरं कर्त्तव्यमाह - 'तं च' इत्यादि ।
૧ ૨
3
४
৬ ૫
मूलम्-तं च अच्चंबिलं पूयं, नालं तिन्हं विणित्तए ।
૧૧ ૧૨ ૧૩
૧૦
दितियं पडियाइक्खे, न मे कप्पइ तारिसं ॥ ७९ ॥
छाया - तच्चाऽत्यम्लं पूति, नालं तृष्णां विनेतुम् ।
॥७९॥
ददतीं प्रत्याचक्षीत, न मे कल्पते तादृशम् ॥ ७९ ॥ तब वह साधु क्या करे 2, सो बताते हैंसान्वयार्थः- अच्चंबिलं=अत्यन्त खट्टे पूयं दुर्गन्धियुक्त और तिन्ह विणित्तए नालं= प्यास मिटानेके लिए असमर्थ तं च-उस धोवनको दितियं = देनेवालीसे साधु पडियाइक्खे = कहे कि तारिस - इस प्रकारका घोवन मे = मुझे न कप्पड़ नहीं कल्पता है ||७९ ||
टीका — तच्च धौतजलमत्यस्लं पूति तृष्णां विनेतुं नालमिति ददतीं प्रत्याचक्षीत - तादृशं मे न कल्पते इति ॥ ७९ ॥
'धोवन उपयोगी है या नहीं ?" इस शंकाका निवारण करने के लिए देनेवाली बाईसे साधु कहे कि - ' मेरे हाथमें थोड़ासा पानी दो ।' उस दिये हुए धोवनका आस्वादन करके निश्चय करे कि - 'यह बहुत खट्टा है, दुर्गन्धवाला है, प्यास शान्त करने के लिए समर्थ नहीं है अतः मेरे लिए उपयोगी नहीं है ॥ ७८ ॥ '
ऐसा निश्चय करके क्या करना चाहिए ? सो कहते हैं - तं च' इत्यादि । उस बहुत खट्टे, दुर्गन्धित और प्यास बुझानेमें असमर्थ घोवनको देनेवाली बाईसे कहे कि ऐसा धोवन मुझे नहीं कल्पता है ॥ ७९ ॥
ધાવણ ઉપયાગી છે કે નહિ ?” એ શકાનું નિવારણ કરવાને માટે ધાવણુ આપનારી ખાઇને સાધુ કહે કે “મારા હાથમાં ઘેાડું પાણી આપે ’ એ આપેલા ધાવણુનું આસ્વાદન કરીને નિશ્ચય કરે કે ‘આ હુ ખાટું છે, દુર્ગંધ વાળુ છે, તરસ શાંત કરવા માટે સમર્થ નથી, તેથી મારે માટે ઉપયેગી નથી ' (૭૮)
"
એવા નિશ્ચય કરીને શુ કરવું જોઇએ? તે હવે કહે છે-તું ૬૦ ઇત્યાદિ એવા અહુ ખાટા, દુર્ગંધિત અને તરસ છીપાવવામા અસમર્થ ધાવણને આપનારી ખાઇને સાધુ કહે કે એવું ધાવણુ મને કલ્પતુ નથી (૭૯)
