Book Title: Agam 29 Mool 02 Dasvaikalik Sutra Part 01 Sthanakvasi
Author(s): Kanhaiyalal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
१२
श्रीदशवैकालिकस्त्रे : टीका-'दगवारेण' 'तंच' इत्यादि । दकेति दकं जलं (प्रोक्तं पार्भुवनममत जीवनीयं दकं च' इति हलायुधः,) वारयति बहिनिःसरणतो निरुणद्धीति दकवारः जलसंभृत-कलसादिभाजनं तेन, निश्रया घरट्रेन-पेपणचक्रेण शिलापट्टेन (पेपणार्थपापाणेन) वा, पीठकेन-काष्ठनिर्मिताऽऽसनेन, लोप्टेन शिलादिखण्डेन, विलेपेन=मृत्तिकादिलेपेन, केनापि श्लेषेण=सिक्थ-लाक्षादिना वा पिहितम्-आच्छादितं मुद्रितं वा यदन्नादिमाजनमिति प्रसङ्गलभ्यं भवेत् , तच्च श्रमणार्थमुद्भिद्य-उद्घाटय (स्वयं) दद्यादापयेद्वा तदा गुरुतरवस्तूत्थापनक्लेशहिंसादिसम्भावनया ददतीं प्रत्याचक्षीतेत्यादि पूर्ववत् ॥ ४५ ॥ ४६॥ मूलम् असणं पाणगं वा वि, खाइमं साइमं तहा ।
૧૩ ૧૪ ૯ ૧૧ ૧૦ जं जाणेज्जा सुणेज्जा वा, दाणट्ठा पगडं इमं ॥४७॥ ૧૫ ૨૦ ૧૬ ૧૭ ૧૮ ૧૯ तं भवे भत्त-पाणं तु, संजयाण अकप्पियं ।
, ૨૫ ૨૪ ૨૬ ૨૩ दितियं पडियाइक्खे, न मे कप्पइ तारिसं ॥४८॥ 'दकवारेण०' इत्यादि, 'तं च' इत्यादि ।
जलसे भरेहुए वर्तनसे, चक्की के पुडसे, मसाला आदि पीसनेकी शिलासे, पीढ़े (बाजोट) से, लोढे (मसाला आदि पीसनेके वजनदार पत्थर) से ढके हुए, तथा मिट्टी आदिके लेपसे,अथवा अन्य किसीसे छांदे या लाख आदिसे मुद्रित किया हुवा अन्न-पान,साधुके लिये उघाड़कर स्वय देवे या दूसरेसे दिलावे तो क्लेश और हिंसाकी सम्भावनाके कारण देनेवालीको कहे कि ऐसा आहार हमें ग्राह्य नहीं है। तात्पर्य यह है कि, भारी वस्तुके उठानेमें स्व-पर-विराधना आदि अनेक दोपोंकी सम्भावना होनेसे यह निषेध किया गया है ॥ ४५ ॥ ४६ ॥
दकवारेण त्या तं च त्यादि.
જળથી ભરેલા વાસણથી, ઘટીના પડથી, મસાલે વાટવાના ઓરિશિયાથી બાજોઠથી, મસાલે વાટવાને વજનદાર પત્થરથી, ઢાકેલું તથા માટી આદિના લેપથી અથવા અન્ય કઈ પદાર્થથી છાદેલું કે લાખ આદિથી બંધ કરેલું વાસ સાધુને માટે ઉઘાડીને અન્ન-પાન પિતે આપે યા બીજા પાસે અપાવે તે કલેશ અને હિંસાની સ ભાવનાથી આપનારીને સાધુ કહે કે એ આહાર અને ગ્રાહૃા નથી. તાત્પર્ય એ છે કે ભારે વસ્તુ ઉપાડવા સ્વપર-વિગધના આદિ અનેક દેવેની સ ભાવના હોવાથી એ નિષેધ કરવામાં આવ્યા છે (૪૫-૪૬)