Book Title: Agam 29 Mool 02 Dasvaikalik Sutra Part 01 Sthanakvasi
Author(s): Kanhaiyalal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
श्रीदशवेकालिकसूत्रे गसन्निहितदेशो विहन्यते, तदेकदेशमात्रे यत्किञ्चिल्लेपप्रदाने गडप्रदेशसाकल्येन लेपाभावाद्रोगो नोपशाम्यति, तद्वत्साधुरपि, निर्दोषपरिमिताहारेण क्षुधां निवर्तयति तद्रूपा ( ३ ) ।
,
चतुर्थ चास्या अक्षाखनेति नाम - यथा शकटेन दुरं गन्तुकामस्तत्र यदि तैलदानं न कुर्यात् तदा चलितुमेवाक्षमं तन्न पारयति शकटारोहिणं प्रापयितुमभीष्टं स्थानम् तत्राधिकतर तैलनिक्षेपस्तु न केवलं निष्फलः प्रत्युत हानिं जनयतीति तद्वन्निरवद्याशनपानप्रदानं विना मोक्षप्रापकसंयमपथे चलितुमक्षमं शरीरलेप इधर-उधर फैल जाता है और आस-पासका नीरोग प्रदेश भी खराय हो जाता है, और यदि फोड़े पर बिलकुल ही लेप न किया जाय तो भी रोग शान्त नहीं होता, वैसेही साधु यदि प्रमाणसे अधिक आहार करे तो प्रमाद आदि दोप उत्पन्न होनेसे स्वाध्याय आदि क्रियाओंका पूर्ण पालन नहीं कर सकता, और बिलकुल ही थोड़ा आहार करे तो क्षुधावेदनीयको शान्ति न होनेसे वैयावृत्त्य आदि साधुकी क्रियाएँ नहीं हो सकतीं, इसलिए निर्दोष और परिमित आहार लेना 'गडलेपा' भिक्षा कहलाती है ।
(४) अक्षाञ्जना - जैसे कोई गाडीद्वारा इच्छित स्थान पर जाना चाहता है परन्तु गाडीको बिलकुल तैल नहीं देवे तो वह गाडी चल नहीं सकती और अधिक तेल दे दिया जाय तो वह वृथा ही नहीं वरन् हानिकारक भी है, इसीप्रकार मोक्षपुरी तक पहुंचनेके लिए शरीर - रूप शकट (गाडी) આમતેમ ફેલાઇ જાય છે અને આસપાસના નીરંગ પ્રદેશ પણ ખરાખ થયું ન્તય છે અને જે ગુમડા ઉપર બિલકુલ લેપ ન કરવામાં આવે તે રોગ શાન્ત થાય નહિ, એવી જ રીતે સાધુ જે પ્રમાણથી અધિક આહાર કરે તે પ્રમાદ આદિ દેષ ઉત્પન્ન થવાથી સ્વાધ્યાય આદિ ક્રિયાઓનુ પૃથું પાલન કરી શકતા નથી, અને બિલકુલ ઘેાડા આહાર કરે તે। ક્ષુધાવેદનીયની શાન્તિ નહિ થવાથી વૈયાવૃત્ય આદિ સાધુની ક્રિયાઓ થઇ શકતી નથી તેથી નિર્દોષ અને પરિમિત આહાર લેવે એ ‘ ગડ્ડલેપા ’ ભિક્ષા કહેવાય છે.
(૪) જેમ કેઇ માણસ ગાડામાં બેસીને ઇચ્છિત સ્થાન પર જવા ઇચ્છે છે. પરન્તુ ગાડાને બિલકુલ તેલ ન ઉંજે તે એ ગાડું ચાલી શકતું નથી અને તે વધારે પડતુ તેલ ઉજે તે તે વૃધા ન્તય છે એટલું જ નહિ પણું હાનિકારક પણ નીવડે છે એ રીતે મેક્ષપુરી સુધી પહેાચવાને માટે રી-શકટ (ગાડા)
९८
