Book Title: Agam 29 Mool 02 Dasvaikalik Sutra Part 01 Sthanakvasi
Author(s): Kanhaiyalal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
१०४
श्रीदशवैकालिकसूत्रे भवन्ति तेन साधवः उच्यन्त इति, साधुविशेपणानां मधुकारसमादीनां व्याख्या तु यथापूर्वमेवेति वयमिति विभावयन्तु विद्वांसः ।। ___ मधुकरसमा असंज्ञिनोऽपि भवन्ति अतस्तद्वयवच्छेदार्थमाह 'बुद्धा' इति, मधुकरसमा बुद्धाश्च मतिमाधारिप्रभृतयः संयताऽसंयता अपि भवन्ति तद्वयात्तये 'अणिस्सिया' इति । मधुकरसाम्यं च साधूनां न सार्वदेशिकं किन्तु चन्द्रमुखादिवदैकदेशिकमेवेत्यतो यदंशे मधुकरसादृश्याभावस्तद्रोधनार्थमाह-'नाणापिंडरया दंता' इति, भ्रमरा हि मुगन्धिभ्य एव कुसुमेभ्यः स्वायमेव च रसमादत्ते न च
भौरेके समान असंजी भी होते हैं अतः युद्ध (कर्तव्याकर्तव्य विवेकसे युक्त) पद दिया है। प्रतिमा (पडिमा) धारी श्रावक (संयतासंयत) भी भारेके समान और बुद्ध होते हैं इसलिए 'अणिस्सिया' पद दिया है,
जैसा कि पहले कहा जा चुका है भारेका उदाहरण एकदेशीय है, कोई कहता है कि 'इसका मुख, चन्द्रमाके समान है' तो मुखमें चन्द्रमाके सय गुण नहीं पाये जाते, अर्थात् कुछ गुण सदृश होते हैं कुछ विसदृश होते ह, भौरेका उदाहरण भी कुछ अंशोमें मिलता कुछ अंशोमें नहीं मिलता है। जिस अंशमें नहीं मिलता है वह सूत्रकारने 'नाणापिंडरया' और 'दंता' विशेपणोंसे प्रगट किया है । भमर, केवल कुसुमोंके स्वादिष्ट रसको ही पीता है इसलिए यह दान्त (इन्द्रियोंकोजीतनेवाला) नहीं है, इस दृष्टान्तसे दान्तिककी विसदृशता है ।
શ્રમરાની પિઠે અસંસી પણ હોય છે, તેથી બુદ્ધ (કર્તવ્યાકર્તવ્ય-વિવેકથી युत) ५६ गा . प्रतिभा ( परिमा) धारी थाप४ (संयतासंयत) ५४ શ્રમરાની સમાન અને બુદ્ધ હોય છે, તેથી સવા પદ આપ્યું છે
પહેલાં કહેવામાં આવ્યું છે કે ભમરાનું ઉદાહરણ એક-દેશીય છે કેઈ કહે છે કે-એનું મુખ ચંદ્રમા જેવું છે પણ મુખમાં ચંદ્રમાના બધા ગુણે હેતા નથી અર્થાત્ કોઈ ગુણ સમાન હોય છે, કંઈ અસમાન હોય છે. ભ્રમરનું ઉદાહરણું પણ કાંઈ અશોમાં મળતું છે, કાંઈ અશોમાં અણુમળતુ છે જે અંશમાં मामातुं छे ते मूत्रमारे नाणापिंडरया अने दंता विशेषणाथी १४ट यु छे જમર માત્ર કયુમેના વાદિષ્ટ રસને જ પીએ છે, તેથી એ દાન્ત (ઈન્દ્રને જીતનાર) નથી આ દેહાંતથી દાઈન્તિકની અસમાનતા છે.