Book Title: Uttaradhyayan Sutram Part 04
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रियदर्शिनी टीका अ० २९ कालप्रतिलेखनाफलवर्णनम् १५
२५५
यदि श्मशानं बहुभिर्जनैरावासितं ततस्तस्मिन्नावासिते शोधनं क्रियते, यद् दृश्यते, तत् परित्यज्यते ततस्तत्रास्वाध्यायो न भवति । क्षुल्लके ग्रामे कोऽपि मृतः, तदा तावत् - स्वाध्यायी न क्रियते, यावत् कलेवरं न निष्कासितं भवति ! पत्तने, महतिग्रामे वा यस्मिन् वाटके रथ्यायां वा यदि मृतो भवति, तदा तं वाटकं रथ्यां वा परिहरन्ति, अर्थात्-तत्र स्वाध्यायो न क्रियते यावत् तत् कलेवरं वाटकात् रथ्यातो वा निष्कासितं न भवति । वाटकात् रथ्यातोऽन्यत्रमृते सति
यदि वह स्थान अग्नि से जल गया हो अथवा वरसात के जलसे धुल चुका हो तो स्वाध्याय करनेमें वहां कोई बाधा नहीं है ।
यदि श्मशानको अनेक जनोंने मिलकर आवासित कर लिया हो अर्थात् उस स्थान पर अनेक मनुष्य मकान बनाकर रहने लग गये होंतो उस स्थानका शोधन किया जाता है । उस समय वहां जो मनुष्यकी अस्थि मिलती है वह फेंक दी जाती है । इस लिये वहां अस्वाध्याय नहीं माना जाता है। छोटे ग्राम में यदि कोई मर गया हो तो वहां तब तक स्वाध्याय नहीं करना चाहिये कि जब तक उसका मृत कलेवर गाँव से बाहिर न कर दिया गया हो । पत्तनमें, अथवा बडे गाँव में, यदि वहां बाडे में अथवा मोहल्ले में यदि कोई मनुष्य मर जाता है तो साधुजन उस वाडेका एवं मोहल्लेका परित्याग कर देते हैं अर्थात् वहां स्वाध्याय नहीं करते हैं तबतक कि जबतक उसका मृत कलेवर बाडेसे अथवा उस मोहल्ले से बाहिर नहीं हो जाता है । बाडे अथवा मोहल्ले से अन्यत्र
પાણીથી ધે!વાઈ ગયેલ હાય તા ત્યાં સ્વાધ્યાય કરવામાં કાઈ ખાધ નથી.
જો સ્મશાનને અનેક જનાએ મળીને અવાસિત કરી લીધેલ હોય અર્થાત એ સ્થાન ઉપર અનેક મનુષ્ય મકાન બનાવીને રહેવા લાગેલ હાય તે એ સ્થાનનું શેાધન કરવામાં આવે છે. એ વખતે ત્યાં જે કોઇ મનુષ્યનાં હાડકાં મળે છે તેા તેને ફેંકી દેવામાં આવે છે. આ કારણે ત્યાં અસ્વાધ્યાય માનવામાં આવતા નથી. નાના ગામડામાં જે કાઈ મરી ગયેલ હાય તા ત્યાં સુધી સ્વાધ્યાય ન કરવા જોઈ એ તે જ્યાં સુધી એનુ મૃત શરીર ગામથી બહાર કરવામાં આવેલ ન હેાય પત્તનમાં અથવા માટા ગામમાં જો ત્યાં વાડામાં અથવા મહે।લ્લામાં જો કોઈ મરી જાય છે તે સાધુજન એ વાડાના અને મહેા. જ્ઞાના પરિત્યાગ કરી દે છે. અર્થાત ત્યાં સ્વાધ્યાય કરતા નથી. ત્યાં સુધી કે એ મરનારના કલેવરને વાડાથી અથવા એ મહેાલ્લામાંથી બહાર કાઢવામાં ન આવેલ હોય. વાડા અથવા મહેાટ્ટાથી ખીજે સ્થળે મરવાથી અસ્વાધ્યાય
