Book Title: Uttaradhyayan Sutram Part 04
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
९०१
प्रियदर्शिनी टीका. अ० ३६ मनुजनिरूपणम् असंख्येयमागः पूर्वकोटिपृथक्वाधिकपल्योपमासंख्येयभागप्रमाणा भवतीत्यर्थः । जघन्यिका तु अन्तमुहूर्तम् । तेषामन्तरम् इदं भवति-अनन्तकालमुत्कृष्टम् । जघन्यकं तु अन्तर्मुहूतम् ॥१९१॥१९२॥१९३॥
मनुजानाहमूलम्-मणुया दुविहलेया 3, ते मे कित्तयओ सुण ।
संमुच्छिमा ये सया, गम्भवेवंतिया तहा ॥१९४॥ गब्भवतिया 'जे उ, तिविहा ते वियाहिया । कल्स अकर्मसूमा र्य, अंतरद्दीवया तथा ॥१९५॥ पन्नरल तीलविहा, भेयाँ अवसिई। संखा उ कमलो तेलिं, ईई एसा वियोहिया ॥१९६॥ संसुच्छिमाण एलेवे, सेओ हाई वियाहिओ।
लोगल एगदेलमिल, ते सव्वे विवियोहिया ॥१९७॥ पल्योपसके असंख्यातवे भाग प्रमाण है । (जहल्लिया अंतोमुहत्तंजघन्यिका अन्तर्मुहूर्तम् ) जघन्य अन्तर्मुहूर्त है। ननश्चर जीवोंकी जो भवस्थिति पल्यके असंख्यातवे लाग प्रमाण कही गई है वह भोगभूमि के पक्षियों की अपेक्षा जालनी चाहिये। कारणकी इनसे भिन्न गर्भज पक्षियोंकी पूर्वक्रीटि तथा संमूर्छिन पक्षियोंकी बहत्तर ७२ हजार वर्षकी आयु होती है। इनका अन्तरकाल निगोदकी अपेक्षा उत्कृष्ट अनन्तकाल का है जघन्य अन्तमुहूर्तका है ।। १९१ । १९२ ॥ ____ अन्वयार्थ-इनके वर्ण, गन्ध, रसस्पर्श और संस्थानके भेदसे अनेक भेद होते हैं ॥ १९३ ॥ असंख्यभागः पूरी पृथपथी मधि ल्यापमना मिस स्यातमा मास प्रभा छ तथा जहन्निया अंतोमुडुत्तं-जघन्यिका अन्तर्मुहूर्त्तम ४५न्य म मुंडूत छे. નભથ્થર જીવોની જે ભવસ્થિતિ પલ્યના અસંખ્યાતમા ભાગ પ્રમાણે કહેલ છે તે ગભૂમિના પક્ષિઓની અપેક્ષાથી જાણવી જોઈએ. કારણ કે, તેનાથી ભિન્ન ગર્ભજ પક્ષિઓની પૂર્વકેટી તથા સંસૂચિંછમ પક્ષીઓની બોતેર હજાર (૭૨૦૦૦) વર્ષની આયુ હોય છે. એને અંતરકાળ નિમેદની અપેક્ષા ઉત્કૃષ્ટ અનંતકાળને છે. જઘન્ય અંતર્મુહૂર્તની છે . ૧૯૧ ૧૯૨ છે તેના વર્ણ, ગંધ, રસ, સ્પર્શ, અને સંસ્થાનને ભેદથી અનેક ભેદ હોય છે.૧૯૩
